PDF - Witold Hoppel

ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
Sasanki - znak wiosny
Autor: Administrator
Autor: Witold Hoppel SASANKI - ZNAK WIOSNY
Górale twierdzą, że gdy
ma halach zakwitną sasanki, to znak, że wiosna zagościła w przyrodzie na dobre.
Te wyjątkowo piękne wczesnowiosenne byliny można bez trudu uprawiać w ogrodzie.
Kolory kwiatów sasanek
Fioletowy ý odcień
najczęściej spotykany
Fioletowy z dodatkiem
bordowego
Prawie niebieski
http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22
ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
Czerwony
Różowy - ciemny
Różowy - jasny
Biały
Kremowy
Żółty
Sasanki rosną na terenie
całej Europy i w środkowej Azji. W Polsce spotykamy obecnie cztery gatunki
dzikich sasanek, choć jeszcze w XX w. było ich pięć. Wszystkie są pod ochroną.
W obawie przed zniszczeniem roślin biolodzy niechętnie podają dokładne
informacje o lokalizacji ich naturalnych stanowisk. Na stronach internetowych
parków narodowych można jedynie znaleźć wzmianki, że występują na danym
terenie.
Uznawane są za rośliny
http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22
ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
wiosenne, chociaż gatunki wysokogórskie zakwitają dopiero w lipcu. Kwiaty mają
po sześć płatków i kształtem przypominają kielichy lub dzwonki. Sasanki -
zarówno te rosnące na stanowiskach naturalnych, jak i uprawiane w ogrodach -
mają bardzo różną wysokość (10-40 cm). Ich wielkość zależy od warunków
środowiska i sposobu uprawy. Łodygi, na których są kwiaty, po przekwitnięciu
znacznie się wydłużają. Na ich końcach znajdują się dekoracyjne owocniki z
nasionami, które zdobią roślinę przez cały maj i czerwiec.
Liście sasanek są owłosione i
pierzaste, przypominają nieco liście marchwi. W pełni rozwijają się dopiero w
lecie. Gdy roślina kwitnie, są niewielkie, dlatego kwiaty są tak ładnie
wyeksponowane.
Dzikie - pod ochroną W
Tatrach polskich i
słowackich (w okolicach Morskiego Oka czy Rohaczy) występuje sasanka
alpejska
(Pulsatilla alpina) o białych kwiatach. Jej stanowiska znajdują się
powyżej 1200 m n.p.m. Rośnie na podłożu ubogim w węglan wapnia. Najczęściej spotykana jest
rosnąca na niżu na wilgotnych łąkach (m.in. w Dolinie Biebrzy) sasanka łąkowa
(Pulsatilla pratensis). Ma zwisające dzwonkowate kwiaty w kolorze złamanego
fioletu. Na nizinach rośnie także bardzo rzadko spotykana sasanka wiosenna
(Pulsatilla vernalis) o niezwykłych gęsto owłosionych dwubarwnych kielichach
kwiatowych. Z zewnątrz są jasnofioletowe lub niebieskie, w środku - białe.
Typowe dla sasanek fioletowe kwiaty ma także sasanka otwarta (Pulsatilla
patens) rosnąca w północno-wschodniej Polsce i na Lubelszczyźnie.
Bezpowrotnie zniknęła z
naszego krajobrazu sasanka zwyczajna (Pulsatilla vulgaris). Jej ostatnim
naturalnym siedliskiem w Polsce było pogranicze Wielkopolski i Kujaw.
Charakterystyczne dla niej były zwisające w dół kwiatostany, zwykle fioletowe,
choć zdarzały się i białe).
Na sklepowych półkach Egzemplarze ogrodowe pochodzą
przeważnie od sasanki zwyczajnej i otwartej. Próby uprawiania na nizinach
sasanki alpejskiej nie powiodły się. Egzemplarze spotykane w sprzedaży i
sadzone w ogrodach to najczęściej mieszańce międzygatunkowe z dodatkowym
cechami uzyskanymi nieraz bardzo dziwnymi sposobami, które pozostają tajemnicą
hodowców. Trzeba je po prostu nazwać "sasankami ogrodowymi". http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22
ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
Kształty kwiatów
Kielich wydłużony
Szeroki kielich
Zwiększona liczba
szerokich płatków
Zwiększona liczba
zwężających się płatków
Astrowaty
Papageno
http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22
ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
Z sasankami kojarzy się zwykle
kolor fioletowy, gdyż większość gatunków (a także ogrodowych mieszańców) ma
właśnie takie kwiaty. Rozpowszechnione są także odmiany purpurowe ('Rubra') i
białe ('Alba'). Rośliny o mlecznych kwiatach są trudniejsze w uprawie i
najczęściej wcześniej zamierają. Można się nawet spotkać z poglądem, że są to
formy o uszkodzonych genach. Poza kolorem hodowcy
eksperymentują z kształtem kwiatów. 'Papageno' ma postrzępione płatki, a
'Polka' - dzieło zasłużonego hodowcy Eugeniusza Radziula - śnieżnobiałe pełne
kwiaty. Piękno nietrwałe Sasanka ginie najdalej po pięciu latach od posadzenia na stałym
miejscu w ogrodzie. Im bardziej wyszukana forma kwiatu (kolor, kształt), tym
krócej roślina żyje. Czasem obumiera już po trzech latach, dlatego kolekcję
sasanek trzeba stale odnawiać.
Łatwiej wymienić to, czego
sasanka nie lubi, niż to, co lubi. Najgorzej znosi ciężkie i wilgotne gleby
oraz zacienione stanowisko. Najlepiej rośnie w miejscach słonecznych lub lekko
zacienionych (np. oświetlonych przez kilka godzin dziennie) w lekkiej,
przepuszczalnej glebie. Bujnemu wzrostowi sprzyja żyzna gleba. Ogólnie uważa
się, że sasanki ogrodowe lubią podłoże o odczynie obojętnym lub zasadowym.
Jednak nieraz zdarzają się niespodzianki. Rośliny, które wysiały się same, mogą
wyrosnąć na glebie kwaśnej w sąsiedztwie gatunków iglastych i dobrze się
rozwijać.
Dorosłe egzemplarze świetnie
znoszą suszę dzięki głęboko sięgającemu i dobrze rozwiniętemu systemowi
korzeniowemu. Sasanki ogrodowe można sadzić na rabatach oraz w dużych ogrodach
skalnych (do małych się nie nadają ze względu na swoje rozmiary). W zachodniej Polsce sasanki
zakwitają już na przełomie marca i kwietnia, w chłodniejszych regionach - w
kwietniu. Kwiaty utrzymują się nawet do końca maja. Niektóre egzemplarze
powtarzają kwitnienie w sierpniu, ale wówczas pojawiają się tylko pojedyncze
kwiaty.
Rozmnażanie i uprawa sasanek 1. Sasanki najlepiej rozmnażać z nasion. Zbiera się je, gdy łatwo
oddzielają się od koszyczka. Wysiewa się je w drugiej połowie lipca, aby
http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22
ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
delikatnych siewek nie zniszczyły upały.
2. Rośliny kiełkują po
czterech, sześciu tygodniach. Wiosną kolejnego roku siewki trzeba przepikować i
przesadzić na miejsce stałe. Większość roślin zakwitnie za rok na wiosnę.
Podczas pierwszego kwitnienia rośliny wypuszczają najwyżej pięć kwiatów, ale
gdy podrosną, mają ich kilkadziesiąt, a rekordzistki nawet 200!
3. Pamiętajmy, że sasanki rozmnażane z nasion zwykle nie powtarzają
cech roślin matecznych. Zatem zbierając nasiona z kwitnących na biało
egzemplarzy, otrzymamy tylko część roślin o białych kwiatach. Reszta będzie
fioletowa. Warto wprowadzać do ogrodu ciekawe egzemplarze. Na pewno doczekamy
się oryginalnych form sasanek, choć wymaga to nawet kilkudziesięciu lat
selekcji.
4. Rozmnażanie przez podział jest ryzykowne. Po podzieleniu sasanki
chorują i trudno się przyjmują.
Niniejszy tekst ukazał się w czasopiśmie OGRODY
nr 3/2007. Inaczej zostały dobrane ilustracje - według koncepcji autora. Autor
dziękuje Redakcji Ogrodów za zgodę na publikację na niniejszej stronie
internetowej i uzupełnienia pierwotnej wersji.
Rzadko spotykany
kształt i piękny kolor
http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22
ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
Delikatność kwiatów
podkreśla światło
Czerwone kwiaty w
wiosennym słońcu
Zwykły fiolet, ale
krzew okazały
Uwagi,
których nie było w czasopiśmie OGRODY;
1. Spotykane
są również sasanki w kolorze żółtym - tylko jako gatunki, które czasem można
kupić np. w Czechach, prawdopodobnie wyhodowane z nasion pozyskanych w naturze.
Te sasanki u nas nie wiążą nasion i ich rozmnożenie, przynajmniej na razie,
jest niemożliwe.
2. Sasanki
uprawiam i selekcjonuję od 30 lat. Wszystkie przedstawione okazy pochodzą z
własnej kolekcji. Tylko sasanka żółta została przywieziona z Czech. Witold Hoppel http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22
ALPINES.PL
:
ROŚLINY SKALNE - SKALNICKY - ALPINES
http://www.alpines.home.pl/p/Joomla
Kreator PDF
Utworzono 2 March, 2017, 02:22