Typologia przedsięwzięć IT

Ekonomiczna ocena przedsięwzięć
informatycznych
Przemysław Lech, Uniwersytet Gdański
Plan wykładu
1. Paradoks produktywności
2. Rola informatyki we wspomaganiu zarządzania
3. „Ekonomiczna” typologia przedsięwzięć informatycznych
5. Kryteria sukcesu przedsięwzięcia informatycznego
6. Czynniki sukcesu projektu informatycznego
Czasopisma, zajmujące się tematyką oceny przedsięwzięć informatycznych
i wpływu informatyki na efektywność zarządzania organizacjami::
• Information & Management (Science Direct – Elsevier),
• Communications of the ACM (EBSCO),
• MIS Quarterly (EBSCO),
• Journal of Information Systems (EBSCO),
• Electronic Journal of Information Systems Evaluation - http://www.ejise.com
• Journal of Enterprise Information Management (EMERALD)
Bibliografia
Cypryjański J. (2007) Metodyczne podstawy ekonomicznej oceny
inwestycji informatycznych przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe
Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin
Dudycz H, Dyczkowski M. (2006) Efektywność przedsięwzięć
informatycznych. Podstawy metodyczne pomiaru i przykłady
zastosowań, Wydawnictwo AE we Wrocławiu, Wrocław
Lech P. (2007) Metodyka ekonomicznej oceny przedsięwzięć
informatycznych, WUG, Gdańsk, on-line pod adresem:
www.przemyslawlech.info.pl
Paradoks produktywności
Nie udowodniono dodatniej korelacji pomiędzy wysokością inwestycji w IT i
produktywnością przedsiębiorstw
"Komputery widać wszędzie, tylko nie w statystykach produktywności” : Robert
Solow, laureat Nagrody Nobla
Erik Brynjolfsson:
• mieszane wyniki, dotyczące wpływu inwestycji IT na produktywność
pojedynczych przedsiębiorstw,
• dodatni wpływ inwestycji w IT na „wartość dla klienta” (consumer surplus) – Hitt &
Brynjolfsson, MISQ, June 1996
Stratopoulos&Dehig (Information & Management, 2000/38):
• „succesful users of IT outperform less successful users”
Pytania i problemy
1. Badanie zagadnienia paradoksu produktywności na polskim rynku
2. Jakie czynniki powodują wzrost efektywności przedsiębiorstwa w
wyniku inwestycji w IT?:
a) innowacyjne zastosowanie IT,
b) powiązanie inwestycji w IT ze strategią przedsiębiorstwa,
c) reorganizacja procesów gospodarczych?
3. Jakie są powody podejmowania inwestycji w IT oraz jakich efektów
przedsiębiorstwa oczekują od tych inwestycji (a jakie efekty
uzyskują)?
Rola IT w zarządzaniu przedsiębiorstwem
Automatyzowanie
Informowanie
Zastępowanie człowieka przy wykonywaniu
powtarzalnych czynności, np.
• naliczanie listy płac,
• rozliczanie kosztów,
• generowanie sprawozdań
Udostępnianie informacji, niemożliwych do
uzyskania bez IT, np.:
• informacje on-line o stanie rozrachunków
z kontrahentem (szybkość uzyskania
informacji)
• informacje o możliwościach cross-sellingu
(wolumen danych i powiązania)
• zagregowana informacja o stanie
finansów (szybkość uzyskania,
rozproszenie)
• wiedza o możliwych rozwiązaniach
problemu (struktura, rozproszenie)
Rola IT w zarządzaniu przedsiębiorstwem
Transformowanie
Organizowanie
Prestiż
Zmiana sposobu realizacji procesów
gospodarczych, np.:
• centralizacja funkcji pomocniczych
(centrum finansowo – księgowe),
• zmiana kanałów dystrybucji (internet),
• oferowanie nowych produktów
(bankowość internetowa),
• usprawnienie procesu logistycznego
(optymalizacja trans dostaw i informacja
on-line o statusie dostawy)
Podział i koordynacja pracy,
porządkowanie działań dzięki informacji,
np.:
• zarządzanie przez cele dzięki kartom
wyników,
• organizacja i przydzielanie pracy dzięki
narzędziom workflow,
• zrównoleglenie działań dzięki narzędziom
pracy grupowej
Pytania i problemy
1. Jak rolę IT w zarządzaniu postrzegają polskie przedsiębiorstwa?
1. Metoda oceny korzyści, wynikających z poszczególnych zastosowań
IT:
a) Automatyzacja – redukcja kosztów,
b) Informacja – wartość oczekiwana informacji (EVI)
c) Transformacja - ??
d) Organizacja - ??
2. Ocena wpływu poszczególnych zastosowań IT na możliwość
osiągania dodatnich efektów ekonomicznych
Typologia przedsięwzięć IT – kryterium
ekonomiczne
Ze względu na powód podejmowania przedsięwzięcia
informatycznego, można je podzielić na:
• obligatoryjne - podejmowane z przyczyn, takich jak:
• wymóg prawny – np. system Płatnik
• wymóg branżowy – funkcjonowanie w danej branży jest możliwe jedynie dzięki
systemowi informatycznemu – np. system rezerwacji biletów lotniczych
• wymóg konkurencji – standard danej branży wyklucza istnienie w niej bez
danego systemu np. systemy ERP
• wymóg klientów – standard obsługi klientów w danej branży wymaga posiadania
danego systemu – np. bankowość elektroniczna
• bariery rozwoju – niemożność zarządzania organizacją bez wsparcia informatyki
ze względu na np. jej szybki wzrost
•operacyjne – podejmowane w celu usprawnienia procesów operacyjnych
przedsiębiorstwa
• usprawnienie procesów back-office – np. poprzez wdrożenie systemu
wspierającego rachunkowość lub HR,
• usprawnienie procesów, umożliwiające redukcję kosztów
Typologia przedsięwzięć IT – kryterium
ekonomiczne – cd
•strategiczne – podejmowane w celu osiągnięcia przewagi konkurencyjnej i
ściśle związane ze strategicznymi celami organizacji
•infrastrukturalne – podejmowane w celu odnowienia bądź ulepszenia
infrastruktury informatycznej
Korzyści? Wpływ na efektywność?
Strategiczne -> TAK
Operacyjne -> TAK
Obligatoryjne -> NIE
Infrastrukturalne -> NIE
IT jako narzędzie,
umożliwiające zmiany
organizacyjne, osiąganie
przewagi konkurencyjnej
IT element niezbędnej
infrastruktury
Pytania i problemy
1. Jakie są powody podejmowania przedsięwzięć informatycznych w
przedsiębiorstwach?
Lech P., Is it really so ‘strategic’? Motivational factors for investing in
Enterprise Systems – A Survey, w: International Journal of Enterprise
Information Systems, Vol. 7, Issue 4, October-December 2011, s. 1322,
2. Jaka jest korelacja powodu podjęcia projektu z oczekiwanymi i
rzeczywistymi efektami ekonomicznymi?
Distribution of the most important motivational factor
Motivational factor
Position
To replace the inefficient IT infrastructure with a new one – the current infrastructure did not enable carrying out of current 1
business processes
To increase operating efficiency by business processes redesign
2
To provide better information to management
2
To increase operating efficiency by business processes automation
3
To obtain a competitive advantage
4
To reduce cost of IT management’
5
To meet customer expectations
6
Other – to integrate the systems of a holding
6
To keep up with competitors
7
Motivational factor
Aver Posi
age
tion
rank
To increase operating efficiency by business processes automation
4,04 1
To increase operating efficiency by business processes redesign
3,93 2
To provide better information to management
3,93 2
To replace the inefficient IT infrastructure with a new one - the current infrastructure did not enable carrying out of current 3,79 3
business processes
To obtain a competitive advantage
3,61 4
To meet customer expectations
3,18 5
To keep up with competitors
2,86 6
To reduce cost of IT management
2,75 7
Other – to integrate the systems of a holding
0,32 8
Kryteria sukcesu projektu informatycznego
1) Sukces „projektowy”
Zakres
Standish Chaos Report
Failure
Success
Challenged
1994
31
17
52
2000
23
28
49
2004
15
34
51
Ustalona
jakość
Budżet/zasoby
Harmonogram
2) Sukces „produktowy”
Osiągnięcie „użytecznej”
funkcjonalności
3) Sukces „biznesowy”
Osiągnięcie celów gospodarczych
Eveleens J., Verhoef C. (2010) The Rise and Fall of the Chaos Report Figures, IEEE Software,
January/February, pp. 30 – 36
Jørgensen M., & Moløkken K. (2006), How Large Are Software Cost Overruns? A Review of the 1994 Chaos
Report, Information and Software Technology, 48(8), pp. 297-301
Nelson R. (2005) Project Retrospectives: Evaluating Project Success, Failure, and Everything in Between, MIS
Quarterly Executive, 4(3), pp. 361- 372
Czynniki porażki projektu
Project mistake (Nelson 2007)
Project failure factor
Standish Chaos reports failure factors
(Kappelman, McKeeman and Zhang 2006)
1
Poor estimation and/or scheduling
Ineffective schedule planning and/or management
Lack of reliable estimates
Insufficient planning
2
Insufficient risk management
3
Insufficient project sponsorship
Lack of top management support
Lack of executive management support
4
Poor requirements determination
Lack of documented requirements and/or success
Lack of firm basic requirements
criteria
5
Lack of user involvement
6
7
Weak commitment of project team
Lack of user involvement
No change control process (change management)
Weak personnel and/or team issues
Team members lack requisite knowledge and/or
Lack of skilled resources
skills
8
Weak personnel and/or team issues
Weak project manager
9
Weak personnel and/or team issues
Subject matter experts are overscheduled
10
Contractor failure
Lack of project manager expertise
Kappelman L., McKeeman R., Zhang L. (2006), Early Warning Signs of IT Project Failure: the Dominant Dozen, Information Systems Management, 23 (4), pp. 31-36
Nelson R. (2007) IT Project Management: Infamous Failures, Classic Mistakes, and Best Practices, MISQ Executive, 6(2), June 2007, pp. 68-78
Pytania i problemy
1. Jak skutecznie zarządzać projektami informatycznymi w różnych
organizacjach (kulturowo, branżowo, geograficznie?)
2. Jak sukces projektu postrzegają różni jego udziałowcy?
3. Jak uzyskać kompromis pomiędzy oczekiwaniami różnych
udziałowców?