ecological local action group - Stowarzyszenie Rozwoju Gmin

ecological local action group - Stowarzyszenie Rozwoju Gmin

źródła odnawialne, energia, środowisko, my
informator bezpłatny
wydanie 2
2010
ecolag
ecological local action group ecolag
ecolag
Przydomowa elektrownia wiatrowa
Zgodnie z przyjętą przez Polskę Dyrektywą Unii Europejskiej nr 2001/77/WE zobowiązaliśmy
się do zwiększania udziału odnawialnych źródeł energii w naszych bilansach energetycznych, co
oznacza, że musimy coraz więcej energii pozyskiwać z biomasy, nauczyć się wykorzystywać promieniowanie słoneczne, siłę wody, wiatru itp.
Ostatnio wprawdzie najwięcej mówi się o zaletach kolektorów słonecznych, a to ze względu na
możliwość uzyskania dofinansowania na ich instalację. Mając jednak na uwadze fakt, że w naszym
kraju najwięcej dni słonecznych mamy w lecie, gdy zapotrzebowanie na energię, zwłaszcza cieplną,
jest niewielkie, a najlepsze warunki wietrzne w naszej strefie klimatycznej panują w okresie, gdy zapotrzebowanie to wyraźnie wzrasta, warto rozważyć instalację przydomowej elektrowni wiatrowej.
Zwłaszcza, że rynek oferuje coraz więcej rozwiązań dostosowanych do potrzeb gospodarstw domowych, także pod względem finansowym. Dzięki temu coraz częściej możemy oglądać pojedyncze
„wiatraki” zamontowane przy domach jednorodzinnych, firmach i gospodarstwach. Czym są, do
czego służą i jakie korzyści osiągniemy dzięki instalacji małej elektrowni wiatrowej (MEW)? Na te
i inne pytanie postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.
Co to jest MEW?
Ze względu na moc elektrownie wiatrowe dzielimy na elektrownie mikro (moc poniżej 100 W),
elektrownie małe (urządzenia o mocach od 100 W do 50 kW) oraz duże (w praktyce moc
powyżej 100 kW).
Rozróżniamy dwa typy małych elektrowni wiatrowych, które różnią się osią obrotu:
· elektrownie z poziomą (równoległą do powierzchni ziemi) osią obrotu HAWT (ang. Horizontal
Axis Wind Turbines), które mogą być jedno-, dwu- lub wielopłatowe, z dyfuzorem oraz wykorzystujące efekt Mangusa (zjawisko polegające na powstawaniu siły prostopadłej do kierunku ruchu,
działającej na obracający się walec lub inną bryłę obrotową poruszającą się względem płynu lub
gazu);
· elektrownie z pionową (prostopadłą do powierzchni ziemi) osią obrotu VAWT (ang. Vertical
Axis Wind Turbines) – typu Darrieusa, Savoniusa, H-Rotory, świderkowe oraz łączone typu
Darrieus’a-Savoniusa.
Oba typy elektrowni mają swoje wady i zalety. Turbiny z poziomą osią obrotu charakteryzują się
większą sprawnością niż te z osią pionową, ale dotyczy to urządzeń o mocach minimum 20 kW, a
takich raczej nie stosuje się na potrzeby domu jednorodzinnego. Są ponadto urządzeniami dedykowanymi dla otwartych terenów z bardzo dobrymi warunkami wietrznymi (wszelkie przeszkody
zakłócają strugę wiatru, co obniża efektywność ich pracy), emitują hałas o wyższym poziomie niż
turbiny z pionową osią obrotu, wymagają mechanizmów naprowadzających na wiatr oraz układów
ograniczających obroty przy silnym wietrze.
Modele pionowe charakteryzuje jednakowa praca, niezależnie od kierunku wiatru, dzięki temu ich
konstrukcja jest dużo prostsza – nie wymagają ani mechanizmów naprowadzających, ani ograniczających obroty. Do ich instalacji nie potrzeba wysokich masztów, można montować je bezpośrednio na
dachu budynku (musi mieć odpowiednią wytrzymałość na obciążenia). Doskonale sprawdzają się w
pracy na terenach zurbanizowanych z gorszymi parametrami wietrznymi, poza tym są urządzeniami
znacznie cichszymi, nie emitującymi hałasu podczas pracy.
Gdy decydujemy się na przydomową elektrownię wiatrową to, biorąc pod uwagę fakt, że potrzebne będzie urządzenie o niewielkiej mocy, wysokość i miejsce montażu turbiny oraz polskie warunki
wietrzne, lepszym rozwiązaniem jest turbina z pionową osią obrotu.
W porównywalnych warunkach wytworzy ona około 15% więcej energii niż turbina pozioma. W wersji mikro,
turbina z pionową osią obrotu może być nawet przenośna!
Wykorzystania energii z MEW
Energię pozyskaną z wiatru możemy wykorzystać w dwojaki sposób. Pierwszym możliwym wariantem jest wykorzystanie wyprodukowanej energii do zasilania urządzeń gospodarstwa domowego,
wykluczając możliwość sprzedaży nadwyżek do lokalnego zakładu energetycznego. Drugim, bardzo
interesującym rozwiązaniem ze względu na porę roku, to współpraca z systemami centralnego
ogrzewania. Według obliczeń bydgoskiej firmy „Eko-Diuna”, która od kilku lat zajmuje się przydomowymi elektrowniami wiatrowymi dostarczającymi energię do takich celów, możemy zaoszczędzić
do 70% środków, które wydajemy rocznie na ogrzewanie. Poza tym, ze względu na porę roku oraz
warunki klimatyczne panujące w okresie jesienno-zimowym (okres bardzo wietrzny z małą ilością
słońca), wiatrak zdecydowanie lepiej pasuje do takiego rozwiązania niż kolektory słoneczne. Poza
ecolag
ecolag
ecolag
tym instalując małą elektrownie wiatrową inwestor może zdobywać zielone certyfikaty, które pozwalają skrócić czas amortyzacji, w przypadku kolektorów taka opcja nie wchodzi w grę.
Pozwolenie budowlane
Rozpatrując problem montażu MEW w odniesieniu do polskiego prawa budowlanego, należy
zwrócić uwagę na kilka aspektów dotyczących możliwości montażu obiektu budowlanego, jakim
niewątpliwie jest elektrownia wiatrowa. Pod uwagę należy wziąć elementy, z których zbudowana
jest elektrownia, tzn. pędnik, generator, maszt montażowy z odciągami lub bez, albo podstawę
dachową, fundamenty.
Elementem, który w myśl Prawa budowlanego stanowi obiekt budowlany jest fundament oraz maszt,
pozostała część elektrowni nazywana jest wyposażeniem technicznym urządzenia. Uzyskania pozwolenia wymaga zatem tylko wzniesienie masztu i to tylko wtedy, gdy posiada on fundament!
Uwaga: w przypadku urządzeń o poziomej osi obrotu oraz modeli pionowych dużych mocy, należy
wystąpić o pozwolenie budowlane z dokładnym projektem instalacji.
Zgłoszenie budowlane
Niektóre modele elektrowni możemy zamontować w oparciu o zgłoszenie budowlane. Zasady zgłoszenia znajdziemy w art. 30 ust 1 pkt 3 b Prawa budowlanego. Jest to znacznie prostsza, szybsza
i tańsza forma niż pozwolenie budowlane. Jednak rozwiązanie to dotyczy tylko elektrowni nie
przekraczających 3 metrów, zamontowanych na istniejącym budynku oraz urządzeń montowanych na
maszcie z odciągami linkowymi, który nie jest trwale związany z gruntem.
Ocena oddziaływania na środowisko
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami elektrownie wiatrowe nie przekraczające 30 metrów
wysokości nie wymagają decyzji środowiskowych. Wyjątkiem są obszary położone na terenach NATURA 2000 lub znajdujące się w ich bezpośrednim sąsiedztwie.
Uzgodnienia z lotnictwem
Małe elektrownie wiatrowe nie wymagają żadnych zgłoszeń do instytucji lotniczych. Zgłoszenia
takie potrzebne są gdy wznoszone obiekty mają wysokość powyżej 50 metrów.
Producent domowych elektrowni wiatrowych EKO-DIUNA uważa, że rynek małych elektrowni
wiatrowych jest ciągle jeszcze niedoceniany. Jednak biorąc pod uwagę stałą tendencję wzrostu cen
energii elektrycznej, węgla i gazu niewątpliwie ma przed sobą perspektywę rozwoju. W niektórych
przypadkach okres zwrotu w przydomową elektrownię spada poniżej 6 lat. Innym bodźcem zachęcającym do instalowania urządzeń jest coraz bogatsza oferta finansowania zakupu oraz możliwości
pozyskania częściowego dofinansowania na zakup urządzenia, które pozwala znacznie ograniczyć
koszty ponoszone na zaopatrzenie gospodarstw domowych w energię niezbędną do codziennego
życia. Inwestycja w odnawialne źródła energii jest obecnie jedną z najlepszych opcji lokowania
kapitału, łączącą ze sobą pewny zysk oraz ochronę środowiska naturalnego.
Marcin Budzinski Eko-Diuna
Jak używać sprzętów domowych w zgodzie ze środowiskiem?
Czajnik elektryczny
1. Kupując czajnik elektryczny warto się zastanowić
nad wyborem modelu z płytką grzewczą, a nie z grzałką spiralną. Pozwoli to na gotowanie mniejszych ilości
wody (np. dla jednej osoby),
2. W przypadku czajników z grzałką spiralną powinna być ona w całości zakryta wodą, co w praktyce
oznacza konieczność gotowania min. 0,5l wody każdorazowo.
www.fundacjareo.pl
Piekarnik elektryczny
1. Piekarnik otwieraj tylko wtedy, gdy jest to konieczne.
2. Wcześniejsze nagrzanie piekarnika nie zawsze jest
niezbędne.
3. Mniejsze zużycie energii uzyskasz również korzystając
z piekarnika wyposażonego w specjalne wkładki, zmniejszające jego objętość.
4. Piekarnik z termoobiegiem nagrzewa się natychmiast
po włączeniu, co daje oszczędność energii i czasu.
5. Znaczną oszczędność energii daje wyłączenie piekarnika np. na 10 minut przed końcem pieczenia.
Oświetlenie LED
i technologie energooszczędne
Ogrzewanie pompami ciepła
Dzięki swoim zaletom diody LED w bardzo szybkim tempie zdobywają światowe
rynki oświetlenia domowego, biurowego, ulicznego, sygnalizacyjnego i ostrzegawczego, samochodowego, dekoracyjnego, reklamowego, awaryjnego oraz przenośnego.
Zastosowanie technologii LED: oświetlenie drogowe, oświetlenie awaryjne, reklama, sygnalizacja świetlna, światła i oświetlenie samochodowe, architektura iluminacja obiektów, oświetlenie pomieszczeń, film i fotografia, telebimy i ekrany
wielkoformatowe, iluminacja sklepów, oświetlenie zewnętrzne, znaki ewakuacyjne i
bezpieczeństwa, oszczędne oświetlenie z wykorzystaniem energii słońca i wiatru
Diody LED śmiało konkurują z żarówkami i lampami fluorescencyjnymi w dziedzinie
oświetlenia białym światłem. Najwyższej, jakości diody LED są aktualnie nawet
dziesięciokrotnie bardziej wydajne niż standardowe żarówki. Wiele światowych
koncernów zajmujących się oświetleniem prowadzi intensywne prace nad zwiększeniem wydajności świecenia elementów LED, koncerny samochodowe zastępują
oświetlenie tradycyjne i halogenowe wysokowydajnym i oszczędnym oświetleniem
LED. Podstawą działania diody LED jest zjawisko elektroluminescencji zaobserwowane po raz pierwszy już w 1907 roku, jednak pierwsze egzemplarze diod
wyprodukowane zostały dopiero w końcu lat sześćdziesiątych XX wieku.
Lampy zbudowane w oparciu o diody LED nie emitują szkodliwego dla ludzi
światła ultrafioletowego, światło nie pulsuje, nie ma efektu stroboskopowego, pojawiła się możliwość bardzo dokładnego ustalania koloru (temperatury barwowej)
świecenia, co znacznie poprawia komfort pracy.
Wszystkie wyżej wymienione cechy i zalety oświetlenia przy użyciu LED zapewniają
nowy, lepszy standard życia i pracy. Za jego pomocą możemy wyeliminować migoczące i uciążliwe światło świetlówek. Możemy zwiększyć wydajność klimatyzacji w
pomieszczeniach dzięki minimalnej emisji ciepła emitowanego przez lampy LED.
Oświetlenie uliczne to jeden z najnowszych produktów technologii oświetleniowej
LED. Lampy uliczne są budowane z najtrwalszych i najbardziej wydajnych elementów świetlnych.
Firma LED Light Poland przedstawia w swojej ofercie rozwiązania, które pozwala
zaoszczędzić od 50% do 80% energii elektrycznej, przy równoczesnej poprawie,
jakości oświetlenia.
Lampy zbudowane na diodach LED:
Dzięki 6 - krotnie dłuższej żywotności lamp LED zmniejszają się nakłady na konserwację oświetlenia. Nie trzeba również wymieniać i utylizować zużytych przez lata lamp
sodowych.
Mniejsze zanieczyszczenie środowiska naturalnego dzięki mniejszemu zapotrzebowaniu
na energię elektryczną.
Oprócz efektów ekonomicznych zastosowanie lamp opartych na diodach LED przynosi
globalne korzyści związane z ochroną środowiska naturalnego. Zmniejszona moc urządzeń świetlnych powoduje szerokie oddziaływanie na zmniejszenie ilości zanieczyszczeń,
powstających w procesie produkcji energii elektrycznej. Zastosowanie 10 000 lamp
ulicznych LED 145W w miejsce lamp sodowych o mocy 250W, pozwala zaoszczędzić
5 400MWH rocznie. Wpływa to bezpośrednio na redukcję zużycia węgla, emisje
CO2 i SO2 oraz pyłów emitowanych przez elektrownie do atmosfery.
Podstawowe zalety diod świecących, takie jak wysoka skuteczność świetlna oraz trwałość zapewniają energooszczędne i tanie w eksploatacji oświetlenie.
Brak emisji promieniowania
nadfioletowego i podczerwonego zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa eksploatacji.
Duża odporność na wibracje i wstrząsyzapewnia niezawodność działania. Możliwość
łatwej regulacji strumienia świetlnego daje dodatkowy komfort w eksploatacji. Zastosowanie LED pozwala chronić środowisko naturalne dzięki ich długiej żywotności i zmniejszeniu ilości materiałów gromadzonych na składowiskach odpadów. Korzystne jest także
to, że zużyte źródła światła LED nie zawierają szkodliwej rtęci ani ołowiu.
Grzegorz Chabior
Dyr. Ds. Handlowo-Marketingowych
LED LIGHT POLAND Sp. z o.o.
- Pozwalają zaoszczędzić do 80% energii elektrycznej,
- Lampy włączają się bez opóźnienia – natychmiast osiągając pełną jasność w odróżnieniu od oświetlenia tradycyjnego,
- Zastosowany układ diod LED i system optyczny, pozwala uzyskać doskonałą
kontrolę nad strumieniem światła,
- Brak efektu oślepiania – nie oświetlają obszaru poza wyznaczonym, co zwiększa
komfort użytkowania i zwiększa bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego,
- Duża trwałość – 50 000 – 70 000 godzin pracy, 12–15 lat,
- Nie nagrzewają się – brak efektu przyciągania kurzu,
- Brak promieniowania UV i podczerwonego.
- Brak elementów szklanych przeciwdziała uszkodzeniom mechanicznym (wandalizm) i zwiększa bezpieczeństwo użytkowania,
- Pracują zasilane napięciem sieciowym 85 - 230VAC lub 12-24VDC /są idealne do zastosowania, jako oświetlenie awaryjne/,
- Emitują stałe światło – brak efektu stroboskopowego,
- Wysoki wskaźnik oddawania barw,
- Występują w różnej emisji barwy światła,
- Charakteryzują się bezgłośną pracą w każdych warunkach,
- Z uwagi na zasadę działania łatwo można regulować natężenie światła,
- Odznaczają się odpornością na wibracje i wstrząsy,
- Uproszczona budowa lampy LED redukuje jej ciężar, do łatwego (bez przeróbek)
zastosowania i zamocowania,
- Ekologiczne rozwiązanie – wolne od wycieków, wolne od rtęci i innych substancji
szkodliwych dla środowiska naturalnego człowieka, spełniają normy RoHS,
Wymiana lub zamiana lamp sodowych na lampy LED niesie za sobą ciąg oszczędności i korzyści. Przy podobnej wartości oświetlenia powierzchni w białym świetle
LED ulica wygląda jaśniej. Wynika to z wysokiego wskaźnika oddawania barw,
jaki charakteryzuje światło LED (blisko 95%). Dzięki temu oświetlone obiekty są
łatwo identyfikowane. Lampy HPS posiadają niski wskaźnik oddawania barw stąd,
aby uzyskać podobny efekt oświetlenia potrzebują większej wydajności i zużywają
więcej mocy. To wyjaśnia, dlaczego nie ma potrzeby osiągania tego samego natężenia oświetlenia, aby osiągnąć ten sam efekt, jakim są dobrze oświetlone obiekty i
ulice. Jedna lampa uliczna typu LED 145W zastępująca żarówkę sodową o mocy
250W, pozwala rocznie zaoszczędzić 540 kWh. Zamiana 1000 lamp oszczędza
już 540 MWh. Dzięki wyjątkowej możliwości zmniejszenia mocy lamp o 50%
przy zastosowaniu lamp LED, diametralnie zmniejszają się wydatki na energię elektryczną. Roczne oszczędności przy założonych parametrach wynoszą 216 PLN.
Przy wymianie 1000 lamp rocznie, daje to kwotę oszczędności na poziomie 216
000 PLN. Wzrost cen energii w latach zwiększa pozytywny efekt oszczędzania.
Jak używać sprzętów domowych w zgodzie ze środowiskiem?
Oświetlenie
1. Korzystaj z coraz popularniejszych świetlówek kompaktowych. Dobrze oddają one kolory naturalne i co ważne pozwalają na spore oszczędności energii elektrycznej. Do ich zalet
należą: ~ niskie zużycie energii (około pięć razy mniejsze niż
w przypadku żarówki tradycyjnej), ~ długi „okres życia” –
świetlówka kompaktowa jest do 10 razy trwalsza niż żarówka
tradycyjna,
2. Jasny kolor ścian i sufitów sprawia, ze pomieszczenia
wydają się jaśniejsze i wymagają mniejszej ilości żarówek do
oświetlenia.
3. W pomieszczeniach, w których z oświetlenia korzystasz
długo i często zainstaluj świetlówki kompaktowe. Częste
włączanie i wyłączanie tych świetlówek zmniejsza jednak ich
żywotność. W pomieszczeniach, gdzie z oświetlenia korzystasz
przez krótki czas, lepiej zainstalować żarówki tradycyjne.
4. Wyłączaj światło, ale tylko, gdy wychodzisz z pomieszczenia na dłużej niż 6 minut, bo częste włączanie skraca trwałość
świetlówki. Każdy pstryk wyłącznikiem, to także większe zużycie energii elektrycznej.
5. Zastępując trzy żarówki o mocy 40 W jedną o mocy 100
W uzyskasz tyle samo światła a zużyjesz mniej energii, więc
jeśli to możliwe stosuj żarówki o wysokich mocach. Przy zakupie świetlówki zwróć uwagę na jej trzonek. Musi posiadać
oznaczenie: E 14 (mały gwint) lub E 27 (duży gwint), co
oznacza, że nadaje się do wkręcania w miejsce tradycyjnych
żarówek.
www.fundacjareo.pl
Ogrzewanie pompami ciepła
Mieszkamy w strefie klimatycznej, w której nie możemy się obejść bez ogrzewania.
Jeszcze nie tak dawno niewielu myślało ile to kosztuje. Centralnie ustalane ceny
energii nie miały wiele wspólnego z kosztami jej wytwarzania. Powolne uwalnianie
tych cen spowodowało, że coraz uważniej zaczynamy przyglądać się naszym rachunkom. Pozycja „ogrzewanie domu i ciepła woda” zajmują coraz większą cześć w
naszych domowych budżetach. Nic więc dziwnego, że właściciele domów szukają
wszelkich sposobów na obniżenie kosztów ogrzewania bez rezygnacji z komfortu
cieplnego. W związku z tym coraz większym zainteresowaniem cieszy się darmowa
i niewyczerpalna energia cieplna zmagazynowana w otaczającym nas środowisku.
Niestety nie jest ona w stanie bezpośrednio ogrzać naszych domów. I tu z pomocą
przychodzi technika.
Grzewcze pompy ciepła znane są już od kilkudziesięciu lat. Jednak z uwagi na
bardzo wysokie ceny nie zdobyły wcześniej popularności. Innym powodem były
niskie ceny tradycyjnych nośników energii. W ciągu ostatnich lat gdy energia jest
coraz droższa a ceny urządzeń maleją, pompa ciepła cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Warto jednak pamiętać, że w przeciwieństwie do innych urządzeń
grzewczych nie wytwarza ciepła. Pobiera tylko energię z otoczenia i oddaje ją w
naszych domach. Energię można pobierać z wody, ziemi lub powietrza. Miejsce
skąd pobieramy energię nazywamy dolnym źródłem. Do określenia sprawności
przyjmuje się współczynnik efektywności energetycznej COP. Jest to iloraz mocy
użytecznej dostarczonej do budynku i mocy elektrycznej pobranej z sieci. I chociaż
COP pomp ciepła jest większy od 4 i dochodzi nawet do 6, to dla użytkownika
ważny jest COP całego systemu grzewczego. Najczęściej wynosi on od 3 do 4.
Oznacza to, że z 1kW energii elektrycznej uzyskujemy od 3 do 4 kW ciepła.
To co różni instalacje tradycyjne od instalacji z pompą ciepła, to temperatura
obiegu grzewczego. Im jest ona niższa, tym niższe są koszty eksploatacyjne.
Dlatego coraz powszechniej w nowych domach stosuje się ogrzewanie podłogowe lub ścienne. Dzięki dużej powierzchni wymiany ciepła możemy ogrzać dom
temperaturą wody poniżej 40 stopni. Jednak są też dostępne wysokotemperaturowe pompy ciepła, które można z powodzeniem zainstalować w już istniejących
instalacjach grzejnikowych. Większość pomp ciepła oprócz ogrzewania zapewnia
nam też ciepłą wodę.
Ogrzewając domy pompą ciepła nie tylko ponosimy niższe koszty eksploatacyjne
ale też chronimy nasze środowisko. Emisja dwutlenku węgla do atmosfery spada
kilkakrotnie w porównaniu z innymi systemami grzewczymi. Poza tym decydując
się na pompę ciepła można już dzisiaj uniknąć kosztów oraz szkód w czasie
wykonywania dolnego źródła związanych z wykopami lub odwiertami na naszych
działkach. Obecnie produkowane powietrzne pompy ciepła gwarantują nam grzanie nawet gdy temperatura na zewnątrz spada do -25 stopni.
W Europie zainstalowanych jest już ponad 8 milionów pomp ciepła. We Francji,
Niemczech czy Szwecji montuje się rocznie ponad 100 tysięcy nowych instalacji.
W Polsce co roku przybywa kilka tysięcy, ale od dwóch lat ta liczba szybko rośnie.
Komfort i niskie koszty eksploatacyjne, brak konieczności budowania komina oraz
wydzielania w budynku pomieszczenia na kotłownię decydują o tym, że coraz
więcej inwestorów decyduje się na takie rozwiązanie.
Grzegorz Rudzki
Firma GREM
Plac Jana Pawła II 12,
Ozorków
Tel.42 718 25 54
ecolag
ecolag
ecolag
Biogazownie rolnicze
Polska jest krajem o wysokim potencjale rozwoju instalacji wykorzystujących biogaz do produkcji energii elektrycznej i cieplej. Zalecenia i wytyczne budowy instalacji technologicznych
wynikają wprost ze Strategii Rozwoju Energetyki Odnawialnej
stanowiącej oficjalną wykładnię zadań gospodarczych przyjętych przez Rząd RP w 2000 roku jako dyrektywy działań
bezpośrednich w perspektywie kolejnych 20 lat rozwoju gospodarczego kraju. Cele i szacowany potencjał, które zostały
nakreślone w tym dokumencie jasno wskazują, iż Polska jest
krajem, w którym wykorzystanie zdolności wytwarzania energii
odnawialnej z biomasy jest zadaniem priorytetowym. Wskazane
dane pozwalają na ukształtowanie poglądu, iż ilość energii możliwej do uzyskania z biomasy jest około 20-krotnie większa niż
ilość energii możliwej do uzyskania z potencjału niesionego przez
wodę i około 25-krotnie większa niż ilość energii możliwej do
uzyskania z potencjału niesionego przez wiatr. Biogaz jest doskonałym paliwem odnawialnym i może być wykorzystywany na
bardzo wiele sposobów, podobnie jak gaz ziemny. Jego wartość opałowa wynosi ok.6 kWh/m3 /wartość kaloryczna ok.
23 MJ/m3 ; 1J=0,278*10-6kWh/, więc 1 m3 biogazu
odpowiada 0,5 m3 gazu ziemnego. Jednocześnie, instalacje
biogazowe są prawnie i konstrukcyjnie najłatwiejszymi obiektami
do posadowienia i utrzymania. Ich wpływ na środowisko jest
całkowicie pomijalny, czego nie można powiedzieć o wpływie
progów wodnych na faunę rzek, bądź farm wiatrowych na trasy migracyjne i lęgowe ptaków, przy jednoczesnym zakłócaniu
harmonii krajobrazu naturalnego. Zważywszy, że udział energii
ze źródeł odnawialnych w całkowitym bilansie energetycznym
powinien stale wzrastać dla osiągnięcia zakładanego scenariusza
rozwoju kraju, należy liczyć się z potrzebą budowy kilkuset, a
nawet kilku tysięcy instalacji wytwarzania energii elektrycznej
z biogazu w przeciągu relatywnie krótkiego okresu najbliższej
perspektywy czasowej.
Gazy energetyczne powstające w procesach fermentacji produktów organicznych zwracają uwagę specjalistów od wielu lat.
Nacisk na wykorzystanie metanu ulatniającego się z pryzm obornika, kiszonek czy instalacji kompostowania odpadów jest spowodowany jego wpływem na powstawanie „dziury ozonowej”
oraz bezpowrotną utratą jako surowca energetycznego, którego
dalsze przetworzenie jest technologicznie prostym procesem.
W jakim celu buduje się biogazownie?
Głównym celem budowy biogazowni jest wypełnienie wymogów
UE w zakresie redukcji emisji CO2 i tlenków azotu, których w
procesie spalania biogazu powstaje mniej niż w podczas spalania
paliw kopalnych. Biogazownie korzystnie wpływają na środowisko poprzez redukcję ilości frakcji płynnych świeżych odchodów
zwierzęcych odprowadzanych bezpośrednio do gleby. W konsekwencji ograniczane jest zanieczyszczenie wód gruntowych i
wynikający nadmierny rozwój flory zbiorników wodnych / tzw.
kwitnienie / prowadzące do „przyduchy” niszczącej faunę rzek
i jezior. Biogazownie korzystnie wpływają na poprawę kultury
gleb zasilanych masą przefermentowaną czyli szlamem stanowiącym cenny nawóz naturalny skutecznie ograniczający nawożenie
sztuczne. Należy jednak zwrócić należytą uwagę na czystość chemiczną substratów z uwagi na wykorzystanie rolnicze masy poprocesowej. Biogazownie rolnicze nie powinny w żadnym stopniu
zastępować oczyszczalni ścieków ani nie powinny prowadzić
procesów fermentacji osadów ściekowych z systemów kanalizacji
komunalnej bądź przemysłowej. Uwzględnić trzeba także uciążliwość przepisów ograniczających możliwość produkcji energii
przez gospodarstwa indywidualne. Tylko w niektórych krajach
świata produkcja taka jest dozwolona bez ograniczeń. Zasadniczych zmian w Polsce należy oczekiwać w wyniku wdrożenia wytycznych Dyrektywy 3x20, co może wprowadzić korzystną poprawę w ulgach inwestycyjnych w podatku rolnym. Wytwarzanie
energii i jej dystrybucja są przedmiotem kontroli państwa, umów
politycznych i gospodarczych oraz interwencjonizmu cenowego. To
państwo decyduje o kierunkach rozwoju energetyki bez względu na
opłacalność przedsięwzięć i ich wpływ na poziom życia obywateli.
Biogazownie stanowią niezależny od sytuacji politycznej potencjał
energetyczny /cel: 802 MW w roku 2020/ porównywalny z połową mocy planowanej elektrowni atomowej /cel: 1600MW w
roku 2020/, przy czym nie są obiektami zagrożonymi terroryzmem
i nie wytwarzają odpadów niebezpiecznych dla środowiska, a ich
rozproszenie zmniejsza koszty przesyłu energii do bezpośrednich
konsumentów. Są one także znacznie bardziej stabilne od elektrowni wiatrowych, w których produkcja energii zależna jest od warunków atmosferycznych. Ich wydajność energetyczna jest 4 krotnie
wyższa od elektrowni wiatrowych o identycznej mocy /szacuje się
roczny uzysk sumaryczny około 1,7-2GWh energii z elektrowni
wiatrowej i 7,5-8GWh z biogazowni rolniczej przy mocy siłowni
1MW/. Nie bez znaczenia jest fakt, że biogazownia produkuje jednocześnie energię cieplną /dla uproszczenia można przyjąć,
że tyle samo co energii elektrycznej/, którą można wykorzystać do
prowadzenia procesów technologicznych lub ogrzewania czy suszenia /sprzedaż ciepła może stanowić nawet około 20% przychodu
biogazowni/. Dodatkowo udział energii z farm wiatrowych nie może
stanowić więcej niż około 3% w całkowitym bilansie sieci energetycznej z uwagi na niebezpieczeństwo utraty stabilności systemu.
EMEA Gateway specjalizuje się w kompleksowych rozwiązaniach układów automatyzacji procesów wytwarzania biogazu i
przetwarzania go na energię elektryczną. Jako źródło paliwa
mogą służyć zarówno gazy otrzymywane z kiszonki kukurydzy,
jak i fermentacji ścieków pochodzących z przemysłowego chowu zwierząt.
EMEA Gateway oferuje wiedzę i doświadczenie w zakresie budowy, aplikacji i eksploatacji systemów automatyzacji i komputerowej kontroli instalacji przetwarzających surowce organiczne w procesie fermentacji do postaci czystej energii elektrycznej i cieplnej.
Zasadniczym elementem zapewniającym sprawne funkcjonowanie instalacji, nadzór nad bezpieczeństwem procesów oraz
zapewnienie harmonijnej współpracy i rytmizacji dostaw surowców i terminowego odbioru przetworzonego wsadu jest układ
programowalny sterowania.
fot. www.ces.com.pl
ecolag
ecolag
ecolag
Jak używać sprzętów domowych w zgodzie ze środowiskiem?
Lodówka/zamrażarka
1Należy ustawić lodówkę z dala od źródeł ciepła (grzejnik,
kuchenka, nasłonecznione okno,
2. Drzwi od lodówki i zamrażarki otwieraj tylko wtedy
gdy jest to niezbędne i na krótko. Nie „wietrz” lodówki. Sprawdź szczelność drzwi lodówki - włóż pomiędzy nie kartkę
papieru. Jeśli daje się łatwo wyciągnąć znaczy to, że uszczelki
trzeba wymienić.
3. Niezbędne jest zapewnienie swobodnego obiegu powietrza wokół lodówki. Krata wywietrznika musi być odkryta i
czysta.
4. Regularnie oczyszczaj wymiennik ciepła.
5. Do lodówki wstawiaj tylko produkty schłodzone, najlepiej
w szczelnych pojemnikach. Nie przechowuj w lodówce potraw
ciepłych, gorących, źle opakowanych i nieświeżych, bo zwiększa się jej oszronienie poprzez ocieplenie się wnętrza. - Produkty z zamrażarki rozmrażaj w lodówce, ponieważ pochłaniają one
ciepło jej wnętrza i w efekcie lodówka zużyje mniej energii.
6. Należy regularnie rozmrażać lodówki i zamrażarki. Pokrywa
lodowa znacznie zwiększa zużycie energii. - Z porównania zużycia energii elektrycznej przykładowych: lodówki, zamrażarki i
lodówko-zamrażarki (o zbliżonej pojemności netto) wynika, że
mniejsze zużycie energii ma lodówko-zamrażarka (~1,2 kWh/
dzień), niż wolnostojące: lodówka i zamrażarka (oba urządzenia ~1,89 kWh/ dzień)
www.fundacjareo.pl
Biogazownie rolnicze
Z czego produkuje się biogaz?
Głównymi substratami wykorzystywanymi do produkcji biogazu są:
- gnojowica świńska / z 1tony uzyskuje się do 20m3 biogazu
- obornik bydlęcy / z 1 tony uzyskuje się do 40m3 biogazu
- odchody ptasie / z 1 tony uzyskuje się do 160m3 biogazu
- kiszonka kukurydzy /z 1 tony uzyskuje się do 180m3 biogazu
- ziarno żyta / z 1 tony uzyskuje się do 600m3 biogazu
Substraty
muszą
być
poddane
przygotowaniu wstępnemu dla uzyskania jednolitej masy płynnej.
W zależności od uwarunkowań lokalnych budowane są także
biogazownie rolniczo-utylizacyjne, których proces technologiczny
pozwala na przetwarzanie odpadów pubojowych i cateringowych.
Biogaz jest produktem fermentacji i częściowo gnicia substratów
pochodzenia organicznego. Warunkiem koniecznym jest rozdrobnienie i nawodnienie substratów dla uzyskania ich należytej pompowalności /nie więcej niż 12% suchej masy w substracie/. Z
1m3 biogazu można wyprodukować około 4,5 kWh energii, w
tym elektrycznej około 2,1kWh (sprawność silnika diesla do około
45% agregatu kogeneracyjnego) i cieplnej około 2,4kWh (około
55%), co pozwala odzyskać około 80% energii zgromadzonej w
biogazie – obliczeniowo około 5,5kWh/m3. Okres przetwarzania
substratów w komorze fermentacyjnej wynosi przeciętnie 30-50
dni w zależności od ich składu i przyjętej technologii. Orientacyjnie
można przyjąć, że najbardziej typowa biogazownia rolnicza o mocy
1MW , pracując ciągle przez cały rok z pełnym obciążeniem wytworzy energię 8GWh /8000MWh/ zużywając do jej produkcji
około 20 tys. ton kiszonki kukurydzy lub podobnej ilości suchych
odchodów kurzych, czy zielonki traw, buraków cukrowych albo
resztek pasz. W przypadku łupin cebuli masa ta wynosi około 16
tys. ton, a przy wykorzystaniu ziarna żyta, poniżej 10 tys. ton.
Dla zapewnienia ciągłości pracy takiej samej biogazowni zasilanej
obornikiem bydlęcym, zagwarantować należy około 60 tys. ton
surowca rocznie, a w przypadku gnojowicy świńskiej około 180
tys. ton. Podane wielkości mają jedynie charakter podglądowy i nie
uwzględniają wpływu uwodnienia substratów.
Urządzenia stosowane do wytwarzania energii z biogazu
Do produkcji energii z biogazu używane są kompletne agregaty
kogeneracyjne z generatorem prądotwórczym i blokiem cieplnym
napędzane silnikami wysokoprężnymi przystosowanymi do zasilania
biogazem /50%-65% metanu/. Moc elektryczna od 100kW /
ok.135KM/, moc cieplna od 160kW. Agregat można porównać
do zwykłego silnika samochodowego, który zamiast napędzać pojazd wytwarza energię elektryczną pełną swoją mocą /w tym przypadku 100kW/, a energia cieplna /w tym przypadku 160kW/
tracona w pojazdach bezpowrotnie jest odzyskiwana do celów
grzewczych. Należy zwrócić uwagę na relatywnie wysoką sprawność biogazowni, która wynosi około 80-85%, czyli dwukrotnie
więcej niż elektrowni węglowej nie wspominając już o generatorach
wiatrowych.
Zapotrzebowanie energetyczne gospodarstwa domowego
Moc elektryczna szczytowa zapotrzebowana przez gospodarstwo
domowe kształtuje się na poziomie około 5kW /oświetlenie+pralka+czajnik elektryczny+żelazko/ przy mocach zainstalowanych
około 30kW /zmywarka, kuchenka elektryczna, piecyki, pompy
ogrodowe, narzędzia elektryczne, piły, maszyny gospodarskie/.
Moc grzewczą obliczeniową dla nowych budynków mieszkalnych
szacuje się na poziomie około 50W/m2, co przy zabudowie o powierzchni ogrzewanej 200m2 wymaga zabezpieczenia dostawy mocy
cieplnej około 10kW. Zważywszy na coraz powszechniejsze stosowanie
materiałów ociepleniowych i uzupełniających źródeł ciepła jak kominki
czy piece kuchenne, można przyjąć, że moc grzewcza zapotrzebowana
z bloku cieplnego przez jedno gospodarstwo domowe wynosi około
8-10kW /ok. 10 typowych kaloryferów 60x60x10cm/.
Można przyjąć, że agregat z generatorem prądotwórczym 100kW
i blokiem cieplnym 160kW pokrywa jednoczesne zapotrzebowanie
szczytowe około 20 gospodarstw domowych, przy czym rzeczywiste pokrycie zapotrzebowania energetycznego jest wielokrotnie
większe, zwłaszcza w zakresie energii elektrycznej. Jest to zależne
od charakteru obciążeń zainstalowanych w poszczególnych gospodarstwach /nie wszystkie gospodarstwa są bogato wyposażone w
energochłonne urządzenia/, rozkładu poboru energii /np. nie wszyscy
piorą w tym samym czasie/ i może być kalkulowane na poziomie dziesięcio-, a skrajnie nawet dwudziestokrotnie większym. Pokrycie zapotrzebowania wzrasta z mocą biogazowni z uwagi na korzystniejsze
rozłożenie obciążenia. Przyjmuje się, że biogazownia rolnicza o mocy
1MW jest w stanie pokryć zapotrzebowanie na energię elektryczną
nawet około 4 tysięcy gospodarstw domowych.
Najważniejsze uwarunkowania budowy biogazowni rolniczej
Projekt budowy biogazowni rolniczej powinien uwzględniać:
- dostępność substratów
- dostępność źródła wody
- dostępność sieci przesyłowych dla odbioru wyprodukowanej
energii elektrycznej i cieplnej - korzystny dojazd dla pojazdów dowożących substraty i odbierających materiał poprocesowy dla celów rolniczych
- dobór modelu biogazowni /wynikający ze składu substratów i
zapotrzebowania własnego na energię do podtrzymania procesu
fermentacyjnego/
- zachowanie odległości w celu uniknięcia uciążliwości zapachowej
mogącej stanowić dyskomfort dla okolicznych mieszkańców.
- ocenę prawną z uwzględnieniem prawa ochrony środowiska,
prawa energetycznego, warunków przyłączenia do sieci
energetycznych i sprzedaży energii, prawa budowlanego, itp.
aktów.
- wielkość produkcji wynikającą z możliwości uzyskania zezwolenia
indywidualnego
- prawo budowy instalacji na działce o powierzchni minimalnej ok.
3ha
Wymagane pozwolenia na budowę biogazowni rolniczej
Uzyskanie pozwoleń na budowę biogazowni jest zasadniczym etapem
inwestycyjnym. Jego prawidłowy wynik rzutuje na możliwość uzyskania dotacji z UE jak i efekty kolejnych faz budowy instalacji. Należy
pamiętać, że biogazownia rolnicza jest instalacją wytwarzającą energię
elektryczną i cieplną w sposób ciągły z wykorzystaniem substratów
podlegających procesom fermentacyjnym, zatem dokonanie wszelkich
uzgodnień musi być zrealizowane ze szczególną starannością. Do zasadniczych dokumentów oraz formalności urzędowych należą:
- decyzje lokalizacyjne - komplet dokumentów potwierdzających możliwość posadowienia biogazowni na wskazanym terenie /mapy, wypisy
i wyrysy ewidencyjne, wyciąg z miejscowego planu zagospodarowania lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
plany tras przebiegu linii elektrycznych i ciepłowniczych, itp./
- decyzje związane z oddziaływaniem biogazowni na środowisko
Jak używać sprzętów domowych w zgodzie ze środowiskiem?
Komputer i drukarka
1. Nie zostawiaj włączonego komputera w nocy lub na weekend. Przygotuj się do pracy zanim go włączysz, tak aby wykonać zaplanowane zadania przy minimalnym czasie włączonego
urządzenia.
2. Jeżeli nie będziesz używał komputera dłużej niż 16 minut,
wyłącz go. 16 minut pracy równoważy ilość energii potrzebną
do ponownego włączenia.
3. Włączaj drukarkę dopiero gdy przygotujesz całość materiału do wydrukowania. Drukarka włączona non-stop do 93%
energii zużywa na tryb czuwania (stand-by), a tylko 7% na
samo drukowanie!
4. Nie drukuj e-maili, jeżeli to nie jest bezwzględnie konieczne.
5. Większość komputerów ma funkcje zarządzania energią.
Upewnij się, że aktywowałeś takie funkcje.
6. Ustaw tryb automatycznego przełączania monitora w stan
uśpienia po 10 minutach bezczynności komputera i wyłączania
monitora po 30 minutach bezczynności. Najlepszy „wygaszacz
ekranu” to wyłączony monitor.
7. Staraj się sprawdzać dokumenty na ekranie, zamiast je
drukować. Jeżeli drukujesz wstępne wersje - użyj uprzednio
używanych kartek.
8. Pamiętaj, że drukarki atramentowe, chociaż są wolniejsze,
zużywają 80-90% mniej energii niż drukarki laserowe.
www.fundacjareo.pl
/ dotyczy dróg dojazdowych, zewnętrznych przyłączy wodnych,
kanalizacyjnych i elektrycznych, oceny wpływu na zanieczyszczenie
środowiska, zgodność z wymogami Natura 200, itp./
decyzje
wodno-prawne
związane
z
prawem
do gospodarowania wodą i budową instalacji wodnych
- decyzje uzgodnienia przedłożonych projektów przez Zakład
Uzgodnień Dokumentacji w celu zharmonizowania planowanej
inwestycji i innymi systemami infrastruktury zewnętrznej
- decyzja o pozwoleniu na budowę - zasadniczy dokument,
pozwalający na rozpoczęcie procesów realizacji inwestycji
Jaka jest konfiguracja biogazowni?
Zasadnicze wyposażenie biogazowni stanowią elementy technologiczne takie jak: zbiornik na substraty wejściowe, zbiornik na
masę poprocesową, komora fermentacyjna utrzymująca temperaturę około 34-40°C, zespół kogeneracyjny /agregat z generatorem prądotwórczym i blokiem cieplnym/, urządzenia mieszające i
transportowe, wyposażenie sterownicze i zabezpieczające oraz urządzenia dodatkowe /np. higienizator w przypadku, gdy substraty zawierają odpady zwierzęce, pompy, zbiorniki gazowe, itp./ . Zasadniczym komponentem określającym nowoczesność rozwiązania
jest wyposażenie sterownicze pozwalające na precyzyjny nadzór nad
wszystkimi etapami procesu technologicznego. Standardem są systemy
automatyzacji bazujące na sterownikach TECOMAT. Ile kosztuje biogazownia?
Nakłady inwestycyjne na budowę biogazowni rolniczej szacowane są
na poziomie około 3,5-4 mln Euro na jeden megawat mocy agregatu
biogazowni. Koszt najbardziej popularnej małej biogazowni o mocy
silnika układu kogeneracyjnego 500 kW kształtuje się na poziomie
1,5-2,0 mln Euro. Zużycie biogazu przez taki silnik kształtuje się
na poziomie około 150Nm3 /w warunkach normalnych = 1atm.,
0oC/ na godzinę, co daje sumaryczną wartość energetyczną paliwa
około 7200MWh (150Nm3x24hx365dnix5,5kWh/m3). Uzysk
roczny energii z takiej biogazowni kształtuje się na poziomie około
3250MWh (7200MWhx45%) energii elektrycznej i 3950MWh
(7200MWhx55%)energii cieplnej. Podany przykład ma jedynie
charakter poglądowy i w żadnym stopniu nie odzwierciedla konkretnych danych projektowych rzeczywistej biogazowni zwłaszcza, że nie
uwzględnione zostały żadne dodatkowe czynniki mające wpływ na
sprawność całego układu jak np. zapotrzebowanie własne lub przerwy konserwacyjne czy naprawcze. Poniesione nakłady zwracane są
w postaci przychodu ze sprzedaży energii elektrycznej /ok.200PLN/
MWh/ i cieplnej /ok.150PLN/MWh/ oraz certyfikatów „zielonych” /
ok.270PLN/MWh/ z tytułu produkcji energii ze źródeł odnawialnych
i „czerwonych” /ok.20PLN/MWh/ lub „żółtych” (dla instalacji o
małych mocach) /ok.105PLN/MWh/ z tytułu jednoczesnej produkcji
energii elektrycznej i ciepła w procesie wysokosprawnej kogeneracji.
EMEA Gateway ul.
Wilczej Łąki 9
03-159 Warszawa
T. +48.228145000
F. +48.224869753
MAIL: [email protected]
www.emeagateway.com
ecolag
ecolag
ecolag
Polska Liga Mistrzów Energii Odnawialnej
2009/2010
Kategoria powyżej 50 tys. mieszkańców
1. miejsce – Ełk
2. miejsce – Nowy Sącz
3. miejsce – Łódź
LIGA BIOMASY
Kategoria do 5 tys. mieszkańców
1. miejsce – Frombork
2. miejsce – Myczkowce
3. miejsce – Kępice
Kategoria od 5 tys. - 50 tys. mieszkańców
1. miejsce – Nowa Dęba
2. miejsce – Kisielice
3. miejsce – Pońsk
Pierwsza autonomiczna
latarnia uliczna
w powiecie kutnowskim
16 listopada br. w miejscowości Dąbrowice (powiat
kutnowski) została zainstalowana całkowicie autonomiczna latarnia uliczna. Nowoczesna technologia pozwala
na całkowitą rezygnację z przyłącza linii energetycznej.
Źródłem zasilania jest system hybrydowy złożony z turbiny wiatrowej o mocy 0,5kW osadzonej na słupie oraz
dwóch paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy ponad
200 Wat. Jako źródło światła wykorzystano energooszczędne panele LED. Podczas budowy latarni zastosowano nową koncepcję turbiny wiatrowej o pionowej osi
obrotu, która umożliwia start i ładowanie akumulatorów
już przy prędkości wiatru 11km/h. Budowę i instalację latarni przeprowadzono w ramach projektu pn.„Odnawialne Źródła Energii Przyszłością Obszaru Lokalnych Grup
Działania”, realizowanego przez Stowarzyszenie Rozwoju
Gmin „CENTRUM” we współpracy z Stowarzyszeniem
POLCENTRUM i Fundacją „PRYM” oraz we współdziałaniu z Urzędem Gminy Dąbrowice. Instalacja latarni
odbyła się w ramach realizacji projektu współpracy pn.
„Odnawialne Źródła Energii Przyszłością Obszaru Lokalnych Grup Działania”. Zakup latarni został sfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na
rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu
Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013.
Budową i montażem latarni zajmowała się firma EKODIUNA z Bydgoszczy.
ecolag
ecolag
ecolag
W 2010r. po raz pierwszy w Polsce zostali wyłonieni
Mistrzowie Energii Odnawialnej. Do konkursu kwalifikują
się trzy technologie wytwarzania energii z dwóch odnawialnych źródeł (słońce, biomasa):
- Kategoria słoneczna: wykorzystanie ogniw fotowoltaicznych i wykorzystanie kolektorów,
- Kategoria biomasy: wytwarzanie ciepła z paliwa drewnianego (ogrzewacze, kotły).
Ranking jest tworzony na podstawie liczby punktów uzyskanych przez każde z miast, miasteczek, miejscowości i
gmin. Kalkulacja punktów opiera się głównie na wskaźniku jakim jest zainstalowana moc (lub powierzchnia) na
mieszkańca.
W Polskiej Lidze Mistrzów OZE 2010 na podium stanęli zwycięzcy ligi słonecznej oraz zwycięzcy ligi biomasy
wyłonieni w kategoriach:
· „Małe miasta” - liczące od 10 do 4.999 mieszkańców
· „Średnie miasta” - liczące od 5.000 do 49.999
mieszkańców
· „Duże miasta” - od 50.000 mieszkańców
LIGA SŁONECZNA
Kategoria do 5 tys. mieszkańców
1. miejsce – Myczkowce
2. miejsce – Stanówko
3. miejsce – Proszówki
Kategoria od 5 tys. - 50 tys. mieszkańców
1. miejsce – Szczawnica
2. miejsce – Poddębice
3. miejsce – Praszka
Kategoria powyżej 50 tys. mieszkańców
1. miejsce – Ełk
2. miejsce – Częstochowa
3. miejsce – Bielsko-Biała
Poddębice
zajęły
wysokie
drugie
miejsce dzięki funkcjonowaniu w gminie jednej
z największych w kraju instalacji solarnej, kotłowni na
biomasę, elektrowni na biomasę, elektrowni wodnych na
Nerze. W ubiegłym roku za 12 mln zł udało się wybudować odwiert geotermalny, a w tym – pozyskać 3 mln
zł na rekultywację składowiska odpadów.
Polska Liga Mistrzów OZE stanowi element Ligii Mistrzów OZE, która ma na celu stworzenie pozytywnego
współzawodnictwa na polu energii odnawialnej pomiędzy
europejskimi miastami, miasteczkami i miejscowościami.
Koordynatorem Ligi Mistrzów OZE jest francuska organizacja CLER. Poza nią w projekcie uczestniczą także następujący partnerzy: Solarthemen (Niemcy), LEA
(Republika Czeska), PNEC (Polska), ABEA (Bułgaria),
EKKE (Węgry), Climate Alliance i DUH (Niemcy).
Celem projektu OZE jest promocja gmin wykorzystujących odnawialne źródła energii oraz zachęcanie kolejnych
samorządów do ich wykorzystania. Temu służyć ma tworzenie lig krajowych w całej Europie.
Projekt współfinansowany jest z europejskiego programu
„Inteligentna Energia-Europa”. Ponad 6 tysięcy gmin,
które stworzą Ligę Mistrzów Odnawialnych Źródeł
Energii na całym kontynencie, będzie miało za zadanie
promowanie działań chroniących środowisko również po
zakończeniu tego przedsięwzięcia.
(Źródło: Polska Dziennik Łódzki, 26.10.2010r., www.pnec.org.pl/)
Jak używać sprzętów domowych w zgodzie ze środowiskiem?
Pralka
Zmywarka
1. Korzystaj z funkcji prania wstępnego tylko w przypadku
rzeczy mocno zabrudzonych.
2. W pełni wykorzystuj ładowność bębna a jeśli jest to możliwe korzystaj z funkcji 1 ładowności bębna lub doboru ilości
wody do ilości prania. Dwa prania z niepełnym ładunkiem, to
większe o 35 % zużycie energii elektrycznej.
3. Korzystaj z wydajnych środków piorących. Możesz wtedy
zmniejszyć temperatury prania a co za tym idzie także zużycie
energii.
4. Przy zakupie pralki zwróć uwagę na zużycie energii elektrycznej. Model „oszczędny” to taki, który zużywa mniej niż
2 kWh energii elektrycznej na jedno pranie
1. Zmywaj rzadziej wykorzystując pojemność zmywarki w
100%.
2. „Krótki program” pozwala na ograniczenie czasu zmywania i
zmniejszenie poboru energii
3. Jeśli masz w domu możliwość korzystania z tańszej, nocnej
taryfy cen za prąd to opcja opóźnionego startu zmywarki pozwali Ci na duże oszczędności.
4. Zmywarka z zapisem na etykiecie „ekologiczna” EKO (BIO)
posiada system, który pozwala zaoszczędzić 30% energii elektrycznej poprzez skrócenie cyklu suszenia.
www,fundacjareo.pl
www.fundacjareo.pl
Wnętrze inspirowane naturą
Ekologia jako relacja pomiędzy organizmem a środowiskiem (oraz nauki z nią ściśle związane, takie jak np.
sozologia czy ekozofia), zadomowiła się w naszym życiu silnie wpływając na tendencje w sztuce użytkowej,
szczególnie na wnętrza i meblarstwo. Podstawowym powodem tego trendu okazały się czasy, w których
żyjemy. Ogromny postęp technologiczny oraz zgiełk dużego miasta spowodował, że coraz chętniej wracamy
do tego, co naturalne i zdrowe. Klimat spokoju i harmonii, za którym tęsknimy, możemy łatwo uzyskać
urządzając mieszkanie w stylu eko, który obecnie jest jednym z najsilniej dominujących trendów dotyczących
aranżacji wnętrz.
Ponieważ eko jest inspirowane naturą, a nie jej kopią, właśnie w tym stylu można sobie pozwolić na zastosowanie awangardowych rozwiązań dających pole do popisu kreatywności. Doskonałym kontrastem w stosunku do wyposażenia nowoczesnej technologii będzie zastosowanie naturalnych (jak najbardziej obojętnych dla
środowiska) materiałów oraz pochodzącej od kolorów ziemi palecie barw. Wnętrze w stylu eko wcale nie
musi być nudne i przewidywalne. Choć zazwyczaj posługuje się stonowanymi barwami ziemi takimi jak ciepłe
szarości i złamane biele, beże, popiele, żółcienie i oczywiście zielenie, inspiracją mogą być również ciemne
odcienie brązów, głębokie błękity nieba czy pomarańcze. Odwzorowań ww. kolorów możemy szukać w
drewnie, kamieniu, rattanie, bambusie, lnie, skórze, czy bawełnie.
Drewno jako materiał na podłogę czy mebel nadaje wnętrzu naturalny i jednocześnie szlachetny wygląd. Poza
tym pięknie się starzeje, jest ciepłe w dotyku, bezpieczne dla alergików – nic dziwnego, że cieszy się wielką
popularnością. Nie każdy rodzaj drewna jednak jest najlepszym wyborem pod względem ekologicznym.
Najlepsze dla środowiska rodzaje drewna (i w ogóle materiały) to te, które pochodzą z tej samej strefy
klimatycznej, w której zostają wykorzystywane. W przypadku naszej szerokości geograficznej to będzie np.
sosna, buk czy dąb. Kiedy już chcemy wybrać egzotyczny gatunek drewna, wybierajmy wyroby oznakowane
certyfikatem FSC. Certyfikat ten daje nam pewność, że surowiec przeznaczony na podłogę pochodzi z
lasu zarządzanego zgodnie z zasadami ekologii, co w dobie kurczenia się lasów w zastraszającym tempie w
wyniku mody nabiera dużego znaczenia. Dobre rozwiązanie często stanowi bambus: jest bardziej oryginalny
niż rodzima sosna czy dąb. Ponadto, ekologicznie jest jak najbardziej uzasadniony, ponieważ to nic innego
jak trawa, która wydłuża łodygi aż o metr w ciągu dnia, a po ich ścięciu wypuszcza nowe pędy. Bambus
doskonale sprawdza się jako materiał na meble, ale też i na podłogi. Tzw. bambus skręcany uzyskiwany dzięki
skręcaniu włókien i prasowaniu ich pod wysokim ciśnieniem jest wyjątkowo twardym i trwałym materiałem.
Wbrew powszechnym opiniom, niedoceniana przez nas płyta wiórowa może być również eko. Wytwarzana
ze spreparowanych odpadów drzewnych pozwala na mniejszą eksploatację lasów. Oprócz materiału na meble, może być ciekawym zastosowaniem jako okładzina na ścianę. Stosowana w nowoczesnych wnętrzach,
podzielona na równe części, o sporych wymiarach, mocowana do ściany poziomo, całkowicie zmienia
nasze pojęcie o tym, czym jest boazeria, umożliwiając podziwianie jej dekoracyjnego usłojenia. Także jako
dekoracja ściany, na Zachodzie projektanci często sięgają po tańszy, choć też naturalny materiał, jakim jest
pogardzana przez nas sklejka. Obłożona nią ściana wygląda bardzo dekoracyjnie i efektownie.
Podobnie postępujmy z kamieniem. Marmur, granit, kamienny łupek czy kwarcyt najlepiej wygląda na
dużych powierzchniach ścian oraz przy oglądaniu jej z większej odległości. Pamiętajmy też o zastosowaniu
odpowiedniej ilości tego materiału. Jeśli zastosujemy go na całej lub większości powierzchni pomieszczenia,
będzie wyglądał przytłaczająco. Tego rodzaju ekologiczny materiał najlepiej będzie się prezentował np. na
jednej dużej powierzchni ściany odpowiednio podświetlonej dla podkreślenia urody jego materiału.
Kolejnym produktem eko mogą być lakiery. Nie myślmy jednak jedynie o ich odcieniach i walorach estetycznych. Decydując się na drewnianą podłogę, warto zwrócić uwagę także na nową generację koloryzujących
lakierów do podłóg, które wysychając, prawie nie wydzielają zapachu. Dzięki temu nawet bezpośrednio
po malowaniu można pozostać w domu. Ekologiczne też mogą być lakiery transparentne (lazurowe), tj.
podkreślające rysunek słojów drewna, które spełniają podstawowe normy, atesty i certyfikaty, eliminując
zagrożenie pożarowe, w których zawartość metali ciężkich jest niższa niż granica wykrywalności. Lakiery te
są szczególnie polecane do malowania żłobków, przedszkoli oraz do malowania zabawek i innych wyrobów
z drewna.
Warto też zwracać uwagę na to, czym malujemy ściany. Każda z dostępnych na rynku farb, zawiera mniejszą
lub większą ilość lotnych związków organicznych (LZO) wpływających negatywnie na układ oddechowy
i krwionośny człowieka, a także na środowisko, zanieczyszczając atmosferę. Dlatego maksymalną ilością
rozpuszczalników na litr produktu, jaka jest dopuszczana do sprzedaży farb, jest 30g. Farby eko zawierają
kilkakrotnie mniej g/l niż wymagana norma, odznaczając się przy tym niską emisją zapachu podczas malowania
i schnięcia.
Również meble w ekologicznych wnętrzach powinny być inspirowane naturą. Do wnętrz bardziej nowoczesnych lub/i małych gabarytowo zaleca się modułowe, najpopularniejsze obecnie, meble zrobione na bazie
płyty wiórowej. Należą one do ekologicznego stylu z uwagi na fakt, iż inspirowane są powtarzalnością
elementów na wzór plastra miodu. Do bardziej tradycyjnych wnętrz zaleca się solidne, posiadające wiele
uroku meble z litego drewna. Ekologiczne meble to też lżejsze meble z plecionego rattanu, wikliny a także
z użyciem siedzisk tapicerowanych lnem, bawełną czy skórą. Znaleźć je można w popularnych sieciach
sklepowych lub na pchlich targach. Dla szukających bardziej oryginalnych rozwiązań o większej wrażliwości
Jak używać sprzętów domowych w zgodzie ze środowiskiem?
Płyta elektryczna
1. Posiłki gotuj w małej ilości wody
2. W czasie gotowanie używaj pokrywek, co pozwoli
zmniejszyć użycie energii o co najmniej 30%
3. Używaj naczyń kuchennych (garnków) o gładkim,
dobrze przewodzącym dnie. Brud na dnie garnka
zwiększa zużycie energii potrzebnej do podgrzania potraw nawet o 50%.
4. Przy zakupie kuchenki warto wziąć pod uwagę fakt
czy płyta ceramiczna posiada zmienną wielkość grzejnika (w nowych modelach kuchenek) oraz wskaźnik
wykorzystania „ciepła resztkowego”. Pozwala to zaoszczędzić około 15% energii gdyż nagrzewasz tylko część
powierzchni blatu a nie jej całość.
5. W czasie gotowania staraj się dopasować wielkość
naczynia do wielkości elementu grzejnego (średnica
garnka powinna być o ok. 2 cm większa od średnicy
płyty grzejnej).
6. Potrawy, które wymagają dłuższego gotowania najlepiej przygotowywać wykorzystując szybkowar. Możesz
w ten sposób zaoszczędzić około 40% energii, a posiłek będzie gotowy znacznie szybciej.
www.fundacjareo.pl
i świadomości ekologicznej, designerzy przygotowują
niebanalne w swojej formie meble z recyklingu, wykorzystując zniszczone meble, makulaturę czy odpady z
tartaku. Najczęściej są one, podobnie jak i te z litego
drzewa, droższe niż w sklepach sieciowych. Jednak
mamy gwarancję niepowtarzalności oraz projektu wykonanego własnoręcznie w godnych dla pracowników
warunkach.
Ponieważ obecnie statystyczny człowiek spędza średnio ok. 90% czasu w zamkniętych pomieszczeniach,
zaczęto ponownie zwracać uwagę na rolę roślin i to
nie tylko pod względem czysto estetycznym. Według
międzynarodowej inicjatywy Plants for People, rośliny
znajdujące się we wnętrzach poprawiają jakość powietrza, oczyszczają je z niektórych szkodliwych substancji,
podwyższają wilgotność, absorbują kurz a także wpływają korzystanie na akustykę pomieszczeń i poziom hałasu (najlepsze rezultaty dają rośliny o małych liściach
stosowane we wnętrzach surowo wykończonych np.
betonem rozstawione pojedynczo w dużych donicach,
usytuowane w kątach i rogach pomieszczeń). Ponadto,
na podstawie wieloletnich badań stwierdzono, że polepszają samopoczucie, poprawiają stosunek do miejsca
pracy, redukując skutki stresu, czy podwyższając produktywność (ważne w gabinetach, czy pokojach pracy), a także uśmierzają niewielkie dolegliwości fizyczne
(np. ból głowy czy podrażnienia oczu).
Uzupełnieniem aranżacji wnętrzarskiej są także naturalne
dodatki: tkaniny (len, bawełna, skóra) czy przedmioty
wykonane z drewna, gliny, kamienia, wikliny, itp. Bardzo ważne jest także, aby stosować ich umiarkowaną
ilość, ponieważ ich przesyt może stworzyć wrażenie
przytłoczenia i ograniczenia przestrzeni, która na pewno
nie należy do stylu ekologicznego.
Mimo, że styl eko na dobre zadomowił się w naszych
wnętrzach, nadal przez wielu postrzegany jest w kategorii trendu. Nawet jeśli to prawda, to trend ten
należy rozpatrywać jako bardzo pozytywny, pożądany
dla naszej planety i dla nas samych. Żyjemy bowiem w
czasach, w których działania ludzkości mają niszczący
wpływ na stan naszego środowiska. Miejmy więc nadzieję, że moda ta szybko nie minie.
Lampa oraz stolik i siedzisko w jednym jako przykład wnętrzarskich dodatków z ekologicznych surowców
opracowanie: Ewelina Mikulska - architekt wnętrz
www.mikulskastudio.com
ecolag
ecolag
ecolag
Wystawcy, którzy zaprezentowali się na Targach Ekologicznych
w Topoli Królewskiej w dniu 6 listopada br.:
1. SUNTI (Kolektory słoneczne, technologie solarne) 91-073 Łódź, ul. Legionów 119
tel. 42 209 36 82, e-mail: [email protected], www.sunti.pl
2. Warszawska Spółdzielnia Handlowa FALA (instalacje grzewcze) 04-921 Warszawa, ul. Walcownicza 14 tel. 022 872 91 16,
e-mail:[email protected], www.falawsh.com.pl
3. WATT Sp. z o.o (Kolektory słoneczne) Katowicka Strefa Ekonomiczna - podstrefa Sosnowiec, ul. Mikołajczyka, tel. 32 287 66
80, e-mail: [email protected], www.watt.pl
4. EMEA Gateway (Nowoczesne technologie, sterowanie biogazownią) ul. Wilczej Łąki 9
03-159 Warszawa, tel. 22 81 45 000, e-mail:[email protected], www.emeagateway.com
5. Ravisson Polska (Kolektory słoneczne, stacje solarne), Klecińska 125, 54-413 Wrocław, tel. 71 7164707, e-mail: contact@
ravisson.com, www.ravisson.com
6. w4e Centrum Energii Wiatrowej (Doradztwo – elektrownie wiatrowe), Łódzki Regionalny Park Naukowo Technologiczny, ul. Dubois 114-116, 93-465 Łódź, tel. 42 236 50 60, e-mail: [email protected], www.w4e.pl
7. Eko-Diuna (Elektrownie wiatrowe, oświetlenie hybrydowe), ul. Szajnochy 3, 85-738 Bydgoszcz, tel.52 345 32 98, www.
eko-diuna.pl
8. Led Light Poland Sp. Z o.o. (Oświetlenie LED), ul. Czerniakowska 176 lok 1, 00-440 Warszawa, tel. 22 622 70 00,
e-mail: [email protected], www.ledlp.pl
9. Cieplik (Kolektory słoneczne), ul. Emilii Plater 39/41, 91–762 Łódź, tel. 601 31-00-14,
e-mail: [email protected], www.kolektory.lodz.pl
10. GREM Grzegorz Rudzki (dostarczanie, montaż i serwis gruntowych i powietrznych pomp ciepła do ogrzewania domów i produkcji
ciepłej wody użytkowej, wentylacja z odzyskiem ciepła oraz montaż urządzeń chłodniczych i klimatyzacji), 95-035 Ozorków, Pl. Jana
Pawła II 2, tel. 42 718 25 54, 601 250 199
11. Carbon II P.H.U. MICHAŁ SUSKI (Instalacje grzewcze - elementy i systemy, kotły na ekogroszek.), 90-126 Łódź ul. ul.
Węglowa 14, tel.:42 679 19 85, 801 011 073, e-mail: [email protected], [email protected], www.carbon2.pl
12. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi, ul. Łąkowa 11, 90-562 Łódź, tel. 42 663 41
00, e-mail: [email protected], www.wfosigw.lodz.pl
13. Teresa Maciejak (wikliniarstwo) 99-120 Konarzew k. Piątku 604 59 77 69
14. Małgorzata Kubus (gospodarstwo agroturystyczne) 99-120 Konarzew 64
24 722 19 24, 692 257 980
15. Bank Spółdzielczy w Ozorkowie, 95-035 Ozorków, Pl. Jana Pawła II 6, tel.42 718 10 11, 42 718 19 12, e-mail:
[email protected], www.bs-ozorkow.pl
16. Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska Ozorków, 95-035 Ozorków, tel. 42 718 13 35, e-mail: [email protected],
www.gs-ozorkow.pl
17. Stowarzyszenie „Centrum Zrównoważonego Rozwoju”, 90-401 Łódź, ul. Legionów 2, tel. 42 663 12 80, e-mail: czr1@
poczta.onet.pl, www.czr.org.pl
Wszystkim wystawcom za udział w targach serdecznie dziękujemy.
Organizatorzy Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Europa inwestująca w obszary wiejskie
Publikacja została wydana w ramach realizacji projektu:
“Odnawialne Źródła Energii Przyszłością Obszaru Lokalnych Grup Działania”
realizowanego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013,
Działanie 421 Wdrażanie projektów wspólpracy, finansowanego ze środków
Unii Europejskiej
Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „POLCENTRUM”
95-010 Stryków, Pl. Łukasińskiego 4
42 719 90 64
[email protected]
www.polcentrum.pl
ecolagecolagecolag
Stowarzyszenie Rozwoju Gmin „CENTRUM”
99-300 Kutno, ul. Wojska Polskiego 10a
tel.: 024 355 23 45/46
www.srgc.pl
[email protected]
Fundacja Rozwoju Gmin „PRYM”
95-045 Parzęczew, ul Ozorkowska 3
42 299 79 09
[email protected]
www.fundacjaprym.pl