JutnihKa. - Serbski

Transkrypt

JutnihKa. - Serbski
5. dzen j a n u a r a .
Tziswo 1 .
Letnik S
Intnit^Ka.
cv<ö<
1S50.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
6 ) wschelake naweztki habö wozjewena.
Prede wfchoho pak bnbzemö wofebitu kedz«
Pzeczelne bzelbrano, kotrezj o nascha bliwoscz fetbffej narobnosczi spoztzicz,bn­
Jntnitzka Hätz dotal namakawa, podawa bzemö serbske prawo pzecziha wschnbzom
nam tu zweselaczu möjnoscjju dale mit» zakitowacz, bnbzemö pzecziwo wschitkomu
dawacz. M o fuiö febi dere swedomi, kajkeztoz nafchomu prawej zadzewki kwadze, khrö'
czejkote nta redaktorstwo ferbskich nowinow ble wnstnpowacz. Bohuze.l,zö tajkich pze»
pzewinech dej chcze pzi mawofcji jich wob- cziwnikow wacze kez S e r b a m i famemi, Hätz
faha te najwfchelakifche pozadana,kiz fo dje drudZe namakamö. Nicz wöschnoftz,
tta ń e z w o j a jenoz nekak spokojicz. J e d e n nie; Remcze spzeczin?aso ttafcbim pröczo.
w o w a za politiku, druhi chcze powedantzka,w a n a m . ne — w n p a h o r b o s c z , kiz je«
tseczi hlada za spewami, ztwörte pöta zorte
noz w oczuzem nezto nadobne wibzi, wscho
ha kleski, tön z«ba febi nowö prawopis, domacze pak zaczpiwa, n i z k a sche bisch»
tamön chcze wschitko w starein mecj! Tu» n o s c z , kiz jenoz to khwali, schtoz penezne
t e »wschelakim, 6ez fobu febi napfchecji« dobötk d a w a ha kroschiki litzi, h a n i b n a
w o ftejaczem zabosczam dofcj tziniczha n e r o d a ' , kotrejz jo wscho jene Hätz se
wfchitkich tvoltt bopelnicz,jo cjejka, haj ne- czopwö habö zemnej, Hätzse S e r b habö
möjna rořcz. Zloz pak fo hobzi, n a to Nemcz, d u c h o w n a z a p a n e n o f c z , fo»
budze r e b a f q i a weftzi kebzbu bracz, ztoz traz fo w o nitzim n a fwecze nestara— to
ji czim stete mözno budze, boketz nasche f u czizködnicze nafcheje narodnoftzeh a
nomine netk z czewöm listnom wukhadzeja, nafchoHo duchownoho zboza. Lud, kiz j o
ha tez wacze sobudzewaczerow febi doböwo z d z e w a n e , ha fwojeje n a r o d u o f c z e
fu. M o budzemö pobawacj:1 ) najnow» f e b i w e d o m n e , möje vre kfchiwdu czerfche politiske podawki; 2 ) nowiuki ze S w o - pecz, ale potwötzicz fo wot janeje moczi
wanstwa; 3 ) dopifowana ze wschech fön» n a fwecze tteba. Zdzewanosczha natbcf
czow ferbskoho fraja; 4 ) rozprawö wot vzitoftz rozfcherichha zatzucza za narobnofcg
ftjma h a wschelakich druhich naleznoftzow,wububzech to bnbze pak najwaznische wotkiz maja za ferbskoho bura waznoscz;5 ) polabano naschich nowinow. Közbekiz ze
taue ha zaweselacze spewö Ha powedana; S e r b a m i dere meni, budze nasche Pröczo«
Lubi Serba!
2
Z R a kusfeje. Wone jo woprawbze smeschne, kaike Weeze wo wele nemskich nowinach wot
Rakuskeje tjitacj boftatteino; paf $ jich pokwabniczu Hätz nanajihote steji, tak zo tute kheizvr»
stwo bowho ńebubje wobstacj mocz dokelz wubaS w e t n e Podawki.
wana' wele wacze ma Hätz fraje hbe jpjinefcj
Nemske naleznoscze. Zo jo Rakuska moja — paf jo zase, bej joho mubra pilna ftana Bramborsku Protest wotposwawa "bo Erfur« roscziwoscj ja wububjeńo nowoho ziwei'ia swetta wupisaneje zromadzizne bfa, to jo jnata wccz. wa pzeb wotzami leji, bha refa: to wscho wschal
Tej B a i e r s k a jo so tutomu protestejl pjizank- nitjo ncpomha, czewo fhcij. Fraje su pjez m ru
newa — netk jo tez Sakse n ska k tomu pzi-^ zfajene. — To wscho pak pzecjiwo Rakuskej
stupiwa. Nemcze jara wele hare toho dla tjma pisaja, zo bochu lub prawe zmucjili ha jon pze­
ha woschnoscji nesweru wmnetwaja ha pzeradu cjiwo nekajkim pjecjeliternstowarscheini füezerstwow
wöttzine. — Swoweno so tola wotj Bram- z Rafusfej zahorili ha tech wola fo ftawa, fotborskeje wele nadzecz ńemoja. Tez W ü r t e n - sij jenoj wo frutem bjerjetm z Bramborskej zbojv
bergskajńecha zBramborskejidzerzecz. Tez Lu- namfacz so nabjija.
. r e n b u r g so wobara, ha jo swoj Protest pji»
3 W i n a . Bramborsfi wotposwane na ra=
poswawa. Wschitke brühe fraje ha krajine su z fusfim bivore jo wot bramb. fiiejerstwa porutj«
noscj bostaw, so pola miniftera Schwarczenberga
Bramborskej pzezjene.
Z B a r l i n a . Wot rusenskoho btoora jo pzecjelne wopraschecj, jto jo w rno na tech wfchepismo na nasch pzischwo wo kotremz Rusa krucze laftch retjach, po fotrechj staj Rakuska ha Sach»
zaba, zo bo so wo nemskich weczach pzecze ńe»fenffa pjezjenej, zo pzi w ftech pjipabnofcjach raf.
retzawo, hale nezto Weste stawo ha postajiwo. woifko S a c h f e n f k u wobfabji, Pobla berbi
Tutej newestoscji, tutomu ftainomu rozretzowańu wön joho tej na to febzbnoho tjinicj, zo, taf
ha zakombzeńu krutoho wustupwaüa to pismo Fhćcz hatj Rakuscze fachfenffe meze pjestupja, tej
wosobńe winu rabifalnoho zmosleńa wo nem­ Bramborftze Lipfk wo&fabjicj bubja.
skich krajach pzipische. H a rabji bale, zo bo so
3 F r a n f f u r t a . Wschubjom brubje wot
nemczowstwo bo pownocznoho pob Bram­ wojn retja, Haie mo, pji febtoe nernffeje czen«
borskej ha bo j n j n o h o pob Rakuskej zjenosczi- tral'fomiftjie, nitjo wo tem newemo; wele wacze
tvo ha tutej wschem bruhim menschim wercham jo pola nas Faj wutjiüene, zo jo wosobüe pzez
ha frajam jich famoftatnofcj ha swobobnoscj jene proczowaüo raf. komisarow rafufte fnejerstivo na
po bruhim wzawoj ha je pojeriwoj.
tem, wobscheme itaiiiete wo n msfich nalejnosczach
W r o c z w a w 31. beez. Zrubne poweftze su prebfpowojicj, tak zo erfurtffi fejm wacz tr bne
nam pzmesene. WeS Züchen bö Pzez wustu- nebubje.
peno O b r j nekotremi fufobnemi wefkami czele
D j i w n a wecz j o , zo t ö n j e b e n rapotepena. Kńeji bwor jo Hätz bo jenoho twa- fuffi zapöfwcmcz pji czentralffej fomifijl, rnenuj*
řeńa czćle zanitzene, tohoruńa tez wfche khćje cze S ch o n h a l s , robjen bramborsti jo ha
fhubech burstich lubjt. Tzwowetze ziweno nejo luthersfej w ri pziswuscha^ je Den bramb. zazane zhubene, Haie wele sfotu jo foncz wzawo. pöfwancz, menujcze R a b o w i t z , pak robjen
Dominium Jrsingen jq 100 ztuf howabwow ha rafuski jo, ha pobjanffej czerkwi pziswuscha.
i
20 fwini, dominium Austen 200 wowczow pzi3 B a b e n f f e j e . 2Betjitia zapöswanczow
sabjiwo. Nezmerna beba jo tarnne krajine nab- w bruhej fornoře badenfkoho fejma, jo jene pis­
pcrnciva.
mo na babenski lub wupöswawa, wo kotremz brq-
w a n a podperacz! D u z zapotjmo tej tute
leto z Bohom.
J a k u b Kuczank. MichawCzez.
3
ttowsku ruku posticza wschem tem, kiz chczeidzasche z rozenom zo böchu domoj schli. Hako netk
so z nimi zjeiwsczicz, wo wotcznem kraju jeden wschitcze swoje wecze zrabachu, ha Pietz fhwatahödne fwerne, bohabojazn lud wotczahnecz ha chu, jeden jenitzki pak hizczen fwo/ej drastu ladaso nicz budzicz dacz wot tech, kiz wo jich zwös- fche refkafche tamon na noho: Na mefcje won,
czi mena, ;o pola nas zana möznofcz k lepscho- te pfo! ha den joho hizczen w durach z tesakom.
mu wacze nejo. Tez tarn fu nemske w cz wsched- Tön wöschi pujczi so n tk na hasu tele, ha hako
na staroscz wschitkich. Tam Pak so bramborscze tam htzczeu n kotsi postrozeni romadze stejachu,
kiieza ha maja kraj hizczen wot poslenoho zbezka da fo z nowa do »ich, ha rubne piwarcza Str afem wobsadzene. Badenfka dre budze fo bram- ßera, taf zo tön famön krawjo kzemi pad?e.
borskej pzizanknecz derbecz, böriie nechawa.
Skörzbö fu hizon pzepodate.
3 Drezdzan. Knezerstwo jo rozprawu
wol n mfftcł) naleznosczow na direkcziju sejrna
S ł o w j a n s k j e nowinki.
wotpöfwawa, Tola je, kaz r fa, tute pifmo je»
noj r 0 z p r a w a , de wschcch nametow, wot koJ u ž n i S l o w j e n j o. Před nekotrym čatr chz derbeli so zapöfwancze jednacz: ta wecz jo som j e rakuski kh žor n kotrych wažnych
jim jenoj z frotfa w domna ztzinena. Bez temt
inužow f d o w r n i k o w ) z j u ž n e h o Słowjan29 pziwozkaini, fotrej fu tornu pifmej pzidate,
jo wosobiie posleni roajtte, fotrej wozjewi, zo jo s t w a do W i n a powołał, zo bychu w u r a Sachfenfka fo Rakufkej pzizanknewa wo protefcze dźeli, k a j k j e ma přichodne polityskje postapzecziwo tej wot brarnborfkeje wotpohladanej w j e n j e jich k r a j a być. N kotri wot tutych
zromadzizne w (Srfurcje.
dow rnikow na to dź łaju, zo b y te w
Trezdzane. Avvokata B l ö d e jo netf z nowšim času załožene s e r b s k j e W o j w o d jastwa puzczene. —
Jede» wojak wot brigade
stwo z e zjenoćenyini kralestwami KhroatyAlbert, fotrej befche dla dz lbrana pzi drezdzans k j e j , Sławonskjej a Dalmatyskjej do poskim zb zku wot wöjnsioho ßudnistwa k fmetcji
wotfudzene, jo netk wot wöfchoho appellaczijon- lityskjeho z w j a z k a stupiło, tak zo bychu
skoho fuda ja newinowatoho fpoznate, ha puz­ w š i t k j e tutc k r a j e pod banom Jelačićom
czene. — Lipsti Professor H a r l e ß jo za wo- stałe; druzy pak žadaju sebi s e r b s k j e w o j schoho dworfkoho pr dara, ha konsiftorialfkoho Pre­ wodstwo z a samostatnu kröninu zemju. ('i
sident» w Drezdjanach postawene. — Zapöf­ posledni m j e n j a : .,Serbja so njemüza z
wancze fu kralej k nowomu letej zbozo pzeli. —
Khroatami zjenoćřć, dokjelž tući njejsu
Wot 27. dcczembra pisaju zDrezdzan: Preni
synojo prawosławneje ( h r j e k s k j e j e ) cyrkftbate dzen hodow bechu so nekötsi wuinewcze
w
j e ; Jelačić njemože wojwoda b y ć , dokjelž
(Künstler) Nafchoho mefta w kortzme pola Eng«
e
l cz k mawej wetzen zromadzili. Nekolre ininute j e katholski." Z wutrobnej bolosću hlada
po j dnaczich stupi na jene dobo wojerfki wözk kćždy w rny Słowjan na t a j k j e roztorki,
v. Teutfcher z n kotr rni wojakami nuts, fchwi- na tajku nabožinsku njeznjesliwosć, a n j e e
j sche je fwojiin tefafom, ha zawowa na zaströ- słowjanskje spočinanje. Njejsu hišćenzafizenech hosczi: Dzicze rozno, new scze, zo jo jeddźeue zrudne časy Słowjanow přezjenosć
nacze wotbiwo? Podanno joinu hofpodar wobkruczefche, zo maja joho hoftzo wot policzie do- nawućile? S e r b s k j e Wojwodstwo samo z a
iDolnofcj, dlche woftacz, tön rozn wane wözk >na- so njemöze S e r b o w k zbožu w j e s ć ; j e n o ž
w e zjenoćenju a pod nawjedowanjotn s ł a w chasche z nowa ze fwojim tefafom, ha napomi-
4
neho foana öio/.ä jözfloslowjatfskjc kr.'tje
wułki prichod dospjeć.
Z t ' r a h i . B č š e jünü čas, fadźež n&ši
najwučeniši mužojo, w s w o j e j wotčinje mesto k skutkowanju njenamakawši, s w ö j
statok wopušćić nuzowani buchu. Zrudnje
j e to, hdyž rna cuzbä so přećelniša wopokazać, hač wötcny dem. Druhi č a s j e p a k
nastał — a tych samych mužow, kotřiž z
bolosćiwej wutrobu horate mjezy s w o j e j e
wotčiny překročić dyrbjachu — widźimy
n tko z w u l k j e j radosću do starosławneje
Prahi so wroćić. J a k o pr njeho smy powitali sławneho k . Gelakowskjeho, börzy
witamy j e m u runeho Purkinju. Njechamy
p a k zapomnić hišćen na jeneho muža. J e
to k . J. Hrabjeta, professor a direktor progynmasyja w Dřaidianach.
Tutdn muž,
znaty j a k o laionski a hrjekski filolog, nie
mjenje w ryčach słowjanskich zhonjeny
přebyw a hižon mnohje l ta w Saksach,
.pycha a khwalba cuzeho mesta. Njenmžemy hinak, hač přeć, zo by tajki niuž s w o j e j wotčinje wroćeny był. Filologiskje mocy
jeho, kiž moža so z kdždymi na universitećje L i p s k j e j a Barlinskjej khrdblje m rić,
bychu so z a naše w y s o k j e šulje d e r j e hodźile!
N. N.
wene zamose' wschitkich rozomnischich pzeswedstrz
möhli, kak fntć so pzi naschim zadzerzenu jenoz
wot powschitkomnoho ^epschoho wesc; dali. Re»
znate mi tej nejo, zo jo ton habö tamön pzeczel luda (meno wobkhowam za mńe) tu bojoscz
wuprawiw, zo so qi, kiz hewak sweru za ludowo zbozo so staraja, na knezi bok pokhileja, tajkim pak bödz prawene, zo so mö ani wot kneza
Thielawa, ani wot mkoho druhoh wobretzecz
nejsmö balt, hal« zo jo kaz wschudzom, taf tcz
tube zhromadne wuzitk naschoho fraj'a jenitzka
wina naschoho wosowana ha jab.jtrjena böwa.
Tein Pak, kiz tuton wuzitk na bruhej strone rot«
dza, nimarn to na zane waschno za zwo, ale
pzeju jenoz 'to, zo böchu wo sudzenu hinak zmöslenech sprawnischi böli.
Közbomu jo znate, z kajkimi czezkotami su
so woftbe czi menschi wobsedzero w nasche, wuzicze bedzicz meli, hejzo jo sebi tön habö tamön
mawö kapital na swoju ziwnosku poztzicz chczew.
Zaden wetschi kapitalista newupoztzuje radc po
taf mawöch sumach; ha toho dla dcrbt so tön
menscht wobsedzer na agentow wobroczicz d;e
ma pzi wösoköj Huste lichomskej dani tez za wobstarano tak ha tot wcle pwacz, nepohladawschi
na to, ztoz ma so pola retzmka habö fiibnifiroa
Wotwozicz. Pzi nemöze so hinak stacz, Hätz
jo po tzasu do khudobö zapane. Nascha kedzbliwcscz pak derbi woftbe na to zwozena böcz, kak
bö so pjccjO böle ha böle pziberaezej khudobe w
kraju hacziwo. W tutem wotpohladanu niejesche so wnstaw (Institut) zawozicz, hdzez bö közde
wobsedzer z mawoj pröczu, z mawo khöftami
ha z nizkej dann mawo habö wele penez pozWuzista lutowarskah a hypothekarska
tzenech dostacz möhw, za tem Hätz ma kredit.
Pok»v«dnicza!
Taske wotpohladano dopelni Hätz na najwob«
Hako burscze zaposwancze na poslenim wu- schernischo nowa wuziska l u t o w a r s k a Ha hy­
ziskim sejme za to hwosowachu, zo bo zhroma-pothekarska b a n k a , zawozena ze zromad»
dne zamozeno wliztjkoho wesnoho wokresa neroz- neho zawozena wuziskoho wesnoho wokresa. T u
dzelene wostawo, zdasche so to nekotromzkuliz menujcze közde, kiz möze hipothekarskll westoscz
burej wopaki, da poredko so stawo nejo, zo frnoza to podawacz, poztzene döftane wot 20 tolet
pze; >
o neprawomu sudzenu podlezeli, Hätz runez hat; do nepomerenech sumow. Pzi tem budze
fo mohwo nam zdacz, zo su te wot nas wozje--fo na to hladac; jo khude potrebne tute >peneze
5
jo
za najnizschu dan bostane, fotruj möze banka bcS jenoj közdu bruhu ńcbjeł« pvÄsowarz.
famfrtejc zkody postajicz. Pzi zbehanu poztzenech nam znate, jo w starech tzasach pomenowana
peiiez ma so jenoz 5 nsl. zapwaczicz, nech jo serbska czerkej z tem wumenenom mestej pzepobata
suma wetscha habö menscha. Ztoz pak to naj- bewa, zo derbi so wo ncj közdu ncdjelu serbski
waznische jo — zapwacjeno budje so Po men- predowacj. Na tute stare prawo so zeperawschi
schich poztjeaomu kapitalej pjimerenech ratach fmo pröstwu na ministerstwo jeftajelt, zo böchmo
(dzelbach) stacj möhcz. Ztöz chcze poztzene mecz tcj dale közbu ńebjelu serbske boje yvuzbö Meli.
derbi sczchowacze pisma k wupokazanu sobu pzi» Tuta peticzia bubje so z nekotremi stami pod«
nescz:
pismow w pjichoduech bnach do Trejbjan pöswacz.
1. Kupne list. 2. Wotpismo z hypothekarZ Wösporka. Na mesto naschoho rektarskich knihi, podpisane ha pobsiglowane wot we» stwa jo so k. Trautmann (Serb) zamwojaw,
dzera techsamöch. 3. Wopismo swojoho wob- ha tej hijon prtihu wotpowojiw.
ftdzenstwa, kaj so te samo w tzasu poztzena wo
3 Maleschecz zhonimö, zo tarn hijom
prawdze ma. (Besitzstanbsverzeichniß).
wot nekotroho tjasa fem serbske spewarske towarTuto wschitko budje hijczen tez w serbskej
stwo wobsteji. To jo weseji jara duschna ha
ha nemjkej retji wozjewene, ha wobschermscho
rozprawene. Wustawki (Statute) wmidu w wo- khwalobna wecz ha mö pjejemć jenoj, zo böchu
drudje sczehowali. Serbscze hölcze maja z wetbimaj retzomaj, tak khetse Hätz bubja wot krajnoscha wschudzom lubofej k spewej, ha husto na«
ho knezerstwa wobtwerdjeno dostacz.
makasch dez nimi bobre schije. Naschi tjefcjem
P e t r Czez,
wutjero böchu weseji tak dobri byli, ha tajkim
Svbustaw revisionskeje komissije pola wuziskeje
spewarskim towarstwam prebkstali. Rane spew
pokwadnicze.
zwesela wutrobu ha posbchuje k dobrej mösli.
3 R a l b i c z . Naschi wosadni scheptaju sei
meltzo do wuschow, zo chczedza stoojej ranej
Z e S e r b ow .
czerkwitjeze k pzichodnomu bojomu dj sczu nowo
Z Budeschina. Knez P e k a r , kiz besche pizczele wobradjlcj.
hat; dotal druhi wutzcr na Zidowc jo nclk za
3 N o w o s l i c z . Zandjcne tedzen besche
kantora ha wutzcr« pzi serbskej michawskej czerkwi pola naö wulka hontwa. Skoro na pöw sta
ha schuli postawene. Joho nawedjitoscj wo muzi besche so hromadziwo. 3 Äalbicz, z Roschulskim zastojnstwe ha wo hitbjbe (musfeze) kaz zanta, ze Sernan, zDobroschicz bechu wuwowani
tez wosebe joho serbske narodne zmösleno rukuje hoiieřo pzeproschcni. Hizon dopowna podachu
nam za to, zo stej netf nascha czerkej ha schula so na bitwizczo k ftrachej wschitkich wuchaczow.
dere wobstaranej. Wscha tjescz swuscha tez do- Tselbö reskachu zawosne. Ale ja neivcm —
talnomu namestnikej k. Jermiseij.
bcchu snadz w nezbozomncj hodzine wujschli?
3 Äatiiencza. Hätz runtj Serbowstwo Jim so bzesche, kaz Scmanej Petrej. Naschi
wschudjom swoje prawo doböwa, ha wo samöch nimrobscze muzojo wroczichu so z jenem jenitzkiin
Trczdzanach katholscze ha evangelsrze serbske boje zajetzkom kotrohoz zemski beh pzez sinertnc wowoj '
swujbö dostawaja, da so tola zda, zo chzedja Ralbitzanfkoho Wiczaza swöj köncz dosta. Nepola naS Scrbow prawo pjikrötsicj. Hätz do- lotst die mena, zo jo tön zajacz kromö habö he«
tal mejachmö mö evangelscze Serba kamenskcje wak swabö na nohi bow, Haie to fit wze.
wosade közdlt ncdjelu swvft serbske boje swujbö
w czerkwi sw Hane. Retk pak chczedja nam
6
Narodne Nowinew o t serbskoho ziwena w
hornech Wuziczach
Dokelz sebi möslimö, zo jo naschim tzitaram
lubo fwöfcheej, jto brühe swowanske nomine wot
serbskoho jtröena pisaju, podawamö tude nastawk,
f i j so w tjeskich Narodnych Nowinach w 1. tjifwe iutoho l ta namafa.
„Maejicza fetbffa ja w behu leta 1849 ne«
fotre jara dobre fnijft ja lud wubaroa, fotrej"
cjtm wetfchu fhwalbu jafwuja, bofelj pödla powschitkomnoho powutjma tej roofeüe na wububjeńo narodnvho ducha ladaju. Pjed dlejschim
tjafom bö z maczicz wuberf postachen , fotr j ma
tjitanfu za ferbffc schule wudaej — ja nas jara
wajna w cz. Tuta tjitanfa budze börze bofońa«
pötajfim zcasopisom maćicy serbskjeje jtroo«
re nomine.
Jara raboftne wopofazmo jo bale, jo tej tsej
belnoroujtffimt Serbami narodne buch ha zmöfle«
ńo tootutjecj potjina. W jatibjenem tčcje wufhabjefche bre w Khoejebuzu, wownem m fcje
bclneje Wujicz , wubawane wot N o w f i tybjen«
f i tjasopis: B r a m b o r f f i C z a s n i f ,
wön b fche prözne narobnoho bucha.
Haie
Na pofledfu rabji fo jcnomu hornoroujiffomu
Swowancj, jo mćjefche bez gimnaftaftami w
Khocjcbuzu ferbffe toroafftroo zawojicj. Zcjew«
f t toho fu htjon w Sjafntfu fpöznacj; bofelj
tarn ha fem namafaju fo netf btre fpifane narob»
ne naftamfi. Zo bö tute towarstwo tajfe frafne
na; trona w obstej i z tsjoch motbj teńoto, faz sebi Pwob ńefroo, faj te 1839 w Bud schme jawo>
to potrebnoscj naschich na t|t flafe zawojenech jene, fotromuj mawö fo fforo jcnitjcze bjafowaej,
zo jo narobnofcj w Hornel Wujicje f nowomu
schulow jaba.
jiweńu
postanewa.
Serbsfej tjasopifaj: T y b j e ń f f e N o w i n y
ha J u t n i t j f a staj stajńe jara bete tebigoroa«
Na faffonfftm fejrite mamo n tfo jtćřoch zanaj; tamo maju 1,100, ta 400 rooteteraioro. pöswamzow: Jafuba, Czeja, J zorfu ha MroTybjmsfe Nowiny fu root nebaronoho tjafa w za; prmi tfjo pwacza za roajnech pobpcrarow
noroem prawopisu swowanffe norotnft pobawacz narobneje Weeze. *)
(Pjichodl'ie bale.)
potjatoo, ha chczebja na te waschüo tuton prawopiS bo toujiroańa pjińefcj,
Wot Jmischa, jenoho z t ch mujoro, fo«
tremj fetbffa weq ja jich horliroofcj ha pilne
ffutfowano taf faj Wo Stmetltngej*) wulfi bjaf
romotta jo, wufhabza root powojcze tutoho leta
nabojne tjasopiS pob napismom „ ß e r n t t j f a
fotraj pjez swoju wufcernu rebafcziu mnohtch pjecjeloto namafa. Swowansfa horna Wujicza ma
Rodle o zkraholcz.
Ra tf fche roble zromabjene,
Sej n hb tabu rabjachu,
Ha jfretetachu roztjercjene
Ra jfrahokjowu ńeprawbu.
Haj, nitjo menscheroutbefcj ńechabja
Hatj hafn cj jomu fwetjku jiweńa.
*) Amerling jo jnate ije'ki wöttjincz (patriola)
*) Zo tej f . Mröz
cjemö joho bom fem
fottej swoju narobnofcj na wsche möjne waschno swuscha, ńejo fnabj bopisowarej jnate bötro, ale t e »
pobpera.
dakezia möje to wobkruczicj.
R»d.
7
Jtitf najtraschnischo skönczowane
Bö böw — to hizcjm prascha so;
Ha tutön khumjt bo wunamkane
Po krötkim tez wot közvoho —
„Bicz, kusacz, tubacj, kawacz budzeme
,>Ha po wschem: bimbac; ma na schibencze^
Ha jako z tem n n tziste bechu,
H a z hubu skutk jo Hotowe
Duz prafne zkraholcz tarn na tsechu
Hn zromadziznu rozrazc;
Najwetschi mudrazk po jiwenu be
Ha wot tech druhich jaden ncpikne.
Re, runu smuhu puczik djesche
Po waschnu wele retzerow,
Do kcrkow ha dzej dzera besche
Ha zaböchu tech tojmoro.
Haj, budjische mew zaden kholowe
Dha iedzcno so joho nezmine.
*
*
*
Za helu domach, djez nej roze,
So nechtözkulij khroboli.
Ha po bremenach mubroscz woze
Ze samokhwalbu na wiki,
Hatj pjindze strach ha bitwa nastawa
Dzez law so Piment bo zajacza.
Nalnow'sche powescze.
3. Ianuara mejeschtaj naschej Komore zase
prenu zhromadziznu.
Wo prenej Komore böchu nekotte Namete
stajene kotrez böchu wuberkej pzepodate. H a b e n
staji interpelatziju: bhe budze zakoi'i zaradwaiia
duchownohe bzesatka bo Komor pzincz? Z tem
jkönczi so trotte sejbzeno.
Wo b r ü h e j f o m o r t wotmoji minister v.
Friesen na interpelatziju W a p l e r a cz wow
woblabuwana bla: zo budze to nastupacze zakon wo krötkim komoře pzepobate; z tem b Wap­
ler zpokojom.
Preni wazne pzebmet bzcnsfoho poiada be
rozprawa wuberfa za financze wo nastupanu postajenoho wuzbehuwana wetschich krajnech bawkow. Referenta ( S o m m e r z Oschacza) wozjew i : kak zrubiie z peneznemi naleznosczami naschoho
wötcznoho kraja steji. Wot leta 1846 Hätz
1848 jo 1,826,000 tlr.zwacze wudawane Hätz
hewak. Ministerstwo wöjne jo samo 600,000
tlr. wacze trebawo. Zo bo fad wo frajitej pokwadnicz^zivostaw, budza poddanojo jara pzimani böcz berbecz, bhe bo so to nestawo, bo
fraj swöj frebtt zhubiw; ha wön rabjt komore
zo bo postawene powöscheno bawkow za bobre
zpösnacz cz wa. M ü l l e r jo totrnt napzcczo.
Rauch meni, zo berbi Wobzankiieno wotstorczene böcz. Zaben wot nej rtebo boscz pobperane,
53 t ebe rn ta n n retjesche, kak ftrafchne je jo, bawki poweczicz, ha staji namet: iesarno bře dowolicz, nicz Pak wuprajicz, Hätz jo to powetschcno
botalnech bawkow habo jenoi boprebfa-zapwaczeito pzichobnech terminow. Tö bo pobperane.
H a u bolb wumetuje wuberkej, zo' swoju rozprawu ftejo pilne boscz wubzewaw; H a r k o r t \m<
bernikow zamoja. Minister financzow B e h r
wustuvi wo jara watfei r tzi za Vvwoleno —
wöschnoscz nitz'o Hätz ztoz böcz berbi, newubawa;
— pzecziwo Biebermannej paf rnon zpomui, zo,
bez joho namet komora za bobre zpöznaje, itero *
fte wostane, ztö te powetscheno pwaczicz berbi;
knezerstwo chcze je zabaq wot tech, kiz fit w
tu 1849 dawki dawali. H a b e r k o r n : nicz
czi, kiz z wuberkom wosuja, zkobza Lubej, Haie
czi, kiz wobczeznoscz, kotreiz wuczeknecz nemözemö:
bule ha bale wotstorkuweja; pzez közde wotstorkilwcino bubze bremezko czesche. Na wschem posiebku böchu wsche stajene namete wetlzesnene ha
z|36 wosami napzeczo 22 w. wot wuberka fta«
jene namet pzijate; ha tat ,bha derbimö pwa­
czicz, kaz hizon smö piede webzeli. —
8
W prenej komore staji zapöswancz Czez J e l a t z i c z jo z throbwosczu wojowaw, ha so
tön namet zo böztaj so pzi pzichodnem zra- wstraschnech postawenach [mannte bzerzaw; toott
dowanu sudnistwow p o l a bndeschinskoho nejo zabyn pzerabnik Haie tzesne muz. Jelatzicz
krajnoho sudnistwa (Landgericht) dwaj serb- jo bemofrata, Haie tajfi fotrez pztbe wschem na
ffej zastojnikaj postajiwoj. Wön swöj nam t narobnofcz HIaba. S-ichtenftein, Benebek
zmolom wuwedze ha wusprawni. Redakczia bu- ha 333 eIben zaswuza khwalbu hako Wobzero.
bze w pzichodnem tjifle tulej naleznoscz dale roz- Napzeczo tomu jo Winbischgrätz najnelcpischi ze wschech gcnerolow.
pomnicz.
Nckotre tzafopise pzinesu powescze wot jawos* Litzba emopistich möcznarow je 4 8 , öez
neje revoluczie — fotraj jo w serbskej Wöjwo- fotremiz fu 33 nemffe ha 3 zönste. Wot »ich
boronte, Syrmiji, ha Wojerskej Hranicze wuderi« jo hanocerfft fral najftarfchi, 78 Itl, ha rafuffi
toa. Druhe wo tcm nitzo ńew dza. Dokelz jo fhejjor najmtoöbft, 19 Ijet.
* W Parizu jo zawosne wele Wulfich möwinski pöst wonka wcstaw, nepjinesu nam Wröcz«
schi,
fotrez najßöle w t ch pobzemsfich, 150 howawske nowine janu westu powefq.
bzinow
bowhich pz rowach ha wentofach böbla.
— Winske liste pisaja, zo jo fobotu 29. decz.
Wot 14. beczembra jo so tohobla ttnilfa hoüiz Prahi do Wina telegrafiska powefcz pzifchwa,
wa na «lösche zapotzawa. Pzez 250,000 jo
tat zo jo khejzor bcrbaw w nocze wubudzene. ha jich hizon popanencch. Parizeno liicfta, zo litz­
hijcjen do büa miniftetffa porada bjerjana bocj. ba Hätz do 600,000 zroscze.
Do Prahi jo po ttlegrafu wutaz pöswane, ha
prawi so, zo su pjitzine (wine) toho böwo na«
Zandjenu S o b o t n Z i t a w Budeschine
lejnofcje na fafffich mezach poftawenoho roojffa
pwac^achu:
Rozfa . . 2 toi. 1 \ nfl.
. 4 s 12J .
Pzencza
. 1 . 20 .
Jeczmeii
* Po jenech belgiskich Nowinach jo so maWowS . . 1 . 10 .
bzarffi Generola Klapfa wo nastupami wuhersfeje toojne ha nefotrech generolow taf wupra- Roch . . . 2 « 1 2 | •
wiw: Wojacze ha nizfchi bostojnicze (offlczierowe) Heduschka . 2 - 20 .
tafuffoho wojffa su bobri, Haie komanbanczi nejKhana Butre. 11
su wele höbni. S c h l i f jo z ltich najl pschi.
Z b e r k i.
tej 2 toi. 2§ nfl.
»
— 4 . —
— 1 . 17| .
— 1 .
2| 10 ,
— 2 — 2 .
15 .
nfl. now.
— Auktziona polv M l c h a w aT j e — Pjichodnu nedzelu chczedja nekotsi
S e r b a z Budeschina h a wokolnoscje na- i n e r e w Ralbicze budje so na 1 0 . dnu
sankach do Keswatzidwa p^ijecz. Lubobö wulkoho Rözka dopowdna djewecjichza>
jim
böwo, de böchu tam tez z druhich stro. vocjecz.
MichawTzemera.
oro
S
e
r
b
a
M
e
l
i
Ä
Stitnttjfa wukhabza köjbu sodotu z ezeivom liftnom, Ho jo k böstaczu pola rebnftora Stu>
i j a n f a , w Wellerez k n i h a r n i , ha pob bohat mt w r o t a m i w Bltbefchine. Kozbe tjiftvo
pwacji i nfl.
Za Jurnitzfu postawe nenaftarcfi habe wozjewena maja fo wotebacz pola jenoho z tebaftorow.
Cjifchczane pola K. B . H i f l .
Tziswo 2
dzen j a n u a r a .
1850.
y
Letnik3 .
y&-
W u d a w a r e j
J a k u b Ivucank ha Micha! Cyž.
S w e t n e Podawki.
tez Winbischgräcza k tzesczownem stawam swojoho m sta hořewzali. Haru zapoczecz jo tarn tez
Z R a k u s k e j e . Rakuski pofwabnik jo let- trochu czezko, bokelz su lubzom wschitkeřene bröne
ne litz'ciio wotpowoziw. 1 5 0 milionow pobra- wzate, tez noze ha kose zane pzez meze nepuschchuje. —
Woko Wina fteji 5 0 , 0 0 0 muzi sei­ cza. Wo zapusczenech wuherskich krajinach so
ne wöisko ha közde dzen möze so jich po zelez-netk weift ha rubeznicze haja ha zawosne zpla«
nicze junkrötz tak wele pziwescz. Ztoz sebi mösli, huwaja, ha roobobteřo so nemöza wobaracz. —
$o mow jow tra; zbezk wubencz, jo bwazne. — Nemske nowine jara na juznech Serbow swara,
Nowo ha pzecze nowo tzröde k Tzecham won zo wot runoho prawa za wsche narobe n tk nitzo
czahnu
z Prahi stt wo tutech dnach zase wacz
webzecz nechabza ha wobczezuwaju so
nekotre regimente na sachs nske meze czahneli; horqe, zo fu Wuhero ha N mcze wonbano
tute wöisto jo hizon 7 0 , 0 0 0 muzi seine ha so wele stow tawscntow snopvw majsa (jene zi-bäte ha bäte k nam pziblizuje; maja pak krutu to) na wele zakrasnech wozach bo Serbow wescz
pzikaznu, mezu nicz pzestupicz. — Z twerbzizne b e r b e l i . Ha jeben pzekupcz, kiz jo zapwaczeKvnigöstein wönbano pisachu: mö warn tu we- ne bocz chczew, nejo peiieze hale te woimojeno
sowu pöwescz sobubzelimo, zo su czi prent Ra- böstaw: zo möze so bohu bzakowacz ha wesowe'
kuscze k nam pzischli! hale to bechu jenoj wojer-- bocz, bez jomu Serbja wschitko wzali neisu. —
ske hercze, kiz chcz chu tam piskacz ha sebi n zto
3 Babenskeje pisaja, zo jich nemermcze
zaswuzicz. Tak na sachscnskej zemi baiernske pi- nemoza zmerom bocz; wonichczeibza ze Schwitze,
wo pija ha rakuske hercze piskaja! Tak smö z bzeiz pzebowaju, zase jeben napab na Babensku
Rakuskejc bo Sachsenskcje pzischli! wröczimo so zwazicz. Bramborske woisko so na wsch waschno
zase: Kheizor jo zpolzaw wustawe za swoje wsche- pzihotuwane bzerzi, jich po pziswuschnosczi powitacz.
lake fraje wuvawacz. Zapotzalk jo so z nemskiW ü r i e m b e r s k u bubze, kaz rcka rakuske
mi krajinami staw. Swowjeno nech tzakaja, czi wojsto wobsabzicz.
fu tzakana zwulzeni.
3 F r a n k f u r t « : Nowo czentralskezastupne
Tön tebzeit be wele retzane, zo wo Wuher- möcznarstwo jo na tem, wo frötfim zakon wubacz,
skej zase schericz zpotzina. Kak bha jo to moz- z fotr mz su wschitke bemokratiske zhromano, bej fu taut ludzo tak beřezmosleiu kaz w Pez- bzizn zbenene ha najfruczischo zafazane. To
cze, kiz fu Hajnawa, Paskewicza, Jelatzicza haj nasche serbske třechic; nebubze. — Danski kral
10
chczesche hako n mfft werch H o l s t e i n s k e j e wominifteva z Frieden ietv pismo na krala wotposwacz
nemskim möcznarstwe w Franksurcze zastupene w.'bzanknene. 5 hobzinow besche tuta zhromabzizna
böcz ha pöswa tarn tez swojoho zapöswancza z trawa. To be 8. jan. Na 10. bö bin zakona
B ü l a w . Toho pak su tarn wotpokazali. Kaz wot 7. meje, zabzerzeno pji ropotach ha zbczkach
Arczewöjwoba J a n tez woni wot bramb. krala nastupacze jebnane, tola derbesche pzebseba zhroz Danskim ztzinene mer za dobre nezpöznaja ha mabziznu zkönczicz, bokelz be hizon jara pozbze,
swobobnoscz pownöczneju nemskeju krajow (Schles­ pieb Hätz be jto wobzanknene. — Wo 2. kom
wig ha Holstein) zkitaja.
nebe nitzo wazne.
3 Rusenskeje. Rusensti khejzor jo sebi
Schwieczarscze rabikalni su so netkoj tez na
z podawkow zanbzenoho leta mawo wutzbu wzaw.
miwoscziwo sotre walili. Wuhnaczo fit. biskopa
Mesto lud» wacze swobode sobubzelicz ha jich
be zapotzatk pzezczihanow czerkwe, netk bzo bale
wescz k bozpownosczi, k nawedzitosczi ha k maha bale. Za 24 hobzinow macze kraj wopuschnofcjt ke wschomu, ha pzez to swoje kralestwo
czicz! be pzikazna, ha vokelz z bobrcm nenbzechu,
selnosczicz ha krutosczicz, kczew.ha zbozo swojich
webzcsche jich policzija z moczu pzez meze. Woludow powoschicz; — wön techjamech hijcjen
semnacze let su miwoscziwo sotr zbozomi'ic poböle potwölzuwe. Wo swojich pölskich krajach
la
nas skutkwali. Serobki ha khubzi krawo seinejo zana schula, tez ta najnischa, kotraz nebö
ze hronachu Hätz swoje brühe maczeře jim wzapod wojerskim wobkebzbuwaiiu stawa ha bzeczi
chu. Zastoinicze berbjachu jich bo jstwow zehizon w fchitlach k wojerstwej pziwutzeja, jenoj
zanfacj, hewak böchu woni tech wupokazanech
zemeno smedza wösche schule wopotwacz; wschcm
zczehuwali. Dziji luozo böchu hnuczi böli, nakiz ze zemanskoho zplahwa nejsu jo wopotuwano
tchi zastojnicze pak wostachu pzi tem kruczi. To
schulow, kiz wösche fit, Hätz nascha quinta ja»
jo ta wukhwalena schwiczarska swobobnoscz.
kazane. —
Dokelz jo wele Polakow, kiz necha3 B a r l i n a . 27 becz. jo sachse'nski wotdza wo ruf. wöisku fuuijtq, do czuzech krajow
pösnane
z K ö n e r i c z pismo z tej porutznosczu,
czeknewo, jo netk pomtznoscz wujschwa, zo derba
tesamo
ministerej
zjewicz ha sobubzjelicz döstaw;
tech czeknenech mwödsi bratsja jich mesta zastupicz,
tesamo
wopzija
Protest
swojeje wöschnoscze pze15 haj 10 let ftarech höltzeczow z wötcznoho
cziwo
Ersurtskej
zhromabzizni
ha tarn wobzankdomu wozmu.
nenem wustawam. Tez Hanoverski tajke pismo
Z Drezbzanskoho sejma. W 1. kom.
dösta. Wonej pzistupitaj z tem czele k Nakusfej.
tzita K a r l o w i c z rozprawu wuberka, kiz mcjcsche
Hanoverske pismo prawi, to, ztoz jo so kralowte wot ministerstwa wot poslenoho stjma fem wuska wöschnoscz wot zpotzatka jow bojawa, jo so
date pjikazne wuradj^cj. Nckotrc nechachu za bo­
wschitko bopelniwo, nabzija na nemsku jebnotu
hrt zpoznacj. Tez pzebseba G e o r g i wopuschczi jo f iiaimenschomu na tem netk nastupenein pupji tem swöj stow, poda swojomu zastupnikej czu czele zhubena. Samo wot bramborsfeje poSchenkej pz^bs bstwo ba r tz.sche za ptebaw- litiki so wele bojecz ba Ha napomina toho bla
fchich miiüstcrow. T>z z Friezen jick zamoja. bramb. wöschnoscz pzeczeliie, tola hizczen junu te
Bez porukwanemi znfvnamt be tez tön wot hont- zczewki taikoholej tziiiena z rozomom pzekwascz,
w u; boM} derbi hentwa po ftankf. zakwadnech přebe Hätz bale bzo, ha könczi z jenem wopraivprawidwach czele swobodna böcz (na swojim) skim protestom na ersurtskii zhromabzizni,.
Jara weselacze pewcscze böstanemö z Lipska;
ministerstwo pak w §•, 1. §. 3. wumenena
tziniwo; ha nafta pji tem horcze rozretjuwano j , wschitfe tkalske wecze fu memtjqe jara deře schli,
nrriiftetcm t Friezm. Na poftebfu bö na naiitct ha wele tawsentow ha tawsentow bojich khubech
11
S ł o w j a n s k j e nowinki.
ludji powesczach, ha nekotre jelze budza z wesowosczu rońenc, dokelz dzewo ha zaswuzba so zaW čechach zm j a so pödla neinskich
fe torocjii, ha nu;e ha Hubenfłma traz budze, boh gymnasiow t e ž cylje č skje založić. My
baro foncz. 3 hobersklch horow (Riesengebirge) S e r b j a pak hišćen přeco na to čakamy, z o
swvschimö,
ludzi pobrachiiwe, jiimejene bjenui hychmy na Budyšinskim gymnaslju a semittobjłaracj, zo jo jafirujbii jun krvlz w^tscha hat; navje jeneho serbskjeho wučerja döstali.
prede, hnj itj czeive tedzen do prcdka jim zaswuzXV W i n j e m a j a č e š i netko tez s w o j u
bo pnnuja: to su wschitko wecze, kij jo közde zasamsnu c y r k j e w . č s k j e nowiny pisaja
nemozne dzeizaw. Na rudnech horach (Erzgebirge) w o t hodownych č skich božich słužbow:
jo zaswuzba tez wele lepscha Hätz prede. Hätz- „powšitkomne hnućje knježeše, hdyž č v s rune ruiS to nitzo nestara, dokelz zanech tfal» k j e zynki w bohaćje wupyšenyra božim doczow nim.:ino, dha fo tot« tez sobu ibefdimo, xzi mje zaklinčachu, kotrež koždeho na s w ö j
taikich nowinkach; ha nadzijemö so, zo budze drohi wötcny k r a j a na swojich lubych d o pzekupstn o tez za burske pwode zkoro lcpsche vö- ma dopomnichu; a n kotreiniiž-kuliž stupiwesczc pzinescz Hätz botat. 9řeth jeuoj younnuv chu s y l z y radosćje do wočow, hdyž so z a ite mořo roztaje, ha tzowme zase du, dha tczs p w a tön r j a n y kh r l u š : Krystus je so
zita tvaqe pwacza. To jo rc tne, kaz nelkoj zita narodźif."
Stö s o při tym na Draždźany
pwacz.t dha burski muz dowho rootftaq uemoze. a s e r b s k j e bože słužby njeilopomni?
Z P a r i z a . W ö n d a n j o swjećachu PoNeinczechczeidza ha su hizon wöinske wodze twa- lacy w Parizu l tne wopomnjeeje połskjeje
rili ha wobronene do wode puschczili. Pzi taj- revolucyje w o t l ta 1830 w c y r k w i s w .
kich wotpohladanach wötcznoho kraja, k kotromuz Marije do n j e b j e s speća Jich sławny pr budzemö tez sobu pwaczicz derbecz, budze wazne dař Kajzewicz in j e š e t e x t : „ X a s i w ö t zhonicz kak z mörskej moczu druhich krajow steji, c o j o s u z h r e š i l i . " W o n Polakain
wosobne z jandzelskej. No swöschcze: Jandzelska
porukwase, zo su swojemu powołanju
rna 199 wöinskich wodzow (Kriegsschiffe) z
n j e s w rni, mčsto teho, z o bychu s w o 2718 kanonami ha 29,217 wojakami. Tute
j e j w r j e a słowjanskim bratram k posu staute wo swuzbi ha möza ducze powetschenc
rnocy stali, su so hordyrn Wuhjerjain,
ha posAnene böcz. Z tesamo su po teilt czenjeswčrnym
Italskim a n j e w riwym N uiwem lubem swecze, wo wsch ch morach nascheje
jeme postajcne hako swerne ströze, na kotrez möze cam pvizanknyli; a hrožeše jim „ z o swöj
so kraj zpuschczicz. Pzi tajkim roobstejeńu nejo wötcny k r a j w j a c y widźeć njebndźa." Na
mözno, zo bö zaden druhi kraj, nanaimene nem- to nasta w u k j e njemdre wołanje, pjasćje
ski wo tem k tzomu pzincz mohw. Wot naschich s o přećiwo njemu pozb hnychu, a wön d v r nemskich wöinskich wodzow nam dale pisaja, zo b j e š e ćeknyć — hač runje wopaki njem š e .
tarn jara dobre ziweno wedu, ha zo jeden wo
tutem hitbenem zrudnem tzasu liebö nitzo lepsche
Z r u dn e p o d a w k i.
zapotzecz mow, hat; tarn hicz ha na stich swuzicz.
3 Budeschina. 6. Jan. sta so na saks.
schles. zeleznicze zawosne liezbozo. Jeden wöznik
M e r t e n s chczesche so pzi wot,.edzenu czahahiz,
12
czen pwachcz (mantl) woblecz, pzi lern pak so n l i , zo böchmö potom nezto notoo swöschecz
wobsmökne, pane, ha pzindze do folesow, fotrez möhli.
Z P o r s c h i cz. Na m sto ńcboho wutzcra
jomu woboj dwe noze tjiscje precz wotreznechu.
Won wure na tem samöm dnu.
Hilbriga jo k. R o t h e n b u r g , fiz be Hätz dotal
g"x Z e S m e r d z a c z e j . Besche druhi dzm hafo wutzer w J i t r u , pzez swoje fhroalobne
wulkoho rojfa, Hätz so nascht flojtrfqe drewo skutfowano zncite, postawene, ha do swvjoho ja«
dzewaczeřo nilzoho zwoho so nenadzicze do lesa stojnstiva hizom zapofazane. Do Jitra pzindz«
podachu, sebi tön nuzne kroschif zaswuzicz. Hale k. seminarista Buscha.
ledom böchu zapotzeli dz wacj, Hätz so pzez neZ R a l b i c z . Nasche serbske towarstwo mt«
kajfu pzipadnoscz sta, zo jenoho wot nich, M i - jesche 27. decz. zromadziznu w Nowosliczach.
chawa Benscha fhöjna na lioho panewschi taf Najwosobnischi pzedmet jebnańa besche roSprawa
czezcze na wowe ha na stawach zrani, zo derbe- wot wuzisfeje hypothcfarsfeje pofwadnicze. Tez
sche po nekotrech hodzinach hijon smercji podlena macziczu f erb ff u, fiz pola nas pzecze
zecz. Tön samön zawostaji fhudu wudowu ze
wacz ha wacz pzeczelow naniafa, bo spomnene,
zteromi serotami. Böh tön fnez, fiz wschomu
ha jeje wotpoladano wuwozene. Za zastojnifvw
stworenu na swccze ziwnoscz podawa, budze tez
jich zdzerzecz ha wutrobu smelnech ludzi za nich towarstwo böchu na notvo leto wuzwoleni: P.
Czez z Nowoslicz, pzedseda; J a c z w a w f sNo«
wotewricz.
3 äßufcja. Druhi dzm hodow dzesche je- woflicz, namestnif; Khumer z Wazfa, pismaden wofowo 80 let stare muj z nascheje wse, wedzer; Wiczaz z Ralbicz, pofwadnif; Waw«
z ritenom K o czor f swojonm bratrej do 2Butj> da z Ralbicz, H i l l a ze Schunowa, Bewfcha
fecj, ha bö tonsamön dzm na lejnanskich qrun- zKrmcz, N u f ze Smerdzaczej, Schowta z Rö«
tach fcq Lejnom ha Tzaseczami zmerznene naraa« janta, Bensch ze (Eerńan, L a r a s zDobrofchtq,
g a l a n t z Koflowa do wuberfa.
kane.
3 e S e r b o »v.
Z R a f e c z . Nasch hermanf zandzenu pöndzelu jo duschne wotbezaw. Wön nebesche jara
seine, Haie na tön tzas pzi frotfim dim be
hare doscz. Zane pömnecza hödne pufi faz hetoaf pzi naschim hermanfu möda fu, habö traz
paduchstwo, nttjo ftejo so swöschecz dawo. Wo
notoom hosczcnczu wetjor jara lesnje rejwachu ha
wo grechcze tez. Najřenscho jo paf so nam
spewanjo ralbitzanskich hölczow ha holczow lubiwo.
Tesamo dachu so pola flamařa Saüberlicha swö­
schecz. Te duschne spewachu ha tez möjachu wele
1
nowöch spewow, fotrez , faj fhonichmo, sebi na
Mifwawschfecz pzaze naroufntii bechu. Jim bödz
fivaroa! M o wuprajimö jenoj tu pröstwu zo
böchu nas na hermanf sw. Jana zase znetjim
tajkim zweselili ha prawe pilnje na Pzazach wuf-
Racket zapöswancza Petra Czeja
na drezdzanfkim sejme.
Dofelz so sejmske powescze w rufach fozdoho
nafchtch tzitařow nenamafaju, podawamo tuhlej
za pzichod czewoho Serbowstwa taf waznu wecz
wobfch rńe, faz jo w tzisle 14 sejm. pow. wo»
cjijczane.
Namet rčfa:
Rvzpommwschi, zo fu fralotosfomu frajnomu
sudnistwu w Budefchme wacze Hätz 100 ferbf»
ftch wsöw pzipofazane, fotrcchz wobodlero nems-feje retze z dzelvm jara rnawo, na zane waschnv
paf taf mocznt nejsu, zo fcochu so pzed sudom
wo ńej zrozemliwöch tzinicz möhli;,
rozpomniwschi, zo pzi pomenowanem sudze
jaden jenjtzfi jurifta i'iejo, fiz bö jenoz n faf serbsfi
rozemiw, czi fem pzipokazani Serba tohodla z
13
pzenemtjeme trebawo. Tesaino buchu wobfadzene
8 muijet'emi, f i j paf czele nttjo fett [Fi nerozenta,
faj w flöjtre sw. Marineje Vezbe, habo z tajfimt, f i j su serbsfoho jenoj mawo swcbomt. Tutem poslenim 66 wotpujcjene kjcfcjijanstu wutjbu
w serbsfej ret.it predfnefcj, wschitfo brühe mcjcs
rozpomniwschi na posledku, zo pzez tajke tude che so po zafonu w n mffej retjt wutjicz. Nnzne
kaz tej pola druhich stibnistwow wobstejacze ne- zczewk z toho besche, zo wutjcr bjecji ha bjecji
boftatfi, wacze Hätz 50,000 saksonskich wobödle- wutjera ńerojemachu. Kajki bofcotf za bjecji k
row w runcm prawu pjed zakvnom pjikrötfeni tajfoho wuljena nastawasche, zba so lochfo zwubacj. —
W nefotrech, czele wot Serbow wosu •— ftaju ja tön namet:
pötanech czerkwach djerza so nćinffe, haj jenoj
Prena komorachcz wa wo zjenoczenu z druhej kne- nćmsfe t r bowańa. Tej f tutomu podawa natn
zerstwo prosec;, zo taf fhetse hatj möjno, wesczi horeka fpornnene flöjtr, fotrej mcw so poprawom
pak tola pji pzichodnem zařadowanu sudnistwow : tola za pobojne natwareno ftaracj, pjifwab. Na­
a) frajnoimi sudej w Budeschine f najinenscho- scht buchowni su rufte taf mawo na gymnasiu,
mu dwaj ferbffeje retje Co czewa möcznaj faj nascht imtljefo na fetninartu sfwadnofcz na»
juristaj so pjiwbataj;
mafali, so wo tej retjt wudvfonecj, w fotrejj
b ) pola wschitkich druhich hijorn wobstejaczech rnaja zjawne wustupicj. Taf so sta/te, zo ze
habo pjichobiie zawojomnech arntow, fo- fcrbffcjc flelfi husto bofcj wecze swoschirnö, f i j
tteinj su Serba pjipofazani jeden habo bochu fmechi wubtibjawo, ncbvchu-lt nas pöbla
Po potrebnosczi wacze serbfkich juristow so na nasche zrubne wobstejena bopontnawo. Z
postawi.
Czej.
nefajfim weselom moju ttibe wttjnacj, zo jo fra*
k. Czej wuwebje swöj nai'net na sczehowacze lowsfe mintfterftwo fultusa ha zjawneje wutjbo
waschno:
nebawno wttfaze bawo, f i j moja (tola jenoj w
Moji fneja! Wo scze rufte tön wote miie nastupanu schulow) tamnem ńedostatfam n faf
pzepodate namet swoscheli; f wusprawnenu toho- wotpomhacz. J a wo mcrte serbsfoho luba fra«
samoho dowolu sebi ncfotre swowa. Serbftze lowsfomu ministerstwu za to najwutrobnischi bjaf
poddani Saksonsfeje, fotrechj litzba jo nedze50,000 prajtt. Tude berbu tej spomntcj, zo su serbsfe
ha f fotremj tez ja pjifwufchccj tu tjcfcj ttiam, schule fatholfkoho weruwuznaeja pjez pröczowaiia
su hatj botal, jtoj prawa jich narobitofcje po- f. biskopa D i 1 1 r i c h a , tutoho wo Serbow witlcze
trechi wo wschelakim nastupaiiu jara jpatńc wob- jara zaswujenoho muja, hijoitt fhwalobiie do
jiarant doli. K dopokazanu wernofcje tutech predfa frotjiwo. Pjecze paf wostantt natn wo
swowow liejo treba, zo dostarodawnechtjajow pohlabanu na schule mnohe jabofcje, f i j su iupolabam, ne, jene jcnttjfc polabaüo na netsifche dopelücne. Wo tutem sebi balsche namete wobtoobftejeńa pjiwebje föjboho fprawnoho ha rozom- khowajo, wobrocju so netf k subniftnut. —
noho muja f tutoinu pjeswedseini. — Schula,
Tesamo besche ha jo hijcjen dzeiisischi djen
cjerfej, wöfchnofcj, sud, te mesta, bjej rna so wo woprawdje zrttbnech wobstejenach. Z w j jo
znutstowne skutkowano stata wopofazacj, pobawaju mi znate, namafa so jenoj na tachanffej fenslt
natn wschedne najzjawnifche wopokazma za to. w Bubeschii'ie jeben ferbfft jufiojnif;*) wfchitke
Serbsfe schule, kiz bochu tola mesta za rozwu- brühe sudnistwa paf su jenoj z Nemczami wobtjei'io ha nawedjeno böcj bettaroo, su so z matoćm wuwzac^om Hätz do dzentsischoho bfta hafo
*) k. aftuar ©tfyfert.
Reo.
üedospownemi pzewozkami nekajfoho tolmetzera so
fpofojicj derba;
rozpomniwfchi, zo na tajke waschiio icz cji
najböle swedomiczi, ha sprawni nemscze zastojnicze wschej zkodze, f i j dobre prawo cjerpi, wobar.acz nezamöza^
14
fabjene, Hätz runij pola techsamöch z wetscha !u* pomhaez, ftj jo tutön bobrć ha sprawnc lub röele
cji Serba prawo czerpa. Pjeb tajkim sudom jo stow let cjijcjawo/<Eerb, fij nemski nenwze, faj pzedate; pzi najwetschej febjbliwoseji ha swedomitosczi zastojnifow,
Złamany slub.
ha be wscheje wlne techsamöch ncdg so lüde wet(Hlöit:
Nad
Berounkou poil Tetlnem,)
sckomu habe menschomu wobzkodzenu prawa wo«
baracz. Samomu Nemczej jo prawizniska retj
Pod hrodźiščoin nižje klöstra
hufto bofej nezrozemliwa, welc bolo Scrbej? TaKrasna r ö z a z a k c e w j e ;
momu möje sudnik pzez wukwadowano pomhacj,
Pod lipu tarn z wojownikom
tön pak jo na samo febe pokazarn?. T a j k e sudS t e j i holčo zbožomne.
nifnvc ja nemözn ; r a d o w a n e meitotvacj. Tutrnut üevostatkcj fu drc pjcz postaweno tnutma-..Kaž nad namaj tuta skała —
tjcrow wetpomhaej pötaii; jtoj pak pomofli, zo
Dźeše wojak — njekhabła,
fu to Z tvctfcho tajqe lubjo, ftj nejfu rozwutjeni,
Tak j e lubosć moja stajna
f najmei'ischomu nie; wo pratbe, jtoj rojpomnt,
W e r mi luba n a j r j e n s a ! "
zo fu fo techsamöch jcncj w najnuznischich pabach prasckeli, bale, zo jo tute prascheno zasc
Ptačik pak tarn z htöjeku wijc.
z wulkimi fhöstami zjenoejene, ton ńemoje tajfu
Holčo smejo wotmohvi:
weez za zbobnu spöznacj. Ja fpomi'iu jencj na
..Luby moj mje njezaruriźi
to, zo fo bo fhlöjterskoho subnistwa w nuznech
Twoja pesń, ptacko, łži."
pabach z milebalofoho Bubeschtna twnmatjcr po„Njew ř , n j e w ř , slub tež hjeba
weroa. Tajkim uebostatfam wotpomhacj, jo tola
Z lipy ptačk zas' zasp w a
wcsczi najibetfchi tjas. Moji fiieja, pomöslicje
„ A t e ž skała n hdy spoda: '
febi tajkoho Serba, ftj nemfft üerozemi pjeb fu»
bom, faf wön w ftrafche Ha rozmöslenu tarn fte«
Z w e r y rosće nadźija!
jt, Ha pobarmo za swowami pöta, z fotremij bö
swoju sprawnu w cz wozjewiw; jo fubnif nah»
wö muj, faj to pjeb nefotrem tzasom hufto taf
Pod brodźišćom nižje Khlöstra
b fche, potom b ba tomu wbohomu. Zwaji-li
K ć n j e z r o ž j e wotpada
fo na prascheno, Hätz jo Protokoll zrozemiw „n "
„škoda t e b j e , r ja n e holčo! u
wotmojicj, bha bie so jomu hijcjen ieoen frocj
Zrudnje ptačk tarn zaspewa.
prcvl tjita, Haie hijcjen toele bole j fhwatfom ha
M. D e l a n s k i .
ńezrozemliwe. Zo bć ff ře lepe tajfej břenicjć
tvuejefnew, newostańc jomu nitjo brühe wösche,
batj zo p 0 bpische. Zejewki z toho paf su n »
fotrujfulij möschnitjfu wuprözniwo. J a böch to- N a r o d n e N o m i n e root ferbffoho ziwena
bobla Was, moji fńeja, prosew, zo böjcje moj
w hornech Wuziczach.
sprawne namet pobperali; Wo bubjccje febi naj(Pofrotjowano),
wutrobnifchi bjaf pola ferbffoho luva pjez to
zafwujicj. Ja bre fem tube, br$ taf w i e tjefPröezowana Serbow döstawaju wot n focjenemi fobufmivami fnmlutfi Serb, ale ja fo troho tjasa tej z bruhej ftrone pjipöznacjo. Prencz
fpujcjam na Wafchu prawbofcj ha mam tu na- A l b e r t , ftjehowar w fafffim fńejerftfoe, fotr j
pjiju jo bubjccje to w Serbow brčmo wotwalicj pjitomńe w Bubeschme bobli, da so wot nafcho»
45
ho jnatofjo, patriote Smolera w serbsfej retzi roz- wuzisfe Serbstwo faj wotemrete ha zhubene, tat
wutzicz; ha tjini, kaz tutön wobfrucja, pzi swo- zo je fami mujojo faj Lubenfki bez nadzije ha
jich wulkich duchownech darach tej wuberne >po- dez pomocz za zahinene m jachu, polabnemo na
kratzeiia. — ' Tej najwoschi schulski zaftojnik w tjerftwe pifmowffe jiweno, faj tej na narodnoho
provincze, schulski radzicjel D r . Gilbert, Nemcz, buchet w lubu — nemöjemo hinaf, hatj >vudawa so wot menowanoho Jmifcha serbski wu- zrtaej: Pokratjeiw jo ńezm rńe wulke, ha M u
tjicj, zo l'ö tutt'jc retze mocjne schule lepe zasta- pwode hijcjen frafnifche, hijcjen bohatfche.
racj möhw.
To vre su jednotliwe pjikwade; hale nicz
mefte nekhibi (nebrachuje) tej tub , faj pola Was
N a s ch e in l a . * )
w Tjechach na bürokratach (samopaschnech ja*
(Polka-wös:
Komme doch, fomme doch, fomni
stojinkach)) fotftj je zweje wole habö tej lenosDu Schöne.)
cje dla nafchim pojadanam wo zawcdjeno naschcj'e retje do subom so pjecjiweja. Nejo tej to
Do ffofa, bo skoka fchemlo lubo,
djuvno, jo pola krajinskich sudow w Budeschine,
'3)o ffofa, do ffofa do M sta
Lubiju ha Kamcnczu, k fctremj Serba na tawNeladaj roziie ha nejcj r zubo,
Djens paf zaö jo fobota.
jente pjiswuscheja, ani jeden zastojnik nejo, fotrej
bo serbsfeje retje möczne bö>v?
Wowfa djettfa nelutwemoj,
Hatj botal nejo wefte hatj fnejerstwv bo»
Wotrubow doscj vöstaüemoj
rooli, jo so nasche evangelske boje swujbo w
Wesel fo moj fchemelfo,
Drejdjanach dale dzerza. Jich nuzna potrebna
W M fcje dobre womejf jo.
jo so nabe wfchitku pofhibnoftj (zwosel) wupvkazawa pjez te jtćri nafhivilnc bvje swuzbö, fo»
Do ffofa bo ffofa fch mlo lubo, a t. b.
trej fu fo hatj Dotal bjerjawo, faj jo to wot
brejbjausfoho dopifowara Narobnech No>vinow
Newoftai'i tfjacz ,
huscjischo fpomi'tene. Vomvstimö Pak, zo miniNejazwi miftcr von der Psordten, tutön wottme pjecjiwnik
SBoipfa bjenö wacz
swowanstwa, netf wacze na tjole fakfkoho miniW M fcje bam cji.
fterftroa duchownech nalejttofcjt nestoji, ha zo jo
Sch mlo, fch mlo, fch mlo, fcheiulo
nelsischi minister fultusa von Friesen köjdeje pzedDo ffofa, bo sfofa fch mlo lubo, a t. b.
pojatoscze (Vorurthejl) pjecjiwo.Serbstwu prözne,
M . Schibak.
möjemö so imbjiiecj, 50 tute swujbo jajtajene
nebudja.
Nedan'no mejachu tej fatbelfcje Serba w
*) 3 tutem fp room prujimo jomu najimfcht
Drejdjanach wo wulcz schnej dworjkej czerfwi „bojeiite*. Budje-li Pak junu ze swojoho czezkoho
preni froej boje swujbo w fivojej tetji. Tulej
pjaha wupjehnene, chcze jomu Nejporecz Bokczi
swaiotjnoscj, wopötami wot jara tbck ludji, mahijcjen ro naschej Zutnitzcze ttajacze wvpomnik staja Serba tachantej Budeschinfloho fapitola, k.
Red.
£ittrichej, so djafowacj, robjenonut Nemczej, fo* wlcj.
trej paf to tjasto dop«fazaw, zo prawa czuzeje
\
narodnoscje nicz jenoj w ranech fwowach spözZ b e r k i.
nacj, halc tej w ffutfach wuwescj lue.
Pomöslimo sebi, zo b sche pjed l tom 1840
* Pzeb hannoverskimi proscherenn derbimä
16
respekt mecz. Rebawno bö wPanzu jeden c^vöwek z Hannoverskeje proschcna bla na jeden bjm
bo khbve telnene. Hako johö wobödleüo pzepotachu, namakachu 20,000 srankow (ttćttow) w
zwotech ha paperach, fiipne list wot kheze 15,000
Lankow wmojteje, ha mnohoscz dcohich weezow.
* W Panzu wukhadza z nowem l tom tzasopis Ludomir toe wschjech swowanskich r tzach.
Mözemö po tajkim ttj secbske nastawki do üoho
froacj.
>
nam Wiste Rezak, zo jo tarn Pastrecz^restla tez
böwa. Tajke meno tola jana serbska holcza
ncwebze — ha Nezporecz Bosczi, Bosczi, tutön
horliwö Serb derdaw sebi nćmsfit Krestlu wzacz?
To rno wericz nemozenw. Rezak poweba dale
wot wozena na bratjowei kare — oj, aj, to
bren moje fo brubje ftacj, Haie Serbach fo to
zeni stawo nejo Ha ftacj nebudje.
Duz pzecjelo Rezako labaj fo vana
H a wostaj fo tajfoho wupoho jwana.
Zastupnik H o b a n k i .
* Rakuska jo to 3 mesaczach nezmcrnu fumu
Joli zo tbebro ha sneh dopuschczi, bha zmeje
45 milionow j » . ja wojsko wudawa. Na schule
bubeske serbske retzenske towarstwo j t w ö r t k 7.
jo so jenoj 405,070 zw. nawoziwo.
jan. wetzor | 7 zhromabziznu na winicze.
S e j f e r t , pzebseba.
Rospokazano.
K rozpratve wot wuziskeje hypothckskeje Po«
kwabnieze ma so pzistawicz:
ßji, kiz jenoz khezku wobsedza, maja pzi poztzenu penez zpomenowaneje pokwadnicze^ tej wopismo sobupzinescz, so jo khezka wo wotpalenskej
pokwabnicze zawesczena.
Ztoz te w rozprawe spomnene 5 nsl. nastupa,
bha maja fo tesanio ja wucjah z hypvthekskich
knihi zapwaczicj. Pozezonka sarna tta sebi fłańe
so pol« wuz. Hypothek, pokwadnieze qe!e bnrmo.
P. Czez.
Nebellzanske serbske towarstwo zmeje 20. wul«
foho rozka w Peskecze zhromabjiznu.
fiotla,
pzebseda.
Jutse maja nekotsi Serbja z Bubeschina te
wotpohladano, na sankach bo Neswaczibwa jebz.
Lubo 6ö jim bowo; bhe bochu tarn tez Serbja
z tanrneje wokownoscze pzijeli, ha mo jene wesowo popowdno hromabze pzeziwili.
Zand^enu S v b o t u Z i t a w Budeschine
pwaczachu:
. 2 tol. 5 nsl.
.
4 - 5 Pzencza
. 1 . 20 Jeczme^
W o t m o w e n o.
»
J a fem wesc^i na wacze, hat; sto serbskich WowS . . 1 , 10
kwasach böw, hale tajki kwas, kctj w Kukeezach Roch . . . 2 - 12z »
besche, zo bo ant (eben Nemcz na nim neböw, Heduschka . 2 - 2 0 -
.
tajki
N a w e£f u
nejsem hizczm ttechtw.
T u poweba pak
Rözka
.
tez 1 tol. 27-; nsl.
—
—
—
—
—
Khana Butre. 9 nsl.
3
1
1
2
2
. 25 .
. 15 .
- 2| - 10 15 .
.
now.
Jutnitzka wukhadza kozdu fobotu z ezewom liftnom, ho jo k dostaezn pola redaktora K u c j a n f a , w W e l l e r ez k n i h a r n t , ha pod b o b a t e i n i w r o t a m i w Budeschine. Kbjde tziswo
pwaczi i nsl. t
Za Jutnitzku postache nenastawki habo wozjewena maja so wotedacz pola jenoho z redaktorow.
Czischczane pola K . B . H i k i .
Tziswo S .
19. dzen januara.
Letnik S .
1S50
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
S w e t n e Podawki.
Na kraju Pak ma wön tajku wöjersku möcz, zo
möhw kralestwo powmesacza (Tmkowsku)
Rusowska. Hatzruniz so poweda ha w na jene dobo rozrazecz. Wön netreba tez, kaz
nowinach Pisa, zo jo pzekora bez Rusowskej ha to wo predawschich wöjnach besehe, swoje wöjska
Turkowskej k könczu, dha so nam to tola prawe z nutskowneje Rusowskeje habö snadz z Asiskeje
wericz necha, dez wopvmnimö, zo Rusowska wot powowacz, ne, wön jo je mudre wsch do Pölwele let fem na közdu pzileznoscz waka, dzez bö skeje ha na mez ztekaw. Wuherfka wöjna poswoje knejstwo Hätz do mora wupzestrecz mohwa. dawasche jomu najrenschu skwadnoscz k tomu.
Közde dere w , zo bechu wuherscze czckancze jenoz W Pölskej leza wösche toho zawosne pokwade
mkajka wumöslena pzitzina kotruz sebi rusowski wöjnskich potrebnosczow, ha khrobli wojne zwukhezorzazawozkkzwadze ha wöjne pötasche. Közda tzem wojacze steja, kaz dowhi reczaz, wot Donadruha flwadnoscz bö jomu rune tak luba böwa. we hat; na pruske pomeze.
Jenitzka wina, zo Hätz dotal wöjna hizczen wu3 B a r l i na. Pzizankneno meklenb. wöiska
pukwa liejo, jo to, zo Jandzelska ha Franczowska k naschomu jo so stawo. Tosamo jo 5. divisione
na pate stuvatej. Tutej mocz dere spöznajettj, pzipokazane. W blischich dnach budze so to tez
zo Rusowska, dez hizczen Tmkowsku dobödze, na z brawnschweigskim stacz. —
Danscze so seine
moru mzmerüe möcz dostaiie, ha tak sebi pucz zase k wöjni pzihotuweja ha swoje mocze hromaduk wobknezenu czewoho sweta ruba. Tohodla pod- qahnu. Joli tez F l e n s b u r g wobsadza, dha
peratej Jandzelska ha Franczowska na wsche mözne jo wöjna hotowa. —
Naschi demokratojo newaschno turkowskoho söltana, ha jeju wödze steja chadza do Erfukta wuzwolecz — tez z Darmfozbe dzen na pomocz Hotowe. Hatzrunisch so stadta taife pisaja; woni so zpuschcza na nowo
jich M i k w a w s c h na kraju wschitkich tsjoch ro- revolutzije, kiz wo frotfim nastacz derbja.
madze bojaw nebö, da tola joho möcz na moru
W B a i e r n s k e j so po czewech krajinach
hizczen tak selna nejo, zo möhw so z nimi spö- podpisma na petitzije hromadza, wo kotr chz pzetacz. Jena jenitzka pzörata bitwa na moru bö cziwo na sejme wobzanknenej emanczipaczije zidow
Pak joho mörsku möcz na dowhi tzaS zwamawa. so wobczeziiwaja. Ta w cz zpotzina wazna böcz,
Tohodla necha Mikwawsch, jo-li zo do pukow dokelz 2o0 tajkich wobczezuwaczech pismow jo
pjinbje, so do zancje mörskeje bitwö podacz, Haie hizon wujschwo ha su wacz Hätz 100,000 podjenoz swoje pzistawö (Hafen) ha brohi zakitacz. pismow döstali. Tez ta retz wo techsamech pokaze,
18
3 R o m a . Dzen pjeb nowem letorn rneje-jo jo kraj je swojimi zastuperami na sejme cjele
fche Rom bjiwn napohlab ha zabnu jtawtnosej.
rojpadnew.
Na H a n o v e r s k i m sejme fu nemske nalej- Kcj jacje nuchawfi ha oraitjerije bej lutćm snenofcje be wschoho bjelbrana wuradjecj japotzeli. hom, fij b nähme ha mnohe padncw. Mo bochZ D r e z b j a n . Pöwefcj, jo fu cjt na mö ntmale möli na sanfach jczbjicj, bhe böchmö
jane mcli. Cji najstarfchi lndjo so na tajke
lwervzizne jaezi, B a k u n i n , Heublker, R ö k e l
nejto
bopomnicj nemöja. Rom jo janvjene feto
k fmercji tootfubjent, ttejo re nto.
tbele nowoho ha zabnoho wibjaw. Wschicje so
Rakuske roojfto na sachsenssich mejach, nadjija, zo bubje bamj skoro jafe dom pjincj.
fotrej bjeń roote bna rofcje, ma, kaj r fa, te Hobe besche wön w Kajerta pola Neapel pzi
woipohlabano, tj ffe jbejki, joli nastanu, potwo- fral. fwöjbi. — Na bruhitn jaimara jo Kar­
tjoroacj ? joli werno, tjoho bia bha fu jich jenoj dinal LambruSchini pjifchow, ha cji tfjo Karbinabo lutech nemsfich krajinow powozili, ha jenoj lojo, fotjtj fu hatj botal wöfche fitejerftwo tude
Nemcjow j nimi wobcjejuwaja! Netf hijon tej webli, cjewo möcznarstwo bo jvhv rufow pjepoto Warnsborfe, ha tej w Rumbarku fteja. Weftji- bali. Jene Nowine pifachu, jo chcje Pius wotscho fo ;da, zo chcjeibza wobfabjeno Sachsmskeje stupicj^ ha potent böchu LambruSchini jebnowofne
wuzwolili. To bre paf werno iiejo; jaben po->
wot SrantborfficH zadjewaej. —
rune pjikwab k naimenfchomu nimamö. —
© e j m f f e powescje. P j i wurabjenu jakona: kak ma fo knezerstwo jabjerjecj, bej zb jk
3 N e a p e l « pisaja potbefcj j Palermo m
ha ropot naftane, nebe fo wnberk jjebttacj möw. jicjilianffej fupe, jo jo tarn jafe rcnolutjija wuS B a c j b o r f be referenta. P j i jebnaitu w 1. beriwa. Na 12. januara ftaj bw l cje bowoj,
fomofe wustupi Schenk jara frucje pjecjiwo jo fo tarn to prem frotj sta ha jawofne jcjew*
feferentej ha staji zcjehuwacze namet: „joli zb jk ft ja cjerou Jtalffu haj Ewropfku ja fobu wenastane, netreba ministerstwo jakwabne prawa bjefche. Joli fral f jeje pottvocjenu feine bofcj
kebjbu mecj ha sme wuftawu wujbenecz, pzepötans ńeio ha lonfche ha tamoletufche pobawki so hizbomow prebkwzaej ha zhromabjijne zafazacj — ha cjert junu wobnowa ha hafo nal tne jahe fietbetej fomisiju postajicj, zbejfarske pjepölana tvefcj bro j nowa europfke frai'e pjecjehttu, bha i'tebubjc
ha irotfubjtcj, pji fotrejj pak berfca tfjo fro tni befe, tönfrötj bubje b bjeńo hijcjen horcjifche. —
fubttifojo ha dwaj tooferffej wöschej bocz; wo 3to we, hatj paf jo tej ta potbefcj w rno; w
tej wetschina wofow Pwacji; pji f fmercji wot- nettifchil» tjafu wfchaf cji jeden wscho wericj
fuvjeiiu berba wfchitje pzezjeni böcj. Z 25 pje« nefme. —
3 P a r i j a . Pjebftba N a p o l e o n jo froo»
cjiroo 19 wof. be tutoit namet ja bobre zpöznate. —
To b 11. jan. — Na 15. be wo 1. fotn. johoftarohowuja Jcront(Grolmufa)kfrancj.mar»
nowo wuzwoleno jastojnstwa, bochu paf cjt ftart- fchalej jtjiniro; to ju jontu jara za jwo wjali.
Arcze-wöjwoba J a n jo pji fwojim bomrö«
z nowa wtijwoleni. Dale jednafche fo wot
Jofefowo nameta: fajfe jtrafe maja fo na rnefto cjenti tej M ü n c h e n wopotaw ha jow.prawiw:
f fmercji wotfnbjma ftajifj, fotrej pjez zafwab- ja bubu fheijorej praibicj, ztoz ja na reittrobe
ne prawa nntjbeitene. Prćncj J a n b refe­ tnain, ha jtoj fo ja nemcjowstivo ftacj möje ha
ftacj berbi — ha budu wo mojim wötcznem
renta W o b j a n f n e n e H i j c j e n n i t j o neje.
SB b r u h e j f o m o f e bo jebnane wot jabańa fraju Hätz bo foncja mojich bnow hafo japoztow
fnejerftwa: 90,000 tlr. ja nowo naftate fupele za ncmczowstwo zkutkwacz. — Wo Wine jo
pji recje Elster na wetjornćch mejach wo rubnech fhejjor blefche rozretjuwano j nint mew Ha joho
horach dowolicj hu bcwolichii pjecjmw VOtvofarn. — ffutf bre bitrjf, jtoj nefoire bne pojbjischo so sta.
19
Menujcze kheizor zwoli do tvho, zroz harz botal tez k natn pzij bu, Haie Serba fu tola Serba.
nekoho zkuliz k Rakuskej so dzerzecz wotvzerzawo Pzijeli pak bechu z Budeschna, z Tselan, ze Pzibesche; wön wuprawi so za jenu czewo n m- schecz, ze 3idowa, z Rabwořa, z Rafecz, z Ralbicz,
czowstwo zastupjaezu, fia czeivo nemske naleznofcze z Böfchecz, z Wujezba a t. p.
Wosebe pak sporozfubzaczu zhromadziznu. To jo tez, ztoz be dobasche so nam zo be wschitko tak prawe serbdotalne jtabzctrf nutnischoho zienofczena z Baiern- ffe, ha zo fo, kaz hewak bohuzcl waschno
jo, zaitc nemczowano sobn tttttS ńcm fdbffchc.
skej.
3 N e s w a c z i b w a . Sivaira tomu rafetjansfomii pohontzej, kiz mejesche na swojim krasZ e S e r b ow.
nćrn tzirozkatem fwobnku ranu wilku ftrbsku koZ Budeschina.
Kralowska Wöfokofcz, farbu.
prencz Albert befche naschomu mestej fwöi wo3 Budes ch n a. Pzi frajsftm subniftwe,
braz (znaiito) dariw. Mesto dasche jomu toho- bo kvtrohoz pzez fto serbskich wfow swuscha,
bto pzez fwoiich zastuperow 13. jan. wosobnu rnaja wot zanbzcneje pönbzele sein tola tez n lk
hosczinu. Pzi tutej skwadnosczi bp jomu w tite­ jenoho serbskoho prawtznika f. W e l u z Wajic;.
lte mesta w t mezczanofte z wosebe k tomu wu- Ale schto to je bez tak mnohimi?
^
dzewaneje pilzele faran mezczanskohy piwa pore3 W u s p o r k a . Pola nas be kaz wutzidzene ha pzepobate. Tutön faran jo sleborne, nette, zo bubze k. fanbibata, Trautman nasch refha ze wschelakimi ftaremi drohimi ha zadnemi t a i ; ale nascha mcsczansla raba jo, kaz so nam
pmezami wobsabzene, nimale pzeb 200 letami netko zba, tu w cz febt zafo hinak wotmösliwa;
lüde wudzewane ha jo 60 — 70 tl. winojte. pzetoz pzichobnu ńebzelu wobzerzi k. fanbibata
Wön bo ptenczej k bopomneczu na Budeschin W i c z a z pola nas prebařfku ha wutzersku pruhu.
darene. Prencz tön miwoscziwe pzija, ha pijesche
3 L u b i j a . Pzi naschim subniftwe jo wuz noho hako be swawu na Budeschin wunesw. tzer Mwonk z Woleschnicze za serbskoho twömatzePzi czewej hosczine knezesche wulka radoscz. Tez ra postajene. Lubscho bo nam pak bewo, be
Serbam ha serbskej retzi so wosebita tzescz wo- böchmö serbskoho prawiznika bostali. O be bö
pokaza. K . D r . K!in menujcze wuneje ser b sku tola k. Petra Cz zowe namet wuswöfcheno nař,.
swawu na joho Kralowsku Wösokoscz. Prencz makatv!
s
e
r
b
s
k
e
j
retzi,
ha
pödla
5*.
3
e
fakskich
D
e
l
a
n
.
Mo
s
m
ö
w
Jutpobzakowa so za to w
tez serbskej swernosczi s e r d s k u swawu
nitzqe hizon wele zwefelaczoho wot prenich podwunese.
janffich serbskich bezieh swnzbow w Drezbzanach
3 Neswaczibwa. 3a>tdzenu nedzelu fic« tzitali. Zapöswancz Czez pisasche ttam tvm'cafto
wedzachmö, jto so pola naö podawa. Wote wot III II o h o s c z e tech tam pzitomnech kachölskich
wschech könczow pzijevzechu sanft, jene pzecze icri- S e r d o w. Pisař toholej jo pak skwabnoscz mew
sche Hätz brühe. Börze zhonichmö zo fit to nazhonicz, zo möhwo techsamech tam hizczen j a wschitcze Serba. J t t o t t t z k a ha T y b zenska cze pzitomnech böcz, bhe böchu te ferbffe Femfche
N o w i n a beschtej menujcze wozjewiwoj, zo ne- wobschemischo ha böte z tjafom woziewene doli!
kotsi Serba z Bubcschina ha wokolnoscze na pome- Tak jo so k pzikwabej jettont mwobom fcrbffom
nowancm bńit bo Zteswatzibwa pojebu, ha besch­ hölczej schwo, fotrq itcbaloko wot Trezbzan (>v
tej tez bruhich k dzelbraiiu pzeprosewoj. Tohobla 3rreznej) swuzesche, zo wön Haklei samsnu ńebzelu
tajfa sewa lurü, zo beschtaj woboj naschej hos- ratio pzeb czerkwu ftcjo zlioni, zo bubze ferbffe
czmczaj nimale napclitenaj. Taike wopötano be prcbuwaiio! Tokelz ptebe ttitzo tvot toho smö'
za nas nezlo zabitc. Nemcze bře tajn ha fem fchaw rtebefche, tak tez to z woprćbka ńcj wericz
20
chczew, bonij je nej pzez druhich wobkrutzene dö-brüht bjen. Rekruta bö jäte, Haie wön jo be;
stciw ha potom z wulkcj wesowosczu ha z wu- wine, bofelj tfelbu fu hewak, prebe Hätz refrutam
trobnem hnuczom je sam widzaw ha swöschaw. pjepovate bochu, staiiie beře fo pjeponvawo; letsa
Nejo traj fo möhwo wjacze Serbam w drezdzan^ paf pjez ncfebjbnofcj tbe'e tajfich tfelbow, fij fu
ffej wokownofcji taf htcj? Tej mo wo Serbach ze Schleftmfa fobu bont pjifchli, nepzepotane z
je ftejfmö wfchicze z tjafom bofcj zhonili. Tak kulku fo refrutam bo rufow ball. Dalsche pjehizcze ztwörlk pjeb pomenuwanej nedzelu jeden potańo bubje pofazacj, jtö jo wina.
bur w R — e nitzo root toho newedzesche, kajke
Z M i w o t j i c z . T u b fche wöndano w u l f a
zbozo jo Serbam w Drezdzanach zakczewo! —
Nebo traj tej bete böwo, dhe bochu fojbe pji-- hontwa. 12 tfeleřom, 10 l) öfterem 8 pjilabuwa«
chobrte pobjanfle serbske bojo swuzbe w Drejdza-- row ha tez nekotre pfe toobfhobjachn nasche ho«
nach, w naschich serbskich czerkwach z fletfow na, zo bochu zplahw wuchacjow, kotremj nasche
kawe taf beře swobja, wufoienili. Kojb febt
wozjewene boli?
möflefche: beh bha tem bohirn zajaczam. —
List z delnechKufecz na knezow redak- Taf horbje wustupajo hatj bechu ze wfe fchli,
tororo. — Nebjiwajcje! mo böchrnö tej wasch» Jut- taf pofhileni pjtnbjechu bom. Kozbe, fij jich winitjku fvbu bjerjeii, Haie mo ńemojcmu ferbffi bjefche, prawi: no! cji fu beie pobolt! ha wfchi­
lazuwacj, ha febt z wufnenom tohofamoho wo- cze za zajetjimi petzenami sicne pojmichu. Haie
wu wamacj tez khwilc nimarno! Jenoj bo tech zto b jich bobotk? jentjki zajacjk! ha ton hizknijfow, fotrej maju pak 3 2 , Pak 36 blotow, cjen jo, kaz loze hubu prawa, na jenu nohu
mo rab (abanto. Nebzelske ha fibate bne po- fromu ha na jene rootjfo flepu bort». Zto jo
powiiu, kaj tez naibole bzewawe bne tbetjor febt toho trechiw, ńcmojach nazhonicj.
-J
mo znirni, pak tej je (zoiiaczemi) blabami ha
klefkami na tiefabje tjaS zatj rimo! Zto w JntS ł o w j a n s k j e nowinki.
nitjcze ftojt, wfchak mo tej rabe zhoninw; mo
* Rakuskje ministerstwo wudawa za wšitkje
fo pilnech lazuwari trochu naprafchujemo habo
tej bo jich Jutnitjki brube kufk nutz kuknemo! swoje sřowjanskje luriy nowiny w sZowjanskjrj
To nas nitjo nekhojtuwe! Lejcje, nejsmö mo ryči. VV českjej ryii ivukliadzuja na klxosty
mubrischi, Hätz wfchitze bruz ?
ministerstwa 1) pražskje n o w i n y za Čccbi,
W e l e hozpobařow.
2) mora w s kj e n. za Morawu a 3) s lowak 3 H a l j t r o w a . Kak ftrafchne jo, z Tfel-- skjen. za Sfowakow; w i l i r s k j e j ryči 4) zabami jortowcj, wopokaje z nowa pobawk, fij hrjebskje nowiny za Khrowatow a Stawoncow
jo fo pjed tebjeiiom wo nafchim m feje pobaw. 2) l u b l u n s k j e za Stowincow, 3) serbski poTa, 1 6 (et ftara bjowqitjfa f.toutjeřaSchow te z o r n i k za južnych Scrbow, 4) dalmatskje
bj fche Po wobu. Jeden rekruta, fij fu pjeb za Dalmatow ; ir p o I sk j cj ryci: 1 w o w sk j e za
frotfim tjafom k natu pjifchli,stejefchez tfelbu, fij
Polakow a w ma lo r n s k j ej ryči: r u s k i w s tbe bafiej rufte boftaw, pjeb buřemi, ha bokelz ju
n i k za Malorusow,
za proznu bjcrji, meri fo ze jortom na tu hol»
czu. Pomosli febt joho strozeno, hafo tselba fo
S t a r o s ć i w a luba.
wotfeli ha holtjka, wot fuffi trechena, pjeb joho
wotjomaj paje. Lubjo bre zmolorn k pomoqe pzi«
„ T a ćrna, ta ćma tak wulka je,
bcijachu Haie cjezcze ranena, wumie wona na
„ A zymny wetřik zadmoje.
21
,.Wön pućje j e w š e zasypał
,.Ze sn hom šćeški zamjetał.
„ A c h č a k a j luby najlubši!
,.Za hörku hišćcn m sačk s p i ;
„ W ö n w o połnocy zeskhadźa,
u
„ A tebje domoj pře\vodźa. —
, y Nutk stawaj s t a w a j m sačko,
„ W e spanju w j a c y njedlij s o !
„Nčtk jasne pruhi rozsywaj,
„A liibom' šćešku p o k a z a j! "
Z a hörku m sačk sleborny
Duž z e spanja so vvutovhny.
W o n latarničku z a s w ća
A luboh' dornoi nrewodźa. —
jiwena wubudjicj^ Wojiwcno staue so na to
wafctmo, zo je bo dobreje Petjcje tefnu, ha pta»
röe qoproö bjerja, dönij fo forme nepzimnu ha
zdonk ńemtibije. Ztorn tzasto wfchelafim fhotofcjam podlejji, ha ma fo pji t m pilne tootla»
bacj. Tedem fo w tfchk wobteza, forme so toutjifcjn, ha f u - l i fhotc wokrczaja. Oranze fcjeja
za l to dwöjcze wo wfchelakim tjafu, najbole
paf prent ftćcj w Aprilu, brüht frocj wofow»
Jand. Pwode maja czcwo l to ztawicz. Pteni
fcjew, f i j pjecze jara f ztatvenu fbwata, ma fo
tohodla husto ztoulfej ptöczu zelene djcrjecj. Dej
fo tuton rabjt, ba jo brüht zwctscha netadne, ha
taf nawopaf. W bobrech lctach fu pwvde jara
bohate. Jeden ztorn tiefe husto nekotte tawzente.
M. C .
Ptebe, Hätz hizczen taf tbele czofota nebe, b sche
jich pwacjizna brözfcha; za 100 pwobow bawachu Hätz bo 20 toter, n tsifchim tzafu bawaja
Neswatzilska zaroda.
l dom 2 toleřej. Najl pe pwacji fcjeno, punt
Serba, f i j bechu so zandzenu nedjelu w Ne«
6 — 12 fl. SBot no djcwaja fo retie wonacze
swatjidle zromadjili, wopotachu pji tej skwadnosw cze. — W Iieswatzidskej oranzertjt jo 50 jto»
cji tej knezu zarodu, ha o r a n z e r i j u . T u t a
moro, bez nimi nefolre jara wulke Ha drohe, taf
poslena so wosebe wschitkim jara spodobasche. Ja
zo jeden jenitzfi wot 500 Hätz bo 1500 tl. pwa«
sebi möslu, zo budje jim lubo, dez tude nezto
czi. 3a jeben jo nebo fra! Bcbtich Awgust faino
dalsche wot neje sobudzelu, jtoj fem nawedjecZ
2000 tl. podawaw. Wotlabano tuteje fcohateje
ffwabnoscj mew.
zatobe zaba toele wubawfow. Zt řo muzojo ha
Oranzowe ztornö pjindu z djelom z Afnki, z
bw zoi'te fu ftajne w dz le. Za tepmo wutřeba
Jtalskeje, djej dziwe rostu. Tesamo wufopaja
fo wjentj jenitjfej zeme husto Hätz na 150 faje«
ha wobrezaja fo tarn wo westem tzasu, ha pjinnow (flofteroro) drewa. Na tajfe waschno fo
du do naschich krajow hako 2 — 5 wochczi
starte, zo letne wubawft brube hatj na 1500 tl'
dowhe zdonki. Wone derba na pucju bete wobpjinbu. Cz wa otanjetija jo n hbje 40,000 tl.
kedzbowane böcj, zo jkodu necjerpa. Pjechezeno
tofnojta, ha w scji höbna zo so wolada. To tej
pjindje jara drohe, husto doscz na 100 tr. Dome nawabi, zo ju zatibjmu nedjelu wopvtach. —
felj pak fu iata dowhi tjaS^ dtude Uta, na puTo b fche spodjiwne zatjuejo, hafo stedj fruteje
c|u moja fo ienoi z najwetschej ptöczu zafe bo
zeme na jene bobo bo raiteje zeletteje zatobe za.
stupich. Wonfach leji czewa pjitoda wo wubo«
*) Otanjetija jo fh ja, djej fo czittonowo ha
fim fpanu, morwa ha faj smertnem fitelom pjipommeranezowo jtomo w zecke wufhowaja.
freta — tube kczeje jiweno w najkrasnischej posche; mwödne ztvmo so ztlena, ha tjcmn'nfojte
pwode wisaju na wobcjcjcnech hawcjfach, Nim ba
fem ze zade mwöbnoho wopejfa pjed cjipnem
wötjfom so fl)otoajo. Tutön krasne napohlab
wnbudji moje rozmösleno, ha moja duscha podmuri so do jiwena tutech rostlinow. M i fo zdafche, faj boch jich votajnu'rozmw vwu zrozemiw
ha swöschaw, faf fcbi wot dalokich frajow scheptaja, bjij jo ńcfro taf řane mödre, ha powetr
taf rniwo cjcpwö, djej w tjne naleczo kwetfow
litjka foschi, bjcj jich fotfttjfi pod toulfim scherofim ńetiom fivoie w rschfi f znatem wezdjitzfam
pojbehuja.
Tamlcj wvftedja wolabam routfi
hawzate jtom — tön wbohi, jo wusknew, won
pjescjcra fmoje fcherofc suche hawose taf jabofcji«
we f powüii, faj bo chczew prawicj: Wo fcje
rite jmoieho wötqnoho fraja wutorhneli — ztem
fcje tnt tej moje jiweno tubili. Äeje tuton jtom
znnmo tjwowetjeje routrobb ? Tcj ta traje husto
jcnoj ivo wotcznem fraju, pjefadj ju do czuzbö,
ha wona zandjc. O w , zo boch jeńi wot tcfce,
iubomann fcrbffa jciita, rozdjčlene ńcboro, tej
moja toutroba bo fnabj wo fteffauu po tebi zeffneroa. Kaj tute rostline, taf tej le fcjči wo
pjccze mwobnej řanofcji. Pjed nebawnemi letami
tunafche fo te htjcjen tamnoniu howomu jtomcj;
twoje lischcjo bchu z mne wetr wottorhawo. trocj
forei't pak wosta strowo. Luboscj twojich fenoro,
f i j jo tebi to, jtoj tamnem rostlinam cjovroota,
jo mwonve jiweno wo tcbi wubudjiwa, ha lej,
t t fo zase ftafnifch w nowej jelenefcji.
M. ( \
Nezporecz B o f t z i j w kukeczach
Äajfa jo to bchancza?
Kajki hoivf ha habrtja? —
Jo hbje woheii wuberiw,
Habo Rusa pschiczahiićw?
Webn jenoh' f schibencze;
® u traj pukl w Kufecze? —
Zto bha tola bozebla
W Kufecze so pobawa? —
W mescje so, psej zforzenc!
Generalmarsch lubiuiibe.
Po torhoschcju, po Hasach
Wowa so po Kufeczach:
„Kufetzeno bo Brone,
„Barrifabe stajejcze!
„Pschischow jo bzens bo Kufecz
„Swoschcze, Bosczij Ncschporecz!
„Jafo zbezfar znajomiie,
„Rebellanta i'vebroroe!
Kufetzeno z tjrobami
SBaleja so z ttvarem;
3 wibwami ha z czepami,
Kaz jim pschinbze bo t u f i ^
Czahnu fhroble bo pola
N a Neschporecz Bosczija.
Hnabne knez,
ach hlejcje wschaf!
Rabnew tez jo za tesaf,
3 Palenczom wschćch napoji,
3 tem jich f Bitwe zahori.
Kufetzeno wschitcze |"u
Netkoj latzni za freju,
Nembre pz'emo wowaju:
„ 3 Bosczijom na schibeuczu!
„Najl pe jo, je stocta
„Pöswacz tajfoh' zb zfara."
Potom fhroble bo pr bfa
Wschicze fpčschńe stupaja.
Zone potone staroseze
Zawosczeja wo bome;
Beztem muze pscheb meftcm
3afhabjeja z tzwöjckom,
Kottćz na wosf tcijfi jo
Kaz fit bemofratojo:
3arojqene bez wotzi
3 wulkej brobu; zawcsczi
„Ton jo zrawö k schibencze" I
23
Na museze be sudzene.
Pschi tem pal so pola;a,
Zo, kiz tam za Bosczija
Derbesche bodz posschane,
Jeden krawcz be czuzonine,
Bosczij, kiz die bu tarn bow,
Prede pak zaö tejschoto,
s
jtecb fcj pische ja wusch!
Kak s» na iioh' zmosleni,
H a schlo ma tam wottzakwacz,
Tcrbjaw so knim na pucz dacz.
S chi bakecz M i c h a w .
Z b e r k i.
wujafni, derbefche fo nawozena be wfcheje mitoofcze fwoj notoo fozuch flecz, ha tonfamon 60
fobu k aktam wzate.
* Kak fo Serba husto z nemfkej retju daja,
dzez mohli tola ferbfki retzecj, ha fo pjez to k
smechej ztjińa, . wobswedsi fczehowacze podawk.
Do Hodzija k M....c;em pzindze ńedawno ferbski tzwojek, prajescke ntmsfi „gute T a g " ha wo­
prascha fo „ s e i n h i e r K i e l ) m a n ? " Haj
möj pzeczelo wotmoji M . . . . , wo sczc pratoe,
hale, dez so brüht frocj zase za H a m am t prafchecze, da praschejcze so serbski, dokelz wasche
nemske warn nichtćn rozemiw riebe.
S * Nitzo nejo smeschnische, Hätz dez Serba,
* Wfchitke Hollandske wödze, kiz bechu na
ki; fu w Nemczach pöbelt, tzma kaz böchu ferb- toojeńo jeřoto wujewo fu n tfo z bohatem popaski zaböli. Tak pzii'idze tez jeden Serb, kiz be- dom fo wröcziwo. Wone pziwezechu doromade
fche nekotre tjaö ja Drczdzanami Boro, zase do- 5,567,000 jeroto, skoro M i l l i o n wacze Hätz (on*
moj, retzesche spochi nemski ha khwalesche so }
fche leto.
tem zo jo serbski zaböw. Pzi tajkej skwadnos* Na droze wot Grimme do Mutjena ha
czi woprascha fo joho jeden stare jrtate, na rabc
Lcisniga, besche na 30. decz muj w fneze lejo
pokazajo, kiz pzi nimaj lezachu: zto to jo ha kak
to refa ? „Verstieh's ni" be joho tootmotoeńo. wostaw, ha nimate zmerznew. Welc ludji besche
Bez tem 'pak, zo tak wotmowi, be zjenej nohunimo ńoho fchwo, nie mchton so wo ńoho fia»
wo nekedjbliwosczi na rabe stupiw — te so khep- raro, Hätz na pofledku 4 rekrucji pjinbzechu, ha
nechu, ha rabtzczo den joho tak do wowo, zo joho na ftoojich kijach bo blizkeje wft donesechu,
wön wötse zawowa: „ato, te helske r a b e ! " ha joho k dalschej pomvcze tamnifchtm rocbeble»
Tak bo joho wnpa hordo,cz pokhostana, ha hej- ram pzepodachu.
zo jo jonnl te rabizczo tajku prawu futii do
* Ra 14. decz. wumre wo mřfcje Riga
motve narazewo, da jo joniu to ruiiewow stro- froaron Kapellmiztr C o n r a v i n Kreuzer, 64
wo bcwo.
let stare.
* Wuherskej besche nehdze w jenej fwowan* Wot mercza 1848 fem fu w Rakufkej 25
skej wescze kwas. Natoozena besche, kaz jo tam
ministrjo wotstupili. 9 fu ro druhich fwuzbach,
waschiio, do raiioho nowoho kozucha zwoblekane.
4 fu statne fwujbö wopujczili. 4 fu czckncli
Pzi hosczine roumfechu so wschelake swawo; dez
(jtefchuth, Szemere, Horvath, (Bathyanv) 3 fu
druhimi tezjena „ t o m u noroomu kozuchej;
bwudni (Stabion, Taafe, Szechenyj), 2 wupokaduz wowachu toschitcze: stoatoa kozuchej.
Pzed woknami pak stejefche zandarma, ton zroze- zanaj, (Metternich, Seblnitzky) 1 fkönczowcme
mi „fro atoa K 0 s c h ut ej! " ha dokelz to wo (Latour) 2 wotprawenaj (Chanyi tovjtefchene,
Wuherskej zane zorte nejsu, Koschutej fwatou rou» Bathvany zaiselene).
* Hizon wönbano fmö powedali, zo ?o' w
nescz, ftupi toön dö jsttoö ha areterwa wschikkich,
jich rebelfkoho zmösicna dla. • Hako fo ta wecz Parizu zawosne wele wulkich tnofcht, ha kak
24
su netk hontwu na ne bjerjeli ha 600,000 po- porcefcje, rvjpratonif ©moleř; 3) wukwabowano
panelt. Tute mosche su zawosna chvela za Pa- tjelabnoho pořaba (Gesinbe-Orbnung) rojpratomf
© e i f e r t , pjebseba.
rizskich woböblerow, ha su so wosebe wor ncko- Rechtar.
treck let fem taf rozmnozuvo, jo >o to Ičbem k
H a s l o w s f e ser bsf e to w a r stw o zmeje
wutraczu. Tute rozmnozeno ma scj howacju winu.
Pzed n fotremi l tamt pzüivze menujcze jeden Jan- riebjetu 27. januara iv Böscheczach jromabjijnu.
R ö b e l , pjebseba.
bjelsfi do Pariza ha m ńesche, zo chcze za bobre
froowo ha pencze wschiike mösche zwöjicz. PariK h r o frz a n f f e f erb sfe t o w ařstw o zme­
zeno, f i j febi nitjo wac; pzcb tanmenu neproscheje
nebzclu
2 0 . jan. jromabjijnu w Lejiie.
nemi hosczemi wukhowacj nemözachu, zwoüchu
M r ö j , pjebseba.
rabe lüde bo toho. Nasch Janbzelsfi zapotja
zmolom frutu wöjnu z möichemi, stajesche paffe,
©obustawo smetjfetjanj'foho ratarffoho towarsepasche jcb, ha wutupi na tajfe waschno wcle
stwa fu z tutem pjeprofchent, fo 27. jan. potawzenww. Ale — fpobzimüe, wacze bo sich
pownu jtćřoch w ©metjfecjach jromabjtcj.
popaüenech, cjim böte jich litzba pzibcrasche. Nich­
Pjebseba towarstwa.
ten mwebzesche, zto fo to tzini? T a wecz pak
Wiezanb.
m jefche fo taf. Te mvsche b chu bwoje: jene
tjenbene, (republtfanffe) brühe schere (kralowske),
1 5 . becjb. jo w kheizi f. fupcja H o l c j a
bwaj nepjecjelskej fplahwaj, fiz frutu wojnu bez
Möschen j peńejami namafana; ha pola ńoho jafobu webjefchtaj. Czi republifanaio fönczowachu
se k bostacju.
kraiowskim jich mroobe, ha wobarachu na te
Bratsifo! uiöi pjijebjemoj zaw rno! zpuscz
waschno, zo bo fo nepjcczel rozsememcz möhw.
9Zetf paf tarnen Janbzelsfi — $ fralowsfim fo na to!
w sczi w nekajfim potajnem zwazfu wele tawzentoro lzerwenech zwöji, taf, zo jich splahto czele
woswabi, ha fwoju mocj nab ńepjecjelom jhubi.
Pjez to fo n tf kralowske taf iara rozsch richu, Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine
xwacZachu:
zo |o fo Louis Napoleon na ńe rozhncwaw, ha
wschitfim zahubeńo pjifahaw. Tamnoho Janbjel- Rözka . . 2 toi. 5 nfl. tej 1 toi. 27-| nfl.
— 3 » 25 .
.
4 - 5 .
sfoho fu paf z Pariza wuhnali.
Pzencza
15 .
— 1 .
Jeqmeti
. 1 . 20 .
WöwS
.
i
10
»
2| —
1
.
1
N a w e z k i .
— 2 Roch . . . 2 - 1 2 | '
Bubeske ßerbfke retjeitsfe towarstwo zmeje
— 2 2
20
Hebufchfa
ztwortf 31. jan. wetjor J7 jromabjijnu na wiKhana Butre. 9 nfl. now.
ntcje. —
Djeiiski pořab: 1) Wupojcjowańo
wujiskich peńej, rozprawnik Seysert; 2) feimffc
10 15 «
Jutnitjfa wukhabza fojbu fobotu z ejeroöm liftnom, ho jo k böstaczu pola rebaftora K u tjanfa,
g e l l e r e z f n i h a r n t , ha pob b o h a t m i w r o t a n i i w Bubeschme. Jtojbe tziswo
ywaczi i nfl.*'
Za Jutnitzfu poftaröe nenastawki habö wozjewena maja so woledacj pola jenoho z rebaftororo.
Czifchczane pola K . B . H i f i .
26.W t januara.,
T z i s w oä .
LetnikS .
- ^ r i s . i « .j % -
W u d a w a r e j
J a k u f o K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
niw —1 Weste K a m p h a u s e n be tej nefajke
frcibjne pucje wunarnkaw ha pola frala rabe
3 S a r l i n a . Bramborske fraleftwo jo 20. roibjane. Wschitfo bobre jföntjeno wajneje Weeze
jan. powdra fta letne swebzei'i swojoho wobstaeja lubesche. Nahwe paf so to pzewobroezi. Kral
bzerzawo; pji tutcj pjileznoseji jo fral cjewe rtto- necha nitjo wot pozabanoho prawa pji bowolei'm
maö ivschcch řabow (Orden) wubjeliw; nicz mene dawfow jpuschcjiej — Kamphausenej jo pjistup
fralej jafajane — Ministerow, f i j přebe pzeeze
Hätz 486 jo tech wobdjelcnech.
Francjowski zapöjwanc; w Barlme tzini zna- fralej wotstupicz rojachu, jo (kaz prawa) fral
joivite, zo sme wön jenoj tajfim ludzorn pzistup nčtf sam wot so wotpuschcjiw.
do sraitcj. frajoro dowolicz, fij rnoza so wupoRabowic; jo j Franfsurta bo Barlina Pokazacz, zo nezto ntaja, wot tjohoj moja jiwi wowane. Dofelj bubja toho nutja netf husejischo
>
v Barline třefmcj, jo Generol j genfer, bramb.
l'öcz.
Ä>, in ister wvjnc jo fomořc zakonski natitet pze- wöjska webjiczer iv Baden sie, powowane ha popodaw, jo dcrbi fraj tein f nuijffcj powowanech ftajcne, Radowicja tzaö wot tjasa w Frmifsurcje
j tqcmstou), ha j frajnejc wobare f pomoeze zastupwacj. —
yjiucj, dofelj jo winwatoscz ja zawostajenech
3 M a i n c z a . Nasch po wotemrecju neswojbow taifich mujow so stavacj, fij slrowotu M)o z ncroa k tutcj dvstoinoscji wuzwolcne biha jiwmo ja .vöiczne fraj wopruweja.
sfop Seopolb Schmib nejo wot Bamuja ja
Towhi tzas Hijon na brarnb. sejrne nowu bobroho jpojnatc, dofelj wajne win pjecjiwv iiowllstawu nmrabjeja. P j i tutćm jo wulka habrija mu swctsja.
ha m'pzezjediioscj wuberiwa. Jeden wot frala
3 E r s u r t a . Wulka cjertej (fij w swopretkpowojenech wustawskich artifelow postaji, zo jtm tjasu mnicham řaba fiv. Awgustiiia pjiswuderbja mčsta piencje fomore jenoj ja wösoku aru schcsche, tohobla Awgustinerezerkej menuwana) jo
ftofratjiju ha herbsfe bocj.
Wacje hare k sejmowni Postajena. 3o möli djewaejeřo dez
natjini hijcjen prascheno bin bowolma bawfow: jadzewfa wo nej bjewacj, so tam ja nich tepi.
fral i'iecha, jo bö to wot japöswanczow wotwis- Cjcrfwinsfa wosoba besehe wönbano jjenojejena,
wawo Haie jenoj joniu pjiswusehacze prawo bowo. so jebnncj, jto ma ja to jabaej, jo fralej swoju
Ministerstwo bez pjestacja fralej wuschoinaj lej- cjerfej na dwe teeje wotstupi. Wilfu wesowoscj
jesche, jo bö tola jdbaita brtihcj fomore dopel- wububji pöwescj, jo chcje fneistwo wuporebjeno
S w e t n e Podawki.
26
czerkwe famo wobstaracz ha za to wot wosade
nirzo nezada.
Wraczlawske Nowine z Wina tu pöwescz pzinesu, zo jo B e m wumrew ha pzistaja, zo io
naijfere z jebom zawdale. Tnrkowfke kneistwo,
jo tola rusenskornu lubiwo, jomu zanu fwuzbu
dacz Haie joho do Asiskeje wupokazacz. Tokelz
pak bechu jomu wulku zdu postajili ha joho netkoj tola trebacz nesm dzachu inerzasche jich to ha
fit joho ziweiiu köncz tzinili. Czewa pöwescz
pak hizczen jo jara liewefta. Wfchtcze bo Turfowffcje czefńeni, kiz w Schumla pzeböwachu,
su do Asiskeje pzewezeni:
ckelei ha 33 a f u n i n ei, kiz staj pzede wschitkiml
do drezdzarffoßo meiffofro zbezka zapleczcnej, wot
Drezdzanskeho appellaczwnfkoho suda ivoucirmc,
zo fu k fmertzi wotsudzeni. Vakuum, kiz jo po
prawöm Rusa, prawesche, zo so1 tutomu wotsubjeńu na m scze podczisiie; tola bö jomu pzez jenoho sudniskoho asesora nuiivvzvne, zo zakoń zada, so berbi so te wotsudzmo hizczen jönkrötz •
pzeladacz, přebe Hätz möze so wuwescz, Heubner
liteńesche, zo bö so jomu jastwo na tzaö ziwemt
hörfche zdawo, Hätz sannt smercz. Potcm boftachn czi jeczi te wotsudzmo, kaz be ze wschemi
winami zpisane, k pzeczitańu bo ruft. Woni ftr
Tesamo nomine pzincsu nain tez pöwescz hewak strowi ha ńeczerpja zanu nuzu na nitzirn,
wot zmtwe fachfmskej prenczestne Hik^bete dm- fmedza tez pisacz ha cziracz: tola jo jirn czitaiio
hej dzowki prencza Jana je zarbinskim wöstvodu, polttifftch nowinow zakazane.
3 W a l b e n b u r k a . Wot tcch zbezkarow,
bratrom zardinskoho frata.
*
kiz
bechu 5. haperleje 1 8 4 8 hrob Waldenburg-
3 R o m a . Bamuzowo wröczcno so zpo- ff oho wercha zpalili, ftai dwai 5 jastwu na tzas
tzina zase wotstorkuwacz; traz na inesacze. Wön ziweńa, bwai na 4 — 1 0 l ä , 1 1 na 3 — 9
ftedja z Franczozami nitzo tzinicz mccz, czi derbja let, 24 na pow leta Hätz bo 6 ket ha 29 k
prede wotencz j czi pak ńechadza zrozerniq, zo
frotzernu jastwu wotsudzeni.
wot nich ńerodza. Na fraju jo wo wonkowimn,
S e j m s k e pöwescz e. Druha komora
wschitko zmerom; — kak fo zpode wo zakhowa- jednafche 16. jan. wot toho, Hätz ma so r znine'm zeli, ztö je we? Pola romstoho m sta T er- ski, stempelst!, pzemefniski- ha parschonski dawk
r a c z i n a jo bamuzowe hrob, jow chcze Bamz (Gewerbe- u. Cßersonalfteuer) ha pwaczizna felje
pzincz, zo jenoj bo wo swojirn fraju bow.
po kralowskim bekrecze wot 15. ha 26. nov.
Bamz chcze sebi jenu Gardu zawozicz, zo bö
jomu bowa zkit ha wobara; tasam« derbi tez z
wufrajnifow wobstacz. Wo Zpanskej hizon jo
fo khctra tzrödka zefchwa. Wo starem tzasu be
jeden swawne czerkwinski retzerski tab, ton tech
, / i e m p l e i o w . " Won nafta wo 12. stotelku
pzi kzizowech puczwanach do Palestina (Kreuzzüge) j pozdzifcho wuzbeńene jo fo to Franczowffej tola Hätz do dzentzischoho biia zkowaw. Jo­
ho wcrch, kń. z Montalivet jo jo bo Neapel« f
Bamuzej podaw, ha chcze jomu joli Bamz taten
wuzdeiiine řab z nowa zase za dobre zpöznaje,
jenu stajnu wojerfku wobara wobstaracz.
3 Ä o n i g f t e i n a. Na 19. Jan. bö H k ü h ­
nere i nedawschomn fodiistawei taf menmuano«
ho provizorskoho fikyrftroa, tohoruiVa tez R ö ­
1849 neborn powetzene rčznifft dawk na leto
242,550 tl. ftempelfft 92,290 tl. ha fol 80,000
t l wacz Hätz botal ites, tak zo bö na közde mefacz nedze 34,570 tl. pzischwo. Hewak bö pak
powetzene pzemesnifli Ha parschonski dawk na le­
to 90,000 wuńes. Wuberk, kotromnz _ be ta
wecz k rosubzeńu bato, be fo bzeliw. Wetzina
czesche zo bö fo jeje bla börze jednawo: meńfchina pak zadafche, zo bö fv to jenoz zpzemesniskim
Ha. parfchonskim dawkom stawo, te brühe pak
wotstortzene wostawv, Hätz ministerstwo ftimei
prrbkpowozi, kaike wnbawki krai zczewa zrn je.
Pzetoz potem mow jeben na brobne widzecz,
Hätz fo bawki poivetzicz derbja. Tutön namet
bö tez po dleschim jednanu z 3 4 wofami pzeeziwo 3 1 wofam pzifate. —
Prena fornrnr»
27
ljednasche 21. ha 22. jan. zbezkowoho zakoiia maj nedzelomaz fu duchowni czisterczienskoho ra»
(Tumultgesetz) dla ha bö tönfamö w-o tvde krn- da, kij fu wo nafchimaj wuzitjanskimaj klöztero.
chach po numetu niinisterstwa za dobre zpöznate.maj postajeni, pzed tachanskim fonftstorium pzisaZav. Jozefowö namet, zo bö smew zakonowö hu na sachsensku krajnu wustawu swatoczne wotnaczisk (Gesetzentwurf) wo pzemeneno fmertneje Mwojili, ha fwoje jurisdiktzione wot kn. biSkopa
fei)träfe do jastwa predkpowozicz, bö za dobre döstali.
zpöznate ha jomu ta preschen« dowolnoscz z 26
pzecziwo 17 wosam data. Wöndano wosta ta
M o n o l o g
wec; newntzinena, Vokelz be «a -kvzdei ftrofie 2 1
wosow. — Za 2 . fomoiu fu nitfo wschicze
jenoho serbskoh' zonaczoh peltzka.
zapöftvancze wuzwoleui', za 1. Pak z frötfa hizMoji pzeczeljo wo Wuziqe
qen zteřo pobrachowachu. —
S u so zkrötka zhubili,
Welki, wowcze ha tez jajaqe
Zkoro su fo minK.
Z e S e r b o w.
Z Wözbörka.
Zaiidzenu nedzelu mejefche f. kand. W i c z a s f Kubfchicz, tön izas mefczanski wntjer w Budefchne, pola nas pruhu
wo rektorftwo. T u famu jo wön tak dere wobstaw, zo jo nascha rada joho jenowösne za nafchoho reklata wuzwoliwa. Knez Wiczaz jo pzi
fwojej wu.'kej wutzenofczi tez dobre horliwö Serb
ha duz mözemö tu wefowu nadziju mecz, zo budze tön famön tez pcla nas za Serbowfiwo
fkutkowacz. Daj Böh zbozo.
1 k r it; rm-slvi.
Me fej Marja wacz taf newazi,
Kaz mi Hapla dvbra be;
Dawno walam fo ja nakheizi,
Nech jo leczo habo fne.
PZindü krawcze, da h'zcze rezaja
Kruchi lepfche wo ternfie,
Stare kozuch znimi pwaraja,
Abötki czisnu na finecze.
Mo fo tomu peltzkei dziwacz nemözemö, 30 tak
3 Kzischow«. Nasch k. fuperintenbenta, zkorzi, dokelz dzeha böchu hewak te tfakze, kaz
fij fo fro ru za Serbowfkvo ftara, jo hizom zandzene tzifwo Jutnilzki nam pöjeda, tak tvele
pzed bt ichim tjajom wutzerej R, w K . pzikazaw, dzewacz ha tak dobru zafwuzbu Meli?
zo derbi w schult pekiie ferbfki wutzicz. Tön
famön R. pak febi najskeie moflefche, zo derbi
Truzna wawka, hobanka ha rezak, lute vrvi»
ferbfke dzeczi f tej rnofli pznvefcz, zo jo jenoz w
när grat, fu wot klüzterskoho froafa w Jutnitzcze
nemczowaiiu wfcho zbozo k namakanu ha duzwfcho
ferbfke, famo ferbfke tzitano zakomdzi. Duz je retjeli. Dokelj Pak hiztze pzecze hotowi nejfu,
nclk fralmvffe prüfte knezeistwo knezej R . woz- Haie w Postenim tjiftbe Jutnitzki tu wecz znowa
jewiwo, so budze wotfadzene^ joli zo fwoju pzi- horemucza, tez, kaz jo na tem podpisme „zastupswufchnofcz nedopelni.
nik bobanki" widzecj, zane spodobne meno za
ZBude-schina. Wo jenem mestzanskim to« jich nawefchk namakacz moli nejfu, tak derbi fo
warstwe chcMu wöndano nekotsi za weste mecz. jeden t»la dziwacz, zo wot tech drejanech menvw
febi rez czepu (na nemfli: Flegel) pzipowozili
zo budze so Tfchirnar zkoro zase wröczicj.
Zandzene jtwörkt, kaz tez ztwörtk pzed dwe- mim. —
28
W jenej serbskei wse ńebalefo Khrosczicz, sta
so neoe, fiij fo pojeba, hara, zo jo L brenami
Bozi wohen. Wot tech kpomoczepzinbzcncch lubzi be A , muj pzi letach, na czechu twařcńa zalcs, zo Oo tarn titbaj Pziletwacze wohcn jabito.
Hätz besche tu wön it i f j j tiovo')i t j i3 tjafaro
ha hizcje zanoho wohma roolab.uv, potja wen
wowacz: „Budze zkoro jto habö nicz, htwak
lqu zas btle.
L u d u l i t z e n ow r a l b i t ^ a n s k e j wosadze.
Tzifwo
1 .
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
wes.
j wvbo- ] dusche| muffe j zonske | serbjanein* kathol­ | luter- |frajonv|rottfraj- najftar*
|bIeiion>|
|
j
|
scze j mcze | nicze
cze
scze
schiRalbicze:
276 144 132 ' 2 7 1
40
3 270
5 273
6 78let.
,
Konecze:
236 116 120 233
32
3 232
15
4 221
Schünow z
now. Smer- 5 6
290 140 150! 2 7 9
3 1 288
11 259
2
dzaczej:
155
79
76 149
Nowoslicze: 23
6 153
2 149
6 70.
154
68
86 153
2 J 80
Rozant:
26
152
2 152
1
—
30
67
37
Wask:
15
67
65
2
66
Ii
1281 6 2
,
66 124
5 125
Smerdzacza: 28
3
4 123
Semane:
136| 6 9 | 67 136
7 135
31
—
129
1 85
,
251 | 1442) 7 081 734; 1412|
T o hromade:
30(1386
56 1406 |
36
P z i s p o m n e n a : Bez kenn 30 Ncmczami jo najibaqe swuzownech z Tzech, fotsiz pak su
zwetza wschictze wacze habo i'nene ferbfft nawukneli!
3 Lubosczu bzerza so tez k naschej wosabzi czi K a t h o l s c z e ze sczehuwaczech wsow z rafetzanskej ha z neswalzilskej wcsade:
1. Tnipino
—
15
27
27
12
—
10
23
2.
13
23
Hilf
3.
—
28
—
—
—
.
—
—
30
58
Koslow
58
4. Dobroschicze
88
45
43
88
—
T o htomat-e:|
— | 169|
98|
9 8 | 196]
Tak tez katholscze z Rakecz ha ze Scheschowa ha z n i z e j Wse.
Tale | 9itbeliitqe j —
2501 116] 1341 2 32)
16 j 23 0 j 181 248
jSerb. Pas.] —
1851 80 j 105 j 1781
?! 17 91
61 184
lKhrosczicze ]. —
|
Jauer
47 3 [
| — 1 128|
—j
5 91
M o j e n o zerow (harenkow,.
1 - 1
69 j 125 j
mi
Ledom jo na swecze zane stworentzko, fiz 6o
bziwnische bvwo , Hätz jeř. Be wschitkimi reba-
- 1
1
3 | 125 j
—|
—|
3| 127
2)
-
1!
-
—|
-
1|
-
so tonfamon nnjböle rozmnoza, dokelz zlö bö
möhw pzelitzicz (pzerachnowacz) te nezmerne fe«
wo, kotrez fvzde leto z wubokoho mořa höre pzin*
I
du, na wschcch brohach pownoczneje Ewrope so fo rebaeze lta fraj. Tube zapotziie jo netf zipofazaja, Po tbele zakrasncnech millionach so po- weno. Tz waczeřo wo ja jeře z wöbzow (schispadllja, ha rufte taf tbele pzez rubezne morffe sow.) bo incsta. Tain febzi ezewa tjroba lubzi
rebö so ffonquja ha tola pzecze zase w nczincr- z wiilfimi fttbamt wobbata; tube fepaju fo jere
nej mnohoftji zase pjiczahnu. Jeře pjifhabzeja, na romabu, ha potom so jeben po bruhim wu-ha wolfhabjeja na spobziwne waschito pzecze w kutli, ha bo fuda czifne. Tez jo jeben fub na­
temsamem tjafu. W nalecju pwowaja f nor- pelnene boweze fo na brühe mcfto, bzez bruze
wegisfim broham, zo böchu ztrechwali, ha wroeja dzćwaczcřo jeře fela, ha bo bruhich fuboro fwaso nedom, dcz jo so to ftawo. Lubjo wedza jich btt. Te so potem frueje zatzińa ha bo fftoa»
pzifhab ha wolkhad taf beře, zo 'möza scbi bow (magazinow) bowczu bzez na wuwezeiio hok popadej prede wschilfo pschihotowacj. Dze sein toroo steja. Tez pomoflimö, zo fu z jenoho mcpzindil ha bze bzeja, nichton tiero ; rebafam ha fta fozbc Icto nimate 300,000 sudow wnwczli,
kupczam jo to bofcj, zo tarn sit, ha woni fhma- mözemo itcfaf webjecj, faf wilke ha ziwo pzc-taj'a, z toho swoj wtijitk czahnecz. Najl pschi fupstwo fo tant z jet'euu czeri.
popab statte so w fcbntaru, ha pzmese jich ttajWofebe beře jo ja rebafow, dcz jere, wot
waeze faj tcj najwetfche ha najtutjnischc. Re­ swoj ich nepzeezelow honette, blizfo f brohej bu,
baeze pobaja so Föncj januara na fupö won, ha bo qi'fnmotv habo futow mits ftupa. W
wotnajimaja scbi h te ha mcsta ha bcstanu wot tajftch pabach fo ezesnina na ntefcje pzez wulfe
pzcfupczow wschilfo ztoz jo jiin tr bne. Woni bowhe safi zanlne, ha jere so potent w bot rem
sttipa bo zjenoczenstwa, baja scbi m fta f wöjeftu tn ře wuwoja. Na te waschüo jo popab tjafto
pzipofazacj, bjej swoje safi wupzestreja, ha tza- jara bohate. 513efem, haj bjefaej tawzmtow fukaja n tf na pzifhab jeřow, ha jezbza jim föjbe botv fu jich z jenoho jenttjfoho tajfoho futa nabjeft nesczcrpliwe napzecjo, boiz jich sWorne wöjilt, ha rufte taf tvcle befche fo jich pzez tu
bwöskotaiio w balofoftzi nepötnu. Přebe paf, zawofnu cjtfcjeftcztt zabufewo. Z westoftzu ba
Hätz tuta hobzina bije, zjewa speschni ha straschni fo Prajicj, zo fo pzi brohach Nonvegenffeje, Jantoajchtaio jich pzifhab. Samotne morffe reřo bjelffeje, Hollanbsteje ha w baltiffim mom föz­
pzipwöwaja f broham, ha fu z wulkej rabofczu be Ičto f najmenschomu pzez tawzent millionow
potoitane, bcfelj tcfame wozjewa z westoftzu, zo jeww spopabuje, ha bře hizezen waeze jich run tf ieve pziezahnu. To jo, faz bö jim nechtön bejne morffe refco zejeru.
M . C .
pzikazaw, zo b erbja lubzom tute poweftze pjineftj,
taf zo Loch« fo pzihotowacz mohli. „KebzbujZ i w n o f t z ha potreba j o wschelaka.
cje,! woni cjafjnu!" to jo fchumaqa retz. Tez
jo rnorffa rćba taf swoju pzifwufchnofcz bopelW rch jenoho fraja nabenbje pzistvojim schedmwa, wröczi fo zase f jwojim towarfchfam ha n m wobfhabje pilnoho ha wefowoho rölnifii
potnha jim bo firacha zahnatćch jcřow f brohej pzi bz lc ha ba fo z ntm bo retjonx Dofelz rvltttf
homcz. Te paf ttvoija so bo frebja bez morffe pholej wofobnoho muja ńezttajefche, wotmoji
skawö ha fupö mits, ha panu taf pjeb jenem jomu na joho wfchelafe ha bjtnnte prafchefta
nepzeczelom czcfawschl brujomu htjcjen hörfchomu frobte Haie z to rttofcjtt. Taf zhoni fftcz, jo
bo rufoiu. Tvfelz kndc wafaja rebaeze ze fwo- rola rolnifei neftvufcha, Haie zo tvett jeno za
jitnt fafami. Mnohofcz jcroiv jo tjafto taf wul- pecj fleborne na bjett bzewa. Sßcrch, fiz za
fa, jo fu jeben na bruhim faj murja, fiz hatj fwoje cjejfe frajazřabuwańo bře waeze penez tic»
bo bna dosahne, ha tzowniifi nefotre czele wöfche Lasche ha pzisabzcftu ntejesche, ftentojefche fo bo*
wobe pozbchfie. Tez fu tute napelnene, wröcza bziwacz, kaf to mözno jo, na bjefj z peezimi
30
slebomami dosahnecz ha pji teilt hijczen wesowö Beda, ztöj so jomu ftajt,
böcj! Haie muz w rubjanej khape dzesche: „To Toho ńefm lńe won daji,
bö mi bohastwo böroo, moro ja wfch dne wschitko Wobendze-li jane neprawde,
pzetrebacz, ja d rbu z tfetjinu za lubo wzacz; Dze jo fub? jto pzindze f pomocz ?
z druhim dzelom wotpwaczam döw, ha te tamne
Kaz bö tjmcmam zwuffaro do nqba \
romadju, zo böch nuzne kroschik niete, dej bot)
mi f j i j i f do domu pöfczele." — Kiiez ze zpon- Na to jńem ri so ptatjina;
skej do pwuha ztapajo zwowu wijesche. — P o , „Wön jo bwazn" jene r tza
wedat rölnif pak retzesche dale: „ M o j u zaswuzbu „Wön ma prawe" brühe jfr tja
dj lu ja z mojimaj starschimaj, kolrejz wacze Na posledku pzi tej m schencze,
d j wacj ńemojetaj, ha z mojirni djecjirni, kotrez Wetscha dz lba radu wobzankne:
je haklej wukuecj d rbja. Starschimaj pwaczu tu
luboscz, fiz staj mi w mojej mwodosczi wopoKotrez swönczej pzindze tmjblije
kazawoj, ha wot rnojich bj cji nabjiju fo, zo 3 mocznem fzidwom — ton mch z fratcin |<.
nebubja me w starode ha w swabosczi wopuj- Wone lecza — wosche — itije —
czicz." —
Hobler swönczu pak najblize,
W rch woprascha so za menom rölnika, praji
Hizoin reibji hodler dobecze
iomu pjecjelne bojeme ha wotendje zamöslene.
Ha fo profeji powne w stoscze:
Ha grofa z telejc tose powedasche tiaftrojene, zo
jo frajnoho kneza ze felzojtetnaj wotjornai widzaw.
Lej duz maroo fralif z cjifotom
Sßetjor pak retjefche tberch w zromadzizne
Wusuze so jomu pod kzidwom:
minifteron) taflej: „ M o j i fiti'ja, ja napomitiara
„ J a sein fral, haj ja fem dodow"
ha proschu was jara, zo böschcje, taf wele Hätz
Wowa won „fem wösche poböw"
jeno möjno jo, zlutiüwi boli pzi krajnech wubawkach, bofelj roone jo jich wele w fraju, fiz Wosche hodleia won zejraroa —
tej lutfi nowö penez bez pota zaswuzicz üemoja." Pzindze bele, ha thron pozada.
Rolnikowech s now paf jaftara frajne wvtcz
„Te se dobdro, deböro zairčrno'bete Ha mataj hijott dwaj zastoinstwo ha bobru
Mawo ptatzfi dzachu wokowo,
jitvnofcj, fotraij tej nabobnoho rölnika tojär-i'
„Nejf tej nam nide zfodziw,
taj.
J . K.
„ Z a frala bö nam fo hodziw"
Ha na mefcje flintjo fp wachu:
Hodler ha maroo kralik.
„Swawa!
swawa! fralej nowomu!
Wot H. S.
Mawö fralif n d swařesche:
Zo pak w swccze wschitfo wopak dze,
Swabö jo faj pluwo to te,
Nvio ntdje fecjbu m te —
Jo to prawda? moje zbozo kczecz,
Xcj naiselnischt chcz« ftuiftrco roecj
Hafo hodler wotpad widzesche,
Z noznow rootre metz ftooj wuczez'e,
Dasche wfchudzom k wojne trubicz,
Dvkelz necha knejstwo zubiq.
Mawö kralik cz ka — jto fej chcze?
Do mofchaqej dz rfi zal ze.
Hodler najioziiischi paz.oraf
Köjdohv dz n 3 lojfa cjisik znak,
A j te schelma! hodler zarima,
Wuinöcz nederbi «je khowanka,
31
Prede zczuwacz,
Moju tjescz ha
'latent cjelnecj
To fu hijül ja
f zb jkej wabicz.
tftejftro» fwabkz,
lesne pzeb bitwu —
cj« reztowku!
samem motpofobamt jurai bo f l tft', bzez te dzn've
zwerata bechu r stupiwa. Z woprebfa wfcho befe
bjesche, Haie rufte, hafochczesche fo na toho
tarn lejacjoho lawci lehnet;, stupi jej. ton tiger
do pucza. Te holtzo beri ze schwupitzku za mm,
Hale, fnj so samo rozemi,
te zwcro Pak jamortja ha wripjestře swoje pazore.
T a ftezbozornna pabze, ha zrani fo najfferfeho
Howra zbezki, ha pzi nemeri
taf, zo krawefche. Netk te bzt'we zwcro na jene
Ma fral bjmmrj poivnej rucze —
bobo na ftu skotzi, zakusn swoje zubo bo jeje
Ha taf Hobler tej f>ij ducze,
liczow, beri swoje pazore bo schije ha ffufa ju
Kaze ft'we sroojom, hetmanej,
tej
tu. Na to pjiffotjichu bře wobkebzbowařo,
Wachowacz pjed dzerkil msschaczej.
hale hizon pozbze. T w a j rufte pjitomnaj l fařej
czeschtei tu bolczu jafe f j i w m t pzinescz, hale jejezaBez tcm zo fral drudje jvbnasche,
tooffte
rozfufane cjeivo wosta morw. Ton tiger nebe
Cowa pola djerc kcdzbuje;
hewak
wot
tjafa fwojoho ffrubzefta fem zeni janu
Czewu nocz tarn setzo waka —
bziwvscj
pokazaw,
hale tvefe böle fo tej holtzcze
Hale jejna inijtcrjtufa
dobre boej zbaw. Najffere pak besche wöd wina
N a ratio fo zjawne pofaza:
tuteje bziwoscze; pjetoz kftez tej'e menajerijc besche
Z dremkom pzepaswa be kralika.
®
s j wetjomem jedwoin kufl zakomdjiw. Wöschnofcj jo balische tacjo j temt zweřatami zakazawa,
Hobler fral so seine roztmva,
ha
to z pownem prawom.
Eowe lvobiio Utacj zafaza;
* W Krajfte leji j zor, z menom czerkSowa profe ze felzami —
niski. Tonsamon jo bziw ha wubafto ja cze'wu
Hobler ncda ha j i grämt,
frajinu. Joho wulkoscz jo 3 fwabratne rnile;
Ha duj ptatjatfa wot toho dna
5 kupow pozbchnc fo z ttoho; ha na jenej leji
Mona zere ha je zahuda.
weska W o t o k . W o nun jo jara wele re6ow>
ha wobnech ptatjkow. Pzi suchim toebie zubi
Czcwa ptatzina Pak wobnischa
fo joho tooba czele ^ ha cjehfte fo bo potajnoho
Dzerzi sweme faznu Hoblern,
klina podzemu, sobu z nej wschitke refco ha
Jedojm na sowu helsc?e
ptatzki. T e j tutön tzas na stupi, ba zwofta wo
Peře bo fiej üepzeczclscze,
wokoln ch weskach, zo bochu lubzo po möznosczi
Tcz so rooMio nevze pokazr.
rebow nawojili.
Pzecze liieftscha ha menfcha
Mawü fralif mene zkhowmv je. —
zbowa woba, bofelj na bfte jo wele bz row, krj
ja fpojeraja. Pobzernfke fkawbizne, kotrez zeni
jaben tjwowek wibjaw ftejo, fo z nej noyclita.
Z b e r k i.
Na poflebku jo bno wibzecz, ha wufkfte; fprocz* W Sonboite fo lubzo pjeb frotfim jara nifve fefit netk lubzo tranut, bzez prede rebö
nastwzachu na pobawfu, f t j fo w fenej menaze--- wojachu, feja jtta, habo wozmii mesto fafa lftlbu
riji fta. Djowfa jwobftbjera tejefameje, niobe ha bjerja hofttwu. Taf hobzi fo wot tutoho,
holtzo wor 17 let, fiz be hizon borohi tzas z j'ejora prajicz, zo wo nim rebo woja, hofttwu.
jenem tigerom ha z p m latoom pzeb lubom bjerja ha zne bomfhowaja. Dez pak so tzas
wschelake kuski wuwcbwa, ha toho bla l a w o - wobroczi, ha Wulfe bejcje ha neroebra naftanu,
ma k r a l o w n a menoivana bö, besehe w fem» ba pzibehne woba z mocju jafe je fpode zeme
32
Pschizpomneno. Redaktzija dowoli febi
z temi dzerami won, ha pzinefe sobu rebö ha
ptafi. Za 24 hobzinow jo jezor kaz z nowa prafcheno: nemöwo m sto tjornoho pismu pji
narodzene.
tjiswe tesamo
ha mesto tjerwene ,zcUne| kromu
* Kral Jurij I I w Jandzelsfcj praschesche so tafama modra bocj, zo böchu barbu serbske böli?
nehde pzedsede wöschoho sudniskoho brocra: „Kak
— nemowo m fto No. stajene bocj. Tj:???
dha dola pzindze, zo ja wschitke mojc skorzbö zubju? — Ponizne wotmoji pzedseda: „dokclz
Sredu 30. jan znteje bubeschinsfe czerkwinske
wascha majestos; közde krocz wopall ma."
towarftwo zhromadjiznu na schuli.
N a w e z k i .
Alwörtf, 31. jan. zmeje budeschinske retjenffe
towarftwo zhromadjiznu na winicze.
N u z u w a n e wuznaczo! Dokelj su so husto
jortliwo fpewe ha nafławfi wo naschej Jutnitzcze
Jeden sleborne recjas, faj fvtbffe druschki
z podpismom „z Kufecz" wozjewili, ha iičfotft je noscha, jo napjednn. Wön wobsteji z 13 fru»
so na to huntorili, — dha tjinimo k wedjmu, chow; ha pwacji 17 tlr. w flebru. 2)je? zho.zo Kukow ha Kufecze mjo jene ha tesamSne. ńeńu pola Redaflzjje.
Wo starech serbskich spewach so pöjeda wot Ku«
Mavica serbska.
kecz ha Kufeczanow ha jo taf wele hiifo
S t a w y 1. r j a d o m u j e t o w a r s t w a m a o i c y serbnemsfe „Krahwinkel."
ÄZes pola Klojtra paf
ekjeje dostanu w o t 3 0 jan. s t w ö r t y z w j a z k
r fa Kuk ow, anicz Kukecze, jeje wobodlero su m a ć i č n eli o č a s o p i s a vre W e l l e r j e c k n i l i a n i i
Kukowcjeno, anicz K u f e c j e n o ha jtoj z tej n a m j a s o w y m torlioiüu.
wse pjindje, jo z K u f o w a , anicz z Kukecz —
ha jtcj so tarn podawe, flaue so w Kuk owe,
anicz Kufeczach.
Redaktor.
Zandzeini S o b o t u Z i t a w Budeschuie;
Wozjeweno. Doketj jo pzikazna wuschwa,
zo derbi köjde wobodler na swojim domskim tto»
wo tjiswo na taseltjcj mecj, dha sein sebi ja
prcvkwzaw, tajfe wudjewacz, ha möje febt fćjte
pola rite zamcjfcj. Tesamo fu wot drewa, bemo
barbene, ze zelenej fcomu, z tjotnem tjiswom, ha
za 2 sl. f dćftaczu. Ztoj paf chqe tjiswo pojwotjqne m cj, ton da 5 nff.
Bodlanecz P e t r
z Bacjona, netf Worklecze.
pwaczachu:
Röjka
. 2 toi. 5 nff. tej 1 toi.
. 4 - 5 Pjcncza
— 3 .
. 1 . 20 « — 1 .
Jeczmen
— 1 .
WöwS . . 1 « 10 »
—
2
,
Roch . . . 2 - 12z »
»
—
2 .
Hebuschka . 2 - 2 0
Khana Butte. 9 nsl. now.
27 2*-ml.
25 9
15 0
2* S
10
15
s
-
Jutnitzka wufhadja fojbu sobotu z ezewöm liftnom, ho jo f döftaczu pola rebaktora Ku«
cjanfa, w Wellerez f n i h a r n i , ha pob b o h a t e m i w r o t a m i w Bubeschine. Kojbe tjiswo
pwacji i nff.
Za Jutnitjku poftatbene naftawfi habö wozjewena maja sotootebaej pola jenoho z rebaftororo.
Cjischcjane poia K. B . H i f i .
Tziswo S .
2. dzen februara.
LetnikS .
JutnihKa.
«SS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Rctz Zapöswancza PetraC M a w nastupanu wiczeznech penez.
ha bansfoho na swojirn prawe jara wobzkobzeni.
Pmwizne reczerkubletow böchu psche wschu mcru
wösoko wazene, prawa bmheje strone pak Ićbom
W zaiidzenech dnach jednachu zaposwancze trochu febjbu niete. Bur, tcbom spokojoin, zo
wot nalejnoscze, kiz jo za burstwo jara wazna, robotu wotbobje, bafche fefci tu Hätz nanajmenujcze wot wiczeznech peüez. Knezerstwo wosche zwozenu rcntu lubicz, nelabajo na to, zo
bische so w nacziftu (Entwurf) zakona za to zörwo k pwaczenu börze zaprahne. Praschejcze
wuprajiwo, zo ma so wiczejne prawo po 5 va- so jenoz tech, kiz pzi wobsebzenstwu wot 300 —
dach wotwazacz, sejmski wuberk pakchczesche w 400 jenoscjow Ietnu rcntu wot 70 — 90 tlr.
swojej rozprawe jenoz 3 pade za dobre zpöznacz. bawacz berba; praschejcze so tech, Hätz tjiste wuJenilzki zaposwancz kiz pzecjiwo wschomu wot- noschk jich fubwa bosaha, jenoz t u tön fńeji bawk
wazowanu wicjejnoho prawa retjesche, ha f i j pobla zawosne wele bruhich zapwacjicz. To ma
chczesche, zo Co tuta wobczeznoscz b a r m o spanewa
so w moiej frajtńe, wosebe paf pob rafetjanffim
l' P t r Czej. Joho retz namafa tohobla knejstwom taf. Tarn fiiezi f e u b a l f f i st; st em
kh tre nepjecjelstwo. Tasama ma fo taf:
hizczen w pownej mäe. Tain ma so nicz jenoz
„Moji kneza, ja ncmozu so tu khwilu za zawosne wulka renta, Haie tej te po zakonu zawuberkowu rozprawu, wele ńteńe Pak hizczen za nate ha z krajneje pokwabnicze zarunanc b aw f f e
nacjiff knezerstwa wuprajicj; pzetoz ja üewibzu pzinoschki (Steuerbciträge) pwacjicj. K tomtt
pola tech, kiz pwaczjcj berbeli tu zarnöznoscz k pjinbze hizczen jena kiieza ban po bruhej. Dawki,
«uwedzenu tutoho zakona, bofelj jo knezerstwo f i j mchton wacze jabaej ńcfm , wotcjahuja so
taf nernozne wosoko schwo. M i bie bo mofli tutem bohim sprawnein lubjom na zbje. To
nepzinbze, reqerfubieram prawiznu na wiczeznech nejo f weie pobobne, hak tola wcrno. Tuczi
pmez zromabńe wotřecz, ja nemözu ju pak na lubzo bu pob tamnemi wobstejenami swojomu
zane waschno w tej »icre ha wobschemosczi pzi- zahubetut napjecjo; woni wibja konczwzacjo swokacj, kaz so to z napjecziwneje ftrone jaba. M i joho >
v pröcze, w pocze ha tzwili warbowanoho
fo wele wacze jba, zo be'rbi tube kompensaczia, wobftbzcnstwa pzi tajkcj wulkej rencje pzcb sobu.
zlitzbowano (wobrachnow^no) z wobei stronow Wopomncze bäte, zo na wele tajkich jiwnoscjach
mefto namakacz. Wone nejo třcba dopvkazacz, btube khl b nenaroscze: ba praschain so WaS,
zo su burscz wobftbzero pzi wotwazowanu robote moji kneza, hatj jo mojno, tute dawki wotnescz?
1
Sur jo tarn jara hubeiie ziwö, dzewa fforo wo Tak ma so tude. Zafone nech die recjerfuMerej
dno ha w noqe, ha bevbi ze swojim sfotom na te prawo dawaja, zo sine wiczezne peneze bmcz,
droze boq, zo bö jenoz nqto zaswuziw. T u bur ma ha zmeje tez te prawo, febi za předawjche
zafwuzbu paf, fiz tarn netko ma, nebö dře nich-- neprawde zanmano zadacz. Tute zarunano nech
tön z nim dzelicz chczew. Tude, joli nedze, jo so joniu pzez to dostane, zo so wiczezne peneze
pomocz nuzna! Tohodla nech knezerstwo pzi pra- darmo spuzcja. Jenoz pzez tc budze tön ftaw,
schenu, faf nmja fo wiczezne peneze wotpwaqicz, w fotremj frajoWa möq lejccj ma, pzed powschitzdobnosczi mvfto popzeje.
fomne rozaczem wofhudneiiom zakitane, jenoz taf
Wopomnimö hizczen, zto maja gmcjne w budze m r ha zbozo w fraj« na wschc tjafe wunetsischim tzafu za schule ha czerfwe wudawaq, khowane. J a nemözu tokodla htnaf, Hätz tön
wopomnimö, zo fo frajne dawfi dzeü mote dna naiiiet stajicz:
powetscheja, ha pölne pwode fözde dzen tele bija,
„Wfchitfe prawizne na wiczeznech, penezach
da ntözemö fo zdobne praschecz: dzeha derbi bur fu z tuem pod wuzbeiieiiorn wschitkich jich werpeüez nabraq, zo bo wfchilfim pozadanam bofq wazowana dla datech zafonow darmo wotstronene."
tziniw? J a fem wacze Hätz jeden fröcj zonicz
Taf dalofo P . Czezowa retz. Dofelz paf
derbjaw, zo jo w posleniinaj dwemaj l tomaj, joho namet zane podperano nenainafa, dcldesche
dzez böchu dawfi dwöjcze ha tröjcze zadane, su- wön tönfamöit zafe naspet fczaneq.
sod k fufodej schow, zo bo febi peneze f dawfam poztziw, ha * fo taf qazana (effefuqiona)
zminew. H a netto derbja fo burej hizczen nowe
S w e t n e Podawki.
czeze nafwadowacz? Ha pzecze zaS derbi fo wot3 wefowofczu fwöfchinio, zo arqe - wöjrooba
wazowacz? Tajfe nepzestawaqe wotwazwano ma
na pofledfu f powfchitfomnornu rozpancnu burftwa J a n hizczen tv Wine pzeböwe. Kaf jo wön
wefq. J a fem czele ^efw dfene, zo, de bo w naftupańu nčmffich naleznosczow zrnvslene, na»
wotwazwano robote Hätz bo dzensischoho dna root* fchi tzitařo deře wedza. Wön jo czewu m uz,
ftortzene böwo, zo bo tedom ta netsifcha renta won chqe toho dla tez nezto czewo ha hidzi
qele dofahawa k wotwazaiiu wfchiifich möznech wfcho powojqne. Zo wo Wme wot noho ro«
fnezich dawanow ha to be wscheje zfode ze stronedza, pokaza, dofelz fo tarn taf dowho hoiebjetji,
fnezich. Reczerfubleio böchu fo tez pzi lern deře hcibaf tarn wön w fczi zanu khwilu wo jomu
m li, ha bur bo fo teje zrudneje nuznote zminew,wohidnem dworftim ziwenu pzebowaw nebö. Jozo liebö dale bole bo khudobö zapanew. Pfchi mu dzafuweinu, de; jo fheizor zmofom po pře«
tem waschnu paf, faj fo to n tfo ftaq derbi, nim rozrelzenu z nim do l u d o w o zasiupena
mamö fo toho z w stosczu bojccz. Hätz budze za czewo n mcz0wstwo zwoliw. Na tzimz
to rrnie nezto radoftne za fnezich, to ja tude wu- netk hizczen letzt, jo te prafcheno, faf wele maja
sudzicz ńecham. — Derbja paf na pofledfu te te jednotliwe nemffe fraje zapöfwanczow f tomu
ńetuboznc wobstejeńa bcz reqerfiibleiom ha burom pziposwaq. Jeden bo febi ihöfliw, zo to nitzo
föitq meq, dha fo to na zane dmhe wafchno czezfe itejo ha zo budza fo wo tem zforo zjed«
ftaq itvmöze, Hätz zo rćtjerfublcřo tez tarn, dzez nacz. Hale ta wecz ma fo htnaf. Bramborfka
jim pismik prawa f pomoqe ftoji, na wös fme(« jo menujcze swoje do it mffoho zwazfa picde
nofqe pofwuchaja ha pzez mudru pomernoscz to nepzifwuschacze fraje netf f temsamem pzizanfnezarunaq pötaju, ztoz jo welel tna neprawda za-- wa, hafo: Pofnanstu (Posen) ha ranschu-we«
winowawa! — M o j i fńcza, drude jo wuwe- tzornu Prusfu (Ost-Wcstpreußen) ha pzez to,
dzeno taf menowanoho prawa najwetfcha neprawda. bei derbi netk k wuzwolenu na n mczowstwo za-
|
'
j
35
stupjacze fcjm pzincz wele wacze tooforo faj tez pabnewa. Tez WürtenberqfTa, Hanoverffa ha
hewak na mocze boboivaw; z tem Rakufka w * Sachsćnska to bjen wote bńa ja liuznifcho zpöz»
a moje jpofojom bocj. Kak budza fo wo tutem nachu — ha tej Rakufka jo ja tem pzifchwa, zo
zjebnacj, to mamo wottjakwacj. Nčjto wot sqe- liepwövne wotpofwaiio pifmow nttjo nepomha.
huwaczoho dcrbi fo ftacj: pak Bramborfka ftvojc Reif fu fo wo tcj tem brtthtm n mffim frajam
wo nainowfchim tjaiu Bo nemskoho zwazka p;i- predkpowojacjej wustawe, f i j jo j Pforten jbj zanfnene frajine jafe wotpufcji (to tcj jo unt- waw, zjebnali ha bjewaja na tem, jo bo Bram­
trobna narobna jabofcj Polakow); pah Rakufka borfka pzistupiwa. Hatj k 1. Meje, bjeij taf
wot fwojich bo nemskoho fraja nepjifwufchacjech meitmoane „Interim" foncjej bjo, berbi tuta no»
frajotv tcj Bramborffcj rutta wele bo nemskoho wa wustawa foncjej böcj. Wona wopjija cje-zjazfa pjizanfńc (ztem pak cjt, fotrechj třechi, wo nemczowstwo ha staji cjentralffo mu moczzpofojom ńebubja, bofclj fu to Swowjeno, fij narftiou jene j frajnech fomorow wjate lubjaeze
wot Nemczow nitjo tbebjccj imtabja) ; — habö zastupeńo f strońe. Jc>li fo tute woipolabańo
nech so po wowach ncmofröe, Haie na brühe wuwebje (ha faj refa, fo w Barline jara k
wafchno. Jeben wot tćchlej tzjoch puczow ber» tomu pofileja) bha dostańe nemczowstwo pji»
bja nastupicj. Mo fo nabjijcmo, zo bubje b l i - chobńe jene schwicjarskim fantonam porune ja»
f f a pjichobnoscj naS nmtjicj, fotre pucj su na» wozeno. Taf mamö zase jeitu nowu nemsfu wustupili. — No, lubo haitfo! jo to tez z „Wo» ftanui! Wele jboja ? „No fft. haiiko, jo bha to
tej „Wochenblocze" stawo?
chcnblotta?"
3 W i n a . J a n zo so je swojej swojbu
3 B r a m b o r s f e j e : Ministerstwo hizcjen
seibzi, ha jtoj wot joho wotstupena pifachmö, fo bo © r a e j pobaw.
Wo wetjornech brantb. Frajach jo wuzwohijcjen tiejo bopelniwo; nichton ńemoje prawtcj,
taf bubje wupanćcj.
leno wujwolenfkich muzow (bo (Srfurta) j wecja
Wo Magbeb urfu
be wönbano wulki nimo; jara mawo jo fo jich f wotebaczu fwo­
wohen; ha bcz tem Hätz so pji nim wfcho zhw- jich wofow namfawo, taf zo wo nefotrech wo»
mabuteafche, wubert wohen na jenej bruhej Haje. frefach nichton ńcpjitibje ha wuzwolecj i'temojachu.
3ara wulfa zfova jo fo tarn ftama, wofobüe ne- Pjebfevstwo appellatzionffoho fuba wo K ö s l i n
fotre gabrift ze fwojimi wobscherneini twařcnamt jo na bircftařow fwojich frajnech subnistwow
su cjctpeli. Wotpalenfke pofivabtttqe berbja wele pzikazńu wotpofwawo, wjchech fwojich saftojnifom
peńcS bawacz. Tjomu bha tarn tola tajfe Fa- kebjbnech jtjtntcj na tu wajnofcj netufchoho wuz-wolena ha na winwatofcj föjbojo, f i j wötczne
brifi bo fteibz mesta tefaja!
B r o m b e r g : jow jo tajfa ze'ma zo jo ni- fraj lubuibe, frooje frajne kiicistwo pji joho procz»
rnale wsche ziwcno foncj wjawo — nasche nie- wanach za nemsku jebnotu pobperacj. Po bo»
sto jo Faj wuwumřcte: zane schule wacze liebzer- fonanem wujwolcnu berbi fozbe bireftar appella»
ja, jane pzefupstwo so neivcbje. Wot rćfi M 0- tziji wozjewicj, hatj fu zastojnicze fwoju minroa«
Hbe bo fo to wo
sel pifaja, zo tarn welfi fwojcj fhrobwofchcje dla tofej bopelnili abö nicz. —
rafuffej
stawo,
bha
bochu
zawofnu
haru ha fmelubzom wele stracha natjuta.
H a n n o v e r f f i fral jo frajnech zapofwan- chi z tem meli. —
No (ubtt f. harifo, jo bha
czvw na ńeweste tjafe bont pofwaw.
to „Wochenblocje" stawo?
Wo Lipfku fu rufte jene fittjfi wufabjcli,
3 M ü n c h na. Wefcji bole Hätz bze brudze fu pola nas zpojnali, faf tr bne jo, zo bo fuřa- fotrej mozemo wfchem tem porucjkz, f i j chezeibja
tra, ftj hatj botat nalcjnofcj n inffeje wustawe hiz­ taf fmerej jafchiitatanu nemffu wustawu naftu»
czentoobbawe, ha wosobne nafchomu fneistwu roze paczu nalejrtofcj prawe jnaej wuknecz. To fit:
„ber öftreichifchc Protest vom 28. Nov. und die
36
preußische Antwort vom 12. Dec. 1849. von
J o h a n n Sporschil," —
Kn. Sporschil
zkrötka rozkwadze ztoz wazne jo, na jene wafchno,
zv derbi kozdoho nestroniskoho hnucz. Wön fo
tez pzeswetsene, zo dez Bramb. ha Rakuska dwoje
pucze dzotaj, jenoj nezbozo z toho nastacz möze.
Erfurtski )ejm nastupajo toon dopvkaza, kak wopatzna bramb. poluifa p;i tutem jo ha zjawnem
wuznaczani bramb, fi'iqerftma runewon napzeczo
— ha rna za to, zo jo zapotzatk erfurtskoho sejma zapotzatk noweje nemskeje revolutije. —
Schn f sf ich bzeczi:
Weru- (
SpöjebWum- SpöjebWumM e n o.
i zhw- wanech >
zhro-hölczow j f ) o t c z o t !t mabńe.
>
retech. nech. l)6k}oro Jfiotcjow mabne.
porow. 1retech.
wmeschczanskeje:
103 | 93
252
51
95
16
3442
wo tvesnej:
44
70
1. wBubeschinei
22 | 34
206
wKhrostzicze:
72
80
119
87
152
33
101 6750
wWorkler^e:
129
72
57
30
wTzornccze:
13
17
wKufowje:
71
169}
99
w Schtiftz'e:
Weiche toho jo w Klvjte« hizczen jcita schula, taf mcitawane „ i n s t i t n t " , wo kotremz io
43 schulerkvw, bez nimi pak jenoj tfi fcrbffc. —
77 1
3. w Iiebeltjicze:
16
14
16
1650
30
3
31 I
w Kamenczu:
177
92
4. wRadwom:
32
85
39
71
12
1725
47
$0
wZbjeru145
69
26
5. wRalbicze: '
76
2541
37
63
54
12
92
51
w Rözencze:
41
2450
|
43
6. we Wotrowe:
1
3
8
1045 | 28
11
1
5 I
5
K c
; e n ech
n
Z Nebeltjicz. Jene zabneswowo — dow°
ho nitzo z Ncbeltjic; neswoschach — bub$t nekotre zkulisch tzitar Jutnitjki prawicz. Tola pak
sebt Nichten rnöslicj netreba, zo jo jow ftrbstwo wusnewo ha nemczowstwo wotucziwo, habö
zo rozwutjwana delanskeje mwodoscze w nemskej
retzi bla fhwilu nimaja, na serbstwo möslicj,
Tajkalej möjl bo wopaczna bowa. Nekotre jfu«
lisch břcn jo lewa za nu pjihotuwaw, tola po>
barmo. Böh baj! zo bo te pzihotuwano nekotrech bojaznech tjwojekow lewa za rafuffe wojffo
tez pobarmo bowo, ha jich hotwano bo Sachsensfeje so f webze pjewobrocziwo.
Tez pola naS nabobuwe fttbsfa oarodnoscj
böle ha böte, ha ńewoftańe zezade bruhich fetb.
frajmott). Jntnitzku wnlcze ha mawi, flari ha
mwobzi pilne tjitcija; ha zawesczi fojboho serba
wutrobne zweseli, bez wön mwoboscz wo wschebnem ziwmu ha retzi z vaschej luboj Jutnitzkt
nawuknene swowa nawozecz swöschi. Böh zonuj
tajknlej pilnoscz. Dzak paf fem ftarschtm, kiz z
lubofcju f swojim bjccjcm Jutuitjfu bzerza ha
tak wo jich wutrobach luboscz f ferbffcj narvbuvstzi zbubza, pji tem paf tej höbne pjikwab
bruhim bawaja. Nöda! Kaf z Nebeltjansfim towarstwom steji? Tez te hizczm jo znvo ha stupa
37
po te'm sebi postajenem pucju doprcdka. Jo ftbi djowfn to , jto to jo, ha jto ina to na ftbi! —
tej nowo zastojnstwo — nicz dre nowo, nie je- Tuteje w cze dla so wobzankne, wosebnite wunoz stare trochu pzcmcnene — wuzwuliwo; do­ stawki zeftajecj ha közde, kottej tuton brach na«
kelz xredawschi pjeseda pzesedstwo jacz na so schoho tzasa hant, nech pjez swoje pvdpismo flu»
wzacj nechasche, ha wön ha namestnik közde je« bi, tefanto frueje djerjecj; zwamar swojoho flu«
nak wele wosow in jeschtaj, boschtaj S a n d möjnk ba pak budje so zjawne pzed towarstwom menupje; lösirano za pjesedu ha Kokula za namest- toaej. Tajkulej waznu wecz möli sebi tej brühe
nika postajenej, Za pismalvedzera ha pokwabni- towarstwa ja wuschi tefnecj, ha na to dzewacz,
ka — dokelz zdu pziludenu döstaschttj? — tej zo 66 tej pola ńich, n jto tajfe postajene bowo,
předawschej,riienujczewutjcr Nowak, ha Junj
3 t tt b ti e p 0 d a w k i.
M a h r wuzwolencj.
Zanbzenu toutoru rano wibzachu rnerkowsfe
20tem wulkoho Rojka m jesche towarstwo zhro,
d
z
czi
bucze bo schule rnuja na kwalzanskich Polach
madjiznu w P skeczach. Wulki fn , kruta z ma
pzi
puczu
w sn z sebzo, ha möslachu sebi, zo
bcztaj lochko wina, ze $ Nebelt jicz, je serbskich
tarn
wotpoczuje.
Dokelz pak tarn hizczcn sedzesche,
Paselcz, ha tej z P skecz so swabe zendjechu^
Hätz
je
schul
e
bj
chu,
wobladachu sebi joho blije,
Tola pak swawa tem ferbffim muzam, kij so
wotlraschicj nedachu, zhromadjt'znu wopotacj. Wob- ha wibzachu zo jo rnorwö. Duz bezachu bomoj
ha powebachii to swojirn starfchim. Nebom poba
joriinnilt smö jo tarn ntchtön z nemskich Pas lcz,
fo rn rfowski Prist je swojej bzowku ua pucz k
$ J jowa, z Cjornowa h. t. d. nebe. Czeli tola
tomu monvomu, ha poswa, hafo b sche tam
tej tamo wse na serbskim jiwcnu bj l bracj, ha
bojschow, nifamu bo Kwaczicz, z tej powesczu,
so nicz tak jara do n mczowstwa zalubwacj, te« jo morwö muj na jich polach pzi puczu lezi.
tijenffu Norotnu ha traij Sutnttjfu pilne tjitacj, Duz pobachu so n fotfi Kwaczeno jmořom z no»
jo bö tej jtm nowo swönczo ftrbowstwa swetli« sebwami po ftoho, ha bonefechu joho k rechtarej
scho zezkadjawo! Ztoj netk zhromadjiznu nastu- S o w e , kotrohoz zone pak so joho wobarachu,
pa, bö wösche wele druhich wajnöscjow tej pett« ha menachu, zo tajfi k gmejsfomu prebfftojeczerej
czija, kij budje so na sejra poswacj, pr dftjitana, swnscha. Naposlebfu paf, b z b chu Sowu sakotraz za to prosi, zo bö tem, fij l farstwo wuf« moho zawowali, powozichu toho morwoho na
neli ha pruhuwani ńejfu, tola pak w nmamt froomu bo czopweje stwo. Potom bachu cz woHa Hćjeńu zwonkownech jfobow wuschiknoscj ha woj zone pzincz, fotraj joho nuifi fa, jomu jforiie
w domnoscz maju,' dowolene bowo, t ch, kij so j nohow jreja, ha joho ze zczctku tzesasche. Jejne
muz pak b zefche fhtvatajo bo Wclfowa po lefařa
wo tajfich naleznosczach na nich wobrocja, wob»
Dr. Scham ora ha wot tam bo m fta, zo bö
staracj sineli. Jeden közde, fotrćj w , jto to jo
tu wecz wofrefnomu ftztfufet Dr. Kupferes wosebi nohu habu rufu zwamacj, babu jeden staw
zjewiw. (L pe bö bowo, b bochu joho bo iniba
swojoho cjčroa na druhe waschno ranicz, ha sebi habo bo lobzemneje wobe tekn li!) Hizczen tonpomösii, kak dowho n tk na hbjeńo vjetjtni ha famćn wetzor pzij bze Dr. Schamor, spözna ne­
kak droho so toh pjtnbje, ha faf jo prede bowo,bom, jo jo ton morwö zmerznew, bafche joho
Hätz joho runaf, habe jeden mudrc wowczer do ze fn hom schubrowacz, ha spowwasche to ha
ruki wza, budje so w scji f tutrj pröstwi pjizanf- tarne, zo bö joho bo ziwena wrocziw. Chczesche
itecj. Dale bc tarn pjedmet jednana: te drche tam tej w tajfitn proczowanu pzez nocz wostacz,
do woja kupwano. Köjde nan, föjda swujowna bokelz pak so nichton nenamaka, kiz bo joh;\ man-
38
sche tzase bö joho koncjert na fözwo bohatohö
Jtziniw. — Koncjert na közwo? — nesmejcze
so, wschaf jno fmo tej fonejert na bernvatzku
(Brummeisen) mcli, — ha jte jo bernbatjfa pvrno
közlej! ha pzez to nebe w Schwanbowomaj rufemaj fözwo tb/tq fözwo, taf spobziwne frasne
zenki wön z noho wuwabesche, fajfcj bö fliehten
w fözle ani licpötaw, Ha' poswucharo beckm pji
tem bo s bemoho ńeba jtorńem. Dofelj paf
Schwanba w nowischich tjasach jitvo ńeb , —
bubje to nimale 199 l t , hatj jo wumrew, ha
tebem za hercjow taf pjcńcj« nefcjqesche, faz
n tfo — berbesche so wön bo czewa w ntfchich
jhromabjijnach wofo lepicj, m sto w feficrnach,
w fortjmach r a q , ha pueje nicj po wownech
Schwanba dudak.
mestach, Haie po fermufchach fhob^iej. HacjruTjeska pvwesch serbskimaj herczomaj niz wschaf tehbemschi tjas za tem ńeb , zo bö
M. H. ha I . W . poswecjena.
joho ńezm me zasivuzbö zpöznaw, ba wschaf fo
tola Schwanba na lub^aczu ńeb^afomnofcz wobTjeschi fu narob hubzbne, ha bofcrć hercj
ciejtoaci ńesm d^esche; bjejfulij p.ittbje, tarn roz«
fo w Tjechach jern zhubiw ncj. W o lern ma«
riefe fo nebom po czewöm mejqe, zo jo tu
mo na sta bopokazmow wot wulkoho rnifchtra
Schwanba, ha wschubiom bö p^ijate, jafo witaMojarta, * ) f i j jo fwoioh' D o n Juana * * ) ja
ne hosej. Hb?ez b Schwanba, tarn befche tej
Tz'echow pifaw, hatj bo kmötra Schwände,
wefeio, bofelz, taf fhetfe, hatj bć zapotzaw m ch
fotrej froojim tjafu pobobne bjitvd na bubach
po swojoh' fojwa naduwacj, rajachu jno pacho*
habe fojle tzinefche, hafo w nafchich bnach P e ­
tarn ha holtjatam wschitfe jiwfi w nohomaj,
gaui n i * * * ) na huslach. Zfoba, jo tebem ńe»
ha bej be je zpuic^iw, — föcj wcdrcncza! bha
buchu hizcze jjawne bjiirabtoa (theater), Schwanbafle be schuberwańo ha skafancza, mroobji ha
boroa ftoaroa bö fo w scji po czcwej Ewftari, mawi ha wulcze so w fowe tberejachu,
rope rojneswa ha nowinvpisaro bubjichu z joho
jafo wobsmenij tez moslachu n kotst mubrt|'chi,
khwalbu mnohe listna wupelnili. Hale to jno
zo na Schwanbowörn fojte wosebite fuzwařftwo
beh tutoho fm ta taf foOu pjinese, jo mnoje luwotpot'uwa. Ha taf b sche tej woprawdze.
dzo jara zahe na fwet pzinbu, ha wot sobuweSchwanba be muj wcsowö, faj fojbe pramo hercz
fownech (Zeitgenossen) tjafto ani jrojcmeni nejstajne latjne, pzi tem wulcze jara faxte ludfu wowfchern Pak pjeczo zpatne meto ja fwoje
wasche, roosobne taf menuwanu wowtzu wowu.
zaswuzbö bofknu. Tute nejbojo m jesche tez nasch
B scheli poswuchacam bo wole so nabubaro, ja«
Schwanba, jo de fo f najmenschom wo brc fcje
let prebe narobjiw, Hätz befche rnew. Za na* toefelt so potom tej rab fam, ha wabesche po
froojim waschnu bruhich taf bowho k raeju, Hätz
te wschitfo, ztoj b ftj wupiffaw, zase jom z
*) Swawne hudzebne mifchter z Tjech.
fapfe wuletewawo, ha wön taf projne woteńbjř,
"*) Spewvhra (Oper,) wot Mozart« zestajana.
" ' ) Swawne hkrcz na huflach, kiz so wulkichkaz be pzischow. Pschl tem zaweselesche wön tej
mestach swöfchecj dasche.
de; föswa besabu ze fwojimi smeschfami ha
dzelscze to prajicz hicj chczew, da berbesche so w
nocze na dompucz pobacj. Najaitta pzijedze tej
D r . Kupfer z jenem aftuarom z krajno ho sudnistwa. —
Wön spözna toho jmerznenoho ja
czele rnorwoho, ha dasche joho je jstwö »von
nescj, jo bö tarn fem lubjom k wobczeznoftji nelezaw. P j i wobyonenu ha pzcpötanii pokaza
fo, jo jo tön ntormo naizkcre jeden tseler z M e rkowa. Tönsainön b sche zaiidzenu pöndzelu wejzor
z d e l n e j e H ö r k i buqe pjez Kwacjicze pjejschow,
ha nevaloko wvtewse frooje ziweno na tat jrub*
ne waschno bofonaw. Ton tjivowek b sche we
dvbrej drascze ha n bje 50 Iet ftare.
39
jcrtnemi nnpabnmi (Einfälle) tnf zo leb cm jto menoin A r n o l b . Tönsamön besche wulfi astroz körtZmö wottcnbje, laf bowho H.Uz tarn Schwan- noma habo wezbar, ha pjej swoju wutzenoscz
ba de, ha Hätz botat jo pjifivcmc w Tzechach, zs balofo ha scherofo znate. Lipstzansfa raba wus»
wobobzi joho wote wschech bawkow, ha postaji
wot wesowoj besnbe prajn: To jo Schwnnbn!
S t a pnf so jebnoho bim, zo Schwanba w joho wobraz (zrnimo) bo radzineje fnihvwne. —
M o f anach pji fermuschi, hatj be wot luboho I u r i j P a l i t z , 1723 w Prohlis» pola Drezpzipowdiia ljatj pjez pownoez so imbubatv, ha bzan robzene, besche tez hako astronoma wuwo«
wane. Wschitcze wosveze lubzo joho tzesczachu,
fcbi mnohi bewö grösch wupiskaw, swoje közwo
ha
tez frale joho wopötwachu. Saksonsfi fral
wotpowozi, naplec> wschomu jene ret eitu mwoBebrich
Awgust sprawne retzesche rabe jnim, ha
bech lubji, kiz jol,o proschachu ha bobru znpwntu
wuswobobzi
joho w leeze 1776 wote wschech
pjislubjachu, zo l'ö bo rafta wub.erzaw. Hale
robotow, kiz mejesche na „Ostravorwerk" tzinicz.
fmötra Schwanbu zno mcrzasche, czuzej wesowosc^t swu>icz, wönchezesche mecj swoje zawe- — J a n G e l a n s f i , serbsft bur, kiz 1767 w
seleno. Posene so tohobla bez susobow, ha Hobziju wumre, znajesche 38 retzow. K naj«
potja picj na wosebitu worcjiznu, ha z mnchint menschomu 7 wot nich, serbsku, nemsku tzesku,
smcschkom ha zortniwöm swowom besadu k sme- sranczowsku, italiensku, waczonsku, hebrejsfu tzita*
sche ha retzesche Won bospownc.
cham wuzbubzuwaez. Zkönt iic bo so jomu
* W Algier» (pr: Alziru) wobsteji to wasch»
zachczcwo fartow, ha tvon Wabesche susodow f
no, zo so fözbe nowo leto nepzeczeljo höre potaju,
wowtzej wowe; hale iiimo itabitjena tcPorn
so zjevnaju ha scbi mer flubja. To jo tola
nichtön nemejcschc löjta f raczu. Schwanba nebe
khwalobne waschno, ho hobne, zo bö tez pola naS
zwutjcne ; fortimo wotcücz, hatj mejesche jcje
w kapse liep epite habö ttepjćrate grösch, ha bzens nutfwebzene böwo!
* W jenej fefunbze pzebezi parowöbz (Dampfbesche fcbi rane peiieö nmpisfaro, ha zabasche
fchiff)
15 stopow ( 7 j wochcza); parnif na zetohobla pze wschu nieiu po hrac,u. K toinu
leznicze
4 0 ftp.; wös (Schall) 1000 ftp.; kabesche trochu jara bo farana labatv, ha be f
nonffa
fula
1800 ftp.; telegrafiffa poibefq 4 0 0 0
widjcnu, zo jo zfurene. Tez lieb« pofoj wo
ftp.;
nafcha
zema na fwojej tzeri tbacze Hätz 4
Farte, ha hbesch wibzesche, zo jomu susod^o nibe
mite, fwetwo 42,000 mil, ha milina (eleftiitzi»
nechachu k woli bocz, zraba sohnewne, zapwaczi
Uta) hizczen wacze. —
swoju worcziznu ha wotcnbze z fortzmo. „20
^ S w r n o f c z w f w u z b e . SB lecze 1806
Traziczach," retzesche bueze po puczu, z ncwcftej
beri ńetbebro bo jenoho rufowffoho m fta, taf
frot^lu frotio, „tarn jo towarstwo, ha fantor
zo fo tefamo, fforo bo czewa spali. Pzi tutem
(ttuitjcv) z rechtarcm staj rave wesowoj ha mernu
ftrafchnem pobawfu ftejefche jeden ruffi wojaf
wowtzu wowu fej nimo htcj nebatej. H a j , w
pola fralotvffeje pofwabnieze na wasche. Joho
Draziezach bobzerzu, juchuchu!" ha pzt tćm fej
pcffotzi z rufu zarnlaskajo, zo so hizczen bzesaez pzeczeljo ha susobza pzibczachu, ha proschachu jo«
krotzel kiwfasche, hatj c^ewo swoje, bzc^ be wo- ho boze bla, zo bö bomoj schon), zo joho zona
fobne wowa jara wobc^eZcna, zas bo nmqe wahi ha bzeezi w pwomenach zahinu, hejzo jtm f pomocze nekhwata. Won paf ftojesche frueje na
zwebze.
(Michobne bale.)
fwojim mefcze, ha ńebasche so pzez nitzo wot
fwojeje pzifwufchnofcze wotwobrocziez. Tez to
Z b e r k i.
fhejzor Aichander zoni, barefche tcmu wojafcj za
* T f j o f a f f o n f c ze b u r j a . W Somswoju swemofez 1000 tl. ha wuswobobzi joho
meiselbze pola Lipsfa boblesche 1 6 5 0 ö u r , z z wojerftwa.
40
* S r e d k i p z e c z i w o zemicze. W kniz- pzez tzoz wurosczeno kikernatzon.' so höre vzerzi,
fach: „Plahuwano khmela wot Erosa" praji ha neple pödla dowho dobre wostanu. — Wopisar napvsledku, zo jo khmel lez pzecziwo za- dzane neple so khetro jara polepscheja, dez je nezemnenu (zemtcze) jara dobre. Wön jo z tem­ kotre tzaS wo blizkosczi tzopwech khachli lcjzo
samem, kaz Pisa, wele ludzi wuhojuv, bez toho, wostajisch.
zo l'ö so zemicza zase wrötziwa, habö zo bö
* Michaw Röhrer, w 16. letstotelku wa»
wustrowcne hewak nekajke druhe zködne sczewki zcnk w Biberachu (w Würtembergskej), lubuwamcw. Za dorosczcnoho (seinoho) tzwöjeka jo wön scha wino taf jara, zo be wön, dez trebane bö,
taf wele dobroho khmela nawoziw, hako möze jeden najböle pane. Mestzansfa rada porutzi jomu
z tsjomi porstami wopzimnecz, jo jön z pow der, tohodla, zo derbi wön k najmenschom sredu strözbe
telka khane warjaczoho piwa woblaw, ha jo netk böcz, dokelz so na temlej dnu, na kotremz so tarn
khmel bc wschoho dalischoho warena, pow hodzine tedzenske wiki dzerzachu, czi burja közde krötz Hätz
dowho wstajnej tzopwocze namofacj dam. Potem bö do kreje tzepechu. Mizter Röhrer pzindze pak
juzka z wutzisczeiiom khmela wulincna, ha khore napzecziwo tomu z tej pröstwu: „Tzesczuwana
ju pijesche pzed lehnecz hiczom taf horczu, Hätz rada chczewa buram porutzicz, so dopowna bicz,
mözno. — Wone bö k pzeczu böwo, zo böchu potom chcze jich wön spröczne zawazowacz. Po-rez Serbja z temlej sredkom pzecziwo zemicze wo- powdnu Pak derbi wön picz."
juwacz fpotali, zo böchmö zhonili, hat; su tej pola
naS sczewki toho taf bevc roupaneli, kaz druhdzen.
N a w e z i.
* Zw ma so tzinicz, zo böchu neplc (berne)
zane kikernatze (kichore) nepuzczeli? Zo böchu
Dokelz zandzene tedzen bal roznoho wedra
neple nilltznate ha dobre so zdzerzeli taf bowho,
dla wodzerzane böcz nemözesche, budze tönsamön
Hätz zase nowo nimamö, ha zo böchu zane kinedzelu 3. sebr. ha pzeprose tzesczenech Serbow
kernatze nepuzczeli, derbja wot mawoho rözka
k tomu
I u r i j B e n s ch
fem dzcn wote t-iia pzcmeschaue böcz, zwz hizom
w fmetzketzanskej kupeli.
so nedzezkuliz dowhi izas z dospownemi scznvkaJutse nedzelu 3. febr. budze pola podpisami stane. — Pola wschickich wurosczenech nepli
noho
hosczina ha bal. Közde kizchcze na hosczine
wobroczeja so kikernatze I swerwu. Swetwo,
dzel
bracz,
zrneje za to 6 nsl. pwaczicz. K tomu
westa czopwota ha merne welpotzuwano wabja
Serbow
ha
Serbowki najlnboznischo pzeproscha
kikernatze won. Budza-li neple közde dzen, pak
W
Böschiczach
P . B r e ; an.
tola za tedzen tft habe zteri kröcz wobroczane
(pzemeschane), da nebudze zaven kikernarz won
Knez K o p r i so lubozne prose, zo bö tola
wuroscz. Wo wetzich hozpodarstwach möze so prawe börze zase swinacze nöschki z kisawem kato z wewnem wopatzom stacz; w menschlich möze wom hotmvaw, ha to w Jutnitzcze wozjewiw.
fo lo z dwemaj dönczomaj dokonecz, dzez ta powna M ö tönkrötz neismö tzasa doscz zhonili, dokelz w
z neplemi napcliiena, so közde dzcn do teje pödla serbskich nowinach üestcjesche, ncmske Pak netzitamö.
stcjaczeje prözneje pzesepne. Neple budza potom
Nekotsi S e r b j a ,
közde krötz ; druhej stronu k swetwej wobroczene,
kotremz fo jich jara chcze.
Jutnuzka wnkhadza kozdu |>Lrra z czeirom liftncm, ho jo k döstaczu pola redaktora K u t i a u k a , w Wellerez k n i h a r n i , ba pod b o b a t e m i u u o t a r n i w Budefchine. Közde tjiswo
piraqi i n f l
Jmniizku pvlt.iwt'ne naftawft hc-bo wozjewena maja so wotedacz pola jenoho z redaktorow.
t
Czischczane pola K. B . H i l l .
9. dzen ftbruara.
Tziswo 6.
Letnik S .
IS50.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha Michał C y ž .
stupanu famoftatnofcje tuteje frajtne bäte. M o
fo nabjtjemö, zo bubjemö wo frötfim nafchtm
3 B a r l i n a . Wulke, dowhe bedzeno w tjitafam tutu fwvwjanSku nalejnofcj bale rozkomorowaj naschej nowoj wustawe dla jo doko- pojebacj möcz. — Köjbe tjitar politisch no*
nane. Wot krala ha ministerstwa pozadane na» winvw pak bubje wo tutej, kaj wo wele bruhich
leznoscze su za dobre zpoznate, pzisahaiio na tu« nafchich pöweftzach z nowa zjawne bopofazmo
Icj notou touftatou wotpowozene, po kotreiz fral namfacj, zo jurroa, z kolrechz mö tzcrpamo,
wschech zapöswanczow k hoscjine pjeprose. Tola tajfe fu, kich locheze ntfomu bruhomu k froujbt
be pzi wurabzenu jebnotliwech paragrafcw jenoj nefteja.
Zo traij Jutnitjka brube ( j a prawu
mawa wetzina za to — bez matvo fuffa möja- brub ) tej pöwescj pzmefe, fotraj fo wo na­
chu tefamo rune tal dere tej wotczefnene böcj. fchich nemsfich nowinach namafa, nebopofaze, zo
Zo fo to nefta, na tem be tvtna, zo polsczeJutnitzfa z „ Wochenblotta " tjerpa, Haie pofaza
zapvswancze fobu ücwoswachu. The bvchu rooni jenoj, zo Jutnitzfa te jurwa tej ma ha befe
fobu roofroalt, bo mnoha wetjina napjecjo wu- znaje. Ztoj pak chcze j i toho bla poruf tjintcj,
stawskim artiflam wupanewa Ha fraiotoo zaba- tön pofaza, zo jo wön maroo rozlabane tjwojek.
ńa ücdopelnene wostawo. Mö fmo fo jara dziDofelj SachfenSfa ha HanoverSfa pzi tak
wali na temlej »abjerjeńo Polafow Ha nemöjach- memiwanem tfjomfralowsfim zjenofcjeiiu newomo winu tvhv zpöznacz. Lejcje jenoj, zio jo ftafchtaj, ha wot Stafuffeje pzecziwo Bramborskcj
fo stawo. Kral jo Polakam wulke ha wajne toubatornu proteftej fo pzizanknefchtaj — kaj tej
lubma tziniw, fotrej fu Polacze z tajfim zpo- wupifane wölbö bo (Srfurta wo fwojich krajach
dziwaüom najhonilt, zo zaiiielknechu, Ha dokelz pwacjicj ńebafchtai, — bha! na lejcje jenoj 1
nemözachu za frala böcj, bha jim tola tej bja» bha chcze n tf Sramborffa ju w Frankfurcje
kownoscz jomu napjecjo ffutfwacj ńebotoolt. — zwamanoho fluba bla wobzkorjicz. — BramKiiezerstwo jo jim menitjcze siubiwo: zo chcze borffa tej ftvoje tegimente z Polffeje bo Pruffeje
prede wotpohlabane bjćleńo Pöfnansfeje (Posen), cjehńe, jo bö 9Zafu|fej napjecjo, joli tjomu pjinpo kotternj berbefche jebett fruch Pruskej, jebett bze, pjthotuwana boroa. To paf zforo faj za
Echlesmgsfej, ha jeben BramburgSfej pzipabnecz, wöjnu toońa.
zpadnecj bacj; — bale fu hatj botal hizczen
Ze Schwicze. Kozbe we, zo jo nemer
ńew ftt, tola Pak jara wobfcherne lubena w na- ha wichor, kiz w poflenej bwe lecze w emopskich
,
S w e t n e Podawki.
42
krajach bujefche, tu Schwicze nastaw. Dokelj ha zarnoze, dćrbi näf ruf. so pröczwacz, zo bö
pola nas radikalni wo zjawnech krawnech bitwach joho wutwöcjiw, fcbi ha fmojcmu fhejjcrej p«ddoböwachu, kaz wo pötajnech pröezwanach ze febu francz. republiki f pjecjelcj ztjiniw.
3 R o m a pifaja: joli francz. wöjffo hizzbojom skutkwachu, tat zo wösche knezerstwo bö»
stachu ha ezifami netk tzma jtoj ha kaz so jim cjen bowho pola nas pzeböwe, bha bubje so
lubi — bha be to nemskim runasmöslenem pzi- czele pjewobroczicj ha nafazacj. Wo czerkwi
froab, kotrez, mö fmo je zhonili, piliie zczehuwachu. sw. Petra ha bw maj bruhintaj su Misione za
Tokelz pak jow ta weez nezbozomne wupaze, bha ńtch wotewřene. Jeben biffop jo so z nekottemi
su ncmscze czekneni zbezkaro pola swojich pzeeje- horliwćmi buchownemi jjenoscjiw, jim na wsche
low, f i j w Schwicze fńe^a, fnabnu khowanku waschno f ftt>ujbe ftacj. Za jeben bjeń bchuwönnamfali. Jow pak woni nezpa ha prozni nelejza bańo tauf ntć k spojebzi ha k bozomu bltbu; pji
Haie bez pzestacza ja tem dzewaja, kak moli hij- pribwanach, f i j so bopowbiia ha popowbnu jich bin
cjett junfrötj swoje zbojo zpötaez. Ewropske w rchi, ha za ńich bjerja, fu mnoho wopotane. —
ftaroscjiwi za mer swojich frajow, batvno za
B am j jo na jabana italffich bifkopow, fij
tem hbu, kak moli tute hn zbo, wo kotremz so wo J m o l a Konczilium bjerjachu, wuhnatem
pjezczewnomu l pschomu taf jföbnt lubjo fhowaja Jefujtam wo romfftch frajach wsche jich pfebaro«
ha jim stajne nezbozo roja, wunerebziej. Haie sche mesta zafe wotewriw ha nabjije so, jo bubja
to de wschitko pobarmo. Wo najnowschim tja» so zafe wröcjicj. — Wo neapolitanfkich Frajach
fu ftaj netk Rakuska ha Bramborska schwiezar- jo so tesamo hijon přebe stawo. — Bifkopojo
skej woschnoscji prawiez bawoi: posleni krotj mö bechu wo swojich prostwach wuprawili: zo jo to
z tutem rabjimö, tjincje zo to konezej pjinbje, wuttobna jaboscj luba.
Wone so retji, zo bubja so hijcjen wo tem
hewaf bubjemö so mö samt bo toho meschecj
b rbecj. To bře möze so tej ftacj, jolt Schwi- m faczu retjeio buchownoho řaba fw. Jana (Joczarfqe tute jabano febjbu nimaja. Franczowsta Hannitter-Orbens-Ritter), Fij tej z tzasow kjijowpak jow tej, rurte kaz wo romfftch nalejnojqach, nech pucjwanow bo Palestma root 12. Ictftotctfa
nebubje melcjecj sm c j ; jenoj zo bubje j i jow fem wobsteji — wo Rome zjenoscjicz.
kusk cjejtfcho pabnecj jebnofcj wobfhowacj bez
3 M a j n c z a . Wo wefcze, zo Bamz namöcznarstwami. Wo Rome be menujcze pjezczewna, fchoho nowoho biffopa za bobroho nezpöznaje.
wschitfim (Rakuskim, Spanskich, Neapolitanskim N tk jo na to 6ej stawami tachantstwa ńejebnofcj
ha Franczowstim) jara wazna nalejnofcj; — nastawa. Wetzina so necha z bamuzowem wuhatjruńe wo politisfim na jane waschńo pjezjeni praweńom zpokojicj, ha jaba nowo pjepötaiio
ńeb chu, bha waznofcj fatholffeje nalejnofcje, tuteje nalejnofcje wo Rome.
H a n a w . 11. m rcza bubje so zkorjba zaza fotruj bjewachn, jich hromabu zbjerja, ha
föjbe rabe wotstupi, hatj Franczoza tu czewu potzecj pzecziwo morbaiam Lichnowskoho ha
w cz na so wza. Jow w Schwicze Franczoza A w e r S w a l b a , zapöfwanczaj na narobnem fejme
ńebubje pjilabwacz fm cj, b j tam n mcze ha w Franksurcje. Wöschi appelatzionffi rabziczer
traj Rusa pjinbu — czi pak tej jomu wscho 3uschlag z Kafela, bubje pzi tutem ja qetoo
bo rufow bacj nebubja. —
Franczowste knezer­ n mczowstwo pjewaznem subzenu pzebsebstwo wescz.
stwo jo swojim zastupctam pji tsjoch pownöcznech
Wot rheina pifaja, zo jo tam l tfa wfchumocjott) pzsfazawo, jim pji wotpohlanach pjecjiwo bzom jara jara zrubńe, bofelj r fa zawosnu zkobu
Schwicze nitjo na pucj pswozicz. Mifwawfch natziniwa.
3 W i n a . Weie so poweba wot rozbz lena
jo tej zastupera na francz. dwör pöftvaw; bofelj
janbjelfft zapöswancz pola Napoleon« weie pwaeji Babinfkeje. Kaz reka, bjeroatej Rakuska ha
43
Bajernsfa seine na to.
Rakusta derbi juzne kulatzija nerabjiwa. Wo wefcze kak pwaczizna
(Breisgau) Bajemska hörne, Wurlenbergska sreivz- foseja rofejefche ha faf brohi wön jo; — melc
ne tel böstacj; Bramborska pak, zo so nebö hör- peneAtifow sebi möflachti, jo ntbje wacje zaswuschiwa, nehdze druhdze wo pownöcznech nemskich jicz nemoza, Hätz bej sebi fofej nafupwedza ha
borne Hätz nanajbröscho bowo; bofelj rnenachu,
krajach nezto döstacz.
3 P r a h i . Wrstawa ja tjeske fraje jo jo budja jon wo krötkirn hizczen dröschischo pjewozjewena. — Mo hijcjen janoha cjerkwin- baej moej. Reif pak jo na jene bobo cz le neskoho wercha nimamö. Nemcjechczeidza nemsto- nabjtcje fofe fh tře zpadnew, ha cjt lubjo maja
ho, Tjescha tjeskoho. Wobojstrone pak staj so wo prawu jkobu. —
3to$ d r a z d z a n f k i f e j m nafłupa, dha bö
jenem muju zjenoscjiwoj, kiz jo werch S c h w a r c j e n b e r g , brat netuschoho ministem, kardinal wo 2. fem. jafonffi natjtff, wodjerjacz n kotre
ha arczbiskop w Salcjburku. Joli toho dosta- pjemeńeńa wo nastupanu bawkow, wuradzenc.
nemo, prawa tez Tjescha, dha fmo wescji wschicz Wofobne tvajtte wo t mfamem jo, zo berbja pzizpvkojom, hatzruniz jo tooit nemcz, dokelz jo taf chobńe tej wot dane, rctttcro, ha bruhich tajfich
wuberne muj. Pröftwu fu na fheijora ha tez nuczpjinbzenow, bej tefamo wacje hatj 20 tlr.
na noho fehlt, jo bö to m fto wzaw. Salcj- wmjina, Weste bawfi wotebate bocz ha to tez
burgscje pak fu tej tohoruna tjinili ha joho pro- wot tech, fotjtj swoje nuczpzinbjeno jenoj z tajfeli, zo bo jict> tola newopufchcziw, Haie pzi nu kich kuzowow dem. Hatj botal bochu dawfi
mi wostaw. Schwarcjenberg jo n tk wfcho ba» jenoj ze strone fwojoho wosobnitoho nuczpzmdzemujej pjepodaw, zo bö wön wotsudziw, jto ma na wottedate, netf pak wot wschech, tej tech
ttajmenschtch. T a w cj jo potajftm nimale taso ftaej.
Z e Schwicze swöfchimö Hafo najnowschu fama, faj taf inmuwane dokhodne bawfi (Ein­
pöwefcj, jo te horeka zpomnene pjipismo Raku- kommensteuer) , jenoj, jo jo posiena wösche ha
skeje ha Brarnborskeje cjele podarrno 60wo ltejo. wofche pofratjwacza bez foneja, tama jenoj bo
Schwicza zda fo nakazacz chczecz. Wondano jo westeje summe. Nekotst zapöswancze so ja jenoj
tarn w Zürchu pzeswöscheno czeknenech wukrajni- dokhodne bawfi wuprawichu, ha bö tej namet
low bowo ha wöfchnoscj jo wot Aich Weste pismo na to ftajene, — Haie fral. komifar O p e l t
jabawa, fotrej nimaja; te d rbja sebi wot swo- pofaja, jo fo wo nafchim fraju bofhobite bawfi
jej predawschej wöfchnoscje pjipöswacz dacj — ta nuczwescj ńehobji. To moje jeben hijon ztoho rotpak bdze so pascz — ha döiz budza Schwiczu dzecz, zo bez 380,000 dawkidawaczemi 350,000
jo, kolsiz mene Hätz powtfecja toler bawaju.
wopuschcjicj derbecj.
Wo p r e n e j fornore jo najwajnifche: rozJ andzelska jo tola jene djiwne kralestwo:
wfchudjom haru ha jwadu pota. Wo turko-ru- prawa wuberfa na namet zapöswancza Czeja,
sinfkej nafejnofcjt pak jafe nitjo nebö — ta postajmo ferbskich recznikow pzi fudach nastupajo,
wecj jo wo rnere zpokojena. N tk Jandjelska k kotremz fu tej Serbja pzipokazani. Hatjrune
zasi wo Griechmskej zpotzina, ha tön bohi kraj Serbja wfche wo fwojich mttohtch wo tej nalejpjezcj ha; — tjoho dla? bofelj fit pani ludjo nofcjt wotpöfwanech petitzijach wuprajene zadojenomu jattbjelffomit wobodlerej w Griechifkej joho fcze dopelnene ttewtbja, dha jo tola nezto. Böh
wobsedzenstwo zapufcjili — ha ztoz brühe tajke baw jenoj, zo bö to beře wuwedjene bowo.
maja. Po prawern pak, bofelj Griechifta z Komora jebnowosne wobzankne, zo ma so pzi«
chobne krucje na to labacj.
Rusenskeju dzerji, ha to Janbjelsfu mcrza.
3 D r c z b j a n 5. sc 6 r. D r u h a f o m o 3 H a m b u r f a . Nafchi kupcze j dowhimi
Hubami wokofhodza, bofelj jo fo jtm wulfa zpe- r a. 3ap. D r . Braun (jeben wot mcrcznech mi-
nisterow) Wustupi j jenej nemczowstwo nastupaczej interpellatziju ha prawesche:
nemczowsiwe möze naS pzeb fözbem jlrachom
zwvnka habö znuizka wobrucz. Nascha RegierKözdomu wernomu pzeczelej wötcznoho fraja unga jo to zpoznawa, jo nam flubiwa nemske
derbl nemczowstwo kaz netfoj z nim fteji, wulku zjenosczenstwo podeperacz, ha tez wo temlei naftarofq tzinicz. Wot n mskoho k wetzoru jo nowa stupanu nawozane frebft zjewiwa. Hale tak dvw«
republika nastawa, fiz budze pzez najzadwawifche ho Hätz tonlei ffutf nejo dofonane, taf bowho
stroniske pröczuwana swojich liepzeczelow swabena, Hätz wschitfe möcznarstwa ha fomore wo tem
kiz jenoj na dobru pzileznoscz tzafaja, wo fwo-- iteifu pzezjene; taf dowho rozate ftrachi tez neisu
jim samotn m fraju nadobne zromadzenu zahu wostronene, ha fözbe wötczincz jo winwate, fwozapalicz, ha z tem susodowu com, n mske hona, j u wöschnoscz möczne napominacz, ze zföntzenom
zatekn cz. K raiiu wulabamö mö k wojuwanu tohvlei sfutfa fwatacz.
dere pzihotuwane wöisfo na pomtznoscz tzakacz,
T a wecz paf ma hizczen druhu stronu, fotoulqe wazne mecz swojoho porutzera na wahu truz czu, taf wele Hätz Sachsensku nastupa, z
powozicz na fotreß budze so nemczowstwa pzi- frötko wopornnicz. 'Naschomu rosudzenu jo wacz
chodnoscz wazicz. Wo nemsfich frajach famöch, zafonsfich naczisfow predkpowozene f pz. ztoz na­
dzez jo n ichor revoluczije zafhadzaw, hizczen dowho stupa revision fraineje wuftawo, wolbne zafon
wschitfön strach nimo nejo. H a zto tzini nem­ h, t. b. Haie mo nemozemo nitzo frute poftajiq,
czowstwo wo telej straschnej naleznosczi?
taf dowho Hätz n mffa wnstawa ńejo zřabuwaNafwilnu wustawu jo stwonwo, kotraz po na. h. t. b. Tohodla prascham fo ja Ministerfamöm wuprawenu jeinech zawozerow pzichobne stwo zwonfownech naleznofczow:
leczo nederbi dotzakacz. Pruska qe n mffc kraje
1) Hätz jo Regierunfa ztabuwana nemffcje
pod sobu zjenofczicz, ztzimz so wosebite möcznar- wustawö dla wosche zjenosczena z fralow. pruffeje
stwa nemskich frajoro wopredka zpofojene böcz woschnofczu wot 26. Meje 1849 tez z baiernzdachu: net pak fo zjawne wotlakuwa. Jow bu- skei, hannoversfei ha würtenbergsteju, resp. z radza fomore zb hnene, dokelz z prusfei wustawu kuskeju woschnofcju jednawa?
dzerza; tarn dokelz fit j i napzecziwo. Wschudzom
2) Hätz jo telei jebnano wotpoladuwawo
jo nepzezjenoscz, dz leno wschudzom bojoscz pzed k prusfei wustawe pzistupicz, habö nowu tamoi
pzichodnosczu ha stronistwo. Bez tem Hätz fon- napzecznu zawozicz? ha napoflebfu:
stitutzionalismus böftate prawa zdzerzecz pöta, ftai
3) Hätz regieruncze mo^iio nejo, wot tejelej
jomu bro ftrońe napzeczo, kiz ftai pzezjene wo naleznoscze fomoromaj stubenu rozprawu zkeie
fwojich puczach, tola nepzezjme wo swojich wot- ha l pe sobudzclicz?
poladanach: wońei ftai pzezjene, dokelz fozda
J a so nabziju, regierunfa budze na to dojo pzepofazana, zo maja fo netufche frajne wu- spowne ha wescze woimowicz.
stawö pzezstworicz; wonei ftai nepzezjene,
pzeloz jena ftrona za to dzerzi, n mczowstwei
möze jenoi wo republicze zbozo fcz cz, bruha zas
S e S e r b o w .
fwali absolutismus. Jena konstitutzionaliömuS
zaczisne, bofelz jo Won wo ncmskich frajach zmoHatzruni) jo jlara wecz, zo Serbstwo wschu­
narchiju zjenosczene, bruha, dokelz jo so moitar» dzom naboböwe ha so roscheia, zo nowö buch
chia znim zbratroscziwa. — Tak wele jo w - möczne zajima starech ha mwodech: fo jeden tola
fte, přebe nebudze lepe Hätz büdze ta wo wschit- fözde tzas znowa wutrobne zwesett pzi nadendzefich nemskich frajach so wopokazuwacza zadoscz nu radoscziwöch za narodnoscz,' frat ha fr ata
za zjenosczenom zpokojena. Jenoi zjenosczmo wo wulczesne zahorenech Serbow, kiz swoju wot ne-
45
tuscheje nuze ha staroscze wcbczezenu wutrobu re jenoz zo tola nichtön wo ziweno pzi tem nepjez wopominano dawno-starech dobr ch tzasow pzindze. —
wolozeja, ha so po woprawdzestaro-serbskim waschZKotecz. Nasch sarar k. Wanak nas bor«
nu tzesne zawesela. —
Tak dzesche so mt
ze, najskere hizom po jutrach wopuschcji, dokelj
wöndano na 29. wulkoho Rözka, Hätz bech so
nastajiw, Po snehowöch Honach so trochu pze- jo za viczedirektara na budeski zeminar powowakhodzuwacz ha tziste powetr (Lust) srebacz. Wo ne. M o joho üerad zhubimö; hale dokelz w
mojich moslach dzech ja nimo Schowczicz nowoho Budeschne jara toajne, wvsebe za Serbowstwo
dwora. Z jenem dobom wuswoschach wulft howk wazne mesto döstane, hdjez möze ha budje pzi
ha haru. „Swawa/ reskasche w mojimai tou* swojej wutrobnej horliwosczi ha wulkej nawedzifchomat, „Swawa naschomu lubomu krainomu tosczi za lepsche ha zbozo Serbowstwa jam wele
Nanei Bedrichei Awgustei;" „Swawa Joho krafkutkowacz: da chczemö so do Bozeje trete po»
lowffei Wosoknosczi, naschomu lubuwanomu 911*
dacz. Dcij Böh jomu wele strolva ha zbvza!
bertei." Hlzczen junu zahrima, „Swawa ivschcm
horliwöm Serbam, Swawa wschitkim remezniZ Kamencza. Snano jo hizczen nekotrokam. (Handwerker)— Zto to? — prawach mu zkuliz Serbej neznate, zo su tude nam Serja sam pzi sebi. Zto tu taike wowaiio? J o
bam ferbske femfche jara pzikrotzeli. Menujcze
traz serbske Towarstwo? Wttaja tam truznika,
naschomu k. duchomnomu Nowakej ha nekotrem
z Pola kneza Toctora? Jo traz pzijew Mertzin
Schczipalczecz, habö z Delan Bosczi Neschporecz? nemskim predkstejeram jo so zpodobawo, zo bö so
Zo tu cjeta Wochela? Bosczijowa Krestela? Jow pzichodne pola naS jenoz köjdu druhu nedzelu
nemöz nimo Hirz; tu wecz derbisch woladacz. serbscze predowawo. To sebi Pak lubicz nedamö.
H a lei! Zto widzeschtai mojei wotzi, dez ja döi- Nemczam so wo jich n mskej czerkwi nemscze pre«
stwö stupl'ch? Dwanacze horliwöch Serbott), közde duje ha tam jo pzeczo, kaz dre wschudzom wo
zhinaischoho remezniftwa (Handwerk); preni be
nemskich kcmschach, wele pröznech wawkow, hdzej
bur, druhi mönk, tzeczi kupcz, ztwörte blidar
(Tischler): pjate czesla, scheste kowar, sedemo tam közde wesne nemcz djesacz mestow za sebe
schewcz, wose'mö krawcz, dzewate wuhenow narnfnez möze. M o fmo fo pola mlnisterstwa na
meczer, dzesate khoschcza-wazar, jednate leper, tamne pjlkrotzeno hörfchili. Pzez 300 Serbow
dwanale wotleper.
Wschicze bechu wesowi, ha jo fo na to podpisawo. Nascha pröstwa budze
i jtch radoscze pownech wobletzi retzesche bratrow- wesczi wuswoschana. M o fmo Serbo ha Serbjo
fka luboscz. Ha to jo prawe. Dzez bratrowwostanemö.
sta luboscz kiiezi, tam jo pzezjenoscz, mer ha poZ B u d e f c h i n a . Pola naS fo ne'tko tez wo
foi, tam io zbozo ha zonuwuno, tam jo dobro
bvdlicz. Tohodla lubi Serbja! sczchuicze tez wö; tak menowanej bergarskcj schult serbski wutji.
ka; czilei, horliwoscz ha luboscz waschich pred- Menujcze k. J m i f c h dawa tu 38 nemstim schu-
nikow. X .
3 maweje Z u b o r n i t j k i .
Pola nas
be
nitko tola zawosna wulka woda. Najstarschi ludzo tajku nepom^a. Naschomu bohomu Nedowej
jo wulka jfruta jenu sczenu cze'le powaliwa. De-
lerskim holczam serbske hvdzine. To jo prawe,
pzetoj tem holczam möze tola serbska retz wele
wujltnischa böcz Hätz hdez tochu franczowscze wuk«
neli.
— ski.
46
Z b l dnjena röza.
zo jo pod schibenczu, kotrechj tehdemschich tjasach
w mnohoscji ztwarenech besche po pclach ha
( H l ö s p o ć s k i m : Nad B e r o n n k o u pod T e t i n e m .
cjach, k strachej tech wele rubeznech pasmow.
W Nowohrodźje na zahrodźje
T u so knomu wot nehdze fem pziwba nckajki Ińes
Kć j e krasna rdžička;
nicz wulkoho zrvsta, ha bl doho bezwotja, cjeroć
tjorne toobjete, ha k Schwanbze pjistupiwfchi $
e
Krjepiłaj e krasnu rožu
fćtjatem ha bebawom hwosorn na noho jarćtja:
Z a d w j e nocy rosyčka.
„Dzeha taf pozb je, pjecjelo bubafo ?"
W Nowohrodźje na zahrodźje
„Do Drazicz, tjorne panazko!"
Pola krasnej' rćžički
„Nechczew narn n jto zapistacz?"
Honita j e luba moja
„ I zto, ja zno fem piskana fetć; fem fej
Z a d w e nocy sylzyčki.
nčfotre fl bornitzki zaswujiw; ha chczu netk tez
ttochu wefowö za tte poböez."
W Nowohrodźje na zahrodźje
„Zto fIe6orni.fi, mö tebe zapwacjimö ze z>voSmoj s e j swčru slubiłoj
temi", praji tjorne pan, ha horjcz fo fw czatech
Pola krasnej' młodnej r o ž j e
bufatoro wucjahnewschi Schwanbze pjeb wotjomaj
Pjeršćenje smoj m njatoj.
z nimi zabwöfka. Tudaf b kaz wo roibjeńo;
wowtza wowa besche bře za lioh' feine wabenW Nowohrodźje na zahrodźje
ftwo, hale na tem bwoschczatern zwotem wotpotzRćža b š e zblčdnyła
wafche hijcjen nwcznische fuzwarstwo, ha hdej
A z a dźeń a l tko b mi
b joho tjorne pan za ruku, woznew, zczehuwaschc
Luba moja wumrjeła.
wćn jako wobfuzwanL Schwandze fo wowa
b
o kowa toercjcfche, ha wön ńewebjefche ante;,
W Nowohrodźje na zahrodźje
hvje
ha kak bowho bź joho tamćn neznate web;
Cuny w třik z a d u w j e
te jenitjfe be febi rncrkuwaw, zo joho tamćn
Syłobik na lubej' r o w j e
napominaw b , bejfulij jomu jto pobate bubze,
Zrudne hłosy zanošwje.
nech su penezc habo k pjipiezu, zo bć fo ; hiM. D e l a n s k i .
tmjfchimt swowami Äebzafwaw, hatj: wele
zboja bratfe!
Schwauda dudak.
Na jene bobo namafa fo w jafńe wusw tlcTzeska powesch serbskimaj herczomaj nej jstwi , bzez tfjo pobobńe wobzecji fiieza, jako
joho towarfch, pzi febi febjachu, kotziz, wulku
M . H . h a I . W . poswecjena.
romahu
zwotech pjeb fobu m jicze, wowlzu wowu
(Dalewedzeńo.)
rajachu ha feine na so stajachu. Pzi tem dzesche
Nöcz besche jasna, mesacz s>vecjesche kaj re- wulka czmowa khana z wtnom wofow, z fotrejej
bjacze woko. T u so domotekwa Schwanda na febi ratjfi kh tře pzipiwachu.
rozpucj, ha Hätz n kak wotzi pozbehne, na dobo
„Webu wam fmotra Schwandu, bratfja",
proste stejo wosta. Tzröda zkrahonczow ha rapa- praji bo buri stupiwfchi, bubakowö tcroarfch,
kow z krakotanom zleczachu do powetra (losta) „wo fotr mj fo tajka fwawa po zemi roznefwa
ha pzed nim stejesche nizke ttoiiřentjfo wot zte« jo ha kotrohoz fmo bawno fwöfchecj jabali. Naroch stowpow, zwazanech horka z prelznemi ra- bjiju so, zo fem fej wasch bjak zafwuziw, bokel;
bami, ha z kozdeje rade wisasche napow pzetwate chczemo bzens prawe wesowi bocj, ha hubjba
tzlowske czewo. Ha börze Schwanda so domasa, wo nami rozbudzi wschitke jiwki."
47
„Tere se tziniw," zawowa jeden z tech ra- stupi jeden z nich k blidu, ha dudakowu rneczu
jaczech, ha k Swandze so wobrocziwschi, rekne: woznewfchi, fmvkne z ruku, ztoz tu zwotich bö,
„Posen so dudako, ha pzipij fei" ha poda jomu cze- do ńeje, ha poda ju Schwandze, prajicze: „ T u
ttotou khanu ; winom.
wasch, zo fe nas ta! duschne zaweseliw." Schwan­
Schwanda wozne khanu, napi fo, ha zase da ledern fwojimaj wotzomaj wert, lada na taffe
na blido ju stajiwfchi, sejmowasche swoju meqfu, bohatstwo tz le zamolene, new z radosczu, zto
ha praji: „wele zboza bratse!" kaz b joho tamön potzinacz, ha w tutoin zawerczenu zaponini na
to, kak so pvdzakwacz ma ha zawowe: „ I za,,Ha duz nctk piskaj!" zawowa druhi ratzk, pwatz wam bölbö kiiez tawfent — " Hizcze be
ha Schwanda posene so wot nazdala na wawku, je nedowuprajiw ha huom so pokreztej joho motzt
naduwasche frooj mech, Hätz zatem tön Prem, ko- z inhu, ha wfchitko: jstwa, karte, panojo fo pzed
trej joho pziwed' be, ratzkam so pzitowarfchi, ha wotzomaj zubichu.
Rano na to wezefche bur na pola nöj ha
z kapse dere napelnenu möschnu wuczahnewfchi,
wulku romadu dukatow pzed sobu na blido wu- pzindztwfchi na rozpucz, dzez zpomnena fchibeiicza
f pne.
ftojefche, zaswöschi z daloka zwuki; ha pofwucha
T u zabetz'a Schwandowo közwo, ha befche ha tzim blize pzikhadzi, tzim w fczifcho zpöznaje,
k zpodziwanu, kak möczne ta hudzba na tech zter- zo jo to közlo, napina wuscht, ha z khwilemi zaS
joch tzom ch panow skutkuwasche. Jako bö brooje pokhibuje (czwofluje), napoflevku wfchak pöznaje
ziweno do »ich zaj wo, pzindzechu na jene do- pefnitzku ha zawowa: „ I to jo Schwanda!"
bo do howkotznej tbefowofcje, zwetfchim löz- Hätz pzijedze pod famu fchibenczu, fwöfchi, zo
toin potzachu na so fadzecz, dukat klinkachu, zwukt pzindu zhorka, pozb ne wotzi, ha ajhle!
ratzkojo wöskachu ha na stöltzkach poskakwachu, W rözku na fchlbencze fedzi Schwanda ha hörczewo jtch qeroo zejrawafche, ha zdasche fo, ja- lilbe buje bo közwa, ranfchi w tsik pak pohibuje
kobo közda ziwka wo liimi fo raduwawa. Khana pob nim wöjbefchene czewa.
dz sche wokow ha Schwanda nezadczp jefche fej
I dze te wfchudzom liejf , kmotfe Schwanda!"
tzasto pzipijecz. Najdziwnifche pak pzi tem be, zawowa bur, „dzeda fe fo tola jow wzaw?"
zo fo khana newuprözni ha nichtön nedoliwasche. •Schwanda zatorftene pofkotzi, pufchczi közwo z
Tak hufto Hätz kus wupifka, ztoutzefche*) jomu hoto- hubö, drapa fo wotzomaj, ha wokow fo hlaba*
kvtzna khwalba, ha bo joho mecz pröfchefche jo, z rözbu zpöznaje, sbze fo namaka. Nicz bez
zwot dezcz, za tzoz Schwanda z mnohim: „tbele czezkot zpomha jomu bur bele, ha Schwanda
zboza bratse," pziswuschne so dzakowafche. Tak zatem zaS do czewa strözbö, wupoweda, zto jo
to trajcfche wele bodzinow, Hätz zköntziie Schwan- fo znim stawo. Na dukate so dopomniwschi,
da potza fkotznu (reju) dudacz, kotraz tem tzor- pzeladwe m czu, pzewobrocza zaki, Haie anicz
nem panam tak do nohow zaje, zo wostajfchi kroschika nenamka.
wowtzej wowo na jeden raz fo zrabachu ha z
Bur so kzizuje ha praji; „ T o jo cze Böh
dziwömi skakarni po jstwe haiiachu, zwz jich waz- tön kiiez khostaw ha zwöch duchow na tobe posnem postawam (jtaturam) ha zesknenem woblitzam waw, zo fe tat zadoscziwe na raczo fhwataw."
zpodziwne pzistejesche.
„ P r a w e Masch" dzesche Schwanda, kiz zcze
Schwanda be doraw, közlo kwitawe zapiskne, so czewo tzasesche, kaz wvfecza, „ w o t dzensa so
ha czi rejwaro htzcze fo k könczej pzez wowu na wetzne kartow tootfefnu."
metachu ha ittfotre borane drejechu. T u pziDzerzefche tez fwowo ha na podzakwano, zo
bez zkode z tajkoho stracha wufschow be, Poffne
*) Erschallen, zwuk-Schall.
közlo, na fotrez be tzertam k rejam raw, w swo-
48
jei narobnej wse Strakoniczach jako wopor do
N a w e z k i.
czerkwe, kolrez tarn hat; na dzensnischi dzen k
wopomnetzu wisa, ha pzitzinu da k pziswowej wo
Dokelz jo w o naschej wse jara wcle
Clrakoniczkim közle. Pzeczo junu za lcro naS e r b o w ,
kiz Hirzen serbsc;e tzitaczha pi»
tön bjen, Hätz jo Schwanba na schibencze zwem sacz neinöza ha to tola rade nawukneli
ducham rato, praji so, zo jo samo wot so hutzawo^
bochu — su so sich wele ita mne wobroD e l a n s k i . czili,
z tej prostwu tola tez tajku nedzelsku
schulu, ka^ w T^ornecze ha Wörklecze ma«
j azawozicz.
,
— J a sein so tez pzesweZ b e r k i.
tziw, faf zpomozne bö to za naschichS e r bowb o w o , ha chczu to z lubosczu mojim
Naposlenim konaczem hermanku be jeben
bur ranoho kona wojakam pjedaw. Sebent powbratrain n a f o wzacj. Pzeproschu tohodla
hodzine so mtne, bha mejesche bur sivojoho kona tez wschltkich, fiz snwsleni su, na tem dzel
bracz, fo jutfe za tedjen, hako ned^elu1 7 .
zase na schiji ha derbesche rane peneze zase wröm a w o h o rozka po dopvwnschich kemschachk
cjicz, dokelz fön b hikawe (Krippensetzer). N dalschouiu rozretzenu tuteje naleZnoscje
do
kotromu?jkuliz burej zahidji, do swojoho koüen» mojoho wobodlena.
cza hicj, bofelj ma tarn tajkoho neduschnika ftojo
K u f o w a 9 . dZen m a w o rözka1 8 5 0 .
I . K r a l , wutzer.
ha bö traz ztö we zto dow, dhe bö tomu wotWo tyrolskich ratrarftich nctoiZlözchcze kheizne tziswo na blach mčcj, do«
nach zcjehuwacza pöwescj ftejt: fort sebi tute wo> statte je tej pola tite za 3 nsl.
Bodlanecz Petr.
hibne waschüo czele wotwntji, dej jomu forto
Budeske czerkwinske t o w a r s t w o zmeje
prawe nizke, tak faz fruwacze stajisch, kiz jcrnu
hat; do fokn djo, ha hikaczoho kona n fotre tz'a« pzichobnu srebu wetjor wosemich zhromab;iznu.
fe jenoj z noho jescz dasch^ Schm schne jo sko.
17. mawoho rozka zmeje ń e b e 11 j a n f f c
cjeczu pziladuwacj, faf so rcone wije ha werczi ferbffe towarstwo zhtomnbjtzntt w 3'iebeltjiczc.
ha zpöta wowu nastajicj hale ńejo rnözno; —
Pzebscba Sandmönk.
ha dez jo n fctre bne podarmo tak zpötuwawo,
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine
dha czele na swöj ncpotjink zabobje, ha te möpomhacz mow.
zesch jamu zase forto wösche stajicj. Widji paf
tajfi fvn dze brubje hikawcza, dha zmolom zase
nawuffte ha te derbisch htjcjen junkrötj te wustajene l karstwo zpötacj. — Hätz bubje, ztoz jo
tyrolsfim fonarn pomhawo, tej pola naS pwacjicj,
jo tola zpotaej hobne.
pwaczachn:
Rozka . . 2 tot. 5 nsl. tej 2 toi. — nsl.
Pjencza
. 4 - 7Z — 3 « 25 *
Jeczmett
. 1 * 20 « — 1 * 15 »
WowS . . 1 . 10 .
— 1 .
2z Roch . . , 2 < 1 2 | « — 2 74 11Z>1 .
— 2
Heduschka. 2
-y. '
Juttttizka wukhabza kozbu sovotu z c^ewom listnom, ha jo k böswczu pola rebaktora A u czanfa, w W e l l e r e z k n i h a r n i , ha pob bohat mt w r o t a m i w Bub schtne. Közbe tjiswo
pwacji i nsl.
Za Jutnitzku postawme nastawkt habö wozjewena majia so rootebatj pola jenoho z rebaktorow.
Czischcjane poia K . B . H i k i .
16. dzen febni «ra.
Tziswo 7.
1S50.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
pziposwanej rozprawe. Wo t m jo tsoje k wobkebzbuwanu: Rakuska chcze jene zjenosejeno wo
Rakuska. Zjawne jo Böh ton kńez nasche lubowech prawach — wo wikowanu — wo
rane kheijorstwo pzed zahudeńom wobkhowaw. narobach (eine vollen echtliche, hanbelspolitische,
Jomu bodz bzak. Nowo ziweiio pak netk wschu- unb nationale Einigung). Ha tjoho bla ńeberbelt
djom kneji. Bez pzestacza nasche knezcistwo dzewe, Wuher, Polaka ha Jtalski ha N mcz wp nastupańu
ha közde t bjcń pzmcse nowo bopokazma jobo procz- wikuwaüa rabe h r o m a b j e so jebnaej ha woswańa. Dez jo tak swoj vom dere wobstarawa, wacj, ha böbj kaj jebni ? — Dale, bej jo wikuchcze nelk tej b(tische naleznoseje ze sw ru Febjbu
wańo zhromabne, kaj bochu jane meze ńem lt,
mccz; menujeze n msfe. Kaj wot zpotzatka bha b rbi tej wo w st m brüh im jebnofcj böcj,
fem, ńecha Rakuska tej n tk nitjo brühe hatj kaj k pjikwabcj jeb n tziscjerskt zakoń. (Preß»
„ n u t n e zjenoscjeńo z n mcz 0 wstw 0m." gesetz)— 2ßo nowinach hatj najńekmansche RakusTo Rakuska chcze swojoho samotnoho l pschoho kej wsch bńe prebkmetaja; bochu to pjecziwo wöschha swojich n mskich krajow bla. Polabaj na noseji tzinili, pob fotrejj steja., bha bo tafama
fartu, bha zmolom wibjisch: Rakufta ha Prufta toniu zkoro köncz tjiniwa; Rakuska to ftemöje
d e r b i t a j hromabit bjerjecj; bhe bo to ńebowo wona bře mtije n tk tajfe pisma wo swojich kraha kozde sam za sostaczchczw , bha bo fojbejach zakazacj, zo ńefmebja ruf. meze pjencj, —
na tsjoch stronach swoje meze wobaracz b rbjaw. rtebö pak to wacz mowa Po wotewřeńu swojich
Sei, Franczowska tieba jenoj ranfche (pji reqe krajow k swobobnomu wikuwanu; toho bla berbja
rhcin), Rusmska jenoj swoje wetjorne (polske) Weste prawa jebne böcj. Wosobńe chcze Ra­
Iraje wobaracz, mojetaj tej üepzecjela pjimacz, kuska te| bruhim narobam jich narobne prawa
M e l j so jabe frtbeta niloho bojecj ńetřebatej; wobkhowane webjecj.
nicj tak Rakuska ha Pruska samoj za so. Rech
3 W i n a . Werch Wlnbischgräcz (jto
pjinbje ńepjecjel wot wetjora habö rańa, fotre
jo f i j bo joř>o ńeznaw?) jo zase w Prase, ha
wot mj bitbje sam seine bofcj joho wotmobaracj?
bubje tej naS zfora zasi jitnu wopotaej pzmcz.
Kaike wojsko bo_ bofanetro, tak wotewrene meze
wobaracj? — Zto bha Rakuska chcze, bej wol
Sofchnofcj na to bjewe, zapusejene wuherske
nutemoho zjenosezma retzi? To ziawńe predklciji Trajtne z nowemi wobobleřami wobbaricj ha ma
wo tej (zentralste! komifiji ha n tnffim fńejerfłtoam te wotpohladano, nefotre milione nemqow jow
S w e t n e Podawki.
s
50
czancz. N o , to jo pekne, tem frajam budze ma swobodnoscje pzi poslcnej revolucziji Po mef<
wefczi zpomhane! —
cze woko pcfafnw, wotlrubacz porutzi, bofelj
W i n d i s c h g r ä c z budze, kaz so seine pö- wfchedne toifuwano zadjewachu. Dzewacjeřo po>
weda, mesto Arcze-wöjwodu A l b r e c h t « , wösche
brubflfio jenoho, na fotremj meiachu wosotne
wöjska wedzerstwo na sachsenskich mezach döstacz.
swoju weforobfq, tooborachu. Netfoj die jo
Ztoz nemste nowine wot pze wschu meru
wcle zkhorenech wo raf. wöjsku na tzeskich pome- zwonfa wfcho zmerom hale na Napoleona fu ja«
zach baja, jo tez zase dopofazmo wacze, faf jo ra zazwobeni ha meńa, zo jo wön na zbezk
wetzina tutech pisarow wschomu napzeeziwna, wotpoladaw, zo bö pzi tem pjilejnoscj namafaw
ztoz Rafusfu nastupa, dofelz su to vze.
so za frala habö kheizora wuwowacz.
3 M a j n c z a. Nasche tachantstwo jo so
Griechisfa. Swate ludow prawa jo Janzjednawo; wonichczeidza lsjoch Bamuzej predfstajicz, zo bö wön jenoho wot ntch za bisfopa bjelffa raniwa, dej nasche mawo swabo meme
wuswoliw. Czisami su z K e t t e l e r , probst to fralestwo napane, faz rubejntf, kij cjwojefej, dej
Barline, kanonifuS Förster w Wraczlawe, fa- merne po swojim puczu dzo, tfjelbu na wutrobu
nonifus O e h l e r to Rottenburfu. Jich^ jo wostaji. 24 hodzinow jo wot nej postajene tjaS,
sobne f tomu hiiuwo, zo dzen jo Bamz w R o t t e i r b u r f u ha L i m b u r f u tez bisfopa stajito jeje pojadana dopelnicz. Griechiska wöschnoscj
so toho selne wobara. Wotpoladana Janbjelfke«
ha tooboj staj toschitkim pratoej. —
je su, zo bö nefotre fupe böstawa, ha pzez to
3 P a r i z a . Franczowsfe fneisttoo zda so
czele z tem pzezjene böcz, ztoz staj Rafujfa ha na jujnem moru wacze fneistwa nadoböwo. JanBramborsfa pzecziwo Schwitze wobzanfnewoj, do­ dzelska die bö ńajrabfcho pzezczewnu toöjnu me«
felz inaja woni zawesczi te prawo, to jim staiiie wa, zo bö pzi tem prawe pzez zfobu wschech drurozacze wotwobroczicz. Hizon jo tez poruczene, hich (bofelj wona tola najmöczntfchi fraj) fo bojene ftancz. wöjsko na schwiczarflich mezach zbro- haczicz moroa. Wo Schwicze, w Zardinfkej, w
madzicz. Tez Rusa jo so za to wuprawiw ha
Siczilsfej, w Turfowskej so j i to nerabji, netk
slubiw, joli treba, tajfe predkwzacza ze swojim
wöjftom podperacz. Mikwawsch jo tola jeden do- zase tarn zapotziie. Böh daj, zo bö so j i tcj
bre muz! K pzemöslenu tuteje naleznoscze Schwi­ jow ha z czewa nidze neradziwo. Wschitfo wot
ep postajene tzas jo 10. mercza. Joli Hätz do toho wotwifwe, na fotru stronu fo Fcanczowffa
toho tzasa zane, so jim doscz zpodobacze wotmo- wali. Taklej paf ma so z nemczowstwoin pzeczez
jeiio nedostanu, dha poczanetaj wobaj (pzihotu- labacj b rbja, jto druze tzina; janu famostat#
wanej hizon staj) zhromadne pzez Kanton Graunofcj, janu wajnofcz, dofelz janu möcz nimaja.
bänden, pzez dow wot Tessin ha Badenffu. —
Wo pr bfu tutoho tjifroa fobubjelene tafuffe
Schwicza budze so Paftz, ha tajfej mocze naPzeczo so stajecz. Wesczi budze wona, swojich pjimifmo wot pjizanfnma raf. fhejjorstwa f nem»
Rafuska
hofczi dawno feta, tu řauu pzileznoscz, jich wot- czowstwej mowo tomu wotpomhacj.
böcz wuziwacz ha řecz: bödzcze bozemel —
chcze ze swojimi 37 milionamt pzistupicj ha poW o P a r i z u be wöndano nefotre dne jawcsna hara, taf zo derbesche wojffo Pjimacj, ha
pzi tem nekolrech vodruba. Wina be, zo wöschnofcj nefotre jtomö, fotrej be febt lud hafo zna-
tem bö zhromabne zwasf 70 mfl. toobbow, ha
zawerno to bö frafna motz boroa. — Zawerno,
jow jo pucj wotewrene za dopelneno nadjije lepscheje pjichodnofcje.
51
zamozena faz tez wot Czivilliste ha prenczojo wot
Sejmske pöwescze. 1. f o m o r a : wot
J o s e f a stajene natzisk: „zo böchu czi do mejskoho swojeje apanaze wo runej rneri dawfi dawacz.
zbrzka zapleczeni pzed pzisahanske sudnistwa sta- T o paf bö z wulfej wetzinu wotczisnene ha wobjeni, ha wot techsamech wotsudzeni boli," — jo zanfnene, zo ma fral jenoz wot nuczpzindzena
z 23 wosami pzecziwo 2 2 pzijati. Jow be swojoho privatnoho zamozena dawfi dawacz.
prawe wibzecz, zto jo na jenem jentzkim wosom
leizane.
Jednano drezdzanskoho sejma
Tez jo rozprawa wot wuberka wo nastupaüu wo naiitet zapöswancza P . Czeja postaweno
nemstich naleznosczow wozjewena. Wo temsamem
serbskich sndniskich zastojnikow nastupacze.
wuberk zmolom pzi predku kralowskomu dekrecze
napzeczo stupi, kiz za to bzerzi, zo liejo wustawska
Spomnene naiitet, fotrej fmo hizvin w 2. tz.
winwatoscz wöschnoscze, so wo zaradwaiiu nems- Jutnitzki sobudzelili, besche wot zapöswancza Pekeje wustawe komorow praschecz — wele wacze tra Czeza w 11. pofedzenu I . fomore pzepodate
chcze wuberk ludowem zastuperam te prawo zaki- ha na z t w ö r t e w u b e r f f rozpraweiiu zapvtane webzecz, tez pzi tutej naleznosczi swoje swo- kazane. Tutön wuberk pzepoda swoju rozprawu
wo wottedacz smecz. — Wo dalischim wuber- na 6. febr. fomore. Tasama ttejo bez bobrech
kowmcze sami pzezjeni nejsu. Memijcze Schenk stronow, ha zaswuzi wosebe swojoho ffonqitoho
chcze, zo bö so zBramborskej zase znowa jednaczn a m e t a bla fhwalbu, tola paf fo wo nej tez
zpotzawo. z K a r l o w i c z h a K ü t t n e r chczetaj wele nezrawoho bacza namfa, faz so to zwetscha
hizczen dale, zo bö sachsenski lud na ersurtski wfchubzom staiie, dzez N em cze wot serbjkich
sejm wuzwolaw, — ha zo bö so z Bajernskej, naleznosczow retza. Rosprawa prajt:
z Würtenbergskej ha z Hanoverftej dla zjenoscze„Hizom w lecze 1848 pzindzefchtaj dwaj na
na wot 26. meje ha wuzwolena na erfurtski sejm Czezowe spvdobnaj naiiietaj na mimfterftwo. Tajjednawo. — J o s e f so namete stajiczzbzerzi.— samaj paf hizczen w e l e d a l e stupaschtaj, za«
M a m m e n chcze, zo böchmö pzi frankfurtskej dafchtaj febi w o s e b i t e serbske a m t e . * ) To
wustawe stejo zw oftalt.
Jednaiio wot toho Paf sta so w tajfim tzafu, dzez, w o z j e n o c z e n u
w fomore hizczen zane bowo nejo.
z p o l i t i s k i m i ha wosebe p a n s w 0 w a N Wo 2. f o m o r e bö dalsche jednano wot ffillli h t b a f t a m t pozadana hornowuzisfich Serdawkow — ha wobzanknene: zo nmja so pzi- bow wo wufhowano swojeje narodnofqe z nochodne tez dawfi wot pensione dawacz, tola wo wej moczu wustupowachu, ztoz so tez wo tem
runej rnere kaz wot bruhoho nuczpzinbzena ha pofaza, zo Serbja dobrowölüe tez tarn n e m s f i
wot tech, fiz su nize 2 0 0 tlr. nitzo. — Pzi retzecz pieftachu, dzez so to Hätz dotal stawo be.
tem slubi minister 33ehr, zo budze zakojnski na­ Na tej nametaj bö tedem wotmojene, zo fo wo
tzisk wot pzichodnoho qele pzemeńenoho ha wele pozadanej m ře dopelnicz nemözetaj, zo pak buponizenoho pensionirwana krajnech swuzomnikow dze pzi zřadowanu fudnistwow na potrebnofqe
wo frotfim predfpowozene. —
Tez bö wobzank« Serbow kedzbu brane. Tez netsischi justiczmininene, zo wot tech, nekomu jenoj f tzesczi pzista- fter jo tarnnu prostwu Serbow znowa wopomjenech tillow zane dawki dawane bocz ńetřebaja. niw ha fo jeje dla pola budesfoho frajffoho suKaz tez, zo ze swuzbu puschczeni wojerfcze wöschi,da napraschowaw, fak fo ze fpomnencmi wobczezfiz pzi tem, kaz to taf wafchno jo, te prawo, nosczemi Serbow ma? Hatzruniz jo bud. kr. sud
meno wöschoho zastojnftwa nofecz smecz, döstanu,
jenoj ztwörcziznupostajenoho dawfa dawacz maja.—
Mo so nadjijcmö zo budj«nw to tej wswv»
K r a m e r staji namet, zo ma tez fral wot swojoho Jim tzasu dostacj.
Red.
52
na to wotttiojiw, zo Me bö deie böwo, de bönech dtnuncziaczionskich Habe bagatellskich weczach
so twumatzcr (Dollmetjcher) postajiw, wscho druhe stacj.
zadano paf lietrebawsche ha zbötne jo, dha wschak
Wuberf necha namet zaposwancza Cjeja to«
jo tola ministerstwo spoznawo, zo bö lcpe böwo,
de bö fo wutzene jurista na te mesto postajiw. hobln nepzemencne horewzacj „dofelj jo wjoho
Tvhodla jo pzed frötfim tzafom pola fpomnenoho prmim djcle w sta titjba postajena, druhi djel
fuba mode ferbfft jurista (f. W e l a ) hafo afcze- pal pjez mmt dalofo faha",chczepak pjistajene
ftfia*) postajene, ha ministerstwo ma te wotpo- mecj, zo böchu te nowe wustawki be wschitfich
ladano pola tech fudnistwow, fotr mz mnohofcz wudawkow wot strone Serbow do ffutfa stupili,
©erbot» pzipofazana budze, pzichodne Po möznofha wobftali, ha staji tohotla tön namet:
c^i na to bzerzecz, zo bö wfchtidzom f najmen»prene fomota chczewa wo zjenocjenu z druhej
schornu jeden akczesista, habö aftuar habö fam
flffeffor, fiz ferbfft möze „postajene bow."
krajne knejerstwo wo to prosecj, zo bö pji
Wuberf dzerzi wotmojeiio ministerstwa na
pjichodnem zraduwanu fudow pjez pvstajen»
tamne „dalofostupacze"peticzije za zdobne, meni,
serbsfich juristow pola tech sudniffich wofresow,
zo w Sakffcj wacze Hätz 44,000 Serbow nejo,**)
fotrej wele serffich, nemfkeje retze nemcczncch
ha retzi potom dale:
pjiswufchaczech maja, tej po potřebnofcjt pji
„De bö tez krajne fnezerstwo za dobre ha
proczefnech zakonach na tvobftacja tech w Sak»
wuwedzomne fpöznawo, Serbam w fchuli, w
sonsfej bodlvczech Serbow po mejnoscjt febjbu
czerfwi, pzed fudom Weste famostatne wustawfi
dowolicz, ha jich pzez to wo te wfchoho nem^ bratte bowo, ha te tohvbla nuzne postaj«na je
janemi fhoftamt wot strone Serbow zjcnocjene
czowsta zdaluwacz, da bo to pzecziwo famfnomu
zbo^u Serbowstwa böwo. Jo pak wele böle k
böli nebochu.
pzeczu, zo bö ta w n o w f c h i m t z a f u j a r a Minister D. ZschinSky: Z tem, jtoj jo Wasch
p z i b e r a c z a n e l u b o f c z © e r b o t » pze­
wuberf wo pr bfńefenej rozprawe prajiw, fem ja
cziwo wfchomu, ztoz n e m f f e j o , h a ta
pjezjene.
Wo fc|e fwvscheli, ztoj jo justiczminij i m p z i n a r o d z e n a n e d o w e r a pzestawa.
sterstwo hijom tjiniwo, zo bö pozabana Serbow
Samostne wustawfi böchu tonnt zadzewali."
Wuberf necha wericj, ;o moje so Serbam bcpelnhvo, ha fajfe slubena jo za pzichod dawo.
pji proczesach wilfa zfoda ftacj, dcfelj moja tölo J a bech febi tohodla mosliw, zo namet zap.
j wetscha wschitcze nemffi, ha meni z druhich Czeja jafo doczewa fpofvjene pwacjicj mcje.
Wasch wuberf jo po prawem teje fameje moflej
wön
jenoj djerji hijcjen jenu wecz za newutjine»
jenoj z Jtlojtrffeje kensle. ,$ej Nemcze nerozema
husto doscj fenfltffu retj (ale moja fej ju wufwü- nu, to fu menujcze fhoste. Tube derbu pak ja
spomnicj, zo jo krajfki fud w Bude'schine hijom
dowacj dacj! Red.), tu derbja retjniqc pomhacj.
na to pokazane, zo tön tarn postajene serbski
Afoda mchwa fo pctajftm ienoj pji tat menowaafczesista za swoje pjewojena nitjo liquidirivacj
krajinow nejfu jane fforjbo swoschecj böwo, Hätz
^ afczcslsta reka ton, kiz Po dofonane'm pruhowa- ńefme. To budze so pjichodne tej pola druhich
NU w Lipflu fwojc leto pola fuba habö tetjnika bj » sudnistwow ftacj, dzez so tajcze juristojo postaja.
wa.
Red. x
**) W Sachsonskej jo k najmtnschomu 60,000 Pjipödla chczu hijcjen spomnicj, zo jo minister«
Serbow.
R«d.
fiwo tej na klöjtrske sudnistwo wukaz poswawv,
53
wo kotremz jomu sobubzćli, jto pola frajskoho fu» fem zaftojiuf pzi fubniftwe bvw, fotrej m jesche
da w Budeschine postajene jo, ha jadci, zo bö wele Serbow pob fcbu, nienujeze pola m fcjan»
rozprawu pziposwawo, hatj pola nid?, bjej tola ffoho fuba w Budeschine. Tarn befche tej jeben
tej nuilfa mnohoscz Serbow bobli, so nezto Po» ferbffi zastojnif postajene, ha tarn fem ja zhonicz rnohw, fajfe frafite pwobe to ńefefche. Naj-dobne wuwesej ńeba. Tuta rozprawa hizczm
waziüfcha wecz, mojt fńeja, budze pzi nafchich
pjischwa nejc, biidze paf, joll fo to w btizschich fubniftivach pzecze to, zo tön fiz prawo pota, bodüach ruftinu, znowa zadana.
tveru f tomu bcftatte, f t j prawo fubjt. Tajfa
Vicepräsidenta Schenk: Dez sebi ja botootu, bow ra biibje paf fo jenoj tcbem namafaq, bez
w tutej naleznosczi swowo rctzecz, ba stańe so tarnen w , zo joho tuton zrozemi. Tohobla bře
to najböle toho bla, bofelj fnabj fem ja bez böch sebi pjaw,
fo bö so na n a m e t zap.
Warnt najwacze pzileznvfcze nti-ro ,• wobstacja Czeza hizcjen böle febzbtt brawo, Hätz jo fo to
Serbow spöznacz. Pottebu, fotrejj chcze namet pzez wubcrkowu rozprawu statuo; bofelj paf w
zap. Czeja wotpomhacz, pjipöznaju ja w pownej fözbej Weeze zapotjatf böcz berbi, ba fem ja z tu»
mćře, ha bofelj to tzmu, fu ine te powescze jara tem fpofojom, nabjiju so paf zo ton zapotjatf
zweseliwo, fotrej fmo ruńe' loot f. miniftra Zschins- tc|fotui fonqiebubje. Zap. Czez: SJřojifńeja!
foho swöscheli; tohoruita fem tej bjafomne za to, Moje wotmojciio na rozprawu bubze bre fhčtře
zo jo wuberf namet zap. Czeza f najmenfchomit ńebospowne, bofelj ja tufamu ruiie haflej pjetji«
z bjćlom hafo sprawne fpoznaw. J a sebi tej taw ha pruhowaw fem.
Wofebe nemöjit so
möftu, zo bubjemö fo iićtf z tajkün wobzanfńe- zjenocjicj z jeje tnotieami (routbebzcńom). J a
fto'm fpokojicj berbecj, fajfej nam wuberf prebf- tarn stortju na nefotre napolabe, wot fotrechj
staja. Dej paf ja potajfim ja namet wuberfa sein fo woprawvje bziwacj berbjaw, faf fit fo
fem, ba jo tola joho rozprawa tajfa, zo berbu poftajicj mohwo, ha bowolu sebi je blizschomu
jej to ha tamo napzrczo stajicj. Najpřeb jo rozfubjciiu pobcjistiecj. Prebć paf berbu zjawüe
tarn retj wot panslawistiffich hibai'ww wo Saf- witznacz, zo jo ine to, ztoz fem rime wot fn.
fonffej ha wosebe w hornej Wujieze; Hätz ruńe miniftra swöschatv, jara zweseliwo, ha mi te ńebo*
sredz Serbow böblu, ńejfem wot tajkich ht&ai'iow spownoscze ha ncwernofcze wo rozprawe zarunawo.
jeni nitzo pötnew. Potom jo tili tej üelubo, zo Nebem wo spotzatfu pötnu te fwowa, zo fu powuberf btoöjqe na i'ieboweru Serbow pzecziwo zabańa hornowujtffich Serbow wo wobkhowańo
Ncmczam spomina, ha tufamu wosebe wuzb hiie. swojeje narobnofcje haflen wo najnowfchim tzafu
M o j i fńeza, Serb bře ma w stu ńeboro ru, to pzez panswowansfe hibańa nastawo. To wuberf
ńejo pjepöznacz, ale nichton fo tohobla bziwacj nu'jejt tohobla üewobfrucja, zo bo moj namet
nentöje, bofelj bj n Serbja f jenomu pocjizcze- fprawnomu rozfubjeiiu pzepobaw; tej jo jomu k.
nomu narobej fwufcheja; tuta üebowera paf nejo viezepräsibenta na to czele po mojej mvfli wot«
tajfa, zo bö so wststronicz ha pzeboböcz üebawa. mojito. J a ńew m, pjcz fajfe rozmöfleiia jo wu­
Ze famfnoho zhońeńa moju ja wobkruczicz, zo so berf f tajfomu rcfultatej (fonqcj) pzifchotv, habö
tajfa üebowera wotstronicz hobjt, haj zo potom fajfe ffrabjne frebft jomu f pornocze steja, ncjto
nichton swernischi ha sprawnischi nejo hat; Serb. ^otitecj, wo tjimj fo Serb am am bzawo iiejo.
Wuberf jo bale wuprajiw, zo jfoba, fotruj Ser­ Ztoj paf hibaiia leia 1848 ha tn'fajft zwazf
bja pzed fubom cjerpa, jenoz pji demtncziaczions- bez nimt ha nafchimi pröczowaiiemi nastupa, ba
kich ha bagatellfkich w czach fo stacz möje. To jo to prözne ha ticpratue wobskorzotvaiio, ja ńt^
paf jo jenoz dzel, najwaznische jo pzi fupjach, cham prajicj p^ifwobjeńo, fotromuj ja frueje nahppothefach, vorminbstwach, pzepötaüach. J a sam pjeczo stitpam. Zanomu jenitzkomu Serbej tv
54
czewoj Wuzicze t'tejo pjipane'wo, na politiskich hi3 b e r k i.
danach dzcl bracj tak daloko Hätz tesamo zakonej
* Ka k so kön kopana w o t w u i z i ?
napzecjo bu. Serb jo spokojne ha mčriie, dez
Jeben
bur jo na tute prafcheno fczehowaqe wotjoho w pokoju ha w mere wostaja. Ja ha wschitmojeno
baw. J a mejach, prajl won, n be koqe q i , kiz serbskomu lubej joho prawa wobabowu,
ki
z tak zarooffte kopafche, zo febi nichtön
rac£ potaja, fmö Hätz botal teje newinwateje were
wacz
z
ńej wobkhabzecz liewerefche. Jeje nvhi
doli, zo jabana Serbow wo wobkhowaiio fwo»
bcchu
wot
kopana cz wo zaqekwo. J a nawozich
je je narobnoscze ienoj wo jich fprawnofcji ha
tohobla
zczehvwaqe
fr bf, zo böch jej tön nepozbobnoscji swoje jörroo narnakaja; mö fmö febi
tzinf
wotwutziw.
J
a nuttefach jeben m ch je
möslili, zo tute jabańa wukhabzeja z pjeswebsefwömu
ha
pöjfnech
jön
w röbzi zabe mojeje kona, fotrej fta let trajacze neprawde ha pobcjij^
bowo.
Hako
tafama
zab
fek n zto pötne, wuczena fettffomu lubej rtejfu wotewzacj möhli; mo
beri nebom, prafite bo inecha, ha m ch wotlecza
ńejfmo webzeli, zo fu te tawzente zpatnech duroiv, fctftj fu tu w rozprawe fpomnemi petiqiju bo wercha höre. Rune so fobotva zafe k nowopobpifali, luqi p a n f l a v i f c z i , kotsiz stiabz po» mu ivubefeitu hotowafche, hako mech, pzileqiwzabliwe na fufobne tz fki kraj zlabuja; mö febi fchi ze zabe bo neje prafne. Wona so postrozi,
tej nejsmo moflilt, zo jo Serbow haklen leto 1848 bokelj tajfe nezto wotzakowawa itebčfche, ha wupowutjiwo, zo fu S e r b j a , ha hako tajcze tej beri z nowa, Hätz rufte htzoin wele fwabfcho.
Czim fwabfcho tez niech bo fieje prafne. To ju
nicz be wschitkoho p r a w a .
pjefwebst, zo z inoczu nitjo zapotzecz ńejo, wona
(Pzichobne bale.)
fpözna tohobla za mubrifche, z merom wostacz,
bowho ńetrajefche, ha moja kobowa woftaji fo
kopańa czele, ha jo netf taf p fna kaz jana bruha.
S e S e r b o w .
* W czewej Ewrope möze ncbze po pwaZ Bubeschina. Poslene lubu-litzeno po- czizne 2 0 0 0 millionow toleř hotowech peiiez bez
frtfa, zo raa nasche msto9914 wobodlerow. Wo lubjtmi böcz. —
w r - wuznaczu rozpabnui 9104 lutherfkich, 766
* W Janbzelskej pzinbze na 100 wobo­
katholfkich, 41 reformirt, 2 beutfchfatholffich, ha dlerow 10 profcherow, w Franczowfkcj 7 , w
N mskej, Rufowfkej ha Danfkej jenoz 5. —
i zib. —
* Jeden duchowne m jefche pabufchno frouWone fo wot toho retji, zv bubje nowe Se­
zownika. Krotki tzas pzeb fwojej fiuerczu bafche
minar twarene ha to iara wulki, bokelj b rbi
febi wön fwöj kachcz pzińefcz. „Tvlej jo tnoja
tej Zitawfki bo Bubeschina pzepowozene ha z poslma fuftta, prajesche duchowne, ja fo nabziju,
nim zjenofczene bocj. Jene brejvzanske nomine zo mi t u pokranöcz nebubzefch.
* Kak fhetse brube wefqi Serbjo, kiz fu
nam tu pöwescz pjinesechu, zo bubje seminarski
ferbfki
zaböli (?) zafo serbfki nawuknu, to dopobirektar D r e ß l e r wot naboznizfoho wmjeüa fukaze
f
c
z
howacz Werne podawk. Do Wonecz
fpenbirowane ha leben wowkowne sarar (fii.
pzinbze pzeb nekotremi letami mwobzencz, kotrez
Wanak) za zastupnoho birektara xostajenc nabojbefche 2 lecze ja Drezbzanami fwuziw, bomoj.
nizu wutzbo wescz. —
H a lej, wön nemözefche nitjo wacze ferbfki, wscho
befche zaböw! Joho macz pak, kiz befche wnbowa,
nerozeinefche nernfki, ha buz fo nemözefchtaj zretjeq. Wo tajkej nuze beizt macz k fufobej, skorzi
55
jomu, ha prascha so joho naposlebk: „Kmötse,
zto da derb» tola z nim zapotzecz?" Susod pak
lepe zhoiieiie wotinoji: „Pzipownu jomu nitzo
jescz liebaj, ha wvn budze börze serbski mohcz!':
Hako macj tiomoj pzindze, potza so sen wacze
kröc; prascheez: „Muter, warn mer ne bale aßen?"
„ M ö j fenfo, ja to i'ierozernu, djesche macj, ha
nedasche fo wot swojoho dzewa wotbzerzeez. Naposlebku pak, hako besche dowho doscj >vöd czerpew, zareska sen: „Köcz t$ — r t tola, de ba
'bzemö dzensa w o b e d w a c z ! " H a j , rnöj
fenfo, neik czi ja rozemu, nö, to möze so na mescze stacz." Wot toho wokomiknena mözesche sen
wjchitko zas serbski. —
B o h a Kneza bödwo.
3 »Čniskoho pzewojiw jo Zaromer.
Dze bödli Böh tön kiiez?
Hlej tarn horkach möbre t'tebjo
Kak frucje stejhi bowhi tzas
Kak wösoke ha scheroke
Zo nichtön je nebosahiie!
Hlej tam hwezbow zwote fro troa
Kaz rane maroo wokneschka
To jo Boha kneza bom
Tain böbli toon ha laba won;
Ha laba zwotzkom wötzezowskim
Ha fitra sroojim dzcczvm wschem.
Dze bodli Böh ton Knez?
Stup won bo lesa zeleno
Hlej höre k ńebju zb nene,
Hlej sfamö, kiz kaz stowpö fteja
Hlej tam schtomö wösoke,
Poflaj kak w jich werschkach schumi,
Kak lesne w czichirn dolje zwvni!
D z widzisch to ba tzujesch tej,
Zo w Iefu böbli Böh l'bu knez.
Hacz rune joho newlbzisch
Tia joho wschubzom zpöznajesch
Dze böbli Böh tön knez V
Ewöschisch zwonow wotre zenki?
Cze kemschi woni toowajul
Kak rene czicho w czerkwi jo
Kak wefete ha steskno t'l a !
Kak nutne spewa wschitkon lub
Ha k swojom Bohu mobli so!
To czini, Böh knez böbli tub
Ha tohobla jow blizi so
Köjzbe, zo bö joh' czesezuwaw
Ha nutne so jom bzakuwaw!
Dze böbli Böh tön knez?
Czewö sroet jo joho böbtvo!
Dez pak so jomu polubt
D a wön knez wschoho ziwena
Najmenschi bletzk sej wuzwoli!
Kak mawa nascha routroba!
T'la Böh jow tez so rtamaka.
Dzerz tzistu twoju wutrobu
Zo Boh ton knez w ftej bobliw
3 radosczu pzischow nebeskej
H a newopuscheziw zeni cze.
$t.
bö
Pschecjelstwo ha bratrowska luboscj.
3e wschelakimi nezbozemi fu tzwojske weftla
pzeckeschaiie; schkropawö ha czezki jo tohobla
nasch pucj pzez jiweno, ha czezke te bremo, kotrez
ma nekotre nescz; hale pzecjelstwo ha bratrowska
luboscz joho pucz btbilaj ha bremo czezke po»
tojitoj.
„ Jow masch trooje bmiteschko!" prawesche
neb jena macj k fwojom senej, Hätz wön rano,
stanewschi zwoza,
so hötwacj potja na pucz baloki — „jowlej masch, k powojcze jo zi'abukarni
ha k powojcze pak z kamenemi napelntne. Ka«
inene fu k tomu, zo bo twoju mocz na i'üch fpo>
tan?. Nez je zczerpnvsczu ha nep rasch es so, tzohodla? Te pwobe bubza twoju mocz zase wobnowicz,
hale irejez je pzez meru, zo bö na puczu ńezřho»
rew." T u powvj'i jomu toona cjejkc ucmo
56
na ramo ha poda jomu n fotre najrenschick ja»
bukow k jedzi. ^ez starofcze sen z nej z khejje
dzesche, ba nemöslesche tia wobczejnosc; swojoho
balokoho pucza; po buskej zcz>scze woboj na ma»
tou zelcnu hörku bj fcbtaj, rojitjft j wobei« bokow kczejachu, zko^ontzki wesele spewacku ha
so spuschczecz, nech möj pucz me webze bzezkuliz
jo. — 3 tem bzesche wön wesele sfafajo bale
ha wza scbi jene jabulzko je swojoho dremeschka.
Spokojne bale bejjo wstlaba po fhwile zase
jeben keretzk, zade kotrohoz holtzik wuskolzi. „Dzcrz
trooje bńmefdifo''
wön zawowa — ha
— ach — czezki fameń zlecza bo noho. Mworausche swöntzko wobzwoczesche ztomow werschki. bzencz so poströzi. „Twoja macz jo mi kazawa"
Netkoj na hörku pzindzefchtaj, wulki kraj so pzed — prawesche holtzik — „hizczen wele mojich
nimaj rozscherokosczi, powne horow ha bowow, bratrow po puczu na tebe tzaka." —
„ D j Ić maczi jomu kazawa se, dha nech fo
stawow ha lesow, zahrodow ha holow. Macz
pokaza z ruku tarn, dzcz newidjomne forte? balo- statte; te jatmko sein zjeb, kiz se mi poiwawa, tcj
foho pucza besche. „Tamlej jo tön pucz, kotrej ton kamen chczu nescz, kij mi püpowvzisch/^
(Pzichobne bale.)
wasch htcj, — prawesche «Jona — nekomdj so
nibje, bofelj neikoj sam ponbzesch. Ja bubu bře
pzecz rooforo tede ale widzecj me nebudzesch.
N a w e z k i .
Swoschec; bubu cze wschubzom, bjej bubjesch me
Haslowske ftrbske towarstwo zmeje nedzelu
wot n tjo prosecz; trooju pröstwu bopelnicz pak
14.
sebr. w Haslowe pola Rebischa zhromabziznu.
bubu jenoj tel^m, bez po mojej woti, po mojim
R ö b e l , pzedseba.
fvobobanu b'ubj'e?" — Tole prawischi zubi fo
pzeb joho rootjomaj. Wön webzesche, zo macz
?!ebzelu za tebzeii 24. febr. nezmcje ant
dvbra jo, ale ztoz wona prawesche, b rbesche s» dziwoczanske ani p orschiske towarstwo
P r b kste j e rstw o.
stacz. Wesele won toho dla swoj pucz nastupi, zhromabziznu.
bziwnsche fo na tem ianern ftaju, fcej fłarofcje
labafche na roofofe höre ha zkmve, pzez fotrej
joho tbebjefche. Zjenem bobom zabe mawoho
fetetjfa ianć holtjif wuskoczi, „bjerj trooje bremeschfo" — prawesche won, ha czisne jomu jabulo do rubischka — tbele mojich bratrow, kotrechz
trcoja macz faj me pvswawa jo, bubzesch na pu(ju namakacz ha wele rmsche jabuka bubza hijcje rootti cji dawacz."
Zandzenu Sobotu Z i t a w Budeschine
pwaczachu:
Rözka
. .
Pzenczal
Jeczmeii
WöwS
2 toi. 5 nsl. t f j 2 tok. — ttfl
4
.
. .
•
7-J- »
— 3 •
1 »
20 <
— 1 »
15 «
— 1 •
2^»
1 » 10
»
25 •
Roch . . . 2 - 12^ .
— 2 . 71 .
Ach te bobrocziwa maczi! — zawowa mwo« Heduschka . 2 - 1 2 j - 2 . 7| .
^zencz wesele. — Tebe chczu poskacz, na tebe
Khana Bntre. 9 nsl. now.
Jutnitjka wukhabza kozbu sobotu z czewöm listnoin, ha jo k böstaezu pola rebaftora K u »
rzanka, m ÜLellerez k n i h a r n i , ha pob b o h a t e m i w r o t a m i w Bubeschine. Köjbe tjiswo
pwaczi i nsl.
3a Jutnitzku Postatvene nastawki habö wozjcwena maja fo wotebnej pola jenoho z rebaktorow
Ejischcjane pola K . B . H i k i .
Tziswo 8.
23. dzen februara.
Letnik S
1850
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Swetne Podawki.
so zase wröczichu ha közde wot nich sedem dmhtch, hörschich Hätz közde wot nich be, sobupziZe Schwicz^: Schwicza chcze do zada- wcdze. — Ha kak möze tornu wotpomhane
now Rakuskeje ha Bramborskeje zwolicz. Dez böcz? nide hinak Hätz pzez powaleno netnschoho
pak sebi nechtön mösli, zo budze netk revolutzi- schwiczarskoho revolutzijonskoho kraja. Budzeli to,
jonste zurwo pzez wupokazano nemskich czekarow Schwicza sama budze zase ztoz jo bowa, swoze Schwicze zatekane, tön so jara moli; dokelz bodne zbozomne kralestwo, bez tejn Hätz po swoczewa Schwicza sama jo dez mawoho wumenena jim netuschim zařadwanu swojomu könczej w
hörscha Hätz sami czi ha wosobiie su predkstojeczero skoku ncipzeczo beizi. — Hätz staj Rakuska ha
schwiczarskoho kraja dere wudokoneni ha pruhwa- Bramborsta zto dalsche wotpoladawoj Hätz wu­
ni zbezkaro. Ztö neznaje wot poslenej schwiczar- pokazano wukrajnech zbezkarow, budze nas blischa
siej wöjne fem tech krasnech lndzi, kaz Druej, pzichodnoscz wutzicz. — Na mezach pzepötaja
Munczinger, Ochsenbein, gurrer, h. t. d. bechu — so wschicze, kiz chczeidza ze Schwicze do pödla
ha tuczi seidza ha fu wösche stawe narodneje leizaczech krajow pzencz, jara krucze, ha wschicze,
rade. Tak dowho Hätz tak wostane, dha jena lotrechz pisma w dobrem redze nejsu, derbja so
waka zcře na meře ewropskich krajow ha zadzewe zase wröczicz.
wsche ztadomne, swobodne ha trajacze wudokoneno
Z P a r i z a 15. febr. — Telegrafiska pöwo dalokich wokownosczach. Newerno, nichtön wescz wozjewa wudeřene nemer w juznej ftancz.
nebndze na wutwařeno ha tez nicz na wupoře- krajine Narbon. Nimale w wschech juznech ha
dzeiio fwojich twaienow dzewacz, komuz znate ranschich Mach na to pokaza, zo möze, haj zo
zwözcziwe nepzeczel czewo nezdo zapalicz roze. budjrt nowo zbezki wudencz. 24 dzen mawoho
Joli Rakufta ha Bramborsta nitzo brühe necha- rözka derbi k tornu postajene böcz. Wöschnoscz
tej, Hätz wupokazano wukrajnech zbezkarow ze pak jo na to pzihotuwana. Franczowska jo do 4
Echwicze, dha jo to tak wele kaz nitzo, — haj habö 5 wojerskich wokresow rozdzelena, ha wezketscho hizczen wacze zkodzi Hätz pomha dokelz dzeczeřo wöjska w techsamech czele samostatni ha
nowe hnew ha zwobe z tamoj strone na fo zczeh- swobodni, zo neckebaja haklej na porutzena z
netaj. Ha zto budze? tefamö, ztoz w letu 1836, Pariza tzakacz, Haie smedza postajecz ha zkazacz,
dzeiz derbefche Schwicza tez tzrödu czuzech na ztoz ha kaz za trebne zpöznaja. Na srcmcz. sej»adana möcznarftwow wupokazacz ha wo krötkim me jo so wulka hara zbenewa, zo jo wöjsk a we-
58
dzeram tojfa möcz data; wobejejuwaja so tez na so poweba wot toobnoweita czerkwinskich recjcrjNapoleona, f i j pjecze nezto tajfe zapotzne. M i ­ fich řaboto sw. Jana habö Tcmplarow, zo böchu
nister wöjne zamoja fneistwo ha na liwiczu so woni mesto wojska zastupili. —
3 B a r l i n a . Nowii cjifchcjerffi zafoii jo
wobroGwschi, wowa wön z wulfim wosow: „haj,
wujschow.
Taf menuwane K a u tz i o n e fu jafe
haj, mö smö pzihotuwani — pzinczcze netk
postajene,
t.
r. föjbe, f i j chczenowine mubamacj,
jolt so warn zpodoba." Na to so na wawkach
berbt
w
s
t
e
peneze pola wöschnoftje zapowozicz.
liwicze zawosne howt ha hara zbehne. Nefotfi
ftanu, beija pjez sejmownu f trübüne, ha chczei- P j i nowinach, fiz fchescj frötj za tedjen roufa*
dja napjecjo mmisterej retjccj, dofelj pak Posta- bjeja, wot 500 hatj bo 4 0 0 0 tl. (za tem mesto
jene rad tech fiz wo swvwo proseli, ńemoje wopusch- jo, wo fotremj so cjifchcja). Nowine, f i j mene
cjene bocj, derbja so zase na swoje mesto wroeziej. hatj fchescj frötj za tedjen loufhabjeja, nejto
Pöwescj, zo jo bramb. minister 18 miljonow mene. — Dale jo wo temsamem zafone tej
za wojsfo zadaw, jo tez w Parizu haru natjinitoo. postajene: „ztoz neweme habö wumoflene pobawki
Wone r fa, zo napjecjo Schwicze pöndje. Jena zjawńe wobfmcjwe ha roznofchuwe, habo Postaftancz. nowina f torau prawi: zo fu so Rafusta jena wöfchnoscze hibjeüu wustaja — ma wot
Nusensfa ha Bramborsfa zjenoscjili z t m wot- 20 Hätz do 200 tl. pofute dacj habo 4 nedj.
pohladanom: wfcho revolutzijonsfe po czewoj Ew- Hätz bo 2 lecze w fwöbze seibzecz. Staüe so
ropsfej potwocjicj; ha zo budja pjichodne nal cjo tajfe nejto pzez cziscz, dha woboj pokutze na
noho tjafataj." To budze jara zl za pisařow,
z tem zapotzecz. No te jo blisfo!
fiz vza ha tez za tajfich, fij na druhich wele
J t a l s f a . Joli bje jaden jonuroane fraj retja. Wschaf jo to jenoj bram. zafon, fij nam
wo Ewropskej, dha jo to t o f f a n f f i . Pwödna nepwacji.
zema, fcj jacje wifuwano, mnoho wopotańo czuBrarnb. minister wöjne zada wot fomore 18
zech, — dobre ha fmelne frajne werch. Wschitko mil. toter penez za leto 1850, dofelj nuczfowne
jo so pjez zb jf zandjenoho leta pzememwo, jenoj ha wonfowne nalejnofcje zabaja selnische wojjko.—
nasch wöjwoda jo tönsamsne moftatv, ha wob3 M ü n c h n a . Protestow pzecziwo tej w
fcherim amnefttju dowoliw. Kajke pwode pak jo druhej fomoře wobzanfnenej emanczipatziji yeorn,
to nam pjmeswo? Ledem su so zafe torocjilt, dha jo taf wele, zo febt janej rabze ńejfu, zto z nimi
tez fwoje ntucjeńa z nowa zapotjńeja ha wösch- zapotzecz. Weste bře jo, zo pzecziwo tajfirn za»
nofcj derbi z nowa frucje napjecjo wustupwacz. banarn nirnale czewoho luba nebubza nitjo za.
Dokelj so na swojich famfn ch ludji bofcj zpusch- potzecz möcz — ha přena fotnora bubje so pze­
cjecj neniöjefche, b rbefche Rafusfich f pomocze cziwo emanczipatziji wuprawicz ha taf ta czewa
do fraja pvwowacz. Kwobe fu zafe taf powne, w cz zpabne.
kaz bhe prebe amneftije. Pjez najbwaznische
3 b r e z b j a n f f o h o f e j m a . Tön tedjen
siubena fu tucji ńemermcze lub naztzuwali ha bo w 1. fomoře fralowsfi natjiff wot nemffich
zabwubzili. —
Wöschiwscz jo tej za tem pzi- nalejnoftzow wurabjene. Wo hizon weseze, faf
fchtoa, zo tselbö ha brühe wöjnsfe potrebnoscje z nemsfej jebttotu steji. Taf be tez na naschim
z Franczowsfej melcjo bo fraja pjiwezuja.
sejme. Hizon wuöerf fo pji rossubzenu tuteje
3 R o m a . Penejne nalejnoscje jo Bamj nalejnofcje bzelesche. Wo fomore be tesamo.
n tf zařabuw aw, (menujcze pjez wuposchczeno) Wfchtczeřeńe je swojimi nametarni pzepazechu ha
ha refa, zo bubje netf fforo pjincj. Znate Roch-- nitjo nebö toobjanfńene. To tez jo te najlepsche,
schilv jo te penezepofchcjiw. Djiwne jo: zo jo jtoz su tzinicz rnoli. M ö naschtch tzitaiow nechamö
so to de wscheje hyxochefi stawo. —
Hijczen wobczezwacz z te'mi wulkimi retzemi, f i j su so
59
tarn bzerzeli, dokelz be tcla na föitcju wschltko
ruńa 0. Ienoj tochczemözpcumtq, zo z Karlowitz pzi swojich retzach za Bramborsku wulki
pzipad z trubüne wot pzipofuchařow bösta. M i nifter Vehr Pak krucze jomu napzeezo stupi ha
zpomnesche tez wo dleschej retzi, zo z Karlowitz
po pratvem zaben prawe Sachsa wacze nejo, dokelz jo sebi wo Bramborskej wobsedzenstwo kupiw. — Dale jo tez k pzizpomnenu, zo czi na
z wonkownej prawicz ; liwiczu pzecziwo Karlowiczej woswachu ha tak tez te poflene powalichu.—
Naschim tzüaiam budze (ubfche, te wo poflenim
tziswe ncwuwcvzme sejmske relze wot serbskich
nalezuosczow dzencz dale zhonicz.
Iednano drezdzanskoho sejma
wo namet znpöfwancza P . Cze'ja postaweno ferbstich sudnifkich zastöjnikow nastupaczi.
(Pofrotzowaiio)
Zap. Czej retzi dale: M o j i kneza! 6erb pö»
ta tej w froojim tjafu to na swetwo pjmeftj jtoj
joho cjtjrjt, ha jtoj sebi pjeje. Ja möju Wam
wobftucjicj, zo möhw tajkich pobczijcjenow fto
haj tawzmte powebacj, Haie ja wot toho wotpo»
hlabam. Rozprawa praji dale, zo jo nepjecjelstwo Serbow pjeejiwo wschitkomu nemskomu, ha
Üch pzinarobjena nedow ra w nvwschim tjafu i<tra pjiberawa, hbjej tola preb pjiblijeno bez wo.
b maj narodomaj m fto namakawo. Ja berbu
bow neprawb bla, kiz so jim pjeb fubom ftańe,
ienoj pob klöjtrskim subnistwom namakaju. J a
bre fem fkwabnofcj mein z tuteje ftron najwacze
sforjbow fwofchecj, to paf leji ienoj wo t m , zo
mi to wfchitko najblije leijt. Prafchejcje fo lubji
pob btuhimt subnistwami, ha wö bubjecjt tofamo
zhonicj. J a tube wuwozmu te fubnistwa, faj ta»
chantffe w Budeschine, bjej jo htjom nebostotfej
wotpomhane, bjej fu hijorn serbscze juristojo Postajene. Tachantske fubniftwo ma wilfu botveru, faj
reutierf z ezewej wernofcju praji. Drubje paf fem
ja fam fw bf bow faf so z lubjimt, z tjefnemi
mujemt wobfhabja, fajfe ńchobne rćtje b rba sebi
rechtaro ha gmejscze pr bfftojicjeřo lubicj bacj,
hejzoli tarn ha fem nezto jtoj fo jtm n mfft pra­
j i ńezrozema. Sffinfcerf bale praji, zo jo tej n msfomu burej fenfliffa retj hufto bofcj mawo zro»
zemliwa. Chcze fnabj wön z toho bowefcj, zo
to nitjo na sebi nima, b j Serbja hijcjen m ńe
bozrozecka, jto fo pjeb fubom z nimi stane? T o
moje naS zbobńe f tomu prafchenu hnacj: S u
ba lubjo fubnistwa bla, habö jo fubniftwo lubjt
bla na fwecje? Hijcjen na n jfo chczu fpomnicj.
K. ftatne minffter prajefche, hejzo fem joho prawe
zrozemiw, zo bubje ton w Bub fchińe postajen
afczesista pjichobüe z frajneje pofwabnicze pwacjene. Hejzo tomu taf jo, ba jo nejto hijom wot»
touberfej napjecjo prajicj, zo jo nepjikhilenoscj ftrońene, jtoj bech sebi hewaf jabaw. Ja fo
Serbow pjecjiwo ncmczowstwu pzecze jenak wilka nabjiju, zo bubja wsch tajfe ńeprawbe ff ře lepe
böwa ha to tohodla, dokelj fu Serba pjecze jenak wot minifterfiroa wotstronene; dokelj jto mözemo
wulku winu meli wo nemczowstwe swojich pvbcjij»
cjeřow wibjeez. To, jtoj wutirf za bobre fpözna«
te, moje ienoj k powetfchenu tutoho nepjecjelstwa
froujicj; ton jenitjfj pucj k zfebnaiiu jo ton, zo
so serbskej retji wschitke te prawa dowola, kottej
mö Serbja pjez to, zo nascht subnicze ferbffi ncrozemja? Druhe narnete sebi pr bfzbzerjo fpofofu
fo w tön tjad pji t m, jtoj jo nam pozkitjene.
Ienoj wo to doch hijcjen krajne fnejerstwo profew, zo bo pjichodne so tich nepraschawo ha tem
newmwo, folftj bře lubowo lepsche w fwowach
i i Boha ha prawb bla pjifroufcheja. Wuderk
| 0 bale jata moli, b j ment, zo so skörjbö ©er» wedu, w ffutfach pak je zakomdja.
Zda so, zo
60
chcze ministerstwo ferbfku wecz pobheracj, ha to mosle, tohobla bowolu febi k mcjomu wuspraw«
Serbja po tak wele nedohelnenech jaboscjach tej ńeńu fczehowacze pjiftajicj. Czezowomu namete
zaswuja, bofelj woni tzescza jafone ha lubuja jo bre pjez to nekak bofcj t jitiene, jo jo pola
krala ha fraj, bjerja pak tej na swojej narod- frajffoho fuba w Bubeschińe serbski akcjesista po«
nosczi ha retzi." —
fłajene. Ale, moji fńoja, to paf jo jenoj akczesista, ha hatjcuńe mi 'ńepjtpańe, fhmanoscj tutoho
mwvboho muja bo newestoscje fłajicj, ba tola we«
sta jhońcnoscj k tomu swuscha, j'oli berbi wu«
jttf z postaieńa serbskich juristow.'nutSstupicj. To»
hobla nabjiju fo j a , jo bubje fo tutön akczefista
da ftaj tooboj retznifaj pjibawoj, zo tu j o , ha bdrze bo aftuara ha jo-li mćjno bo affefforapje«
staj tdj prajiwoj, tzohodla tu jo. Rozprawa pak webrocjicj. Dale chcje wuberk, jo berbt fo te
jo jenitzcze tohodla na to fpomniroa, bofelj jo jabane postajeuo ferbffich juristow haflen pzi zra«
bopokazacj chczewa, zo derbi so hijorn tutcje fte« buwanu subnistwow stacz. To jo jara newesta
dowere dla Serbow skorjbam wotpomhacj. Wo wecz, f i j moje hijczen jara bowho tracj. Hejzolt
tem nemöje jatie wobskorjuwano serbskoho luba paf jo Serbow jabofcj ja sprawnu spoznata, ba
Rozprawnik D . W e i n l t g zamoja so pjecziSchenkel ha Czejej ha m n i , zo wuberk nepraji,
zo so pola Serbow panswoibanske hibofta narna«
kaja. Wön jenoz wo tem nekajke duchvwne zjenocjcno widzi. Ztoj pak tu nedoweru nastupa,
lejecj, kotrohoz hobnofcj sem ja sp^znacj ftwab- ńesiiie jeje bopdńeńo wot jan ch ńewestoscjow
nofcj mew. Ztoj pak to nastupa, zo namet wu« wotwisacj.
fcecfa taf balofo ńeńbje faj jap. Gjejowö, ba to
Zap. Czej praji vez bruhint, zo berbja so tez
w r n o nejo; bofelj wön w jenem najłupańu htj« tarn, bjvj jo nuzne, serbske protofole wcscj, bofelj
cjen bale bjo, ha spornnt na tu'jto, jtcj so w hewak ©erb zase mrozemi, jto pobpisa, ha newe,
Czejowem namecze ńmamfa, Hätz runij jo jap. hatj jo so jomu prawba habo kjiwba stawa.
Czej nam to privatne sobubjeliw. To su menuj­
Hrabja H o h e n t h a l : J a fem rozprawu
cze fhoste (kotrcj wuberk i'techa ja Serbow pji« czele tat zrozemiw, faz jo ju k. rozprawnik wu*
sporene mecz). Wosche toho Pak so w naschim fwabuwaw, ha fem ju toho bla z wesowosczu
namecje wschitko to namafa, jtoj jo jap. Czej powitaw; tez jjenoczam so j tej khwalbu, kotruz
jo prent retznik serbsfomu narobej baw. To
mecz chczcw.
ztoj jo f. viczepräsibenta Schenk praji», nuzuje
Viczepräsibenta S c h e n k . Ztoz zamojcno f me, jeden namet ftajicj, z fotrćmz, faz fo nabjiju
rojprawnika nastupa, ba mam jomu napjecjo tez wuberk pjezjene bubze. K. viczepräsibenta
bjerjccj: bhe boch ja tu rozprawu bjewacj mew, menujcze rekne, zo so ńeba wibzecz, be bubze
ja neboch so bwojcze na tu üeboweru ha te üe- nowo ziaburoano subnistwow bo ffutfa ftupicz,
pjeczelstwo wröcziw, fotrej, kaj wuberk wen, w ha zo moza toho bla (Berbja bowho tzakacz.
Dokelz paf jo wot frajnoho fnezerstwa ta zwölnowschim tjafu jara pjiberawo jo. Te najwajniwofcz wuprajena, ha tez, faz smö fwöfcheli
nische pak lejji wo teilt: Ja fem wo swojej retji
hizorn pzez sfutfi wopofazawa, bowolu febi ton
wuprajiw, zo mi namet wuberka baloko boscz namet stajicz, zo böchu so bo wuberfowoho nancüdze, zo pak jon ja japotjatf, ha to ja busch» meta n fotre swowa pziftajtwo, menujcze: pr na
ne zapotjatf bjerju. Rozprawnik jo tube bruheje fomora chczewa w zjenoczeńu z druhej pzecziwo
61
hnjttomu
knezerstwu tu zadoscz wuprajicz, zo kursa nabozensku wutzbu dawaw. Nuznech wob„t a k k h e t se Hätz m ö z n o , w sczi p a k "stejeiiow dla Pak derbi so nowomu wurzerej
pzi pzichodnem zřaduwańu a t. d. potajkmi zo sosch rsche m sto wotewricz. Najpřede derbi menujqe
te swowa pzistaja „tak khetse Hätz mvzno, wefczi wo sczehowanu fcrbffejc peticzije wot jutrow poiadi'te serbska retj na seminaru wutzena, ha tez
pak."
Minister Zschinski praji, zo pzecziwo tu- serbjka schula zawozena böcz, to wschitko pak pod
tomu nametej nitzo ńtrna. Tez wuberk jo z m'm wedzeiwm tajkoho muza, kiz w cz famu ha tez
pzezjene ha duz reka netk namct wuberka wo serbflu reiz defe znaje. Potorn jo tez k pzifpomczewem kaz sczehuje: „ K o m o r a chcz w a w fteńu, zo budze litzba seminaristow wo krölkim
zjenoczeiiu z d r u h e j komoru pzecziwo Hätz na 60 powetschena. Naposledku wobsteji
w Budeschińe praparandski wustaw, kiz jo wosebe
k r a j n o m u knezerstwu t u zadoscz w u ­
p r a j i c z , zo chczewo tak khetse Hätz za serbskich hölczow zawozene, Hätz dotal pak
ze senünarorn wo zanern zjenoczenstwu ftaro Ha
mözno, wesczi pak P z i pzichodnem z r a d u tohodla
tez tak kaz böcz derbjawo zřadowane böw
w a i i u s u d n i s t w o w pzez postqjeno serbnejo. Tohodla fu berbeli za tajkim muzom laskeje retze möcznech j u r i s t o w p o l a tech
dacz, kiz bö nicz jeno mcsto predawschoho wusudniskich wokresow, kotrez wele serbtera wupelniw, Haie tez te spomnene pziswuschskich, nein skeje retze nemöcznech p z i noscze na so wzacz mohw. Za tajkoho muza
swuschacze'ch m a j a , kaz tez po p o t r e b fu pak k. W a n a k a spöznali. K . Wanak jo
nosczi p z i proczesualnech zakonach n a
w obs t e j e n a tech w Saksonskej b ö d l a - serbski duchowne, kiz hako tzwöjek, pädagoga Ha
c zech S e r b o w po möznosczi kedzbu theologa runu tzescz zaswuzi, ha kotrohoz budza
joho pjichodni kollegojo wesczi tez z lubosczu
bracz, ha te t o h o d l a n u z n e w u s t a j e n a
powjtacz. Zo snadz bud'^e wön pod liienom viczebez wosebitech khöstow za S e r b o w do
direktor swoje zastojnstwo nastupicz, to wotwisuje
skutka stajicz.
Tutön namet bö wot komore jenowösiie wot nowoho zaradwaiia seminara, ha namafa so
pola druhich seminarow tosamo. To paf wot-horewzale.
wisuje hizczen wot krajnech stawow. Zo budze
pzichodne jenoz jeden wutzer czewu naboznu
wutzbu daivacz, to lczi wo pädagogiskich zakoZ e S e r b o w .
ftach, ha jo so k. direktor te£ sant wuprajiw, zo
N kotre ncmske tzasopis fit tu powescz roz- chcze tu|'amu wotstupicz, hejzoli so hödne nrnj k
fch rtTt, zo jo scminarski direktor D r e ß l e r w tomu namafa. Wschitcze Serbja paf mö^a k.
Budeschini wot nabozneje wutzbö suspenderowaiie, Wanafa na joho pzichodnem nowem mćfc'e z
ha zo budza so ze scminarom pzemcneiia stacz,radoseju powitacz, dofelz jo piez swoje dotalne
kiz maja wotpoladanam westeje poliüskeje strone staroscziwe stutkowano za Serbow, wschilfim tu
swuzicz. To pak nejo wemo, ha ma so czewa westvscz podaw, zo budze so za serbskich mwoto cz tak: dotalne prent wutzer na seminaru wo- dzenczow taf ftaraej, kaj joho zastojnstwo ha
puzczi swoje meftc, ha ma so te same tohodla poladano na serbsku narodnoscz to p ikaje.
znowa wobsadzicz. Tutön prent wutzer pak ma
Z Budeschina.
Posleńa zromadiizna,
po potrebnosczi direktem zastupicz, ha wosebe tez fotruj r tjeńffe towarstwo p^cd froifirn d^erjefche,
naböznoscz (Religion) wutzicz. To jo dotalne be jara seine wopötana, tak zo bö l dom jeden
wutzer tez wo wsch m tziniw, ha jo nicz jenoz waz rn sto namakaw. K. Sevfertowa rozprawa
präparandam Haie tez feminariftam 1. ha 2. wo ivujisfej hypothekarskej pofwadnicze be jara
62
duschne wuwcdtena ha powuczacza. Wschitkim böcj na t mlej cjejfim pueju swojoho stvaboho
so tat jara lubesche, zo so nichtön bo 1 1 pretjsena!"
Pzeez tvobcjejnifchi besehe joho pttcj, sfawö
nehibasche. De böchmö jenoz prawe börze zas
trisachu wösche joho wowö ha pujcjachu mawo
kromadziznu mćli.
3 B o r k o w o w to delnech W u z i c z a c h . sw twa na zkropawu jcjejftt. Na prawvm
Ziasch wobstarne duchomnc Matenk jo wumrew. ha na liwöm boku wotzinachu so hubofe bj re:
Tajfoho bohatoho sarata lochko nenadendzesch; z jenech woheń sapasche, z bruhich wetsik buhjepzetoz roon be muj k najmenschom wot 80,000 sche, ha jana rufa so ńenamfa, f i j bö joho »beb«
tlr. W o nasche wupröznene duchomnstwo su so »va, — hnbene so jenoj won bale cjeńefchc. Ach,
ff. sarar N o w f a (wudawar brambörsfoho serb^ faf so jomu ft sfafche ja n fim, fij bö joho ja*
sfoho czasnifa) ha M a r f u s , farař w S ö u l - wosczmo swöschaw ha joho tröschtuwaw. Ale
f i m R a n j i i pola swoho Komarowa ha reftař jenoj sowö sutachu wofowo noho ha z fjibwami
joho bo wowu cjepechu, wödne rapafi ftraschliröe
K w i c j k a z P i c z n a zamojeli.
— ski.
na ńoho rapachu. J0H0 möcz so zhubi, ha
zrubne ztene so na Jfropaivö fameń ha bojazne
ha steskiuwe ja pomoczu ladasche. Wo temlej
W c z e l f t w o ha bratrowska luboscz.
»vofomifTteitu wobswccji joho zbobom fivetwa mro(Dalcwebzeno^)
tjel, wona so pjeD mm bele pnscheji ha filej —
Won bale swöj pucz dzesche, Haie nicz wacz bwaj ńebeffej janbjelej stojeschtej pjeb mm.
taf wesele skafajo. Netfoj be delfach w dole ha
Husto buhja zeinne pownöczne weisiki pjez
dzesche po zelenej wutjeze bale pzi mawoj retzcze. fejena liteje ha fite zas pabaej pötjne. Hizon
Dmde bez stawami balofo bo ianoho fraja tot« röje swoje roojtjfi f zemi pojscheja, hijon so toele
bzesche; to joho zweseli ha jomu mocz ba, f tawzent fcjqaczech tvopejfow zrubne zahej smercjt
balschomu puczej, Djej sebi najmene möslesche, napjecjo zibuwe, jarobnif swoju nabjiju tvotemrecj
ja tzornej sfawö brube jabutjto bo diemeschka wibji. N tf nal cjo cz wu swoju möcz napina
pane, wesele popan »von fözbe. Haie nicz jenoz ha wojowe pjecjiwo rojaqej zeitte, wvtftfi cjefaja,
jabufa l tachu bo joho břemefchfa, tu ha tarn fite tahje, »vorewajo swöntjko zabe mrötjelom wutej cjejfi farnen bo noho pane. To bře joho stuptbe, jtoj zrubne f zemi »visasche, zas stawe
jara bo rameńa czischczesche, Haie wona b ma« ha jtoj ztbńene b fche zas so zruna. Tajfa
cjerna roola, te fameńe berbjachu tej nesene böcj befche wesowoscj toho so djiwaczoho mtvobjenqa,
Hätz k fönczej toho pucja 5 jto jomu »vosche roofta, bej »von tej bweju janbjelow wutaba. „ M o j
hatj je fcjerpńe bale nesez. Swöntjko bře pjecz fmoj ; iiebeS pjij'chtooj — praweschtaj ivonej —
wösche ftupafche, ha pöt jomu na tjole stejefche, ha fmoj twoju nuzu zhoniwoj;chczeschli so naHaie r tjfa f joho liwicze jomu tjistu wodu f maj dowericj, bha chezemoj cji je wschcho nepicju ba ha z ttej zase nennt möcz, na praroem zboja pomhaej, ha tebe hatj f fönczej cjejfoho
„ „ J a chezu twoje brems
boku pak fhöbne lest, wo tum ptatjfi wesele spe- pucja boröesej." —
wajo, tjaö jomu pjifrotczichu. — Haie vefa cjt polöjicj, chczu cji rabjtcj, hbej tu nuze buso potja pomawu wot pucja wicj ha ptatjforo b j e s c h " — prawesche tön jeden. — „ H a ja
sp wano so zhubi, pod toisaiemi ffaroami wijesche chczu cji pöt z twojoho tzowa trecj, na jkroso puejif, höltjfoiu z fameńemi bo pjecz wacz, pawö puej cji röje swacz, cje höjicj, bej b'djesch
ha te* z jabufamt pjeeze tiieite; ftvöntjfo joho rańettć;" — prawesche tön bruhi.
3 pufotaezej wutrvbu ha bez r tje ftejefche
zawosne palesche. „Ach maeji — zawosejesche
»von, — „moje bremo rite f zemi twotji, lieza- mwodzencz ha rtemebjesche Hätz w bziwnem sone
63
lezi abö nicz. Wön rufu wnpz stře, ale neweZ b e r k i.
dzefche, fotromu ju bacz; polada na tobo, chczesche
ju tomu, polava na tamoho,chczescheju tamom
* © t r a f c h n e w o f o m i f n e n o . W l cze
bacz. Zdobom zmosli so ha da kojzdom jenu 1810, hafo fral Murat, ieb n z najřeńschich i»urufu, ha wobei hromadze joho wedzeschtaj hat; zow swojoho tzasa, wosebüe wo swojej pöschnej
k könczej czezfoho pucza. Ha bobńe pucz hiz- huzarskej braseze, k nutspanenu bo Siczilsfeje so pziczen bole zfropawö boiv, wonej joho newopufch, hotuwasche, pzinbze pofwabnif (Zahlmeister) neaczischtaj. Tez so wobsune, wonej joho bzerzesch- politanskoho wöjska na bompuczit z Neapla, dzez
taj, bei pane, joho zbehneschtaj, besche wön mutz- besche pziprawö f poswanu penez zřabowaw, pzez
ne, dha jomu picz ha swodke jabuka k jebzi ba- kraj bziwich Kalabrezow. Won poswa swojoho
waschtaj, joho bremefchfo na khwilku nefefchtaj, swuzownika bo pr bfa, zo bo w jenem mestatzfii,
jo bo jomu potvm löze botoo, — hojefchtaj joho fotrez hizcze bofanecj fo nadzijesche, hozpodu febi
ranc, dez bechu joho czenie na puczu zbrapali, zamojiw. Haie bzen besche tuzne ha won zaha mefele hromabje bale bzechu pzez höre ha pozbzi fo pzez pomawit j bzeńo tat jara, zo
pzez botvo, faj jich pucz webzesche.
tamne mstatzkobojecj nemozesche, ha wo ftarem
Wesele bejjo mwodzencz hledom swoje břemo pzezpolnem twarentzku na broze pzenöczuwacz dertjufefche, zadc ńoho tzome tzmowo skawö, piebe besche. Hospodar besche wulki frute muz z bruńoho řflii pwödne kraj, bzez koncz swojoho pucza nem bezwotzom, ha ze seines brobu zarofezene.
wedzesche; pzecz blize ha blize pzinbze bowho Puczowař bo pzeczelne hoře wzate ha befe hopozadane bletzt; — zjenem bobomstojeschetarn! spoduwane: k spanu pokazachu jomu pzez flare
— wscha nuza b zajschwa; — wesele labasche fbabwate skhod bo bwukeje fomorki. To rnefto
»von na bvwhi pucz, na ńezbozo, kiz pzetraw b . besche flrabzne, ha bure bez zanka. Czuzomnik
Dzakoimie pan fmojimaj wedziczcřomaj wokow ftaji stoltzk bo buri ha powozi swoje wotre naschtie. Modzenczowa wesowoscz b sche jimaj naj- lobuwane Pistole kebzbliwe pob fwoj rooroaf.
Sebent besche so wön bolenew, Hätz belefach w
lubsche moto nawozwaiiohoproczwana, netf chczesch«
taj zaS so bo neb es wroczicz, Haie tu pzistupifhezi hant wuswöscha, kaz böchu tarn ludzo nutd
modzenczowa macz ha proschesche jej: „Wostan- pzischli, ha zforo na to wufwofcha wön stowpe
tcj na zcmi ha pomhajtej mojim bruhim dzeczom jenoho muza na zkhodze. Pzez zkawbu w dutez faj tomlej, webztaj jich po czezkim puczu ha räch swetzesche sroi-qa, fotruj hoře pzinbzacz w
zafwuM sej jich bzak ha zonwano."
rucz m jesche. CZische twotzesche wön bo buri,
Ha wonej zwöstaschtej tu, bödleschtej z tjmo» ha bej pötne, jo nezto na putzu stöji, wotwotzi
tbefoin, ha b fchtaj joho wutzeřej wo föjdej pocz- je wön taf balofo, 30 mozesche swoju rufu nuts
cziwosczi. —
Ha tzwowefojo jej lubwachu, tefneez, na tzoz won stoltzk czische Pietz fune ha
spewachu jimaj fhi-rlusche ha twarachu jimaj wow- nuts stupi. To besche hozpobař, swetznik w jetaře, ha wopruwachu swoje najlubsche.
nej, ha wulki nöz w brühej rucze. Wön pzi­
Ncch jo pucz pzez ziweńo tof czezki Hätz stupi blize k wozej. Wöschk napja swoje tsetbo
chcze Ha bobńe tzwowefa ńezbozo ha hubeństwopob posleschczom, zo bo so reffet pera liepotnew.
tez hizczen bole czifchczawo, wonej jomu rucz k Dez muz f strońe woja stupttt) b , bzerzesche wön
pomocze batej ha wön itepoblejji; ftech so jeju tvofchfej sweczu bez Wotji, fotrez pozdatzu krucze
wowtaře pob stveta prochom zahrebaju, wo wu- spasche, hale brabe skrabzńe na swojoho strafchtrobe tzwowefa su jej fwate metta: pz eczel- noho hozpobařa polada. Tönlej pöjfne fw tznif
stwv ha b r a t r v w s f a l u b 0 scz na wetzne na föncz woja bzesche febi po stoltzk na bruhej
ftrońe fomorki, ftaji jön k wozej ha ftiroi na ńon,
zapisane.
64
toulfi nöz hizcze w rucze dzerzo. Wöschk chcze- 40 wöschfow ha 348 pobwöschfow ha woja»
sche rufte höre skotzicz, hako wön wldzesche, zo fotv, ranenech bö na 100 wöschkow ha 1614
tonlej z kwatkom nezto khetrech kruchow tuiznoho, podwöschfow ha wojafow.
kotrez wösche woza wisaschc, wotr za, ha fotrej
puczowar přeb pötnew ńebesche. Na to wotN a w e z k i .
stupi hospodař, wopuzczi fomorfu runa taf kebzbliwe, faj pzischow be, ha dz sche f fivojtm pteDzakprawenv.
te pzindzenem wödnem hosczam bele. Kajfi ftrach
Zjawne b^af zaswu;i w sczi nasch gmejski
wöschk froojttn wozu lejzv — pcbarmo — toufta,
predkstojeczer, fn. Heinrich L e h m a n n ; tiicj jemöze sebt kozde moslicz!
* Czcrkwinsfa statistika z Hawstrijasfcje. Po noj jo jo wön hijon pzez tft l ta tute sastojnnajnowischim statist skim wupokazomu namafajit stwo web ha to barrno web, Haie tc\ wschitfe
so w fhezorskich krajach bez Wuherskeje 6 1 , 8 8 8 wunoschfi, fotrej na 23 tlr. wutzina, ze swojej
meschnikow ha fiieznitzkow, ha to: 35 f 728 Fa- mojchńe zapwac^iw — ha wösche toho hizcjen
raroto ha Kapwanow, pott'm wo 703 mnischich 2 0 tlr. bo nafchej pofwabnicze za fhubech bo»
flöjterach 14,500 mnichow ha 6000 Klerifařow; brocjiwc bariw. M ö jomtt toho bla z tutem
wo 113 fneznitzfaczech flozterach 3660 fneznitz- nasch najwutrobnischi Dzaf prawimö ha prosemö,
kow ha 200 Noviczow. Tuchownstwo w W u - Böh tön wschohomöczne chczew jomu tute bobro­
herskej wobsteji n hbze woko 20,000 wosobow te mnohe zohnuwacz, ha joho nam hizczen bowho
strowoho zbzerjecz.
(parschvnow). —
* Kaz bramborffa woborska nowina pisckc,
P a n c z i c z 23. m. rojfa 1850.
taf jo w zanbzenemaj bw maj letomaj bramborI . Trutz.
ffe wöjsfo w Barline, Poznani, Ersurtze, Frankow mene wsch ch bruhich.
brobze na M . Drezbzanach Wratzwawe, Jserloiie,
Pzlchobnu sřebu wetjor zm je budcske qerfmin»
©berfeloje, SchlcSwigu ha w Baden sfej na scz huwacze waschno czeipewo: czete morenech bö ffe towarstwo zhromabziznu w schuli.
Zandjenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwaczachu:
Wöscha !
K ö rcz
tl.
Rojka
Pzencza
Jtczmkü
WowS
Roch
2
4
1
l
2
Nischa
|
Pwaczisua.
nsl.
tl.
nsl.! ti.
5
2
1 27;
5
4
3 20
171
21
1
1
2;
1
1
n
12| 2
7|
2
Wöscha |
Siebjna
Korcz
nsl.
—
—
19
5
10
tl.
SBofaj
Jahwe
Hebuschka
Berne
St. butrej
2
4
2
—
nsl.
5
20
15
25
Nischa | Eitbzna \
P w a c z i s n a.
tl.
nsl. | tl.
2
2
4 12! 4
8
2
2
—
28
18
—
—-
Nsl.
2*
18
124
22;
12J
Jutnitzka wukhabza fozbu sobotu z czewom listnom, ha jo f bostaqu pola rebaftora Ku«
c j a n f a , w Wellerez f n i h a r n i , ha pod b o h a t e m i w r o t a m i w Bubeschine. Közbe tziswo
pwaczi i nsl.
Z>, Jutnitzku postawene nastaw f i habö wozjewena rnnja so wotedacj pola jenoho z redaktorow
Czischczane poto K . B . H i f i .
2. dzen mercza.
Letnik 3 .
18541.
W n d a w a r e
j
J a k u b l i u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
S w e t n e podawki.
zcjewkow za fufobne fraje wostacz. Wine doscz,
po wfchej möznosczi tajke wotpohlabaüa zadz»Z B a r l i n a . Ta powescj, zo minister wöj«
wacz. Bez biamborskim wöjskom w Badenskej ha
ne 18 milionow peneS treba, jo welc stracha ha
tiej rakuskim w Arlberg, kotrechz jenoj reka rozdzebojoftze natziniwa. Wschicze sebi mosla, zo jana
Ii, jo najwetscha pjezjednoscj, haj najnutnische pze»
hinajscha wina böcj nemöje Hätz wöjna z Rakuczclstwo. Woni so pilńe tez sobu wopotaju, ha
skej. Nctk pak su so teln zase trvchu zmerili;
na zhromadne wotpohlabaüa swawu wunesuwa.
dokelz pjetjorawschim jena powescj, kotraj jo po
M a n n h e i m . Na 18. fedr. pzewesechu pzez
wschem zdaczu zministerstwa samoho wujschwa,
nasche mesto wulku hromadu kachcjow; tefamo
zczchuwacze pjinese: zo wöjnske pjihotuwano nt»
pzindzechu z Belgiskej ha dzechu do Schwicze.
komu druhomu Hätz Franczowskim üepwacji. Na
Wöschnoscj potucji tefamo pjepotacj ha (cj, wone
Franczosu? to su tola djiwne retze! wschak
bechu z tsclbami napelnene. Zo üeböchu do wopaczhczen to w„Wochenblocje" stawo nejo. Ta wecz
ta! d z i w n ! Hätz so böcj zda, Pak traj tola nech rukow pjischli, zkowa fcbi je nascha wöschnoscz.
3 Münchna. Emanczipatzija zidow, to r «
czele tez to ńejo. Weste jo, zo w Franczowskej
fa,
zo betbja jibja wo »schein porune prawa z
zawosne schert Ha zo so nezpokomni hijon wot
dleschoho tjafa sein mßcjne pjihotuwaja, te jim fjefcjijanomt m cj, wo prenej komore hijon Wob»
wohidne netufche knejerstwo powalicj; po cze- zanknena, jo netk wo wöschej radjr k wuradzenu
wem fraju su woni mutjili ha jtjuwült. Wu> pjischwa. Mnoha wetzina so tarn pjecjiwo tejden pak tuta nowa revolutzija, ha dobödze traz, famej wuprawi ha zakoüski natjisk, f i j be tej
(Ha to mć>je so zkerscho stacj hat; nicz, dokelz za to, jo zacjisńene.
Na würtembergskej, badenskej, bajernskej liteze
ztö fcha w , Hätz budje wöjsko swerne wostacj)
bha jo wcste, zo so tzasetamnoho letstotetka wrö- bubje wulke wojsko rakuskich ha bajetnsfich roo»
cja (ztö bö nnvedzaw zto chcze to prawicz?) zo jafon? m sto bostatj ha kaj prawa, pob rakuskim
Franczowska mzbvjnem tjafam napjecjo djo — wöjskawedjecjeru. Komu topwacji? komu hcwak
ha zo tajke podawki tez nelmdja bez bezbözncch Hätz Schwicze.
66
3 F r a n k f u r t s . Nascha woscha rnbci (Se­
3toz G r i c h i s f u nastupa, dha jo hizczen
nat) jo wobzanfne'wa, tsjomfralowskomu zjenoscje- pzi starem. Jandzelscze z nimi kaz z nepzeczelami
nu, (to jo netk po wotstupenu Sachsenskcje ha Ha« wobfhadzeja.
K on stan t i n opel. Wo tamnech nowinoverskeje taf wele hafo Bramborsfa sama) nicz
nach namakasche so wöndano dlcschi nastawk
pzistupicz. Rafuska zpolzina pzipad döstawacz.
wot wöschnoscze, fiz prowt, zo jo czcwa nepzeZ e S c h w i t z e . Schwiczarffe nalcznofcze zjednoscz z Rufenskej ha Rafuskej zmerena ha zo
nastupacze pöwescze dzencza czele hinaf flincza, jo Sultan wobzanfnew: tech wo Schumla pzehat; wöndano. Pzedseda francz. republifi jo pis- böwaczech lvtihcrfftch ejefftenech pzez wosebe f
mo do Barlina, Wina ha Petersburg pöswaw, tomu postajenoho fomisara do L a m a pzesadzicz,
wo fotremz refa; „zo wen wot Schwicze nitzo wot jow na parowodze (Dampfschiff) na fupu
zadacz nemöze, do tzoz wona sama nezwoli." Malta pzewescz; ha zo möza tuczi potent htcj
Wina toho jo. dofelz so Jandzelsfa tez do toho dzeiz chczeidza, jenoj turfowsfe fraje wacze namescha ha wschomu, ztoz swobodnoscz Schwicze stupicz nesmedza; — ha zo jo so Rusensfa z
zadzewe, napzeczo stupi; Napoleon paf tola Jan-- tem zpofojiwa, ha bösnadno dre tez Rafusfa. —
dzelsfu necha f nepzeczelej mecz. Jena druha wiC h i n a jo jeden pzewulfi pohanski fraj wo
na, fiz jo Napoleon« k tomu hnuwa, jo, dofelz ranschej Asizfej. Jandzelsfa jo kaz wsedudzom
wön sam piedawschich tzasach hafo potomnif Na- tez do techlej wotleizanech frajinoiv swoje fiieistwo
poleona wupofazane, w Schwicze fhowanfu na- doneswa. Ncfotre wöjne hizon z toho nastachu,
mafa, jow pzeböwasche, jenu wutzernu wedzefche, fotrez pzecze zbozomiie za möcznischich Jandzelsfich
ha wo Kantone Aargau prawo frajownifa dösta. wupazechu. To tez jim fhrobwoscz tzini, dale
Z R o m a . M o so z nowa nadzijemö, zo ha böle so wupzestrecz. 3.afe jena nowa wöjna
budze Bamz zforo pzincz. Pzedseda francz. re­ bez nimaj nastacz röze. Rech to bozeme jo faz
publifi jo arczebisfopa z Bourges wotpöswaw, chcze. Jena druha naleznofcz paf pzi tcm jo,
pzi bamuzowem wröc^enu do joho frajow Fran- fiz nam tu w cz waznu tzini ha nasche zatzutza
wubudzi; menujcz : wo tutech pohansfich krajach
czowffu zastupicz.
Franczowfcze w Rome zpotzinaja jara kru- jo pzez weleletnu staroscziwoscz fzesczijanskich fra­
cze wustuywacz. Hätz dotal mcnachu, zo budza jow ha nep^ewinitu proczu misionarow semo kzsz doblem mcsto zm ricz. Dofclz paf fo tohozru- ftzijansfeje wöre fo zaforenicz zpotzinawo. Taf
na sta, zo böchu francz. wojacze napaiieni ha nesm lne Hätz hewaf chinesiffe fiieistwo pzecziwo
zfönczowani, dha jo netf wöjfla wedziczer wufas fözdomu tajkomu wotpohladanu wustupasche, jo
dato, zo derbi fözde, fiz nöz habö tfelbu pzi sebi so wone po tzafu nuzuwane widzawo, k tomu
nofe smercze wumrecz. To haflej jo lud prawe melczecz haj chinesiffi fheizor jo wufas wudaw,
zafwobiwo, ha na swetnem dnu böchu freicz me- fiz wuznawaram fzescz. wer swobodnoscz dowola.
sta zafe tajfe nefmanosczc wuwedzene. Netk paf Nćtf paf, kaz jo so to hizon prede tez taf stawo,
stajne seine potrulle nahasach wfchech fotrechz trechja, budze wesczi Po wuderen m nemere z Jandzelsfim
pzepötaja, ha dzeiz te najmcnsche namfaja, habö te najprensche, zo budze sochinesizke fnezerstwo
ztoz so hewaf jtm wobara, bez smelnofcze do na fzesczijanffimi wobodlerami swojich frajow
jastwa wedza; wöndano rnejachu wofow 5 0 0 te weczicz, tzim mene napzeczo jandzelsfej pzemocze
zto zapotzecz moza. —
zbozo, ha to na jenem dnu.
Nedalofo m sta N e a p e l leizi V e s u v , jena
3 N e a p l a pifaja, zo tam tez jara schert.
Czewa frajina Kalabrien jo do woblezenskvho zpodziwna hora. Na jeje werschfu wotewri so
bezdiia, fiz do hubine höre wedze. Nekotte zfustawa (Belagerungszustand) Postajena. —
67
liz khrobwe tzwojek jo tarn bo brucha hcre zales ffeje feriitufche nepjindjechu. De böchu tebem
habö so tarn bele puschczicj daw. Khrobwoftz pilnischo Hätz so sta pschischli, bo w scze jeben
t tomu swuscha, bofelj ftaińe so z üeje furi, ha muz wuzwolene bow, f i j bo swerne za zbozo Ser«
nuczka tarn secji ha burczi, ha so wari ha zeli, bow r tzaw; Haie taf ta wecz htnaf wupaje faj
wetzne wohen tarn resfa ha zri faj najwetsche jo to fojbomu znate. Wele wot te'ch Serbow
rimotańo, zo zema cjepocze. Tzas wot tjasa, paf so tvobcjejutbe, zo bawfow liieńe ltejo^ zo na
dez jo wohen Frucht newibzanech skawow wotwa- fejiiie za Serbow prawe boscj neretja. Zw bha
liw ha je bo waraczoho wusmuja zirariro, wu- paf jo na tem iviita ? Tez Serbja nechabja
prvzni so hora tohosamoho, — wumecze zeliwe wttzwolecj dha bubje sitabj jeben brüht tmizivcwohen, ha rozmecze ibele mil balofo famene, haj leiie, f i j drube tola htnaf zmoslene jo, hafo Ser­
czewo skawc — ha czewa r fa tamnoho muf- bja fu, faj to pokaza fcjmsfa pöwescz wot l .
miijii, L a v a menuwane, nuilme so z werschfa foni. tejefanteje Jntiiitjki. —
höre ha wali so faj lijenqa bo pövlaleijaczech
Tjefcj, haj jara wilfu tjefq berbimö paf
krajinow ha zapuscji je. To sta so tarn tej nntprajicj jertomu jara tjesnomu nemqej, f i j wo
nebawno, 9. 10. ha 11. sebruara z jenej mo- n tuschich posejbjcnach 1. fönt, taf horliibc ja
czu ha suroroofqu, faj »bele zafrasnech l t tbaez Serbow retjesche ha po.pschiswuschnosczi Serbow
bowo ücbe. Hora zdasche so faz rozkwöta boq naicznoscje zastupwasche; memtjqe fń. Sche n k
— wösofo höre so walacze wohen zatjerweni czewo z Bubejchina. Jomu pwacji to jtoj pjiswowo
nebjo fowofo; wucjo ha rucjo b swöschecj, pze- praji - P j e c z e l a z p ö z n a j e s c h w o nttze. —
cziwo fotremz jo najselnische tietbebro, rotchor ha
Serbam bö wot 4 . wuberfa naschoho sejma
nmotcmo řana cjichota — zcma ztesche ha cze- faj Jutnitjfa poweba, pr bfmetane, zo fu Serbja
potasche — ha Lava wuline so ha beijesche, z politifkimi ha z panswowansfimi hibańamt zjehobzinu schcrofa r fa, tft hobjine pucja balofo noscjeni; zo so Serbja jara neluboscziwi ha neha hijqen, Hätz tutu powescz pisachu, nebe pze- w riwi napjecjo N mczam wopofazaja. Haie
stawa, swoje nezbojne zowm bale walecj. Na tön tjefcje jara hobne fn. Schenk, f i j jo tola
wtcm puczu so jt nitjo nestaja t nicz jenoj zo Nemcz, bopofaza, zo rna Serb powne prawo k
pwobne, zonwane frajine zapusczi — ja frötfi tomu, ha zo Serbja, börfte brube napjecjo N mtzas böchu czewo wse pobnutřene, fheize ha czam trochu üeweriwi bölt, tola po tem, bej fu
czerkwe powalene ha na jich rnescje zawosta ze- pjepofazani, zo N mcz z nimi befe ntern, tez swoje
liwa famentna jfruta. Zawosna jo natzinena jitbeńo za noho sabja. Tjescj ha bjaf böbz tojfob.ft ha bezbözne tiecherie lub. Zeni, prawi hodla hijcjen junfrotj pomemtwanoimt fitezej, za
pisar tutoho, zeni ja ftebubu zabocj, ztoz fem wi- to, zo wön hafo N mcz, Serbow taf zafita.
djaw — pzebznamo sudnvho vna fem pjeb woJ u r i j Hawzten ©jarttab.
tjoinaj m ro. —
3 33ubeschtna. K a f so t o l a tzas
pzem i'ia! Tolej praju sebi fojbt frotz, bej
na n iftscbe ferbffe jitbeńo pomöslu. Jenoz wo
nt'fotre frotfe l tfa polabam bo zabe, ha fajfi
3 e <2 e r 6 o tv.
rozdjcl pötnii bez neksischiin ha tebomntfchim tjaWo 7. tziswe nascheje Iumitzki tjitachmö som. Zahořenoscj za ferbffu narobnoscz b fche
te swowa: „Jow de praibe wiojecj, zto jo na bře hizorn tez tebem uefotte mwode wuttob ö zajentzfim wosu lejjane.
pjijawa, Haie tute b chu faz famotne kweiki wo
Telei swowa nech sebi wosobne czisami f toilfej Haie pustej zarobje. Jich kczcw besehe drc
wutrobe woznm, fij na wölbu wo tjasu belan* lubozne, Haie pofrete; wschubzom wofowo nich
68
rosczesche pobufchacza pjanka, kiz jim möcz k pzecziwnosczemi wojuwacz. Liwkoscz Serbow sarosczenu precz beresche, ha jim ze zaznej smerczu möch, nebowera ha mawomösnoscz ftajachu fo
rozesche. Serbska retz, ta n ab ob na, besche ja pröczuwanam wo zbuvzeno narobnoho jatjucza
zpatnu burowku meta ha z towarstwa wosobnech wschubzom napzeczo. Hale wobstajnoscz ha wuwuzanknena. Serbska narcbnofq, tuta nnvoba traczo jd tutu liwkoscz bo horliwoscze, nebowcru
lipka, kiz bo sucheje zcme zasabzena pobarmo na bo najieiischeje nabzije ha mawomösnoscz bo wuwokzewacze bezcziki tzakasche, sknesche wo swojej trobitoscze pzewobrocziwo. Tajke zabzewki neb mwobvsczi. — To jo so wschitko pzemeniwo! chu paf jenoz znutskowne ha wo Serbach fa«
Tamne kwetki nefteja wacze pokrete ha famotne, möch lezacze, ne, tez Remcze webzechu frutu oppotti, wone zbchaja fwoje kheluschki prawe pöschne sicziu pzecziwo Serbowstwu. Tuta oppvsiczia mck ftebesam, ha pjanka wokowo nich jo pzcz staros- jefche wfchelake pertobe, ha pzemenesche fo z tzacziwu niku zarobnika wupleta. Serbska retz nejo fcm ha z wobstejenemi. Hako Serbstwo ze swowacze ta zaczpeta burowka. Ne wona so runa ranej jim pröczuwanom bo zjawnoscze wustupi, powiknezni wo nowej zebolatej brascze, ha tuta knezna jo tachu je Nemcz ze sm chom, kaz to nerozomni
wschubzom w tzesczi meta, ha jej wotewta so wrota lubzo pzecze tzina, dez nowa Haie za jich swahorbech robow tak bete, kaz jo j i ponizne bcm wo boho bucha nezrozemliwa möslitzka w swecze zelubosczi woltzinene. Ha tamna swaba mwoba lip- skhabza. Tutön smech pzewobroczi so bo wefa jo k khetromu ztomej zrostwa, jeje korene fu stoho nemöcznoho merzana ha ncwana, hako Serbhuboko w zemi zarosczene, scheroke hawze zaki- stwo fp schne bale krotzicz wivzachu. To pokaM^so
taja ju pzed hoiaczem swönczom ha wichore czah- wo fwaremt ha haitefui wfchoho ztoz ferbffe rekasche.
mt öez ftracha nimo neje —
W naschim mes- Pzifwobzeno mejesche tez pomöcznu ruku k tomu
cze bre zaben ©erb wacze nejo, kiz bo, kaz so pobawacz. Hale Serbstwo tebem hizon krucze
to prebe husto sta, fwoju narobnoscz zaprew; haj stojesche ha buz so tez tutön srebk be wschoho
fami Nemcze fu fwoje zaczpeno Serbowstwa wot wuzitka pzelreba. Opposiczija woswabn , pzefta
nekotroho tzasa fem czele wotpowozili, ha fu tomu wustupowacz, pzemeni so bo znefliwofcze, ha
rozomnischomu zabzerzenu mesto bali, zo netk fa­ khwalesche ita poslebku to, ztoz besche prede hami ferbffi tmtfiiu babo fwoje bzeczi wutzicz ba- niwa ha pzesczehawa.
M . C.
wa,a. Na pröstwu wele mefchczanow wutzi so
netk tez w mefchczanskej schult ferbffi, ha pzez 60
Dzecji ha kwetki.
holczow beru na tutej wutzbe bz l. Wutzer jo
f. I m t f ch. Tez hewak namakafch husto w bo( 3 pölskohv p;ewozi J a r o s w a w . ) ^ ^
mach, zo pilne ferbffi wuknu. Wosobnische swöj«
Wibzisch tarn dzeczi na wutzcze wubetenej
bö bzerza sebi tohobla ferbffe swuzowne holqe,
k
a
z
brohi perstski rub ze wschelako bnrbenemi
zo böchu jich bzeczi ferbffi nawukneli.
Nichtön so wacze nebziwa, b z so na zjaw- kwelkami, kotrcz fu naleczo, dejcz ha zetita tfali
nech mestach ha wot wosobnischich Ktbzi serbski ha fotrej jo swöntzko z tat ranemi barbami woretzt, bokelz közbe fpöznaje, zo Serbcj tez wo tu- barbiwo. Tam pvb lesom wulabafch bwaj hol»
tem nastupaiiu tesame prawo swuscha kaz fomu
czow ha jene holtzatko. Jebm jezbzi na drewabruhcmu. Spobziwne pokaza so pzi Serbownetn fońu, zejrawa ze swojim tesakom, tzetzati
stwu, kak möslitzka kiz jo prawa ha na tzasu,
paperjane
kwobuk na wewe, ha bieröane wotrowschilke, tez te najwetsche zabzöwki fpowala ha
z nepzewinitej moczu bo pr bka krotzi. Serbow- hi na nohomaj. Holtjatko raje z popku, fotruz
stwo mejesche wofeöe w naschim mescze z wele jo z wenczami wudibiwa, ( i i fit bwvjcze welsche
69
Hätz wona fama. Tak z tzasami lubjo zbojo J u r i j hijom wac;e neposkasche ha bejesche bäte
ttabeńbu, welsche Hätz sami fu.
Michaw zawosta fam ha pjifwoni frooju worcu k
Druhi holtjecz bjerji ftvetfu w rucze ha laba kwetcze.
f nel'ju.
Znajecje te wofomifnmo, bjej bo bjecjaczeje
„Zto se so bo teje fiwtfi taf zalabaw! bje- busche stupi prena moS z nebes ha hibano spoz»
sche Marka, baj ju rabfcho mojej popcz . Tej naeja, bl be faj m fatjforoo pruhi, ha wobwiwa
weselo z nej ztjinisch''
wowu hijcjen btčmaczit? to jo zbubjeno dusche!
„ O w ne — wotmoji höltjecz, stajne bo khe- Tebem fo jba, faj bo sorofch'itfo wujasniwo pjeb
lucha p ö l n o h o z w o n t j k a labajo — ne, jkoba bruhiinaj wotjomaj, pjeb wotjomoj bucha, faj
teje kwetki, f i j tola wescji tohobla roftroa ha fcje» bo fnutdfomne wös k bufcht retjaw,' faj bo fo
wa ncjo, jo bo w naschich rufach zjabwa. Lej, bowhe cjmoroo spano f jafnomu fonej rozbjeliwo.
Tajfe bechu Michawowe zatzucja p j i roobla.
luba Marka, faf jo ju Böh lubu knez bo rjaneje
fufnitjfi zhotwaw! Jeje brafta jo wele renscha bafm kwetki, fotrnj jomu prcnu moS wot Boha
hatj twoja. Poskaj, mt fo jba, zo nia tuta fwet- w bufchi zajcjepi. Na nu labajo potja faj pjez
ka tej jiweno ha zo fwojlch bratftforo ha fwoje mhu fo bopoinnicj, zo jo ju nechtön ftmoricj ha
fotfttjfi fmctfi lubuje ha >nö motimö j u , bej iu zejiwicj berbjaw, zo jo nechton te kwetki po wucze rozsewaw ha jim rofej ha fcjccj fazaw. H a
wutomemo."
ńetiefam.
„Ne, Michale, ftwtfi nimaja jiwenja, wot- won pozbehne swojej tootji f
H a na nebu fo swönczo fhowafche, na rojo*
moji holtjatfo, Haie fu morwo faj tu moja pop«
wem wozu, z nirötzelerni wobczehnene mrejesche
fa."
wone pomawu, ha blednesche hatj fo z czewa
„ J a cje proschu, bjefche holtjecz, ttooju pop- zakre. Haie posleiie jeje pruhi powebachu M i fu fu lubjo wubjewali, hak' tuta kwetka jo fama chawej tofamo, ztoz be kwetka ffiomu retzawa.
je jemc wurostwa, jo pob fwönczoin rozkcjewa, Tebem wopzija won Boha ha fivi-t, ha joho
jo tofu piwa, $e zeine rcobu srebawa, ha fwoje mtvoba wutroba pukotasche z potajne'm zatzuczom
radoscze ha dziwana.
fotflfi kwelki lubo mewa.
„Widzisch swönczo, J u r o ? " woprascha fo
T u pzibeza tön bruhi holtjecz, z bnwanem
Michaw.
cketjifoin machajo, ha froetfam, f i j bueze nabm=
„ „ J a wibzu! — wone so khowa,"" wotdje, wojtjki wotrubwajo.
moji Jurij.
„Hanbuj fo Jurjo, rekn Michaw, tejko fwet„Ha wone cji nitjo neprawi?" .
foro zabijecj! De 66 k najckenfchom wencz wot
„ „Swönczo? Poweba da fwonczo, fhtba
w bajcje ?" "
nich roitv, faj M a r j a ! "
„Nemöflifch febi te nitjo, bej swönczo so kho­
„ „ H a tjoin mt tu na pucju roftu!"" wotmoji
wa cz wibzisch?"
Jurij.
„ „ J a febi mösiu, zo bubjemö fforo wetzerecj,
„ H a jto cji faza tubć be'hacj?"
ha potom fpacz pönbzemo.""
„ H a jto rni wvbara? rekne hotbje Jurij,
„ H a ta kwetka?"
to jo moja mufa, to fu tnoje kwetki?"
„ „Wschak wesch, zo kwetki j'citoj >v bajkach
„Wuka ha kwetki fu 6oje ha nicz twoje!" powebaja.""
70
„Hale nemöslisch sebi te nitzo, dez na nu
poladasch? Ztö jo ju stworiw, ztö iej kaza
roscz ha kczecz? Nemöslisch te na to?"
„ „Ne, wonnoji Jurij, na Boha möftn sebi
jenoz na keinschach, hejzoli zema nejo, ha pzi
paezerach, hezo so mt spacz liecha.""
„Hale wön jo wschudzom, w froetqe, i
u
swöntzku, fctvo wokowo. 3uro, chczeinoj so k
nomu modlic;, te za nana ha rnacz, ja za smo*
jej wotemretej ftarschcj."
„ „ J a budu so wetzor niodliez!"" ha bezesche vale; za Nim Marja z popku, ha wot jeje
wencza wotpadowachu kw tki jena Po druhej, taf
faj tzwöjek na puczu ziweiia jenu nadziju po
druhej ro^ilbja.
(Pzichodne dale.)
Z Buveschina. Zandzenu ncdzelu m jesche roubeřf m a c j i c j e serbskeje zromadziznu.
Postajene bö, jo maja so za tute maeziczne l to
hizcze tzoje knihe ezizezeez, menujcz 1) k. M u ­
t z i n k o w ö rukopiö wot rodzizcza na Landskröne
pola Zholercza. 2) Pate zeschiwk lzasopisa ha
3) k. Jentzowe rukopiS wot Zelenskeje,
— ski.
R ö z m a r i n k a .
H d y ž j a dž ch přez dubowinu
Napadny mje dr mota :
A rni k hlowje be do ranja
Rözmarinka z a k ć ła.
Porjezał sym w s i t k j e pruty,
Krasny wenč z nich napletł s e j 5
Pušćił sym Jon powodźičcy
Po wodźiecy studnjenej.
T a kotraž j u łdjić budže
Rozmarinku zelenu,
Hišće moja luba budže
K tamej stronje z a wodu.
Kano džech» holčki krecy
Wodu čerać do bowa,
A knim wenc tarn rozmarinki
Ksamej ławcy pripłuwa.
Iljana Młynkjec Liuiiška InPo rijon so tarn skhilawa
A ta wboha liołubička
Do wody tarn padnyla.
Zwoni, zwoni tröjcy zwnni,
Božo, što to znamenja?
P o w j e s e e w.šak lube ptački,
Snadž j o moja lubćicka? —
T w o j u liibii, twoju radosć
Z hotwali su do kašća,
S t y r j o mužje w čornej drasćje
Do rowa j u kładžeja.
Ach rnöj Bozo miłosćiwy
W z a ł s y p r j e č mi n je wje s t u!
Powjesće w š a k lube ptački
K j e j e r o w e j šćežćičku.
Tarn z a hörku pri cyrkwiccv
Knježe kury sjiewaja.
Z a cyrkwičku džesać krocel
W r o w j e leži Liduška.
Zrudny płakać chcu a zarwae,
W o t r j e c zwetnom w j e s e l u :
Twojedla t y moja luba
Ce žk je horjo ponjesu.
Sćerpnje njesć chcu křiž a zrudžbu
Hač t e ž mje smjerć wuinoži,
A wenc rdzmarinki nčhdy
Mi so na r o w połoži.
Milna Delaosk
71
Katzka ba fnfjcr.
wottrafchi Mmata wot swojoho r e m e s w a ,
M o nwslimö naschich tzitarow zweselicz, dez- wön bzefche bo wojakow, ha ba so bo pefcheje
garbe zapifacz. Joho rane ftawo, joho khrobjim tarn ha fem jenu z tech duschnech basnitzwoscz ha wutrobitofcz, wecze kiz pola Napoleona
kow sobudjelimö, fotrcz so w tzasopisu macjiqe
wacze pwaczachu hat; wofobne narob, pozbehn chu
' ferbffeie namafaja, ha htjqen mawo znate fti. joho w krötkim tzasu k generalej. Telej famowLehe pak ton tjint, f i j fobu bo towarftwa ma> noscze zbubzichu kebzbliwofcz Napoleonoweje fotre
cjtcje stupi. Wön zmeje to w pownej mere, ztoz na noho. Wona ba jomu ze swojej ruku prawo
mrzemo mo bruhtm jenoz wo krotlich wuczaw- k joho pzichobnej wilkosczi, ha faz jo znate befche
Karolina w buchownem nastupanu na swojoho
fach podawac'.
wilkoho braira najböle pobobna. Z krötka potom
Katzfa bachta k katzorej:
bo Napoleon kheizor ha joho fwak Jochon M u ­
Pofkaj muzo rozfubzej.
rat potajkim franczowfki prencz. Hako tajki woNej to horbofcz neznefna,
bebwafche wön junu pola wöjwobe z Cambaceres,
Nepzistojna khwalerska —
fotrez jara bobre blibo bzerzefche. Murat na*
Kajku kokofch Harn dzewa
mafa wfchitke jebze tak bere pzihotuwane, zo
Tez jo z'ane jt'jo meiva.
wojwobu profchefche, zo bo jomu swojoho
kuchara wotftupiw. Hätz rune nerabe berbefche
Wohibne jej' khwalerstwo
so Cambacereö k tomu pobwolicz, ha ;a wilku
Bö pak hizczen zejschwo so
tzefcz bzerzecz, zo sme swojoho kuchara swakej
Ale tu mafch honaka
wschohomöcznoho Napoleona wotstupicz. Po woTön haklej czi bekota:
bebze basche tohobla wöjwoba fwojomu kucharej
Moja zona, nejko nejko!
p;ed fo pzincz, ha wozjewi jomu joho prebkstejacze
Netk jo zneswa bcwe jejfo!
zbozo. Kuchar padze zaströzene ha fmerej blebe
Katzor pra/t! fpokoj so,
swojomu kiiezej k nohomaj ha proschefche joho
Newefch fweta waschnitzko?
boze bla, zo bo joho Muratej newotstupiw. „Haie,
Tzefcze bofcz zo ncbatze,
tzohobla nie;? praschesche fo Cambaceres. „Na­
Pred, Hätz jejo zneswa je,
hne fiieze, dez me prencz wibzi, bubze mi bez
3 czcwa pak to wecz jo stara.
miwoscze wowu wotrubacz baq, bokelz wön
Mawo kwaö ha wulka hara!
wesczi na tu fziwbu zaböw nejo, kotruz sein ne­
be pzecziwo üomu, Hako wön Hizczen rezniski Hölcz
3 b e r k i.
befche, wobojfchow." Wön wupoweba na to knezej
te czewe tedomnifche pobenbzeno. Tön radze* K r a l Jochon M u r a t ha kuchar
w ö j w o b e z Cambac res. Nebuschi neapel- sche jomu, zo bo na mescze Pari; wopuzcziw.
ski fral, swawne Murat (praj M i r a ) besehe fett Kuchar cz'ekne z Franczoyjskeje, 6a zawozi febi
khuboho schewcza w Franczowfkej. W swojej w Hamburku wulki hofczencz, bzez fwojim Hofmobosczi wuknefche wön r znistwo. Hako wu- czam jara husto powebafche, faf jo fo jomu fchwo.
tzowni hölcz berbcfche zamojene maso lubzom
domoj nosicz. Tak pzinbze tez n bć k kucharej
N a w e z k i.
wöjwobe i Cambacereö, ha pzinese petzen. Wonaj so zwabzischtaj, ha tön rozzwobene kuchar
— Dofelz jo ratarffe towarstwo p;i Tzorniczisne jomu petzen bo wowe, tak zo so Muratejcze wuzitnosc; ha nuznoscz skoczaczech wikow tude
frei z Hube ha z nofa (tjefche, Tuto» pobawk w Neswatzidli zjawne dopcfazawo, bha jo so
wot Kralowskoho minifterftroa znutzkvwnech na- h j e w a k Twojemu wašnju runjc naprechvo
leznozczow dowolacza konczeseja k wotdzerzei'iu n j e j e . A b y molu so j a , a Ty sedžiš kaž,
mesatznech sfoczaczech wikow, w zjenoczenil z dze- starosćiwa pata na jejkach Twojeje wuwowemi wikami ;a zemske mčfacje, ludomnej gmejtti
čenosćje, a pytaš nešto p r a w j e khmane
dawa a pzez Kralowsku frajffu direfczeju pzez
wulanyć? Ow, njemjclć dlehje, a wutorhri
postajene sudnistwo ftm wozjewiw.
mje
börzy z mojeje njewestosćje, wsak
Rozpomnejo to wschirko povpisanaj k zjawnomu nawedzenu tamaiaj, so budze so z wot- w e š , zo m j e T wo je słowa z w j e s e l a , kaž
dzerzenom tajkich skoczaczech roifoiv, fij so p;i- mite zynki aeolskjeje h a r f y , k a ž pluskot
chodne prenu sreru fözvoho mcsacza zmeja, frebuspčšneje r čki, kiž so prez kwetkojtu łuč6. mercza 1850 zapotzalk tzinicz. Stanski penes
ku w i j e , k a ž z w u k lubozneho zwöncka,
(Stättegelb) so pwaczicz neireba.
k i ž k wobjedu zwoni. T w ö j a möj tolsty
W Neswaczibli 1. dccz. 1849.
Po ponitzirosczi knejftwa:
W mene gmejne: přećel a jeho mlokolubowacy susod dataj
T e b j e postrowić. M j so derje! To z
Eduard Moldau,
P j e t r Pölenf,
inspeftar.
predkftojcr.
wutrobu p ř e j e
Twöj
manuscriptowlačny
List na T e b j e !
Michał Šibak.
L u b y b r a t ř j e ! T y liizom. wot nekotreNa. M. Delanskjeho.
ho easa sem inj elčiš, k a ž b v ei p a w k lm' bu zapřadł. J a sym teho dla liizom w š e T w o j e poslenje připisino j e so spodobal a k j e protyki dźełał. Najprjedy sebi mysło, duž njekomdź s o . a pöseel börzy zaso
lach, zo s y ducy z Njeswačidła zamjerznčšto, a napominaj tcž swojich přećelow!
nył. A l j e b j e z tym j e žalosnje talo! a
P z e p r o s ch e n o.
T y tola tež tajki n j e j s y zo b y ž e n j e n j e Lubi S erb ja f u z tutein n a pzichodnu
roztah A b y , j e snadź će wulka woda s o w n t o r u (hako 5 . mercza) wetjor schestej
bu w z a ł a ? J a sebi to skoro myslic n j e - h o d M e do swomanoho bivoca pzeprofcheni,
mözu, dokjelž T y do n j e j e w u l k j e kruchi
zo doch» fo na swmaczcmi ltb^amize felu
njedźeržiš; a potom by T y t e ž w s ć j e
ha zkifawem kawom wokschewili.
M . Kopri.
n hdźje „ w i s a j o w o s t a ł " , dokjelž dź n to
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschiüe pwaczachu:
Wosckii
Korcz
Rözka
Pzeücza
Steinten
WöwS
Roch
Sredina
Nn'cha
Pwaczlsua.
tl. | nfU 1 tl. | nsl. I
5
i
2
275
5
3 20
4
1 m
1 21
1
1
2
2
7i
n
m
Wojcha I
crrpjna
Pwaczisna.
tl.
2
4
1
1
2
19
5
10
Mofa.'
Jahwe
Heduschka
Berne
K . butrej
Czischczane yola K. B . H i f t .
5
20
15
25
Urs
2
4
2
—
2
4
2
—
1912
8
28
18
—
nsl.
2i
18
12i
m
12*
9. dzen mercza.
Tziswo l O .
Letnik 3 .
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
S w e t n e podawki.
föjba swöjba jettoho habö wacze swojich lubech
wobjarwacz,
bha bdja zaböcj na wschelafe wecze,
Nemczowstwo.
fiz nčtfoj f merzanu wöschnoscze milione wutro3 B a r l i n a . Pola nas so wele wot wöjne bow zahoia. —
Menisch te, zo fmbje pjez to
pöweda. Na koho dha poczenemö? No to jo zaböte? üebudze so to bueze zasetorocjtcj ? rtebubje
nam wscho jene! pah na Franczozu, joli tarn, to tez na swetwo pzincj, zo jo woschnoscj ńetře«
faj znate, tez naschim krajam ro.acza Hara na- bawschim tajfelej tziniwa? zto bbze wacz f ńej
stane; pah na S c h w i c z u , hmj runiz jo pod- dow moscz mecz mocz? — Behdha Bramborsfej,
wollte do zadanoho wuhnacja czekarow zwoliwa, joli to juhe bofej ńezpoznaje. —
No wschaf taf
joli tez N o w e - H r ö d , (Neuschatel) do poslenej nejafabjej! mösli jenoj sebi, Ersurtsfi sejm bbje
revolutzije pod bramb. wöschnoscz swuschaczu kra- ton mesacz romabu stupicz, ha taf wele Hätz jo
jinu, zase won ftebti. Haj tez wöjna z R a k u - mi wbomite, fu tarn tola prawe duschni ludzo
f f e j jo mojna wecz, joli Bramborska na swojich wuzwoleni. — J a cje proschu, ńer tj mi wot
dotalnech pucjach wostane. Tez z D a n s f i m i Ersurta; to jo te ńezbojo, zo fral jön ńecha
tnoje wöjna wudericz. — Zto te prawisch? to zpadmcz dacz. — Kral jo tez wraczlawsfoho
jo warn wscho jene! dha Wechczeicje wo wojnu bisfopaDiepenbrvf a do Ersurta powowaw. —
mccj? No haj, haj, taf so zforo zda — nascht Oh ne! — Hale new scze dha, zo jo tön wot«
wcdziczero chczcidza wojnu, dofelz jim pobra- prawiw ha wot teje tzescze nerodji? — tön jo
chuwe mocz, frajne naleznoscze na mernem pueju mubre. —
Lejcze jenoj, zto mi ritńe moj froaf
t zbozomnomu fönczej wescz; — wscho jo taf z mesta^ pöweda: fral jo zfadzuwańo ersurtsfoho
zaschmatane, zo fu dowemoscj ha nadziju faj k ftjma na neweste tzase wotstorcziw. To jo befe,
famom taf tez k lubej zhubili ha wöjna jo dha traz wot czewoj w cze nitzo nebudze. H a
jim posiem fr d f, zo mowo tomu wotpomhane moslicze sebi jenoj, »asch fral pzecze wacze swojich
böcz. — J o dha to prawe, tajfe srebft nawo- pzeczelow zubi: Hessen ^ K a s e l s f a jo tez wot
zecz? — J a wschaf to nefhwalu, ja je haiiu. — Bramborsfoho zjenosczma wustupiwa; ha w B a Budze bha potem lcpe? To wschaf ja tez za b e n f f e j böchu tez Bramborskich rabscho ztö we
to nedzerju. No zto bha to cji wascht ffteja dze rodjili Haie woni sebi pomhacj nemöja, dokelz
chczeidza? Ladaj, fmötse, ja chczu tebi prawicj: zami samostatnoscz ha swobodnoscj nimaja. Babei nasch lud do wöjne poejehtte, — bez zmeje densfa hijon jo nimalc kaz brambvrffa frajina. —
74
No dha zkoro nichtön wacze wösche wostacz ne- noftzi pozben li. Tez raf. prascheno ze Sultabubze Hätz mö Bramborscze sami. — M i so nom hizezen nejo zarabuwane.
to tola woprawdze dziwne böcz zda. Nimale
G r i e c h i s f a . Janbzelsta jo trochu pzestawschitkerene nemffe nomine za Bramborsfu pifnjii, wa, bohich Griechow scharwaez. Wone so zda,
ha ju fwala, ha m zjenosczenu z ńej jentzfe rnözne zo jo so Franczowsfej radziwo, tutu naleznvscz
3 6 0 5 0 za nemczowstwo pötaja, ha namafacj fo zaradwaez.
nadz'a •, — za Rafusfu nichtön ńeptfa — ju mfchu*
3 R o ma . Wo T c r r a c z i n a jo wschitko
dzom hańa ha zadspeja, ha tola dzeń wote bfta za blisfi pztfhab Barnuza pzihotuwane. FranRafuska wacze pzipada dostańe. —
czowski woschi w Rorne jo swojim wojakam wozjeNa 25. fe6r. m jefchtaj 6ramb. fornore poslene wiw, zo bubza wo frotfim nefotre reg miete Rakuposejbzeno, ha zapöfwancze pondza dorn. Wouej skich bo Roma pziejaneez ha jich napontinaw, z
ftaj w tutech dnach hizezen jara pilnej 6owoj lubosezu techsamech horewzacz. —
ha wele pr dfleizacz ch natziskow, z wetscha be
wschoho jebnaiia, pzijawoj. Dowho zieifmö nibze
na swecze tajfich podwolnech ha poswusch 1ch za3 e S e r b 0 w.
pöswanczow zromabzenech widzeli faz w Barlińe.
3 Bohecz m 0st0 w. Wulfa woda ha za»
Bramborski fral jo sebi nözfu ramm ha rana
wosne wetzif bechu wina, zo bowhi tzaö nemojo taf zwa, zo wozo t'tesme wopuschezicz.
Wot bramb. wöjsfa, fiz so toofo Ersurta jach wo» hiez. Dej paf üebawno tat rane bne
zromabztmo, poczanu 10,000 muzi z Baterijarni nutzstupichu, taf uemozach fo wacze bomach zbzer«
na bajernsfe pownöczne meze. Wo meftze K o - jecz; ha bofelz nam w Jutnltzcze brube ze f a f .
b ü r g bubze wojerska woschnoscz. —
sfich D e l a n n jto wot Serbowstwa pisali
R a f u s f a jo natzist noweje wustawe za bechu, tafchezech hiez so sam ze smojimaj wotzonernsfe fraje wupöswawa. Wo tejfamej jo po« maj ha wuschomaj pzepofazacz, faf tarn tola
ftajene, 30 zmeje wo wofchirn zaftojnftwe zarabwana
nemffich nalejnofczoit) Rakuska 2 — Bramborsta z nim steji. J a podach fo tohobln ntmo Nefro««
2 — ha Baiernsfa 1 wos. Na brühe fraje nejo tzibwa (bzez moju btuhi frotz bońtj) nnjpřebć bo
Koslowa. Pola Falenta wulabach „Tybz.Nofebzbu brane. —
wine" na blibze lejzo. To moju serbsfu wutro»
S e b m i h r ö b s f a jo z nowa zase wot Rufow wobsabzena. Kaz r fa, jo so to toho bla bu böle wvkzewi, Hätz zflencza piwa meje cjewo,
stawo, zo 60 raf. wojsfo z wetschej moczu na hatj runiz piwo tez hutene ńebčsche. Börze zhonich
swojich nemffich ha italskich mejach wustupwacz tez, zo so tarn wo rose Jutnitzfa ptlńe tzitn; tez
mowo.
namnfa fo tarn jeben fobustaw „ Matzieze serbR fa D u n a w jo w Wuhersfej zawosnu sfeje". W Koslowe besche fo mi hako Serbej
zfobu natziniwa.
bete spobobawo, ja bjtch bale bo N o w o s l i c z .
Z wele ftronow raf. frajow fwoschimo wot 3v bubu tarn Serbstwo bete zastupene namafacj,
zfobn ch üewebrow ha wichorow; bosnabno zcz wfi
toho so nabjijach. Ja tez so wo tem nebech
wonbawschich powesczow wot Vesuva. Hale tez
zase brühe ftrafchne wichore Rafusfej roja, me-- raeliw! Dej fo menujeze praschach, faf tarn ze
nujeze ńezpofomnoscz ha ńem r juznech swowa» Serbstwom steji, taf bestach jara spofojne wot«
noro. — Wo B ö f n i s f e j , fiz zKrowatistej mojerw, bofelj ma tarn fforo fojbt bobtu serbsfu
mezuje, su so Swoweiio zase pzecziwo turf. wösch- wutrobu. Jutnitzku jich tarn wele sobu tjita j
75
tola pak derbja, kaj swöschach, tam hijcje nekot« Schunowe wele lubji kojbe tebjeń zwesowo»
fi böcz, kotsij wot ncje nerodza, habö wele wa° fcju na Jutnitjku tjaka ha potom ju rabe tjita,
cze jo ju rade tjitaju, hale tola fobu nebjerja, kaj mt jeben wobstarene muj powebafche; po
hatjrunij to dcre möli. Dale swöschach z roefo» tajfim tej tube K o n e t j a n o w pjetrcchja! J a
woscju, zo so tam tej „Tybj. Now." tjttaju ha fo potom zafe wrocjich (bokelj b fche hijon pozo jo tej „ M a t z i c z a f e t b f f a " tom jastuhena! powńo ha wetjor tola jafe bomoj berbjach) ha
Dej dale bo R a l b i c z pjinbjech, tat wobkrucji pjinbjech bo T r u p i n a . Tej tu fu bobri Ser»
mt bobre pjeejel, zo tam je Serbstwom beře bja ha tjitaju j djelom Jutnitjku ha j bjelom
fteji. Zweljoh wschitcze fu ja S<rbstwo zahoreni Nowin , Napvslebku zwefelich hizcze fo wulcze,
(jenoj z nčfotremiroumeńeńemi) ; to hijom na t m ha to w R a k e c z , bez tam pola pjekupcza
zjawne widjimo, zo fo tam nimate 20, praj Sajberlicha na blibje Iejjo > „Jutnitjku ha Tybj.
bwaczecji Jutniijkow fobu tjita, wofche toho hijtje nekotte,,Tybj. Nowine", ha jo tam tej fchefcj
fobustawow „Maljicze ferbffcje"!*) Hale ferbske napisina na putjnikach, kaj w Nowoslicze,
hijeze joro ńewulabach! (Ja so pak nabjtju, bej
zafe bo Stalbiq pjinbu — ha to bubje wokowo
fwatfoto — zo tam je potem namafam!). Dej
bech bo Koüecz pjifchow, tat fo moja zrabuwacza wutroba bo jrudobe pjewobroeji, bej mt»
bjach ha swöschach, zo tam hatj botal Jenoj ma»
wo wutrobow za Serbstwo btje. Zjawne bopokasuio toholej wobkrutjma mamö, bej rojpomnimo, zo so tam jenoj 2, tjttaj broej jenitjkej Julnitjcje bjtrjitej, kaj bo mi mobfmtjene! Hatj»
rutiij jo tam butoro bofcj — ha bez ntmi tej
jamözitech butoro! — Mtk bj ch bo ©chuno»
Nowinv" wulabach, tej pödla nazhonich, jo so
tam wacze „Tybj. Nowinow" bjctji, Dej b ch
tu jklentjfu winka wurazew, pobach fo pji jas»
nem mčfatjku jafe bomoj jwefotvej nabjtju na
ueik zakcj te l psche tjafe Serbowstwa! Lejcjs
moji lubi tjitaro! Taklej w tamnem bj lu sakkich Dekan je Serbstwom stoji. Na Jutre
chcju fo jafe tvon pobacj ha nekotrcch bruhich
wfach fo rojlabacj. Nitjo ja jwo!
Wasch
fyYma/.
Nebojfo.
3 R a d w o ř a . Serbfka bobrocjiroofcj ha
nutnofcj ja Boju tjefcj jeni ńewoswabi. Netzi»
fchi tjas jo zawerno zrubne ha cjejft; kojbe
ma nuze ha hare bofcj, frooje nainujntfche po>
tr bnofcje jpofojicj: Ha tola fu mnohe ha Wul­
fe bare, fotrej fu nafchomu SSojomu boiiiei jfrot«
ma t piwarezej. Hatjrunij be tam kh tra fcefa»fa baiene. M o fmo boftalt:
a ) tzi Reswa, jene tjcttoene, jene jelene ha
jene tjonte. b ) Jenu bowhu Albu, c ) jene
ba fo zcjschwa, ha hatjrunij, kaj swöschach, fo
tam bjm wo te brta wulka tefaba zkhabjuje, tak
tola bohujel tam pobarmo za Jutnitjku habö
Tybj. Now. wokow labach! To horliwu ferbffu wutrobu zrubji, dej bo tak wubernech piwnech kh joto w Selbach stupi, ha tam anicz jenit
f e t b f k u noroinu ńewtilaba! Hewak pak w
*) Djez ma roohu, tam toscje.
Re b.
wosebne Belum, t Q jenu frafnu Börzu, e ) fchefcj
rubow na wowtare, f ) jeben rub na Taber­
nakelg )
jeben rub ha bwai fweejeükai na
fw Marine wowtar, h ) řane nuchawki na
wtilki wowtar, i ) jene Antipenbium (pjistawk
f wvwtarei) k ) bwe koschelcze ja Swujownikow
1) Kńezomai nswe meczft, w ) frafne wofobne
76
Trepen k Swecjenkam na ftb. Boscjiowo wow- j i ; to jo rune tak fbobne kaz fprawne. Tön
tnr, kotr z budze posdjischo z tem napismom' tjestjene dopisowar nesmedjaw pak pji tem na
k česći swjatorau Boscianei wudeber.e, o ) k. hrabju H o h e n t h a l a iayomntcj. Wön bi­
bwoje hanki $ tolercmot k wowtarei ha jenu sche ton pr n i , f a j fem zonicj ffroabnofcj m m,
khanu k buhe wot naschoho predawschoho Kne- kij nainet zapofwancza P t r a Czeja z rabojcju
ja D r . Geißlera v ) pjez hromaduzwojeno now» powita, ha wobjarwasche, zo jon ńejo fobu pob«
niahre z ranei tjornei pwachtu (k jeje dopwa- pifacj ha tak k jwojej famsnej aalejnoscjt stjinicj
moro. Tej joho pobnamet wopokaza joho pjecjenu dre nam hijcjen nckotre toleie pobrachuwu.)
cjelne zmösleno Pjecjiwo ©erbam ha nebesche ton
Dokelj nekotzi wot techlei dobrocjerow nom
samon za naS bez wajnoscje. — Zo pak hij»
czele neznaczi fu, ha fo tez wo d ruh ich wosadach
cjen tön habe tamdn ' 9temq wot panswv«
namakaja, wuprawimo tu ztem wschitkim, kij Äanskich hibanow ha wot ncdowere ©erboto
pjez telet daruwano nasch Boji bom tat řeńe pjecjiwo Nemczarn blebji, ńemoje nas na jane
wubebeli fu, zjawne nasch wutrobne bjak. Boh waschno molicz. Kojbe rozoinne ha n faf rozla*
chczew jich bare, fotrej fu woni k sp chuwanu bane tjwöwek w , jto ma wot toho bjerjetj; tez
joho tjcfrje barili, za jeb n khwalbne febt spobob- fo na tajfe r tz« wot zaposwancza Czeza czele po
ne wopor zpofnacj ha jich za to ztjasnemi ha zaswuzbe ha wemoscjt wotmowene, Serbow bo»
wera pjecjiwo Nemczowstwu bubje wo tej meic
wecjnemi kubwawi bohatje zonuwacz.
pjib racj, fazbubja Ziemcze pjecjiwo nam sprawni.
C j i Prebkstojicjera.
Z Jözenczow. Nam jo k wuschomaj
D o b r e j o 11. Lekar nebe bo towarstwa
pjischow. „ D j e se wtjora bow?" so joho pje- pzischwo, zo jo jena pilna tzitarka Jutnitzki (poskajcze, poskajcze, wo mwobe holcz !) w fakskich
cjel prafchefche. „ J a betbjach, mmefche l far, bo
belanach berbjawa prajiq, zo hizczechczeju jenoz
H . . . . tarn jeben nemq serbski wukne, ha jo sebi tćnlej m sacz fobu bzerzecz, potom pak wottedacz,
pji tem zazek zwauiaw"
bokelz tarn zane „ m a w e kufki," k. r. fmöfchki
M. N . Zanbzene tziswo Jutnitzki pzinese pob jacze nenamaka, kaz w přenich tzifwach t. l. Jepodpismom J m i j Hawzt n Bjarnab nastawk, kotrez noz tohobla jo sebi wona Jutnitzku bawa zamonajprebe mot wuzwolena, potom wot fkutkuwana jicz! No, mö so jt to ńebzimamć, zto jo j i na
za Serbow na brezbzanffim fejrne fo wuprawi. politicze wele lejzane? Tolej nech sebi czi tzitaw
Hatzrune fem wo wacz Hätz jenem nastupanu z Jutnitzki za wuscht teknu, kotsizchczebzalutu potutcm pzez jene, ba nemozu fo tola wo wsch m z litiku, ha jenoz politiku! Z toho pak wibzimö,
rtim zjenoczicz. Zo fu naschi Serbja pzi posienim zo berbi w Jutnitzcze wscho zastupene böbz, poli»
wuzwolenu jara nerobni doli, nemöze nichtön pr cz, tika tak bete, kaz nowinki ze Serbow, ha pöbla
zo sil sebi pzez to zkobzili jo tez Weste; bokelz pzi tez n kotre „sm fchkt," tak zo tam kozbe
nekajkim bzćlbrańu hobzesche so w 1 i . wokresu tez tzitar n zto fpobobne tiamafa. Tohobla so pak
bo i . fomore ©erb, nasch tzesczene © e i f e r t wuz- tez nichtö hörschicz lieberbt, bez wön wschitko
wolicz. Tönsamon bo, kaz fem pzeswebsen ^ w sczi po swojej mösli nenamaka, bokelz wone jo znawo közbem nastupanu za zbozo ha l psche Serbow jowne, zo so jenom nezto nezpoboba, zto; so
retzaw ha wojuwaw.
bruhom rune prawe l u b i —
Po tem so Nimczam, kaz f. Schenkej, kij fu
naschu wicz podhecali, bjaf ha khwalba wupra-
77
Dzeczi ha kwetki.
„H a fwetfi tam nebom wuroftu, taf fhetfe
hatj lubjo pjinbu?"
„„Zawefcji, jolizo fu wufete!""
Nezrozemene wot tech, fij z nim w jenej
„Ale fame wot so fo nenaiibu ?"
starobe bechu, moslesche wön khwilku, zo snadz
Ne!" "
fu wschitke joho moste fön böli. Wön tzujesche
„ M i so zba, cjeta, zo jo Böh tön frtez
potrebnoscz fo pjepofazaej; zo prawe ma, to fwetfi (ich famöch bla ftworiw. Lubjo fu fo
prawefche jomu joho lüutroOa; wön dcrbesche fo jenoj taf naretjelt, zo bö jtm nichtön mwobaYvuznacj nckomu tajfomu, kiz bv joho zrozemiw; raw je torhacj."
tohodla bejesche k cjeeze.
„Zto te bajefch? Michale! — zawowa fnez
„ J a proschu, cjeta — refne Michaw do Wornar z rubem wofoni z fanapejastanewfchi,na
jstwestupiwschi,nejo Boh fam te fwetfi taf t'cfte kotiemj befche wo tnefe trubfu furiw — cjeta
wudebiw?"
to lepe rozemi hatj te!"
„ „ Tak jo moje dzeejo!" "
Michaw so wuja bojcsche, ha wotmelknö.
„ Nejwerno, kwetki fu f tornu zo bochu je Na röje, kiz w toofńe stojachu, labajo, pomösli
dz czi torhali?" zawowa Jurij:
fcbt: Tute röje tu ńejfu fame pzischli, bohe jäte,
„Nejwerno, zo niez? zawowa tu Michaw faf fu swoje kwetki f roofnu zwobrocjeli, faf bo
— wschak kwetki lubuja kwetki, kaz tzwöwek bwora won labaja, faf cj mno berbi jim m
tzwowefa."
bocj! faf 6lebe tola fu. Tamne. f i j pjeb woknom
„„Kwetka, moje dzeczo, wotmoji fńent Wor- roftu na powetse su wele řeńsche.
naron.ni, kwetka ńelubuje, dofelz ani duschu, am
„Czem, woprascha so wön znowa ju zlochfa
Mösle ntma, ale rofcje za tzwowefa pöchi, jebze za sufńu lorhajo, ha bojazńe na wuja polabujo
ha lefarstwa bla.""
— fu te röje ze zarobe?"
„Ach, moja cjeta, řefne Michaw, jo da Boh
»«Haj, ze zarobe fu.""
to wschitfo tzwowefa bla stworiw, ha jto tzwö„Tefame?"
tbef za to Sohlt lubom ft'tezej tjini ?"
„ , , £ a j , tefame!""
„ „Wön jo jomu za to winojtc pobojne, poPotom wotmelkne wön ha zamöfli fo znowa.
ftvufchne, bobre bocj, wfchitfich lubo m cj, ha Jurij twarefche na blibze röb z fhartow, ha bujo
na nifoho fo iienewacz, ha Boha luboh frteza jon zafe powali. Mafa webjefche jiwu rozmo»
wu ze fwojej popfu. Michaw labafche ha mös­
wöfche wschoho lubuwacz.""
i
„Ale, moja cjeta — bjefche Michaw — esche.
„Cjeta — potja wön z cjicha, wulabajo zo
ttöje ba to bocj, zo bö kw tfa zeffhabjawa, je
b
e
Jmowe
röb panew — pabaju tej nasche
gerne wobu fr bawa, rofu piwa, ha swönczu fo
bome
taf,
bej
möczne wetr zabuje?"
wotewriwa sarnoho tjwöweka bla? Ha wpuscjińe,
„ „ 3 tjafami, bej fu Huben« twaiene, staue
dzez lubjo ńejfu, fu tola tej kwetki?"
fo to.""
Kńeni Wornarowa, pzez telej prascheńo tro„Ha bej su beře twařene, bře točtjńe ftoja?"
chu zamolena, wotmoji, zo bö jenoj te bjeczv
„ „Ne, jenoj bowho.""
wotbowa: „ „ T a r n liejfu jane!" "
„Kaf bowho?"
Michaw fo zamöfli. „ H a faf lubjo wo lern
„ „Wschelako, z tjafom jara wele I i i ! baloko
wedza, bej tam jane lubjo ńejfu?"
wot naS, w najhysczifchim bj lu fw ta, fotrej fo
„ „ 3 tjafami pjindu tam woni
wot- Asrifa meituje, jo f r a j E g y p t o w s k a , kam ftoja
'vji kneni.
troařeńa, zawosne wilke, zwonka na tön röb po(Dalewtdzeno,)
78
domne, fotrej tamlej J m i j staja, ha dokelz su kann ha wilke sleborne wolrohi. Ja pocjahnu
taf wilke ha fammtne, fu wele tawzent ludzi do wöjne, bubu fo bicj, pobiju wschitfich ha
pzetrali." "
bubu general, ha potom fral, ha wojemt so z
„Kaf fo tute troařena menuja?"
jara ianej fralownu. Ta zmeje, faj so w baj-„ „Piramibe!" "
cze poweba, mesatjf na tjole, ha braftu z wez„ S u to czerkwe habo borae?"
bami, ha bubje Parle pwakacz — Ne, pwakacz
„„Rowe!""
nebubje — tjomu pwakacz, moj bubjemoj jara
„ H a rcme fu ludzi pzetrali! — bjesche M i ­ zbojomnaj, zmejemoj wilfi zwote rob ha brillanch aw — ha dome, w fottez mö boblimö, snabjtowe wofna."
börzc rozpanu?"
„ „ H a jtc bubjetaj bzewacj?"" woprascha so
„ „Za sto let wacze nejsu.""
macj stuojoho senka toatfujo.
„ H a jto potom?"
„ M ö j bubjemoj so řeńe wuhotowacz, ha bu­
„ „Pak je nechtön znowa natwart, pak nt q! " bjemoj fejbjecj faj nan ha macj, ha zmejemoj
„ H a zw bubje na temlej mefcze?"
wostubu:
„„Wscho möze tu naftacz abo nitjo, polo,
Starfchej fo fm jefchtaj.
czerkew, kerchow, rödz.""
,,„Tjoho bla wostubu? Wfchaf so namaj
„ H a jaben tzwöwef nebiibze webjecj, zo fmö ńerooftubji." "
tu bbblilt?""
„Ale jo to möjno, fpochi na fanapeju fej­
bjecj ha wostubu ńem cj ?"
„ „Wesczi n i q ! " "
„ T o jo zrubite — rekne Michaiv — ha
„ „Wfchaf matnoj bjewo!" "
na tern mefcze, bjej mö wumrejemö, moja so
„ H a j , macj jtrempe jtrefuje ha nan z nohu
cjumpe."
druze wefelicz?"
„ „ T j o m u ntcz ? " "
„ „Nan hufto pische, ha mosfi pjecze n jto,
„Michale, wfchaf tola blebjisch, faj bez ro- ha j a , dej nebzewam febt tej n jto moflu.""
„Ach, tjomu mösltcz, ja febt möflicj nebubu,
zorna, prajesche knez Womar, ha czecze wostubu
natjtnifch. K tjomu tajfe prascheüa, jolizo chczefch tjomu bö to bdwo?" To jo jawofne wostubne!
fo prafchecz, ba praschej fo nejto rozommfche! J a bubu wokow behacz. A j Mařa, dej bubu
Zto jo tebt na lern: jto tu jo, ha zto tu bu­ fral, ba bubjefch wibzecj, fajfu řantt braftu chczu
dze? Tjomu fo rabscho nepraschesch, fak fo jtto twojej popcze fupicz! H a nanej ha macjert bubu
feje, kaf fo polo roora, fuf fo wowe forma, bacj wele, wele — czewö m ch peńez, bofelj
kaf fo kupuje ha pjebaiva?"
nan ha macj jara peneze lubujetaj." x
„ „ M a r f a , jto bubjefch bäte tjinicj?"" wo­
„ H a tjomu to, tvujo, prajesche Michaw
prascha
so nan, fotromuj so to spobobafche.
„„Wfchafo bubjesch nebe ratar!""
„ N !"
„ J a newem, nanfo, faf to bubje! ale faj
„ „ H a tjohobla nic; ? jto to möslisch bzewacj?"" fo mi zba, bez bubu wotrosczena, bubu ja prawa
„ J a newem — ja bubu mösltcj na Boha fńejnttjfa, potom bubu sebaej na fanapeju, wschitluboh fneza ha na kwctki!"
cze bubja so femnt fivonicj ha mt rufu foschicz.
Knez ha kneni Wornarowa na sebe polab- Ja ńezm ju janu peftontzu ha tej janu popku
nefchtaj, ha polabnewschi febt woboj bwaj f zro- wacz, bubu pzeb hofczemi wele retjecj ha fo
zememi bafchtaj, jtoz tola zrozemiwoj nebefchtaj. fmecjj mt bubje boroolene fo hotwacz Hätz bo
Ha Jurij zaivowa:
fn bańa — bofelj bubu jara řana. Lej, tu mc
„Macji, ja bubu roojaf, jmeju fro cjate epo- wolaba jeben bohate fncz, wojeni fo zo mnu,
lete, ha pera na kwobucze, ha jforr'te j pvdkow- ha potom kupimoj febt bwe bzesezi, bubjemoj jej
79
wotczahnecz ha lubuwacz, kaz nan ha macz naö. na wlki dzesche. „No buriko, dze stupasch?"
Ha potom, dez zestani, da zmeju niefto popki psetz- prawi fra!. „ D o m fta \" wotmoji bur. Wonej
ka, budu brele nosecz, dzen wote dna ke mschiso romadzje dale podaschtaj, kral na komi, bur
fhodzicz, na wschitfich ludzi swarecz, ztrempe ztrek- pödla beizo ha wschelake sebi pöwedaschtaj, • tej
wot frala be retz. „ J a böch tola rade frala
wacz ha zewacz."
„ H a te Michale, kajkechczesch te ziweno? zto woladaw," menesche bur. „ W sch t zto, wot­
bö so tebi najlepe spodobawo?
moji tamön, toho mözesch börze widzecz — pöj
Tzeczo so zatzerweni, polada wokow, ha jenoj zo mnu, ja k nomu jedu." „Jo ? " zawowa
prmvefche ze selzami: „ J a budu möslicz na Boha wesele burik, „to bö mi jara lubo bowo — hale
ha na kwetki!"
na tzim jo wön k zpöznaczu?" „ T o chczu czi
„ „ H a budzesch da tat zbozoinne?" "
ja tez prawkz, rekne kral; tak khecze Hätz budze„ O ne, wotmowi serota, selze zettejo, ja ne- moj k mestzanskim rotam pzincz, dha kedzbuj, fotre
budu zbozoinne, doniz nana ha macz newoladam." zm je kwobuk na wowe, tön je jo. Bez tem so
Czeta polada na ftoho, ha wokoscha joho wonej k rotam pziblizuwaschtaj, dzeiz kralowscze
nuta.
hajncze ha tselero na frala tjafachu, ha z nahimi
„Newerno, >voni nede wuiidu z kerchowa, wowami postrowichu. Bur paf ha fiz z ttim
ze spode trame, kotraz nad nimi rcfqe, ze spode be, zkhowaschtaj kwobucze na wowe. N tk kral
kameni, kotrez sich czizcza? woprascha so wön z smejo na bura potza: „widzisch n tk, fotre jo
czicha — budu jich nede woladacz, czeta? budza fral ?" „ J a newem, zto derbu prawicz," wuraze
woni me tak lubo mecz, kaz czeta Maru ha Jura?" bur, „ hale jeden wot naj derbi fral böcz!" —
„„Budza, lubo dzezo, Haie nepwatz, dzicze
* Po jenej lipstzanskej Hase, wo fotrejz b tnarsfe
so zaweselicz, bezcze ha rajcze hudbabu.""
sudobja dz wachu, dzesche nehde jara wosobne
Hudbabu! wowaschtej dz sczi, ha czehneschtej hordze tzinacze tzwojek ntmo ha dzerzesche swoju
Michawa za sobu, kotrez hizczen selze trejo j czicha jenu rukajczu wo z persczenemi napelnenej rucze.
prawi: „ J a böch radscho mösliw na Boha, na „Miztre! ladajcze jenoj, kajku mnohoscz persczenana ha macz, ha na kwetki."
now tön ma." „Nezaböd;! möj senko" prawesche
„Dziwne dzeczo — rekne knez Wornar, trubku miztr, „közde hubene sudobjo treba tbele wobrutzow.
wotpowoziwschi — nejw rno Hanza, ja möslu, zo
* Macz swaresche swojoho sena, kiz b wulki
wön hizczen rozom zubi, dokekz so jom n zw tajke piczk zawosne, ha prawi jotnii bez dtuhimi tez:
bezrozomne w mozach toerczi, pospochi wön na te se kaz wöw. Nicz tola tak, prawi nan, kiz
nana ha macz spomina." —
b tez pzitomne. Zto, zawowa macz, te dre
„ „Boha fotra — wotmoji fiient Wornarowa, menisch, za ja tej nerodze hizczen kziwdu tzmu?
Böh daj, zo bö jeje dzeco zbozomnische böwo, Hätz Ne wschak, rekne nan, nicz jomu hale skoczeczu
wona b . Ha w duchu pomösli ta wboha Jona : tzmisch üeprawdu, — dze se te panoho wowa
Böh daj, zo bö zbozomnische böwo Hätz mö wschit- widzawa? —
cze. Knez Wornar polada na swoju zonu, ha
n zto spemajo dzesche sebi nowu trubku natekacz.
S e j m s k e pöwescze. Dmha komora jo
so nelk tez wo nemskich naleznosczach dojednawa.
Wotwoswańo czele hinak wupaze Hätz w 1. fo#
Z b e r k i.
more. Wona so za zjenosczeńo z Bramborsfej
* Ä r a I H e i n r i c h IV. be so nehde na hontwe wuprawi. To Pak, wo tzimz woboj komoře pz.-zzabwudziw, ha swojich ludzi zubiw. Hätz be jenej nejstaj, nitzo nepwaczi. Potajkim dre bdze
zase na pmwe pitcj pzijew, zeteka joho bur, kiz czewo jednaüo podarmo.
Dale jo so 1. komore kral. natzisk pzijaw, po z nim, Haie pobarmo! Zto ńejo pzijew? Bratkotremz jo zafoii wot wobladuwana czewow wu- sifaj!!
Zajacze fmd spcschne tjćleli!
zbenme. Czewne zone zmeja pzichodne to wobKurwote
tez bowho fhoroali!
staracz, na kotrechz bdze wosebne pzipokazuwano
Tola smö n tf barono zj bli je,
k tomu wudate. Pzi czewach dzeczow ma baba
Tofelz zaben Bratsif nepzinbze. —
to wobstaracz.
Tez fmo ja Waj b wo piwo fupili,
Je paf nttfoj barono fami wupili! — * )
Nawezki.
Tez jcb n Mikławš.
Wo pzichodnem tziswe budzemo naschim tzitafam lift wot znatoho Serba z balofa svbudze*) C a k a j t a j , w ö j Miktawšaj , w o t s t o r č e n e n j e j e
licz. Menujcze fn. B r ü h l § Rubelczicz, pre- s p u s u e n e !
bawschi kapwan w Radworu jo pisaw.
I
W cera, 8. m rca, dopołnja 11. wumrje
Redaftzija jo wo tutem tzasu toele pzipisindw r J a n K o r l a S m o l e ř , druhi wučeř w
de; mctta ha podpisma bostawa.
Temsamem
Łazu. Z hłubokej zrudobu wozjewimy
wozjewimo, zo tajfe nitzo bo Jutnitzfi nestajimö.
jeho srnjerć wšitkim lubym Serbam, kiž
Knaimenschom berbt Rcbaftzija meno webzecz,
dorne so tez zjawne newozjewiwo. — Jenonm teho njeboho znajachu. Wonbeše dobry
wuceř, sprawny přećel a horliwy Serb.
tajfomu neznatomu, f i j jo nam nastawf wot
k . . . . czerfwe pzipöswaw, böbz prawene, zo su W našich wutrobach j e w ö n sebi trajacy
pzizponinena, faz: „jane swowo nepzemenicz" k wopomnik załožif.
najmenschomu nepzistojne. Rebafczija hizvn we,
zto ma tzintcz.
I
Na Janka!
Pzichobnu srebu wetzor wos mich zmeje bu» Dom fem pzifchow, to b'bzesch zaw fczi mi we­
beffe c z e r f w i n s k e t o w a r s t w o zromabziznu
rtes Te!
na schuli.
ff.
Czeie mofre ha tez bwotzane!!
W 3. tziswe Jutnitzki rekasche: Bratsiko! Pwaztz Twoj fem ja beře wuziw paf,
moj pzijebzemoj zawerno! zpufchcz so na to! — Mej Te za toh' wulki, towste bzaf! —
M o f r o w s f i zDelan.
Bratsik die fo krutze na to spuschczesche, ha ja
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwac^achu:
Woscha |
Körcz
Rozfa
Pzencza
Jtczmen
WowS
Roch
tl..
2
4
1
1
2
Rischa
|
eteřzna
Pwaczisn a.
tl.
nfl.
nfUl tl. nfl.
1 21 j
2
—
5
5
3 20
4
—
19
1
1
21
17
5
1
1
2;
7 4
2
2 '10
1 2 i
7 i
Czischczane pola
• Woscha |
Körcz
K
Wofa
Jahwe
Hebufchfa
Berne
K . butre
K.
B.
Hlki.
tl.
2
4
2
—
—
Mcha i Ercvzna
I Pwaczisn a.
nfl.
nfl. tltl. I nfl.
5
2 —
2
2ł
20
4 1 2 *
4
18
15
8
2
2
m
25
28
m
A1 11 3
—
124
T 5 """ i 18
Tziswo I I «
16. dzen mercza
Letnik 3 .
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
h a l e jenoj tat dowho, Hätz kn. biskop druList z Afriki.
hoho duchownoho nenamaka;da febt möslu,
Köjdomu tzwojekejjo lubo, dej po dow» potem z tejfamej zdu k vikarej wot krajine
Htm tzasil wot swojich znatech z daloka ne- O r a n wuzwolene böcz, kiz m a pziswusch«
zto fwofchi. Tohodla nadzijeso redakczija noscz, wschitke blakt, dzezso nemscze naJlitnitzki, ftzehuwacze pöwestwa, kotrezsu makaju, tzasw o t tzasa woböncz, ha wschnz lista tjeftzowiioho nettw o Asricze pzebowa« dzom,tak dowho Hätz trebajo, pzebowacz.—
czoho S e r b a deiedostoiuoh» kneza I a k u b a Nemskej duchownej smoj tude jenoj d w a i :
B r ü h l « z R u b e l t z i c znedawschohoKa- ja ha jeden swetne duchowne, weste K n e y ,
pwana w Radworu wzate, budzaso na- varar w o Arzew. J a sein varar ha mit»
schim S e r b a m tzim böle spodobacz, Hätz tzer, wscho hrornadze; hale dvkelz derbu
na
jo jich wele bez nitni, kiz fu z nun prede druhich blakach pornhacz,fem hnsto nuzowobkhadzuwali, ha joho w ftzi hizczen w o wane, moje m sto wopufchczicz. —
dobrem wopomneczn wobkhowali.W ö n
Ztoz strowotu nastupa,jo tude za wfchitlaklej pisa:
kich, kiz z pownöcznech krajow pzikhadzeja,
, I a fem neklejwo A s r i c z e w, o O r a n , jara zrudne. P r e n e leto
fu tute khoroscje,
w jenej krajine Algierskeje,ha zastupu w o wosobne zemicza. M l so naiprede noha
nemskej Koloniji S t i d i a duschow-pastera jetsesche,
ha surowe bolesche; pote'm pjimne
be wfcheje zde. Ztoz trebam, döstanuja lite druha khoroscz, kiz m e tak wofwabi, zo
w o t rnojoho duchownoho rada,kaz tez wot nemözach khodzicz ani n a konu wutracj
algierfkoho biskopa; derbuso potajkim jara (daloke pucze tzinimömö na końu.) T a k
zlutniwe ziwicj. H a l ej a so n a d z i j u , zo pzetzinich j a czewü mesacz, ha potent Hätz
budze zkoro lepe. Z krötka traz hizondu- bech so z Bozej pomocznzas trochu zrebaw,
dze krajna wöschnoscz tude varu zawozicz, popaze lite zemicza, dokelz bech
so tu nocze,
z kotrejuz jo potem jeua zda wot 1 8 0 0 dzez derbiach daloko khoromu hicz, zazemsrankow, to jo nimaleZ 0 0 toler, zjenoftzena. niw. W o t toholej tzasa sem ju netk hizon
H a nebudze so tez rune w o n za mite 4 krötz pomew,ha nejsem sebi Jaden djen
hako stawa z Jczusowoho rada hodzech weste, dzej
so newröczi; dokelz wodnojo
tajke mesto na wobstajne tzase zastupicz, polan a s tez w zeihe jara tzopwo, w noeze
pak furowe zema, toho wötroho wetsika tarn ha fem Mastageue, jene 3 hobziue
dla kotrez wot mora pjiudje. ( M o j aw e s wotleizaue ha wot möra czescz prubjene
ntefto. Ztoz litt famoho nastupa fem, Bohu
lejzi czele pzi motu.)
Kholera jo ha kueji hizczen pzecze polabodz weczne dzak, Hätz botal pzecze bete
u a S ; ja fem na M o c h blakach za fobit inotejfchoiv ha wot tejeleje suroweje khorotetib wot tteje napaiienech ze siv. fakramen- ftje tteraitette zwostaw.
Afrika, wofobne krajiua O r a u wele
turnt wobstaraw. Najprcde w o Arzew, djez
derbjach tarnnoho v a r a i a , kiz be zkhoiew tawzentow prede tjafabo rowa pjinefe, Ha
ha wotejschow, zastupicz. W o n e besche rutte tniie taf wele Hnbcnechha üezböznech tzini.
prent dzen winowcza Hätz tarn kholera
wu- Dzez jo wobe boftzjo pwöblie, jara pwöbne
beri. Nirnale czewö bjen berbjachw o spi- kraj; bjez pak zaue kuzowö nejsu,fit jara
talu pjetzinicj. ( T o jo moje staine bzewo, fkupo zne. Najböle feje so w o novembfit,
tnf bowho Hätz w o Africz pjebowarn.) w mejt ha w jimtjtt hijon jeden domdzewa.
Zkoro wschitft khori, kiz tu tedein leizachu, Döz jo bete, zpotziitaw o oktobru defchczik
böchu nateküeni ha wumrech» hustoza bze- hicz, ha to traje Hotzbo niercza tej haperleja.
sacz ha mene hodziuow; beS nimi tez wele Potetn pak nejo ant mrötzawka na nebju
tech, kiz khorech wotlabachuha jim swuza- k widjenu. W o b n ojo fmitbzac;a horczota,
chu. N ü nekotrech bńach zemrechu wschicze, wosolme dej Sirokko (juznć wetsik) bttje,
kiz böchu wot tejelej zweje khoroftze uapa- kotrej jo taf horcje, zo w e l e tzwojekown a
nent. Bojoftz pjed neju be taf wulka, zo droze rnorbwöch leizo wostave. Zeckapzi
tem tak
wuskne, zo zkoro nitzo üeroftze, Hätz
wschitko, ztoz mözesthe, czekafche.J a ha
varar Kuey, kiz de so bez tem wustrowene tarn ha fem jetta kwetka, kotrezfu tez w o
wröcjiw, rnejachmoj wodüo ha w n o q e bje- naiwetzich puftzinach k widjenu. N a najwacz, khorech wopraweczha rnorbwöch re- wötrifchich wupalenschcjach nabeudze jeden
bacj. Wesczi peczina woboblerijo w temlej w o inefaezu awgustu nairetische lilije, kiz
blaku wurnrewa.
najlepfchu wou sapaja. Wulke, wofoke
D z be jow towsche n i m o , pzewezech kerki fu tub jara porebko k widzeitu; najso n a wobze bo O r a n , jenoho mesta z
hole nadeitbze jeden palmine, tttfft ztomz
3 0 , 0 0 0 wobodlerarni, dzez wopoinnene wulkimi wopeuawt, faträte cjertteha Hube»
mör ze wschitkej swojej surowoftzu kt'iejefche. ne rofuschki, kotrechj wulka innohofcz bohitn
J o w w o wojerskim spitalu, dzej zanbjene kolouistam wele bjewa ha protze tzini.
leto w o mefaczomaj septemberha oktober Kwetkow, kotrez fu w o Ewropifkej jenoj iv
wschedüe 1 3 0 0 khorech lejzesche, zemtewo< zarodach k naiitafaitu, wibzi jedenjow bofcj
prebka közbe bzeii wacz, bezii1 0 0 , de; nimi h a ita bofcz n a poln.
tez zkoro wschieze wotlabaro khorichha 5
Netlej jo tube jara zrudue. Hizottdwe
lekaro. J o w sein j a , zo doch po mözlecze za so jne ezele tzifczefo ttetfu radziwo.
nosczi wschitkich mrejaczech wobstaraw, wno« W o m besche jara m a w o defchczika,ha j a
cze ha wobno bzewaw,ha btube czelebez
derbu so dziwacz, zo zköt ha ludjo hizcjen
mocz be; nimi leizo woftawaw.
zawtttnili ftejftt. Pjez meru wulkeje fuchote
N a to fem te wokowo O r a n leizacze dla jo czeroba jara btoha. Treidat. j.
wse wopotuwaw, bjej besche jabwawakho- jecjmeü ha pjeńcza, bntha fo nefeje, stejiroftz tez khetre zakhadzawa. Netkotfem taj j a r a wöfoko w penezach. Ztoz lotti
koloniji S t i d i aha wopotnwn 4 ha 5 srankow ( 1 tl. ha 1 t(. 1 0 nf(.)
z a s w mojej
o
83
pwacjesche, pwacji letsa2 5 frankow( 7 tl.) w o n i f u f w o j henes b a l iza Krestnfa h a zpoW owikowana
t
jkoro Jane retzc in'jsu. Kusk m o j e n o w e l e tawzcnt tzwojekoww o Afticze.
sucho drewa febi litbjo nazb rajaha wezu W f c h o h o fem f o j a wotrek, wfchitko w o p n i je n a fwojich wöselkach tsi hodzine daloko cjiw, ha jeben pzecziwnofcjowh a selzow
do m sta, dzez ani tat wele za to nedostanu, p o w n e kraj p ö t a w , zo böch Krestnsowo fezo möli febi tsi mnroo wojersfe flebo kupicj.
mroft'waw,
o
B o j e kralestwo wnscheraw.
J a newem, kha bubja so boze lubZo Hätz H a j prajcze jim: wele tawzentow bohich
dö Jni zejiwicz.
bzakuwu fv jim zbalokaha prawa: B ö h zaN a 1 1 . itteje zanbjeiioho letafem möj
pwacz w a m tawzcnt krotz. —
slub wotpowoziw,fem czele tziscje zpokojvrn
h a jonuwu wokomikneno,w o kotrernj jo
S w e t n e pobawki.
me B ö h tönknez k tomulej wulkornu ffutN e m c j o i v stico. Rakuska ha Srambvrfet powowaw. Loni dre |o narn jara zlö ffa chczetaj franffurtffe czentralske zastupne möcz»
dz sche, dirbjachmö wopuschczicz dorn Ha narfttvo, tak menuwane „Interim", kiz derbesche
kraj, tola n tk jo zas kusk lepe, ha ztö ro , k 2. meje 1850 rözno hicz, na poiv leta podHätz traj fo n de nebudu zas k saksenskim lezicz. — Wo bramb. krajnem w o z j e w e r u
pomezam pziblizicz. BöcheZeli me Wibbelt, (StaatS-Anzeiger) wönvano stejesche, zo bramb.
w o me neböchcze zpöMali,ja mam jawosnu kneistwo, zane wotpoladana nima, kiz möli nehdze
brodu; mö wschitze damö febiju rofcj, ha nekak ewropiski mer ha krajow pzezjenostz zbumoja jo fhetve pzistojna. M o j e powowano dzicz. M ö to nezakomdzimö, naschim tzitaram
sobud'elicz, dokelz smö wo posienim tziswe Jut.
jo c W e , m a m wele pzecziwnoscZowha wobc^nofcioro,ha fem wösche tohoz bolofcjemt tomu napzecziwne pöwescze sobudzelili. Nichtön
h a fhoi'ofcjemi cjefqe bomapötane. H a l e pak neweri, zo budze nasch kral schwiczarsku krawone tez na wolozenu nebrachnwe. M o j i jimt n o w e - h r ö d tak khecze zpadnecz dacz. —
Bramborska jo wobzanknewa, zo chcze Hanoverpr bkftojiczerofn im wot dweju n mejn l tow
sku
wo Franksurcze wobzkorzicz, dokelz jo swöj
jene zpitzczili,ha mi staine wulku lnbofcjh a
w ru wopokazali. T e j kn. biskop P a w y j o m e slub zwamawa ha z bramb. zwazka wustupiwa.
loniwopotaw, h a m i w o w f c h m f w o j nzpokoj- — Sachsenska nech so tez na kedzbu bere. —
Znate fit. je S c h m e r l i n g budze w po«
nofcz wuznaw. T o ritekrntoscziha ftlnosczi,
zo ja tez najcjescheha najwobczeznifchez röe» rutznosczi rak. wöschnoscze do Frankfurt« pöswane. Tön hizom budze jim doretzecz. —
fowoschl tziiui.
Zase jene nowo tsjokralowske zjeuvsczeno jo
Pzi tetn spominamja rade ha husto n a
mojich pze; moro ha tak wele krajow wote nastawo; menuicze bez B a j e r n s k e j / Sa ch mite rozdz lenechluböcb. je pacjeve fvewam senskej ha W ü r t e m b e r g s k e j . Hanoverwfch bne ferbfqeha tzitam tez fetbffe knihi: ska nerodzi. Rakuske jo je tez za bobre zpöznawa
WotKrot^ena za Krestufom. Selze ronafo z tola nepodpisawa.
H a n o v e r s k i k r a j netk czele sam $<t so
mojeju wotzow,bej febi ja na to pomoflu,
jtoz staj mojej bratraj ha bruzewnlczebobro- steji. Wot Bramborskeje jo so zjawne rozdzeliw
cZero na tniti tzinili. B ö h tön bobre ttnn ha z Rakuske, so tez necha pzisankiMz. To jo
pwacj jim to nabobne. Praiczejim: woni dziwne. dokelz Hanoverska tola zane tajke kralefu fwöj cjescze zafwttzene penesbeře nawo- fnvo ftejo, kiz bö tak hordze wustupwacz ha cze­
M ; w o n i beut bzeln a pwobach mojoho c$e* le samo sa so wobstacz mowo,
Ztoz tu dez Bramborskej ha Schwicze rozow p o w n o h o fkutkuwana.H a j prajcje jim:
84
jaczu wöjnu nastupa, mözu wam hako najwaz- ne J a k u b ha minister D r . T j i n s k i . Kńez
nischu nowinku fobubjelicj, zo jo Franczowska Jakub wustupi, kaj so to wot ftoho nadzijecj möczele z tem pjezjena, bej Bramborska tu Hätz do 1. jachmö, feine za Scrbow. Joho retj budjemö
mercza lonschoho lela pod swoju wöschnoscz swu- pjichodne fobubzelicz.
schaczu krajinu n o w e - h r ö d (Neuenbürg, 9Zef*
schatel) zase zada. Hat; pak jo pöwejcj Werna,
3 e S e r b o w.
necham wobswetsicz.
Wo W i n e be 5. m rcza wilki czerkwinski
M. II. Nemcze su nam Serbam hufto wuswedzen. Wot rana mnohe lud Hase ha tor- metuwali, zo niinamö zanu tjistu retj, hate zo
hofchcjo tvoko czerkwe sw. Zczepana wobdawa- derbimö sebi hufto ze fwowami z jich retje wusche, wo kotreiz nuczkownem bö prene letne wopom- potnhaej. To pak maju woni cz ke wopaki.
necjo nastacza nascheje krajneje wustawe wobonbjene. Serbja fu fwowa za wschitko mehli, ztoz jenoj
F r a n c z o w s k a . Wo francz. krajnech po- fu wuprajicj chczeli> Haie pjez ńerodtt, wiiposcz
kwadniczach pobrachuwasche za leto 1849 — ha n fajfoho hordoho ducha fu je woni khötro z
kak wele? — 290 milionow. Tola su name- n mskimi pjemeńelt, jeden wacz , druhi mene, ha
te na wschelake lutuwana stajena. Za leto 1850 pji tem fu hufto doscj pozdzischo na te prawo
zada ministerstwo 1512 mtl. — Kornisija chcze ferbfke fwowo zaböll, ha po tjasu je rak nt«
jenoj 1887 mtl. dowolicz. Krajne dorn jo n tt? male habö traj czele zhttbilt! Djakwane Bohu,
ito kak wele menisch? — pjez 390 mit. ha zo jo tönlej za Serbstwo tak zrttdne tjaö netk
tön ministerflwow 7 3 1 mtl. —
Wacze Hätz zczewa nimo, ha zo jo jontu nowo swönczo na-4 9 niil. su za krajne twareno postajene. Fran- rodnofcje zakcj wo! Runij pak, kaj su sebi Serczowjke wöjsko jo 408,630 nutzt seine. 75,000 bja z ncmskeje retje fwowa brali ha trebali, tak
trebaja za Algier — 20,000 za Jtalsku ha tej maju Nemcze wo swojej ret,t wele swowow,
60,000 za wobkhowano m ra w Parizu, tak kotrej fu ze f w o w jaitskich nastali. Tak pzm«
wostane krajne wöjsko 245,000 muji. —
dje k. p. lu'msfe fwowo „ P r e u ß e n " (Pruska
Z D r e j d j a n . Zaposwancz na drejdjan- habö Bramborskich) wot swowjanskej swowow
skim fejiite, • z K a r l o w i c z jo wot bramb. kra- „ po " ha „Stufst a" (Rttsowska) (t. r. pola Nu»
la za Komisara do Ersurta postajene. Won jo fowfkej); tön kraj döfta titetto Prussia menujcze
toho dla sachsenskomu sejmej bojeme prawiw, dla swojoho susodstwa zRusowskej, k tjomuj w
ha so swojim wuzwoleram poruczi.
starech tjafach tej Litawska ha Samojeteska fobu
Wo mesaczu haperleje budja kaj so pöweba jrozemenej böztej.
Rakuskej pjeczelni w rchojo fo w Drezdzanach
Ze faksktch b e i an. Wobstaraju da cji,
zkadjuwacj. Rakuski mwode fhetjor, kralojo Ba- kotsij j u t r o w n e j e j k a barba, tesamo tej p kne
jernffejc ha Hanoverskeje ha Würtenbergskeje.
ze s e r b s k i m i napismami? Pisar toholej wibji
W posedzenu druheje komore wot 12. mercza so nuzuwane telej prascheno tjinicj, bokelj jo nebö namet zaposwancza P . Czeza „postaweno dawno z kwabnofcz m ro, n fotre jejka, wot heserbskeje r e t j e mocznech p r a w i z n i k o w ,
wak wuwowanoho Serba barbene — wohlabacz,
p z i w u j i s k i c h k r a l . wokresnech sudach
Haie — bohttjel z n mffimt napismami! — Dez
vastupac^e wobradjowane ha bö jenowosńe te rontjka predktzitaw besehe, tak prajesche pziwvbzanknene: zo bö fo tön w prmej komore wu- poswuchate 8 4 l t stare fchedjiwcz: To jo rane,
jednane namet pjijaw tola pak z mattem za Ser« bhe bo] pak f e r b f k i böwo, bö mi htjcje fo
bow wuzilnem pjemeneüom.
wele lepe lubiwo! Zaw mo, »von m jefche je
M . Serb.
Na jednanu wobdz lischtaj so jenoj k. duchow- vraie! —
85
3 Neswatzidwa.
Nasch hermank 6.
3 B u b efchina. Po beřewobstatem prumercza jo dere wupanew. Na pzedan besche 59 howaiiu wovujcji l tufche jutre nasche gymnasiwoivow, 2 bofaj, 72 kruwow, pzez 30 koni, 1 um k. Ernst M r ö z z Huffi, zo bö na lipsfej
koza, 90 swini, 48 prosatow. Kupczow besche universitecji prawo stubowaw. — Bubesfi setu wele, ha bö tohodla tej wele toho pomeno- minar wopujcja f wutjerstwu bere pzihotowani
wanoho skotu pzedate. Najböle ladachu za ho- po beře wobstate'm pruhowanu botaini serbscze
wadami ha swiiiemi; na prosatach hizczen po- seminartjlojo f. f. z Tjornowa pola Kamencza;
brachwasche. —
H e l m ze 3idowa, B u s c h a z Komorowa,
M . C. Tzasto so fiane, zo so tön habo P a u l i n u s z Kortnicze; B r ä u e r z Khröscjicz.
tamön z naschich tzitarow na nowe swowa hörfcht, f i j smö trebali. Hatjruinj jo nascha pröcza pjecze na to zwojena böwa, lubej zrozemliwe
Z a burske hospodarstwa.
pisacz, da wschak so tola tej pji tem tajkich
Weste Heinrich H e n n i s ch, zarobnif w
swowow zminecj nemözemö, f i j su nefotronmjfu»
2)rejbjanach
na mawej plawensfej Hase, tjiswo
l i j neznate ha nowe. Nitjo nejo wohidnische
13.
wuberne
neple pjebawe. Tesamo zahe zra*
Hätz do jeneje retjt swowa z cjujeje meschecj,
wa,
beře
fmobjo,
mnohe so spora. Jich ma*
riech jo to do fajfejecz chcze. W Nemczach fne-woho
zela
bla
möja
jun frotj taf mnohe sabjazesche pjed ńebawnem tjasom totoaschiio taf wele
rte
böcj
Hätz
brühe
ha
zmolom po prenich fo z
Hätz mojtto swowow z wacjonskoho habo z srannowa hobja wusabjccz ha tefamo l to hijcjeit
czoskoho tiebacj. 3 toho bo husto doscj retj
bozrawa. Ra nöjnech iabfach pob jflenczami
nastawa, f i j ani N mcz ani Franczoza rozemiw
fu
woni za fchescj tebjeńow bozrawili. Maska
nebö. 3 wulfej pröczu rozomnischich lubji bö
pwacji
1 tl. — To bře bö tola zpötacj hobtajfej nebuschnosczi föncz tjiitene. Ka paf pola
ne bowo.
naS Serbow z tem steji? O w , zawosne jara
hubene! Pzipostvuchaj jenoj na tajfu s e r b s f u
rozmowu! Köjbe tsecje swowo jo nernsfe. To
3 Franczowsfej nam frebf pjecjiwo jfobnem
fo wscho mcrwi toot lutech „ g o r , gleich, h a b n jitnem watjfam fobubj lja. Na jenej hubji lei»
jachu 4 0 0 forcze pzencze, fotraj be wot jitnech
h. t. b. H a ftiez „ s c h u l m e j s t e r " wutji „ l a z o w a c j " ha „ r a c h n o i v a c j , hatjnmcj sebi watjkow jara najrana. Hojpobar junu foftepje
b j cji tej iazef zwamali neböchu, be bö so jim domwza, ha jön f pjencze tefne. Na brüht
mesto tcbo t j i t a c j ha l i t zicz prajicj pjiporu- bjeń so wön jara djiwasche, Hätz toulaba, zo
tjiwo. Wschitfim jo beie znate, zo Nemcz Ser­ czewo romabe jföbnech watjfow na fabach, prčba wusm scha, ha serbsfu retj hani, bej jene je- fujfach ha na tj fche sejbjachu ha z fmatfom
nitjfe nemske swowtjfo wo nej zaswöschi. Ha cjcfachu. Hospobar z wopaczu piltie fwoju pjentola sebi nichtön tu pröczu newozme, zo bö tjis- czu wobrocji ha lej — te wacjki cjenechu faj
cje serbscze retjaiv, Haie Haiti wo swojej wupos- te bjčcji Israel z Egyptowskeje precj, taf, zo
q i wele hole toho, fotrej so rozomnischo zadjerji. tarn po n fotr ch bńach nicz jena wacze nebe.
Serbska retj jo wo wele nastupai'iach htjcjeit ma- Wot toho tjaja wön to föjbe leto zpötafche, ha
too toutwařena, to bře jo werno, nascht wutjeni zeni fo tarn jana watjfa wacze nepofaza. —
paf ftaraja so za to, zo bjeit wote biia na bo»Wo berbicze toho bla, jolichczeicje töniej fr bf
spvwnoscji pjibera. Nam fo netf pziswuscha to nawojecj, föjbe l to, bej jo fońepje zrawe, neztoz nezrozemimö nicz hanicz, Haie zejnacj pö- fotre horffi tohofamoho, kajkiz z pola pjinbje,
tacj, hejzochczemö meno rozomnech ludz'i zafwujicz. jow ha tarn f zitam, f i j na hubji leija, powo-
80
zicz. Doziiowzezrawene konepje jara feilte wo«
na; zo pak bo do ziiow zezrawiw, derbi hizon
w merczu itnijete böcz; pozdzischo wusele tak
feine newona ha traz doscz nepomha.
Knketjanska piwarna.
(Wös: Bezi höltzik z Kulowa.)
Ž i w y być b j e z holeča
N j e j e khvvalba přistojna
Brunowočkate
Holčo lubozne
Poparmo b y na swčći
Kć ło w s w o j e j krasuosei.
Zerzawiło ž i w j e n j e
B ö r z y b y b j e z lubosćje
Modrowdčkate
Holčo pvecelne
Podarmo by wutrobu
M ło iniłu wokřewnu.
Kuketzanska piwarna
Nima w swecze runecza,
Wuza wodu zörli j i
3 napzecza tam pzi schult.
Kukcczach tam zelena
Wuza jo wot katzidwa,
Dobru wodu k piwej da,
Dolelz jo kusk husczischa.
Mužstwa lubosć sapata
Dymi s o b j e z holeča
čornowočkate
Holčo košiwc
Podarino s o wutrobi
Zahorja po lubosći.
Zabe w wuzi rechtaja
Wowatzki tam leneja
Zabe wodu polepscha
Duz ju k piwej bereja.
Łubosć dycha člowjestwo
Dušam z n j e b j a přišła j e
Holčo k ć j a t e
Dušje radosć j e
Štož s e j lubosć njepyta
Teho zdobnje wusm j a .
Kruwki z wuze pijeja
Ha ta latzna husetzka
§toj tam ted wostaja
Lcpschu wodu k piwej da,
Pacholjo ha holitza
Nözku sej tam möjeja,
Tajka woda cz dzena
Radne piwo podawa.
Stare döncze, wobrutze
Mokaja w tej wuzi wsche,
Dezczik pucz nuts wopwoka
Ha to piwko poredza.
Kuketzanfla piwarna,
Kajke masch te zorlezka!
Kiz tu wuzu neznaja,
Twoje piwko pokhwala.
) '
Zamosy klubowanju.
Lubosć žorli wutroba,
Dudwawcow s o njejima.
Khelchi mjedowe
Morwy njepije
Duž štoź lubosć njezaču
Njem š e j s o k člowjestwu.
N a b o j n e möslitzki.
n
' '
Prascheno: Kotra wschelakoscz jo bez w i e ha newere? —
87
W o t I N o j e n o : Ztoz w e r i , so wo swolim ziwcnil nebohi smercze — ha wo smerczi nicz
swojoho zandzenoho jiwena. — Ztoz n e w e r i pak
czepocze wo swojim ziwenu pzed smerczu ha wo
smercn pzed swojim (zandzenem) ziwenu.
in cu přez wuši sćehnjenu. I l d y ž so Tebi
pućje tak droho zapłaća, kaž mi pisaš, dha
dźij tam na njeho, zestorkaj jeho, zo \vutnći, a zowotaj jemu do wucha: T y , t a j k i
Tsoje jo, ztoz mözesch wo swojim tzasu dere
zpöznacz:
2. khrobwoho — wo strasche.
2. mudroho w hnewe.
3. pzeczela w nuze.
N a w e z k i .
h i n a j k i ! a tak dalje. Moj d/.ak za te w j e
lje
dobreho, a praj j e z a s y !
K p i s a n u trebasch tsi Porste — tsi Porste treTwfij
basch tez k pzisahi. Lej netk: pisacz nesmesch z
tsjomi porstami, na tzoz tsi Porste nechali pzisahaczi.
Michał Šibak.
Z b e r k i.
Hrabja wot TrautmanSdorf, kiz be k rucze
kheizora Körle 6. postajene, kupi sebi wot westoho
Jakuba Stajnera huste z teint ivumei'ieiiami :
! ¥ »M . e . w « l .
Pzedawar krcdne najprede 66 Karisdore, na
tzas ziweiia doöre wobed, koizde leto jenu drastu z
Luby bratřiko f kochany)!
zwotemi tressami, 4 bettle piwa ha wobodleiio darDokjelž T y přeco bolje a bdlje T w o j e mo, z drewow ha ze sweczu, koizde mesacz 100
mu wujej, ć i c h o m u M i c h a ł e j so ( Y u schesnakow, ha tak ivele zajaczow, Hätz jenoz treba,
njeć počinaš, a nieo wot so słyšeć njedaš,
pzitem pak tez hizcze 12 korbow sadu koizde leto
a w Tw ojim n zdźje kaž zapředźeny seza so ha rune tak wele za joho staru zonu. Pzedawar be po pzedacz» hizcze 16 Let ziwe ha tak dźiš, njeraožemy m y , jako wo Tebje stahnčU' kupczej woko 10,000 schesnakow pzindzechu> roseiwi prećeljo to wjacy přenjesć. M y
prisćelemy Ci tehodla našeho H a n d r i j a ,
k i ž khwatajcy z Iistom k Tebi b ž i , kotryž
L u b y b r a t ř i k o!
ma C'i wozjewić, zo ray přichodnu srjedu,
jako 13. m rca k Tebi do N . přijedźemy.
T y so prašeš, komu j e tön list w 9.
čislj e Jutnicki plaćič mčł ? Hač runje me- T y raaš so tehodla po zdobnosći ze wš m
nuznym na to wobstarae. M j so derje!
ješe napis „ n a Tebje," dha tola na T e b j e
T w o j i přećeljo:
njebešc. Pola Tebje wšak tajkjeho pohaM.
C.
J. K . — B. H. I . — •
nje a napominanja trjeba njeje, kaž pola
I. E . S . H. W .
westycli druhich ludźi, kotvychz sy T y j a ra derje zwudah J a chcyłjenož rady w j e Wozjeweno ha pscheproscheuo.
dźećj hač j e što pomhało ? A l j e mi so zda,
Czi starschi, kotrech; dzcczi su hat; do M i zo wön hišćje přecy za khachlemi sedźi,
chawa 1850 schescz let stare, ha tachantsku wu-
88
tzcrnu wopötacz budza, maja tesamo nanajkhe- kowo pzipowna khetro dezczik pvnbzc; wozme febt
czischo wo parschone pola pobpisanoho zapisacz pak jeden na mcfrojtem (pokhmurenem) rat'tu pola
wonhicza pzebezcznik (Regenschirm) sobu, da
dacz.
Pzi tutem so tez wschicze schulscze wötczojo, möze Weste böcz, zo so w najkrölsischim tzasu na{*
— starschi — ha pzeczeljo moboscze k-zjawno- zamrötzenische nebcsa wujasna!
mu pruhuwaiiu na pzichobnu pöndzelu ha nniTo zba so sm schne bödz, jo pak husto wotoru pschcproscha. Pruhuwana budza dzerzane prawdze tak!
pöndzelu \ 8 z prenej — popowbnu 2. z bruhej
(Najböle b'bze jeben tak zhebane, de; weklasu. Wutoru 7. z tscjczej ha | 10 ze^ ztwör- bro — k Rakeczam — wise!).
tej klasu Popowdnu wot 2. Hätz 6. hodzine
pak b menschimi ha z welschmii dzcczimi serbskeje
W W o n e c z . Zase pak so nam wesowe
tzaS J u t r o w pziblizuwe, potajkim budza tez
schule.
Dir. B u k .
zkoro zase bantö za kzizerske kone tr bne. J a
W o z j e w e n o.
fem sebi prebkwzawa, naschoho wotrotzkowomu
Nanajskerscho jutse za tedzen, hako na bo- konej prawe rane zibzane bant, ha hezo — Li
wonc^nu liedzelu budze Kn. Zur druhu 23ein mözno, ze serbskimi barbami, kupicz. TohoSwuzbu za katholskich Serbow wo Drezdzanach bla so netk z tzasom prascham - Dzeha sit zib­
wotdzerzecz. Rano zahje budze so zpöjedz swö- zane bante ze s e r b s k i m i barbami k böstatzu?
schecz, dopowdna i 9 pak so kenische zapotzecz Wo wotmojeno prose.
ha, kaz prent krötz, woko 10 so dokonecz. Böh
S c h o w t z i c z dzowka.
baro, zo bochu bohate pwobe pschinesli! Za tedzen buvzemö za Weste prawicz möcz. —
Pow kope khöjnowech kloczow wschelakeje
Z H ö r ko w. Tez so nechtö rano zähe ia* tvilkoscze ale wschitke jara rane, jo na pscheban
nu tzistu braftu woblelze ha nebje bzo, ba möze w J i t k n pola Rakecz. Wscho balsche jo bowön pzepokazane böcz, zo so nanajpozdzischo wo- praschmu pola Hajnka Blankensteina tarn.
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwaczachu:
Woscha
K ö rcz
Rözka
Pjmcza
Jeczmen
WowS
Röch
j
Nischa
j
Sievzna
Pwacztsn a.
tl. | nsl. | tl. | nsl. | tl. | nsl.
—
2
2
4
71 2
—
5
3
20
4
4
19
1
1
17
1 21
5
1
1
1
7i
2
5
2
2
10
7i
Wö>cha |
orcz
Wok.,
Jahwe
Heduschka
Verne
K . butre
Nilcha
| Lr^bzna
P w a c z i s n a.
tl. | nfl. | tl. | nsl. | tl. | n f l
—
7-1
2
2
2
2f
20*
15
4
4
4 174
15
2
2
2
10
n
—
27*
20
m
l l -J3O—
18
—
124
I 1
Jutnitzka wukhabza közbu sobotu z czewöm liftnom, ha jo k bostaqu pola cebattora K u jottjfca, w W e l l e r e z k n i h a r n i , ha pob b o h a t e m i w r o t a m i w Budeschine. Köjde tziswo
pwaczi i nsl.
Za Jutnitzku postatvene nastawki habö wozjewena maja so wotedacz pola jenoho z redaktorow
Czischczane pola K . B . H i k i .
23. dzen mercza.
Tziswo 1 2 .
Letnik 3 .
JutnitzKa.
1S50.
W u d a w a r e j
J a k u b Kueank ha Michal Cyž.
o z j e ch e n o.
Ministerstwo peneznech nalcznoftzow jo za tźm pjischwo, fjO so z naschimi krajnemi paperanemi penezami hebaiio stane — na te waschno, zo so nefotre dobre paperfi na wschelafich
blakach rozr zaja, pot m paf nefotre wottezane fruchi jeneje z temi jeneje druheje zjenoscza, wur zane
fruchi vaf k nowoniu paperanomu penezej fo zjenoscza.
Joli zto pze; ncwebomnoscz tajfe peneze döstaw, möze je Hätz 2. haperleje 1850 wo brej*
dzansfej pokwabnicze vvbre tzinene döstacz; bubze paf po tutem postajenem düu sam jfvdu jnescj derbecj.
Ministerstwo peneznech naleznosczow.
Behr.
wetschich nemsfich frajoro. Pobla jo fomora po»
stasena wot 300 stawow, fotreij Rakuska 100
Nemczowstwo. Te nowo w Münchne — Bramborsfa 100 — ha wsch brühe n mwobzanfnene zjenoscjeno nemsiich werchow, kaj fle fraje romabje tej 100 zaposwanczow pjitej ta pschi tem Postajena wuflawa wopjija n tf pösczslu.
Mnohöftj nemsfich nowinow hizczen jara
hizon zten fraloro (Bajernsfoho — Sachsensfoho
— Würienbergskoho ha Hanoverstoho) kaj tej feine pzecziwo wschomu Bramborskej pjecziwnemu
rafiiffe fhejzvrftwo. Hanoversfa nechasche pzistu- wustupeja, potajkim tej napzeczv tutej wustawe.
picj, böjj Rakuska ńebubje fo wuprawicj. RaM i f w a w f c h jo zawosne rojacze pismo na
fuska nechasche fwatacj Haie bworliwoscze bla : auS bramb. woschnofcj wotpofwaw, wo fotremj fo
Höflichfeit) pzecziwo Sramborffej jeje pzistup wot- wobczezuwe, zochcze Prufa ewropsfi mer bubzicz.
t^aknecz. Dofelz paf Bramborsfa pzecze hizczen Prusa paf sebi ze swojoho wuja Mikwawscha
nerodzesche, dha jo netf Rafuska swoj pzistup tbele wacze z toho ńetjim ha wostane pji swowuprawiwa, jtoj bubze so bře nehbem tej je jim. Woprawbze berbi na 20 mercza fo ersurt»
strone Hanoversfeje stacz. Zwz wopzijeczo tutejef f i sejm zapotzecz. Zo jo litzba pzitomnech zaposwanczow jara mawa, wotewreno zromabzizne
noroeje j t e r i f r a l o w f f e j e wustaw nastupa,
jo tefamo zkrötfa zcz huwacze: wösche nemsfe nebubze zabzewacz. Hizon jo rab wotewřaczoho
möcznarstwo wobsteji ze s b m zastuperow naj- fwebjena poftajene. Rano bubze ze wschemi
S w e t n e podawki.
90
zwonami zwonene; potem nekajke spewano, (wot nischu Hätz Won sam jo — ha to jo politiffa
tselena nitjo nebe zpomnene) potem pönbja za- cjejfa rana bita, f t j wacze boli ha höre krawi,
poswancze, kacholscze ha lutherscze, közde bo swojej hatj nekotra jfulij Werna rana. Rusa paf so
cznfwe fe mschi ha na to budze fejm pzez fn. za to na fraju surowe hötwe ha Janbjelflej roz .
Rabowicza wotewrene. Policzija jo tarn jara Na tem czewem jo Franczowska wina: Napoleon
mnoha, znamo swobobnoscje. Tem wschelakim sebi necha Janbjelsku f nepzeczelntcze tjmicj, ha
pisaram, fotrechj su rebakczije wajnischich rtoroi» böjj so bleji ha fombjt ha melcji ha pjez Porste
ttoro tarn pöswali, zo böchu pzez nich prene laba.
sejmske pöwescze bostali ha je hijczen tjopwo swvWo 3 t a l s f e j rubejnisfe tjrobe pucje jara
jim tzitaram pzepobacz möli, zabjewfi stajeja, jtoj neweste tjina. Nitz boscj na tem, z neswöschahewaf tola nibje nejo. Tej z Pariza jo tu je­ nej khrobwosczu -tej czewo wse ha hrobe napaben ha jeben $ Amerifi. — Jutnitzka wschak bo buweja ha ;e zawosnej bwörliwoscju (höflich)
tarn tez rabe nekoho pöswawa, Haie... —
wobsedjerow samech ftvoje wvbsebzenstwo ha po*
R a k u s f a . 3 Wina pisaja, zo bubje so fwabe jim pjepobacj, zamöja.
mwvbe fheijor jforo frönuwacz bacz. Dofelz
P o l i t i s f e rozrnöslena. Dez bö pze­
wön waznischich weczow bla tuton swebzen pjecze cze! revoluczije so me wopraschaw: jto jo wo
wotstorfuwasche, bha hijon r fafche, zochcze wön tutem nafchim tjasu najlćpfchi sr bf f zpechuwanu
wotstupicj, zo sebi ńew ri zastacj taf waznomu zbejfa ha noweje revoczije? ja böch jomu wotzastojnstwu — ha jtoj brühe tajke 6labe bechu. mojiw: staraj so pilne za to, zo cji, f t j su pzi
Zo wele nemsfich nowinow na Rafusku pzez nem ře bj l brali, bej za nich bete newupane,
meru zafhabzeja, ha najwetsche wuposcje wot nej bez jtrase wotenbu! ha bruhornu: zo so wröcjeno
blebza jo znata wecz. K pzifwabej: jeben sarar ha bobrotjmeiio nastateje jfobe nicz wot tech, f i j
w Praze necha zwolicj bo zentwe jenoho wutzera su wina na nej, Haie wot bruhich jaba! — Dez
i jenej ftancz. Holczu — tjohobla? bofelj ton jeben na zabjerzeno nekotr ch wöschnoscjow laba,
farar ftancz. republtfu za bobru nezpoznaje. — zba so zforo, zo woni nastacjo noweje revoluczije
Tez praja: zo jo wscha pröcza fnezerstwa za chczeibja. Z tjim wustupichu fnezerstwa. po pzepostajeno rabomnoscje wo ranfchich frajach: Wu- wineiiu ńem ra fhetfischo Hätz z Amnestiju, f i j
herskej, Kroatisfej, Serbisfej pobarmo, bofelj jo winifarn jtrasu Ha bobrocjińeńo jfob zpujchcji.
tarn wscho tajke, zo' wacze f pomhanu nejo. — 3 toho zcjchuwasche, zo berbesche z frajneje pvTez wönbano refasche zo bubja w Praze mesto fwabnicz , to r fa, wot tech, f i j z wetschoho tela
jenoho bwaj arcze-bisfopaj postajenej, jeben za so na jane waschno bo nemöra tefali nebechu,
nemczow, jeben za tjechow. No na te retje tola. jon traj welewacze p o b r a z e c j pornali, zaTurfowscze Serbja su tu wot nich woblenenu pwacjene böcj. Zto jo f pjifwabej Bajernsfa
twerbjiznu Bihacj powalili, ha Turfow wuhnali. pjecjiwo zb jfaram w Psakcze tjiniwa? Amnestija
W G r i e c h i s f e j jo hijczen wscho pzi starem. tu zmolom b ! ha fomora zapöswanczow jo so
H a bvrne to Janbjelsfim nitjo nepomhawo, jfobji wuprawiwa, zo berbi jfoba na jenem jentjfim
tola Griecham, bofelj na wele wele (et jich czewo, mejcje (w Lubwigshaftn) wot 282,200 fl. fraj
pjez botalnu bjöwawoscj ha pilnoscj jara swawne zapwacjicj; jtoj tbetfchinu newinwatoho lubu tiechi,
pjefupstwo, zfaze. Tej Rusu Janbjelsfa pzez to fotrohoj fröfchfi ha tolerfi bo nej beija, ha to
cjejcze rani! lej, bez Rusa pzecziwo Janbjelflej tzim tbacje, wacze so z nej wubawe. Sachs nsfa
pzi tajfich zjawnech nezprawnoscjach, faj napab tooschnofej jo so wo tem trochu fruejifcha wopo©riechiffeje jo, frucze wustupwacj so neweri, bha fazawa, zo tajfe jabańa fomorow za bobre zpowuznaje Rusa Janbzelflu za möcznischu, pzewaz- znawa ha bo toho jwoliwa nejo.
91
Czerkwinske pöwescze. Wot polstich
3 R a l b i c z. Hizorn wacze krvtz jo w
mezow Hätz k franczowskim su wo nemstich fra- Jutnitzcze ha w Tydz. Now. na ralbitzanffe
jach najwösche höre k z e k o n o z n e (křekonošne*putznifi fpominane. Weste „Neboj so z Bohecz
mröczelnoschacze) habö taf menuroarte hobersfe mostow" haflej nebawno wot nich retzesche. Joh ö r e (Riesengebirge). Wo nich jo nanajwö- mu ha wschitfim bruhim Serbam bödz f wedzenu,
scha hora znez f a (Schneefuppe), na werzfu zo jo tu w zanvzenern tćbzeńu nowe putznif staczele naha ha jcnoj z tzerwenem mochom wobroz- jene, na fotremz so pöbla nömftoho tez f e t b f f e
czena. Na itejstejeschewot zastarskich tzasow napismo namafa! Taflej jo prawe! M o mözefem czerfej, f fotreiz fözde feto ivele poboznech rnö so wot nafchich gmejnfkich prebfstojiczerow tez
ludzi pzikhadzesche, fiz chcz chu jow wo tzistern z westosczu nabzijecz, zo bubza woni na wschitfe
powetru (lost), pod jafitem nebju fwojoho Boha brühe nasche putznifi börze tajfe serbsfe natzcsczicz ha fwalicz. Pzed tbele wele letami hi- pisma wobstaracz dacz! Potem paf nech knez
zon bö czerfej zapusczena ha pzeinenene tzaje be- „ N e b o j s o" f nam pzinbze, ha nam nezto praji!
' chu tej j u pjemenilt, ha jeje fib. rnesto f swetnem
Hwotpoladanain nawozeli; czerfej b sche fortzrna!
3 i a w N e list n a f ü e z o w R e b a f t o r o w
Hrabja Schasgocz jo rnnohe ludowo nabozne I u t n i t z f i. Dez nasche rnuze iiebzelu Jutnitzfu
zadaiia, wosobne wo nowschim tzasu pzez swaw- boftanu, taf jo nasche prene prascheiio: Kah
ne czerkwinske towarstwa w Schlesingskej wubu^ wele paf jo butra pwacziwa? H a duz woni
dzenc ha pzizpořene, dopelniw, dez jo zapusczenu nam n fotre t bjeńe zasobu taflej prebftjitachu:
czerkwitzku wobnowiw. Pzichobne Swatki budze wöscha Pwacz. 11T3B nsl., srebzna 1 2 | nsl. ha
Wraczlawsfi Bisfop tusamu sweczicz. Z dalofa nischa 18 nsl.!! 3 ° jo wo zrabuwanu pwaczizha zblizfa bubja wosad z fhorojemi ha z kzizemi ne n fajft zniölf, to mö zmolon, zpöznachmö
Netf berbicze Wo paf wedzecz, zo jo pola naS
f tutornu swevzenej pzifhadzccz. —
3 L i p s f a . Nasch botalne bruhi fapwan, wele iajfich, fotsiz berbja butru fupowacz, druze
beie bostojne fiiez P e t r K r e r z m e r , warnSer- paf möza tejesameje föjbe tebzen nezto pzebacz.
bam beře znajowne, bubze w frötfirn za sarara Wo bubjecze z toho famt wibzecz, zo jo so na
tajfe wozjeweno pwaczizn bittre pzez Jutnitzfu
w F r e i b e r f u postajene.
nicz jenoj wele lubzi pola naS zweseliwo, hale
tez wele bruhtch gase jara zrubziwo I Nefotra ho»
spoza chczesche febi n tf tez 18 nsl. za fhanu
3 e S e r b o w.
butre bzerzecz, na Jutnitzfu pokazujcze, fotraz praji,
3 c jteioch l i p o w. Nebalofo wot nas zo w Bubeschine tez hinaf nejo! Kupowarfam
stojachu wözldai'w wetzor n fotre mwobe hölcze, butre so paf to prawe wericz nechasche, ha buz
ha sebi wot fiarech tzasow pöwebachu. Jeben tez ńechachu taf wele bawacz.
wot nich tez powebasche, zo jo weste Mikwawsch
Dobre pscheczel. fotrez do tose Pzinbze, haf­
Petler w Hamsterdame taf feine wös m w, zo, lej nas z new stoscze nascheje butroweje nalezdez jo jön seine swöschecz baro, su so winowe noscze wntorne ha nam tu w cz rozjasni. Nazflencze pukali! Na to pak bz sche rune straznif poslebfu nam wön hizcze tez pöjebasche, faf jo
(wajchtar) nirno, fotrez, tulej retz wuswöschiw- w zanbzencch tebzenach stajüe w „Jutnitzcze" ha
schi, menesche, zo bie jo tajkich, fotsiz chczebzaw „Nowinach" wibzaw, zo berbitaj knezaj rebafwschitfo czewo rozpufacz, tez imflej hizcze boscz! toraj Jutnitzki brozscho butru pwaczicz, Hätz fft.
Ra lipe sejbzo jo pak sebi tolej wotposkaw
rebaftor ,,$t>bz. Now."! M ö jej wobzarujemö!
J e d e n zkörcz.
W e l e hozpozow wWoneczach.
92
K a m e n s k a serbska czerkej.
dzifcho po pozadanu w nemskej retzi czizczawo.
Hale, ztoha mamö mö Serbja netto wot toho,
zo smö nafchu ser&ffu czerkej znowa natwarilt,
Hatzrune kowo wokowo nas rane fer&ffe ha z baramt luboscze wupöschili? Hätz total pre»
ziweno zakczewa, ha Serbja z dowhoho spana duwasche so nam kvzvu ńebzelu ha fozbe froatc
wotutzuja, w kotremz fu letstotetki lezeli, swoju bzen w naschej lubej serbskej retzi, wot nowoho
narodnofcz ha fwoje prawo zaböwschi, da fo leta fem berbt so to jenoz közbej d w e netola pola nas bohuzel hizczen mtzo za Serbstwo b z e l i stacz. Dzewecz z wetscha serbskich wsow
netzini. W naschej wokolnosczi newedza Serbja jo bo tuteje czerkwe zapofazanech ha tutem bze«
hizczen zo fu lud ha zo maja sebi tcfame prawawecz wsam berbt fo nćtfo jenoz kozbu bruhu
zadacz, kotrez Nemcze wuziwaja. Zda so wele ftebzeluftrbski predowacz! Jo to prawda? Bez
böte, zo Serbowstwo Pzeczo dale mreje, ha zotem zo w bruhtch serbskich wosabach husto boscz
so Serbam na mesto, zo bochu wacze prawa w za 6 habo 8 Nemczow kozbu ftebzelu nemscze
schuli, czerkwi, ha pzed fubom boftali, tez jich prebuja, bez tem zo w bruhtch bzelach nafcheje
stare prawa pzikrötsuja, kotrez fu Hätz dotal Meli. serbskeje Wuzicze Serbja wo czerfwach ha schu»
Jako pzikwad k tutomu nech sczehuwacze, tjtta* lach pzecze pownische prawa bostawaja, beru
ram Jutnitzki z bzelom hizom znate pobawk swuzi: n a m nasche stare historiske prawo.' Ricz
Nowe leto bö nafcha serbfka czerkej, na tem bofcz, zo fu nam Nemczow za mutze*
klöztrska habo swateje Hane czerkej menowana, row ha kantorow postajili, netko nam tez boju
znowa posweczena. Tafama zhubi hizom bwoj- swuzbu pzikrötsuja! Jo to te wuwowane rune
cze pzez pwomena howratoho wohena, kiz nafche prawo nowoho tzasa?!
nezbozomne mesto bomapötasche, swöj wösoki ha
Zo pak bö közbe. web jaw , kak so z tutem
nahwö frett). Prem kröcz menujcze 11. junija naschim prawom ma, chczu ja tu czewu nalej«
Uta 1707. To be zrudni dzen za nasche me­ noscz rozestajecz.
sto, pzetoz z wuwzaczom wulkeje czerkwe ha rad(Pzichodne bale.)
neje kheize pzewobroczi so tedom czewo mesto do popewa. Dnchi kröcz zhubi nafcha serbska czerkej swöj
frew, w tamnej zrudnej nocze n>ot 4. do 5. awgusta
pod lubinskjej horu.
1842, w kotrejz nafchastesknoscz balofo bo fraja
1. D o b i t w y .
won sweczefche. A laj, ztoz be tamna jrubna nöcj
R
a
p
a
k
z
n
o š w j e w o t wječora
zahubiwa, to so za nekotre leta frasnischo zase z
Na hona s o łuži s k je }
popewa pozbene. Czezke l ta mejesche bře nasche
Njestraši j o h l sna hora
mesto, prebe Hätz so jafe natwari, czezke wopore
mejesche tez nafcha serbska roofaba, prebe Hätz
Ani doły hłubokje.
swöj lubö bozi bont zase poiebzi Ha znutskach
Wothłos zrudnoh rapańa
Ha zwonkach taf wupöschi, zo mözesche so zanW o Serbach so rozl ha.
bzene ttetro l to zase znowa posweczicz. To be
Z a rapakom stražne ćehnje
rane swebzm! 2 erb am Ha Nemczam, znatem ha
N mcorn w d j s t wo premöcne.
cznzem, bohaiem ha fhubem stejachu raboftne
C mna mrdčel powoblehnje
seife wo wotzornaj, hako nam nowo leto nasch
Mjezy zernje s e r b s k j e j e .
nwbebenć bozi dom wotewri, ha k. buchowni
N o w a k ftp oje rane swebzenffe prebowano po
Hrozy horjo surowo
psalme 118, 19 — 29 bzerzefche, kiz jo so POJ»
Nasim wotcam wotroestwo.
( 3 Kamencza pzipöswane)
S e r b o w liltwy
93
N a w š strony posły njesu
Zrudnu powjesć po kraju
W polu horkacli, delkach w l su
„ D o bitwy wšo wołajuJ
„ B r a t ř j a ! hona wdtcowskje
„ Z wötrym mječom š k i t a j ć e ! "
Njemdry wichor w u j e w holach
Dreje lisćo z e štomow
P o krawych j e nosy polach —
Morwym Serbarn zrudny r o w
Sarna Špreja sl borna
Zarowajo piuskota.
Śtož kreitf serbsku w žiłach čuje
S w tłu brön s e j wopasa.
R y z y konja posedłuje
Z lubymi so rozdźela.
Młodźenc, w o t c , starc š e d ź i w y
Do bitwy j o hotowy.
Cežki hrimot k rowu zwoni
Jasny błyskot přewodźwje;
Cmowo njebjo s y l z y roni,
Krwawo rany wopiokwje,
Kotrež smjerć su přinjesli
Serbam z a k r a j wütcinski.
Hdźež tarn wokoł lubinskjeje
Hory sokoł pozl t w j e .
Wo slebornych žołmach Spreje
Jasne křidła wobhladwje
Tarn so Serbja zkhadźuja
Khorohje jich zmahuja.
Hnew w š m ducha pozb huje
W wočach khröbiosö piomjeni
Sylna ruka zapřimuje
Meč kiž nožnach zašćerći.
T w o j i Serbja, Łužica,
Strach ha bojosć njeznaja.
Na njebju so slönco khowa
W mročelach krejčerwjenych.
Mnohich do ć mnoho rowa
W i t a w pruhach błyščatych.
Tola Serb so wjeseli
Smjerće z a k r a j wćtčinski.
L. P o b i t w j e .
Z a s so słončko z a horami
L sojtymi dokhowa
Mrdčelje pak z njnwjedrami
Jasnosć joho p ř i k r y j a .
C innosć ndcna pozemi
čorne křidła roaž ri.
Posyte j e z e ć łami
Njezbožomne bitwišćo!
Boh tu njebje z e Serbami!
Padnychu jich kralojo!
Znimi b so nadźija
Zkoždej duše zhubiła.
Khroblje Serbja wojowachu
Z a sławu ha swobodu.
Hotre mječe zehrawachu
Njepřećelam k njezbožu,
Dož n j e j přemoc njezinčrna
Wutrobitosć přemdliła.
Pod horu tam rowy hryja
Z e želniwym zdychwanjom
Morwych bratrow zpjeršću k r y j a .
Błyskot j a s n y z hriinotoin
Krwawo polo w o b s w j e ć i
Zahrjebanych počesći.
Kralow morwych donjesechu
Wysoko pak na horu.
Z kamjenjemi pokładźechu
R o w y ; ludej k znamjenju.
Kak su dali wotcojo
Z a Serbowstwo žiwjenjo —
94
K rańju vvon so zyboleše
l l w zda j a s n a na n j e b j u ;
Z nadźiju z a s posylnješe
Serbow styšnu wutrobu:
Přichodnosć zo prinjese
Itjeńše časy zbožomne!
J a r ora r .
Z b e r k i.
fulivate fufft, faz peneze, ha bej je blize tooblabachu, ba b chit woprawbzje fl bornc penezc ze
starobawnech tzasvw! Moni tohobla zmolom bale
pötachu, ha namafachu wsch ch bo hromabe 85
ztuf! Nelk so woni bratrowfqe bo nich rozdzelichu,
ha bofta jtch potajfim fözbe 17! Wo wulfvsczi
berbja te pmez nirnale faz nasch toter, halc tbele
czenifche böcz. Taf so poweba, ja pak hizcze
zanoho widzaw itejfem, tohobla tez new m, dze
ha w fajftm leeje fu bitc, habo faf tbele traz
jeben pwatzicz moze.
M . H.
* Bebrich A w gust, netsischi safsenski k r a l w fmertnem strasche. Lesne zastojnif, z menom Nossal z Tegernsee, kotrez hizon
«bele ludzom ziweno ze smertnoho stracha wumöziw befche, swöschesche 12. awgusta 1835 straschne wo poniocz wotoańo, ha khwatasche zmolom
na te mesto, dzez wowano fem pjindze. Wön
namafa tude beie zwoblefanoho muza wösche
hubine wtfajo, kotrez so t schniwe pröczuwasche,
zo bö tomu strachej wuczeknew ha bele nepabnew,
ha fo tohobla ze fmojimaj rufomai frucje za
řořeńe ha hawze t ch ztomow pjimasche. Wön
wumozi neznatoho z toho straschnoho
böcza
ha pjewobzesche ioho bo fralowffoho bajernsfoho
hrobu (Lustschloß) Tegernsee, bjej Nossa! zhoni,
zo jo joho fralowsfu wösofoscz prencz a B eb r i c h a A w g u s t a , wojwobu ha fo&ufńejeřa
safsenskoho wumoziw, kotrez so na botaniffim puczuwann zabwubjiw besehe. Prencz so froojomu
wumoznifej jara dzafowne wopofaza, ha baiefche
jomu zwote tzasnik (zeger) za to!
& Hrob Eskurial w Zpanskej, wot Pilipall.
po bobötej bitme pola fw. Kwentina natwarene,
jo 38 nnlijonow toleri pwatziw. Ztoz chcze
febi n faf joho wulfoscz pr dfstajicz, nech sebi
ienoj pomosli, zo ma Won 4 0 0 0 burow ha
11,000 woknow.
Z H o r f o w . Pzed n fotrem tzasom chczechu
peczo zfawaro na naschich horach fameńe bz wacz; bofel; paf besehe tarn tbele zerne zwercha
na faiiieiiach, taf berbjachu sebi tufamu najpřebe
w>otmetacj. Pzi lern wuhlabachu na junfrötz nefotie
W ö s w o w prawowano.
(3 bnfńoto H . @ — a.)
Do tjrćbfi wostow na brözfu
S o woswe nebe bj tadju.
Duz nasta wilfa m schnicza
Ha fopańo ha pzefora,
Kaj n bjejkulij pjecjelstwo
P j i brańu pjinbje pob fowo.
M u l , bobra wowcza zmmiiroa,
Na jebnano sej proczu wza;
Kaz jandzel wön k nim retzesche
Ha meri, laba, řabuje,
ßo toulfi, ireni, malutjfi
Swöj bzel bo dostaw po prawbji.
%i powscha! jeni zaswarja,
Te schelma! bruze pluwaja
Ne! foń, to muz jo hinajschi
Tön naschu wecz nech wutjini.
Äoft wowane tez pzibchne
Ha m ri, pische, woptuje.
Wvn wsch te wöste zwoptowa
Ha wofwam wusubjeno ba:
Ta wecz, kiz macze wo fforjbi
M i l bem pröczu zapwaeji
H a tohobla, faz wibzicze,
T u jaden nitjo ńefrtbtte.
Hätz rech wöswow merzasche
Zo jich proczeS tat wxp.idze^
Ne mawi wulkii» popzachu
Ha wulcze djachu bez fobu:
Äech je! Mo wutracj budzeme
Tem mawem nitzo nanide!!
*
*
*
Vez khezkarom ha bez burom
Jo zawiscz jedowate ztom,
Ha teln lözc namaka
So psowej hecze pomazka
Hat; jetnotn ha popjecjo
Dzez Inn ja su ha khezkarjo.
N a w e z k i.
Na Hl. C. J . Ii. B . Hl. J .
J . E. S. II. W .
Łubi najlubši! W a š list w e zańdźenjej
Jutnićcy j e me j a r a zwjeselił. W y s ć e mi
złote myslje w e nim zjewili. O w s t ö b y
tola t u wubjernosć Wašich hłojčkow m ł.
W a š e kwaklate podpisma sym j a j a k o
wučeny muž hnydom z ć mnosćje na s w t lo přinjesł, a wunamakał, stö s ć e , mjenujc y pjećo krawscy z bunceljec wumjenka.
W y sće ludźo z a tyin, kiž mi hižom tedom
lute w j e s e l j e činiće, hdyž na W a s njemyslu ( s t o ž so z a tydźeń dwöjcy s t a n j e ) , k a k
takljen potöm budźe, hdyž zm j u W a s
před woćomaj. Na kjermuš sym W a s pros y ł , a l j e tedom W y jenož po kruchach
přindźešće. Mi so z d a , zo chceće W y
preco njeprošeni přinć. Śtož h j e w a k W a se słowa nastupa, dha p r a j u : tesame w e
česći; ha/je hdyž m niće, z o s o mojemu
s w rnemu w u j e j ćichomu Michałej runjać
počinam, dha so tola kusk molive, přetož
z ćichich Michałec s w ö j b y j a nihdy w n panył njejsym. Přetož Micha! sym w o t
s w j . kčency sem a ćichi wot teho časa,
hač mözu ryčeć. Jenož druhdy njejsym
hubu dźeržał, mjenujcy tehdom nie, h d y ž
dyrbjach. Dalje W y mojemu domej tu
česć wopokazače, zo j o n n zdo mjenujeće. To h j e w a k tak hłupje n j e j e , a l j e n j e dźiw a jć e , nezdo w ö n hišće c y l j e njeje,
přetož do n zda hišće n śto pobrachuje.
Hišće n što. T ö n muž w o š j e W a š e h o Iis t a j e mi tež w e l j e w j e s e l a načinił. A l j e
W y prajiće, z o j e to W a s Handrij, to n i ­
h d y w rno n j e j e , Handrija j a Iepje z n a j n .
J a sebi p a k myslu, z o j e so to j e d y n w o t
W a s wšitkim ludźom k w j e s e l u wotznamjenić dał. Mözno p a k tež, z o j e to b r a ž ka, k i ž mi w o t W a s kwasnu p o w j e s ć lubi.
Přetož na brašku j e w ö n j a r a zapodomny.
Žad n i wje na W a s caka
Was
Kochany.
Z j a w n e dzakpraweno.
Tem tsjom Serbam, kiz su zo mnu ha z
mojimi ludzimi pzi reczu jich studnow tak iara pzeczelne ha lubozne wobkhadzeli — dowemoscz nam
wopokazali ha nasche pröczwano zpöznali, pziiiefemo tude zjawne nasch wutrobne dzak. Menujcze
Mich. K u c z a n k e j w Swinarnt — W e n k e i
w Wotrowe — M a r f e i w Pozdecze. Zeni,
wo lubi, mö na Was ha tech Waschich zaböcz
nebudzemö.
W Budeschne na nizej garbarslej
Hase, tziswo 53.
P . Schuster,
ftudne rejer.
96
Wötmojeno n a Schowtzicz dzowku
z Wonecz.
brnhej zoüaczej braste. — 2) jeden wös na
bwe frühe habö jenoho kona ha nezto druhoho
bursfoho gratu. — 3 ) nekotre sähe (floftere)
Loni jedzech na fońu, tetfa pak na zelezni- drewa ha tez wele romadow föjnowech, brezo»
cze pzez Drezbzan bo Barlina po rane zidzane wech ha wölschowech hawzow.
bante ze serbskimi barbami. Tam namafach po
pzez J a n a H i c z f u .
mojim zadanu ha pziwezech je vom. Dez jena
ftrbsfa holcza, fizchcze fzizerstomu fonej habö druschfa
Do jutrow j a n a zhromabzizna czerfwinffoho
fmötra, fiz chcze kmötej serbfti bant kupicz, tajfi towarftwo wacze nebubze.
nowe bant z'Barlina widzi, fupi febt jon be
wschoho pzefwabzena. Wo feine wopotano prose:
Boze swuzbu za katholstich Serbow w Drezdzanach
budza haflej po jutrach.
M i c h a w H o r n i g z Khröstzicz.
Maćica serbska.
J a chczu moje w Hörkach pola Worflecz
teizacze polo wot 215 Qu. rutow, fiz jo mi iara
— Towarstwo mačicy serbskjeje z m ř j e s i j e d a
wotlejzane, pzedacz. —
Dofelz jo tesarno czele p o j u t r a c h j a k o 4 . h a p c r l r j e s w o j u l e t u š u h/ovrpzi wse ha tez pzi puczu, bo so beře za m ftoi u i z h r o m a d ź i z n u a t o p o p o t n j u w o t I . h o d ź i n y
k twarenu hodziwo. Wfcho dalsche jo zhonenu n a b u d y s k j e j w i n i c y , K t u t e j z h r o m a d ź i z n j e
wsitkje sobustawy
towarstwa
najpodwolnišo
pola
přeprośuje
Michawa H o r e n f a
wubjerk.
w Radworu, stare tziswo 421.
Pzichodnu ncdzelu hafo 24. dzen rnercza
popowdnu po bozich swnzbach budza w Hörfach
w Michawa Bnlanfowech twarenach zczehuwacze
Weeze pzedawane: 1) zonacza drasta, hako jeden
pwachcz (mantel), nefotre dobre fchörcze ha wele
— Haslowskje serbskje t o w a r s t w o z m j e treei
dźeń j u t r o w w Baeenju zhromadźiznu.
Hobel, p r e d s y d a .
L i p a s r j c d u p o j u t r a c h 3 . liaperleje w d ź e s a dich n a p o s t a j e n y m m s ć j e .
Z a n d z e n u S o b o w Z i t a w Budeschine pwaczachu:
Woscha |
Körcz
K
Rözfa
Pzencza
Jeczmen
WowS
Roch
Rischa
|
Siebjna
Pwacztsna.
tl. i nsl. t>. nsl. | tl.
2 1 5
1
4 1 5
3
1 1 21
1
7i
2 1 10
1
27 z
20
17
i
2
5
Stötci
nsl.
2
—
4
—
1
1
2
Woscha |
19
5
u
tl.
äßofil
Jahwe
Hedufchka
Berne
K . butre
2
4
2
—
—
Nlscda
|
řiPjna
Pwaczisnc,.
nsl. | t l 1 Nsl
nsl. | tl.
7i
2
2|| 2
5
25
4 17j 4 20
15
7- 2 10
2
—
20
22*
m
10 j — H A
124
Jutnitzka wukhadza fözbu fobotu z czewom liftnom, ha jo k döftaczu pola rebaftora K u c z a n f a , w Wellerez f n t h a r n i , ha pod bohatemi w r o t a m i w Bilbeschine. Közbe tziswo
pwacji i nsl.
3a Jutnitzku postatvene nastawfi habö wozjewma maja so wotedacj pola jenoho z redaftorow.
Cjischczane pola K . B . H i f i .
30. d^en mercza.
Tziswo R S
Letnik S .
JutnihKa.
ISS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha Michał C y ž .
S w e t n e podawki.
řeftc k tomu pzihotuwanej czerkwi Awgustinařow.
W o přenej fomoře, wo kotreiz 63 stawow sejdza,
bö predkpowozene pořad (Geschäftsordnung) na»
kwilnepzijate, ha Weste z A u e r S w a l d za pzedftdu wuzwolene. Wo druhej fomore U 157
zapöswanczow pzitomnech. Moje mosli, praji
pisar tutoho, moje mvsle pzi tem bechu: „Pzi
wotewřenu sejma w Franksurcze czepechu lösche wutrobu wesowoj pzichodze napzeczo, — netk tez wele
wutrobow pukocze, Haie pzed neweste'm zamroczenom toho, ztoz pzincz budze. —
Ledem romadu
stupene sejm, zase na froilu sw. dnow dla rozno»
pondze.
3 B a r l i n a . Bramborski fral be so wöndano zawosne roznewaw — ha to na würtenb.
frala. Tön be pzi wotewienu swojoho fcjma
retj dzerzaw, wo kotreiz wön bramb. kralej winu
baröe, hako bö wön chczew druhich nemstich
werchow do zaka teknecz. Bramborski be tak
zahořene, zochczesche zmolom bramb. prenczej,
kiz to Badenskej steji, poruczicz, ze swojim wöjskom Würtenbergsku wobsadzicz. Jenoj dlesche
prvstwe ministrow joho trochu zmerichu. To pak
sebi neda wuretzecz, zo sivojoho zapöswancza ze
Stuttgarta zmolom dom powowa. —
Ze Sachjenskeju zba so hizczen pzeczelstwo böcz, dokelz z
Wo Badenskej suMisione, (qt'rfwinffe sweBarlina pisaja, zo chczetaj fral Ha kralowna po
bjene, f i j wo predwanach ha wopotanu sw. fa«
jutrach do Trczdzan na kwaö pzincz. —
Pödla
Kurhesenskej Ha Kajelstej, wot kotreiz smö hizon krarnentow wobsteja,) lüde cz wech frajinow pje»
zpownili, su netk tez Hesen-Darmstadt ha Mellen- wobroczili ha ducha nemernech, rebelskich tzasow
burk-Strelitz wot Bramborskej wotpanewoj. Ham- zandzenvho Uta pobuseli. — Tez w Münstersbürg hizczen trochu wise. Haj, mösticze sebi je- kej jo so tesamo stawo.
noj: Karl Anton, piedawschi werch HohenzollernRafuska. Wo jenem pisme na tsjoch zje«
skeje. (Sigmaringen), kiz jo hizon swöj czewö fraj
noscjenech
kralow wuprawt so kheizor: Rakusfa
' na Bramborsku wotstupiw, jo so tez zase hinak
pzija wot nich postajenu wustawu — chcze je
dopomniw Ha necha to pwaczicz dacz.
wschitkirni swojimi frajami, tez z nicznernskimi,
Z E r s u r t a 20. mercza. Tat dha jo so
stawo, ztoz za nemözne dzerzachmö: nasch sejm do toholej nernskoho zwazka stupicj — ha na«
jo wotewřene; piena komora pzez zK a r l o w i c z a, posledku refa: zo necha wot taf menuwanech sranff,
druha pzez R a d o w i c z a. Posejdzena budza wozakwadnech prawow nitzo wedzecj. — Jutnitzka
98
jo wondano sobubj liwa, zo .chcze Jandzelska tej menujcze tubt netklej zczewa bete zaftupene, to
w ToSkanskej tak tjjnicj kaj w Grichisfej; — ha widzmiö hizom z toho, zo so tu (ebem „Jutnitztej pji tem krucze stejo wostane. Rakuska jo so kow" sobu tjita, haj samo „Tydj. Nowiny" su
.tu f jiamafattu! Kaj so zba, taf bře htjcje ja»
n tf wo tej nalejnosczi wuprajiwa: zo budje
noho sobustawa „ M a c z i e z e ferbffejenimamö;
toona közdu To S fa n sf ej t j t r i e n u k j i w d u
tola paf mözemö so nabjijccj, zo nefotre naschich
z a ' w i n u f w ö j n i horewzacj. H a , jtoj hehorliwischich Serbow börze f nej pjistupa. Daj
waf waschno nejo, jo Rakusfa telej pismo na to Böh! Nefotsi paf 'jcje tu tola tej fu, fotremj
Jandzelsfu wschem rat wöjsfa webjeram w Jtal- bo jara rene pzistawo, b böchu J u t n i t j f u
sobu bjerjeli; hatzrunisch to bere rnoli, taf je
sfej sobudzeliwa. —
Radeczfi jo netkoj 3 6 radow sobustaw ha tola netzina. Zo paf j u rabe tzitaju, bej bze
zanu wibja, toho fem so wacze frötz pzepofazaw! —
taf »vele vezdow ha fjijifow joho wutrobu bebi
N a jenem (pjed nekotremi Utarai ponowenem) fa»
— ha tez' wot 26 mestow hijon jo won za sobumentnem swetzatfu pjebe wsu namafa so hnucja
stawa mefla horewzate.
powne serbske napismo! P r duwana mamö
Franczowsfa. W i l f i mnohoscjej czekarow, netf, bzakwano Bohu! stajne f e r b s f e , ha to
f f j ze Schwicze wupofasant/ netf w Franczowskej jara frafnel
M . tt. Z e safskich b e l a n . Lube Nebojsoi
pjeböwaja, jo porutzene. sebi dale dje bödwo p6bej
Te zase bo Konecz pjtnbjesch, taf so tola
jtaq. — Na sejme bechu nefotre mesta prözne,
lepe wobhon, hako jo so to zańbjene frotj staroo!
te derbjachu zase wobsadzene böcj. Wo Parizu
T prajisch, zo jeno so tu bw Jutnitzcz sobu
f u tute wölbö jara sie wupaneli. Wo jenej zro» tjitatej; tomu pak nejo taf, Haie mö mamo jich
madjizne praschesche so Napoleon: faf möze wude- tsi. Te tej nitjo wot toho üezpominasch, zö
renu pzezczewnoho wojena wotpomhane böcj?" mamo mö wot nekotroho tzasa fem jara horliwoho
M a w e T h i e r s (zapöswanez) jomuwotmoji: „wo« Serba wo wse, fotrohoj bubjesch zforo f sobune jo lepe, j o , prede hatj zemne wohen wuderj, stawam Maczicze serbskeje litzicj mörz! Dez fe Te
taf jara bobrć Serb, ńejfe ba so tej na to bo*
so fhore stawe cjewa wotrezaja." To so prawi:
ladaw, zo so na jenem sw fjizu w srejbj ws
radikal furtrt! —
s e r 6 f f e napismo namafa? Nekotst fu tej fwo»
3 3 1 a I ( f ej. Z Roma. N tfoj paf jo jim schulersiim dzecjom ferbsfe knizfi „ B o h u czele weste, zo bubje Bamj nedzelu po jutrach so s w a w " kupili, fotrej fu so tu pilne tjiłali ha
vom wrćcjicj. Franc-owske wöjsko bubje czele ha beře zpobobali; tej tolej dopokaze, zo mö pjecziwo
wo wschem Bamujej f w o l i staej. Reapolitanscze Serbftwu ńejfmo. W Schunowe pola Piwarcza
fmo tefamo fnijfi tjitaej wibzeli ha swöscheli,
joho hatj k krajnem mezam pötvedu.
potajfim tej tam Serbstwo z bomu unistorfane
üejo, faz so to Po Twojim nastawku böcz zdasche.
Z e S e r b o w .
:
""
ikt'zw ,
§ • 3 R ö z a n t a . Weste „Nebojso" jo neKackenska serbsta czerkei.
dawno w safskich belanach wofowo pucjuwaw ha
(Dalewebjeno.)
so tarn wo naleznoftzach „Serbowstwa" rozladaw.
Dokelz pak wön Hätz f nam böjschow nejo, taf
N a konczu tfinaloho l tfłotetfa m jefche fojbe
howolu sebi ja swowtzko wot toho retjecj, faf tech scheftj wulkich mestow nascheje Wujkze swöj
pola naö je „ 6 e r 6stw o m" stoji. Tesamo jo llojtr, jenoz w Aamenczu hijcjen jeden nebe.
99
Kapitel srancziskanskich oiichow w B e c h i n e w
c z a t a n e z r a n e n e w o s t a j i w a , zo b ö
Tzechach mejesche tehdom nadoscz sobustawow,
p o s l e d n o h o M i c h a H o d a n a doziha wobzankne tohodla, za swöj rad w Kamenwiwa."
czu nowe klöztr natwancj. W lecze 1490 pro» W lecze 1564 w 9. awgustcze bö tute m U
schachu woni tzeskoho krala Wladislawa, wo do- stupeno ha wmunano de; Kamenskej mint ha
wolnoscz, ha dostachu ju. Kamenska rada kwa- Bechinftim kapitelom pzez tachasta L e i s e n t r i t t «
dzesche die jim wschelake zadzewki na pucz, ale W Budeschine wobkruczene,
Tak pjipadje klöztrska czerkej stv. Hane Sex,
mischa nedachu so wotpokazacj, wobczezowachu
so pola tzeskoho krala, kiz tehdom Wuziczu wob- bam. Po dostatem dowolenu dzerzesche M .
"sebzesche, ha tuten neda jim jenoj frute zakitarski L i n d n e r hizczen w temsamem lecze na dnu
liji, hale pöswa jim tej wuziskoho krajnoho het» wschitkich swatech swedjenske predwano w seröjuana Siegmunda z Wartenberga na pomocz, kiz skej retzi, Nimale 3 0 0 let su Serbja swoje
w lecze 1493 rözkowne kamen k klözterej powozi, prawo nepzikrötsene wobkhowali ha netk na jene
ha z pmezami twareno podperasche. Hijom 1499 dobo derbeli sebi je z rukow wuwinecz dacj?
be czerkej dotwařena ha s w a t e j H a n e poswe- To nejo poprawdze! W tem bojim dorne, w
cjena. 1512 bechu wschitke kloztrske twaiena kotr mz su Serbja letstotetki dowho wo swojej
hotowe, ha f r a n c z i s k a n a i o (tez k a p u c z i - rnatzernej s e r b s k e j r e t z i közdu ü e d z e l u
n a ř o ha bosemischa menowani) zaczahnechu Boha khwalili, ha trözt ha zböznoscz za swoje
Po noho.
dusche pötali, ha namakali, tarn mö, jich potomTutön klöztr nemejesche so Pak dowhoh wob- nicze nechamö kaz czuznicze ha jenoj czerpeni
stacja zweselicz. Dokelj börze potvm potza re- böcz.
s D 0 na.
formaczia wo Wuzicze zcmu doböwacz, ha tez
P z i s p o m ü e n o redakczeje. M ö smö
wobödlero mesta Kamencza pzizanknechu so nowej tutomu nastawkej rade w naschej nowine mesto
weře. Tak so sta, zo klöztr na swojej mocze dali, dokelz jo nasche prawidwo: Serbowstwo
zhubj. Litzba joho sobustawow potza so pomen- wo swojim prawe wschudjom, ńech jo to na
schecz, tak zo bechu w lecze 1564 w czewem katholskej abo evangelskej strone zakitacz pötacz.
klöztie hizczen jenoj tfjo mischa. H a dokelz so M ö spommmö na to, zo jo fo wo tutej nalezpowedasche, zochczedza nekotsi wokolni zemeno w nosczi hijom peticzija na kralowske ministerstwo
tamnech nemernech tzasach klöztr z moczu doböcj wotpöswawa. Hätz jo Hätz dotal zane wotmoha na so pzinescj, wobroczi so kamentzanska rada weno pzischwo, nejo nam znate, nadzijemö pak
na kapitel w Bechine 6a proschesche zo bö fo, zo budze ministerstwo Serbow w jich prüwe
klöztrfte twařena mestej wotstupiw. Tutön m U tej tude jaEitacj, kaz jo so ty w druhich na-mowi, zo wdn to bez dowolma tzeskoho krala ha leznosczach stawo, ha za tjoj nasch najwutrobbamuza tzimcz nemöze, zwoli pak do toho, zo nischi dzak znowa tude wuprajimö. Jo da, to­
sme rada bez tem klöztr na so wzacj. Na po- hodla nuzne Serbam jich bvze swuzbe pzikrötsledku Pak widzesche so Bechinski kapitel nuczene, seej, dokelj su tez Nemcze wo wosadze? Tzoflojtr radze ha meztjanam w Kamenczu czele hodla so tude tak netzini, faj druhich, czerkwach,
wostajicz. To sta fo wo wosebitcm wotstupnem dzez so f ö j d u n e d z e l u pödla serbskeje bojeje
tistze pod sczchawaczemi wumeńmemi:
swuzb tez n mska dzerzi,^ joli zo Nemcze hinak
„ 3 0 bö K a m e n t z a n s k a r a d a w k l ö j t r skwadnoscj nimaja swoje nabojinske potřebnoscze
skej czerkwi d a w a serbscze pred- nedje drudje spokojicj? M ö nechamö hudacj,
w a c z , zo bö schulu d o k l ö z t r a pzejo na tem wina, ha t j o h o d l a ?
p o w v z i w a , zo bö w o w t a r e h a s w e -
100
Hospodarstwo.
Prjedy mje njewopušći,
Dojž s o wdčko zanka mi.
8- Neplacze-wöskowo swetzki. Dez
wösk Zezkrejesch, zmescha so k nomu tseczi dzel
Rano, hdyž na sydom bije,
neplaczeje (bernaczeje) muki, ha line so taf
Přińdźe
moj w u j wołać mje,
zmeschane na swuzow do zflentzan ch börmow.
Ceta hižom khofej lije,
Jena neplacza-wösfowa swetzfa pali so spore (wot
15 Hätz do 17 hodzinow), ha to hizcze wele
A m j e strowi přećelnje:
tzistzischo, Hätz tzista wöstowa swetzfa, ha dawa
Z a s o přinć mi kazajn,
tez wele mene fura. Wotkapne-li wot neje frepfa
J a tež borzy hić tarn chcu!
^ori
na blido, habö na nezto vruhe, taf trebasch jenoz to zmerom lezo wostajicz, ha dez jo doscz
Z Rafecz. W o poslenim tjiswe Jutuitzfi so
zesfnewo, dha mözesch je zlochfa czele pretj wot-- nechtön na wedro hbrschi ha tjini, faj bö te rozne
zfrabacz, de; toho, zo bo tarn zw wacze wot wedro z Rafecz pjischwo. To paf nejo nide werno ha tohodla so nichtön na naS reschicz ńetreba.
ttoho zawostawo habö widzecz böwo.
Dez jo pola naS prache rozne wedro, da tofamo
Tolej nejo nitzo nowo, neirebawo paf 'zcze wetjne paf wot Kulowa ha paf nedze wot Ral«
tola wschitfim tzitaram Jutnitzfi znate böcz.
bicz jow pzmdje. Tohodla tej maja ludjo pola
naS pziswowo ha de; fo potjńe nqto mofre Hirz,
da praja: „9Zo, woni paf tarn w Kulowe lob»
N a w e z ki .
wedza." Ztoz to ńecha wericz, tön so ńech
pschmdje nascheje stareje Madlene woprafchecj.
Dobrabospoda.
Nowa, dere twatena jprecza jo wobstejmow
H d y ž j a rano złoža stawam,
dla za 210 toi. na flchenu pola
Koždy kroć so dopomnju
H. A. Säuberlicha w Rakeczach.
Moj'ho w u j a , d i a k 'mu dawam,
Druhi dzm juirow srneje nebeltjanste serbMoju ćetu wopomnju:
f
f
e
towarstwo
zhromadziznu w N msfich-Ba»
Hdyž j a k n i m a j na nöc d a ,
selczach.
Pzedseda S a n d m ö n f .
Mam j a kr asnu hospodu!
W w u l k j e j s t w při woknje k ranju
Łožo s t e j i mdškojte,
W o jstvvi s r j e d ž a k rozslekanju
Blido namkaš rožkojte;
K přib ranju t e ž tarn j e
Zavvkovv dosć na hromadźje.
Kboroj s e r b s k a , krasna r j a n a
W y š j e łoža zmahuje,
P r ö c a n j e j ' při łožu žana,
W u j mi škdrnje zeahuje.
H a s l o w s f e serbsfe towarstwo zm je tseczi
dzen jutrow w Baczenju zhromadziznu.
N o b e l , pzedseda.
Wschicze tzitaro J u t n i t z f i , fiz tusamu
pzez me döstanu, chczeli taf dobn böcz ha k pzichodnej sobocze za prene bertel leta pola me za»
pwaczicz.
M i c h . Hawst. P i w a r c z ,
wutzer w Wotrowe.
Höltczecz zprawnechstarschich, fizchcze möjnstwo wufnecz, möze miztera pzipofazanoho dostacz
pzez H o b r a f a pod hrodom.
Cjischcjane pola K. B . H i f i .
6. dzen haperleje.
Tziswo 1 Ä .
Letnik a .
nitjka.
lSSO.
W u d a w a r e j
J a k ü b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
S w e t n e podawki.
Haie wschitfo pvbarmo. Netf Rafusfa tjafa, jto
bubje bale nastacj. Haru zapotjecj bre roona ńe«
bubje, to ńejo jeje waschńo netf faj tej jeni pre.
be ńebe; — jo pak bo Hotowa Ha na wscho pjihoturoana boroa, chcze roona jene ztech fńej pjecjeln ch nemsfich fcajoiv wzate zromabne wojsfo
wo jujntch Nemczach postajicj.
Bramborska. Nascha woschnoscj sebi wot
bohej Badenskeje 2,090,000 tlr. ja tutomu krajej
batu pomocz pzecjiwo ńem rntfam jaba. To jo
fheire broha poniocz. Za to ja hijon starane,
zv woschnoscj tejko peneS zapwacjicj nezarnozr,
ha taf bubje bofnnbno föncj czeweje wecze zo fo
Dofelj so tat jata ftele wot surowoscjow ta«
Babcnska Bramdorfkej pobcjefue. Babenffci jo
kuskoho
wöjska pzi wuheesfej wojni pisawo, jo
kraj taf wilki faj Sachsenska — Ha jo to frafne
bobotf, f t j bo n fomu jkulij so bere hobjaw. Ja H a y n a w porutjiw, zo berbja zastojnstwa ze
paf fo boju, zo bubze jow faj j temi fruwemi, wschech wuhersfich frajinow potvescje wot jabjerwot fotrechz te tutjne te suche zezrachu Ha totojeńa ha sfatfuroańa wuhersfich rebellow jomu pjitowste mbvchu Ha faj z temi fwoskami, wot fo» poswacj, 50 bo ta w cz z wobeju stronow wopttrechj powne te prozne zjedjechu, ha tola ńfpjibe» sana bo zjawnoscje pjischwa.
rachu. SBramborjfa nibe fiebubje f zboju pjincz
3 Münchna. Po starem waschńu jo fral tej
na tajfim puczu Ha bubze sebi sarna wo swetwu letsa na zelenem jtroortfu btoanacjom fhubjem
stacj.
muzam Po pjtfwabje naschoho zböznika nohi mot%
Nafusf a. WoWme jo wele lubzl bo jfobe ha techsamech potem bohaeje wobbariw.
St
pjischwo ha to pjez zfusaüo psefow. Woschnoscj tomu so pjecze cji najstarschi mujojo wuzwola;
jo psecju lekarnu zawojiwa ha porutjiwa, zo berbi l tsa bč jeden sto, jtero pjez bjeivecj bzesat l t
föjbe, fij chcze na Hasach ps fa pji sebi mecj, stari. Tej fralowa jo tejko mwobech fhudich holJoHo na stretjfu wobjicj. — Rafuska woschnoscj jo czow wubawawa.
wsche meine srebki pospotuwawa, Bramborsfu na
SBajtrnffe wojsfo so zawosüe Hotuwe. Za at>
puej prawbi ha jjenosejenoho ffutfroańa ja zbo> tilleriju fu tarn jenoi i<t 300,000 schesnakow feńt
jornne wutvebjeno nemsfich nalejnoscjow botvestj, t cjeńcńu kupili.
102
Tej Würtenbergska swojich rozpufchcjenech natjińenu ,'jfobu bobrutjmenu jabawa. Tuta jfob*
wojakow zase romadu wowe ha wscho kaz w naj- jo so wosobne pzi pzeboböeju mestaLivorno stawa
ha to pzez rakusku brön ha tfelbu anicz toffan»
straschnifchich ljasach wöjne pzihotuwe.
Z e Schleswig H o l s t a j n a pisaja, zo fu sku. Ha potem tola czewe sroet ro , ha wo artarn, dokelj na Danskich tftlecz ńcsmedza (Bram- chivach toskansfoho btvcra ma fćjbe pzileznoscz, so
borsfi to nedopuschczi) lelne swedzen lonschoho wu- wot toho pjepokazacj, zo fu tute zl' zki ha nemtr
stupena pjeejiwo nim (24 mercza) pjez mnohe wot Janbjelsfeje zbitbjene ha pobpcrane doli ha
n tfojchcze wona hijcjtn tej peueze za to mecj.
tselmo wobowschlt.
Naschomu frajej bo so zkerscho pjihobjtrvo wot
Franczowsfa. Swawne mesto L y o n , wo
Janbjelskeje n jto jabacj.
kotremz so w lecze 1822 te wulke misionske towar3 Neapela pisaja, zo jo tral jene pismo z
stwo zawoji, fotrej netk po czewem sweeje swoje
zbojomne wotpolabańa zpchuche — ma tej jene 20,000 pobpismami böstaw, ztcj pröstwu: toi'n
druhe kwalbne towarstwo, kotrejchcze nefrnanornu chczew jich frajrju wustawu tola czele wuzdenecj
ziweüa-wedjn'm ha joho nezbozomnem pwobarn bofelj wo skulku hijon bawno nttjo wacze üepjez to wotyomacj, zo khudem ludjorn pzez peüej- pwacji.
R u s o w s k a. Wo Pvlskej fteji wulke
ne Pjinojki tu möjnosej do sw. mandjelstwa stuwöjsko
ha ftajńe roftze; tej fo pöweba, zo fnabj
picj wotewra. Wondaüo wotpowojena rozprawa
bo N mczow habö bo Franczowskej pocjahmi,
swojoho skutkwana pofaza, zo jo wone w lonschim
joli tarn pořab storo mocj ńebostańe. N mczc
l tje 429 mandzelstwow zawojiwo ha bäte 146 fo zawosne boja. Rakuska, praiva, jo tej na
bjecji mandjelskim starschim pjipofazawo. Wot t m wina, zo so Rusa bo uaS teka, bokelz febi
tech pzez telej towarstwo wojeńenech lubji nejo sama new ri pjeejiwo Brarnborskei wustupicz, jo
anicz jeden na surowern itemeve lonschoho l ta tel Rusu pjeproftwa.
braw. Tute towarstwo wobstejt hijou dwanaczc
Sejrnske pöwescje.
Kralowski befret
wotwazowano
wicjeznech
peiiez
nastupacze, fa
let ha jo wo tem tjafu 4000 jentwow mözne tjiwobernaj
komorornaj
nezpobobasche.
Po nim
niwo.
b
ö
s
o
na
sto
let
nanajwösche
pecj
pabow
liczicj
9ia fcjme jo jo naiiut stajiw, zo bo k. I . J a n .
hodzawo; — konwre toobzanfnefchtaj, zo berbi
1850 francz. lud wotwosuwaw, Hätz chcze Mofo na sto l t jenoj 1 herbffi ha 1 pzebawanski
narchiju habö Republiku. Wetzina derbi wot« pab poftajicj, ha zo fm fo nanajwösche, wscho
sudjicj. Bö potern jto htnnf bowo? — bo kraj romnbu tuzate, jenoj 3 pab licjtcj. j$tö >ve,
mernischi bvw? ja i'iewetu, mam welewaeze za to, zw bubje nćtk fral ha wöschnoscj k tonm pratzwojekojo rnöja so pod közde'm fnetftwe bete na- wicz. Ministerej z Friesen ńezbasche so to ruuewon jara zpobobne.
Joli pak zakoü tajfi
makacz bej jenoj so za tem jabjetja; wschak pecjene
tomtbje, bha bubje jenoj za tech, kotrech; wothöjbje nibje bo hubu ńel taja ha rneb ha mloko »vazowano hijcjen zkönczene nejo. —
3o pak
tej wacz netejjf, faj nehbe wuzwolenem kraju.—
bö komora za tute polojeno bowa, retjefchtaj
3 Jtalskeje. Jara djiwue bo tola bowo, tej nafchej Serbaj w 2. körn. ff. J e z o r k a ha
de bo Janbjelska wot Toskansteje tu swojim J a f u b . Ton prent prawesche: „ J a boch so
krajownikam pzi poslenej revolucziji w Stalffej cz le swowa zdjerzecj rnow, bokelz mö smö so.
103
hizon w lecze 1848 z knejstwom tak zjednali, Welewacze jo so pji horewzaczu fubwa ta fitct$o so wvtwazowano wiczeznech pene; na 2 pa- stwu pzistejacza pziswuschnoscz wot bawara hi­
daj postaji. J a nemozu pak hinak Hätz knezer- zon bopelniwa, ha toho bla jomu jeben za zwo
stwo wobzarowacz, dez so wone z nametom wu- wzacz nemöze, bez chcze wiczezne pefteze taf tuHerfa zjenojczicz nemöze. J a newibzu, tzoho bla iio Hätz möjno woiwazowacz.
Precz fo ńeba,
ma knezerstwo za to, zo so fitejim ; tutem blisko zo wotwazowaiio fiiejim zaben wuzitf nepjtttcfe.
fhipt. Ja wcle wacze weru, zo so fem, fiz Hale wulfu zfobu, bofelj n jto brühe jo, te
maja pziswuschnoscz bawacz, ńeprawda stane: prawo mecz, pzi fözbem wobsebzenskim pzemcnepzetoz tzoho bla jo so pwaczizna lezonmosczow ńit wot wcstoho fubwa weste proczente pwaczizpo tent, faz nelfoj jo, poftajiwä, ha tzoho bla ne bracz ha nezto czele brühe, so jtmfrotj z
derbi jo po netsischim wotschaczuwanu wotwa- wotwazowansfej suinmu zpofojicz.
Hale trla
zowacz? Wo l cze 1832 bö körcz zita z 3 tl. ńefme fo zaböcz, zo fo wiczezne peneze w tej
Ha wacze wotwazowane, ha bez netkoj {ajfi wösofosczi, faz so ni'tf woblicza, wo přebnifchich
kvrcz na wifi pzinesu, bha mi nichtön 2 0 nsl. tzafach newobliczachn; pzetoz nam wschttfim jo
za noii neda; — bofelj zito bö Hafo bau mot znate, faf röele mene hewaf fubwa pwaczachu,
fnczich brane, b z be na zito jenoj pobobne. faf nizfa bö pzi wotebaczu fubwow wot starThe bö mi füezerstwo za to stacz mowo, zo n » schich na bz czi pwaczizna techfamech postajena.
tuscha pwaczizna lezomnosczow taf bowho wostane Toho blachczeibzatez fneza zbobne wotwazoivaha zo so tesamo po bofońanej renczi fözbe tzaSńo wiczeznech penes. Dez böchu, na pzifwab,
za hotowo peneze pzebacz badza, potem bö wu- na jenej wft jenotliwcze po puczu proczesa f 5
derkowa rozprawa naposlebfu pzebaloko wot pabam wotsubzeni, bha jo so jim na puczu
zmöslena fiiezerstwa bowa. J a b rbu zjawne zjebnańa na 3 habe 2 | paba zpufchcziwo. Toho
wuprawicz, zo ja bale Hätz wuberfowa rozpra­ bla moslu, zo mözu pzeb fwojim fweboniom ha
wa, kotraz jo za mite hizon pzejara ponizńe, pzeb temi prawismt mejaczemi zamojecz, bez za
wschow üeboch. J a mözu, ja bubu jenoj za namete wuberfa wosuju." —
wuberfowu rozprawu wosowacz." —
f. J a fub prajesche: „rent wot wiczeznech penez fit
3 e S e r b o w.
bez terni peneznerni bawfami, pzez fotrez febt
3 K l ö z t r a M a r i n e j - v e z b e . Taf fmo
bura wschelake prebawsche wobczeznoscze wotwazacz beröachu ha hizczen b rbja, te, fiz bursfich tola zafe, Bohu bzafwano, jene serbsfe pr buwalubzi najbole wobczczuja, Ha f nczpofojnosczi ńo w naschej flözterzfej czerfwi fwöscheli. To
wabja. Wone su nowe, husto tez fh tie wö- tola czele htnaf f wuttobe bzo Hätz nemsfe!
fofi baivf, pzetoz joli mi prawe prawene, bha Möcz niaczerskeje reize |mö z nowa zase prawe
jo jeben mi znate wobsebzer fubwa wot n hbe zpöznali. Zfoda jenoj, zo nam nafcha woschnofcz
1400 dawsfich jebnosczow, kiz pzeb 20 leiami tute buchowne wokzeczv husczischo nebari. Ptebi
300 tl. wiczeznech penez zapwaczi, na puczu wschak smo rabe nitzo ńeprajili, bofelj b nemözna
proczesa wotsubzene, zo bcrbi lctne wacz Hätz w cz, b z paf jo n tfoj fń. A l b e r i f u ö pzez
30 tlr. rente baivaq.
Wone su po tajftm ńewustawaczu pilnoscz taf oeře serbscze nawufnew,
nowe Ha z bzela wöfofi bawf, fiz tomu bawa- bö so to tola ptawe bete hobzawo ha nemözemö
rej za joho parfchoitu zaben materiatne wuzitf nabziju zpuschczicz, zo bubze so tez ftac;. Wschaf
ftepjińef^, faz so to prebe pzi wotwazvwanu ro» jo tola buchowneje wöschnoftze najfibaqifcha winböte Ha bruhich z ttej zjmofczenech czezow sta. waioscz, tajfe potrebnoscze bopclnicz.
104
Z R ö z a n t a . Pola nas jo netkoj tola
3 W 0 Iiecz. Nelk paf smö zase radostn tzas
prawe rene; mo mamö jenoj serbske preduwana, jutrow m li. Pola naS bo vo starćm waschnu
ha te so reite zpodobaja. Tola ncmözu so zminecz, noezne wobfhab tez tute Ičto wotbjerzone. Na
nebuschnoscz zjawiie porukowacz, fotraj jo nasch 1. haperleje zromabzichmö so wofow jcncj na
bozi dom, ja fm m prawicz, wońetzescziwa ha poftajenem m scze. Hat; b wobkhad nutevne
wele joho poboznech wopötarow jara zmbziwa. wotbzerzane, bćfłachmo poselńacze sn bańo, bzeiz
N kotrem p skowskim hölczam menujcze, kiz bo fo »am taf zpobobasche, zo tez naschu ranschu
Rözanta fe mschi fhodza, mö radzimö, so z poboznoscz tarn wo istwe wuspcwachmö, ha um«
tzasom namafaq, jolichczeibza wo wawfach sej- trobicze zaspiwachmö raboscze powne fh rlusch:
dzecz. Dez paf taf pozb^e pzinbu, faz zandzene „weselcze fo wschicz ro rni." —
jutre toutoru, dha nech so bo wawkow nepzistojiie
N fotft pzitomni. —
netwöcza, bez wibza, zo hizon bruze wo techsam ch
Jutrowne jejfa mejachmö Ictsa jafe
sejbza. Meüa traz cjifami, zo maja prawo tarn prawe rane je serbsfimi napismami. Dofelz paf
sejbzecz, bha nech nezapomna, zo su wo naschej wo netuschim tzasu Serbja hizon na to zwutzeni
cz rkwi m sta swobobne, ha ma jeben taf wele fu, wschitfo ztoz po nefotrem tzasu jim zas pzeb
prawa faz brüht. Ja ftecham nikoho ranicz hale wotzi pzinbze böte zbz wane, ha wubokoiiene nam»
wo czerfwi doch tola rabe m r m w. Zw pomha tacj, —
nabzachrnö so, zo bubza tez jutrowne
nam tez wsche pröczwano Horliwech Serbow za jejfa letsa bozpownische Hätz loni. Wo tem paf
wuzbmeno ha wubofoneno serbsfoho luba, bez smö so zhebali. Ja Pak sebi möslach, zo bubza
boze bomć wacz w tzesczi nimamöl ha serbske so iane naboznisfe röntzka, faz ta ki'ieni wo knizmtvobe hölcze, nabzija za hizczen renschu pzichob- fach „ j u t r o w n e j e j f a " pefnem bjccjoin na
noscz serbsfoho luba, böchmö rab tez ha wosobne jejfach wudzclesche, so tez na lewschich jutrornntch
wo tutem nastupanu za wernech senow swojich jejfach namafacz. Boh baj, zo bochu czi bobri
ferbfcze Pzeezeljo, fiz f l tu tute řane, za naschu
wötczow zeznali.
N. N.
H . 3 R a l b i c z . Kaz brühe l ta, taf tez tnwobofcz weselaeze jejfa nam zbzewacz bubza, te
bo letfa jutrownitzfu nasch kzizersfi pröczesion bo fnizki wot fń. Kk.j k rufarn wzali, bzez bubza
Kulowa webzene. Hatzruniz b sche kh tře z ma, wschelafe rane k tornu pzihobne röntzka tiechicz.
ha hatzruniz hizcze sn h lczesche, taf tola zweso»
Z B u d y š i n a . Towaistwo m a e i c y s e r b wosczu wibzachmo, faf so jich schifwana tzrobfa s k j e j e dźeržeše srjedu po jutracli na buzhromabzt, na zane zabz wki nelabajschi. Naschich
d y s k j e j winicy swoju letušu lilownu zlirokzizeri b fche 35 porow (potajfim jenoz jeben jenitzki
madźiznu
a b e so k temu w j e l j e sobustakzizer meiie Hätz loni). Kulowsfich kzizeri besehe
letfa sebem porow meiie, Hätz loni, menujcze 70 w o w z e wšech stronow serbskjeho kraja
porow.
zejšło. K. Dr. K l i n , předsyda towarshva,
Dzakwano Bohu, zo jo so wschitfo taf khwa- wotewri zhromadźiznu z přećelnym postrolobne ha zbozomne bokonawo!
wjenjom přitomnych a spomni při tym na
R a s m u s . Me so D . . kecz Michaw z
Zřiiul/.cne) w e wselakim nastupanju zrudne
S . . . . . praschesche, faf jo w Nebeltzicze fzizersfa
l tOj kotrež pak Se r b o w dotalnu khwalbu
proczesija wupanewa. Wschitfo jara beře, jomu
wotmojich hale to bezkoba, zo so Nebeltzeno swabea zakońskje zmyslenje na žane w a š n j e n j e j e
pzi t m wobbz lichu. Jara p kiie b , zo zemu pomjeńšić mdlilo, alje w j e l j e s k j e r j e jich
bla z Kamencza nichton nepzinbze, taf tola jenoz s w rnosć jasnišo poznać dato. Dalje w u Nebeltzeno na nas labachu.
powjeda wein wubjerkowe skutkowanje w
10,5
zańfiźenym lčćje a wozjewi, zo j e tön s a mćn redaktorej S m o l e r j e j za dotalne w u dawanje maćičneho casopisa Seilerowe
cesne myto £ 1 0 t l . ) , a štud. J e n č e j , z a jeho
spis „Zeleiiska" Pfulowe česne mvto ( 5 t l . )
přisudźił, tež spomni wön n a to, z o su lipscy
serbscy studentojo rnaćicy r j a n y p o m j a t n i k darili, kotryž bu potom k wobhladowanju wokoło daty. Potom da k . mestopřcdsyda duchomny J a k u b rozprawu w o
tym, što j e maćica zaiidźene l to wudała.
To j e jenož rnało było, dokjelž pjenjezy
pobrachowacliUj mjenujcy te knižki ..Bohus ł a w z D u b o w i n a a I V. z e š i w k caso­
pisa. Tola dostanu maćičnc sobustawy na
leto 1849 hišće d w powjedatičcy a j e d y n
zešiwk časopisa, kotrež spisy so hižom
ćišća. Na to wułoži maćićny pokładnik k .
diakonus Y V j a c k a , kak z pokładnicu steji
a pokaza s o , zo j e so zańdźene maćične
l to 217 tl. do pokładnicy nadało a 180 tl.
wudało, tak zo 3 7 tl. w y š š e wostanje. H j e wak ma maćica hižom 203 tl. zamoženja
w budyskjej nalutowarnicy (Spatfaffe). Z
cyła j e pak inaćica z a te 3 leta swojeho
wobstaća za 700tl. serbskich knihi wudata.—
Mać. knihownik, k . I m i š , w o z j e w i potom,
zo ma knihownja n tko 372 knihi a mać.
sekretař, k . K u ć a n k , sponini, zo j e w š i t kich sobustawow 193. W o t tych s u pak
tT'jo wumrjeli a trjo wustupili. — N a t o b u
dl jši čas wo wudawanju knihow ryčane,
itož pak hakhlej přichodnje sobudźčlić mrižemy a sktinčnje stachu so nowe wolby
zastojnstwa a wubjerka. Dr. K l i n bu z a
předsydu, duchomny J a k u b z a m stopředsydu, kaplan K u ć a n k z a 1. a vicedirektav
W a n a k z a 2. pismawjedźerja, kand. I m i š
z a knihownika a diakonus W j a c k a z a
pokładnika na bližše 3 leta wuzwoleny.
Na ton samön čas buchu do w u b j e r k a w u z woleni: notar C y ž, duchomny S e i l e r , kantor P j e k a ř , direktar B u k , wučeř K a i ­
m a n I., ryčnik I l y c h t a ř , kanonikus H a š k a j Dr. P f u i a aktuar S e y f e r t . H j e w a k
bu notar V V e h l a z a knihańiika a redak.
S m o l e ř z a redaktora maćičneho casopisa
postajeny.
Hospodarstwo.
tz. N a d o b n e waschno, b u t r u naselecz.
Wzmi sebi dwaj dzelaj feie, jeden dzel czokora
ha jeden dz l falpetra, zm schej tolej dere romadu;
wzmi potom na közde punt dwaj lutaj tajfelej
m fchencze, ha dez to z butru prawe pzem fchaw
fe, nakwadz nitf butru k potřebe do horncza nucz.
Nichtön febi ńemoje möslicz, kajka wschelakoftz jo
be; tajkelcj butru ha dez tej, kotraz jo na wschedne
waschno nafelena. Wona derbi pak tez k najmenjchom tft habö jteri nedzele ftcjo wostacz, prede
hat; budze natzincna. Zpötajcze je, wo hozpoze,
ha pzepvkazajcze so!
Z b e r k i.
^ Penezna natejrtofcj. Dez febi »efotre
döstate peneze drude blize wobladasch, mcw fforo
neweste bc'q, wo kajkim kraju bödlisch — wo Ra»
kuskej, Bramborskej, w Hesenfkej, h. t. d. dokelz bo»
state peneze fu zwetscha z pomenowanech ha diu«
hich krajow, skoro najmene jo jich pak sachsin»
stich. To pak nitzo mzkodzi, »ak dowho Hätz ma»
ja tute pnuje dozpownu pwacziznu pola naS, ha
közde möw wefowe böcz, de jenoj bo jich prawe
wele mtro. — Hale to pak so neun nezpodoba,
106
zo hijcjen so nekotsi lubjo tu ha tarn bo tajkich wo fotretfcj t i moje z.nnozttio uipifane; moja jopeüez bontafacj ftemoja ha iajke peneze, kij 'w na nicjvhtf paf jonoj jcnitjfe mö'.ttjfe frofpoban
Sachskej z« powne ńmbu, bofclj tu pwacjiznu ni» ske fnihe.
fcnqu leta b ch« p.ik to nuwo
maja, tola ja pomne roubaroaja. To starte so k. pj, z fnthe moje wilke ha tewste zcjrali ba na nirni
bramb. frojfami, kotrez pola nad jenoj dwaj no- tej nicz te uajiiieńsche wibjecj, ha wot toho tjafa
waj (po prawem 2 | ) proacja ha z bramb. broaj» fem wem ja bo toho fona.
nohamt, f t j jenoj 1 noro peńez pwacja. Dale
* Jeden ücsprawne fral praschesche fo dui'iepwacji penez „tft manne fl bortie'" (3 Marien- chomnoho: fotre ffutf ma najwacze pwacziwostzc
groschen) 25 noro. Pen. Haie jenoj 24. noro. Pen! Pzeb Bohom? Za tebe, wotmoji Duchoninc,
Won jo na fontfu, f i j jo na nim woznameńene, te fparto, ha to tohobla, bofelz taf dowho hatj
f zpöznacju. Tolej ńech pjichobńe cjifami wob» te spisch, ntfoho üeczweluwesch.
kebjbuwa, fotsij Hatj botal na tajfe mćlttjfofcje
* Naramne tzwojek bari nekomu Tuff iefattqa;
ton
wza febi na blivze lejzacze nomine, zo bo
Iabalf l'tejfu. Mo so nabjijemo, zo tjitatow JutAch ntoj Bozo, te Nonitzft to lieticchi, — zo bubja rooni wclcwacze febi tefancz zawaliw.
totne zcze ja nejfe'm tzitaw. To nitzo nezfobzi, wotpilue na to labacj, zo b6 so wot bruhich ńestawo'.
mowi khlibe, bei wo nekomu nezto bacje, taf
* Puczowar, f i j tjesfe nteze pjeńcj berbefche, Haie to fwuscha bo Nowinow.
x
na pofleńejstacziońeftooje reopifmo zabow b , 66
^ P ter tön W i l f i ruf. fheizor be n be wo
wot fortjmaia naretjane, febi jevjowe lifcjif (Spei­ fubniftibe jara n rone ivele pabnstwow bla,
sezettel) sobu wzacj. Won to z tjiui wacz jortoto ha praji swojomu Keńczlerej: pifajqe, fćijbe
Hatj nuze bla. Na mezach hotczbjerjane, root teba fiz jenoj pwacziznu schtreka fraite, berbi wojbewon swuzownifej inenuwane list. Ton pjeńbze, schene böcz. Keüczler praji fmejo: Dez wascha
majeftofcz chcze fheizor bez pobanoiv bocj, moje
moslicze zo ma w rucze PoS, ton list wo z qehu»
so to nebem stacz. Peter fo potza fmecj ha
waczem tebje ha pji ftajnem labańu na pucjoweez wosta pzi ftarem.
x
toata: Cjelacza wowa; hm to moje halt bocj!
Hufacze jatra, n6 to fo mi zcje jeni taf trechiwo
N a w e z k i .
ńejo. Zabjacje fczena, hm, hm. Jebjcje bojetite
lube pjecjelo, ja wibju, zo fcje jara braschiwe hu«
^ a x o n i a ^
ben tjroojef praji netf ton na mezach poftajenć
fwujownif ha ba ti?n list zas tamom ha bo pow.fiuporo
ne fobujelnosqc.
3cbm weste 9t. praji liebe w jenej zroma*
jkode z a w e s c j a c z e t o w a r s>vo
t
wBudeschine.
Pzez zromabne skutkwano ibelc motzen) fu
s
o
wschelafe
zaw sczacze wnstawe (VersichemugSb j i w , zo won ton fon z biblisfich stawiznow
Anstalten), zawozili, bez nimi czahmt rataiowu
frala 33araona praröe wopjijecj ńcmoje; inenujcze
(burowu) febjbnofcj wofobne te na so, fiz pzez
zo te 7 suche kruwe te 7 tittjne fit taf zejralt, frupe nastatu jfobu zaritnacj wotpoladaja, bofelz
zo na nimi nttjo ńejo wibjecj boiuo. To ja wo nifoho mocze ńelejzi, fruporobicja wof swoti'j mmcjach praji flamar D., böij fo ja neje- jtch honow wotwobroczicz.
To jo tej wma, zo so frupow zfvbe zaives.
ńach. — Tebem m jach ja febem wilfich fnihi,
107
cjiitjč towarstwa Dole ha bölc wudokoiieja ha wschitke pcneze, kiz za towarstwo nuczpzindu, Po
wsche w tulem rtafhipamt tjinenc nazhonena so rnöjnoscji khecze ha w ste na daii dacj.
wuwescz pötaju.
Pokwadnieza ha knihe so wot z wuberka !
Tokelj pak wustawki dotalnech knipow jkode
tonnt postajenej koinistje pzeladuja.
Pjinoschki
zaw sczaczech towarstwow pojadana pjitomnoscze
sobustawow budja taf nizke Hätz mözno, ha po
wacz nedopelna, dokelj tej zaradwano techsamech
tem jtoj so zaw scja ha po krajme, wo kotrej;
pzewulke, prawa zawescjaczech zastojnstwam totoarzaw scjacze pwod fteja tej wschelake; — tej
stwa napjecjo pzemawo — dha jo so w sta
raaja so jenoj prämije, hewak Pak anicz zaradlitjba sakjkich kublerow, ratařcro ha pzekupczow
nizke wudawki, anicz pjinojki k rezervosondej wozjenoscjiwa, ha pod menom Saxonia" krupowsebe pwacjicj, dokelz derbi tutön pzez te w wubiczo zaw scjacze towarstwo zawojiwa, kotrej chcze
stawkach postajene wotcjahi wot nadzateje diviswojim sobusiawam powne zarunano pzez knipowdende a t. d. naroscz.
biczo natjiiieneje zkode dawacj, ha kotrez derbi
Wschitke po tutech wotczahach zawostate zbotki
so wo swojim skutkwaiiu pzez czewo N mczowstwo
s
o
tem
woprawdjitem sobustawam wroczo (rmspet)
rozsch ric;.
pwacja.
Zawojero su p ^ zestajeiiu swojich, ministerWustawki habö statute — podmwowenske
stwej hijon k pzeladanu pzepodatech wustawkow,
liste
(Anmelde-Bogen) — ha reverse möja so
najwacze tech brachow rozpoiniuli kij so pji dona
wownern
bürowi, kaj tej pola naschoho agenta
taln ch, krupowbicjo zawescjaczech, towarstwach
namakaja, ha su wosobne lo na kevzbu wzacj so Gustava Adolsa L ö v e n i g a w Budeschine, döpröczwalt, na tjoj jo so wo ratarsklch towarstwach staej, ha möja so tarn tej Prämisse tarife, kaj
tej wo swojim tzasu l tne rozpraw ha zköncjne
wo tem nastupami zpominawo.
zlitzbuwano wobladuwacj.
Tute nowozawozene towarstwo dari zaw sWo zromadjiznomaj, kotrejj so 16. ha 23.
(jitczćm najwöschu moznu w stoscj ha wodja je
m
rcza
tutoho l ta w Budeschine wotdjerjuwaschtaj,
wosobne zcz huwacze wotpoladana: 1) t u n o t a
zawoji
so po §. 28. zakwadnoho zakoiia wuberk
zaraduwana. —
2) swobodne w ö l b e
ha
wuzwoli
n hd m ze swojeje srejdjizne tsjoch
zastojnstw ow ze strone so b u s t a w o w . —
wuradjuwaczech
(berathende) direktarow, kotsij pö
3) p o w n a w z a j o m n o s c j (vollständige Gegen§.
15.
z
wuwdjacz
maj (vollziehende) direktoromaj
seitigkeit). —
4) z a r u n a ü o po p o w n e j
ha
z
powitomöcznikom
(Bevollmächtigte) direktarwösokosczi p j i zaw s c j e n u p j i p o w e stwo
wiitjma;
kaj
tej
po §. 29. swojoho pjeddzeneje ha p z i s a p i s a n u zaw sczena
sedu
ha
joho
nam
stnika.
Po tutem stupi tej
z a p r a w o zpöznateje p w a c z i z n e p w o dow. Wobkedjbuwano ha wodzeno towarstwa Direktorium romadu ha wuzwoli po §. 19. za­
stalte so pzez je 6 sobustawow wobstejacz wuberk kwadnoho zakoiia — whoruna tej swojoho pjedha zaraduwano jo direktoriju, ze sch scz wosobow sedu ha joho namestnika, po tzimz bö zjawne
(parschonow) wobstejaczomu, dowerene, kiz ma so wozjeweno zawojena krupow zkod^ zaw scjaczoho
ze sw ru wotpoladana towarstwa ha Postajena towarstwa wobzanknene.
wuberka ha wobzankiiena wowneje zromadzizne
Wuberk za leto 1850 wobsteji:
wuwescz.
1. kn. speczial-komisar Gust. A d o l f W i e Pokwadnicza ma so wot wosobne postajenoho
zand na Jasencze, pjedseda.
pokwadmka pov wedzenom direktorija ha pod
2. - W i l h . z Czenker z Pomerecz, nawobkedzbuwaiiu wuberka zaradwacz, ha derbi
m stnik pjedsede.
108
3. » H e r r m . Oehmichen reczerkublersN
«iijnf w Batzdorfs pola Mischna.
4. - K a r l H e r r m . F a h n a u e r kubler
w Bobolcze.
5. - B r u n o M e n c z n e r z Krakecz.
6. * Gust. J u l . O c h e r n a l , reczerkublerski najnk w Ratarecze.
Temsamem, kiz chczeidza naleto nowo pote
wokow sarodow dzewacz habö _ ftare wobarbicz,
möza k tomu wosobne maS w Neöeltzicze döstacz.
Közde budze jomu toho pokazacz, kiz jön ma;
nech sebi tez joho schlahi pokazacz da, kiz dobrotu rnaza woswetsja — ha tcz Kamenczeno
jon znaja, kiz su febi nezto wot Skortesena
D i r e k t o r i u m , kiz wobsteji z tsjoch wura-- (lak reka barba) pzinescz dali.
R a S m u S.
dzuwaczech stawow:
kn. P e t . A l f r e d h r a b j a z H o h e n t h a l w
Wutrobne dzak za wfchu pzeczelnoscz ha luKinsbörku, pzedseda w direktoriju.
boftz ha wefowu peknu scrbsku zabawu, fotiuz
kn. Gust.Ed. H e i d e i n a n n , direktar lutuwar- fem jutre wutoru wo Wotrowe ha Jawore döffeje pofwadnicze w Budeschine, namestnik pzedsede. staw.
K . k.
R u d. M a g n u s w Trozdzu
Zo bö so mwodech jutrow dla nichtön neha z tsjoch wodzaczech stawow:
zakomdziw, dha zmeje budefA retjenffe towarstwo
kn. Z a n C h r i st. K i n d na maw m Bubefchinku. na mnohe zadano haflej ńetfjelu za tedzen, hako
kn. Ernst S t ö f h a r d reczerkublerski najnf ha 14. haperleje zhromadziznu popowdnu peczich na
direktar ratarskeje wutzerne w Brezem.
winicze.
H a tön podpisan pownomöcznik:
L u b y b r a t ř i ' k o J . xv 1\
H e i n r i c h J u l i u s L i n k a , pzekupcz w B uWutrobny tlźak z a t w o j e ha twojeho
deschine.
bratvika připosłane dźčlo. To budźe so
Neda kczija jo tont k jutram rane jutrowne •w sći našim Serbain wulcy spodobać.
jejfa darene döstawa, letsa nadzijesche so tez hale Tebi toho dla na t w o j e prašenjo, hač dyrhatj dotal jo podarmo tzakawa. Iiech wschak tola biš tesamo daljewjesć, z'jenym sylnym ; ) l a j
Redakcyja.
tön dobre pzcczel tajke rane wafchno zanc; neda! haj, wotmolwimy.
Zandzenu S o b o t n Z i t a w Budeschine pwaczachu:
äßof»a
Körcz
K
Rözfa
Pjencza
Jeczmen
WöwS
Roch
t(.
2
4
1
l
2
9tif*a
Sööina |
| fcřetijna
Pwaczisna.
tl.
nsl. | tl. | nsl.
1 26
2
6
5
3
20
4
90i
1 18
1
1U
1
3
1
5
1 —
2
Körcz
nsl.
—
—
20
6
Wofa
Jahwe
Hebuschka
Berne
K . butre
Äctscha
Erebzna
P w a c z i s n o.
tl.
tl. 1 nU-1 tl. nsl.
2
7- >..2
24
2
25
4
4
4
74
15
2
2
2
—
20 —
27*
20 —
13f —
~ ~
n
nsl.
5
20
10
22;
12z
Jutnitjfa wufhadza f^zdu fobotu z czewöm Itftnom, ha jo k döstaczu pola rebaftora K u t j a n f a , w Wellerez k n t h a r n i , ha pod bohatemi w r o t a m i w Budeschine. Köjde tziswo
pwaczi i nsl.
Za Jutm'tzkn postachene nastawkt habö wozjewena maja so wotedacz pola jenoho z rebaktororo
Czifchcjane pola K . B . H i k t .
Tziswo 1 5 *
13* dzen haperleje.
Letnik i t .
1SSO,
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
W o z j e ! v e n o.
Tsejczu nedzelu po jutrach hako 21. dzen haperleja budza druhe serbske boze swuzbe
za podjanskich Serbow wo Drezdzanach. Tesamo budza zase w kralowskej dwörnej czerkwi.
Zapotzatk dopowdiia £9 —
Zpöjedz so swöschi wot raito schesczich.
Swetne podawkl.
schesczich swöschi so sw. zpöjedz ha knapow dzeweczich zapotzne so boza mscha, pzi kotreiz so
serbske kherlusche spewaja ha po woprawenu
meschnika sw. sakrament toho wowtara wuzpvje^a n ^ m sobudzeli. Po bozej mschi so wo serbskej
preduwe. Böh daj, zo bö so tönlej skutk wer«
f bojej tzesczi ha waschej duschi kzböznosczi dokonaw."
_ Wösche toho fu so tute serbske boze swuzbe
»aschich nowinach wozjejili.
3m i /
to
_ f,a
mecz.
p o tajkim tu westu nadziju
j 0 luidzc tön krötz wesowa pöwescz ke wschitkim
^ j n q möcz. Swawa naschej duchownej wöschncj-(-,
.
Z D r e z d z a n . Zandzenu nedzelu inejachmo wulki wojerski swedzen. Pzipowdnu czehnesche dzel naschoho wöjska pzez möst ha postajl
so sreidz podjanskej czerkwe ha keklerni. Kral
pzijcdze na konu, wobdate wol mticho ztaba. Pzi joho pziblizuwanu wunesechu jomu wojacze
wulw swawt.. J a hizon sem wele fwawow wunescz swvschaw, hale tajfu hizczen mde. —
^
Z Drezdzan.
Pzedtzorawschim dzech tez
mmo kathol. czerkwe ha wuladach tam na durach
wulke pismo; wele ludzi so tam wvkow twötze»
sche; nekotsi kaz newni zase dale dzechu, druze
Drezdzanscze maja so wo blizkej pzi,
so lubozne smejo wotendzechu. J a wuczezech chodze hizczen druhich swedzenow nadzccz. Na«
moie nawotzi (brille) ha lejcze, lejcze! wuladach schi wöschi menujcze, f t j fu wo Schleswiku bvli,
tam serbske pismo. Na nim stejachu tute chczeidza letne wopomneczo najswawnischoho skntka
swowa:
.
sachsenskoho wöjska wo tutej wöjni, pzedoböcza
„Za Serbow."
hrodzischczow pola Düppel dzerzec;. Deputaczija
„Tftczu nedzelu po jutrach budza so tude pojedze do Budeschina po prencza A l b e r t a , kiz
w kralowskej sarskej czerkwi serbske boze swuzbe io so na tutem dl'm hako nebojazne retzerski wöschk
dzerjecz ha to po zczehuwaczem radu : rano wot swawne wopokazaw. Tez druze wojaze budza
110
pzi tem dzel bracz. To jo pekne,.zo jo tajfa fm md pak netf tez tu nabjtja uiecz, zo bubjetaj
pzezjebnofcz bez wöjskom. Zkoda jenoj, zo hizczen Rakufka ha Bramborska wo pzezjevnofczi ncmske
jo tu tvcle lubzi, f i j so z naschirni wojakami jich naleznoscze zarabuwacz pötacz. — Taf bha jo
zadzerzena pzi mejskim zbezku dla zpzeczelicz nemöza. bramb. fral tu wecz Hätz na ^oslebne zweb ha
Jeden dmhi swedzen, Böh daw, ja naschtt netfoj so wobrocziw. To wschaf jo bere Haie
kralowsku swöjbu prawe zbozomne, budze kwas bo so bawno prebe hijon stacz moiro.
pr enczesine H i l z b e t e. Zardinski wöjwoda, jej«
3 B a r l i n a . Franczowfki zapöswancz tta
nawozena jo 12. haperl. zardinske wowne mesto ttafchim bwore jo so bo Pariza wröcziw. Na»
T u r i n wopuschcziw ha budze 20. habö wisczi poleon joho bobru rabu pota. Wön jo so wo
21. do Drezdzan pzincz. Werwano bösnadno nastupanu francz. naleznosczow taklej wuprajiw:
zo mojć jenoj jena wonkowna wöjna nahwo
jjawne nebudze.
B r a m b o r s f a . Tsi ewropsfe möcznarstwa: roztomeüo nezböznoho nuczkownoho zapleczeiia
Jandzelska, Franczowska ha Rusenska fu wo tem francz. fraja wotwobroczicz. Jo tez bale pzistapzezjene, zo derbi so krncze na to dzerzecz, ztozjiw, zo fu po swojim pzesw lsenu bramborsfe wejo fo w letu 1815 bez nemskimi werchami po- tzorne mezć pzi tem najböle strachej wustajeni. —
ftajiroo, menujcze zo sme tebem Postajena wusta3 SBitta. Wot zastarskich tzasow fem jo
wa jenoj wo pZejebnofczi wschech jebnotliwech nafcha kheizorska swöjba pzi czerkwiitskich swedzesobustawow tutoho zwazka fo pjementtj ha jich nach so wobdzeliwa, Tak bi tez Ićtfa: nasch
famostatnofcz nezranena wobkhowacz. Na to mwobe kheizor zo preni krötz pokaza. Hizon zekebzbuwacz fu zpomnene tjt möcznarstwa tebem lene ztwvrk won 12 starern wobobleram nt sta
tez flubili. Tefamo paf fu wo tem, ztoz Brarn- ttohi möjefche; — wustajene boje hrowe wo »vele
borfka wo nowschim tzafu tjiniroa, woipolabana czerktvach pobozne wvpotasche ha pzi jutroivnej
na zahüKcno famoftatnofcze nemstich werchow proczesiji z czeroettt bworom wo fheizorffej traf»
zpöznali, ha so felńe pzeczitvo Bramborffej mu- nosczi fo ze swojim lubont stowarschi.
prajili. Jutrć b chu wazne pofejbjena ha wuR a k u s k a jo so netf tez pzecziwo wot Bram«
rabzena bramb. fräta z minifiramt ha z Rabo- borskeje zawozenem wojerskim zjenosczenu z Brawn«
wiczorn. Wö icchsümech bo zköntzüe wobzank- schweig ha z Meklenburg - Strelicz wuprawiwa;
nene: botahm politiku wopuschczicz Ha na zpraw- bale tez, zo raf. kheizorska wöschnoscz czerpecz
nifchirn puczu ncrnske naleznoscze zarabowacz nebudze, bez bö bramb. fral swoje wojsko w Bapötacz.
brnffej stejo wostajicz ha Babenffe do bramb,
3 E r f u r t a . Bramborscze Ministers, kaz mestow pzesabzicz chczew. —
tez R a b o w i c z ha böle Hizczen K a r l o w i c z
3 M a j n c z a . Barlinsfi probst z K e t t e zpotzinaja na naschim sejiite czele Hinaf piskacz l e r , jo wot bamuza ja naschoho btsfopa poftaHätz bo swatech bnow. Po czewem jich zabzer-- jene. Wo nekotrech nernsfich nowinach fteji, zo
zenu zba so werno boq, ztoz wschelake nowine jo wön hizczen pzeb tfjom letami wojerski wöschk
powebaja, menujcze, zo jv brarnb. wöschnoscz tta- bow. To pak nejo netufchi bisfop Haie joho
bjiju zpuschcziwa, na boialnem puczu k zbozom» brat, fiz jo bo buchownoho raba pzestupiw, ha
nomu könczej pzincz. —
Weste jo, zo jo nasch z naschim wöjskom lont wo Schlezwiku poböw.
H a n n o v e r s k a jo so pzecziwo pzistupej
fejm najbkeje traw •— zo smö z nowa smecham
wustajeni. — J a fem jenoj czipne, zto bubza nicz-nemskich krajow Rakuffeje bo nemffoho zwazka
pzeczeljo Bramborskeje, wosobne czi sachsenftze k wuprajiwa.
3 c Schwicze. 5 6 0 , nemfftch cz kaiow,
tomu prawicz; wesczi bubza zasakwe hanicz tech,
stawe
16 toivarstwow w Schwicze, fu netf wllpokotrechz prebe doscz wukwalicz nemvzachu. M ö
111
kazami, 214 pod wobkedzbuwano policzije stajeni. to pokaza tez, zo wondans nekotre kempanije woSchwiczarska wöschnosc; wozjewi, ztoz jo so pzi jakow do Franczowskej czeknechu, dokelz hizon
pzepötanu techsamech podawo. Wone wobsteji dleschi tzaö zanu zdu döstali neöechu.
wo zczehuwaczem: 1) dopokazane jo, zo su so
nemscze dzewaczero wo Schwicze zkabzuwali; nicz
3 e S e r b ow.
jenoj, zo böchu nowu revolucziju zapotzeli — hale
3 K l ö z t e r a . Zandzena jutroiitzka b wezo böchu throne ha wsch>? lubowo wobstejenstwa
powalili, najprebe wo nemskich krajach. 2) Tute sowö swedzeii za naS, dokelz wot dowho tzasa
zjenosczeno nejo haklej w Schwicze nastawo hale sem swöschachmö junu zas pr duwano w swojej
ma w Nemczach, w Franczowskej ha Jandzelffej lubej serbskej relzi. Menujcze na n schpore d^erswoje zurwa ha su so czi jenoj do Schwicze po-zesche nam kn. P . A l b r i k H e c h t , kiz jo z wilbtilt, bokelz su jow swobodnischi. Jich wedziczero kej pröczu ferbffn reiz nawuknew, jene wuberne
su wo wukraju. Schwicza ncjo potajkim, kaz preduwano w lubej maczernej retzi. Dez be wön
pzecze xila, kuzow ewropskich zbezkow. 3) nasche wopzijeczo fwojoh priduwana: Krestusowe horetowarstwa su so z tutenn czekarami zjenosczili, kaz staczo hako zjawne wopokastwo naschoho horestacza,
tez nekotfi wot nich nasche towarstwa pobperali. z ranemi swowami wschitkim k wutrobe zwed,
— Tak tola Bramborska ha Rakuska nejstaj wo- prawi wön hizcze zköntzne tu te swowa:
paki mewoj, tajku haru Schwicze dla tzinicz.
„33o muscze serbskoho ludu, Was ja proschu:
3 Franczowskej.
Tez Napoleon chcze zdalujcze so tajkich towarstwow, wot korrechZ te
swoje kraje po möznosczi tziste zdzerzecz. Dokelz zbötki waschich wotemiet ch nanow ha matzerow
fu czi ze Schwicze wupokazani netk ftisodne francz. nitzo newedza! — H a wo zon serbskoho zplameze pzeschli, wupösczele wön komisarow do ran- wa, wedzcze wasche hozpodarstwo taf, kaz je wasche
schich krajinow, kotstz wschitkich wuczera. Z wow- wotemrete maczere f tzesczi ferbfkoho ludu nebe
noho mesta P a r i z a su tez wschicze, kiz tam bez wedzechu! — ha wo senojo ha dzowtzitzki, kiz
dzcwa ha wobodleiia pzeböwaja, zdobom wuhna- fcze wö tön kczcw pzichodnoho serbs. ludu. was
czi; jich jo 1 5 0 0 . — 15,000 hizon wobnadze- ja proschu, zdzerzcze so tajkich towarstwow, wo
riech nemernikow wot lonschoho Uta do Asnki wu- kotrechz was wascht ftarfchi ha wasch jandzel pepöswacz, jo namet stajene. Dze wostane ta wu» ston newibzi. Wschicze wö: dzerzcze so t bomej
kwalena republikanska swobodnoscz.
bozomu, zo böschcze wschicze k tzesczi waschej czerkWo P a r i z u su so pod wedzenom Arcze- we »votrostli." —
biskopa S i b u r a towarstwa zawozili, kiz maja
Ztö i'iebö pzi tajkich swowach hnute böw!
jara rane wotpolabana. Tzesacz wosobow (par- Wo wele wotzach wibzach selze hwubokoho hnujchonow) stupa rornabu, maja weste wokres pzi- tza ha wulrobneje raboscze. „ O , to £>e rane
pokazane, wo kotremz so za khuvemi, pomocze po- preduwano!" swöschachmö $ wele hvrtow, ha ne­
trebnemi swöjbami wobhoiiecz ha jim na lösche kotre hizcze pzistaji: „ H a j , ja bre wschak tez
waschno k rucze stacz, jich winwatosc; jo. Wo rabe na nemske preduwano posucham, hale serske
wschech farskich mestzanskich wosavach wobsteja mözu tola zcze lepe wopzijecz, ha tez böle wot
tajke towarstwa, wo jenej hizon pzez 200.
wutrobu k wutrobe dzo." —
Töstancze Wö
Ze Zpanskej. Wo krajiiie G r a n a d a
tohodla, wösoczetzesczene kneze, kiz scze sebi tajku
su w rudnech horach (Erzgebirge) bohate zwote pröczu dawali, nam w lubej maczernej retzi pr ziwe namfalt. Tesamo siubja mraale tajke kaz duwacz möcz, tube nasch najwutrobnifchi dzak,
w Kalifornizkej böcz. Zpanscze wschak budze je zjenosczene z tej poniznej pröstwö, Wö chcz l i nas
dere trebacz möcz. Tam su pei'ieze jara zadne, börze zas tak zweselicz! —
Naschomu lubomu
412
K r a w c z e j z M i w o t z i c z ha tem druhim storkuja. Tute pomenwano pzindze wot loho jow,
tzesnem muzam, kiz fu so za to fobu starall naschzo jo so tuta samotnoscz najprcde na famcmi,
kiz wo grichifkej retzi clekrron rekasche, pofazama. —
najwukrobnischi dzak.
Ztero w mene tvele druhich posucharow.
Tola nicz jenoz pzez schudenvano, tez na druhe
wafchna möze fo elektritznoscz zbudzicz, m6ja so
Weste wecze elektritzne ztzinicz. Tak na pz. pzez
samo dötkano; treba so jenoz wopezko ezenka z
D a l o k o p i s (Telegraph).
wopezkom khopra dötknecz, ha wobaj fiai elektritzHejzo scze de na-zeleznicze do Drzedzan ji'li, nej, pziczahujetai lochke wecze ha potom je zas
scze widzeli, zo zboka czere közde 30 — 10 kro- wotstorkujetaj. Zto po prawem tuta elekiricza
tzeli kolik stoji, ha zo wot jenoho kolika k dm- (serbsti: milina) * ) jo, nehodzi so z westotu prahomu gröt dzo. Nechtönzkuliz traz 66 rade zho. wicz, runez kaz tez recz nemözemö, zto po praniw, zto to do wecze j o ; tohodla chczemö jom wöm czopwota jo (pzetoz wohen nejo czopwota,
ju trochu wopifacz ha wukwafcz.
wön jenoz czopwotu tzini): wobej wecze, czopwotu
W Budeschiiie na dwömischczu (Bahnhof) ha milinu (elektriczu) zpöznawainö jenoz ; jeju
jo wo jenej stwi horeka spodziwna pziprawa (Vor- tzinkow habö skutkow. —
richtung) natwarena, tohomna tez w Drezdzanach
Chczemö netk blize k swojej wecze, k daloko»
na dwömischczu, ha z jeneje pziprawö do dm- pisej pzistupicz. Dez dowhii, czenkii zerdku zelezwa
heje (potajkim z Mesta do Drezdzan) dzo gröt, habö khopra habö slebra ha t. r. z jenem fön
kiz jo wot kolikow zpodeperane. H a wscho to czom do wohena teknesch, jo tasama börze te
do hromade menuje so tele gras. To jo gri- hizon na druhim könczu czopwa; czopwota bezi
chiske swowo, ha reka do serbskoh pzewozene „daloko-möw recz speschne wot jenoh köncza k druhom»,
piö" (tele—daloko, gras— pis). Tuta wo now- hatzruniz mö to newidzimö. Skoro tak ma so
schich tzasach wunamkana pziprawa jo so toho- tez z milinu. Maschli dwe tafli, jenn z khopra
dla dalokopiS pomenowawa, dokelz möze fo z jeje ha dmhu z czenka wo nakiswoj schwablo>ve> wodze
pomoczu daloko pisacz t. j . z jeje pomoczu möze (Schwefelsauere) kruch wor sebe rözno stejo.' dha
jo to, zto; nechtön w Budefchine na dwömischczu jo pzez to wofebe khoprowa tafla jara elektritzna.
napische, w tejsamej minucze w Drezdzanach na Joli zo netk kruch grotu z jenem könczom ke khodwömischczu tzitacz. Newerno, to jo tola zpo- prowoj tafli pzirazesch ha z druhim könczom czendziwna wecz? Dez pak ju trochu pzepötamö ha koweje tafle so dötknesch: dha pzebezi milina wot
pzeladamö, widzimö, zo to nitzo kuzwarske nej,
khopra k czenkej, ha to wo wokomiknenu, dorne
hale zo jo to welewacze wunamkano ha wumöstez tutöit gröt wele zakrasnenech mil dowhi böw.
leno rozoma, kotrez jo nasch nebeski Wölcz nam
Tute bezeno habö czetzeiio miline habö elektricze
tzwojekam dato, ha kotrez wo swojim zpöznaczu
wot jenej tafle k druhej menuje fo elektritzne tot
ha wudozpowneiiu pzecze dale ha dale krstzi.
(elektrischer Strom). Tönsamön traje tak dowho,
Narezaj feöi nekotre drobne kufki papere, wzmi Hätz so gröt wobeju taflow dötka, pzestaiie pak, tak
kruch tzerwenoh wöfka (zeglaka), schudenvi jön
na suknanej lape, dzerz jön potom kuS wösche
*) Pol» naS fo wot wetzornoho btuoffaiia, djez
paperkow, dha budzesch widzecz, kak schuderwane
jaiu
hrimano nefwöfchimö, rekne: „milina hraje."
wösk tesamo k sebi sczehne ha po tjafu zas puzcza.
Tuta samotnoscz reka elektritznoscz, ha elektritzne Wina tutoho bwöfkana woftbe po horczem dnu, jo
menuja so te Weeze, kotrez fit tajke, zo druhe lochte el«ktritjnoscz mrötzelow ha naschi Serba litennja to
wecze k sebi cz'ahnu, ha je po khwili zas wot- „milina"; poiajkim jattc nowo swowo.
khelse Hätz jo gröt nekak pzewchnene habö 'wot jetteje
tafle wottorhncne. Tutej tafli netrebatej rune w
nakiswoj schwablowoj wodze stacz, doscz na (ein,
dez jenoi w ferej zeini tsitaj, ha tu mözetaj ibele
mit daloko rozno böcz.
Bewschoho dalschoho
rozkwadwana bödz tu z jenem sivowom prawene,
zo jo tajkl elektritzne wk (Strom) w grocze pr na
ha wowna w cz pzi közdein dalokopisu, nech su
wsch brühe nar chtwana ha pziprawö pödla faj«
kez chczebza. Tutön tok, tute czetzeno habö bezeno miline wo grotze traje Pak tak bowho, böjz
jo gröt czewe ha na wobemaj könczomaj do zpomiienej pziprawow (na pz. taflow) krucze zateknene.
Tale iveq jo jara wazna; zjvje pomoczu
hodzi fo w Mescze tat pisacz, zo möze so to na«
pifane >v temsamem rookemth'uńu w Diezdzanach
tzitacz. Mesto tutej johwö fu nelk wschclake druhe narechtwańa ha pziprawö, tola wecz jo tafama; mo chczemo pzi johrne zwostacz, tak traj
bubjernö wecz liojlepe zrozemicz. — Na tech
blak.ich, bzezchczedza pifacz (Budeschińe ha Drejbzanach a t. d.) jo gröt kuS pzetorhnene; joli
pak pzetorhnene, bha ńcjo wo nitn, kaz fmo fwöfcheli, jaben eleftritjnć to^ De; chczu potajfirn
elektritzne tot bo grotu mecj, berdu wutvchnme
Kak bha so potom z tutein tokom pische?— kruch zasadzicz. Tute zasadzwano stane fo na
Tajki gröt, w kotremz miliita czelze, ma spodziwnu j.ica lochte wafchńo pzez pjitwotjeńo wefteje klo»
möcz. Pomösli febi, zo gröt wot powna k pow- po, fotraj wuzbehiiene kruch grotu zafadji.. Tat
nocze dzo (ha tak moze so na wöstem mefcze
bowho Hätz fo na tulcj tlopu twötzi. jo gröt
zhtbnecz, bönie tez hewak wot rańa k Weizern
schow), pomösli febi, zo tu blizko spobe habö wösche czewe ha elektritzne tot dze pzez non; pzestaru'
grotu magnetitzna jöhwa * ) stoji, pomösli febi, fo na klopu twotzicz, wuzb hńe fo zase wutcr«
zo fo potem elektritzne tok do grotu puzczi: tu hnene kruch grotu ha tok wokomikńcnu pzestane.
pöiidze magnetitzna jöhwa ze swojim pownöcznem Tak bowho Hätz elektritzne tok traje, khila fo
könczom do bofa, ha bubje tak dowho frańu habö magnetitzna jöhwa na bot, ha za tem Hätz so
k wetzoru pokazwaez, kaz dowho czetzeno miline
mawu khwilku Hab5 bleschi tzas na klopu twötzi,
(elektritzne tok) traje, dez Pak te pzestane, wröcji
jo jöhwa pak jenoz mawu khwilku, pak tez bleso jöhwa ze swojim könczom zas k pownocze.
fchi tzaS na bok wotwobroczena. Na tajke waschńo fu zteri znaiiia mezne; litenujcz najpřede
*) Magnetitzna jöhwa (Magnetnadel) jo rajka wotwodroczeno johwö na prawö bok, mawu khwilku
ji'htva, fotrajstajńe k pownocze pokazuje. Mona jo trajaqe, ha to chczemo poznatiicntcj j cjefru 1.
z twerdoho woczla, na könczach cjenka, ftejdja kuS potom wotwobroczeno jöhwo na prawö bok, ble­
towfcha, zplacznena ha pjekwota;
11a czentjki, schi tzas trajacze, ha to chczemo poznamenicz z
tuńe horestejacze hozdjilzk ttfnena, möze so z lochka czefru 2.; rooboje stane so pz«z ftotfe habö ble­
rörnjecj, ha tak je swojimaj könczoniaj na wsche iche pzitwötzcno zpomneneje klvpö. Dale wot»
firone pokazwacj. Tola vej jo tuta jöhwa magne- wobroczeno jöhwo ita liwö bot, mawu fhwilfu
litjna, pokazuje wona z jenem könczon, stajńe k pow- trajacze, ha to chczemo poznamenicz z czefru 3.,
vocze, khiba zo ji to möcznoh zadzewka dla mojno na postebfu wotwobroczeno johwö na liwö fcok,
üejo. Tuto» köncz reka pownoczne (Nordpol). Magn. bleschi tzaS trajacze, ha to chczemo poznamenicz
jöhwa jo woftbe tem jara wuzitna, kotstj so na da-zczeftu 4.; tuoboje stane fo pzez ftotfe habö blefche
lokim ha scherokim moru namafaja; bez neje nebochu pzitwötzeno bruheje klopö, fotraj jo hetbaf tajfa,
bruhbć
dze jedu, Hätz kranu habö f Wffjoru. fajfoj pr na, jenoz
zo johwu na liwö bof wot-
114
wobrocja. To fu jenoj ztcri znama (1. 2. 3. 4.)
ha z temi derbimö labacj, kak sebi pomhacj.
ß tutech jteroch czesrow bn so wacze,, tola jenoz
fchesncicze bwejuczesrowech litjbow (Zahlen)
zestajicz, menujcze: 11, 12, 13, 14, — 21. 22,
23, 24, — 31, 32, 33, 34, — 41, 42, 43,
44, wacze nicz. Köjba z tutech litjbow möje
wa z dwejuczeftowemi litzbami tat pifaej: 12,
44, 31, 11 — 34, 11, 42 — 83 , 44 — 41,
22, 12, 31, 31, 33, 44, 34. Kak bha ma
so najprebe p napifacz? T u
ma
so najprebi
na prenu klopu jenoj mawu khwilku twötjicj, tak
zo w Drejbjanach magn. johwa jenoj mawu
khwilku na prawi bok wotwobroczena po-
netk weste pismik (Buchstaben) znamenecz. Do«
bubje (to je !.)•, potom ma fo tosamo kuS ble­
kelj'pak jo pismikow wacz Hätz schesnacje, wozme
schi tjaS tzinicz, tak zo jöhwa kuS bl je ita pra­
so za weste jenajke ptsmiki (kaj boha p. d. ha t. wö bok wotwobroczena pobubje (to je 2.). Dwe
ha t. b.) jenoj jena litjba. Czewö nemski abe- potwöljeni za sobu tjinitaj häkle jeb n pismik,
cej jo n bje taklej z tutech litjbow zestajene
tukj potajkim 12 — p. Dale ma so na bruhu
11 — B
22 =
e
33 —- i
44 — o
43 — u
12
13
14
21
23
= b, p
== c , z
= d, t
= f, • , w
= g,k,q
24
31
32
34
41
42
—
=
=
—
—
—
d
1
in
n
r
8
klopu bleschi tjaS twötjicj, tak zo magn. jöhwa
bleschi
tzaS
na liwö
bok wotwobroczena
pobubze (to je 4.) ha tjiscje tosamo jtzini so hij-
cje junu: bha masch 44 = o. Dale ma so na
bruhu klopu jenoj mawu khwilku twötzicz (to jo
3), ha potom na prčńu mawu khwilku (to jo 1);
Ato bhn böch potajkim tzinicz derbjaw, be doch tu masch 31 — L Na poslebfu ma so vwöjczi
chczew a napifacz? To böch berbjaw jenoj mawu ja sobu na prenu kiopu zkrötka potwötziej; to jo
khwilku na prenu flöpu tak twötjicj, zo bö elek« 11 — a. Tak jo prtńe swowo napisane: „13,
tritzne tok jenoz mawu khwilku traw ha mag» 44, 31, 1 1 ' — t. j. „ p o l a " ; ha w Drezdza»
netitina jöhwa w Drezbjanach jenoj mawu khwil- nach fu je tjitali w temfnmom wokomikiieüu, dej
fu na prawö bok wotwobrocjena poböwa. To jo so w mescje pzez nekotre bepńena na zpom66 böwo znamo 1. potom buch berbjaw fhetse nenej bwe klope napisawo. Äetrebawschi bö böhijcje junu tosamo ztjinicj, ha to bö gase böwo wo tej te brühe tft fwowa imfcheje fabe (pola „aS
1. woboje romabu jo 1 1 = a. Natajfe wasch- jo rebellio») tak balofo ha fcheroko wufwndwacz;
no böch potajkim pjez bwoje be'pneno na prenu to juo net köjde fam bofońa. D rbeli mö tnf
klopu pismik „ a " napisaw, ha w Drejbjanach pisacz, bö nam to z woprebka czezke böwo, kaz
na bwomischcju bo nechtön bruhi tjitaw „ a " . bjefcju tzitaüo ha pifaüo, bej jo preni tedzm w
J a mam za to, zo jo to nelf f zrozemmu, kak schuli; tola po tjafu bje woboje prawe buschne.
so nebje z balofopisom pische. Tola fak bha bö Hizcze junu spomnu, zo fu pjiprawö pzi balofo»
böwo, be bschmö sebi bleschi pjikwab tajkoho pisu jara wfchelake ha bruhbe tej jara zaschma»
bopiswana wzali? Debö takle m scjanski pisar tane, zo fu mefio taflow ha magnctitjncj johwo
do Drezbjan napifacz chczew: „pola naS jo re» (w nafchim wopifanu) hewak tej wfchelake bru«
betlion": jto bha bö berbjaw tjinicj? Polabaj he reblifche ha bozpownische nar chtwańa: tola
do abeceja, tam namakafch, zo maja fo tute swo» hwowna w cz wostnńe pjecz tafama; ha tak
15
fnj fmo wecz tu Powedali, tajka
be ze zapoizatka, 7903 k galerarn wotsubzenemi
bechu 4331 pisana ha tzitana czele nenazhoneni; 2139 jenoj
Hlajcz« tat jo mozno tej parnik (Lokomo­ jara nebozpowne. Wo nafchim stworenem
tive) pzesczahnecz. Zpodziwne zenbze so tu nebe fivecze pwaczi ta w rnofcz: z nitzoho nitzo nenanekajkom pabuchej. Ton be wobno pola jenech stane ha webomnoscz poczeziwosczi nezabzewe, ju
lubji poböw, ha pzitej skwadnofczi nezto jara welewacz pobpera.
drohe pokranew. Zo bo prawe khelse pzewfche
höre ha dowö bow, bezesche na dwomifchcjo,
biejchczesche rune, fa$ won webzesche, parne
N a w e z k i .
woz wotjecz. Hizon potja fo pomawku jerz bha
ivuhlaba pabuch wo wozu nazbala policzaja, f i j
L u b y Mikławšo! t f m j e š e nehdy n k btvornifchcju khwatasche. Won sebi pomosli:
kajkoho
łřelenja dla t a j k u žadosć z a Drež„Ton fhabla jo me najfnabno hizon wuslebziw,
toCa tonfrocz nech mi fus hoiebuje." Hätz po- džanarai, zo s o nihdźe zm rić njemožeše
liczaj na bwornischc^u Honi, zo jo tajfi ha tajfi hać tarn na hörcy z a d y b r ö z n j e ; t y s y , möj
tzwowef fobu wotjew, wozjewi Won to khelse najlubśi, při közdym sejmje k h w a t a j c y do
pzez balofopis bo blijschoh mesta z frotkim woDreždźan přij ł, našich krajnych zastupjepisanom paducha, faz be je wot spomnencch lu­
r j o w spöznac; — o h , přindź dha tola t e ž
bji swoschaw. Hätz netf parne woz wo tutern
n t k do Dreždźan, zo b y widźał w j e s o mćfcje zasta, pjinbzc brüht policzaj k wozej, wubra sebi wopifanoh fhablu, wza jo fobu bo kho- w o s ć našich S e r b o w při swojich bezieh
de, ha tu böchu jom fraiiene fleborne ha zwote słužbach! oh přindź so z nami zradować a
wecze wotewzate. Po fhwili be fam, ha pomosli našeho Boha w o maćernej ryči tudy k h w a sebi potom zewschej nuternofciu: „Czi tola je lie pomhać! — A t e ž w y druzy serbscy
swojirni famenfftmi nofami wschoho scjerba wu« bratřja a s o t r y , w y j e n j e w s e e , f B o h u
tzuschla." Dalofopis paf won nicz fuska nerobydź d ź a k , zo w tajkich připadnosćach
zemefche ha buj tez na i'töit nepomösli.
n j e j s ć e ! 3 k a j k e wokřećo to j o , hdyž možeš
&UK.
po dołhim času z a s y w znatych lubych
zynkach maćerneje r y č e Boha česćić s l y Z b e r k i .
š e ć , h a j hdyž možeš tež sarn so při tym
* Husto jeden swoschi prawicz, zo netusche
wobdź lić a temu wšehomocnemu khwalbu
mnohe rozwutzwaüo w schulach nitzo nepomha,
welewacz zfobzi, ha nebuschnifow zplahuwe. s p e w a ć ; přindźće toho dla w s ć i ! —
Dreždźanski.
Tajcze pzi swojirn wostanu, nech jim jeden prawi
ztoz chczeto bre hizon fu tzitaro Jumitzki
«azhonkz tez pzileznoscz meli. Sabajmo paf na
Pzichobnu ponbzelu, Hafo 15. haperl. chczu
zjawnech zwöfnikow, fiz swojich nebuschnoftzow ja moje w Hörfach lejzacze polo wot 215 Q u .
bla w jastwach leiza, ztö fu czi? jo jich wetzina rutow na pzefabzuwano pzebscz. Czi, fiz chczeibez nimi dere woiczehnena ha rozwutzena? Lejcze bza so pzi tem wobbz licz nech fo na postajenem
jto tu Parizu wofchnoscz nazhoniwa: Bez 100 bńu bopowbna bzefaczich pola kortzmara P e c z a
jatemi fu 52, fiz anicz tzitacz, anicz pisacz ne- w Horfach zhrornabza.
Michaw Horenka.
mvza; jenoj 2, fiz staj deie wvtczehnenaj. Bez
ha tajka jo tej najlepe I zrozenunu.
Wottzesane drewo k twarenu, wate ha klocze mecz. Tobo dla be pola nekotrech pak zaradujo na pzedanpolaMichawa R e l k i wKoflowe. wano pzetiohc, pak zioz kozde lcto po zapwaczcnu
wot krupow natzineneje zkode wot penes wosckc«
Z a l u b y c h S e r b o w p a k chcupřichodwosta, zawozeram pzipnc. Wscho to be k jfonu pońdźelu w š s t e j hodźinje k j e n e j \vodze k towarstwej pzistupaczech ratarow. Netk jo
k ř e w j a c e j w j e ć e r i z a s y świnjace noški <
/ so w Budeschine pod menom „Saxonia" kru­
pow zkode zawesczacze towarstwo zaivoziwo, kolrc;
kisawym kawoin přihotiiwane dźeržeć.
tute bracht nima, dokelz jo postajene, zv verbi
Kopri.
zaraduwano po möznosczi tmte — te pcneze pak
Ratarfle towarstwo khrotzanfkeje ha wujezfotrej k zapwaczcnu pzez krupow-biczo natziiimeje
^dzanskeje wojade zmeje 21. haperleje popowdnu
zkode trebne nejsu, fo tem towarftwej pzistupenem
teroch zhromadziznu w Lejne
rataram zasc dacz dcrbja. Tez jo ratarski wuW i e z a n d , pzedseda.
berk wuzwolene ha postajene kiz ma czewo naTez Budeschinske retzenske towarstwo zmeje' leznoscz pilne wvbkedzbuwacz, ha krucze na to
jutse popowdnu peczich zhromadziznu na winicze dzerzecz, zo wschitko po prawdze dzo.
S e y s e r t , pzedseda.
Dokelz dha jo ratarow lepfche zakitane, —
R a t a r a m horneje Wuzicze.
dokelz tute towarstwo tez wo tem wfche druhe
Wotpoladano, rataram pzez krupow-biczo na- pzetrechi, dowolu febi ja ratarow na tute to­
tzinenu zkodu narunacz, jo hizon wot dawno fem warstwo „ S a x o n i a " kedzbnech tzinicz, ha radzu
krupow zkode zawesczaze towarstwa DO temsamsnem po mojim lepschim pzeswetsenu, pwoziwena wowawo ha zawozawo. Tajke Hätz do- de fwojich polow «o nim zawefczicz.
Wiezand.
tal wobstejacza towarstwa pak mejachu pödla tez
te wotpoladano, wuzitk wot swojoho fkutkwana
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwacjachu:
Woscba |
Körc;
Röjka
Pjmcza
Jeczmcn
WOWS
Noch
Rischa
^rcvzna
Pwacztsna.
tlnsl.
tl. 1 nfl. | tl.
1
2
6
3
5
4
1
1
22z
1
l
10
5
1
2
26
20
18
3
—
2
4
1
1
2
> Woscha j
Nischa | Sredznä
Pwacjisna.
nsl.
—
—
20
6
sz
i tl.
Woka
Jahwe
Hedufchka
Berne
K . butte
2
4
2
—
—
Nsl. I tl.
74
25
15
27;
184
2
4
2
—
Hfl- | tl.
21
20
10
2
4
2
-
nsl.
5
20
10
22;
12-
Jutniijka wukhadza kozdu fobotu z czewöm liftnom, ha jo k döftaczu pola tvbaftora I n «
c j a r t f a , 'm W e l l e rez k n i h a r n i , ha pod bohateini w r o t a m i w Budeschine. Közde iziswo
pwaczi \ nsl.
3<i Jutnilzkn postmvcne nastawki habo wozjewcna maja fo wotedacz pola jcnvho z ttbafferoit».
Czischczane pola K R
Tziswo 1 6 .
20» dzen haperleje.
Letnik S.
flSSO
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
S w e t n e podawki.
W E r s u r c z je wuradzeja dale, tola so
zda,
zo sami zanu nadziju nimaja, zo budze
3 Drezdzan. Na t 3. aprilu sweczachu
jich
wecz
wobstacz. Bramborska krotzi na tem
nafchi wojacze letne wopowneczo doböcza düppelpuczu
dale,
kotrez jo nastupiwa, to jo, wona
skich nasepow wo schleswikskej wojne. Wesowa
chcze
tem
wercham,
kotfiz bo jeje zwazka stupa
hösczina zromadzi skoro wschitkich pzitomnech wopomawu
knezerstwo
ha
samostatnoscz wotewzacz.
schich w hosczenczu „m e sto W i n " ; podofficziTo
zapotzne
wona
p
z
e
z
to, zo jich wojakow bo
rowe ha wojacze mejachu bal, kotrez bö tez wot
swojich
zteka.
Blizschim
tzasu budze so tez z
naschich kralowskich prenczow wopötane. — W
Hamburkom
tak
stacz.
Hätz
pak budza sebi
blizkich dnach budze kwas prenczesne Hilzbete
druze
ewropiscze
möcznaro
to
dale
lubicz dacz,
ze sardinskim wöjwodom. Tönsamön pziwedze
wele wosobnech kawalirow sobu. Dzen werwa- jo druhe prascheno.
na nejo hizczen postawene.
Tesame budze so
D a r m s t a d t i i . apr. Proczes pzecziwo
wot k. biskopa D i t t r i c h a stacz. -— Oberst­ skönczowarej hrabine z Görlitz jo stöntzene, wobleutnant Heintze, mejskoho zbezka dla k smerczi skorzene J a n S t a u f s za wimvatoho spöznate
wotsudzene, jo netk tez na twerdziznu KönigSstein ha k jastwu za tzas ziwena wusudzene. Hradowezene. Won besche jara khorwate. — Spo- bina z Görlitz U menujcze pzed tfiomi letami
dziwiie jo, zo fu so pola Drezdzan w netflschim wo swojej stwi spalena namakana. Zo derbjawo
tzasu nekotre skazene pse pokazali. —
so tajke zawosne spaleno pzez nekajku nekedzbliZ Lipska. Tude jo wilke wustaweno tech woscz stacz, nebesche k were podobne. Ludzo
najwschelakischich ha najzadnischich pwodow tzwö- tohodla tukachu na jeje muza, nekotfi snadz tez
jetzeje dzewawoscze. Ze wschitkich nemskich kra- na jeje swuzobnika, horeka pomenowanoho Jana
jow fu te najrensche wccze pziwezene ha na po- Stauffa. Hrabja z Görlitz jo tu wecz netk pzekazano habö tez k pzedawanu wustawene. Wele pötacz daw. Tutön czewö proczeS trajesche zaczuzech pzijedze wschedne, zo böchu sebi tute wu­ wosne dowho, jara wele swevkow bö pzeswöschastaweno wobladali. Tez kral ha kralowna bu- nech, Hätz na postedku pzisahancze' w 24 posedzedzetaj tu pzijecz. (Mo so krucze nadzijemö, zo nach te pzeswedseüo dobochu, zo jo wobskorzene
budze nasch Liptzanski dopisowar k. I . nam tu Jan Stauff hrabinu najprede skönczuwaw, ha
wecz na drobnischo rozprawicz.)
potom, zo b ö ta wecz won nepzischwa, jeje czewo
118
wopaliw, tak zo mötoo fo zdacz, zo io sodo najwöfchoho generola new« nichton, fomu raa
hrabina z nefebzbliwosczu sama spaliwa.
tajfe moczne brońeńo pwaczicz.
S c h l e s w i f , H o l s t e i n so k wöjne hotowö
SB 53 o f n t zb zk bale bole rofcje. Na bru«
dzerzi, Hätz rutte fo nadzecz mözemö, zo budze hej stroüe zromabzuje Pascha fhetre wöjsko. Tamm
börze mer stzinene, dofelj so ani Bramborskt ani chczedza so zjednacz ha brone wotwozicz, hejzo
jaden druhi nemski fraj pzi wöjne wobdzelicz necha. maja te jirn znowa nafwadzene bawfi fpadnee;.
H o h e n z o l l e r n f k e j werchowstwe staj pze3 P o l s k e j e pifaju wröczwawsfe nomine,
stawoj famoftatncj frajej böcz, ha ftej z Prufkej zo jo jena fubleřfa nedawno pzecz dz czi porozjenoqenej. Jeden w rch jo hizom bramborstomu dziwa. W Parizu jo fo pjed n fotr mi dnami
fratej hafo poddan pzisahaw.
tofnnto stawo.
R a k u f f a jo k wojne hotowa.
General
T u r f o w f f a . Pzekora z rafufftm fhejzoHeß io febi wöndano hizom bramborsfe meze rom wuherskich czckanczow dla jo n tf wujednana.
wobladuwaw. —
W G r i c h i f f e j jo hizczen pzi ftare'm. Kral
Jelatzicj jo 3 1 m rcza z hrabinfu Sofiju Dito Jandzelskej napzeczo frucje na swojej rnosli
ze Stockau flttb m ro. Weruwaüo budze w ju- stejo wostane ha nechci nitzo dacz. Tude jo khej«
liju. Poweda fo, jo budze fhroatiski ban nuts- jor Mifwawfch ze zadc. Wön jo Gricharn tak
zczehnene kubwa zkönczuwanoh madzarstohv wo-- pod rufii flubiiv, zo budze jich prawa pzecziwo
dzicjera Kißa, fotrej letne 80,000 fchesnakow fojbomu zafitacj, ha, joli budze »uzne, za tefaf
wunozfow dawaja, wot fhejzor« barene döftacj. pzimacz. Nicz ienoj na pmskich ha rakuskich
Tez Hainawej jo, kaz refa, tajfi dar pzislubene. •— Haie tez na juznech (powdnifchich) mezach czehüe
Z R o m a . Najnowfche nowine pzinesu tu fo feine rusowske wöjsfo romabu. Tesamo ma
powescz, zo jo bamz so do Roma wröeziw. Wön te wotpoladano Turfowfku do ftrachn stawicz.
W P r u f k e j jo dla pzisahi na frajnu fonbudze pot zafitom rakuskich ha franczösfich wostitucziu pzekora he; minifterftroom ha fatholffim
jafow wostacz.
buchownstworn naftmva. Nefvtrech frajinach fu
N e a p e l . Tez wot tutoho fraja febi Jantulej pjisahu czele zapowedM (Münster) w drudzelfka zamnano za zfodu zada, fiz fu jeje pot»
hich paf chczedza ju jenoz taf dalofo wotpowobatu vzi tech wfchelafich zbezkach czerpeli. Kral
zicj, Hätz tafama predawschej duchownskej pziftize
pak io fo na mfowskoho fhejjora wobrocziw, zo
napzeczo ńeftupa. — Pzi tem so tez prafcha
bö jomu w nuze f pomocz staw. —
Peticziow,
wo zarnozeno fatholsfeje czerfwe, fotrej jo fttejet*
WO fotr chz fo zada , zo bö fraj frajtiu fonstitucziju
stwo přede z neprawbu na so zczanewo. Knejafe wuzb hn w, jo 2283 na ńoho pzifchwo.—
zerstwo wobara so tefame qerfrot f famsnomu
W F r a n c z o f f e j fo pzecze hizczen janoho zaiabuwanu won bacz, bofelz — je wacze nirna.
rnera nadzecz ńemozemć. Tzerweni republikanařo
S e j m s k e powescze.
pofbehaju fwoje wowe bole Hätz de prebe. Wfchitfo
fo boji, zo bubze zase nowa revoluczia wubericj,
Dncha fontora wmabzowafche budget reu»
frwawnischa, Hätz zana bruha přebe. Tez na bawkow mitttstersttoa znutsfowne'ch naleznvsczow.
wöjsto nemoza so wacze czele spuzczicj. To fu Pzi tem retzeschtaj tez ferbffej zaposwanczaj J a f u b
jrubne polabana bo Hchoba.
ha J z o r f a . Hafo so menujcze wot wudaw»
Rusowska stoji na wfcho hotowa. Pol-- fow za fońeplahowano retzesche, zabasche f. Je«
sfe meze kipja powne wojafow. Ätem 160,000 zorfa zo derbeil so pzi fupwanu foni za wöjsko
hi'.om zromabjenem maju w blizschim tjafu zase bole bursfe fone wot b u r o w saniöch ha nicj
50,000 stvrtzicz. Wot najnizfchoho wojafa Hätz haflen z ruforo fonifupczow fupowacj. Pzi i'eb-
119
nanu wot nebzelskich schulow spomni k. Jakub, lestwa pzihotuwane böwo. 3 tuteje zaboscze pak
zo su bez Serbami wosebe tez na wsach tajke zczehuje ta winwatoscz; so hufto wot webvmnos«
nedzelske schule habö nawedzenske towarstwa. H a czow swojich bz czi pzeswedsicz. T a pzileznoscz
bofelj wodzero tajkich towarstwow za swoju pröczu jo ftarschim. kaz közdom' pzeczelej wutzernow, w
zanu zdu nedostawaja, da menesche wön, zo woni tzasu zjawnech pruhuwaiiow zkiczena. Tvla pizaswuza, zo so jim pzez zpöznaczo jich skutkowa- sar toho derbt ze zrudnej wutrvbu wuznacz: wulna zjawne bzak wupraji. —
16. apr. bö w ka jo liwkoscz starschich bez Serbami wo pomedruhcj komore nemo zakon wot czewow woblad- nuwanej w cze, poswabena luboscz wutzernam ha
wana wuradzenc. Po temsamem budze netk drohe tohodla skupe wopotwaiio zjawnech pruhuwanow.
lekarowe wobladwaiio zahnate ha budze jenoz czewo- — W wutzernach tzesncje khrosczianskeje wosade
wem zonam porutzene. Zap. Jakub retzesche za be pruhwano 2. 4. 5. bzen haperleje. Nebechu tam
to, zo böchu tez pzichodne kaz botal, babö czewa zani hosejo pzitomni? Zani starschi, kiz bechu so
noworobzenech bzeczi wobstaracz smeli; wetschina pzepokazali, zo te w pwocze swojoh' wobletza zawosowasche pak pzecziwo joho nametej.
swuzene bawki k wutzernam neisu bo wobe panewo?
Te so wele praschesch: jachczu tebt wschitkich pzitomnech pomenuwacz. W Khrostzanskej wutzerni
Z eS e r b o w .
bechu jenoz pzitomni: H a j n k zJasencze; w Wokleczanskej: H o r n i c h ha B i e s o l b z Worklecz,
3 Budeschina.
Nasch tzesczene serbski
K o k l a znoweje Weski; w Czornetzanffej: P ekrajan ha pzeczel >
k Jakub Buk ze 3ejicz, jo po
t r a n c z z Czornecz, K z i z a n ha K o k l a z Pozbokonanöch stubiach zanbzmu sobetu pzeb bubeskim
becz. Lubozne dzak pzeczelam tech mölitzkich, zjefatbolsfün konsistorstwom pruhowano z wulkej noczene z tej selnej nadziju, zo, bez nasch dukhwalbu wobstaw ha 1. czensuru de statu.
chomne nan Joses swoje lubwane serbske bzeczi
3 B u d e s c h i n a . Sredu 17 haperleje bö pzichobne wopotacz bubze, tez czewne starschi ho
botalne kotowski buchowne k. Wanak hako vi« pzeczelo wutzernow w mnohosczi pzitomni bubza.
czebirektor na bubeskim seminaru zapokazane.
— anski.
§. 3 e sakskich belan. Kaz smo w prottcje tzitali, ba pak zmeja pschichobnu ponbzelu
w R a k e c z e hermank. M o so tez z wetzoh
S ł o w j a n s k j e narodne w a š nj a .
wschitcze na nön hotujemö, teho biet nech so
Cyłe žiwjenje słowjanskich ludow, kaž
naschi tamni pzeczeljo ha pzeczelnicze bere z khofejom ha zczvkorom wobstaraju! M o so tez z so w e jich ryčach a domjacvch wašnjach
westosczu nnbztjemć, zo su sebi wuwowanech a přiwučenjach xvozjewja, dopokaže kožludzi z czuzech krajow zamojili, kotsiz budza na demu, k i ž we tychlej w cach jenož trochu
torhozczu poiajne wobraze z rubezniskich podendze- wobhonjeny j e , zo w š tehlej ludy, n hdy
now pokazowacz, ha je wuberne wobzpewacz z
starodawnych časach, hako jcdyn naröd
pzewodzenom krasneje hudzbe (musiki)! — Aw,
zjenoćeni, hromadźje bydlachu, a kaž to
jaw, jaw! —
•flöten.
wučeni přepytwarjo Słowjanstwa nara wob3 Khrösczicz.
3adoscz netzischoh' tzakrućeja. — najskjerje w dalokicli a š rokich
sa jo, zo bö közbe pzivcraw w zpöznaczu ftebkow
runinach
n tčišich ruskich krajinow, w j e d swojoho zboza: toho bla tez wosobita zaboscz
tech ftarfchtch, zo böchu jich bzeczi w wutzernach nytn a tymsainym wašnju ws^śwojc nalcžk bostoinem stawam swetnoh',
kaz wetznoh' km- nosćje zarjadowachu.
120
Před nimalje wosomnaće Ičtstotytkami
pak so iSłowjenjo, přez nutřkomne a zwonkoriine pričiny pohnući, k poldnju ha k w j e ćoru rozš rjeć poćachu, přeco dalje a dalje,—
tak zo w š zemje wot Wdłhi aDona na asiatyskich poinjezach, hać k Łubju a k alpskim horam, — wot sewjemeho lodoweho
morja,hač k čornemu a adrijatyskjemu morju,
wobsadźichu. W e tychlej swojich nowych
sydtach w j a c y krućje wostać njemdžachu.
W e kdždytn, tychlej nowowobsadźeriych
k r a j o w , lud n t k sam z a so s w d j puć k
dalšemu wudospołnosćenju kročeše. Tak
nastachu po času wšełakje slowjanskje narodv, k a ž j e n tkoj znajeiny. Ryč w a š n j e
a přiwuk pola koždeho samostatnje so w u twari, tia přez to ćim dalje ćiin bdlje wot
swojich śusodow so rozdźeli. Tola w e ryči
a wašnju stary zakład, kaž b nehdy j e dyn ä tonsamy był, tež jedyn ha tonsamdn
w e wšech pozdźišich přemjenjenjach tych­
l e j ludox» njeranjeny zawosta. Koždy w e
Slowjanstwje jenož trochu wobhonjeny, teho
dla lohcy pola wšitkich tychlej Iudow w
jich ry i.kaž w j i c h přiwukach w j e l j e w cow nadeiidźe, kiž w š m słowjanskim; narodam přezjene su.
"
tajkich w cow a přiwukow, w e kotrychž
so słowjanski duch a narodne žiwjenje tych­
lej ludow wosobnje wozjewja.
My nadźijamy so, zo swojim lubym krajanam w e tajkim predkwzaću po woli a po
žadanju budźemy, a přislubimy: zo žana
ćeža nas wottrašić njebudźe wot pilnoho
procowanja, zo bychu tehlej powjesćje a
wopisanja tak wobš rne a dospołne hač
rndžno, byłe.
1. K w a s n e w a š n j a w č e c h a c h , z w o kołnosćje mesta Pilzna.
Tak kh t ř j e , hac młodźenc s e j holičku
zhladał j e , a woboju staršej bjez sobu so
wo to, štož swojimaj dźesćomaj sobu dać
chcetaj, zjednałoj s t a j , posćele so — po
dostatej s w tnej a duchownej dowolnosći
k žeńtwje — braška ( a b y kaž tu reka:
„ryčnik„plampač"
aby „ t l a m p a č " ) z e
štyrnaćel tnym pachotkom, zo by hosći na
k w a s prosył, a to w nawoženjowej kaž tež
w njewjesćinej w s y , nicmjenje tež w e bližš e j wokołnosći, jeli zo tam přećeljo a dobri znaći nawoženja aby njewjesty bydla.
Woboj, braška kaž pachotk, mataj k l i w o j
rucy z čerwjenym baneikom rdzinarinowu
T a j k j e 'přepytowanja a bjez sobu přiruhałožku přiwjazanu. Do j s t w y stupiwši
nahje ry'ćow a wašni słowjanskich j e j a r a
braška pšitomnych postrowjo takhlej pdčnje:
wažne a \tuzitne, kaž tež koždemu nuztie,
kiž w e wjcdźitošći słowjanskjeho žiwjenja
„Widźany a w e pocćiwosći znaty snna wyšjši, wobšerniši skhodźeńk so pozb h- sudo a knjeni susodźina! Nadźiju so, z o
nyć ćhce. : Teho dla budźa so přichodnje, naju podstupenje ztymhlej česnym młodźenpod napismom: ^ S ł o w j a n s k j e n a r o d n e com do domu wašeho derje přiwozmjeće,
w a š r n j a " , ' ^ našemu serbskjemu ludej w š e - t e ž tehlej inoje sproste słowa nakhilnje
lakje powjeeqe' a wopisanja z druhich sło- wusłyšiće! Přinjesu warn powjesć, zo česwjanskich krajow poskićeć, a t o j e n o ž w o t ny młodźenc N. N. sebi wotmysliije: s w d j
121
swobodny s t a w přemjenić, do stawa s w j a tüh mandźełstwa stupić, k kotremuž stawu
sebi ćesnu knježnu N. N.mandźelsku dźowku widźaneho sasoda N. N. z a mandźelsku wuzwolii j e . Wone p a k , a j e j u rodźićerjo, zpoznawši, zo tajki swedźeń
bjez znatych susodow a přećeli, domjacych
kaž přezpolnych porjadnje dźeržany być
njemćžc, vvozjewja warn, přez naj svvoju
žadosć: zo byšće jim tu khřesćijansku lubosć wopokazali, a puć k nim na podstavvjenym dnju Bdh dat nastupili, a j e j k
potwjerdźenju maiidželskjeho z w j a z k a p ř e wodźeć, kaž tež z domu božeho zasy do
domu česćeneho muža N. N. j a k o widźeni
a česćerii hosćjo přinć chcyli. Zo byšće
takhlej miłosć a Iubosć jimaj wopokazali,
wo to wonaj a moj jako j e j u słužobnikaj
lubje prosymoj."
Načož wdn z přitomnymi hišćje to a
druhje powjedawši woteńdže w o dorn daIje. Tehlej přeprošwanje, potym hačpřećelstwo wulkje j e , aby w s y , wo kotrychž
so to stanje, rozdalene s u , husto dźesać
dnow dołho traje.
Borzy na to pćčnu so tykancy pjec, a
w š ra přeprošenym rozeslać, kotřiž zas,
koždy po woli n kajki dar, pak nawoženjow y m a j pak n j e A v e s ć i n y m a j staršimaj pdsćelu, po tym hač nčchton ztymaj aby ztamnymaj zpřećelenyje. Tasopdscele: přenca, muka,jahły, husy, k o k o š j e , kacki, j e j a
butra, twarohj twarožki, smjetana, poprancy, m a n d l j e , rćzynki a teho runja, tak zo
so k w a s hotwacom hospodarej hodna
hromada tychlej w cow naaosy. Tehlej
sfanje traje přez cyiy č a s wot dostaća
tykancow hač do samoh kwasnoh dnja.
(Přichotlnjc dalje.)
Lubosć wšudźom.
Wot lubosćje wohjebany
Z a hory chcych w y s o k j e ,
Mysljo s e j , zo taro mje lubosć
C kaceho njenańdźe.
HIej tu pastyr z horow khwata
„Hdźe t w o j puć?' 6 so woprašam.
„ „ Z o bych lubosći so zwinył
Do doła so p o d a w a m ! " "
Zawroćiwši hnydom nohu
K morskim brjoham sym so dal,
Tarn zo lubosć njedokroči
VV wutrobje so nadźijał.
Hlej tu z ło'dźje płowač khwata;
„Hdźe ? " so prašam, „towařšo?"
,,„Zo hych lubosći so zwinył,
,.,.K suchjej zemi wroćam so!"<*
A tu prosćje stejo wostach —
Hdźe moj puć so wobroći?
W nadrach mojich rozš rjejo
Wutroba tak wotmolwi:
„Był-li k pusćinam so južnyin
„K sewjernym so sn ham dał,
„Chcył-li lubosćje so wobruć
„Sobu w z a ć j u njesm dźał.
„Wutroba dojž w nadrach bije,
„Dojž maš dušu čućiwu
„Sp w a lubosć w p snikowej
„Wutrobje w š a k njezhinu!"
122
W e t z n o s c z.
pzecze renscho flintja zenfi, f i j spewaja wo welz-
(Powescj Schwedska.)
nej frasnosczi wschech stworeni. Hijcze poswucha
mich ha laba pospochi za rajskim ptatjfom.
Zkontjne paf so dopowniwschi, praji: „Ajle
zawesczi jno n totre hobjine ttaje, zo tu ftejtfch
ha poswuchasch. Pucj jo borohi, ha tzaS jo, so
zaS bo flojtca wröcjicj. Nazajtra pjinbjesch zase
na tute spobjiwne mesto.
W starech tjasach, taf poweba stara Schwed­
ska pefn, besche w jenom flöschtr, mnich nabozneje mofte ha wubofomöslaczoh rozoma. Wön
znajesche beh wezdow ha retj wschech fiworeni,
wön znajesche wuznam ha wosebitoscze wschech
weczow hijom Po zwonfownoscji. P j i tem zatju
Poba so cjische na bompucj bo flöztra, wowön nepofoj vjecze dalschoho bopotwańa.
Jena rańo dzo w moblilwe ha pjemöslenu z pojcn z rabofcjemi we'tjnoscje. LeS fo pomöltzflöztra bo llizfoho lesa. Naleczo besche ha jto> f u pzem no ha mesta palmow ha czepressow wlmo fqejachu. Wön so modli powne swateje lu- bjt jafe bubo ha jevle.
boscje ha zboznoscje. Modlitwu zföntjo mofli:
Hijorn pjindjc z lesa bo polow. Horfi ha
„ O möj Bozo, jo netfo naleczo, ha borze sczehu- kupo fu hatj botal lesame; flöjtr Pak wo taf ftotfim
je leczo ha potent nazemo. T u jo pjem na wot tjasu czele pjemeńtne. „ J o fnabj to lutc flepeno,
mesacza f mesaczu. Hole weljnoscj jo nepzeme- habo fu to woprawvje wofofe tötmö, dzej tola
nito, stajnc tasanm.
bjend rano hizczen jane ftcb chu? Tsecha bruha,
W tajfim zamöilenu, w fajfiraj wön swoju krew btuhi, wrota brühe, wokna brühe, wschitfo
radoscz zaiju, dzo dale ha dale bo lesa. „ H a j hinajsche hatj bjens rano!"
rabe doch wumrew, hbe böch hizcjen tube na
Won stupi bo klojtra. Czuze neznate wobli°
swecze zrozeuiiw, jto welznoscz jo. Twoj napo- tja tu zpobjiwanvm na ńoho labaja; won moslab jo swobfi; Haie w e t j n e , dez p j e m ńeńa l i zo jo to wschitfo flepaqe fon ha fhwata höre
— jto zńese tu mosliijku!"
bo swojej stwilzki zo bo zas f febl pjifchow.
Ha zase dzo dale pzemöslejo ha so mobljo. Hale bjej be stwitzfa bowa, bechu netf rozmetaA lej leS so jomu czele hiuajscht becj zba. Mesto ne fameńe, wschitfo puste, jane bure ha wofna.
starech bubow ha jedlow steja tu mćrt tarn cze- Czele nastrozanc prascha so michow, fij bechu za
br tu zas mroobe palmö. Mich pozastawa, ja- nim fehlt hako za nekajfim wibjeńom:
bofo so praschecj chczew, Hätz jo to fön habö
„Djeha jo arctnmanbrit *) Jan? ' — „Jan,"
wernoscj; tu zaklintji na jene bobo spewptatzka.
iefnechu mischa, „ ńemenuje so nasch archtman«
Joho zenfi fu taf ftruchtiwo, faj bochu jawoscjili
brit hale Pawow Khrisostom. Hale jto fe te,
ha jabali po zcmdjenoscji ha jafhobnoscjt, ha tola
f i j fe bo naschoho klöztra stupiw, faj bo fwojoho
tej jafe taf raboftne ha wozbojaqe, faj bochu
bomu."
powebacj chczeli wo pzichobnvsczi ha üepjemeni„3to fem?" rcfne mich, J t o , me nezna-tej frafnofcjt wschech stworeni! Mich poswucha
jecze? Dzens rano fem wujschow bo Ufa; fem
ha roni selze struchliwofcje ha jaboscje po nebu. Petr Dlabatz, wasch bratr, — „ Petr DlaHale hizom nima wofo selzow boscj. Dofelj
pjecze luboznischo weje na ńoh' pow lr z raja;
*) Pröbfstojiczer flćifrn
123
beizt
bat; ?" rekne najstarschi j michow, wstarech kroni- bawfchim flojtte pizczelirajerfa boroa,
k
pizczelam
höre,
kotrechz
wona,
netk
73
l
t
fta»
fach naschoho klöztta fem wo wcstem Perru Dlara,
ja
12
l
t
wacz
fo
bötknewa
ń
e
b
fche,
ha
batju tzitaw, ton besche pzed IOOO letami w
naschim klözlre ziwö. Won besche fem pzischow rajesche je z krasnej wubernosczu, na fotrejj fo
• z dalokich juzn ch (pzipownischich) krajinow; be wschitcze pzitomni zpobziwachu, Hätz k „ G l o r i a " ,
so wele mobliw, ha tbele pismach pötaw. Jencho N tk pzejebze toona 5 ruf« pjez czewu ftaiuafuru
rańa jo wujfchow bo lefa, ha so wacze üewro--(na fotrejj so pizczele raju), taf zo bi'chu zenki
cziw; jolizo te tön fe — wibzisch, tzas jo kaz jeneje aeolsfeje Harfe k froofchefiu; ita to pij«
so pzcmeniw, Haie boza smelnoscz jo tafama!"
czele wvnemichu, ha — kiiczna Iejjefche morbroa
T u ztekne Petr rucze ha moblesche so: „ O pzeb nimi.
moj Bozo, w bnach mojoho pofhibowańa (czwo§. Z a b j e w a c z e r i . Ztoz bvwho bz wa,
fluwana) fem so bojaw rnoslitzki welznoho bocza, jo bowho ziw . Wefel so, zo mozesch bjewacj,
wetznoho ńepzemeuitoho ziwena. Hizorn fem f w « pschewz taf bowho fe tej strvwe, ha strowoscz
fchaw tawsent let jenoz spew jeneho ptatzka z jo najwosobnische fiibwo na jenii. —
Wacze
tutoho raja, ha te tmvfent let zbachu fo nti bocz bzewasch, wacze mözesch j scz. Wacze pak pijenoj nekotre hodzme. Ja necham so tu wacz jesch, t'ufńe bubzesch bjiwacj. —
Prent bzewarubzicz, z teschnosczu, nabziju ha z pokhibvwanom; cjcř besche 936h ton Knez; wön jo schescj biww
dokelz moje wucho jo hizom swöschawo, ha moia za fobu bzewaw, ha na febemom wotpotzuwaw.
wutroba jo hizom zatzuwa. Wroczicz chczu so Wot möbreje pöndjele hijcze tebom jana retj
ds lesa f fpćwcj rajffoho ptatzka.
ńeb fche. — Böbj horbe na to, 50 sebt wo
Hdez be to Petr řekncw, zpabnechu iom rucz pwotje troojoho wofcletja swoj fhl b zaswuzisch,
ha wotzi, zpadncschtaj noze, ha zpabne bo pjetoj cji, fotstj wo bcřem cjit swoje bn pzetzipopewa czewo cz wo, kiz hizom be fo bawnońa, paruju husto, ztoz te wobsebzisch — p o k o j
minewo. Czi wofowstejacze pak zawowachu z wo wutro.be. — Tak bowho hatj te tzes-nastwzenom ha zpodziwanom: Wetznoscz! czuwano dawasch, wasch tez prawo, sebt tzescjuwetznofcz!
wcmo jabacj. Te fe tak befe fobuftaiu fraja,
kaz ton, fotremuj bzewasch. Te Masch möcz ha Wort
paf pmeze; bez so bzewo ha jamojeńo pjeczelne zjenoscjitei, potern berbi z pzesczewiwho böcja joh*
Z b e r k i.
nuwańo naftacj. — Dez tzwojef bjewacz moje
ha necha ba z nim zle steji. Dez tzwöjek dje§. Pzeb nčfotmn ijafom tićmffe nowine sczewacz chcze ha zane bzewo nenamaka, tak z rölhuwacze pobeńbzcno z E r f u r t a pifachu: Jena
nistworn ha z remefnistwom zle steji. Tej pak
fiara buchowna fnejita jo wot wuzbeüena fwotjivojek dzewa ha toka tak wele febi nezas>v«zi,
joho flojtra, — Mertjinoho flojtra, wo fotremj
hafo k zejiwmu treba, potent z cz w m frajom
nčtf wojacze bobla, wo bome farařa Sibhera
hubene
steji.
pvla m rtzinoweje czerkwe hafo hozvoza ziwa bötva. Pzed nifotremi nebzelemi dzo tvona, kaz
§. P t j o w k o w - P l a h u w a n o . D z fu so
henjal najböle, rano wojemich fe mfchi bo m r- n fomu ptjowfi wurojili ha wön newe, fotre
tzinowoje czerkwe. Dez so bo:,e swuzb zapo- matczene kowtj jo, ba ma wön scjehuivacze na
tzecz derbjachu, 60 wvzjewene, zo jo piz'czelerajer kebzbu wzacj, zo vo to zhoniw. Rech sebi wön
(Organist) fhore, ha toho bla pizczele racz ne- wot wmtamkanoho roja westu mnohofcj ptjowmöze. Ta fnejna, kotraz besche w swojim pke- Fom zawreje ha je Hätz k wetjoru ftejo wostaji.
124
Tak khetse Hätz potem te druhe ptzowki pzestanu
letaq, nech wön tem jatem zase swoju swobodu
ba, ha tefamo polecza zmolom khwatajcze k matczenomu kowtzej, kottez fo röjiw jo. Dezli chcze
jeden hizcze fo lepe root toho pzepokazaez, tat nech
jeden te jäte ptzowki z brobnej kr du pofepe, hale
pak zeni z muku! —
Nedaloko n tk b luby
S p š n j e s o k n j e j přibliža
W o b n o w j a j i s w o j e sluby
W čnu s w ru prisaha.
- i • i
M. Kumu'.
—
N a w e z k i .
L u b a luboh' w o t c a k u j e .
W z a h r o d ž j e pod khłodnicu
Z e sobu s o rozryčuje
Z rozpjeršenej mysličku.
— H a s l o w s k j e serbskje towarstwo
zmeje njedźelu 21. haperleje popołnju w
B o š i c a c h zhromadźiznu.
R ö b e l , předsyda.
W č e r a j e mi wonkach w o s t a w
Zlamał svvoje slubjenje,
W o n j e přecy s w o w o dźeržał
Što t e ž z nim so stało j e ?
Miłe w ö c k o zrudne płaka,
Mača ličko čerwjene
Zrudna wutroba pak čaka
Spokojie so njeinože.
W š i t c y serbscy redaktorjo w Budyšinje,
kotřiž zańdźenu sobotu překrasnje rjane
jutrowne j e j k a w o t lubohe přećela M. H.
z K. döstachu, p r a j a z tiitym z a n j e sxvöj
najwutrobniši dźak. K . — C . — S . — I .
Budeschinske katholske czerkwinfke to*
w a r s t w o zmeje pzichodnu fredu hako 24. hap.
zhromadziznu na fchuli.
Pzedseda.
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwacjachu:
Wöscha
Korcz
Rözka
Pjencza
Jeczmen
WowS
R6ch
tl.
2
4
1
1
2
Nischa
,
Woscha |
Sredzna
Pwacjlsna.
tl.
nsl.I tl. 1 nfl.
—
2
6
2
5
3 20
4
1 18
1
22£
11
1 4
1
2
10
1 5
Körcz
nfl.
3
—
20
8
—
Wofa
Jahwe
Hedufchka
Verne
K . butre'
tl.
2
4
2
—
—
nff.
74
25
20
275
m
Nischa
j Sredzna
Pwaezisn 7 .
tt. nsl. | tl. nsl.
2J=
2
2
4 174 4 20
2
2
5
20
—
10 — 12-1-
n.
m
Jutnitzka wukhadza fojbu fobotu z czewöm liftnom, ha jo k boftacju pola rcbaftora K u c j a n f a , w Wellerez k n i h a r n i , ha pob bohatemi rorotami w Budeschine. Kozbe tziswo
pwaezi i nfl.
Za Jutnitzkn poftawene nastawki habö wozjewena maja sotootebncj pola jenoho z redaktvrow.
Cjischezane pola K . B . H i k t .
21* dzen haperleje.
TMwo 17.
Letnik Ä .
•
185®.
1
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha Michał C y ž .
S w e t n e podawki.
dwörne knene — ministerfka rada — dwörni
kneza. Dale sachsenscze ministero ha zardinsii
3 Drezdzan. , Zandzenu nedzelu mejach-zaposwancz. Za nimi kralowscze officziantojo ha
mö tu, kaz be wozjewene böwo, druhi kröcz podswuzownicze w livrejach. — Dale kapitanojo.
janske serbske kemsche. Ludzi besche tu jara wele
Zade komorniki prencza Jana — kaz tez czi
tez nekotsi ze Serbow bechu tu pzischli. Tez
zardinskoho wöjwodu ha fach f. frala. Dale dwej
pola sw. zpöwedze, kotraz be so wot schesczich
wöschej dwörnej zastojnikaj, közde z marschalskim
rano zapotzawa, jo jich wele böwo, zkoda jenoz,
kijom. —
Dale zase dwörne marfchal z Gerszo be jich döjschw hizon do kemschi k woprawenu
dors
H
a
generol-leutnant
Lüttichau. Za temaj
schwo; de bechu wschitcze na bozej mschi pzidzesche
zardinski
wöjwoda
F
e r d i n a n d (nawoschli, dha be jich wesczi prawe wulka tzröda bözena) wedzene toot prencza J a n a ha k r a l a .
wa. Pzed sw. wopraweiiom dzerzesche knez Zur Za
temi dzechu zase jich adjutantojo — wöschi
pzi wowtaru frötfu reij, ha po bozej mschi jara dworne komornik ha wöschi rvdznik, dale Guveriane predwano, w kotrcmz wöit wufwadwasche, ner Ha dwej gardskej oberftaj. —
kak nam naleczo 1) bozu krasnoftz wozjewa 2)
Netk pzindzechu komorniki prencza Janowoj
kak nam tziste wesela poskicza 3) kaf nas f nutSmandzelskeje,
kaz tez czi prenczesine Hilzbete Ha
fomnomu wobnowenn so samöch napomina ha
kralowneje.
Za
temi newesta H i l z b e t a , we4 ) kak naß na nasche nehdusche hoiestaezo dodzena
wot
swojej
maczeie ha k r a l o w n e j e * )
pomna.
Zade neweste dzechu prencz A l b e r t ha J u Z D r e z d z a n . 22. haperl. popowdnu tsjoch. r i j ze swojimi adjutantami, bez nimaj dzesche
Zema zri, fanone tselaja, werwano jo nimo. Zan- prenczesina S i d o n i a . Zade tech prencz. A w dzenn pöndHelu fnapow dwemaj popowdnu bechu
so w fralownej jstwi czewa fralowska swöjba ha
*) ^cbsamech cjaht (schleppe) nesechu kadetojo
najwöschi krajni kneza, kaz tez sardinski wöjwoda hatj do tjćtfibe, — wot jow woschej dwörnicze; ne­
z temi, tij z nim pzischli, zhromadzili k nastajenu weste czah neftsche w czerkwi hatzkwowtarejijejesotra
tvenczow. Wokow dwemaj podachu so wschicze Sidonia, kotreiz mwödnomustrowomu wobleczu do
pzitomni na puez do czerfwe k wemwanu — wvsvw zapleczene roze lubozüe pzistejachu. Newesta
be w bewoj ze slebrom wuschitej atlasowoj drascze, z
ha to wo zczehuwaczem tedze: naipteni dzesche' ruczan m wenczom w wosach. Kralowna mejesche
renk sachse'nsfich ha zardinskich komomikow — ftafne zwote diätem (ftonu) na wowe.
g >l st a ha A m a l i a — ha kralowscze officzijan- ha buchomnftwom jo hijcjen wetfcha nastawa.
iojc ha fwujomnicje wobzanknechu dowhi renk; — Tjitaio Jutnitjfi budza fo praschecz, kak bha so
kolrez so wot fralowne pzez dowhi fral. hröD to po prawem ma? No lejcje: bramb. katholscze
do czerkwe poda (bez to, zo bö na Hase pjifchow).bisfopojo su pjecjiwo na fejme wobzanknenej nowoj
Khopata czerkej na «ich hizon dowho fem tzakafche. wustawe pjeb thrönom frala so wobcjejuwali, ha
Duchownstwo pji dutach jich powita, ha bifkop fröatotjne Protest zapowozili, bofelj moje tafama zajim fwecjcnu wobu poskicji. Netk jich pzewodzichu ftarffe prawa fach, czerkwe ranicj. S w tna wöfch«
Hätz f morotarej, bjeij fojbe do toho joniu posta- nofcj pak to fedjbu ńemčjefche; jabafche welewacz
jenoho incfta stupi. Veni sanctc Spiritus wo- wot buchornnech, fij wo krajnech zastojnstwach
tewri qerfroinffi swedjen. Na to bjcrfche fń. bif­ fteja, hafo wot profeforow na universitetach, wot
kop weruwansku retj: (nemffu) wön retjefche hör- wutzeřow naboznofcje pji gymnasiach — wot fchulliwo fwowa wot fwatofcze ha nerozdjelena kjefcji- ffich injpeftarow — wot buchownech pji frajnech
janskoho manbjelflwa, ha zwoji fo pzi tem na te tnjlitutach, na tutu frajnu wustawu pjifahu wotfwowo fiix pifma: „jtoj jo Böh zjenofcjiw, tzwo- powojicj. Na naprafchwano pola Biffopa böjef nefme rozdjclicj." Werwaüo b wo wacjon- stachu wfchicze fatholscze bramb. buchowni tu
ffcj retji. T e Deurn Laudamus wobzanfne fw. pjifaznu, zo fm bja tutu pjifahu jenoj wotpowoffutf. P j i zaspewaiiu tohosamnoho wot kn. bis- jicj z tem wumenenom: zo wustawa nitjo pjecjiwo
kopa wozjewi tfelefto m ftej ha dalofej wofow'
prawam czerkwe newobjerzi, (salvis ecclesiae
nofcjt wefowu pöwcscj. Na to podachu so wo juribus). S w tna wöfchnoscz pjifahu z tajfim
pomenuwanem redze zafe dorn. Wulfe wobwe- wumenenom hořeńewozme ha jo porutjiwa: wsch ch
selma fo ftanu za zardinfkoho prencza; zkoro fojbe buchownech, f i j fo frajnech swujbach namafaja,
dzen fu manevere. Nawojena jo Hauptmann pola ha bez wumeńeńa pzifahacj fo toobaraja, wot
Artillcrije. T0H0 bla budze jomu f tjcfcjt wvlfi swojoho frajnoho zastojnstwa wotfabjicj. Jow
artiQeriffi maneeer. Sředu jo tez bramb. fra- jo bramb. knejftwo zafe n jło jara ńemubre
lowna pzifchwa. Pjichodnu ponbjelu bubjetaj so wobzanknewo, bofelj tulej pjifaznu wuwefcz jo
nowo-w ruwanej na dompucz podacj. Böh ton n e m ö j n a w cz. Kaf taf? wöfchnoscz i'ieftkz böbj z nimaj. New sta jo jara tane wo- bubje nibe zanoho buchownoho namfacj, f i j bö
pomńecja wot drcjdzanffich ha lipstjanfkich fite« pjecjiwo fwojej biffopej ha czerkwi batej pjifaze
ńoto ha fneznow döstawa.
po wcli mtntfteroro tziniw; börne paf fo tez
3 T r e z d j a n . Znate Sßaczborf, hat; n hbje n chton pobwolne namfaw, t a t 60 zafe
dotal tez fomornif pola frala, jo porutjnofcj dö- btffop joho derbjaw wot duchomnstwa wotsabzicz,
staw, swöj zwote flutj, fctrej hafo fomornif nofe, ha wön pzez to tez wot zarabuwana fwojej böwotedacj, dofelz pzichobne wacze fral. fomornif stojnoscze samo wot fo wctfabjene bow. Mesta
bocz ttemöje. Swojoho napzecjironoho zabjerjerta paf tola prözne wostacz ńemoja, ha je pjez ftvä*
pzecjiwo fral. fwöjbe bla möslachmö febi mo, zo nech wobfabztcjf, fo tez nehodzi. Jo to mitbiel
jo wön barono stvoje fomorniftwo wotedaw; Nich­ Nitjo wöjchnosczi wacze nezkodji, Hätz wicze poten' jomu nebo to za zwo wzacz mow. Dez Pak rutjtcz, f i j so wuwefcz nehodza. Budze fwetna
wön n tk, faz brejbjanffe nowine poibebaja, na wöfchnoscz fwoju pjifazńu wuzbenecz? mo chczemo
jabańo frala fwöj klucz z w a m a n e jomu pjipö« so nabjecj, zo bö zrubna pzefora n faf zbmena
ftjele, bha pjerabji to tjwojefa, kotrohoz zabzer« bowa. Te jene pak jo zaw ste: katholfcze biffopojo wot swojoho zadana nibe zpuschcjicz nezeno so na jane wafchno khwalicz neba.
S B r a m b o r f k e j e . Hizon wo poflenim budja. —
Hizczen jene brühe prafcheńo jo:
ziswe zpomnena pzekvra bez bramb. mwißerjitvm dze bha ma sw tna wöfchnoscz te prawo jow
127
duchownech wotsadzecz, de; zane dmhe wine predk- zesche so tön czezcze bomapotane pzi wotmojeńu
neleiza. Swetna woschnoscz tech zpomnenech du- na postrowmo joho powirajczech selzow wobrucz.
chownech tarn nejo poftajiwa hmak Hätz pzez bi-Joho preni pucz webzesche joho bo czerkwe sw.
siopow — wona jich ncmöze za wotsadzenech wuz- ^etra, dowho so mvdlesche pzeb bozim czewom. —
nacz bez biskopa.
Weczor be czewo mesto krasne wobsweczene. Tez
K ö l n a n s k i arczebiskop jo tech do swojej z krajinow böftanernö powescze, zo jo swate wötcz
czerkwinfkej krajine pziswuschaczech biskopow z wschudzvm z najwetschej tzesczu ha z wesowosczu
Trier, z Padenborna, z Münftcra do mesta Köln powitane bow. Z valoka pzinbzechu lube z bupowowaw ha so znimi wosobiie tez tejc naleznoscze chownemi, joho wibzecz ha joho pozonuwano bödla z nowa jednaw; jich zkvntzne wobzankneno stacz; Hätz na meze besche joho neapolitanski kral,
b : „mö smö hako powowani wobkcdzbuwaro wot tarn sranczowscze ha romscze wojacze pzewoha zakitaro prawow kath. czerkwe wo pzezjenos- bzili. — Zo su tu tez netk hizczen nebuschnicze,
czi ze zastarftimi prawibwami czerkwe, kiz zeni kiz swoje zanbzene grawotziwoscze ńehibza, pokanewuhasnu, wobzankn l i , pzisahu na wustawu zasche so, zo pzi mescze Terraczina so pzikhabzajenoi pwaczicz bacz pod wumeńcnom salvis eccle- czomu bamuzej natwarene tzefne tota nocze wot*
siae juribus." —
palichu (bre zawozene) ha wo Rome so jena
Wo f r a n c z o w s k i m mesczeAngers (rek: zkhowana tselba (Petarbe) wottseli, nikoho pak
Anzer) jo so zawosüe ńezbozo stawo: jeden ba- ńerani; ha wele bnow prebe bechu w Rome pzez
talion peschkow czehüesche pzez mesczanski zelezne wupojsńene liste ha pisma kozbomu ze smercz«
möft. Ströze bcchu wöschich kedzbnech tzinili, rozeli, kiz chcze'w so zwazicz, te najmeiische tzesczutola nicj wo mnohosczi Haie po tzrodkach pzez wacze, habo wesowoscz na Bamuzowem wröczeiiu
nön hicz. Dokelz Pak fh tie deschczik dzesche, wozjewacze ztzinicz. Tola pak wscho to nezamönebo raba swöschana. Preni bcchu l bem tamne zesche Romskich pzebsweiseńo waznoscze tutoho büa
köncz mosta bösczahneli, bha nafta pzezmerne rez- zanitzicz.
kok: zeleznestowpe so zwamachu, powalichu wschitko wokow so, zelezne reczaze, kiz czewe möft bzer«
S w o w o w o machcze serbskej.
ja puschczichu, ha möft kaz wojacze ha bruzc Iu>
dzo kiz na ntm bcchu (tez jena holczka z bzesch-Tsi Uta su fo wot zawozena maczicze serbczomaj 6e povla) waltchu so znaf bo hubokej steje mineli, ha nam zba so tohobla zb obüe, zo
reft, ha jtöj nebö jatowcjeue habo zajroote, so za- trochu bo zabe potabarnö, ha pzepötamo, kajke
tepi. Jenoj rnawo jich de, kiz zboz'onmc woten- Pwobe jo nafcha maczicza wo tutech prenich 3
dzechu, hatzruńe czewo mčjło so zbene ha na letachstvojohowobstacza pzmeswa? — Dze; nejo
pomocz pzinbze. Pzedleba republiki jo zmolom z zaden zapotzatk, tarn nejo zaven köncz, tak prajeministeraim z Pariza tud pzischow. Ach to bč sche kń. pzedseba D r . Klm pzi rootewřeńu letuscheje
ztubne pzewobzeno! 187 czewow! Taklej wschak macziczneje zromabzizne. Mo mozemö tute swowo
nichton ńewe, dze joho boza rutzka trechi; zbozne wo westem nastupańu tez na naschu macziczu zwotön, kiz jo ftajńe na smercz pzihotuwane. —
zicz, ha prawicz, dzez nejo zapotzatk tarn nejo
Z R o m a . 12. bjeń haperleje popowbńu dokoümo. Zavoczatk pak fu tute prme 3 l ta
jt řoch jo so Bamz Pius I X . do swojoho wow- pzecze bofcre doscz, haj nechtonzkuliz, kiz jo
noho mesta wtöcziw. Pzi rotach powitachu joho pomernischi wo swojich zadaiiach, jo snadz czele
wschc duchowne ha swetne zastojnstwa ha mnohe z nimi spokojom. Chew-li pak nechton prawicz,
zhromabzene lud z wulkej swatocznoftzu ha weso- zo maczicza nejo swoje wotpoladańo dofcz dowvsczu, wolijowo hawze w rukach. Lede'm mö« pelniwa, da die tutön poruk wele bole na wsche-
128
lgkich zwonfa neje lezaczech zabzewfach, ha tez >awano fnihow. Wosebe b sche w zattb jenem
na liwkosczi jednotliwech sobustawow Hätz na ecje taf, zo czewo Ieto fforo nitjo ücwukhabzesche.
nej samej wotpotzuje. Tute zadzewki wobfleja
(Pzichobne bale,)
najprede wo tem, zo jo sebi maczicza Hätz botal
jenoj mannt litzbu sobustawow boböwa. Z maPesii holeča.
wemi moczami pak fo taf tbele zapotzecj ńeba,
faj z wulkimi, to jo wutzinena wecz. Druhi
T y mje možeš wopušćići,
zabzewk jo, zo jo bez ferbfftm htbom hizczen jara
W čnu lubosć k tebi main;
mawo tzitarow, fij böchu te wot maczicze wubawane
Hdźež tež pondźeš, drohi luby,
fitihc fupuwali, ha taf macjiczne wudawfi zase
Na puć j a so z tobu dam.
nekaf zarunali. Dale nebechu zane pzifprawne
pucze, wubate fnthe bo luba pzinescz, ha napoHdy by z a dalokej horu
flebfu nebe boscz tajfich rufopisow pjepobatech,
K r y w a tebje husta mha,
kiz bö maczicza wubacj za bobre spöznawa. LiwPo wšech ławkach po w š ch sćežkach
foscz sobustawow pak fo wo tem pofaze, zo czi
Z a tobu bych błudźiła.
za macziczu nitzo nepisaja, f i j mohli ptsacz, zo
fo ani za pziboboczo nowech sobustawow, ani
Pońdźeš po š rokiin morju
za rozpjebano fnihow nestaraja, czi f i j maja
Wopušeiwši lubcicku,
fkwabnoscz fo za to staracz. Dez tute zadzewki
rozpomnirnö, ha pöbla pomösiiinö, zo ma macji- Łodźičku s e j wozmu lohku
cza, pzi fh trem zamojenu na wubatech knihach
A so pušću zä tobu.
hijcjen 230 tlr. na bani, ba pjinbjemo f tomu
Lubosć w horach njezabłudźi,
pjeswebseüu, zo jo tutört zapotzatf wscheje tjefcze
höbne, ha zo wesowu nabziju za pzichob poskiLubosć pře w š morja dźe —
czi. Tola pak rnohwo tej to ha tamo hijcjen
Hdźež t e ž pdndźeš, drohi luby,
lepe bocz. Zwz fo nam nespvdvba, to jo westa
Wšudźim tebje s ć huje.
^
newobstajnoscz habö newestoscz, f t j jo hatj botal
kneziwa. Do teje czeweje wecze ma lepschi rad
pzincz, ha faz fo nabzijemo, bo budza letusche
Ratarske iowarstwo za sm tjketzanfku wofowwurabzena wescze wfchelakim bracham wotpom- nofcj zm je 5. meje popowbnu zieroch w Smetj«
hacj. Do tut ch brachow litjimo nestajne wu- kecze zhromabziznu.
Wiezanb.
ZandZenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwaczachu:
Wöscha
Körcz
Rözfa
Pzencza
Jeczmen
WöwS
Roch
tl.
2
4
1
1
2
Nischa
Eredzna
Pwaczisna.
nsl-I tl. 1 nfl. | tl.
5
2 —
2
5
3 20
4
1
18
1
10
1
4
1
10
2 —
2
Woscha |
Körcz
nsl.
2|
20
8
5
Wofa
Jahwe
Hebufchka
Berne
K . butre
Cjifchczane pola K . B . H i k t .
tl.
2
4
2
—
v.tscha
Sredzna
Pwaczisn (1.
nfl.1 tl. nfl. tl. 1 nsl.
—
2
724
2
27} 4 m
4 25
5
720
2
2
'a
25
20 —
225
10 —
—
I I A
m
Tziswo1 8
4, dzen meje.
Letnik »
JutnihKa.
1850.
ME
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
S w e t n e podawki.
zene lubeńa ńedzerza. O z p r a w n o s c z — te
E r f u r t . Hatzrune fnto sebi predkwzali wot j e n t z k a p o d p e r a w o b s t a c z a kralestwow,
erfurtskoho retzenskoho towarstwa, (tak menuwedza dze te wostanesch?!
tez bramb. nowine tutön lubö fejm), nitzo wacze
H a n a w . Wo wescze so dere dopomnicz,
zpominacz; — derbimö tola hizczen junkrötz wot zo pzi franff. narodnem sejme wo letu 1 8 4 8
noho retzecz, dokelz su tarn swowanske naleznoscze zbezk nafta, pzi kotremz zaposwanczaj, werch L i chjednali. Na kaike waschno pak? Swöschcze: n o w s k i ha generol A u e r s w a l d , na surowo
13haperl. be §. 186 wustawe na dzenskim po- waschno wo ziweno pzindzeschtaj^ Wo mescze
redze, kotrez tem nicz nemski retzaczem narodam Hanaw mejachu pzez wele tedzenow pzisahancze
jich narodne wudospownosczeno (volkSthümliche posejdzena, wo pzezswoscheiiu swetkow. 26. haEntwikelung) zawesczi; wosobne jich retzi rune perl. be wotsudzeno wobzkorzenech. Weste Daniel
prawa wo swojich krajinach ha to wo czerkwi, Georg jo 20 letnomu jastwej w zelezwu, — Pet.
schuli Ha pzed sudom zakita.
Sejmski wuberk Ludwig k jastwej w zelezwu na tzas ziwena wotbe za to, tutön paragraf wotczesnecz — komora suBjene; Tsjo druze döstachu mensche ztrase.
so tez za wuberkowu namet wupiaji ha bez to,
3 B o n a rune zhonimö, zo jo tarn prcsesor
zo bö ton jentzki, kiz wo toho sebi swowo zada- Or. Martin kwotpowozenu swojej Pzisahi na krajnu
sche na wosobne mnohe polski lud jenoj zpom- wustawu z nowa pzeproschene, dowolnoscz döstaw,
niiv, — wobzankne Wetzina, zpomnene §. czele to tzincz z tem znatem wumenenom salvis ecwuschmuracz. — „To ńejo nascha wecz, rekasche, clesiae juribus. —
Tak traz budze ta nato do Barlina swuscha
tola derbjachu woni we- stata pzekora Bohu dzak zmerena.
dzecz, zo na barlinskim sejme pzi wuradzenu pol3 W i n a.
Rakuske kiiezerstwo jo wo
skich naleznosczow so knezerstwo zjawne wupraji: naleznosczach katholskeje czerkwe newuswöschanu
„bramb. knejstwo swojim polskich podanam narodne swobodnoscz wopokazawo. Wot tzasow khejzoro
prawa na zane waschno pzikroczicz necha; ma Pak za Josefa fem be czerkwi pzaw napowozene; wfchitko
to, zo böchu so tute wazne naleznoscze na pzichodnembesche so k tomu tak pziwutziwo, zo so jön wotteersurtskim sejme dospownischo wuretzeli. — Tak po- wzacz zkoro nikomu wacze mözno nezda. Tola
fazaja bohich Swowjenow wot Barlina do Erfurt» be na namet tech w Wine loni zhromadzenech
— wot Erfurt« do Barlina — hale nidze swoje pra- rakuskich biskopow khejzor do toho zwoliw. Mowa nedostanu) haj tez swoje swatoczne wotpowo- flitze sebi k pzikwadej: zaden biskop nesmedzefchx
130
na Bamuza, tofio wöschoha wercha czerkwe anicz
pif.u'i, iveie mei'ie wot noho pzipisma döstaej,
joli prede swelna wöschnoscj ńcfco wscho wuczuschliwa— ; taf tej jaden Biskvp na swoje
tvoiade nesmedjesche pzikazne habö nekajke pjipiswv wupöswacj, joli prcde nebö swetnej wöschnofcjt pr dkleizawo; stvema wöschnoscz derbesche
prcde wuznacj: zo tarn nüjo frajcj ha krajnern
kaznain pjecziwne, abö hcwak jcnomu wot tech
knezich nezpodobne wodzerzane ncjo.
Netk budje vre tez kardinal ha welch Schwar­
zenberg praffe arczbiskopstwo horewzacj — wschak
jo jvho wilmeneüo netk bop einen e.
Wo D a l m a tiskej b chu wulke zeme zrecja (Erdbeben). Mesto S t a g n o jo cjezcze bomapötane. Wele twarenow bo procha rozpabne.
Tej nekotsi tzwojekojo böchu zasepani. — G ö r g e j jo khore. —
Rakuski khejzor jo rusenskim
wojnskim wodzain K a t t a r a wo juznem moru
pzipokazaw, zo moja tarn pjcböwacj. — Rabeczki jo wo tamolctuschej hare wuhnatem Jezujtam ha Rebemptoristam jtch prebawsche mesta
zase pjipokazaw. —
Rakuskim wojskawedzeram,
Radeczk 0 m u , J e l a t z i c z e j , H a j n a w e j ,
Schlikej chcze khejzor knbwo wuherskich wotsudjenech habö wucjeknenech magnatow baricj.
Wo ministerskej rabje paf staj so Bach ha Schmerling jara napzeczo tomu wuprajiwoj. — Tseskosachsenska zeleznicza bubze 15. meje Hätz bo Lobosicz wotewrena. —
Z R o m a. 13. haperl. M o mamö zas
naschoho sw. wötcza. Pius I X . jo tzora zieroch popowdnu swoje wowne mesto nastupiro ha
na tatfe waschno powilan , zo smemö naiweselschu nabjiju za pjichobnoscj hajicj. Wo wschitfich blakach swojich krajow, folrej wön pjejedje,
skhadjuwachu so tzröde wesowoho luba; wschudzom be wesowoscz, wuskano, ha swatocznoscz.
Tawzente czuz ch, kiz w t mlej tjasu Jtalsku wopotmbu, bechu so wo Terracina ha Velletri zefehlt, zo möli Bamuja bo Roma pjewobzecz ha
swetkowe tubenscheje fwatocznofcze böcj. Bamuz
ha wschicze, kiz joho sczehuwachu so wfchitkeje
pöchi zbaUiwachtT. Wo Velletri mčjefche ftanc o ki wotpöswane Barraguay b' HillierS tbetjor
dz saejich pjistup; naznitra duchowni pod biskopüin i n jiart. Msgr. Tiz;a>tt; ha wösche toho
schcl.'.cze romscze zemei'io, kiz bechu sw. wötczei
napzeczo hvatnli, joho postrowicj. Wuskano krajanow wosobne na czen'om pncju Hätz bo Roma
nechasche zanoho köncza mecz. „ S w . wotcze,
prawachu woni, n t smö zas swobobni, riet nam
nasche dz cji nebudja wacz rubiez." (Republika
basche husto be wscheje smclnoscze wschitke muffe
stawö burskich swöibow bo Roma hnaez, ha beztem Hätz so meftzei'w wo zt roch murach dzerzachit, habö jenot hubene ströze tzinachu, böchu
tarnt franzosfim tselbarn wopruwani.) Na jtch
zbozo pjecza Bamuz z wosobncju lubosczu posuchasche, ha wopokaza pzi tcm cz wu nutnoscj
swojeje bz czaczeje wntrotö. Rom befche so beztem wo poslenimai bnontai czele swataczne ztworiwo.
Leben, be na 9. bńu. hapcrlcje wot Re»
gierungscomissie zjewene, zo bubze Bamuz pjatf
w tem 12. zawesezi pjtitcj, Hätz so hizon zbobom Wienern fh trein bz lu m sta, wosobne wo
Transtewera wschitko f illurninacij pzihotuwasche.
Czi nadobni TranStewerinaro zbachtt fo zastarsfu fwalenu sweru ha luboscz napzeczo swojomu
swatomu wötczei sebt zas pzi,Peez chezeej. Woni
fwoju wefowoscz nemözachn zafhowacz Hätz kpoftajenomu bnet joho pzikhaba; htzott btvai wetzorai prebe fweczefche fo jtch cze'wö mesto. Pius
I X . befche ftare wafchiio, po fotremj Bamujowe,
bej so po bl fchtm tzasu zas bo Roma wröcjichu, n bje ffutf smclnoscze tjmachu, tej ton krölz
scjehuwacz chczew. Traz besche wön nefotrech bo
posleńoho zbezfa zaplecjenech ponabjtw; Moli
zabjerjeno rabtfalnech wo poslenich bnach přebe
joho pjifhaba tutet nabziju zanitziwo. „Cjitei
Hubeni, pisa Observatore Romano,chczechuwo
wofomifńenu, bzez b rbesche naihubscha, pzez net
pzewinenu Anarchiu nabita rana zas zahojena
böcz, hizczen junu fwoju cze'wö ruboscz wopokazacz. Dez be menut'qe kwidzenu, Bamuz bubze
na jene woprawdze krasne waschno powitane,
131
ha jich wele, na kotrechz pomocz so woni zpuj- pelnene hafe. Hrimotna fwawa powita ha pjcwoczachu, zjawne wot nich wotpaze; pötachu woni bjefche buchownoho nana hatj bo czerkwe fw.
swöj wuczek, kaz to naiböle jo, wo rozeiiu ha Petra; wo köjbem woku mow rccz, zebolefche fo
hanenu. Zas bö w nocze pod menom znatoho feiza wefowofcze: bokelj wone nepwaczefche Pitifej
net z kraja wupokazanoho Mazzini wulka mno- hako wofwobobjerej Jtalfkejc, kaz pzeb bro maj
hoscz plakatow na naiböle wopotanech Hasach l tomaj, hafe wone pwacjefche Piufej, tvibonmcimt
Wuscherena, wot kotrechz jeb&t rozesche: „Joli ta w rchcj Krestufoweje czerkwe. Wo czerkwi fw.
ruka, kotraz jo to pisawa Bainuza nemori, po- Petra bö khwalbne kherlufch „Tebe mo Boho
tem budza hizon brühe zneju zjenofczene so za to kroalimo" wufp wane; na tjoj fw. wötcz lud pojohnnwafche. Wfchitfich tvutrobit bechu wot joho
staracz."
Tajke zakhabjeno, kaz möze sebi jebeit mösiicj, pzitomnofcze Hätz nanajböle zahorene; mtternofcj
haklej tak nekotroho Römara z lehnoscje wububzi ha poboznofcz be taf wulka, zo famo franczofcze
ha k möcznomu pzecjiwnikej tamnech wotpola- wojacze jornu swoje wojerske tjesczuwano na koledanow zahoresche; bez tem Hätz b tola tej nach lezo wopokazachu.
win bofcj: zawojeri tajkeje nekmanoscje jatech
Ze S c h w i c z e
Nascha rabtfalna wöfchwzacz. Na amnestiju nebechu jane wacz moste. nofcj jo netk czele ltabjiju zpufchcjiwa, bleje swoje
Zkoro bubza nowo
G e n e r a l - V i k a r na 10. zjewi, zo jo jomu zastojnstwo wobkhowacz.
fw. wötcz ze swojeje samotneje möschne 25,000 wuzwolena. Lub menujcze wofuwe kaz w Franskubi baw k rozbzelenu bez khube remcsniske swöjbö. czowskej. Wönbano beschtaj bwej wulkej lubjaTohoruna zjewi nazajtra tej regierungskomissija, czej zhrornabzizni, ha zawosne seine wopötanej;
5000 skubi bez khudech rozbz licz bacj. Rune jena konzervativna, bruha rabifatrta j wobej stetak derbjachu bzcwaczew benesacziencze na 12. jefchtaj wo bliskoscji sebi napzeczo. Rabikalni
ha 13. bjej, kaj so famo zrozemi, fwecjachu, bechu wo nabziji na fwoju pjewawofcj zmöfleni
bwojaku zbu böstacj. Zboborn poruczi weste pjez tamnech wotehnacz. Dokelj pak b tamnech nedarniwofcz beře znate verzta Sorghefe, wschitkim nabzicze wele, sebi to new rachtt. Na ftrone
fhitbem bj cjom, kiz te wot noho zawozene wu- konzervativnech retjesche stare D r . S c h n e l l taftzerne wopotuwu, nadobne bare wubzelecj, fotro- lej: „Twaczcczi let jo so minewo Hätz ja tej tube
hoz rane pzikwab wele bruhich bohatech Römari k warn retzach. Kak fit fo tzafe bez tem pzemezczchuwasche. — Net pzinbze tön ze jabofcju nili. Tebem mejachmö ariftofratne kneistwo. Kak
wottzakuwane bzen. Z bobotn wot raiia wschicke so te zabzerzesche? Po naschej zhroinabjizne na
rittjne bzewo wotpotzuwafche; czewo m fto fo z temlcj mefcje zbasche so ji, zo jo bowernoscj lubu
lubzirni merwesche; wschitke wobcblena bochu Hätz zhubiwo, ha wone wotstupi, prajicze, zo so bez
nanaiřene wubebene, drohi z bcwöm p sfom po- boweicna swobobne fraj kaj Schwicza wcscj ha
fepane, z woknow ha z tzechow zmahuwafche wobkneziez nehobji. Retusche knejerstwo jo rabi>
newureknüa mitoHoscj khorojow. Popowbnu wo- falne, faf zavjerzi paf so te? Sabajqe tamlej
kowo bwei zkhabjuwachu so wschitke buchowne (wön pokaza na nebaloko wot nich zhromavjenech
ha sw tne wöschnoscze na postajenem mescje khöv- rabifalnech, zakitaiow netuschoho kneistwa) ztö bo
nomu powitainl czerkwinskoho w rcha. W jt řoch sebi moslitv, zo bubze kiiejstwo, z lubu tvnfhazjewi hrimot jerteje kanon , jo jo Barnuj swoje bjane, z lubom nebzerzecj, Haie stronisfe (Parthei).
mcsto nastupiw ha lubozne zenki zwonow wschit- Tebem, pzcb 20 lčtamichczechmö pzi kjesczijankich czerkwow nesechu wesowu pöwefcz hubsko bo stwe stacz ha zawoftacz. J a fem wobkhowaw
kraja. „Wön bjo, tön fw. wötcz", tak bjefche tönlej bojfki pokwab wo mojej wutrobe. Nejsu
wot jenoho horta k bruhom pjez te z lubom na- nascht kneza fwoju bwaznu mubrofez nam za n«
132
nateknecz zpötali. J a mam za to, zo kraj wescz rane, pozbehuwacze pofiroweno bez nami wo tze«
dez were liejo leto mözno, nasche knejstwo jo hizon sczi zwostawo! Nasche dzeczi, kiz je tak rcne pzi«
4 lcta tak wodzi. —
Pzed 20 letami chczech- stojne wupraja, nech su wo tem naschi wutzero —
mö swobodnoscz zawozicz, ja fem zahoren ha wschak je tez kaz Rözeneze pzi wustupenu du»
za swobodu, kaz tedem tak hizczen dzencz — za chownoho na kletcze swöschimö.
wschu möznu swobodnoscz. Kak z nej stoji?
J e d e n z r a l b i t z a n s k e j e wosade.
Gwawt ha bojasnoscz nepwodzitaj swobodnoscz;
3 K l ö z t e r a . Na sw. Marka swöschachmo
jenoj pzeczolnoscz ha luboscz; jenoz te pzeswetftno: tude zas boze swowo ze sw. m sta w lubej ma»
(wercze mi wo muzojo!) zo jenoj te pzesw tseno, czernej retzi. Kn. P . A r n o l d W o r n a r , Kazo bez kzesczijanstwa zana swobodnoscz mözna pwan w Rözencze, dzerzesche nam rane serbske
nejo — dzez jo t o wufcMtne, budze zawesczi preduwano. Z wilkej radosczu posuchachmö joho
tez swobodnoscz so podusena. —
Jeden poruk, swowarn. M o so nadzijernö, zo zrnejemö pzichodne
kiz nasche knejstwo dale trechi, jo: zo jo so do tedzen, dzez wele Serbow z druhich wokownech
czuzech naleznosczow meschawo — nasche zbozo wosadow z kzizemi k nam pzindu, jenitzcze serb­
zasadziwo za wecze, kiz nas nitzo nestaraja, kiz ske predwana.
nas do najwetschoho nezboza pzinescz möza. —
3 Ledzboricz.
3andzene tedzen be w
Toho dla, dez budza wischnicze kczecz ha tön naschej wse wulke mzbozo.
Menujcze, Weste
dzen wuzwolena pzincz, wuzwolcze ftbi tajkich, M u k a , wobsedzer raneje ziwnoscze tude, be so
kiz su hinak zmösleni, Hätz naschi netuschi kraja je swojej zoitu hadruwaw. H a dokelz wona tez
wedzcro.
sm rom pödla bowa nebe, pzewza joho n w taf,
zo wön je zelesnemi rabjemi, kiz mejesche rufte
w rucze, ju do wowu den, taf, zo wona nedom
3 e S e r b o w.
paze, ha nazajtra z wulkimi bolosczemi wumre.
Nasche Serbowstwo dre kh tre wotucza •, toia Hako n tf Muka zas k sebi pzmdze, ha widzesche,
pak s» tarn Ha fem te rane waschna nafchtch zto jo w swojim n we tziniw, pzewza joho tajka
wötczow zubja. Nascha Jutnitzka jo na tajke struchwoscz ha zrudoba, zo wön nihdze zanoh
tez Hizon zpominawa. Jene böch sebi ja tez do- mera wacz nemejesche. Wön sej toho dla predkwoliw porukwacz: menujcze, zo so m sto naschoho wza, rebanu swedoma pzez to föncz tzinicz, dez
„bödz khwalene JeznS Krcstuö" jara husto z je- sej ziweno wozrne. T u to jo wön tez najzkere
nern „Morgen" postrowi. Kak reiie jo, dez dwaj wuwed. Dokelz, hafo be so wön Bisfopicze na
romadu pzindzetaj ha najpred naschoho najlub- zelezniczu sen w, zo bö do Drezdzan jew, zawoschoho kneza Jezusa pokhwalitaj. — Haj tez staji wön tarn list na naschoh rechtara, wo kowo bozim dorne swöschisch drude telej nitzo pra- tremz stejesche: 3o budza joho börze w hubju
jacze „Morgen". Dopowni so jeden tajfi, dez namkacz, ha zo derbja joho zawostajenomu fenej
wön wo czerkwi, dzez jo Jezus tak Werne pzi- vormindu postajicz ha tohosamoho dcre wotzanecz.—
tomn kaz na throne swojej bojskej majestoscze w Taklej möze jena jenitzka hodzina newa ha zwonebesach, swojoho bratra z jenem „Morgen" Po- bow ńezbozo ha zrudobu na jeden dorn pzinescz,
strowi, dopomni so jeden tajfi na te zrudne dzez prede wer ha pokoj knezesche. Közde chczew
rano Jezusowo, Hätz joho wodzachu wot jenoho sebi to k wutrobe wzacz, ha fo pzed temlej jaf*
sudnika k druhornu — habö na te wesowo rano, Wawern rechom na kedzbu bracz!
dez be wön wot mordw ch stanew ha zas je
Wulke nezbozo so zandzenu pöndzelu sta.
swojej naisw. ntacjeru ha je swojimi japoztowami Jaworscze Wiczazecze bechu zahe rano stmwli,
wobkhadzesche? O zczezka J — Rech bö tute ha chezechu Im trecz; dokelz be hizczen czma,
133
trejachu pzi swecze. Hätz fo zpotza fwitacz, To jo rnawo! Wuberk berbt k najmenschornu koj«
wuhasnechu sweczu. Pzi tem paze zkritzka do be $ leta so zromadjicj, nalejnofcje maejieze rozlenu, kotrez khecze wohen popaze ha wscha na- pomnicz, ha to nujne ha potrebne wvbzanknecj.
wozena pröcza nemözesche nastate wohen podusecz.
Tohobla jo ttj nuzne, zo fu z wuberkownikow
Czewo Wiczazccz twarena so wotpalichu ha tez
wscho brühe j tola be zköt z wetscha wobkhowane.— tak wele hatj mejno j Budeschina, taf zy powo»
wanu wliberka jaite Wulfe zabj wki na pucju, ńe»
stojii. Nech nam pr ńe tft leta wo tutem nastuS w o w o wo maczicze serbskej.
pańit k routjbe fwuja. M ö fpomnichrnö tej na
liwkoscj fobustawow maejieze serbskeje. Hatjm»
(Dalewebzeno.)
nej fojb pjez to, zo bo tutoho towarstwa stupi,
Wosebe besche w zanbzenem lecje tak, zo czewo
leto skoro nitjo newukhadzesche. Wuberk kij ma wozjewi, zochcze ferbsku narobnofej podHeracj ha
tutu wecz zamojecj, möze die tomu napjecjo sta» ftvoj pjinojf k wubvböcju lepfchoho pjichoba za
röicj, zo.tu jnne peneze bowo ńejfu, zo fu leine Scrbow woiwojicj, hatj umej jo tuto hijon wfcheje
pjinejki hallen jara pozdje wotedane böwo a t. b. tjefcje ha khwalbö hobne, ba mojemo tola hijcjen
To die jo wfchitfo bohujel werno. Ale tomu khroble te pjecjo wuprawicj, zo mow fo nechtonbe so tej woipoinhacj hobjiwo, ha wpjichobnos- jfulij horliwischi w tutej nalejnofcji wopofazaej,
ha to cjim fkere, bofelj tube na bobrech pjifwabach
cji die tej bubje wvipomhane. Jara wujitne
ńepobrachuje. M6 nespomnimo na tech, ttj fu
bubje, bejfo pji fcjboRtnej jromabjizńe wvt tech,
pjez rozpjebawaiw knihow wo towaistwo febi
kiz to zamoja, winojte penez bo pr dka zapwacji;
wulfu zaswujbu pjihötowali (nasch najwutrebnipotom Pak fo bo Jana Weste termin k zapwacjeschi bjak jo pjeeze jich ffutfuwanu fcjehuwaw)
l'm postaji, ha ffombjero fo pob tjifwami jich pjimo pofazamö tube jenoj na pjikwad kneza wu»
stupnoho listka pjez nomine k zapwacjmu napotjeia St. w B . Tak bowho, hatj macjicza wo
pominaja, habö tej pjez wosebiie liste sekretarow.
materialnech frebkach ivaczc mocze nebobobje, jo
Zmejc-li wuberk na tajke waschno hijon pji ja»
tajfeje khwalvbneje ha woprowaczeje lubofcje tře»
potjcitfu nowoho macjicjnoho l ta. w ste peńez w
rutomai, kotrej in oje na wotpolabana maejieze ba, zo fo nasche pismowstwo pozbehne.
nawojicj, ba ńebubje so tej bl hje z wubawańom
Słowjanske narodne wašnja.
postawenech habo poliebnech knijkow fombjicj
(Dalewjedzenje )
tiebacj, ha bubje so pjez to tej tomu woipoinhacj
Pola njewjescinej s t a r s e j s o b j e z tym
zo wfchitke knijki jenoho leia z jenem bobom nepilnje přihotuja: š a t y , drasta a w š o druwunbu, ha febi tak wo wikuwanu jkodja. To
h j e , štož k wudawanju nuzne j e , » j e brühe, jtoj bo tixtjomu fobej jara spornojne 66»
w j e s t a š i j e nawoženjowu košlu. T e ž „druwo, jo. zo so wuberk wo w st ch postawenech žičku 6 ' dyrbi s e j n j e w j e s t a wobstarać, ( t o
tjafach zromabjuje, ha to wacze kröcj za leto, ha tej j o mjenujcy česna mioda holca, k i ž j e
huscjifcho, hatj jo fo hatj botal ( W o . Z roz- s t a j n j e wokoł n j e w j e s t y , husto j e jich
prawö wot zaübjenoho leta fmo zhonili, zo jo fo t e ž w j a c ) ; j e j e staršej pak wuzwolitaj
wuberk wo temfamem jenoj dwöjcze zrornabjiw. sebi znatoh susoda, kiź by njewjesćinu
134
drastu a nadobu (nadoba-Geräthe, HauSrath)
při k w a s u k nawoženi dowezł. Nawoženja
pak wobstara sebi „ d r u ź b u " f t o j e česny
inlodv hole, kiž ma s t a j n j e wokol nawožen j e a n j e w j e s t y b y ć , nimale, to štož pola
našich kxvasow s w a t , ) dalje t e ž jednoho
z e znatych susodow, kiž by jom n j e w j e s t u
do doinu přiwezł. Tu so wosebnje tajki
wuzwoli k i ž ma najl pše k o n j e , dokjelž
w e tym pravvje zaleži khwalba młodych
woženjen y c h , kiž so často po dołhich letach hišćjen hordźa: „ M j e su wjezli k o n j e z a w sći n a j r j e ń š e , w š i t k j e brune j e n a j k j e b łolisate (weißblässig)." Z e wšim
tym pri pvawjenjom minj e so čas khetřje
hač k předkwasnemu d n j u — k w a s so
najbölje n a wutoru h o t w j e — tu s o započn j e prjedyhra cyłeho s w j e d ź e n j a .
Wokoł wječora, k a ž jeno so zasm rkło
j e , w u h o t w j e so nawoženja z „ d r u ž b u " a
% heřcami zo bychu n j e w j e s ć j e zastawjeiicko
( a b y k a ž tarn lud r j e k n j e : štanderle^) z a hrali. W o t nazdala hižno ztřelenjoin s w ö j
přikhad w o z j e w j a . Hercy, najbölje dudak
( n a d u d k i ) a hudak ( j i a h u s l j e ) pod n j e wjesćinym woknom zahraja pčseń z e zrudnym hłosom, zo so n j e w j e s t a vv komorje
zanknjena ćim bölje rozplaee, tahlej p r e n j a
pčseń j e najbölje s t a j n j e t a s a m a :
P o d woknješkom s t e j o
Na huslički hvajo
Holčik s w o j u lubu
Zrudnje k sebi woła.
Spišli a b y njespiš ?
A b y njedosłyšiš?
S n a d ź t y luba moja
W o t e w r i ć mi njesmješ'
A c h j a dawno njespjn
Derje tebje słyšu
A l j e tebi luby
W o t e w r i ć j a njesmjem.
Naša mać tu leži
Runje pödla duri
B y to wustyšała
Hdy bych wotewrjeła!
Mać hdyž rano stany
Dźowčički so praša
Z kim j e powjedała
Dźoweička w š o zaprje.
Njejeli to w rno
Hotuj so mi k s m j e m
Budźeš zatepjena
A b y wöjbjesena.
Njekomdźi so holčo
K wodźje spčšnje b žo
Skoči do Dunaja
J e s o zatepiła!
Moje brune włoski
Na dnje r ki hraja
Moje inödre woči
Jasnosć wotbywaja.
Z b e r k i.
* Woplwczej, kiz na zwo zemiczu khore leizesche,
chczesche so pzecze jara picz. Wazenki radzachu
sebi pzi wozu, na kajke wcischno böchu tola lacznoscz stajicz mćlt. Ach! prawi khore, zmicze mi
jenoj khoroscz precz — potem hizon chczu sebi ja
lacznoscz sam zahnacz.
* Jeden mudre muz bö nehde praschane, zto
na swecze tola najdleje traje? Wera ha swera,
wotmoji wön, dokelz busto trebanej ncjstaj! —
Bohu zel!
* „Ach"! zdechowaschestare, ziweiia sete muz—
„ja dre fmerczje tola doczakacz nebuvu.'"
135
N a w e z k i .
chroniskim fhorosczam foze, a t. d. wschelafo wopofazali, fu wot 12. meje zase wotewřene. Podpijane wobscdzer budze ftbi wschu pröczu dawacz,
pozadanam hofczow pzez tufte ha pzeczelmwo
poswuzeno doscz lzinicz, ha prose zo böchu so
potrebne napraschwana pak pola noho, paf pola
f. D r . Rvdera w Kamenczu stawo.
I u r i j B e n sch.
Wschilkim, fiz z daloka ha z blizka pzi tem
na 29. hap. nastatem bozim wohenu nam k
pomocze fwatachu, ha Z bozej pomoczu straschnoho nezboza dalschomu roschetenu zadzewachu ha
taf nasche wobsedzeno zakilachu, pzinesu swöj
najwutrobmschi dzaf
Jawortzeno,
iVjedzehi 28. haperleje w j e c o r j dna
pzez
eich wumrje rnernje po ćežkich bolosI . I . Jezorku,
each nas luby mandźelski ha nan
meiskoho predfstojeczera.
k n . l i o r l a B e n e d i k t ICiimiiellc
w 70. leće swojoho ž i w j e n j a . Mo w o Wuschiknoscz ha pröcza fii. hajnfa F r a n c z a
R i e d e l a pzistraschnembozim wohenu w Ja- zjewimy tutu p o w j e s ć tyra w o t njeboho
tak wutrobnje lubuwanym S e r b a m , d ź a wore jo wele, wele pomhawa, ha jo zjawneje kuwjemy so z a te jemu w žiwjenju'
fhwalbe hödna.
wopokazane dowerjenjo, prosymy t e ž po'
3 . S u r f , wo mene wele druhich.
smjcrći jeho w o dobryrn wopomnjećii
wobkhować.
Zo jo tez kn. A l b e r i k z f l o z t r a pzi tej>
Budyš. 1. m j e j e , 1850.
samsnej pzileznosczi swoju za lepsche naschich serb«
Ci zawostajeui.
stich bratrow zahořenu wutroöu z nowa wopoMaćica serbska.
fazaw, dowoli sebi f dalschej wedomuosczi woN kotre sobustawy towarstwa maćicy
zjewicz.
I M.
Nefotre sähe (flostere) zczepow wot staroho s e r b s k j e j e n j e j s u hišćen s w ö j přinošk na
selnoho dřewa — ha jara dobre seine wutzlane leto 1849 zapłaćili. Woni chcyli j ö n p a k
penki, faz tez scdem-betlfarske waltzfi ze selnemi t a k börzy hae mdžno do maćičneje pokładzczepami möza scbi nascht Serbja zamojecz pola nicy wotedać; přetož netko so 3 knihi w
J u r j a Schoczki,
nakładźje maćicy ćišea a duž budae wona
w Rajncze.
w krötkim času w j e l j e pjenjez trjebać.
Julse za tevzen hafo 12. meje zmeje budeW Budyšinje 1. meje. 1853.
chinsfe czerkwinske towarstwo zhromadziznu na
Wubjerk.
schult popowdiiu jtaoch.
Maćica serbska.
J a k o sobustawy I . rjadomnje towarstwa
maeicy s e r b s k j e j e s u na I to 1850 s w ö j
přinošk ( 1 tl. 10 nsl.J do pokładnicy z a płaćili: k . k . Dr. Klin, m šćanski radźićel
w Budyšinje; Ernst Bohuwer J a k u b , f a Schivablowe zörwo Marineje studne r a ř w Budyšinje; Michał H a š k a , can. c a pola Smetzfecz, fotrez fu hizom wele let sem pitularis cantor na budyskim tachantstwje;
swoju höjatu möcz Pzecziwo chromsfim fhorosczam Michał A. M. B u k , šulski direktař etc. w
delnoho ziwota, pzecziwo wiczi, cheumatismej, Budyšinje; J a k u b Kućank, kapłan jc. w
Budesfe retzensfe towarstwo zmeje jnise nedzelu 5. meje popownu wot 5. hodzine zhroma­
dziznu na winicze. — Stawe wuberka nech
tola wschitfe pschindu. D z e n s f i p o r a d : Wuzwoleno wuberfa.
Budyšinje; J a n Garbař, wučer w MinakaIje; Khrystijan Kulinan, wućer w delnym
W u j e z d ź j e ; Miehał Domaška, farař w Nosaćicach; J a k u b Žur, kapłan wBudyšinjež
Ii. Theodor W j a c k a , diaconus w Budyšin j e ; Dr. F . Přihonski, can. cap. scholasticus
na budyskim tachantstwje; J a n Bohuw r
Mućink, wučeř w Zeinicach; Handrij S e i ­
ler, farař w Łazu; Deuka, mčšćan w B u dyšinje; Mikławš Sinoła, can. cap. senior
na budyskim tachantstwje; Franc Šneider,
kapłan w Kuloxvje; A . M. Thiema, farar
xv Barćje; K . B . H. Kjeršnař, I. wučeř xv
Bukjecach; |Jan Palman, ć sliski z B j e druska; Mikławš Smoła, kapłan w Ralbi­
c a c h ; Miklawš Hicka, wučer w Ralbicach;
Mikławš Kokla, kapłan w Khrosćicach
J a n B o r š , wučeř w Rakjecach; J a k u b
W a r n a c , farar w e Wotroxvje; Handrij S i ­
mon, kowarski mištr w delnym W u j c z d / j e ;
A w g u s t Krečmař, wučeř xv delnej Hörcy;
J a n K r a w c , wobsedźeř winicy pola Budysina; Petr B r z a n , farar w Ralbicach;
Handrij Broska, farar xv Budestecach; K.
H. I'jetvka, pomocnik w hrodowskjej hap-
tycy w Budyšinje; Kurt Hjendrich Ernst
hrabja z Einsiedel na Minakalje a t. d.
s t a w s k i knjez wReibersdorfje, Seidenberku
ic.; Bjedrich Samuel L u d e w i g , inspektař w
Minakalje; Handrij Mućink, kh žnik w e
Walowach; J a n S u s t e r , wučeř w Klukšu;
knjcžna Berta hrabinka z Lippe xvBarcje;
k . F . W. Dannenberg, oekonom xv delnym
W u j e z d ź j e . — Hjexvak n a leto 1849 hišćen k . Handrij L i b š a , pöstski zastojnik xv
Budyšinje.
J a k o sobustaxvy II. rjadomnje toxvarstxva maćicy s e r b s k j e j e su na l to 1850
s w ö j přinošk (2ä nsl.} zapłaćili: kk. J a ­
kub B u k , gmejnski prjodkstojićeř xv Zywicach; Handrij Beyer, xvucer w Ł u z y ; Jan
Domaška, kubler a gmejnski aastojnik xv del­
nym Ivomoroxvje; knjc/.na Lydia Jakuboxvn a xv B u d y š i n j e ; knjeni Thomasoxva, rodź.
Halkjec xv Mužakowje; k. k . J u r i j Paxxiik,
kraxvski mištr xvJitku; Miklaxvs Mith, kraxvskimištr xvBudysinje; J a k u b Š o f k a , kowaf
xv Dobrošicach.
W haperleji
vvso do hromady: 5 7 tl. 2 0 nsl.
Z a n d z e n u S o b o t u Z i t a w Budeschine pwacjachu:
Woscha | Nlscha
K ö rcz
K
rcz
Rözka
Pzencza
Jecjine»
WöwS
Röch
|
Lredzna
Pwaczisn a.
tl. | nfl. | tl. | nsl. | tl. | nsl.
2
5
2
2|
2
5
4
20
3
4
20
1 2218
1
1
8
1 10
4
1
1
5
2
10
2
—
2
Woscha i
Körcz
Woka
Jahwe
Heduschka
Berne
K . butre
Czischczane pola K. B . H i k t .
Nilcha | Sredzna
Pwaczisna.
tl. > nft. | tl. | nfl. | tl. | nsl.
2^
2
2
74 2
4 174
4 25
4 27 T
5
2
2 20
2
7i
—
—
—
25
20
22;
10 —
—
13i
i u
11» dzen meje.
T z i s w oR S
L e t n i kS .
ISSO.
W u d a w a r e j
J a k u b I v u c a n k ha M i c h a ł C y ž .
Stvetne podawki.
Bramborski kral jo kongreS z itim zjenosczenech nem stich werchow do Barlina powowaw.
Wraczlawe. Wone so zda, zo jo zpomne3 P r a h i . Za c^le weste so poweda, zo jo
na nepzezjebnoscz dez bramb. kralom ha katholwerch Ha kardinal Schwarczenberg praske ar«
ffimt blSkopami ionqej. Kralowska^vöschnoftz jo
cjebiskopstwo horewzaw Ha zo budze wo krotkim
dowoliwa, zo smedza duchvwni, f t j maja pzisahu
tjasu na tute pzewazne mesto pjincz.
na krajnu wustawu wotpowozicj, wo jenem k
Rakuski khcjzor jo tej jeden kongreö wschech
aktam datcm pisme fo pzecziwo közdomu, czerknemskich werchow do Frankfurta powowaw.
winskim prawam napzecziwnem, wukwabuwanu
Te nowo prawidwa, samostalnoscz ha swokrajneje wustawö zawesczicz, tak khecze Hätz pobodnoscz, kiz jo khcjzor kacholskej czerkwi dowoliw,
tajkim dhe fiiqerftmo nezto cze'rkwi napjecziwne
jo tez stawe druhich wo kheizorskich krajach wobPzikaza, smedza woni z dobrem swedomom czerk,
stejaczech czerlwow hnuwo, tesamSne tez za so
rot sweru wobkhowacz ha nejsu tohozruna swoju
jadacz ha zprawne knejstwo nemoze jcnomu zakapzisahu na krajnu wustawu zwamali.
zacz, jtoj druhomu dowoli. Tez lutherscze ha
Ledem Pak so to zkönczene böcz zda, jo hizon
grlechiscze kzesczijeno derbja tefamo döstacj.
zase jena nowa wina k wulk^j nepzezjednosczi naCzeganojo, tönlejdziwne zplahw, su depustawa. Wo wescze, zo jo barlinski probst zKettatziju na raf. kheizora poswall, zo bö tez jich
te ler k biskopej w Majnczu pvstajene. Netk chcze
narodnoscz ha notodne prawo zakitaw. Wo ra«
wraczlawski biskop, pod kotrohoz biSkopstwo Barkuskich krajach jo jich 120,000. —
lin swuscha, scbi nowoho stajicz. Kral pak chcze
Twerdziznu M a j l a n d Radeczki znowa zase
po starem waschnu so tez do toho meschecz ha wobtwerdzicz zpotzina. —
Wondano tej zase
am joho wuzwolicz habö k najmenschomu tola nckotst lum mtfi puki frejechu. Jeden 8 0 —
biSkopej jenoho predkstajicz. Biskop pak do toho druze 30. — Czisami bechu patrolu pzimali.
nezwoli. Wöndano jo tam kralowski komisar teje Tola so puki tön kröcz wacz zjawne na torhosch»
naleznoftje dla tsi dne w Wraczlawc bow, zo bö cju newudzelachu.
BiSkopa naretzaw, Haie wscho podarmo.
Tez wo A a r d i n s k « j js so wulka hadrija
138
bez cjecfwinffimi werchami ha krajnem knejstwom ha jim ziweno wobkhowaw, Haie joho sen üebesche
zbenewa. Turinskomu arczebiSkopej jo knejerstwo bez nimi. Mesto maqere bechn joho zemne zmahi
zjcistwom rozewo, hezoli posuchacz nebudze.
do swojich rukow powitali ha porebali.
M. C.
Wo Parizu su na 4. meje lewe swedzen ja»
wozena republiki sweczili.
Kawosne nezbozow o Angersn.
Jezdzata kuchma.
Wot tajkeje pisaju z Rendsburg« wot 5.
Tzitaram politiskich tzasopisow budze wesczi meje tolej: Tzora widzachmö pola naS jara zponezbozomne podawk znate, kotrez jo so nedawno dziwnu wecz. Po Kielskej droze pziblizowasche
w mescze Angersu w Franczoskej ftam. Jeden so k nam wöz, kiz be na parnik (lokomotivu)
bataitton 11. löchkoho peschoho rcgimenta, kiz z spodobne, kaz jene jejo na druhe, jenoz zo besche
Nantes« do Angersa czehnesche, derbesche recza- kusk menscht, ha wot koni czehnene. Wschitko
zowe möst tutoho meftck pzencz. Tutön möst jo
druhe tu besche; wösoki wuhen kuresche, kaz so
300 tjr. dowhi ha reczaze wotpotjmvaju na
swuscha, ha pzez wohmschczo padachu tarn ha
wulkich podstawach z latoho zeleza. Tst kompa- fem zehliwe kruchi wuhla. Tutön nekrasnik czehiie-nije bechu na moscze, muzika ha preni wojacze sehe für ha wo Heft pluwajo do m sta nuts, ha
bechu hizon pzejschli, Hätz so na jene dobo za- jedzesche na te m sto, dzez wojacze ekferczeruja.
wosne ropot sta. Recza; be so roztornew, ha Tude tzakachu 400 muzi na nön, ha powitachu
möst padze ze wschim, ztoz na nim besehe do jön j wesowem „httra!" Na jene dobo wotzini
reki. To besche rozepowne napolad.
Czewe so joho klania, ha z neje wukida so tajka mnotzröde padachu do reki, ha zatwötzichu tech, kiz hoscz rochoweje zope (poliwki), zo böchu tamni
hizon recze lezachu, habö böchu wot bajonettow 4 0 0 muzowe do seteje wole z nej naseczem.
pzekwöczi. 9Zemo)te jo zawosne kzik tech nezbo- Wö zhudacze, zo tutön nekrasnik nitzo druhe nezomnech wopifacz. Wot jenoho bröha t drubesche Hätz j zdzata kuchen. Tasama so w polu
homu besche so refa nahte zahacziwa pzez czcwa
treba, ha nawari za tst hodzme kajkiz chezesch
wojakow, kiz wo srnermej stesknosczi so podarmo
toobed za 4 0 0 muzi. To najwaznische pödla
pröczuwachu wöstej smerczi wuücz. K najibct»
jo, zo tajka kuchen tak dere zmerom stejo, kaz
schomu nezbozu besche hizczen wilki wetr, ha torpzi jedzenu swoju swuzbu tzint. Tak besche ta«
hacza luoba, kiz k pomocze khwataczem zadzewasche.
mött roch ducze z Kiela k nam zwarene böw.
Czcwe mcsto khwatasche die na pomocz, ha ńechCzi, kiz su sobu wobedwali, wobswcdsja nam,
tönzkuliz wazesche pzi tem swoje ziweno, tola Pak zo nejsu zeni tak dere zwarene roch jedit.
bö jenoz mama tzrödka wumozenech. To bechu
M . C.
czi, kiz bechu so nelzoho pzimnecz ha dzerzecz
möhli, habö kotrechz b chu jich torniftre im wodze
Z e Serbow.
dzerzeii. Z wodu ha krwu wobleczi böchu na
3 Budeschina. Nedzelu 28. hap. we«
bröh pzineseni. Popownu 16. hap. bechu hizom
123 czewow wuczahneli. Jeden nan besehe tzor jednaczich wurnie derezaswuzene kn. K o r l a
stvvjomu sinej napzeczo schow, joho powüaw ha B e n e d i k t R i m m e l l e l kar w Budeschine,
jomu U i prawiw, kak so macz na joho pzikhad swojeje starobe 70 l t ha 26 dnow. Wön meweseli. Hako so te nezbozo sta, skotzi tez wön jesche wosobne ze strone Serbow wele dowere
do r ki na pomocz, zo bö swojoho sena wumo- ha jo tez wo dowhich l tach swojoho skulkwana
ziw. Peczoch wojakow besche z reki wuczahnew sebi wo wele wutrobach trajacze wopomnik sta-
139
jiw. — Wön besche rodzene w 2. hap. 1 7 8 0 w Pola fńeza kupili. Wone be jich 23. Schefnaczo
Marinej vezbze, dzez be joho nan klözterski lekar. bechu dwaj ha dwaj do woza na fotr mj her1798 wopuschczi wön swöj narobne dom ha poba czaj wesele piskaschtaj, zapzeneni, ha czi dmzc dzeso bo praskoho serbskoho feminara, dzez wön tft leta chu hafo pohantzojo Pöbla. H a bez böchmö newofta; wot 1801 wopötafche wön chirurgisku aka- fotre hobztue romabze serbsfi sp wali, ha tez pödla
bemiju w Tiezdzanach ha prencz Anton jomu l tn luö zarejroali, fo woni sp wajo zas bom wröpeńezn pzinofchk bowoli, zo bo swoje ivotpolabaiio, cjichu.
lekarftwo wuwuknecz, touibvfq mow. Po bofoiteńu
Kaz fmo fwöscheli, tak su tez w Nowoslicze,
fmojeje wutzbe powowa joho hrabja z Sippe bo w Rözencze, w Wotroive ha w Wubwore me­
Barta, bzeiz wön 2 2 l t lepsche czerpjaczech ju, ha iu poflenim blafu te| feiffu fhoroj stasobutzwojefow zp chwasche. W lctii 1816, na jeli. Jara dziwno fo itam zba, zo tajfich wil7 . jul. ftupi wön bo ji'v. mandzelftwa z fiieznu kich ferffich wfach, kaz Krösczicze, Klö^tere ha
Josephu Walde z Kulowa. Wotczenena swojich Ralbicze 2C. fo na telej ferffe waschno dopomnili
4 dz czi dla poba so wön bo m fta Bubeschina nejfu.
— K.
djeij pak dwej přebe nana wumreschtaj. Tez
§. Z R a l b i c z . Niinale na wfchitfich najow bo wön zmolom znate ha lubuwane tak zo fchich putznifach rtamafaju fo n tfoj pödla n mtez wo joho khorofczi so pomocze potrebni k nv- skich tez serbsfe napisma, jeden jenitzki bopowmu czifchczachu. Zo jim tbacze pomhacz nemö- na nas hizcze na ftave, wfchttfo pzenemizacze
zesche, zrubzi joho hufto k felzam. Zanbzene tzase! Zkoro fo zba, hafo böchu so te brühe nett
zlwörtk bö zwatotzne na Mikwawschk porebane; za noho hanbuwali! W sczi pak tez jo tön naj=
kaz be wön sani zabaw ha postajiw, dzerzesche bleje bez serbskoho napisma staw!
fo nemffc ha serbsfe pr bwańo pjt joho roibe.
s. Z e Z p i t a l a (pola Kamencza). Za nas
Won_ zawostaji wubown ha btvej bzesczi.
kathölskich tube ha wo wokolnosczi jo letsa woNech wotpotjuje wo mčře 1
febne z bozomne leto, ha tzohobla? Tzitařam
3 P sfecz. Jara kwalbu hobne jo, bez Jutnitzki bubze znajoinne, zo fo tube rana, w
jeden iviPji, zo ferffe hölcze potjtnaju jene ftare l tu 1843 czele nowa natwarena pobjanfka
ferffe waschiio zas wuzbehuwaez, nienujcze te me­ czerkwitzka naniaka. W o tejfanioj pak fo Hätz
in ftajeiio. Hizom 26 let jo fo pommewo, bo n tufchoho l ta ßohuzel jenoz jeben krocz za
hako pola naö poftenu meju wibzachniö. Toho- l to (na fw. Mariju Mablenu) kemfche dzcrdla: Swawa nafchom M.ecz Mikwawschej, kiz zachu, ha to wot klozierfkich buchowndch. Prejo Ičtfa ftutje na to bzerzaw, zo bö so zas mejabuwońa b chu přebe wetzne f erb sie haflej wo
ftiijitva. Jvhv prvczuwanv jo so tez radziwo; nonnfchirn tzasu (n hbje wot dzesacz let fern) fu
bofelj te; nasche hölcze jomu pilne k rucze bz chu, tefamo fo w n c m f f ej reizt dzerzeli, ha to najha rak ttnbzachmo, hako Wawporu rano stanech. zfeře toho dla, dofelz w Kamenczu tez ibelc
mö, řanu z bantami ha z pozwotkom wubcbcnn ffttholffich jo, fotsiz serbsfi nemöza.
meju, ha na »verzku zinahuwasche iaita fhoroj
Hizon jaczö let za sobu mö kathölfcze nabne
8» serbsfimi barbami. —
klözterfke knejstwo wo to profchachmo, zo chczewo
Jara naö tez zweseli, hafo zaübzenu pon- nam husczischo tube boze swuzbe dzerzecz
bzelu 29. haperl. pjeb ibctzorom wot nazdala bacz. Pzecze pak fo talej za nas tak wazna
fivofchachmo ton řane fpi-ro: Zeia wö, Zeřa naleznofcz wfchelafich winow bla blijefche ha wotwö z wötrem wofom fpewacz. Hafo blize dzcch- ftorfuwafche, Hätz bo toholej l ta. — N tk pak
mö bechu to Miwotzanske hölcze kiz k nain po jo nafcha pröstwa, Bohu bzakwano, wuswöschaswoju Meju pzijebzechu, kotruz b chu fej tube na, ha nabite klözterske knejstwo jo zwoliwo, zo
140
chcze nam közde wo fem n e d z e l i jene ke msche tu ha tam w frejbj wfe tanu m e j u wöfofo
z (nemskim) preduwanow bzerzeez dacz! M o hi- höre wuzbenenu, ha z řanemi bantami wobpöjjon smö tu nelk bwöjcze pobjanffe ke msche nieli, fchanu, faz na pzikwab w Miwotzicze, Peskecze
preni krötz preiiu nedzelu Posta (17. febr.) ha Rözeneze, wNowoflieze, ha n fotr ch bruhich
dnihi krötz pak druhu nedzelu po jutrach (14. »fach 5 najřenfchu meju fu pak peskowske hölcze
haperleje). Czerkwitzka besche közde krötz powna stajili. Wösche tejefanieje znahuwe so menujcze
z ludzimi napelnena! Tseczi krötz budza so ke rana f e r b f k a k h o r o j ! Tolej jo khwalbe hömsche najzferfcho tfecju nedzelu po swatkach (9. bne! Moni febi pak tez tola tbele w řa! Nejunija bzerzeez!
boja bha so bramborffich wojakow? —
§. 3 L pkarecz (pola Kamencza). Zan.
$ ^ t/t i'.'-Kt
dzenu nedzelu (5. meje) rano tsioch wundze poWetschi se ha wetsche prawo masch.
la naö w brojni jenoho bura bozi wohen, ha
wotpalichu so tomusamomu wfchitke twařena.
(3bafnow H . 8 — a.)
Najzrudnische pödla pak b sche, zo so tej stara
3entzo, rajo zl towaschc
zona (burowa macz) czele wopali, tat zo ber»
Löjtna
mwoda fimtwora,
befche hizon tönsame bjat w Lessinkowem wuSwct
s
o paradis j i zbafche
stawe w Kamenczu pob wulkimi bolofcjemi fwoTö,z
jön
l pe nezpözna;
joho ducha hořcdacz. Tasama pak n zto toleri
Pzetoz
stebz
najřenschich weselow
peiiez bla swoje ziweno na tajfelej zrubne wafchno
3»fchmata
fo
pawkej bo sitzow.
zhubi! Wona befche menujcze wohenej hizon wuczekwa, hat; so pzeb bworom bopowni, zo ma
„Pujez mo pawfo, wona bjefchc,
wo swojim wozu ncfotre toleře peiiez lejzo. Na
„Pze tzo ziweno mam bacj ?"
gaben strach nelabajo, wrötzi so wona bo z wo„ „Sejcje, lejcze, pawf fo fiitefche
henom wobbateje komorki po te peiieze. Tola
„ „Swabuzf ma lözt prawowaez;
nie; penezc, hale fwoju fmercz tarn wona na„„Swöfch da wupa, ztoz te liezhudasch
mafa! Kaz so poibeba, taf jo wohen pzc; zwu
„„Wetschi se ha wetsche prawo masch.""
rufu zatekiiene bot»!
§ 3 R ö z a n t a . Dzez hischcje febi Hätz boBez tem, zo pawf morbowasche,
tat taseltzfi z nowemi tziswami na bomske wobPzileeza tam feforfa;
starali ftejfu, tarn ma fo to netk po pzikazni börze
Pawk so horfchi, wön so wobarasche,
stacz. Serbam ieiie pzisteji, dez febi je dabza
Seforfa paf zawowa:
ze f e r b s k i m i barbami wobarbiez, kaz nasch
„Pz racj b rbifch, jto so zaperasch?
Schowta ha pzekupcz Libsch. Derbi pak to nezto
„Wetschi fe ha wetfche prawo masch."
dozpowne serb ske bocz, tak berbi tez te tz i s w o
na techsamech czele serbski napisane böcz. To
N a tej zratwe zweselenu
nech tola czisami, fotsiz tajfe taseltzfi wobstaraju,
Krawoncz rabne seforku;
kaz tez czi, kiz sebi je hizeze bzewaez bacj budza, Wona jfretji: naschu jemt
beře wobfedzbuja! Kaz smö swöscheli, taf baMoricj jo rech zhanibu!
bza sebi Ralbitzeno z wetschoh wschieze tajfelej
Krawoncz r fne: cii, zto wubawafch?
cjele ferbffe taseltzfi bzewaez! Nö, te budza jim
„Wetschi fe ha wetfche prawo mafch!"
wesezi beie pzistacz!
Hajnik tseli, zema jiefche,
8. 3 H a j z t r o w a . Dez ja wönbano pzez
Krawoncz pabz'e třechene.
wschelafe ferbffe wfe putzowach, taf wulabüch
441
nihdźje j u njewidźo, wuńdźe w o n . zo by
j u w komorje pytał. W o t tain j u p ř i w j e dźiwši, p o r e j w j e z n j e j junu wokoł, a dow j e d ź e j u k nawoženi, na čož tön z n j e *
*
*
w j e s t a j h a „d r užb a " z „družičku" r e j w j e ,
Podczijczeno, lube dzeczi
t e ž druhi młody lud so dleje njezdźerži,
Wopische te pziswowo,
tak zo so börzy wšitko w kolje w j e r ć i .
Wone kiiezi möczne w sweczi,
Pi'i druhej reji hižno so tönhlej porjad w j a c
Ha jo rözba swabschoho
njewobkhowa, koždy r e j w j e zkimž, so mu
Dzez pak pola ludzi z knezom je,
lubi, zo pak so koždy w o n j e w j e s t u torha
Tam tez neprawdow köncz nebudze.
to so samo w . Hdyž su so kusk w u r e j w a l i , př s t r e j e s o blido ha wšitcy synu
S ł o w j anske narodne w a š n j a .
so k w j e č e r i k kałdonain a k pječeni. Po
wječeri so z a s y do reji pušća, a r e j w a j a
(Dalcwjedźenjc )
husto hač do połnocy.
Hnydom n k a j k u wjesołu skakatu z a D r u h i d ź e i i r a n o , — najbolje j e to
p i s k a j a , a po třjoch a b y štyrjoch kuskach
wutoru — t a k k h t ř j e hač switać počnje,
wuńdźe hospodař ha k a ž e pod woknom s t e j e „družba" hižno na nohach, zo b y hosei
jacym nutř, takhlej k nim r y c o : „VVitarn
do kwasneho domu wodźił. J e l i zo j e
w a s šwarnych młodźencow, dźiće dö jstxvy
nawoženja z druheje w s y , wobstarataj to
z o byšće wotpočnyli po dalokim puću, a a
njewjesćiny nan a braška hromadźje; t a j
n čim s o wokřewili." K wokřewjenju pak
jenož saraotnaj khodźitaj, družba pak z
ma w ö n k a r a n p i w a sobu, kotryž w u p r ö z hjercami, k i ž po puću w j e s o l e prezpola
niwši f j e l i zo to nawoženja z „družbu" a
hraja. Hdyž do n čejeho domu přińdu,
pöenje družba přitomnych postrowjo, t a k ­
z lijercami njemöze, poda so karan młodyin
na dworje stejacym hölcam kw u p i ć u j hospo- h l e j : „Cesćeny hospodarjo! lubje w a s prošu, zo byšće möj přikhad do wašeho doinu
davja dö j s t w y sćeliuja. Tu su zhroinadźeni
najbližši přećeljo, „družička" a druhje młode z a zło njem l i ? Nan ha mać z jednej a
druhej strony, k a ž tež nawoženja a n j e holčata, j a k o njewjeseine towařski, jenož
w
j e s t a , dadźa warn zbožoinny dobry dźeń
n j e w j e s t y tu nihdźje widźeć n j e j e . T a sedźi
powjedźee. Z a w sći w y w e dobrym w o w komorje, a mysli zrudnje na přem njenje,
pomnjeću khowaće, zo j e wam na wčstym
kiž so w j e j n y m žiwjenju stać ma$ mnohje
dnju k w a s n y swjedźeń přez brašku w o z j e sylzy so j i z wočkow l i j a , hdyž pomysli
w j e n y , tönsamsny ma na dźensišim dnju
zo z a krotki časlubowanych staršich drohich
wotdźeržany ha skončeny być; to pak česbratrow ha sotrow na wečne wopušćić dyrbi.
ćeny hospodarjo, so krućje nadźiju, zo w y
Hjercy počnu w j e s e l j e hrać, tak kh t ř j e hako widźany hosć so tam namakać daće.
hač dö j s t w y postupja, a posynu so na ławu.
Z a w š nawoženjej a n j e w j e s ć j e w o p o k a zane dobroty, přislubitaj w o n a j , doniž hisDružba" wobhladuje so po n j e w j e s ć j e , a
„To bö böwo, hajnik dzesche,
„Zo te jowlej z knezom fe,
„Rozom, tselba to jo swedka nasch:
„Wetschi se ha wetsche prawo masch!"
142
n a k möhc njcimd/.ctaj, k najmeiisemu z e
W Jurowcm wötzku tzepotasche czicha selza
sel
z
a
luboscze Ha zrudebe. Tak zeboli so frepfa
svvojimi modlitwami s o wotmenić."
rose
na
ratiej mwödnej kweicze de; poslena pruTu hižno zhoni so w o t közdeho, k i ž
ha toetiornoho swöncza do neje zaswcczi.
proseny b č , hač na k w a s hić inčni aby
„Tzomu so mdzisch, lubö seufo ? dzesche nan,
nie, štož družba d e r j e w pomjatku zdźerlej moj dzen jo so pokhiliw, ha wetzor rnvjoho
ii zo by r j e c mohł, w j e l j e snadź ludźi so
jüberta jo blizko, verbi mi ttoroe rano jUntacz,
na k w a s u zeńć budźe. I l d y ž j e cyłu w j e s
da mant přede nocz dotzakacz. Ta pak mi buwobojšoł, poda so z česnyrn młodźencom, dze khwödna, miroa ha lubozna kaz letna nöcz,
bei röctzome zeřa z ranschimi so zjenocza."
— najbölje z tymsaniym. k i ž hižno z b r a š „ „Ach labe nano, kak mozesch tak m rńe ha
k u hromadźje na k w a s přeprošwał b e, —
tbefele wo tein powcbacz, ztoz nam najwetschu
k družičcynymaj staršimaj. zo by w o druzrubobil pzinescz budze? Te dasche mt znamo
žičku prosył.
swojeje smereze, baj mi tez znamo swojoho ziwena." "
( P ř i c h o i l n j e ilalje )
„£>ro, moj senko, burewe ziweiio jo jebitore
(einfach) kaz natura, kiz joho wvbdawa. Widzisch tamlej zkowrontzka, kiz spewajo $e jitnijcja
Zkowrontzk.
k
nebesain so znoschuje?
(Pzirunano.)
Nicz podarmo jo roözt buicj tak pziblizcne,
„Kak jo to krasne rano! Pöj, lubö seno, bofelj wo nim wibzisch znamo burffoho ziwena.
pöj zo mnu sobu na polo won!" Tak prawe„Laj, to kline maczerneje zeme jo wön horcsche bur Mikwawsch k swojomu fenej, Hätz b sch- rostw, ha bjerjt so swojeje wojitzki. Bez hibotej stanewschi ranschu modlitwu wuspewawoj. wacz mi stwelczami twari febi swoje nczvazfo,
Jurij, pzistupi röefoivö, pzimn nano za ruFu ha zkubwnje swoje mivobe. Netk pak pozb hne
ha woboj krotzeschtaj z nizkeje, hale pzistojneje so hoře k nebesain, ha zlabuje bele na te z bokhezki won na polo. Swönczo ruńe skhadzesche, late hona, ha Hofe k bwözcjatomu swönczu, kiz
mrötzele so z bolachu, kaz rözowe fttbzerfi, ha jim czopivolu ha pwobiwscz s czele, ha do mröwitachu rane, mwode, naletne dzen. Miwö tzeioro, kiz rosu ha dezcz na ne křepa. Přede
ranschi wetsik rajesche ze schebziwemi toofami toho Hätz polzina switacz, zl tuje won hizom wokowo,
staroho, ha kolebasche kczejacze zitko, tak zo sozo bö zera mwodoho rai'ia powitaw. Dez jo
zbasche, kaz böchu mwizawki pzez mödre nebesa k wetzoru so swönczko pokhiliwo, pozb hiie so hiz­
czahit li.^
czen, zo bö joho posleiie proino pzewodzaw. Tak
„Sabaj mo f nfo, potja nan, kak so natura wedze bwoje ziwcno, jene — niellzo bzewajo w
k naschomu lepschomu pröczuje. Z tćm samem czichiin khwobku maczerneje zeme, ha zclenech
dechom, z kotr mz naju licza kwobji, wopwobzi fttvelczow, brühe — sp wajo ha zlmijo pod wöwona tute kczejacze zahon , zo böchu so nasche sokim nebom. Tute dwoje zuveno jo pak bez
brözne pelniwe. Wosemdzesate kröcz widzu hi- sobu krucze zjenoczene: te bellte joho pozb ha,
zom jita kczecz, ha tola napelni me to hizczen te honte pak bawa jomu lözt ha möcz f czichoz tej famej wutrobnej radosczu, kaz böch je pr ni mu wesowomu bzewej."
kröcz widzaw; moje böcz, zo jo to tön posieni,
Nan wotmelkne.
dofelz mojich dnow jo wele — " Ha joho U'vtzi
„ „Haj, lubo nano, dzesche Siurij, tajke bepozbehneschtej so k wilkim sch rokim nebesam, kaz sch« trooje jitbeno; ow, zo bö naS hizczen Dom«
chczewoj prawicz: Tam — tarn jo tnoj ftatof.
ho zweseliwo." "
143
* Jeden fnez pzinbze do kortzme ha fazasche
sebt zklenczu wode. Kortzmar, fiz dcre neswöschesche, poredzi jomu zklenczu wina. 9?6 to fo
mi lubf, fefne höfcz, bej tu zmolfu potne, drudze
to fforo na wopaf tziiia, ha dawaja wodu za
wino.
Z b e r k i.
* Dwaj mandzelffej bcschtej wele let w naj»
* Wo francz. krajine de l ' Hötellen'e wumre löpschej pzezjenosczi ziwoj, ha sweezeschtaj fözbe
zandzen» na-eiii» 102 I i i ffara wndowa Muline. l to swöj fwasn bzen. Na jeben tajki dzen beWo swojim 72. t cje be wona swoje wobsedzen- sche kneni fwitzele f wobebu pzihotuwawa, wedzo
stwo za letne dawf na tzas ztwciia ivotebaroa. zo je muz reibe je. Pzi wobebze, hafo besehe
Nowe wobsedzer so na tem l'ara zweseli, hale to muz prenoho ptafa natzaw, fekne wön: „Moja
be drohe weselo; wefczi wacz Hätz zteri krötz der- luba, tebe fit zjebali, to nejsu zane fwitzele, to
besehe wön pzez te 30 let jeje ziweiia na wu- su roblki." — „ „ M ö j zwot , dzesche zona, zto
menku swoje wobsedzenstwo zapwaczicz. Hätz tebi pzipaiie, to fit fwitzele. — " „Te mi tola
do föncza swojoho ziwena wosta wona ftroiva nebudzesch jazef wotprecz chczccz, ja spöznaju ze
ha czerst>va. N kotre bn do jeje smercze pötne swoda, zo su roblki." — „ „ J a paf fem je w
wona, zo jena jich . kokcschow na feint jara pčřit widzawa, ha wem, zo su fwitzele!" Zwada
wösofo horeka wo zakhowanu ftba. Jenoj na Pvtza pzecze horczifcha böcz, Hätz fo muz narebiu be mözno tarn l fcz; wona toho dla poflebfu taf rozitema, zo swoju lubit manbzelsfu
swojcj dzowcze pzifaza: „Hapla, lez po te jeja!" wuplaeza. Ta so da do pwafana, muz m rzaTuta mir ob a holcza, l zesche Hofe, — hale z sche so na swoju pzekhwatanfu, 'wotproschwasche,
bojofczu zo mohwa pabnecz, so zase wröezi. „Dzi ha wfchitko bö zase zmerowane Ha zaböte. Czestronu!" fwarefche stara babfa, te f nitzom nejsc! we l to b fchtaj woboj jafe w najrenfchün
ha l zesche netk saina Hofe, ha z jejanii w schör- mefe ziwoj, Hätz zafe k kwafnornu düu. — Zo­
czuchu zase po reblu bc!e pzinbze z t mi swowami: na be f lrobebit hnfeczu wopefwa, ha dofelz tola
„woprawbze, bzenczischi dzen z mwodemi ludziini swoju lonschu kziwdu prawe zabocz nemözesche
nitzo waeze liejo!" — K tzesczi mwobech ludzi fefne pzi blibze: To tola za Huseezu bzerzisch,
paf derbimo pzizpomniez, zo be tuta „mwoda" ha nicz za fatzku? — „ T o wibzu, zo jo husieza." —
Nö, to me zweseli, pzichodne bitbu
dzowtzittka sama tez hizon 75 l t stara. —
* Zona, fiz pzi fmcrtv.em wozu swojoho so pascz, tebi zase kwitzole wuhotuwacz, za kotrez
„ „Zto, nemuza sedzesche, trozlowasche so stajne, zo jeje man» fem loiti licwinwacze czerpewa! —
dzelsfi hizczen ńenutmfe. „Nelk ja tez jeden rnöl winwacze, te fe febi to zafwuziwa, bokelz to fu
swoju wowu na to slaju," dzesche nutz, wobroczi tola jenoz roblfi bölt."" T u fo zwada wobnowi,
ha skontzi so kaz loni: zona bu witplaezana.
fo, ha wumfe.
Wot toho tzasa befchtaj manbzelfkej zaf w naj* D z i w n a w cz, reftte burf, fiz be z f..
eje kmsle wustupiw: „Czilej f/ieza tu tzwojcfa feiifchej pzezjenoftzi ziwoj; jenoz f womiieczu jeju
naczahnu, ha wön pzecze pzi temwostane pzi- fwafitoho bi'm, wobnowi fo fojbe feto zwaba wo
fwitzelach ha roblkach, ha zona bö közbe frotz na
krotsene.
M . C.
* Zto ńejo prawe, ha tola zad n rech? tutem bitit wuplaczana.
Na to wotmoji nan:
„Zema mi potzina czezfa böcz, dajcze mi
czahnecz do laninoho rciischoho swetal — Dzen
jo horcze, pöj, lube feno, chczemoj so domoj
rorocjicj." —
M . C,
•
Womojeno: dez sebi nechtön liwu rukajczu na
prawu tufu tekne.
144
3 ® r e j b j u n . Ministerstwo wozjetvi, jo tu«
bja womacze unft tute leto wo zczehuwaczem redje bjetjane: lO. ha 11. junija w Budeschine
M ö j wutrobne dzak! praju ja wschitkim z — 12. fia 13. wDiazdjanach — 14. ha 15. to
daloka ha z blizka mi k pomocze pzindzenem dobrem
Lipsku.
pzeczelam, kiz wo siraschnem wilkim na nas zaZastupero^ klozterskich wosadow fu s tutem wo»
wozenein nezbozom wo ranschich hodzinach 29.
haperleje, swoje czewo mocze k wotwobroczei'm wozjewenu nalcznoscze k 20. meje (bruhi bjcń
toholej nezboza z wilkej pröczu nawozichu ha swatkow) do kupele pzeproscheni. 2
z bozej pomoczu möj vom ha twarena zboJawrich.
zomile wobkhowachu! Woscbile vzak knezej J e zorcze naschom gmejskom' prcdkstojiczerej ha
Zarodna ziwnvscz z kowarnn, kotreiz habo 7
wohnakommissarijej, kaz tez wschitkim druhim mi akerow pola swuscha, ^ jo na pschedan. Kupcze
znalem ha neznatem wohnakommissarijam kiz tez mrza so wobhonecz
^olo I . H o b r a k a pod
z wulkej kwalbu ha newureknitej pröczu moje twa­
^rodom.
t
rena zdzerzecz pomhachu.
Wosobnite dzak tez
Jutse popowdnu jtiřocfc zmeje budeske czcrktem ze susodniskich wsow k pomocze pzindzenem
winske
tomarftmo zhroniapziznu na schult.
dobrem pzeczelam ha holizaikam, kiz pzi wonrumwanu ha po woiwobroczenern nezbozu pzi nuczSobustawe toiuarftwa macjiczeftrbskejechczeli
ritnimaftu speschnu pomocz mi wopokazachu. Dale
sebi pola k. <Smoleia va sukclnskej Hase wvte»
tez naschom' nadnom kneistwu ha wschitkim darwsacj: H r ö d n a sholerskej h o f t habo boz«
niivem wutrobam kiz nam kleb ha piwo k nasewoqzcna fu dziwne. Powedantzko ze starech tzatzenu tech pilnech dzcwaczerow pzipöswachu ton
najwmrobnischi dzak z tem wutrobnem pzejenom: sow wot I . B . M u c z i n k a .
Böh tön miwoscziwe nebeski nan czew jenoh'
Pzedawano dubow.
közdoh' pzed tajfim nezbozom nadne zakitacz, ha
56
dubow,
fotrcj so ja wojnarske :c. dzewo
za te miwosziwe bare jich tawzent krötz zonuwacz!
hodza
budza.
13
meje popownu dwemaj na rcczerW Jawore, 8. niese 1850.
kuble Jasencza pula Neswatzidwa na pzesadzwano
i f lv a w f ch Zareń k,
kubler.
pzcdawane.
N a w e z k i .
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwac^achu:
Woscha |
Korcz
Rozka
Pzcncza
Jeczmen
WowS
Rock
Nischa
|
eřeřjna
Pwaczrzna.
tl. i nsl. 1 tl. I nsl. {
o
10
2
4
4
25
7
3
1 25
1
20
1 m
1
5
2
1
5
m
tl. I nsl.
2
7
4
22
1
'"'S£
10
1
10
2
Wöscha > Nifcha j Sredzna
örcz
Woka
Jahwe
Heduschka
Berne
K . butre
Czischczane pola K. B . H i k i .
P w a c z i z n a.
tl. | nfl. | tl. | nsl. | tl. | nsl.
2
10
12
7
2
I 2
22
4
25
4 20
4
| 2 20
2 15
7
2
— .
20
15
171
13
14i
12i
i ~
18. dzen meje.
Tziswo2 «
Setnil S
Jutnitz ka.
«SS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Swctne podawki.
3 D r e z d z a n . Naschoho lonschoho zbezfa
pzepötano jo k tomu könczej wedwo, zo fu wetschi
tel zapleczenech zpuschczeli — druze fu, haj tez
z jastwa czefnecz pzileznoscz namafaii — hizczen
druze fu wotsudzeni. Tak fu znaczi Bakunin,
Rökel, ha Heubner k fmerczi wotfudzcni; tez wot
wöschoho appellaczijonfko subnistwa jo Uttel wobtwerbzene Ha tönfamön jim wöndaiio na twet-bzizne wozjewene.
3 B a t l i n a döstanemö pöwefcz, zo fu tarn
zatdinzkoho wöjwobu ha joho manbzelffu jara
tjefcjilt. Tez prencz Jan z Albettom ha Jurjom
bc fobu; tarn fu Wulfe revüe bzetzeli Ha wöjwoba jo wot frala iab tzornoho Hobleia böstaw.
Netf ftaj mwobej raanbjelffej pzez Köln bo
Koblemza ha Bona jewoj. Prencz J m i j jo fobu—
tonfamon wostane w Böne, bzeiz wön ztubuwe.
Pola nas zmejemö fobotu, (to jo bzencza)
zase fwebzen. Nasch fral ma narobne bjeft.
3 Bube'fchina. 3anbzcne ztwortf ratto
pv febemich pzij bze na zeleznicze nasch lube fral
do Bubeschina. Na bwötnifchczu powitachu joho
mesta wöschnofcze ha fneza z wofownoscze. Kral
jebzefche wot jow na fonu bale tarn, bjetj wojacze etetczituja, ha bjerjefche revüe. Prencz
Albert bo za Dberftleutnanta wiiworoane, wojacze
swojej pilnofcze wo nawufnenu wojerstich weczom
bla pofhwaleni. N a bompuczu be fo fral pzi
böbke pröncza postajiw ha bafche wojafow beft«
lirowacz.
Prencz Albert jo naS n tk hizon wopuschcziw,
ha poba fo na blefche puczowano bo Bäjernffej
ha Rafufkej.
Tez w Bubefchine bubze fobotu (to jo bzencza)
narobne dzen frala sweczene. Kaserne fu hizon
jara wubebene.
Z B a r l i n a . Nimale wschicz menscht nein»
fcje werchojo su na pfcheprofcheno bramb. frala
pobwoine f ncrnu pzischli. 3 ° tarn tbele wutzinili ticifu, pofaza to jentjfe, zo fu wobzanfneli,
tez k tej wot Rafufkej bo Franffurta powowanej
zromabzizni fwojich zastupetow wotpöfwacz; bopofazrno, zo fu zwoleni, fwoje botalne wuzaiifacze
möfle wotpowozicz. Te jene hizczen bramborsfomu
ptaje bo wowu necha, zo pzi ftanff. ztomabzizne
Raknska pzebsebstwo webze.
3 R a f u s f e j e . Khejzorsfi wufas, fiz czerfwmsfu fwobobnoscz ha famostatnofcz wozjewi,
jo roulfu haru natzmiw, wofobne wo Wine. 3
bruhtch stronow nitzo nefwöfchimö. H a wo Wme
zase jo hata bez Katholsfimi farnernt wubenwa. —
To bie jo hara wefowofcze? ne! ńe! hara mzpofojnoscze! Wele bře jtch jo, fiz so tbefelja,
zo jo czerkej wupzenena z bowholötnoho pzawa
ha wotrotzstwa — bruze Pak tez zase su, fiz rneiia,
zo bubze netkoj czerfwinsfa wöschnoscz zase refch-
140
nikam strafe hořekwascz, kaz jo fo pzeb letstotetkann zjenofczeml z czerkwinskej wöschnosczu habö traj
ftamo, bjej beibjachu zjawni ha czezcze r fchni- i Vamuzom samein stacz. Zardinscze biskopojo
Foj'o zjawnu, husto wele let trajaqu pokuiu tzi- fu fo na fziivbu ha neprawdii wobczezuwali
nicz. —
No jto dha derbi jeden k tomu pra- hale podarmo. Zardinski fral bře zpöznaje, zo
fviq ? J a febi taflcj ittoflu: pokutu tjinicj, to to po prawdze ncjo, Haie minister Sikarbi chczesche
die jana hanba nejo, ha ztöj rne k tomu napo- tootftuptcz, joli zo po fwojej woli i'teiibzo ha bojj
mina ha bjcrjt, die nitzo wopatzne netzini ha fral biskopow wotpokaza. Na to jo fo turinffi
dez czerkej to tjini, die jo to jeje sw. winwatvscz arczbiskop na swojich duchownech wobrocztw, ha
ha nio fmo j i ja to dzak ha poswnschnoscz wi- jim poriteziw: zo pzed swctne sitdnistwa zadani,
nojezi. Ztoz pak m iti, zo budze so to, kaz n hdenesmedza hicz Haie derbja so po botalnech czerfwo tzafach horliwoscze dez kzescz. lubami fo fta, winskich prawiznach bzerzecz. Sw tna wöfchnoscz
tez nt-tf fo stacz, k -najmenfchomu wot wetfchine, jo arcze-biskopa wobskorziwa, jomu proczeS ztziniwa,
.tön fo jara moli — rufte tak pak so tez ntoli joho pzeb so zabawa Ha bokelz pzincz so ftajńe
ton, kiz mein, zo budze t a czerkej fotraz jo so wobarafche, joho pzez wojakow bo jaftroa teknecz
wo najwschelakischich wohstejenstwach hako rozornna dawa.
wotczehiterka tzwvjeczoho zplahwa wopokazawa,
Z e S c h w i t z e . Wfchö proczwana za pofroojtm dzjeczom j träfe hoiekwascz, toot kotrcchz ftajeńo noweje wöschnoscze w B e r n be podarbo pr bka we, zo neböchu jeje wotpoladäiio (po- mo: 5 jenes ntatuoj pzewawu fu rabikalnt bo»
lepscheüo luba) dösczahneli, welewacze pohorzk ha talnech kńezich zase wuzwolili. W o tuescze B e r n
zwoscz toonmohofcztli. —
Te wasch k wntzerej jo wulka hara.
dowernoscz, zo won nebudze ttvoje dz czo ztrasuwacz na zködne waschno — kak wlemćńe sm so
Z e Serbow.
jeden bojecz, zo budze so to toot pzezczewneje
3 Kanecz p o l a 9B o t r o w a. ^3a>idzenu
cz rkwe stacz. Tez brühe win , kotre; pzeeziwo
swobobnosczi czerkwe maja, su hizczen bole potane, routont besche pola naö rane serski kwas. Czekaz k pzilwabej: zo bubze czerkwinska woschnosc; wo popowdiio so jenitzcze serski rejivafche, ha
potent »ose traj mitohoscz sw. di'ww postajicz. pöbla tez pili'te serski sp wasche. Najböle swöCzerkej jo wo tem pzecze Po potrebnvsczi lubu schachmo Wotrowfkich hölczow rane ferske Pef»
pak sw. bn postajawa, p«k wuzb n wa, kaz jo nitzki zanoschwacz, ha tez klözterske hölcze, wot
to jenotnu kozdornn wot naS z nafchoho samSnoho kotrechz jeden krötz w Jutnitzcze rekasche, zo ma­
lt) o na Serbstwo dzerza, su fo fhetro wobrotzili,
zhvneiia znate.
3 e Z a r d i n f k e j e . Zarbinfke kńezerstwo ha jara ptlne sobu spewachu. SBoite so z czewa
jo pzez miniftera S i k a r b i zakon zapofwanczam tez zdafche, zo bez kloztercjanaini n tk ferski duch
pr dkpowoziwo, kotsiz jon za dobr zpözttachu. böle kiiezi, Hätz w zandzenein l cze k zrudobe wele
Tonsaino wuzb hne wfch dotalne praivizne du- ferbskich horliwech bratrow b sche.* )
J e d e n k w a f n e höfcz.
chowneho rada, kaz k pzikwadej: zo buchowni
3 Khröftzicz.
3a"dzenu nedzelu m »
fo Hätz botal netřebachu pzeb fw tne fubriiftroa
ftajecj, Haie jtch naleznoscze berbjachu pzeb bu- jachmö pola naö iane cz rkwinfki fivedzen. Nasch
choivnern subnistwom wutzinene böcz. Na tem noivoswecjene mwo.de duchowne ft'tez I a k n b
die liebö tak wele lejzane bowo. •— Hale tön* B u k ze Zejicz dzerzefche pfenu bozu mschu. Kn.
fame zakon wuzb hne tez fibate dne Ha pzemeni
habö Powali druhe, cjele cze'rkwinske wobstejenstwa,
*) Komu dha mamo so djakuwacz, zo tomu Boztoz moze fo wot fwüneje wöfchnoscze /enoj w hu dzakwano, tak jo?
Redakczija.
147
Senior S m o w a z Budeschina jomu krucze ste- wubzewacz dawa, ha to czcle ferbske; won«
jesche, hi. A l b e r i k zKlöztra ha nasch 1. ka- fu menujcze z rancj mödrej, 6cmoj ha tzcnvenej
pwan k. Bensch beschtaj assistentaj; 2. kapwan barbu wobarbene! Tak, tak fo nam lubi; pzik. W o w c z e r k dzerzesche rane prcdwano. Tez ftojne jo! D w tafeltjcje pak nas tej na to
k. P r o b s t z Klöztra be pzijew. Wosada frafńe dopomnatcj, zo fmo pzed 215 letami k Tzecham
fpčwafche. Zawofna mnohoscz ludzi pelnesche potajkim pod Khczorsku pschiswuscheli, pzctoz woczerkej ha tola pzi boziin pozonuwaim najmenschi nej stej najbole ze z o w t e j ha tjoniej, t. j. z.
neporad pötnew nejsem. To be pozbehuwacze khezorskej barbu wobarbenej!
swedzen. Kn. B u k jo netkoj tön 13. duchowne
8. Ze sakskich d e l a n . Jena najrcnschich,
kirez z khröstzanskeje -wosade, kij hizczcn ziwi wo hatj runisch tez mijmenschich wsow wo uaschej
czerkwinfkich fwujbach steja. Böh tön knez pze- wvkolnosezi jo W ask. Toho dla so tam tez
wodz joho dale Hätz mo mözcmo ha jonuj joho wele ludzom z blisfa ha z daioka bcie zpvdoba,
skutkwano. 233on jo do Budeschina na tachant- wosobne "horliwem Serbam! Ztoz zwonkowne
stwo powowane ha budze katecheta pzi tachant- nastupa, tak lejji Wask wo rjanem, krasnem le- *
skej czerkwi. Kn. H e i d r i c h , botalne katecheta, sk», wo kotremz so, wosobne netklej w 'nalčcju,
jo za kapwana do Scherachowa czahnew.
mnohe tjröde wschelakich ptatjkow horedzerja, ha
* J a r a zpodobawo so nam j o , zo na sw. swoje frasne zenki stajüe wo wesowech svewach
dzen boz'oho ftpecza, tak wele Hätz nam wedomo swöschccj dadja. Dale wije so pjez lest (ha
wokow nas zane hereze ncbechu, kaz do hewak Wask) rt'fa „klozterska woda", pzi kotrejj sebi
na temlej wulkim dnu waschno bcsche; tesamo n chtonjkulij z rebaini wöjcnoin hodzine dowho
wesele tjad zatzeri! H a wčsczi budja so nckotsi
fu na pzichodnu nebzclu wotstorczcne.
§. 3 W ö f o k e j e ( p o I a Kamencza). Dez
tzitaro z radosczu na to dopomnicj, kajfe weselo
ja nedawno pzez pomenuwanu wes putzuwach, fu tu w tem lesku meli, dez su sebi bali karan
tak wobhonich fo tarn tez trochu za Serbftwom. piwa, khl b, butru ha twarozki, pob rane wulki
Hale tu bech bohuzel ruiie do prawoho blafa zelene ztom won pjinefcj! D m , to bechu frafne
pzifchow! Czewa weö powna Serbow, Haie hodjinki! — Dez so k Waskej pjiblizuwesch tak
zkoro fözde pak cze w nemskej relzi postrowi! wuswösck)isch htjon nazbala wefowe klepot mona.
Dej horliwć Serb nelk bo mona nutd stupi,
Wülfer, knezi zastojnicze (schcsar, hajnk, h. t. d.)
fu wscho rodzeni Serbja, kotsij möza reue serbski tak zwefeli fo w * wutrobne, bofelj (potemhatz
retzccz, ha tola so tarn nidze zane ferbffe pismo fu joho pjecjelite powitali ha fo jomu bele \&
sobu ńetjita. Tam jeden w czcwej wse ncna- netk kazali) wön tam niez jenoz Jutnitzku, hale
mafa anicz Jntniizku, anicz Tydz. Nowiny. M ö j tez Tybz. Nowiny lejzo wulaba, ha bofelj wibdzemoj tam ze Schibakecz Michawom derbecz bzi fak jo jftma zranem rantom wot ferbfkich
junkrölz im nid) tjanecj, ha jich f naimenschvm (ha sakskich) barbow wubebena! Zo jo tam he­
nckotrech za fwoju f e r b f k u narovnofcz trochu wak z welscho wschltko za Serbstwo zahorene,
wububzicz! Jim möwo fo traz hcwak po tzasu zpöznaje jeben z toho, zo tam tez wo wse nckotsi
tak zcnvz, kaz nctflcj Nadröznej hrabowcze! Tain pilne Jutnitzku tzitaju, ha zo so tam b w a j somoze menujcze jenoz jeden jcnitzki sdjevziwcz Htj» buftawaj Matjiczć serbsk. namafataj!
cje trochu serbski, kotrez Pak £cje fo dere dopomPzed nćkotrćm tzasom woprafcha ,fo pifai
nicj Ire, zo jo tarn wo joho mwodofczi hijcje toholej, bobroho pzeczela z Wafka, kak wele Neinczow. so tv Sßafku. nauiafa? ha bofta k wotmowacze Serbow böwo!
§. 3 R a l b i c z , Pola nas jo sebi nirnale jenu: Anicz jeben!! — Kaz fo pöweba, tak
czcwa weö jenaike tascltjki ; now mi tziswami jo tam w fmojitu tjafit wuwornane serbski hercz
148
böw, kotrez jo wubeme na közlu'hraw. Hercz
jo hizon dawno wumrew; föjlo jo möj swak
hako mawe höltzecz rojtorhaw; z jenej nözku tohosamoho paf ftbi joho holtzcze hizcze. dzensa
rajkatej!
Zköntzne dowolu ftbi hizcze pjifponmiez, zo
tam tej pzecze pzistojnu besadu namafafch ha tajku Dlenczu piwa bostanesch, zo ftbi j u woprawdze nemözesch lepschu zadacz, ha tohodla möw
sebi fojbe horliwe ©erb pjeb Waskom mecju
zejahneej, bej jenoj böjtej so tam hifchcje dwej
Jutnitjcze wacze sobu tjitawej!
O. ,
tvobo westu horczotu, pjendje do pari. To rov
bjicje na föjbem khachlonku; bej fo feilte tepi
(f pj. bej fo pji r zańu fowbafe waia), sapa z
ńoho para. Tej wo pamifu jo fotow j wobu,
ha jpobe so ńefm me jara tepi, ha taf nastane
habo tjini so wele pare. Tuta para ma jara
rcutfu mocz; wona möje, bej jo jeje prawe wele,
feine, frute fubobja pukneej ha cjejfe wetze wujbehnecj. Haj jenoj tuta para cjeri ze fwojej mo-
cju pamif, f i j hizcze czewu fotvbafu brnhich wo­
zow za sobu cjehne. Kaf bha paf wona pamif
cj ri? To bubjecje j lochfa jrozemicj. Pomösleje
ftbi futwate fubobjo, wschubjoin jenaf towste ha
na fönczontaj jatjmene (fajkij n bje mawö fubf jo,
jengj
zo jo tön frejbja trochu towschi, habo fajfij
ParniK (JTokomotiu).
ncbjv butrobaff jo, jenoj jo jo tön na jenem fönNechtön^fulij jo ftbi hijon pomösliw: „zelez- czu cjenfchi, haej na brtthim). Tajfe kulwate fubo­
nieza — to jo tola djiwna wecj", ha nechtönzfuliz bjo, wfchubjom jenaf towste, titemtje so czelinbar.
tej hatj botal hizcze taf prawe newe, fak jo to Nelk ftbi pomöfleje w tutem fubobju towste taler,
mözno, be wschoho ffoht j tajfimtemi cjejftmi f i j paf jo rime taf tvulfi, jo prawe beře ums
toojamt taf sp fchne j zbzicz. De b n chton hizon bjo. Na föjSern föncjit cjćlinbařa (niez na dne
wo srejbznem wefu (Mittelalter) taf jbojomne Haie na fulwatofeji, fuS zabe bna) pontöfcje ftbi
böw, tajfe nejto numamfacj: tebom b w ftji
bj rfu. Dej fo neifoj na jenem fönezu j bj rfu
föjbe, f i j b parne woj wulabaw ha joho ftljeńo para bo czelmbařa mitStwötji, ftortji n'vna taler
zafwöfchaw, mosliw, zo jo to fam tjert, habo zo na bruhi föncj, ha bej fo wo pjichobnem wokojo f najmenfchom tön, fiz jo tajfe n jto wubje- mifńemt para j bjerfu na bruhim fönezu (ha
waw, je jwöm buchom j tow stein pjeejelom. na pr mm föncju tttej wacze) bo czeliitbara nutSN tf jo Iitb böjfchto mubrischi ha ba so (oje wo twötji, ftortji wona taler zas na pr ni fönez.
iajftch wecjach powutjicj. Joli zo tej nechtön H a taf jezbji taler w czćlitibařu j jenoh föneja
z was tu weej tjtfcje rozemicj ńeberbjaw, bha bo bruhch, potem baej fo para paf bo djerfi na
chcjemö tufamu trochu pjepotacj.
přentm föncju, paf bo tej na bruhim föncju nttts3 tjim bha japotjeej? Zeleznu cj r , w fo- boböwe. Tajfi cjelinbar, tajfa pjiprawa jo pjt
trejj woze beza, möze ftbi fojbe woblabacz, na pamifu, ha to na föjbej ftrońe jena. Menujcze
tej nitjo zpobziwne liejo; tej woje famo fu faj j föjbej ftrone parnika wibjicje marou pitjowfu,
woze. Jenoj tön wöz, fatrej ma fufacje wu- wfchubjom jenaf towstu je jelejam. Mo chcjemö
heń na wowe ha fotrej möje taf fhetře z pow- jenoj wo jenej tnjfej pitjowcze, wo jenem cjeltn*
nemaj liejomaj jahwizbacj, tön jo fus jpobjiw- baiu retjecj, pjetoj wobaj ftaj hewaf tjtfcje jenajfej.
nischi, tön bubjemö ftbi berbecj trochu woblabacj. Kotow, wo fotremj fo w parnifn woba wart,
Tutön wöz r fa lofomotiv (t. j. wöz, f i j wsche jo tjtfcje jntjiiiene, taf jo para ntbje won nebrühe je* fwojej moczu z blafa cjehne) habo tej moje. Jenoj t r u b e l bjo z kotowa k czelinpamif, bofelj fo wo nim para tjint, fctraj jon dařej. Do tutej trubele fo para z moczu nutsha z nim czewö ejah wozow cjeri. 2)je fo para twotji ha pjinbje taf hatj f cjelinbarej. T u jo
low wojme, to bře fami bere weftje. Dez ma potom ta weez taf jtjińena, $o fo wo pr nim
\
149
wokomiknenu para z trudele do dzerfi na prenim" tej bruha jerbfa fem ha tarn, ha hoie ha dele,
könczu nutödobowe, ha talcf r.a druhi foncj taf zo druhi foncj druhej jerdfi pji fem w fote
zaftorcjt, wo druhim woforniknenu pak dobow« toofofhodji, ha dofelj jo na folefo pjirajene, tej
so para z trudele bo dzerki na druhim könczu, czewo folefo tberezi. Tuta weq jo na wobemaj
ha storezi taler z druhoh foncza zaS na preni; ftronomnj tjifcje tafama, z czelindaiow du jerdfi
ha tat fo to pospochi wotmma, taler khodzi w do folesow, ha tbereja je. Taf deji parnif z
czelindaiu z jenoh foncza do druhoh. Pzi tem moczu pare, ha ezene hijeje czewo cjah wozow
dzo ta para, fotraz 6 prede na prenim könczu
za fobu. To jo frotfe wopifnno parnifa, f i j jo
do ezelindaia nutspzischwa ha taler do druhoh
wowna weez pzi zeleznieze. Nejoli czewa wecz
foncza zahnawa, zafć z ezelindara won, taf dowho
Hätz so menujcze para z trudele do dzerfi na nedom jafna bofcj, pjetjitujcje fej juhijeje junu,
druhim foncju do ezelindara twotzi ha taler zase' ha wö bubjeeje ju hijon lepe zrozemicj To
f prenorn fouezej ftorf«. Tuta para, fotraz z so tat z lochfa ńeřjtnf, n fomn rrqto tajfe tjifcje
ezelindara wustupi, d$o do wuhena Ha j wuhena bete wopisaej, dej jom nttjo pofafaej nemojefch.
Pzisponmene. Skoro l'ech zabow ieez, faf
won do powelsifa (lofta). Dez potajfim wöz
zmtrom ftoji, dha fo z wuhena ftefuri; tez tedom fo te hwizdano tzini. Kotow ma hoiefa mannt
so nefuri, dez pzijedu, dokelz dojde prede Hätz dzerfu, fotraz jo zawertnena. Dej fo ta wotchczedza jaftaez, pzestanu paru bo ezelindara puz-wertne, bzo pz'ez nu para z moczu won, ha ztzini
' J a m 4 $, ivr .
qeez ; najböle fo z wuhena phocha, dez zapotzi- tajfe hwizdano.
üeja jeez.
Najsnadno budjeeze neif derje doscz rozemecj,
faf taler wo czelindaiu wet jenoh foncza f druhom fhodji. Do taleřa paf jo mawa zelezna
jerbfa zafabjena, fotraz na jenem konezu czelin«
dra pjez dno won djo, faz nedze dzerjadwo ta«
tjele z butrobnfa won dzo. (Tola fpomnicj fo
derdi, zo faj taleř w czelindatu, taf tez tuta
jerbfa. taf fmcje pjilehataj, zo zanu paru nimo
ńepujcjatnj.) A talciom fhobji potajfim tez tuta jerbfa fem ha tarn, ß foncza tuteje jerdfi
jo druha pjüjifiena, tola taf zo moje tutadruha,
woscbc toho, zo fobu fem ha tarn fhobji, hl jeje
tej höre ha dele fhodjiej. Menujcze zo bofeheje
bete rozemili, prena jerbfa bjo rufie won ha ńemoje so nicz höre, mez dele niq bo bofa zfhiJicjj
druha paf moje fo höre ha dele fhilecj, dofelj
moje so wo ftawtjku, djej ftaj wobojromabu zafabjenej, zhibwaej. Z druhim könezom jo tuta
bruha jerbfa na folefo pjirajena. D j potajfim
talei wo czelinbru z jenoh foncza f bruhom fho>
frji, f!)obji tej prena jerbfa fem ha tarn ha z nej
S w rna do rowa.
I l y z y kouik posedłany,
Před wrotami l'jehota;
Hölcik k bitwje přihotwany,
Z holečoui so rozdź la.
„Njebydź styskniwa,
„ L u b k a najlubsa!
„ B ö r z y z a s so wfdźimoj
„^Vecnje s w o j e j budźemoj!"
Holčka hörkje sylzy roui
Hhhvcku zr uduj e pokhila:
T a k so r ö z a k zemi tioni,
H d y ž j u dešćik pokrjepja.
Hišćen košenjo —
Ćežkje zdychnjenjo —
Skoči helčik na konja —
H a k a ž sokoł wotieća. —
Samobyće struchwe časy
Bjezbožne su z a lubu.
150
Z nadźiju so triistwjc zasy
Zrudoba hdyž přeinoh j u .
i V i j e rözowo
VVency z a luboh,
W j e l j e dobroh z w trikom
Z mvöcelemi seclc jom.
H l e j tu j zdni powsy jedu
W eornej drasćje žaruja.
R y z y konja pröznoh vvjedu,
Holčku zrudnje postrowja. '
Strašne poselstwa
Holčo wusłyša!
Posljednje to strowjenjo:
Luby w b i t w j e padnył j o !
.
Miiiyć widźi son s w o j krasny —
Słončko rałodoh ž i w j e n j a
Na bitwišću k r a w n j e hasny
Z teho place, žałosća.
J e j e wöcko j o
Jasnosć zliubilo!
Lićko nehdy čerwjene
Blede b y ha spadnjene. —
P r j e d y hač so rožje znowa
čerwjenjachu w naleeu:
Do ć mnoh so lehnv rovva
Holćka zkrutej nadźiju:
Zo štož dź liło
Cežkje njezbožo
W e smjerći so zjenosći
K rjcnšcj stajnej radosći! —
C
V*
J
r.
S ł o w j anske narodne w a š n j a .
(Dalewjedźenje )
Pröstwa w o družlčku stanje sq z tutysłowami: „Dokjelž moja luba maći, hi-
nak n j e j, hač zo tej přichodnej mandźels k j e j , štož sebi predk wzałoj staj, dźensiši
dźeń w u w j e s ć chcetaj, — jimai pak r d r u ž i č k a " po khřesćijanskim wašnju pobrachw j e , kotruž s t a j ini w e tymiilej domje pytać poručiłej : tohodla j a tudy bje wšoho
komdźenja z e w š e j ponižnosću wo wašu
dźowčičku w a s prošu, kcemuž tež tohohlej
česnoh młodźenca z heřcami sobu wzał sym,
derje wedźo, zo podarmo kwam njepdńdu.
Tohodla luba pani chcyła na moje słowa
kjedźbować, ha w a š u rjanu dźowčičku z e
swojich rukow do mojich přepodać, kotruž
warn j a z a s w e w š e j pocćiwosći zpčknym
podźakwanjom wotedać chcu. Při tym so
nadźiju zo so tež bje znami při tejhlej w j e sołosći nadciić daće.''
To so w e , zo iiia<x jom swoju dźowčičku njezapowje, dokjclž so hiźno dawno z
u j e w stu w o to zjednatoj stej. „Družička16
j e hižno hotowa, ha dźe wot młodźenca
z hereami přewodźena k njewesćje, hdźež
n tkoj zwostanje, „družba" pak z nowa
po hosćoch khodźi. Jeli w j a c y družičkow,
dyrbi tež w j a c młodźencow z družbu hić,
ha wön z a közdoh wo tu p r o s y , kiž jom
prjedy pndźčlena j e .
Na tymhlej dwojim kazanju z brašku
ha z druzbti pak hišćje dosć njeje, ha dyrb j a braška, družba, kwasny nan ha nawoženja sam n kotre krdć hišćje po nich b liac prjedy hac so wšitcy zeiidu. Wokoł
dźesaći su nimalje wšitcy hosćjo w e nawoženjowyin ha njewesćinym domje Qmtym hač
što z nim aby z n j e j zpřećeleny j e } k snedanju zhromadźeni, kotrež druhdy jen w e
tykaiicach a caltach, druhdy tež w e pjeceni
151
wobsteji. H d y ž su so pola nawoženje nasnedali, postanu a du z hercanii do n j e w e s ćinoh domu. J e l i nawoženja prespölny ( z
cuzej w s y ) pi-ijedźe z e swojimi hosćimi
na w o z u wot štjTjoch koni ćehnjenym.
W e njewescinym domje su durje z a wrjene, tohodla dyrbi „ d r u ž b a " zaklepać,
tola prjedy hač to čini pohladnje nechtön
přez wokno, hac tu hižno po sn danju su
haby nie, suli hišćje z a blidom, č a k a j a ći
wonka, dož so nutřka nasnedali njejsu.
„Družba" do duri zaklepawši k n j e w e s ć i nomu nanej takhlej dźo: „Cesćeny hospodarjo, j a so krućje nadźiju zo telej moje
słowa z a zło njezinjejeće, a mi z tutym p ö c ćiwymi knježimi, knjenimi, młodźencami ha
kuježnami postupjenje do w a s c h domu lubje
dowoliee, w o čož w a s w š i t c y hromadže
prosymy." Na to so jim durje w o t e w r j a .
,.Druzba" so hnydom po n j e w s ć j e w o b hladuje ta pak w komorje hörey place,
ha z towarškami swojimi so rozdź la.
( P ř i c h o d n j e dalje.J
M e t e l h a nöjne bruk.
(3 basnow H . S — a.)
„Pöj, ziw so wschak wot kwetkow iufa,"
„ P ö j ! maüi litetd nöjskoh brufa,
„9iej lcpe tziste wuzwolicz,
„ H a k lepschomu so pziwutzicz?"
Ha zo bö bruk lözt lubosc; dostaw,
Ha pzi tej lepschej pastwe wostaw,
Da metel z ntm jo letawa,
Ha swöj khumzt joho wutziwa.
Wecz nowa ta so bruka jima,
Smech towarschow wön kedzbu nima,
2Boit rade khwalbu ftebasche,
Duz z nerada so pozbeze.
Wön jedzesche proch kwetkow ranech,
Ha pilne liepzepuzczi zanech,
Ha metele zno juskachu:
T u mechmc duschu dobetu I
Pzez pola, wuki, pzez pow sweta
Nasch bruk, kaz praju, dowho leta,
Ha wo tem, zo tak czahasche —
Duz kruwacze plancz wuladne.
Tön besche joho pastwa stara,
Ha wona jomu jara jara,
Tez stari bratsja kiwaja —
Wön mösli ha so rozmösla.
„ „ H ö l pos te kwetki wsche!"" wön trübt'"'
„ „Tön plancz mi zawerne so lubi,
„ „Kaz rözowa ta zarodka,
„ „Adej, te tzistoscz wobozna!
Wo neredze wön zase totzi
Ha staja wopokaz pzed wotzi:
^ t ö z maztlch j o w o t n a r o b a ,
Lözt do n e r a d a w o b k h o w a !
Z b e r k i.
* 3 Londona zhonimö spodziwne wecze. Tain
su w nowschim tzasu waschno wunamkali, na kotrez so Jandzelska z wulkej mnohosczu porebnech
kaschczow wobstaracz da. Do Londona Pjindze
tvele fabu, perowoho ffotu, jeji, ha druhich po»
trebnosczi zHollanda, Belgiskeje ha Franczowskeje.
Pzed nekotremi mesaczami su londonscze kupowaro swojim pzedawaram pzipowcdzecz batt, zo inaja te kachcze, do kotrechz so horcka spomnene We­
eze zapakuja, jenajke böcz, menujcze 7 stp. dowhe, wöchcz wösoke, rune tak scheroke, ha ze 7 deskow wobstejacze' Z jenem swowom, tute sadowe
ha jejowe kachcze so w Londc>ne tzorne wobarbja,
ha za porebne kachcze pzedawaja, ha to wele
tunscho, Hätz möza je londonscze teschero wuvze.
152
toucj. Pzez czewo porebaju w Londons közde stanu. — Ztö jo tön slepcz? prascha so pzedleto 52,000 czewow, Dokelz paf znutSfowne po« seda! — no! nasch pzedseda Napoleon, wotmojl
rebnizcza za tak wele czewow, powetr z jara wele wojnar. Dzi do mojoho hrodu, pratot na to
ńebeftromemi deinenemi itapeitta,chczedza dalofo Napoleon, tam budje tebi rnoj pokwadmf wöz
toot m fta wulki kerchow zawozicz ha ci roa zapwaczicz — ja fem ton si pcz!!!
tarn pzez parne wödze dowescz dawacz. WLon»
N a w e z k i.
done so w i e weczow ftnńe, wot fotrechj sebi jaden tzwöjek dzccz ńeba. Tuk su tam fta podzemW o z j e w e n o.
skich fruwaczech rodji ha mlofarnow, fotrez kowo
wokowo powetr (tost) zaneschwarna. Kruwe steja
Jutse za tedzen, hafo 26. mejc, zmeja soleto wot l ta w stuchwech welbach, fotrej pzez gas bustawe p o r e b n e j e p o f w a d n i c z e fatholskeje
zpatne swetwo döstanu. Zaden dziw nejo, zo tu* wosade w Budeschine letnu zhromadziznu (Konte podzemsfe mlofo fhorosczam ha wosebe sucho- vent), wo fotreiä budza wschelake wobstejenstwa
ha naleznoscze tomarftma rozretzane, faj tez nucj»
czine höji.
Wösche toho mescheja husts doscz
bratio ha wudawano wozjewene. Tasama zamufu, fterfu, skopacze moze haj tez fonacze moze
potzne so popowdnu zteřoch wo zwotem jeneczu
do mlbka, zo bo smetana potom pratve tutzna na wosofej Hase. K rattohomu wopotanu p;eböwa.
M . C.
prose wschech sobustawow
^ Pzedseda sranc;vwsk eje rcpublifi, Napoleon,
Woff,
Predkstojeczer.
chczescheftbi wondano nowe wo; fupicz. Zo bo
jon prawe timo dostaw, djesche tooit sam luifi
Zarodna ziwnoscz z fomarmt kotreiz 6 habö
ttochu jpatnej sufniijcze fwojnarej, woblada sebi 7 aferow pola swuscha, jo na pzedan. Kupcze
renfi hotowech wozow ha prascha so za jenem, moza so wobhoiiecz pola
I . H o b r a f a pod hrodom.
fotrej so jomu zpodoba, jto pwacji? — 3000 fcan«
forol — ach to jo jara drohi! — zto? drohi?
wotmoji wojnar; přede ja t.ijfi wöz mene 6000
ftankow nid^ mpjedach; wot toho tjafa Pak Hätz tu
toho slepcza sejdzo mamö, wacze taf wele nedo-
serbskje towarsttvo z m e j e 3 . (Iźeii
s w j a t k o i v w H a s l o w j e pola L i b š j c zliroiriailźiznu.
D ź e n s k i p o r j a(1: l ' ř e p y t a i i j e , k a k b y s o j e d y n
w e s t y n j e p o c ć i n k n a j l p j c zaliit.it.
R ö b e l , picilsyda.
Zandzenu Sobottt Z i t a w Budeschine pwaczachu:
Woscha
K ör c ;
Rojka
Pzencza
Jeczmcn
WowS
Roch
j
Siischa
j
Pwacjizna.
tl. | nsl. | tl. | nsl. |
2 15
5
71
25
4
25
20
1
15
1
7§
2 15
7i
^rcbjna
aiSotifrn |
Nischa [ Srevzna
Körcz
tl. | nfl.
2
10
4
1
22z
1
10
2
10
f
Pwacjizna.
! tl. 1 ntt. | tl. I nfl. |
2 | 5
2 ' 12
Woka
4
20
4 I 25
Jahwe
2
7*
2 | 20
Heduschka
i 20
- i 15
Berne
K . butre
- J 13 - ! l O i
Cjischcjane pola K. B . H i f i .
tl.
2
4
2
-
1 nsl.
, 10
j 221
; 15
I 174
! 12
25- dzen meje.
Tziswo 2 1 .
Letnik 3
ZutnihKa.
1851».
W u d a w a r e j
J a k u b Ivucank ha M i c h a ! C y ž .
Swetne podawki.
jstwi pilne ruft z najrenschich nuchawkow wencz
triez. H a wön bstajne rnöbne ha nowe, bofelj wo
ttim bechu najtensche fejewe liezahiniteje luboscje.
„Wosobne na tem bitu, na fotrcntz so Be­
brich Awgust narobji, berbi jebett nuternischo Hätz
hewaf so bopomnicz na skutfi luboseze ha ntudroscze, pzez fotrez lubowane wcrch swoj sachsensfi
fraj f zemi wedomnoscze ha beřetn cja ztziniw,
na fotruz sm wötcjine Z wesowoscztt ha z hörbosczu, wufraj z tzesczwaczem zawibzeitom ha z
wösecze-wajenoin poladuwacj zwutzene jo.
„Derbjawo zatzutzo luboscze ha dzakownoscze
dzencza titerie naschu wutrobu pzewzacj, bofelj jo
pzez zwösczniwu rufit Sachsensfeje zbozo ha befe»
hiczo neweste ztzinene.
„Nide! bofelj w sczi öez namt jentjfi nejo,
f i j bö möw wopruwaczu luboscj z nebzafom zapwacjicj.
3 Bubeschina. Kaz nimalje wo wschech
mestach wötcznoho kraja, bö tez wo wuzitzanskim
wowne'in mescje 18. dzen meje, narodnc dzen
naschoho lubowanoho frala swatotzne sweczene.
Hijon rano pecjich czchiiechu hudzbaro fumunalgarde, ha po tiimi wojerscze wokow rnesta rene
pisfajo (revellja). Wojerscze hudzbaro zastachu
na torhosczu Ha zaiiesechu narodne spew: „Toh'
frala zohmij Böh a t. d." Potent be poroda tude
pjitomnoho wöjsfa. Kazerna besche jara rene
wubebena, z wenczami ha ranfanti pzistojiie wopöjschena, sreidza wösche buri be sachsensfi wopon
ha B . A. (Bebrich Awgust) z hawzow Ha wopeschlow lesne wudzewane; fachfenffa khoroj wöfofo Hořcfa zmahowasche; na jenej strone z wulfimt pismifami nemske napisrno: treu (swerne) —
na brtthei: fest (frucjc). Wetzor de czewa fa„Taf chczemö dha tez dzencza faz hewaf
zerna bohacze wobsweczena. Kaz Drezdzanscze wcncz luboscze »tcj, z plecjencm, fetrej aniez
wo wulfej zarobze, taf böchu tez nascht wojacze nepzeczelski titecj, anicz strontsta pjenachwoscz roz»
na tent dnu hospoduwane. Zardinsfi wöjwoda torhaej rtemöje — z pleczeńom sro r .
besche k toniu Weste peneze zawostajiw. Wo
„Haj, mö chqemo lubwanomu fralej sw rni
soczietecje b chu so stawe f zrontadnomu wobebej
boej ha zawostacj wo bobrech faz wo zwoch
zeschli ha pzez wuneseno swawow so mos! pzitom- dnach, bofelj jo pjeczo wutrobe: swawa fralej
nech wozjewi. Bubeschinsfe nemske nowine nam
W tjora pzeb tebjeüom vbetjor wopuschcji prenc;
jenu pzi tem wunesenu swawu sobudzela, kaz
Albert na nefotre tebzene nasche mesto. Na
zczehuwe:
„Dez 18. mqa so wröcji, widzimö w tutej dwörnischcju bechu so joho wojacze zeschli ha pzi-
i
154
msechu swojomu mwobomu retzerskomu wedjicje- fraja zastupera pjipuschczicj, kij wo nekajkimbrurej tsikrötznu selnu swawu pji woljedzcnu. Kaj Hirn stroniskim zwazku steji. (To bö wsch ch w
reka, bubje so wen zase bo Bubeschina wröcjicj, Barline zromadzenech ha Bramborskoho samvho
tez teřchiwo.) Terbiino p kne wotejaknecj, zt»
ha tu Hätz do zeine wostaez.
Z D r e j b j a n . (Sejmske poweseze.) Na sejme bubje fo staej.
P j i franfsurtsffm zbejku morenomu gcnerolej
jo 1. fomora wo nastupanu zelezniezow jebnawa
Awerswalbej
kaz tez tem pji tem pabnen m bramb.
ha kdaletwarenu sachsko-bajernskeje zeleznicze
po pzikwabze 2, koinore 1,725,245 tl. botooUroa. wojakam, bubje tramb. toojffo rane wopomnik
Tez bo balewebjeno sachsko-t jeskeje zelezmcze stajicj bacj.
Z Franczowsfej. Zakonjski natzisk knezer«
za dobre zpoznate, — kaj tej zawvzmo ekftro»
magnetiskich telegrasow (balokopisow) wot Drez- stwa, pjez fotrejchczeibza botalne czcle swobobne
dzan do Lipska; — ha zköntjüe bo knezerstwu prawo wuzwolena pjikrolsiej, jo zawvsnu Harn
najnaleznischo pzirutzene, zo bo so wot noho tez lubow natjinim; tzim w.icze, wcsczischo fo
wscha mojna kebjbliwvsej na baktroařeńo l u b i - zba, zo bubja zaposwaneze za to woswacj. —
sko-jitawskeje zeleznieze bo tzeskoho Libereza Knejerstwo jo na wscho pzihotuwane. Wulka
(Welchenberg) zwojiwa. Twateno zeleznieze z Drez- mnohofcj wöjska jo bo Pariza powowana, wsche
bjan bo Freiberka ha Khemnicza bo pak wot- mözne wöjnfke potrebe fu ttatoojene. —
pokazane.
3 Rakusfej nitjo bnle neswvschimv, haiz
3 B a r l i n a . Znate Rab owiez chcze qele zo jo so khejjor bo T r i e f t « pobaro, ha wschu«
botalnomu politiskomu skutkwanu wotřecz. Kaj bjotn jara tjescjroane ha witane bvw. — 3 3 t a l »
hijon přebe w Frankfureje, jo jomu tez nčtt w sk ej tej niljo wajne nezhonichmö. Turinjkl arczeErsurcje jene bzeczo wumrewo, ha wüsche toho biskop wschem pröstwam ha rejenam napjecjo
tej mnnbjelsfa ejezeze zkhotewa. Wine boscj, zo krute wostane na swojim pucju. Knejerstwo k pjichcze knajckenschornu na khwilu in c m cj. — ftuabej roze, zo bubje wschech czerkwinskich we'rNa te waschno pak bubje tez zkerscho zjebnano bez chow do jastwa teknecj bacj, kij fo j i zpecjicj zwaBramborsiej ha Rakuskej möjne. — Z brambor« j a , ńejo pak hijcjen swoje tojefio wuwescj febi
ffim frnlom zjenoscjeni nemscze werchojo tola czele weriwo.
pobarmo w Barline zromabjeni ncbechu. WuGriechifka hnra zJanbjelskej jo zköntjena;
tjinili su tarn bwoje: jich stroniske zjenosczeno Grichiffa pwacji nefotre sto tawse'nte ha ma he»
(Union) wostane wvbstejo; — chczeidza pak tcj wak nekotre milione jlobe. 3» Janbjelsfa pje»
pji tem wot Rakuskej powowanem kongresu ttern« cjtroo jabanam Franczowskeje nett cjezcze domasfich w rchow w Frankfureje bjel bracz. — Dokelj pötanu Griechisku hijcjen tej jtrasmbe, jo zase
pak so Bratnborski wobara zwoliej, zo bö Rakuska ftancj. pjebsebu roznewawo ha wön jo je swojimi
pzt tem pjebfebftroo tbebtoa — chcze Rakusfa tej ministrami wobzanknew, z Janbjelskej nitjo tvaeze
to padneej daej. Jene brühe nowine pak chczechutjtnicj m cj, ha froojoho zapöswancza z Lonbona
zasi chebjecj, zo ma hrabja T h u n , zastuher Ra> dom powowaw. T o möje zase jow nejto nastacj.
kusleje wo Frankfurcze, tu porutjnoscj: zanoho
W o Warfchache so jara na pjikhad rufen-
;
j
i
>
|
j
(
1
•
155
skoho fhejjora pjihotuweja. SBćn chcze faj reka,
jow tej jeden kongreS ewropskich werchow powowacj ha so z nimi wurabjeej. Zo böchu luboscz
k naschomu kralej zase kusk poswabili, bechu drezdjanske nowine ha brühe jim runa zmöslene nedem tu pöwefcj pzinesli, zo tam nasch fachfenski
trat tej pöndje.
Z e^crbow.
3 Czwankn owa. Zanbjene tevjen b ch w
Czwanknowe ha p ob ach so tej na tamne jara
rane kerchvw. Wön jo rane jteriröjfate frasne
wnbebene, zo tam jeden jenoj rnbe wostane. K
mojomu zpodjiwanu mtbjach paf ferchow z btoojej
muiu mobbate ha fhäre fruch wonfowneje Po*
N a j n o w s c h e. Pruski kral jo zandzenu roalene. Na moje prascheno bestach zcjehuwacze
sredu w smertnem straschi poböw. Wön chczeschewotmojeno. Tön huski blaf freibj murow fu poso menujcze z kralownu na zeleznicze bo Sansouzija rebnischcja za tech, f i j su febi sami jiweno wzali.
pobacz. Hako bcschtaj na dwörnischczo (Bahn- Wonbano b fche jeden zamöslene kupcz tej so fam
Hof) pzischwoj, stupi kralowna najprede bo woza monw ha bö tam zařebatt . Joho pschecjeljo,
ha kral bzeschc hnebom za ńej. Hako wön pak
lubjo z nowischoho tjasa, nechachu tajke zastarsfe
na te zkhobzenki postupi, kiz sit bla lepschoho powumenena cjerpecj, bvkelj na nich neposkachu,
froqeiia bo wozow natwarene, da wuczizeza so
zb jk, woni pobachu fo won, zpo»
ze zromabzenoho luba tzwojek >v uniformi artillerije, nasta pzez nich
tjinachu
wonkownu
muřu powalecj, ha bokelz
pziblizi so Hätz na 3 froczelje, wuczeze pistolu
jabm
z
wonfa
mure
nesme rebane böcj, nabjachu
ha tseli na krala. W tem faniem ivokoiniknenu
sta so Pak pzez Boze dopuzczeno, zo so kral nafo, zo bubze potem cjčroo zase wurebane, ha bo
tem bnihitn zkhobzenku »vobsune ha so toho bla kherchowa nucz pjcrebane. Hale wulka chetschina
jebm bök zkhili. Na tajke waschno trechi joho ni schtjanlfich zahori so pzez to, wuhna mure-pota wutsclena kulka bo ruft mesto toho, zo Dewaleřow ha wschilko wosta pji sta rem, jenoj ta
joho rune sredz cz wa trechiwa. Kral pabze adju- muřa berbi hijcjen wobnowena böcj.
tantei, kiz za mm bzesche, bo rufoto, bruze pziZ T s e l a n (Strehla pola Bubefchina). Pola
ftotzichu ha dowebzechu joho bö jstme. Dokelz
nas zmejemo fforo n jto czele nowo. Jow twari
tam hnevom zabeit lefar nebe, bha zhubi kral
fo memijcje letne bjimabwo ha bubja tu fefliju
ivele Freje, tola bö tasama potom zastajena ha
wvt l karow wuprawene, zo ta rann bale strafchna hraej. Za Serbow?
3 Sebjborecv Ton nezbojomne M . f i j swoju
nejo. Tuta powescz wulku raboscj rozscheri. Bez
t m bö so lud bo toho tselera baw ha bubzischejonu zaraze, ha cjekue, jo nćtkoj namfane. Pola
joho snabz zabiw, hb bubzichu joho policzajo Linkecz küpcle nebaloko 2)rejrjan fu joho morwoho
newutorhneli. Wön r ka C z e s e l o g e, jo z Wetzz Hubja cjahneti. O bezbojite n ro.
lara, stojesche Hätz bo lonscheje nazemu pola
3 Wöfakeje. Tön bobre pjecjel, f i j wo
artillerije ha be so staine pzez sroojo nezpokojne
poffenim
tjiswe Jutniljki z nafchcje wse bopisuha dziwne waschna wuznamenaw.
Wön bö
wasche,
s
o tola prawe bofcj rozlabnwaw nejo,
pzez fommanbo wojakow bo jastwa webzene.
Kral paf jebjische pozbjischo z kralownu, na bokelj jeua Jutnitjka so tam tola natnafa.
3e 3 d ra. Poslena Jutnitjka nam weffu
fotrejej ramo be so zlehn w , zase bo fralowskoho
z
menont
W a s f pokhwalesche. Ja wschak ju ńe»
hrobu ha bö wot luba, kotrez wschitke Hase pelznaju, chczu pak tam w krötkim polabacj hicz
nesche, z wulkim juskanoin ha z wosobnej radoscju
hatj wscho tat jo, kaj be wopisane. To paf tola
witane.
tej wem, tajfa weS faj nascha wo Serbach wacze
156
neje. Ja nitzo ńeptaju roet krasnejc wckownosczc
tuot Ićjfoio ha hajkow — (;a tebitzkow — anin
wot naschich hatow — wot tachanikoho hrodu —
root řaueje czerkwitzki wo ttim — wot bozich swuz»
bow — ivet schule — a t d, nascha weS ma tej
podzcmffc pokivade. Menujc;e wo starech tzasach
su Scrbja wo nasch<j wokownosczi wulke porcbnischcza m li. Start dzcdojo fu ttam ycröebati,
zo su tu hijon tez wschelkizne namkali ha boznabrto tam hizczcn wazne wecze czja. Tze macje
tajfu weö wo Selbach?!
3 W u h a , Zandzena fteba jo wesczi nchbzezkilliz wulke nezboz'o pzineswa — tej pola nas
pokazachu so krupe. — Bohu bzak, zo mnohe
nepabachu. Kaz smofchttttc, jo so bosnabno tesanio
newcdro zezade Zolercza wusepnewo ha su tam fatpć
wulku jfořu natjtntlt. Böh zwarnuj naschu Wuiczu tez' bale.
3 Wösporka: tta tseczim bńu swatkow be
tubć pola t. W . tfekńo ze wschclakimi frafnćnit
ha zpodziwnemt ha czebnenemi kuskami wescle
wokdzerzane.
Z b e r k i.
^ Tybz Now. pisaja z jencch j.inbzclMch ,c;ehuwacze: wo mcscze Mansäustri jo jcbćn tfalcz
mafchiitu tvunamfaro, na fotreij so kholowe ha
sufńe hnedom czele hotowo tfaja, tat zo so nicz
te najmensche na nich schicz mtrvba. Beda
frawqam!
Pzikwad, kak m a j a so zrozcmliwe liste pisacz.
Husto so lubzo wobczczuja, zo wtttzeni ludzo
tak refja ha pisaja, zo jim zrozemicz ncmözesch.
3o to pzecze wcrno nvj, wiuzi naS sczchvwac,e
lift, kolrez pzcd mkolremi letami {eben j.ua bete
nunvittjcnc zutbenta swojimaj starschimaj, fotuji
hewak wcle nerozemeschtaj, pisasche. List t*e tön:
Lub oj starschej!
DzenS pondzelu wetzot Wamaj pisam; jutse
wutcru ratio pönbze posow (bölh.i) z Prahi; jiebu
na tbctjot dvftanetaj mej lift, — ha tu zhonitaj,
zo fmerqmijfie peneze třebam. Ztwöttk rano mözclaj mt je pöswacj; joltjo pak je patk na wetzoi
tumam, pondu sobotu rano zahe pzeb incsto ha
skotzu bo Möldawö,
W Praze pönbjklu ivetjor.
Waju
poswuschne scn
—
N. N.
Z Bubeschi n a. Kaz nute swöschimo, jo
{eben rqjomnif z Sartina powestwa sobupzinchv,
zo jo ptuski ktal wo^prawbze wumrew, bokelz bc
futfa, wot fotreit tmtcne. jcbojla böwa. Hejzo
jo trertio?!,
^ W o W i n e wukhabz'a wschebne 39 nowinow; bez nimi bwej btvaj krötz ja bzen. Wo
- ; M~a w e z k i .
czewech rakuskich krajach pak jo 229 nowinom;
— wot tech fu 102 poliliske — 127 nicz politiske.
Pzemeneno wobodlena.
Po retzach, wo kottechz so Ijiscza su 120 nemske
Wschilkim kneztm kaz te$ wschem bursfim lu— 58 swowanske — 38 italffe — 2 romaniske dzom tzinu k webzenu, zo wacz wo Halstrvwe,
bzejz bech 9 (et, nejsem ha(e wot 13. mejt wo
ha 11 wuhersk?. —
Swtnatni pola flojtera bödlu ha ptoschu wutrobne
* Znate jo, zo jo Janbzelska powna zelezni- wschech: me ha ntcjit swöjbu üewopuschcz'icz. Ja
czow. Kak wele zeme pak jo pzi tem na romabu bzewain wsche zköme ha tzrije, kaz je kozde zada.
Jakub K o t l a Melczet,
zwozenej, möze sebi {eben pomoslicz, bćj swoschi,
meschczan ha miztt w Halstrocke;
ztoj jo tam {eben wulitziw; menujcze, zo bö so
bvdli nćtf w Swinatnt.
wot zecke kiz jo so pzi jenej 112 mil bowhej zeJutse za tebjen, hafo nedz'clit 2. jtuuja zmeje
leznicze nawozecz babjawa, khetra zczezka kowoko bubeske ferbffc towarstwo zhtvmabjuntt, wekzot
\vc|ćmtch na schult.
K. k.
czewoho sweta powozicz hobziwa.
Czischczane pcla K. B . H i k i .
1. dzen j i m i ja.
Z M w o2 2 .
Letnik 3 .
•
ISS«
W u d a w a r e j
J a k a b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Stuctnc podawki.
bjerji — ha ja wobsebjera frajino» wo czuzej
jcmt a t. b. — Dmze paf zase m ńa, zo tomu
nide taf ütjo, dvfelz jo Zeseloge dvwhi tjaS fo
na piftolu tfelmo zwutzcwaw — zo jo wön febi
rw paperanech fchajbach pj<z wfchelafe fmujfi hdtni
tel tjwöjetjoho cjewa .lcoznammaw, ha runt wutrobu z tfelbu trechicj fo proczmvaw, ztoj jo fo
jomu jara pctebfo ńerabjiroo — zo jno jo wön
3 B a r l i n a . Nowine su wsche powne wot
wobschernech wopisanow napada bramb. krala na
barlinffim dwörnischczu. M o smo tc n.ijwnznische
posleni krötz z frotfa sobudzelili ha marno jenoj
tu tedcm sobudzclmu pöwescz wot fiiiercje krala
ja wopatjnu wuznacj, faj dha ju tej Hafo tajfu,
to rčfrt: hafo ncwcftu Haj na zane wafchfto na tebjvn bowho na bwörnifchcjo khobjiw ha na pjiwem jara zpodobnu fobubjtlili bechmö. Welcjacze lejttofcj, frooj ńeffutf wuwestj, wafaw; wfcho to
namafa so fral prawe beře ha wschedne pöwescze pak tajfi tjroojef nide ńetjmt, f i j fwojoho rozoma
Ičfařoro su jara zpofojne, Lckar B ö h m , f i j pji nima. Wön wekwacze, praja cjilej bale, wo zje-
ńezbozu rufte pola dwornischcja nimojedjesche, be nofcjmu fteji z bruhimi fralcwffimi ńepjecjelami
preiü k frali'j na pomocz poivowane. Wön swoje ha jo pjej nich ha wot nich f tomu watene dow. —
zpobjiwano wupraji, ;o jo rana taf jara nestraschna. Kaj fo poweba, jo pjed bleschim tjaforn janbjelffej
„ N o , meneschc kral na to iortlitot, ja vre budu na wöfchnvsczi k wufchomaj pjischws, zo maja. wescji
postedk» 'hjqtn fo djakuwacj derbecj, zo jo so taf lubjo te üezböjne wotpolabano, bramdorsfoho frala
dere rabjitvo." — Wele fo poweba wot wotpo« ha rafuffoho fhcjjota z pucja rumivacj. Braut»
ladana ha w i i « tutoho nezboznoho ffutfa. M o
borsfi fral paf to feb'jtu ncniejefche. Nctf paf
berbimö hafo neftroniftje zmöfleni fo wfchoho roj» pjepofazane, zo traj tefej napomtnańo bez wine
subjma jbjerjecj, bojj üebubje pjepötano na in te» ńejo, jo wön zmolom pjez dalofopiS fhejjorej k
famo fferscho mojne tzinicj, 9?efotft pratba, zo tbebjtńu tjinim, zo mo fo na febjbu bracj.
jo Zeseloge bwudne t j w j e f bez strowoho rozoma;
Röwo prusfe nowine pisaja: 25. meje rano jo
ha dopofazaja to z joho rekjow, po kotrechj fo na nimale 40 wschclafich blafach policzija domo
wön ja tounamfara tselnoho procha fpulvera) sobnstawow bjewacjersfich towarsiwow neitabjiqe
158
pjepötawa. Zczewki tdho b chu jara wazne; kaj
Z W i n a. Tak menuwani nemfko«fatholscze
so poweda, fu pa^ere namkali, kij dopokazaja, zo! f» Ministerej bncbrnuifhvh ha fchulow Lisino j
dozpowne ha derezařadwane zjenofcjen-a djewacje» Pobpismami sobustawow ' pjepobali. SBcni wo •
row bez sobu hcr z'wukrajom wobsteja, ha jich temfamem wozjewa swoje werewuznacjo ha hrvwoyzoladana yolK-iske fu. Tohodla fu fo tej zwo- ^ 0 ' $°
^
lern tute ha wsch'ilke brühe lajfe towarstwa zaka« ^arstwo zpoznacji böli.
W u
N ja.cicrftvmffc te«
zali. — Dale j Barllna pisaja wo wfchttkich
22. mcje pclrcchi fhcijota zfrćbfa po wröczerkckach fu so ratio 26. itteje boje fwujbe djer« czcnu z Triestä dö Wina nezbozo. Dej deiche wen
jeli k bjakej za wumojeno-naschoho krala. Mesch- mennjcze ze swvjej macjeru., z arczwojwodjinu
tzanske zastojnstwa bechu fo wo czerkwi sw. M i . ^ophuu so.do woza senew. zo bö do hrodu jm.
. . .. . '
.
,
sposchachu fb forte. K wilfomu zboju
pak meni
r
8
kwawscha zeschlt, dzeiz so wottt ze swojlch kencz. / 7
•'
' « ,,
«
..
.
•. v
. bc wschkie jfode z woza wuzkoczichu ha zposchlwu
f .
low romadze t» ftoujbnej drascje podachu. Stawe
;
. . . . . . ... . , , . > . , , - ,
.
.
,
.
pzaw bo tiefotre froqele dale zbjerjane ha jertoj
frdowffoho dwora bechu Wfchtqe k bjeltcaüu v | c ^
^
'(To fo' tej I,uftö netabji.) •
proscheni; hake wont bechu fo z tdm wuzamojcti,
.
. . _
. , ,. r
, .
.
. - Banii jo wur.idnoho N'otpofwaiitkio d» Tncsta
zo io Wo (em|amem tjafu
w hrodowoi fljapnwcz«
.. , '
~
,
,,
.. • . ,
, P . . , . • pi)|iratv, .jo bo ffKiJorffef m,>;e|to|Cit P,l zfma
W Scharlottenbmk wot fwom mftjeftofeie
bora
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
•
.
,
.
.
.
.
4
.
'
'
fwujba PjlPojevzena, na fotrejj bubja dz l braej.
nofcjt joho Vjttcwnna. wo tcm.'ej mefcje wo meue
tv6tqa
y:in r, I)a J a . t u f r l l t u l ; , f i W u
Tohodla widjesche jeden wo czerkwi sw. Mikwawscha
jenoj zastojnstwa mestq ha Pollqije 1)a n fotrech
woschich Frajtiech' zqftejntfot». Ministrojo fo w
tachantffej czerfwt - zromab'jtchu. Wschitke. czerkwe
bechu seine wopotane. Duchowni.wuzichu tönlej
fröebjen djaka rofch'ubjom hako zamös lia tu fo
tofchubjom pzecze. böte wufch řacju ńew ru pokcizwacj, kotraj jo kövn wschoho towarschnoho ha
z bnihinii möcznarstwami wopokazanu pomocz k
wobfrtfcjmu bamujowoh fncjftiua; kaj tej za lcn
wo swo^ich frajact) katholskej w ře. bařcnć jkil.
trajnutćrntfchi bjaf wupräjiw. .Khejz'or mensche na
t m boftojnem ft'teju wulfe fpsdobano ha wupraji'
fwoju najwcischu wesowoscj na ketzbliwoftzi
woteja; ba jomu lift na banwza sobu, jv'ho
f d m o h°
ivubebi vućn z ravom zekgNvje kröne.
politiskoho zahubens. — 'Tonlej'řane pjikwad
zcjehuwachu nimale 'wfche. mesta, ha tej. wescji
wfe prufkoho fraja. — Z wacz blakow fu tej
deputaczije do Barlina pjischli, joho .iiiajestoscji
swoju lubofcj ha 'fweru, ha wobjarwano zrubnoho
podnwka wozjewicz. Wfchubjom wupraji so jenak
ß e Salczburka 23. meje. ^ Nasch karbmal
ha biskvp werch Schwarczrnb^ r g jo pjez pismo
sw. wölcza wot-30. haperleje karcze-biftopej w Praze
ba primasej Tjefkeje postajene. j M o joho jara
nerade zhublmö, ha pzejemo Tjesslm wfch zkwjo
tajkomu krasnomu czerkwinskowu wxrchej.
wulke zadspeczo tajkeje zwöscje.—
•
Z P r a h l . Wo nafchej w^kownoscjijo Kvlera
. ,
z nowa zafe zakabjecj zpo.tjawa. Nicz jcnsj nowo
Bramborfki prencz jo so do Warfchawo pvdaw,
fu wot neje nateknene, hale tej tarn, bjeij
bjeij budje so na köuczu tutoho m sacza tej r,afu< j 0 hjj»n yiebe junfrotj bvwa, jo znowa zafe um«
fft minister Schwarzenberg namakacj, zo böchu ber'iroa. — Z Pwhi'baie k j tu za powfchitkomne
fo tarn z rusenfkim khejjorom wo weczach nein- lubowo zbojo jata wcfelaczu pöwcscj swoschimö.
ffich nalrznostjow jrab]uwali •
.
zo bubjetaj bwej ratarskej wittjcrni za tjeffe frajr
159
-na höbju, bjej joho wfchubjom potali hale nama»
kali nebechu, nabcńbjechu, bo rojti/e ha rojwamane.
Hatjrunisch bchun t popranjem pufi w fottjtni
Te wo krajine T i r o l zhromadzene rakuske
nutsfa,
jo tola jeben dj wacjer, w ste Mönk, f i j
wöjsko jo 40,000 muzi feine', nm 5000 fönt ha
t
fche
z
cjlpnofcje ze fmojej ńetbejlu, pola fotrejej
60 wulfich tfetbow.
won pjebvwasche, f fottjme nä 3 0 — 4 0 frotjel fo
Z M n i c h ö w a , ' (München) pisaja, jo je
pjibliziw, taf'cjefcjć rńńette', jo' .ifićjefche lebem na
tarn wöfchnoscj. prcdaxa taf. mcnuwancje n mffo«
te blizfo leijane fubroo 'bö.ncj, bjeij fwoje jiweno
fatholffeje wosade "27. meje ra'no jatoho wjawa ha
too' frotfim bofotuu Zsawne fo pctoeba, jo jo
joho ze swojimi Papercrmi pjed swoj sud wedwa; po
Wen pezk j kortzmo pjiöeijaw l>a joho taf raniw.
' zföntjenu tohosamoho 66 won fco khöde tefńenć. — .
Pjepotano cjeroa to dre' »et dv-polazawo, jo jo
Ze Z a r d i n s f e j e zhonimö, ;o jo tej Arcze- menowane Mönk wösche fofena btoaj czölaj hu»
biskop wöt. Safari ftvojöho jpedjena bla piecjiroo bofu rcznu möw, ha.na. wukraÄeno wumrew, halt
jafonej ministera Sikardi jäte. — Jebnana pzisa- I M jane Ivaschno tajTa ńejo, fotraj niohwa j tefa«
hanczow wo jforjbl pjecjiwo.türinfkomu arczebi- fom habö. j bajlmnettom nabita bocj. Cjewa
skopej Franz o n i fu fo 20. meje japoljeli.
to cj jer fubnifłrou pjepodota, kotrez jo z czivil ha
ZWarschawo 25. meje. Wtjora wetjor staj wojersksho zmefchane.
Tez z L i p s f a fwoschimo,
rufenffi fhejjor. ha prencz Konstantiii do naschoho jo fu ftbi roojäc|e fhčtřř
turnaiami do wosow
mefta pjischwoj. z wulkej ijesrju pcwitanej. — •
pjischli,. ha fo trochu pjedzewali.' —
zawojenej. Jena yod woschim zarabwanu hrabje
Francza Thuna wo Teschen. —
A. C z w i k a w o , 27. meje. • Wt-jvra wetjor
bechu wo pvw.hodzine wotlejjanej u?'e Bokwa w
'Z e Serbvty.
forljiite nnilfe pufi, fij so, jfoj jo. jara.f wobja-roroami z fuibepj.etccjom zköntzichu.
Napjecjo
Z Wöfokej p o w Jtam'encjo. jSchibafecz
uefotrem »vvjakam jom l.ejjacjoho wöjsfa b chu Michaw ha joho pjecjel pcojefchtaj w 20 tjifröe
fo mvai'o ha reivarfi tameje fortjmö hijon Jutnilzfi, jo bijbjetaj junfcotj ferbsfcj retje b(a
• pjed -nckoircmi nedzelcmi,.- faj fo' pcweda, jara na na5 pjincj — ha menitaj, zo fo Jutnitzfa ha
ńčluboun' zadjcrjeli. . Tzcra bcchn !am zafe hercze, Tedjensfe Nomine pola naS nekjitatej.. Wo teilt
• ha tcj mojiKjć bechu so tarn mnoze zefchli. ha paf staj fo jara zmoliwoj hfl pjtchobńe nech fo
chc^chufobu renracj.. Hale bomaqe,' rewarfcje hofcjo Ićpe wobhonitaj, bej chcjetaj "nejto jjawvofcji
bechu j fottjmaioilt pjezjenc pschisiup f rejam pjez •pjcpobacj. M o mamö jich taf tbete, 'jo mojetaj
'nrčrirpoweschili. Ha befclj tvojaqc nechachu
nionei wobei fobu'tjilacj.— . Serbsfi paf hijcjcn
' to.tq -bacj,' ha-tj hcVbaf.pujatjtlt bechu, tarnt Pak jabeli ńejsmo; tola fmö Sohlt .bjafrcano tej taf
jich ja to pjipujczicj mchachu, bcchu bbrze w kuli.' wele nemffi naroufnelt, j p b e j jo nas Nemcz
Tola kaz fo pctbefca ncpwacjachu vufi' taf jara (fij jo tola tej tjwojek),do Wojerecz woprafcha»
pzitomnem hofcjam, hatj >Mttoac; fcrtjmarej sa- wo jomu toottnojicj 'ha puej pgkaza'cj mojemo. —
momu; fij bre, bcfefj bćfche so zpobe jenoho jaru ' 'BS"* £tS 66 rade poibefcje je •©erbot» netji«
ntjfoho wo ja ffhowro, j mobrćinroofo.ntrooteftbje;'t<np, 9Zebnf(ji'ja bo je rabe dawawa, de řćjeno
na fwvjich wecjach jo paf jfobu mero. Pjetoj .pilnischo bopif bofłproaroa. — Tola „dobra wecz
toofna, jflenqe, dure, loblt, j-jenem swowom chcze dobru fhwilu." H i j o n ^ a w ^ o ^ nasch dobre pze.
wfchitfo, jtoj wojacze wot delnoho fchofa hatj tjel ferbffu Wujiczu meci, ha joho rozladnoscji
*
160
mö bowerimö, zo' bubze wön pracheraneha dowhe recz wo mawöch jkritjfach. Tute pjeskafw^no
pcftcfcje „ j e Setbötv" Pjinescj. De bö tola
jfritzfow tjini mawö praskot ha dez jo cjtna, su
börji pzischow.
tesamo tjiscze swetwo. T u marje czewo bwösfano. hriinaiw ha tej to, jtoj refftemo „milina htaje."
Menujcze tej mroijele su jara eleftritjne, roo»
Bwöskano, hrimano, milinehracjo.
febe täjfe tjorne, beschcjows mrdtjele. Tola pal
P j i toi'ptuu'ui dalofopisa (telegrafa) wo 15.
nimaja wsche jenaf wele miline wo sebi; dej po«
tiifle naschej Jtttnitjki de tez retz wo miline hatajkim w powets« romadu pjindu, pzeskafuje mibö eleftricze. Wo fcjc (am hijon taf trochu swölina j jenej mroijele do druhej ha to wo wulfich
scheli, jto po prawem rnilina (eleftricza) jo. Elefttiljjkrach. Tajfa swetwa jfra, fetraj 5 jenej bete
tiofcj jo w fta ńcuupjomna samotnoscj weftech weczvw,
eleftritjnej i>o jenej m ńe eleftritjnej mrptjele pjefotruj (faj nedje czopwotu) jenoz z westech tjinsfotjt, jo to, jtoj mö bwösf menujemo. Bwvsf
kow habö ffutforo zpöznawainö.
Wsche wecze
jo tvdom najftretlifcht, dej jo noc; habö de; |o wscho
nejfu jenaf cjepwo; taf jo f pj. tjwojetja rufa
taf prawe zacjehnene ha jaejmene; woduo, dej jo
cjoplischa, Hätz fruch sn ha. Wozmesch fruch sneha
böle smetiDP, joho taf widzecj nej, pzetoz swöntzne
do ruft, tu bjelt so cjopwota ruft smhej sobu,
swetwo pomenschi brühe swetwo. (Taf tej swec;a
ha wön roztaje. Runej taf ma so łej z eleftritjwobńo wele swetwa wot so nedawa, ha drewane
nemi weczami; wsche nejsu jenaf eleftritjne. Pjinschwabiitjli [Schroefelholzchen] su uocze tjiseje swet­
bje n tf jena böte elefttitjna wec; z jenej druhej
wo, bej so jich fönejott) bćtfńefch, wobńo niq.)
m ńe eteftritjnej romadu, tu djeli tana prena tu tej
Taf bie ff je netfoj zrozemili, jto bwösf jo, ha
drichej frooju eleftriczu sobu. Pomöscze febt pra­
faf Vwöskano nafiaüe.
we cjopwo fhachle ha zemnoh snehowoh muja.
Hijon horefa bö zpomnene, zo pjesfafwano
Wo nctrcbacze tutoh muza ruńe za fhachle sadzicj;
clcftritjnech
zkritjfow mawö prasfot tjini. Tez to
bćriie tej pecz frotzelt wot fhachli bow, budze tola
roztacj. Hlejcje czopwota djeli so wot jenej wecze stane so wo mrotjefaöh. Dez j jenej mroijele do
druhej sobu, bome so tej woboj wecze nedvtfawoj. bruhej tajfa wulfa eleftritjna jfra (bwösf) pje«
Rune; taf. djeli so tej milinrf wot jenej wecze ffotji, bha to tej jara prasne.
Tute prasneno habo beřens tjini wo mtötje«
druhej sobu, börne so woboj nebötfawoj, Tola
tu mamö na to ha tamo wcßebe zpomnicj. Po- lach, faj nebjen wutseleno (Schuß) wo sfawojtech
möslcje sebi mosaznu fulu, fetraj jo im jklentja- horach, welefrötjne zwuf (Echo) ha wulfi praskot.
nej noze ha prawe powna miline; pomöslcje Tutön nmohi zwuf, fotrej dereno habö prasneno
sebi druhu mosaznu fulfu, nejto menschu ha z eleftriljneje jkre wo mrötzelach tjini, jo to, jtez
mosaznem bjerjabwom, ha fvtrnj. janu miltnu hrimano menujemo. Runej faj zwuf wutselma
ntma: tu möjecje sebi tu tu druhu fulfu do ruft w horach pjec; dale ha dale btji, taf so tej hri­
wzacj ha so z nej ktamoj chetschej eleftritjnej fuli mano wo mröljelach paf wot nas zdaluje, pak
pjiblizowacj. D e j
budze taj
woboj blizfo
doscz
so f nam pziblijuje,
za tem Hätz nuotjele fleja
I sebi, budze milina z »vetschej eleftritjnej fule na T o jo wosebe f nu-rfrooitu, zo fo pzi bwöskmnu
menschu ntcj i k f m ' t j n u pj«skaktvacj ha to tomu ienoj jeden prask (Knall) stane, ha p tön d r u h i
161
praskot nitjo druhe nej, Hätz jenoj lute zwuki in oze. Drude pak jo tute „miline hracjo" tej
tamoh prmoh. De dha so tuton prask stane? kuS hinajsche, hatj bwoskano. Menujcze milina
Rune w lemsamem wokomikncnu, dej elektriljna jo tej pödla, tola wona runewon wo tajkich wul«
jkra pieskotji, dej so zabwoska. Tola wo budjecje kich jkrach z jemj wulkej mröijele bo bruhej nek q ; „mö djen bwosk prede widjimö Hätz hrima­ pjesfakuje, kaj pji hrimaczem bwöskanu, hale
no zaswoschimo." To jo tr mo, ha ma
taflej. wona jenoj tak böte rozpujcjena w powetse z jenoh
Dez so uehdze nekajke swetwo habö itčfnjfn swe« blaka (djej jo jcj wele) bo bruhoh (bjej jo jej
tja zaswecji, trcba wona, dej jo daloko, nekotre mme) pjebehne, tej toh zo bö prasnewa.
tjas (to so we, zo jara krötkl tjaS), prede hat;
Potajkim smö tu zhonili, jto bwöskano, hrimano
k naschimaj wotjomaj pjindje. Ruiiez tak tcj tre- ha miline hracjo po prawem jo. Duschne bu«
ba zenk, dcj nchdje noftańe, nekotru khwilu, pre­ dje, dej tej hijcje swöschimö, jto boje newedro
de Hätz k naschimaj wuschomaj d^ndje. Tola dej jo, ha kak moje fo tjwojek fam z bojej pomoczu
woboj, swetwo ha zenk, pjirunasch, dha jo sw t- na wschelake waschno pjed nun zakitacj. Tola
wo tixle speschnische ha rutzische, Hätz zenk, t. r. tum naschej Jutnitjki to dzenS wacz nedowola,
zenk lreba böjjto wacze tzasa Hätz swetwo, dej duz pjichodne wo tern dale. —
mataj wvbej tönsame pucj tjinicz.
Potajktm widjimo bwosk prede hat; hrimano zaswöschimö, hatjrunij staj bwösk ha zahriSłowjanskje narodne wašnja.
macze prask w temsamem wokomikmüu. Wo Int»
(Dalewjcdźenje )
dzcqe to dere nutswidjecj, dcj na nezto zpomnu.
Dej hrimano jara daloko stcji, traje tvot zabwöska-Skoro wšitcy kwasni hosćo s a w komona Hätz k zahrimaüu döjde; dej pak jo hrinmńo jara r j e pritomni, k a ž tež „družički", kotrež družblizko, tu sczehuje zahrimano prawe khelse za ba w o njewestu takhlej prosye d y r b i : Česne
bwöskom; dokelj tu ton pucj, fotrez mataj bwl^sk nadobne ha pocćiwe družički, z d w o r l i w j e
ha hrimano tz'inicj, tak dowhi ńejo, ha hrimano w a s prošu, zo byšće n j e w s ć j e w o t tudy
so möw recz tak wele za bwvskom nezakomdji. zomnu wuńć lubje pripušćili, — dokjelžj e
Aaj pzi bwöskanu ha hrimanu, tak jo tez pji tse- k tomu wulka přičina, kotraž t e ž wam t a j lenu. Dez sc wot toho, kctrej wutseli, jara zda- na njebudźe — z o bych j u před jejneho
6
lene, widjisch swcczu wcle prede, Hätz famo pras- nana k požohnowanju postawić mdhh' Potom w j e d ź e njewestu döjstwu k nanej, k i ž
neno wuswöschisch, hatjrunij jo wvboje w tem­
z e s w o j e j raaiidźelskjej ha zewšimi hosvimi
samem wokomikNmu. Taf,. lubi tzitciro, budjecje
s r j e d ź j s t w y stejo na přistupjenje s w o j e j
netk wedjecj, jto hrimano jo, ha kak sostane.
dźowćički čaka, zoby j i s w o j e požohnowaHijcje na tochczemo zpomnicj, jtoj reknemö: n j e k tomuhlej wažnom skutkjej wudź lił.
„milina hraje" (Wetterleuchten). Tuto je naj- Družba přiwjedźe njewestu za ruku hač k
böle wetzor na nebesach widjecj, dej jo wodno nanej ha p r a w i : „Mi wosobnje, luby nano,
jam cjopwo ha dujno böwo. Tute „miline popřane j e , tuhlej předewš mi česćenymi
hracjo" nejo tiiijo druhe, hatj jara balofe bwös- hosćimi na to spomnić, k a k r j a n a h a k h w a fano, tak balofe, zo hrimano swöscherj bvcj ne­ lobna w c to j e , zo s ć e w o w a š u dźowku,
162
čcsnu njcxs vstu, w o t j e j e uićlćkosćje s m
pödam, što j e wam lubše, rubiSko halźić'ka,
w š u möznu starosć ha kjełźbliwosć rn ł. häby česna n j e w e s t a ? " Načož,- hd'yž naIIa prošu w a s , zo byśće mi j u sain.ze s>vowoženja wotinolwił.je: „,.wšo hromadije'-'"
j e j u rukoiv wudał, z o byćh j a k w r w a n j a
—; r j e k n j e 'wona bližje k n j mu pristupjo:
z, tymhlej česnym miodźencom do'wjjedł. Při- . , / f a k so üii česny nawoženja lubiće,. zo
tyin w a s sobu prošu, so -byšće z luboj 'mawotemnje wšo'hromadźje wozmjeć *, tu. maćerju s w o j e w o t c g w s k j e ha — (ić maćeri so . će rubisko a \ye rubišku hałžićku, budźee
wobroćo) — maćerne požohnowanje tymhlepołny lubosćje ha zawostoiiue do smjerćje.
maj přichodriymaj maiidźejskiinaj. po khjres- >P6h d a j wam zbožje, ha uii hiše'rn lepše.
ćijanskim khwalobnym Wašnju wudź lił, a ', Wy "pak hercy mi wotřje zapisk'yjće jia
j c j jenož na kvötki.väs k ducllownoinu p o w y „družba" zomnu k rejain p o j ř e :j a was .
žohnowanju wot s e b j e pušćti>'.
. •
njeprošu na jednu n y u ani na d w e , halje.
wof wječora hač do ra'nja, tiudźe to waša .
Nawo/.eń a n j e w e s t a tu pred swojhnaj
staršimajp.oklaknjetaj, kotrcj/, woliuinaj rucy QhAyäia."
H e r c y pdčnii hrav:, drtižička z družbu
nahłowu połožiwšijej žofmwjetaj, iračož woncj s t a n y w š i swojimaj. s'taršimaj eo podźak- r c j w j e . a l j c j e n tri kro« wo'koł, potöm družička hnčdom wotbełmje a jirinjese k a ž jirjcwajo,. riiku hubičkwjetaj.. J ř j westa w.ot»
'dy nawoženi, tak t ž netk družbje podoinnp
stiipi k s w o j i m bratrain ha .sotram, zo b y
rubiško a rözmarinowu halzkii, kbtiruž s e j
so z nimi rozdźeliła. Tt'śo to staijje so na
w a z n e ha přiho.dne wašnj.e. tdk zo, wyitćy. Ayöp, n i n j e k a ž nawoženja. na kłobuk přitež hosćo, so z r dka phik'imja zdźerža.
w j a z a ; woboj mataj na kłobycy dwoji
Nawože'njh po döstatym po.žohnowanju dołhi bant ha wulkjti s e k l j e , najbölje ćerna stronu stupi. Netk. přindźe r d r u z ! c k ä "
wjpfte a b y mödre, k o t r e ž z rubiškom a z
n a b łym talerju r j a n e rubiśko njeso, \ve
hařžku nawoženjej n j e w j e s t a , dnižbje p'ak
kotrymž zawalena j e poHohea dołłia roždrtlžička kupi. Rubi-ska • dostanjetaj tež
marinowa hałžka, z poz'łotkom p.olepjena, pohońčej, k i ž nawoženju zq śtyrj'omi konimł
ha z huskiini čerwjenymi modryini lia b lymi přiwjezłoj s t a j , j j m a j poda sq tez w j e t ś a
banćikami wobwitä. N a telilej r j a n e tri ' rozinarmowa hałžka 'hać dnil im 'hosćpm,
słowjanskje b a r w y , žkotrymiž' so ;w j e s n j x
ktiždy pak. n j e c h j uiuž aby žon'a. döstanje
lud hdźež jenoz'možno debi. śo tež při
mařli hałžičku. Dudakjej so eer.wjeny b.inp r nim wudebjenju nawoženje njezabudźe..
ćřk na dudki a hudakjej na hnslje p ř i w j e ž e . .
Pristupixvsi družička powtta přitomnych:
„ Budź ' k h w a l ń Jeziis Krys'tus! \Vitain . - Hdyž j e to-wšo ninio, hot'uja so k w č r w a n j u , do pr dka hercy. z a qirni n j e w j e s t ä
w a s wšitkich, zo" by w a s było s t ö ha pjećdźeSat, j a chcu warn wšitkim po rnbičku ha
z - d r u ž b u , družicka z nawoženju, ha w o po hałžcy dać." Potom jdufcy k nawoženi statni k w a s a r j o w črodźje, s t a j n j e pak mupraša so j o h o :
,
ž o w j e vvosebje, a žony z a mužeini; j e l i
cyrkevv daloko, j e du z w'ozaiui; n je wje s t a
„ W a s p a k česny nawoženja s o j a pra'
. . ,
šaia, p r j e d y hač. w a m rubiško z hałźičku cyły pue płače. .
163
J u h l e j bu.dźe so tež n što w o drasćje
rozhnewataj so d w e towaršcy jenož tohoprispomnić hodźeć, k a ž so w e tamnej k r a dla, zo jedha njemohła tak rjanu „ p l e n u "
j i n j e nosy, dokjfclž' jeriož při tajkichlej č e s - m ć k a ž druha.
, ( P ř i c h o d n j e ilalje.)
nyćli přiležnosćach, k a ž na kwasach, pokaže
so tasama njezjn šana w e s w o j e j narodnej.
čistosći.' Hew jak t e ž tu hižno l u d , bohu' - , ' Z b e r k
1
ž e l ! cuzu drastu na so powšeč počnje, při
* Z Pest/I w Wuherskcj zczchuwacze pzikwad
tajkich česnych. přiležnosćach' pak j e so
wdzjcwa,. kak sp Uim suvzi. Jeden c',čfia z Pesta
narodoy wpblek předewšim přemjcnjenjom - yohi so,b,o horneje fnijine po nekotrech nuzne
wobkłiQwał,. lia to w e t a j k j e j p y š j e a k r a s y , trcbnech dzewaczeronv Na dcmpuczu pzijedze won
pzez. jeim fcfnuabsfic wes ,. Hätz ttahbe so seine
k a ž jii źredka hdźje druhdźje uämkamyl '
' N j e w j e s t a thicy k'werwanju nima ničy na „jh'j!" jomu pjtannixi. Czesla ducze fmoju tfćthu
liłowje hj'ežli nčkotre do włosow zaplećene, nnfraji, Ija jot)0';toroarfd) pistolu z woza wntseli,
1
banćiki, k a ž družička. W š č dnihje žonskje . Nubcjuicze tat ffefu czckncchu, zo jeden swoju
maja khapy ( „ č e p e c " m j e n w a n e j — ha to czap/u (iiieczu) zhubi. • Czesla ju zbene ha »vodšanfnć, czcwe podawk rco schwnbskej >vse (Wuhew
dwoje,- potoip hač zadna sw-obodna aby Wu' b.v j y j n f @ivcweńo Nemczow Schwabow liicnu*
dana j e , ' tak zo na prenje pph|ad»jenje
wcdzc>.) wösch'nosczi pzepodacz. Po wulkej pröcze
koždejć s t a w nä j e j e khapje £ , . c e p c u " ) r
b"5' fuhn'f ze zpqna wubudzene — h.itj wcn czapku
spoznać md/.eš. Holcy nösa khapu kulwatu, brilabii, pmjesche^ roon: toho neduschnika chczemö
bełu, předkił.z bełymi caiik'ami wobriilijen'u, .ducze zpozyacz, Ze zpod^iwanom, .faf Oo tomu
a zo by l jy'e n a ' W o w j e sedźala, m a z a d y
inudromu muzej to mözno bowo,chczesche czesla wo»
Avulkje s e k l j e z bantow (]kiz tu ,,kalunki x . tzaknecj. —' 'Subntf pada fo wot tzröve burow
r e k i j a } 7 aby 9 palcow šerokich a prez * zczehuwane na pucz. „ Dze dha poczehnemö?"
.tri łohćje dołhich, kotrež ' n a köneu 'rjenje^ woprnscha so czesta czipne „9Zo! dösta wotmo«
j n i o , dze hcwak Hätz k liaschcj ftarej Lize; to ji)
wušiwane sii;
.
Khiipa žpnow rozeziiawa so jeno-ž- p r e z na'cha mč.tcierfa — ta wscho we ha znaje." M o
to,' zo tež. predku z huzkiin bancikom pre- pzistllpichmo k m j ; roona tzmesche swöj Hokus­
će-hnjena j e , a zatly sekle z „kalunkom"- pokus 'ha pod wkzom.wschech stawow wupraji:
„cjt preni. tsjo, 'kij jutse rano pzez wes pćnbu,
w j e l j e krötse lria, hewjak s t a j w o b e j j e d - "
(a czi paduschi" (Czesla jedzische fiiuio dem.)
n a j k j e j . P ř i drutiieh přiležnosćach,. k a ž
— Büro czaküchu z czep.imi h>r roioivami na ra»
hdyž njedxeliL kjemši d u , maja ždnskje*
üo; ,I)a lej jte.ro so pziblijmv.t'ja. Netk z mo»
přez khapu hišćje drohje wušiwane b łe
czu na' nich! — Kmwech h.i r nmech jich pzed '
rubišča wodźete, k i ź w o n i „plenu" m j e n u sudne stow pziwedjcchu, dzc; inözachu jenoj z
j a , ha na kotrymiž sebi přemnoho zaležee
f irt dop^okazanom, zo su pzccze ztero ha zeni tsjo
dadźa! Közdä j e n o ž z a tym ž e d ź i , zo by
tcnnibje böli, dqlschomu
wuncj ha
l pje wušiwanu p l e n u " meć mćhła ha
böchu wesowi, zo do wernej kwrde pzindzechu.
w š e druhje kiž j e widźeła. A n j e z r dka
Bez tem czakasche czesla w Pesrze v.a nuzne lrcb-
4G4
Jeden trojaf befche wo fraju nepjecjela nocjt
ncch bj tuacjeřott), ftj l'echu jomu zahe rano pjincz
ftubili. Po frotfim wobhon-nu fo poka^a, zo cji wo jertej wfe. — Rano cjehńe bäte- ha wozme
b»;c lubjo, f t j bechu zahe tano na bjewo kwatali, seht kruwu i tob je sobu. Pola swojohv woschowo fchwabskej wse pjeb fubom te/ja.
ho wob;k«r;ene, jamoja fo jtem: 50 jo jomu tut
§ Wo feklerni mesta Vcncdig dawachu WONkrnwitztu datiw. — Z'o dha bur mmefche, hatj
bańi) jtutzku jnaptfmom „fweta potcpcüo". Noah
tetii kruwu bafche? woprafche fo wöfchk? „ I
twari swbj kachcj, zromabji wo nira wschelaku
nö, wön jara pwakafche, wolmojt Werne toojaf.
zwerinu ha wotjedze pji poflcbfu. Wulfe mwe§ Khatebralfka czerkej wo Sevilla jo nnjtbebro ha beschcj naftańe ha tepi wscho, jtoj jiweno
tja w Apansfej, ha pöbla tejefameje jo torm wot
ma na swecje. Lub ha zkot pjeb motjamt wo
keklerni pjitomnech koncz beru, fotftj fo jara tia 350 stowpow wdfvfofcje, Totrej jo z nutffa tat
tem wefelja. Hatj Pak iab zahubma tej na la- troarene, 50 möze jeben Hätz bo joho wercha
m pjinbje, wuzbcne so czewe pjitomne lub z (Spitze) höre na fońu jecj! Tajfi torm betbeli
wulfej haut ha w»wasche: mo nide mcjerpiinö, w Kulowe m cj, bha bochu tarn praje pruhu na
jo bö law zahinew! (Law jo menujcze znaiiio fcttach jqbjicj möli!
jich mcitjanskoho wopona). Ta hara üepzcsta,
N a w e z k i .
dvjz'Noah ttepjinbje; ha lawa z wobe itetvutjeje.
* Wele janbjelskich proznikow, b okelj bvmach
zanu haru ha revolucziju ntmaja, pobawaja fo
bo Pariza, bokelj fo nabjijeja, zo bubje tam wo
frotfim tjafu wulfi nenier naftacj. — C j i bonabne ńewedja, zo Franczowfcze janech pröznech
pzilabowarow ńecjerpa.
S Ztvj chcze rabe webjecj, zto SoczialiSrnus
ha Koinunisrnus jo, tomu porutjirnö f tjitanu
fitijft 5napifom: „ W a S ist eigentlich S o c i nllSrnuS u n d C o m u n i S r n u S unb w a s dezweckt biese P a r t h e i ? wubate wot Peter«
manna; Waimare pola Vogta.
Tön kup mojoho w Hörfach pola SBotflccz
lejjaezoho pola wot 215 ruthow pjcz piwarcza
Schowtu z Worflecz jo z 24, bnu meje zpabnew.
Pjichobnn wutsru 4. junija bopowbüa bjesaczich
bubje tesamo pola forcjmařa Pecza w Hörfach ^
notra pjebawane; na tjoj lubozńe pjeprofe
Michaw Horeng
Rabwora.
•
"
"
•"
Jutse röetjot wosemich zi^eje' bub jfe ferbffe
czerfwinffe towarftwo zhroma^jiznü na schuli.
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwaczachu:
2ßof»a
Körcz
Rojka
Pjencja
Jecjmen
WöwS
Roch
|
terchjna
Nischa
P w a c jizna.
tl. | nfl. | tl. | nfl. |
7«
15
2
2
3
4
274
m
1
1 27;
22 £
15
1
1
7;
15
2
2
10
Woicha |
K 0 rcz
tl. | nst.
2
134
4
75
25
1
10
1
2
12ł
äßofa
Jaistve
Hebufchfa
Berne
K . butre
Cjischcjane pola Ä, ©. H i k i .
tl.
2
4
2
—
—
Nischa
[ eřeDjna
Pwaejiznc?.
nfl. tl.
nfl.
tl-,1
121 2
72
2
27 } 4 20
4
10
2
224 2
—
20
25
10
—
114
nfl.
10
25
m
224
11
8. dzen junija.
Tziswo2 S
1
Letnik S
JutnihKa.
»SS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
W o z j e w e n
o.
zeno, joho ritcno, predkstojerstwo ha druhich wuzDokelz tcj po provizorifkim wolbnei» zakonu wolenech zastojnikow, wotpoladano, wustawki,
wot 15. nov. 1848 wuzwolenej komcre so roz- toho runa tej wschttke pozdzifche pzemencna mif*
puzcz'lcz derbefchtej, bti jo JTrnlomffa Majestoscz dlehe w 3 dnach wot zawojena towarstwa habo
wobzankwa, te po §. 61 jc. wustawskeje lisczine wot tech pzemenenow litzene, poltczajskomu zawot 4. fcpt. 1831 wobstcjacze ftnroe tv tem sa­ stojnstwu wozjewiez, jomn tej hewak na prascheno
mein zestajcnu, tv fotrćmj bechu froimibnomu sej- wotmolweno dacz.
inej icta 1848 jremabjene, k wuradjenu ha k wuH t z o m wobstejacze towarstwa maja
jl'dnartu nowoho wolbnoho zakona ha nekotrech tute wozjeweno h a t j do 21. j u n i j a pze«
druhich, za krajne lepschc nuznech naleznosczow k p odacz. §. 20. Ziejsu zromadjizne towarstwa ht­
poradnomu fejmrj f 1, jufiju t. 1. bo Drezdzan po-zom bo predka po tjofu ha mestnofczi pzez wuniowaq.
stawki postawene habö wöschnosczi zromadne woW Drezdzanach 3. junija 1850.
Z r o m a b n c m i n tste r st >
vo
Dr. 3fd)infki. ^ Friesen.
W «k a z
towarstwo ha zhromadzizne nastuvacze.
(Wuczah.)
zjewene, da ma so wot predkstojera közda zromadzizna k najmenschomu 24 hobzinow pzeb jeje
z.ipotzenom policzajskomu zastojnstwu wozjcwl'cz.
Tosamo pwaczt wot zromadziznow, koircz so w
bruhim tzasu ha na druhim mescze, Hätz 6o do
predka postawene, dzerza. §. 21. Jenoz samostatin
(disposiczionscze kmani) sniebza na towarstwach dzel
bracz. §. 23. Towarstwa kotrechz wotpolabano na
zjawne naleznoscze bzo (poltttffe t.) nesmebza hako
§. 17. K zawozenu towarstwow bowolnosc;e tej fobu zwazane zjenoczenstwo wustupicz, pobotzne
treba nejo. §. 18. Kozde towarstwo, kiz so wo towarstwa zawozecz, habo z druhimi towarstwami
zjawne naleznvscze stara, derbi wnstawki spisacz. do zjcnoezenstwa stuptq, dokelz towarstlvo hatten
Predkstojerstwo tajkoho towarstwa ma joho zawo- k teniu prawo döstaiie, dez jo wot stata wobtwer-
1G6
bjcne. §. 24. Towařstwa ftj pjecjiwo tutej jafajnt
skutkuja, maja so wot policzije rozwazaej. Tcj
ńejfti jenoz prcdfftcjero ha pismawebjeřo, hale tez
wschilcze sobustawe, ftj na tajfej pjecjiwnosczi djef
wzachu, tohodla zamolwicji h. t. d.
ffn ftroita fpřjitoje tulcj krotjel ja nusnu ha za.
fonfftt. —
9ti q tiivi'iv ücfpofejitofcje jo tej ton
wufaj wububjiro, ftj toivarstwa ha jromatjtpe'
nafiuya, ha wot fotrohcj fmo horefa te najwajnische paragrafe sobudzelili. Kojde spöznaje, zo
jo pjez ńon taf menowane praivo swobodnoho
zjenocjena jara pjitsihanc. Tej nasche zjenvcjene
ferbsfc towiftma ttcfmibja w.icjć pod hwownem
Swetne podawki.
towařftmom zjenoejenc moftaq, hale ma v.etfo
S a f f k a . Poslcni tedjen nejo bez wajnech
fojoe samt) ja so ftacj.
podawfow wotejfchow. Be; tajfimi prenc mesto
Dale ma fo fpomnicj zo jo tcj fmcbobnt
wobfhowa rojwazano drezdjanskoho fejma. Haij
cjtjcj bo wlijschich iiiezow pofazane, pjez to, jo
runt'j so ta wecz ńemojna nejbafche, da die sebi
jo frajffim direkcziam bo mocze bäte, jkobne tjif»
fforo nichtön möfliw nejo, zo jo tafama tak
ton tjasopisow precj wzacj, ha bej fo to tft frotj
bli;ko, ha duj jo tej föjdomu nenadjicze pzischwa,
stawo jo, tjasopt'S habö noisin cjele jofajacj. —
faj Luv off z jafnech nebeS. M o prafchamo so
Woblejenski staw w Drejdjanach ha wvkolzdobne najprede: „ K a j f e w i n e f u ministernofcjt jo wuzbehnene.
stwo f t u t e j w a j n e j krotzeli hnawe? Wone
Kral jo roujiffcj hypothcksfej banqe wob»
wozjewi tefame ha praji: zo jo wetschi'na f.jma wutwerdjeno ha tej tu bowolnoftj bam, zo sme za
jednanu tech najwajnifchich prafcheni napjecjo sta50,000 tf. banfnotow wubacj. —
wa, zo fu nefotre majnc zafone nuzne, fotrecbj t>la
Pola mestatzka P e q a w e su bez fafsonskimi
ministerstivo z tajfim fejmom nebe pjrz jene pjincj
jejiicnii ha priiffiint tvojafami pufi boli. (To
mohwo, zo nechatej fotnote f nowomu dowej swo.
scheri.)
ju dowolnofcz barj ha t. h. Ministcrstwo wu«
P r u s f a . Zefeloga jo w frutem pjepötanu,
praji te pjefwebfeno, zo z tajfim fcjmom f i j jo
tola jo wschednc bölc widjccj, zo jo ton uiuj
po p r o v i z o r i f f i m wölbnem zafonu wuzwolene,
wrötne. T c j wHannoversfej fu jcncho pjimne'li,
ncmöje zbojomne zfutfutwj, ha fral jo tohodla
f i j jo j Londona pjijew, wulki nöj pji febi wedw,
frnjne stawe wot leta 1848 powowaw, zo bö z
ha na prafcheno „tjohobla pucjuje" wotinowiw,
nimt nowö trajacje (dcfinitivne) wolbne zafon
jochcze fraloi» jlönczowacj. Wön jo na pttcju
Postajiw, ha tej nefotre brühe n u j n e nalejnofcje
bo Barlina boro, zo bo tarn zcipotjaw. Tej tu«
wobsanfnew. T a najwajnifcha wina pswowanu
ton tjrootvef jo wrötne. — Tcj bo kralowffoho
tutoho fejma jba so ta bdcj, zo fo ministcrstwo
robu Rofensteina pola Stuttßarta w Würicmwot ńoho fkcrfcho k poztzenu nowech 16 millionvw
bergffej jo fo jeben wrötne wobronene nutS dodowolnoftj dostacj nabjije. Mo pjistajicj ńctře» böwaw.
bamö, zo powowano staroho fejma jara wfchelaW Prufkej fo wfchitko jawosne k wöjne hotukim rojfubjeriam podlcji. Opposicjia bjerji to za je. Wojsfa cjahaja rontabu, ha tnwbjizne fo
pjeftupeńo frajneje wustawu, ha meni, zo berti porebjeja ha je wfchčrn nujnem wobstaraja. Tak
so ministcrstwo tohodla wobfforjicz; ministerial- n a pj. Erfurt jara z fhwatkom wobrcticj'n, ha wo-
107
kowo Weißenselsa berbt l hwo za 60,000 mujt zpobjtwacj. Dokefj Pak fnatto zade'n wot was,
postawene bocj. Pruski kralchczek najmenschomu
khiba knezaj zapöfwanczaj Czej ha Jezorka tu
hotowö stacj, berbjawo«li k wojne z Rakuskej
frnfnofcj tube fam je fivojtmaj ivofjomnj roibjtro
Vjincj. —
ftejo, bha chczu ivarn tola tc tiajivojntfcfce wkzc
Wot Warschawskich konfcrenczow, kij böchu
tiez ruf cm ff im khcjjorom ha trctpcfwünemaj Ra- trocku wopifacj, zo bofcbcje tola wedzili, zto jo
fufft'je ha Prusfeje, rimmjc|e pruskim prmczom po prawem w Lipsku f wolabami bnvo. Wfchüko
ha ministrom Schwarczenbsrgom, bjcrjane zhoni« wam na brobne rozpisacj ho Dcpötorbiuj üemoju,
mo tak wele, zo jo fo MikwawsÄ pjecjinw wej- httoak mohro czewe fnijft tuet tfje wccze pifacj.
tte wuprajiw, ha tomu je fuvjtm n>pjccz>lstwom Mo bjemo romabje bo toho wilkoho hvamta,
rozew, fij bubje najpćcbć tesaf cj.il'.nz. Pruste bjej fu te roeqe nuifmabjene. To jo taf meno»
su jara z tcm spokojoin, zo c;ar jich un i o ne wana „ c z c n t r a l f f a h a l a " , haflej janbjene l to
habo zjmocjei'istwu z n kotremi w rchami napzcczo jatoojena, htjcje pak nicz cj le botroatena, Jow
neftupa. —
febt za jtert fteboriie maw bittet kupimo ha po«
Tej w Pruskej fu nowe wukaze pjifchli, kij tom bjomo be wfchoho stracha po jenem fkhobje
ftvobobne cjijcj bo wuzkich inezow zapokazaja- höre ha pjinbjemo bo prenej jftroo, bjej wschelake
Kaz wröczswawske nowilie mma bubje netk H6re,
pjcbjena, qroorne, jibu, womu ha wuwöchlowaue
hatj jo bo mcrcza 1848 bbiro. Tak zle tola ni«
bjčroa wolabamo. Sabaj jow leja 40 pafmotv
be nicj, faj na Hayli. Tamnifchi khejor S u l u k
cjenkoho pjebjena, kij romabjje jencj jeben jenitjki
ba mcmtjcze jenoho spisara, kij b nowe fnijfi
Int
waja, tefamo je jena mawa 12 J tstara holcza
pjccjiwo ńomu ha joho manbjetffej zj.urnoscji
z Königshaina pjabroa. W bruhej jstwi naS wfche»
pjkpabaw, bo »atacjeje smowe cjifnecj.
lake rene zestajane sw cz , bete woüacze möbwa,
brohe wolije, wubeme batbe ha bwdskotate freftaUj«
P^emösne (industriski) wukwad w Lipsku. zwesela, jow masch tej pruhi wschelakich jitow
Tjohobla fo lo tla lelfa wokowo Swatkow ha btćbneje mufi. Tube jo nejto za fureřow,
ludjo ze tufft'd) könczow bo Lipska honachu, zto menujcze czigate habo furawfi, blescha roina pobla
tam tla tajfe bjirone bcfche k trolnbamt? „Pje» tej ńepobrachne. Labaj jotolej masch lipfchcjansfu
mvfne rcuhvab! Zto to jo? bubje fo ton Habo kalholsku cj rkej z cjokora taf řeńe wubj wanu,
tamon praschccj. Ja chc^u cjt to prajtcj. Pje« zo b6 najrćbfjo bo ńeje zajschvw, nebö tak moltjka
mvfne wtikwab w Lipsku n'obstcjcsche z najrcnfchtch bowa. Aajke tainlej řane frone wot krestalla steja
pwobow tjroojecjqe wuschiknoscje, z najroubcntt- ha jow mawo swet'zatka wot schokolabe! Tola poj
schick bzcwow ze wschcch nemsfich frajoiv. Wele bale bo tfecjej jfüve. Jow steja wschelake Weeze
nebjcl b chu tubc w Lipsku tute bjčroa Ha noivo wot blacha, swetjniki, lampe ha kosejowe talerfi
»uunamfańa w řanem wilfim twnteńu lmifiua« wot blacha, bo fotrechj su wschelake řane znaiitejfa
bjene ha rozcstajene, tak, zo möjesche febi je fojb ha rřjtcjfi wot perlmutterow zasabjane. W jtwörza tuni pcnez woblabacj ha so na frofntj poschi tcj ha patej jstwi namafamo brohe tjafniki, f t j
t ch wschelakich w czow zrabvwacj Ha so na rnu» na zcjenuch wokowo wtsaja, porczelinowe schalki,
drostji ha na wuschiknoftzi tjroojetjoho rozoma khane, znameüa ha wschelake froctjatfa, wscho z
168
pörczelüta. Labnj tamlej na zczene wisa tajfi rane te najratjche ivöfno fhojtuje? 575 toleřom, to
wobraz (Bild) tön jo na blach niolowane, oh bomach pola was fhejfu ha poto za to böstanesch!
fajfe lubozne bezwotja tla tej ianej holtjcze ma» Oh faf rane jowlej jebeii flaver stoji ha faf reue
tej. Aaden dziw, zo jo so bo neju tej nasch wu- so na nim piska. Haj, wön tej 500 tolcř ptvacji.
jiljan ftubenta f. S . zalubowaw. Netko bjomo Tamlej stoji jeben fhattapej za 32 toleřow, fłj
bo schcstej stwe. Oh faf řane fchalfi, taleře, zklencze, so rozno rozejehne, bej so tta non lehnefch, tarn
nopajfi, hornetjfi ha farantjft jow wulabarn. zaso frasne fhamore ha ftolcze, f i j fo taf bwoffoJowlej lejji petzene höjb. Ach, wön jo jenoj z taja, zo mozefch fo w ntch wibjecj, faj w jpihelu.
pörczelina taf fhunijtne wubjewane. T u fteji tttawa Jow mafch guitarru za 34 tolerow, hatmenifu
lefna jönfa z tajftm beroem fchlelberfom ha laj za 25 toler, tola pöj bäte, mo pjinbjemö bo
tez tön schlewerf jo wot porezelina ha tola sebi roilfeje zate, f t j jo powna pwatow, rubijfow, za»
najyiebe moflach, zo jo wot jtbe. Pzez febmu tt jfow, schawlow, woritanech ha jtßjanech weezow,
jstwu trochu fh tfe bjouiö, wfchaf tu bafe nitjo Hotowech fholowow, laczow. suftiow ha toho ruńa.
ńejo, haij jflcncze do wofnow, jflentjane farane Tamlej widjtfch baniast sWujicz ze Schunowa,
ha toho rtma. W o wosinej ftj »vi wschelafe pji- jow tfane pwate, tarn zafe ze zwotemi ha fleborprawa wibzimö, wähl ha jelepte Instrumente, fo* ltemi rojttjfamt pjepjed^ene rube, te fo nalabacj
irej trebacz ńewčnto, jeito ton tzafnif tamhlej na ńemojefch ha bej fe po cz wej zali wvfowo pokhozczenechczew m cj, ftj czewo leto ja fcbu bjo ha bjiw, bha bo najrabfjo zase wot pr dka zapoljaw,
so jene köjde nowo l to nacjahnecj rieba. Zto hak to ńet'tbjo, bale berbifch, po skhobjt höre hä
ej tola tjaftitf pwaejt? 120 toleronx To nitjo mafch tjinicj, zo febi hijcje te brühe wecze rovb»
ja naS ftejo, pojmö bo bjttbateje jftive. Labaj jenvj labasch, pjetoj Hätz botal fe leborn jtwoite bj l
pjecjelo, fajfe fu jetv zwote ha siebente tjafntft, wibjiw. Te fe fnano zvröczne ha bo fo rafcć
fajfe lefatffe inftnimcnte, nozicze, fhlechcje, johwe fettem, t ja laj, Hatj po ffhcbjt boře pjinbjemv, tarn
ha noje, zo mohw so nabojeej, bej wopomiiifch, bajerffe piwo pjebawaja. Mo bjomö itinto wilzo lefařo tute Weeze wfchilfo pola tjmojetjich fho- foho tormowoho tjafnifa, fij tarn wifa, bjeij fo
roscjow naroejuja Ha z turnt tjnićjetje cjeiva pze- skhov höre wije. Te fo bjiwafch, zo tonlej wilfi
potuja. Labaj jow mafch tft piwe, z fotremij tjafnif tej minute pokazujc ha jo so köjde raz
tvont fhrome nehi pretj rezaja ha tamlej ftfjn mawe folefko wobwerltte ha znjfrctji, bej jo zaso
zeperabwa Habo freft wot schponfkoho zejtna, po mimitd wolbejawa. Tola po ffhobje hoře! W
fottechj mojesch potom fhobjicj, hbej senohuwot- pr nej jftroi namafafch jelesue fabat, fajfimj fu
bore, habo ńecha so cji to, da mafch tamlej fo^nebe recjeřo fhobjtlt; wschelafe forbtkiha wot wttkow
janu ttohu z herami, fotruj mojesch so wobucj ha toite wčcze tub twoju febjbliroofcj na so fejahnu
nichtön ftebubje wtbjicj, zo mafch fupnu nohu ha tohobla bale na te wschelafe bjćcjacze hre, ftj
Tola mo bale bo bjefateje jstwe bjomo ha wibjintö fu jow tej wustajette, ttefebjbujvfch Haie fhwatafch
tube taue wćfna z r.tnemi wobwufami ha z ra- wele bole bo bruhej stw , bjej bliba, ftolcze, wawfi
ttemi jflenczami, na fotrrj fit rane rojitjfi ha ptatjfi ha brüht bo bomu ttuzne napořabf nabeńbjefch.
ha rote mvlwane. §to sebi mćftifch, zo jowhlej Jowlej mafch tft bltpa, fattapej, fweljitlf ha ne-
169
fvtre ftolcje, f i j fu tvot jelenaczvho rohu.dzewane
i)a hromabje 500 tolerow fhojtuja.
taflej ja hajnika böwo.
T o bb nejto
Te bliba ha ftolcje fu
jiira wuschikne z roha wudzewane
ha na mesto
nohow wldjlfch wllke rohistarech jelenow.
(Pjichobüe bn(f.)
3 e Serbvw.
SB Budefchine 8. j u n i j a . M o smö w
naschej Jutnitzcze nekotre dopife, f i j mcjustajcno
nastupaja, wozjcwili. Hatjruiiej bechmö pjesw bfeni, jo nichtön z naschoho tziiarstwa pjecjiwo
tutomu ftaromu fcrbfkomu waschnu nitjo nima,
da fmo tola tej jtbe'n taj'fi nastawf dostalt, kij
fo jara horcze pjecjiwo tomu wupraji. Tonfamon
jo I r i n a , zo hijcjen fo jeden krocz k tutej tvcqe
wtoqimo ha j u b l i j t rozpomnimo. M o nimamö,
f a j nasch Vjccjd S . w 9t. mejujiajeiio za jane
fiiu'fchin' habo djccjacze uuifchüo, ino bjeijimö to
wele fker'cho za nejto pjistojne ha fhumlobne.
T e j jo lialčtne fivontjfo fnchowu pwachtu nafchich
polow roziawo, ha zemnu fforu naschich wukow
rojwamawo, tej fo ivfdutfe hona w nowej frasnofcji zel'olja, ha btvojrjata ranoscj na3 wschtidjo»,
nńta djej posttipimo, z jenem fwowom, b j naj»
nttschi wfch ch iii faczow, fm tfojta meja pfchinbje,
dha roztaje tej tjwojetja wutroba, ha zemfka ffora
yabt'te wot t'u'je. Tej wona tjuje nowe jiweno,
ha tvefeli fo. Ha tuta wefowoscj khwali toho,
f i j jo to wschilfo taf reńe ztjiniw, haj roona jo
bjafomne fhčrfiifch ja joho bobrote. D rbjaw
netf n chton naschej ferbffej mwodoscji to za zwo
m cj, bej tej wo na frooju wefowofcj na tutem
rattern tjafu, na tutem horeftauuitiu natare wopokaza, pjez to, zo řane zelene, je zidjanemi ru»
bizfami, bantami ha pozwotkom wtidebene meje
ftaja, ha febi pödla znrejtve. Wo tutem waschnu,
! i j bc btjom zastarsku pola Serbow wujiwane,
neda fo aiti n jto bjecjacze am' nepzisto/iie namafucj.
Precj bie fo neda, zo jo w prebawschim tjafu
wele üebufchuofcjow pvdla fo ftawo, zo fu f . v i mejti na czuz ch gruntach franelt, zo jo jena weö
tej druhej meju podrubacj pötawa, zo fu fo p j i
tem hufto l'ili ha brühe tajfe i'uffutfi. Toho pak
fo w » tsischini tjafu wot itafcheje scrbske mwoboscje
bojecj ńetiebamo. Rech fo tohobla pjecze fp wa:
Zelena ta meja
Serbfka lefna reja
-ffiroa f ranom »vefelu
Duz hotuj so te iane hottjo,
H otuj so na rejfu
3 pachowom tta trawnifu.
§. Ze f a f f f i c h delan. D j bt-ch jat'tbjenu
ńebjelu Sutnitjfu ha Tybj. Now. pjetjitaw, potja
so me moja manbjclffa taflej praschecj: M . — ,
nesteji bha tarn tübje nitzv, beh' bbje w f i n e t j f e t z a n f k e j K u p e l i fonczert? J a wotmojich na
t o ; Ne, wot toh' tu nttjo fpownene m j v ; to bu»
bje fnabj haflej j a tebjeń. D j pak pjed wetjoroin bubefchlnffe nemffe now ine tjitach, bota«
bach so, zo fem fo moliro, dokel'; tarn nawejt wibjach, zo bubje fonczert hijo pzichobnu (n tf zanbjenu) ńebjelu (2. junija). T o me jaroofńe titer»
zafche (ha ntoju jottu tej, bej j i to prebftjitach),
zo je ńejfćm prebe zhoniw, bofelj bchtnojtarn tola
tej na tajkini toefelu rab fobu bj l brawoj! Taf­
lej moje so traj hijcje wacze Serbain hicj, fotitj,
faj ja, najpřeb Jutnitjfu ha Tybj. Nowiny, ha
wele pozbjisch o haflej tum ff e nowine tjitaju,
Habs bubefch. nemffe traj czele nicj, faj moj pjecji'l f.B . — Toho bla bowotimo febt na k. B eti­
sch a najpobwolnischu proftmu f t i j n j : „won chczew
taf bobre boej, ha pjtchobne tajfe ha druhc wefela, fottej cheje swojii» hofejam pzihotowacj, na in
S e r b a m tola tej pjej naschej dwej s e r b f f c j no­
wine wozjewicj baej!" To so tfla wot f . Benfcha neda m vsltcj ,
zo bo Won na in Serba in t'te»
170
chaw na techfamech sobu bjel bracjbacj! Ne, mo přebe tjinili ńejfcje! Ja paf bčch pzepokazane, zo
dzm joho hako horliwoho Serba ha pfchcc'zela wo to beie mćjccje, faj fcje to tej tictf zjanme
bopokazali. Wostancje tej pjichobne pefue pji tćin,
wickiikich Serbow dere znajemö!
§. Z P o l ct. SBele tjilařam Jutnitzki bubje ha pisajeje z wafcheje wse ha wofolnoscjc drud
znate, zo so w delnechSulscheczach (pola Ku- nejto bo Jutniljki, wofobne wot pjisporeita Set«
lowa) rann khapawka namafa. W o tejsamoj so bowstwa pjez pilne tjttaüo ha pjez pjistup k Matej druhde fernste bjerja', beh ha faf hufto so t j i c z e ferbfkcj!
to stane, nam ha nekomujkulij znate nejo. Dhe
§. Z K u l o w a . Wonbai'to jebjech ja bo Klöjböcklno to zhonicz mölt, bö nam jara lubo böwo. tera. M d j putj tiie webjesche tej pjez wesku
^ t o j to we, nech jo tola taf bobr , ha nam pjez W a f f . Dej fo f ńej pjiblijowach, taf rite zwoJutniijku wozjewi, beh ha f a f hufto za leto fo Iom nutö pabje, faf be tafama nedawno w Jutto belnech Sulscheczach femsche bjerja, ha hatj fo nitjcze hafo jara řana, ha — jtoj so mi wosobne
spobobasche — hafo bobra jerbff a weska wotarn tej deh prevuwe!
ptsiino. Ja febi moslach, pji tej zfwabnofcji
§. 3 r a l b i t j a n f f e j e wofabe. Dej besche
bubjefcti fo wo wfchitfoho tarn netf fam pjepofawo 21. tj. Jutnilzki z W osofej (pola Kamencza)
zacj nucj. Ha Jej! ja itamafach tarn wo praw»
pifane, zo fo tant tola je na Jutnitjfa sobu tjtta' bje n'fchitfo taf, faj bech je prebe tjitaw! Haj,
taf rite to jara zwefeli; toho bla be mi tej lubo, hijcjvn wac;e fem tarn wibjaw, jtoj jo so mi wu«
zo bech fo wo lern prebe mclttr. Dej Pak potem trobne spobobawo. Ja wulabach na fćjb rn wotcfjei't pozdjifcho zafe pisachu, zo rnaju tarn taf böblenu bomsfe tjiswo na iancj nowej tafelljczc
wele Jutnitjkow ha Tybj. 9?oro., zo itiemoj jeje ze serbfkimi barbami! Wosobne paf so tili lu«
je moj zc Schibafcc; Michawom sobu tjttacj, taf befche ta frafna, notva, czele pozwotjana 33 oja
fo mi to trochu na smeschf zpobobne böcj zba! m a t t r a wo frcjbj wfe! Wone bo tej jara pji«
Zwutrobnein bjafom moj wasche bcbrowolne po- stojne bvroo, b h bochu nepjejfulij btubje sw. fjije
ffitjeńo höre wozweritoj. M o j bubjemoj was, faj ha brühe fröctjatfa, na fotrechj nitjo wacze nehijo w ftjc, jforo toopotacj, ha potom bubjemoj wibjisch, hflbo fotrej cz le hroinabu pabaju, paf
ponogene, habö paf pjez czele nowe pjcnieneut
fo wot ivaftfceje pjecjelnofcje p^epofajacj, ha tej
boli!
pobla tvot toho, jo macje taui woprawbje taf wele
Zweselene jevjech tietf z Waffa won, buj wu­
ferbfkich nowinvw. — Hale, zonezabödu, hijcje
labach na jene bobo ptebe fo p u t j n i k ftojo.
nejto. Dej fcje wo taf horltrot Serbja, taf jo
Zforo za Weste bjerjach, zo bubu tej ferbsfe
jich bře tej trefcjt praje wele wot was fobustawe
napifrna na itirn roulabacj. Tola, wujv! tu tite
„Matjicze ferbffeje!" Ja nabjiju fo z westoscju
zheba! Te tarn bohujcl mdechu! Rune tej tarn
zo bubjemoj tcj tuhbe ze Schibafecz Michawom
jeben waskowsfi bergar nlnto bj 'chc, ha ton
tefaino wotmojerto boftacj, faj tarn pjt Jutnitj- mi roobfrutjt, zo jo to jenitz'ki wasfowski puijfach! — Zkontjne ńecham zameltjecj, zo jo fo nif. Nö, tjim lojo bubja so pot.ijfim na non
mi moje wotpolabano beře rabjitoo, zo fem was ferbsfe naptsma pjistajicj hobjecj! Ja febi toho
menujqe pjej swöj wönbowfchi naftawf nawabiw, bla bowolu, Waskowljanow praschccj, hatj hij­
do J u t n i l j f i n e j to P t f a c j ; to jcje wo .tola cje so jaben wot ntch ńejo bopowniw habo
171
jHKijtw Hdniftfłnjtcj, jo böchu fo nn jich jcnttjfi
pucznik tcj vrcijc rutjio f c r t ffe iniplsma vi' 1
ftajicj dali? Habö tnnju Iraj irvni mćf(e, böize
cjelc neue serbsko-iicmski putznik ftajicj dacz?
Haj, wujo Michale, to t f j ncbo nitzo nnipo bow.
S ł ow j a n s k j e n a r o d n e w a s n j a .
(Dalewjedźrnje )
Na sijl njenoša do cyła žadne paćeřki
h a b y pjenezy, jenož źidźane rubišćo— na
kwasu ćerwjene, často z e złotymi rožičkami wušiwane — wobwija jich šijn a ramjenja. Dalje noša při kwasu štałtk aby „žiw o ć i k " z płatu najdrdžšoh ha najrjenšoh,
z e slebornyini a złotymi rdžičkami wušity,
paski přez rarajenja njendu, m sto nich
majii drohje banty 7 najbdlje čerwjene z pisfinymi rdžemi, kiž so zady z e seklku k
stałtowym rdžičkam priwjazuja. Tonhlej
štalń'k j e předcy kusk hužii liač žiwot,
tak 7.0. hdyž so pr dku z e šndrkami hromadu zćehnje, b ła smuha zwostanje, hew j a k j e štałćik wšudźom z drohimi slebornymi pdrtami wobšity. Ildyž k w e n v a n j u
aby hewjak do c y r k w j e du; maja tež k a b a ćik (pjezelk) na sebi, z beleho suknja (suknjanoh płatu) z e š r e j brainn w'obrubjeny.
Tola tychhlej kabaćikach rady njekhodźa,
ha jenož, hdyž j e wulka zyma haby puć
wot n j e w e s t y k nawoženi daloki. jdn. haćruniž j a r a njerady na so tyknu. Najspodžiwniše pak zezdanu so kdždom, kiž tuhlej drastu pr ni kroć wuhlada, jich s u k n j e , jich krotkosćje a jich mnohosćje dla.
Wone dosahuja jenož mały kusk podkolena, a j e d n a jeńčka ž o n s k a , hdyž so na
k w a s h o t w j e , wobleče s o jich wokoł d w a -
naće aby sedmnaćje; woni přitom njejsn
zlohkjeho platu aby kortunowe; najzpddniše, — kiž pola nich „ ř l a n d y " r e k a j a —
su łomjane, potom polłomjane, ha n a j z w r s niše tri aby štyri, zlohkjeho a l j e drohjeho
platu. su njesm r n j e š e r o k je a delka z
rnodrym štyri palcy šerokim bantom W e b ­
site. Pola n j e w j e s t y ducy k w r w a n j u ,
dyrbi najzwjeršniša suknja s t a j n j e čerwjena być. Dorna noša tež f a l j e , h j e w a k
pak šorcuchi, ha to najbolje čerwjeno-bčłe,
husto z e židu přetkane (połžidźane) z b łymi bantami zady z w u l k j e j seklu p ř i w j a zane. Štrympy ( „ p u n č o c h i n o š a cerw j c n e , črije su čorne z wuzkimi a l j e w y s o kimi klockami, zady a pr dku z e zelenej
seklku wudebjenc.
Nawoženja rozeznawa so wot druhich
kwasari jenož přez dl žšu rozmarinowu
hałžku a přez banty na kłobuku, k a ž t e ž
prez to, zo j e s t a j n j e w d w maj suknjom a j , hdźež druzy hosćjo jenož w j e d n e j
sukni aby w płachću Qnantelu) du, k o t r yž
tež w lećje noša. Na hłowje ma nawožen j a kuhvaty kłobuk z čoraym somoćanym
banćikom wobwity ha do r j a n e j e šnalki
zaeinjeny. pod kłobukom pak ma hišćen
ćepičku ( m e c k u ) bornjež runje w l ć j e
byłoj kiobuk p a k , zo b y delje njezlećat
j e z eornyin židźanym banćikoin pod brodu
přiwjazany. fcepićkaje z čerwjeneho s u k n a , z pćrtami ha z e złotym čećikom, z
čornej wudrowej kožu wobmbjena. Wokot
s i j e ma čorne rubiško, zpody njeho pak
b łe, w o t kotrehož jenož mała ćeńka smužk a horkach widźeć j e , rdžki čornoh rubišk a w i s a j a hač k wutrobje delje. W o b l e -
172
čeny j e w mudrym locu, k i ž j e kołwokoł z
čerwjenyin suknom w o b š i t y , knefliki su
žolte mozasne a b y pozłoćane, h a j a r a hu­
ste. T a k s t a j t e ž wobej sukni inödrej
z čerwjenym płatom wobrubjenej, z e žoltymi kneflkami posadźanej, ha dosahujetcj
hač k kulkam delje — při tym žołte jelenj a c e kholowy hač pod kolena, ha w y s o k j «
skćrnje, — w š o to tyinhlej krutym mužom
j a r a luboznje přisteji.
(Fřichoduje dalje )
D w e basnitzcze'.
(Wot H . s. )
N o b l e h a kapon.
Pzed bröznu roble wo kwöfku
So z wtlfej haru wadzachu.
Jedn pzemocz druhoh l)iuujc:
Te zwodzijo! te paduschc!
Duz huse, katzki nazdala
Tam czipne wowe zbehaja,
Ha honak, hetman kuracze
Tain czeri ladacz horliwc.
I e d n a n s k aj b n .
Toi ka, netta, filakS bechu
Neporadne psowiika,
Bödlachu pod jenej tsechu
Jeden fńej je zastara,
Hille wöjnu ftnjnu raoja
Ncpokoj ha zkeredu,
Djensa dre so wnjednaja
Jutft jnfo japotjnu.
Tute nedotjinki zwadne
B e l l a ncde proschachu:
Bratse, te ma'ch dare skwodne,
Tzin bez nomi jebnotu,
M o wsch.ikchczemo iwoju radu
Wo N'schcm Moliie poswuchacz
Ha te^ khostano 51 nafu
Chcjemo z ttrojej riik^w bracz
Bcllo jedna. kulne swari
Nowo zakon imiftciji,
Hale j'el wön khezu twarr
Kiz so na noh powali. —
9ta ńol)? — aj, zto btllo jhoni
Za tu pröczu jcbnarifu?
Pzezjene po swojej strom
Wschilke jobo kusachu^
#
*
*
Kiz so dzensa noscha, koscha,
Juise p eru, j e r u so,
Tech faj jara tede proscha,
Nezwol jtbnocj, bmtsiko —
Tajkich jcdnacj nejsu fmafu,
Kajawc^e tam newundzcsch
Kaz t f j unibfii wewll ;asc
ć: j cjcrńon) nezczehnesch 1
Wön ladasche ha wotmolwi:
Tu jo fiij drudze irn swccji,
Zo klemi so pzcvcz najdole
K i j prawo ma to najmmsche!
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budejchine pwaczachu'
Wöscha
Körcz
K
Rozka
Pjencza
Jeczmen
WöwS
Roch
ll.
2
4
1
1
2
nsl.
10
10
27*
15
15
řeCjna
Nischa
Pwaczizna.
tl. nsl, I
2
2T
4
1
7JL
1
2
10
SlSćidja
Körcz
K
tl.
2
4
1
1
2
nsl.
7-1
5
25
10
12J
Cjischcjane pola
i tl.
Woka
Jahwe
Heduschka
Berne
K . butre
93. H i k i .
1
1
2
4
1 2
1 —
1 -
|
9řifcta' |
řeřjna
Pwacjizna.
ti. ! nfl.
nsl. tl. nfl.
7J
2
10
m
2
2 7 ; 4 2 0 - 4 25
10 N 2 1 7 |
224 2
25
20
224
10 •f11
14 —
1 5 . dzcn junija.
T z i s w o2 4 1 ,
L e t n i k3 .
185«.
0<dVD
W
u d a w a r e j
J a k ub K u ć a n k h a M i c h ał Cyž.
Swötne podawki.
$Bürtemberg. Tez tude jo sejm rozpuzczene,
tola pak jene} na nefotre tzaS. Wina toho jo,
S a f s o n f f a . Hatjruiiez so neda precz, zo fu
dofelz so z fnezerstwom frajnech wudawkow dla
najnowfche nuifuje nafchoho ministerstwa, bez kozjednacz ncmozesche.
tremiz wosobne powowano staroho sejma, w neF r a n k f u r t . Tude fu frnrone puki bezrakukotrech kcajinach nespofojnofcz wubudziwo, da jo
ffuftmi ha pruffimi wojafami doli. Tesame wotota U\ mrojom, dez pruske nmeine pisaj»: „Mozno
sp twachu fo nefotre dne za sebu ha b chu jara
jo, dej Rafnscze do Saksonskeje nutS pziczahnu,
wobfcherne. Franfsurtscze wojacze pomhachu khej»
zo czewo faffonffi lud postane, ha Prusku pzecziwo
zorskim.
nepzeczelskim khejjorskim ha pzecziwo fwojomu samfCzi wot wot Rafufkeje powowani wotpöfwancze
nomu füezerstwn f z a f i t a i i u were ha swobode
wfchitkich nčmffich w rchow fu netf fforo wschitcze
na pomocz wotva" Tute swowa nitzo druhe nezromadz.ni, Tez Prusfa ha z nej zjenoqene fraje
dopofazaju, Hätz zo prufqe zmoslena strona »vsche
fu tam fozde fwojoho wotpvfwancza pöfwali.
sretki, Haj tez fainu lveru k tomu nawozuje, zo
Bajersfa. Eafsfi prencz Albert, ftz jo (übe
bo bez ludom hidzcno p;ecjiwo Rafusfej wubudzij nnlfim potjejcjcnom horewzate bom, jo netf do
wa. To bndze tc; ta pratra fmcbotm, kiz j PrusWina ivotjt'VD.
keje pjmbjc. Najnowfche czischc^erske zafcue to
Heffensfa. Czi dla dzölbrana na (cnfchiin
dopokazaja.
zbezku wobskorzeni fu wot pzifahanffoho stiba
Anamo tnjfcje hcři'fa fpomneneje iiefpofrjnofqe
wschitcze za üewimralech wuprajent.
bntoa Lipsk. Tain bockenujcze wposedzmu niesP rufta. Hatzrumz nefotre nowine tu pcwcfcj
czansfich zastupeiow to» nmiict ftajenć: zo mn so
pjinesu,
zo jo Plufka wo fmvjtm wobromnu ja»
wuprajicz, zo jo iiiinisterstwo pzcz powowano sta>
roho sejma fonftitiiqiju zrantmo, ha zo kraj pzez ftatvii, da tola tomu ivt'riq nemözcmö, dez wot
taffu nefebjbnofcj na prawo cjen>i. T u ton noiitet wfchitkich fonczow zafe pis.ija wot wobronena firer«
tö jenej beputacziji k roz''udzcnu ha rozprajmu dziznow, wot wueffcrczerwana krajneje wobore,
pzcpodate.
faj wot zromadzena wilkich wöjskow.
Po tuie'ch
174
powescjach derbi so jene wojsfo pji safsonsfich,
druhe pzi tj'esfoflezenffich mezach romadu zczahnecz.
Komando bubje prusfi prencz Hobo general Wrangel
na so wzacz. Ersurtsfe nowine powebaju >vele
wot rokujkich spijonow, kiz czewu Bramborsku
pjccjahciju, ha wobronmo teje sameje webkebjbuja.
Kralowa strowoscj so wschedne polepscha.
waschna, luch su ivere fajfejejchczu, cjim w.uze
bjelbrona ha spobobana namakaju, czim böte fit
so pobawki pcslenoho łjafa hako nabojnofcjt na»
pjeejiwne wopokazali. Jezni poliezaje, fij nozbola
ha na pjibotjnech pucjach proczession pjemobjadtu,
böchu leboin potńcni. Ze Spanbawe besche pod^
janska wvsaba barlinskej napschecziwo pzischwa.
Rakuska. Nekotre nomine pjinesu pewescj«
Pruska wödj Arnaczona jo wor danskich
wulke zahanbmo cjerpecj berbjawa, dokelz su tej- zochc;e rnarschal Rabeczki ivot wojska wolstupicz
sumej te hewcik wujiwane postroweno zapowebjili.
Czwo, f i j hat; botal bez Wuherskiini zememi
Erfurtski palament, budze koz reka wosrebj ha tej bruhej R.'.kuskej wobstcjesche, jo hořeU'čhńene.
Ban Jelatjicjcheze z nowej wustawu za Khrojulija zase' powowane.
nteffu >v blijschich bnach bo swojoho fraja ivotjcij.
B a r l i n , 5. jtmtja. Zaiibjenu nedzelu bo
Kaz r fii, jo wo tu tej wustawe tej jiira na khr»«
tube swebjen bojoho czewa jara swatotjne woatesku retj bziwane ha tejfamej milfe prawo böte.
bondjene ha tak, kaj so to wot stow let wacze
Franczowska. Pjebseba ftanczowsfeje repu^
stawo nejo. Preni kröczrnenujcze wot toho tjasa,
hatj jo Barlin protestantiski, bjesche tube wob» bliki, LouiS Napoleon, jo nn narobnu jtomabjijnu
khob habo proczesion podjanskeje wos.ide pola sro. ton nnriivt stajiw, zo betbja joho zbti na 3 mit«
ze swojcje czcrkwe zjawne po hasach z jone sranfow rowöschicz. Wösche toho döst.nie
Brandenburgskimi wrotanii won pjez Chorlotten- wvn hizczen 600,000 sranfow (fronf jo tof ivdc
bürg do Cpandawe. Probst Ketteler, kij jo faj nort.) Koj so jba, ba bubje jadoscj pz/d'ede,
nebawno kMajnskornu biskopej wuzwolene webje« f i j ma fhi'tvo wele bcwa, bvpelnena.
Jebwihi
Lubwlg Filip, f i j w C l a r m o n t \x> Jenbjelsche tutću proczession, kiz nedze 1200 ludzi wopzija.
sfej
pjeböwa, jo jara ffhernv, taf zo wfchedne na
Wschircze pjilabwaro so jara pzistojne zabjerj.ichu
ha jtoj ninio bjesche, wotkrewasche swoju rovtvii. powescj wot joho fiitercje tjafaju.
Pzekoro z Jondjclskej jo zose nnijebnona.
To zba so nam jara wajne znaino bocj. Nichtön
Narobna zhroinabjiziia jo fommiffiu postajiwa,
nebö sebi mosltro, zo derbaw wo czele protestanf
i
j
ma penstone tech pji sebruarsfej revolucziji rone»
tiffim mefcje, bjej jo so wösche toho newcra krucje
do luva nutS zajrawa, so tajki wobkhod dzerzecz nech pzepötocj. Tasama jo so za to wuprojiwa,
ha bez pohorzka wuw.scz bacj. Tohobla sebi tej zo ma so jiin tuta pensija czele lvotcjahneq, ha
w poslenich tjasach nichton nebe na tö mösliw, tcm ivejafam bacj, f i j su wo bttröe pzecziwo jiiti»
pockenuwane ytoqeftcn zwonka bozoho bomu bjer« sfirn jbejfotam tonen; boli. —
Louis Napoleon zromabjuje pji Rajne tvojffo
jecj. Tej jo rninistcrstwo probsta Äettelera, hako
jo tonsaiiiön wo bowclnoscj vroscw na
wrho ztziniwo, pobla pok slubiwo, zo
so wo rner ha rab pobla staracj. To
sche treba, ole wele böle so pokaza,
to kebjbli- wot 50,000 inuji, ha to faj refa tech nentffich
bubze wone btońeńow bla.
pak nebeJanbjelsfe fnejerstwo ma czewö swet za
zo nabozne swojoho borojntfa. Wom jo »mite zo besche w
175
Grichensfej jawofnu haru zapotjawo. Tohonina taj, pjijedje Ztaugecz pohvittj z Putzfawe z cjejfini,
jadasche febi tej mct Sarbinffeje ha wot Neapela wobcjejenein wozoin — ha rofelj won rade jvrtwe,
zarunano. 9řčtfchcze tesamo tej wot bamza mccz, pjimne Ivo» tu jonffu z tanmeje wse ha zczahne
ha jo z tem hrozewo, zo budze twerdziznu Ankonu ju knich ivet tamneje jone precj. Wscho to fta
woblehnecj, hejzo bamj jich jadana nebopelni. so pji »iinojebjenu wo wofonilfneiiu; Hätz paf j u
Tute zarunano derbi menujcze za tu jfobu böcz, wön zase puschcji, wobsune so wona ha paze prefi
zpobe woja. Zmolom bre pohoncz z moczu fone
fij fu Janbzelscze pji tech wschelafich zbezfach qer«
jbjerzi, hale tola woboi poslenej folese bohu jon»
Pili.
Rusowsfi ha rofuffi fhcjjor nechataj toho
ffu pschejedjeschtaj, taf zo beschtaj woboj noze
bla janoho Janbjelsfoh wacze bo swojich frnjon?
zmolom zwamanej ha jiirot jawosne wobjfobjene.
horewzacj, hejzo so bo prerfa wschitfich prawow Nehbje 20 hobjinow pozbjischv wona pcb furo«
wo zafitano janbjelsfoho fiiejerstwa ńerootiefńe. wemi boloscjami fivojol;o ducha hvieba, — ha
Czi Janbjelscze tvla tjimi, faz böchu czewo swet bofelj besehe cjejfoho jiwota, taf mamö pvbla tej
wotnajeli.
jitomtjfo mawoho bjefcja wobjarwacj. K5^Ze S w i n a r n e. „Zto ba fo jvw tola pjecze
fchuberwe?'' prajach wonbano nije fbnmortjfa
Ze Serbow.
wo jstwe na wawcze sejbjo. Mutjne dach sebi
Z B e w e j pola Kainencza. Zrnboba berbf boej, tu wecz bale pjepotacj. Nazajtra tesamo
nasche anttrebiS mipdntcj, dej wiojimo, zo Serb» schuderwaüo fwoschach. Za iiunu toho potajo,
ftivo pola niiö t;ele zpacj zpotjina. Dere znate polabach tej bo fhamortjfa. Ha inoflirje sebi,
Wam ivefqt hizon jo, zo mamo tube wele lä jto tarn wolabach! Jena fofosch besehe ftbi nezdo
boivho nemsfoho ivinjchi. Loni so frutze nadji- wo niin pjiholuwawa, ha sejdjesche tarn faz fra«
jachmö, zo budzcmo Serba böftiirj, bofclj nasch lowna na throne ha na czewo wolo famortjfa
f. nniijet tć so bo Bambrocha zamojaw. Hille dueze popowane ha zhromabjene boi» lubozne potarn ttj tu'mqa ncrořjactu, ha tola jo tarn wcle tabwaschf. Wschebne netfoj fofosch pjinbje,' jaba
liici'te €t'rl'civ hat} pola nas. Ha lejcje! t m ü ha profe wo wotewřeno fhamertjkowech burtjfow
bćftadłu berliivcho Sei da za lvut jeřa, ha mö ha wuiene tarn jejfo.
zbicji berbjadjmo Neiiicza jfhoiracj. — Tez w J i Z B — . Ze zpodziwaüom tzitach W23. tjiswe tv«
bjenifitf)
noroinoiv tej nawejfami zczehuwaeze:
tru nmjxi netf scrbsfoho wutjera. Jenoz nascha
fcrbffa wuljema steji tu faz serotfa ferj jvje so- „ivo 21. t j t f i i u ' prascha so I u t u itzfa, f a j f a
1
lraini l?a bubjc, jolt borte scrbsfoho nuitjeřa in- ibfö Zber jo? H n f o znajow n i f n o tm y
j a in tu... I). t. b."
boftiinniio, te titciio „fcrbffa nuiijm'vt" zfjubicj.
Jeden fchebziwcz.
Zpobjiwne be mi hijon wo wschem pr bfu,
Ze Si»elneje. Zanb;cna ronbjela (3 jun)
pofa;a nam, zo moje tcz jort jara zrudne zcjewli
mccz. Na pomeiiuwaneni Min pjindze jviia zona
ü Putzfaue k nam, bofclj mejesche lüde n jto wobstaracj. Hnfo bo wse pziiidje, zelfa wona jeiiu
j i bere znatu zvnsku z nascheje wse ha da so
nej bo pvwedana. Äez tem hatj wonej powedasch-
zo naprafchwana, f i j fo pjez Jutnitjfu ftanu, wo
lybzenffich nowinach wotmojeno bostawaja. Ztoz
paf zpomnene naprafchwaiio samo nastupa, iie»
mezach so bopomnicz, ;o boch tesamo de wo Jut»
niljcze fotru;stajne ptlfte tjitain, ncitrechiw. Tola
paf
woznech 21. tzi'wo Jut.; tarn jo ze Zb ra
z
nnftawf, proröe iane pjistvjne; — hale tajfe pm-
frfjcńo, faj bcptfar tutji'ńsfich notoinctv namafccj zo bocbit swojich ff rb ff ich fupczow tez pödla
stvbfUmi we»
chcze: „ f a j f a weS Zder jo?" tam nide nivze druhoho, tnf w i e hcuz so bodzi,
ńcfteji. Ja tjitacfj naftarof l)izczen jonkrotz — qarnt wobstarali ha ;wcfelili! T.if wele Hätz jo
„ t ö n tzwöjef jo spicze boiu!" niöslach febt, «am w bouto, taf haflej jo fo jeden wot nich za
hachczesch tu w cz zabrcj. Hale pisar tch» so tajfulej fwawnu wecz postaraw, to jo menujcze
„Neschporccz Bosczi" pobpisa. To jo lota jara fn. Pjefupcz Weczka w R a b w o r j n ! Won ma
wcpaki. Tak balofo fyatj fmo mo Neschporecz jara lesne kczenske listki na pzeban, fotrej fu zwvn»
Vofczija z joho Jutnilzcze wozjewenech linftaivfero fach řińe wubebene z mobremt tzerwenemi
ha ftcwow zcznaii, jo tovit jeden rozlabane Ijft ha b wo »ii rozitzkaini; hawzfi ha jich wepezfa
nawcdzilc, pebla tej zortliwe lzwojef. Mo ne- paf su pozwotzane! Wo srcjvza paf steji so zebvlo,
niozemö trertq, zo berbjaw u>on wo tem tjafu faz ranscha hwezba na nebesach, serbsfe swowo:
fwojoho melczena so taf jara f fwojej nctzesczi pze- „ K b o p o m n e c z u " ! ! Tcz na zabnej strone
n'ienicj; — profemo paf tej toho prawoho Nesch­ fu iane pozwotzane nuchawfi f widzcnu. 3 nutporccz 23., wön chczew fwoj' hott zaS wotewricz', sfa namafafch paf zafe brüht listf ze ferbfftm
pero zapzimnccz, ha nezto wot so swöscbecz bacz! röntjfom! Jene tajfe rontjfo f pzifwabej jo fcze«
hewaf bubze wele joho pzeczelow wcricz derbecz, huwacze:
tuet tjot)oj so Hätz botal pzeswelsicz lumojachu,
Swejini siarfchim f weselu,
menujcze: zo jo joho zentwa jara fterabjeua, bo»
Boh» wotc^ej lubotnu
fe!z jo joho buchowne ziweno taf zfazewa.
K zvobobanu zabzerz so!
Jvho pzeczeljo z Pola ha z Delan. .
Kresttisa mej w routrobi
Z K i m b a r f a pola Klöztra. Wscho fwalobne
Slebz za joho stowpami!
zaswuzi sroeju tzefez ha t f j zjawne wozjewtNo.
Wo nim zmejesch zbczo wscho.
To tez und hnuje, naschii» flqterffim buchownem
Zlo menicze, üelubi fo wam to? — Tajkilcj
za pilne ha horliwo bepelneno swojich buchen)*
frofne fcrbffi listf fn. Wcczfa za 2 nflbr. pzcbanech wiuwatofczow tube zj.uvne bzaf wuprajicj;
we. Duschne bo traj bowo b z bćjtej so bwej
— wosebe paf za to, zo su woni posivtte suche
rjabontni tchfamechwubz wacz bawoj, iena fuff
dne ha na sw. Trojiczu sebi taf tixie protze wo
fnabntfcha za n jto tunischi penez.
zpöjebnem ftole bawali.
Kaz fmo fwoscheli, tafchczesebi tez fn. pze§ 3 Diabroorja. W cz, fotraj jo husto paf
fupcz Sajberlich w Rakecze tajfelej serbsfe
tvot toho, paf wot tamnoho tt bna, jo fmoisifczensfe habö kmotsijacze listki wttbzcwacz bacj!
jacze (habö fcjenffi) listf, bo fottohoj fmotftja
Mo so nabitjimo, zo bubjeja febt je tcj borze
najböle kmolsijacze pmeze za frooje mřtjata zwa«
nascht bruze znatzt horliwi serbscz pjefupcze,
jaju. Tajkelej listki maju tcj zwetscho wschitcze
kaz Michaw H o r n i c h w Kröst,icze, Hornich
nascht tovfni pjefupcze habö flautarjo na pjeban.
w Worflccze, Kral w Dtozcticze h. t. b. zamojicz
Tola fu tefamo Hätz botal bohnjel jenoz n mffe
ha wobstaracz! Wosobńe nech pak febt je tola
napisma meit! Wone bo paf tola wele Pjistojr a l b i t z a n f f i Weczlich tez zmolom wobstara!—
mfcho ha fprawnischo boroo, bhe bochu fo na
tajfelej listki, fotrcj fo w Serbach rozpzebawaju,
Knezej' Weczcze z Radworja pak pziwowemö
tez serbske napisma wobstarali, to pak jo wecz iföntzne, za to, zo jo narn tajfu wefowofcj pzi«
naschich pzekupczow, woni be'rbja so za to staracz,
hotuwaw h a druhim z dobrem pzifwadom bo
177
prevka schow, wo liuńe wichukich hoiliwech Serbow wutrcbne „ E t V i i n j a " !
§. 3 i R a f t t j . Pzed hotfim wumnschtej pola nnö jctoeit m»j ha joljo jono na jenem ha
temsamem dn», ha boschlej pozbzischo wobcj na
dobo do jenoho rowa podno fcbi porebanej! Wonej tu'itfj hizo wo khelro wösokej starobe. Tolej
tez husto predk ncpadne! Boh Baj jimaj weczne
wolpoizink.
§. Z e sakskich b e l att. Kn. duchomne P .
Arnold z Rozanta jo tu z tem najwutrobnischo
proschene, wen chczew taf bubre bocz sa sivoje
krasne ha nucza powne predow.mo, kotrez jo na
schestu ncbzelu po julrach dznzaw, tola wctczi;>
ezeej baej.
Söcle j o h o pilnech
pziposwucharow.
nasche w i n o ' . " Wjchak poswuchaio webzachu,
zo derbi to po p i w ć m rekacj „ t u o b a j nam
nasche roini.'1 Habö bez jobeit wotlazwasche:
„Toho ncbolzitzkoho wobzanveja jeden zib, b w a j
w o w k a j ha bruze pzcbzeja? Zto newe, zo
jo fnq samt prajicz chczew: jrben bzeb, bwej
wowcze ha bruze pzeczeljo? Tajke ha hinajsche
kuse ze ziwma nejsu ani wumöslene nnt n zto
porebke.
M o mamö tohobla bobru winu so na tem
wesclicz, dez swöschimo, zo bubze k Smoler serb.
sfim gymnasiastam 4 kröcz za tebjm serbske ho«
bzine bawacz.
Pzemösne (industriski) wukwadw Lipsku.
(Dalrwevz-no.)
Budeschine 15. j'unija. M o mozeino tu
SinbfjVliiqi! powe'cz sobu ^zeiicz, zo jo k. S m o l e r
Lubo tzitaro! mö b chmo zanbzene krocz w
na buT-e'fim g^mnasiju za wulzera scrbskeje reize lipztzanskej U'ilkej czentralnej halt halz bo teje
Wftajčnć. To jo w naschcj narodnosczi zase wilka stwi pzischli, bzez te bltba wot jclmaczoho roha
frvizd Co picdka, ha inö mamö so woschnoftzi zastojachu; mö bjensa bäte bzemö ha pzinbzemb
to rj.ifmvnq, zo jo rüde naschu taf wilku ha najprede bo jeneje stw , bzez tez rane bliba stoja,
hiioin dawno zatzutu potrebnoscz spöznawa, ha Haie ntcz wot roha, ne, wot brohoh, czuzoho
tejsamej wotpomhacz webzawa. Kak hubeiie to brewa khumztne wubzewane. Zto n bze sebi möh.iiz be toho tzasa za tech wot naschich mwobech slisch, zo jow te najrmsche blibo pwaczi? Wone
stubuwac^ech Scrbow besche, kizchczechu nezto »vacze jo wosemrözkate, z jara ranemi wobrazami wot
xvot scrbskeje reize nnjhontcj, halj zloz bechu hako parlicze (Perlmutter) wusabzane, ha bwözczi so
12 habo 14 (et stare höltzata na wsach nawuk« kaz zpihcl. Nebziwaj'so, bez czi praju, zo rune
neli! Ta wutzba, kolruz mözachu sebi sami bq won taws nt toler pwaczi, kaz pvbla wisacza pasobu bacj, fjabö z knibi izcrpacz, be pak nebosa- pcrka bopokaza. Zto? tawzent toler za jene jehacza, pak z pzemernej proczu zjenoczena. Nekotrez- nitzke blibo? To hizczen nekotre sta pzipowozu,
kuliz robzene Serb wroczi so z wosokich schulow ha ba schikwanu ziwnoscz bcmach pola nas
hizczen rune taf wele wot serbskeje relze rozemo, böstanu.
H a j , ti masch prawe, Haie wozo mözesche sebi wobeb ha zklcnczu piwa kazacz. pomn jenoz, zo te blibo iez za dura ftejo, Haie
To pak pola nich nitzo newabzesche. Nekajka lebom za krala, ha buz pöj jenoz bale, snabno
sara so Po tzasu tola wotewri. Serbske wosabe nejto za so namakasch. Lej, tu wisaja sebwa,
bechu sczerpliwe ha derbjachu sebi wele lubicz dacz. tarn masch rane tzitje ha woböcza, wschoho boscz.
Kto be wo to, bez tej buchowne na kletcze brube Zkörne za 20 tolerow, izrije, bo totrechz su zwobjiwne wecze powedaschc, bez tez wo wolcze naschu cjane rözitzki zaczizczane. Tamlej wise wilka wimisto paieje pröstwe spewasche- „ P z e b a j n a m
sacza rohoz, kiz nemscze „Hängematte^ reka.
478
Wona so woscbe na wödjach treba ha so pod nift (Bleistifte), zegelaki, mohvant pera ha fo»
werch pojsne, zo möjesch wo nej spacj. Jcwlej satje k pi'aml, Na drnhirn bcfn strji ntatva zeta jo tvot konope ha pwatji 20 tolerow. Bez lena fhwödnicza wot wina, hatj fu te rane zelenc
tem fmc jafo do druhej jstwe pzischli, fcjcj u n l f e , wopena wot papere habo wot jibe, ha liotj fit
towste koje k pöduscham ja schewczow, koferi ha te řane licje wol wöfka Hobe ntcj, to czi prajicz
brühe weeze wot foje fteja ha na zczenach řane ńemoju, ale rane wschitko jo, taf kaj bo ziwo
huzde, khomote ha toho ruńa ja konerow wisaja. bowo. Jow wasch tej rouqc tajfich iancch rojoro
Zaso w druhej jstwe widjisch wsckelafe cznne jonam narneeze ha hlej tamhlej leji lefne wencz
pöschne Weeze zfoje wiwzewane, rufajcze, listcn> mwvdcm holczant do mofotv, (ij jo wot lutech
Te
i * (Briestasche) ha dnchi mawo tjavor, z kotrohoz mawech perfow taf fhumjtńc hromabju jeftajane.
mohw sebi n jto k dopoiunecju na Lipsk wttbraej. Tön bo tnklej ja Mwonkec; dzowku bcw, dej do
Hejzo jstwe lilziw nejse, kij finö pjekhodjili, dba Poskecz do korejme »o bol djo. Won dwaj tolc*
chezu cji prajtcj, zo n tfo hijom do djewatnateje tcj fhojtuje. Předc hatj so doladanto, ftojimö
ftupiino. Jow fu řane tjefafi jonain do wofern, we 24. jstw , bjej frasne Jwa|fi wschelakich knt«
man>e ha wilkc jcjetfi, pomatniki ha podobne how, brohe tobakowe teffi ha trubki sebi naschu
naporadk. W o broaqetei jstwe na nitjo bäte ne- kcdjbliwoscj jabaja. Tube berbtmo so tej spobji»
laDaino, wfchak tamhlej rnawö fororot stoji, to wacj na jene,' tjasiu'koivej kapsecz'cze (Urgehäufe)
nafcbu q e i v u kedjbliwvfcj na fo fcjehńe. Won f i j jo wot jenoho mwoboho fnihiwazara z Lipska
jo j cjenfoho drewa reńe wurejane ha fam mota nchdje z 2000 mawcck fusfow fchnvje pape wuha ma tft habo zteri recjeńfa. Zpotaj wfchak tstn'ie nativarnta ha wuposchcna. Kaj so Powetola, faf fo na tttm pzcdje, fajfe to toi« rane dasche, derbi wön ja tute djewo pmte tjefnc
zenki jaflintja, dej kolesko zawerlnesch! haj iubö moto doft.u'j ha tc mawo nebußje. Po vfchipöj'
vjccjelo, wo ntm nutSkach jo mannt teffa zkho- fuenej vo^namcic pwacji tuta fapfetjfa 30 tole­
ivana, kiz tajfe rane fuffi raje. M i k w a >v scho! row. Ncifo sind hijom jase jcnu stwn pjefro»
faperment! to bo nejto ja twoju K a t h u boiro, tjtlt ha wibjimo, dcj dale djciiiö p^'fazfl ze
fup wfchak j i tola te kolefko, wone tat drohe ne- wschelakich knihicjijcjernow, sweljaika, wobraze,
jo. Jenoj 100 tolerow pwacji! — Tola mö kmjne farte, papere ha fnihe. Wo jcjehowaczcj
chczeinö so lrochu spechutvacj, niö hijcje dowho stwe jo wilka cjtjcja'tcja, jto toj tola cji lubjo tarn
wfcho wivjeli ńejfmo. Z,,so vale djomo nimö maja, zo fo wschikcze taklej do jenoh boka cjij«
jidjanech pjeswontjnifow, bantoro ha rubijkow. cja? Poladajuiö taut tej. T u widjisch czewu
Tamlej wasch schikwane w cze j koscje ha j roha swöjbu wtttekanech lizfow, f i j pjed stvojej jamu
wur zane l?a wudraschlowane, jotv zaso jidjane Vopatienu funvotu ńerojno torhaja, stara lijfa
ha zajetje kwobukt ftoja, tamlej lacze leja, f i j fu smojim mwodem j taf inudreinaj rootjfomaj pjilaz taf drobneje fwome plccjme, zo na prent raz ne- duje, kaj bo jima bv'wa, ha tola jo jenoj mute«
Ipöznajesch, Hätz jo pwat habo fhortun habo fivö- kana. Tamlej tej czeiva tjroba wutefaiiech wil«
ma. >$tuka tajktch swomanech laczow dwaj tele« ftch moschow, f i j wokowo stiiertnoho woja smojejv
raj fhojtuje. Hlaj jow widjisch t r j jonaqe kwv- stareje maejete ftoja, ha so wo rw rubja. Jowbufi wot körksa, zo jaden dejcjik pjez ne item oje- lei fo poS ha kötjka za ruft habö wele bölc
Djemö po maivcj khwilcze zaso do druhej jstwö, za pr ńe nohi webjetaj, kaj bofchtnj tta fhmot»
dha widjimö w rane», řebje wukwadjene ivoivoj« fct'to rontabje fchrooj. T u masch tej wlitekanc
179
ptatjfi, psclzc, jekńacze, feumqe ha weltze hwo»
Sivowanske muobne wafchna.
ive, jenoho wutefanoho pfn, f i j nme won taf
(Dalewebjeiio.)
monlaba, faj bo jiwe botv. Te bo chezew rab
Taf ivobletjenaj j bjetaj f ivertoai'm, ha
febi blehe to r.ine zwerata rooblabacj, hale Pöj,
wschitqe
hofcjo za ntmaj, hcrcze bo pr bfa, tjifcje
cjijcjeücja jo pjeqo wetscha, mo chczemo mesto
meltjo,
habo
zritbne p fńe rajo. T o ezerkwe
vruhim wvstajicj ha bo bruhej stwe h k j , bjcj
stuptwfchi,
poflafńetaj
nawojena ha newesta pzev
wfchelafe bjecjacze hr , pope,^ewane forte, wowowtawin, bttchoiviie knez pjeb nimaj, brujba
wojanech wvjakow ha teljo ruńa liamnfafch.
ha brujitjfa zabe lieju. Drujitjfa tvobemaj rofmaKaf so cji tamlej ton tjafnif lubt, spobe fotcohoj
rinowe wenazk na wowu ftaji, frtej paf pujeben schewc; fcbji, f i j föjbe raz, bej tjafnif piftie, stliplwfchi jcj ivi-riije; bej jo boföntjim, labataj
froojit gratcj rozcjehne ha tajfu hubu pji tem brujba ha brujitjfa zo böjtaj taf fh tfe hatj
rozvaji, faj bo chezew cjc zpjcracj? Pjinbjemo möjno wenezaj wotewzawoj — brujitjfa ncröcfcjc
bo bjcwccj ha bwacjettje ftwe, bha so cjt rnesa» brujba paf nawozeni — bofelj moslitaj, fotrei
zoroe s wctjnift, mcbjowe jpihelje ha brühe mo« z in'j přcbe w ncz w rufomaj zm je, tej přebe
sazne, mcbjowe fworczclowe czenowe ha foporotvc fo tvojeni habo wuba. Na to wedze brujba
tvcqe napjecjiwo bwochcja, taf, zo new sch, jto newestn ha nawojena britjitjfu bo wawfow, zo
bo febi najprebf lvoblabanv Jowlej wibjisch böchu bojtt mschu tvutjafali, bjej jtntaj fiiez hijtrilfi nurnbcrßi'ft pöpranq, f i j jo tola czol tot»» cjeit jimtt pojohnomańo ba. P j i femschach febj»
ste, pjcz poivtfecja wocheja bowhi ha pjes yow» buja hofcjo pili'te na to, na tjejej ftroite, na
namojeiioivej habo netbefcjiiu'i fo fwetzfi jasiiischo
bra schcroki, to jo schwarne poyřonc^! Tcbi
ftvccza? na tjejej ftroite fo to ftańe, ivot toho
fnano jo fo hijom tvo stubjimo zo mint borfach
mösla, zo přebć Winnie,
wofowo fhobjicj a te frafnc nu'qe übt ivncj taf
Tucze wot wenvana jo luta röefoivofcj.
trochu troblaboroacj, ivet fotrecfcj f<bi tola nitjo Dubak na bnujaczech bubfach ha huslev na jcjc
fobu wz'cj neinojefd). Nu tj.ifaj jenoj, mt so tej botaezech huslach mefoive pefnitjfi rajetaj — tu
hijcje pifaq tvcftubjimo i'ujo. Mo mamo hör fach ba tarn jede» ftvafar poffotji ha zajuffa, woze
bijcje perj stwcw f lvobluMnju Im pvton jafc biie jćbu, jtoj foite jeitoj jajfotjicj moza, jeden pota
bo bxvvra p 'ńti^cmo, w schal iiuö uetfo tola p j q bnthoh pjejćcj — po rejach zadoscjiwi khwataja
wschilcze bo fortjme, bjej brujft ha mivobe litb
poivojcju nuojcli. T u masch hijcje i v jenej stwe
pulverowe rojfi, noje, tviblitjfi, w bruhej zwoeja- zromabjeite jo. Start mitjoiVe ha jone fo iie«
ne nitfi, schnorfi ha troble; n> tieejej wfchelafe wotzbaluja, zo böchu f najmeitschoiiiu labali na
buschkwje habo füllte, piftolje, tercirolje, tasabi, weselo, fotrej waeze fobu wnziwacj nemoja. Borzć,
brenbe; w jtwortej grot, tomfte ha cjeńfi bo bej stt bo fortjme pjischli, jeben po bruhim, mo»
wilfich trubelom zwite, taue ffcbinu' bamasezensfe febe jonffe bomoj wotendu, zo böchu brohit bra»
flu z bruhej pjetitenili, fotrejj froafite ibefela taf
tefaft, btvaj ha tjiranite uejie, nu'jjtU ha brühe
ńejfobja. Wscho to stane fo paf, faj bo wot»
strafchne itistriiiiieiiie, m pjataj ha poflenej stw
retjane böwo, zo nichton nitjo nepotńe, hatj jo
paf wiv zisch lvfchelafe pofajffi trmnm, ha grotu
jto wotejschow habo niez.
fchnalje, blach, haj qemo tvamfi ivet grom, Fij
Brajka (plauibae) bez tem bo fortjme pji«
mvja fo bo zahrobfow ftajvcj. Neiko haflej fmo tiefe tekanqe ha fhleb, zo bö nichton mobu iie»
febi horfach wschitfo lvobhlabali ha mojemö jafo cjerpem, ha wröcji fo zafe bo newesejinoho bomit,
po jenem ;fh>'bze bele hiej.
(Pzichodne fönq.)
zo bö tarn tvfchitfo f powitanu ha pofwuzen»
180
bofczi pjihotwaw. Wscho so weseli, reime juska—
hercze Pjestanu, kowo jo prözne — hale lej, tu
so pjicj řa fchwijni mwodzenczojo ha zawalieji
inujowe, piwne jklencze w rukach, narodne p smtjfi spcwajo — narodne pesnitzki — jeden po
drukim, ködjbe fwoju najlubfchu, ha hercze f
tomu piskaju. Ha jone? cij, te kedjbliwe inujoni
pziposwuchaja, tu ha tarn tej svbu zenlza. Dez
fu so ja je rozejfchli, pötjnu dudki wötsischo brutjecj, hufle jfretjecj, ha kowo jo znowa napelnene.
Pesne so jenoz narodne sp waju, lud tesame wo wschej tjistoseji ranofcji ha nmohoscji
wobkhowa, Haie ftarebaivna reja jo so zhubiwa
wfchudjom nowe walijik (Walzer), djiji galop,
skakacza pölka — jenoz tu ha tarn pokaza hijiC
cjen so Horde „ r e j d o w a k " drude tej ,,strašak
(ftarej tz skej reit) bez teniilei czuznikarni fivoje
ftare prawo sebi zakhowajo.
Wschitcze dobri na swčczi
Wschittze mojl najlubschi
Nech was kreje bi-j.i inöcz
Spicze bete, bcbra nocz.
Le s n
c
z u k.
Zto zaklintzi zeit! lubozne
Pze^ holu zelenu?
Hajnk buje rözk swöj fl bome
Po haju, po lesu: trara, trata!
Won bttjefche wös wesowe
Ha f febi prajesche:
O>v dorne nioj, te zelene,
Kak lubuju ja cje! trara, trara!
Won tuijt'fche ha nazdala
Ztawt lubć nutlabńe,
Du; poileni frocj zapifka
Ha hola kliiiljefche: haha, haha!
Tzeü ha procza nimo je;
Mucjne ftawe wotpoizcze!
Na puczik do komorki
Nöcz te lampki zaswcezi,
N a w c z k i .
Stawe r a t a r f f o h o t o w a r f t w a khros t j a n f f e j e ha w u j e z d j a n f k e j e wo fade
zhromadjeja fo jutfe 16. jun. popowdmi zk řoch
w Lene. P j i tem bubje wol wownoho towar­
ftwa pjiposwane Mais bez stawe rozdjelene, zo
bo fo toni'amoit pola nas secj zpotowaw.
W i e s a n d.
Swödki pokoj pzikhadja
Jandjelje fo hotuja
3 nebez tele na zeiini
Wachu dzerzecz pzi wozu.
Holezeez zprawnechstarfchich, kotr jchcze mojnstwo nntfnecj, moje pjilejnofcj k tcmu pjipokazanu
döstacj pzez möjnffeho pofowa
H o b r a f a pod hrodom.
Wetjorne spew.
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budeschine pwaczachu:
Woscha
St o rc j
Rözka
Pzencza
Jeczmen
WowS
Ro'ch
tt2
4
1
1
2
Nlscha
|
P w a c zizn a.
nsl. tl. nsl. | tl.
10
2
4
2
10
4
3 m
1
1 17k
224
12i
1
1
7*
1
15
2 10
2
eřebjnn
Wo,ch.i | Nt^cha | revziia
P w a c j i z n a.
o r cz
| nfl.
1 7i
1 5
j 20
1 10
1 12;
Woka
Jahwe
Heduschka
Berne
K . bittre
Cjischezane pola K B . H i k i .
tl. I nfl. | tt. |
2 15
•2 |
4 |
4 25
2 j
2 20
—
25
f
| —
1
m
I
nfl. | t!. I nsl.
0
10
20
4 0>I
10
2 15-1
—
20
17i
O 1
—
Tziswo 2 S .
22. d^en Lunija.
Letnik S
3tttnittha.
w
t&r
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Swetne podawki.
Z $,<ibi«n.
Nasch I 1. i u lw w m i
mestzanski rabjiczel Hensel
ze Zitawa, lonschi
'i-ds-da 2. r . « . . r i , na 12 K l ; t i t j n i l S u d , -
ftari f„'m Ii,6a h.N.I I 15. ful. ,™,«b„ stuvicj. 5 i , a m « " « 1» B t i ---jn» S . - ° m - > na 8 , i .
Jtaj 1,-jbjxnsk- nomine plsaia, ,u n i f . i t , si.wu d° -i-i'°h° I-ftwa »jisch». Wnbaw», „ I , .
f» muDtmvtli, , ° p-awo »°k° Mbroi .aftu»-!- bisloho p-ftil-na I - »--».jn°s-j boftaw, fach.
f,«i„, n«l,in.I=i, w t a b j K j f,M Ii,««« M r o i t a .
»n l » l ° m ">»P«Wtii<i, «<- »--<>! f» »»«
S S M ,
bofla f w a i i i j « w°ia,°w w N°c.- " i ' f * *« . *
» ° * , ł » ' f d " >°^°
peruljnofc}/ so na ncerbjljnu höre pobacj. Wo- R a ^ r a m ^ low bwanaczich torn bechu. Tube bö jim j
Z M a g d e b u r k a pisaja, zo jo wo miscz«
jaftrea znate B a k u n i n pzepodate, kotrohoz der- H a l b e r s t a d t ha johö wokownoscjl kolera feine
bjachu tufamu nvc; (jtjcjcn dale wescz. Pzi i^se wuderiwa. We Tzechach zpotztna meltzischo
twerdzizni delckastcjesche wös, do toho bö sa- bocj, netk jo fo do Bramborsteje waliwa. Tej
dzcne. Wot wojakow wobvate jedzesche wös na wo P o t S d a m e jo hizon fo pokozwawa.
tjeffe meze, bjej hizon rakuftze wojacze uekotre
dne na noho tjakachu ha joho pzeb khejzorske
fudnistwo wedzechu, bzej jo fo wön tej pzi zandzenech üemerach jara wobdzeliw. — Jeden
brufa na twerdzizue fejdzaczech, Rökel, jo do
Waldheima pzefadzene. — Wo K h e m n i c z u jo
taf menuwana froobobna w o f a b a porutznofc;
böstawa, röznohicz ha nefme fo pzichobne wacz
ItomabjfCj.
B r a w n s c h w e i g . Na 18. tutoho mesacza
bö tude Waterloo - swebzen wotdzerzane, k wo«
powncczu pzedoböcja khejzora Napoleoua. Wschic;e ftj fo tedem fobu bili, ha hizczen ziwi, fu k
tomu pzeproscheni. Ra 600 fu hizon pzinrz flu»
bili. Interessante tvwarstwo to zawerno budze,
wofobne pzej wele hizcjen ziwech retzerskich dedzerow lützowfkich ha schill'skich fwobobnech tzröbow.
ZWraczlawa.
Nasch bifkop M e l c h i o r
Tez w W u z i c z e fu wot lonschoho zbejka D i e p e n b r o k , tön fwawne czerkw. werch, jo
fem nekotre nowo wotsubzena znajowne. Tak wot frala tej ja biSkopa pobjanfkich wojakow
fu pjekupcz S c h m i b t w Labtju na tzaS ziwena;
czewoho bramborfkoho wöjfka postajene.
Hätz
botal pobrachuwasche weste i a b w o buchownech
naleznosczach kathols. wöjska; köjbe biSkop ber»
besche so za tech z joho biöczese, w o wschelkich
regimentach rozbrojenech, ztö w e bje pzebowaczech
staracz; netk jo wscho jenomu pzepodate. Wschicze wojerscze buchowni swuscheja netk pob w r a czlawskoho biskopa.
kowe nejsmö. Kajke Wasku klepotano mona, spewano ptatzkow ha poroitafto jo; tat tarn reka bejjl
ha kak w lesku twarojki jebza: — jo to hinak, Hätz
bze brubze? Nö, möchczemo' to wericz, ha chczemö
tohobla rufte taf newinwacze wuznacj, na kajke
waschno mö ziweno tvebzemö.
Naschej kortzmi namakasch közbe wetzor bobre
towarstwo
ha bobru jklenczu Vitra, ha seit wöbne,
Z Rakuskeje. Zjenosczene katholske nemske
mözesch
pelzcne,
kowbase habö nezto brühe kjebzt
czerkwinske towarstwachczeibza tute leto zase jenu
pzezczewnu zhromabziznu wotbzerzecz. To jo hi« böstacz. Wo politicze su tube wschitcze jeneje möse.
Tola bez Kral, ztoz najböle nedzelu ha stvate dzen
zon ztwörta. Tasama bubze w mescze L i n c z w
so stafte, pzindze, ba jo wetzfte ropot ha wulka
Rakuskej na 24, 25. 26 seplembru.
oppofitija, bokelz tön zeni z nami spokojom nejo
Rakuski mwode khejzor wibzesche wv'nbano je«
ha ma ttam to ha tamo wustajecz, jtoj mö jom
ben wöS zkoku ntmo fo jecz: won zmolom za
tez husto pracke böcz bamć. Wulke tveselo pak
nim czeresche ha mejesche te zbozo, bzije kone zme« jo tebom, bez wuhenow metzer k ttam pzinbze.
ricz ha tech wo wozu fejbzaczech wot straznoho Tajki wetzor jo közbe ftotj bunber lös ha tajfa
ftezboza wumozicz.
keklija, kajkuz ju Drezbzanach newolabasch. — Ne3 wele krajow nemczowstwa jo khejzor bja* hobzi so tebi bo kortzmu hicz, ba bjefch k Hörnichej.
kowne abresse z mnohimt pobpismami za tu ra­ Tam hizcze wetje towarstwo namakasch, kiz pak
z wetzoh z prvznej hubu sebzi. Tola je tesamo
kuskej czerkwt barenu swobobu böstaw.
wesowo,
spewa hobo rase, ha nekotre tez zklenczu
Khejzor jo sachsenskoho prencza Alberta pzez
beputacziju na rakuskich mezach postrowicz ha vo- roina pije. Hörnich menujcze piwo neschenfuje
witacz bat». Zto pak wön wWine netk tjint, hale wino. Pola noho nejo potajkim zana kortzma
hale winowa jstwa, kaz to w mestach namakasch.
hizczen nitzo schwöscheli nejsmo.
T u te tez wosobne wsche nowinki zhonisch, botelj
Z P a r i z a . Napoleon jojara newne. Sejm
tu zkhabzuja fo lubzo ze wschech wsow ha wschech
wodara fo tu yozabanu powetschenu letnu zbu
ztantow. Wösche toho jo Hörnich tez pjekupcz,
bowolicz. Joho dow bre böchu tabe' zapwaczili,
ha pzinbu k ftomu tohobla husto lubzo z wulkich
Haie tejko penez na közbe leto postajicz bre nemestow, kiz balfche nowinki sobu pzinesu. Tak
budza. Wuderk jo so Hätz botal z wetschinu namakasch tube wvbscherne nazheneno toho, jtoj
pzecziwo tomu wuprajiw.
swecze so pobawa, bez toho, zo bö trebaw wele
tzitacj. Politifta möS z'no jo tube wschelaka; to
tez zabe'n bziw nejo, bokelz wschak pziswowo praji:
Z e Serbow.
wele wowow, tvele mösow. Wösche tech waskow3 Khröstzicz. Haizrune to nasche waschno stich ranosczow, kotrez pola naS tez wsche mamö,
nejo, fo khwalicz, ba naS tola tön wönbawscht wibzirnö hizcze, bezchczemö z waflowskimi wotzami
nastawk z Wasia, wo kotremz Wask hako ckeS, ladacz, wschebne wulku trubu kura ha wösoke
bzez najrenscho jo, wuwowana de, k tomu hnuje, pwomo z horntzerowej herze fapacz, zatraschnr
wot nascheje wse wuznacz, zo pvla naS tez Äel« jkre pob hamorom kvwara wonletacz; swöschimö
183
kolesko zelera bortjecj ha wofjewimö so rano ko- najwacze wuwikowaw! J a paf sebi nejsem mos»
fvjej z mechkimi czawtami. Kupiej ha böstaej möje liro, zo hijcje b rbjawo taf röele S e r b v w tak
jeden potajkim Kröstjicze wschitko, jenoj nicz khanu wupe'ch bo'cj, ha tajfelej wupe blabe' kebjbu meej.
butre habö mloka, khiba zo je eji khezkar, bej ma, J a sebt bach pozbjischo jcnu tajfu cjeblu pofazaej,
wostaji. Tak namakasch tej zwonka wse wschelake ha tu so nemöjach fmechow zbjerjecj, bej wibjach
ranoftze. Nasche pucze su wosobne, ha möja so faf nerozomne blabe ha wechejena tarn stejachu.
j krajnemi drohami mericj; tej ma nasch Michaw To befche paf wot lutoho zboja, paf zase wot
tajkoho kona, fotr j je pjeeze fiept, ha tön wob- wulkoho nezboja retj! — Böh, tön wfchehowerjejne pröch zarnotji, ha nascha fjibmtjna hora bom jenoj we, faf fo nam pönbje ha jto na je»
jo pöcha, djesch mojefch czewö wujiski fraj pjela- noho fćjboho tjafa. T0H0 blachezemöjenoj na
bacj. Ztem pak nasche khejkarsfe jon czcle zpoko- noho swoju nabjijit Ha bowetnofej ftajicj! — De
jom ńejsu, dokelj weljne na tulej horu fionaja, befche paf tebem nechtön w Kulowe Jutnitjki, habö
jtoj jtm tej ja zwo wzacz nejo.. Wone jo toho brühe fetbffe bebte ptfma pjebawaw, taf bie tarn
dla pola naS te prajeno: Khrostjanskim khejkaram tola nibe taf röele lubji rooforoo noho staroo ha
jo bete jentcj, bofelj tarn köjba jona fjibenczu ja tefamo peneze tefaroo nebe, faj tu ja tajfe )
kr dne. — Zicmosli sebt toho bla nichtön, zo nitjo ptajacje, nezrozemliwo nemffe blabe! M 6 '
fo nabjijemo, zo bie so tola f najmeńschom jabe'n
ttibje brubje řeńe nejo, hatj jenoj Wasku.
tjitai Jutnitjki na tem sobu trobbj ltw nejo!
§. 3 K u l o w a. (3ap03bjene.) Swatfi wu§. Ze saksfich belati. Lub Bratsifo! moja
toru besche w Kulowe hermank. Tej ja so tarn
Khata f o jara Weseke f m jefche, bej pjcb tebjenom
bele pujejich, zo doch so trochu rozhlabaw, faf
w Jutniljcze tjitafche, faf mi bobr pjecjel robjf,
tarn lubjo pjebaroaju ha fupuju, ha z tjim so
j i tajfi wubetne fowtot fitpicj! Napoflebku paf
najlepe ha najböle wikuwe. D u j bha pjinbjech
wona pjistaji: „ b e bö m i ton znate bobre pje«
tez na jeben blak, bjej jeben muj fhetru haru
cjel te frafne foleffo pjecze rabsischo sarn zniolom
pjez frcoje (tajne wowano tjtnesche. J a so tarn
fupiw ha pjipöswaw, bha jno doch je ne'tf mewa.
tej cjtpnoscje bla lusk pjiblijich, Haie blizfo f noHale taf bie paf bubu hijcje bowho na ńe cjo»
mu stuptcj nemojach, bofelj bische wen wo wschech
facj betbecj; tez tem m i snabj nechtö j n i m wu«
bofow tak z lubjimt wobstuhene, zo so tarn jeben
j bje, ha potom paf nitjo z toho nebubje!
ffoto hibnecj ńemfjesche! Nö, ton br'e tola weftji
Mikławš.
ncjto jata wosobne ha wajne na poro barmo (ha
heneze jase!) baröe, sebi möslach! Haie bej wuswoschach, faf tarn toon mtoroo stojaezem lubjom Pjemösne (indlistriski) wukwad w Lipsku.
za pmeze Hebjesche, faf stare tön ha tamćn jo,
(Zköntjeno.)
ha jtm pödla nefajfe n mffe liftfi (planete) pjeDez smo sebi horkach wschltku wufwadjenu
dawasche, na fotrechj bertesche fojboho jiweno
frasnoscj wobhlabali, pjittbjemö po jenem zfhobji
iropifane boej, taf t'tetoebjach, hatj berbu so fmecj
habö berbu proafaej na wupofcj tech mnohtch tarn bele k wschelafiin maschiitam ha bursfim weezam,
tooforoostejaczcch,fotftj na joho blab z wulkej f i j böchu so warn wescje zpobobawo, b j bofchcje
dvwetu pofuchachu, ha jomu fcmeze t fachu, taf febi je taf ptawe wobhlabaej möhli. T u leja
zo je rooit ńemćjesche nutS bobraejü H a j w - »üfchelafe fule, fehele ha brühe geometriffe Weeze
Ujt; jo bie tönlej muj tarn na hermanfu be wschtmi wot diewa, jow hebele ha brüht teschersfi grat,
1
184
jena wilka drewana pöpa, f i j mn zhibadwa, faj czewö bjeń taf bo fulje ftulent sejbzccj. Tajfi
tzwojef ha jeje c p o wobletjcno jo z jenoho krucha naporabk jo jebeu schewcz wunamafaw, kiz jo wo!
tfane. T u fteja maroo pnlverowo woze, joro leja<, tajfoho sebjma zfhoriw ha n tfo jo tdnsame bo
pvtfowe wschelafeje wilfoscje ha wschelafoho jtatvta, Lipska na pjemösne lvufivab pöswaw, zo böchu tej
faj je wschelake cjuje narobe swojim fońom pjibi- bruze schcwcze, (fforo b ch yratiuu) fratre e, tan
waja, Tjerfesojo, Polacze, Rusojo ha Zponscze. wschaf tej tajfi naporabk ititjo jfobjiro tiebo, rooiti
T u wasch pötfow za fhromoho fońa, fij so hobji taf hewaf wschitcze Ijromabu z(qu) tajfu pomoc;nu
bez hozbja pjitjinicj, tu jo najmenschi pötfow l - ivecj zpöznali. Dale wibjisch tu czenowne toaite
bom pöwbra czola scherofi, ha najwelschi pjez jteri k fnmpanu bo fichelow ha tamlej zabe ftoji czewo
czole, faj fu je w Barlini na therarznejschull za nowö btllarb, f i j Hotowe 250 tolcrow pwacji.
22 (et trebali. Dale pjtnbjemo bo jenej stwö Tola pöj, möjchczemojbale hicj, zo won pzinhabö ibele böte ntamoj zale, hbjej lute w cze ja bjemoj, prebe hatj setesez bije, vjetoj leb cm fo
burom ftoja, geometrtffe bliba, mobelje f pwuham, qentnilffa halla zatjina. 9ičtfo bo bwora ivon
f bröimrn ha f rabroam, Maschine f sefańo>r zańu, bjemoj, hbjej wo wiilfiin vjitivarfu, ze zpobziwaf fecju, f ntocjeńu, f tjtfcjmu jita, f ptodfaitu, f iiom stejo wostanesch ha newösch, na tjo bö najrezaitu, bale noroo pwuhi, brdne ha rabroa ha prebe hladaw habö jto berbjaw febi wobhladacj.
prebe, hatj fe so bohlabaw, berbisch zaso po jenemT u fteja mawo wödjje, hako mobeßje f milfim,
zfhobzi bele, pzindjesch bo bwora ha bjesch zaso faj na morach wofowo j jbja, z khorojcmi, ze
z bruhimi buremi nutS. Jow wilke fruchi famcnt* zcjejorami, z maivömi pjipöjsnenemi tjowmifamt
noho wula, felje, nelatoho jeleza ha fop ra lejn. z nawröcznemi weswami (Steitemtber) ha z fot»
Sc febi to wobhlabaw, pzmdzcsch z nowa bo wsche- wiczami. Tej parowöbjje nepobrnchnwa, faj wo
lafich stwow, hbjej linane hometjfi, jflitjfi ha no- Drejbjanach po Wöbju pwuhaja, jenoz zo fu
pajfi ftoja, pofazfi ranech lińaiićch habö jelcznech mensche. Jow wibjisch parowö fotow, kiz ivo
fachlow, zapoljatk jenoho jeleznoho witoho zkhoba, febi möcz bjefaej fonow zjenoeja. Ach faf wclc
zelezne fhnmore fbrafcjt ha f penezam, f i j so möhw fein hijcje tu wolchlabacz, ale ja cji wfchitfo
wo wöhnu nezpala, jelezne bliba ha fto'lqe, late rozestajccj nemözu. Tamlcj wisaja tft taue, nciuo»
fjfje na f rchowe ha bmhe ze jeleza late wecze. late zwone, faj je we Ralbiczi rcnischc nimaja,
Hb j bale bjomoj bo bruhich stwöw, bha bubjefch nitjo, hatj na türm pojsnecj. N tfo nimo pofazso zpobjiwacj na mafchinach, f i j hijcje jene wibjiw fow jclejnech mostow, nimo wilfich ha mawöch
nejse k tfańu, f wurezvwanu tjesafom, f cjtfchcjeńu sefawow, nimo fojanech duchawow (Blasebalg)
ha k wajenu. Kaf bö tola na te jelejne naforoö, bo fowamow, nimo wijabwow habö window ha
schrubowne (Schraubstock), fose ha btuhe wecze niino wschelafich bjiitme hn fhumjtńe ztwatenech
hlabaro, hbej bö tu zo mnu wofowo fhobjicj mafchinow f cjifchcjmu, f tfańu ha pzedzenu bjomo,
möhw. Sabaj, jowlej jo n jto za naschoho fchew» hatj napoflebfu hijcje fbobromu fönczej pola wilczn, f i j jeni na swojim mawern ftoltjfu wutracj foho parnifa zastanemö. Tön jo taf nnlfi ha taf
nemo'je, tu masch menujqe tajfi apparat, zo moja tbele sani zfutfuje, raz broaj bruhaj hatj botal
schewcze fmoje dzewo stejo tjinicj ha zo netrebaja we nemffim fraju bjeronnaj. Wön jo tvot jenoho
185
wćstoho Hartmanna tot Chemnicze twarene ha potom zas mwobjencz z brujitjfu, ha taf bäte,
hijon na ba jttffu zelczniczu pjebale. P ö j , netko hejzo memijcze wacze brujitjforo jo; druze hofcjo
fe wfchitfo wibjaw, netko nehbje na piwo pön« zefebaj'u fo, faj so jini (übt. Jenoj na to fo (aba,
dzemoj. Pohladaj na ijafnif, faf dowho smoj zo blijschi pjeczcljo za mwescjinem blibom fthromadze wofowo khobjiwoj? Pjez tft hobjine ha bjecj nto'ja, bofclj jo tute blibo hako najpr nsche
chczew sebi wfchitfo na brobtte wobhlabaej ha roz-tjcfcjene, ha pjinbjeli jtö czuze wibjane na kwaS,
powedaej bacj, dha derbjaw czewo tebjen közde bvftoüe za nim swvje m fto.
dzm tft hobjiite do pzemofnoho wnfwaba hiej,
Kwasni hofcjo roesela fo — hercze raj'a — japiede, Hätz bö közdu mawu weczku jenoj zawidzaw. ben bjtro, zo jo to husto tajfa hara, tajki hcwk
I o l i so cji moje wopisano lubiwo ńejo, dha wo jsttoc; zo jane swowo zrozemicj ńejo. Dokelz,
tut to bjerj k bobrocji, ja sein je tebi k lubofcjt tu fu wschitcze hofcjo w jencj stwe romabje, ntcj
tjtmro, joli pak fo cjt zpodobawo, bha fo hotuj, faj pota nas Po czewem twaimu, hoseji pak jo
zo möhw ja bwe ^lceji fobu bo So.ibona jecj, pje- wofowo sta, habo nieńe. 9ietfo stupi brajfa bo
toj tarn budje 1852 htjcj« wele witscht ha renischi burt ha řefńe f zromabjenem:
pjemösne wukwad k wohladanu, na fotremj budza
Lubjostojiczetu wschitcze,
tjroojctje djewa z czewoje Ewrcpijkeje, haj z AmeKaj mawt, taf wilcze,
riki ha z Aziskeje zhromadjene.
St. J e n t j .
Na nas febjbu bawajcze,
Swowanske narodne waschna.
(Dalcwedzeiio.)
Ha fblibam naö pjipujcje,
Zo böchrnö möhli pjestupicj,
Ha hoscjom pefiie poswujicj,
Zo böchu boli wesowt
Wo routrobnej raboscjt.
Pieve hatj fo radoftjiwi froafařo toho nabjtja,
khowa fo froöittjfo ja modremi horamt, smerki
rozpjcstrejlt swvje cjenine kjidwa mibe wsu — ha Na to tvott sp schńe bo fuchńe wotbehne P o
brajfa frotjt üez nich, zo bo wschitkim k wobevu poliwku (zopu) ha ńeft' ju na tmvefcjine blibo,
fazaw. Borze pjinbje tcj liewescjine nan ha na» na wsche brühe bliba nofcha sotre, bratsja ha
pomina rozwcsclenech, zo böchu bleje fo itefom» znacjt tteweste.
bjili — wscho so too wesowöch tjrćbach k rootebu Dej jo brajfa poliwku na blibo stajiw potjne
cjeri. Piebe pak hijcjen kojbe bomoj poskotji, jo wen: „SBnjent fńeja, tjcfcjcnt mwobjenezowe^
bö fo zase pzewoblek, ha z nojotn ha widlitjkami uabobite fńcjne, ha wschitcze tu pjitornni (ubi
fo wobstaraiv. Toho bla behano hijcjen bowho hofcjo! Nan ha maej, ńewesta ha nawojena w a s
traje, prede hatj wschitcze, lvoscbtte mujowe z pjccjeli'te ha lubosejiwe powiNiju bo toholej tomu,
fottjme fo wubobebu ha tvcfomo blivow fo zefebaja. ha bjafuja so wam tubovu, zo fcje fo ja nich
Newest.t fcnc so bo najdalschoho fucjtfa toot nehnnboivalt, ha bjenftfchi wajne djen z waschej
burt. Dokelj tarn ruńe bwc wmvc;e romabu stor- pjitomnofcju potjefcjili. Za tulej iirn wopofafatej, reka „na btoč m a j wawomaj febjecj" zanu lubofejchczebja so toeni zase ze wschern botakwcle hako„ńewesta bo'cj." Zjenejestronesme bremrootmenicj,roofcbńe paf na podobne wafchfo fńfj nawojcna, z dmheje drujba j brujitjfu, fto jarunaej, hejzoli jtö $ pjitomnech kwaS hotu-
180
wacj bubj«'. Tokclz paf bobrocjiwo Bbh tön knez nekebjbuje, jtoj wen zapotzne Ha zrubne zbcchuzhobnemi barami jebje ha picja jich wobdariw je, napomina won wofowo neje febjaqc brujo, fotrej wam nclko predfpowozicjchczedja, pjeju jitjft kwefowoftji, zo bćchu tej newcstu zawewam ja w jich mene, zo bčjcje wscho wo boha- selili z teinilej swowami:
Tjesne brujitjfi, böbjcje wefowe
bojoscji wesele toujironli. Prcde paf Hätz fo to
Ha ńefebjcje taf zrubniwc,
staue, jo pjiswufchne ha kjesczijansfe wajchno, Bohu
Nozwefclcje jena bruhu.
tomu fnqcj tjcfcj ha fhmarnu batraej, ha joho
Wosebe tjcfitu üewfiu,
wutrobne wo pojshnwano prosccj."
Zo
nam tu stajne nepwatze,
T u wfchitcze hofcjo postanu, fojbe zcjehüe febi
Hale
so wutrobne zafmeje,
fwobuk habo tjepiljfu, btajfa jtjtni f j t j ha wotZo manbjelstwo nebö jarwawa,
spewa wotse pacjete kaj so heroaf y j e b jedzu
K i j jo fei fama jabawa. —
sy waja.
Pozbzischo nech fo stara nawozma,
Po mobltnbe zapotzne fo hoscjina, f i j hufto
Zo bo jomu wacze nepwafawa!
pzez POW nocze traje, Wsche j bje, f i j so jena
(Pjichobüe bale.)
po bnihej na blibo noscha, pomenwacj, bo cjejfa
wccz böwa, roofete bej jo hospobar kwasnoho bo«
Z P r 0t e k i .
mu zamozile. Zeni paf zawescji ńcbtachmc: ho»
AI. H . Nie; jenoj wutzeni lubjo, hole fame
waze mafo 5 frčnom, roch z popranczom, mroobe
profo z jabwufami napelnene, fkopacza petjeń z ntmale fćjřć burffi hospobar bjcrzi febi pro­
te ku. Won bře tarn wele wo nej zrozemi, kaj
fawom, mlocze jahwe z meboin, fokosch w nub»
na p$. mesaczne bne (bjewawe ha fwate bnć),
lach, swinaeza P e t z m ze swobfej jujfu, fchenfa,
zfhabjeno ha fhowauo fwöncza, tjas wo:ederana
peijene Hufe, tekancze ha pampuchi(fij tu „homole"
ha pziberana mcsacza, postawene tjaS ha mesto
refaja). Hatj runej wot fo'jbeje j bje wilfe powne hermanfew h. t. b. Wöfche toho so paf hijcje wo
zfle so pjincsu, ba tola pjecze nitjo wüsche ncwo« közbej protecze wele znamezfow ha pomeiunvanow
staue, bofelj so zbötki fhubomu (ubej rozbawaja, namafa, fotrej bre nefotr jfulij wobsebjcr protefi
habö fo bomoj pofczelu. Wosebe staue fo to pjt paf czele nerozemi, paf tola nicz jnstte ha bo»
peljent, zo bochu tej boma wostajeni nejto wot zpowne bosej.
J a fem febi toho bla prebfwzaw, bruhbe nehoscjine wujili. Jeben Ho'Itjecz beha ja bruhtm,
fotre
tech najwajnischich pomenuwanow w proj
bje
noscho,
jena hoftjfa ja btuhej, talcre powne
io bochu tjim fhetsischo zase pjischli ha tjim wa> tecze wo naschej Jntniijcze trochu wufwafcj.
Dej rnö bubefchinsfu (habö tej jenu bruhu)
cje wot hoscji bdfialt, samt paf so jim dowerenoho
proteku
bo rufow wozmemö, taf wibzimv na tfecjej
jcbwa ani ńebotfnu, Haie je swebomicze na pzistrone
fcez
bruhimi pomenuwanaini tej jene, fotrej
kazanem mescje wotebaja.
refa: ber S o n n e n - C i r f e l , to jo: „ f w ö n t j »
Brajfa, hat; runej z poswujenom wele bjewacj ne b e h " ; ha ja chczu febi tvnfro'cj boroolicj,
ma, bez fem tola laba, faf bö hoscji zmveseliw. wot tohosamoho nefotre swowtjfa prajicj.
Dej paf ze wschitkej frocjej pröczu newcstu zaweKaj jo znajomne, taf ma nasche betgarfke
selicj ńemćje, fotraz stajne kzemi labajo na to swöntjne leto, faj je nimale pjecze mamo, 365
187
dnow, habö 52 tedzmow ha jeden dzcn. Dez jo tremz fo Krestus narodzi, ha wot kotrohoz fem
potajkim k pz. nowe li'to habö 1. dzcn wulkoho mo tzas litjtmö, te leto be djewate tedomfchoho
rözka jene lito pöndzelu boro, ncinöze na dru­ fwöntzuoho beha, ztoz utamö sebi dere merkwacz.
he lclo wacze pöndzelu böcz, Haie häkle um« (Rune z Krestußowem narodom fo potajfim ja­
toru , dokelj ma fczde leto 52 t e d j e n o w den nowe swonljne beh nezapotjnefche, Haie woha h i j c j c jeden dzcn. De pak bö telcj fem let fwontznoho beha be hijon nirno.) Tez
bcrgorffe leto stajne jenej rufte 365 dnmv wob- fo netk prafcha, faf ibele swöntjnech behow jo
wot Krestusa Hätz botal böwo, ha wo fotrem
bjerzawo, tak bö po sebemich letach tönsamö
lecze netk bezaczoho swöntznoh beha fo mo letfa
dzcnski litjbnif (Datum) z!einsamem tedzensfim
namafamo, taf döstanemö mo po tem prede pra»
bftom pzez czewe leto zase romadu padnew, f pz.
jenem scjehuwacze prawidwo (Regel): pzilitz kletnej
nowe leto, fotnz be junu pöndzelu, bö rune za
litzbe (Jahreszahl, letfa 1850) 9, ha dzel tönlej
7 let (t. j. na woseme leto) zase pöndzelu böwo; zeberf (Summe, 1859) pjez 28, taf döstanefch
ha tönlej tzaS habö renk (Ciklus) wot 7 let bö wo tem wubzelku (Quotient) litzbu tech wotbezapotajkim jnra jebni re (einfach) swöntzne beh böw. n ch swöntznech behow; tön wostawf (Rest - to,
Tola, dez so wccz tziscze na drobne wupöta, tu ztoz wöfche wostaiie) da nam pak leto netsima nasche leto po prawem 365 dnow ha f tomu schohv beha. Newostane zaden wostawf, tat jo
hizcze 6 hobzinow. Tute 6 hobzinow so tomu swöntzne beh 28. Za leto 1850 ma so to
řcct ronuibja, ha wutzina za közde 4 leta za sobu potajfim taflej: 1850 ha 9 jo 1859. Talej
l)Üen cjńrś dzcn; toi)o dla io tcj közde ztwörte litzba 1859 pzez 28 bzelena da nam 66 ha
wostawk (Rest) jo 11, | 2 8 : 1 8 5 9 = 6 6 , to
leto taf mcnoroaive pzestupne leto (Schaltjahr),
168
fotrej ma 366 dnow. Ha po tajkiinle pzestup7179
nein lecze padne nowe leto (1. dzm w. rojfa) nie;
168
jeden, hale dwaj dnaj dale; jo k pz. nowe leto
w pjestupnern lecze ztwörtk böwo, dha budze w
vjichobiiem lecze hafte sobotu. Na tajfe waschno refa: wot Krestusa jo Hätz botal 66 fwöntztjitia pzestupne leta wo tutej wecze mawo zamö- nech behow nimo, ha 1850 jo 11. leto 67.
lciio, ha su wina, zo közde 7 let, kaz bö to he"fwötznoho beha habö böle z frotfa wuprajene: za
wak böwo, tesame dzensfe liizbnifi $ temifamemi l to 1850 j o swöntzne beh 1 1 , kaz budzecze je tez wo swojich protefach widzecz. —
tebjenskimi bnami romadu nepabaja. Ztöz tu
________
tj
wecz bäte wupötuje, tön wunamfa, zo so hafle
L i d u š c y.
ja zterikröcz federn t. j. za 28 let wsche dzeiiske
( Z ceskjeho w o t Jablonskjeho)
litjbniki tjifcje z temifamemi tedzenfkimi bnami
Pövvjez mi, o rajskje dźećo!
közde raz ha tzaö zase romadu naniafaja. (DzenŚto ći dał to ć łko nježne,
fnijchi dzeiiffi litjbnif — 22 jun. — jo potajfim
tez pzed 2 8 letami t. j. 1822 zawefczi na fo»
Što tu dušu njewiny?
botu padnew, ha sw. Jana jo tez tedom za-Što ći dał tej šwižnej łohćaj,
wesczi pöndzelu böwo.) H a tutön tjas wot 2 8
K a ž dw b łej křidlešcy?
let menuje so swöntzne beh, dofelz wot fwönP ö w j e z mi, o rajskje dź ćo!
cza ha joho bezena wotwisuje. Z nafchim kzesŠto ći wočcy hołbikowej,
czijanfkim tzasa litzenom jo swöntzne beh na sczeŠto ći hłos dał syłojka?
howacze waschno zapleqene. Te leto, wo ko-
188
Wutrobje sto darił tvvojej
Tutej křidlje horjeła?
Powjez rni to5 rajskje dź ćo ?
Hdźje te dary rozdawaja?
Chcu tei j a tarn pućować.
T y pak rnje, hač naspjet přindu,
Budźeš dyrbjeć l u b o w a ć !
Liibomer.
Z b e r k i.
23. jun. popowdnu wo Lejne zromadzic;, dzej;
dalsche wozjewena ha wobzankncna so stacj bud;a.
M r ö s , pzedseda.
Te stawe smetzfetzanskoho ratarskoho towarftma, kotre; fu sebi z foscjow towtjenu muFu
(Knochenmehl) zamojelt, pjeproscku z tutem ;o böchu
f balfchomu rozr tjowaiiu ivot toho so 24. tun.
popowdnu zt roch w Schrnetzkecze zromad;ili.
Wiezand,
pjedseda towarstwa.
— Na Jana jafe 24. junija budza so po
W o starej Bramborjfcj jo so na 2. jutt. wo popownischich femfchach waltjki ha fromm za Hotowe
mefcje M ew e zawosne nezbojo stawo. Mewe lejji peiieze na pzesadzowaiio pzedawaq. Tajcze, fij
pola tüulfeje reki Wiswö (Weichsel) ha po ftarem böchu kupowaczchczeli, nech so w fortziiie w D o b rö­
waschnu zromadji so tej letfa tu sobolu tej bo- sch icz ach pola Neswatzidwa w prawcm t^afu
jtm cjmom mnohoscj pobojnech weriwech z dalokeje wokownoscje, zo döchu z duchownemi ha z zhromadza Ha möza sebi tej waltjfi ha swano
fjijentt do toho 10 mil wotlejzanoho M a r i a prede wobbladacj.
Lonk pola Neumark schli. Proc;esija so z qetfröe
Janej B . a Miklawšej H . Kak dlia bo
ftoatctjńe pzcz m fto k wodje pjiblijuwasche ha
boło, hdyž boštaj W d j W a j u letušu podrdhii
chczesche so pzewcscjdacz. Da wuswöschachu ivulke
teschne wowano; ha Icj, wulki tjöium, im kotren^ do Lipska a t. d. złožiłoj ? Tarn böstaj tež
bechu fo khwilu prede nekotsi pjewezli, podmurt Serbow nadejšłoj| a bdchinti mdlili potom
ha wacz Hätz 120 tjwojefow, f i j so na nim na» hromadžje do Hallje na Giebichenstein j ć
makachu, fobu. Ztö möje wopisacj, jto mö za->
tjuchm6. Wscha mojna pomocz so fta, Haie tttcj a stare mjezy Serbowstwa horjepytać. T e ž
w q hat; 50 bo jich fmcccji wulornenech, wschitczemöhli sebi rozpdmnie, kak bö so najlepje
druze bochu zubeni; na 50 czewow smo jich Hätz t i t e l k T y d ź . Nowinain zandźeneho leta
dotal z wode wuczahneii.
wuskutkować dat. tVo wotmol wenje prosy
W a j u přećel wLipsku.
N a w e z k i .
18. j u n . 1850.
Czisami, kij bechu Hätz dotal sobustawe fhrösW BV?5.'i/cach
B. I . P. K.
szanskoho towarstwa, chczeli so jutfe, hafo nedzelu
Zandzenu Sobotu Zita w Budejchine pwaczachu:
|
!ü5o|0)ti |
s
Jü|0)a
|
Pwacjizna.
Körcz j
I tl. | nfl. | tl. | tifl. | tl.
2
2
2
2
Rozfa
4
71| 3 25
4
Pzcnc^a
1 99 2 1 m
1
Jeczineii
1 10
1
1
5
SBcro-3
2
15
2 10
2
Noch
t tecjna
!U5o|d)a |
0TC8
"st.
5
2*
20
7ł
12y
Wvfa
Jahwe
Heduschfa
Berne
K . butre
(Ejifchcjane pola K. B . H i k i .
i
äiijcha |
řcDjna
Pwacjizna.
! tl. | nfl. | tl. | nfl. | tf7|~nfT
Kl
2
15
2 12|
2
4
22- 4 174
4 20
2 20
10
2 17i
2
—
20
15
i?z
—
—
«ł —
m
2
9
» dzen junija.
T
M
w
o 26.
Letnik Z
Jntnit
I850.
W
u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Dwetne podawki.
Z Rakufkeje. Khejzor jo wschem wojerfkiin
wöschii», kctsiz swoju wojersku swujbu prede wvttebiilt ha potem Hnflcj wo wöjsku wuheiskich zbej>
fořo» swujili, pzi revolucziji so wobdzelili ha
toho bla bo czczkeje jttofć paneii bechu, wobnadjl'w, lim wschitko zpuschcziw, wotwzate zamojeno
zase wröcziw.
55 jich jo,
kotrechz telej smelne
40,000 miizi seine. Moni fu z nowa zase niesto
z menom Belgrabtzicz pzebobilt. Jich zbczk nejo
pjecziwo turf. khejzorej, (na noho fu welewacze
bcputacziju wotposioali, zo böchu swojenaleznoscze
zkherfcho zarabwali) Hätz welewacze pjfcziwo tur.
wöfchuofczi wo fmju, fottaj fjefcjijanifim pobanam wfchu möznu kziwbu tjini. — W o Ai] rn inc
famem so wschitko f tzestzvwnomu powilaiiu bana
J e l a t j i c j a pjihotuwe. Deputaczija jomu nap^-ejo
bjo, jo bö joho wo mene czewoho kraja p.ftrowiwa. Won ta nas jara wazne wecze fobupzinese,
menujc^e linsche itoiro frajne prawibwa. Kaz ri-f.i,
bowola tenimo nafchom narobej wele prawow, kiz
bechu i'omu dowhe, bowhe leta wzate. Wo wo­
jerfkiin nastupanu bubze netf wsche mezne trojet»
fhvo (©mijmilitär) pob Banom ftavj, jti'j so
fmotro treckt. Wulka jo wefowofcz tech, kiz bechu
k 20 lctnomu fejbjm« wotsubzeni. — Tez jeden
brat znatoho Görgea jo bez ntmt. —
Wct lvnscheje zromadzizne rakuskich czerkwinskich trctvtcro postajene mutsvrf jo j nowa jiife
bo Wina
jitw. Wrsobna wina tuleje zromadzizi'e ha pzcbmet rozrcljuwana fu tönkrotj na(cjnofcje fchulow. Böh bnj, zo bvchu t f j lettische
ja nc>S jara wajna wecz.
wurabzcna taf jbojomńe wupaneli kaz lonsche!
A P r a h i 22. jun. Tjenczpzipowbnu pzijevje
Hara ha ncpokoj wct khejzora bowoleneje
czerkwinskeje swobobe bla, jenoj wot nckotrech no- czele melcjo ha neznate farbiiul ha werch Schwärtmoto bo luba wunesejej, staj so zkorv czele zhubi- czenberg, nasch nowe arcze-biskop. Wön fo niwoj. Kejbe, ftj so trochu za lem wobhona, berbi komu newozjewi; Poba so welewacze neznate ha
wo fwetnej brascje bo tachantffej qerfröe, bjejz
wuznacj, zo jo to po prawdze. —
Agramske narobne nowine pisaja wot chczesche wefcji taf pratve sam za so fwoje prene
zbezka turfowskich fwowanow wo Bosniskej, zo fu yacjere spewacj. Pozbjifcho haklej be joho pjikhab
io na 300 wofabow zbeneli, fotrechj wöjsfo jo znajowne ha wün tjescjowiie powilane.
190
Kolera jo wot meje fem 115 tvfow wopottonivn ha 83 techsamech hijcjcn ncwopuschcjiwa.
3 Bramborskeje. Nascha cjijcjctffa swobodnoscz so dale tölc zhubi. Krajnem wöschnofcjam
jo bo rukow bäte, w stem, jim nezpobobnem notrinam wotpöswano pjez fralomffe poste zakazacz.
To pak jo tak wele hako zakazna cjijcjena samoto,
dokclz nimate jami noivina budje fo fccj wotposwiina z pöstami zbjerjecj möcz.
hubme bapomhacz, hatzrune 'czerkwow boscj w
mescze. Pzez miwoscziwo bare smo netfoj tejfo
naromabzili, zo smo sebi jeiut zahrobu kupili, ha
wo ftej tubjemo czerfcj tivaviq, schuln ha wo»
bobleno za dnchownoho ha wutzcra pobla. Wo
naschej schult namaka so nölk 90 bjeeji. —
3 Babenskeje. ©enerol W r ä n g e l, tön
bramborski Winbifchgräcz, jo bo mesta M annheim pzischow, zo bo retitiju na babensfe ivöjsko
bzerjaw, kiz so netf bo Braniborskcje pvba. Telej
pzeczeneno, wot kottohoj bč hijoit nćhbe retj, jo
ÄZcle pak so zas pöweba, zo jo so bramb.so tak bl jiwo, bokelj de so Hessen-Darmkral nakazaw, ha chcze fonq tjtnicj wetjnej pje« stabt tvobarmva, (ich pzez swöj fraj czahnecz
fcre wo nemczacb, pjez lo, zo so z Rakuskej zjibna.bacz. N lk pak jo wona bo toho zwoliwa. 9tle,
Nowine tej hijon liste znaja, kotrej jo na rak. ale! de; tem jo fo bnbenfft ivojmoba zase hinak
fhejjora pöfwaw, wo fottechz wön wscho möjne bopowniw. Dokelz jo wön za tem pzischow, zo
sebi wön, bez swoje wöjsko ntiita, tez czewo kiiejflubt. (?)
stwo z nikow puschczi, bha jo wön netk pzeczeZastupnif Bramborskeje wo Janbzclskkj, z Bun- neiio babenskoho wöjska bo Brainborskeje zakazaw,
sen, jo tarn hörfe \vc(\i nazhoniw. Won khcb^e- ha Wrangel berbt zase sam bom czahnccz.
3 Bramborskeje. Bramborski prencz jo
sche husto bo fejmownc, faj so to zastupcř.nii cwt»
wot
janbzclsfeje fralowne pzeproschene, zo bo pola
zech möcznarstwow swuscha. Dokclj pak janu
jeje mwoboho senka fmot ftaw. Bramb. prcucz,
wosebniiu trübinu mm č fite ha z janbjclffoj ankiz jo so 19. jun. z Peteröbnrfa bom wröcziw,
ftcfrnqijit bcřc znatc jo, poda so w u i zc jon»
jo so zmolom na puc; bo Lonbona pobaw. —
ffirni wösokich janbzelskich zapöswanczow (Lorbö) Dofklz tönsamön pola rusensfoho fhejzora ja
»a jcnu ha tusamsnu. Hätz pak to jvbeii wot swoje 6 ra in Dorffe stronisfe wotpolabaiia m'tzo wubeleka wibji, poswa wön melczo k nomu, zo bo zkutkowacz nemözesche, chcze lvöit uetfoj, faj r fa,
pjichebne tola wacze tarn nekhobjiw. Bunsen pjt tutcj pzileznoscji swoje zbojo wo Janbzelskej
pak tam tola zase bjo, ha buj bha tön jiiiibjeli'it zpötacz. Rnsenski fhejzor pak chcze fo tam Hätz,
ruiiej pioschene ftejo, tez pobaej, zo bv jornu
zapöswaii^ fo zjawne wo komore jbćne, porukwaluipjedo vzewaw. (Wön bubze so jim pascj!)
sche z wöliemi swowami nepotjink bram. zastu3 c S ach se n sfe j e. Lipstzansfa untoerjtteta
pcra ha poruczi zköntjne swujownikam: bjtqe jo wobzanknewa, zo pjt z noiva powowanem
höre ha wupokazajcje joho wen! jtoj tvj so zmo- feirne zastupcna böcj ńecha ha nifoho wuzwolirj
lom sta. To jo wulka hanba faj ga noho tat üebubze. — Tej lipstzanscze mcstjanscze rabjttej za Bramborsku, fotruj wön zastupuwe. Jan- cjero fu pismo na frala pöswali, wo fotremj so
powowana staroho j"ejma bfa na frala wobcje.
bielsft minister, pola kotrohoj <o Bunsen wobcjejujuwa. —
wasche, je joho ze zförzbu wotpofazaw ha ncmöje
Wo D r e j b j a n a c h paf jo abresa z mnojomu pomhacj, dokelj ma wopaki.
hemi pobpismami fralej pjepobata, wo fotrejj jo
Ze Z o l e r c z ä . Hätz botal berbesche nascha fralej bjaf prawene za te wo nowschim tjasu
podjanffa wosada z bozimi swuzbami sebi jara wopokazane frtite wustuptvano.
101
cjt prawe. Kak smefchna wecz nejo to, közde
mawö fzizik na kerchowe jenoz z ncmskiml fwowann ha rontjfami popisacj! SSttbje fnabj be zaben Nemcz nasche kerchowö wopötwacz ha tarn
tech Serbow wopomnecz, kiz tum wotpotzuja?
Z e Z a r b i n s k e j . Turmski arczbiskop jo z Hal'ö t'tviibu rjiine ferbsfe rontzfa tem, f i j Mm
jastwa wupuschczene. Wele jo so pöwebawo, ha
na wische kerchowo pzindu, böle k wutrcfce, Hotz
pisawo, zo jo zar^inski (üb so jednomösne za
»ekajfe hubene, zfazene liabo tola za Serba nie;
nowe zakoii wnprawiw, kiz ftarc botalne czerkwinske
boscz zrozemliwo nemfke versche? K.ik nesprawna
prawo na nezafonsfe ivafcbi'm pieicz wozme. Zo
tcmu tat nejo, bechmö mö bawno pzesweiseni, wecz nejo to, mi fojbe pucznif, na fojbu tafeltjfu
nejsmö Pak je zjawne prawili, döij ivefte bopo- jenoz licmifv meita [ta napomtmma napisacz! Jo
Z M a j n c z a . Na sw. Jakuba (25. julija)
budze barlinski probst K e t t e i e r , nasch nowe biskop, wo naschej tachantffej czerkwi biskopsku s>'vecziznu döstacz. Wön budze nefotre dne prebe
hizon k nam pzincz.
fajma nimaitio. Nicz jcnoj »not bruhich zardiii- bha fćjře Serb z közpem pnczifom pzez czewu Wuskich biskopow zc swojimi buchownemi ha wot buchow- jiczu Wi tt? Nejiu husto nemfke mena naschich
nech towarstwow, hale tez wot mnohich wofabow rofoiv tjtfcje hinajsche Hätz (Yrbffe? Kaf nepzisteha czewech krajinow jo arcze-bisfop wo jaftwe
wopötane ha jomu swojich stabwow najwutrob» jacz.i w cz nejo to, wo czerfwt, w fotrejz so cze»ische bz lbrano >vopokazane, tez pzez mnohe abrese wo lelo jenoz serbski fpewa ha prebuje, wfchelake
jo jomu za krutoscz ha sweru ivo wobkhowanu nemsfe napisma mecz! Neböchu zrozemliwo möczne
czerkwinfkeje swobobe ha prawa lubowe bzak zjawne fivvwa teje reize, w fotrejz smö wot swojeje ma«
wuprajene. Zarbinfke »vivine samo nekotre taj- cjtte „wotcze nasch" 'fpewacz wukneli, selnischo
kich pziplsmow ha retzow moz/ema. Nasche no- na naschu wutrobu skutkowali ha ju hnuli? H a
wine 3 wctscha to zamelcza ha bzez nehbze nechdorne febi seibski bur hewak wschubzom z nemskej
tön so napzeczo czerfwinskim wercham swöschecz
reizu wodst.icz weriw, k w rnej, nuternej podozba, to zmolom bo czewoho sweta wutrubja. Zarbtnffi lub jo pciieze romabziw ha jo fivojomu nosczi jomu tasama tola nebosaha; tu jo jomn
buchownomu werchej jeben zwote pastersfi fij rott- wo spewe ha paczernch, wo zpojebnem stole ha z
bzewacz baw, korez bubza jomu WS krötkim swa- klclki matzerfka reiz jenitzcze zpomozna, nuzne
totzne pzepobacz. Tez wo Franczowskej jo swawne trebna, jolizo chcze ze swojeje bohuswuzownoscze
czerkwinski reczera khwalene; tez wot tarn abrese
prawö wuzilk mecz. To so we, tajktm, kotsiz bo
pzikhavzeja ha wo blischich bnach pzinbze sranwawki stupiwschi swojomu susobej „gun Morgn"
czowska bepulaczija, kiz jomu wo mene ftancz.
luba jeben zwote f j t j z brohimi kamenemi wob- mesto „böbz klMalene JezuS KrestuS" praja, tajsabzene k wopomneczu joho wustatech pzezczehaiiow ftin jo kh tre wscho jene, Hätz maja nemfke habö
pzepoba.
serbske paczeracze knihe, tem tcaj bo tez praje ha
brube rttnez tak wuzitne böwo beböchu febi bohwe
kajke brüht nicz pacjeřacze, nicz serbske ha tez nicz
Z e Serbow.
nemfke knihe bo czerkwe sobuwzali. Tajkehlej ha
3 b l i j e M e s t a . Husto boscz so naschim tohoruna mof(< mejach bzens, Hätz so zafe na to
gmejnam ha wosabam poruk tzini, zo maja na bopomnich, ztoz fem wonbawno wibjaw. Meközbem puczntku, kziziku^ wowtarfu a. t. b. jenoj nujcze zanbjenu pönbzelu bech w R a b w o r u ha
nemfke napisma; ha to stane fo jim najböle tzis« pohlabach tant tej bo czerkwe. T u wuhlabach z we.
192
fvtvofcju na fletcje tfi ranc ferbffe itaptfma, fotrej
Ncjo tajfc wozjeweno wsch.-jc khwalbö hobitc?
l' chu tclcj. „ D e j joho Wos fwofchicje, neza- Ha Icjcje, tute wozjeweno iiojo wot 23 junijni
lwcrdjcje wasche W u t r obö" — to b pisane na hale wot 23.röjotuntfa, ha jto rojowuif jo, to
boku fletfi. „Pöjcje fchilcz fcmr'te, f i j roobcje« tarn fojbe tjwojcf we, pjetoj hcwnf be „juitija"
j m i fcje; ja cju wn$ woffchewicj"— to be pred- pjistajene botvo. Knf fo wRabworu z napismaku. „Zbojni fu cji, f i j te Swowo Boje swöscha mi fjijow ma, tjifcje wescji prajicj nemoju, bofclj
ha je zakhowaju" — to be z druhoh bofa f l tfi. wonfa wo bruhej czerftin, pji fotrejj jo kcrchow,
To fu wescji frafne fwown. Woscbe jo tej rab- nepoböch. Tola be taf froo|chccj, fnjbo ief, zo
worsfa mofabn, jtoj fcmschacze fpewano nastupa, ze fcrbfftmi napismami fh tře zapotz'nu. Tej jich
f pofhwalenu. Mona bjerji fo wo nnjlepfchim pucznifam itcjfetn tönfiocj hijcje taf prawe bo
řcbje frucje k wulkim fpčroarffim, fotrej fu wot wotjom pohlabacj mohw, bofelj kh tre po jcjezkach
jich nebufchoh wubcrnoh ha fwawnoh sarata nutspjinbjech ha faz fo mi zba, pji cjmitjczć přctzW a w b e wudatc. Tola Rabwortjcno itejfu jenoj dzech. Tzwojef tej fo stajne na wscho mbopomni. Tola nabziiu fo, zo tej febi z terni janeje
w czerkwi, woiii fu tej zwoiifa ńcje wo brüh ich
hanbo tjinicj nedubja. Kaj ja prajn, ja ńero rn,
nalijnoscjach, faj fo zba, bobri Serbja. Nctřefaf fo to ma, najfnabno inaja hijon tej nefotre
bawschi bd bötöo, zafe na to zpomnicj, jtoj ne- ze serbsfimi menami. Tola wo tutein bře taf
dawno wo jich serbstich fcjeńffich listach w Jut» balofo ńejfu faj f pj. Nowoslitjeno ha Ralbitjciio.
nicjcze ftejefche; ja chcju nejto brühe pobotfnecj. Cji fu tute bne tej na fwoj pojleni pucjnif
Hatj z Cjńfwe z tvufjtrom na fchulu pjinbjcch, ferbffe mena pjipifali. Taf fo mi f nnjtiiciivtoin
wlsasche tarn fheji fhetra tjoma tafla ze fcrbffim zba, hntjrunij newem, hatj fem to bje fwoschaw,
pismvm. Na moje wvprafchcno bo mi prajcne, habo jo fo mi wubjawo. Zkonljne napoiniilnm
jo so tub wfchelafe wozjcwena, — hafo pjeba- was Rabwortjanow, zo böfcheje czuzomu tju'ojefcj
wana, pjcsabjowana (auflioiie) h. t. b. — z o f o wofebe Serbej, bej tain f ton in pjiubje, fcho
t e pzez taf menwane wuwowano nestanu, faj tnjfe w.'jne, jtoj tain maeje, pokazali. Kaj
n bjcjfulij brubje, hale zo f o napifana tafla P o hafle wtjora zhonich, maja tej wasche zwone
kemfchach na torhojcju mupqfne. Ja poprawem ferbffe napisma, ha wo tem ponbjclu nicz „pape"
tjitarow Jmmjki nctrcbaw z t m wobcjcjowacj, neprajescheje. Tej wo Waschich fejensfich listach
jtoj be na tutej tafli napifanc. Tola ja fem bjenS potjach tarn zaretjwacj, tola jara „ h u j " bo pokazwana nejfcje. No, i'tech jo beztem bobre; na te
tjifcje zalubowane bo Rabwora, ha „wot tjohcj
toafchno mam winu borze zas pjincz, zo toch
jo wutroba powna, to pojcba jazef." Rabworske
napisma zwonow ha fcjmffe liste ha tohorima
Voficne wozjeweno, tabro. naw jf, rabw. annon^e
woblabaw, ha pobla tej taf fuS na wasche pncj»
wot posicncje nebjele be talcj- „Djcncz po Nej- nifi fufnew. Hlabajcje fo! boma budu wscho
pore^bubje Trawa pzebawana, najprcbe na fha«
zaS wupöwebacj.
sowsfich Labach, bnle lipowom Hacje ha Brohi
Z Khanecz polaWotrowa. Wutoru tetvoforo wutjinskoh Hata. — Jutfe popownu bwe- dzen be pola naS zase fwas.
Nawojena be
maj pak te tfi hajowste Hatfi, ha hörne ha bei« prcbe bowhi tjaS pola Bmnowffoh fiieza za
moiifa; buz besehe tej böjjto joho n mfftch pje»
ne Haj."
M . fa, Hajnf.
czelow ha znatech pjeproschene. Hntjrunij seht
WRabworu, 23. Ro/ownika 1840.
103
najprede pomöslichmö, zo tra; budza tube Serbja
trözku dozade ftajcni; dha to tola na zane
waschiio totnu tak ńeb .
Wclewacze berbtmö
wliznacz, zo najwetscha zprawnosez ha pzeczelnoscz
bez wobemaj narobnosczomaj knezeschc. Te nemskc bruzki tez piliie fcbu serbski rejmadni ha fpewachu. Najböle pak jo nas zweseliwo, zo nam
tez mwodej hrabjej (grofaj) Stottberkaj na Brunowe (jabe Kamencza) tu swawnu tzesez wopokazaschtaj ha z naschej ferbffej ńewestu porej»
waschtaj. Zjawne wopokastwo, zo jo serbski
narob tez pola rozomnech N mczow w tzesezi
bzerzane.
nnx'j. Tola wöschnoscj jo wusubziwa, zo ma so
nowa schula zase w K h o t z i n e twaricz.
Stara schula bo tohobla ncbawno wottorhana, ha bubje so neif borze nowa. — wetscha ha
renscha — schula iwaricz zapotzeez. D a j Böh
zbozo! — Prawe rene bo böwo, be bochu pv-tom wosche khöznech buři tez pzistojne serbske
napisuio napisacz bali, kaz je kpz. wSchezencze na schuli maju! — Kn. wutzer Schowta netk
bez lein bzöczi pola Schowtzicz na rejwaczcj htijbi
wutzi.
Swowanske narobne waschńa.
3 K u n n e r ö b o r f a pola Kamencza. Zaü(Dalewebzeiio.)
bzen tebjen böchu tu pzi rccju nćFajfeje bzöre Frucht
fameńa namafane, fotrej möjachu so po zbaezu za
T u zapotznu bruzki k herezam s o wobroczo spöwacz:
kalkowe kamen (Kalkstein). Dokclzchezechmö wo
Rajeze mi hereze, rajcje toefele,
tak waznej w cze wöstosez möcz, böchu wot na»
Döjj febjn pzi rnaqerneni blibji
schoho Kneza nebom n fotre kruchi pomenwanoh
Dez tu sebaej ńebubu,
kamena bo Drczbzan ha bo greibetfa pöswane.
r
Wcsowa waej nebubu
Tesamo böchu tarn ja tziste kalkowe kamen zpöPotom tez na wc»S ztubna zabudu.
znate; ha tak mözemö traz so nabjeez, zo netk
*
* *
kalk, kotrez berbjachmo Hätz total tak balofi pucz
Rajeze int hereze, zo miüe so tzas,
wozeez, w bliskosczi bostańemo. Eakskenske mint*
Swobobne bne wschak so ncwröcza zaS
sterstwo jo hizon wulki lieboz pöswawo, zo bö
Hereze
tu raja, ztoz brujitjfi sp waja, kaj tej,
so pzepötawo, kak hwubvko tuta kameütna ztwa
b
e
z
s
o
neröesej
e habo nawozeni pzipija; wsche»
bjo.
lake narobne p sńe so netko spewaja, ha fojbe po
Z K a l b i t z . J a ńekombzu so, wam tu wesowu pöwescz zjcwicz, zo böchu wzaiivzenem te* moznosezi z wesowemi jortami powschiikomnu rabzenu tez na nasch posleni nčinsft pueznik serbske bofez powoschiez pota. Tak bej mlöczejahwe na
rnena napisane, ha zo niaju netk potajkim wschitkeblibo pzinbu, buje tjeben bruhomu bo nich,
nasche puezniki niez jenoz nernsfe, Haie tez serb­ zo bo je wustubziw, habo zastortzi susobowe noj
ha wiblitzki bo nich, ha toho ruńd. Tej bawaja
ske napisma!
horqe mlöczejahwe bo jstwstupaczem proscheiam,
§ 3 K h o t z i n e . Nascha ftara schula mezo bochu sebl rucze spalili. T u so ńentoju wo.
jesche hizo pzeb wele Ietarnt wschelake bracht Ha
b n tk na poslebku nirnale bobzerzawa. Duz britcj na jenoho höltjka spomniez, kotromuj n ch»
wibzachmö tez, zo nam nitzo brühe bo rukow ton z kwasiiech hyfcjt, kiz joho zjebacj chqefche,
ńeblaba, Hätz twařeno qele noroeje schule. Tola waiacze mlöczejahwe bo horzcze ba. Höltjtcz je
wschelakich zabzewkow bla bo tvlej l to wot leta z jenejc ruki bo bruheje pujcjesche ha wobrvez sche,
wotstorkuwanc.
Netk na wschem poslebku hizeze stajfte so bjakujo: „Zapwaej Böh ton kńez —
böchmö schul» skoro ezele zhubili, bokelz chczechuzapwaej Boh tön knez." Dez palaczeje hoiczote
jU Hoskowtzeno rabt wo swojej wse twarenu bla to blehe wacze wutraej nemojesche, cjifne
194
j.ihme fiimf.urj jafć na Ml ei !).i zarooroa: „Tzert
Moja roittroba
Tebe lubo ma.
nech je bjoizi!" zto; pola wschitkich pzitomnech
Hdez jo közde fwoj pzinozk wotebaw, jo talvit
roulke sniechi zbubzi. Taf khctse Hai; jahwe na
blivze su, pzinbze k közdom bltDvj tott, fiz l)orenefe, wotnesu ha na blibo pzinbu jaroofiu romabč wilz meschawku ro riicze, na kotiejz j.tlnve z popran- kich ha mawöch tekaiizow, kotrez so tez de; hofczi
czom posćpane, ha z rözeiik.imi pcsabjane fu, ()a rozbj fa. Na to staji so na közde blico wilka
staji tufanui bo sredz bliba, pzi lzimzbrazka řefńc: zkla, potöna tzisteje roobe, brazfa pak hofczi na»
„Hola, l)ola! wazeni fńeja, tzcsni mirodzenc-e, pomtita, zo böchu febt ruqe mumöli:
nadobne knme ha lubozne fix ine! do wuhnta
Wosocze wazenech hosczi
mucha pabroa, rofchilfe faze fobu rabiva ha fu»
Profcbu wo wschej lubonü,
charki jo czele womazawa. Tak tefamc f warn
Dez scze pzi temlej blidze
pzinbu z routrobm'j prostwu, zo bözcze so (ubv f
So zweselili bodreje jcrze,
„ i m nafroonili, ha inaivo dar {im poskiezili, zo
Ha po rooli so napili:
böchu fcbi mohti mvtroo kupicz ha so řeńc nnt«
3 " i'özcze sej netk rucze irumoli
rnocz ha z tzesiiemi hcfqcmi bo kottzme hicz." T u
Wo sweiwej tjistej irobze.
közde po woli ha lubot'rjt n fajft penez bo jahTo ftebubze wam k zkodje,
roow wrnefchawczetifüe, inefchaivfi so zafe Wel­
To budze swuzicz f strowosczi,
lies», ha na blibo pjinbze jemna petzen. Tasama
Kaz ftarc waschńo u'ulzi.
so bo tat röele frnchow rozbzeli, kaz jo hisczi za
4)io ivaffhi swiizownikojo,
bttcom, zo bo kozbe swöj frucb so du bomoj wzacz
Wscho bobrc wam popzejo,
niohw.
Zabame to wutrvbne:
kŚej tem Hätz fo petjm fraje, pötzüe brajfa
znowa rcijecz: „Tzesczeni Ha nabobiti kwafni
hofcjo, tulc lej broaj nowoj maiibzelskej mözetaj
po bojej rooli — bubjetajli fo luboieaq — piebe
Hätz so letfo mint, fenka habo bzowizitzku folebacz. Dofelz pak mejeschtaj za wfchelafe brühe
k kwasej potrebne wecze pschemnoho wubawkow,
zwazitaj fo wonaj roschech tzesczenech hofczi wo
hiamli pomocz na folebfu, na powijak, Ha na
pelchi prosecz. Tjesne nawozma chcze ptmi fnm
jtoj jom rnozno jo, baroroaq, Ha powozi toHobla
na tönlej taler prent rane troerbe toler " T u so
na közbe blibo bewe taler postaji, na kotrez kozbe
z hoscji swoju pomocz k kolebcze ha powijakej po»
wvzi. Druzki bez tem spewaja:
S?i«kaj, fpinfaj mvj senatzko,
Gptnkaj möj brohf janbzelko
Tebe sein sej wuzwvliwa,
B ö c h so z tobu zweseliwa,
Zo swuzbc nasche zromabne
Pzijeli bözcze pzeczelne,
Ha f tvopofajinu spokojnoseze,
Daniiwe nant pobalt
Közbe broaj habo tsi pmezft.
Ha czisneli je lulej bo wodzilzki.
Woscbe lzesne brujttjfi;
Dokclz' jich řane rucze
Mocza pottebuja toaqe,
Zo böchu rane snehbewe
Mwobzeuczam so lubiwe.
Dez bza wschitcze rounioczt,
Nowa so rabofq wozjewi,
Po hofczinach fhobzicz bubjtmö,
Zo sej hosczi wesowech zbjerziino
Wo I)ctcje pekne kedzbujcze,
H a „ n a horut ; nam zarajcje.
ej so pzipija ycicze közde kwcj zapissaja, jtoj
„ n a horu" piskacz tefa.) Hercze nevabja fo
195
pohonecj, hufler tabńe lmflitjfi, (ja dubaf dudfi, wobfadjicz hobzi. Wo leftt bo jena barrifada
ha tvoboj tnvaj zapiffutaj, zo bel'cjont ivutroba nattvaietta, 20 l'tvomanech mttzt zade lief; prena granada trechi jich 7 — 8. Swemane muje
raje.
böchu n tf khccze pzestajene. Tola trechi jich
Z b e r k i.
drtiha ha tfejrja granada 17 — Tute prene
E S " Bohalc pcncznif lzitasche wo nowi- zpomwaiio dopofaje, zo 11105a 12 tajfich grananach, zo jo nechten frcpfi tottnamfaw, fotrcj do dow 1 ajfeiltifcho wobfadzenu barrifabu wo frötfim
haia lii'ivnc frafne jtufi, ha wuhore (Aale) tzafu pzedoböcj. —
Tönfainon podwöjf jo tez
pwobza. Titte frepfi pwacja jenoj 2 louidoraj jcnit barrifabu wunatttfaw, f i j ma 4 foleja ha
ha tvitnainfar chcze za ne zapwacjene peneze za- fo wotwefez hodzi, dzeij chcze j u jeben ttičcś,;
sc tvröqicj, joli trepki pwobne doscz nejsu. Bo- zabć fotreij moja wojaczc czele bez ftracha fwoje
Haie, jeden föjcji lzwojef, fotrcj za krasnemi wtt- ftrafcline tf lbu »astajecz, bez tein Hätz fu fantt
horemi mnohe slene pö^erasche ha z wefowoseztt pjcb nepjeczelfkitn wojenotn zfitani. —
selze pözcrafchc, nima nitjo miznischo t^intci, haij
Lekarst iv 0. (Pjipofwane wot W . . . a.)
2 loujdoraj wzacz, wotpofwaez ha fcbi frepfi za Wopena trufkalczow, mwode zberane ha w khwodto nuiproićcj. —
Po ncfotrech Mi ad) paf dö- fu fufchene (nicj >v ftvönczu) fu waiene jara
stane lvon ftvojc peneze ha podla zczehuwacze bebte ha strowc napow.
Rutie taf strowa jo
lift, fij joho ntawo lieftroji: „im jo jara 4,ef, zo truffalcza fanta! Rano hnaez nuttrobö j bjene
Wafchej wöfefofcjt poflubenc tu'ff f pwodzenti wepokaznja fo truffaieze najftrowfchc. Tcfanto
tvuhvvotxi pzipöfwacz i'teniöyt, bofcl^ vzvtva tveez wtttjifcja fretv ha jotvtf ha wolpomhaja taf
,til;o nejo hat; jort. Ja sein mcnujczć z neko- ftarem zwom khoroftzgm. — Tön ivulft w
trani p^wlami tu mettu ztjiniw: zo inozc je­ ezetrem fivecje znaie I ) . L i n n e datva truffalden tc »ajwuptfche ha najbwaznifche ejischezecj, czam najwcifchu lhwalbtt ha prawi, zo jane lep^ecze bndze wofowa namfacj f i j je wen, — farfttvü napjecjo fhorofcjam ziwota taf wuzitne
Tez tntfkalczowa iujfa jo
Ja fem tvettii dvbow, dofelj wafcha lvöfefofq nejo faj wone. —
jara zpomoczna. Tasanta fo taflcj pzihoiuwe:
fcje hijon [et em ha dwaczetc h. t. b.
* Wo P a r i z n namaka fo jeden 120 Ićt na pow fane untcjijcjaiteje jtt^ft wozmcfch tsi
ft.ue ftanczowfki wojak, redzene Polafa, z lite- betelfi czofora, mefchefch tvfchitfo beie, ha bafch
nont Kvlombeczfi. Won bo pji zapotzatku kne-- pow hobelte pontawku waricj, Hätz jo. hufta
zerstwa frala Lndwiga rodzene, be pji lvojitad; faj fentp. Wo dere zatekanech Mnczach fo netk
nap^ccjo SSebridjcj Wilfomu. Pzi padej Napo­ jara botvho fewacz hodzi. —
Potajeze febt ha rentable toho bla te ftro«
leon« ha pzcstacza sranez. fljejjorfnva be ivön
wo
truffateze
— pzihotujcze febt tajfe lefavftmo
90 let fiaie.
Tzesacz froti jo fo tron tvo
Franczowffej wafchno fiu'jcvfttva pjaitrniq wi-- wet litch ha dajcje je tvafchim khore'ut z t v e b u
bjam ha zane nejo lud zpofojiwo, haizruiie bo mćfchatte piej. — Tez tniffalezowo zelo roközde z tvulfej fhwalbu powilane ha za zbözno- madjcje, wo bndzeeze je rabe ptcz, dofelj jo lubozne ha ftvötfc f pieju. —
tjinacze wuwowane. —
Wo Irttt 1773 na ivütccli Ewatech fwc0 Na 25. ineje bo pola inesta Vinezcns
t'tebalofo Pariza jene wazne nowo tvuitantfaiio qefche Jgnaczius K r a f i t z k i , bisfop wot Erzpotuwane.
Jeden franq. pcbwozf (Unteroffi­ meUanba, ptenu pobjanffu czetfej w Barliiie.
zier) jo mennjeze granade wtidjewaw, z fotremij Bramborfki fral B e b r i c h I I . joho f febi k
fo za barrifadami zkhowani nepzeezeljo dere tre- wobebu .pjeprofe. Ja ttetoein ; fajltm wotpolachicj, lochcze wottehnacj ha wupwziiena barrikada bai'tom wobroczi so fral pji blibje zortliwe na
19(S
biskova, prawi: „ kneze! Wo scze swaic muj,
N a w e z k i .
— trozqc iiu- tola wo wascht»! pwachczu (mantelu) foßii bo liebes!" — Wschilko so smejesche.
P;ichoduu nmtoru pönvje proczestja £5 t i w
Ducha powne biskop nehdem wotmoji: „ml jo z Budeschina do Rojanta.
Na bvrichtjanske
jara $ef, zo so to nehodzi, dokelz jo Wafcha höre so wokowni zhromabjeja, djejj budja pv fret»j
majcstoi'cz ntt cjapcz (raautel) pzejara pjikrötzi- fim predmvanu fjije wvtewrene ha fherjufche jfl«
tim." Ha wschicze roonemichv.
spewane.
W o n do pola (Berg.- hinab ins Thal.)
Won do pola
'
Akowrontzk tarn rano zno fyćrca.
Mödrische nebjo so smewa
Kwetka ha lilija kcjewa
Wonka jo radoscj ha lozt
Won do pola
W polu jo zaroda boja
Ranoscje powna ha zboza
Trawnik cji posczewa wrza
SBonfa jo radoscj ha lozt.
Jutse za tedjen, hako nebjeht 7. julija jmejc
bubcske serbske czerkwinske towarstwo zro«
madjiznu, wetjor wosemich na schult.
K k.
Našemii lubemu bratřikjej, K . J e n č e j
w Lipsku wuprajiiny swöj najwutrobniši
dźak zajeho krasne wopisanje lipsčanskjeho
p reinysneho wukwada, pvosymy jeho, zo
chcył tež přichodnje swoje wušikne pjero
nastajeć a nam dopisma připdsłač.
Redakcyja Jutiiićki.
Po dwanaczeletnem pzeböwanu wPeskeczach
prajimö pzi swojim prctjczehnenu do Khrosczicz
czewoj pcskowskcj gmejne ha tufchem jnatem, wo
wokownosczi wulrobne „bozeme".
Wosobne zpöjnajcmo tcz to za frooju winwatoscz knezej ritt»
mejstrej zGötz ha fti. rćchtafej Schrebarkej w
Peskeczach za pzeczelne zaradowano naschich naleznosczow tude zjawiie wutrobne dzak wuprajicz.
Sföntjne htjcje wsch ch wo pzcczelne wopomneczo
prosemö.
Khrosczicze, na sw. Jana 1850.
K r a l e c z sw ö j b a.
Wo do pola
Strowische w tro tarn duwa
Zita ha trawitzku hnuwa.
Wotjko wo weselach pwuwa :c.
Won do pola
Köjde djen kiwa czi znowa
Köjde stwelczo cje roowa
Reizka cje wabi do dowa
Wonka jo radoscj ha lojt^
Pzichodnu fti'bu, 3. jul. budje w sJitfrootjibti>e
fvüaqe ha zkoljac;e bermonf.
lZandzenu S o b o t u Z i t a w Budejchine pwac^achu:
iltiofcga
Körcj
Rojka
Pjencza
Jecjmen
WowS
Roch
Nischa
|
creßjna
Wöicha
Pwac jizna.
Körez
tl. | nsl. | tl. | nsl. | tl. 1 nsi.
6
2
2
5
4
4
22z
20
22|
1
1
17|
10
12|
1
1
71
2
2 15
10
12ł
Woka
Jahwe
Hedufchka
Berne
K . butre
Cjischczane pola K. B. Htkt.
| NilHa
P !wacjizn<
'
erceju"
!
'
1 tt. 1 nsl. I tl. | nsl. I tl. I nsl.
15
2 10
12*
22
4 17J
20
20
2 10
17!
20
15
17
104
9
10
6. d^en julija.
Tziswo 27.
Letnik 8 .
IvtnihKa.
i:/
«SS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
Swetne podawki.
Wo Schlesiskej roze hijen zase wob ha mör
wube'ricj kaj Ion sehe l to, bjejj tejko nezboja na
telej krajine pjinbje, zo m jachu nekotst fararo
pjez 300 serotkow, ja kotrechj berbjachu so staracj.
Rakuska. Sachscnski prencz Albert pjeböwe
hijcjen pola khejzorskej swöjbe. Woni s u z wetscha
romabje wo Ihejj. hrobje Schönbrun, f i j tieba»
loko Wina lejji. Tej sachf. prenczefina A m a l i a
tarn j o , foj tej t o S f a n f f i wöjwoda ze swojej swöjbu.
Z Drezbzan. 27. dzen zandjenoho mcsacza
desche jeden za P i l l n i t z ha wokownoscj jara
zrudiic. Ncwedra, kij wvsche tuteje krajine romadu
trechichu, wulinechu tejko wode, zo wsche retjli, wo
frotfim tjasu f retam pjemenene, swoje nezbozne
jowme wuwiilichu, winicze, pola ha wuki zapusczichu — brohi roztorhachu moste ha tej njefoite
fhejje powcilichu. Khelre kruch mure kralowskeje
zahrvde jo padnew, ha zahroda tej wele cjeipcwa. Pr ncz Aibert bubje wo krötkim zase bo Budeschina
Schulske bjecji z Drejdjan, kij ze swojimi wutje- p jincj.— Won jo pjebtjorawschim doPillniczpjij w.
Tjeski feaj ma na swoje 4 milione wvbobletarnt tu pjebvwachu, Ha so wo jenem mcńe ńe»
row
jenoj jteroch biskopow. To jo pjamawo.
Webtej wufhowachu, derbjachu smertnestrachwuftacj. Wosobne wes P a r s d o r f joti>elecjerpewa. Netk jo wobzanknene, patoho biskvpa postajicj.
Kralowska frooibn,-wo Pillnicze pjitomna, jo wschu» Nowe arcze-biskop ma porutjnoscj, tutu wajnu
djom je swojej znatej fm tnej tufu pomocz ha tröjt nalejnofcj zaraduwacj. —
wupjestrewa, n fotru scl;u wottr wa ha tem, f i j
Zandjene tebzen mčjtjche bramb. zaposwancz
swoje wobodlena jhubili, snadnu fhoroanfu pjipo- na rakuskim dwore mnohe rozretjuwana j mint«
kajawa.
ström Schwarczenberkom ha nowine wupraja na»
Na 2. jul. poda so nasch kral po jelejnicze bjiju, jo bubje n tkoj skoro pjejczewne nemcjow>
do Barlina na wopotaiw bramb. krala.
ftwo wo Fronksurcje jaftuipene böcj mocz.
Bramborska. Pjecje jase ha zase su nowine
Janbjelska. 3 London« wot 27. jun. pina kralowskich pöstach zakazane. Jene po dru- fflja, zo jo jeben lieutenant wot huzarow, z meHirn pjestawaja »ufhabjecj. Ä Inte r a t a tej pak nom Robert Gate, janbjtlffu kralownu, wo wohijcjen nejo zakazane, to bubje N. lubo, kij jöndzerji. komiknenu hotj wona z hroda wöjwode z Jtem,
britsck wustupi, z kijom
do woblecja detiw, —
„ M c j e troj jto kl'mane z Rcidwora yjtncj?" H>ile
ju pak jenoj lochcze raniro, dokelj be kwobuk sobu jtözkulij f nnm pjindje, tonn, fo tu lubt, ha jtvj
ttechene. Nekotre hodzine pozdzischo jedzesche kra- tu nefotre IjaS pobudje, necha wcicze wvtcncz;
lowna do keklerne; ha bö wot zromadjenoho ha bonie tej »inj fwoiu fhčjit pjed.iw ha so pzeluda ze zawosnej wesowosczu powitana ha na- cjahn w , dha jom tola jona ftnjne wo wusch 0rodne kherlusch k j?je tjeseji wötspewane.
maj leji: „Tain b duschiie!" — Hijon tolej
Lord P a l m e r s t o n , jandjelski minister won-
dopokaza neprawdu czuzoh pzckhwatanoh wolsu-
kownech nalejnosezow, jo wo komore wot zapös- djena. Ztoj tvericj necha, ńech pjindje ha nech
wanezow frocjej, inet ha pokoj wonkownech kra- so pjepokaza. Sosamoho khwalicj nejo kozde ijad
jow budjaezej ha Jandjelskej neljesej ljmaezej po- k radjenu; tola wernosczi detbi tej swowo retjnne
liliki dla pzimane
bow.
Wscha hara,
wsche bocj. —
Radwor jo ftara ferbffa weS, fotraj
nezbojo nowischoho tjafa be na noho walena, jo- jo fo ftajüe fivertie f Setbowstwu djerjawa, ferbmu wina wschoho toho data,
kaj
smö tej mo fke wafchno, fcrbffu retj deře mobfhowawa
husto doscj na to wo nasche,' Jutnitjcze zpomnili. hajiwa.
ha
Nicz jenoj, zo so tu pji kemschac>ech po-
Won jo so wo jenej Pecj hodjinow trajaczej reljt bojnofcjach nasche kherlusche z rjancmi serbskimi
zamojaw ha wetschinu za
so doböw.
Jandjelska kralowna jo jtrafu zapwaczicj d rbjawn, dokelj narod fwojoho djescja tkjo jnhe
wosami speioaja, tej czewö rjad czerkwinskich swujbow so pola naS wo ferbffej retjt djerji; ha jtrjkulij jo tu p j i techfamoch pödla bow, wuznaje
doscz pola wöschnoscje wozjewiwa ha kaz zakon zjawne: „ T o jo so mi lubiwo!" Tez wschelake
wozjewena, na taflu napifane ha na tochojcju
jada nejo zapisaej dawa.
J t a l s k a . R o m 26. jun. Letne wopomńccjo wuzwolena bamja Piusa I X . jo niitio,
wupojsńene, fu, Foj jo wam htjoni tjefqene wo»
potar Radwota pöwedaw, wsche ftajńc jenoj ferb«
hak tej lonlcj djen nam te dowho nadjate wu- ffe. —
Haj, fruta podhera, rnoczne jutroo Set»
faje pzineS nejo. —
Wschitko wostane pji sta« bowstwa jo nasch Radwor. Dokelj, fu bje Hot«
rem. — Franczowske wöjsko jo zase pockenschene. liwi Setbjo fnamafańu doli, dha w scji tej jow.
Bamujowo wöjsko zpotjina romadu stupacj. — J a chczujenoj na n fotrech zpoinnicj, na du«
Rudejnieze tjina czewo
krajine new ste — na- chvwnech knezow: Jurja A. Swvtlika, Michawa
panu tej mestatjka ha fceru jtoj so jim zpodoba. I . Wawdu, ha A. Someta, foifij fu wschitcze
T u r i n . Wscho pji star m. Pmeze pobrachuweja, — nowe dorn budja tjmicj derbecj. —
pjcz wudawano serbskich fnihi bete jnacjt. Ha
faf b
to netf, d j pjed frotfim tjasom nasche
Serbstwo z procha stawacj pot|a ? Radwor jo
Ze Serbow.
ton blaf, djej najpteńfche fetbfke burske towar-
„ J a fem d j e n S tjiscje zalubowane do Rad-
w o r a " — tak tjitach w o poslenim tjifle Jut'
stwo nafta. — Radwottjmo b chu ha fu tohodla nicz jenoj po zdaeju, Haie tej wo wernosczi
n i t j k i (wo p c t v e f c j i z b l i j e M sta), ha to me jara bobti Setbja, faj to hljcje wele dtuhich Hatj doweseli.
Radwor jo P a k tejetej
tjescje hodne.
tal ńezpomnene'ch w czow, znamjow ha znamej-
Zwvnka nascheje wokownoscje dre so tjasto praji; kow wobfrucjl.
Tak jo na naschim fřenim zwone,
19«)
fij bö m lecje 1835 wot fn. Gruhla f Welfowa
Inte, serbsfe rvntzfo, fottvhoj swowa fu te:
„Na tech, toh Zboja ha §tezboja
Pjemenena pown ch, wulfich Pucjach
Pjipöjcbnm ja z mojvh Woja
Ach! ha Weselo— wani z wulfirn Nucjom."
bawstwu j i j m f q ! " Pon sebi zase möslach: „Rech
jo!" — Pucjowach bäte, pjinbjech bo ffiortlec*.
D j bo wse pjinbjech, wulabach na jenem twařmu wulfe napifmo;chczech je pjetjitacj, h i
möslach sebi: „Kaiki pZefupcz tejto joio bobli?',
Hale, bohiijel, to be ntmffi. Na to djesche schu­
Ha napisma fjijoro fu wot naschich scrbskich ler ltimo; buj so toho wopraschach: „Höltzfo,
tescheri w fetbffej retji pisane. Tez >vo lern febt prajach, mojesch tolej tjiMcj?" „ H a j " — wotmö pjeb brufnmi nitjo f hanbe pjtnrj üvbamo. moji tvon. Tainstejachu paf telej swowa: „Jafob
hnj fjije pjeb 40. letnmi djcwnne pofnzuj.i nam E c b . N o . 5'2 beS alten Katasters, No. 69 bes
hizon serbsfe nnpisma, fnj tamoh rjafa tescher, neuen Catasters 1849." Jo tolej robjettomu Ser­
ńebo Wicjaz, je fjntj do fhroscjanffej wosnde wvb- be; pjistojne, zo febi tnjfde nemsfe napifmo na
tirařeńo pćjfnc? tjoho dla to niez serbsfe? D j ch
stnraw jo. (Kak dha ma so z pucjnifami? Red.)
Nasche brujfi debja fo z bantami ferbffich barbow, bale, na to rite cjeflisfi wotrotjf ze „gunobentem" postrowi. Na to so hischcje bjencza taf mer«
nasche tnfeltjki z botnffimt tjiswnnii, nasche jstwo
zam,
zo fo ini balfchc pucjowano wopiswacz necha.
ha fomorfi fu tej ze ferbffiini barbami barfcene;
Schibafecz Michaw.
ha na wele wofnach fu f wibjeńu horbozne roje
wulfoh faftufa ha mawo zwönijki raneje fufstje,
dofel; te wo febt jjenofcja tjerröene ha rnotnre
j ranem beworn. Haj, hatj bo najmeiischoho mo«
jemo belehtcj: hijon maroom fchulsftm bjecjom
lubja fo prede wschvho wowvjniki ha schesernifi
(Blei- und Schiefecftifte) z rancrni serbskiini bar«
bnmi wurnolwane. Pornofliwschi na wscho to
butje jich wescji wele wuznacj derdecj: „Radwvr
lochcze kpjetrechenu itejo!"
3 L e p f a r e c z , 24. rojowntfa. ßattbjenu
nöc; na rańo wuiibje pola naS bojt wohen.
Hatjruftej bo tonfamo pjez pomoq z blizfa ha
z batofa nebje za hobjinu pobuschene, bha fo tola
tft woboblena z btojńeint ha pöblanffimi fhejemi
fpalichu; ha dofelj wohm taf rutje wofow fo
pjimafche, taf ńejfu cjt boze lubjo fforo nitjo
wot swojich weczow pwcmu wutornecz mohli.
Aaj so praji, bha jo wohen zawojene.
Ze Scketjfecz. Ja fhwatam, Wam nejto
ße Schibaf owa. Tjoho Ma bha W6 roote
mite pjecze n jto wo Jutniijcze pisncje? Wschaf wajne fobubjetiej. Te nasche Michawowo swmo,
ja tola bowho jow nifemu nitjo wacze f seht» na fotrej besehe nebe wo Jutnitjcze waczekrocj
bawftwu ńctjińu! Pjez wasche jparano scje paf zpominane, jo zanbjene tebjen wo 20. leeje fwome taf balofo pjiwcdli, zo zase hubu rozbaju. — swojcj starobo tutu tjasnoscj wopujcjiwo, niez
Hatj wonbawńo pjez Rojant pucjowach, dvlabach pjez rufu r znifa, fnj so to joho zplahej najbole
fo tarn na Sch...owo bomsfe tjifwo ha poinös- ftańe, hale pjez — cjtche zandjelcno wötjfow. Na«
lich sebi: „No, jto to? wo 19. tjisie Jutnitjfi fchomu Michawej paf to tola czele pr.iwe ńeb ;
fo fhwnlefchcje, zo mncje rane bomsfe tjifwa ze wön febt moslefche: „Te bunbře! bjewJtnacjt
fetbffimi barbamt, ha tola fu napisma nemffeü" let fem tete formitv, ha wschöch twojich nepjcczeNa to febt pomösltch: „Jowle mow nejto kschi- (oro, fotftj tebi za jitoeitom bjechu, föjve raz
200
wotpokazaw: ha netfoj mi takle zerajesch!?" Ha taj, ha to menujcze tselma dla, bofelj besehe je­
z merzanom wza wön Wulff n ö j , rozreza nedom ben btuhomu kheire blizko nimo Wutha tseliw.
czewo swino ha zpöjfcha wsche kruchi bo wuche- Nechtön tsecji pak k nimaj pjistupi prajicze: „Wujida, zo bochu, dokelz ckafo hizcze jara mechke be, trajtaj wschak tola eozoma — bueze k tomvuml
so trochu posuschiwo. Michaw traz budze tola, Jenoho schußa (wutfeleńa) bla to nibe teje hare
RasmuS>
faj so nadziju pozdzischo wulfu hosczinu hotwacz hobne nejo."
3 Lubija. W nocze wot 1. Hätz bo 2. jul.
ha na tufamu wosebe Nezporecz Bosczija z joho
pjecjelemi (halo fu: Britwa, Schibakecz Michaw' wotpalichu fo tube zabne tmařeńa, fotńe Ha robje
Trujnif, Cjiban z hole h. t. d.) pjeprofecj. Debo hofcjincza k tjornomu jehneczu. Prebfne twaieno
so wön tola potom tej na mne bopomniw, ha na Hase won wo sta stcjo. — Djen po Jene
me tej sobu pjeprofew; dofclz hijott djenö pji rano pjinbje jeben fchescj let stare holtzccz z Kefamom pomöflenu na te frafne schenkt beza mi tschawo (zabe Subjo) k tajfom wohnizczu, bjej b chi«
zandjenu nocz fhobojte habo fuzwarnicze palili.
slene.
J a n Zcjipalcza.
b hizcze jehliroo, w bohi höltzk sine so
Wuhlo
Z K l ö j t e r a . Na frö. Jana ha tu nedjelu
pjed ntm mcjachmö taf menronnu janffu fermuschu, khetre blizfo, ha deztoh zo bo fo boladaw, zajcli fo
fottoj jo terofchemt kermuschnni najprena. T u joho brafta, ha won berdefche na zrubne waschno
möjachmö tej dwöjcze fccbffe predowano. Menujcze wumieej.
ńebjetu dopowna bjerjefche nam f n . W a w r i , farat
3 P r o t e k i .
w Kusowe, ha pondjelu (na fw. Jana) fn. Can.
B a r t h , sarar w Khöscjiczach, rane predowano wo
M . H . M o itamafamo bale w protćcz pomaczemej ritzi. Boju mschu djerjesche üedzelu kn. menwano „ b e r Sonntags-Buchstabe"; to
Barth, ha pondjelu kn. Wawri. To jo tajfe stare tčfana fcrbski: „ t u b j e l f f t p t f m t f " (rcaej. litera
waschno, zo tutej dwaj dnaj zpomnenej broaj sara- dominicalis), ha wo tutem,chczu tönfröcj nejto
iej pola nas kemfche djerzitaj. Zo febi naschi wacze prajicj.
ludzo to toöfoqe waja, to dopofazuje kozde frotj
Woznaiiien te 7 bnow tebjena ze prenimi sepjehelnene bom boji; jenoj jararnaworoibjachmo be'm plfniifiami abejeeja (a, b, c, d, e, f , g ) ; tola
jtch tutej brmj po bojfj inschi hicj.
zapotjnaj z nowem letom t. j. z tem bnom, z fo»
Ze ferl'ffich Pazelcz^ Zandjenu ponbjelu, tremj feto zapotjne. Jo f pj. nowo leto, faj tetsa,
hafo prenoho julija, besehe Peskecze fwaS. Hatj- wutoru: taf baj tutej wutore pifmif a, fiebje b,
ruiie jo na tonfamo pola nas jenoj jeden jemtjfi jtwörtfej c, hatkej d, sobocje e, nebjeli f, pönjabane böw, bh» tola tej mo bruze wemö wo bjeli g ; ha bej zase k routoie pjmbjefch, zapotjinim pöwebacz, ha nemöjemö zapomnicj, jtoj fmö naj zase ze a. Tak bjo ta wecz pjez czewo l to
toibjeli ha swoscheli. Won besche menucze bwoji Hätz bo föneza beczembra; fojbe djen wobbzerji
kwas. Dej paf k to rmańu bjechu, sta so wfchiko fwoj pifmif, közba wutora ma pifmif a , fojba
jara pjistojne wo wulfim tebje; tseleno swöschachmö sreba ma b, fojbe patf ma d, fojba ńebjela ma f ,
hijon wot nazbala. Tola jara fmefchne so nam ha t. b. Ton pifmif, fottej stajne pjez czewo leto
zdasche, zo- so ducze k w rwanu bwaj haberwasch« na ńebjelu paba, r fa ńebjelffi pifmif. Letsa 6
201
notoi) l to wutoru, duz jo, foj möjecjecje sebi (Februar) ma hewaf 28, wo pjestupnem Ičfjc pak
samt wulitjicz, F nedzelski pisniik za leto 1850. 29 dnow; tutön naromnbjene habö pjestupne
Taf namafacje to tej wo fwojej l tuschej protecze. djen storczi fo srcdza 23 ha 24. maw oh rözka
Kajki nedzelski pismik bha zmejcmö k letu (1851)? nuts; potajfim nicz 29., Haie 24. djen mamoh
Nowe leto, fotrej b l tsa wutoru, budje k letu, rözka jo wo pzestupnem lecje pzestupne dzen. Ha
faz hizon wefrje, siebu. Na ftedu powozcje n tk tzoho dla so pjestupne djen tuftcwon >ulej nulsa-, duz pjinbje, dez trnle djecje, na riedjclu e , ha stortzi, tjoho dla nicz na fönczu l ta po 31. ho«
tute e budje nawsche liedjele czewoho leta padacj. downifu? Wina toho jo tuta: Wo ftarej romS to 1851 zmije polajfim nedzelski pismik E . Kaz sfe'j prot cze zapotjńesche so l to z prentm dnoni
widjicze, stupa nedjelski pismik föjde l to wo jeden nal tnifa (1. mercza), ha mawö rojf besche tam
pismik nashet, nmej kaz nowe l to wo jeden djen posleni mesacz czewoho leta, ha m jesche tedoi»
w tćdjeńu fcale. Na to waschno rozemicje ncifoj, jenoj 23 dnow. Po 23. bnu mawoho röjfa bo
jto nedzelski pismik jo, ha weitje, kak moje so hakoj to po poslenim bnu czewoho leta pzestupne
tonsamö za föjde leto wulitjicz ha wupotacj. Ne­ djen pjiftajane. Pozdzischo pzemeni so protefa;
dzelski pismik reka ton pismik, fotrej föjdekröcz nowe leto zapotza so z prenim wulfoh rözka (l.jan.)
na prmu nedjelu po nowem l cje padne, dez so ha mawö rojf dösta 28 dnow. Tola st.ire mesto
menujcze dzen nowoho leta z pismikom a wozna- pzestupnoho dna zawosta, menujcze po 23. maw.
ineni. KuS hinak ma so tuta wecz wo pzestup- rözka, djej so hijcje nelfoj föjde raz pzestupne dzen
nem lecje. T u staj dwaj nedzelsfej pismifaj. Ka nuSkwadze. Zto ma z tutern nasch nedjelsfi pismif tjuticj?
to?
M o smo prede prajili, zo na fözde djen swöj
Kaz weseje, ma leto 365 dnow ha 6 hodzipismif, menujcze dej jo k pj. nowe l to wutoru,
nvw. Tute 6 hodzinow so tomu iecz romadja,
dostcme routora pismik a, sreda b, jtwörtk c, ha taf
ha wutjina köjde jteri Uta jeden czewö dzen, taf pzecze fojde djen wo jcben pismif dale, fojde djen
jo ma köjde jtwörte leto 366 dnow, fotrej potom ledjcna ma potajkim swöj wosebite pismik. KuS
pzestupne leto r ka. Hatj jo te hato tamo leto hinak jo to wo kern tedjefui, do fotrohoz pzestup­
pjestupne, mözesch lochcze zhonicj. Woz joho litjbn ne djenpadne. Pjestupne djen nima janoh wosebitoh
(zahl) ha dzel ju pjez 4 ; dez cji jaden wostawk t>ifmifa, halemaztemdnom, fotrej zanim pjindze (ze
(Rest) newostane, taf jo to pzestupne leto, wostane 24.mmv. rojfa) jeden ha tonfeimo pismif. Wo pzikwapak wostawk, dha üej to jane pzestupne leto, k pj. dje budje to jasne. Posledne pzestupne l to be 1848.
Tebom de nowe leto sobotu, potajkim sobota me»
4:1848—462 ! 4:1850—462
jesche pismik a, nebzela b, pöndzela c, wutora d }
1124
25
sreda e , jtwörtk f , patk g. Tak to dj sche hatj
24 '
24
f tomu tebjeftej, bo fotrohoz pjestupne bjen vaje.
8
10
W tem tebzenu bo to hinaf. Pöndjela ( 2 l . maw
8
j
8
r.) m jefche kaz. dotal c , wutora (22. m. t.) me»
7
J
2
jesche d, sreda (23. m. r.), mejesche e , netk yjin»
(Lew 1848 be potajkim, faz tej z proteki wescze, dje jtwörtk (24. m. r.), pjestupne dzen. Ton'amö
pzestupne, 1850 ftejo pzestupne.) Mawo rojf neböstane po prawöm tziscje janoh plsmifa; ton
202
jtroortf ze f, fotrej be heröaf na stedu ze e pjiSwowanske narodne waschna.
schoro, ton bo n tf pjez nutdftortjmo pjestupnoh
(Daleröebzeno.)
bńa f patkej, zbjerjn paf srooj ptfmtf f hafoj
bjeft, po praroöm po srcdze ze e scj horoacz . Pcnejki plufkotajo bo roobe letaja, na tjoj
Ha faj bo tute f root jtroortfa pjez pjestupne brajfa z bruhtmt fivujoronemt jfle zroobu ha j
bjett na patf rootstortjvne, taf tej g root patfa penezami rootnese. Brazfa so fljetfe zas bo
na söbotu, taf tej a root fcbote na ńebjelu, ha jstroe tt-rocji z wilkej farboroanrj „buchtu" (to
taf czeroo pismiki naroschescj horoacze bne. Tu» jo foroatj, inechki na buife petjrne) w ruf»
ton zpomncne tebjeń mejefcfje potajkim tajfelej pis­ maj; bo tiefe jo rnawö cjenfi jtomif zajtapene,
miki: pönbjela c , routora d , freba e , jtroortf
na fotremj jabrouka, fuftene slowki Ha wschelafe
dez vismifa, patf f, fobota g, nebjela a. Zo paf qofororoe mujtfi, huscje naw schane su. Tiilcj
bo pjestupne bjen habo tutön jtroortf tjifcje tej buehtu titenuje lub horaolu", jtoj popraro m
pismifa ńebc'ro, pjistaji so f tiomu te palforoo f,
pj>>flecza wo nafchej r tji refa. Tute titeno nta
fotrej be hewaf, be be rooit ftcböro, na tuton
toho bla, zo so m fto jtomifa, mama pjaslcza bo
jtroortf pjischroo. Taf mataj pjestupne ha fcj »
horoacze bjeń (24. ha 25. m. r.) tonfamo pif­ buchte zajtapicj berbi: pjasltjfa jo z fijcjkami
mif. Tola z tem fłańe so netfoj pzeiitena na wobtefana, na fotr chj potom jabwufa, slowki
balsche bne, na pofleiie bzefacz mcsaczoro Pze- ha qofororoe mujtfi roifaju. Kaj brajfa nesu tej
stupnoh leta. —
Wo ro fcje, zo so wo lecze druze froujotonicze za itim pobobne homolje, roott
1848 noroe leto ze fobotu zapolza, itebzelfft paf Hijont na prozć potjńe rooroacj: Rozno, rozno
pisrnif be potajfim b , ha fojt>e dzen tevzeiia
holcze, rosch roawki k fcjenain, Ha mujowe f jo»
mejefche fwoj ro fte pisrnif. Po pzeftupnem dnu
ram, pohontjoroe f fonom, imvoczcze sp schne bo
pzestupi n tf f root jtroortfa na patf, g root
patfa na febotu, » root fobot na ńebjelu h. t. brojt'te, holtjata paf f fruroom, zo boch ja mvhw
b., wsch pismifi pjestupichu jeben bzen bäte. stupicj f łemte tjefnćm fttejnam." Z terni swowaNebjela, fotraj mejefche Hätz bo pjestupnoh bńa, mt fhroata >v runem m ře f tieröefcjinom bltdu,
b, mejefche n tf a ha zbzerza tejamo pzez czewo bjej horaolu ftaji, faj tej bruj frooje homolje
leto, ha runez taf mejefche tej fozbe bzeii tedjena po blibach rozsabjeja. Netfoj jone ha brujft fpepo pzeftupnem biiit hinajschi bzeńsfi pisrnif, Hätz
waja:
ton bo pjestupnoh bna boro b . Nebzela bofta
Ja mam jabroońfu
po pzeftupnem bnu wo jeben nafpet (rnefto b
Ja na nu zalezu,
Junu ju zatjasu,
bofta a), ha runez taf fozbe bzeń w tebzenu wo
ZaS dele pjilezu.
jeben pifmif nazpet, fpj. ponbzela mesto preNa nej su jabroutjfa
bawschoh c netf b h. t. b. Netfoj bubzecje
P fne tjerwene
rozemicz, faf to Pztnbze, zo mn pjestupne l to
Ja fej jich natorham
broaj n e b z e l f f e j p i f r n i k a j , faj f pj. l to
Kaj so nn pozechcze.
1848 mejefche nebzelffej pifmifaj B A . Prent
(Pzichvbne dale)
ptfmtf (B) be ńebzelffi ptfmtf za wfche nebzele
toot ttorooh leta Hätz bo 23. maro. rozka; ha
Z b e r k i.
Z t o jo KotnuniSmus? Pzeb nefotrem
brüht pismik ( A ) be nebjelsfi pifmif za wfche
nebzele root 23. maro. rozfa Hätz bo föncza leta. tzasom retzesche ro Parizu jeben bjroacjer >v towarftroe pzecziwo Kornumsmusej. Nechlön fo joho
203
pzi tem woprascha: „wesch da te tola tej, zto ha czewa taut pzez parne wodze dowescz dawacz.
Komunismuö jo?" Tzewaczer, trochu nastrozene, W Londone fo wele weejott) stane, wot fotrechz
so khwilku dopomni, wuslecze so polein swoju sebt jaden tzwojef bjecj neda. Taf fu tarn sta
rubjanu fayu, rozlorha ju najprede do dwej, popodzeniskich kruwaczech rodji ha rnlofarnow, fotrej
tem do jteri ha hizczen wacze kruchow ha rozdjöli te
foivo wvfowo ponfit' zaneschwarna. Kruwe steja
flucht 6q pzitoiiinech, prajicze: „moji bratsja!
l to wot l ta w stuchwech welbach, fotrej pjez
fornuxismuS ma te; te wotpoladano, jertu jednotgaS
zp.tlne swetwo boftanu. Zaden djiw ńejo,
liwej wosobe (Einzel-Person) toujitnu wecz do
z
o
tute
podzemske mlofo fhorosczam ha wosebe
wele fuzkow rozdjelicz, f i j nifomu nitzo pomhacz
fuchoczme
hoji. Wüsche toho m fcheja hufto bofej
liemöja; nme faz moja fupa me famoho freie*
sche, dez tćnt Hätz budze rozdzelene fruchi fojde mufu, sterfu sfopacze atoze haj tcj fonacze moze
wot was prejcjcz snecj. —
Wone dře bo cjejfo bo mlofa, zo bö smetana potom prawe tutjna
padnewo, l pe ha zrozemliwe wuprajicz zto fornu-- bowa.
msntuS jo.
Swawne swowanI . K o l l a r chcze wo frotLesne spew.
ftm fnihe wudacj, ztern napismont: „ s w o w a n ff a stara I t a l s f a " ha wo techsamech dopoLesu lubi so mt
fazacz, zo wo tamnech frajach pzed zastarskimi tzaSainota sröatotjna
samt, prede Hätz pohanscz Romscze swoje fnejstwo
Lesu ttte powita
tarn zawozichtt, Swowanstwo knezcsche ha kcz jesche.
Lesu lubi so mt
Won chcze to pzez nmohe jbotfi, fotrej jo na
swojiin puczwanu wo Jtalsfej trechiro, dopofasacj.
Mvchowej tej zarobji.
— Te fnijfi budjemo sebi fuptcz!
Lesu lubi so mi
3 L 0n d o o a zhottimö spobjiwne Weeze.
Stowpate sahaja
Tarn su w nowschint tzasu waschno wunamfnli, na fotrej so Janbjelska z wulfej rnnohosAtome tarn bo nebja
cjit pořebnech fachezow wobftaracj da. Do LonLesu lubi so mt
dona pzindze wele fabu, p řowoho ffotu, jeji, ha
Dje so tarn kaj w cjichej stwi:,:
druhich polřebnosczi z Holland«, Belgisfeje ha
Franczoskeje. Pzed n fotrćmt mesaczami su lonLesu K.
donscze fupowařo swojim pzedawařam pzipowedzecz
Ptatjatfa ftsola
dali, zo maja te faehqe, do folrechz'so hořefa
Höjbifi zafurtja
spomnene Weeze zapafuja, jenajfe boc;, menujqe
Lesu —
7 ftp. dotvhe, wochcz wösofe, ruäe taf jch rofe,
Wvtzenk
daloko tarn jri.
ha je 7 desfow wobstejacze!' Z jenem swowvm,
tute sadöwe ha jejowe_ ^ fachcze so w Londons
L su —
°'
tjome wobarbja, ha za pořebne fachcze pzedaNamfasch tarn jawode
waja, ha to wele iunscho, Hätz rnöja je Ion*
donscze tescheřo wudzewacz. Pzez cje'tpo poiebaju
Khwödfojte hawose
w Londons kozde leto 52,000 czewow. Dofelz
Lesu —
pak znutsfowne porebniz'cza ja taf tbefe cz wow
Zelenej tej drewini.
powetr(loft) zjara wele neftrowemt beme#em'i napelna,chczedza daloko wot mefta wulki kerchowzawozicz,
204
spewow za bjcczi z wosami wubawa, ha tat )o
ferbffi schulsfi ha bjecjacje spew na hobne waschńo wubofonaw. . Redafczeji Jutnitjki ha Tybz.
Wozjetveno ha pzeproscheno
Slow» budzetej' taf dobrej, zo wobstarano na so
na wschech serbskich fit. w u t z e r o w .
Tzccji jara rade spcwaja! — Wo tem wozmetej; lez su tute spcwo pola pobpisanoho
möjemö so wschedne ha wschubjom pzepofazacj. za spomnenu pwaczisitu kdoftaczu.
I . K. Welk,
Rech jo na polu hobö na wucze, na höre habö
Kantor.
wo dole — wschudzom sebi dzeczo wesele saspeN a w e z k i .
n>e. Tuta wec; napomina közboh wutzera, kiz
3 W o r f l e c z . 22. dzen junija bö wot
dzcczi lubuje, zo bö tutech mölitzkich ncfotre spewe
nawntziw, fotrej möhli potom wonfa wo bvzej Bacjvna Hätz bo Worflecz _ tjornoraobra frötfa
p^irovze spcwacz.
Tola tajke wutzero spewow sufna (Halbrock) zhubena. Ztoz jo tusamu namma nekolre zadzewki; woftbe pobrachuje jara na faw,^chczew taf bobre böcj ha mi ju wotebacz,
tcrtftcl), fotrej möhli so dzeczom bo rufow dacz; paf pjez Jutnitjfu wozjewicz, bje rnarn sebi po
Jafub Mifela.
pzetoz wschelake wotpiswano jo wobczezne, chcze nu Pjincj.
ÜH-Ic tjasa ha procze mecz, statte so husto doscz
W Radworu bo möschna z nijto pcnezami
jara nebozprawne ha pomenscha tej na wschelake
namkana.
Zlöj jo tusa»tu zhubiw, mozc j u zas
waschno lubvscz fspewami. K wotstronenu tajböstacz
R a b w o r u na schult.
fich ncluböch zabzewfow jo pobpisan schescz sp wvw za pckne dzeczi do czischczena daw. $ 4
Jena fhejja w Koslowe, fotrejj b tl pola ha
jo toöit ftuteitt schescz speroam lochke roose, kaz
bell
wufi swuscha, jo na pjebcut pola
so za bzeczi hodza, zestajaw.
Köjde wutzer,
Michawa Reif i
fiz chcze sebi tute spcwö wobstaracz, döstane je za
w Koslowe.
jara tuńe penez , menujcze 50 eremplarow za 8
nsl.;
ha pobla pzibawa so na kozde 50 erem­
plarow terta f ńomu pziswuschacze schescz wvsow.
T a na jutfe wetzor pzipöwePodpisane nadzije so, zo buvza cji serbscz fit.
dzana
zromabzizna czerkwinskoho
wutzero tiitu wecz pjez srooje dzelbratto luboscziwe pobperacz; ha to cjim skcrscho, dvfelz ma towarstwa khoroftze pzedsede dla
so bobotf, hejzo zaden ztoho budze, ftomu nawo- nemöze wotdzerzana böcz. Budze
zicz, zo bo so pozbzischo wetscha zb rfa serbstichPak za.to jutfe za tedzen.
Woscha
tt.
2
4
1
1
2
nsl.
7*
5
22i
13T
15
tl.
2
3
1
1
2
Wostha | Nlscha | Sredzna
P w a c j i z n a.
Sredzna
Pwaczizn a.
Körcz
Rozka
Pzmc;a
2U'vjrnm
A>owS
Roch
|
nsl. | tl.
nsl.
2
5
—
22;
4
20
17;
1
8
10
1
10
2
7f
Czischczane pola j
Körcz
SBofa
Jahwe '
HebuschÄ'
Berne - '
K . butre...
t B. H t t t .
tl.
2
4
2
—
nfl.| tl.
15
2
22
4
20
2
20
—
m
—
nsl. | tl.
10
2
4
rn
10
2
15
9
—
| | nsl.
! 12;
1 20
1 171
17
1 10
13* dzen julija.
Tziswo 28.
Sćttiif 3 «
utnihka.
IS50.
GV^Xj
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
o z j e w e n o.
N a 9. nedzelu po Swatkach, hako 21. djen julija budze kn. Z u r zase serbske
boje swuzbö za katholskich Serbow >vo DrezdZanach wotdzerzecj.
so spöjedz swöschech dopowdna i 9
Rano w o t 6 . budje
pak so kemsche zapotzecz ha wokow 1 0 so dokonecz
hewak, bud^a tesamo te& tön kröcz w kralowskej dwörnej czerkwi.
Wo P raze bon w wot arcz-wöjwobe Zllbrechta
powitane, ha bzerzesche z nim jenu reviju na 3.
3 Bubeschina 6. j u l . Dzencz wröczi fo bzel tzesfoho wöjsfa. Temaj khejz. wöschimaj Pak
nasch prencz Albert jaje bo naschoho mesta ha so wo towarstwe naschoho prencza taf zpobobasche
bo na dwörnischczu trot roojffa tjo lubu tzescjowne zo staj Hätz bo Drezbzan sobu jewoj ha tez w Bube«
povoitane. — Z W i n a Pisaja: sachsensfoho pren­ schine z nim poböwoj. Zanbzenu nebzelu beschtaj
cza Alberta su tube na jene waschno tzesczili, wonaj z prenczom w Bubeschme pzipowbnu pzi
kotrez halz botal swojoho runecza nima. Na 1 . parabzc ha pzez swoie drohe, rane, sweczate unijul.chcze'che so won po zeleznicze dom wröczicz. forme tnjfu haru fccj vzchnem ludom natzinischtaj,
Na bwnitfd)c£o pzewodzesche johv czewa pzilomna zo hizom nefrtft dojazni wot nastatoho zbezka pokhejzorsfa swojba: fhejzor sam — arczwojwöbzina wedachu; czewo tftode so ja nimaj po Hasach
Sophia — wschicze mwobji arczwöjwodojo — walachu. Prencz wopotwasche j nimaj bitwischczo
kaz tez wo Wine "pjitomne toffanffi wöjwoba je pola Bukecz, za wojafa bweju bitwvwdla wazne
swojej manbzellfej ha je swojim prenczom. Wfchi- mesto — ha pobo z nimaj tez na schisblejsche. —
Z Drezbzan 9. jul. Dzencza dopowbna de
qe cjilej na bwömischczu jwostachu, ha j Pren.
pola
nas rane fwebzen: wopomnik, stajcne ja tech
cjom powebachu, bojj parnif newotjebze. — Na
porutznoscz fhejzora derbeschtaj bwaj wsjersfej wo- pzi pzebodöczu lonschoho brezbzansfoho jbejka päd«
S w e t n e podawki.
schej prencza Hätz m sachfenske mejt pzewobzecj. nenech bramborskich ha sachsenskich wojakow bo
206
fwecjene. Toii'amo jo pzez romabzmo bebteMinister T h u n jo najswawnischich niuzoiv
wolncch barow na nowomeftzanskim porebnischczu, wo schulskich w donmosczach bo Wina powowaw,
ńcbalofo schlesiskeje zeleznicze postajene. Na pob- zo bo $ nimi nowo jaroojerto schulow wuradzo»
noschku stcji obelisf, na mm mena pob ntm wot- waw. Z Tzech tam Tachant j tz skeje lipo fń. 5tt o in 6«
pocjwaezech je zwotemi pifmifami. Na wcizornej h o l c j hizon bl schi tzas pzeböwe; netf jo tez ptcdk«
strone stoji: f Drezbzane 3. Hätz 9, meje stejer gyrnnasija w Sitmeriqu, buchowne kńez
1849. Na ranschej ftrońe vak jo zczchuwacze Effenberger, wot czezkcje fhorofcze lebem tvu«
napismo: zjenosczeni ha swerni Hätz bo strowen , powowan . —
fiiiercze pzi bobrein bebjeńu j a krala ha
S S a r l t n a . Brarnborfke wöjsko, kottez so
zakoń. Cz wo brezvzanske wojsko bc jnuqfa ha pzeb frotkim tzasoin j inoqu wobroiicfche ha
j wonka ycvebnifchqa postajene, ministerstwo ha pofclnefche, hafo bochu najhorfche tzase wojne
wosche appellaczionfke fubnistwo pzitomne. Tez rojeli, jcjele swojich lubjt zase bom.
j Barlina b beputaczija pzischwa. Wokow |11
Bramborsfa jo je Schleswig»Holstcinom mcr ztzi»
Vjinbje nasch fral, prencz Jan ha Albert. Pzi niwa, po fotremz betbja bramb. ha schroebske woj»
reibe retzeschtaj woschi Fribericji ha biakonuS ffa so bom wröczicz. Danscz bře moja potajkim
TheniuS. Wschitcze pzitomni b chu jtua hnuczi. Schleswig Holstein wobfabjicj, bez bubza přede
Pzichobnu wutoru (15. jul.) bubze so fejm fhetie feine holsteinffe wöjsko pobicz, kotrez wschcd»
japotzecz. Nasch fn. biskop, fij byrbi tön krotz ńe pzibera ha ja frooju swobobu jahotene rabscho
tcz zase pöbla bocz, namafa so w kupeli Karls- wurnrecz Hätz so pobacz cheje. Potajfirn wschitfo
bab.
Jvho bubze na sejiiie fńej Canonikus jaf taf stoji faj ptebe lonfcheje wojne. —
Doctor Přihonsky zastupicz. —
Bramb. fral hizczcn zwolen nejo, na frooju
Rakuska. Tez k Nakuskej pziswuschacze italske „ u n t o n u " jabocz, (taf r fa jjenofczeńo Bram«
kraje bubza konstitucziju böstacz. — Italske no­ botffeje j n fotremi maivemt nemffimt frajami)
mine fo wulcze wesela na jenu j Wina bostatu hatjeune tuta Union« bale bole luotbera. Piebe
pöwefcz, po kotrejz jo rak. khejzor jmoflene, na pak Hätz Brambotffa unionu nerozpuschczi, ńebo»
swojim vjtchobnem narobn m bńit (18. awgusta) woli fhejjor pzistup bramb. zastupeia pzi zroma»
itaffftm frajam pzejczewnu amnestiju bopuschczicz.— bzijne n niffich mocjnarstwow wo granffuteje.
Rakuscze tvojacje fu woJtalskej jenu wulfu straschnu Brarnborska hatj botal tulej ftanff. jtomabzijnu
tzrcdu rubezntforo pepan li. Wo poslenich wöjnach ja bobtu nezpöjnafche, jwoli paf netf tola bo
rojperscheni zbczfaro fu n tf z wetscha rubejnicje. toho, jo raöje wona fwoje wutabzena ha wobBulgarski jbejf fo froojemu fonczej pziblizuche janfńeńa hafo namete bruhirn nemfftm frajam
Tute l to bubza hizczen wo t ch raf.frajach, fo- ptedfpowozicz, To wschaf jo bofcz, zo mözemö
trez Hizon frooju wustawu bofiali fu, fejme wotewrene. nabziju pzichobnoho wujevnana m cz. Btambvr,
Nasche ministerstwo bez pzestacza bzewe, ha mini- ffa wschaf bubze potent wscho j i prebfpowojme
ster pzekupstwa jo hizon zase pifmo wudaw, na rabelube horewzacz.
kotrez fo jafafroi nemczojo jpobziwajo prascheja:
Z F r a n f f u r t a . Hoscjincz „ D o n n e r ö möze bha z Rakuskeje tajfe nezto pzincz.
berg" bö wöndano wot wüschnofcje zanfnene.
207
Tönsamon jo wot dleschoho tzasa fem znate hako
Naschi Janaschkecze mejachu menujcze pjede
fhowanka politiskich mucjerow ha czekarow. Tej Wsu rjanu kulwatu khojtjku stejo. Dez besche netk
zwonkowna strona tamoletnoho narodnoho ftjma wo wse dje kwaS, tak czi froasni hosejo közde
mejesche jow swoje zkhadjuwana. Netk su tarn frocj wokowo Janaschkecz fhojtjfi wonka wesele
zase jene druhe tjesne towarstwo wunamkali, nie- rejwachu (dokelj zwopredka hewak nidze jaden
mcnujeze: djewaezerow wopaljnech peneS, kaj pa- blak krejam nemejachu). Djej so rejwe, lau,
peranech, tak tej slebornech ha zwotcch. Wele derbja pak tola tej hereze pisfaej. Dze dha su
jich hljvn maja. Jenu jonu tez trechichu, Hätz tu cjisami böli? A j , bje dha böchu doli, na
rune schesnakl z horsejemi wot so mein [che.
khöjtjcze horcka bez h.nvzami su sejdjeli ha wesele
W S t u t t g a r d j e jo hizon fvjm zase roz- piskali! Tak wele hntj jo liam wedomo, tak jo
puschcjene, Kral so tc». janvho ńcmćra wacze ne- telej stare waschno posleni raz na »aschich Pechecz kwasu wobnowene. Tedem mejesche Schowboji, dokelj swoje wvjsko zase pomenscha. —
cjicj
Peter z Nowos
ach ne! z K h o t j i n e z
B a j e r n s f a tez swoje mnohe nakupene kone
pjedawe. Tez Rakuska jo 80,000 muji dom newestu reju, ha duz djesche z tejsaincj tam k tej
khöjtjcze, Hertz Hojbik ze Schünow prede iteju
pöswawa ha Franzowska wo ranschich krajiPiskajo, Ha zkoro wschieze froasni hofcjo djechu
nach tohoruiia. — To tola na litte mer, pofoj
juskajo ha sp wajo za nimaj! Hercz zaleze na
ha bratrowstwo pokazuwe. —
fhbjtjfit, sene so na hawzu ha potza piskaej, Hätz
Franczowska woschnoscj ma netk wele hare
trune zentjachu ha huste jcjertjachu, rejwarjo pak
z politiskimi czekaremi. Wosobne Ruse'nska nejo
ze swvjimi rejwarkami wokowo jtoma wesele
pjestawawa, jich wupokazano z Franczowskeje ha
rejwachu.
ze Schwitze jadaej. To pak wosobne zase bohich
Pjeb tedjenom pjindjech ja bo Brejkow. Tam
Polakow trechi, kij mejachu Hätz dotal wosobne
besche wo jenem dome nme kwaS. Zmolom jo
wo Franczowskej westu khowanku. Tez zaswujba
na wopisane stare rejwacze waschno dopownich
jo jim wzata, dej jo minister ponttjiw, janech
ha praschach so, Hätz budjeja pak zase wokowo
Polakow wacze pji zelezniczach nepzistajecz/ —
Janaschkecz fhojtjfi rejwacj? Wötmojeüo nie ńezweseli, dokelj rčfasche „ne". Dale tej ze zrudobu zhonich, zo sama jich wuwvwana khojljka
Z e Terbow.
§. Z B r c j k o w (pola Kulowa> Nascha we- wacze k wohladanu nejo, dokelj su ju hijo dawno
ska ma iwoje nieno wot swowa „brözk," dokelj pujcjili.
Janaschkecze so toho dla tu z tem lubozne
jo wvna wot Spalvwa so nede z köncza swojich
polow na brözk wutwanwa. Toho dla derbjawa proscha, rodni chezeli na samsne blak borze zase
so wona tez Po prawv'm „Brözki" menureaej. druhu fhöjtjfu, habo hrtoaf nekajfi jtom sadzicj,
Meno jo so potajkini po tjasu fuff pjeiiieniwo; zo bo so, fnj wstarechtZasach, tej pjlchodne pji
tak ma so iez z jenem waschnom, pjez kotrez be-fwasnech weselach tnjfe swawne waschno k wo»
bechu Brejki swojim tjasu d.ilvko ha scheroko znate pvmnecju wobnvwawo. Mojno jo, zo I wnm do
ha wuwowane.
wsi nawvjena ze sakskich delan junu pjiutze,
ha sebi tarn z waschej dowolnoscju kwaS wuhotowacj da; tön bö potom weseji po waschim
ftarem serbskim waschnu ze swojej newestu wokowo wascheje khöjtjki porejwacjchczew! — Nichtö
pak nebö p j i tem weselschi böw, hat; j a , vokelz
so nadziju, zo böchu tej rite dali na troad pze«
proseej; potom chczew sebi tej reju kupiej, ha w
Brejkach wokowo Janaschkecz khöjtjki z newestu
rejwaez! Hörnichecz Michaw zKröscjicz ha bruze
hereze böchu pak na khöjtjcze sejdjo vbefefe piskali!
§. Z M i w o t z i c z . Hijon dwöjcze jo letsa
w Jutnitjeze na waS zpominane, Prem frocj dla
hontwe ha bruhi frocj dla nujestajena. To beschtaj zweftlaczcj .kuskaj. Hale netf pak jo tej zförjba na waS pjischwa, ha tjohodla die to? Lejcje,
tajkalej swawna, wulfa weS, powna buroro, ha
tola so tarn jenoj 1, praj jena jenitjfa Jutnitj«
ka tjita! To ja toonbatto zhonich, dej bo Hajjtrowa bjech. Samo pola S c h o w c j i c z , djej
bech so nabjaw, zo bubja tarn podla Jutn. tej
Tydj. Now. h. t. b. f namafanu — so za serbsfimi
pismami pobarmo praschach. Na „Macjiczu serb-
Röjeüeje ha popowbnu Ralbicze. Ztwörtk pak
Äiebeltjicze ha w Zpitalu h. t. b. Kaj smö swöscheli, taf jo
so jomu wschudjom zczewa dere zpo.
dobawo, ha wön jo wćftji z wulfej zpokojnoscju
z köjbeje naschich schulow wustupiw!
Ze S w i n a r n e . Zandjenu nedjelu be tude
rubischfofuleno, ha wschitfo so podla praje po
ftarem serbskim waschnu zabjerja. Jenoj to so mi
spodobawo nejo, zo bechu nekotre scrbsfe holcze w
nemskich suknach na reje pjischli. Hanbuja traj
so wone za swoju serbsku drastu? To bö tola jara
wopaki böwo, Vokelj serbska drasta nasche serbsfc
holtjfi pjistojnischo zwobleka, hatj nemska. Haj,
nicz jenoj Serbam, Haie tej wele Sfemczam fo
serbska holcza w swojej narobnej braseje l pe lubi,
hatj dej nemsfu suknu na fo tekne.
D . z Kukowa.
SBo^e newedro.
Wo 22. tjisle nascheje Jutnitjki bč retj wo
bwöskanu. Tute tjiswo möhw sebi, lube ijitařo,
hizcje junu bo rufow ivzacj ha trochu pjet'icj;
pjetoj bjens chczemö wo tej w cze bäte retjecj
hatoofvtechczemö,faj bö tebom prawene, rozkwadnmcj, jto „boje newedro" jo.
sku" haflej tu czele zpominaej netrebam. Hatjruntsch mi frasne plwo jara dere swodjawo be­
sch?, taf ńemojach tola hafo horliwe Serb hinak,
hatj wulcze zrubjene z Miwotjicz Hirz. — Dej
so Serb ztem zameja, zo f e r b f f f tjitacj ncmojc,
taf jo to f najmenfchoin jara smeschne. M i jo
tbclt lubji znatech,. kotsij so najprede tej ztem
zamojachu, sebi paf tola zmolom retjecj dach»,
Ha — pjez narocjmo maweje procze su je boqe
nawukneli, taf zo su netf najpilnischi tjitaro JutMtzki Ha druhich serbskich bobrech pismow!
Pjedewschim pak derbimö hijcje jenu druhu
wecz rozpomniej, hejzo chczemö froćj djensnischi
pjedmet (Gegenstand, Objekt) dere zrozemtcj. Hi­
zon wo 15. tjisle pji wopisanu dalokopisa bo na
scjehowaczu wecz zpomnene, Dej cjenfu jerdku
zelezwa habö khopra habo siebra ha t. r. z jenem
könczom bo wohena teknesch, jo tasama borze tej
§. Ze safsfich bclaix. Tamne tedjen djer>
jesche wösokodostejne kne, S e n i o r S m o w a wo
naschich serbskich kathölskich wutjemach schulsfu
visitacze'ju. Srcdu ( 3 I n s ) dopowbna w
reez speschne wot jenoh köncza k bruhomu, hatj»
runtj mo to newidjimö. Jo tuta jerbfa kuS frotfa,
iiemoj"fch su, de; jo z jenem könczom wo wohenu,
na bruhim könczu cjopwa: cjopwota beji moro
209
dowho w rucze zbjerjecj, pjetoj börze potzfte tej föntjfate, wobjere milinu z balofa z lochfofcju na
na druhim könczu cjopwa bocj ha bo ruft palicz. fo fjaha/u, nicz taf paf jpatne wobjere. —
Wozmefch sebi mesto zelcznej jcrbfi bretoanu tzcsfu,
Wonbaüo wo 22. tjifle Jut. b jettoj wo tein
tu jo WS hinak. Tut» tzesku m^zesch, bo'rfte so na retj, 50 tnilina mrdtjeloro $ jcnej mrotjele bo bnt»
jenem könczu paliwa, w rucze bjcrzccj, bojj.fo hcj wo Wulffch jkrach pjeffafuje, ha zo z toho
Hätz na ton foncj ftcbopali, na fotremj ju bjerjifch. bwoffaito ha hrimai'io naftafte. Milina wostane
3 toho jo wibjecj, zo bietro cjopwotu >vot jenoho tu w famom pow tfe, w mrotjelach. Tola pjeeze
föncza k bruhom taf bete newebze, faj to zelczwo, to taf ncjo; bruhbe steine fo, zo tuta milina befch*
khopor, habo slebro tjini. Na te waschno rno'jc cjowvje mrotjele z powetra t f j na zeritu pjeffotji.
so rozbzel tzinicj vcz bobrenti ha zpatnemi wobjc Menujcze bruhbe stojf tajfa befchejonm, eleftritjna
renn cjopwote. Ha tuńe taf ma fo tfj pji elef» mrotjel newofoko ha ńebalofo wct jaite; jana
tritjnofcji. Nckotre w cze fu tajfe, zo mjlinu jara bruhd mrotjel, fotraj mohwa jeje niilinu bo fo
rutje z jenoh foncza na bruhf beröebu; wone refaju fcjdhnecj, traj tu wo bltffofcji ncjo; na zemi traj
tehobla bobre wodjcřc tniline (Elcftricitätslcitcr); fu wo tuteni blafu, wofche fotrohoj mrotjel fioji,
to fu k pj. zclfzwo, mesaz, fhopor, zwote, slebro rufte n fotre bobre wobjere (föntjfate tornio habo
ha »vfche brühe mctalje, t f j woba, para ha wfche jtonto ha tohorutia), ha te cjahnu milinu na fo. T u
mokre ha wojne wecze h. t. b. Druhe wccze fu so potom staue, zo milina z mrotjele wo ivuifej jfri
zafe tajfe, zo zanu milinu bale neröebu, bonte ju Pak bo zeiiie, paf bo jetiej wulfej ha wofofej twarbo
na jenem könczu bostawall, tute infiiuja fo jpatne habo roftlin na zemi pjeffotji, ha to mcnujc fo „ boje
wobjere rnfline, ha to fu k pz. jklfiicza, suche bieroo, neröebro". B o j e ftewebro jo potajkim bwosf, kosucht powetr (lost), jiba, tvouta, f«cha lina ha trej z eleftritjncjt mrćtjcle k zemi pjeffotji. Dcj to
swoma ha t. b. Kaz hijon swöschachmv (wo 22. wopornnicjc, jtoj srno hořefa ha hijon wondawno
tjifle Jut.), bha tej weste wecze z balofa hijon rozpowcbali, bha bvbjecje nejtojfulij pji bojtm
uttlinu na so cjahnu, taf zo eleftritjne jkre z bnt« Nfwcbie beie zrozemicj. Dej tesamo neb je blizfo
hich elektriljne'ch ireqow bo nich pjesfafuja. (Do- nutSben, wibjimo jara frvetroo bwo'sk, swofchinio
pomncze so na niosaznu fulfu, tej fo k btuhvj jara feine praff (Knall) habo feine zahrimano.
eleftritjnej füll pjiblijuje, ha na befchejoroo mro- $3tna tutoho, faj fojbe nibji, jo ta, zo fo tu
tjele.) T u ma so to netfoj taf, zo jenoj bobre pjeffotjcito eleftritjnfjc jfr jara z blizfa staftc; tu
wobjere milinu t f j z balofa na so cjahnu; jpatne staj firelivo ha zenf (Licht unb Schall) wobaj
wobjere to na jaiie waschno netjina, tesamo ne- hijcje pji fwojcj prrnej ha najwctfchej moejej pjez
cjahnu milinu na so ha bonte t f j tjifcjc blizfo balfchi puej pak hewak na mocjnofczi wotefseratoj.
pji jara elfftritjnech iveczach boli. Woftbe paf jo Tcj to bubjeeje röebjecj, tjoho bla pji tajfim betej f merfivaftu, zo wfche föntjfate (spitzig) \ v h \ i řcńu bojoho ftewebra praft neboin na zabwoffano
röele zterfcho milinu na so cjahnu, hatj b j itejfu fejehuje. To tohobla, bofelj fo jenoj na bal«
föntjfate. Tuto berbjachmo febi bo pr bfa roz- fchim pueju, faj wonbawfto pro jach, hrimano za
pöröebacj. N tf re mo, jto ha fotre Weeze fu bobre bnwffont tomu reez fu6 zakombji; fwetwo jo röele
Hab6 jpatne wobjere rnfline, ha zo bobre, wofebe fpefchnijche ha rutjtfche, hatj zenf, faj fo zc 22
210
tziswa Jut. bopomnicz wescje. Runez taf bubzecze ńom noma. D a w a j c z e tomu Knezej tzefcz
sebi wukwascz mocz, faf dha boze newedro druhde ha khwalbu.
.Duz jartcfe feroa jfowrontzkow bzakowne fherrunewon tu habö tnm nutsben, do wösofoho
lufch.
— H a brüht snop retzesche:
torma habö jtoma, bo wöfofolejanech twařeni, bo
„ 3 n e b e S pzinbze z o h n o w a n j o !
weczow, fotrej su je zelezwoni wobbate habö mo»
Pilna burffa rufa bře fo pröczuje, wora polo, ha
fre h. t. b. Pak su tute w cze wosofe ha blije k feie zornatfa bo brözbow.
Ale tön Knez bawa
eleftritjnej mrötjelt, Hätz brühe, pak su bobre wo- johnowańo. Wele zenm ch noczow ha tuznech
bjeře, ha fjahnu mtltnu böle na so, Hätz brühe bftot» lezi bez feivoin ha jnemi. Tzwöjetza rufa
jpatne mobjeře wo wofownoscji. Zo mö to nemöze pwobne mrötjele zromabzecz ani zföbnomu
wscho taf wumiricj nemojemö, Ha zo so dru- ttewebrej wobaracz. Tön Knez jafita zorńatfa,
wo zemi jafita mwobne sew ha zrawö fwös.
Hbe tej n jto z bojoho bopujcjma kus hinak
Ncbojcze fo! Wön befche jnami. ZnebeS pzin»
ftańe, hatj bo sebi tjroojet mösliw, to jo tej weste.
bje johnoroańo!"
Kak mojemo so na wschelake waschno pjeb jfobu
H a tfecjt fnop wza fwowo: „ K i z j e fel»
bojoho üewebra zafitacj (tat balofo hatj to boja zu r o z f e w a j u , z r a b o f c z u czi b u b j a
wola jo), wo tem pjlchobne balf.
j ń e c j ! Ze fteffnej wutrobu wunbze fen, zo bo
%>u*.
wufewaw. Ach, nan befche jomu wiimřew, ha
bomach pwafafche wopuzczena ntacjeř; pzetoz
ńefm lni w riczcljo bechu bröjert wuprözncli. @o»
bujelne fufob pojcji jomu semo; Haie f ljć rońaPredwano snopow.
chu so je zon'iatfamt sobu bo brözbow. N tfo
fto fröcj bomkhvwa, jtoj jo wufewaw; pzetoz
Horcze znensfi bzeń befche so porninew ha cji*
tön Knez jo joho jne zohnowaw. Kiz ze felzu
cha nöez rozpfch stře so pzez meltjacze hona. H a
rojfeiiKiju, j rabofczu czi budza ziiecz: woni wundu
jeden snop so pozbehne ha retzesche pzez Polo;
pwafajo ha ńefu bobre feiito, wröcza fo pak z
„Chczemö tcmu Kiiezej bzakowne fwebzen sweczicz
rabofczu ha pzinesu cjejfe fnopö."
pob czichim nöcznem nebom. H a wschitke snvpö
Ztwörte zańefe: D o brotzinicz ha fobu»
so posb hnechu, ha wot jich fchumena wotutzichu
bz l i c z nezaböbzcze! Pzetoz tajfe wopore
zkowroittzfi ha poczpule, kiz po zczernizczach wo»
fpobobaja fo Bohu tomu Knezej. Ow, zo böch«
kowo bremachu.
mö möhli tohlej pziwowacz tem bohatzfam wo
P r ni snop zapotja swoje predwano: „bawaj» jich hrobach, ha tomu surowornu muzej, f i j wtzocze tomu Knezej tjefcj ha khwalbuDzakujcje ra tech bohich khubech ze fwojeje role muhna, fij
so tomu Knezej, pzetoz Wön jo smelne ha joho chczechu tarn kwöski zberacz! — Kohoz jo tön
bobrota traje wetzńe. Won ba fwojomu fwön» Kiiez zohnowaw, tön ńech srooju fmelnu ruf»
czej skhabzecj nab bobremi ha zweini; won ba wotewri, jo bö fo runaw fprawnomn B o o e z e j ,
bezczik Hirz nab spraroitcmi ha nesprawneini. fotrej na poboznej zönfcze R u t h fm lnoscz wopoDobrotzim'cz ha sobubzeliez nezaböbzcze!
Wschitkich wotzi wobrocza so kńomu, ha won faza.
jim bawa ziwnoscj wo swozim tzasu. L ttaw» H a poczpule zasp wachu wötse bo wse nutS, faz
zente fu pzes zemu schwo, ha köjbe teto jo zhro» böchu te jafpane wutrobö wububzicz chczewo. /
H a tafhlej sföntzi pate snop: K a j f i z jo
maburoo zne, ha pzihotowawo jiwnsfcz. Pzecze hijczen Ireje tön Knez srooje blibo ha miltone wusetü, t a j f e bucza jne. Ztöz jpatńe wufo jt'toho nasecza. Joho bobrota jo z kozbem ra- feroa tön 6ubje zpatńe znecz; ztöz wusewa wo
211
»
zohnowaiiu, tön bubze ze zonwanom bomfhowacz.
Atoha so bzftvacze, zo pankci beö bobrcm ferne»
nom rofeze. Zo bozcze tola semo pzefali, prebe
hat; je tvufctracje. Ztoz panfu fe'je, tom bubje
panfa naroscz. Ztoz wusewa za frooje czewo,
ton bubje pzez czewo zahubene; zt«z paf wuse­
wa za bucha, ton bubje wot bucha wetjne jiwelio dostacj. Kajkij jo wusew, tajfe bubja zne.
H a wschitke snopo kwonachu sv ha prajachu:
..Amen! Amen!"
M. C.
Nowostjankow zawoscZ.
(Po tem luofu, fotrej jo lizka weif ei pjed jn'iercju
fpetratoa.)
Ach mo bohe Nowostjanki!
Steskne tjase za nas fu!
Zane reje, rabowanki
Nowosliczach neznaju^
Djeivacz maino pownej ruqe
Zo fo ftiiercj nam woftubjl:
Kaj jo bjenfa taf b'bje jutfe,
S c h o w t a r e j e nebzerzi!
Kaf mö rejwacj üernojachmo
S e r f f i , w a l t z i f , ekofeö,
Horbze nojfi nastajachrno,
Rech be schütz, Hab', p o l o u e S :
Netf Pak wfcho fmo wotwufneli,
Nojfa stupa üelepe;
Reje wfche fmo pozaboli,
Nej to tola zawofne?
Netfo wotzfo felze roni,
Kiz preb mime fimjefche,
Zrubiie fojba wojtzku frooni
Krewa litzfo tjertbene:
Ze zrubnofczu wurnrec; chczemö
Wfchubzoin nam fo zastejcze!
Wfchitfe hizczen woblebnemo
Soli to tak wostane.
Wfchubzorn fu naS prebe znali
Hafo w rejach mijtrfi,
Wows fmo wefcji rozpzebali,
Djej tej bechmö na hujbi;
Ale, jto b'bja n tfo prajicz,
Dez zas n be rejwamö;
Neübja nas tarn ffm chamstajicz?
Beba nam! —• n tf wowamö.
Holcze toele wo to robja,
Hätz mo reje niniamö;
Do wfchech rofoto na piwo khodza;
M o paf bonta febantö.
Pwafacj mohro na tajfe tjafe,
Djez ńej föncz tech pustćch bńow!
Nebubzeja reje zafe —
D a bij bjabow bo zförczow.
Swowanske narodne waschna.
(Dalewebzeiw.)
Stbont fu bofpemalf, ba potjńe so wfcho wo
jabwufa, slowfi ha czoforowe muziki torhaq, hol­
cze je baroaju holczam, holcze zaS hokjam, wojeneni paf je bomoj khowcija za frooje bjecji. Dez
jo wfcho bele zebrane, wutorhne fo jtomif habö
pjaslcza, ha homola fo tojfraje ha bez hofcji roj«
bjeli. Rozktacj berbi ju za newefczinem blibom
brujba (fmat), za bruhim blibom paf jeben z mujt,
fotrej chcze. Z tem fo fwafna hofcjina sfontji.
(Jenoz to hijcjen pobo'tfnu, zo fo hofcjo pji jebji
z rochowemi zomatfami, z rozenfami habö manbelkami metrtju.) Prebe hatj wot bliba ftanu,
refne btajka: „Wöfocze wajeni hofcjo! Dofelj fmö
pji tutej fwafnej hofcjińe boje bare wujiwali,
pjifwufcha fo tej, zo bochmo Bohu tomu fńezej so
pobjafowali ha joinu tjefcj ha fwawu bali."
Wschitcze postanu ha brajfa fp wa pacjeie, faj so
hewaf po j dji fpcwaja, potom w swojej retji
dale frotji: „Wöfocze wajeni fneja, mwobjenczowe
ha knejne, wfchitcze pjitomni tjestjeni hofcjo!
212
Tjesne nawojena ha tjesna newesta, faj tcj jeju
starschej z wobej stronow pjeja wam wschem tuboscjiwe: zo bö tehlej jedze ha picza wujiwano
wam kstrowoscji swujiwo, pjitom hijcjen wschem
so lubozne podzakuia, zo fcje tejfo lubofcje ha
dobrocjiwoseje k ntm rn l i , ha jich w temlej
dvme wvpotali, ha kwasne blida ze fwojej pzitonmofqu potjescjili. P j i tem kwasne nan was
lüde prose, hejzoli nekomn nčjto k pojadanu
1) tzo h o b l a so tolej hat| botal wot me»
sacza Meje ha Junija stawo nsj^habö ztö jo
na te'm wina?
2) Hätz watej redakczeji n a b j i j u , zv budze
so to hizcze stacz? Ha heizoli to, taf
3) be_ blitze so to stacz?
Wele fcbuftatuoro Maczicze serbskeje.
S Wochozow. Hätz ja wöndawno bo
wetft P . pol» flöztera wuhlo pziwezech, swöschach
k swojom spobziwaiiu, zo maja tarn tez pödla nöcznoh
nebe, kaz so to tjasto tej pji najlepschej roolt wajchtara hizcze bruhoh, kiz so „Ehrenwächtar" t.j.
suiie, zo bö jomu to kojve wotpujcjiw, ha pji- tzeftzewajchtar rnenuje. Tutön ma tu pziswuschfluln, jo'.tzo zas kwasnu hvscjinu hotwacj budje, noscz, ^weste holcze, kiz joho zkitej ponitzene su,
zo 10 wscho möjne zaruna. Tak tcj proscha na« z piwnech wetzorow bomoj pzewobzecz. Ta wecz
fdie kncharki wo wodacjo, jolizv pji wschej pröcze so mi java mubra ha fhroalobna böcz zdasche,
ha buf sej möslach, to bubzesch W Jutnitzcze woha pilnvsczi nckvtra jedj fo dere bofcj radjiwa
zjeroic'z. Tra^ bubja bmhich wsach tej pot m
liejo. Naposledku tej mo kwasni swujownieze wo
tajfoh wajchtstm postajicz, habö k najineiischom
wodacjo prosem?, jolizo so nasche poswujeno neks» böch ja tem ^lczam wo wofownech wsach raum Wviwo Tie;, zo bć nnm to za zwo nemeiv.bziw, zo böchU so börze pob' joho jfit porutzicz
• AroX. C z i b a n zhole.
ßmvjemoli pjichodne zaS tu wesowoscj, z wam- dali.
tjeini hofcjo na kwasu habo pji bruhim swebjenu
N a n a j u p ř e e e 1 a \ve L i p s k u !
so zcttcj, bubjemö so pilne piöczuwacj ha staracz,
Na W a š e přećelne naprašowanje dla
zo wscho zanmamo."
naju letušeje podrolii dawamoj Wam k w j e (.Pzichobne dale.)
dźenju, zo mamoj cylje druhi puć před s o b u ; a potajkim d r j e ton r a z Lipsk a Hallu
z e Gibichensteinoin liišće njewohladamoj.
Štož titel k l(iiisim Tydź. Now. nastupa,
Jnterpellaczeja.
dha sebi inoj tu w e c taklej inyslimoj:
Rebaktoromaj Jutnitzki ha Tybz Now. budze
„Hejzo njepvindze w ö n z titlom,
wedoino, zo jo so wo letuschej macz. z h r o m a Ulla my na njoh dźemy z retlom!- '
dzizne wobzanknewo, zo maja so közbu prenu
W a s e j p ř e ć e l e j M. H. a J . B.
sobotu nowöho niesacza mena tech sobustawow
Czisami, kiz Jutnitzku pzeze mne döstawaja,
Maczicze |'erb|'feje, fotftj fit w zanbzenem mesaczu
chczeli
taf bobri böcz ha za zanbzenc ztwört
swöj pUnoschk zapwacz'ili, pzez Jutn. ha Tybz.
leta
6
|
nsl. zapwac;icz.
Now. wozjawnosczicz.
K r a l , wutzer.
To jo so prent, Hätz botal pak tez jenitzki
Za
tosamo
piose
wutrobi'ie
tez Ezesla w
raz stawo, Haie netk tzafamö tevzen wot tedzena
Rabwoiu.
na tajke wozjeweiio. Toho bla prosemo tu z
tem wobei Rebakczeji, wonejchczewojnam börze
Jutse wetjor woseinich zineje jerbske czerkwintrotmcifim bacj na sczehowacze tsi praschena:
sie towarstwo zromabziznu.
K. k.
Cjischcjane »ola K. B. H i k i .
N a w e z k i .
-Wswo 2» 20. dzen julija.
Letnik ».
IutnlhKa.
1850
W u d a w a r e j
Jakub Kućank ha Michał Cyž.
'
•
S t v e t n s podatvkt»
z D r e z d t z a n . 1 1 . iul. »- !-°la » a s I»,i
W°I-M swchj-u, T - > nowa zawozene W - t t - K
M a & n i ,-ch itčri ftchstnMch bngadow p q l ° w
dosuchil s « ° ° Ihoroje. Tut- l-z°p°d.q° N f»
na d w m Iiawwfl-H- h,°da d-x-wdn- 4 1 1 . n
T - j Ital U »iilcmne. H . i j mmo w h , ° w
fcmanto -j-h».chu^ d « - c h u w ° . ,«h°s-m°h°
Ihowje pi-u- w°I-ss,-p°,i-l.j»wm«. 3 monfa
SreiHan »-M,- ^ M
W
»ichu f j c i
Z Budeschina. Zandzenu sobotu pzipowdu» U ta Vi', m t p i f m m u d - M - - i A I D . . z .
'
khejzora wotsadzene; kaz reka be wina na tem
nedopelneno khejzorskich pzikaznow. Tönsamön jo
«W°I°»U l.6jfW tojm,
pmrn,
M
f.
m
f m o l " n , " , c » " ' a m ' i " ' " " * , i am ® " > T U
w°p°,a,MU w b o j q ha p ° ^ » s c h u ° s » >a , w , m
*>* « » - - > - ™ n->w->sch,ch h-'-ch ha W - M .
* ° 5 ' S-»«I I »-M--I» » i l c h - w ° M » , - w ,
>«°» d - - b- , m u m°ju°, M u d j . ° - mcr h - « ° .
w.-Iuftch,M»ch!»>°ww-j>qh-,w-i-ki-.hwn
® o n "'"'i' >
, f ? o m
>b°i» Rak.,M° » - na m « -d -h ° I f c j ™ .
Hainaw htzon mmale powsta let wo khe^zorsklm
wöjsku swuziw.
d.m
,,°wa I h ° w i n->ch-mu p w n - m u Dalmatiskej jo wulki wöd wudenw.
bataltonci pzepodata ha na tu k tomu pzchoturoanu zerdz z hozdjikami pzibita. Wöschi ha
Nemske kraje. Wot naleznoiczow zromad»
no
podwözcze kaz tez nekotst wot k tomu wuwzatech
^ ° nemczowstwa, zastupene pzez Rakusku ha
nischich wojakow közde jeden hozdzik pzideri.
Bramborsku nitzo nowo newemö. Wschitko pzi
Prencz A l b e r t poda so siedu do Drezdzan, starem.
zo bo pzi wotewrenu ftjma (ztwörtk) pödla bow.
Bez tem pak Hätz dmhe nemske knezerstwa
Z e Z i t a w a . Z Tzech fmć roznech nepro- swoje mnohe wöjske rospuschczeja, zhonimö z Hanschenech hosczi döstali. Kolera tu jo. Wo Z i - noverskeje, zo su tam wschech rezervistow Hätz do
tawe jo kubler S c h w e r d t n e r , nekotromuzkuliz 3 0 . leta kbrönam powowali^ tzoho dla to, nichwot predawschoho sejma znate, ze swojej mandzel- tön newe.
skej na nej wumicw.
Wo hramb. mestach jo wschitko za badenskich
R a k u s k a . Khejzorski wöschi wöjska-we- wojakow pzihotuwane — ale woni mpzindu.
dziczer H a j n a w jo tta namet ministerkwa wot Wöndano jedzechu tst wulke paro-wödze pzez
214
Maincz dv Manhajma po nid), pzij bzechu paf mözemö j toho najl pe zpöznacj, bej swöschimo,
nazajtra prözne dom, bofdj bechu tarn zase hinak zo m jesche mefto Paris prebe 224,000 wuzwopostajili.
lerow, po nowem zakonu jenoj 74,000. —
S c h l e s w i g - H o l s t e i n . Zbezk tuteju kmN a p o l e o n jo wot Bamuza rab (Orden)
jinow Pjecjiwo swojomu wöjwodu (bansfomu Ua* Piusa bzejatoho böstaw. —
lej) jo wot Nemczow za zprawn zpöznate, pzez
L a m a r t i n , kij pzi zawozmu srancz. repu­
to, zo su jim pomhali. Netk jich zase zpuschcja bliki wo sebruaru 1848 sranczowski lub swawne
ha jim tez te prawa, fiz tesamo prebe wöjne webzesche ha wot wele nebuschnosczow, kiz so w
mejachu, nefitaja. Hatzrune wopuschczeni, so tola tajkim tzasu stanu, wotbzerzesche, jo wot tmkowneboja, su na wscho pzihotuwane. Tez z pow- ffoho khejzora wo Asiskej hröb z ranemi fubroami
nöcznech nemskich frajow jich ibele jim na pomocz barene böstaw. Won jo so tarn netk podaw.
czehne.
Nekctsi zaswuzl'ni wojerseze wöschi su Lubicz bre so jomu bubze.
swoje botalne swuzbö wopuschczili, bokelz chczeibza
schleswigskomu wöjska pziftupiez ha pzecziwo Danskim wöjwacj. —
Ale, ale! na pownöcznem
M . H . S w o w a n s f e n a l c j n o f c j e . Kaz
moru na schleswigskich brohach su so rusenske smö mö wo naschej krajine wokoho Bubeschina
wöjnske wöbze pokazali ha so tarn poseneli kaz z wetzo Serbja, tak su wo h o r n e j Schlezensck)erschene dez ptjowki. Czi tola nibe Schles- ftej nimale wscho P o l a c z e , fotftj tola sivojiu
wigsfim pomhacz liebubza. —
Pzichobne tebzen macjernu retj Hätz botal wobkhowachu, hatzrum;
chczejbza Danscz schleswigske meze pzestupicz.
chczechu tez jich — kaz nas Serbow — prede
Danske nowine wozjewa wukaz, pzez kottez czele pzenemtzicz! Haj, runiz kaz so to pola nas
su wsche wöjnu nastupacze powescze krucje zafa- hizcze pjeb nekotremi letami wot welestronowsta,
jane ha jtrafa za pjestuperow wot 20 Hätz 5 0 0 taf tez so pola tamnech bohich bramborsfich Polatlr. Postajena. To su bziwni fńeja. Tohobla kow j moczu ita jich pzenemtjeno bzeivasche.
bre so Schleswigskim tez pob tajkim knejstwom Tola kaz jo neik, bzakwano Bohu, nowo swönczo
nezpoboba. Wele hinak jo pola nas! W o Lipsku ja nafchu narobnoscz zezkhabzawo, taf tez ni­
jene nowine wschubzom znajowne tzina: nascha male wo temsamem tzasu za polsku narobnoscz
nowina bubze ftajne preb Hätz zana bruha fas­ wo hornej Schlezenskej. Samo ne'mske nowine
sen fka powescze wot schlesw. bitwischcza pzinescz. potznu tajkelej wububzeno ha woziweno narob»
Franczowska. Kaz bramb. fralej, roje» noscze za zpran'ne zpoznawacj. Taf so f pz. schlefche tez wönbaiio pzeds dze francj. republiki fiitertne z nska c z e r k w i n f f a nowina ńedawno wo jenem
ftrach. Hätz Napoleonowe wos wujcbze, pzistupi nastawfu pöbla wele bruhoh zweselaczoho tez taklej
jeben mwobe tz>vo>ck. Hätz wibzesche, zo tarn wupraji:
Wone jo so naposlebfu tola potzawo bopojenoj Napoleonowe abjutanta sejbzi cjefne wön,
ha wuzna popancnc, zo jo pzedscdu zalselic; chczew,fazacz ha pjeswetficz, zo pzenemtzeńo Hornoschle-ztoj tez pzi nirn nanifarta n.iojcnona pistola wobsw - zensfich wutzemow swoje wotpolabaiio zeni czele
tsesche. Won reka SBoifcr, jo 17 (et ftare ha böstjaneq nemoze. Haftej nehbje wot pecj l t
jo bjewacjer wo jenej czizcjeriii. Joho zanbjene sein so polskej retzi waeze kebzbliwoscze wopokaza,
ziweno, taf mwode Hätz jo, b jara nepoczcziwo. hafo fo to hewaf bhe prebe sta. Scminarffe
Nowvho fraiicz. cjijcjerskoho jafońa bla jo wutzeno polstich wutzerow besche prebe jenoj czele
wulka nezpokomnoscz ha hara nastawa. Wösch- n mfke;. toho bla fiejo jaden bziw, bez tej wir*
nojtj pak so wo to mawo ftara. —
Tez nowe tjeřo polskoho jazeka swoju nuitjcrnu retj w schitli
wuzwolenski »nfoit swoi'odu jara pjtfmcV. To hnfo bzel habö hawzu wutzbe anicz ktiff wobbje-
2tf>
wacz nerozcmachu, ha so wo tejsamej jenoz jara stach zkite w tsjoch retzach. Tohodla bö jenoz
nebozpowne wuprajicz webzachu. Tulanki (Lese- zbobne böwo, zo böchn nascht mesczeno, kiz tola
bücher), fotrez so w fvhulad? nannifadm, bcchu Serbam rune tak rabe pzebawaja kaz Nemczam
jawofne brachojte, ha pofkitzachu taf dere wutze- na swoje zfite tez serbste napisma stajeli. Zaporej k nawobzowanu, kaz te\ schulskim bzeczom hafo tzatf jo so staw, bofelz na torhozczu wibzifch na
fredk f tvtifiitiut jenoz jara mmuo wo pölskim. tzerwenej tafli serbske napifmo, fotrez czi praji, zo
Zczewfi toho su wo poflenim tzasu wosebe f tut» ma tzasnifar S c h o w t a tzasnifi (zegere) wschech
dzenu ha f tzurju boli. Tohodla böchu tez na to sortow na pzeban, zo je tez porebza, ha stare z
wazne hwose jara wutzenech lndzi f swöschcnu, nowemi wumena. Na tu tem zficze bre so liibzo
fotrej su wuwulzeno pölskeje reize hafo nuzne rune taf jara dziwachu, faz na tem prenim ferbtrebne jaDaft ha tej böstali. Nicz jenoz wubaczo sfim pucznifu, kiz w Nowosliczach pzi puczu stoji,
lepscbich schulskich fnihow wo pöislej relzi, hale börze paf budzc to nezto znate. M ö so tez na*
tez tvuroutzcito wmzerow wo Seininarach dawaju dzijemö, zo budza druze sczehuwacz, ha zo budzemö
naschim pölskim wÄizernam (schulam) druhi noive wosebe pola f. pzefupcza F l a n d e r f t , kiz nta
nadpolad, dokelz wulzeram netk tez mözno jo, wuberne tobaf, fhofej, czofor, rözmfi ha wsch
wele wacze wo wndozpownosczeiiu pölffeje retze brühe wecz , börze zfit ze serb f f i m napismom
sfutkuwacz. —
Lezcze, labt tzitaro! nejo tolej wolabacz!! —
zwefelacze tez za nas Serbow, dez samo nemske
Tez wo ferbffmt pisrnowstwe nejsmö dez
nowine z tajfim zprawnem wuznaczom za swojich nowinkow. j t . fanror W o l f jo wubaw „ S p w y
fwowanskich bratrow zjawne wustupa? Zawesczi! za pekne dź ći.<; Ztöz we, kak rabe ferbffe
dzeczi spewaja, tön mö;e sebi möslicz fajfu radoscz
jo jim f. wubawar pzez tute woprawbze jara
Z e Serbow.
bufchnc spewe pzihotuwaw. Pöbla spewow na
W B u d e f c h i n e , 20. j u l . Ze wschech rözownif, na naleczo ha ptatzfi, na naze'mu, na
fönczow serbskoho fraja, z pola ha z delan jo zemu, na Hobe ha boze bzeczo, namakamö tez j'eben
Jmnitzfa rozprawe wo serbskim ziwenu pzmeswa. pob napismom „zajacz". Joho buschnoho wopziAle z Bubeschina czele nitzo nezonichmö, ha to jecza bla, bzelimö tu nekotre ztutzfi fobu:
jo tola wowne mesto Serbowstwa, sredzina wschitHafo wtzora popownu
fich naschich narodnech pröczowanow. Nestane so
J a tarn stojach pzi kerku,
tarn nitjo, jloj bo za horliwech Serbow waznoscz
Wulecza tarn zajacz won,
mewo? Taf möhw so nechtönzkuliz napraschowacz;
Bezesche precz pzez wuhon;
mö so tohodla nefomdzimö na to wotmowicz.
Ähwiltjit',fu wön wodechne,
3 pownem prawom dzerza so serbske napisma
SBitie so bo hufcztne.
za weste znaiito serbskoho ziwena. Tohodla su
tez serl'ske puczniki za naö tajfu waznoscz döstali
©cht zajaczo, kak fe
jo su to möhw recz thermometer narodnoho zmösNa swecze te teschene!
Nefhobj burej bo kawa,
lena. M ö w mescze dre na naschich Hasach zaD a tebe nezatama;
nech putznifow nelrebamö, czim nuznische su paf
Wostaj bzeczel na pokoj,
nam z f i t e habö tc Wille tafle wösche buri, foD a fe lubö zajacz moj.
trez nam pofazaja, zto tön habö tamon remesnik
na pzedan ma. Tehlej zfite derbeli w tajfim
Pzev hajnkom l z bo kerka,
mescze, bzez dwe retzi fnezitaj, wo wobemaj naZarebaj so do listza
piscme böcz, haj husto namakasch w czuzech me*
216
Nesmortz, da cze neswöschi,
himt krasnemi ptatzkami su to najböle n kotre
Tebe dale neteschi;
gimp le, kotrez so taf rene swöschecz dadza. Tez
PöS tarn newuslevzi cze
wulku schescheratu sowu swöschachmö wondawno
3 hajnkom k Holl pobehne h.t.d.
z wötrem wosom zkawricz; dokelz 6 , faj jara
Tute spewö, kiz so hizom pzez swoju zwonkownoscz swawne pojedasche, mawe kralik na nu zazczerwötzku spodobaja, dokelz su kaz z ranem wen- tzaw ha jeje czmowe sfittfi pzeradziw. Mona
czom wobwite, zaswuza wosebitu kedzbliwoscz 66 pzez rwh najskcrscho junu z nötznoh spana
wschitkich knezow wutzerow. Tzcsczu derbi so wubudzena, ha to jo pola neje jara zwu krej
tu schult pödla kherluscha tez neschto tajke poda- natziniwo; pzetoz najböle wona nocz zanoh wotwacz, ztoz je zweseli, ha ztoz wo tum lözt k spe- polzinka ntma, ha derbi potent ladacz, fak tu
wanu wubudzi. Pwaczizna tutech spewow jo 2 wvdno za swojim pzindze. Jara dziwno so j i
nowaj, zhromadne hizczen tunscho, ha duz möze tez zdasche, zo sebi ruiicwon tajke mawe ptatzatko
sebi je tez te najkhudse dzcczo kupicz. Dzaf kne- tajkelej nezto zwazi; dofclz sebi pzecz Möslezej Wolsej, zo jo wo tutem nastupanu potrebu sehe: „Pzed tajkim wulkim ha mudrem ptakom,
serbskich schulow spöznaw ha tejsamej na taf kaz ja fem, zmcje drnha ptatzina tzesczownoscz
zdobne waschno wotpomhacz wedzaw. Pzeczelne (respeft), habö k najmenschom bojoscz, ha nebupodperano, kotrez budze Won pola wschitkich do- dze so zwaziez nezto mt napzecziwne predfwzacz."
brech wutzerow ha rozomnechstarschich namafacj,
'
(Tb
nech jomu mozno tzini, serbske dzeczi prawe börze
§. 3 K u l o w a . 3andzenu wutoru (16. jul.)
z bruhttn listom tajkich spewow zweselicz.
rano toosemich roctpalischtej so tude pzed
3 K l ö z t e r a wot 8 znencza. Kaz wösokobudeskim pzedmestom d w e j b r ö z n i . Kaz so
dostojne fit. Senior S m o w a zandzene tedzen
poweda, dha jo bozi woheii pzez zwu rufu zawutzerne w Rözencze, Ralbicze ha Nebeltzicze wowozene bow. —
pöta, taf 6e tez dzensa naschej wutzerni; liienujcze
dopowdüa wot 8 — 12 tische w znutskownej
klözterskej holtzaczej wutzerni, ha popowdnu wot
Sejmske powescze.
2 — 6 w Kukowsfej holtzaczej schult pruhoSejm wot leta 1848, fotrez befche hizom k
wano. Wschudzom jo wön tude swoju spokojnoscz wuprajiw.
rowu donesene, jo zase wot morwöch höre stanew
§. 3 R a f e c z. Nascha gmejna netfoj z ha hotuje so n tf, zo 66 za nasch wötczne fraj
wetscha wschitke nasche pucze pzepowoza, taf zo te prawo ha zbozo wunamfaw, wo tzoz so
zmejemö na naschich lejzomnosczach po tzasu naj­ joho dwaj predomnikaj podarmo pröczuwaztaj.
böle rane, nowe, scherofe ha czele rune pucze Kak budze so jomu tuton khumzt radzicz, to pzikaz droht. Dez budzeja wschitke dotwarene, po- chod pokaze. M ö üechamö tude pzepötaez, Hätz
tent budza so tez puczniki pzestajecz ha pono- jo joho nowe narod so po fonstituczionskich za»
wicz, tu ha tarn tez czele nowo stajicz. 3 " bu­ konach staw, za nas nech jo dofcz zo tu jo,
dza so na tejamo tez serbsfe napisma wob- ha zo dlesche ziweno lubi. Tola pak nechamo
fiaraq, to mözemö z westosczu do predka pra-> naschim tzitaram tez zomeltzeq, zto jena habö
jicz! Hätz paf budzemö prede z nimt hotowi ta druha strona wo joho ziwet'tu mösti. Zo fu
Hätz Radwortzeno habö Wazkowtzeno fe swojimi, tute mösie jara wschelafe, to jo hizom kheire
znate. Jena strona dzerzi jön ja nezafonsfi ha
to hizczen so pzeladacz neda. —
S P a n t z i c z . Pola nas wot krötkoh tzasa zepera tute swoje m neno na to, zo jo wuzwojow ptatzki jara rene spewaja. H a bez dm- lenski zafon, kiz 1848 pwaczesche ha z nim tez
217
po »im wuzwolene fejm na wćtzne wuzbchiiene. hobla bubje tez neik wesczi ja köjboho hozpobara
Hätz runiz hijczen nowö wuzwoleiiski zakoii kru- wajne te wotmojeno na sezehuwaeze prascheno:
cze postajene fiejo (roött jo jenoz Provisoriski) da Kak moja so napuknene kose ha serpe zase
tönsamön tola jenitzcze Pwaczi, ha to taf dowho
wuporedzecj?
döniz nowo na joho mesto postajene nejo. TuRune najlepsche kose, kotrcj swöj rez najbleje zbjcr«
tön nowö nemöze pak nichtön druhi wurabzicz
Hätz tajki fejm, kotr z jo po wobstejaczein (Hätz ja, fu rozpuknenu najhustjischo pobtjisnene, ha so
ruiie jenoz nakhwilnem) zakonu wuzwolene. Z potom najböle hnko nepotr bne na bof wotpowotoho scz huje, zo n tsischi fejm zane prawo f za« ja. Tesamo hcbja pak so jafe bete wuporebjecj,
stupenu kraja tttma.'' Tak retzi jene strona. ha to na sczehuwacze wupruhowane waschno:
Dej ft napuknene blak wutjistjiw, tak poma«
Druha zase mčnt: Dofelz b wibzecz zo z tem
nakhwilnem wölbnem zafonom nitzo neb , kaz zaj jön z rostowtjen m ha trochu namotjene'm fco«
to dwaj po nirn nuzwolcnaj fejmaj pokazaztaj, rarom, ha potom powoj na to mawe kusk sweda ma so knezerstwo zas na t ch wobroczicz, tjatoho kopra habe mosaza. N tf maja so fo«
j kotremiz jo wone tön nakhwilne zakon Posta- warske flechcje f tomu pjiprawicj, berbja pak preb«
jiwo (na fejm 1848), zo bö n tk z nimi jeden fu na liczach j nutsfa rune böcj, zo moje fo zte»
nowe lepschi wujednawo. Hizezen druze fu teje mtfamemi potom rozpufnene blak tomabu jcjijmösle, zo dre p r a w o na strone kiiezerstwa nejo,
ejeej. Potom fo flechcje hatj f jeleiut horeze jtjizo pak jo to, ztoz wone tzini, nuzne, ha zo
na, ha jtajfimi so fpotebjenu pjihotuwane rojjo tön pucz, po kotremz knezerstwo n tk krotzi,
puf fofe habo fetpa frucje romabu Pjtmne, fotrej
tön jenitzki, kiz möze nasch kraj k zbozu w scz.
Tajke fu te wfchelake m nena. Zawostajiw- pjez ton wo nikotrech sekunbach tozbejjane kopr
fchi közdomu sebl te najlcpsche wubraez, budzemö habo mosaz jabejjane ha kosa tak jafe cz wa bubje.
Praw tjas, de zaklijeno hotowo jo ha de
mö jenoz to pilne wobkedzbuwacz, ztoz so na fejtite
niöja
flechcje piecj wjate boej, wotwisutve
relzi ha wuradzuje. Hatzruniz besche jara neWeste, Hätz budze fejm romabu Pzincz, ba jo so wot horezote klechcji ha j bjelom wot toho,
tola Hätz botat tak wele zaposwanczow nutöna- hatj bö fopr habö mosaj f tomu nawojene.
makawo, kaz jo k wobzanknenu trebne, tak, zo Kbzbe, f i j ma jwohcnom wokokhvbjicj, bubje po
möza netk swoje wurabzena zapotzecz; prmeje n kotrech pospötowanach börze prawu m m f tomu
fomore fu menujcze 30 z bruheje 50 zaposwan­ sam wot so nainakacj, jtoj so jow na dtobne wu«
czow, bez nimi tez Serbaj Herman je Spötecz pisaej liehobjt.
ha Herman z Wuricz so zapisacz ball. K pzebJa so ttabjtju, zo bubje nasch K owarecz
sebze 1. fem. jo fral rittmiztra je S c h ö n f e l s
Michaw to borje zjenej fofu zpotaej, ha nam
k nam stnikej niftzanostuG o t t f c h a l b a j Plawpotom pola Schowcjicz zraboscju pöjebacz, faf
na wuzwoliw. W 11. kom. jo appellaczionski rabete jo so jomu joho bjewo poradjiwo! Potom
dziczel D r . H a a f e z Lipska pjebseba, wöschi
1rLvzKa;.
appellaczionski rabziczel z K r i e g e r n nam stnik. pafchezemo sebi jenu pjtpicj!
Bwöskowod.
Z a burstwo.
Najwosobnischi sr dk, fo pzed zkobu bozoho ne-§. Netklej zmeja bura najwacze fecz ha jnecj, webra zwarnowaez, jo Hätz dotal dobre bwöpotajkim tez najböle wo kose ha serpö pöndje; to- ffowob. Nedziwaj fo nichtön na tajkim traj
218
joniu hischcze neznatem frocmc! Közde buvze je na te waschno wosta potom gröt sam elekiritzne,
lochcze zrozemicz, ha közdoni budze so tez lubicz, ha mözachli jirojr milinemereno tzinicz. Mesto
ztöz tzistotu serbskeje reize rvzemi ha lubuje. samoho grotu mejachu lez fus towsche mosazne,
Bwösfowod jo pziprawa (Votrichliing), kotraz zelezne habö drnhe metalowo zerdki horefa prawe
bwösk z eleftritznech mrötzclow do zci'ne dowcdzc, köntzkate ha deleka na zflefttzanej noze stejo. —
bczwh jo bö so ta najmcnscha zkova, te naj- Kak blizko bcchu tu hizon pzi wunamkanu bwömensche nezbozo stawo, dez jenoj ludzo iutu wecz skowoda! Trebachu jenoz delni föncz grotu ha­
rozema., Taf hre zno weseze, zo jo bwöskowod bö zerdki do zeme teknecz ha hizon be bwöskot o , zlvz nömski „Blitzableiter" reka. Po pra- wod wunamkane; dokelz w tajfim grocze be
wöm die bö nemske swowo „Blitzableiter" na milina z mrötzelow do zeme pzebezawa, beztoh
serbski „bwöskowodzer" rekawo; tola swowo „bwö­ zo bö dze nutSderiwa. Tola na tu möstitzku
skowod" jo redlische, znamcna böle nekajku pzi- woni nepzindzechu; ha radzi so de, zo tajfi
prawu, nekajke narechtwano (nemski traz „Blitz- gröl habö tajka zerdfa delefa w zemi tfefche,
ableitung").
dha die milina wo nej z mrötzeli do zeme pzeKak dha jo so tutön bwöskowod wunam- beza, tola qt wutzeni pödla stejo to nezhonichu
kaw? Hizon wo prenej powojcze zaiidzenoho let« ha nepötnechu, dokelz toho widzecz ha swöschecz
stotcika bcchu ludzo te zhoneno tzmili, zo gröt nebe. Zo so közdomu tajke wunamkano neradzi,
milinu jara lochcze na so czehne, zo jo potaj- zo tez közde jenak mudre nepzemösluje, to jo
kim dobre wodzer miline, kaz wöndawno pra- Weste. Wschak tute, faz jo znate, dwaj romajachmö; woftbe Pak bcchu tez to nazhonili, zo dze za blidom hoble jeja jedzeschtaj. Jeden potza
so na tc waschno eleftritznoscz mrötzclow merkt f dnchomu: „ J a cji sto ioler dam, hejzo mi
hodzi. äSoni wzachu gröl, tefnechu jön prawe tutelej jejo tak na czenschi köncz stajisch, zo stejo
wösoko do powetra (losta) Won; köntzkate gröt wostane." Bohi izwojetzf so scharwasche ha necjehnefche milinu mrötzelow do so ha bö tez na mözesche jejo tez na lowschi föncz stajicz. T u
druhim könczu p;i zemi eleftritjne, Bote eleftritjne, wza prent jejo do ruft, flepne z köntzkom na blido,
dez be w mrötzelach wele miline, ha m ńe elef­ ha jejo stejesche, faz stare dub.
tritjne , dez be w mrörzelach iitćńe miline. Ha
9iune pzed sto letami besche wo Filadclfiji
deleka na könczu grotu mejachu wcni potom (to jo mesto wo pownöczncj Amertczc) mudre ha
tajke narechtwano, zo mözachu mericz, Hätz jo wutzene tzwojek ziwö, zmcnom Franklin. Tön
wo mrötzelach wösche nich wele habö mawo mi- bö so wot swojich mwodech dnow fern pznvuline. Pziczahowasche gröt czezke ha daloke Weeze tziw, jara pilne ha dozpowne wscho sebi rozk febt, tu be wele miline w mrötzelach, ha tak pomnecz. SBott niöslcsche na to, kak bö so möhw
nawopak. Dopomncze so jenoz, zto ze wschoh n fajfi ftedf wunamfacz, pzez folrez möhli so
zapotzatfa (t\. 15. Jutn.) wo samotnosczi elek- ludzo ha twareiia pzed newedrom ha joho zkodu
tritznech w czow prajachmö. 2)eint föncz taj- zafitaez. Duz potza wön pzi sebi möslicz, debö
koho grotu nemejachu pzitem w zemi tsicze, do- fo pzi ttvareiiu gröt rtrne horestajiw, taf zo bö
felz tajki gröt jim nitzo pomhaw neb , w tajfim wele wösche tohosamoho wonstaw: dha bö wön
grocze be milina z mrötzelow do zeme pzebezawa, derbjatv, jolizo delefa w zemi tft, bwösk do so
ha grot sant nebe eleftritjne böw. Haie gröt zczahnecz, ha do zeme dowescz, beztoh zo bö so
mejachu deleka f nefajfomu zpatnomu wodzerej twarenu zana zkoda ftawa. Ha wö» mejesche
pztizinene, f pz. f nefajfej zflemzanej habö zidza- je prawe, zpöta to, ha tvtiitaiiifa na te waschno
nej wecze; dofelz tajke nezlo, faz so hizcze do- bwösfvwod. Tutön joho preni bwösfowod be,
pomnicz wescze, milinu dale newedze: ha jenoz kaz so samo wzemi, fhetre liedozpownez to jo
2 Ii)
z fözbej nowowunamkanej roä'jii tak, Po tjaju buz pzeskotz'l z neje bo joho tzowa selna jfra.
jo so tej bwöskowod wubozpownoscjiw, ha mö Sofolow, kotr z kruch bale stejesche, wuswöscha
chczeinö, joli niöjno, w pjichobnern tzisle wo fern khetre prask (Knall) rufia wutselenu (Schuß),
reizecz, z kajkich fruchow ha dzelow netsische pabne tez na wotzi ha tjujefche n kotte bereüa
bwösfowobe wobsteja, ha f.ik derbi wscho pzi na khribecze, kotrez bechu so, kaz so pozdzischo
nich pziprawene böcz, majali nas pzed zkodu lie- pokaza, pzez rozrazene wokowletacze gröt starno.
Tola Sofolow pzinbze börze zas k sebi, bokelz
tbebra zakitacz. —
Swöschcze hijcze nczbozomne podawk, fotrq wot bwöska saino trechen nebe. Wscho be tu
so wo lecze 1753 wo Petrohrodje (Petersburg) wot bwöska, fij be jara seine boir ha wfchtista. Weste R i c h m a n , wutzer na wösokich bjorn wofowjözdziw, jara roztorhane ha rozbile;
schulach, nedze 4 2 let statt muj, tzinische tarn Richnian paf lezesche rnorroo na zenii, wot elef«
12. dzeii Awgusta pzipowbiiu po bwanaczich tritjneje zkre zarazene, ha wscha pröcza, joho zase
wschelake pzepötwan.i (Untersuchung) miline wo k ziwenu pjiwescz, b pobarnto. Na joho tzole
rnrötjelach, dofelj rune
najrenschim swöntzfu b podowhojte tzerwene bletzk wibzecz wo wulwot pownocze newedro horestupasche. Wön me- fofcjt tokřa. —
jejche tajku pziprawu, fa; smö hizon horeka
zpomnili. Na wolne stejesche zklentzZliie sudoNowostzanskich hölczow zkörzba.
bjo, ha na Nim metalowa zerdka, nedze porst
Znate wös.
towsta ha wochcz dowha. Wot tuteje zerdki dzesehe czenki gröt na tsechu won, ha tarn hizcze
Kajfe su to tola t schne tjafć,
khetre kruch rune höre do powetra. Po swojim
Wschubzon» hercze, wschubzom lute kwase!
Tajfu nuzu w swecze nichtö nima,
merenu miline wo powetse möslesche Richman, zo
jo newedro hizcze khetre daloko ha prajesche k
Kaz nas wbohich Nowostzanow pzima'
swojom towarschej, kij Sokolow rekasche ha pzi
nim stejesche, zo tu hizcze tziscze zaden strach
Hizon bawno smö so nafhobzili,
(Gefahr) üejo. (Dokelz to zno be dere znate, Nohi su nam czele wofhromili,
zo uia so z tajfimi pziprawarni, z kotremiz so Na hujbach so mutzni najachlirno
ntiltna blizkich elektritznech mrötzelow mert, jara
Do wole so zeni nebospimö.
nakebzbliwe wokowkhodzicz.) Ledom be Richman
to wuprajiw, zkhili so trochu ha pzindze z tzoW Schun owe su reje. 5to sej chcz-'mö?
Kazane jno mamö; buj tarn bzemö!
wom kus blize k zpomiienej zerdcze. T u pzeskotzi, beztoh zo bo so wön zerdki bötknew, z je­ Ztoz so bzensa wuspacz nebubzeinö,
nem boboni swetwomodra jfritjla z tejesainoje bo
To fo jutse >v swanu boczehnemö.
joho tzowa; ha beztoh zo bo zaben zwuk wot
so baw, pabne wön naznak. W powetse be
Sebent zo smö z'ita boposekli,
wacz miline böwo, batj de tamon wutzer po
Posleni snop levom na pzat tetli,
swojim merenu mösliw; pjez to be tej zerdka
M a zas R a l b i t z a n s f i S c h o w t a reje!
Nenbzomö tarn, bha nam ja zwo zniöi'e.
bijott jara elefttitzna. Wo so wescze bopomnicz,
zo de; so mosazna fulfa f mosaznej elektritzncj
fult pjtblijuje, zo tu jfritjfa pzeskotzi. Tez tzwoH a smö bruhbe trözfu wotpotyteni,
jetze cz wo jo, kaz mosaz, jara bobre wobjer^
Hnebom z . i s smö na kwaö wuproscheni.
wön pziblizi so z tzowom f zerbcze, fotrai be H a z a S skoro flintzi w nascbtch W u s c h a c h :
pzecjiwo joho zdaczu pzez meru elrftri^nn, ba
„Netfoj poczehnemö po fmmtschach"!
220
M a ć i c a s e r b s k a .
Tak to bjo te czewo dowhe leczo;
P o l a nas nej. zane dobromeczo!
Kaz tez w tedzenu so nad^ewamö,
Nedjelu so z nowa pröczwacz mamö.
J a k o s o b u s t a w y I . r j a d o m n j e zapladichu wot
2 2 . a p r . — 8 . j u l . s w d j p ř i n o š k na leto 1 8 5 0 :
Serbskje seminarium
w P r a z y (tež za
1 8 5 1 ) ; k . J u r i j B e ń š , k u p j e l a n s k i hospadař w
Sinjeckecach; k . M i c h a ! C o r n a k , aolta w Ko-
N a w e z ki .
njecach;
W otmolwjenje.
N a Intcrpellavvjvi, k o t r a ž b u w z a ń d ź e n y m Žisl j e na redakcyji T y d ź , Now. a Jutnički ztožcna,
m a t u t a p o s l e d u j a sd h o w a c e w o t m o l w i d : D c r j e
j e nam w d o m o, z o j e s o w p o s l e d n e j z h r o m a d ź i z n j e niadicy s e r b s k j e j e w o b z a n k n j e n j e stafo,
p o k o t r y m ž niaju s o mjena tycfi sobustawow,
k o t ř i ž s u w z a ń d ź e n y m m sacu s w ö j p ř i n o š k z a -
stjul. w Prazy;
k . Dr. J a n P t r J o r d a n w P r a z y ( t e ž z a 1 8 5 1 ) ;
k . J a k u b N o w a k , kaptan wB u d y š i n j e ,
II. r j a d o m n j e ; B o U u w e r F a l t e n , d ź laćef
na Židowje.
MK°Pantzicze 14. znencza^ZZZZ
Dez 'te psa na prawe bletzk trechtsch,
Dha czi wön wesczi zatraschne wuje.
H a c r u n j e ž s t e j s o w o b e j reilakcyji
wozjenid.
z a z w ö l n i w e j wuprajitoj t u t y m wozjewjenjnm w
s w o j i c h čisiach m s t o d a d , dha j i i n a j tola nicl.'tön
t u p ř i s l u š n o s d nakfadowad n j e m o ž e , z o l i y š t c j s e b i j e samoj wobstaraloj, ale j e t o j e n o ž w c mazastojnikow,
Spomnjena
interpellacyja
m e l ä s o t o h o d l a u j e l j e s k j e r š o na t u t y c h ztoüid,
a s o c i s a m i w o p r a š e d , čehodla n a m t e m j e n a p r i pöstali n j e j s u ? T a k w j e l j e k d o r o z e m j e n j u !
w o z e j w j e n j e game sd h u j e .
RedakcyjaJutnički.
Zandzenu Sobow
Wofcha
Ko
K
o rc
rc zz
tl.
2
4
1
1
2
Nifcha
|
N a M. C . a M.J . w P
W a j u p o s l e d n j e l i s t y s u n a s j a r a zwjesclite.
M e j t a j tehodla n a š n a j w u t r o b u i š i d ź a k z a nje, Kaž
w y pjatnateho a w g u s t a w e s d j e z radosdu wotčak u j e d e , t a k t e ž s o m y w j e s e l i m y na ton das,
h d ź e ž w a s w n a š e j s r j e d ź i n j e p o w i t a m y . Potom
čas ž i w j e n j a hromadźje Serbja b j e z Serbami!
Red.
Na J . K. J . a E . S . stud. w L .
K
s p o k o j e n j u t e s d c n y c h i n t e r p r l l a n t o w p a k źailane
Rozka
Pzencza
Jeczmen
WowS
Röch
k .W o r n a ř ,
k , K l i n , d u c h o w n y w Kjetlicach (t&ž z a 1 8 5 1 ) ;
p l a d i l i , w k ö ü d y r n p r e n i m e i s l j e l i o w e h o m saca
ćičnych
k . J a n A w g u s t W a r k ö j , cand, theol.
z Beteje W o d y ;
Ja s o n a d ź i j u , zo W a j přichodne p r o z n i n y w
n a s e j Ł u ž i o y w o h l a d a m , w š e l a k j e w o k ř e w j e n j a su
W a m a j pripravtjene, b j e z d r u h i m i p u c d o M.
M. C
Z i t a w Budejchine p w a c ^ a c h u :
Lredzna
Pwaczizna.
tt.
nfl.
nfl. 1 tt. nft.
5
2
2
—
25
3
3 174
20
1 in
1
10
1
8
124 1
1
7*
15
10
2
2 2
Cjischcjane pola
Körcz
K
Woka
Jahwe
Heduschka
Berne
K . butre
K. B . H i k i .
Wöjcha | Ntscha | Sredzna
Pwaczizna.
tt.
2
4
2
—
—
nfl. | tt.
15
2
25
4
20
2
20
10 —
nft. I tl. 1 nft.
7»
2 10
4 20
174
10
2 15
15
174
9 —
104
27. dzen julija.
Tziswo S t t
Letnik 3 .
JutnihKa.
li»0.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a l C y ž .
Sejmske powefcze.
Wo fcje, wo tern fem frucje pjefro bcjen , jo
mnu
třjefamoje mofle, jo jo n tfoj pfchebewfchim
Zandzenu pöndzelu, hako 22. dzeii jul. pzinujne,
hwowne jafabe (pratoibwa, Grundsätze)
powi'm w jenej >
l o fejm pzez frala samoho wo
ftatnoho
pořaba z noroa jawojtcj ha pjitem —
pzitomnoscji wschcchstatnech ministrow wotewrene.
jmofleńa
ha pjecz'a jcnotiirooch lubji powfchttfom«
Zapöfwancze bechu fo wschitcze wo zvli dncheje
nomu
zboju
jwölniwe pobcjifnewschi — fo jafe l
fotnore zhromadzili. Na ttibune hořeka bchu bez
tej
wustawe
rorocjtcj,
fotraj pzez wofemnacje I i i
druhimi tej ruffi, janbjelski, rafuffi, franzowski
jbvjo
©afffeje
ffutfowafche.
Tola pak tej nechamö
ha prusfi pöswanez. Wfche galerije ha brühe
te
wotmeńeńa
tejefamoje
wotpofazacz,
fotrej ber*
pschistupö bechu powne lud». Kral jedzefche, Hätz
jemi wvibi, z hrobu pzez augiistsfu Hafu ha nowo bimö je najhońeńa ha pjemeńenech ljasow bla ja
torhojcjo f sejmowüe, Ha bv wschudzom wot lu» nujne spöjnacj. Ja jo tehobla nabjüu, jo bubjecje
bji jara pjistojnc postrowene. Z nim wo wozu ftćm nametam, fotrej buvja foSSßam wo tutem na*
sedzefchtaj prencz Jan ha prencz Albert. Hat; do stupanu wot wöfchnofcje tjinicj, rate pjistupowacj.
Dofelz paf jo jara k pjecju, zo boschcje fwoje
zole stupi, wuiiefe jomu pzedsiva prcneje fomore
bjčroa
börze bofoiieli ha jo bochmo fwoje jhromabne
tsikrötjnu fwawu. Hätz 6e fo fral na frooj thron
wotpohlabano
fh tfe wuwebli: bha bubja so Wam
posrnew, bjerjesche z pzikrctej hwowu ftj howaczu
tönfrocj
jenoj
te namete ha jafońe pr bfpowojicz,
taf menwanu thrćnffu ritz:
fotrej fu najnujntfche. Sem ftvufcheja pjebewschim
M o j i tite^a stawö!
nowć wölbne jafoń (Wahlgesetz) ha te tohobla ha
Ja fem WaS zaS wofow fo zhromadziw, ha hewaf nujne rootm ńeńa wustawö, faj tej te bez
widzu z wesowoftju, zo fcje taf mnoje pzifchli tem wubate nakhwilne wtifaje wo jeje naftupamt;
jo mnu fobuffutfowaej ha mt swoju bobru rabu fem fnuifcheja bale jafofte bla wolwazana wicjejposliczicz pji tech wfchelakich nowech zarabowa« nech penez ha buchomnffoh bjefatfa, potom tej n fonach ha wukaznach, fotrej fu nujne, malt fo wötcz-- tre pjibawki k botalnem jafottam wo nastupańu
ne fraj wufhowacz, m r, pokoj ha pořab bo na» wotwajowańa; ha na föncju swufcheja fem te
fchich ftatnćch naleznofczow zaf rorocjicj. Wo fcje wo nastupanu nafchich peńejnech nalejncfcjew nu­
strach, wo fotremj wotczina hijon b sche, beře spoz-jne namete.
Duz, moji fńeja, japotjcje fwoje bjcwa!
nalt ha fcje pzifchli pomhaez, jafo W a s Ja wo*
wach. Moji fiteja! Ja fo $ßam za to bjafuju! Rech wone k zboju wötcjnoho ftajaröebuj wön
222
heba pokoj ha pořad, potwerdzeiio nekotrechzku« retzawa nej. W druhej komore pak be beztem Nol u newestech ha khabwatech pomerow (Verhält- stitz-Drzewiecki na tusamu wecz spomniw, tola swöj
nisse); wön zada tute drohe kubwa zase doböcz namet, zo böschtaj so mesto tsjoch na dzen jenoj
ha nadzije so, zo je na tem puczu, kotrez fem dwaj tolerej dawawoj, wön hizcze wclstortzi,
nedawno nastupiw ( t u jo menene rozpuzczeno dokelzchczedzadruze prede wo tem retzecz, Hätz
posleiiohoha powowano predawschoho sejma), börze ma sejm te prawo hafo konstitutionalne sejm hro«
ha dozpowne döstane. Popzejcze mi swoju waznu madze wostacz. Közde pzedseda dvstane po fra»
pomocz k tutomu wulkomu skutkej, ha dzak wötcz- lowskim dekrecze na mesacz 300 tl>; tola Dr.
no^ kraja nawsche pzichodne tzase Wam nepo- Haase wupraji, zo won, ztoz joho nastupa, tulej
brachne!"
wosebitu zdu bracz necha, Haie jenoz to, zw; dmhv
Na to wupraji minister D r . Czinski wo mene zapöswancz.
Joho kralowskeje majestoscze sejm za wolewrene;
Swetne podawki.
ha fral poda so zase domoj. Pzi joho wotendzenu wunese jomu pzedseva druheje komore tft»
S c h l e s w i k - H c l s t e i n . Wöjna bez Schleskröczne seine „swawa". Stawö wobeju komo- wikom ha Tanemarkom budze so najsnadno borze
rem böchu k jedzi za kralowffu taflu pzeproscheni, kruczischo zapotzecz. Nekotst su hlzom wo wohenu
kotraz so tön dzen popownu w tsjoch zapotzesche. poböli. Menujcze pzed nekotremi dnamt pzijedze
23.dzen jul. mejeschtej wobej komore, közda wo- wulfa danska wöjnska wödz blizko k jenom schief«
scbe, prene zjawne zhromadzeiio. Prena fomora bö wigskom pzistawej (Hasen). Jena ze schleswigpzez pzedfedu kiieza ze Schö n sel s a wo pzitomnos- skich wodzow, kotrez wo tutem pzistawe stejachu,
czi ministra Beusta, drnha pzez pzedfedu H a a se wujedze won cz«zej wodzi napzeczo, ha z jenem
wo pzitomnofczi ministrow Czinfkoho ha ze Friesen dobom potza so z wobeju bokow tselecz, ztoz nedie
wotewrena. Woba! dzerzcschtaj dleschu retz, wo ko- hodzinn trajesche. Potvm jedzesche danska wörz
trejz na statne naleznoscze wölcznoho kraja ha na zas pretz. Czewa w cz pak wele na sebi liemewuwedzeiio skutka, kotrez so wot sejma wotzakuje, jesche, dokelz tez nicz jeden tzwojek pzi tem ranene
pvkazowaschtai. Wobemaj komoromaj wuzwolachu nebo. Tajkich mawoch manövrow jo hizom ne«
so te zteri postajene sejmske deputaczeje (habe tiut» zto poböwo kaz na wodze, tak tez na kraju.
berki). 3 dnihich weczow, wo kotrechz be retz, nitzo Schlefwigski generol Willisen jo hizczen junu
za naS wosebe wazne nejo. Tola na nezto derbimo posowa k danfkjm poswaw, zo bö wecz k wöjne
spomnicz. W prenej komore jo meschczanosta (Bür­ nepzischwa^ nelk pak, dez danscze wo tem nitzo
germeister) Wimmer namet stajiw, zo böchu zapos- swöfchecz nechadza, witdawa wön jenu proklamawancze mesto tsjech tolerowna dzenjenozdwajtoleiaj cziju po druhej, zo bö swojjch ludzi prawe zahoriw.
3 K r a k o w a , 19. julija. Surowo iieha ja puczowano milu daloko mesto 1 tot. lOnfl. jenoz
2 0 now. sleb. döstawali. Tutön namet bö jara feine zbozo jo nasche mesto domapötawo. Tzorawschi
podperane. Schönberg-Bibran spomni, zo jo tez dzen zdafche so nasche czewo mesto zahubicz czecz.
won tziscze za tulej w cz; tola won radzesche, zo Woheii, surowo wohen wuderi, kiz jo czewo Hase
bö so tute pomenscheno mzde habö diätow najprede do popewa pzewobrocziw. Pzipowdiili wof» jewot druheje komore stawo, dokelz hewak möwo so nej na törme sw. Marineje czerkwe pzeczepwazdacz, zochcze sebi prena komora, kotraz jo beztoho chu. Wo mönach pola krupnicze (jcna hasa) bi
pola wele ludzi zawidzana ha hanena, pzez tajke woheii wuderiw. Bertelk na dwe potza fo Barnezto dobre meno ztzinicz ha lud za so doböcz.tynowfkowa khejza ha howbjacza droha palicz.
Duz bo ta wecz po woli Wimmera samoho beztem Twareiia wösokeje schule bechu wo wulkim
na bok powcizena, i>öjz dncha komora wo nej po« strasche/ knihvwna so hizon zeleschcj tola prvczo-
223
ttuińo ha dzcwawoscz stuventow wschitfe twarena czeja, zo pola nas jenoz hizcze nekotst stari luzdjerja. Na to so zdobom potja na gordjisfej dzo serbski rozcma ha powedaja, ha czi modzi
dröze palicz. Pwomo wuderi wo Wielfopolskim pak nicz, khiba so jenoz wo budeschinskim
hrodze, roschcri so pjez howbjaczu ha 6ratrotv|"fu pzedm scje: taf to czele k were zpodomne nejo.
hasu, ha rabne biskopski hröd, Universilät-cjizczer- Ne, közde möje sostajńe pzepokazacz, faf tu swawnu ha Um'teit-qerfej.
Tez hetmanstwo mefta, ni, widzeni hosczcnczaw, pzekupcze, remesnicze
klözter ha czerkej ftanziskanarow kaz dominikanarow h. t. d. ze swojimi swöjbami (w mescze nutSka)
su so wotpaliwo, zczewa pak wokow 200 khejow. hizcze dere serbski rozema ha tez retja. Te irePrawiznik Bogunski popaze w swojej khejji, basch sebi jenoz n zto w serbskej retji jadacz,
djez so nepalesche, djesacj let staroho khelre ro- zmolom budzesch je döstacz. Zo dre pak hizcze
storhanoho höltzecza, fiz na te praschciio: „ dze woni radsischo nemski retza Hätz serbski, jo tez mi
te czeisch"? wotmowi; „ja du wohen podusecj." znata wecz. J a fem tu wöndano dwemaj 61a»
Pzi dalschim pzepötwanu so pola noho wsche- komaj 6öw, djez, d z na nich serbski retzach,
lafe wecze k zadj wai'iu wohena namafachu. Tön so z tem zamojachu, zo serbski nemöza; dez pak
höltjecz 66 börze wojerskej wöschnoscji podate. tej ja wo6kruczich, zo n mski nemözu, ha tohodla
Porutjacze wöschi, kiz be wot pr noho wokomik- hinaf nepöjedach hat; se r 6 f fi , taf tez jim nitzo
neiia na konu fam wschudzom Pödla, jo, kaz so druhe wösche newosta, Hätz zo derbjachu zo mnu
poweda, tez jenoho tajfoho tzwojeka lepiw, kiz jo serbski retzecz, ha — wono to potom dere dzeZawosne wopaki, Hai wupe jo pak
ze schwablom, z pröchom ha z barnu deře wob- sche! —
starane böw. Potem Hätz bö to znate, poda so to wot t ch starschich, fotftj fu fami rodzeni
mestzan Mucziszewsfi, kotrohoz. wobodlcüo besehe © e r b j a , ha n tk tola swoje dj czi serbski
so zdobom wopredka zpaltwo, z knejimi Bogunski, retzecz newutza, hale jenoz nek.i k nemski! NehaiiLipinski, Skaczinski, Kremer, Kaliuka ha z dru- bujit so tajcz pzed wcle wosobnemi rodzenemi
himi k pzedsedze Gubernialkomisie, z pröstwu, zo Nemczami w Budeschme, Fotftz swoje mawe
bö staw wodlejena zjewicz. ha közdoho pzi tajkim dz czi tez p kne serbski wutzicz dadza?
Nam pak tola te; ne;nate ftcjo, faf jo na
nezboznem skutku popanenoho zatselicj dato. Wön
wotmotvi: „Staw woblezena ja nemözu zje>vicz, te'm ivosobne tez irutzema (schula) ibele wlna!
budu pak, dokelz so nökotsi wohenzawozena win- Tejfolej serbskich dz czi z Kulowa ha ze wsow
wach böcz zdadza, so za to staracz, zo bö tawo tejsamej wukne, Haie nicz te najmensche wo
wecz cjim Ičpe pzepötana böwa." To so tez börze swojej maczcrnej retji; tusamu su tarn ze schule
;
sta. Wetzor woko dzcweczich so bubnowasche ha nimate cule wustorfali. Jenoz ztoz nabojnu wutzk. k. wöjsko zjewi, zo ma közde wvbodler sw czubit nastupa, dha hizcze j u serbsfe dz czi wot fn.
do wofna ftajicj, mesczeüo pak swoje khejze dere fit. duchownech w swojej maqernej retzi wufnu.
wobladacz. Po tem böchu Patrouille wupöswane Haie pak anicz pisacz, anicz litztcj — nitzo, haj
z tej porutznosczu, közdoho jatoho wöjskomu sud- czele nitzo druhe — potajkim tez bohuzel anicz
nistwej pjepodacz. Wöjsko stoji pod broi'iu, wschu­ fuff ferbsfoho tzitana w schult nenawuknu! —
dzom su ströze k skitej pwomenu wutornen ch we- To jo tola zawosne zrudne! Serbsfe schttlsfe dz czi,
czow. Zcz wa su trz n kotsi ludzo, bcz kotremiz je- ha tola jaden serbski wutjer! Jeden wutzcr (fm
den 100 let stare schedziwcz, wo ziweno pzischli. €ch.) die möje trochu serbski, ha de 6ö taf wulfi
nepjeczel Serbowstwa neböw, ztoj jomu tola wesczi
Ze Serbow.
zanu tzcscz netjini, taf möw je tez börze z loch§, Z K u l o w a , Tez nekotsi tudomni pzecjiw- fej pröczu dowufnecz, ha potom swoje schulske
nicze ha liepzeczelo Serbowstwa stajne wobknl- dz czi k najmenschom kusk ftrbsfi tzitacz wuizicz.
224
J a new m, tzoho bla Serbja w Kulowe ha w
wokolnosczi böle na wotstroneno tajkoho bracha
ha hubenstwa nedzerza! Schak woni tola tez wo
swojej maczernej, wo f e r b f f e j retzi fo k Bohu
modla, tak bere boma faj tez w czerfwi paczere
ha khcrlufche w ferbffej retjt fp waja!
nu, Hafo be fral jfojbern stawom beputaczejc
poretzaw Ha so fojboho wofebe wopraschaw, jtö
Ha z wotkel jo, puschczi wön tufarnu z luboznemi
swowami wot so. Minister D r . Czinski pzewo»
bzesche beputaczeju zase bele hat; bo hrobowöch
wrotow.
Zcz wk toho jo tez, zo so w Kulowe ha
Adrefa besche paf tuta: „Najjafnifchi, naj»
n kolrech wofolnech wfach tak jara mawo ferb» möcznifchi fralo!
Najmiwoscuwschi kralo ha
fkich pifmow tzita. Prafchefch fo k pz. za Jut- fneze! Pokorne pobpisani nemoza fo zminecz,
nitzku, taf jti mawo bze nabenbzefch!
Waschej fralowsfej majestosczi w newoswabnenej
Tola mö fo nabzijemö, zo bubze bre t(\ pobbanfkej swernosczi bzaf prajicz, so scze zwolili,
tube S e r b s t w o börze zase bo swojoho staroho fomoře rozpuzczicz, fotrejz wo swojej wetfchiiie tu
prawa böle stupacz, wfchaf fu tu tola tez, Bohu nefmanofcz, zbozo wotczine zawozicz ha pzisporecz,
bzakwano, hizcze n kotsi wulcz zahořeni Serbja, spöznacz bafchtej, ha fotrejj fe rirne taf rnöczne
kotsiz beře wedza, ;o jo maczcrna r tz ton klutz, faj miibre ziabowana wösofoho krajnoho knezerstwa
z kotremz haklej so wfchc brühe bohatstwa we» ! wvisnonenn zb ziarsiich pozabanow zabz waschtej
bomnosczow wotzanfaju, ha tohobla wfchu möznu ha swabefchtej. Mö tz'ujemö so hmitech, Waschej
pröczu za wupzcstreno ha wuvospownosczei'io 6erb» majestofczi za tön najnowfcht wufaz so bzafustwa nawozuja. W sczi tez jich pröcza pobarmo wacz, pzez folrej jo famopafchne czischcz, tön
nebubze, hale ponese ftotere pwob . K tomu baj wotcz ha pcston frajitoftrafchneho zmöslena ha
sfutkowana, nezjednane nepzec^el wschitfich werBöh fwoje zohnuwano!
nech wotczinczow, nemözne ztzinene ha I meltjeirn
3 R a c h l o w a p o l a Bufecz. Wo nabowebzen .
fchim evangelskoluthersfim towařstwe bo wönbawM ö bzafujemo fo Waschej majestofczi za te
no beputaczeja wuzwolena, fotraz bö abresu na
Joho fralowfku majestoscz, wo fotreji, fo fralej najnowsche wiifazne, lotred;; wiiwcbzeno iiuziie
ja najncwsche wukazne bzak wupraji, pzepobawa. pořab ha pokoj zb;er;i, bokelz jeno; ztutemaj
Teputacz ja wodstejefche ze pecz tzesczchödnech materialne zbozo pziböwacz möze.
nutzt, ha poba fo 18. bjeit jul. bo kralvwffoho
3 nefhabwatem krutem bow řeiiom wstzafuhrobu w Diezbzanach. Wo wrotach powita tu- jerno wot Wascheje majestvscze zbv;omne wvtsasamu minifter Dr. Czinfki ha pzewodzefche ju lefio (zbaleiio) wschoho, ztoz zboju wotczine neHätz bo fralowoje jstwö.
Tam bo najpřebe pzeczelscze napzecziwo stupi, ha zawostawamö w
abrefa pr bfńefena, na tzoz fral swöj wutrobne najiüzschej poniznosczi ha pokornosczi h. t. d."
bjaf wupraji za tu luboscz, fotruz Serbja k
rtornit rnaja. Kral tc\ z řan rnt swowami praH a w ezk . .
jefche, zo jo pzesw bczen , zo jo ferbfft lub zhro»
rnabńe jara befe zmöslene, ha zo Boha ha
^" 7 7
Jutse hafo 28:. dien jul. bubze pola rne
frala lubuje. Na to praschesche so fral, fal fo
Serbant bzo, Hätz fu zne zapotzeli ha Hätz jich tfelerto, na fotrez lube pscheproschu.
Michaw Äuc^anf
nejfu newebrowo frupe potřechiwo, wo fotr mz
fortjntař w Bremmach
poslenim nastupanu beputaczeja zwefelaczc root»
pola 3bj řa.
mojeno baq mozefche. Po blefchim rözretzowaCjischczane po
1733. H i f l . '
'
3. d^en awgusta.
Tziswo 3 1 <
Letnik S
JutnihKa.
lSSO.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
Sejmfke powefcze.
heje komore wuzwoliw, hatzruniz wschitke sobustaDruhe zjawne zhromadzeno druheje komore wo senata sobu wuzwoleli nejsu. Prede be so
be 24. jul. wo pzitomnosczi ftatneju miiiistrow tutön fenat tziscze pzecziwo sejmej wuprajiw ha
D r . Czinskoho ha z Friesen. T u be wo fern dopokazwaw, zo jo powowano tohosamoh pzecziwo
retj, zto ma so z temi zapöswanczami tzinicz, ko-naschim konstitutionalnem zakonam, potajkim sejm
tsiz wschelakich winow dla pzischli ńejfu, na tzimz sam nezakoiiski; ha toho dla tez lipskowski fenat
nam, hatzrune be to nuzne ha dowhe jcdnano, prede zanoh zapöswancza wuzwolicz nechasche.
wele lezane nejo. — Tsecze zjawne zhromadzeno Netk jo jomu ministerstwo zjawnoh wutzenstwa,
druheje komore be 29. jul. wo pzitomnosczi 52 pod fotremz wosoke fchule stoja, to khötre krucze
sobustawow ha horeka zpomncnej ministrvw. Ko- pzikazawo. —
mvra besche jenoz krötki tzaS hromadze ha nemejesche zane wazne jednano. — Druhe zjawne
Swet«e podawki.
zhromadzeno preiieje komore be 26. jul. wo pzitomnosczi 30 sobustawow ha hizon zpomnenej
S c h l e f w i k - H o l s t e i n . P r na wetscha
mimstrvw. Wschelake wuzwolena do wuberkow bitwa jo nimo, ha jo za Nemczow nezbozomne
ha tvhonma Weeze, kotrez mözemo pzencz. — wupanewa. 24. jul. bechu fo seine danske ha
Nechtonzkuliz tra; budze recz habv möslicz, zo nemske pzedströze (Vorposten) trechili, dzez böchu
nasch sejrn jara leite zapochie; lola pzi t m ne- danscze kh tre zbiczi. Na brüht bjett, na ftb.
fmemö na dwoju wecz zaböcz. Najprede chcze- Sahiba, be bitwa bez samömaj wöjskomaj pola
Sredziznu (Centtum) nemskoho
dza hizcze na nekoircch, kotstz su wschelakoh lie- wse Jdstedt.
porada dla häkle nett powowani, trochu wotzak- wöjska komandirowasche generol Willisen, prawö
necz, ha dale su te zteri poradne wuberki, kotrez bok Horst ha liwö Tann. Bitwa zapotza fo
maja wsche Weeze pzed powschitkomnem ha zjaw- rano wokow jtefoch. Liwö bok 6 root wfchoho
nem jednaiiu najprede wuradzecz, l dom hromadu zapotzatka feine napadnene ha derbesche czuswacz;
ftupili ha frooje dz wa zapotzeli. Tak khetse Hätz pozdzifcho wokow pzipowdiia bö tez siedzizna
zm ja te nezto Hotoivo, zapoiznu tez wuradzowana wot Tanskich z wulkej moczu pzerazena ha der-wo komoromaj. — Tez akademiski fenat (r. j. besche wozpet hicz. Prawö bok so najkruczischo
zwazk wutzeiow habö prosesarow na wösokich dzerzesche hastejesche hizcze popowdnu na tem*
schulach) wo Lipsku jo netf zapöswancza do dru­ samöm blaku, dzez rano, Ha mözesche k najmen-
220
schom sredziznu, kotraz derbefche czekacz, pzed ne- na jeje wezi (tortite) wschelake poredzena tjiiiaciui.
pzeczelom, kizchczefchej u sczehowacz, möczne za« Pzez nekajku iiekebzbliwosc^ wui'tdze wo wezi wokitacz. Bitwa be jara krawna. Schleswikfeze Heft, börze potja so tez tf cha na czerkwi palicj.
fu wokow 3 0 0 0 wojakow pztfadzili (nekotsi fu Czewö jich dorn bozi jo fo wolpaliw, ha podjanmorroi, nekotsi nuten t, nekotsi jecjt), ha Danscze ffa wofaba wo tamuem mefcze jo, bez Wh jo
kaz reka, hizcze döjschto wacz. Wofebe jo tez bö wo to profchena böwa, dowoliwa, zo möza
wele schlefwifkich offizirow panewo, taf zo jo ge- so tuton tzas, dzez Ititherfcze zadnu czcrkew nenerolkommando hizon zase pifmo toubaroo, wo zmeja, jich boze swuzbö w jeje czerkwi bzerzccz.
kotremz nemstich offizirow ze wschech krajow na«
3 e S ch l e s w i k a.
Pzed nekotrem tzasom
pomina, zo böchu tam pzischli ha do wöjska stu« jo sv tube zas döjschto wöjnskich wodzow pvkapili.
Pzemöcz Danskich be khetro toulfa, ha zawo. Rajprede Nichten prawe newedzesche, \
zaden dziw, zo fu doböli. Generol Willisen hlada wotkel wone fu, nekotsi menachu, zo fu to jan»
na wsche mözne waschno swoje wöjsto pzi horli- dzelske wobze. Neikoj jo so pokazawo, zo jo to
wosczi ha dowere zdzerzecz. — Wo wele nem­ brüht bzel ruffeje flöte; jeje preni bzel jo tu histich krajach so za Schleswik-Holstein peiieze k pod- zom prebe. Rufojo pzihladnja, zto dze so ze
peranu htomabja, w Sakskej jo to wot minister- schleswiskej wöjnu stacz; dez dze so jim ta wecz
stwa zakazane. Hatzruniz jo prena bitwa pze- warze liclitbttz, bubza so najsnabno do toh czehrata, dha fo tvla recz ncmöze, zo jo wscho woh wlismuza sobumeschecz chczecz. Nemfkim cie
ihuben«; pzeczi jo hizcze mözno, zo tej generol jara pomhacz ńendza.
Willisen pzichodnu bikvu dobödze.
3 e S ch w i c z e. W o zmichskim kamviie
3 D r e z d z a n . Tube fu Wulfe wurabzo« (czewa Schwicza ma 22 kantonow habö wokrewana wo nastupanu balokopisow (telegrafow) böli. sow) jo netklej hizcze 2 4 0 najbvle nemskich cze«
3 Rakuskeje, Pruskeje, Baworskeje, Sachsenskeje fanczow. Pzez 2 0 0 0 jo so jich pak vomoj
h. t. b. bechu tu wotpöfwani, ha 25. jul. böchu wröcziwo, pak won do dalschich krajow czalniewo.
pzezjene, taf zo bubza fo netk w nemskich krajach Pzez 4 0 bö jich hubenoh ha nedowolenoh zahromabuwisacze dalokopise twaricz, kotrez bubza dzerzena bla wot wöschnoscze pzez policzajow pze;
na 1000 mil wopzijecz.
hranicze wupokazanech.
3 W i n a . Dzenö 23. jul. bö 6an Jella3 K r a k o w « 25. j u l . Nasche mesto be
czicz z mwobej hrabinku ze Stockau werwane. hizom zase ivo wulfitn strasche. Sßetzor k napvw
Wele generolow ha wofoftch offizirow, tez wele jednaczi wuderi wo tescherskej Hase zas' e bozi wo»
druhich zemanow be pzitomne'ch.
heń, bö pak börze podufchene. Wokow pownocze
3 p o w n ö c z n e j A m e r i k i . Tube jo ge­
nerol Zacharias Taylor, pzedseda wulkich zjenoczene'ch statow pownöczneje Ameriki wumrew.
7 . jul. napane joho kholera, ha 9. jul. bi­
sche hizon mortoo ; pohrebane bö 13. jul. wo
mescze Washington.
Wschitcze ministrojo fu,
kaz fo to tam stane, wotstupili, ha dotalne na»
mestne pzedseda jo hakoz pzedseda pzisahu wotpowoziw.
Z W i e S b a d e n a wvNassawskim. Hizon
nekotri tzaS jow fo tube na lutherflej czerkwi ha
wuńdze zase w dwcmaj khezomaj wo tejsamoj
Hase ha na dwemaj druhimaj blakomaj wohen;
tez tu be khetfe pomocz. K napow tfjom rano
palesche so zase wilkopolski Palast, tez tu bö börze
pomhane. Tez biskopski palast so zapali, ha tu
6e wscha pomocz podarmo. Rakufke ministerstwo
jo dowvliwv, zo fmedza fo wo wfchech khezorskich zemach peneze k wotpomhańu wondano zpom»
nenoh üezboza hromadzicz.
227
tem besche hijom czewa Rieblecz swöjba z kheje
won wujschwa; ha bez bechmö zfherluschom hatj
§. 3 K h e l n a . Pzed naschej wsu namafa bo posleüej jtutjki, bha tvuftupi tej kn. Riebe!
so blizfo pzi droze zelezna boza m a t r a na kasam j bomu »von z tutemi swowarni: „Dzeezi,
mentnem stowpe. Hizo dowhe Ičta fem pak na
to jo wele, jara wele tjefcje, f i j mi wopofazaeze."
iiej cz le jana barba wacze kzpöznaczu nebeNa to wustupi jeben wotrotjk z tjröfce ha postrosd;e, ha du; ftejcfche te; te sweczatfo tu wfchitfim nimo khobz.iczcm nicz k zpodobanu ha f po- w i fit. Riebla z ranemi swowami, fotre; bechu
bozn in zatzuc;am, hale — f postorfej. Z wulfej nebzen tute: „DjenS, djej |o jich tejfo rvtbuje,
radosc;» ha wesowoscju paf zmolom bo prebfa bzez pjecjelo ha swöjbni, wulcze bo mawi bjel
wozjewamö, faj smö swöscheli, zo berbi talej fceru na t m jabn ni fwcvjmu, fotrej nasch fnez
boza matra nčif czele ponowena böcz. Pzi- fchofni Riebe! swecji: bjenS möhli fnabz mv
prawc f tomu fu hizo pzihowwane. Jara pzi- Wam pobbaczi fwujownicze pretzwostacz? Ne,
ftojite bö böwo, be bö so tez potom nicz nemsfe,
pzewulke jo nasche bzelbrano, pjepowna nascha
Haie pekne serbsfe pismo na tesamo napisawo! wutroba, tak zo swoje bzensnische jatjueja zamelWesczi bö potom fözbe ©erb, fotre; tarn nimo tzecz nemöjemö. Wam, swojomu lvolqej, irupra»
pönbze, z röele poboznischim ha horliwischim zajimö mo pzi waschim powstaletnem jubiicju wo
tzuczom na fie polabaw.
zastojnstwe swoje wutrobne ha weine vzecza f
A K u k o w a pola Klöztra M a r i n e j e
Waschomu tjasnomu ha weiznomn zbozu. M o
Wczbe. Wutoru trbzen, 23.jul., mejachmö tube Wam zane brühe zivonfonmc wvppfawstwo zańcj«
jobne Ha frasne swebzen. Menujcze nasch wöso- m cja ha tjesczena posficjicz nemvzems, Hätz tu»
cze wajene ha tjescjene fi'iez Riebe!, fneji schosar, ton wencz! ( T u wustupi bruhi ha pzcpoba
swecjesche, bofclj jo hijon 50 l t w fńejej swuzbe, fn. R. jara iane wencz ze bz wanech nuchawkow.
swoje judilejum. Czi czewi ivotroczcze ze swojimi ha wo wenczu nutöfa befche pismik R. ha zpobe
hetmanami (homischtrami), betnaro, reznik ha i'ioho litzba 50, woboje z ranech brobncch kwitkow.)
bruze bechu so na sw. Marju Mablenu (22. jul.) Tola (oho Wotcza wo ńefcefach, toho wobzeřa
popowbnu pola betnaia zhromabjili, ha wubze- wschech tzwojesfich pobenbzenow, tohochczemö mo
wachu tarn taue tjosne wrota (Ehrenpforte), faj prosecj, zo bo Won swoje bozpowne zpobobano
pola fń. Riebla na fht'jne buře najlehe poswachu. na Wami wopokazaw. Ha Won bubje naS
Tesame bechu zbrobnemt schmröfowömt hawjfami wuswöschecz, b j so mö w c^erfwi habö w fmojej
wutefane ha z řatumi wmczami ha guirlanbami z cjichcj fomorcje k nomu pomoblirnö, Wön bubje
tjerstwöch roscjemch nuchawfew wobweschane. — naS Milwöschkcj, bei wo pownej rabofcji swvjeje
Wutvru ratio wofow tsjoch becbu hijott wschitcze »vuttobe k nomu wowamo: „Nasch lubo wosocze»
zase zhromabjeni, ha pzitzinichu jara zczicha tjefnc tzesczene fnez schosar Riebe! neck jo ziwo hizcze
wrota k bitvain.
Na to wotpali betnar pjed vbrie let!" Tsifröczne „vivat" bö zaüesene, ha !
dworom kn. Riebla jten mörjle; te tjinachu tomu pro {fach u M b bworom mörjle ha ckele
praffi, faz tajfa riieńscha fhanona. Potem bö bruhich tselbow. Nelf bo zaS (jichota, faj bt
fhwalbne kherlusch: „Tebe mć Boha khwalimö" piebe wotretjane. Na to so fnez Riebe! pobja*
spewane. Tsjo hrajachu na ferbsfich huslach, je- fowa, wosebe za tu swem ha poswuschnoscj tön
ben bujesche flan^tu, jebeu trompetu z klopami ha bowhi tjaS jou\ f i j jo znimi hromabje bviv, I:a
jeb n pozawnu, ha pjewodzachu kherlusch. ŠBez napominasche bak wo sw re ha poswuschiioscji
*
3 « Serbow.
228
pzcböwacz, tak dowho Hätz budze fo hizcze Bohu dwemaj bechmo so - zase pola bemara hromabu
tomu knezej lubicz jich hromadze wostajicz. Pzi zejfchli, ha czehnechmö fpewajo z temifamsiiemi
lern pak nasch knez schosai felze ronesche, tez nam herczami, fotftj wutoru piskachu, j Klöztera mon
wfchitkim felz wo wolzomaj ftejacfc». Kn. R. po droze f Swiüarni. Schosarecz bechu wschilcze
hizcze pziflubi pzichodne ztwortk, joli mvjno, tej z dwora, kotrez blizko pzi droze Icjt, wujschli.
tzeledzi matvo tbesclo pzihotwacz. Na to bö kher- M ö dzechmö fchikwane po redze, hercze predku.
lujch: „ W o tetn lzasu ranifchim" zanefene, ha Hätz pobno Schosarecz fwojbe pzindzcchmö, bö
potom czchnechu zhromadzeni z hudzbu (z muziku tam zase kn. Riedlej möczna „swawa" nnmcfcna
habo zpifkanom herczow) pretz. — Dopowdna ha pzitein zteri mörzle wutselene. Na daischim
Hätz kn. Riedel kemschi dzesche, ha wosebe tez pzi- puczu so pospochi spewasche, ha dez wcle druhimi
powdnu, dez wo» ze fwojej czewoj fheire lvulfvj ranemi spewami tez: „Hizcze Scrbstwo nezhudeiie."
W Swinarni |o potont jara wcfele rejwasche,
fmöjbu do klöztera nuts k blibu dzesche, bö runez
nemski ha serbsli, wscho dehromabć. Po peczi
faz na Kimbarku, tak tez nutSka wkloztre jara jebra fo wulki ropot ha wscho wowaschc: „Scho»
praskane. Hat; bechu fo kiieza k blidu feneli, sarecz du!" Tuz wzachmö febi fjcrczoiv ha nedafche febi hnabna ffient naS k febi pod wekna kotre zklencze piwa, ha djechmö jini z pzezpolom
pzincj. Tam berbjachmö zase kherlusch „Tebe mö (Marsch) napzeczo; dez jich nai'idzechnw, wuncsechBoha khwalimö" fpewacz, ha po kherlufchu bö mö jim felnu , fmanui." Na to fit. Afmar z
hnadnej fluni „fwawa" wmuftna. Wcna pöswa Marinvh dowa (Marienthal) zamoji swojoh nana,
na to jara wulli karan wina ha nezto pei'iez. kiz starobö dla nebe sobupzischow, ha wunese wo
Hätz be toino wupite, prajachu zhromadzeni tez joho mene czewomu towarstwu wutrobnu swawu.
sobu: „Netkoj chczemo' hizcze jeden kherlusch z Pzmdzechmo za6 do fortzmu. T u febi fit. Francz
weselschim wosvm wuspewacz, prede Hätz so ro< ha Heinrich Riedel serbsfe towarschki do reji wzasch«
zendzem^Hätz be ton wuspewane ha hnadnej taj. Tez Schosarecz dzowki (Emilija, Ottilija,
kneni hizcze junu „swawa" pziwowana, pzinbze Hanza), kn. Heinrichowa maiid^elska ha druhe
zase karan wina; tez nezto tun ovo piwa bo spe- dalsche sobustawö Schosarecz swöjbö su wschitke
jara Weseke soburejwali. Jara wutrobne n a S t o
waram date. Wetzvr besche Schosarecz zahroba
zweseli, 30 sebi tez röntzka (ztutzki) zadachu. d z e z
rene rozswetlena habo illuminirowana; pöbla
tute cznze holtzata (kneznitzki) porjadu ze zklenczu
böchu tez nckotrezkuliz tafele $ ranemi kulemi
piwa pzi herczach ftfjnchu; wone s o na tiitem
ha wezkaini wfchelakich krafnech barbow wutselene tjifcje ftrbfkim wafchnu jara wefelachu, ha tez
(tak menowane „Feuerwerk'), ha tesamo wozje- to, ztoz be jim znate, sobuspewachu. Ha to
wachu tez fem, fotsiz daloko wot naS bödla, zo jo wscho liesta fo w o samöm nimohiczu, n e , woni
pola naS wazne swedzen. Zto jo so pzi fnczim su tu wo wefowosczi wschitcze Hätz b o dzesaczi
wobedze, pzi fotremz be tez wofofodostojne knez pzeböwali, ha z wetschoh wscho rejwasche ha spe«
Senior Smowa z Budeschina pzitomne, podawo, wasche so serbski. Kn. Schosar j o tu d w a j
to je nam meiie znate. Tola kaz fmo swvscheli, betlaj p i w a baw, h a paleiicza tak wele Hätz j o
jo kn. Riedel wot hnadnoh knejstwa jara ranu jtö p i c jchczew, jo tez herczow, z jenem s w o w o m
zwolu tobakowu tesku, ha wot tech druhich fnezichwscho sam zapwacziw. Dez be dwanaczich,po,
zastojnikow w Klöztre fcafne pofal f dopomneczu dachmö so b o m o j ; tola knezich bechmo Hijon pre­
de z rjane'm pzezpolom kruch dotnoj pzewodzeli.
na tutön swöj wazne swedzen döstaw.
Dez f o p z i röznohiczu kn. Heinrich Riedel hizcze
Ztwörtf (25. jul.) na sw.Jakuba popotvdnujede'nkröcz
z ruku ha z nmirobu $a tu tjefcj po-
229
»zakowa, pjispomni tuen: „Nasche bj cji budja bjecjt radfcho löjfchi, möje jön wot kii. Wölsa
icde fwojim dzeczom hijcje powedacz, fajfu tjefcj tej boftaej. Te brühe pecj wofow fu lochfe bofej.
scze Wo serbscze mujojo, hölcze ha holcze mojomu nanej djenö wopofazali."
,
\
L i s t z K u k e c z . (Zapozdjene.) M ö wfchaf
3 e s a f s f i c h d e l a n . Wondano pjez hewaf do toh nejfmö, Wulfe wono wot fo
Jutnitzku ttam wozjcwene „Spčwy za pekne tjinicj, ha fwoju wes wukhwalecj ha wuzbchodźčći" fem febi jntolom pjipöfwacj daw ha je wacj; ha nejo hafte toho treba! Dvkelj bje
pjefp waw, nćfotre tej hizon je fchulskimi bjecji- traj Kufecze ha Kufetjanow neznaja! ? — Do­
mi. P j i tem sein namafaw, jo fu to frafne felz paf wacze fröcz w Jutnitzcz nćfctre wfe so
spewe, fotrej budza so w scji wfch m wutjeram hordjachu ha tjumchu, faj bo ntbje jint rufta liebo»
bere spobobacj ha schulskim dzeczom wulfu »ve- wo: dha to dlcje pjenefcj itemojachmö, Haie wisowoscj tjtnicj ha löjt f spewanu pjisporecj. djachmö so nuzowanech, na ranofcje ha wofebiK najmenschom nasche fchulffe dz czi so jich dofcj tcfcje swojeje wfe zpomnicj.
nafpewacj nemöjachu. Hwos f spewam fu lefne
E e - l i dowse nutS Pjifchow (za hunami jo
ha tej jara lochfe, taf jo jo fcbi fii. Kantor zafazane), bha wuhlabafch napjecjo febi Wulfe
Wölf po mojiin pzefwedczcnu wschu tjefcj ha — twařeno, wo fotremj ftajiie wulfu haru fwofchifch,
wulfi djaf ferbffich wutzerow ha fchulfkich bj cji ha f najmeńfchom bwöjcze ja bjen pufi wibjifch.
zaswuziw. Dofclz fu te spewe wo n o w e m Wonfa nejo jaden jfit wöfche buri, ztoz tej tre­
ferbffim prawopisu czizczane, taf döstanemö ba nejo, bofetj pjed fheju pjeeze pow bucz nta
pöbla tej ton wu zitk, zo so fchulffe dj cji wo pjanech Kufetjanow wofow wulfoho wuproziietzitanu tohofamoho wudofpownofcjeja, (jtoz jo noho fuda lezi; ha to je za fözdoh czuzoh najjara nuzne, dofelz hatj dotal wo horncch flofach lepfchi pofazwar do palcntjeme.
Wot palennafchich fchulow bohuzel Hijcje jane fnihe wo tjenie wupzestrcwa fo wiilfa wuja hatj na brüht
nowem prawopisu niiuamö.) Drohe te spewe
föncz wfe, wo fotrejj köjde bjen wele tefaej
tej ńejfu, ha duj febi tej fhude bjecjt wcsczi po
(tawzent) zabow fwöj wetjome fh rtufch j Wotrem
fte pzibehnu. — Tvho bla dowolu febi wfchcch hwofom fpcwa, jtoj wösczi wacz hare natjini, hatj
fwojich tjescjenech follegow, fotftj febi telej spewe waskowsfi mwön. 3 tuteje touje bere palentjer
hijcze zamojili nejfu, na tefamo fedjbliwech tji­ wobu k palencjpaleftu. —
Ztoz wuja ńejo
nicj. Kn. kant. Wölf paf budje wefcji taf be­ wowse, to jo huste ha jibfe bwöto, najjibfche
bte, jo naS tej pjichodne dale z tajfimi wuber- pobno palentjerni ha fortjme. P j i tu tej wuji,
nerni hwofami ja tofchelafe brühe bobre ferbffe tola hijcze w bwöcje, ha to w hustem bwocje,
fpcwe ja nasche fchulffe bjecjt jwefeli!
steji wulfi schescherate, hawzate jtom. Kajkoho
M . Hiczka.
brewa tön jtom jo, ńew m. M ö Kufetjeńo
menujemo jön f t i i e r t n c ze l o , ha to tohodla,
Pjifp. K a j wondano wot kn. Wvlsa sabofelj tön jtom wele Kutjanam bo bruhoh fw ta
moh fwöfchachniö, bha jo wöS k pr nom fpewej bopomha. 3apotzatf tuteje wecze paf, faj Kuza n fotru fchulu fitabj fus cjejfchi. Tola wön fetjan fhrontfa poweba, be tajfilej:
„Befche nebe pjeb wele Ictami jebett kiiez
chcze ja tönfamön spew tej jeden brüht lojfcht
„ w Äufecjach, f i j be jawofńe löze ha jafafwe,
WöS zestajecj. Potajfim jtöj cheje tej tjcjfche
„pebbanow Wön z robotu cjtjcjefche hatj bo
wofe zpötacj, wostane p j i tem, fotrej jo k 50
„frewe, ha bijefche jich hatj nanajsurowstho.
„Pvd tut m knezom mejach« Kufetjeno tej tu
erempl. hizon pjipowojene,- ztoz chcze za mensche
230
„hi'zcje pola nekolrech druhich twerdech knej- dacz. Terbjawo-li paf k tomu pzincz, jtoj in6
„stwow zwopowestnu robom, wnocze dez lncz Kukecze dawno wotpohladujemö, menujcze samt
„zabötechtana dla spacz nemözesche, z dowhi« nowine za Kuketzanow wudawacj, fotrej bochu
„nii zerdjerni wokow zpomneneje wuje khodjicz, pod meitom „Kukječanski bjesadnik" — to so
„ha do roobe 6icj, zo böchu pjez to jabö we, zo wo nowem prawoptfu, ha z wobrazami
„zpwöschili habö taf na hwowu klepneli, zo (Abbildungen), mo Kukelzeno itcjjme pcmanut! —
„bD fo jim te „ froor" w Hube zahacziwo. wufhadzeli: dha bochmo wo ntch te; nasch» khro„ H a besche tedoin tajfa tuha ha tefchnoscz nifu swetej wozjewili. Hnuczeni paf, fami za so
„ w Kukeczach, zo kaz ftari ludjo powedaja, wosebite nowine wudawacz, fmö fforo toho dla,
„attt palencz niforn ivacz neswodjescbe. „Haj", zo hewaf nas w swecze nichtö nezastupa, dofelz
„prawa woni, „drude nebe ja czewe dzen ja» nascheje fufetzansfeje ftrone ha wuznacza nichto
„den pjane wowse kwidzeim, ha husto zaii- nejo; mo rnamö wofebite napchiabe (Ansichten,
„t>je czewe ledzen, bez loh, zo böchil puki doli, zrnöslena) wot sweta, ha taf tcj politifu fami ja
,,Uoj tola netk zaden tjwojef nepomni." — fo. Tez bochu tefame najlepfchi sredk böli, z
„Tutön ffiez paf sej möslesche, zo wön wum- Kukecz propaganbu tzinicz, ha dnidz? tez nasche
„recz nendje, ha to jomu zawofne hwowe napohlade ha fiare fhivalbne waschna rozschciecj;
„fhodjesche. Wina paf, zo be jomu tajfalej wono jenoz so wo to tzini, zo bö nasch ..bjcsad„möslitzfa do hwoivö pzischwa, besche ta, zo n i k " pruwe ivele wvtlderarow niew. Na du„zaden z joho predomnech wötczow wumrew chomnech inoczach nebö pobrachwawo, dokelz mamo
„nebe, Haie fözdoh besche tjert joho ńeffutforo wufchtfne pera f swuzde, faj: swvjoh Jana Zc^i„dla ziwoho wotiiefw. Wön sebi tum ro cz pakzu, Mcrtena R pafa ha Mocza Tnnfu; fnadz
„po swojim zdacju taf wuftvadze, zo derbi böschcaj Schibafecz Michaw z Wonecz ha Nesch»
„tajfa nehoda, fotraj be Hätz dotal wschech porec; Bosczij z Delan tez swoju pvmocz pzislu„joho wötczow podejfchwa, wo schlachcze biwoj; ha kajfich dopisowařow neböchmö tu ineii! ?
„tsjecj; ha dofelj fo jomu tajfa j zda w W polu Bntew, Truznifa, w holi Czibana h.t.d.
„tzertowech pazorach tola ttochu dziwa ha Tola ja fem fo zaböw ha fo wot fwojoh prcdf„surowa böcz zdasche, dhachczesche wön tomu wzacza tvotfaliw; duz zaS f wccze famcj.
„roucjefnecj, ha, faj wön menesche, na böle
Tez jo w Kufeczach wulfa rabna kheza, dzez
„kjescjijansfe wafchno, ha z incne pohorfchfom fo knez fchowta (rćchtař) ze ftarffimi f fudej ha
„ze swela wotencz, ha duz wöjbesne so na k jednanu gmejnflich weczvw zhromadjuje. Tube
„zpomnene ztom. — Wot toho tjafa fem jo tez zpomnena fhrönifa zkhowana. To jeje
„pöjsne fo n tk föjde Kufetjan, fotrej fej niösli, ninm zpr-mniez, zo jo so tafama nun :cho tjafa
„zo mohrna hewak fmercj na noho zaböcj, na fem pifaq zapoljawa, hat; jo ijert w Kukeczach
„tön jtom. Pozdzischo da gniejna hawze zwot- palenczpaleno numamfaw ha prenu palentjcrń«
„rezwacj, taf zo bö prawe wele rofuchow liafta* zawojiw. K a j bubje wacze tjitařam z Tydz. R.
„wo, d;ej bö so duschne powaz (jtref) zadjer-- znajomne, dha be tjert prent pakntjvr, ha jo ton
„necz hobziw." — Tak dalofo Kufetjan khrö- fhumfcht potom tez ludzi wutjiw. Zapoliatk tjinika. —
nefche paf wön w Kukeczach, dofei; bechu KukeTola zo zas woptsano Kukecz zapztjam, djez tjeńo k tomu najzwölnischi ha najzwufliwschi^ ha
fem pjestaw, chczu fhrontfu zatjinicz, ha cje baie jeden Kuketzan be najpreni fiz febi tönlej fhumscht
po nasch ich Kufeczach wodzicz. Jo-li paf fe ciipne wot tjerta toothlaba, ha potom zas druhich wuzhonicz, zto w thrömcze wfcho steji, wfchak mözu tzesche. H a zpodziwne.' — hat'zniniz Kuketzeno
j u czewu tzesczenej ha swawnej rebafaeji pzcpo- hewaf rnbe pzj stareni wostanu ha nowech wu-
231
namkanow so ńcpjt'maja, bha woni tola wo
temle remeswe (Handwerk) pje wschu meru nadoböwachu, ha hizczen bzensnischi dzen nichtö
Kukei^anow wo palenczpalen« nepjetrechi, ha wo
picju paf jim doczewa nichtö ruiia nej.
taf dowho, zo l'öchu joh f schil'encze bowebli.
Najwelscha ha najstraschnischa ztrafa pak, kotraj
Kufeijana pobciicj mö je, ha fotrejej so wön
najbole boji, jo, bej joho z palentjeme won tou*
metaja, ha jom zafazaja, w ste tjaö do rteje
fhobjicj; bofelj Kufetjan jo bo tjefcje, ha to jo
3 palenczom pzindze paf tez mubroscj sobu
furowa 6an6a! H a tjafto so fiane, zo wön
do Kufecz, ha wot toho tzasa datiruje so kuketajfu hanbu nezncsewfchi febi na horfa zpomtjan czewa nawebjitoscj ha ta filosofiia, kotruj
neneni ztome rosnch wobhlaba. —
w swecze na nami taf wobbziwaja; wvl toho
tzasa fem zapotzachmö swoju khrönifu Pisacz,
Za to paf mamö za tvfu wusmujowu Horn,
ha wot wunamkana palenczpalcna, hbjej so pola bjej jo «Hilft torm nattvarene, n a fotrćmz' ftajne
naS nowe tjas zapotza, ha mö häkle tak prawe ströjnik (wajchtar) z pilnem wofern bo wfchech
ziwi böcz potjachmö, liizimö swoje leta. Taf nebesstronow hlaba, zo bo fojboh iiepjecjela ht»
stoji k pjikwabej wo nafchej khrönicze: „ W o l cze jorn z tzafoni wusl bjiw ha Kuketjanam f we101 po wunamafanu palenczpalena b sche w dzenu ztjiniw, zo rnohlt na wusmuzowu hont
Kukeczachstraschna khoroscj, kotraj wo t m wob- wucjefnecj, bofelj tarn fu w fczifchi, Hätz Röjenstejesche, zo czewa wes nösboleno freje, ha po- cjeiio na fwojej fupe. Dofelz jolt so nepzeczel
tem zawofne czichacz ha porftacj potza, Hätz zkhrobli na tu Horn htcj, bej fu Kufetjeno möst
nam zelowa zona zaS wupomha." Ha taf zbehneli: bha zapabne fo Hätz do wuschow
wschubjom.
ha wozme zrudne föncz.
J a möhw hizcje wele pisacz, Haie k izomu
Naschu khröniku mözachmo hizom ibaqfroq
z a drohe peneze P j e d a c z . Tez to Parizu chcze- bha? wschaf je czewö sw t we! H a jenoj te
chu in do jeneje fnihowne m cj; haj jeden jan- horbjeńo Waskowtzanow, Zbz ransfich, Khrösczadjelsfi Lord, f i j tez faj Janbzelscz
wschitcz z now, üiabivortjanow, Raketzanow (wosebe w
nami ienej'e moste jo, ha f i j na nami Wulfe spo- Tyvj. Now.) h. t. b. hnu me f tutomu liftcj, zo
dobaiio mejefche,chczesche nam taf wele penez boch jich bopoinniw ha jim pjiwowaw: „Holza nu dacj, zo möhli, faz nasch Jan Zcjipal- cze, tjafajeje ha pujcze n a s bo pr bfa, M ö
r$a to wulitziw io, z nimi dzesacz froej za sobu fmö z Kufecz!" —
Swawna rebafezeja! ja Wan» tutćn list z
Knkccz zpowalecj ha zas z fameńa natwaricz,
lia pjipödla jc;e pji fözdem famenaklepnenu zflentz- naschim Kubil Pöfcjelu; bajcje jom tola dobru
fu nntrazecj, faj jcje jaden murer nejo. Haie zapwatu, zo möhw febi bucze born palencza fu»
mö Kufetjeno w rno fej tajfi pofwad (Schatz) picj, wön tej tab tutfa! —
wajicj, ha netjinimö taf, faj wele druhich pola
Wasch
was, fiz b j fu Jutnitzfu Pjetzitali (hejzo janu
P tr Dofobjerz,
rnaja ?!) j u nedom na bof t j f m i , habö bjecjom
ftarffi muz z Kufecz.
rojtorhacj babja.
Schibentjneje höre wschaf nimamö, bofelj
janej schibeńcze nctrebamö. Jv-li zabm KufeZ b e r f i.
tjan n jto zwo fkutziw — ha to so hufto ne§. Kaf wele bha jo lubzi f h a t ö l s k o h o
stane — , bha joh ztrafa nebom w palentzerni
dösczehne, ha netjafaja nafchi Kufetjeno häkle w rewuznacja na zerni? Po litjcńu rornsf^'e Pro-
232
Ha sweczi mesaizk sleborne,
M l domoj k mojej komorcze,
Tha spomnu swojich p-.ec;elow
Jich swere ha jich lubosczow.
pagande jo wo E w r o p e 125 miliönow khatölskich pod 108 arrjebiffopami ha 409 biskopami;
wo Azeskej 1 , 2 0 0 , 0 0 0 khatölskich pob 25
arczebiskopami ha 24 biskopami; wo A f r i c z e
800,000 khatölsk. pod 12 arczebisk. ha 19
biskopami; wo Americze 26 miliönow khat.
pod 12 arczebisk. ha 67 biskopami; wo Awstral i s k e j 300,000 khat. pod 2 arczebisk. ha 5
biskopami. K tomu derbja so hizcze czi khatölscze
pzilitzicz, kotsiz pod zanemi biskopami nesteja, hale
jenoz pod japoztowskimi zastupeiemi habö vikariatarnt ha präftkturami, ha techsamech jo w E w ­
rope 3j. miliöna, w Azeskej 240,000, w
Americze I i mil., w A w s t r a l s k e j 60,000
nalitzenech. Wschitkich khatölskich w Ewrope jo
' potajkim do hromade 1 2 8 i miliönow, ha na
czewoj zemi 166 m i l i ö n o w .
D o mpu c
z.
De; wetzor pozdze domoj du
Ha wezde jasne wuladnu,
D a rcknu: kajke demante
Wo kröne ferbsfej Wuzicze!
Duz möjlüzka so pozbeha
Ha wutrobe wös zawowa:
Tön, kiz le wezde stajiw je,
Twöj zkit o frajo woftaüe!
Ha czahnn ntmo mrölzawki
Ha schumi rcka po doli,
D a möslu: jedzcze bozeme,
Swöj puczik közde lubuje.
Kaz rözno tak tez romadu Wsche pucze, dreht swecze du;
3 tem tro^omchczemö pitci,owaq
Ha rann dobru nöcz sej dacz.
N a w e z k i.
Z u Ve n e
bö 17. jul. na puczu wot Nowoslicz do Böschicz hörne köntzk (Mundstück) wot pozawne.
Ztöz tönsamön namafa, chczew jön w Nowosliczach pola Schowczicz wotedacz, dzez budze jomit 5 nsl. möta wupwaczene.
Pzichodnu sredu, 7. awg., budza w Neswatzidle koiiacze ha ffotjacze wiki.
. Jutse budeschinske czerkwinske towarftwo zanU
zromadztznu nezmeje,-dokelz so schulske stwö bela.
K. k.
Zandzenu Sobotu Zita w Budeschine pwachachu:
Woscha |
Körcz
K
Rözka
Pzencza
Jcczmen
WowS
Roch
t!. 1 nsl.
15
2
4
74
1 m
15
1
2
20
Rischa
|
Lrevzna
Pwaczizna.
ti. 1 nsl. | tl. 1 nsl.
2 I 10
2
12f
3 ! 20
4
20
1 i 171 1
1
10
1
125
2 1 15
2
17i
Czischczane pola
Wöjcha j
| Sřefjna
Pwaczizna.
Körcz
Woka
Jahwe
Heduschka
Berne
K . bittre
K. B . H i k i .
Nischa
. tl.
2
4
2
nsl. I tl.
20
2
25
4
15
2
—
2
10
•
nsl. 1 tl.
15
2
174
4
7_r
2
15
—
9
nsl.
17i
20
10
17i
10^
T M w oS 2 .
4 0 . d^en a w g u s t a .
Letnik S .
Jltttnitikfl.
«ss«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k h a M i c h a ! Cyi.
S w e t u e podawki.
wosobne bez wojakami nemskich kralestwow, kiz
Z D r e z d z a n . Wot sejmskich pöwesczow tamoleto fobu fwojich pownöcznech bratrow fwo»
nitzo dale Pzinescz nemozemö, Hätz zo budze wo bodu zakitacz pomhachu. Czewo tzröde ze wfchech
krötkim tzasu wuzwolensti zakon w 1. komore wu« radow wopuschczichu swoje khoroje |ha czanu
radzene ha zo fu provif. wukaze wok 15. Nov. jim na pomocz. Danscze pak fu poslenu wulku
bitwu doböli ha czewu krajinu Schleswig wobsa1848 jednowosne wuzbenene.
Pzi tselenu na ptaczej wucze, pzi kotremz tez dziki. Na to jo netk, kaz so pöweda, na namet
stawe kralowskeje swöjbe fo wobdzela, jo prencze- Rakuskeje porutzene, zo derbi zase nemske wöjsko
sina Sophie kralowna. Jeden komomik jo tak wotczahnecz ha pownöczne nemske meze zkitacz pzecziwo rozaczomu napadej Danskich. Tefamo budze
derc za nll tseliw. —
wobstacz z dzela bajemskoho, fachfenskoho ha hano*
Ze Z i t a wo. Wo naschej wokownosczi na
verskoho wöjska.
neplischczach jara zrudne wonlada. Mokrote zanWöschi Leutnant M ü l l e r , wot poslenoho
dzenech dnow dla jo ftara zwa khorofcz z moczu
zase wuderiwa. Neplacze zelo jo czele tzorne, fejnta w Drezdzanach dere znate, kiz be fo tez do
neple zkazene. — To budze wefczi tez pwacziznu Schlefwiga podaw, zo bö tarn do wöjska stupiw,
nejo horewzate. Wotpokazane jo fo wön zase
roschki powelschicz.
dorn wröcziw.
3 33 ub efcHina. Te wöndano j nowa
Z B a r l i n a. H a j n a w namaka so tude;
zase zapotzane pzepötano naschich do mejskoho
jomu k tzesczi su hizon nekotre manövere 6olt.
nemera zapleczenech be wina, zo staj dwaj, kotreiz
Prene badenske wöjsko fmö pzez nasche mesto
so nitzoho dobroho nadzecz nemejcschtaj, Budeschin
czahnecz widzeli. Zto pak to budze? wschak jo
wopuschcziwoj, jeden jo wutzer Pohl.
Rakufla rozewa, zo chcze Badensku z moczu pji*
S c h l e s w i g - H o l s t e i n . Brambvrfka me» macz, joli fwojich wojakow dorn nezawowe.
jesche jenoj porutznoscz ha prawo, zo möli fo
Tez znate H e i n r i c h G a g e r n , pz«dseda
holfteinske zapleczene naleznoscze skerfcho zuradunemskej
narvdneje zromadzizne' w Franksurczi, jo
wacz, nekajki pomer (Waffenstillstand) z Danfkimi
hako
major
k schleswigskomu wöjsku pzistupiw.
ztzinicz. Na to pak jo Bramborfki powne mer
Jena barlinsia nowina pisa, zo jo rakuski
zawoziw, ha bohich Nemczow do rukow Danskich
pjepodaw. Wulka nezpokomnoscz nasta na to, kommandanta na nemskej twerdzizne M a i n c z
234
wot rakuskoho ministerstwa porutznoscj böstaw,
dalischim pzeczehnenam badenskoho wöiska do Stativ
borskeje wo tcch k twerdziziie pjiswufchaezech krajlnach z moczu wobamcz. —
Badenska. Tön dzel nafchoho wöjsfa, f i j
hijezen fraj wopuschejiw ńejo, ma Hätz na dalschu
porutjnoscj tude zwostaez.
Kasel. Naschi frajnt zastojnicze frawo setze
pwafaja: peiiezneje nuze wo Frajnech pofwabniczach bla jo pzikazna wujschwa, zo nichton nemöze
pzichobne swoju zbu waez wupwaczenu böftacj,
f i j ma pzcz 10 toter na rnesacz.
Nernscze czerfwinscze werchojo fu zmosleni, wo
blischirn tjafu zase jenu pjezczewnu zromabjiznu
bjerjecj, faj w Würczburku poslena besche.
Pvswacz, zo böchu zromabite potwötzenu cj rf»
winsfeje swobobe w Zarbinskej wotponihali. —
Janbzelsfi minister wonfownech milejnoscjoro, Palmerfton, fotrej so taf swcme za wschech wo
czuzech frajach pzebowaezech janbzelffich podanow ftara — tuton frasne muj, fotrej wo tem
pjileznoscz itamfa, ze wsch mi frajami haru ha
wojnu zapotjecj, — jaba netfoj tej wot Baniuja 500 sch snafow za jenoho fońa, fotrohoj
romscze zbezkaro jenomu janbjelffomu zatseleli.
Za tech, fij fu Barnuja z fraja rouhnali, berbjaro
wön netfoj hijezen pwacjicj, pwacjicj Janbjelskim,
f i j fu ńem r zbubjili. Rech wschak tola Palmerston tu zkobu zapwaeji, fij jo so pzez üoho
stawa.
R u s o j o so zase z Tjerfesami cjepu; jene
R a f-u s f a. R a b e c z f i jo swojirn wojafam, nowine pisaja wot wulfej bitten, fotraj jo za
Nefotre vus.
f i j joho faj swvjoho nana lubuwa, flubiw, zo jich Rusow jara zrubüe wupanewa.
regimeiite
fu
fwoje
fhoroje
wvpuschcjili
ha na
nebubze wopuschcjicz, zochczepji nimt wostacz Hätz
ftronu
S
c
h
a
m
i
l
a
,
roercha
Tjerfesow
pzestupili.
do fmercje. — Dobalne preni abjutanta khejzora;
z G r ü n n e , bubje najsferscho narnescze Haynawa Wofche toho jo z bofa Rusow 17,0000 panewuherske wöjsfo wobzicz. — Mestatzfo S t a n c z wo. —
Ztö we, Hätz bubje na czewoj powesczi
jo pjez wetschinu wosow Arcze-wöjwobu J a n a Werne swowtzfo.
za swojoho rnestzanostu wuzwoliwo. Prencz jo
W L o n d o n e so f tej wulfej pjemesnej wuflubiw, zo chcze tu swujbu na so wzaej. — Wo
stawe, fotraj pjichobne leto tube bubje, ixutUa
belnej Stajernsfej fu nemebra, frupe ha roob
fhejja twari. Jeje pwacjizna jo na mllion
zanbjene tćbjeń czewo frajtne zapusezili. — Tjeske
toter Postajena. Ztö tej to bubje wot teje rozfaj wuherffe wöjsfo so pomenscha. Pola Seitprawu za naschu Jutnitjfu pisaej.
meriez so twerb lehw za tz sfe wöjsfo twari.
15. awg. bubze prasfi nowe arczebisfop swatotzne
na swoje mesto postajene. Japoztowsfl pöswancz
Ze Serbow.
z Wina bubze fam pobla. Wschicze betezrnösleni
staja westu nabjiju za l pschu pjichobnoscj na
Mbalofo B u k o j n e leji w Battsfej wotutoho swawnoho muja.
sab je mawa Z u b o r n i t j f a , pzi .fotrejz fo
Rom.^ K a j so zba, roze ttam zase nefajfi fhetra hörfa namafa. Z teje Loranezeez fwojba
ftrach ha nezbojo, bofelj m'nohe wojerske ströze traz hijorn wele stow let tön b we p sf wur wschubjorn steja ha pv Hasach cjahwaja; bjefa* juje, dez fotrohoz ani mesezansfe fneńe ani fneja
tjich berbja wsche fhejje zanfttene böcj. Barnz pisařo lohfo böcj nemöja. — W nowischim tjafu
jo Protest pzecjiwo zarbinffim fejmffint wobzank- jo paf tarn Jmischeez n ä n ftare fwowanffe
itei'tam wo cz rfwinskich nalejnosejach bo T u r i n a popewnieze nabejfchoiv ha je w Bartskej hrabjowej
poswaw — ha chcze, joli tönfamön febjbu nt- fnihowne pjeb rosbiczom zafhowaw. Tute pomaja, Protest tej fatholfftm möcznarstwam pji- pelnieze fu futojte Horneft z wetjfom zatjinene ha
235
fu bwojakeje wulfeskje. T o wetschich fu nascht
serbfcze wötczojo w starovawnech tjasach popew
swojich zemretech fhowali, do menschich Pak te
selze hromadzili, fotrej pji tajkim zapalnem Pohrebe wupwafowachu. N fotre zafrasne l tstotetfi fu pzez tu horfu czahneli, ale ńejfu tute
popelnicz zahubicz mohli, bez tem 50 nasche
drejane kafchcze l bont bo bruhoho l tdzefatfa
wuttajeja.
^
Wefczi hizczen nebzezfuliz fu wo toujtffej
jemt tajfe powostantjfi star ch Serbow zakhotonne. Ja 6ubu p-ichobne tej nczto fobubjeitcj.
Kaf bha z tćmi zbotfami ftejt, fotrej jo rat»
bitjanfki S c h . . . . nchde wunamfaw?
3 N e f w aczibw a. Zaüdzcnu nebzelu besche prencz A l b e r t wot naf * oho fńejřtroa k
znenffomu fmcbjeitej pzeproschene.
Nasch hrob
6e powne hofczi. —
Dokelz deibesche wosobne
tej za fwuzownikow fnejstwa bjeń tbefela ha mota
bocz, b na tech wulka febjbnofcj wzata. Za
hajnkow bć tfeleito, pzi fotremj bechu řane bo»
böcja tvuftajene. — Wofoke, tootjefane, walke
jtomo, na werschfu z frafnemi pohvabamt wubebene, wabjachu mwoboscz, po ne l scz. K i j sebi
w ńeto řachu, ffafachu pjez jerbje, bjeij möjachu
tej f netjomu pzincz. Holc^e zpötwachu so nut»
jazane wo b fyańu, fotrej najpřmfch^ b harnu
yzebejjachu, bostachu tej frovje moto. Zkontjne
zapiskachn hercze f zromabnoiiiu wobweselenu. Tez
prencz A l b e r t jo ferbffej jtutjqe fobu porejwarv;
taf tej nefotsi bruze pjttomni fńeja.
W e t z 0 r.
P6j wetjoře f nam rane
'
W o wezbnem wobzcwe,
.
Bobj lüde powitane
Wo ftbatej czifchine.
So cjtche fmerft stajcze
M i nebe na rowi,
Ha ziwein powefcj prajcze,
T u fpewar imitzne fpi.
Kaf
Na
Ow
Na
řeńe mčfatjf fw cji
mdbrech ńebefach
iana stwörba lecji
fhwöbnech wetzorach!
Ha bubu tv khwödnem sfhowe
J a nebe noczowacj,
Chczew m fatjfo na rowe
M i khwilfu pozastacz.
Jasmin ha lipa wele,
Dez brühe toje spa,
Wot fwobfej wone fcjele
H a mutjnech postrowa.
Bobj lubfche zawońeńo,
Dez n be w rowe fpu,
Bobj moje poftroweńo,
Tem lubem w jiweüu.
Howf ziwena so zlehne,
S o nitjo nehtba,
Ztoz jenoj nimo czehne,
Jo zowma retzniwa.
H a fem ja n be spanew,
Do procha, bo perjcje,
Praj zowma, zo fem cjahiiero,
Do w zbow jafnofcje.
H. Sej/Vi".
3 b e t f i.
* 3afe jo fo prawe bjiwna nowa wecz wunamfawa. Hätz botal berbefche parntf, faj furo
jön w Jutnitzcze wopisali, ton czewo cjejfi cjah
wozow na zeleznicze za fobu cjahacj. N tf fu
wunamfali, zo moza tuton parntf n fotre fone
habo wowo zastacj. Tute skotjata steja menujcze
wo nefajftm wozu, f i j jo taf twoicn , zo tefamo
'236
ftajńe joho vno hibaja; pzez to tutön WOZ bezi, Stockholmskich fumztarjow (wumewczow) pzipokaha czehne czcwo czah wozow za sobu. T a wecz zawa, ztoz zjawne tön j i husto lzinene poruk
jo u f narć.i;troana, zo moze so nicz jenoz mocz skuposcze wot ńeje wotwobroczi; tez daresche wona
zpomnenoho skotu hale tez joho czezkosc; k hibanu towarstwu zlutowanu 1000 toler.
dna třcbacj. Dzewo scimo skolej ńesmerńe czezko
* W Neapoli ha Madridzi so mlćfo, faj
nepada, wo»
ro
tutej Maschine za dzen jara pola nas, na torhoschczo nepzinese, hale tarn so
dere wosem hodzuiow dzewacz. Maschina moze nedom kruwe ha toze bo mesta czera ha potom
na mescze zastajena bocj, bezto zo bo so spi^
so borze pzed kozdej khejzu beja, za tem Hätz zt»
nawa; tez moze bo predka ha do zabe jenak mloko třeba.
lochcze bezecz,
beztoh
zo
bo nutska stojacze ffot —
swoje bzewo pzem niw.
3 tajkej nowowunamkanej lokomotivu (parnik
ju wacze menwacz ńesmemo) tzina so w Janbzel^
skej wschelafe pruhi. Samoj bwaj końej czehńetaj hizon 39 wozow jara bere, ha tziuitaj za hodzinu pzez zteri mile pucza jara bcre. Ze zteromi
konimi bubze so za hobzinu sebem nemskich mil
baloko jecz hobzecz. H a pzitem jo to wscho wele
tunsche; nalutowano jo ńesmeme wulke. Zteri
końe dzerzecz, to wutzini za dzm jenoj wokow
zteroch schesnakow habo tsioch toter, beztem zo
jeuoj famo wuhio, fotrej so pji parnifu f tepenu
treba, za bzen pzez 50 toleř wutzini. Dez bubze
w Drezvjaimch zase tseleńo (Vogelwiese), bha
traz taut z wowomi boj bjemo, fotrej bubza so
pzi wschej lenoscji prawe dziwacz mpcz, faf tak
speschne bale pzinbu.
* Jeni Lind, tön schwedowfti sowobif, jo
w Slockholmi te czewo wunozfi swojich tam pzeb
frötfim bawanech schescj fonqcrtom, pzez 15 taw«
zent toler, pensionskej fas za wuvowe ha ferote
•jüojvbrt
Körcz
K
Rozka
Pzeńcza
Jeczmeń
WöwS
Röch
—
N
W t Z k l.^
1
^
4
Powletna baft za te wo nustjansfcjhutotoar»
sfej pofwabnicze zapowozene ha b 0 Mödrech
k n i j k o w zapisane peńeze ńefme wacze pola k.
E Heydemaima na hrodskej Hase lziswo
m — ^ i i e j e n o j wo norooj, Jnf menowanej d a w k o w o j k h e j j t na torhoschczu pödla
ftröje, jeben skhob wösoko, zbehana bocz.
L u t o w a c z a ha wuposchcjwacza
p o k w a d n i c z a mesta Budeschina.
Domsch, Direftor.
—
Jeben pschrbeschc^nik jo so na puczu wot
M sta bo P r czecz zhubiw. Ztöz jön namaka,
jo proschene, tönfamön pola P e t r a Czesle w
Lejne wotebaq.
,—»
Jutse wetzor zmeje bubeschinsfe c z e r k w i n sf,e t 0 warstw 0 jromabjtjnu na schult wehor
itJofemtch.
K. f.
Zandzenu Sobotu Zita w Budeichine pwaczachu:
=
<
| Sttfcha 1
redzna
Woscha |
Pwaczizna.
tl. 1 nfU 1 tl. 1 Nsl. I tl. 1 Nsl.
221 2 10
2
2
17i
10
3 25
4
4
2i
1 25
1 20
1
22i
1 10
1 15
1
12ł
20
2
2 15
2
17i
Czischcjane pola
K 0 rcz
Wofa
Jahwe
Hebuschfa
B rne
K . butr
St. 33. H i k i .
Nlscha | Sřcdz'na
Pwaczizna.
tl.
2
4
2
1
—
nsl.
20
25
20
2i
10
tl.
2
4
2
nfl.
15
20
10
20
9
tl. j nfL
2
175
22;
4
2
15
—
274
10
—
Tziswo SS
1
7
» dzen awgufta.
Letnik 3.
JutnihKa.
ISS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
<2>\v tne
podawki.
haru tjintcj, bha so Zitawscze tola nebachu buZ Budeschina. Zanbzenu nedzelu ( H . dzicz. Wot wosemich bechu wsche zastojnftwa
awgufta) pzipowbiiu wopuschczi nasch lube fral ha fomunolgarba na bwönuschczu na lioho tza«
Drezbzane ha pzindze na wopotaiio bo nafcheje kali; zawosne lub pziwowasche jomu pzi wustu«
Wuzicze. Hätz bo Biskopicz jedzesche wön po penu z fhejze rimotnu swawu; ha pob zwone«
zeleznicze, wot jow paf na fonu pzez Husf, Stiele» nom wschöch zwonow bo wön pzez meftzansfi
Cjin, a t. b. na beltzansfu brohu. Pola Hornich wös bo zwotoho swöncza webzen . Popowbnu
Jiwoczicz bosczeze joho prencz A l b e r t z wozom, tsjoch poba so fral bo Hirschselbe, zo bo tarn
wo fotremz wön bo Bubeschina pzij dze, bzejz wo tu wulfu pzabzaczu fabrifu fupcza Müllera wobwinowej kiczi swoje böbwo wza. Hatzrune de labaw. Wot Hirschselbe w opelwasche fral n fotre
(ebi fral wsch tzesczwacze powitana zafazaw, blizfo lejzacze wsö, Königshain, WeigSbors, Seiten»
postrowichu joho tola luve fralowske ha meftzan- borf, Dittelsbach. Pzi joho wröczenu bo 3itawö
ffe, faj tez tachantiTe ha wojerske zastojnftwa. pzi tzmiczcze b so wulka illuminaqija mefta hiPo wetzori wo böbwe prenqa Stlberta wröczi zvm zapotzawa. Wulfe swawö powitachu frala
so fral bo swojoho hosczincza, bzejz jomu wojer« z nowa. — Na 13. awgufta rano j bzesche
scz pisiařo ztut^ku ha seinu swawu pziiiesechu. fral na Lauschu, wot tarn pzez Johnsbors na
Na bruhi bjeń rano schesczich poba so fral z Oy bin; ha potent na woblabuwano nowoje zeprenczom ha z n fotremi zastojnikami na wobla» leznicze wot 3itawe bo Tzech, fotraz jo hizon
buwano mestzanskich sabrifow. Wön wopötasche wotefana. Wön pzinbze hat; do Reichenfuprntf, papemif, sukelniczu wo wulkim mofie, b e r f a , bzejz wön pzez mkz wosta. Na 14.
$tlqn>o»lijarmi, ha bo wschuvzom najtzesczowmscho wröc^i so wön zase bo Zitawö, wopötwasche
powuane. 3 wosebnitem cjahom poba fo wön hizczen Großschönau — ha tez z nowa Sachsensfej
hijcjen tesasio bopowbno bo 3>tawö, zo bo tez pzizanfnene L e u t e r s d o r f . Czilcj posleni fu prent
jow te wo remejnisftm nafitipaim wazne fabrifi frotj swojoho nowoho frajnvho f.ieza wibzeli ha joho
wojobne řeńe ha taf praw po wesnem waschnu wuwvpölwaw.
Wo Z i t a w e bo fral jara tzesczowne ha trobńe powitali. Kralej jo so tarn taf lubiwo, zo
wesele pwiuinć. Wofebnite czahw pziweze joho berbefche na pvecjpucz ponapvminani böcz. —
pzipowdnu k nam. Hatzrune b tez jow faj w Na nöcz jebzesche wön boOppacha. Wot jow
jgubćschińe zafazane, fralotvo pzifhad» bla tvulfu poba so 15. rano na pucj bo Scherachowa,
238
dzejj be czewo mesto na nohach. Z daloka hizon Dokelz tedem be Sachsenska wetfchi dz l fwojoho
jomu zwoneno ha tseleno wozjewichu, zo na na- wöjsfa wo ncmskich naleznofczach do wukraja pösscholw krajnoho wölcza czakamö. Dwaj tachant- wacz derbjawa.—
fkej hajnikaj na konu beschtaj joho na mestzansTale chczejdza tez Schleswig'Holftejnfcze
kich liiezach powitawoj ha jedzeschtaj netk prcde wot Sachsensfeje pcńeze mćcj hafo dow za zezikrala, ki; be tez ze wschemi swöjimi towarschami
weiio sachsenskoho wöjsfa, kiz jo w Schlcswiku
na konach, do mefta. Na torhoschczu bechu wsche pzeböwawo. Sachsenska pak jo pzeczeliie tootmo»
remezniske towarstwa (Zünfte) ze swojimi fanemi jiwa: mo smo wam nasche wojsfo na porulznoscj
swawnemi khororemi ha ze felnej muftfu postajeni nemsfoho czentralsioho möcznarstwa pzipöswali;
joho powilacz. Na tachaiuskim bivore, do fotro* to jo tzescze doscz; ńech sostowarschn ch n m«
hoz so fral höre poda, bo wön wot niestzan- skich pokwadniczow zapwaczi, zw; wo sebi zaskich zastojnstwow postrowene. Wo tachantskim dacze. M ö samt ntmatno anicz tc prawo anicz
wozu jedzesche fral n tf fe mschi; mnohe zro- tu winwatoscz, tajfc zadana bopclntq.
madzena wosada wuberne rciie spcwasche. Pzi
Ztoz S c h l e s w i g - H o l s t e i n skich bitwu wo
wuzbeneiiu bozoho sena, ha pzi bozirn pozomtwazandzenem tedzenu nastupa, dha mozenw z wesonu bo wonka zase seine tselane. —
Po bozich
wosczu zjewicz, zo fu woni Dansftch fhčtře zbili,
swujbach jedzesche fral zdobom do Budeschina.
hatzruiie jenvj ivo mei'ischich bitwach.
Won bo hizczcn dleje w Scherachowe woftam,
Wulfe üezbozv sta fo tarn wöndaiio >v mescje
nie do Budeschina b schtaj dwaj khejzorsfej prcnR
e
n
d s b u r g pzez zapaleno tselerskoho procha
czaj pzischwoj, arczwojwodze A l b recht, (fom«
taf
menuwanech
Schrapnells. Wudeřene wvheü
mandanta tzeskoho wojfka) ha Leopold. Po
die
b
o
fforo
poduschene
Haie pzez 4 0 tzwojefow
dwanaczich pzijedze wön do Budeschina. Jow so
zhttbi
pzi
tern
ziwciio.
—
ton frćtz tez nezto wacze kjoho tzefczownoinu powiWot poslenej wilkej bitwö fem jo zase 700
tarnt sta. Pola lawsfich rotoro stejeschtaj wulnowcch
wojafow nt'male je wschech nemffich fta»
kej ianej piramidze z fhorojemi; khejje bechu z
jow
holstejnffomu
wöjffej p^istupiwo.
ranfami ha z wenczamt wopöjschane; fomunalgarda wustajena, ha tez zwoiiene. Po frötftm
I t a l s k a. Ta bez zardinfkim dworom
wobcdzc pola naschoho prencza A l b e r t a poda ha Bamttzom wuderena, hizon dofcj znata pzeso fral dwemaj zase pod zwonenom na pucz do forn, jo dzm wote dna wetscha ha herfcha.
W e l k 0 wa. Won chcze kaz rcka potent pjez Kaz r ka, jo hrabja Sattli wot zardinskoho krala
Khröstzicze do Kloztcra ha Kamencza, ha chcze- do Roma wotpöswane, z Bamuzom so jcdnacz.
fche tonsamon dzen hizczcn wo Pilniczu böcz. — To jo wazna wecz, dokelz jo tat tola n kajki
Z B u d e s c h i n a . Kral jo prencza A l b e r t a zapotzatf ztzińenć. — Telej dnć wuinie w Tu­
k oberste; ztztniw.
Wön budze hafo tajfi na rme minister pjefupstwa Santa Rosa. Dvfelj
b wön tez na tem qerfrot taf napzecziwne'm krajnow m facz f tselczam do Lipfka pzesadzene.
3 Drez'dzan. Bramborska zada sebi ja nein zakone dzel braw, zadafche czerkej wot noho na
tu Sachfmfkej datu wojersku pornocz 2 0 0 , 2 1 3 fmertnem wozu, zo bö wön tc wot ńoho podpisane
tlr. — Sachsenska ftecha taf röele dacz ha dzerzi zakone zacz sn w, ha dokelz wön to ńechasche, böchu
za to, zo Bramborska 90,000 tlr. wacz Hätz jomu sw. faframente ha, Hätz wttmre, iej tjefne czerpo prawdze jo, zada. Bramborska jo Pak tez z fwinski poreb zapojedzene, ztoz be wma khetroho zb zka
mene zpvkojom. Sachsenska chcze to zdzakom za- w rnescze. Ministerstwo zadafche, zo derbi turinski
pwaczicz, dudze Pak to swojim tzasu wot ncm- Arczebiskop wot swojoho zastojnstwa wotstupicz,
stob» zwazka tute wuwozene peiieze zase zadacz. h a dokelz wön to nechafche h a die tez nefmed'ze-
239
sche, bö wön zase na twerdziznu Fcncstrelle sa- meiie, tak zo wow wot 4 0 0 puntow 5 t(r. 15
dzene. Minister S i k a r d i be nahwe pzez po- nsl. ha za jenoho meiie 4 0 0 puntow wazaczoho
sowa k kralej powowane. Wone so seine pöjeda, pak 4 tlr. pwaczi. — Za fruhtt — jawojcztt ha
zo budze Bamz bann pzecziwo zardinskim we- czdqa za tem Hätz ztuka wazi, tft, habö dwaj
dziczeram wuprajicz.
habö powdra toleřa. Za swiiio 1 tl. 20 nsl.
Franczowska. Pzedseda francz. republiki habö 1 tlr. Za czelo 10 nsl. Za >vowcz»,
ma netkoj kusk mera, dokelz jo sejm rozpuschczene. borana habö skopa 7 nsl. 5 nowech.
Wön chcze tönlej swobodne tzas k puczwanu wo
Ztöj pak do domu reza, ma za jenoho woranschichstronach Franczowskeje nawozicz. — Ni» wa powtsejcza tolem, za jenu fruhu, za wowcju
dze dre tak wele jomu napzecziwnoho ducha ne- habö mwodoho "czelcza 25 nsl. Za jenoho bofa
kiiezi, kaz runewon wo techlej krajinach, ha podawe 1 tlr. Za swiiio 15 nsl. za czelo 5 nsl. za
so Napoleon tohozruna na tulej strömt, taf pokaza wowcztt, borana habo skopa 3 nsl. pwaczicz. —
to wele dowerena k sebi ha nadzije zo traz mow
pzez swoju pzitomnoscz jich pzewobroczicz, ha lud
httuq, jomu pzi pzichodnem wuzwolenu pzedsede
Ze Serbow.
zase swoje wose dacz. Wo wschech mestach stanu
so wulke pzihottiwaiia, joho hödiie tzesczicz. —
Z m a w o h o Bttdeschinfa. Zanrzcntt lieB a j e r n s k i kral jo 36,000 schesnakow do bzelu tedzeii so naschi mwodzi schosaro wo wnlSchlesiviga pöswaw, ha jenomu towarstwej kotrez ftm harze fupachu. Jeden bez nimi nemözesche
tez za techsamech romadzi, 1000 schesnakow po­ deře pwowacz, snu'ri paf so tola do hubofoho.
To pak be jomu sforo wo ziweno schwo; pzetoz
swaw.
Z Rakuskej. Wo T z o p l i c z e ha starej wön fo pocza podmtirowacz ha nemözesche so
K r u p c z e jo kolera wuderiwa.
wacze zw rcha zdzerzecz. K wulkomu zbozu wuWo K r a k a w e jo wina wöndawschoho su- lada to jeden druhi ha pzipwnwa jontit na porowoho^wohena wunamkana. Dwaj mönskej sunt* mocz. Tainne wo swojim smertncm strasche joho
zownikaj staj nerodne ha nefedzbliwe z bozim wohe» za rufu pzimne, ha dzerzesche joho taf twerdze,
zo so wttwinecz nemözesche. Hde bö tön tsejczi
nom wofokhodzrwoj.
Danfte nowine pzinesn pöwestwo, zo fit so nepzisfocziw, böschtaj so woboj tepitoj. — Z toho
w mescze Schleswig jandzelski, sranczowski ha ru- nech közde wtikiie, zo derbisch, dez masch nekoho
senski pöswancz zromadzili, k ivuradzmu ft dfow, z wode wttczahnecz, toho so ladacz, zo so jomu
pzez kotrez mowo dalsche krejpzeleczo wotstronene nebö pzimnecz daw.
Š.
l'öcz.
Z Budestecz. Wot Serbow tola hewak
Rakuski khejzor jo k twarenu khejze za kho- reka, zo su dobri pzeczeljo swojoho frala. Nasch
rech, kotruz piedawschi probst wo Barline, kii. lubowane fral jo zaiidzene tedzen nasch« Wtiziczu
Ketteler, netk biskop w Maincz, twaricz zawoziw wopotaw ha tez pzez serbske wse pnczowaw. Nitzo
jo, 1000 tlr. dariw ha wöjwodzina Sophie 100 pak nejsmö swöscheli, zo böchu joho Scrbja neschesnakow.
faf potzesczuwali. * ) Czim mene smemö zamelSejmske pöwescze. Druha komora jo czecz, z czim wetzej fhwalbu wnznacz, zw jo so wo
na 10. awg. dawki wot skotu-rezana wuradzi- naschej wse stawo. Mo bechmö pzez wudebeno
to«, ha pzi tem wobzanknewa: reznicze, kiz maso fhejzow ha natwařeno tzesnech wrotow naschu Itt*
pzedawaja, dawaja za wowa wot 8 0 0 ha wacze puntow tsmacze toler - ha za közdoho po sto
*) Khiba zo w Khrostjtczach ha Klöztere?
Rkdakczija.
puntach rnäe wajaczoho po dwcmaj toletomaj
240
To wöd be wilki, b sche zle
bofcj k fiomu wopokazali; hale te najwaznifche
Tedn, hafo mucha welfa zje.
b , Z0 mö te; pzez deputacziju joho postrowichmö.
Nasch farar B r ö s k a wo serbskej retzi k nomu
' Haj mucha n be welfa zje,
ret^efche, ha serbsku swawu jomu wunese. Po
H
a bokelz to fuff wele bö,
naschim wutrobnem zbozo-pzeczu jedzesche weit
Duz
fozu zase wuplun :
bale..—
Nej
tolej
pobawk zabite?
3 K u l o w a. Ztöz jo puczowaw, moze
nezto pöwebacz. To tez ja chczu; nicz pak roNelf mucha zleczi na hawzku
rnabze wisajo hale Po kruchach. —
Wele bech
Nicz
towfchu, hafo kwoniczu;
w poslenim tzasu swöschaw, kak w Kulowe ze
Wet
potza
hawzu folebaq
Serbstwom steji, böiz so zebrach, zo böch z mo«
H a mucha fo tak zrabowacz:
jimaj wotzomaj wolabaw, Hätz jo wscho werno,
jtoj. so wot tutoho mestatzka wo temlcj nastupa„ T u wibzisch, fwecze zafpjacze,
NU pöweba. Hewak so z wernosczu prasi: k a j Kaf czezka fem na hawoze!
k a z w o w a, t a j k e st a w o.' Meschtzanam steji
Sam fiepe tube wulada,
mestzanosta predk. Kulowski reka, joli so nemolu
Ztö nözto je ha wahu ma!"
H e n c z a. Z Remczow jo pziczahnew, Ha tute
to Serbach khleb namakaw. Wo fHiebe znaju
Swet kebzbliwe wecz wobmösli,
bw pziswowe; te jene reka- „ t z e j i z khl b jem,
Ha wot tebom so nawozi,
t o h o spew spewam." Te brühe: „ k o t r o S o wen tez najwetsche wze,
hoz f h l e b jem, t o h o z n o h o m a j teptam."
Ztoz jeno prawe barbicj we! StiUt.
Kotroho tejulej pziswowow so fn. Hencza bzerzt,
9 i 4 w e z k l .
to newem; hale to wem, zo »von wo swojej 61t»
ffofcji ferbfft retzecz rate neswöfchi, ha febi ferb.Nebzelu ^o^Mwgusta bubje fchajbutfe#
ffe retzeno hafo wölberne blebzeiio zafazuwe!!!
Jh nö, fwobzi-li twojomu jazekej ferbfft khleb, leńo z wabfich^MAv w K a f o w e pola Reswadha nech so tez twoje wucho f serbsfjm jenfara tzibwa. Za Ipo#!; wopötano prose ha bobrc
pofwuzeno kaz tch».kdho runa jebze ha picza lubi
zwutzuje.
*. »t-Cji
(Pzichobne dale)
***
I . Liebscha.
H a f l o w f f e ferbffe towarstwo zmeje ńebjclu
Nawozk sweta.
25. awgusta z bowoleiiorn wćfchaofczt w
» •
Ś3S am tzas ha skutk chczu wopisacz
B a c z o n u zhromabziznu.
R ö b e l , pzebsid.t.
Zo bubzecze fo spodziwacz.
Zandzenu S o b o t u Z i t a w Budejchine pwacz»^ u:
sVifrhti
Woscha 1
| Nifcha
Körcz
RöM
Pjmcza
Jecznreü
WöwS
Roch
|I
>)Kntrhii >*1 Rtscha
Wöjcha
Srevzna
Pwacztzna.
tl. | nfl. | tl. | nsl, | tl. | nfl.
3
25
3
7i
4
15
5
4
22i
2
271
25
1
1
15
12?
10
1
5
3 \ 10
3
Cjischczaue pola
Körcz
Mola
Jahwe
Hebufchka
Berne
K . butre
K. B . H i k i .
| ek&jna
Pwaczizna.
tL
3
5
2
1
nfi. | tl. | nfl. 1 f . \ nsl.
10"
~ 3
ä^
10
5
25
15
20
20
25
10
9
9
Tziswo 3 4 t .
24. d^en awgusta.
Lewik S .
Jutnihka.
tSSO,
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
<3wetltC p p & a i ü f i »
fobne bowola febi zabacz, Z0 bö wöschnsfcz wuZ B a r l i n a . Te poslene pzipifma be; bramb. rabne j zdzena na zelezniczach na nebzelffich dnach
ha rafuffej wöfchnofczu fit wo jara pzeczelnem zakazawa; pofte wo tzafach bozich swuzbow zanduchu fpifane, ha közde z nich wibzi, zo bez ni- kawa; te wukiieno frajneje wobore na nedzelach
maj hizczen bowho k zanej wöjni pzincz nebudze, zakazawa; te stare zakone wotfweczena nedzelow
hatzrune matajstraschne wöjfka pfchihotuwane.—
wobnowiwa.
T a pzekora dla pzeczehnena babenskoho wöjfka bo
Z Ba b nfkeje. Czi, kiz m ńa, zo fu zb zBramborfkeje bubze bře pzez wuprajena k tomu faio ha czcwa powalacza ftrona pzeboböczi habo
wuzwolen ch fubnifotv tej fforo zköntzena.
pzez Höffe zhoneiia pzepokazani, zo jich zpechwana
Wo Barline jo ftare H a j n a w prajicz berbjaw, k nitzomu lieivebu, ha traj nafazani — czi fo
zo pzi netufchich wobstejenstwach bramb. wöjfka jara titola. Bez pzeftacza wont na wuwebzeno
wubeřena wöjna ntbe nemöze zbozomne za Ra- fwojich wolpolabanow bz waja ha fwojich posofuffu wupabneez. Tute fwowa fu wo bramb. wow bo wfch ch frajoto wtipvfczelu, wofobite bo
wutrobach wulke zahořeno ha khrobwofcz wubu- n mskich, bofelz fo nabzija, zo bubza n mffe taf
bjili, ha wont mcna, z tjim wetzej frutofcju bu- pzez rneru zafchmatane naleznoscze jim nćjto ponibzemö ttetf na nafchich miftupenech puczach wo- Hacj. Jich wowne febwo jo wo Lonbone. J a
ftaq ha ntbe pzibacz, zo bö nafita tzefcz ha vobre pak mam za to, zo bře ntbze ibele pzeczelow ha
mens na n fajfe waschno raiieite bowo. Ztoz towarfchow lrechicz nebubza, bokelz böriie jeben
pak Hajnawowe retje naftupa, bha jhonimö, zo
tez ze wfchem zpofojoin üebotv, ztoz frajne wofchjo wön meltzaw ha pzi tajkich woprafchwanach nofqe tarn habo joro tzina — z tamemi nebufchfo pofin wkuwaw ha to fu febi w Barline farai nifami fo rozomne ha jenoj trochu rozlabane
na te hořefn zpomiieiie waschno wukwadll.
lzwojck nide zpzeczclicz nemöze.
Nabzija na ,,unionu" jo czele zpabnewa, tez
Sch l e f w i k - H o lstei n sc; e fo bjert wote
poia jeje zawozerow ha Bramborska chcze n tf fńa ze fmojinti lubemi Xaiiami peru ha nitc
w granffureje fobu zastupena böcz.
ncnochuju. Nvwu nabziju fu wcnbano nacoboli
3 G n a b a w jo pröstwa bo Barlina fchwa
pzez gnechisfoho buchvwnoho Taniela Petrulafa,
z 8 1 pobpismami bohatech ha fhubech, wöfvkich fotrej jim tu wefowu powescz pz'iicfe, zo fo jara
ha nizfich, wo fotremi wöfchnofcz profchn, zo bö ibele Griechow Holuwe, jim na poniocz cjahnecj,
tola wotfwatofczeno nebzelow zabz wawa ha wo- bokelz fu tez jim pzi poslenim b bzenu pzecziwc
242
turfotvffim potwocjeřam Nemcze jara ftarali ha
Franczowfka politzija hijcjen pjecz iiepjestajićtftfdut swobodu griüch. luba zawojicz ^>omhali. we, nemskich bzewacjeřow z fraja wupofajuarncj;
Danski kral jo ftare muz Haie wön jo so to zhoni wöndano tej tv Parizu jeden tjajrnfar,
tola hizcjen wozeniw z jenes holczu z nizfoho na- kij hizon schöscz l t tube pzeböwe.
roba, kotruz jo sebi tohodla na Itrou ruf« pziZ P r a h i 1 5. awgusta. Dzensa wulka ha
wenvacz dciw. To Pak jo zawosńe zwo frei bez wajna swawnoscj wo naschim, hewak pod luetiunsfim ludom nafuuiwo; ha ivone so pisa, zo blejenffirn stawom woczichncncm nieseje, so wotjö kral wobzanknew, wotstupicj ha swöj thron bowasche. Rano wokow peeji hijno wölre zenki
zwonow zewschich törmow raboftfie waznoscj
ha fraj oldenburgskomu prenczej P t r e j wolcdacj.
Z a r d i n s k a . Ta znaka pjei'cra bez czerk- tchckj dna Prazanam wozjewach». Dzensa >neir in ff es ha fwetncj wöschnoscji nčtf hizon pje; nuieze poftnpi nawö Arczebiskop tji'sfi, Kardinal
feto traje, ha hijcjen zana nadzija, zo zm je ffovo Wcrch Schwarczenberk, prent krölj zjawne d?
könez. Pjed kiölkim tjasom wupöswa kardinal swojoh nowoh sedelnoho mesta. Zahe tohodla
A n t o n e l l i wo mei'ie Bamuja pismo, wo Fotremj staroswawna Praha swojich senow ha dzowkow
swate wötcz tu roeftu nabjiju wupraji: „kral ha na Hasach ha ita torhofchczach zhromabzowasche,
joho fńezerstwo budze w feji wfchitko uiözne rjinicj, zo böchu pzikhad nowoh czerkivinsfoh W rcha je
zo Bainz liebö nuzowane lunv, zjawi'ie fruezifche fwojej pjitomnofezu potjeffjtli. Zawosne tzrödc
fredfi nawozuwacz, kaj te cjejfv ivimvatofcje fwo- lubjt twölzachii f o hijno wokow fedinich powfchech
joho japoztowfkoho zastojnstwa to wol i'ioho jabaja." hafach, pjez fotrej Karbinal pzmcj berbefche.
Tclej fwowa fu radikalnech knezich zazwobili, ha Wokow wofmich pjtjebje woit, wot swojoh kubwa
bewschoho zadzewka woni n if zafhadzeja, ha Brzezan, k Wrotam sw. Waczlawa. T u Meschinnohe czerfwi napjeejiwne nomine jim pomhaja, cjanofta z mestsfej rabu joho wo tjeffej retjt polud po swojim zmöslenu wobdz wacj; bez lein so roita, na tzoz Karbinal tej tjeffi wotmolwi. Po
te wo czerkwi pzeczelnem duchu spisane nowine za- Swato Waczlawskim Torhoschcju faj irfchubjeit
fajuja. Djiwne webjeńa nazhonimo,dez na ftawizne bale, hbjej pucj nowoh arcz biskopa webjesche,
poladuwemö. Tak k pzikwadej Arczebisfop F r a n * b sche wöjstwo, wobrońeni m schtjeno ha fchulffe
z o n i na tejsamej twerdjizne sejdzi, na fotrejz bjecjt pofabu naftawane. Tam hbjej mosazne
nebe kardinal P akk a , ton swawne wöjwar za jnarno fh jora Karla I V . pjedstaromestfkim torczerfwinsku swobodu pjecziwo potwoczeńam khej- mom kamentnoho mojia k neb» fo wupinawa,
zora Napoleona — tön towarsch ha pjecjel Bamza ftejcfche reftor M a g n i s i k u s zewschimi fcht rjoPiusa V I I . , kotrohoz mözesche ton teborn wschoho- mi fafultetarai ha powita tu arczebiskopa hako feńcj»
möczne Napoleon Hätz bo smercje pjezczihacz hale leřa ftareje universite. Dale bzechu netf pzez
iilde pjewinecz. Zlö bo so bale pzi tem z nowl- möst na mawu ftronu bo czerkwe sw. Mikwaschoho tjafa tej nebopomniw na pjezcjehana ha fcha. Jow b fche czewo praffe, ha wulka mno»
fieprarobu brarnborffeje wöfchnoscze pzecziwo czerk- hofcz wonkamnoh buchomnstwa zhromabjena. Kar­
winfflm predkstojecjeřam, wofobńe kolnanskomu ha dinal bo czerkwe stupiwschi froćfchesche tu rneltja»
poznanskomu, fctrejj böfchtaj z wöjffom pod zaki- czu boju nifchu. Hätz dotal b sche wön we
torn kanonow na twerbjiznu webjenej. Hale zto wozu jew, n tf Pak z czerkwe pjischebschi, djesche
wöfchnosczi to pomhasche? Nitzo!
peschi po fchporarskej Hase na hröd bo czerkwe
Z F r a n c z o w sk c j. P jebseba Napoleon jo nasw. Wita.
Czewo zhromabzene duchomnstwo,
swojim puczwanu wfchubjomrene z wulkej tzefczu bifkop Litomericzki faj tez Kralo-Hrabeczki ha wulpowitane^ wsche pröczwana jornu napzecziwnej fa mnohoscz prelatow bzefche prebe karbinala,
strone bechu czele podarmo.
toho ruft« wfchitcze wosobnischi zastojnicze, pro-
243
fcforoio wösokeje schule, mestzanfka raba h. t. b. hbq jiin tez neschto mawo fobubzeliniö, wot přeNa hrobze pak pzeb czerkwinemi buřcmt stejeschebawfchoh ziwena toholej nnvoboh w rcha.
tzroba generalow ha wöfchich khezorskich zastojBebrich werch Schwarzenberg, wöjwobaKrumnifow, zo döchu tuhlej nowornö werchej fwoje lowffi, karbinal-arczebiskop prafki, tseczi seit
pokwoneno tzinili. Minister Leo Thun befche wercha Josefa krumlowfkoho kneza, narobzi fo wo
z Wibna pzijew k powitanu farbtnala. Japofch-^ Wibne 6. nov. 1809. Swoju macj wen zahe
towfki nunczius wo Wibne be hako römski wot- ha jara zrubüe zhubi. Wo letzt 1810 pzi
pöfwancz postawene, zobo nowom arczebistopej pzi- fivafu khczora Napoleona z bzowku rafuffoh fh »
sahu wotewzaw. Hnebom Hätz wschitcze buchom- zora Francza, wotpali fo jene tauüeno, w» fo»
ni na fwoje mesta fo pobali bechu, zapotza fo tremz fivafni hofezo rejwachu; — wo nahwoin wöhnu
boza mfcha, pzi kotrez fo řane A v e Maria, wot macz nafchoh wercha Schwarczeubcrka fo zpali,
Mebelsfohn - Bartholby fpewasche. Na to farbi» botet; wot fura pobufchena, so nebe won namnal k wowtařej pzistupi, hbzez na najwöschim facz mohwa. Na to bo jomu fotra joho nana
ffhobjeitfu japofchtowski nunczius stejesche. Kar-- za macz postawena, kotruz tez werch Bebrich
btnal poklafnewschi ha ruku na wutrobu powo- lak bowho Hätz ziwa 6e ze ftnowsfej lubofczu
ziwfchi, pschisahafche postawenu pzisahu, natzoz lubowasche. Wotczebnenc jo won z bzetom wo
jomu nunczius Pallium^) poba. Kmbmal na Widne, z bzelow wo Krumlowe, hbzez jo tez hafmoj arczebiskcpfki tron fo febnewfcht, pziposwu- fo hollzecz beie tzeffi nawuknew. Z wopredfa
chafche wacjonffej retzi praskoho domprobsta, ha jo wo Wibne prawa schtubowaw, bofelz chczefche
wotmoji tez na tusamu z frötfimi swowami. wo politifkich fwuzbach fwojoin frajej swuzicz.
Beztem jo so n tkoj „ T e Deurn" fpöwasche, pzi- Za feto paf hizno pzewobroczi won fwoje wotstupichu pzitomni biskopojo ha wokoschachu swo- niofleńo, ha wuzwoli fcbi bitchrtone staw, bzefche
joh nowoh tvercha, bruze biichomnt pak jomu bo Solitohrobu (Salzburg) ha schtubowasche tarn
ruku hubiczkwajo fivoju pofwuschnoscz flubichu. na fafulcje theologiffej.
3 lern fkönczi fo czerkwina fwawnoscz. KarbiW o l cze 1833 bćfta wön fwecziznu wot
nal wot buchownech ba sw tnech zaftojnikow pje»
netzifcho Lineczfoho biskopa Zieglera. Na to be-wobzette, bj fche z czerkwe ha wotjebze bo fwojoh
fche won fooporator wo ©olnohrobje, po tfoch
hrobu. Wokow schtcrjoch popowbńu de wulka
letach paf bo won za folnohröbffoh arczebisfopa
hoscziua.
wufwolene wo lccze 1836. Joho najwaznifche
Wulka mnohoscz zhromabzenoh lubu, kiz 6ebzewo besche itčtf, bobre zřabowaiio, ha tzaste
fche pzischwa, fwojoh nowoh czerkwinskoh wercha
wopölwano fwojeje btoqefe, wosobne paf pobpowitac;, bcpokaze nam zjawne, fajfu waznofcz
pcraiio fhubech, fotrechz won fforo fözbe bzen k
czewo woboblerstwo tomulej mujej ha joho zafebi pufchczefche. W lecze 1 8 4 1 bzefche bo Ro­
ftojnstwu pzipisuje. Ha zawerno czezke bzewo
ma, pzi fotrejz pzileznofczi wön 1842 wot ba*
jo na joho htjcjen mroobe ramena powozene
muza Rehořa X V I , za farbtnala wuzwolene bo.
(tron ju'jo starschi Hätz 4 1 l t) tola powschitW o leczt 1848 besehe wön wo Wibne
fomna Ha kruta bow rnoscz, fotraj joho tube porufte
Hätz revuluczija wupukne.
Pzeb swatfaroita, bubze jomu czezke bzewo polozicz.
mi
toho
leta,
bzerzesche
wön
prent
frotj radu
Nafchtm tzitarjam fnabz nelubo üebubze,
ze fwojiin buchownstworn. Na to besche wön
pzebseba nemskich bisfopow wo Würczburku zhro*) To jo djel arczebiskopfkej brafie, fcej kotrvhvj
wön jane wajne czerkwine sivuzbö swojvh zastoüstwa mabjenech, tosamo zastojnstwo mejefche wön na
biskopsfej zhromabzizne bo Wibna powowanej, ja
zastacj ftemrijf.
244
tzoz mot khözora Francza Josefa z wulkim kzizom buscha namafama ttcio, kiz bo nam tuton swedzen toopifaw ha pziposwawa.
tabu sw. Schczepana potzesczene bo.
Solnohrob ma po nim n fotre rane wopoinSejmske p owescz e. Pitńa fomora jo
nif, najbole Pak jo w n ze fivojej bobrocziwofczu wot ministerstwa wubate zbezkarski zakon z wetscha
wschitke wulrobu bobmv.
za pra»ve zpöznawa, tak tez nowe czizczowe zakon.
Po smerczi praskoho arczebiskupa bo wen Tez de wot neje profefar Tuch, zapöswancz
bo Prahi powowane. Towho Pak wotlakwafche lipskeje universttete pzijate. Joho wölbe bla U
so pzijecza toholej welewazno mesta, wosobne t c universitetski feitat bo bweju bzelbow rozpanew,
hodla, jo bo pvtom berbaw wopuschczicz swvju bo jenej, kizchczeschena n tftfcht sejm wuzwolicz
botatnu bioczesu, kotraz jomu jara luba so. ha bo bniheje, kiz to nechasche. Tuta Poslena
Won wo wosobnem bopisu na sw. wotcza bzelba, bo kottejz 2 1 prosesarow swuscha, jo netbamuza Piusa I X . joho wo rabu proschesche. koj wot ministerstwa toho bla ze feitata, to rcka:
Po bowhün tjafit, dokelz bamuz z Roma nc- z toho zastojnfhva, kotiez universitet zastupuje,
mera bla czcknecz berbesche, wotmowi jomu Pius wupokazana; wo fumzbt Hafo wutzero smebza
I X . zo bo tola biskopski stow sw. Wojczecha w pak bale wostacz. Wone reka zochczejbza cjt»
Praze nastupiw. Nclk won so dlehe nekonibzesche famt swoje swuzbo wotebacz ha Lipsk wopuschczicz.
ha moiienu swoju pobwölnoscz k pzijcczu nowoho Druha komora jo powöjchene ftempel za dobre
zastonstwa, ha bubze netk kaz so nabzijeinu bo« zpöznawa ha wurabzuje netkoj wotwazuwano
bre wobziczer naschoho boieho wopufchczenoho wiczeznech (lenskich) peneS.
biökopfiwa. —
Ze S a c h s k e j e . Z Bubeschina. Weste
P i t s c h , kiz z wutzerom P o h l e z ftiija ejefne,
Ze «erbow.
jo iv Hamluirlu popaiiene, wröczo pziwebzene,
netk bo jastwa sabzene. Won bc hizon na precz3 K l ö z t e r a 15. awgusta. Dzencz be za
pucz bo Ameriki pzihotuwane, inesto na czowme naS ha itafchu czewu wokownoftz dzcn wefowof«
hizon zapwaczene, harz joho nenadzicze jatoho cze ha rabofqe, bokelz joho fratowffa majestoftz,
wzachu. Pzez nvho fu netk tez nekotsi bruze bo nasch lubwane kral B e b r i c h A w g « st pzi
khetreje huskoscze pzischli, bokclz fu jomu p;i cje-- swojtm puczwanu pzez Wuziczu tez naS wopota
kann pomoczni l'öli.
ha pzez .fwoju pzitomnoscz potzesczi ha zweZanbzene ztwörtk rano wopuschczi murerfti feli.
Hizon >vot jenej fem zromabzuwachu
nujtei S e j v l e r mesto ha kraj ha ewropisku fo na nuczkownem klözterskim bwore wfchicze
jentu. Won wuczehne z qetvoj swojbu bo Ameriki. nifchi ha wöschi zastojnicze,
kaz tez f tomu
3 Drezbzan. Nasch kral jo fo wot swo- pzeproscheni wofabni prebkstojiezero wotownofcze
joho puczwcma pzez Wuziczu strowe ha czerstwo ha wele stow bruhich Serbow z nascheju ha z
bo Ptlniqa wrocziw, ha bubze wesczi so hizczen wokown ch wsow, zo bochu tube swojoho krajnoho
bowho zweselicz na luboscji, kotruz wschubzom pola nana ivolabali ha powitali. Kn. Francz R i e »
was namka. M o Serbja tnbe smo jara czipni, b e i bo jomu na konu Hätz bo Batzona napzekak fu naschi serbscze bratsja w Krostzicze ha Kloz« czo pösuwane. Hako fo kral pziblizefche, zatfeli
tere naschoho krajnoho wotcza tzesczowne powitali, fo nt'fotre krötz ha wschitke zwone zwonachu.
dvkelz nam zanbzena Jutnitzka zpomiiesche, zo joho Tak pzijebze kral Hätz bo bwora, ha börze zanepucz pzez tarn webze.
sechmo jomu möcznu, tsikrötznu S w a w u , tak
P z i z p o m n e n o . Rebakcziji jara zel tzini, zo cziwo dwor klintjefche. N a to bo wön wot
io so wo czewech Khwftziczach anicz jentzka ziwa kn. sindikusa Domscha z krötkimi swowami po-
witane; na tzvz tcj frat motmoji ha swöj dzak hola, tjesni hofcjo! nasch fttej fottjtmu' na nad
ja tu tjefcj ha luboscz wupraji, fiz fu jomu Serwöwa,
ina doma w pincze Ijornu fruwu, f i j
bja lüde wopokazali. Nctk poda so »von z fit.
haljruntj jfnoj na jenem bofu dejt, tola tejfo
Probstom ha z druhimi duchownciiii do fonventa.
Ienoz frotfi tzas so tude zadzerza. Rehdze za jomu nabejt, zo mözc wcn welc hoscjt wobstapow hodzine wustupi wön zase, ha bö pzi ivu» racj. Tohodla fnez forljmar pros , zo böchmö
stupenu ha wotjcdzei'in wot nas zase z möcznej joho wopötali, zo chcze wön wot swojcje tzorneje
swawu postrvwene, ha nasche routrcbne zbozo- fruwe nas wschiikjch wobbjelicj, nasecjicj ha zwepzecza joho pzcwodzachu.
fdicj."
Na wozu ividzachmö tez vane wencz wot jita
T u so wfcho do korijme hnacz pvtzne, dzez
pzencze, wowsa, jelzmena ha wschelafich fwetfow
wite, wo fotremz bechu ze serbskimi pismifami tute wotroscjena, röefna mwoboscj hijom bawno tjafa,
swowa zpisane: N a scho ni u l u b w a n o m u k r a-hfltj fkoro hercze mpjinbu. Retf haften kucharki,
l e j h a f o w o p o f a s t w o serbskeje swere.—
brazka ha bruze fwujownicze z bemaezej tjelebju
K.
wobebuja, fwasaro paf fo tv fortjme pveseluja Hätz
3 K u l o w a . Na dzen swateje Marije do
bo rańa.
nebes wzacza jo tvulfi swedzen wo naschich serbDej swönczo bawno wosofo na »etil swecjt,
skich czerfwach. Tez pola nas so na tem dnu
bo^e swuzbö z frasnosczu zapotzneja ha wschitfe ha Jo'nffc wsche fortjmu wopujcziwo fu, zo böchu
Mine so napinaja, zo bö krasne dofonane bow. po nocznem iveselu wotpotjnewo, habo w fwojich
Predwano jo rene po starem waschfiu po swatem bomach rausche bjewo wobstarawo, ha tjelebji na
zczeiiu wo bozej wschi. Hale dez wopor pzinbze,
bjcfi potrebne Weeze wubjöliwo, ha samt mujotvc
dha so fözde prascha: tzohodla Nemcze prede
Serbow f woporej du, dez jo Serbow tola taf fo to fortjme uaharroati fu: zhromabja so wfchitjara t'velc ha tamnech taf mawo? Wosobne mi cz , fotr mj fo hijcjen jortwaej chcze. Zaspani
zel tzinesche ha ze selzojtemaj wotzomaj fem pzi- ha wot zafpattech herczow pjewvbjeni bu, zo bö«
laduwaw, zo jeden, hewaf snadz najhorliwschi chu sufoba wopötali, f i j fnabj na kwafu nebe,
Serb w Kulowe z Nemczami f woporej dz sche. habo jenoho fwasara, f i j be zahe jich towarstwu
Möj pzeczelo, za tajkoho Serba qe nemejach, fiz cjefnew, fözde ina faran Pirna w rucze — Koni
nechasch zc Serbami dzerzecz wo bozini dorne, fiz
jon menuja Pojortńe j f o r n u — ha zejrawe z
s Nemcz, tej se swatzne (faj prawa: nemski)
zhotuwane. Potajkim te nitzo wacze ńejs , hafo nim wösche wowe; juskajo ha spewajo; taf zjena fij pöjsnena sufna, fctruj w t tarn ha fem n<ho broora bo bruhoh cjahaju. W fvjdem bo­
tzumpe. J a cji, möj . . . . tu bcbru radu dam: cke porejwaja fhwilfu z bomaczemi holczami ha
wostan Serb! prawe swerne Serb, pzi wsch ch wuwcbu wschelake schibawstwa; Hofposa pzinese
pzileznosczach jenajki! —
***
tej nejto f pjifusnmu, zo böchu so mucjni Hofcjo
wokzewili, Ha potom fo zase bale pujcja. Tak to
S w o w a n s k e narobne waschna.
traje Hätz k powdnu, Wofow bwanacjich fo ro«
(Dalewedzeno.)
zendu, zo böchu trochu pofpali, bonij brazka k
Ra to bezi brazka ze jstwe, rabne wonfa jcjep» fn bańu fazaej nepjinbje, jtoj fo Haffen popowdnu
fu drewa, wcćcji fo, prasne z nej do wercha na wofow bwej stane. Brazfa po bomach dze ha
radu, ha wotva pji tem z möcznein wofom: „Hola taflen pfcheprofchnje:
246
„Wajeni hosczo! Newesczinej starschej mejefchtnj wilku radoscz, so seze so za nej nehanbuwali.
Haie jej dzescji kwerwanu pjewobjeli, ha pji tzorawschim wobedze so zejschli.
Wonaj chczetaj
waS tej bjenfa prosecj, zo bözcze f fit bańu k nim
pjischli, ha jei bjowtzilzku z mwob m mujom bo
jcje pjichobnoho bomu pjewobjeli. To wonaj z
westoscju wot waS wottjakujetaj, ha zwostanetaj
warn za tuhlej fjesczijansf» luboscj wetjne bja»
fomttaj, pzislubitaj warn tej, bej bubje fo f tomu
pjilejnvscj posficjicj, wscho po möjnosczi wot»
tunacj."
To holitzowe tzowo je
Haj renfche, jasnische, habeha
Hätz b roe, zibjane.
P j i siiebanu so jane toofoßne waschna nenn»
mafaja. Kawbone, petjen ha tefancje pjinbu na
blido. — Pohontjowe ze sn bańom fhwataju,
To holitzowe litzko je,
Haj renfche tzerwene
Hätz roze zaronske.
Ztoha so möbri nazbala
Kaz tnobra lilija
Kaz nezapomnitzfa.
To holitzezcne wötzfo je
H a j lei'tfche, jasnische,
Hätz nebjo nal tne.
Zto tzerwcni so nazbala
Kaz zera wot rańa,
Kaz roja pnrpurska.
zo böchu woze pjihotowali, ha hoscjom boroho
na so tjafacj ńeball.
BZ jenem ffcfu pjijedje
wöz ze jteřomt fonitni, wot nawojenje wuzwolene, bo kwasnohv broora, zo b6 itewejhi k naroo«
jent bomoj botvez. Zteri mwobe foite, stajneje
darbe, bjlröe fo znoschujo ttefcjerplifoe zerftu fo»
paja, ha spöschiive wuscht noftajeja, tak khetse,
halj jcjebotacze husle ha brutjäte bubfi zaflintja.
Jthomote ha wsch teriteńe na ntch fu reite wu-
H a tehlej rane barbe tsi
Main lubo pze wsch mi
Te noschu tvutrobi.
Te nofe moje holitzo
H a we tech horbzi so
Tez nasche Serdowstwo!
Z b e r k i.
tjifcjene, ha z« jomtemi mofaznemi puflemi czele
* Wo nafchim wötezne'm fraju jo n tf tez
kaz pofete. Na tootoe pji huzbje maja tjertvene fholera wubmwa, ha to fh tře feine. Menujcze
bancjtft, ha frujft tjetwenoho, řet'te murezanoho wo Lipsku, Mischne, P i r n e . W o rtidnech
horach paf hizczen nicz. W o bramb. frajach
pwattl fu pob mofazne pufle pobt fńene.
toona wosobne w M a g d e b u r f n , ha T u r g a ^
(Pzichobne bale.)
we, mene wo W r a c z l a w e zakhabza.
Trojake darbe.
(WoS: Stoji ta woda leto tarn.)
Ztoha fo bell nazbala
Kaz b wa lilija — hab ha
Kaz jasna rojttzfa?
* 9Za 12. awg. bochu wo mefcze H a a g
te rane frafne wobrase (swetzatfa) lieboho frala
Wilhelm« I I . wot Hollanda na pzeschesadinwano
pzebawane, fotrech pwaczizna jo na 7 rnilionom
schesnakow. Ncfotre sweeza pak böchu tez ze
1 4 0 0 0 toleremi zapwaczene.
_ * Kaf rnoja Amerifanaro vzecz, zhonich wonbano. Jeben menujcze pöwebasche, fak zpezne
247
tani pola nich parnik po zeleznicze jedze. Mos- fimi podanami wobfhav.zeja, möze nam zcz huItcje sebi jenoj, prawesche wön, h.ilz ja wönbaiio wacze zrudne podawk wobsw btsicz fotrez so nedo Philadelphija jcbzech, pötne wedziczer parnika, bawno wo Bosnisfej podaw jo. Na dzen sw.
zo jv kruch mosta romadu panewo, pzez fotrez Trojtcz jedzesche pop Jovo z Banalufi (to je
wen berbi. Zastacz nebe wacze mözno. Zto wetsche m fto w tatimej swowansfej frajme) bo
trort tjini; wön parnik do zkoka zaczeri, taf zo menschoho mstatzfa, zo bö tarn boze swuzbö wobwo^e leczechu faz bwosf ha wo prawdze straschnestaraw. Wo hnsfim hwubofim puczu zetfa jvho
l'ezdiia pod roztorhanem mcftom pzeleczachu, taf Turfa wobroiiene, fiz na noh zaschfreczi: „Lcz
zo na druhim fönczu mosta- zase f stejenu pzin- dele pope!" Pop joh prose zo bö joho tola nimo
dzcchu. Mo paf nitzo wol toho nepötnechmö puschcziw ha řefńe: „Nemözu bele, brohi Ago!
ha so inte dziwachmö, hatj pozdztscho zhonichmö, ja du do czerfwe so f Bohu modlicz." Turfa
wo fajftm fmertnem ftrasche smö poböli. — z nowa zawowa: „L z dele pope! nechczeschli zo
Tön, f t j natu tajfelej napojsnecz chczesche, ne- böch eze dele tzisn w." Zase pop joho prose:
mözesche so dodziwacz, hat; mö to za ftemöziiu„Nemözu droht ago! wschaf je jara bloczane."
Hrubö Turfa zwozi na noh swoju puschfwu
wecz wuznachmö ha so f tomu sinejachmö.
(flintu) zpuschczi ha pop wali so morwe na ze# 933 Karlowoch Warach (Karlsbad) wTzechach
mu. Turfa paf we zwöm duchu rozwoöene reffte
jo so pzed nčfetremf fwbjelemt bziwna wecz po- hijqen tafhlej f morwomu: „Nefazaw fem czi
dawa. Pzi feinem newedre d ri bwosf do jene) Pope, zo bö dele zl z? tub subzi Ali beg ha
fhetro wosofolezaczej ffjeje, dzesche wo wuhenu dele niez Mosfwa." Na to wotcza popej hwowu ha
do jenes stwö, trechi wojstwe jenoh tzwojefa (herqa) pöjsne ju na schtom pzi puczu ftejacze. TönHIej pobawf nejo snadz jenitzfi ha samlutfi, ne,
ha zj dze potorn do rodje, fotraz ze jstwu roma»
dzen wote dna maja tarn swowanscz fzescztjeno
dustorkasche;tu zaraze wön jenu fruwu, ha zhutajfe, haj hufto hizczen hörsche surowoscze wutracz.
bi so potom do zeme. Hercz paf b nazajtra Taf nejo paf jenoz w Bosnisfej, wo wsch ch sworano zase no swojirn wsch dn m blafu, menujcze wanskich frajach, hdzez Turfojo hizczen fiiezerstwo
hrajesche, faz hctoaf, fobu pzi fonczercze (tajfe maja, woni rufte taf zafhdzeja, to zhonichmö we
fotuzerte fu wo wulfich fupelach közde dzen hijon najnowschim tzasu z Bulharsfej, hdzez zatraschna
sähe rano, dze; ludzo strowu wodu pija ha potom surowoscz turfowstich zastojnifow fzesczijansfe woboblerstwo, najböle m rnech burow, do bröne zahna,
wofowfhodza). Ludzo so wschilcze jara dziwachu,
zo böchu z möcznej ruf» sami sebi prawo fhoha nemözachu so na noh nahladacj, wobhladwawali, tarn, hdzez zane prawo wacz pola wöschchu sebi tone, fotrez bische bwösf zawostajiw. noscze nepwaczi.
Bwösf be po nim bele zj w, wol wowö po schiji
ha po khribecze hat; f pleczarn ha potom be do
N a w e z k i.
zpomneneje tobje pjcz jcjenu pzerazew; hercz nebe
dale zanu boloscj zatzuw, be pak na blafu do ńe*W o t m o j e n o r e d a k c z e j en a z K n >
l o w a d ö s t a t e list.
tnocze panew. J0H0 Zona be tez wöjstwe, bczesche wo pomocz, ha po nefotre'ch minutach pzin«
Wasch list nima zane podpismo, toho dla
bje trechene zase fsebf. Hercze berbja tola dusch« fem ja wumizowane, Wam no Wasche wustajena
ni kadlojo both bej maja tajfelej spodjiwne jboja. ha poruki zjawne wotmojeno pzej Jutniljku pzi* Kak surowe Turfowe ze swojimt kzesczijans- Pöswacz.
248
Wo nalpřcfe revakcziji porulwecje, hako 66 m a>" — 6 jata prawe. Nech n fotre trubki
tvotta na Kulc-vczenow zabowa, dokclj wam tsi habo jflenqu biira ja tebjen mou trtba, ha
nevjt'le janu Juinil;ku pjipöswawa nejo. Tomu tjifivo Juiniizki jo tej zapwaejene. Hak tajcje
pak ncjo i.if, bofelj Kulowski pofowjo fojbu sobu» liidjo fu, peneje netrebawfchiin rozmetacj, jirn jfo«
tu tefiimo bvstaw faj fo swuscha. Z pofowom ba ńejo — de; pak jiin n ctoton ttejto roujitnt
sobu bo Kulowa hicj ha je kozbomu traz bo bo- pobawa, bha fein pencjk na wschcch bokach wobmu nofcq, ja tola woprawbje t'umoju, dorne je labuwaja.
tt'j rabe chczew. Ja pak böch tez to wam kluT u bobru rabu, kij mi na foncju Wafchohs
boicji rabe tjiniw, be 66 fo hobjawo, bofelj fem lista bacje: zo bo rebafczija tola posowa, fij
pjcfimfene, »o 6o potem wacze Jutnitjkow Wo Warn Jutniljsi nofć, zapwaejiwa — ja tej be»
Kulowe ha wokownofcji fo tjitmvo, Hätz fo u tf helnicj ńcmoju. gaben wot tech knezich, pjez ivftaüe. Ha rebafqtj« ma za to, zo bo to naschim trechj bobrotu lubjo na »fach Jutnttjku boßanv.ja,
Serbarn wo Bramborskej jara nntjttiie bowo, sebi to wot rebafcjije jabaw neje Ha tjohebla
äßercje mt tohobta kroble, lubö pzcczelo; ja nej- nicz? to bře tchcbla, bofclz wschieze bciv ńu'tji,
fem na Was zabow! ha mt Ncjo wscho jenak
hatj' Wo Jutiiitjkn tjitacje habi> nicz.
Jeben bnthi pontk, kij bre wot WaS nejo,
kolrez pak ini Wo wo Wafchim lifcje fobubjelicje,
nastupa pwacjifttu SuttUtjft, Druhe nomine
bostanemö za 5 nowech, Jutnitzfa pak bwaj krofchkt
pwacji, taftcj ludzo retja. Tej tomu tat nejo,
möj pjccjelo, bofelj Jutnitjka jenoj 5 nowech
VWacjt, ha weftji hijcjen jeni tomon, kij jo to
prajiw, nejo fchcscj bacj trebaw; bofnabno die
sebi won z cjewa hijcjen jeni janu kupiw nejo.
Atoj fcje jomu wo wotmojili: „zo bo trebaw
jenoj jun fcotj titelte na kwaS hfcj, bha bo Jutnirjfu k najtiunfchomu na dw l cje zapwacjenu
zo rebakczija ja wschu fwoju ptöcju ha wobejcznofcj nicz jenoj nt'fjo ntma, Haie tat hijcjen pc
ńese pjifabjicj berbi; — ha $o bo potajkim tola
W fcji jara wopafi bowo, ju hijcjen tcj ztem
toobcjejuwacj.
Knez J a k u b B r u l jo zase z Aftiki pifaw.
Wo pzichobnej Jutniezczc chcjemo joho list wozjewiez.
Reb.
Haflowske ferbffe burffe towarstwo zm je ńebzelu 25. awgusta z bowolnosczit wöschnoscze w
Baczone zhromab;i$mt.
R ö b e l , pjebfeba.
es* I a w ć i t k . -1ES
J a n o w c y kuleja netko p o n d ź e l u ha
s o b o t u popołnjanawinicy podBudy šinom.
Zcmdzeml S o b o t u Z i t a w Bndejchlne pwaczachu:
Woscha |
K o rc z
Rojka
Pjencvi
Jeejmm
WowS
Roch
tl.
3
! 4
j 2
, 1
!
3
s
Jttfcha
|
^čřcbjna
P w a c zizna.
Korcz
nsl. 1 tl. Nfl.
tl.
Nfl.
5
•2 25
3
Woka
•20
12|
4
2*
4
Jahwe
1 25
27*
1
Hebufchka
1 121
17 i
15
1
Berne
5
2 27 3
3
K . butre
—
Cjifchcjane pola K. B . H i k t .
Woscha |
Nischa | Srebjna
P iv aejizn ci.
tl. | nfl.
25
2
6
15
3
25
1
—
10i
tl.
2
6
3
—
nsl.
174
10
20
8}
t(.
2
6
3
—
|
!
I
1
1
:
nsl.
20
7{
174
25
10
Tziswo S S
31. dzen awgusta.
Letnik S .
JutnihKa.
•SSO.
W u d a w a r e j
J a k u b K u e a n k ha M i c h a l C y ž .
Swetne podawki.
sche so ta wecz taf zwa bocj, börze pak pzmesechu
wöbznicze
ftkere ze swojich wobzi, ha potzachu
Ze S a k f f e j . Ltpsk. 21. arogitfta popowz
nimi
na
swojich pjeqiwnifow biq, wot kotrechz
dnu wokow lsjoch Pzindze nekajki wmobe tzwowek
tez
schtero
cjejcze
raheni böchu, jednouiu io ze
k westvm pjefupczej z mmom Meiß ha' proschesche
seferu
ruka
woirubnena.
P o fhwili wot Drezjoho wo nekajki dar. Dofelz pak be Reiß hizno
dzan
pozadani
wojacze
pzindzechu,
Ftj wscho zase
prede tvmsamom mwodom tzwowekej dwöjcze pe­
zmerwachu.
neze dariw, nechasche jomu nelkoj nitzo dacz.
W o L u b j u besche 21. awgusta wulka zhro«
Na te wuczeze tön profcfyer wopisino ze zafa, pzemadjizna
evangelsfich duchomnech, pjedseda besche
poda je pzefupczej Neißej z tej pröstwu zo bö
duchomne
Möhna z Bukecz.
je pzetzüaw. Beztcm Hätz tamön tzitasche, wuZ e Z i t a w ö . Pzi swojim nedawschim puczczeze tönhlej mawu seferfu ze zafa ha beri znej
kiieza Neißa nekotre raz pzez hwowu. Na joho wann po hornej Wuzicze besche nasch fral tej
wopomocz wowano pziblizowachu so ludzo, mwode Zitaire poboiv, 12. awgusta, rune hatj so tarn
zwösnif pak czefne, bez to zo bö swoje rubezneleine batronowo tseleno zapotza; fral fam tej tfł
wotpohladano wuwed, wön jo hizno popadnene frötz sobu tseli. K wopomnequ toholej diia zawoftaji Joho Majestoscj tfelevffom towarstw»
ha sudnistwe pzcpodat .
Z Drezdzan. Kaz joftvöschecz, da su so droht M o m e pochar (Pokal) ha schescz slebome'ch
w Bartine nckolsi pzefupcze zienoqili zo zane wziczow, fotrej Weeze fral pola jednoh tudornnoh
wukrajne paperane peneze wacze bracz nochczedza. zwotnifara sam ivubraw be. Pochar wostane
Tola jo Hätz total neweste Hätz to tej root na» hako weizne wopontnecjo, zamozeno cz woho tofchich paperanech penez Pwaczi, bö tej tziscze bez warstwa. Tst wjicze böchu tsjom lituschirn fralam
wschej pziizine böwo, dokelz w Drezdzanach kaz wo ts lenu bäte, bwv paf temaj dw rnaj mesch»
tez wo Ltpsk» kralowsfa pokwadnicza wobsteji, kiz cjancmaj, f t j po tamnemi tfjomi najlipe tselawoj
közde tzas na pojadano paperane sakske peneze staj. Sch sta wjicza paf wostane hafo meto za
ze tl borom wotmeiia. —
W nocze wot 25. boböczo wo tfeleńu, ftj so börze wotbzerzecz bubze
f 26. toho mesacza besche so w Blazecze (Blase-- k tjesqi fralowsfoh wopötana. Dale bubze so
nutz) pola Drezdzan rofocjeno pozbehimvo bez tez wot leta 1 8 5 1 fözde leto na narobn m dnu
wojakami ha tzeskimi wöbznifami (Schiffer), kolsiz naschoh frala tseleno bierjvq, hdzez tjefne meto
so pji rejach zwabzili bechu. Zwopredka nczda- fieberna wzicza bubje.
250
Z P u c z k o w a p o l a B i s k o p i c z . 22. awg.
mamo toholej strafchnoh höscza zase wo swojich
Dzensischi bzcn be za tudomnu wokownoscz jara murach. Hätz botal dre hizcze jich wele wumrewo
rane. Prencz Albert besche inenujcze ze 4. ba- nej, tola jo tak survwa, zo wo najkrötczischim
taillonom z Budeschina wuczahnew, zo bö tube tzasu közdvh mori kiz na im zkhorew jo. —
11. bataillon trechiw, Wokow 11 pzinbzesch- Najnowsche bopise prawa, zo Brambortzeno swojc
toj woboj dzelbe pola dclnoh Puczkowa hromabu, zjenoczeno (Union) zakhowacz chczcdza, hatzrunu
ha prcnczej wesowo „Hurrah" wowaschtaj. Wo- zkoro wschitke prebe z nimi zjenoczene kraje so
jacze bo kowa so zestupachu, prencz z wöschimi wotlakuju.
wo srebza powebasche pzeczelne Pak z wojakami
3 Kassel a zhonimö zo jo hessenski sejm na
pak z wöschimi, wscho so weselesche ha na mute* 22. awg. powowane. Wetschina jo bemokratiska
ne straschne tzasc so bopomni, wscho so zjenosczi, ha bubze fo netk pokazacz, kajke puqe jo sebi
zo bö lubwaiicnm prcnczej fretft tzas joho pje- wona n'iizwoliwa. General Haynaw jo so tube
böwana tube tak beře hat; mojito porenschiwo. swojiin krajanam pofazaw. Nckotrem pzcczelam ńeZ S i l beschirm, 28. awg. Tzensa besche m ra be so tez rabziwo, tzrobu lubzi wvkow wetzora
tube rane swebzcn za fchnlskii rnwoboscz. Pzi- zehnacz, kiz moste tnejachu nekajkn kotzinu (Katzen­
powbiiu wokow jencj böchu bzeczi ze wschech mvf< musik) ivuwescz. Hätz pak f boniej generola
tzanskich evangelskich wutzernow hromabze z hubzbu Haynawa pzischebschi, tube wojakow wo tzröbach
na tselernu won webzene,. tarn so na wschelake khobzicz widzachu, zczeze közbe rubischko ze zaka
waschno zweselachu. Po Heczich pzinbze prencz tekne je pob nös ha sabzi kwobuk hwubscho bezAlbcrt z nefotmm wojerskimi wöschimi won, wc- wotzi, ha czenesche m n'te bom. Haynaw jo swoj
dzene wot kneza Dv. Kiina, ha khobzesche po cze- pucz do Jandzctskej ha Franczowskej najtupiw.
woj tselerni wot jenej tzröbe bzeczi k bruhej. Wulka
W o Franksorcze jo so tehlej bne wulka
mnohoscz lubu, ftz joho na közdej krotzeli sczehu- zhromadzizna wotbzerzawa. Knej bechu wotpöwasche, zjawne wozjcwi, kajkn luboscz prencz Albert swani ze wschech könczow fivcfa pjifchli z tem
wo temhlej krötkim tzasu swojoho pzeböwana w wotpohladanom, zo bochu wowschech krajach na
Bubeschine sebi naboböw jo. Schkoba zo rozne to dz wali, zo bö közba pzekora, wöschnosczow ha
wet ha tzorne, beschcz rozacze inrötzele, rane swe- lubow dez sobu, bez wschej wöjne fo zineriwa ha
IVitjebnaiua, ha zo böchu netzifche wulke wöjfka
bzen bo tzafa zköntzichu.
29. a w g u f t a .
Dzensa wetzor bubefchin- cwropiskich krajvw rozpuschczene böwo; swoje
scze meschtzeiio prenczej Albertej k tzesczi wulki wotpohlabaiiachczetehlej towarstwo mera wuwescz
bal bzerza, zo böchu jomu pzeb joho wotjebzenom pzez bobre rozwiitzeno lubti, ha pzez ftajnc pji»
do Lipska, kiz na 1. sept. poftawcne jo, hizczen fporeiio nowöch sobiistawow.
junkrötz swoju luboscz wopokazali, kiz wön sebi
3 SBibna fo pische, zo Ruska, Franczow»
wo pownej mcre wo közbej wutrobe naboböw jo. ffa ha Jenbzelska tm jebnej ha Rakuska ha PruTez mo Serba joho lubujemö ha tzefczimö ha sfa na bruhej ftroiie, fchlefwik-holftejnfke nalezz wulkim bjafom fpominamö na pröczwana, kiz noscze zrabowaczchczebza. — General Haynaw
na nawukneiio nascheje reize nawozowaw j o ; to jo wo Wuherskej tii ua wschitkich tech napisacz
jenitzke wobzamjemö zo joho dlche bez sobu zbzer- daw, kiz wot Mabzarow wo wö/nskim tzasu
zecz nemözemö, krucze fo nabzijo zo won tez zkönczwani su, dokelz mabzarfke sube jich k smer«
zdalene wot naS, fwernech Serbow zaböcz nebudze, czi wotfubzili bechu. Na tajke waschno zabitcch
jo pzez pombra fta, pzitechlej pak nejsu fobiilitzeni
prawiinö jomu wutrobne „Bozeme."
3 Barlina. Nadzija, zo kholera nas tön czi, kotsiz wo flowakftim dzele wuherskej zeme
krötz domapötacz nebubze, nejo so dopelniwa. Mözabiczi böchu, kotrechz pak wesczi mawo nej, bo*
25-1
kelz Madzarojo rune pzecziwo Slowakam jara
B e l g i s k a jo pzez Wulfe zliwfi jara czezcze
zakhadzachu.
potrechena. Po ezewöm fraju bechu reft wuftu»
3 P r a h i. Nasch nowö Kardinal Arcze- piwo, ha bescho wscho pobmurene; tola jo netbiskop Werch Schwarzenberg jo naschomu mestu foj wulfa woba sforo wschudzom zase wotbeza100,000 schesnakow dariw z tem postaweiiom, w a : schfoda pdf, pzez tajfe liezbozo nastata jo
$o böchu so tehlej peneze k polözeiiu khudech mesch- jara wilfa.
tzanow, domaczech ha druhich khudech nawozwali.
3 P e t e r s b u r f a so pische, zo jo raffe
Z T u r i n a jo swöscheez, zo nepzezjenoscz wöjsfo porutznoscz döstawo wo scherokosczi 5 0
tamnehe wöschnoscze z japoschtowskim stowom na mili f pruskim mezam czahnecz. Pzitzina ha wotmerne waschno wujebnana budze, ha faz so pra- pohladano pzi tom jo neznate. Wo MoSfawe
rot, jo k tomu wotpohladanu wosebe wotpöswancz 15. awgusta nahte woheii wudere ha potza so
turinski bo Roma pöswane. Zardinska wösch- börze, wot wulfej tzopwote rozsuschenech twařenoscz chcze frucze pzi tem wostacz zo böchu za- nach na tsjoch Hasach palicz, tola hizezen bö woforte, wot ministra Sikarbi wubate, kiz czewo tieft zwulfej pröczu poduschene, tat zo so pödla nenemer zbubzichu, wo Rome za bobre zpöznate totrech mmschich twareni neje wacz Hätz wosom
böwo. Wot Roma jo Franczowska hako zjeb- wulfich bomow zpaliwo.
3 J a n b z e l s f e j . Janbzelsfe wobze su funawacze subnik pozabana, Hätz zarbinska bo toh
pu
Malta
wopuschcziwo, ha kaz jo swöschecz pzizwoli, nejo hizezen znate.
Z F r a n c z o w s f e j nam nemsfe nowine plahuja bo pownöcznoh (nemskoh) mora, so bö­
jara wele pisaja, wot Louis Napoleonowo pu- chu so jow bez ftanczowfkimi ha ruskimt wobzeczowana. Kaz jo swöschecz, nejo so jomu wschu- mi postawiwo, zo böchu tehlej blize hromabu
bzom jara befe schwo. Wo mestatzfu Mont- pzincz nemöhwo. Potem zba so zo so Janbzeltzedarb tzafafche wön wozu sedzo, döz kone pze- no blizschoh zjenoczena Rusow ha Franczowzow
pzehncne nebechu. Czewa tzröda lubti twötzesche wo banskich ha holstejnskich naleznosczach boja. —
so wokow woza ha wowasche swoje straschne:
„nech zije republifa!" Louis Napoleon so posmechwasche hale newotmowi nitzo. Zdobom skotzi
Z e Serbow.
prebfu nawöz jeden selne towste wöschk narodnej
3 Khröstzicz.
Dofelz tez Drezbzanscze
wobrone, wopzimne z möcznej rufu Napoleonssebi na nas hubu brejvt, bha chczu, tat wele Hätz
woj rueze ha zawowa: „nech zije bemofratisfa
wem, wot Kralowo puczuwana pzez Krösczicze
republifa," ha nepuschczi joho prebe, böz Napoleon
pöjebacz. 15. awg. pzipowbnu be so wulfa hatez zawowaw nebe: „haj möj Pzeczelo nech zije
ra pola naS zebrawa, dofelz rekasche, zo budze
bemofratisfa republifa." Tez wo mescze Besan901t so jomu zrubfte bzesche: jow bescho so zbo-kral pzez Khrösczicze pzijecz. To besche wesovom wofow joho woza 10 habo 12 tawsenb woscz, ha fozde be smöslene, frala lube potzeslubzi zhromabziwo, zestorkachu wojafow nabof, czuwacz. Tohodla so tez lud z tzasom stedz wse
ha twötzachu so f Napoleonej, bez pzestacza wo- hromadu zkhadzuwasche. Tzesne wrota böchu speschne stajene. Holczki kwetfi hromadu noschachu
wajo: „nech zije republifa," föne; woblezenskoh
stawu," ha toho rutia. Jenoz z wulfej pröczu ha wijachu wencze. Hörnichecz Michaw pak
rabji so jomu ha joho sczehuwaram z tejehlej swoju battiu*) hromadu wöjesche, zo bö czewo
tzröbe so wuboböcz.
Wo Strassburfu pak bo
jara swawiie ze zwoneiiom ha tseleiiom powitane
— pv pziporutzenu wojersfoh toofehoho.
*) $ a n b a menuju fo nekotrech krajach wojerscze
hercze.
252
pzihotuwano znej dospownoscziw. Sama serbska chu, tola tej nćfotft iiamafachu, fotltj zaswuja,
fhoroj nebö zaböta hale derbesche won kralet swojoho nepjistojnoho zabjerjena bla tube zjawne
k tzesczi. Tak pzihotuwani wottzakuwachu netko fhostani bo'cj. K tem pjiswuscha wosobiie jeden
Khrösczeno swojoho frala. Tola hafo tönsaine
hole; ze Sernan, fotrćj wacze fiötj zafobu zwö­
tu hizcze dwemai nebe, ha netf so k neschporej
lf ein wosom wowasche: „Wird's denn ne bale
zwonesche, dha be nekottezkuliz zrudne, zo frala
wohladac; nebudze. Kral paf pzijedze, ruńe ha« ongihn?" Won tech lubzi mijterowacj ńciřebafo lubjo wotneschpora djechu. Zewschimi zwo- sche, rooni jno samt wtbja, jto maju tjinicj ha
nami so z dobom zwonesche; duchomni, f i j joho hde maju zapotzeez. Tajkomu Do f rabjemt boroo,
pzede wsu wottzafuwachu, postrowichu frala, ha zo bo brüht ftotj rabschischo boma wostaw, hat}
hdez tonfatno netko bo ws pzijedze, hdzez be sozo tajftm towarstwe lubjom pohorschf batbe ha
lud zhromadziw, dasche Kral czele pomawu jedz.
Scrbam hanbu fjtni! Dale besche tarn weste
Hnevom bo fralei wot lubu möczna swawa wu->
nesena; 6 herczow, wschitcze na serbsfe huste, za- muj wulfim fojuf.te pziihow; dofelj paf jomu
pisfachu nclko wesowu serbsku jtutzku. Koklicz potom fh tro horezo böcj potja, tak fo jvn wusle«
Hanna sczelesche fnu'tfi Prede woza, ha Lisafecz tje, ha pöjsne swvj fojuch — probe so scjdzaczei
M a r ja poda fralej bo woza w e n c z k i j be wot mivobt'j ftiejni ttimale na fhribet! Tcj potom
rofchelafeje treibe, ha bez itej nefotre kweiki na­w sczi zema bowo itejo! 916 to je tej westji jtro»
f
iv ite, ha na lion be paperka pzitefnena, hdjesch
we wuj! — Naposlebfu tu jeben hole? z K. pje»
b tehlej pismo: „Naschom w e l j e l u b u w a cze z fhanu palencza wulcze tzmesche ha jenom
n o m u f r a l e j t u w o p o f a z serbsfeje sw r , " z teini swowamt: zmiqe je z luboscju höre. bruhoin piez bawafche, fotrez potom za to fuff
Kral so nabfte dzafuwasche ha jo luboscz f sebi — fcetjefche! Pzi swojim tuotfal woteńbjeńu
wo wschitkich wutrobach zahoriw.
Homichecz cji czuzi lubzo zawestzi na pomenuwanech mu>
Michaw ze swojej band» dzewasche wesele ferbffi, bratjfow z fhwalbu zpominali üejfu.
döz fral ze wse nebö, potom paf fo bo forcjmu
§. 3 K u f o w a. Pola nas bo ńcbnnmo no«
ha jnim wschieze druze, nutz jcjeje, dzesch bo Hätz
we putznif, rezf Tzochecz zahrobe fłajane. M6
bo ivctzcra ferbffi piffane ha sp wane.
fo nabjijemo, zo bubja tcj fecbffe mcna so na
Swawa wschitfim, f i j tu tajfu
Aon wobstaracj bacz, faj so to netfoj wo wschitkich
Horliwoscj wopofazachu.
§. 3 R o j a n i a . Na sw. Martju (15. awg.) za Serbstwo zahoienech wsach jłańe!
§. Z Wojerecz. 3twörtk, 22. awg., besche
bes-ty pola iias czuza n msku swojba, fotruj nam
wo
Wojereczach zfotu hlabano (Thierschau). Zfo«
wetjor pola Schowcjicz wschelafa wobraze, wosol^ (parschone), pobawizne ze staroho zafońa, tu dre besche tarn wele, tola paf bechrno fo ht'zf.ij tfj nefotre z nowoho Hätz bo Krestusoho höre» cje wacze nabjeli; tej zranoscju tohofamoho so
ftacja wopschijo, za peneze pofazowasche.
To zczewa tzmesche, Jenoj jeben fort, nefotre zrebcze
besche nezto bobre ha wujitne, wosebe za djecji. ha nčjto (jelatoiv fo nam wosobńe zpvbobachu.
Lubji b sche so tu bojcj nohnaroo, iaf zo fu q t Tcj nefotre wubecüe iatte jawojijfi bechu tarn f
czuzi lubjo bobre zne meli. M o paf ńemćjnno wibjenu, faj tej jene jaroofńe wulfe fwino ha
jant«ltj,icj, zo fe dez temi mnohimi pjihlabvwarc- jena pjez mecu mölüzfa mwoba foza. Psetjf z
mi, fotstj so pji tein pefńe ha pjiftojńe zabzerza- p e t j i m i nohami besche tej wohladana höone!
253
cji fo'jbvho pzistojnifcho zhorwanoho Serba z
pjiswuschefche z wetscha serbskim buvam wo wo- „gun mo'rgn," z „ßtm baß" habo z „gutt obenD"
kownoscji! — Naschu febjbliwofcj cjehnechu tej postrowa! Tajke poftrotvetio tofa woprawbje
wosede na so zelezne wecz , faj fhachle (jene wot Eerbüm ńepjiftoji, ha zrubjt pobla wutrobu hör»
nid) ;a 19 toi. fu Rafetjmo bobo'li!), wschelake liwoho Serba. Czipni fmo tej, hbe bubje so
Maschine ha toho runa, fotrej bechu z licdjichow- naptfmo „Willkommen", fotrej fo na fchuli m v
fche burt namafa, bo „ B o b z c z e t u p o w t skeje zelezwo-lijame tu nuiftawene. Jara wosodne
t a n i " pzewobrotzicz! Na putjnifowo itapifma
ha frutje twarcna fefnma (zprecza) be'sche tu t f j
ha bemsfe tziswa haklej bäte zpominacz ncchamo,
wuftajena, faj hizcze nefotre brühe ratařsfe we. to >
l 6 tola „sivomu nnvöczicz" r fawo!
cze. — Kak jo nazajtra konow-j chano wupa»
netvo, wot toho jo na in jeitoj taf tbefe znate, zo
fu so zczewa jeitoj tsjo na nim wobbjelili, me< Z lista knesa dnchomnoho Zakttba Lrela.
nujcje hofcjencjac z delneje Slröje, pöstski mijtec
Knez buchowite I a k u b B r l , pnbawschi
z Wojerecz ha jeden bur z wokownofcze. Ton preni fhaproan w Rabwoiu, bjesche, faj jo beie znate,
moto böfta! Cznva wesowoscj nimale pow hobji» pjeb nejto letami bo mis jonařow (to fu buchow»
ne trajcsche.
=
n i , f i j kjescjansfu routjbu w czuz ch frajach tez
Zköt, na fotrej l'cchu Mola (pvmije) postaÄene,
§. 3 J i t r a . Wo poiitenutoanej wse nama« pohanami prebuja, habo tej tech kzescjanow wo»
fa fo hizcze jene famcfttne fwetjatko je ftarobaro« potuja, fotftj fu tarn be wschilkich czerkwow ha
nech, pobjansfich tzasow. Na jenem bofu toho» buchownech rozperfcheiu). Tutön tzescjene ferbfft
samoho namafa so KrestuS na kjizu ivisajo, ha pjecjel jo n tfoj w Asricze, foteaj zema wot
pob nim na jenej ftrone sw. Marija ha na bru« nasckeje f porońu z tarnoh bofa sřebjansfoh mořa
hej stb. Jan fteji; na bruhej ftrone f j i ja namafa (MittcllänbischeS Meer) Icji; swoje bobwo nia
so paf sw Manja hafo boloscziwa maejet, bjej wo C r a i t e , fotrej rnefto tjiscze pjt moču teji z
nia Jeznsa na kline lejjo (toscfcitfo tolej jo bo fa« wulfun morsfim pjisiawom (Seehafen). Z tutoho
riteńa wurubane). To jo khwalb ha tjefcje hob» blafa jo wön n tf hijon bruji list bo mefia pi»
ne, jo so tarn iaffe ftare fwetjatfo wo tn ře ha saw, z fotrohojchczemonefotre fruchi wozjavicz.
pofojit k wopomüecju mcftaji! Tej khwalobne jo
Soli tjasopis „ S u t n i t j f a " hizcze pjt ziweja Jelrowljanow, zo ftejfu sebi jenoj ranu no- ńu, bha ju wutrobne bain postrowicj, ha nnbjiju
wu schulu natmartli, hale zo su tej froejemu tvu« fo, zo bubu wo tutem fifcje tej nćjtojfulij pifnq,
tjeřej řanu, fhčtro w u l f u zahrobu pzipofazali, jtoj bubje so za ttu hobjecj ha so ntojim welcha niez tajki na zohrobu zpobomtte nopujf, kajkiz lubowanem Serbam w scji spofcobacj. Ja fo tej
jon tu ha tarn pjt wutjemad) bohuzel namafa n flej htjcje ftajne k nim znaju, ha bjerzu lo za
mo! Sepe paf bo hizcze so nam w Jittu lubiwo, wosobnu tjefcj, zo man, wot nich swoje jcivpjin»
hve bo'chu taut zforo wfchicze czuzomnik.i, ha bor- bjeito. Pjebewschtm chczu bjen? na bivoju irevz
iie won tej ©erb bow, w nčiuffej reizt mpeftro» spomttuj, na swoje mistjonsfe puczowana halj tu
will, hale pčfńe po stare'm serbskim wafchitu; biffop P a v y (wo naschich wosabach) visitaczcju
ha tjoj naS najbole bvli, zo tej samo schulsfe bj > bjerjesche ha sw. sennowano wiibjelesche, ha po>
tom na nćfotre waschna K a b i l o w , kolfiz Neda- bom fieru, jo jirn, tej nettcbaja wojacze bocj ha
loko wst iraS bödla. Pjichobite chczu fo ftacocj, prci'te pccj t t fit bewfchech bawfow. To fu mćf*
zo boch wam tak wcle Hätz möjno wot tech lu> cjt bobre pomocze, zo mojc tjmojef jttro bocj ha
boro powebaw, fotrej naS wo wulkej mnohosczi febt burffe fubtto narechtwacj; tola bej bejcjtf
ttepjittbje, bha cji lubjo tola po tfjoch l tach hizwobbawaja.
Moja strowoscznejo jara fruta ha wvbstajna; cje wobftiq iiemvjd, bokelj tu hewak jabe'n brüht
ja fem tej hijon tziscze zunitjene fhorojte böcz, ha stedk tiejo fo jhvicj, Hatj samo polo.
cjerptt netkoj hijon pzez leto znfobu n i q jenoj
To, jtoj fcjc mi wo nastupanii qerfibe Ha
na nohomaj, kotrejz ftej wo! feien bete najböle
schule wo Sachfenfkej pisali, jo nie jara zwefeliwo,
z tbele jetfejfamt wobmetanej ha bnthbe tej tak
ha ja b rbit pjecj böte ha böte naschoho fit. bif»
bolaczej, zo ni.oju ledom khobjtcj, hnte ja cjetpu
kopa 3. Dittricha zancjm cj ha tjefcjowacj, bofefj
tej na czewom cjeie. Na tem jo tej wulka fu«
jo tak wuberne iiuij. 336h johnttj joho proczwachota tutoho [etil jara ivele tottm, kaj tej ttefmec
no, ha bi5bj jomu f pomocze, foj tej wfchem bru».
nn horczota, fotraj jo tu wo swonczu pjej m ru
htm czerkwtnskim ivercham, wofobne wo tutem
toulfii, wosebe bej ftrofo buje. To jo jara cjop»
tjasu, bjej fo wo Europe tak moczne wo fwobob'
wo wett wot powńa,. tuvta tßjfej ftenej horqocje,
nofcj czerkwe wojttjf.
foj nebjen ze pörenej pecze tjehńe; tuton wetr tej
Nctkoj chczu fwoj pucj tooptfaq, fotrej pji
lochcze mori, bej swabfchich tubjt na Hase trechi.
T u fu fo jite zafe cjele Huberte radjilt; levoin ne- vtsitaczcji fn. bisfopa Pavy tjinach. 18. mercza'
fotft fu ferno zafe boftalt, fotrej pak fo fiunvomu boch bo Mifervhima jabane, zo bo'ch tam tez
ftcju wacze ńehobjt, bofetj zorna fforo janu mu- N mczami jutrownu fpolvebj fwöschaw, jtoj pjez
fu (jane räafo) wo febi nimaja, ha fu jenoj ja tebjen bowho trajefche, bjej bjeft wote dna pre»
fföt bebte. Nuza jo netfoj zafe zawome wulka, bowach ha fpvwebach. 3. haperleje wrocjich so
najbćte bez N mczami. Kaj jo fivofchecj, bttbjit na fwojit faru (tuto'n blak tiienuje fo Stibija),
Nemczi zafe bwe noroej tofe zawojicj wo frajtńe, bj ch pak jara wele wskow na mesto S i g , zo
Konstantine; tasama jo jara pwobna, bjvj ja­ boch tamnech Nemczow wopo'taw. Wo tutem
ra bete rose je. bej jenoj bejcjtf pjtnbje. Kolo- blaku jo fomuntstiska folonija, t. j. wschitcze bob»
nistojo (to fu tajcze lubjo, fotftj tu pjicjahnu, zo la bez fobu pjezjene ha maja tej wscho pjezjene
bochu pola djewali ha hospobarstwo zawojili) bo- jeben zbruh'tnt; fojbe bjiwa na polu, paf ma
stawaja tsi leta botoho kojbe bjeii jefej ha picj, fwoje tcriteffmo (Hanbwerk) jolt jane moz'e ha ro»
mafo, fhleb ha wtno, ha bmhbe tej brühe ware- zemi. Na weru tu nehlabaja, fojbe ma wo tem
no; fojba fwojba bostane boscz fraja barmo, fhe- dozpownu fwobobu; Hätz jo jto tejc habo tameje
j u z bwemaj stwomaj, potom ffot ha tr bne grat habö tjifcje janeje were habo itt'q, to jo fforo
f bjewu, ha pji tem ńejo fforo ntchtön k stajno- wscho jene. Kojbe, ktj chcze pztstupkj, bostane
mu bjewu tute tsi leta nuzwane; tej wojacze, fwoje zejiweno, ha za tiefotre leta jo fobustaw
fotftj tarn steja, pomhaja bruhbe tem lubjom jto- tuteje foloitije. Hätz bcch tu niifcjen (t. j. pr b»
möroufoi'etiecj ha woraq; rmiej taf bösta n u fo» wano, boje fwujbo h. t. b.) wotbjerjaw, m jach
loniftojo tej bmftu ha te trebne ferno, jtoj pak fhetre pucj hatj bo Stibije pjeb fobu. Ja fo z
255
jenem «nizom ze Stibije třcchich, zte'm bzechinoj so u bjm na sczehswacze waschno: Woni woromabje. Rano zahe bechmoj hizon wotejschwoj, brocja so f zkhabzenu swöncza, pvwoza fwoju
tola na puczu liebe nidz'e zana kortzma, ztoz je« zwerschnu braftu na jerntt, fteja rtuiehoix, posbehnoh tu wo Asricze jara husto podendze. Tohodla Ml poinawku wotji ha wupzcstřenej rucze f nederbi scbi közd
' e to, ztoz nuzne třeba, sam sobu- bju, poklaknu potom, pokwoneja fo tsikröcz. ftonu
bracz. Tcz ja bech sebi bleschu wina ha khleb zase, poktaknu ha tzina tofamo tsikröcz za fobu.
sobu wzaw. Hätz bechmoj jtćrt dobre hodzine Potom fletza ha tvofofcheja tsikröcz zemu, dćtfnu
weseleje mosle schwoj, ha zawosnu horcjohi, fo» fo z wotzinenej rufu (z brnimu) zerite ha posepaja
traj wo Intern tjasu nastawa ha wo tamn ch da- fwoje wobletzo z prochom habo fchuberuja fo zkalokich niwkich runinach khctro pali, hizon kus mettom, ha tej to wofpetuja tsikröcz za sobu;
wutrawoj: senechnioj so pzi jmej studni, zo potom fo mobla, dowho na folettach sebzo, stanu
bcchmoj snedawoj. Kraj jo tube khctro Horojte, ha mobla so zase döjde, ha ztem jo föncz. —
ha wo dowhach leja Wrabfqe. To jo noinabffi Wschubzom wo bowhach ha na horach fu poh(t. r. pafterffi) lud, cjaha ftajńe wofow, ma ftane řebnizcza jich buchownech (tech marhabuhow);
(gelte) ze khmnclskich fofmow, ha jo do ü'acze tesamo fu jterirojfate twareüa, faj mam za to,
lzrödow (tribiiS) rozbz lene. Skoro wschitcze bödla schescz wochczow do dowhoscze ha scherokoscze, horomabje, jara zredka tft habe jteri swöjbö samo -iefa fnlwate; nutskhob fu nizfe buie. K tutem
ja fo. Woni maja najbole Wulfe f t a b w , hole pohiebnizczam pzifhabzeja Arabojo husto, ha mob­
jane wse, jaNL futte, wobftajne wobödlena. Swo- la ss tu; wofebe, bej jo fo nichton wozeniw,
je stane zestajeja woni w kole wofow, taf zo sre- wopotuje won ze fwojej mwobej zonu wsche blizdza proztte blak wostane. Bohalstwo ha hcrbefcj folej.aqe pohrebne m fta. Pucze tzina so tube
Arabow fu rane fońe ha ze zwotem wuschiwaue na foj'ut, fhamelu ha wosvle; wozvw Arabscze
febroa, buschka (flinta), ritecj ha wcle jonow; ma zane niniaja. Woni maja tej zterczeczi dnvw
jtö jenoj jenu, ton jo khnde, Jich stroznicze Posta, bjcz wot fwonczazkhabzena Hätz bo fho*
(wajchtařo) fu mnohe ha nutlfe pse, kotrej fo na waita tzifcze nitzo kscbi neberu, anicz tej ttefuřa,
köjvoh wuwala, kij fo f jich tjrörje pjiblizuje. To so faino we, zo jo jich najbole w mestach
Arabojo fu tu z wulkirni bamfami wobczezeni, wele, fiz bo toho qele nitzo nebzerza.
ha jich fchajfojo (t. j. ft'ieja ha »izichi predkstoArabscze nas pobjanffich buchownech jara
tjefqa,
ha nctjii'ia nain nitzo, bonte tez hafoj
jero) twotza jich hizcje biSle, Hätz najwosche fńej»
ńepjecjeljo
pzischli. Woni tzescza naschu bozu
ftroo. Woni maja mahetnebanffit wem, mobla
matni,
ha
tej
chczeschprawe moczne na jich >vuso tsikröcz za bjeii, ratio pzi swvnczuzkhabzetrobu sfutfowacj, tiebasch jim jenoz tute znaiiio
nu, pzipownu ha toetjor pzi swonczukhvwanu,
pokazacj; woni je wobjimawschi EmbitUuj«, ha
W mestatjkach maja pzi swojich mofchejach (mo» pokazwajo f tiebju praja: „ A l i bono" t. j. Boh
scheje «fctja jich czerkwe) wösoke-weze (tćrmo'); jo bobre. Woni maja tej tomu recz wefte rozare,
na nich fteji jich marhabuh (t. j. buchomne habo dzewane paczcrfi, pzi jich pzefuwanu menuja woni
zwönf), ha napomina pzipownu ze seinem wosom Weste jim znate samotnoscze 53oje, ha wesela so,
wsch ch k pacjeřam (faj so pola naS nedjen pow- bej nas rozaie spewacz wibza. Woni maja tez
no zwöni ha ttafańo czepe). Sich pacjere stanu schule, dzez bzeczi, jolt zochczcbja, romadu pzinbu
256
ha pismifi znacj wufnu; pozdzischo tej z dowhich tutu jiczu ha ba ju zas bale. Wscho, mufu ha
drewanech taslow wschelafe röntjfa ze forana roobu maja w fojanech mezfach. Woni su jara
(Koran jo tornuicc, jlch sw. pismo) zrootoo wufnu. pjecjelni pjecjiwo czuzem, ha ńetjińa swojomu
Wo sich mvschejach tjiscje nitjo üejo, tefamo su hofřjej jeni janu fjtrobu, taf dowho hatj toön
jteriröjfate hrařeńa, hořefa fulwate, maja zteri pji jich tjrćbje wostane; jo paf jich wön wopuzUMtoo woknejfa, fotre; swetwo nutspuz^eja. Jich rziw, bha nejo tiemojne, zo johoroo jiweüo nepzinesu.
(Pjichvdne bale)
diichowni ha zwoncze lMarhabuhi) su hordzi na
>o, jo su taf wutzem (1165*0, memijeze woni möja
N a w e z k i .
n jto wacze 5 forana z womo ha tej ttochu piiacj, wösche tvho czcra, Taj fojte bruhi, pzefupNebzelu 8. feptembm bubje w herbffej grechctf
ft-vo, pjebawaja jcja, furč h. t. d. Woni nam
w B 0 schiczach pola pobpisanoho t f e l e n o ze
vuchownem tez marhabuh refaja. Jich poftroczehnenech tfelbviv wotbzerjane, pzi kotremj naj-l'ret'to wobsteji wo tem, zo sebi rucze wofoscbeja
lepschej broaj tselerej fojbe hobnn prcmiju boftaüe»
Ha polom tjowo. Jich brafta jo bowha, fcherofa
toj. Dale zmeje fo ro tetn tjafu fehelekuleno
foschla Hätz na bristwa; potom wozrnu bowhi
too bufchnu prentiju ha wetjor bu£je b a l. Lubofruch pwatu dabo wowme, wija jon divöjcze
toai'o tselena ha fehetefuJeńa ha pjihlabvwaro pji
ivofom wowö (tvofe su jara frvtfc, tjifcje root»
teilt fu z tutem najliiboznifcho pzeproscheni, faz
czihane) Ha wokow ziwota; bale maja pas Ha
tez tajcze, fiz chczebja na ballt bzcl bracz. —
bowhi Hätz k zemi bosahacze towste wowmane
Pobpifane hosczei'tczař slubi, zo bubje fojbomu z
pwachcj (mamcl). Jich czeroba jo niufa ha
bobrej -j t j « ha z bobrem piczvin na najiunscho
weba, jtoj romabu m fcheja (uutfmuj); mioko Ha
poswuzecz ha hewaf z czewa wschitko taf p-,iho?
ffcpacjc mafo Ha nckotre bruHe wecze tez jetja,
towacz ha loobftaravj, zo bubje w scze fojbe höscz
wino paf zane picz nesmebza. Hejzo nuzu nizpofojn .
P
t
maja, leja czewo bjeit pob ftBojtmt ftanami Ha
Pjtchobnu ncdjelu, 1. septb. -jd wo fupcli fon»
Iura tobaf. Jich jone fu najböle maroo Ha
czert
ha bubje so tarn zföntziie tej fuff pozfafuwacj.
rozne ha jarooffte inajane, maja firoje bezwotji
I u r i j B e n s ch.
ntolroane, ha na lzcle ha na fpmtach su fjije
mobreje barbo. Swvje dowotjow pjtfteia taf jara,
Pzichobnu nebzelu, 1. feptb. popowbnu zteroch
zo jenoj z jenem tvctjfom z maivoj bj rfu kuS bubje hońttoa na Ralbiizanskich Honach na pze.
won fufaja. Woni z rufomaj ftephofaja, Haie sabzuwano. pola Schowcjicz pjenajimana. Wuteptaja z nohomaj na fchatach taf boroho, t»oj| brano bez Itc.iitantamt sebi wobfhowamo.
bewo liejtu. Jich bomacza naboba üejo txnttfa,
M i c h a w L e b z a , g. p.
drewana jfla ha jenoj jcna bretvaim jicza f j dj i ;
W u t r o l m e z b o ž o kn. wtičerej Cytolł w
jo jich wacze fjebji, bha frebńe jeden Po brich im Budestecach nřeie J a n K o c h t a .
Z a n d j e n u S o b o t u Z i t a tv Bilde!chine pwaczachli:
Woscha j Nischa
'
Srebjna
üio-aia |
Pwaczizna.
Körcz
Rozka
Pzenc^a
Jeczmeü
WoivS
Roch
|
tl. |
3
4
•2
1
3
nsl. |
5
15
24
m
m
tl. |
•2
4
1
1
3
nfl.
25
—
25
'T
5
K 0 rcz
| tf. | '
3
4
2
1
3
nsl. '
—
71
*
—
10
71
itikifa
Jabwe
Hcbiifchka
Perne
K . butre
Czv'chczane poia K
93. H i k i .
Nischa
| Srebjna
P >v a f j n u a .
tl. | nfl
3 I —
6
—
3
10
1
2
— ! 10!
| tř. I nfl. t tl. |
nfl
2 j -2-2i •2 •ib
5 ; 2Q , . 5 25
5
3 : ^
—
i
25"
•A
' 10
\—
' M
i.
,i V
/ ; ,
7. dzen septembra.
Tziswo3 6 *
Letnik 3 .
JutnihKa.
IS50.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Swetne podawki.
mt nwbeb&te; pöbla stewachu wfchitcze wöschi
kralowscze
ha meschczanscze zastoji'icze, faj tez
Z B.ude'schina. Zaiidzenu nedzelu 1. sep«
wöfchcze
narobnej
wobrone ha wulfa ninohoscz
tembra, wotjebje tzesczene höscz naschoho m fia,
wojafow
schtwörtoho
batallicita. Wofow knapow
prencz Albert. Wo poslednich diiach, f i j wön tu«
wosmich
Pzijcbze
prencz
Albert na dwornifchcjo.
de pfchebowafche, ivozjewi jomu woböblerstwo na
Wulfa
cjichota
fnezesche
bez wulfimi tjrobami
wschelafe »vaschi'w swoju lubofcj. Tak bcchu so
pzihl
ibowaivw;
to
befche
najzjawnifche wopöfobotu wetjor wofow dzcsaczich nekotsi spewaro,
kastwo
zrudobo,
fotruj
tu
köjba
wuiroba zatju.
ze spewarskoho towarstwa, na homtzeiskej Käse
Bez
tern
z
o
prencz
wofowstejaczem
zastojnikam
zhromabjili, pzed domom frajffoh bircftora, hbjez
rufu
f
rozbjeleiiu
bawafche,
sepachu
s
o
roje
z pawprencz nme k hosczine pzeproschene be, zo bochu
lana
naschoho
bwörnischcja
f
joho
nohomaj.
Hätz
wosofomu hoscjej zaftawentzfo (Ständchen) wnspcs
o
U'ofüfi
hoscj
bo
woza
seduew
be,
prawi
jomu
wali. Najpiede tu wojerska hubzba tjt fchtutjki
fiiez
D
r
.
Klien,
wo
meńe
czewoho
inesta,
pvstehrajesche, ha na to piskajo woteiibze. Pochwilcze spewaro řcfic zaüefechu ha wufpewachii tez tst iie „Bozeiiie," ha zfontzi swoju retj z tjt frotjin-m
pcfiie, wot kotiechz wofebńe poslebüa so nam jara „vivat" f i j so, wot w i e tefacz schijow wowane,
lubefche. Zköntzne bo pienczej tftfrötj „vivat" möczne po ezewom dwornischczu rozlehasche. Na
wunefene, na tjoj won k woknej stupiwschi z to piencz za tehlej nowo wopofastwo lubofcje
kwtkimi swowami so Podzafwa za tchlej wopo-- httubte so podjafwa. H n bom tej wojacze pren«
kastwo lubofcje, ha pjistaji, zo ftajńe Badeschin czej tsifrötj „hurrah" wunefechu. Böize tta to
wo wesowöm ha bzafownem wopomńeczu zakho- cjah wotjebje. Möczne „vivat", z fwodufami kiwacj bubze. Tsikröchie möczne: „vivat" joho wano, ha z rubifchfarni zmahowano z cz huwaswowam wotmolwi, Ha czewu swawnoscj zfön- sche jomu. Tjröba swernech Serbow b so hrotji. —
Nedzelu ran.o ivofoto sedmich so huste inadil zestnpiwa ha wowasche pr nczej, f i j uafchu
tjröbe meschczanow, Ha tez wesnech lubji, zlaw- retj n tf rozemi ha poweba, tvutrobne •, „ B o skimi wrotanit k dwomischczn cjeřachu, zo bochu jemc." —
3 B u b e s c h i n a , 3. septembra. To be­
tu tzescjenohv hoscza, kiz k napow wofmich ivot-jedzchczefche, hizczen junfrötj wohladali. Zawo- sche f r a f n e dzen za uafchu schulsfu mwoboscz.
(tut mnohofcj lud» besehe tubć zhromadzena. Wöz, Ncbjo pomrćtjcue, fuff wetsika, ha tej fuff deschwo kotremz pt'incz fedzecz deröesche, be ; w ncza- cjtfa, ha tola: j a r a f r a f n e b j c ń ! To fo we:
258
frasne j'cnoj za tech, kiz sobu bechu. Dzeczi ta< Tfjoch be kosej nawarene, czawte pzihotwane, ha
cham'kcje schule mejachu menujcze schulski swedzenpiwo natvtzene, zo bo fo mwobe lud po swvjcj
wo Rubeltziczach wonkach. Zo böchu tez cjt, botalnej procze wokschewiw, ha k balfchom dzewu
kiz fu tan, neböli, nezto wot tajkoh wesela wuzili, pofelniw. 3 bobont pzidoböchu fo tu z mćfta tfjo
knajmenschom wo möslach, bha fem ja, jeden z hercze, postupichu na zahrodze bohromabe, ha powesowöch pzihladwan, tu weez tak nekak wopi-- tzachu wesele piskaez. T u so z jenem bobom
faw ha j u warn n tkoj tube pofkiezu, komuz k wschitko potja w kowe »vcrczecz, ha ftari ha
lubosczi jo.
mwodzi, wscho hromadze rejwasche. Tez wulku
Na horka pornenwanern dnu, to j o : wutoru, polonezu tarn wuwedzechu! Czihlej fńeza hercze
tseczoho scptembra, pzipowdwu wokow bwana- wschitkim Wulfe wefelv ztzinichu, woni fu jara
czich, b chu fo wschilke bj czt zhroniadzili; pow wele f tomu bopomali zo fo fwawne dzen taf
hobzine pozdzifcho podachu fo wo bobreni rebze,- dere rabziw jo; — za tzvz jim ja, Hätz runij
z wele herezami pzewodzene na pucz. Najprede sobu rejroam ńejfem, wutrobne dzaf prajli, dofelz
Po tachanfkini bwore rme pifkajo wokowczehiiechu beře wem, zo wetschi dzel pzihlabowari zomnu
ha potorn ntmo wulkej cz rkwe, po mafnem tor» tejfamoje mosli jo. — Na to so wschelafe mota
hoscheju, mm» rabnicze ha po lawfkej Hase won. rozbzelachu, fiz jara bohacze so nahromabziwo be­
Dopr dka hercze, potorn bzesche höltzecz, zelenu chu, taf zo föjbe dzeczo wetschi habö menschi bar
fron», z wopenow reiie wuwilu, w rtifomaj ne- bösta. Beztem be so pomawu wetzor pzibliziw,
so, (moto za najlepschoho tfelcza) ha jomu z köz- ha wofow fchefczich rekafche: „wone jo tzaS
bei ftrone mawo holtzk zkhorowtzku po boku stu- bom", jtoj fo wfchem rozibefelenem höltzatam ha
pasche; ptede techlcj tfjoch Pak wustupwafche dru- holtzatfam jara nezpobobafche. Tola, ton mawö
hi höltzecz z wulkej trompetu. Na to zczehuwa- trompctar k bomhiczu pifkajo wowafche swojich to»
fche wulki korb, wot bwej hölezow neftne, potvm warschow ha towarschkow bo hromabe ha tak fo
holcze ha za nimi holcze, (wot hölezow mejesche pomawu cz wa tzröbzitzka bo rabit zeftupa, ha
közde bujawku, ha na nej khorowtzku; holcze wo- czehnesche spewajo ha „Swawa" wowajo zase f
brutzki ha weneze); czewö czah wobzankne ran« mestu. Wulka mnohosczstarschich, kiz bechu stooje
wot dwej holczow nesena kschinka, wo korbe kaz bz czi wibzecz chczeli, kaz tez wele bruhich pzihlad­
wo kschincze b chu mota zkhowane, kiz m jachu wari, bzesche za ntmi. Zbozomne zase bo m fta
so wonka pzi hraczu rozbzelecz. Pzeb wonkow- doüdzechu, czehnechu zase do tachanffoh bwora,
itemt lawskimi wrotami postawichu fo hercze z zestupachu so ietie bo řabu, ha spewachu fane
boka brohi, ha piskachu Weseke, bez tem Hätz dze­ fpew. Hätz besche ton zfontjene, wustupi tamnt
czi ntmo czehnechu, natzoz so hercze bomoj wröczichu. mawo trompetar, ha wunese czewomu tachanstwej
Wonkach w Rubeltziczach, hdzez czewo mwo- „vivat", ztoz czewa wefowa mwoboscz tsifrotz wo»
be towarstwo bez wschoho liezboza tziwo ha stro- spetwa. N a to ftupi wösofodostvjne fn. Senior
wo dojschwo be, rozdzelichu so dzeczi na tachan- Smowa k wofnu ha napomtnasche wo frotfej r i ­
fkim kuble, po zahrobze ha po wukach, ha zwe- tzt dzeczi, zo böchu pzez wuziwano wesela k pil«
felachu so netkoj közda Rasa holcze ha holcze wo- nomu wufneiiu, ha k dobrom zadzerzenu poselneni
ftbe pob nawobzwanom jebnoho wutzeřa habo bale swojim wutzeram ha starschim wesowoscz
buchomnoh, ze wschelakimi hramf. Wokow k na« tzinili. Na to wröczichu so wschitcze z bwora
pow tfjoch pzinbze tez wösoksbostoine knez Se» ha rozenbjechu so merńe bom, fojb sebi pzejo,
n i o r S m o w a , wefele zhromabjenu mwoboscz zo bö tola k letu zase taf rane swedzen so pzi«
wopotaez. Hako k serbffim holczam pzinbze, 66 hotowacz hobjaw!
wot «ich z ist krötzne'm: „Swawa" powitane.
Jedin zwesowöch pzihladwari.
259
ZBude'schina. Zandzene tebjen jo wo na»
3 B a r l i n a pifaja: Bramborska ttfbe zwo«
schim mescje zawofne wele lubji zkhorewo. Wone Itcj nebubje, zo böchu so n mSke nalejnofcje po
reka, zo jtch tdej dne pjez djewecj stow lejji.
tem wot Rafufkeje stajenem namecje zrabuwali,
R a k u f k a . Wo Ischel, wo Sölnohrödskej menujcze po starej nemskej wustawe pjez taf rite«
krajine, fu wönbano rusenski ministerNeselrode nuwanu huschu tabu (engerer Rath). Brambor­
ha rakuski Schwarczenberg wo pjitomnofcji skachcze, zo bochu so pjezczewne nemske nalejnostat. khejjora Wulfe wurabjena meli. Dwoje p j i cje pjez swobobne jebnano nemsfich we'rchow statem wutzinene jo znate: 1) zo bubje so Rufen» wo, ha zo böchu pödla mensche pobötzne z jeno»
sta zjawne pjecjiwo polilifi wuprajicj, fotruj jo scjena bez werchami bowolene bowo. — Bram­
hatj Vota! Bramborska wo nemsfich nalejnoscjach borska bre swoje botalne bvbocza rabe zpuschcjicj
spechwawa; 2) zo bubje oldenburgski prencz Peter necha; bej pak bubje wuj Mikwawsch recz: „te
danSski thron böstacj. Schleswig ha Holstein Wo» berbisch!" potem bre bubje prajicj: haj! hajl
stanetaj jtoj staj bowoj, menujcze: nemskej krajine
Franczowfka. Pzebseba Napoleon;[jo so
pod danSkej frone.
nenabzicze zase bo Pariza wröcjtw. Te powitana
Z P r a h i . Rasch nowe arczebifkop jo 100,000 zpotjinachu jomu nezpobobne böcj. Wön jo pjez
schesnakow mestjanfkim khudem ha potrebnem dariw. 400,000 srankow na swojim pucjwanu wuba»
— Dofelj fu rakuscze do wukraja cjekneni waw. Ministers ha general Schangarnije joho
nemernicze jara wohibne ha neprawo pöwescje na bwörnischcju wutrobne powitachu. Wo'jsko
tozsche'reli, hako bo taf. knejerstwo z neschwo'scha- besche mnohe wustajene ha pjewodjesche Napoleo«
nej furowofcju pjecjiwo wschilkim jim napjecza
swöslenem zakhadjawo, dha fo taf. fnejerstwo »elf
wo tut m nastupanu zamoja ha wuzprawni, wo«
fofrne pzez to, zo wone wschech poslenej wuherskej
torijtie wot wuhetffich fudnifow fmercjt wotfudjenech z menom wozjewa, fotftj nitjo brühe zawineli
ttebcchu, hatj zo bechu fhejjorej swerni. Hatj dotal wunamfanech jo ta newuswvschana mnohofcj
467; ha Böh we faf wele jtch hijcjen bubje.
Dez tajczelej neduschnicze druhim nejto podtekwebja, dha bre mojemo sebi mösticj, jto na tem
bubje. —
K a f s e l S f i frajtte werchbepjeb tebjenom swöj
z txoroa wuzwolene fejm zase powowaw. C j i
wuzwoleni pak b chu hijcjen wele hörfchi hatj cji
prebawschi, z kotremij fo tej nitjo zapotjecj neho«
bjesche. Kursmsta so! tohobla bowho nekombjesche,
hale poswa tej tech zase preicj; woni bechu lebem
nifotre pofejdzena pomeli. —•
na hatj bo bemu,
Prebawschifranczowski kral, L o u i ö P h i l i p p
jo wumrew. Wön pjeböwasche po swojim wuhnatju w Aanbjelskej na kuble belgisloho krala ncdaloko Lonbona; wön be 77 let stare. Wön wumre,
wobbate wot wschech stawow swojej swöjbe, n>erne ha zpokojne
rane.
ze swatemi fakramentami wobffa«
3 J t a l s f e j e . Zardinski kral, wot cjejkeje
khoroscje wustrowene, jo westoho P i n e l l j a bo
Roma pöswaw, ha piweda fo, zo chcze fo kral
ze swatem wötczom zjebnacj. Minister S i k a r d i
jo jara zwo na to, hachcze wotstupicj, dokelj traz
bunbje joho wotpolabano, pjekoru z bamujom dal«
wescj, Böh daw zkajene.
260
fborfom lejji). Dokelj tarn fiej sobu wfchitfo
f e r f f t retjachmo, taf tej cji lubjo törje fwoju
3 wulkim jpobziwanorn fu zapöswaneze tute febjbliroofcj wosebe sobu na nas zwojichu, ha po
bne kamentzanskoho meschcjanostu H a b e r k o r N a jbacju fo to mnohtm bjcwacjcram (trofchim fra
wo komore powitali, fotrej be fo hat; dotal wo- nifchim) w jflmtjetnt zpobobasche, ha be vre tarn
to Hätz bofal jenoj jara jrebfa prebf rzifchivo.
baraw, na fejm hiez, dokelz so jomu jafonfft bvcz
Wosobne fo to tem tarn wo fwnjbe ha dzcle stemzdasche. Potein wustupi minister B e h r ha
jaqem Tjecham ha bramborffim Polafam wulcze
wotmoji na wschelake powcscze, kotrez fu küejerst«
wej napjeejiwne nomine wunamkali ha rojnöseli lubefche, pzetoz rooni tez tbele znaschoho rozretjoroańa rozemachu. Knih^mnik (Buchhalter) pji
hafo bö SachsenSka janu pmeznu doweri tvaeze
jfleńtjeritt, fotrez jö Tjech, tej jmolom zwesowosezu
ńem wa; zo jo mimfterftwo wönbano pola franf»
pöjebasche, Je ma [am f e r b f f u manbjelffu, fo«
furtskich peneznifow poschezowaez chczewo, ha zo
fu fo cji zpcdzili, a. t.d. — Minister wobfro tft, truj tej na mescze fant pzincj bafche ha nam ju
zo knezerstwej ńejo do möflt panewo, nowe dow predf fiiiji. Tasama fo tej wnlczc weselefche, zo
mćje wo pjenemtjenem Äebjich. tola tej juitu ze
nchdze zawojicz Hätz pzcz te wot fejma dowvlcne
Serbami f e r b f f i poretzeez (irona jo zBaejona
Handdarlehne. Ha wozjewi bale, zo fu wot jara
robjena). Najböle paf so wschiteze jpobziwachu, bej
tzefcjownoho muja frajej peneze pofkiczme doli, zo
febi mo na tarn fupene (ha bařene!) piwowo fa«
yaf jo fnejershvo joho wotpokazawo. —
Tale bö zafe 10 mil. za zelezniczu ha 10,000 rantjft f e r b f f mena ha rvntjfa wutotjicz bachprčbf pzischwo ńet fcbe
za jeden balokopis bowlene, — Tej powofcheno int»! To htjcje tarn jeni
hatjrunij be febi tarn hijo wele Serbow jklencze
stempla bö wurabjene.
fupowawo ha nekhotsi febi tej napisma na ne
totjicj bali. Hätz botal bechu bohujel wschitke
jenoj zpifmom wo nemsfej retz! jabatte. To paf
Ze Terbow.
Eerbam tola na jane waschno nepjisteji! Nech
/ Z Nebzichowa.
Zandjene jnenfke pröznine febi
tohobla pjichobne fo'jbe ferbffi fortjmař, fla<
zwrjich fwoje putjowano zdwmiaj pjecjelomaj tej
mar ha bruze na nowe jflenc;e p kne fetbsfe
bo Nebjichowa, zo böchmo febi tarn zelezwo-lijcrnu
napisma (tziswa, mena habo röntjfa) totjicj (habe
ha jfleńtjerńu, ha te wo wobomaj hotowo wccze traj jenoj napifaej) ba, ha nie; wacze li mffe.
woblabali, wofebe Pak befche tez nasche wotpohla- Wele pjiftojntfche bubje tcla, bej bubje na jfleneze
dano te, zo böchino tarn fejbe je fwojiinaj wotzo- ftaej: ć i s ł o 29, hafo bej tarn fteji — faj netf
tnaj nnbjeli, faf fo zelezwo I i je ha faf so jflcnwschudzoin — Nr. 29; habö ja ,,Zum Andenken"
cze b u j a (k toinu b chmo tez rune wpraw m tja- bubje wele ratscho: „ k d o p o m n j e ć u u h. t. b.
fu pzifchli).
Jene brühe wazne wotpohlabano
— Ztöj cheze w 9řebjtcho»e prawe bobru
befche tej te, zochczechmönazhonicj, Hätz ha faf
jo tarn ©roowjanftwo ha wosobne Serbstwo ja« jfleńcju piwa picj, ńech f piwarc;ej bjo. Tarn
stuhene! (Kaz jo znajomne, bha Nebz. na fetb boftarie frafrte piwo ha — jtoj jo wazne — föjbc
stich mezach ha na broje bej Wojereczami ha Kin« ©erb moje febi je wo fwojej matjernej retji ja
Sejmske powefcze.
261
dacz, dokelz piwarc;.c; fvvjta jo nimale czewa
kotrechz bechu tesamo
fetbffa! — Tcj hetvak hijcje su to Nedzich. nckhotsi
zkere wulkeje starobe dla — z wotpadawo! To-
Serbja, ha »vele nemczow maju cjefe ferbffe mertn, foj rai pz. Wöslik, Nowak Tzisami in'tiuxia
zaprecz, zo su wot serbskoho sempzindj/na! Tez
jo to ziiamjo, zo hijcje smercz dcwho iiejv, Hätz
jo so talej hcwak iarta iivjfu bohuzel! pjen m«
la nepuzczmö nadziju ranu! dobre pzeczel dzesche
tj'W.,. —
so namakali, bechu — naj-
bete na hovfu, ha wulada tam zwesowosczu Ku­
pel pzed sobu lejzo.
Nctk 66 jomu zase pomhane.
Na sw. Michawa tam ja tez po samsnem putz»
pöiidu;
tcdem die pak budze zno tam nowe, ka-
mentne putznik ze f e r b f f t m i ha nemskimi naZ P a n t j i c z 18. aWQufta. Djencz pjejedje pismami stacz. Rucze pak jomu netrebacze zane
nasch lubuwane prenc; A l b e r t naschu w f f u , zo tzinicz dacz, te böchu tola zase wotpadawo!
66 so do Brunowa podaw. Hizon rano ha dopowdna swöschachmö z radoscju wschudjom pöjebacj: Djencz budze prencz pjijecj. Pzipowdnu
dwanaczich mejachmv te wefelo, joho w naschej
sredzizne wibjecj. Dokelz berbjachu so pola nas
kone pjepjawacj, tat tuen kwilku tude pozasta.
3 lifta kneza duchomnoho Jakuba Vrela.
(DaUwedzcno^)
Dokelz de naj blescha (w kolrcjz mejachmoj wodu
sobu) prözna böcz poc;awa,chczcchmcj ju zase pclnicz;
Na moscje, djej wön zasta, be so doj'chto ludji Haie to so lochcze netzinesche. M ö j pziwazachmoj
znaschej ha zwokownech wsow zr.'madziwo, ha
tummu im dowhu ton-ftu nicz, pu;czichmöj ju do
hako wön pjijedje, jem wschicze mćczne: „ S w a studne dele, nemözachmoj pak zaitu wodu nutSw a " rjiwowachu. Wön so luboznc podjikwa
döstacz. M ö j dzechmoj dale k druhcj studni, d!e;
ha tsej lem, Hätz so kone wopzawachu, z pzitomwedzachmöj, zo budzcmoj t.im Arabow nauq. Zjich
nemi pjecjelne pöjedasche. Bez bruhim so wön
pomoczu napelnichmoj nett jwoju Htfehu z netzi«
tez praschesche: Kak su lüde jnewupanewo? Hako
stej, mutnej wodu ha czehnechmcj dale. H^rczeta
wön nctk zas wotjedje, bö hischcze junkrötj froaroa be wulka, ha borze bechmoj möj firćj khleb »jcdwoj
wuncsena, ha wutrobne zbozo-pjecjo joho pze- ha tez te z roznej wodu meschane wino wupiwoj.
wobz>-sche.
K.
Hizcze mejachmoj daloki pucz. To so m , zo so
§. Z W u d w o r j a> Wöndano besck'e möj jara ncstarachmoj, dze bubjcmoj jescj ha picj jow
pzeczel K. do Kupele puczowaw.
Hdez pak jo wzacj; namaj newosta nitzo druhe wösche, hatj
k Arabam so pvbaej. Po bewhim pucju wutwoj
pzez wasch« wesku pzeschow, pzindze k rozpuczej,
ha picjatrabaczej nanbjechmoj tjrobfu Arabow; ja
hvzez jeden pucH do Smetzkecz, druhi pak pzez
djech f nim ha pro'chach wo wodu; tu namaj pjiKupel k Rözantej t'vcty. Nctk wön najprede
nesechu, be pak trochu selena ha rozne swodjaczn.
newedzesche, hdze ma so wobroczicz, dokelz tam Ja proschach wo mlöko, tcj te mi pzinesechu,
hijcze zeni khodzi>v nebesche. Tola, zana nuza, ha to nicz wuzbcrane, ne, smetana be na nim;
moja ruza! sebi wön pomösli, wschak steji tu jtnoj be to, kaj so zdasche, kruwacze, kozacze ha
drewane putznik. Hale ach! Hd z wön na nön wowtje mlöko remabu zmeschane, ha zo bö prawe
pohladne. newidzi tam zanc napisma!
Rucze na buschne swobjawo, b sche wo nim khetre wele wo-
262
sow (to jo tat waschno pola Arabow)/ tej be bofci k döstojnomu powitanu kn. biskopa pjihotwatt
kisawo.
333ulfa mnohofcj Arabow pjewobjastajne na koni
Na wschem könczu pjinbjech ze swojim mutz- tuten cjah, woni nafchoh Sibi-Marrhabuha (t. j.
nem tvwarschom bo Stivije. — Na bruhi bjen wulfoh habo hnabnoh marrhabuha, faj kn. biskopa
zapotjach rozwutjwano k fermowanu, ha po neko- menuja) jara tjefcja. Ja m jach jara wele tjinicj,
trech bnach bjech do jenvh mesta k motu, bjej czewa kapawka derdesche ieńe z wenczami wupöbiskopa wstjakwachmö. Moro tön bjen smercj schena böcj, bjej bech sforo wschubjom fam pjijata zakhabjesche; jmoj z wulkim proczwanom ha tomne, zo boch wscho rozpokazwaw; potom mejach
moczenapinanom möjesche wöbj k brohej stortji'cj. htjcje wsche lubjt, kijchczechuf fermowanu hicj,
Powitano biskopa, bez wo swujbe pjinbje, jo tube shöwebacj; to b fh tre bjewo. Zola ja fem na
nebjen fcjehowacze. Jomu so tasama tjescj wopo- to hijon zwutjene; hatj bo tsjoch rano bech wo«
kazuje, fa| ju generolmajor böstanc, bej prenikrccj fow 130 lubzi fpoivebj swöschaw, ha wofow wo»
swöj bivision (swoje wotdjelmo wojfka) wopö- semich, bjejchcjeschekn. btffop pjincj, be wscho
tacj pjinbje. Potajkim berbi wscho, jtoj k gene» pjihotwane ha hotowo. Be rune ńebjela; j pro»
tolitomu jtabej pjiswuscha (wschitcze wvschi vffi- czeseju bjechmö jomu napjecjv; jeben buchowni
czirvjo) ze kommanbirowaczem wöschim habo gene» z nafchoho towarftwa bjerjefche boju mfchu, ha
rolom jomu na konu napjecjo pjincj. Pjeb ntm kn. bistop woprawcsche fam wfchech spotvebnech
znvschujetaj so bwaj jeznej (favalleriflaj), farabi» lubjt, ha röefelefche so jara, zo jich taf wele.
Rate to prawoj rueze rufte höre bjerjo; po bofo« Po wubjelenem sw. fermowanu pjewodjesche pro«
maj tjcfna flraj (Ehrenwache), faj ntam ja to, czeseja fn. biskopa bo mojoh woböblena, bjej b ch
wofoto jteri ha bwaczecji muji jeznech; zab jteřo jomu mawö wobeb pjihotwacj baro; — wele rune
jezni z wucjehnenemt tesakami. Sch scj wutsele- nebe, pjetoj tajfi fhube misejvnar, faj ja sein,
now z kanone jotjo postrowi, ha wfchittze wvjacze nemöje janu wulku hartt tjinicj. Na to pucjofit wo porobje zestajeni. P j i tutem cjahu bechmo wasche fn. biskop bale, po nefotrech hobjtnach
pjitvmni (ja ha bruze mif jonařo) ha bochmö pola zlezech tej ja na woslifa ha pvbach so za ntm, me»
gettetola fobu k blibu pjeproscheni. Po wotebje nujcze bo mesta, kotrej Lew refa. ÄZetschu po«
pjinbjechu wschitcze wojerscze ha frajni zastojnicze, wojezu berbjach peschi tjinicj, pjetoj wöslik bo mi
zo böchu so knezej biskopej prebkstajili. Popownu jencj tft hobjine balofo pcjcjene. Wo Lewe nabć f rmoroańo. 3 wulfej proczefeju bjechmö po ntafach kn. biskopa, wzach n jto mawo f febi, hc
kneza biskopa, tvebjechmö joho bo czerkwe ha na bj ch bale po jata hubenćm pucju bo Leoni. Tain
tefamo waschno zaS bomoj. Tuto tzinefche pola swoschach na bruhi bjeń tech, kolsijchczechuksw.
Arabow wulfe bjiwano. Sföetjor bjech do Ri- fermowanu hicj, fpowebj, bjech popownu bo Arvoli, zo boch tarn knezej farařej f pomocze staw. zewa, bjej z knezom biskopom wobebwach. Wetzor
Druhi bjeń pucjowach na konu bo Ajnuzi, bjej
kemfche bjetjach ha bj cjom prene fro. woprnweno
pobawach; popownu pjinbje tu potom btffop ze
froojimi scjehowacjcremi, ha wubj lesche sw. f rmo*
roańo. ÄZetzor bzech bo Stidije, zo boch wscho
wröejich so zase bo Leoni, ha spöwebach hijcje
druhich lubjt. Rano wosemich pjinbje kn. biskop,
wubjelesche sw. sermowano, ha bjesche potom dal,
Wschelake brühe mestatjka wopötacj.
Aa mejach netk baloki pucj pjed fobu, ha zo
263
doch prawe pji moczach wostaw,chcze'ch so posel- miknenach wozjewili, hatjrune jo puez pzez moro
Bifj; tola kn. sarar be na mne zaböwschi z knezombowhi.
diskopom wujew. Htochczechtu netk tjintcj? J a
— . — Wo S c h e r b u r g zhromadzene ftancz.
pjindjech do tejsamej nuze, foj nede David, dej
wöjnsfe wodze zmeja wulfi manevcr. Wele,
pjed Saulom ejekasche, menujcze ja nitjo nenamwele czipnech ludzi fo tu namfa. Jandjelskich
lach Hätz jeden swetjene khleb ha wino wo khapalt, ha z tem derbach so nasecjicj tnf dere hatj jo tu samech na 1 6,000, kotsiz, dofelz w mefcje
möjach. (Tu wo Franczowsfej johnuje habö swecji nidze jaden rum wacz nejo, na swojich tjowmach
meschnik pji horewopruwanit (Ossertorium) tej ha parowodzach, na kotrechz fu pzijeli, pzenöczjeden khleb, kotrej fozdu nedjelu ha swate djen webja. —
jeden z mescjanow (bergarow) sobu pzenese. Zwönk
potom tutö khleb rozfraje ha do pjitomn ch lubji
rozdjeli, kotsij jön w czerkwi jedja.) Na to djech
peschi dale. W prenim blaku, do kotrohoj pzindjech,
möjach kona pojejenoh döstacj. Tola tön bebte
Ijwojetjf, kizchczeschemi joh pojcjicz, mwebzesche,
kak mohw jom ja tohosamoho zase wospet pöswacj.
J a febi nebom bobtu tabu wedjach, kak to tjinicj.
Tön bebte rnuj pzewobjesche me bobtu hobjrnu,
ha Hätzchczeschemi bojeme prajicj, zlezech ja z
kona, wzach sweje btemo na fhritet ha djech pescht.
Äewetno, to 6e najlöjsche waschne, kona zas wiecjo pöswacj? Tön bebte tjroojetjt me proschesche
ha rite nuzewasche, zo doch tola kona wzaw;
ptajesche, ze pucj tola jata dalvki jo. Wscho to pak
nitjo nepomhasche, ja djech p schi dale.
(Pjichvdne kalt.)
3 b e r k i .
— . — Pzez moro,
kiz steidz Franczowsfej
ha Jandzelskej lejzt, fu n tfoj tej dalokopiS (Te­
legraph) czahneli.
Zto
tez to bubja ludzo hij«
czen wscho zapoczecz! ta wecz jo jara dere wu-panewa,
ha jrnolorn fu bofonetto djiwa wot
stancz. Krone na jandzelstu wo nekotrech woko-
Nehbe bwaj wo jenem hoscjinczu romabze
wobedwaschtaj, jeden rebo, drithi howazu peczen.
P o j dzi potja preni: „Marken»! pjineS mi zflenczu wina, reba cheze pwowacz!" — N dem za«
wowa tcj tön druhj: „ „ h a mi zflcnczu piwa,
wow chcze jlofacz!""
* Rede dawno wstare'm^tzafu befche wo
N . . . jeden stare zortliwö duchowne. Tutön
befche wulfi pzecjel wot koni, ha djerjefche febi
tohodla ftajne jenoho prawe ranoho k fwojomu
löjtej ha k fwojej wefowoseji. Popowdnu taflej
brube, bej joho rane wedro won wabefche, habe
wön nedze n zto wobstaracz mejefche, da febi
won fwojoho brunaczfa zeseduwaej, feje fo na
noho ha j dzesche taf, zo smuha za mm dzesche.
Tak pucjuwasche wön jönfrötj tej do mestacjfa.
3E
wo fajkich naleznosezach, to ja wacz
newem to jo mi jtfcje z moslow wupanewo.
6 t a paf fo, zo wön na pueju jenoho prawtziiifa
zetćfa, z fotremj befche pzez husezische wobondzeiio
dere znate. Tönlej schibaf cjesche mojoho du*
chewnoho, taf faz jeden prawi, trochu kl pschomu
mecz, ha zaretja tohodla taflej na ńoho: „ N o
kneje; Jezus jo tola, faz fu mi pjeeze powedali,
na wöfltfu bo Jeruzalema jew, kak da pjtndje,
zo wo druhe wafchno horewedzecze ha wasche
pucje na koitu tjinicje? — M ö i lubö pzeezelo,
wotmowi jomu duchowne: „ „ t a wecj jo jara
locheze fzrozemenu. Prede w tamnech tzasach, dzez
hizczen kralowe tak wele wöflikow netrebachu, be«
chu tesamo za Urne penese ha jara dere k dösta-
264
Tasama jo wotewrcna wschedne, jenozmbjel«
czu. Net paf jo ta wecz hinak, tm fu wschitke
s
k
e
ha tonte dne nicz, bopowbna ivvt 8 Hätz bo
wösliki wo kralowskich swuzbach." " Tön so soho
wesczi >vac; praschaw nejo. —
12; — scbctu pak wot 8 Hätz bo 2.
— . •— Jenu krasnu pöwescz wot zadneje
smelnoftze ha luboscze zhonimö z Rakuskej. Wo
mefqe Stuhlweisenburg steji raf. general werch
z Lobkowicz. Fnate jo, zo tarn ta zwa khoroftz jara fnezi.
Wöndano pzefodzuwasche so
joho mandzelska; Hätz nahte, pvdla nej jeden
mazane ^idowskl hölczecz paze ha wot khoroscze
pzimane so faz waka wljesche. Wschicze pzitomni
wo sfofu czefachu. Kneni Lobfowic; paf f nomu pzistupi, ha so pokhili — bafche joho pzez
swojich swuzownikow do swojohv bobma brntesq;
powowa l faioto ha starasche so ja noho, döjz
zase newotkborc.
'»aaraeu—•—
<?>»<?;
N a l n t o w a r n a tčře wo tutśm tjafu na tta«
lutowarniskc fnijfi zapowczki kezdeje wosvkoscst,
tola tut) mrne hat; jeben tolcr.
Bubeschne 7. sept. 1850.
Heydemaun
wuwebzacze btreftar.
łř
Wschitke sofrujitaroć towarstwa Maczic^c
fer&ffcje mřja bjenS za tćbjeń pcla 2^ß. Smo«
Ifta barmo bostacz, bruhtin so pak tarii. 3a 4 nft.
pzebawaja tute wot zpömneuoho towarstwa tvubate fnijfi:
Zelenska
Nawezk i.
h
a jeje wobedlero.
Po starfckich ha najnowischich zörwach spisaw
K. A. Jencz.
Ekspediczija budeskeje
krajnostawskeje hypothekarne, n a l u t o «
w a r n e ha pozczerne namaka fo wot bjeitcja
fem na hrodowskej Hase wo sejmowni (Landhaus)
betefa.
Letuschi serbski spewanski swedzm
z hoftzinu ha balom
zmeje fo w Bubeschiüe 4. cftobra.
Zandzenu Sobotu Zita w Bndejchine pwaczachu:
Woscha |
|
Eredjna
Pwaczizna.
K ö rc
K
rc zz
Rojka
Pzencza
Jecjmen
WowS
Rock
Ntfcha
tl.
3
4
2
l
3
nfl. 1
2i
17T
*4
15
15
tl.
2
4
1
1
3
| nsl. I tl. | nfl.
! 25
2
274
4
10
i I 25
2
10
1
121
3
I 71
m
Wöscha |
St 0 r es
SBofa
Jahwe
Hebuschka
Berne
K . butre
Cjischczane pola K, B . H i k i .
i'iifcha
1 fcřeřjna
Pwaczizna.
t(. I nsl. I
3
10
5
2 r-;25
—
1
10i
—
tl. | IV l. I tL | nsl.
2 vi""-*25
2
—
5
5
5
20
2
2
174
25
—
22} —
10
—
8i —
Tziswo 37.
14 dzen septembra.
Letnik 3 .
JutnitzKa
V
t & r
»SS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
ta! khori, zo fu derbeli wutzicz pzestacz, ha fchuta
jo na newefte tzase janfiiena.
3 Rafuffej.
3 93raht Ptfaja, zo fo
3 D r e zdzan. Jara zrudne pöwefcze fu
schul
e
na
gymnasiju
haflen
1. oftobru zapotzeja,
z Tzech k nam pzifchli. Pola S i l i n , üedaloko
dofelz
wo
wofownosczi
fholera
fnezi. — Arcze-Tzopliz, mejefche w zandzcnem tedzenu fhejbisfop
jo
hizon
zapotzaw,
swoje
wofade wopot»
zorske wöjffo pod wedzenom arczewöjwode Albrechta ivulfe manevre. Rakuski fhejzor be fam wacz. Wön chcze so tez fam pzeswetsicz, dze bö
yvbta; kaz tez nafchej preitcjai A l b e r t ha J u - naipzihodnische msto za nowo biskopstwo bowo.
r i j . Na 10. ftptb. dopowńa jedze fhejzor tez Naisfere budze mesto E g e r k tornu postajene.
wo wulfiin towarstwe na wobladuwano. Jena — Wön jo tez rane pasterffi list wo tzesfej ha
hora zadzöwe wuhlad, dujz dzo w ffofu na horu nemsfej retzi wudaw.
Wo Terneswar bö 9. awgust wulcze fwehöre. Pzi tcm paf so te nezbozo fta, zo ar*
czene
hafo letne wopomüeczo dna, na fotremz
czew. Albrechtowe fön wuderi, naschoho Alberta
loni
raf.
wöjffo pod Haynaw naS wot wobletrechi, ha jomu liwu nohu belfa pzeraze. Wscha
zena
furowech
Madzarow wumozi, fotrej hizon
mojna pomocz bö jomu data, döjz zmolom po107
dnow
pofpöchi
trajefche.
wowani lefaro nedöndzechu. Nafchiin tzitaram
H
a
\
)
ii
a
w
chcze
fo pzichodne m facz dorn
paf derbimo pzi tem tez f wcsowosczi zjewicz,
wröczicz,
ha
wo
G
r
a
c z fwoje bödwo wzacz.
zo jo jenoi menscha wizdzel pzeraznena, Ha zo
Wön
b
e
hizon
w
Parizu
sebi bödwo zamojaw:
budze z bozej pornoczu bete zahojene, prencz zafe
dofclz
paf
fo
jomu
w
Londone
taf zl dzesche
faz prede strowe. Lefaro fu zwolili, zo frne
(tzitaj
wo
zberfach!)
taf
jo
wön
so hinaf doprencz do Pillnitz pzewezene böcz. Nasch fral
pomniw.
—
jo zmolom fwojomu lubomu fhoromu wujej naKhejzorfke wöjffo w frajine VorarlSberg
pzeczo jew. Tez prencz Jan, joho nan.
budze
n tfoi tez do Badensfej czahnecz — tola
3 Budeschina. W nafchim mescze jo
nicz
wo
Brarnborskei pzecziwnem wotpoladanu.
Hijcjen pzecze zle. Jara wele ludzi fhorech lejzi.
Wo
K
a s e l s f e j jo zawosna hara wuderiTola jich wo runej mcre z fhoremi jenaf wele
wa.
Kursürsta
jo fejm rozpuschcziw, dofelz tönfawumrewo t'tejo. Nicz wacz Hätz 20 jich jo. Tanion
zadafche,
zo bö Ministerstwo, ha wofobchantsfa fenczlerowa jo tez wumrewa. Na wulfte
jeden,
z
menom
Hassenpflug, wolstupiw. Netf
kej fchult (na gymnasiju) fu wutzero Ha fchulero
Swetne podawki.
266
zada knejstwo dawki, ha nichtön zane dawacz to czele prawe nima, ha!e jo so wo tzasu kusk
necha, bokelz krajni zastupero bo tcho zwolili zmöliw, pzetoz ino za to dzerzimö, zo bubje to
ncjiii. Czewu kraj jo fco woblezenskoho stawa hizo wele prede taf, traj htjo ja 15 habo 20
(Belagerungszustand) postajene, hale w i e wo- l t' —
Luba honlwa dre jo so wot 1. t. m.
schich so speb'zi, nezakojnskim pzikaznam minister- zase zapotzawa; tcj mö wot toho tjafa fem na
stwa posuchacz. — Tez krajne sude su so pze-nafchich lezomnosczach zawosne za zajaczami hlacziwo minifterej wuprajili ha wöschi statne retz- banto, Haie wscho podarmo; nibze janoho ńcnik jo porutziw ministera Hassenpflug wojicz.
»wjenlo wuslevzicz! Tjora so zbnsche, kaz bo so
B r a m b orska. Babenske wojsko derbi pzi- po rantzanskich potach jeden k nam pziblizochodne do wetzornech bramb. krajinow (West- wacz chczeiv, tola to be wesczi jebett B o j a z phalen) postajene böcz, zo nebo tak daloko pucz- n i f (traz z Nowoslicz), bofelz won so hnevorn
wacz trebawo. Kaz swöschach, steja tez >vo Ko- zase zawrotzi, ha bejzesche k nowostzanskim khojnant. — Tselec; nio letsa nasche zajacze neburzebusu badenscze wojacze. —
Bramb. kralchcze so zase do swojoho wow- bzemo, hale jenoz wojicz, ha to tohobla, zo febi
noho mcsta Barlin podacz, ha tam bodlicz. je rteböchrno pzez nekrasne praskano tselbow wschitke
Won tam wot poslenoho zbezka fem wacze pji- rozenali. Kozboho pak tez tu ztem pzeczelne warschow nejo. Wo P o z n a i i f k e j bechu so ru- notbeno, zo bo so na naschich gruntach tselecz
beznicze tak zakorenili, zo derbjachu czewo toojffo nezwaziw. M o bubzemo közboho czazacz, fo«
jtm napzeczo poswacz, kiz mejesche boscz ha na- trohoz trechimo, ha bornez won ze „Zwoho Koboscz z nimi tzinicz. Na 2 0 fu «ich netkoj hi- moroiva" bow!
zon popaneli; tez toho bezboznoho Wroblewskoho.
§. 3 K o p s c h i n a , 13. septbra. ZÄele ftrbF r a n c z o w f k a . Napoleon jo fo zase na stich wsow jo w Jutn. hizo wopifanech, na naS
puczwano podow; won wfchak chcze tola tez tön pak hizcze nichton zpomniw nejo, Hätz runiz so
wulki manever pola Scherburg woladacz. — tez tude krasne wosebitoscze namakaju. Najprede
L a m a r t i n , kiz jo wot turk.khejzora teranewob- chczerno jenoz na nasche swawne rodzizczo zposedzenstwo dostaw, ha tam sam tez pobow, jo fo mnicz. Wo naschej wokomnosczi mozetej so j'itoz
wröcziw ha pöta n tkoj dzewaczerow, kotsiz 66« hizcze wse K u k o w ha W o t r o w wo tem na«
stupaiiu z narni mericz! M o dre je z Boha wacze
chu z nim do Asiskei na joho kubwa czahneli.
Z a r d i n f k a . Wone so poweda zo jo fo kral k tomu netrebamo, k tjomuj fu febi je nascht
z bamuzom zjednaw, ha zochcze kral jatech czerk- prebomnt nebe wo starobawnech, pohanskich tzawinfkich werchow spuschczicj, — bamz pak bu­ fach z wulkej proczu twarili. Tola pak nam wone
ch vwnem pzikazacz, krajnem kaznam poswuschni hizcze pzecze wo wfchelakich napvladach swuzi
böcz. —
ha wuzitk pzinese; wone nimale wscho, ztoz febi
tu fejemo habo fabzamo — ha hajimo, na nim
rozcze, kaz břeroo, trawa, wows h. t. b. Dez
Z e Serbow.
chczemo fo kusk wo wokomnosczi rozlabacz habo
§• Z H a t o w , 10. feptbr. Wone jo ni- prawe strowoho powetsika naft bacj, tak trebamö
male fo leto minewo, Hätz nechto w Jutnitzcze jenoj na robjtjfo hicj. Nimo tohofamoho wije
pisasche, zo budzeja za sto let' zajacze tak fo wofrejbz ranech zelenech wutzkow lefna r tzka,
zabne, zo budzeja dez ha dez nekotst lubzo po pji kotrejz mojemo sebi z wojenom rebow runiz
kraju wokoho czahajo wutekanoho zajacza w zklen- tat wesele tjas zanacz, kaz Wazkowtzeno pji swotzanem khamortzku stejo za peneze pokazowacz, ha jej r cze! Dale mamo tu pzede wsu krasne kuzow,
to budze so hizcze poredko ztacz!! Won dre pak z kotrohoz so stajne nwczrie nicz jenoz tzifta, swe-
267
twa, hale pödla tch jara strowa woba jurli. besehe, ja nemöju zwcstoscju pramiej. Tola moju
Nekotrazkuli; weS bö Böh we zto dawa, zo bopak tfjoch Serbow, jenoho taf horlnooho faj brutajfu bobru, ftrotvu wodu mewa. Wo naschej hoh, mmmaej; cji paf, faj tej bruz , ńeńbjechu
wokownosczi ma traj hizcje jenoj Rözant tajfu aniez jafo Serba, anicz jafo N mcz hale hafo
wodu. Tjim tjoptifcho w lecje jo, tjim breschui- stawö m schcjansfoh pr bfftojicjerstwa, ha bopel«
scha ha zcinnischa jo nascha woda; ha tjim Dole nichu na pzistojne wajchńo swoju winwatoscj.
iv zemc merjfie, tjim liwkischa woba jo; toho- Kajke pak tön p fn strowö wuj wotpohlabano
bla tej toona jeni itezamerzne! Ztöj w Prawem mcw jo, zo jo sej wön bez wschimi jenoj jebtjasu l)-a wo prawoj mčře naschu tvchi pije, ha noho za Serba wubraw, to ja ńew m, böch pak
potom so ita rodzizczu pzefhodjuwe, tön budze jomu tola tej rabe bobru rabu baw, zo bö bruhi
so z tćm, h e j c l i je trochu fhoromatć, westji frötj na bojich swujbach pilńe bo swojich fnihi
wuhojicj ha wnstrowicj. Sttowota (na cz le ha labaw ha pobojńe ejitaej chczcw rabscho, Hätz
duschi) pak jo najwosobnische kubwo na zemi. zo so po Serbamt habö N mczami, habö po
Sejcje, lubi tjitarjo! Hätz runij jo nascha we- jich brajcje, czipiie rozhlaouje.
ffa taf jawofńe maiva (wona wobsteji jenoj z
I e b e n z f u l o w s k e j wosab f t j
tfjoch buroiv), taf jo tu tola runij taf beie
ń e j o f tu o p o r u b ö w.
bödlicj, faj nebjejfulij bruhbje!
K. Z K u l o w a , 5. septbr. Djensa m jachu
i . Rafusfom generale) Haynawej jo fo wo
nasche schulsfe bz cji „ s c h u l s f i swebjen." Zo
fu schnlsfe bz cji nanajposchnischo rouhotoroane, Lonbońe jara zl fchwo. Do w ftej jara wulfej
holcz j w nczami ha hölcze z fhorojtjfami h. t. b. wulkej piroarńe wo Londońe pjinbjechu tfjo czuzi,
roubebette böli, ha zo su so na postawenem b(afu
z fotrechj jeben zawosnu brodu pob nosont nie*
pzeb mćftom je wschelafimi hrami pob nawobjwa- jefche hachczechu sei tusamnu wobhlabacj. Kaz
nein swojich wutjeřow zweselili, to so samo w . tarn wafchńo jo, böchu jirn tej fnihe pzebpowoWscho jo nimale tej taf böwo, faj nani pjed te- jene, bo fotrechj fo czuzi wopötwarc toho bomu
bjenoni Jutnitjfa wot schulsf. swebjeńa z Bubeschina japifuja.
Bez tem zo tamnt tfjo po twarenu so roz»
pisasche. 3foba jenoj b , zo bo talej wesowoscj
nasche,e niwodoscje pjez zenine ha bejcjifojtii% * hlabuja befche fo pola wrotow tjröba bjewaejeri
zhromabjiwa: fotfij powebachu, zo jo jeb n z tech
bro fbctto zfajena ha pjifrotfena.
3 K u l o w a . Hako pjecjel w rnoscje bjerju tfjoch czuzech Haynaw! Hako cji so wröcjichu
ja swoju pjiswuschnoscj, tomu, jtoj jo w 34. tj. ha piwamu wopufchcjicj chczechu, walichu fo
Inlii. z Kulowa ftaivo, napjecjo wotmojicj. Ton bj wacjeřo na nich, metachu z bwötom bo nich,
pjecjel pisar pak bře j Kulowa nejo, hewak bö jpeiechu z khoschczimi za nimt, ftraschńe pji tem
roön te waschńo f woporej hicj, l pe znacj berbjan). wowajo: „Přecj z temhtej rakuskirn reznifom."
— Dokelj, kaj na wsch wosoke swate bne, bjchu tej Tanwj bwaj fij z Haynawom fobu b schtaj wotebem po ftarem waschnu ha tebje, faj je najstar- barafchtaj fo krucje, ha wuboböschtaj fo tej zboscht lubjo hinaf ńepomńa, najpřeb kulowscze niest- jomńe z wrotami won. ©eneralej samom pak
jauscze pr bkstojecjero ha rabni fńeja; ja temi mu- fo taf beře ńerabji; z nuzu wön czewö wobrnejojo z czeweje wosöbe, bez fotremij wöschi schowta tanć, z bomu wuskotzi, potza cjtfacj ha czewa
najpreni bjo; Po rem te 6 brujfoio, fotrej sw. bjiwa tjröba za nim, nefötre fta Iubji joho taf
swecjo ńesu ha ja temi bruhi zönsfi zplaw. Kak zcj wachu ftajńe wowajo: „precj z t mhlej ra«
röek pak bez prenimi, chdjej tön pekne pjecjel jene kuskim reznifom." Wo swvjim ftrafche skotzi
ho Serba widzaw 6$, Nemczow habö Serbow Haynaw do jenej fhejje, bejefche po z khodje hoic
268
wotorhne jstwine buře, hä zkhowa so tam pzeb
swojiml licpzecjelemi. Dokelz czewo twareno jara
stare be, nenamakachu joho pzi pzepötwaiiu.
58q ttrn besche kneni, kotrejz kheja swuscha, po
wcjersku pomoc; pöswawa, fotraj tez börze pjinbje ha z wulkej nuzu nemernu tzrödu rozehna,
ha generala z wulkoh nezboja wumö! —
ffe ha swate dne nicz, bopowdna wot 8 lMz bo
12; — sobotu pak wot 8 ha!z do 2.
N a l u t o w a r n a bete wo tut im tjam na nn«
Iutoroarniffe knizki zapowozki közdeje roofofcfqt^
tola nicz liteńe hat} jeden tolcř.
Bubeschne 7. fept. 1850.
Heydemann
wuw dzacze bireftav.
x. Wo badenskim mescze Mannheim —
Jutse, hafo nebzelu 1 5. f eptbr. tvot po»
maja netkoj wojaka, kolrohoz ani z bobrem, pownu 3 bijbje fo pola pobpifano tiitjne s>vino
ani zezwöm tak daloko pjiwescj nemöja, zo bö w u k u l ecz. J a tohobla wschitkich pzecjelvw
wön brön bo rukow wzaw. Wön stajne wotmol- tajkoho wesela z blifka ha z batofa z tutem najtoi: „Moja brön j o : fruta roera w mojej wuluboznischo pzeprofchu, chczcli tak bobri böcz, ha
trobe, Föjba bruha brön jo liekzesczijanska." H a prawcm tjafu pola me so nutz namafacj. Za
tola jo tonfamou lont wo meiffint zbeschku sobu bobre jescj ha picz bubze starane.
wojwaw. Hbez jom nechton tohlej ietne, prawi
Miwvljicze, 14. sept. 1850.
wön: „Haj tebom bech ja wot zwoho bucha
H . S c h o w t a , kortjmar.
wobsenene, Haie netkoj fem zasc wustrowcne."^ w*-Pzi pzepötwanach ha pzeswöschwanach jo wön
Pjeb nastawk „z Nebzichowa wo 36. tj.
wupowedaw, zo tam z wotkelz wön j o , towar- Jutn. ma so znamejfo
pjistajicz.
stwo wobsteji, kajke, to lieje Weste, tola so ta
Wecz nelk bale pjepötwe.
Wo nastupanu pöwescje „ z Röjanta" w 35.
tj. Jutn. jo redak. lift böstawa, f i j fo jara Hör­
schi zo Jutn. tajfe vze bo sweta trübt. Te poN a w e z k i .
kazwano menujcze nejo na sw. Mariju, Haie ne­
bzelu posbzischo bowo,
Ekspediczija Vudeskeje
k r a j n ost.nvskeje hypothekarne, n a l u t o w a r ü e ha pozczerne namafa so wot bzencza #• # Lettischi serbski spewanski [tbebjett
fem na hrobowslej Hase wo sejinowni (LanbhauS)
i hosczinu Ha balom
deleka.
zineje so ro Bubesch ine 4. oktobra.
Tasama jo wotewrena wschebne, jenoz ttcbzel-
Zandjenu Sobotu Z i t a , w Budeschine pwaczachu:
Woscya |
K vv rc
K
rc zz
Rözka
Pzencza
Jeczmen
WöwS
Roch
Micha
|
Wölcha | Nischa | Sředzna
Pwaczizna.
Sredzna
Pwaczizna.
tl. 1 nfl. tlnsl. 1 tl- 1 nsl.
2 22;
2
25
3 I 4
12|
3 274
4
5
2
—
1 20
25
1
1
12'
1
1
10
7^
3 i 15
3
5
3
10
Körcz
K
Woka
Jahwe
Hebuschka
Berne
Ä,*6utre
Cjischczane vola K . B . H t k i .
tl. I nsl. I
3
5
20
2 25
1
2
—
tl. ! nsl. l t l | nsl.
22i
25
2
2
15
5
5 10
2
2 10
174
—
—
25
274
10-gL
10
—
——V
Tziswo S8.
21* dzen scptembra.
Letnik 3.
IntnitzKa.
ISS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
lofa ha z blisfa jv wele wutzenech lubji f tomu
so zeschwo; lucji tajqe, fiz fu ita hitej schult
3 D r e z d z a n . Prencz A l b e r t so Bohu swoju cjanibbu böstali. Tez prencz J a n jo so
dzak prawe dere namafa; dzen wote bna so ztam pobaw.
3 B u b e sch i n a. Khorofcz, fiz nasche mesto
nim polepschnje, za nekotre tedzeiie budze wustro,
wene. Zandzenu nedzelu bechu tzeske manevere cjezcze bomapötafche, zpotzina pomatofu jafe wot«
zköntzene, pzi kotrechz prencza liezbozo trechi; tön- teberacz. Pzi tem mejesche jeben prawu pzilezfamon bjen hijczen pzindze raf. khejzor czele ne- noscz, bojaznech ludzi zeznacj. — Wo G r o s nadzicze bo Piltnicz, fwojoho fhoroho pzeczela j c h ö n a w e pola Zilawe fu wot 5. awg. Hätz
wopotacz. To de pekne wot noho; wön so ton» 8. feptb. 86 tjwojefow, fotrechz be folera napanewa, wumreli.
santöit bzen zase wröcji.
3 R a f u s f e j e . Khejzor jo strowe zase bo
Nasch kral nemejefche tu wesowoscz, khejzora
pola sebe powitacz, bokclz bomach nebe. Won Wina so wröejiw. Wön chcze tu nekotre bne
besche so bzen prebe z wele frajnemi zastuperami wostacz, potem paf so zase na wobladuwaiio
po zeleznicze bo Lipska, ha wot tarn na bajernske druhoho bj ta swojoho wöjska, f i j wo Vorarlberg
meze pobaw, bzejz chezefche pzi swebzenu zfön^ steji, podaez.
Wuftawa ja wuherski kraj jo wuschwa. Te
tjena wnlfoho mosta pzez bvw G e l t z böcz.
3pomne»e möft io wescji jeden wot najwetschich Hätz botal z Wuherffej zjenosczene juzne swotwarskich ffutfom, f i j fu wo nowifchim tzasu >vu- wanffe fräse, Kroatiffa, Slavoniska, Serbiska,
wedzene. To mjo jeden, to fu jteri moste jeden Wojwodzina fu wot Wuherffej djelene Ha famona druhi twarene, so böschtaj dwe wösofej zfa- ftatnć rafujfi kraj. Wuheiffa zhubi na 6 mil.
lubji, Ha wobkhvwe jenoj wofow 10 mit. —
toe zjenoftzenej ha hnboke bezdna bez zkawomaj
wupelnenc bowo, Ha parnik swoje cjejfe czahwe Wuherssa fama paf pzichodne ibacj swoje bo»
talne prawa nezmcje, Haie budze, kaz Nische brühe
po nim pzewescz moro.
Wot jow levjefche nasch fral na wopotano k rafuffei front pziswuschacze fraje dzerzana.
Wulfa nezpokomnoscj fiicji bcz Madzarami na
feajernffeje, joittit pzeczelenej froojbe.
tem; luboho mera bla budze wöschnoscz hizcjcn
Wo m fcje © r t m a ntaja tute bne toulfi
bowhe
tjafe fhetre wöjffo tam ftejo mecj nitzu»
swebjen, menujqe 300 letnoho wopomüecja zawana.
Za to pak mözemö so nadzccz, zo bubze
roojefia tamneje lrajneje wösofeje schule. 3 da-
Swetne podawki.
270
knezerstwo za pojbehuwaüo ha dozpownosczeno ton ientjfi mojne j a f o j n f f i pobwojf, na fotrej
wuherskoho kraja wesczi toele skutkwacz. Hätz fo n jto trajaczc ha pwacjaeze baletwaricz hobjt,
dotal stejesche Wuherska pob wosebnitem ma- Po nowech potřebnoscjach netuschoho tjafa. Radjarsfim knejstwom, kotrez so za Frajne potteb- fuffa webje tej faj přebć pjebsebstwo wo tutej
noscje czcle nestarasche — wschitko be jafom- jromabjtjńe. Na 1. feptb. berbesche japotjane
bzene, pje wschu m ru jańeřebjene. Wuher jo böcj, bofelj paf be t» liebjcta, bha sta so to na
taf hijon peńf leni tjwojek, wön najradscho po bruhim. Bajernska, Sachsenska, Wertenbergsfa
czewech dnach na brusche lejjo fmorcji, habö swoju ha sebem brühe mensche nemffe frajc su swojich
trubku jeli. M sto toho, zo bö wöschnosej nezto jastupeřow pjiposwali; tji bmz pob webjeiiom
tjiniwa, joho k pilnoscji ha dzewawosczi wabicj, Bramborsfeje so ivobaraja, na tem bj l bracj, ha
bej k pjikwabej 66 fo ja to starawa, jo mvw jcben praja: stara sranfs. jicnofcjena nemsfa jronia»
te pwode swojej pilnoscje bete Pjcwcsej ha z uuijit* bjiztta jo wuzbeńena, na tu so nitjo wacj jwo»
tont pzedacz — lienamkasch te wo Wuherskej juwacj ńehobji.
anicj kmane pueje, wele rneite bröhi. Wuherska
W o Kaselskej jo, faj wemö, hara dez
jo frasne pwobne fraj, bojich ivobraboiv bcz ivul* furserstom ha frajnemi zastupcraini wuberiwa.
foho bjewa bofcj ha itabefcj — ale jara po- Kurferjta jo je swojimi minifterami rjefnew;
řebfo peńez . Wifowańo so tarn z wttscha pjej Pjej wufaj jo Frajne kiiezersiwo z wownoho mesta
pjemeneno fiaiie; faj jo to pola naö n hbje Kasel precz irjate ha bo BoFeilheima pola Hanaw
pzeb taws nt l tamt tej taf bomo.
Wuherske pzepowojene. Lub so qefe pji tem ńewobdj li.
rose paf fu tej zferfcho na psccje Hätz tjwojecje Hanoverfka jo swoje wojsko na hesenskc meze pöstoobobk'ńa pobobne. To 10 w ste, bubje raf. wawa. — Dokelj jo hesenska wöfchnofcj nĆtfoj
fiicjerswo nclk, bej ma pownu mocz na Wuher­ wo nuze, jaoa Bramborska z mocju, zo bo so
skej, jenoj pvwojtjku toho za tön fraj tjtnicj, wujnawa hatjchcje wo uiuońe zwostacj habo nic;.
jtoj jo f pjikwabej za fwoje italffe fraje tziniwo, — SSramborsFa tej swoje wojsko na hesenskich
fotrej fcj ja wot toho tjafa, Hätz pob raf. zczep- rnezach jromabjuje ha jo faj r fa wobzanfnewa,
trom fteja, bha Wuherska iejfo zemsfich pwodow jo chcje sama jolt wetscha hara nastaüe, HesensFu
Pwobji, zo bubje wotlejjane fraje z treibami na» zmericj, ha nichtön tsejcji so bo toho mescheez nesme.
pelnicj haj pzepelnicz, ha jich pwacjiznu zawosne
S c h l e s w i g - H o l s t e i n s c z su so janbjeni
twöcjicj.
tebjeń bwaj Froij j Danskimi bili ha pji tem
H a j n a w jo so z czuzbe zas wrocjiw, ha boböwali. Haie to jo wscho pobarmo. Mosbudze mtf, faj wot jpotjatfa zmvslene be, wo licjt sebt jenoj, pji franffurtffej, hořefa jpornne»
mescze Gracz boblicz. Bcz raf. wöjsfom jo po- nej nemskej zromadjizne jo tej zastuper banffoho
wescz wot joho pobeńbjeńow wo Janbjelsfej wulfu frala, haFo frajnoho fneza nemskej krajiwow Hol»
ńezpofomnosc^ ha rojbo zbubjiivo. Wine fu wo stein ha Lawenburg pjipuschcjene, ha pjej to root
n fotr ch hosczinczach wöschi z Janbjelsfimi seine wetschine nemezowstwa za prawoho fńeja zpöznate.
romabu pzischli. —
3 F r e i b u r f a wo Sabensfej. 9lafö ar»
Z F r a n k s u r t a . Wo naschim mescze su czebifkop jo hijon bliffo wosem bzesat l t stari
netk zas z nowa zastupeřo nemsklch werchow ro­ ha ńezaiiioji wacz swoje, wosobiie tud wajne za»
mabu stupili, fotsiz berbja na pobwojf ftarejc, stojiistwo jastaez. Bamj jo joho napominacj baw,
cj wo Nemcjowstwo jastupwac;eje sranfs. jro- jo bo sebi jenoho nam stnifa postajiw. Nasch
mabjizn n msfe nalejnoscje zařadwacz, ha wo- zaswujbne wotcz chcze sarn z Bamujom tulej nafobńe zhubenu n mffu jebnotu zase namfacj. Na- lejnofcj wutzinicz ha jo so na pucj bo Roma
kusfa jo to taf postajiwa, bofelj m tti, jo jo to pobaw •, ale nicj z wojom, tej nitj Po jelejnicje
271
hale peschi chcze trön ton balofi ha wocbzeznz / j e sebl serbske tćfancje swvdjecj, joli zo warn
pucz pzez ivofofe alptffe, z wetznem snehom tuob* jane pjinesu, mojno zo wön berewonacze ha f je*
bäte höre, tzinicz. Wot m fta Base! jo wön bji wabacze, faj jo, warn l psche nahlabe wo
swöj pucz zapotjaw. Kaz swöschimö jo wön rozsubjeńu Serbowstwa posficji. Bozeme. J a derbu
Horn sw. Bjamarba, tu najwöschu na cz wem precj wot was! rabschochczu so wo waschej schuli
pucz» hizon zbozomiie böscjahnew.
bleje zabjerjecj. — Böh baw zo tarn wacze we*
3 e Z a r b i n s k e j e. P i u e l l i , zapöswancz sela nabeńbu! Hbej ja puczuju, nech jo m n m*
na Bamuja jo so zase wwcjiw, — ha czele skich habö w serbsfich frajach, közbe kröcz so zranitzo ńewuijmiw. Tolelz jo wön java mubre duju, hbez hdze zanu schulu wuhlabam. Schule
muj, nabzachu so n jto ivot noho; wön jo tej wschaf su stbate mi-sta, hbzez közbom narobej joho
pzeb Bamujoin böiv: Haie swale wötcz webzesche pjichobnoscj zakcjeiva; wo beře ziabowanech:
te retze pjecze taf ha tajfe wescj, zo jomu swojn frasna wobzbozacza pjichobnoscz, z wustojnoscju,
nalejnoscz tej jcnoj ivozjewicz möjno nebe. Wön zhorliwoscju ha z pobojnoscju lvuhotoiviina; wo
zpvzna, zo fu tarn hijczen mubrischi Hätz w Tu- wcpmjne zrabowanech pak: hubena pzichodnoscj,
riiie. To tej nibe na romsfu politifu pobobne Z neleposczu, ze zasparnosczu ha z nizkozmösno*
nejo, jene junfrćtj wobzanfńene wotpohlabai'w, fcju wobczcjena. Wo tu tej nefhabwaczej w stosczi
dej so zbobom wuwescj nehobzt, zaböci, — habe bawa fözde rozomne ha pobojne narob swoju
jene prawo, dcz so zabzewki nomlaja, zpnschczicj. schulu taf zrabowacz, zo bö so tarn joho mwo»
3 F r a n c z o w s f e j e . Pzebjeba Napoleon boscji na najpzihvbnische waschno te r o z w u t z v jo fo wot swojoho bruhoho pucjtrańa zase bcm w a n o pobawawo, fotrej jo jim nujne ha zpo«
wröcjiw. Hätz bo Pariza Pjti'cbje, b tarn ja» mozne f zbcjobnomu ziwciin. H a to jo tej te naj»
wosn lud zromadzene. Wschelake lvomafta joho lepsche ha najw scjische fnbwo, fotrej möza starschi
powitachu: Swawa Napoleonej! — swawa khej- swojim bjecjom baricj ha zawostajicz. Wo taj»
jorej — swawa tepufctiqe! 3töz nechasche z bo- fichhlej moslach bo fulowskej schule zastupich.
brent „swawa fhejzorej!" wowacj, bö wot neko- Kulow jo woprćbfa serbffe m sto, pozbzischo fu
trech popaiiene ha taf bowho bajen , ha bej so wo* tarn Serbja tej n folrem N mczam bobrorjiibe
barasche, z nojom fatvane ha rańen , böjj fobu ne- böbwo ha jiwnoscj wotftupili ha bowoltli. Köjbe
wowasche. Na 10. hobownika jo jene towar- bowoleno bobre pwab liepjinese, k najmenschom
stwa romabu stupi>vo, fotrej so „ h o b ow ne pola zw rine jo to touljmena wecz hatj tez
Rech to jo
t o w a r s t w o " im'nuje, ha fotrej chcze na wsche pola t^wojefow pwaczi to neivem.
waschno Napokona za fhejzora mecj. Tez r fa faj chcze. N mcz tu böchu. P r nich tjafach bře
jo Napoleon jich z penezami pobpera. Repu* fu Serbam jich retj ha waschno kwalili, ha itejfu
blifansfe nomine tamne napab ha mocznwaiia sebi jabali, zo bö jich bla Serbow retj ha narob*
stawain hobownoho towarstwa pjipisaja ha so nosrj nabof stupiwa, ha woni samt jcnoj wschu*
hörcze wobcjejuja, zo policzija tajfich nebuschni* bzom z prenimi bolt. Taf rutje pak, Hätz n fa
foit) newotstroni, ha so z nimi pjezjena bocz zw rcha pjtnbjechu, bo ta w c; htnaf. Serbja taf
bete swoje bawfi bo meschejanfftch wustawow
zba.
(Anstalten) bawaja — Haie Serbja tarn janoho
jenitzfoho serbsfoho wntzera wo Kulowe nimaja.
Z e Serbvw.
(Dalewebjei'w.)
Oh te boje serbffe bjeejt! Kaf sttabite berbi
3 K u l o w a . 3 kńeza m schcjanofiu moro tön wujitk böcz, fotrej jim schula sficji. Kak
so tu hijczen dl je zabawicz, hale k tjonm tejto! toele hobjinow, nedzelow, mesaczow haj samöch
Böbjcje tu bozeme moj kneze, m'tzo za zwo. Daj* let so mińe, přebe hatj te boje bjecjatfa nefaf
272
za tem pzinbu, schtö Ion nčmffi \vui\ex ze froojim werzku höre iane sw. fzij ftoji, fiz wopötano tuneinczowanom sebi chcze. Woprawvze to je zle teje höre prawe ftvatotzne tzini. Ton trotz pak
ha nwpoki. Zda so tola kaz bö tu ze zamvswombech tarn ja dwojcze zwesclene, bvkelz na pow
rufte teil pucz wupötane böw, na kottemz bzeczi höre hijon tam pji ftarej skawe mi jtbett iane
»aimerte nawufnecz mohli. Hvezchcze zaden Ncmcz czele nowe sware kziz napzeczo labasche, jtoj me
hako farar habo kapwan wo Serbach zastojiistwo wutrobüe zweseli. Kak haklej mi b Hätz blize
mecz, dha derbi prede serbski nawuknecz, nebö pzinbzech, ha na sweczu tez řane ha to serb»
to tez, ha hizczen böte, pola mutiert pwaczicj ske napismo namakach. Pöbla jo tesamo tej
deibawo.
Zkoro so zda,
kaz böchu kulowske n mske.
Tu tön sw. kziz jo wot borstzansfoho
schule jenoz tohodla wobftali, zo böchu nekolst Z u r a (Bjernarba) na temsamem mescze ftajene,
Neincze swuzbu ha kleb mčli. Ne moji najlub- dzejz prebe brejane stejesche, fotrez besche hizon jara
schi tomu tak nejo. Schule tu nejsu wutzerow stare ha pzev nekotrem tzasom wot wetsika powalene.
bin, Haie wutzero schulow bla, ro rcka: wulzew
fu tu w i e waeje bzeeji bla. Ja tola newem zo InN a w e z k i.
dzo to tarn nezpöznaja. Hbez na Kulow möflu ha
jön zdruhimi serbskimi podjanskinn mefabami pziruJettu zahrobnu jitriiofq, fotrejj 6 nferow ba
nam, bha so tola zawosne rozdzel pokaze. Bcz 165 O . tuthoro vjtfwiijrt, ze 97,3 7 jeřnotami,
t m zo jo wo zakskich serbskich pobjanfftch wo- chcze pobpifane 3 bvboni pzedacz; pola fotrohoj tez
sabach wschubzom wibzecz, zo I0H0 Miwoscz wscho balsche k zhoncnu.
Michaw Wawrich.
knez biskop Diltrich swoje, jomu porutzene wowo
serbskich Baselczach.
sab bete zaftara, ha za jich lepsche nanowscze fo pivczuje, jo Kulow kaz wopuschczena seroika,
Na michawsku nebzelu bubze wo smeljketjankottejez wötcz wo balokej Wratswawe böbli. Wa- ff ich kupelach ferbffe ha nčmffe spewańo pob röe«
cjonsli so praji: sapienti sat, to jo: Mudromu bzeüom fiV Koczora Tez famentzanske sp warske
towarstwo budze so pzi tem wobdzelicz. Po zkön»
doscz!
3 Bubeschina. Te rane bne zanbzenoho Izettu spewańa budze bal. Pobpisane bvwoli sebi,
wschecb pzeczelow fpema na tonlej swedjen kcdzbli»
tebzena wabjachu rite, mestzanske stare mute ha
w ch tjimq ha nadzija so («bffoho sp wańa biet
nestrowe powett wopufchczicz, ha na jenej wvko» tcj selnoho wopotaüa je ftronc lubech Serbow.
wnej Hofe so wokzewicz. J a wuzwolich sebi najI u r i j Bensch.
blischu, to jo borschtzansku. bofelj na nej mam
nasch lul'e wetzorne serbski fraj pzeb wotzomaj
S e r b s k i sp w a n s k i swebzeń w Bulejjo ha lubozne dopomnecza na bne mcjeje mivo- deschme nemöze so 4. oftobra wotbjerjeq, Haie
dvftze nu pzi tem bo mösli pzindu. Tez tam na jrneje so hafhlej 11. oftobra.
Zandzenu Sobotu Zita w Budejchine pwaczachu:
Wojcha |
K c rc j
Rozka
Pjeluza
Jecjiunr
WowS
Roch
Nlscha
Ärebjn«
P w a c z i ; n a.
ti. | nft. | tl. | nfl. | tl.
2 274 2
4
4
15
2
1 20
1
1
7i
m
2i
3
10
3
K 0 rcz
nfl.
•1±\
10
25
10
5
Woka
Jahwe
Hebuschka
Berne
K . butre
Cjischczane pola K. B H i f i .
tooicha | 'JiifiUn J Srrdzna
P w n c j t z n n.
tl. | nfl. | tl. | nfl. | tl. | nfl.
2 25
2 20
22z
5
5 10
5 —
15
22;
2
—
20
25
1 ! q
«.
10
- iioA —
»To
TAswo 39,
28.
Wńftptembra.
Letnik 3
JutnitjKa.
ISS«
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
Z M i f c h n a . Te rane toebro ha tzopwo
swöntzne pruhi naschich winczarow hizon zpusch»
3 Budeschina. Khoroscz jo zase z nowa czcnu nadziju z nowa wubudza. T o bö jim
nekotrech napanewa, tola nicz tak wele hako pre- jara k pzecju bowo, dokelz husto tarn czewo fwojdawschich tedz'enach.
Nicz jenoj bez wösokimi bö nitjo brühe nimaja Hätz -jtoj winicza jim
ludziini, faz wo pr dka, Haie tej bez niffimi jo liefe. Naschi ntejfcze zbezkaro fu wotsubjeni, nasch
khoroscz zpotzinawa so pokazuwacz. Tej so zan- m fchtjanofta T z u f e k 5? letnomu jastwej predzene t djen wacze pji porebach jwoniwo ńejo, noho taba ha rcutjer T h u r m e r na tzas ziwcna.
jo huste jwoneüo nebö khvrech lubji budziwo.
R a k u s k a . Nasch khejzor ńejo na wopöKaz jeden z mestjanskeje rade wedjecz chczesche,tańo wetzvrnoho wöjska wo Vorarlberg pjincj
jpotjina khoroscz tej na nekottech radnech wsach mow. Webziczer tohofamoho paf ma tu porutjwuderecj. ^ No to hijcjen pobrachuwe.
noscj, taf khecze Hätz w Wertenbergsfej hara
Z e Z i t a w o . Nascha rn stzanska rada jo naftańe, tamne ineze pzestupicj. —
zandzenu pondzelu schesczom, f i j bchupji mejffim
Ministerstwo jo wobzanfnewo, jenoho M a zb zku w Drezdzanach sobu rooj'roalt, wotsudzeno djaru ja woschoho krajnoho zastojnifa ha fhejappelaczionskoho sudnistwa wozjewiwa. Pecjo zorsfoho zastupnifa wo Wuhersfej postajicz, z o
fu k fmercji, jeden k jastwej na tjaS jiweńa wot»
bo lud trochu jm řene bow.
fubjent. To w schicze fu dzewawi remeznicze. —
Wot jromabjijne biskopow Wuherskeje, pzi
Z D r e j d z a n . Prencz A l b e r t so daie
fotremj bechu tej cji jujntch fwowanskich krajow
l pe namafa. Nasch trat so hizczen wot swojoho pucjwana do Bajernsfeje wröcjiw nejo. — pjitomni, swöschimö, zo chczejdja jujne fwowanste
Nasch nowe zeleznisfi möst jo zkoro Hotowe. kraje tej wo czerkwinstini nastupanu wot WucherWön jo wesczi bez temi wo nowschim tjasu sfoho botalnoho zjazfa bj licj.
Na 24. 25. 26 bitu b wo inefcje S i n c j
twaienemi, tön najsch rschi dafolo Ha fch rofo:
Won nese nicz jenoj bwoju czer ja parnikowo letuscha pjezczewna zromabjizna ncmskich katholHaie tej bwoju j a j fońemi zapzenene woze Ha skich czerkwinskich towarstwow. Wot swawnech,
dwaj pucjaj ja pefchi pjez mćft khvdzaczech. — po wsch ch nemffich frojach; wosobne wo Bram»
Wot fhorofcje wo nafchim mescze nicz te naj> borskich wobstejaczech czerkwinskich towarstwow,
fu jastupero wotpöswani. K a j wot predaw^
mensche newemö. —
Swetne podawki.
271
schich bubja die tej tvot luteje Protokolle pjez biSkop wo wownem mefczc K a g l i a r i so wobarasche, joii cacj, bofelz lvoscbinMcz janc yraivo
cjifchcj lvozicwne. — — —
Wo mescje P eststejesche wondano pj! To- nima, so bo tdio mcfchccj. Z mocz» bo n tfoj
natoe burski muz, fotrez zromadjenomu ludej pa- bisfopski bt'ob wobsavjene, pisma zczanfane. Arczeperane peneze wot 5 t)a 10 schesnafow, wesele bisfop na buřadb pziraze cfffomttnifacjijn pjrcjirco
so smejkotajo, wudzelejche. Na posledku bc tajfa rofdb m, ki; so pzi tem wobvjelachn. Na to b
czizczencza wokow noho, zo nictiton wacze po wön jäte. Lud jtupi na stronu biSkopa ha woHase nemözesche. Policzija pjimne wesowoho do* barafche joho.
Wetfthe wojffo jo na to z
broczera ha wedzesche joho bo joho hosczincza, G e n u a na fupit pjewezene.
bjejj fo pzi rozretzuwańu zforo pokaza, zo jo
Zardiiiski zaposwancz wo Roiiic, P ine I i i
jo jafe z nowa wobobleńo w Rome wzaw, Inj«
bohi muz rojomtjf zhubiw. —
H e f e n f f a. Bramborlka jo za to, zv bo cjcn junfrötj fwoje zbozo zpotacz. Bamz jo joho
fo furhefenffa zwada z perom ha zjebnanow >vu- k jebnańu z nim postajenomu nuiberfej pofazaw.
tjinuva ha jo namet stajiwa, zo bochu ze ftrone
Franczowsfi pzebseva N a p o l e o n jo fo na
hesensfoho fńczerfttou tfjo ha ze ftrone krajnech zarbinsfoho frala wobrocziw ha jabam, zo bo
zastupeřow tej tfjo tu naleznoscj zraduwali.
turinffoho arzebiöfopa F r a n z o n i z jaftma puschKurserstensfe kńezerstwo jo bo fupele W i l - cjiw.
h e l m ö b a d pzecjahneivo) qeroo ministersttvo ha
Wo 37. tz. Jut. tzitamö, zo jo Bamz zarbinzastojnicze tarn su. Tez dwörsfa keklerna tarn fftm duchownem pzifazaw: frajnein faznam poswutute bne pjecjehńe, zo fo tem fńejim zferfcho tzaS fchni böcj. HajBamz jo hijon husczifcho tez ńem rne
ha khwila mińe.
lube, faz na pzikwav p o l s f i f poswuschnosczi
3 g r a n f f u r t a zhonimö. zo fo tarn jara napominaw. Dez paf fo wobstejacze prawisne
wcle rafufftch, bajernfkich, sachsensfich ha Werten* ha bez wobstejaczemi wöschnosczami zrabuivane,
bergskich wojcrsfich wöschich namafa.
SBinu wot druhich wufrajnech wöschnosczow za bobre
jich pjitomnoscje wschelafo toubaibebja. Wone ha pracjacze zpöznate zafone jenoz wot jeneje
r fa, zo czisarni postajeńo wulfoho toöjffa tube ftrone be wfchoho wobhoüena ha naprafchwanja
ivurabjeja, fotrej bubje taf zeftajene, zo wot ha* druhich pzi t m wobbz len ch wuzbenu, bha jo to
noversfoho ha sachsensfoho balofo rözno ńeftejt pzecziwo wschem lubowem prawam (völferwibrig)
ha febi rufu pobawajo nimale romabu wisaja. ha wfche brühe wöfchnofcze ńefm bja bo toho
Na te wafchno bo metjorne bjel Bramborffeje zwolicz ha berbja na wfche wafchńo na to dze(die Rheinlande) wot ranschoho dzelen bow.
wacz, za böchu so tajfe naleznoscze po zafonfkim
To traj z tem romabu wise, jtoj w poflenim tjis- putju, pzez zromabne jebnańo wsch ch pzi tem
röe sobudzeüchmö, menujcjć: faf Sramborffa ńe- wobbj lenech stronow zřadowali ha po tjafu nuzne
cha pziracz, zo bö so jtö bruhi bo zařabwańa ha tr bne pzcmeneńa stawo. 3ardinsfa wöschnoscz
hesenskeje zwabe tefaro, Hätz Bramborfka fama. to ńejo tziniwa, wona ma potajfim ivopafi.
Na fajfe prawo tejto paf fo Sramborffa pji Noch jo to, jtoj jo wona tziniwa tez trebne, taf
tem zwozuje?
jo te wafchno nuczwebzena wopatzne. Taf toro*
3 t a l f f a . Zardinsfomu frajej fwuscha tez ho Hätz mochczemö zo bo swowo pwacziwo bez naml
řana roulfa fupa, z menom Zarvinsfa (wot ńej hafo zprawn mi tzwojefami — taf dowho Hätz
ma cz wo kralestwo mcno).
Tez jow jo wo chczemö wo redze m rnoho ziweiia, ha zromab*
czirfwinskich ha frajnech nalejnofqach wulfa zwa­ noho wobfhadjena tube pzeböwacz — taf bow*
da rcuberiira. Krajna wöschnoscj jabafche pjez* ho Hätz nechamo, zo bö bno «am pob uohsmaj
czewni wopiS cze'rfwinzfoho zamozena.
Arcze* fo z namt nepzepanewo, tajfe podaivfi nesmem»
27 5
khwalicz — ha fomuz ta möcz prawa kitacz,
data, je neczerpecz.
Zardinske czerkw. na»
leznoscze fu pzez mnohe fonforbate (pzezjenepzinbzena bez fralom ha Bamuzom) zřabuwali ha
z notoa zase wobfruczili wo letu 1727 bamuz
S e n e b i f t XIII. ha fral V i f t o r A m a b e u s ;
— 1741 dam; B e n e b t f t X I V . ha fral
K a r l E m a n u e l ; — 1823 bamz P i u s VII.
ha fral K a r l F e l i r ; — 1841 bamz 9te*
h ö r XIV. ha fral A l b e r t .
Z e Serbow.
Pv neschpoie so proczesiön zase zpewajo bo Älo>
tra wrotji.
§ Z $ e b e l t j i c z , 26. feptbra. Nascha wosoba
jo wo poslenimaj bivemaj m faczomaj smoju řanu
czerkrj řme wuporebjecj baroa, wosobne b6 jeje
czeive frei» pjefrete, ha pji tem nimale powojcza
tohosamoho (14,000 czeheli) nowa powojena. Tez
mawe tćrmtf bć rene ponowene ze zelmej ha bewoj barbu, ha jo netf jara pjifłojnć. ÄZele řmscht paf bö won htjcje botr, hbe bo f u l o na
nim, fotraj jo jenoj jorota, wobarfcena, rene —
pozicocjatia boroa!
§. 3 Rozanta, 21. stptbra. Dofelj pjeb fröt§. 3 S B u t o w t j i c j , 25. septbr. Zkoro zmefim tjafom w Krupcze, Tjoplicze ha wofomnoscji jemd wo naschej tose jara řanu nowu bvju mcti«
ta zwa fholera fhetro fnejesche, taf besche nasch tru stejo. Nasch H o r b a n k bubze tusarnu ftajccj
tvofresne lefař, fń. Dr. Roberer z Kamencza, za bacj, ha to na czele itetoem blafu, bzez hijcze
bobrc zpoznaw ha radjiw, zo nascht Serbja letsa nichto zanoho sw. fziza habö bruhoho swetz.itfa
pjeb s w. M a r i j e n a r o 6 a jabeii proczesion bonepowni. Dez sebi Horbank taf swawne, ftba«
K r u p f i webli nebüchu (c,clc zakazaw Pak won tocjne wopownif staji, taf l'iech fo pödla tola tcj
to nebesche); takj jofyo rat?a bö nam ktj bo prebfa hafo bobrc © e r b wopofaze, faj borjfjansfi Zur
w naschich tjetfroach z flćifoit) wozjewena. Hatj- ha nefotft bruhze, ha nech pob bozu martru (traj
runtj be to nett znajomna wecz, vha so tola jczetcj na jeje fnmmtnä stowp) pekne serbske natjrovka lubti tebom w Kiözlre jhromabji z tem pisnio stajicz da!
tvotmöflci'iom, zochc^e pröczesiön bo Krupki wescj,
§. 3 R a l b i c z , 22. feptbra. Pzeb tsjomi rne»
na jaim khoroscz mdjewajcze. Tola bez jim tej
faezamt wumře tuhbe nasch fhčt tar Vosczij M i tuhbe to fhetro wotradjachu, taf so z weticha
fwawschf. Na joho niefto jo n tf za czerkwinsfoho
wschitcze zase bomoj wröijichu, jcnoj nefotft froprevkstojiczcta habo fh b tařa postawene fubltř
btri zwajichu so tarn h i q , folsij tez zase strowi
Michaw R u f z Ralbicz.
Dzensa won prent
bomoj pzinbjechu. Gji bruhze paf, fotftj tichu
frotj zjawne fwoje nowe zastojnstwo nastupi. Mo
tarn tcj mösle Itcj m l i , tamneje fhorofcze bla
jomu wutrobne zbozo pz'ejemö, zo bö wön pmwe
paf so bali wottrafchicj, ha tohvtla potoin to bo«
wele let wo temsamem zwostaiv, ha taf pralve
mach tooftachu, fu za to bjenfa, na sw. M a ­
tbele f zboju ha flepfchomu najcheje czerkwe ha
thi j a tonlej proczesion bo Rö j a » t a ivedli. Rano
wosabe ffutkowaw! D a j to Boh!
b chu so w Kloztře zhromabjili ha fu potom
§. 3 K h o l b o w . 23. septbr. Kaz so cji sakscze
jfhorojtmt ha ze zpewanom w wosemoj hobjine
fermufchtřo,
fotftj bechu w zanvj. tjifroc „ T » v j .
svm pjischli. Tefamo marianffe brujft, fotrej
Non>.
tajfu
jawofnu
interpellaczeju ftajili, hbe
berbjachu Helbaf fib. Marine fibecjo bo Krupki
bubje
w
L
e
j
n
o
m
femtufcha
h. t. d." woi fermu»
ńefcj, je za to netf f nam pjinesechu. Ke mschach
desche pola nas tat wele lubji ze wschech strvnow, (che ftaraej potjneja, runij taf staramo fo mo
kaj betraf bde na ftb. Mnrije. Haflej popowbnu nefotft bruhze fermufcheřo wot toh', hbe zmeja
276
[
j
l
1
tamni fńeja Jnterpellantowe samt swoju kermu»
schu. D u j besche tej pekne wot nich böwo, zo
bechu nam roont najprebe wozjewili, dhe budje
jich samech kermuscha, ha naS pödla tcj ime na
nu pzeproseli! Möje böcz, zo trajz jich kermuscha
nett börze budje, ha ncderbcli mo potom nitzo
wot üeje jhorncj, to bo nam tola bunberfqt bo
bofa böwo. Pola naS tak n tklej wscho k Rakeczam wise!
Tez nekolsi kermuschero.
Hätz bo Arbala, dzez hoch jara bete horewzate;
wzach febi potom jenoh Araba hako posowa ha
puczapokazwara fbbit, ha pzendzech z nim na
bufchnech puczikach ha zczezkach czewö reczaz ho«
row. Pzeb wetzorom pzind^ech bo jenoh wojerskoh lehwa; tuchczechjenoz nezto mawo k sebi
wzacz ha potom bale hicz, bokelz mejach jenoz
hizcze tsi Hobzine pucza tzinicz. Tola lebom be*
chu me tu toojerfqe wöschi rouhlabatt, bha tite
tez pzepros chu, zo bvch pzi nimt woftaw, pra«
x . Dale wot Bubuschina pzinbzesch, Habole jachu, zo zno bubza so za mne staracz. Wo»
so lubjo khoroscje boja. Zestraschnemi pcwescze« jersczx wöschi zabzerza so tu pzecziwo nam bu»
mi, kejkoj stow hizno wumrewo so, sami so stro» chownem jara pzeczelne, pobperaja nas po mozzeja ha czwiluja. Najhore Pak jo w Kulotve. nosczi wowschcm ha maja naS tziftze za swojich.
Djensa pjeb bwemaj nebjelomaj menujcze, pjijebje J a pola nich jebzach ha jeben wöschi pzipokaza
tarn wöz z wowmö z Bubeschina. Ha hlejcje mi swoj ftan (Zelt); nazajtra rano pozczi mi
komanbanta swojoh fońa, ha tak pzindzech z lochnehbem be so Kulow zrokocziw. Wöz zwowmo
fei pröczu bale, bo jenoh bruho wojerskoh mesta.
bertesche na Hase stejo rooftoq, schterjo mujojo
Tez tu böstach swoju stivu, ha fforo bjen roote
pobla» zobo ntchton so nebliziw, ha snabz ne» bna jedzach Pak pola majora regimentskoh lekara
febjbliibe so woza nebotknew; bokelj,— wowma Eichackera, kiz jo Nemcz; fojbe bzcn tez prebe j Bubuschina, ha w Bubuschinr jara lubzo bwach. Tube lezacze wöjsko jo n bze 2000
mr ja! Bez wschoho fombjeüa bo po wokresnoh muzt seine, ha wobsteji najböle z lutech Remlekarja bo Wojerecz pöswane zo bo wön zwoho czow, kotsiz su so ze wschelakich konczow tub
Ducha khoroscze z bubuschinSkeje wowmö wuhnaw. hromabuzbezeli; fforo fojbe z nich jo boma nezto
Äebjelu lekar pjinbje ha potza zawosne kabzicj ha zworaw, ibele jo jich boma wot wojakow czekwo,
smubzicj wokow woza. Potom haklej bo boroo« wele be jich tez bo najnowschich nemerow ha zbczkow
leite zo sme so wvwma wotnosecz. Takhlej bö zapleczencch. Dokelz su to wojacze ze wschech kvnKulow pzebstraschnem nezbozom zakitane, kotrej czow ha ze wschelakich nicz franzoivskich naro*
boit>, tohobla reka tute wöjsko tez legia czuzowjomu zwowmowöch niechew hrojesche! —
nikow (Fremdenlegion). Nebze 300 wojakow
b sche pola me na pr dowanu. Tak khetse Hätz
bubze so hobzecz, chczu so tarn na blcschi tjaS
pobacz.
Knez biskop bo tu jara swawne ha
3 lista kneza duchomnoho Zakuba Brela.
krasnc
powitan
ha pzijate; wscha mözna tzescz
(Zkönczmo.)
bo jom wopokazana. Na tseczi bzen poda so
Lebom bech bobm hobjimi schow, tzujach wo knez biskup bale na pncz; wschitcze wojerscze
prawoj noze wulku botofq, fotraj bö yzerz hör- wöschi joho pzewobzachu, ha fforo na fto Arascha ha hörscha, tak zo mozach jenoz ibek krot- bow, kotsiz wele hare ha tselena ha wele zposischi pucz bofoneq, hatj bech po prawom tzi^ bziwn ch kuskow ha khumztow na swojich řanćch,
nicz chcz w. Nazajtra rano dzech j (jafom bäte, s lne'ch foftach tzińachn, kaz jo to pola nich pzi
wzach swoj pucz pzez jara wulki sölne jezor tajkich wosebitech, swawnech pzileznostzach wasch»
(Salzsee), kiz be wusfhn w, ha pzinbzech pzipownu no. Knez biskop berdesche tonkrocz nekotre ftatie
277
ha wscho, ztoj k jedzi swuschesche, sobuwzac-, bo# bila wosebe jara HIaba. S u tute peneze jap»
felj dcrbesche tjiscze w hora'ch, bjez nichtö liebö- wacjene, potom pziiiese nawozena holczenomu na*
bli, pzcz nöcz wostacz. (Ha tak wopisuje kn. nej 96 litrow ((itra jo nezto wacz Hätz fhana)
Brel bisfupowo puczowana ha swoju naleznu pzentzneje muki, ha 7 puntow butre fotraj jo
pröczu pzilcm dale; naposledku Pisa hijcze taklej:) selena, 6 litrow wolija ha jene czelo. Wschitfo
S u w Siutfcnfft'j hischcje lubjo, kotsiz chczebja to jo k fwasej, na kotrez starschi ha pzeczelo worade bo fivi'ta wo» ? Kaz so mi zba, chcze snabz beju swöjbow pjinbu. Po kwafnej hosczine pojich titele bo czuzoh kraja wuczahowacz. Dez tznu hracz. Pzipöbla so tu tez wele tfeteria
tube bezcjik bzo, bha namafaja so tu wschitcz swöfchccz, Pak jenoz f weselu, paf bo schajbö, foprawe beře; ha tajke suche l ta, kajkej te po- traz n bze 100 habö 150 frotzelt balofo stoji.
siene tsi b chu, naS stajne netrcchuja.
Kajke Jenoz nawozenowi pzeczelo maja prawo schajbu
pobperano, kajku pomocz czi böstawaja, kotsiz tselecz. Trechi ztö bha joho z borufowplaczanom
chczebja so fem pobacz, to sein hijon preb sporn-pokhwala^ tola za közboh, kiz ńetřechi, berbi na­
niw; puczowano nitjo nekhoztuje, pzetoz czewö wozena fuchs, toler ncwesczinej swöjbe zapwaczicz.
pucz z Franczowskeje Hätz fem bo Afriki böstawa Nazajtra Po fivufu, bez jo wschoh bo tzista uut»
közbe wotftanczowskoho knezerstwa na közbu ho- tztiiene, wozme nawozena swoju liewestu ha webzinu nebze tsi krozki. Chcze jtö nezto wacz ha dze ju bcm k swojom nanej, pzi tzimz hercze
nezto w ste wo tutej nalejnosczi zhonicz, bha wesele pisfaja, tselcze nesmeri'ie tfeleja ha pzeczelo,
nech fo na ftanczowskoh pofwancza ((Sefanbler) fotsiz fobubu, zawosne wowaja ha juffaja. Nelkoj
w Dřezbzanach wobrocji, kotrez bubze wefczi na jo hizcze jeben kwas, kaz prebe. Potom so newewscho wotmojeno bacz webzecz.
fczinej swöjba zase bomoj poba, ha wsch kwasne
N tkoj chczu wam hizcze zeiicno ha kwas wesela su zköntzene. Tajka zentwa pzinbze na­
bez Kabilemi trochu wopifacz. W o krajirie K o n - wozena, bez holcza rana, nimale na 500 ftanst a n t i n e, kotraz wot Drana k raiiu lezi, böblikow (franf jo n zto wacz Hätz nört). Wönbano
wulka mnohoscz tut ch Kabilow. Tuczi necza- trechich bweju tajkej nebawno z-verwanej manhaja taf wokvw, kaz Arabojo, ha maja tosche- bzelskej, fotrejz po zpomnen ch pohřebnizczach wolafe wosebite waschna, kotrez bez bruhimt naro- fow czahaschiaj, zo böschtaj swoje paczete spebami ńeitamafafch. Chcze so zaben mivobe Ka­ wawoj. J a so toh mwoboh mit ja woprafchach:
bila wozcnicj, pösczele wön n koh k nanej tuteje „Nö, jto pjinbze cje twoja mwoba zona?" Wön
holtzki, kotruz chcze febi bracz, jenoh swojoh pze- z wowu wijefche ha rameiia zczahowasche prajlczela habö bofrroh znatoh. Pzinbu pjez jene, cze: „ T a jo jara broha, pjinbje «he na 600
bha postaji nan peneze, kotrez chcze za swoju Frankow. Druhikröcz n zto. wacze wo tajkich
bzöwku pwaczene mc'cz. Tute peneze rozbzela so weczach. — — —
potom, taf zo macj, nanowi bratsja ha najbliz- ' Na könczu swojoh lista prafcha so knez bu­
schi pzeczelo fözbe swöj bj l boftanu. Na tutemt ch omn Brel, faf so tu tomu Ha tamomu bez
penezami mwode nawozena zane wacz prawo nami bzo, ba wele lubjom wele dobroh prajicz,
newobkhowa, t. r. bebö febi tutu holczu pozbzi- chcze tez raoe zhonicz, kajke w e c z e su so wo nafcho wzacz nechaw habö so wot neje, bez jo hu schim kraju Ha brubze pobali h. t. b. Bez bru»
jon joho zona, zafe bzelicz chcze'w, liemoze tute Hirn pische paf Htjcje tute swowa: „Pjeb powpeüeze wröczo jabacj. Tuta pwacjizna wutzini bra m faczomaj bechmö (mö buchomni tub ) fforo
po naschich penezach nebzen wokow 20 habö 30 wo jiweno pzifchli, menujcze Weste tajne towarflarech fachf. toleri, tola jenoz tebom, bez jo hui» stwo tu w o Orane besche febi pjifahawo, zo
cza schwarna ha tana, pzetoz na to mwode Ka­ chcze wschech ftanczowskich wojersfich wöschich,
278
tesamo potem k rootejehMu bo fńejniffich klöjterow Franczowsfeje ha Jtalsfeje rozbjelt. Te
matöo b j cji nichtöit rabe netupi, toho bla fit
jara tuńe; Haie te pjewezeno pzez mořo jo drohe.
Dobrocjero bawaju te potr bne peneze romadu.
Hat; do meje 1850 jo toniej swawne muj
75 fajfich bjčcji wotroljwej ha pohanstwej wuZ b e r k i.
mojiro. Te Dj cji maja jara frasne bare; jara
0* ) Loni mejesche wo Parizu, letsa w Frank­ fh cz nawufnu woni fraitczornffu ha italsfu reiz,
f u r t s jene towarstwo zjawn» zromodziznu, pji Fo« faj tej wsche rufow bj roa. Kjescjijanska wutzba
ttemj bechu nimale wsch luve ha narode nascheje wo jich ivutrobacb nnilfu »uternoscj wubudja
zeme zastupene.
Tesamo wolpolada, zo bochu W o knijkach, wo fotrechj wön rozpraunt woi
pjichodne zane bitwe wacze wcdzene neboli — wll- Iwojoho ifutfmańa ha nawojena bostatech peiies
krajne nalejnofcje fo jenoj z perom ha je swowami bawe, moje jeden jenoj je felzami tjitacz, z faj«
routjineli — jana frej fo wacze liepzelawa; toojsfa fej pobojnosczu woni f bojonttt blidej bu, z faj»
röacjs tr bne ńebolt. P j i tutej poslenej zroma- fei luboscju ha pofwufchnofcju woni froojim ma»
dzizne w Frankfurcje ftajt jeden sobufiato, zo bö cjeřam, (tein flöjterffiin fiiejnitjfam) pobacji su
zadwawoscz krawnech bitwow wohibjiw, jortliw« — z fajfej nuteniosczu te nčjto ftarsche sw.
tön namet: toufrajne nalejnofcje bej so merne kczenczu bostaitu; z fajftm podacjorn bo bojeje
zjebnacz nehodja, na te waschno trutjintcj, zo wole woni tej wumiu. Nctf paf jo ton bu*
pseki z wobeju trajom zhońa, na fo jtjmvaja, ha chowne za tem pjijchow, so bjecji pjcz broanacje
let bocj nesmcdja, dej do (Šroropffeje pzindn, —
kotrohoj fraja psefl cjefttu, tön jo pjeraw.
ftarsche newulraja. Za tute i to jo jich wen
W o Lonbone jo nechtön jene nowo wafchno hijorn zase 12 pjiposwanxch bostaw. Te klojterwunamfatv, faf moja fo pöwescje ha naroejfi sfe fnejnitjfi so z wulfej luboscju za tute behe
wozjewicz ha ludjo wabicj, tesamo tjitacj. 9łć» b j cjatfa ftaraja ha maja srooju wultu lubit nu»
fotre tzase fem hizom khodzi psek pzez lonbonffe zu nimi, preve hatj te czele bjije bj cji trochu
Hase, wopöjschane z papeřami) na toliechz z wul« zbjewaja. K a j fotjfi woni wo prćdfa po zw«
fimt pismikami nawejfi fteja. Ton psef zdasche mach waja — jcjipaja ha fufaja — wo zafo fraoju tvajnofcj zatjucj; wön rene pornawku hrobje wfcho mojne tvutorhaja ha fere zierja —
wnstapajo, horvje po basach cjehńesche, fo drude wot wařeneje czerobe czele ńerobja. T o jo roe»
tej woladwafche, ha bej wibjesche, zo lubjo tzi- ftji zaswujbne bjćroo! Swawa tajfim zp chwa»
iam tjwojecjoho zboja.
taja, tej fhwilfn stejo wosta.
wschech bohatech ha nas duchownech skönczwacz.
K wulkom zbozu bö czewa wecz dwaj dnaj pjed
postajenem wuwedzenom pzeradzena; nedze sto
sedzi jich wjcistwe, pzepötano nejo hizeje doköntjene.
W o zardinsfirn mefcje G e n u a jo buchowne,
M i k ł a w š O l i v i e r , zpöjednif flöjtera bobro»
ho paftera, kiz jo pödla froojoho wschednoho bj wa wot leta 1839 fem ton jw. flub tjiniro,
mwobe holtjatfa Negervw wo tjefcjijanffei w ře
wotcjahn cj. Tesamo pschindu hufto na torhofchczach m fta Aleranbrija w Aegyptowstej napzeban.
Pzez ftanez. zapofwancza wo tamnem mefcje da
sebi wön te bj tjatfa fupicj, ha nasch Mikwafch
Nchbć b w Meklenbursfim te waschnö, jo
predar lubji, f i j bojoinu blidu hicj czćchu, pru«
huwasche. Junu praschesche so »von lvestoh»
mońfa: „Chezeifch te tej zbojne bocj? lo bie
tola cjefcze pońdje." Ton predar so praschesche
bale wofo ha bej won zas f mćńfej pjinbje,
praschesche so won: Kak rčfa fefćma fazńa?
Monk praji: Kneje, z tej ja nitjo jacje nimam,
bofelj fem nton bj cjom baw. Na to so predar
270
roznewa ha praji: Nö zio möslisch, zo se sebi„ „ N a , faf da wo refaqe? " " woprascha so
5 twojimi rechami zaswuziw? Ach fliege, praji duchomne b ä t e , „„Chqcmö tomu dzesczu pzccz
mońf, ja wschaf nechain nitzo za ńe inecj.
wasche meno dacz."" „Mojedla, wotmolwi bu»
rif, ja taf zane ibaqe iietiebam,
me znö wschitcze deře znaja."
Tön dowhi, wöndano wo Jutnitzczii zpomNene dalofopis pzez moro srejdz Franczowsfej
ha Jandzelskej, jo so hizon rozlornew. Rebax . Weste zeman z nemsfob fraja powedafojochczejdzawele Pzez to natzineneje zkode bo- sche wo wulkim towarstwe wot wschelafich wul«
brotzinene mecz. — Wone dre pak budze so fich skutfow, fiz be na hviitwe wutoed, dez bru*
tum balofopis jforo na suchim powozicz hodzecz. himi te; zqehuwacze podawf: „ J u n u bech ja w
Dokelz, möslicze sebi jenoj: jeden chcze tain re- lesu ziwu lischfu popadnew. Za woposch j u z
hozdzifom f wulfom schtomej pzibich, wuczezech
czazne möst pzez mořo twaricz.
Tez srejdz Jandzeljfej ha Jrlandskej chczej­ nö; ha rozreznech jt prebfu bez wotzomaj foju.
Hnedom nato z ftjotn potjach bo nej bicz, zo
dza dalofopis stajicz dacz. —
fosinö wokow letachu. Hlcjcze tu zbobom Itschfa
predkn hdzez bech bezwotzi rozreznew z foze wuFranczowski minister wöjnskich naleznosczow sfotzt, ha czewö pelcz za bozdzif wisajo wosta!"
chcze teojerffu wulfu ( farrnt »v Parizu ( M i l i tär-Hospttal) duchownomu radu hospitalskich
x . Wo inawem nu'ftatifu (na rneno so bo«
bratrow k wobstaranu pzepobac;. Won lřeba
pornnicj
licmöz»), besche iura dwörliwö hosqin1000 tajfich miwoscziwech bralrow •, ha jo so
qar,
f
i
j
swojich hosqi pelne witasche, ha fvzdom
pzez dowholetne zhoiieiia pzeswelsiw, zo budza
woftbe
bobru
nocz ha bebte spar pzcjesche.
fhori taf wo dobrech rufach. Wön chcze tez po
Rchde pzindze f i'torn tez cznze hoscz zo bo
tzasu druhe wojerske lekarne jim pzcpodaq.
tarn pzeznöcz rocstarr. Xofelj inntzne be, dusche tez
fusk zaze lcńcz, stwine buřc za sobn zamfnewschi.
Nö |to se te na Universitecje tziniw? pra- Wön be levom trvchu pöspaw bha wnswöschi, zo
schesche so Nan swojoho feim. — Nitzo »echlo zewschej moczu bo t u n czepe. „Ztö
tu jo," woprascha so wubudzcne hoscz.
— ha piwo k tomu piw.
mcjcze mi za zwo, — wotmowi pzed dufeint
W jenej schult bö pruhuwano dzerzane, ha stcjaqe, ja sein hosczinqar fam, ha bech warn
Ha
tön pzitomn jctiiau praschcsche so jcnoho hölcza přede zabow prawicz D o b r u nocz.""
za sedemej bozej fazni. Holcz, folrez sebi neive- wo swojim swedomn zpofojene dzesche nit'vej.
resche jenomu tajfomu knezci „ t e " prajicz, da
telej wotmowcno: „§tabne fńeje, wo neverbicze
kranecz.
N a w e z k i .
Nedzelu, na Michaw.i, bubze pcla me kehe«
x . Weste burik, fijchczescheswojoh mwodvh
lvwfulcno
wo fto!ńvc;o wotdzerzane. Pzeczelow
senka fqiq dacz, pzindze f furarej, zo bö jornu
swoju zadoscz wosjewiw. Na prascheno, kajfe tohottj weftla lubozne ftornu pzeprose
swojom feni'j meno dacz chcze, wotwolwi t i w :
W o w t z e r k , Hoscjinczar
„haj hlejqe fneze to bech ja tziscze zaböw."
w Lejne.
280
Jen» zahrodnu jiwnoscz, kotrejz 6 alerow ha lutowarntske fnizfi zapowozkt fvzdtje wösokoscze,
165 £t. prutow, ze 97,37 jevnotami, pziswu« tola nicz mcne Hätz jeden tot«.
scha,chcze podpisane z bobom pzebacz; pola fotto»
Budeschne 7. sept. 1850.
Heydemann
hoj tez wscho dalsch« k zhonenu jo
wuwedzacze
direftar.
Michaw Wawrich.
wo serbskich Baselczach.
Jene mefto f twarenu, dzejz fo hizon welb-
wana pincza namaka, ha rana zahroda, jo na
Na michawsku nedzclu budz« wo smetzketzanpzeban. Wscho dalsche k zhonenu
skich kupelach serbske ha nemske spewano pod wepola Michawa H o r e n f a ,
bzeńom fń.-Roczora. Tez kammtzanske spewarske
wo Rabworu.
towarstwo budze fo pzi tem wobbzelicz. Po zkentzenu spewana budze bal. Pobpisane dowoli scbi,
Staroftziwo zkorzeno w Sernanach do
wschech pzeczelow spewa na tönkj swedzen kedzblikermusche.
wech tzinicz ha nadzija fo serbskoho spewana dla
tez selnoho wopotana ze ftrone lubech Serbow.
H . Swo'sch, luba fmotra susodzina, nezmejeI u r i j Benfch.
mö fforo fhermuschu?
A d J u wschaf! ha nasch stare ganzer, tön
sucht rapaf, hizczen pzecze tulzne fiejo.
Ekspediczija budeskeje
No to jo tola bez schika! wschaf scze joho
krajnostawsf eje h y p o t h e f a r n e , n a l u t o »
hizon 19 Ičt bowho fermilt.
w a r n e ha pozczerne namaka so wot dzencza
f S ł Haj, haf, — ha tola hizczcn jo pzecze
fem na hrodowskej Hase wo sejmowni (Landhaus) suchi, faz tajfi nohate baczon.
belefa.
Ach, moja fmotra, — joli f nitjotmt
Tafama jo wotewrena wfchedne, jenoz ncdjel- bruhonut ncbubze, dha bdze fchemio bo kawe.
ffe ha swate dne nicz, dopvwdna wot 8 Hätz bo Wsckak ncikoj hizon fo nifvho wacze nebohi.
12; — fobotu Pak wot 8 Hätz bo 2.
ÜOZ- To bbze rozne zfeqo, joli so kermuschi
N a l u t v w a r n a bere wo Mtem tzasu na na- reznrj nebubzr.
Zandzenu Sobotu Zita w Budejchine pwaczachu:
Woscha
Äörcz
Rözfa
Pzencza
Jeczmen
WöwS
Roch
tl.
2
4
2
1
3
Nischa
|
Pwaczizna.
nsl.l tl. nsl. | tl.
27^
2 m
2
15
4
4
—
1 27f
2
1
1
74
m
5
2 271
3
Srebzna
Körcz
nsl22*
10
10
—
Wofa
Jahwe
Hebufchfa
Berne
St. butre
Czischczane pola K . B . H i k i .
Wvjcha | Nischa | t&itbjim
Pwaczizna.
tl.
3
5
2
1
—
nsl. l tl. | nsl. | tl. | nsl.
—
25
2
2 274
5
4 25
5
—
2
2 20
17i
—
—
—
20
25
10
10|Ö —
9to —
5. dzen oktodra.
Tziswo 4
Ł
O
,
Letnik 3.
JutnihKa.
<v^ö
ISS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
dzijoho lud» wumozichu. Wön jo wo Zwikawe
ha woschnoscz pzepötuwe.
3 N e m c z o w . W Barline jo znate ge3 Budeschina. Mo hizczen pzecze zane
doscz zweselacze pöwescze z naschohö mesta pzi- neral z R a d o w i c z k minifterej wonkownech
liescz ncmözemö. Z nowa su zase nekcisl na naleznosczow powowane, ha tu wo n tuschim tzasu
wowaczej khorosczi wumreli, ha nomt zase zfhoieli. woprawdze waznu döstojnoscz nastupiw. Neko3 czewa pak mözcmö recz, zo so polepschuje.tft nietta, zo jo to zjawne pucz wujednana BrarnBcz wumretemi jo tez D r . D r e ß l e r , wutzer borgskeje z Rakuskej, dokelz hizon tez stare rozlana buveskim gpmnasiju. Wön be Pzeczel ©er* dane arczewöjwoda I a n meniw jo: „Rafuska nima
bow: be serbsku retj wo krötkim tzasu jara rene lcpschoho pzeczela Hätz Nadowicza."
Trnze su tomu napzeczo, Ha dzerza za to,
nawnknew ha wobd'zelesche so rade pzi serbskich
z
o
jo
netkoj westa wöjna, dokelz Radowicz dzen
naleznosczach.
^ R a i di e n a w a , jenej wulkej wie pola jo zawozer u n i o n e, ha die budze swoj skutk zczezfa
Zitawö, zhonimö, zo je tarn fholera wuderiwa pancz dacz. — 3 fem poslenirn wo pzezjenosczi
ha tarn seine knezi. Zandzenu siedu su sedemo, bö pöwesez zromadzena bramb. wöjska bowa, z
fotrernz chcze Bramborska wschem pzezczewne
ztwörtk wosemo wumreli.
3 D r e z d ; a n . Prencz A l b e r t jo hizon Nemczowstwo nciftupaczem wobzanknenam franf»
zpötaw, wojstwe so pzekhodzuwacz. — Nasch surtskeje zhromadzizne z moczu napzeczo stupicz.
Wo naleznosezach Hesensfeje jo hizczen wscho
f r a l jo wo Tirolje poböw ha na dompuczu do
M n i c h o w a , (München) ströme pzischow. Tute pschi starem. Bramborska jo swoje zmösleno wo
dne wröczi so do Drezdzan. Wo mescze M c - tem wuprajiwa, ztem wopzijeczom: zo zbezf pzet a u e wo rudnech horach jo zbezk nastaw. Dwe cziwo wöschnosczi za zprawne wuznaje ha wösch-kompanije wojakow staj tnm czahnewoj. Schulski nosczi winu dawe, zo jo wona krajnu wustawu
hölezecz be kranew ha za to wot reftcra puki pzestupiwa. Jow pak so Bramborska zase jara
döstaw. Po nekotrem t j a f u hölczecz zkhoře za lud smöslena pokaza.
Nize Kurhesenskej lezi Wulfe wöjwödstwo
ha wumie, kaz lekarsfe pzepötano wobswetsi mcz
H
e
s
e n - D a r m s t a d t . Tez jow su zapöswanc^e
döstatech pufow dla. Tola so lud zbene, zadana
sej
me »sehe dalsche wuzbehuwano dawkow
sche morbařa won, popaze ha czepesche joho.
zafazali;
wöjwoda jo na t» sejm rozpuschcziw.
Döjz nekotsi rozonmischi meschczeno joho z rukow
Swetne podawki.
282
3 I t a l f k e j -nitjo wazne nowo ncfwöfchiinö.
Wscho dalsche mamö wotzafuwacz. To bubze bře
P
i
n
e l l i pzeböwe w 9icme ha febjbuwe, z fo»
tesamo faz Kurhesenskej.
Te zrubne jenoj jo, zo mesto zjebnana pzecz trohoz bofa wetstf buje. —
Wo R o m e bubze fkoro Wulfe Konsistorium
balsche rofkoczeno so zplahuwe; nemernicze zase
bjerzane,
pzi fotremj budza tcz nowi Knrbinatojo
swoje stare waschno zapotzeja ha po nowech hawuzwoleni.
Bamz chcze je wschech froeta fra«
räch ha zbezkach bubze hizczen höte halz jo. —
jow
najfwawnischich
czerfivinfftch werchow f tutej
Wo B a b e n f f e j fu so zapöfwaneze na
boftojnofcji
pozbćnćcz.
Z nemffich frajow, faz
fejme pzecziwo krajnomu werchej wuprajili, kak
z
a
Weste
reka,
fölnanfkoho
arezebiffopa ha wraezczezcze wojersfe wobstejenstwa lub twöcza. Ztoz
lawskoho
wercha-bifkopa.
Jtalffini
lubjem fo to
přebe na bwe leczc bosahaschc, to jo netk za
jene leto wutřebane ha hizczen nibze nebosaha. jara nezpoboba, bamz paf bubze je toLi wuwcscz,
H a pzi tem fu stare bawki welsche hat; hbe pteoc bofelz so taf pziswuscha.
Schleswig - H o l s t e i n .
Holsteinscze fu
ha pöbla hizczen nowo. Kak chcze to tcz hinak
böcz: brarnb. wöjfko lejzi w fraju — badenske zbozvmne pzecziwo Taiiskim wöjwali. Mesto ha
wo Bramborskej, ha woboje berbi fraj zbzerzecz. twerbzizna FriebrichSstabt bö wot nieb wvblehWo F r a n f f u r c z e fu so bramb. ha rafuscze ńena, z moejit pjimana — ha nenwje fo bowho
wojacze feine bili. Zo bö wscha pzilcznofcz bal- wacze bzerzeez.
Kaz refa, jo so olbenburgffi wöjwoba za tu
fcheje hare zbaluwana bowa, fu fozbem wofebe
w fte wokowne wfe f jich wobwefeleiiu pzipofa- jomu pozkiczemi bansfu fronu řeńe podjafuwaw.
Z nowa so baje, zochczeibza Janbzelffa ha
zane.
Wo N a f a w f f i m jo tcz zwaba wuberiwa, Rufensfa frejpzeleczu w Schleswig foncz tjiniej.
bez biskopom z Limburfa ha krajnej wöfchnofczi. Ha tola nitzo netzina.
Biffop jo bwej wukiajnej buchownej wo fraju
R n s a hizon swoje wöjska z nowemi tselba«
postajiw, ztoz wöfchnoscz ńeczerpi; hatznine jo mt wobroiia ha woröetzomech frajinach z nowa
frnjna wustawa wo czerkwinsfim czele swobobnn, wojafow wuzbehnwe, hafo bo hizczen jich bofcz
ha na bwaczeczi wofabow jej bo fwojoho zjazfa ńem m. Lubzo jara zforza, zo bofcz bzewawech
hotcwzali, zo ftaj netf faz fözbe brüht frajownif. rufow nimaja, ha wele zemffich pwobow berbt
R a k u f f a . Khejzor jo tola hizczen f we-- Wonfa lejzo föitcz wzaez. — Pzi tem fu tcz
tzornomu wöjsfcj bo Vorarlberg wotjew. Ma» peńeze z fhejjorfftch pozezmvarnow nuezzabane,
nevere bře fu ninio, hale wön ma tarn hizczen ztoz lubzorn zawosnu nnzu naijini. —
waznize naleznoscze. Wo mefcze B r e g e n c z
3 e 3 a r b i n s f eje zhonimö ruttc, zo jo siib
menu/cjc fu wön, bajernffi ha wettenbergffi frei! j 3 1 wosamt pzecziwo 1 wotfubziw: arczebisfop
romabu pschischli.
Fraitzoni ma fraj na tzas ziweńa woptischczicz.
Te czele tz ffe mesto S t r a z n i c z jo peti- Tez arczebisfop z Kagliari jo z fraja lvupcfazant.
cziju na ministerstwo pöfwawo, zo bö tola wo
jich fchult zafe wscho nernffe wutzene bowo,
S e j m s k e pöwe sc je.
bofelz bzeeji bornach beře bofez tzčfczć naivufnu,
taf zo trebne nejo, so fchult wele wo to staracz. Wo! naschoho fcjma hizczen nitzo za nasch
Minister jo wotniojiw, zo ma so pzi tzestej retzilttb wazne fobubzelicj nemöjemo. Wazne zakon«
zawostacz. — ! ! ! —
ske natziffi prebflejza, jich wurabzenv paf ncjo
3 P r a h i pifaja, zo jo minister wöjnsfich bokonane. — Tcz jo frt. D r . Přilionsky khonaleznofczow porucziw, 30,000 foni za wöjffo rofcje bla fejm wopufcheziw ha fncs biffop netk
kupicz. — To strazne flineji! — —
zase na swojim mefqe wo foinofe fejdzi.
283
Z e Serbow.
Hätz zo böchu 2 slebcrnaj baft ha na nezto bo»*
Z K l ö z t e r a , 28. scpbr. — Wtzora po- bre poswuchali. _ Serbskich spewařow b jara ma»
powdnu pzijedze k nam wösokodostojne kneö H i 1» wo, jenoz wosoin. Wot Aich sp wachu kiieza
l a , biskop w Litomericze ha j nim hizczen tsjo Vetasch j Khrösczicz, P i w a r c z z Radwořa,
druze duchowni kneja z Tzech. Nasch kiieS Probst B a j e r z Wuha ha bireftor czewoho foncjerta
be hizon zandzene ztwörtk Hätz do Czwanknowa, f. Koczor sam serbske ha nernffe zola. Bedzi»
dzejz be kn. biskop telej dne sw. fermuwano wu» sche tarn wacje serbskich spewařow bowo, bha
dzelaw, napzeczo jew ha joho powitaw. Wön nebödjische tön abo tamön serbski spew jade
bo pola nas z wulkim pvtzesczuwanom horewzate nemskich wostaw. Najlcpe so ferbska meja ha
ha hako dzencza wulku boju mschu djerzesche, so trompetar na fratonischcju zpobobasche, mcne paf
je wschemi zwonami zwonesche. Po kemschach „J horcjej selzu" — fotrej spew be k. Koczor
poda so wön z kn. Probstom ha z druhimi du- ja chor jeftajmv, ha „Katrzinfa."
Po fp wańu b chu reje. Deře, jo tarn
chownemi do R ö z a n t a , zo bo tez tude naschu
n
fotsi
serbscze horliwi fneza bechu, fij nernffe
ranu khapawku wobladaw. Na druhi dzen rano
hol
c
ze
wöftajiwschi
je ferbskimi rejwachu. Be­
nas pod swoneiiom wschech zwonow zase wopusch»
fche
tez
japotzalk
czewoho
ftbebjeiia zmeschane, to
t j i , zo bö tez Budeschin wopotaw.
- K.
rčfa,
pow
n
msfi
ha
serbsfi,
bha be tola fottcj
3 Klöztera.
Zandzcne tedzen pzindjech
tohofamoho
czel
e
serbski
.
Serbske
reje so rejwa­
pzi mojint puczowaiiu pzej serbski kraj tez do
chu
ha
jafo
b
fo
pzestawo
rejwacz,
zesebachu so
czerkwe klöztera Marineje vezde. To be rufte
nefotst
romabu
ha
spewachu
nimale
Hätz
bo rańa
nevzelu. Ka; bech hizon tarn ha fem swöschaw,
ftare
ha
nowo
serbske
spewe
ha
pesnitzki,
zo jenf
jo fo w klözterskej czerkwi najhnbcnscho be wscheha
wothwöS
pzej
cjtchu
nöcz
do
dolokofcze
pa»
ml ferbskimi wosadami spewe, tak je tez wopraw»
basche
ha
balofo
ha
fch
rofo
Serbow
rabofcj
dze namakach. Wosadne spewano be jara hu»
Std. Micbaloxvic,
bene. Najwetsche hnbenstwo zda fo mi to böcz, pjipojedafche.
jo tarn wosada, f i j do Klöztera fe rnschi khobzi,
Z K u l o w a . M ö fmo fo prall*e ftoefelili,
fama'za so jane pijczele nima, kaz fem to wo
hatj
wo Jutniljeje wot fadzena budeschinfftje
druhich flöjkersfich czerkwach namakaw, zo maja
natekneneje
roome tzitachmö. To fu woprawdze
kneznitzki swoje wosebite pizczele, ha wosada tez
frafne
jtutifi!
SBo bubjtcje fkoro jprarobu řecj
fivoje. — Kaz fo mi wot lubjt pöwebasche, dha
mocj,
z
o
fu
t
e
wo Jutnitzcze hufto doftz zporniiene
fu naschi Serbja nimale pzeb 20 letami na 8 0
jpobziwne
ha
zmeschne jtutjfi wot K u f ecze»
tolcl romabu imbawalt, jo bö fo pzez to j dane
now ha j Ä u f e c j wo nowschim tjafu pola
Po tjafu kapital naromadjiw, za fotrez bö sebi
naS wo fwawnem m fcje K u l o w e jafe k tre­
wosada n hde nowo pizczele dzewacz batva. Ale
zto jo so j tutemi penezami stawo? Za tem, ch enu.
J a botoolu sebi hizczen nezto f bofpoivnof»
menachu Ittbjo, derbjaw fo jeden tola bale wobczenu tuteje nalejnoftze pzizpomnicz: Nasch fu»
honecz.
Std. Michalowič.
lowski lekar berbesche wo pr dka te wot wosch»
noscze postajene kadzeiio wobstaraez. Dofelz pa!
Ze Smetzfecz. Michawsku nedzelu befche fo wön toho wobarasche, bo haften po roofrej»
wo naschich kupelach serbski ha nemsfi konczcrt. noho l fařa bo Wojerecz pöswane. — Czi jt řo
Wopötarow be fhčtra mnohoscj so zejschwa, tola mtijojo, fij berbjachu czipnech itcbojajnech bötfatflf be tez jich lajklch bosq, fij rabscho wo pv- tow wotwobaracj, m jachu farni tcz tu pzifaznu,
dlansfej jsiwi fharte tajachu ha palencz pijachu, n a j d a l a fttaschnoho woja jarcoftacj ha swö-
284
schachu z czepotańom tc rozeno: zo budza, joli moje bocz, zo b so dzenpiede pola Hawztrowa
üefedzbliwe so roozej piibli-mva, sami ruńa mrotziwo. Ka; tut menujcze nehde iena tootrow»
roome kadzeni. — Naschi ludzo paf na tem hiz- ffa druzfa na froafu wotmowi, hat; fo na tvotrotv
czen doscz nemejachu, hizczcn strach ha bojofcz ffe roulfe bwoto roobcjezwach, dha zno jo wo
jich teschesche. Woni sebi ncwerachu, zpo mit etat Wotrowe bwoto, hdez so pola Hawztrowa mrötzi,
roomu kupowacz; ivoni >votzafu>vachn Hätz do H a moj totvarfch, fij tzasto pzi ffwadnofczi hrvntga
ztwöttka ha dofelz roidzachn, zo pofow, fiz be jtufafche, zapotja hnedo»: po hroofit: „ Wofche
roomu z Budeschina pziröeS, ftromtt wostane ha tut hornoh' Wujezda" scj fpcwacz:
Wosrcdza bwotzanoh' Wotrowa,
z roomu piliie dzewe ha ju czerftroe pzedze, pzinSteji w rba dudwawa,
dzechu pomarofu jeden po bruhim po roomu.
Pod ńej sedawa hufecja,
Tak wele Hätz fem zhonicz motu, te natu
Rad so nutzt panczawa h. t. d.
pzipofroane Jutnitzki nejfu trcbali kad tzuchacz.
Wotrowskt lud jo jara wefowö, towarfchne
P z i z p o inneno. Dofelz letufchi fperoanfki
fröedzen w Budefchine fo rootdjerjecj nehvdzi, lud, fiz befadu, spcw ha mojno tez piwv lufcuje,
wuprajichu fo n kotsi za to, zo bo tola juttu ha bez fotremj fem tez ja itajlepschu zabawu ha
Kuloröe bow. — Wfch ch dalfchich r tzoro bo fpodobańo in w. Ja fem tuhd najl pschich sp köncz, Hätz sivofchachmo, faf fo wfchomu dzv, roařow najdeschow, fij so w czerkwi runiz taf
dere roustoja, kaz ro besadze, ha roofobne wo
ztoz z Budefchina do Kuloroa pzindze.
czerfroinffim fperoann nefotrem bruhim roofadam
f
pzifwadej swuzicz möza. Tez Jntnüzfa ma tu
Pucjowano po zapadnech hornich
hobnu litjtnt rooteberaroro. Wo Sföotroröe fem
Wuziczach.
ja wetfchu pzcczelniwoftz, towarfchnofcz ha hospoKak radostne nejo za ztudentu, hdez frne zpro- bliroofcj nadejschow, Hätz dale bele ro pol«. —
schnech fchnlsfich jftrooro roustupicz, towste do Wot K l o z t r a , hbzez me moj pucz röedzefche
froinaczej koze zawazane fnihe do futa cz snecz, zpoimiu jenoj ninioducze, zo hatzruniz fo tarn
ftuchwo m fcjanffe mute wopufchczicz ha fo z po' fuff pzemeniwo jo, tola zcze wacz tajkich forootu
starfkichtorotoro do ftrorooh' powetra na fraj po- z czinowech zfawabow roon futa. Wot Kloztra
daez! Wot mnoho ztuduroana kutne, rouboko- dzech po droze f rantt, dofelz Kröfczicze womöslacze habe fnadz pofhmuiene tzvwo rozjafni pötacz, nebe nii pücza zel. Na prawo wosta
fo, hdez froontzne pruhi zaf pacholoroo woblitzo © r o t n a r i i a , hdzez bech pzed neschto letami
pofwecza, tzerstwo ivetftf joho padiienej ha bl - bole znate Hätz nćtf. Dale roibjach z marooje
dej litzcze majka ha matuje, frafna Wońroutznch rofe wulfi jtom fo wupinacz, Totrej fforo czetvu
ha zahrodn ch fw tfow joho nadema, pzeczelne wesroobsczmefche, ha na moje prafcheiio faf ta
rucze joho poroitaja ha fttteifaqe woblitza poftto- röeS fo memitbe, ivotmotbi roltttf, fiz fo nme
toeja. — 3 dobr m towarjchom bechmoj fej wot- zmvroczefche: „ T z a f e e z e , " J a fo pzi tut m
inofliwoj, fo po ferbffich Wuziczach rozhladwacz, fwowe zatzenvenich, felza bwöfchczefche fo mt
ha ton raz nastajichmvj fo do ftojterffeje frajine, roo rootjomaj, ha hatzruniz fo fhetfe roobroczich
iafo do teje, z fottejz wetfchi dzel tzitarstwa Jut- ha z rubtfchfont fej j u routrech, bha fo bur tola
nttzfi jo. Najpřeni zam r be tohodla Wotrow. — dohlada, zo jo te liteno zrudite bopottutecza wo
W o t roro jo rana röes roo řaitej wokoronofczi, mtü zbubziwo ha mi kroutrobe fchroo, ha fntcje
blizfo starodawnvho hrodzizcza, ha lejzi pzi famech na nme root nohvw Hätz bo hrootvu hlabafo,
Horath, taf zo traz hizcze skere do hororo fwu-jafo bö je mne zhudaczchcze'ro,tjohobta tuta wes
Icha hat; do pola. W o tvfe be muffe bwoto: tajfu waznofcz za czuzoh' tzroojeka rn cz mohroa,
285
zawtjesche tvon zpodziwajo z hwowu, zehna swö
zapzcih' ha drejesche dale scheroku brozdu. —
(Pzichodne dale)
N y 1 o I» i k .
I l d y ž j a klioiV/.ach w emowoj holi,
Nadejndźech tarn hn z d ž e č k o ,
W h n e z d ž e č k u p a k matoh ptaćka,
Sytobika drobnoho.
Džiwał s y m s o na tym s y l n j e
A j o h prašał p š e ć e l n j e :
„ S t o ć e , syłobiko! hnuło
H a j k a hona w o p u š ć i ć ?
W š a k maš tam t e ž khłodny k j e r e č k
K i ž će kita p ř e d słćnekom;
Njedaloko plödne pola,
Kiž ći skiča z o r n j e š k a ;
W b łym p s k u w o d a žorli,
Nasyćenoh napoji;
Moličkich tam z l o c h k j e j procu
Wobstaraš a z e ž i w i š !
T u p a k w pustej holi
W j e l j e dyrbiš potradać.
Maš d r j e tudy khłodk, a brunki
Syća će a jahodki;
Napoj pak \v t y m suchim p s k u
T e b j e redko w o k ř e w i :
W o p u š ć dha tu struchhi holn,
H d ž e ž n a t w o j e sp w a n j o
J e n o j k ra w on c a a s o w y
Z r u d n y hłds ći wotmłoja;
Z l t u j w dolinach a w hajkacli,
H d ž e ž s o łucki zelenja,
A p ř e z s w tły kamušk w o d a
W r cy skačo pluskota."
N a to syłobik mi d ž e š e
T y š n j e hłojcku p d j š e j o :
„ „ B y d l i ł syrn před dołhim časom
W tamych rjanych krajinach;
Z n a t y b ch j a z čłojekftrai,
Kubłaclimy so liroinadźc;
J a j ich wiicacli s w e t a krasnosć,
Na dubičku s p e w a j o ,
A jiin k h w a l a c h dobroćiwosć
S t wo r ičer ja wulkoho.
W o n i mi to rozemjachu,
W krasnym s p w j e w u z n a j c y ,
Mjenwachu m j e dobroh ptaćka
W s w o j i c h p snjacii narodnych.
S p o k o j n j e s m y ž i w i byli,
W j e s e l o a zrudobu
P ře z jeni s m y wućerpeli,
Zanu z a w i s ć njem li.
Přićahnył p a k lud j e l o z y
Z k r a j a njepřećelskoho,
Wuhnał w o b y d l j e r j o w z domu,
Kotryž sam n tk w o b y d l i ;
Ryčał r y č j o n j e š i k w a n u ,
Hordžił w k r a j u euzomnyin;
Podćišćwał j o lubych mojich,
K r e j j i c h přelał na polu,
Zebrał małuškje mi młode,
Hn z d ž e č k o mi roztorhał;
A t e doliny a hona
L u d u mojoli swobodnoh
W o z n y nam lud njepřećelski,
J o so do nich r o z d ž lił,
Lud pak přewinjeny sprawny
Podćisnył j o k wotročstwu.
K a k dha mohł j a w k r a j u zwostać,
H d ž e ž moj l u d j o ćišćany,
Narodnosć j o w u h u b j e n a ,
W o t č i n c smjerći p o d a t y ?
N j e m o ž u j a słyšeć skoržbu
L u d u mojoh p knoho;
Njeindžu ho tyšnoh w i d ž e ć
W žałosćach a zrudobach.
D u ž s y m wopušćił te hona,
H d ž c ž s y m młody zelirawał,
286
Nje z l twjem wo krasnym hajku,
Hdźež sym mały prebywał;
Podarn so do struchłoj tiolje,
Dalšoh ćemnoch kućika;
Sp wam sebi zrudne hłosy,
Na lud bohi spominam,
Spominam na lubosć naju,
Na naj rjanu přezjenosć.
Wutroba pak mi so tyši,
I l d y ž te horjo wobhladam,
Kotrež lud tak wötrje ćišći: —
Cežkje časy panuja ! " "
Njepušćmy pak nadžej našu,
Z ł o t y w k so přibliža,
Z b hnyć lud bdže starosławny
Z a s so möcnje k žiwenju;
Wottřasć wotročstwo a puty,
Z kotrymž duch b jimany,
Stara krasnosć bdže ho wobdać,
Skutki swoje wozjewić.
Zajnć bdže cuze worakawstwo,
Swjate prawo dobydže;
Njepřećelsku ljesnosć złamje
Pilnosć naša krutobna;
Lozosć j i c h pak B6h sam sprawny
Šćini cylje nješkodnu:
L u d , kajž n hdy był j o sławny,
Z as y dojndže k sławnosći.
Sdetjorne swüntzko.
Na ranem nnlčlnćm weljoru pzekhodjuwasche
so nan je swvjim bzcfacj lct sturem senkom Jurkom. Jej pucj wedjcsche ntmo porebnischcja. Ha
wobemaj bo tak bjiwne wokow wutrodö, dokelj
zanbjene tebjen hakhlen de fmercj Jurkej (ubu
macjerku rubiroa, nattej swörnu manbielffu, bortt»
jaczu hospozu. Jurij so feine k nanej pjirwöczin)'
schi tefne: lüde nan», chtzemoj hrow ncbojej ma*
cjere wspotacj!" —- Wonej djeschtaj n u q , pöjs«
n schtaj na wncze zezcUpane ha bo wencza »tte
nezaponmitjki na fw. f j t | na hrowe stvjaczobo
wopomnika. — N.i jene dobs zawowa hvlczec;
„nano! lej tarn k wetjoru, faf jafńe, frafńe boje
swöntjko zakhabja!"
„ H a »cjo tebt, lubo Jurko, hak» bo boje
swontjko pzeczclne so fmejfotajo nam „bojeme"
prawicz cbczewo?" Ha selza hrcnesche so z na«
notro wctjka. — „Tjoho bla pwakafch, tnöj na­
no?" weprafcha so Jurij, na kolrohoj be felziljka
padnewa. „ J a so, moj fenfo, na naschn tat
zahje rootemřetu ńebo niaq bopomim; faj te
swontjko zkutkwasche tez roena zcjicha, merńe ha
zbojomne wo dome; hatj b jeje pucj tube bofo«
ńanć, wopuschczi naS z pjecjeln mrocblcqomfaj
bo fo pofmcwawa."
Te swowa hnuchu Jurkowu mechku rcutrobu;
toon pzimne nana za rufu ha woprascha so z tje>
potat m toofom: „ale nano! tjoho bla dirbesche
naS matj tak zahe wopufchcjicj?" —
„Buvjesch fo te zwajicj, prafchecj, wolmejt
nan, tjoho bla fo swontjko nelkoj khcwe? Lej,
roone jo fn>oj pucj bokonawo, czewö fwct tvob»
swelliwo ha zreivo. Tön, kiz fwonczej pucj pzi«
m riro: jo jon te| macjeri ha nam wschitkim pji»
pokazaw. Ha smo md bobre fkutkwali na jemf,
mojemö tej. kaj boje swontzko, röefde nasch pucj
wobzanknecj. Ha bubjeschli te firetrou froontinu
to jbu znowa fkhabiecz wibjeci, tebem bopomn
so, moj fenfo! tak ibcfete ha zpokojom bubje tez
maq, bubja wschicz bobto zase horestanecz,"
Holczeez nezapomni ranu wiitibo, ha taf husto
hatj boje fwonljko ^fhabjttj ha zafhabzccz rot«
djefche, zpvminafche na macjeriit tjiche zfulkwano
ha jeje pzichobne wotuijens.
287
Z b e r k i.
toho jo hijcjen jara wele lubji wo imftatein pe»
x . 3 kak wilkej moczli hudzba tez na djiwe tepeiiu swoju smercz namfawo. Deschcz so lijezwerata skutfwacj moze, jo »icdawno jeden frai,- (che, ha ftrach ha teschnoscz pzcwja föjbe jiroo»
czowski wojaf wo Algirsfej zhonnv. Tönsamön ftworciio. Wfchitcz , fiz ftrafchnom nezboju cje«
besche menujcze lrompetar pola swojoh regimenta. fneli fu, wobfrncjeja zo fo jim hiitaf zbawo nej,
3 nowöm röjkom, kotrez scbi nedawno kupiw hatj faj bo Boh tön fiiez nowo fwetapotepeno,
be, dzesche wön, wot jebnoho towarfcha pzewo- na bezböjne tzwoweffi splah pöfwaw. • Nefm rne
dzene, fuff bale bo fraja zo bö tarn spötwaw, fruch fraja jo na tajfe waschiio potepene ha za­
faf so na nowöm rojfu pisfacz hodji.
Rune hudene wot wichora, fajfij l tftotetfa bowho tu
beschtaj wonaj bo ranoho bowa pzischwow, ha poböw rtejo. K a j powefcje wot tarn nam Pozfirfow wustupiwschi wuhladaschtaj tu wilkoh 1 q,- wedeja, jo te nezbojo zrubne ha straschne. Hätz
l v a , fij runem mćře na liej fwaiasche. Cze- besche beschcj ha wichor swöj hnew rozpufchcjiw
facz nemöjeschtaj, z bwojim posfotjenom bö besche cz wa wilfa frajina morj'u rima. Stralaw jej bosahnew ha bofelj zanu Krön lieme- schna fh troscz z fotrej zmohi pjez fraj so Walajeschtaj Hätz, frooje tefafi, bba beschtaj woboj chu, newostaji nifom tzas f rozmöslenu ha f wot'
bwaj zhubenaj böwoj. Wo tajfej nuze nastaji tjefitemt! moste ha nasepe nawal'nej mocze pobprent wojak swöj rözf ha potziie rene pisfacz. kjachu, woz fofte ha brewane twarena, pwöwaH a hlej n hbem pojafta law nastaji swojej wu- chu faj worechowe schforpizne Po wobze, ha tfu
schi ha posfasche na lubozne, jernu tziscze nowo schose wosofe famentne fheze rozpabwachu faj
zenfi, pofhwilcz lehne so menie bo trawö zo bobo je poduhnew! Czewo swöjbo böchu taf wo
Morwöch jo zaw scz jara
lepe poswuchacj mohw. Beztem zo pr ni tafhlej mčře pohrcbane.
i pisfaiiom roznoh nepzeczela zmcnva, nwtdbje wele, bofelj z mnohich wsow swoschime tcj zrubrüht zo bo pomocz pötacj schvw. 3 a Pvw ho- bnu powescj zo jo so 10, 20 habo 30 lubji
djine wroczi so wön z n fotremt Arabami wschi- zatepiwo, mensche wse fit fo tzifcze zhubiwo, taf
cje bete wobbroneni.
Halc wone besche tez zo nitjo wacze wot tttch wibjecj lii'jo. P otoni
wulfi tzas. Bvhi wojak besche czewo pvw ho- hafhlrj, hdej czeivo fraj zase wot zmohow wopuschbjine beS pzestacza piskaw, ha besche pzez wusta- cjene budje, potorn hafhlcj budzemo zrudnu werte fmertne ftrach taf poswabene, zo l hdem hisch- iioscj dozpowne zhonicj! — Wulfa mnohoscj
cjen swabo zenfi ze swojoh röjfa wuduhwacj mö-- nuvonow jo najsfcre rospabawa, to nam bopojefche. Law n tfoj, lubji so pjiblizuwacj wuhla- faja tesacze mukowoch sudow, fiz po r fach pwobajo, poflane ha bj sche pomawfu bo l sa. Wo- waja. Nekotre zeleznicz su paf tjiscje, paf zdzcjafaj paf so wesele bomoj wröcjifchtaj, ha fhrö- lom zfönczwane. Wele wöbnifow jo so ze swobwö trömpetar bo wot swojich tvwarschow jara jimi tjowmifami na icfach tepiwo! Pjiwschim
Potjejcjene, ha wot swojich wöschich, wopofaza- itezbojtt jo nieste Neuyorf famo tajforn strafchrnotn
nezboju cjekwo.
nej wutrobiloscze bla pofhwalcn .
x . 3 N e u y o r f a wo ftwcrncj Americze
pische so 7. foptcmbra: Slraschne tvi*or fiz wot
nebjele hat; bo wutore pjcz fraj czchnefche, bo«
chu frajine Neuyoi f, Pensilwanffa, Koneftifut ha
Marylanb, zawosne zahudene. Po zwcrschncm
Nasch postajene letnschi
powschitfomnem pzelitzenu jo toichlej wichor za
4 million bolarow schfobe natziniw, ha wosche b|eft nehodzi fo wschelakich
Nawezk i.
Spewanski swedzen.
spewanski ß'vewaznech sadzew-
e
288
w ö n wnstupwaše runja ielenjej, kiž po
zelenym haju k studni khwata! Jełio woći
tische wotslorth'cz 9 h u v"d)im ha druhich
s w ćeštej kaž d w e j a s n e j hwezdźičey na
yroc^oiranjti nejo pobnntoiraivo. M o mö«
wječornym njehjn. Cornelmme włosy, mujcino pak teiii, kotsiz sn so bmvito na to t ) o t c dru hłowčku p i i k r y w a j o , tył ha šiju w o mali l)a ivefelili, slubicz, so hibjeuiö so wo bł hwachu, lia čorna husta b r o d a, z wulhotme wüwedzenje toM'amvbo pschichoduje k j e j pröcu wotćehnjena j o m woblećo wot
jednoh wucha k druhom w o b w nčeše. "Coło
swjcrn ha tvjvsqji' poftn'.u'^
hładkje w y s o k j e hišćje w o t žadnej staroK o c z o r.
s ć j e njezinot'šćene! ha pod liim sedźeAe nös,
ifiały trösku beluški, so zwilkim zpodźiwanjom w s w e ć j c rozhladwajo. Iia joliu ličko!
ach — ! ! — ! illcjve tajki beše naš přećel, kotrož netk hako zliubjenolt zrudnje
Wsitkiin horliwyiu Serbain ha Svrbow- wopłakujcmy ! Tola jenička nadźije to naui
kam wozjcwja so, ha cini so z tutym w hišćje miškori, zo snadź joho z a s y namkac
molili. Dokjelž p r j e d v n h d y sn j o h wokol
dorno: zo j e nas podpisanych jara d ź i w n e
n j e z b o ž j e nadeslo. Bly smy mjenujcy l u b Minakala widźeli. ha w najnowśim času j e
v v a n e h o p i e ć e l a wotbyli. Tola njechcyl
w o p je ča drulidy w je co v pvi t'mičey Ralbicy
so nichtön strožić. w š a k wön na vezkjvj
ha Lasku pobył. My prosymy tohodla k o ž khorosći w u m r j e l n j e j e . wön j e so jenož
doh Serba, k i ž ćisćje kamjentnu wutrobu
h e w a k n v k a k — — zhuliił. Közdv kiž nima, z o by so nad našej zrudobje smelil
j e h o znal j e , budźe sobužełniwje našu w u l ha wnhladali lulźje našoh zhubjenoh, dha
k u zrudobu česćić, b u d ź e tež našu žadosk
chcył j o h zdobryin liaby z e złyin sem w o p o w a ž i ć z kotrež džeń wotednja wotćakutedać , hdźež tak žadosćiwje joho wotčajcrny hać so naš zhubjeny piećel börzv
kuja:
z a s namkać n j e b u d ź e ! ! !
J. E. S — J. K — II. B.J - E. R —
kow dla wliwescz, nie d n b l so hacz na da-
R j e n j e zrosćeny, k a ž młoda j dleńka,
ILW -
J . M - M.C.
Zandzenu Sobotu Zita w Budejchine pwac^achin
Woscha
K ö r e zz
K
Rozka
Pzencza
Jttjwen
WöwS
Roch
|
Viischa 1
Pwcicztzn a.
tl.
tl- 1 nsl. tl. "sl.
2 in
2
2 1I 2 ~ i
4
4
15
4
2
2 | 1 274
1
1 12i
1
74
3 j 5
2 271 3
eřcDjim
|
Vllscha | Sredzna
P w a c z i z i i a.
Körcz
nfl.
22|
10
2|
10
Woka
Jahwe
Heduschka
Berne
K . butre
Cjischczane pola K. B . H i k i .
tl.
3
5
2
1
nsl.
tl.
2
4
5
2
—
l°to _
I nsl.
I 25
1 25
i 17i
I 20
! y0*4
1
tö
t'.
2
5
2
-
nfl.
27i
2
Ju
i5
Tziswo 4 t l .
i2. dzen oktobra.
Letnik 3 ,
JutnitjKa.
1850.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
W o z j e w e n o .
Na 22. nedjelu po Swatkach, hako 20. djen oktobra budje knez Z u r zase
serbske boze swujbö za katholskich Serbow wo Drejdjanach djerjecz. Rano wot 6
budje so spöjedj swoschecj, dopowdna i 9 pak so kemsche zapotjecj ha wokow 10 so
dokonecz. Kaj hewak bndja tefamo tez tön krötz wo kralowskej dwörnej czerkwi.
swancze pzi wukrajnech wöjchnosczach budza pzi»
chodne tak stajeni, zo so közde leto 35,000 tlr.
3 Drezdzan. Nasch lube fral jo so je zalutuwe. — Schlesenska zeleznicza berbi tez czel«
frajej pschiswuschecz. — Dale bö wo bruhej
swojej manbzelskej zandzenu wutoru wetzor | 8
z Mnichowa strowe zas do Drezdzan wröcziw. komore wazna wecz wobzanknena, zo berbi wschön
Wonej so zmolom do Pillnitz podcischtaj. Hätz czerkwinski ha schulski bjefati po czewem kraju
t>o Lipska bcschtaj minifteraj Z s c h i n s k i ha na jene Wiste waschno na peneze ftajene böcz.
8 t u s t napzeczo jewoj. — Prencz A l b e r t so Körcz pzencze ze 4 tlr. — rozka z 3 tlr. —
cj le dere tiamafa. Bez bruhimi jo tez budeska jeczmen z 2 tlr. — wowS z 1 tlr. 1 2 1 nsl.
3 B a r l i n a . Nasch fral jo fruczische pzirada jomu jene wobzelnosczacze pismo pzi tem
JoHo trechenem nezbozu pzipöswawa; ha prencz pisma Hätz hbe prebe wot raf. bwora böstaw.
tejsamej dzakowiie wotmojiw. — Ze strowosczu Wön ha minister R a d o w i c z staj so tez zmo»
wo naschich Drezdzanach Bohu dzak jara dere lern dopomniwow, zo jo Bramborska wo für»
steji. — Tzim höre pak wokow Zitawa, wo» hesenskej naleznosczi, (ztoz wöndano zpomnichmö,)
kusf pzez meru daloko schwo. 3molom bö zase
sobne
3 R e i c h e n a w a jara zrudne pöwescze zho- druhe pismo na Kurserztu wotpöswane, wo fo»
nimo. Wschc'dne jich 10 habö 12 na kholeru tremz refg: zo bö wön tola so z krajnemi, zapöswumre. 3töj möze wotencz, czeka. Te twareno wanczami zjednaw, tak daloko pak jcnoj, zo f r a j »
noweje katholskeje schule jo te; zase zbudzene n a wöschnoscz n a swojich Pra w a ch n i tzo n c z h u b i . — H a j to czile hinak Mnczi
dokelj su dzewaczero wostajicz wschoho czekneli.
S e j m s k e pöwescze.
Sachsenscze zapö- Hätz w poslenim pisme! —
Swetne podawki.
290
3 F r a n f f u r t a . Nemsta narodna zroma- wowami bochu wot Danffich wotpofazani; pzi
dzizna jo tön ze ftronć Bramborskeje z Dansfimi tem 500 ttmji zhubichu, Danfcze zanohv. Cji ha«
ztzinene mer netf tej za dobre zpöznawa. — fo wupi wuwowani Danfcze fu bohich Rem»
Werch G o r t j a k o w jo hako ruf. zapöswancz czow jara zhebali. Nemcze fo muiam pjibliju«
ttajacze bodwo wo naschim mescje wzaw; taf zo wajo, zpotzachu fo na wele blakach pzepabuwacz,
jo pzez to k najmenschomu Rusenska za nemsku ha halj bo brucha ha bo fchije wo tvwstem
narobitu zromabjiznu so wuprajiwa. —
bwocze lejjo bochu wot Danffich tielbow moreni. —
W o K u r h e s e n s k e j jo wschitko pzi stare'm.
3 F r a n z o w f f e j . Pjebfebu N a p o l e o Kaz newedro, roza nasche wobstejenstwa strazne n a fu wonbano na pzebm stzansfej Hase w Panezbojo. Meslzanska gorda derbesche brone wot- rizu b j wawi lubjo napaneli ha hanili. — Dopowozicz, nejo pak posuchawa; wöschi wöjska we- felj. jo fchulfft zakon schule wot czerfwe z bz la
dziczer jo wot nej jate die zase zpuschcjene, tola rozbzeliw nastawaja iielk wo mnohich franzowflubicz berbjam, zo necha nitjo napzeczo nim za- fftch m stach noivo schule pjez zhromabjene pepotzecz, böjz fo na wercha wotpöfwana Depttta- neze zawozene, fotrez maja cz le wo rufach czerf­
czija newröcji. Pzi wfchem tem jo wo mefcze we zawostacj. —
Wo P a r i z u su na t m jeben pobzemski
K a s e l tez kolera wuberiwa. — Bramborffi
kral jo so z czewnej wobaru wobbaw, kiz jo balofopiö za wfch welsche srancz. mesta, wowschubzomřene wofo noho. — Najnowsche pö- fobńe paf za pzewnlfe mesto Paris famo livaricz. —
»»efc|e prawa, zo jv so bramb. minister hrabja z
Wo J t a l f k e j jo wschitko pzi staiem. TuB r a n d e n b u r k a do Warfchawa pobaro, z nnfki arczbifkop jo bo ftancz. m ft.i B r i a n zow
rusenskim shejzorom nemfkich, höre Hätz hbe. přebe pzifchow. Won bo jara bete z wulkej ijefcju
zapleczencch naleznofczow bla fo jednacz. —
powitane. Won die najffcře najpřebe bo Roma
Ä u r H e f e n f f a jv pifmo na bramb. btoor ponbje. Franczowfka woschnofcz jo na turinffu
pöfwawa, wo fotremj w rch pzecjiwo köjbem pifawa, faf wona wobjaruwe najnowfche powobfadzenu Kurhefenskeje je ftrone Bramborskeje bawfi w Turińe. —
protestimwe, nech pzindje ha nastane, ztoz chcze.
3 R a k u f f e j . Nasch fhejzor fo wo 93a*
Ze Serbon».
jernffef namafa. Minister S c h w a r z e n b e r g
tarn tej io. — Taf kh cze hat; fo fhejzor wro3 93 u b efcht n a. Wowacza fhorofez bafe
cjt, budze die fo wön bofnabno zase bo War- böte wo nafchich niurach pzestuwe ha mo fo nafchawa pobacz, bokelj so tarn ntfenffi fhejjor djijemö, zo bubjerao strafchnoho newitanoho ho»
Mifwawfch hotebjerji.
scza zforo czele wotbocz. Boh baiv, zo bo jabtn
Stare fhejzor jo ze fwojej manbzelffef fo bruhi, traj hijczen horschi nepjtfchow.
zast bo Prahi wrocziw h a . bubze tu zase pjez
3 B u b e s c h i n a : Zanbzenu penbzelu, ztwortk
zimu wo naschim hrobje böclicj. Wulfe swawa kaz tej bjencza rano dosta wo naschej tacharitffef
cz rkwi f.M i f w a w sch C z ez buchowne swecziwowano mnoho zromabjenoho Inda jej potvita.
Rune zhonimö, zo su 6 batalton« porutznofcj zne. Jtitse bopowbna 1 9 bubje tön nowosweboftalt, z wojffom, fiz wo Vorarlberg fteji, fo riette m fchnif wo rneftjanffej fcrbffej czerfwi pieftu
zjenosczicz. To jo weste, zo, joli k tjomu pzin- boju ntfchu bjfijecj ha boje pojonuwaito wubzelicz.
bje, wot tej ftrone fo hiira zapotzine.
Won woftane >v Bubefchine hafo fatecheta pzi
S c h l e f w i g-H olstein. Powescze za Rem- tachantffej czerfwi. Kn. Czez jo narn wfchitfim
Uon> jara zrubńe flincza. Twerdziznu F r i e ­ befe znate hafo horliwe Serb, fp fchn serbsfi
drich östadt s« die pzimali, Haie j Frawnemi zpifowar ha wufchifne spewar ha rnö so nabzijemö,
291
zo budze wön z bozcj pomoczu weit za zpomo. wacz. 3tö dha ma so tola po prawein za to
zeiio Serbowstwa ffutfumaq. —
staracz, zo tajcze neduschniki jenoho napokoj wo3 Budeschina. Zandzenu nuitoru ha sredu staja???
mejachu katholscze fararo serbskoho ha nemskoho
wokrcsa zhromadzizne na tachantstwe. Pod we»
Z b e r k i.
dzenom fii. Biskopa böchu wazne naleznoscze wuradzene; bez kotremz tude jenoj zpomnimö na
X. Tez wo juznej Wuherskej besehe rubezna
nowo wudaczo serbskich modlerskich ha spewar- tzröda so zhroinadziwa, Haie na zpodziwne waschstich knihow. ,
no bechu jenoz zone ha holeze wo tejsamej.
3 D a l i c z . 3andzene tedzen mejachmo pzi- Wulki dzel wot nich be hizno popadnene. Jich
leznoscz zpöznacz, z kajkich straschnosczow^iaS husto wedziczerka, dzoivka West oh hajiika, kotraz Josefa
boza prödkwidzownoscz zpodziwne wumozi. Bur Bilgy r ka, jo pak Hätz dotal so z nekotr mi swoG u d a mejesche na pzatrach brözne nezto tzinicz. jimi towarschkami wukhowawa, hatzruniz j u ne»
Dokelz selne ha czezki muz, zwama so tarn jena kotre raz skoro popadneli b chu. Wo mawoj
deska pod nim ha wön pane dele. Paneiio pak wescze nedaloko mesta Karlsburk mejesche Josefa
de takzbozomne, zo sebi wön nitzo neztzini, Hätz Bilgy, sena tamnoho hajnka za luboh, ha pzin«
zo so khetre wobvdre. — Joho sen, kiz na wozu dze husto k nom do domu. Wöschnoscz kiz to
stcjo dzeczel do trawnika metasche, zkotzi, wuswo- zhoniwa b slubi jom Wulfe mvto joli zo bs
schiwschi, zto so zM m nanom ftaivo, wo smert- kjeje popadnenu k pomocze böcz chczeiv. Wön
nej stesknosczi skoku z woza, paze ha tez wön da
so wobr tzecz ha pzislubi zo ju pzera»
sebi jenoj ziwku zwine. Kak lochcz mözesche so dzicz budze. Wo na besche jom prawiwa zo
wo jenem wokowmiknenu dwoje nutlfe nezbozo druhi dzen swatkow knom p^incz chcze. Schösczo hajncze so na pomenwan m dnu wo joho
podacz. —
3 K u l o w a . J a sein jara zrudne, zo Wam dome zkhowachu. Pzi czmitzcze Josefa na konu
dzencza nitzo dale nowo wot nafitich kadzerow pzijedze, jama, Hille dcre wobronena. Wön na
sobudz licz nemözu.
Wasche pschizpomneno wo nu tzakasche, ha za rucze so wcdzo do domu
zandzenem tziswe Jutnitzki pzi powesczi „z Kulo­ dzöschtaj. Börze pak wona pötne, zo jeje lubö
wa" jo nas trulcje zrudziwa, dokelz sinö traz liekak dziivne neinerne jo, tzim böle wona nawtola rane weselo serbskoho sp wana pzez tutu we- scho kedzböwasche, hale nihdze so nitzo nehibne.
drowu wuposcz zhubili. Khlba zo traz be jenoj Hätz pak wön ju do jstwö stupiwschi proschesche,
zort wot Was?? sz tajfimi wcczami so nezortu- zo bö swoju brön wotpowoziwa, zezda so j i to
we.) Dokelz nitzo ivot fatjeńa, dha die budze z zase dziwne. Tola wona swojej pistoli na blu
tajkoho mestä kaz nasch Kuiow jo, tola nezto brühe do powozi, haiz pak wo temsamöm wokomiknmu,
' so k wozjewenu hodzecz. _ Traz nezto lhwalobne. wo zamknenej komore so hara pozbehne kaz bö
Tön krötz hizczen »icz. 3toz dleschi tzas sein Ku- nechtön honatzik pzi ts lbe naczahnew ha hetzku
lowczenoin wele hare natzini, wol tzohoz so tu powaliw, rabn wona swojej pistoli, ha kwawo dno retzi ha so nam nocze dzije, joli spano tascha k jstlvinem durjam. Hajncze wo komore
czele wot naschich wötzkow nezezeri, to su nepla- tejsamej dobe so döjstwö walichu, zo böchu j u
cze paduchi, kiz jenu nöcz kaz druhu, pak jow, jeli. T u wona z jednej pistolu neswernvm lupak tarn, nasche pola wuprözna. Tute kraneno dom hwowu pzetseli druhu do hajnkow wutseli
jo tvma, zo budzeiiiö so derbecz dale rozlado- ha z duremi won czefne. Dokelz khezine dure
wacz, dze neple krediienu, dokelz nekorsi tu hizon pak z ludom wobstupene j i wukhad 'wobarachu,
fm6, kiz budzemö l dćm doscz f [ernenn wobkho- dha wona po skhodze na hujbu khwatasche wit-
292
* Wo Jandjelskej b wonbano dziwna zkorjba
leze z wuhladkom na tsechu, ha ftotzi tarn bo
6ej
dwemaj, wot fotrejj be Jan Jurej pjt zwa«
zahrobe belc, ha zhubi so borze wo blizkich ker-lach. Ludzo za nej khwatachu hale pobarmo, bje z wotrem nozom nöS wvtrezam. Hako wobwona besche czeknewa. Tebzen pozbzischo bo zkobjer na ejeke bo Jan wot Jurja wobzkorhajnkowo twareno wurubene ha wotpalene. Stare jene! Zpobjiwne be wotfubjeno: Janowe retznik
hajnk mejesche so jenoj zbozomnom pzipabej bzak- b i'nenujcze bopokazaw jo nöö jaben staw tzwowacj, jo smerczi wujiibje. Hat; botal bechu wsche jeczoho czewa nejo bokelj je 6ej jiwkow ha dcj
sredki pobarmo nawozene k popabneiiu room» mafa, jenoj nekajki kufk kofcjiki. — Pfchifahannech fobustawow tohohlej rubejnoh towarstwa. cjam tajka hizezen neswöschana rnubrofcj tbele
Josefa pak bubze fo pzichobne wefcji böle nakedj- wesela natzini ha woni r zara nofa ja newinwatoho ^uschcjichu. Dokelj pak netk nichton
bu bracj. —
* Lubjo hijom wacze na tein boscz nimaja, swojoho nofa wacj Welte nebe, pjtnbje ta wecz
po zemi z parnikom wo ffofu jezbzicz — znate Hätz pzcd fcjm ha minister powozi jakonski na»
jo, zo hijon tej ze z paru napeliienemu tak me- tzisk prebk, wo kotremj be namet stajene: lubowi
nuwanemi b a l l o n a m i bo lofta ha wo lofcje zastupero chcjeli tola nöS hako staw tzwojeczoho
wvkow jezbza. Czi jezbjcro namakaja fo pjt cjewa zpöjnacz. To tej fo sta, ha wot toho
tem wo mawech tzowmikach, ballon jich wuzbene tzasa ma netk wo Jandjelskej nöS tez fwoje
ha tech, kij wo tzowme sejbza. Nicz bofcj pak prawo.
tia tem. Wonbano jo jeb n tzwojek na ftbwa«
nem konu fcjbjo k nebju fo pojbenew. PowojN a w e z k i .
cja wulkoho mesta Paris, wo kotrohoz wokownofcji fo to fła, b pobla, ha wolabasche, jtoj
Ratarfte towarstwo za khröstzansku ha
fo nemojne zbasche. Kon pjt wotjedzeiiu jara
wujezdzansku
roofabu zmeje iutfie ja tebjeit,
teptasche ha kopafche, wuzbeiien pak fo cjele
hako
20.
bjeń
oktobra
jhromabjiznu wo Seine
zmerom zabzerza. Puczwano bere wotbejza; jezWiejanb,
nik pjchinbje, Hätz be baloko wösche mröczelow
pjebfeba towarstwa.
pobow, wetzor tohofamoho bna zafe na zemu,
ha wrćcji fo na temfamem konu jafe bo Pariza.
Smetzketzanske r a t a r f k e t o w a r «
SBofofo bo lofta we tjwojek fwoje czewo
pozbehuwacj, na tzowme ha na konu Hätz wo- stwo jmeje tevzen posvzischo, hako nebzelu 27.
sche mröczelow jeej; jenoj joho buch woftane oktob. jhromabjiznu wo S m tjkecje.
Wiejanb,
faj pjirofcjene k zemi, ha Wala fo wo mrocjelach
pjebfeba towarstwa.
zemskoho procha.
Zandzenu Sobotu Zita w Budeschine pwacjachu:
Woscha |
Äött $
Rojka
Pzencza
Jeczmen
WowS
Roch
tt. | nsl.
2
25
4
10
2
1 m
3
10
Ättscha
|
Pwaczizna.
| tl. | nsl. | tl.
2 m
2
3 27-j
4
1 27^
2
1
1
74
3
3
Srevznu
Wöscha |
Ä 6rcj
nft.
20
2ł
10
5
ABofa
Jahwe
Hedufchka
Berne
K . butre
Cjischczane pola K. B .
Hiki.
Nlscha
| Srebjna
Pwaejizna.
tt. | nsl. | tl. | nfl. |
3
5
2 274
5
10
5
25
15
2
2
20
1
O
lQAy —
—
•'To4 —
tl.
3
5
2
s
nsl.
5
20
25
10
A
M
w
o ^2.
19. d
^
e
n oktobra.
Letnik 3.
JutnitMa.
ISS«.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
bödwom wulka hudzba, wuwedzena wot 1. battailliona tselczow. Czewö blak pzed khejzu be
3 Budeschina. Nitzo nejo fwoschecz, z ludom napeliiene, kiz khejzorej zdobne swawö
;o bö ztv z nowa straschne zkhorew, wone so pzinese. Zköntzne spewachu tselcze Radetzkowu
ztutzku; kotraz so wo originalu ztemi swowami
zda, zo jo nas khorofcz wopuscheziwa.
Z Drezdzan.
Prencz A l b e r t jo pzi zpötzne: Gras Radetzki, edler Degen, —schwurst,
toulfej wesowosczi kral. swöjbe swöj preni wuk- deö Kaisers Feind zu fegen, — aus der fal­
schen Lombardei. —
had zpötaw.
Potemhatz be joho Ma j . bajemsti Kral tzoZ e Z i t a w ö . Kolera so dale böle wupzera
wetzor
7. pzijew' — wot fhejjora kaz wot
streje ha w i e iudzi mori.
3 B r e g e n c z , 11. Dft. W zteroch zwo- ludu jenak powitane — so dzencz rano pola
msche so ze wschitkimi zwonami; pzi wujesdze kusk lepschoho wedra wulka mnohoscz czipnech k
(Hafen), na höre Gebhard praskasche so zwul- rene wudebenomu wujesdej czischczesche, dzez 66
Itmt tfelbami, ha khejzor jedzesche, bez tem Hätz wertenberski kral na parowodze wot Friedrichsso Bohu jel deschczik tomu tak recz lijesche wo Hafen pzijedzo wottzakuwan . Borze j dzechu z
wotzinenem wozu na strone swojoho Generalad- msta prözne khcjzorske woze po krala, Adjutanjutante hrabje Grüna do mesta. Khejzor, jenoj totoe ha Ordoncmcze, kiz bchuk joho swuzbe
kaz jaden vnchi wöschk zhotuwan , postrowefche wuzwoleni, ha wokowo knapow j dnaczi pokaza
pzeczeliie na wschcch bokach lud, so za tbefoivo so Feldmarschall-Leutnant z Legeditsch ha Feldpvwitano wutrobiic dzakujczc; joho wobletzo jo marschall-Leutnant Roßbach z ibele wöfchkami
fprawne ha pzeczelne, wowu wön ruiie nose ha wschilkich brönow ha radow, kiz bchuPzischli,
lada közdomu tzwojekej bez rözwö do woizow; dcre znaiöho relzerskoho knezera ha wöjskawedzizjenem swowom joho czewo waschno ma nezto czera powitacz. Wo kwtkim pokaza so wertenlubozne, weste ha frute. Epeschne skotzi wön berski parowodz. Bez tem Hätz so netk wschitko
pzed pöstom z woza, postrowi wokowostejaczech jeden pzcmo druhoho k blakei czischczesche, dzez
wöschkow, woblada jomu tzescz wopokazuwaczu derbesche wödz k krajej stortzicz, pschiblizuwasche
kompagmju, ha potem haklej stupi wön do khejze. so >vot mesta sein wulka tzröda wosobnech j j*
Deschczika dla mesto nemözcsche wobswetlene böcz, nech, ze zmahowacz mi perami na kwobukach, wo
na te mesto U wetzor w 9. pzed khejzorowöm krasnech drastach — khejzora wobdatlicze — kiz
Swetne podawki.
m
na k«me jezora swojomu w»sofomu hosczej, to- horbzi na to, j tat wutr»b»xmi towarschemi pzed
mu fralej napzeczo fwataschk. Po wuttobnem nepzeczej« stupicz." —
powitanu sezeschtaj ss woboj werchaj bo fwojlch
Wetzer b't mesto, HatZ runisch jara deschczik
wozow ha jebzeschtaj Fo mcfta.
dzesche, ^toofüe wobstpßtlene. Közba tez nai»
mekscha thcjza be po moMosczj wupöschena ha
Na to böchu fhcjzorej wöjske ha .meschtzansfe
z mn mi pzeczelnemi napismami wnbebena. Khcj.
wöschnoscze predkstajene. Wokowo i 2 poda so
fax jefdzesche wo wotzinenem wozu wokowo, wotez wertenberski kral k ńomii ha bö pzev joho fhejłlabčt sebi wschitko ha bo ivschudzom z möcznem
zu wot tude zromadzenech wöschkow ha wcbp'
s«>aw.a-wowanom powitane ha pzewodzane. Hal«
dien mesta Hätz nanaipzeczelnischo powitane. Dewedro zteleju swatolznosczu zaneje smelnoscze iie.
leka na skhobze hizon khejzor na noho Hakasche
mejesche. Nadzija, khejzora na foiiu pzed swvjim
ha pzewobzesche joho do swojich jstwow. P o
»ftiffora widzekz, bö wo woprawsfim rozome stvo.
rozretzuwanu woboju werchow, kotrez ffjetre bowm f wodze zlzinena; wschitko be toam iaf recz
ho trajesche, wröc^i:fe tvcrtcttherfft f r d zaS dopowodzene. Mesto toho chcze so khejzor na
moj, ha bö wot bajernskoho krala wopitane, fo»
pzeprofcheno wertenbersfoho frala nedzelu bo
trehixj pzrtomnoscz wschudzom titjotim ^ec^'lru-Friebnchshase» pobakz.
xvo)(\ ha luboscz wububzi.
L S a r j i N A . Kiiez z MerLzenborff russenBez iem besche so mesto z welc czuzemi ho« sfi wotpöswane na barlmsfim bwore jo fab tzor*
sczami napelniwoz ha bez so netf wofo peczich noho hobleta böstaw. Ha jeden wo fem yecha
wo hosczinczu „zur Poft" fh-jzorsfa hosczina samotiie wopwatzeno jaswuzbow toh.olet .wösok»
spotzinafche, so wschitke bröhi z M o t u röjachu. postazenoho piytonwte spöMscz halx tej wi^Wie
Hubzba regirnenta Wellington pzi blibze hraje» jeben srebk k wobfrulzenu pzeczclneje pzc^jenvttze
sche, dalofo roscherachu so zenki rakuskoho narod- bez Rusensfej ha Bramborsfej. Tat «ele jo
noho spewa: „Böh zbzersch nasch oho khejzora" weste, zo so fiiez z Rabowiß pröcziuv^ wschitko
ha nemsfoho narobnoho spewa, fotrez mamo z bo kolje stareje Alliancze wrö.czicz. Mö hijon
Jandzclsfimi zromabne. Kebzbliwe spoladuwasche smö wonbano ya to spommü, ha pzistajvnö yet
lud f woknam. Hotefa pzi fhejzorskim blidze pak jcnoj, zo jo «am wobfrucMe.- Union bud^e wot
böchu nefotre wopomnecza hödne swawö Wune- 15. t. M . hizczen jeimj hafo zjenoczcno, řw faz
sene. Pirna be wot khejzora samoho, fiz dzesche: so jba, be wschoho parlan,e>ifko.ho iaba ,>f ft&ftacj.
„Swawa mojimai tzesczenemai hosczomai, temai
D ar iv ft a b l. Woschnoscz jo jvi.-foft »mdaMajestosczomai wot Baiemsfeje ha Würtenberg- WS, fotrez powowano jencho wuiAbivoho sejma
sfeje, zomnu sweme zjenosczenemai." Baiernsfi pottechi. Wo japotjaif« woschnoscz prawl: bofral na to z möcznem wosorn wotmowi: „Swa- felz pzi nawozenu staroho wölbiioho zafona wot
wa Joho Majestosczt, tomu fhejzorei." Net po- 1849 mözno bowo nejo, sejw hromabu zwcsci,
sbeze so wertenberski fral ha prawesche: „Joho fotrohoz stawö böchu fraja lepsche spechuwali
Majestoscz, tön khejzor jo mf dowoliw, rafufforau bha bubze powowano wuradnoho fcjma pzipowöjskej swawu wunescz; stare wojaf wele fwo- rutzene. Wön bubze z bweju Komorom wob*
toow netzini, Haie sczehuwe fwojoho khejzora, stacz. Ptena fomora bu.bzc wobstaq z 1 0 , fiz
nech jo, dzez chcze. Najlepsche pzeczo czewoho bubja wot tech 50, kotziz najwosche dawfi pwacza,
wöjsfa ja wuprawu ztemi swowanii: „Swawa wuzwoieni, potem i 9 .pzez wölbne wokrase wukhejzorej." Khejzor wutrobne wotmowi: „Wo zwolenech sobustawow wobstaq. Dale zmeje tarn
mene czewoho wöjsfa so ja bzafuwu; za mne tej mesto kathölskt bisfop, liuherscze Prälatowe ha
ha za czewo wöjsko jo wulfa tzescz, ha mo smö nefotsi wot w£rcha sainvho powowcuu zastojmcze.
295
Druha komora budze z 5 0 wuzwolenech wob«
stacz. Wuzwokecz möz'e közde, kiz jo 25 ttt
jłttrž ha tvot zpotzatka lela Personalsteuer pwaczi.
Wuzwolette bo 2, Komore möze böcz fözdi 3 0
let ftare krajownik.
ZS t na. Franezosfi wotpöswane na fta»
schim dwore, fft. de la Cour jo fo z Tyrolskeje
ha Italskeje zaS wröcziw. Pisma, kottez su z Pariza na lioho pzischwo, f a j tez te, kotrez jo na«
scha woschnoscz rune putz wot kn. je Hübnafa
böstawa, su wo t m Pzezjene, zo chcze so fran«
czoffe miitisterstwo wo iicmskich naleznoftzach z
rakuskim jjenosczicz. Pol» naS jo tat wele weste:
Franczoska bubze tu wo Frankjurtze zjenefcjenu
zromabjiznu, taf thecz Hätz so tez Jandzetska podwolna wopokaze, za dobru spöznacz, ha potem
na wsche möjne waschüo pobeperacz.
jo, zo jo so zwoniwo, hafo wön precz jedzefche,
Haie to befche brühe rćntjfo kemschi, faj so to
közdu üedzelu ha sw. bjen tem tzasu zwoni, ha
nicz, faj so z toho nastawfa böcz zba, ftt. bistopej tzesczi.
'
fl.
3
i i to to a. Tat innu serbsfu kermuschu
jcje pola naS jeni swetjiU fiejfmo faj letfa.
SBone b chu mcnujqe wele ftrfkich hölczvw z pola
f nom na fermusch pjiichli. Ha bofelj fu pöltjefto horliwi Etrbja, taf woni pola naS tej ńechachu serffi rad na bot ftajicj baej. K tutomupji«
fwuscha tej, zo fo pzi piwn ch weselach tej serb»
f f i rejwe. Hale nafchi zasufwi N mcz , fotremj
wschitfo smerbji, jtoj ja serbstworn roohna, to na
j.nie wnschńo pjibacj ńcchachu ha hafo hercze, f i j
K a sse I. Zkoro wschicze wöschtowe chczejbzabechu wvt Serbrro zapivnqene, serffi pifkacj zpotjze swnzbu wustupicz, dokelz ztem ztoz woschnoscz nachu, woni iün to bvrze z tem fivowom zakazatztni, ńejsu zpokojom! W schicke czizczerne su z
chu: 9'řebjelu tube Eerbja jeni rejronli t'tejtu, ha
wojiifflitti wobsadzette, tat jo so zane nomine
tu tej tehobla l tfa nitjo potacj nimaja. Na to
nehodza cjizcjecj.
bo hofczmczar, fń. R « b v l f wopraschan ; ha
lejcje, ton wotmowi: M i fu Eerbja tttntj tat
3 e Derbow.
lubi, foj N mcze, ha woni maja tube taf bere te
Z Protzcza. Zandzenu üedzelu t djen no» PWTOO, rejwacj, faj »ö. Nechacje wo, tez tem
c;e dwanaczich böchmö pzez wohenwowano ze
Hätz woni serffi rejwebja, prözni pjilabuwäcj,
span» wubudzeni. Khejza H . B o r c h i so paleroufcje ti'j serffi rejroacj. — Raboscz tej naschu
sche. Wohon tat rutze woko so pzimasche, zo
dirbesche Borchowa mandzelska, kiz ruńe w nedze- wutrobu nnpelni, hafo bo zabnej jstwitjki pjin«
lach b sche, deleka z woknom wuskotzicj, zo bö bjechmo, bjvj b chu so nefotst Eerbja romabu zetaf pwömjam wuczefwa. —
K.
sebali, haröeselefersře sp w sp wachu. Bez wscheIntimi bruhimi znntemi fp wami, zaliefechu wo3 K i ö z t e r a . Wo Tz. 40. Jutnitzti w
nastawfu: Z K l ö z t e r a namafataj so dwaj ni tej tajte, fij hijcje tube jeni fwofcheli ncbech«
zmolfdj. Menujcz wo/te jo tarn najprede pra- mo. Najböle so nam spobobasche: z horczej s lzu
jene, zo jo (ittm. fft. bisfop t dem w i l f u
rana Hanta je, ha serbffa meja, f i j M . K. z W .
bozu m sch u dzerzüw. T u to nej czele po wer«
ha M . H. z K. ha jeden bruhi czuse pjecjel zra«
nosczi, Haie wön jo jenoz schulsku bozu mschu,
faj jo Heroaf föjzde bzeń sed^mich, dzerzaw. Dale n m mofcnt romabje wuspeivachu, Zfontjfte hij­
jo tarn prajene, zo, Hafo ftt. bisfop precz j dze- cje prosemö, wopotnjcje naS borze Jaö, zo bö ch­
sch«, zo roschitfimi z w o n a m i fwonefche. cze naS ze serbsfim fyčroańom zaweselili.
To io tez zmolena wecz. Menujcze: werno bfe
Jaca im bo zaw scjt bcroo, de bö serbffi spc-
wanski fwebjen, kaj
be to Jutmtjc;e wbndiino. — picz, kaj böchu wot iverwana jčli habe ńetbe»
fcjtne pöswano wezli.
Kaj netf lubjo pö
tbebaju, bha fu woni tebom w Älojtic feoli. Jo
Nekotsi KulowejeNo.
bha jim tam traj hijo „Boje bj cjo" n jto iane
rocbrabjiroo? —
• §. Z W u b w o r j a , 10. oftobra. Kaj hijo
§. Ze sakskich delan, 17. oktobra. W a z o w l j e n o su febt noroo bewo talere ha schalki w 36 tj. Jutnitz'ki pjipowebzech, tak fem tej na
ze f e r b f t i m i wobrazami ha napismami (ro me- Michawa nimo wascheje wse putjowaw, ha sebi
flje Hali) zamojili! Tak khetse Hätz budzeja te» pschi tem bwaj wafchej putjnikaj trochu wobhlafamo boftacj, chczu sebi tarn t f j po nefotre bonbj baw. Hijo nazbala so bolabach, zo su na ftarej
dokelj warn wesowoscj na wschim, jtoj Serba k brewanej putjnikaj zase noroo habe traj jeno po»
wububjenu ha k zahormu za swoju narobnofcj noweme rucze pjitjinene. Dej pak blije k nimaj
kebjbliwoho tjüti. Dej bubu je boftacj, chczu pjindjech, tak ze zrubobu wibjach, kak fu na ni­
maj jenoj nemffe, ha bohuz'cl jane serbske na»
hijcje tu bale swowtjko wot toho prajicz.
Pisina. £), to jo tola zawosne jrubfte, bej Scrbja
Wönbano jo ftbi tej fft Hüft z Waza w 9řetu ha tam l pe ha böle fiuoju narobnofcj iv tjefcjł
bjichowe na wschelake jkleneze serbske napifina
niniaju! Dha khwalu sebi tola hizcze Raketz'a»
ha rontjfa totjtcj daw. Telej zklencze su tjord
n o w ; cji niaju k najckcnschom na wele swojich
(16. t. m.) w Wazu wukuleli. No, ja jetioj chejew
nowech putjnikach pöbla nemslich tej nefott«
tarn tej pji tem pobla bocj; to jo westji prawo
serbske napisma!
wefelo dowo! Tola, nemow bha nam nekotrejfuli
fortjmar habe klamar wo naschej wofomnofcji tej Puczowaüo po zapadnech Hornich Wuzicjach.
tajkehlej krasne weselo pjihotowacj? Nedjichow
W £ejńe fchwignechmoj so z brohl na liroö,
tola tak balofo wot naS ńelejjt, zo fo tarn ne- dokelz tam be broha zaschlahana, ha möj neinederbjawo z lochkej pröczu hobjecj po tajkehlej jachmoj mösle, za naj brewane kone czwo ba»
jklencze boncz habe dojecj. Ha jtoj serbske tontj* wacz. Postupichmoj te wot kiieza §fa wuzbehoka za tesame nastupa, te'ch bfe böchu nam naschi wane kopzinan hrobzischczo, zo bochmoj tu bobru
kii. buchowni ha wutjero tej bofej napraskali, toobu woptawoj, fotrejej kuzowo jo pecza ńehbć
wobne muj, kiz tu fwoie böbwo mejesche, ha
dej böchmö so na nich wobroijili ha jich wot toh'
so tzasto na wulkim fpotobnu lezaezern kamenu
profeit! Tohobla „Swawa" toinu, kolrez bubje
wohrewafche, wur w. Na hrobzizezu jo balofo
tuhbe z tajkim swawnem ffutfom zapotjatk jtjinicj! k wetzoru wibzecz. Pzi pohlabu na rjanu Fra<
Michale H — ha Mikwawscho K — bjcrjtaj fo
jinu zapomnich so bostarodawnech tzasow, hdzej
fu. ń hb naschi wötczojo tube fo z khabzwali, pzed
k tomu!
nepzeczelerni zakit ha pola stvojich Bohow pomocz
§. 3 N o w o f l i c z , 18. ottobra. Tak jawe»
pötali, hbjej jo pop wo bowhei beivoj braseze
selenech lubji n khlej boroho rotbjelt nejsmö, kaj za polne pwode bzakne wopor k tzesezi Swanzanbjenu srebu nekotrech Ralbitjanow, kotstj fo tototta ha
Ziwoje konaw:
ha tej bo
pjez nafchu weS bomoj wescj bachu! Moni we- pzichoba sweczefche fo mi hwezba serbskoho nasele spewachu ha jufkachu ha bawachu pobla boscj roba nab ianej frajtnu, kotruz jafo fleborne paS,
pjispomnene, pola naS wotbzerjeej hodjaw.
297
reka wobwija, ha napelni me z nonwj ttabjiju, habo Nemez, fözbe swöj pokoj namfa ? Haie me*
zo so wröcja zwote tzase! Möj towarsch paf slicze traj wo, zo bubja N mcz iiehbe pzinbj,
waschich pjeejelow,starschichha vzeczi rowö wostcjesche bez tem w hwubokich möslach, ha wotji
joho, f i j befcbtei riinem in re na flojler zepřenej, pötwaez ha za itich so moblicj? — Nö, wo
pwomenefchtej jschkr ha hn w. Könlzne paf so fatni fhobjicje na rowö waschich wotemretech
dopomiii ha wo hwubokoseji ftvojeje wutrobö bratrow ha sotrow flafacj, ha pzi wobkhobje po
hnutć, prajesche, pown swat ch potjuezow ha ferchoive spewaeze serbffe fetlusche ha f pohorjch»
bc; tem Hätz z pobziwne sweejaezoho wofa selza fej ha f wusmescheńu maja na waschim f rcho«
so wuroni ha po zahořenem liezu so kulesche: we rowö ńemsfe napisma. Habo tjinicje traj to
„ D frasna Wuzieza! mojich wötczow brohi na« k woli czuzech N mczow, fiz l bem hbe na wasch
merf!
kerchvw pzinbu, ha tehbem tez w sczi nicj w tem
M i drözscha wo selzach, wichorach ha nocze, zamösu, so za waschich wotemretech woblic», ha
Hätz wsche brühe zemje wot sroontjfa posmate! ani nicj, wasche rowö häkle sebi wobhlabaez.
O Wuzicza, Serbow rajo! trooja zema jo Wesczi jo to bjiwne boscz, hbej wo tem swojim,
z fotremij scze so tola wo wasche] maqcrnej rezajschwa, _
H a semeschfo nabjije nech kczewe wo zemi." t j i na smertnem wozu rozzohnowali, kotrech wo
Pzi r tjcz po wufach pzinbjechmoj bo Krö- ziwenu lubo m jeschcje, fotrechj ńerabe wumtecz
sczicz, kottaz wes wo řanem böte lezi; cjerfej z daschcze, ha ze stesfnej wutrobö ha jawosezieze l
wösofiin törrnorn jo na fuff powöschenem rneseze. rowu pzewobjeschcze, n tfo hafo j waschoh toHizom zwonka moze jebtn na ianech mitwäre- warstwa ha pzeczelstwa wupofazanem, na wonech bworach zainojitoscj jich wobsebjeiow zpoz- pomnifi ha fjije n mffi napisacze, fomu wo zi­
nacz, ha sarnöm wbohim fhezfařam ze swojej wenu pziswuschachu, faf ńerabe scze je zhubili.
schiberiezu ńejo najhoře. Naju pieńa jejejfa b Neberbi sebi jeben möslicj, zo warn wascha za! morwöm, bofelj morwi moja tez napzeezo ji» woscz, wascha zförjba, fotruz tam na wopomnik
napisafchcje, nejo wot wutrobö schwa, zo wö
wöm swebcziez. — Haie b ba!
luboscj fnini lischczicze, Haie rabe wibzieze, zo fu
„Kajfoz rowow fzizifow,
morwi; bofelj wo ziwenu wuznaschcje so wö
Tejfoz ń insklch napismow!"
3 cjmowoch wuskich rowow pzmesechu na* ferbffi: Tolej jo möj nan, moja macj, tolej moji
tnaj pzeejiwo swojim narobej wotrobjenem potom- bratfia, moje fotre, ferbffi wö jich wobzelnosNif am czezfe zförzbö. T u wobejezwasche so nan czeschcje ha tröschtwaschcze jich z nabziju na
na neporabzene ńeposwuschne bjecjt, fij joho lepsche tzase. Tez na rowe wuprajicje wö watöutjbo ha waschńa zabzpiwschi, joho samoho fchu zrubobu ha tröztwecze jich z ńebefftmi rabozastortza ha jafo czuznika tarn stvetej wozjewa ftzemi ha je zasiwibzeńom wo l pfchim ziwenu,
Tam wobzforjwafche newesta swojoho nawozemi, Haie tube tjinicje to nemffi, jafobö trebaj wo
zo j'o mawo sw re pji swojich slubach m ro, ha bojim raju tez jenoj ńemffe pismo ha ńemffa
zo bo ff ře l pe na im zaböw, jo j i ńemfft wo« retz pwacziznu mewa, faj wo flojtersfej fencjli.
pomnik stajicz baw. — Ha woprawbze! Nejsu — H a ruńe taf jo na wschöch pitcjnifach ha
czi waschi na porcbnischcju jafo czujomnicz^ bez fröecjatfach, fij na pucjach steja, ha tola bubjewami, jafo tajqe, f i j jeńi nejsu pzez zwazf pze- cje wö jcjejfa hbe N mcza wibjeej, so pzi nich
czetftwa ha luboscje j wami zjebnocjeni boli? mobliej, haj za bziw jevn»h m tju z cjahnecz.
Newotrefneeje so wo tjiscje waschich přebomnech, — Tola chczemo fo f jiwörn tvobrocjtcj, wo
ha newupvfazacze jich jafo b bn ch czuznifow z fotrechj mocze steji, za nefotre l ta sroojom ferwascheje ftebzizne tu na telej misto, hbjej, ©erb chowtj hinajschi napohlad bacj. —
298
Wulku waznoscz maja Kröscjicze swojich herTowsta kurjawa lezesche faj pwachta na
czow bla, kotsiz hnedom wsche nowo serbske pesne woj krajine, hbez rano $ Worklecz bele de Delan
ha spewo nawufnu, ha pvtom po czewoj krajine pucjowachmoj. Häkle hdez k Nowosliczam pzinHätz k Kulowej dele rozschereja. Tej tjitaja dzechmoj, potza zpabwacj, swontzfo fo vzedobj
tarn rade serbske nomine ha knihe; na pifaiiu ha krasne bozi dzen najta k radosczi czewoho sweta.
habö dopisowanu do Jutnitzfi pak so newobbje- J a tez toho dla dale necham tu powobzenn ha»
leja taf, faj bo fo to stacj mohwo!!! —
jinu wam wotkrewacz, tez wot Röjanta, na fo»
kelz be rune nedzela, niejach t q ffwabnoscz, z tiohoj torme ss pruhi bozoh' swontzka z bwösczehörnichecz fheze, hdjez so ntmo do czerkwe khodzi, nom wotrazwach», chczu meltjecj, dokelz ńejfem
ttj bwe fröfcjanffcj fnezne wohlabacj, fiz beschtej zaden frawcz ha nepuczuju, zo böch noivo niebt
fo pzi fralowöm wopotaiiu Kröfcziezow wofobne znacj ivufnero. Pncznifi z dwojimi napifmami
wuznameniwoj. —
nabendzechmoj wot Raiicze Hätz do Konecz. HeRene bo kerfow zfhowane fu Kozareze, fiz wak jo lüde te\ ferbska zmöfl ha ferbffe jwcńo
na retze woftebza zelenech wukow leza ha he* wfchiidzom wo dorne f nadendjei'm. Newem pak,
wak tez wilfe wono wo so netzina. Rabe b ch hat; fu le Nowowstjanfi habo nowosczan hölcze
tez nebeltzansfn wosadu wopotaw, Haie b mi bole f wobjarwanu, dokelz wfchitcze fo nedawnv
trozfu wotlezana, moj tzas frotfi ha pucz jcje wo Jntnikjcze horcze wobczezwachu, jcni, $o fit
dalofi; buz chczu tarn bruhi raz na blefche pjincz. hufto reje, tamni zo fforo zeiii ńejfu. Tohodla
— Wo SBorflecze p;enoc;owach ha mejach na»
so holtzata tez jara na kernnlfche wefelachu, bez
sleduwaeze zpvbjiwne fön: Widzach sm kzfetzan- tem hat* hölcze bojazne za zaki pzimachu, faz
sfu horu ha pod nej kupel. Z höre, hd^e; boro» bochu so bojeli, lmtd pomasnicz. Wosobne röele
ha fhoroj tsjoch barbow zmahowasche, rozlehafche tzita fo w Ralbicze, niez jenvj Jntnitzki ha Tedzfo fpew: „Hijcze Serbstwo nezhndene," vcilvko enfkich, Haie tez fnihe z inatzicze, fotraz titbe tbele
k powbnu höre ha bele bo Delan. Ha mwo- fobustawow ma. Jenvj bö f Pzeiiu bowo , zo
bzencze z wofrasnen mi wobliizemi wobstiipachu jim tesamo jeni brachowali neböchu ha fo tjasju, zawbawachu sebi rucze f wulfom slubej ha
czischo nowo wnbawali. SBot rtomoh' prawok bobrom ffutfej. Z lesa Haie butzefche ha ho» Pisa pak hijeze ftart wele wedzecj nechadza, nitro»
wtesche, jafobö fo czewö l s f zemi zhibowaw, bjt paf p-i tem praschen« wele nepwacja. Wo
ha wsch fhöjne ha schmroki w djiwech skofach schuli, fotruj fi'tej, wutzer H . z wulfej proczn wob»
rejwali ha zakhadzeli: „Was ist des Deutschen hlada, tzitaja dz czi ltomö prawopis runiz taf
Vaterland?" Ha po kozbej jtuezeze b tajki howf dere, jafo stare, haj hijc^e löjo pziwutza so maha prasfot, faz bö so sudne dzen pjiblizowaw, ha wo dzecji k 'itotvotmt. Na kirchowe fu zwetscha
nebechinaf, jafo bö fo Lützowowa bziiva höiitwa wfchitfe nowo fjije ha wopomniki je ferbffimi
z leja won walawa. Z Wuha paf wupinafche napifmami.
fo pzes horu Hätz fe fupeli tutjel, fotraz wscheDo Waska nepzinbjechmoj, dofelz ft bo bo«
laftch w fupeli ihromabjenech lubzi wobfweczesche, droh' piwa newustojimoj, witanej hosczaj techtaf zo fo cjifatnt wowschöch barbach pzemenachu moj taf wfchudzom, ha mwön ft^ofaCj bubje»
ha miwolachu; frucje paf fo jana z wofom pzi- moj w Konecze fwöschecz, hbzez chzemoj so pekne
jecj nedasche, bofelj pzebczo jena bo bruheje pze» po wse rozhlabwacz ha hijcje febt brele na nös
bezwasche, faj wo tittzeli, ha tohobla bwöschczachu stajicz, zo namaj neböchtt wutekwali, zo sntoj so
fo cji lubjo bruhbe w serbsfich, brtthbe nemstich mawo rozhlabwawoj ha wele subziwoj, faz neha Böh w w fajfich ivfchelafich barbach, tjifcje hbe ń bocjiłzfemu Njebojso. H b i ; fonctzan meze
paf janeje widzecz riebe."
bosahnechmoj, be hnedom wib^ecz zo ft f Kulo-
299
T o chczÄi pa*r«s eon&cripti <zhromadzeni
itifj pzWzujemoj: Serbfke putzuiki zand'zechu ha
Ez Jutniizk« be zadn« ha poiedko hdze wo t w wölcz»j,o) z tamoK (tro«e rrft vzi pzjchodnem hro»
me. Prede Hätz paf k «woyej pMdzechmoj, mav>v.wu wurab^tQ. Sucze do Khoczme meje,
dzechmoj, hhcz.e j iftraeh' bvka mostq, mme theze. sche moj towarsch slkwadnoscz, swoju poeMu hörhdzez hizom wot mzdalala hotvf h« smechi v>e- luvosc; wuprajicz ha >swoju wutrobu wolozicz
svlwufcefvtbupzerad^chu. (Tain pecza Konetzeno WH zchehowaczech hrontzkach: po hwosu? „Zeni
wschediie hromadweja ha gmejne Jfpsche wura- ja nejsem tak mefoioö bow."
dzeja.) —
Přede hat; bechinoj naju pvdro.hu
3ienfchohJ ftm holetza newohladaw,
Harz hdez fem ja w Konecze kozu kupwaw,
»ajiupimoj, z tzinichu,n«u Ledzbliwpch, zo böch»
bum lvla w Koneqze -tej trochu za holczaiow wo»
L a wutrobu mi, ha rozo«itzk pretz wza,
tzi mcrooi, tam derbja pecza jara rane bocz, d »
Zo k pesnitzcze dale mi nebosaha.
kelz su hustp jich dla bez hölczami puki ha roj»
J a prajach, zeluofqiröe zcze pa tch' nowoh'
fora.
Hale natvfe newohladasch jich tbtie, ha sweczatka za wsu so wohladwajo:
po palach tcj nemözesch ja mmi khodzicz; zto
Poslene czi bozme praju
potajkim tzinicz? - Luba moja najlubschal
Rözno dzeja pucze naju,
K wuweozenu tuteje Weeze wumoslichmoj wo»
sebrte sredk. M ö j wedzachmoj, zo dre w Kone»
Rech cze z-bozo pzewobza;
Krasne röze kczcja
cz.e zczezka ztö kozu ma, ha wele meiie zcze, zo
nechlö hroch feie. Jeden wudawasche so toha»
M i fu htjom witfcjeit.
. ''CUV KIÜI7. n
dla ja porchowskoh tkalcza, iiz.chcze kozu kupicz,
ha błttht za schosara nehdze ze zade Drezdzan
Z b e r k i.
fem, ftj f fćmeńu hroch pvta
W prenich dwo»
räch tjińachmpjfh tře bpjazne, ha czi ludzo khetre
x. Psi wetzornech bwhach Jenbzelskeje . fu
neweriwe na naj hladachu, »ekoisi so posmewa- nebawno straschne morffe zwei» wibzeli, faj nam
chu, ha jena holcza, na kotruz ruiic prawe kedz» west ha hewak jara sprawne muz wobkrutzaw
bli>be hladschmoj, -ha -fotra^ wschak tez wopraw- jo. Kaz fo prawi jo tamo zweto runa zawosne
tze .tat lielcpa nebe, praji k starschej zviie: „To lvilfom ha tziscze hwabfom hadej. Tam me«
stcj nn tez prawoj herczaj, do »vschech futom nös •uujcze pzi jendzelskich brohach, jo wo meiu na
lekatej, faj böschtej z K . bowoj." M ö j retzach- sfale twareno twarene nafoiremj so zwctzora
moj meuuiqe nemski, zo böchmoj tzim czuzischej swötze zapala, zo böchu taf cji, kiz na mora fu,
w»st»woj. Hdiz bechmoj wvjstwe fo dopowe» Ivedzeti hbze kbrohu pzyecz nwza. Pzi tamn m
dawoj ha zhoniwvj, 40 nttzo nirnaja, j a tzirnz twarenu besche zakrasne wilke mörske zwero ni»
to Mschachmoj, Wchmoj m dwor, ha tzinach- male 30 frotzelt dowhi dzel swojv czewa zwobe
moj kaz bochrnoj howbaczej Pzeczelaj bowoj; hla- pozbehnewo, ha so fmuri pzihlenewo. Ludzo
bachmoj na tsechu, nezabud^echmoj pak pzi tem kiz pzez schklencze htadachu, widzachu, zo staj
tez naju wotpohladano wuwescz. — Ha zo jo wotzi zwirecza wokow 9 czvlow fch rofej, ha zo
so naju pröcza zapwacziwa, moze so köfte pze- zwerschne dzel joho fhribeta, zmorschczenej kozu,
swedtzicz,
kiz sebi mojoho towarscha register schkorpiznam ruńa pzikrele jo.
pokazacz da, kolrez wo dwe strone pziberasche.
Hätz zwulkej tsetbu do noh tselichu, pvzbehne
B Konecze maja tez plester, kotrez pak bohuzel! so tamne dzel czewa na 90 wochczi zwobe ha
ztw.orczinu (bet$lf) wochcza spode bwota lezi, ne- padne nato zawosne khetse bete, pzetzoz woda tak
wem Hätz wulkeje zlutniwoscze ha hospodarstwa zmahowacz potza, zo pzihlabwaram bech zahkene.
dla, zo nebö tak zkodu czerpew.
Po .fhwiltze 60 wscho zmerom. Najskiie de
300
P . Ja so nemöju na nitzim böle zchefelicj,
zadwawo zwero frooj pucz dale nastupiwo. Hätz
nasch dopisowar ze swojimi towarschemi so pzi- hatj dez ja wo natuie wokow khodzu, to jo tej
jeden tempel bozt.
blizi k poiiienwanom twarenu, namka tarn wön
I . S dha te te; tajfi fwobodne mofliř.
wele wilkich schforpiznow, kotrez tarn lochcze wiP . To dre ja Bohu djakwano nejsem, Haie
sajo wostawo fu, Hätz jtefrafne zwero so tarn pjeczel ftarozitnosczow (Alterthünier).
I . Hale se te to, dha poinofli febi tola, zo
pzihlewasche. Tehlej schorpizne so khowaja ha
fu wsche höre ha horki wele st.irsche hatj jane
zjawne pokazuja.
hrodjifchczo; tjohodla fe te te ruiiewon wuzwox . Wo Wuherskej namaka so wulka hola,
liw?
kiz bafoniffi leS reka ($ neje pzindu swinu kiz
P . Hrodzifchczo fu naschi wötczojo z karami
pola nas pod menom pakonare znate fu). Wo z wulkej proczu nawozeli; höre fu bez procze fa»
tutem lesu zakhadza netkoj wulki rudeznik, kiz mo nastali.
I . Moflich sebi te, fo fpewano, kotrej jo wo
wokow dwanacze stow muzi zhromadziwo jo, kotrez
Wotrowskej czerkwi najrensche, k. wutzercj ha wo«
muz daloko ha scheroko fräs pzeczahuje ha faz fadnein ludjom zanu pröqu tjiniwo ncjo. Ha
reka, ma wön hizno wele rakuskich wojakow wo kajk.i jo to procza bowa, pred Hätz su naschi ftarl
swojej mocze, kotrechz pschi wschelakich pzileznos- fneja tajfe fpewarske ha modlerfke knihe zdjewali,
rzach jatech wzaw jo. Joho meno jo Roßa kaj f. vi- wot kn. W a w d e mamö? Ha nasch
Santor. Do wuherskej wöjne bische wön hizno lud taf daloko pziwevli, je z wuzitkom trebacj? ^
P . Wscha jich procza do podarmo bowa, hde
hako rubeznik znate. Wot wöjne fem pak wu- boibu ludzo hewaf tön dar f tomu wot Boha
herski lud jara wele do noh dzerzi ha wschudzom nemeli.
hdzez nuzne jo jom khöwanki pzihotuje, taf zo
I . Köjde tjwojek ma weste tare wot Boha, hale
Hätz dotal mözno nebesche, joho popadnecz! — közde je pzecze dere nenawojuji. — Hale bratsiko,
chczemoj pzichodnu nedzelu touiabze do Wotrowa
iemfchi hicz, tarn budzt fetmufcha, ba potem pöndjemoj f Wornaczeczoin na tefancze.
N a w e z k i .
P . Haj! ja du j tobu.
Rozmwowa broeju pjecjelow.
Sinetjketzanske r a t a c f f e t o w a r s t w o
Jak. Bödz powitane Petre, dze pak fe te
zmeje jutfe za le'dzm, hafo 27. oftobra popcrodiiu
puczvwaw?
P e t r . J a bech na wotrowskim hrodjischczu zteroch zromadzijitti wo S m tzfecze'.
dz?jj fem cjeroo rano pzetziniw.
Pzedfeva Wiezand.
I . 3 ° bö tola radfcho do Wotrowa fe mschi
schow; dzencz f. farnr taf rene predowafche; je
Pzichodne p j a t k , 25. djm oftobra budza
fwöscherz tcbi nitzo zfodzawo nebö, te tej rade kufk
sakerwesch.
w Budeschine feńe za wojsko kupwane.
Zandzenu Sobotu Zita w Bndejchine pwaczachu:
Woscha
K ö rc
K
rc zz
Rvzka
Pzencza
Jeczmm
WowS
Roch
tl.
ü
4
2
1
3
|
Nlscha
|
Pwacztzna.
nfl. t l
nfl. I t(.
z
2
i-H
10
3 27^
4
2
1 27^
1
1
10
3
3
Eredzna
Woscha |
10
5
Czifchczane pola
aiiofa
Jahwe
Heduschfa
Berne
K . butre
K. B. Hikt.
| Sn'dzna
P w a c z i z ii n.
Körcz
nft.
ÜO
2ł
Rischa
tl.
3
5
2
1
—
nfl. 1 tl.
5
•2
10
5
25
2
—
10Teö
—
—
Ml, I tl. | nfl.
3 —
i'H
5
0
15
2 20
—
20
25
q»ro
4 —
10
Tziswo 413.
26. dzen oktobra.
Letnik 3.
I850.
W n d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
wön zbojv'pzecza ha bare. Na kralowskim hrobje
bćchu frafne mobrabjeńa, z fotremij bo fral wob3 Lipska. Nasch michawski wulki hermank bařen , wustajeiie.
jo iuratieve wupanew; to so tjim skere hodzesche,
Wo Kaselsf e j jo hijcjen wscho pschi fta«
tzim inciie so közde Ićtfa nadzrsche. —
Jena rem. Wele wöschkow wotpowoza frooje wojerffe
deputaczija lipstzanskich czischcjeřow, kiz z nowem zastojnstwa. Werch jo, faj refa zwolene, jene
czischcjerskim zakvnom nezpokojni, kralej swoje noroo minifteiftroo postajicz, Haie jara tjejfo
zadoscze prebfnescj chczechu, nejsu anirj pzistup jomu pane, to jo wibjecz.
fralej döftali. SBtna toho jo, zo su lipstzanscze
S a b e n f f e wojsfo bubze faj r fa z Srnnv
cjischczero pzi swojej zromadzizne, na kotrejz bo borsfeje zkoro zase dorn pjicjahnecj; ha tej Bramtej depulacziju wotpöswacj wobzanküene, wol borscze bubja Bcmdensku wopuschczicz.
netuschoho sejma ha jofyo. ffuthvana jara royte
3 W i n a . ÄHejjor jo so zase wrvcjiw;
retzeli. — Tej dwaj wulzeraj na universitecje
wostane paf jenoj frötfe bne Pji nami Ha pojibze
ftaj lonfchoho mejskoho jbejfa bla jeden na leio,
bo Warschawa, zo bö so tarn z rusowsfim fhejjeden na lsi belle leta do jastwa pjischwoj, menujjorom Mifwawschom trechiw.
Tez bramborfft
cze Hawpt ha Momsen.
fral bubze tarn Pjincj ha nekotte brühe mensche
3 Drezdzan. Rüsche poslene serbske boje nemsfe fnejerske swojbö bubja tarn zastupene.
swuzbö ńcbechu tat mnohe wopotane kaz hewak. Bösnabno bubja tarn nemsfe nalejnot'cje bo czewa
To pak tej jaben bjiw nebe, dokelz sobotu ha zarabwane. Mifwawsch berbi Nemczam na nvhi
nedjelu so deschczik z üebeS woprawdje lijesche. pomhacz. Kaf pjecjelnaj bramborfft fral ha raf.
M o fmö so b jiwali, zo be hijcjen tejko ludjifhejjor ftaj, jo z toho wibzecz, zo jo bramborfft
hromadu pzischwo. Tej tsiczecji zpöjebnech lubji fral wöjska toebjeejera wotposwaw, fhejjora, f i j
de. —
tta pucju bo Warschawa tej bramb. zemu na»
Wo C h e m n i c z u jo na 17. septb. policzija stupi pvstrowicz ha potzeftjicz.
Swrtne podawki.
3 R o m a . Bamz jo
zromadziznu demokraliskich zonstich wuzbenewa.
3 M a r t i n a 15. oktb. dzencz bö norotmf rad czerkwinsfich katholskich
djen naschoho frala ze zawosnej tjescju wobon- fej z nowa zase postajiw.
fcjent. Nicz jenoj z Fraja, tej z wukraja dösta den arczebiskop ha dwanacze
starozitne přebawfchi
werchow w JanbjelsP o temsamem su je»
biskopow wo röttfchich
302
jandzelskich mestach zapokazani. Swawne ton» fhejjot joho wuzbene ha woloschwasche joho; pzi
donski biskop W i e z e m a n n , netk k kardinalej wschem tem zrefche zema wot zpuschcjenech salwuzwolene, newostane n> Rome hale wröczi so vow. — Netk stupi fhejzor sam pzed joho re»
zase na swoje mesto. Bez lern Hätz so to w giment, ha wedzesche tönsamön dwaj krötz nimo
Jandzelskim stane, swöschimo
Paskiewicza ha postrowesche joho po pziswuschZe Z a r d i n s k e j e , zo tarn biskopow ha nosczi. Po tem bö wön wot khejzora ha wschech
duchownech, kiz so na jane waschno minifterstwej pzitomnech Vom dowedzene, ha dosta zase wot
napjecziwni pokazaja, do jastwa tzesnu. Tez jo druhich zbojo-pjecja. Paskiewicj wozjewi swo­
na tem, nekotte biskopske mefta ha duchowne zroma- jim pzecjelam khejzorski list na noho. Napismo
6e: Na wöschoho wöjska wedziczeřa, generat»
dzizne wuzbenecz.
felbmarschala w rcha z Warschawa, hrabju PaZ R o m a : tsjo nemscze czerkwinscje werchojo
skiwicza- Erywanskoho, khejjorfko zasttipnika wo
fu do towarstwa kardinalow hotewzaczi: arczepolskim kralestwe. Wo liscze b wo krötkim na
biskopaj w Köliie ha Holomuczu, ha werch-biskop
joho czewo sktttkwacje swawne ziweno jpomnene;
w Wraczlawe.
kiz jo wön 2 4 let ruf. wöjska wo fraju pzeczi­
C h i n es i s l a . Tez jow so hara ha liemer wo zbezkarskim pobattam, wo wukraju pschecziwv
pzecziwo knejerstwu zbeha. Jeden, kiz chcze pre- ewropskim ha aftsfim Turkam ha na posledku
dawschu swöjbu, wot netuscheje z throna fiovejenu, pzecziwo Wlihemm zbozomne wobziw; wo tzasu
zase wuzbenecz, jo czewo krajine zmucziw, khejzor- mera swoje zastojnstwo hako khejj. zastupnik >v
sie, jomu napjeczo pöswane wöjsko pobiw ha Polskej zpokojnoseji khejzora k pjejcjeimiomu zbozu
czehne netkoj z moczu na tuotvite frajite mesto.— jařabuwato. Wasche meno, praji fhejzor Pale,
3 W a r s c h a w a döstaüemö pöwcscz swedzc- fo nehodzi bj licj wot swawe Ruscnsfeje. Wo
na, kajkiz hizczen ivcsczi iiidze nebow. Znate scze febi moju wutrobne jatjutu djakownofcj ha
P a s k i e w i c j dzerzesche powstalenie jubilcum dzakownofcz wötczine ha naschich potomnikow ja*
hako wojerski wöschk. Zahe rano wuczahne joho fauijilt.
regimcnt wo paradze. Wo joho khejzi bö wulke
3 Wina.
Schescj Brigadow jo porutjzbozo-pzcczc wschech möznech zastojnstwow; tez noscz döstawo: so froatajqe wo Voralberg stejaprencziij Mikwawsch ha Michaw ha na posledkn czomu mojifej pzizanknecj. Wschitke 6 Brigade
khcizor saut pjtnbjechu, fotrej so jomu tvo mene wobstcja z 22,000 muji pöschkow, z 3 5 0 0 foni
czeweje Nusenskeje ha jeje roöjffa djaluwasche ja $ 48 fanonatut. Wschitke tele, pjihotuwana do5 0 letne fwuzbö k lepschomu wötcznoho ftaja spowne dopokazaia, kajku wajnoscj nemske nalej.
ha throna ha ja 24 lerne swawne wöfche lue» noscze maja. Hätz jeden dz l tohoiej wöjska
dzeno ruf. wöjska. Netk wopuschczichu wschicze zdobom do Bajernskeje habö Wnrtenbergskeje popzitomni khejju, wo kotrejz b chu wo wschech czehne, jo neweste; jenoj taf wele jo wutzinene,
jstwach tzesczowne ströje wustajene. Paskiewicj derbjawo knelzom pzincz, bubje zapotzatk wot tejedjesche na streite khejzora, jade itej ruf. prencjaj, leje ftronf tjinene.
dale wenenberski, hefeitfft, schleswigski ha nieder3 L y v n a . Arcjebifkop F r a n z o n i , kiz
landski pre'ncz — khejzorsfi ztab, bramb zapö- jo z Turina tvuhitate, ma tuof(e, dl schi tzas
swanö, wele druhich quzech. Pzed swojim re« pola n a S pzeböwacz. Czewo buchomstwo jo pola
gimentom dösta wön net wot fhejjVra swöj seid- noho bowo ha joho postrowiwo. Tez frartez. bimarschalskl ftj, z napismom wot lutech pzedrohich skopojo pzifhadzaja, joho potzesczuwacz. Tez swetni
kamenow wudebene; joho sen nesesche tutön ftj. zastojnicze ha ministerstwo famo pzez wotpöswaPzi pjepodaczu poflafne Paskiewicj na koleno, noho fu joho powitali. —
303
SSBone swuzi nam paf hijcje bjensa na wschelafa
waschn» k wujitfn ha f weselu. Tak tam f pz.
netflej najemu fruwaro na nim frmvö pasu, ha
sebi tam bnibe pödla woheń zabj waju. Do»
felj so tam tcj rabe rotjfi hořcbjerja, taf tarn
fpeschtte prubwa letjeme; ha kajfe jo to weselo
tej nafchitni holtjatami, bej paf jo so jebett tajfi
fjinfotaf zhebaej baw! Wetzor pjeb Wawporu
Ze Terbow.
nascha mwobosej na nim — fh ob oj tu pali —
Z B u b e s c h i n a . Na wowaczej fhorosczi ha to w scji nitjo fnabne ńejo! Nimo robjijfa
fu ton l dzcii zafe ncfotfi, Iiijon wo predawfchich webje jcjejfa bo Wiipeja ha Psowow; tohobla
tjafach zlhoicni, wumreli; — hale tej z nowa jw»;i wone tej mofobiie w zerne, bej jo wulfi
fnih, Psowanam f putjnifej, bej woni zahe rano
zafe ncfolsi na ńej zkhoteli. Te rojne, hufto fo
nahwe pjemenacze wedro dre jo tcj n zto na bo Budescliina haDle, mutjtuo, fhcjcja, p ffh. t.b.
na foře wezu, habo ivetjor po tjme zafe bomoj
lern roina.
j bu! Na »afchim robjijfu stejo jebeit tej wieji,
§. Z K > ö ń cze, 12. okrbr. Zloj jo bhe wot fotreje strone w isik buje! — Nebalofo na*
nimo frontjanffvho mona (wot Wuha fem) fchow, scheje wse leji rabwotski wulfl hat, bo Fotrohoj
jo fo w seji tej na tjwöjccje wobletjo bolabaw, fo fumpaej khobjimö, ha duz netiebamo zane fu»
fptrej jo tarn pji inoiicze do mute zainurwane. pele, faj lubjo wofoho ©metjfeq.
Wone fo wfchelafo blebji, fajfcjc wine dla tarn
Nech fhwali föjbe f t« o j e pueo s<j,
wone jo ha jto ma znainentiwacj; nejto iveffe
Pzez r a b w o i s k e paf tola jane ńej'!
paf mo tola lvot /oho ttetvemö. Toho dla fo T e j pjeb tepjeńom n cht fcńeijanffe höleze tak
föjbe, fotrej itčjto wobsch nte wot toholej ziiame- jara wuzbehowasche, taf dowolime febi tu hijcje
na w , tu z tern luboziie prose, zo chczew nam mipoflebfu pjijpomittcj, jo nasche ha r a b w o r»
börze wo Juiniljcze (habe w Tybj. Row.) wo- f f e holcje tcj ncfajfe liejsu, hale zo moja bre
pifaej, tzohodla ha bhe jv tam tefama pzischwo! so jbobńe z tainnemi wo ranofcji m rtcj! Ztoj
§. 3 23 r o ń a , 23. oftbra. Wele wfow jo to necha w ricj, ńech tu Dörje na wvhlabano
hijo wo Jutn. wopisanech, bez nimi tej nasch pjinbje, wosobne tamne bobr pjecjel z P— !
susodne Radwor. W o poslenim tjafu bo tam
wofebe tcj na n fotre ws zpominane, pji fotvechj
Z b e r f i.
so tak menuwane rodjijcja namafaju. Mo po
prawem wot nascheje cjicheje weski jamt haru
Wo P a r i zu jo, faj hufto wo wulkich
tjtmcj nechachmö; dokelz pak fo wele druhich mrstach, wele wöfokich khejjow; tam po wele
wfow i ttm ha z bruhitn horbjachu, taf tej cheze«ffobach hořewaz cj, z weifcha wele frćtj za bjeń,
mo mo wot nas fusk wowana ztjtniej. Haj, jo jara wobczejna w cz, — hijcjen wobcjejnifcho
posfajcje jenoj wo lubjo, tej wo Dliffofcji nascheje paf, w eze ha bmha hcrcitofecj. Netf jo tiech«
tbcjfi jo wele Dlakow, fotrej su wopomnccja tön mafchinu wiinamfaw, tta fotrejj moja $ po*
hobne. Ton frötj chczemö jenoj tta nasche swawne moczu para lubjo Im ir cjć wo tvofomikiictiu
robzijfo zpomnicz. Tesame cjele taf nuilfe ha bo wöfofofcje fo wuzbčhuwac;.
* Wo tutech dn ach um mit' mo ntefcje L i v e r ­
wosoke liejo, faz i'ohv susobja wofoho Klojtera;
wot tamnech so wone hewaf tej hijcje wo tent p o o l Sarah B i f f i » , 66 f t jiara. Wona
rozbj la, zo fo pobla ńoho jana r tjfa ńenamafa. ńetn jefche rueze wot naroba fem, ha tola b
R T * Z D r e z d z a n . Dokelz so pola naS
wot wojfka nejto nowech foni pjikupuje, jo so
tarn ha fem powefcj roscheriwa, zo chcze minifterftroo litjbu jeznifow powetjicj. Hale tomu
nejo taf; nowo foiie so fupuju, dokelz wele wot
star ch foni f swiijbi waez fmane nejo.
304
wuwowana wo dzeivanu wobrazow (molerka)
wona djewasche z Porstami na noze.
P t a c z e r.
N a w e z k i .
Pjeb bwemaj tebzenomai jo mi recjazne
p f e f ze swojimi mwodemi wotbezaw. Wön j»
schere brune ha fteneje wulfoscze; tön mwode paf
jo menfchi ha tzorne bnine. Ztöz mi pomenw>
wanej psow (habö traj jenoho wot neju) zase
pziwedze, döstane f tomu pzimerene möto.
Ralbicze, 22. oktobra,
I . L u bf.
1850.
tuir.
Jeden wutzer pjefhodzuwasche so junu ze
swojimi bzeqimi. Wo lubosczi so ta nnvodoscz
wokom wutzera czifchcjefche, kedzbne na noho
pziposkuwajo, dokelz z joho horta řnne, hnuuiwo,
powutzacze l'a wobweselacze reize wundzechu.
W o lesku nadeiidzechu ptaczera; jomu pziladuwajo zawostachu, faf Wort wo fafu pvpanene
Podpifanom fu hizo p;ed dowhim lzasom
ptatjki do fletfow rozdjclesche. Ptatzki bechu lute
„nemsfe
paczeracze f n i b e ' ' pretz pzisä'li —
mwode; zteskne pötachu swoju swoboduwo wschech
(najzfcre jo sein je nechtön pofchcjiw, ba netk za»
kuczifach doböcz, — nie podarmo.
böw, wok koho). Woni maju zwote rczk (Schrin)
„ J a widzu, zo su popaiiene ptatzfi lute mw o»
ha wo uich fteji prebfu rneno; „Sebastian Wetz­
duschfe, řefne wutzer ptaqerej, dze su stare
lich auS SäuritV itapifane. Zlöz tesarne netflcj
zwostali?"
„Stare? wotmoji tamön, te su Pzemudre ha ma nech jo taf vobre, ha mi jc bor;e zai'e pzincfe.
Ralbicze, 21. oktobra.
M . Wcczlich,
tej bsjazne! te so popanecz nedadza, zanomu fafej,
1850.
flanuir.
zanej kledcze so nepzibliza; — vzesacz frötz fo
wolavuweja ha so dopomna, ha dez se dowho
Hizon dleschi tjaS su pola me leijo wovoscz tzafaw, czefotajo hnewne wotlecza. Jenoj stajene: pzedefchcznik (Retzenfchirm), jene dodre
mwode, wupo, czipne, fiz so wot starech dzelja, jonacze tzrije, jene modre fmuhate rubifchko ha
ha nefotre stare traj, fiz za mwodemi zlecza, su jene staczionffe fnizki. Komuz ;ena habe druha
möj dobötf."
pomenowanech weczow pfchifwuscha, möze ju zase
Wutzer so na fwoje dzeczi wohlaba, prajicze: döstacz pola
M . Weczlicha,
„scze swöscheli, jtoj tönlej muz prajesche? —
Ralbicze, 21. oft.,
pjefupcza.
Kaz pola ptatzfow, taf pola tjmojeforo. Pze1850.
wazna khrobwofcz, pzemerna dowernoscz do so,
W Budejchini bje zandjeuu fobotu tuta
hordofcz na swoju wedomnofcz, mudrofcz ha na
zitua pwaczizna:
traj kusk zafwuzbö, cjert mwodofcj do nezboza.
chcze
wscho
rozemicz,
s
o
pze
wscho
wuzbehuWona
Wyfd)«>. | Nizscha. lsrevjnu.
tvaq. Pola starschich ludzi rabu pötacz bö hanba
njl. tl.
tl.
rn'i. ,1. Nil.
dowa; mwodzi su mubrischi Hätz stari. Mwo2 17* 2 20
2 25
voscz leczi fwoje puczje, bo prenoh lepfchoh fafa Pjmcza . . .
4 10
3 27i 4
2j
so popaiie." — „Nefotsi stari dre tez ze zpo- Jeczmkn . . .
1 2/-j 2
2
1 m
1
bjiwanom ladaja na pwoma sapaczoho buch» WowS . . . .
1 10
'•$
3 12|
3
5
3
mwodofcze, bowera jomu ha zczehuwa joho, retza Roch
2 20
3
3
24
ha jfutfuja faj tami Haie popanu so tez husto Ußofa . , . .
5
5 i 4 ,20
5 —
Jahwe . . . .
z nimi wo jenem fafu. —
Lej, nemubra staroba Htjvuschka . .
2 20
2
2 15
74
pöbla bohej mwodofcze! Nezapomcje, mwodjencze, Berne . . . .
—
1 —
20 —
25
K. dutre . , . —
10
ztoz ptacjer prajesche." —
10tsö —
9TI —
Ezischcjane pola K. B . H i k i .
Tziswo 44L
2. ^cn novembra.
Letnik 3.
fllSO
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
.
wazuwana wiczeznech penes jo so přena fomora,
kizchczesche po schescz padach nasto let liczicz,
3 L u b i j a . Pzi lubiffim sudnistwe jo tzro-- z dmhej fonioru zjenoscziwa, fiz jenoj pecz padow
da höltzatow wo pzepotanu, fotsiz fit nckotre let postaji. —
Hewaf fu tam wele wot wojerffich
fem wo Wuzicze wele liezboza natzinili. Na 6 1 naleznofczow ha wot fupena rifazfeje zeleznicze
mestach menujcze fu tuczi nedufchnicze 89 fröcz retzeli. Přena fomora praji sachsenffomu wojskej
wohene zawozili, kotrez fu wsche Hätz do 7 tez zjawne dzaf za tu faz wo Schleswig-Holsteinsfej,
touteieli. Tech hölizatow jo dzesacz, wot fotrechz tat wo wötznem fraju pzecziwo zbezfaiam woponajstarfchi 18, najmwödst 1I i l t ftar . Wo fem fazanu frutofej ha fweru. —
Czifch czerff i
techfamech fu netf popancli. —
Czi nezbözni j a f o ń budze po wfchern zdaczu jara frute; taf
fu lute proschersfe dzeczi. — Kajfa pzichodnoscz zmeia f pzifwadej wudawařo nowinow nanaimene
na naö tjafa, d z tajkelej wot mwodofcze zhonimö. 500 tir. zaftajicz, za fotte; dře fo 4 tir. wot
Loininacz, wes zezade Mischna, jo znata fta karte pwaczi, fotrechz peiieS paf fo knezerstwo
jitna fomora Sachfenfkeje. Pöwefcze, fiz z tam dzerzi, joli f zauej zförzbi pzindze.
pzindu, pwacza wo ratarfftch naleznofczach. Zw
Z R e i c h e n a w a zhonimö, zo jo fo folera
wot tam fwöfchimö? Tez tam fu z cz wa po- nimale czele zhubtwa.
wojczu mene nepli dorn zdzewali Hätz loni; tez
Z R a f u f f e j e . Nasch fhejzor chcze zafe,
wele khorchb pöbta, jtoj wofobne wvl l pschich d z budze fo z Warfchawa wroczicz, do Drezdzan
pwaczi. SBinn letuscheje nepwödnofcze pzipifaja puczowacz. No daj Boh zbvzo!
tem wele deschczam wo meji, fiz zemu pziplaczachu—
Nasche porowodze na donawe fu porutznofcz
ha pomech, fiz zähe paze ha zelo mori. Woni döstali, pzihotowani bocz, kroatiske serbffe regt»
radza, fo zahe wo dobre femo rozlavuwacz, kiz mentc do pownöcznech frajinow pzewefcz. Tez
budze pozdzc jara drohe. Tez pwacziznu zita, treffe wöjfko so ffichtelfkim Horam czehńe. Sffiina
mena, budze neplacza neporadnofcz powetzicz ha toho jo, dofelz jo Bramborsfa na bajemffej meze
wo mörczu rozfu nize powztwörta toleia nezrnejemö. wöjffo postajiwa ha zto w jto traz wotpolada.
Z Drezdzan. Minister Rabenhorst jo pzi- Nasch retzerffi fhejzor chcze fam tvöfche wedjer»
kazaw, zo fo pzichodüe pzi wojerskej pzifahi na stwo wöjfka na so wzacz, joli f tzonm pzindze.—
krajnu wustawu teaq zpomnicz nima.
Na 23. oft. jo fhejzor holomuqfomu werchej
S e j m f f e pöwefcze. Wo nastupanu wot- arczebiffopej w czerfwi po wotdzerzanech bozich
Swetne pvvatvrl.
306
swuzbach kardinalski khwobuk swatoczne sam pze- dla podachmö so jtero modzi hblcze na pucz, ha
djchmo' do Sernan na kermufchu. Dez tarn pjin»
podaw. —
Tez francz. pzedseda jo tem ftancz. kardi- dzechnio, bvchmö dere horewzaczi; korljmar te|
nalam wuzwolenem biffopam kardinalski khwobuk naS jara na tefancze rechtwasche. Mo paf tji«
zjawne sam pzepobaw.
nachmö so z wopredka fhetro droze, bofelj fo dale
Rakuski khejzor jo wozjewena wschech wojer- na ganzcraqu pelzen zpujczachrno. Pozdzischo zpostich pöwesczow pzez czischcz krucze zakazaw, bo- tzachmö tuni böcj, tola potoni so tttijo wacz nekelz so taf lute vze czischcza.
pzinesche, nicz wo fortzme ha tez nidze brubze.
Z B a r l i n a . Zrudne pöwescze za nas z
Ja paf tola hafoz pzeczel kermuschwańa pzeproschu
Warschawa pzindu. Wuj Mikwawsch jo bramb.
ruńe taf bete Sernanskich, faj wschech bruhich,
minister« z B r a n d e n b u r k a z e swojej bramb.
na
naschu kermufchu. Zto dudzemö rezacz, t» so
politiku czele wotpokazaw ha joho tez nicz swöjafa
fhwalicj ncchaniö; robla paf jeni rezali nej»
schäm. — Rakuslomu khejzorej paf jo wön Hätz
na ineze napzeczo jew ha joho jara tzescziw. Po- fmö, ha ganzer tez janej wosobnej petjene nirna,
tajkim die budze Bramborska nochowacz derbecz. faj fmo' w Sernanach m tfroali. Pzindzcze jenoj
Z 933 r a c j l a roa.
Nasch bisfop, kiz be wschitcze k nam na kermufchu, fotraj na mbzelu
so do Wina podaw, zo b» tarn wot japoztow« pzed sw. Merczinoin pane, faj wo wschech proleskoho zapöswancza do rada fardinaloro horewzate kach namafacje, khiba zo w hajztrowskej ha Rabow, jo so ströme zase wröcziw, ha bo ze za-fetjanffej nicz.
RaSmuS.
wosnej wesowosczu ha potzesczuwanom wot de«
Z Budes china. Zandzenu fobotu tfjoch bo
putacziow na 12 wosach pola niesta Lamsseld piedawfchi czirfwinsfi radziczer, 0 . P e t r i iebane.
powitane ha dorn pzewodzene.
Wön wumie wo m ftje Stettine pola fwojej dzowfi,
Nimale czewo bramb. wöjsko be zandzene
fotraj jo tarn zenena, jo paf postajiw, zo bo po
tedzen wo mulfim pohibttmanu. To be lute pzefmercji bo Bubeschina pzewezene bow.
qahutuaiio wot jenoho m fta bo druhoho.
Zanbjenu üebzelu wumre fn. v . W e i s , pzed«
Nasche ministerstwo bre netk tez bowho Wa­
feda
appelaczionfkoho fubnistwa wo Budeschine.
rze toobstaq mocz nebubze.
Wo'n
jo so bo Drezbjan rebacj daw.
Z Babenskeje. Nasch za bramb. unionu
s. Z R a l b i c z . Na sw. ©ernana ha Jube
zahorene minister jo wotstupiw ha zmolom tez
dzerzesche w naschej czerkwi bopowdna roulfu boju
Badenska z unione wustupiwa.
Z K a s e l s k e j e : Bajernske wojsfo be so na mschu fń. Mikwawsch Cz z z Bubeschina, ha
naschich mezach postajiwo. Na jene bobo reka- wudzelesche po wotbzerzanich bozich swuzbach bsze
sche, zo ma bramb. generol porutznoscz, tat khe- pozonuwano, faj so tei hizo po ranfchich ke
cje hatj Bajernscze pzez meze su, jich z moczu mfchach ftawo b . Hafo horliw Serb ha spipzimacz; to be wina, zo so zanbzene tedzen wschu-schne ferbffi zpisawar besehe wön nam hizo da*
wno znate. Z wulfej wesowosczu mözerno f tomu
dzom wscho k wöjni pzihotuwasche.
n tk tez hizcze pzistajicz, zo jo fn. Czez tez jara
dobre ferbffi p r bar. Toho fmo fo pjepofazali,
Ze Terbow.
hafo won na f w. M a t h i j a pola naS fwoje
3 Cjisowoje. Pzecze fem swoschaw, zo w přcńe pr buwano w Serbach bzerzesche. Tesamo
Sernanach zestarodawnech tzafow jow röbla ker- bische frasne, hnueja powne, taf zo fözdomu
muschi rezaja. Äedawno paf wo Jutnitjcze tji» pofwucharej w sczi f wutrobe dzefche. Pöbla so
tach, zochczedza tarn Irtsa ganzvra rezatj. Toho- nam woftbe tez to zpobobafche, zo je wön wo
307
lesnej, t z i s t e j serbske, r e t z i dzerzesche, dzez
anicz swowtzko na nemffu retz zapodomne nebesche!
§. Z W ö s l i n k a .
Zandzenu nedzeli» bö
nasch farar Handrij N o w a k rebane. Wön besche 1796 na Sokolcze pola Budeschina rodzene
ha potajkim netk 54 let stare.
3 K röst zicz. Pod lern motto:
„Kejkoz rowow kzizikow
Tejkoz nemskich napismow!"
döstanu Kröstzeno pieduwaiio, kajkez hizcze pzi
zanej Vizitacziji swöscheli liejsu. Tej bcre zmöslenfj pzeczclaj pak czele newernoscz vetjitaj, de;
prajitaj, zo zane serbske napisma na kherchowe
namakawoj ńejftaj; dokelz tuet leta 1848 maja
wschitke kziziki, kiz Krosczicze dzewane böchu, serbske
napisma, ha tech jo Wie. Wulku tzescz sebi
tohodla puczowarej Krosczicze zaswuziwoj nejstaj,
ha kaz sem sebi wot starech zonow wolpvskaw,
taf mcna lesamo: zo staj nnjjtoe trochu zawerczanej z codzischcza pzischwoj, habö trebaj wele
wode $ wödnoho muza studne piwoj, habö ztoz
najböle wschicz praja — zo staj najskere tajkej
prawoj h
j Janaj.
Z R ö z a n t a . Temas puczwaromaj po zapadnech Hornich Wuziczach bödz k wedzenu, zo jo
nam Rözetzenam jara lubo, zo do naschej rosd
pzischwoj nejstaj; dokelz dre böschtaj tez wot naschej ws »je do Jutnitzki stajicz dawoj, kaz wot
kzizow na khröstz. porebnischczu.
Rech hizczen
tam junfrotj döndzetaj, ha sebi lepe sw. fjtje wobladuwetaj, potem bubzetaj widzecz, zo fu tam ze
serbskimi napismami. —
PodeWeno rokotowoho kerka.
Kerk rokotowo rvsczesche
Pzi puczu po doli
Jom ziweno med swödki je
W ziwej zröstnosczi;
Wön scheresche so scheroko
Hätz do pucza tam blizkoho.
Kaz nej pak nitzo pod swönczom
T u stajne bez hora,
Tak tez z tetn röstnem rokotom
So börze pzemma,
Tam nimo pzindze kozetzka
Ha wele hawzkow pzikusa.
Dzen druhi swöntzko pvftawa
Kerk tröztne wita je
Wön Bein pak so dohlada,
Da wvwcza pzibehiie
Ha ztoz jo mohwa dosahnecz,
To derbesche tez jejne böcz.
Ha jako wowcza woteiidze,
Da kerkej lözo b
Ha bez tem zo so bjafuje,
Zo strach jo pzetrate,
D a kruwa pzi nim pozasta,
H a zwerschne hawzki pziznm>a.
Powmorwö kerk pzed zrubobu
Netk na froet swaresche
Duz swöschi nohu konaczu,
Tup, tup, zo knomu dze,
H a j fon tam pzi nim pozasta,
Ha powostanfi dobera.
O rokotowe kertzitzko,
Kak ja cze zaruju
D jel, czi jo so höre schtvö,
Hätz trukam pzi puczu
J a na tcbe chczu zladowacz,
Twöj dont mi d rbi wutzbu dach
*
*
*
„ O tzwöjetze so doladaj,
Tak swöschu kertzik recz
M ö j smoj fej wele podobnej
Tez te so derbisch slecz
Po tzasu mwodoscz, ranoscz, möq,
Hätz wobdawa cze smertna nöcz.
308
Tez te kaz ja tarn pzi puczu,
Tam czerpisch rubena.
T a zachodnoscz wo ziwenu
H a spzahw ha staroscze
To su te toöbne zwerata,
Pzez kotrez twöj kczew pzeftawa!"
S.
Nettebawscha staroscz.
Hawoza listzitzko zelene
Podaj mi jabwutzko tzerwene
Jablvutzko zowte ha tzerwene!
Hawoza listzitzko hnuwa so
Dele so kuli tam jabwutzko
Jabwutzko rane kaz holitzo.
po drewo. N a puc^u zetefa so z jenem wozom,
kotrez jomu z pucza jecz nechasche. Woboj pozaschtaj, ha tamön zaresfa: „ J a zanomu bwa»
znej z pucza nejedu!" J a paf radelude fözdomu,
wotmowi Jan, ha schwikne so na bof.
* Jeden zid pokaza swojomu senej bohaw
newestu, kotruz derbesche sebi wzacz. — „ Ale,
nano, wona dzen zawosne flacza!" — „ Nö,
jto to zkovzi, wschako ju za poselnitzu neberesch
hale za zonu." — „ Ale nano, wona dzen nima
wacz Hätz jene wötzko." — „Czim lepe, möj
seno, da twoje bracht jenoj z powojczu widzi."
— „ Ale, lubö nano, wona dzen na tajfi za­
wosne Horb." — Nö, möj Bozo, jo da zaden
tzwöjek bez bracha? Wona tola zaden jandzel
böcz nemoze."
Holtzo tam jabwutzko spopadze
Pefnom jo höltzikej dawasche
Wobemaj litzfo so barbesche.
Na hawze ptatzif tam spewasche,
Schelma tön niawö so smewasche
Schelma tön mawö tak zentzesche:
„Najlepe sama pzecz namfawa
Puczik ha zczezfu jo wodzitzfa,
Ha holtzo k jabwutzfej pachowa.
.Seft',,..
H - S.
Z b e r k i.
* Czuze podrozne pzijedze na swojim puczu
tez na jenu horu, pzi fotrejej podnoze so jomu
tonidwo böcz zdasche. „ J o toladelefach frute?"
woprascha so wön Zczipalczecz Jana, kotrez tam
ruńe waltzki rubasche. „Tziscze frute!" wotmoji
Jan. Ledom paf pzijedze tön czuznif do dowa, da
so jomu fön Hätz fco brucha zapane. „ Te schel­
ma, swaresche wön netf na Jana, nejsem so
cze praschaw, Hätz jo delekach frute?" H a j
wschaf haj, wotmoji J a n , dclefa tez jo frute,
hale nadne fnez hizcze» na dno dele dojew nejo.
* Zczipalczecz Jan jedzesche nede do hole
N a w e z k i .
Jena schescz let ftara khejza, zI i förqomaj
Pvla — faz tez jeden czele dobre frupne möntzf
jo na pzedan pzez J a k u d a S c h ö n a Worflecze.
Blak, pzez körcz wusecza wulki, na kotrez ft>
hodza wobodlena twaricz, jo napzedan; kamene
faz tez fuzow za studnu tam su. Wscho dalsche
k 3hońeńu pola piwarcza Schowte Worklecze.
Zeven brune mwode jegerski psck jo so zhubiw. Ztöz joho pola M u l e r k a w Khröstzlcze
woteda, döstane dobre möto.
Z a m w o w e n o runkiiczowoho fttiima ma
so
trot sobustawow I e j n a n s k o h o h a smeczkeczanskohv tatatffobo toirutftma Hätz fco 6 noöembra
t. l. pola povpisanoho stacj.
WZasviize 30. oft. 1850.
Wiezand.
— N a bohatej Hase cz. 1 $ pvla 3.
Uta möze so za 6 nsl. fcoflacj:
<$. Smo«
Äutzt wendische Sprachlehre
von Z. <6. S c h m a l e r .
Tute knizki su za N e m c z o w , kizchczed^aftrbski wuknecj, kaz tez za wschillich S e r b o w , kiz chczedza
so w swojej reczi ha jeje piianu mubofońet^, jara
wuzilne
Duz mözeme je kozvomu poruczicZ
Ejischczane pola St. B . H i k i .
Z
M
w
o 45«
9. d
^
e
n novembra.
Letnik 3.
JutnihKa.
I§50
W u
d a w ar e j
i J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
.
nosczene ha na wobkedzbuwat'io postajene böcz.
Netk Pak wot toho nitzo nebudze. Reservistojo
Sachsenska. To be strach ha nezbozo fu jafe dom pöswani, wupisane konacje hermanki
rojacz tedzen! Nekotra fwöjba jo to zhoniwa, wotprajene a t. d. ha wscho lubi jafe mernc tjafe.
Hätz kralowfki wufaS, luboho f na k wöjffej poWo 1. fernere wozjewi wöndano minister
rooteaeze, do doma pjindje; faf titele jo to po« „Wulfe ńejbop"; zo jo fo menujeze z jenej pofwadtrechiwo, möjefche köjve z tech tzrödow wojakow nicje 90,000 tlr. penes zhubüvo. Nichlön newe
zpöznacz, fiz pöndjele ha nwtoru ze wschech ftro- faf j ta wecz so nelf pzepötuwe.—
now k meftej fwatachii. Nasche küezerstwo wfchak
Z B a r l i n a . Wöndano pzindje deputacjija
derbefche na wfcho pjihotmvane böcz, jo bö win- f fralej, fotraj fo börfchefche, jo jo Snimborffa
»»atofcj naschoho fraja Hafo siawa nemffoho f fwojej irulft'j ńetjcfcji ha hflńbi fo podcjifnewa.
zwazka dopelnicj, ha nepjeczela z bruhtmt zjenos- Kral wotmoji, zo die jo ztoj joho famoho naczenej moeju wotpofazacz mowo. Tutön nepze- stupa »von tej qele za to bot», zo bo fo z tiie»
czcl paf be Bramborska. Jeje ftroniffu politifu, cjom zejrawajo ta wecz wuejiniwa, faj be minijeje samopaschiie wotpoladaiia wö nadofcz znaiecje. ster Radowicz namet stajiw; — Haie hafo fon*
Bramborska be czele pjihotuwana, z pomocju fwo- flitucjionalfft fral berbi fo wön wetzini wo mint»
joho pzez prw sta tawjent muji selnoho wojsfa sterstwe podaez.
tefamo z tnocju wuwesej. Na bramb. dtvore
Minister B r a n d e n b u r g , f i j b fche po
befche ivofobi'ie minister z R a d o w i c z za to fwojim wröcjenu j Warfchawa zfhorei», jo nahwe
djewaw. K wobzanknenu wöjne b htjon fejm wumřew. Tez vwaj druhej ministraj staj wotpowowane. Nahwe, nenadzieze paf rimot wot- stupne liste fralej pzepovawoj.
cjeje ha jafne iiebjo stesfnech zweseli. Minister
Kaselsfa. Meslo H a n a w jo wot bajernz Radowicz z temi iomu ruiia jniöflenemi wot sfoho ha rafuffoho wöjska wobsadzene. Mesto
knejerstwa wotstupi, ha Bramborska polubi netkoj, K a s e l wot bramborsfoho. Woboj netfoj pzemo
zo chcze so podacj, ha swoje czewo dotalne jvechu- druhoho fwatatej, taf wele Hätz mözno hesensfeje
wano zpuschczicj. Wina na tulem nahwem pze- frajitte wobsadzicz. Ha jara lochcze fo hodji z»
menenu be ruf. fhejjor, kiz jo so wo Warschawe Pji tem n faf romadu storeja, so zwadza, ha
jara pzecziwo Bramborsfej wuprajiw. — Wo-- wesczi wot prenej wotfelenej tselbu czewa (Store
low Lipffa derbefche czewo sachsensfe wöjfko zje-- pifka zajře.
Twetne podawkl.
310
Tez tute wobfadjcno Kaselsfcje je strone fiebjcrji; welewacz
poslene
sredki nawojaje
Braniborskeje so i'ieba zanwjicj. Wschak jo hesensfi nekak j tjefcju ze fwojoho zaschmatana wuncj.
w rch pjecjiwo tomu Protest zapoivojiw ha so czelc
Ivo Franfsureje zastuponein n mffim krajam Po
Z eZerbvw.
rufom daw.
Tez wo S c h l e s w i k - H o l s t e j n s k e j möze
3 Biib schina. Wowacza khoroscj jo
lochcze ewropiska wöjna nastacz.
Rakuska jo bre naö n tfoj Bohu bzak, czele wopuschcjiwa.
memtjcje na so wzawa, tont porad zawozicz. Wot nowech zkhorcnech nitjo wacze swoschecz
Bub je sebi Bramborska to liibiez baej? Tez jow nejo. 3cjewa jo jich na tutej (toowaezej) khopak Mikwasch zezabe tfi.
Rusenski jo menujcze rofeji powschösta fta zkhorewo, jenoj n jto pjez
rafusfomu slubiw, zochcze won jene seine wojsko pow sta pak wunirewo.
na niezach pzihotuwane bzerjeez, zo bö kozd iieWtzora wopuschcjichu naschi wojacze m fto
m rn zb jk zmolom pobrazew, kiz treba po wot- M o budjemo bruhich bostacz. Cjisami cjahnu
cjehiieiiu rak. wöjska bo pöwnöeznej Ewropiskej bo Trezbjan, bjejj bubja na 8 0 0 0 muji pjez
nastacz mow.
nefotre tjaS stacj; pozbjifcho jenoj na 2000
W ü r t e n b e r s k i fral, star jnate wojak, muji —
Z B u b e s c h n a . Srebu wetjor jo k. Konchcze "joli wöjna tvuberi, swoje wöjsto (20,000
muji) fairt tocfcj; k nornu derbja 4 0 , 0 0 0 Ra- ftantin Schenk, bruhi jastöjnik na nntjiffim
fojme po boirbotrajanej wowaczej fhorofcjt na
kujanow storczicj.
Rakuftje fu tez hijon B a v e n s k u p^stiipili. fwabofcj tourttřero. Won b ftverne pjerzel n.v
fchcje scrdskeje retje ha narodnoseje. Wvn so
Bramborscze na bruhim fonczti z kraja cjahnu.
R a k u ska.
Khejjor jo proklaniacziju na jara na zatvcjeiiu nascheje jerbskeje maejieze zweswoje jujno-swowanske wöjsfa wupöfivaw, zo feli, bofelj wibjische so bubje ha möze tuto khwaböchu so liefombjili, bruhi froij za wötczinii je lobne towarstwo Scrbam bobre ha nuijitne pis.
swojej felnej brönu wustupicj. BanI e 1 atzicz, ma pobawacj. Toho bla wön sebi tez közbu
kij fo wo SBiire zabjerji, jo f tomu tez nefotre matjitjnu knihu w nefotrechv ekseinplarach fupt ha
zahoracze fwowa pzistajiw. Dez jo nuja, po­ j u de; mwodem lubom w 3ornojckach, Hbjez ma
kern Swowenow pötacj toebza, —
Wfchieze wön retierfubmo, barmo rojbawasche; w poslefwawni wojska -webzero fo w Wiiie zrabjuja, jto nim leeje stupi wön fam bo macjiqe. H a koma so stacz. Tez stare R abeczki jo f tomu tromu Serbej bo liejnate botvo, fchto jo k. Schenk
powowan ha pjinbze. —
Khejzor jo P a - na femach, wojebne na poslenim fkutkowaw,
skiew iczej tez rakuski marfchalski kij fam pje- hbjej wön po Petra Czejowem nameeje prawa
serbskoho luba horliwe zastiipowasche. Tak jo
pobaw.
R a j n v w f c h e : 3 D r e j b z a n . Nascha sebi won wo routrobach wschitkich fwemech Serwo pr bku tutoho tjiswa wuprajena bojofcj: zo bow wopomnik stajiw, kotr j chezemo z bjafom»
br< möze nahibe I bem pobuschen wöjnski wehen nofcju w tjefcje bjerjeej.
zafe wubericj, jo so zbobom bopelniwa. Nasche
3 < Schprejicz. Pjez k. Pilczowu fmercz
fachfenffe niinifterftroo wozjewa pob 7. nov.: zo bö nafche farffe zastönstwo wiipröznene. Wnlka
ma pzemeüenech politiskich wobstejensnvow bla jo nascha jabofej dobroho Serba boftaej. Kollawsche wotptischczeni wojacz stejaczoho wöjska turu ma fral pola naS. Schtoz fwöfchime, jo
zdobom na fwojich meftach fo zafe nantfaej. Po k. Merwa, botal buchonme w Höznize, ja miö
zelezniczach moja so barmo pzewesej. SSina toho wiijwolene. 3 tem böchmö beře zpokofom bcli,
jo, bofelj Bramborska dre wschv lubi Haie nitjo bofelj je won na wfchelake tvafchfro fwoju bo-
311
frru Serbskoscz wozjewiw; wön so fo dex drnlum z prostwu na ffala tvebrocjit», w kotrejz
H1 bez bojoscze wschicke neboftatfi ha bracht rojc»
ptajim, z kotremiz so Serba pzed nemskimi suba-m.i bebjicj maja. P o joho namecze bostanu pruicze Serbo po mojrtofcje serbskich zaftojiiikvtv w
sivojich submstwach.
1
Dlvej nowej ferbffej
pffnitjcze.
I
(Wös: Khatrzinka swerna moja.)
Najlubschischa Khaterzinka
Wesch te, zto czi prajicz mam?
„Boecke" «ajrensche!
Dez naj' puczik, bez naj' zczezka
Na tu khwilu tojtto bze.
Wibzisch lamlej kertzk fo hiimvacz^
Äcswöschisch tu tvofcqu?
„Sßoztme" fcbroötfaqe,
Dez »aj' puczik :c.
Poskaj, zw ton ptatztf spewa
Pob lisczom na hawoz«?
„Boecke" sczahvje,^
Dez naj' puczik :e.
Äuf, fuf,
kak ton mefatzf ftricjjt
Ha zto na naj zlabuje?
„Bozeme" pofiwe
Dez n u f puczjk x .
Pzez polo ton wetsik lec;r
Ha zto tön naj wobbkwa?
„Bozeme" zcibuwe»
Dez naj puczik x
Doli bezi kziwa retzka
Ha zto schwvrtzi, Hufota?'
„Bozeme" pluskocze,
Dez naj' puczik zc.
Apominacz wfchak chczemvj na
D a j mi na to rucjicjfu, —
Bozeme najrensche!
Dez naj' puczik, bez naj zczezka
Na t u khwilu TÜJUO bze.
I I
Chczeli bur na zentwu
H a pöta holtM toubemu,.
Dha chczu wam schepnecz.
Kak bruhbe nechtö pvbubze
H a zawosne so pzemasne.
S p e w»
M i wukazachu newestu
Najrenschu, bohatu.
J a puzczich so ua nohi
Tön kamen potacz brofjt.
H a zto tarn namakach?
T a putka zöizana
S o za miie zhanbowa.
£> iaoin,, kak ja czerach!
M i wukazachu newestu
Najrenschu, bzewawu.
J a sahach z brazku k mestu
Ha mcnach: tu masch wcstu
H a kak to wotbeza?
T a ptzöwka nezpröczna
T a jenoz wuschiwa.
O jerom,, kak ja czerjach!
M i wukazachu newestu
Najrenschu, rozomnu.
J a zczezech $ hrödze kona
H a czerach nimo Srotta
H a kajku najevzech?
T a bi tat wustojna^
Zo mi so zasteska >
JD jerom, kak ja czerjach!
M i wukazachu newestu
Najrenschu, wutzenu.
312
Do woza bwej fem pjahnew,
Ha Poschnc k nej sein czahnew,
Ha zto ta prajesche?
Franczowski zwawa je,
„ A m i ! " mi rekasche.
O jervrn, kak ja czerach H. S .
_
,£eyt>r.
wibomneje pare pjewobroczuva. Taf leczesche
netk ta mnma tjrćbfa höre, yjoc^e wösche ha
wüsche, taf zo so liefotrejjfultj wowa werczesche.
Ha horeka, tarn bujefche wćtfif; ton rojn je
wschitfe sobu, ha nesesche je balofo, balofo pjej
moro prefi. O w , tat to fpeschne djcsche, totU
fpeschnischo Hätz tebitjft wobze plowaja, habö
ptatjatfo w powetse t tnja. W jenej ztunbzitzcze
Krepta wode.
bechu zto milt pucza pzeleczawo. — Jtaf so wschil('Dopisano 5 nciiurs'ich stawijnow.)
M o j i lubi ljitaro, nechtön jfulij wot WaS fe spodziwach», hako na jene bobo k jeini bele
nejo w fwecze taf w>le nazhoniw, kaz ta ntaiva powdachu. Zclene wuki, je jitom jmahvwacje po«
la, rane jtomifi ha fertjfi, ivulfe tjmuene mesta
krepka wode, n>ot lottejej chczu Warn netto nezto po«
ha lubojne lbeffi — wschitfo to d sche jim nejto
tbebaq. Poswuchajcje tohodla jkedjbne ha jcjerpne!
nowe ha hijfjen' üuwibjiiiu. T u '.verasche bur z
Wo wulkim scherokim motu zebolachu fo tarn«
wowomaj na tvli, tum leczesche jezne na zveschzente ha jafe lawze'iue mawöch drobnech krepkow,
ntm fonifu nimo, tu pojdehowasche so hoblet
kaz lubojne dzcczi n»o kline swojeje macjere, ha (roofero) z meqnemaj fjibiuemaj k froenqu hvi«,
bachu fo wot lochkoho wetsika tarn ha fem fole« ha tseli jiifc fjemi bele k.ij speschue kwok, tarn
bacz. Jena dzöwtzitzka j tiiteje wiilfeje froojbo be- zase w Hufted) l fach poffaforoachu lubojne ptasche woscbe jara röejowa, folebasche so, ha skaka- tjiitfa sp wajo wot jeneje ijawzfi na bruhu. To
sche wösofo do powetra, pabje pzeczo jafe bo flina besche nezto f labarni, ja te mawo czipne krepki.
frcojeje tnacjete bete. Drude pöjsne fo na rebilzku, Tajkich frasnosczow so nadzaw» nebechu, hafv hizdasche fo z nci dalofo janescz, werczesche so z nej cjen w fliiie fivojeje »i.icjcre fv folebachu ha »o
ha jletowasche wösofo. Pzecjo pak 66 jafe bete swecze nifjo ńewebjachu. Mcsta — wse — pvla
ztorhnena. Ha b z taf je swvjimaj drobnernaj wuki — feite — to dzesche jim pzc wschu meru.
(Pzichvdne dale)
wotjfomaj k ranei» mobrem i'tebefam zlabowasche,
dzez boje froćntjfo taf lubojne swecjesche, ba zbechne ttoita: „ Ow, zto b6 so tola tarn k mrötzelam höre pvzbehnecz, z niini czahnecz, ha na je*
mu bele zladowacz mohw! Lubo swönlzfo zmi me
tola k ftbi höre, ja chczu j tobu pucjowacz ha
czahnecz, wokowo fcherofeje jeiiie!" „ „Te mawö
nerabko pomofli sebi fiuontjfo, to bre chczu tebi
k woli ztjinicz,"" pöswa nefotre promena bele bo
mora, te wzachu naschu krepfu, ha z nej rode
druhich fobu do powetra (foftn) höre.
Akaczerka M o r o pak nitzo wo tem nepotne,
dokelz swöntzko de jeje bzowtzitzki wschitfe bo ne-
SB Budeschini bje zandjenu fobotu tuta
zitna pwcu-jizna:
Wvschu.
njt.
tl.
Rozka. . .
Pjtncza .
3'Cjmtń
WowS . .
Röch . .
Woka . .
Jahwe . .
Hejsuschfa
Berne . .
K. butre .
Cjischcjane pola St. B. H i k i .
5
12!
5
15
20
15
5
20
11_6_
9iij|»u. |č6rebjna
nil. i tl. I nil.
T Ü T
271 4 ! 5
27i
2
10
1 12Ž
25
121
7$
20
71 12.
20
llr?
3
3
5
15
2
15
25
10
20
Tziswo Ä « .
16. d^en novembra.
Letnik S
JutnihKa.
I§50.
W u d a w a r e l
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y ž .
bocz. Anicz wo Hefenffej, anicz wo SchlefwichuchczeBramborffa raf. zambwańu zabzewacz.
To be zawosne zuve tedzen! tajfe hotwano — Tak te w cze n tf fteja. Wfchicze roziabam,
ha behano, tajfe ludzi honeno ha wobröncno, zo ha Borne nafcha Jutnitzfa betoa, fu přebeprajili,
mefqt wo tjafach Napoleona höre boq üemöze- jtoj jo fo stawo. Zfvba jenoj tech milionow peńes,
sche! Wo czewech nemsfich frajacb be wscho na fotrej fu so tajfich wupofczow bla wudawacz
notjadF», ivot Rusow haflej retjecj ncchamö. Ha berbeli. Nasehi (ubjo bře bubja fo jforo zafe
io wfchilko n mffeje wuwowaneje jcbnote dla. wrörzicz. —
Šachfenffa. Jara rojńe fu fo n fotre
Czewo N inczowstwo nimalestejefche napzeczo $ram»
bcrffej, fotraj be [tu oje czewo ivojffo, faj tej fach f. noivine wo temlej t^aju zabzeizeii, fiz nejfu
frajnu tvobaru preiioho ha britheho bj la do bro-- pzestawali, frajnu wöfchnoscz ivohanbiq, je je
i'ww powowawa. Wo Hefmffej febi tvoboj ftrońe wobzanfnena za pzerab were ha wötczine wucz le bliffo napzeczo stejeschtaj. Ha woprawbze wowacz ha bh bö mözno bowo, lub pzecziwo
na 5. not), bö tu tez n fotre ras na Rafnsfich fratej naztzuwacz. —
Z K ö l n a . Z wutfej tzefczu böchu tu zati lczow tfetana, fotftj haiziui'ie na tajft napab
pöfwancze
Bamuza powitani, fiz nafchomu a »
i'iepziholliwam, (bokelz hizczen rovjna wol zanej
czebifkopej
farbinalffe
insignije pziüefu.
ftione pzipojebzena ńebe) zmclom wotmojachu ha
Z
H
a
m
b
u
r
f
a
.
Tez nasche m fto bubje
Bramborskich wuhnachu.
Ze ftrone Rakuskich
ja
z
t
ri
ńebjele
wot
Bramborskich
czele rumwane.
b chu pecjo rańeni, jeden cjejcje; z tamcje
bjefacjo.
Bramborscze jene m fto po b ruh im To zaba Rakuska.
Bavenska. Bramborffa chcze wot naS za
z bobr m rumwachu — ha netfoi jo hijon czefwoju
pomocz powtfejcza mil. mecz; bofelz pak
tva wojna taf ibele ka; zkönt'zena, bofelj Bramborska chcje. jafe tvfchitfoieiie tjinicj,, jtcj Ra- fo nam to fuff wete zba, bha jo n tf n zto pzez
fufła jenoj zaba; (zo jcnoj so zase htnaf ńebo=powdra tez zpofojom. Bez raf. zabattamt, do
pomni) Tez uitiomi, pzi kottcjz hijon taf jforo fotrechz jo Bramb. zwoliwa, tez jo, fo berbt za
nicbtön tbac;e ftejo Hätz Sratnborffa farna, chcze fch fcj iiebjeli Babeiisku czele wopufehczicz.
3 a r b i n f f a. Na namet srancz. zaposwanzpabnecz baq Ha pzez jtomabne fonferencäe, f
fotr mj bub;a fo wo Drezvzanacb zfhadzuwacz, cja jo Banij hizczen junfrotz zpötaw, zarbinffu
b rbi nein ffa muftaiva bale wubofpownofczena wofchnofcz pzez lmpominatia na zafonffi pucz
Swrtne podawki.
314
zwescz, přebe hat; cze'rkiv. strafe wobzanküc. To jo
so stawo. Zardinski fejm jo tej remabit stupiw,
ha zm je nctk tej swowo bo toho retjecj.
P i i i e l l i jo za pzevsedu wuzwolen . —
Z e «erbow.
Z B u d e f c h i n a > Tute dne b nasche bivörnischczo, foj tej cjahi na zeleznicze feine wobsafcjene. Luczi wojacz , sachs nscze (rezervistojo)
kaz bramborscze ($a krainu ivobaru z belneje Wuzicz ) ; q i jeni cjehiiechu f Zolerczam, naschi k
Drejdjanam. Deře doscj, zo tu ńebe foj tesamo dn Majnczu; tarn pok fu so rof. ha bramb.
wojacze ffoetre praskali. —
Zandzenu nedzelu
bo wo tat menuwanej klöjierskej khejzi pödla tachanstwa nmtjerrm k pjichodnem femtnariffam so
pschihotuwaczech fach, mwobzenczow wotewřena.
Knez vik. B u k jo sich toutjer. Jomu k pomocz steja schesczo druze. —
3 N u f n i c z e. Wöndano fem so prawe
ftbefelim, hatj Grösecz now sw. kzij widjach.
Won jo jara řeńe zdzewane ha ma tej ferbffe
napismo. Tsi lipki jön leftte wobdawaja. —
Dzed
h
a
wtuk
(ye iliriffim).
Tjasne rano junu z nal cza
Přebe Hätz djen jafne rozfwita
Slepoh bz ba höltjif mawö
K pjefhodjeńu Pefne wedjesche
Na werschk ivöfcfeje skawö
K i j so w ranschich zerach bwöschtzesche.
„Dowho smoj so dj do komdjiwoj
Jara pozdze smoj fej stanewoj." —
„ „Pomawu noz! senfo drohi!
Djens fem swabö z domu wuftupiw,
Staroba mi weze nohi
Rune kaz bvch dwöjcze jeftariro!
Sleffnof« jo, ha djin'iia zruboba
Wutrobu »tt nahwe pjewz.nva.
Elepej ivotji wo t'j mnofcjt
Welschej jcze Hätz bota' s'wudmaj
Riicze cjrjfej, wo fitMbofcjt
Tzepotaczej f befu zpabwetaj! —
Macjer zema zase powowa
Dz czo swoje f febi do roroa!""
Wösche fwöntjko wustupwasche
Slwořenam wschem swelwo Pobzeli,
Lubozne so wusm wasche
Pohladawschi beie na zeini,
Hdjej dzed ftare z wnufom fhodzesche,
Kaz joh mwoda rufa wobjesche.
3 liwoj wön so s nka pzima
3 prawoj riefe p sni pzecjela,
Pjecjela tu lubfchoh nima
Nezli huste z twerdoh jaworcza.
Na hörcze dj d ftare pozasta
Tafhlej f mwobvm fenej poretza:
„ „Wedz me fenfo f starej sfale
Na fotrej smoj hewak s bawoj.
M ö j pucj liewebze nie bale
Bojeme fej prawicz berbimoj.
Blizko femni te so pzikhilej
Moje fwowa swerne febzbu mej!
Horliwoscz chczu busche swojej
Přede hatj b'bje fiiierq ju potwvtjicj
Hizczen bo wutrobö lwojej
Senfo ze wschej moczu saschczepicj.
Nowo bjcii jo swönczo pziwebwo
Nowö tjaS tej Serbam nastaw jo,
Roscj bře budza, faz be n hbe
Liscza w lesach, röze po wukach,
Pwobzitj zema, foj hbe přebe
Na bofcj jita zwoloh po polach.
Hale z bruhej moczu pjiroba
Krej ha moze selni tjiveibefa!
Pob freiv twöj so budza fhoivacz
Jafo bzensa tjröbe wastowtzkow
Swöschecj liebiibza Pak wowacj
Traschne wofe tzornech rapakow.'
3toz tu dobre, to nam zwostane
Hale nowo zbojo pziroscze!
Tobobla wzmi huffe nowo
Moje ftare ńejfit za tebe,
Husle nowo jaworczowo
31.5
Woz je ha fhodz z nimi po swccze.,
Kottez pucz tej wotsal wotendzesch
K mezam s w o j e j zeme üedöiitzesch.
Dowha wot wetzora k ranu
Wot pownocze k powdiiu sch rofa!
Sp wasch twoje p sne za nu
Nech so közda truna napina!
Powstan z hivowu wotfretej
Husle k liedu pozbehn fej!
9!ech zenf wötre z timcju hnuje
Közdu serbsku wutrobu
Kotraz hizczen luboscz tzuje
Za swöj naroti, swawu, swobodu!
Nech, kaz brimot wothwös po Holl —
Twoja p sm dusche wubudzi! —
Pzeczela so zrudnoh jimaj
Zaspewaj rau Peftn weselschu
Zjcdnej ruku husle pzimaj
3 druhej feije j wötzkow motrej mit.
Po kaz tak zo jebna möslitzfa
W wutrobe ho pesni zehrawa. '
Zadali cze swowo möczne
Selnoh hordoh zwosnika
Zo bö khwaliw skutki noeziic,
Hroz joho zwöscz ha pzifaza
„Zadam zo uii f tjeftji zasp wesch!
Hcwak w cj mnem jafhve zahinesch!"
Potom prede hat; q t weje
Husle j moczii rozder na zemi
Wotmow jomu: „(Bellte fnqe l
„Na HufKioh möc; lwoja zeswabi
Nerozemi p seń kazana
Swuzi jenoz duchej, fmebobna!" "
Takhlej fmćrńe husle mojc
Po mojej nosch senfo pzifaznr
Pzewodz z nimi p sne swoje
Powne wzneseneje moslitzki
W o nich wupraw tzucza horliwoKiz su ducha twojoh pohnuwo.
Sföntzisch swoje powowaiio
Na zemi tu nehte po tzasu?
Pziiies, moje wotkazańo,
Husle zase k rowu mojomu!
Zo mi prawa Faf st dokonaw
Ztoz fem tube tebi pzifazaw!""
Hdez b retzaw tehlej swowa,
Hwubofo dz d ftare pozdechne,
K wutrobe so skwoni hwowa •
Ducha horliwoho wudechne.
Wnuk wza husle z twerdoh jaworcza,
M a n tf p sni swojich pzeczela!
Wschudzom hdzez joh zadoscz wodzi
Pcfne swoje nowo fp wasche.
Po hvotoanffej zemi khodzi
K jeje mezam zeni ńepzindze:
Wot wetzora k raiiu dosaha,
Wot pownocze k powdiiu fcherofa!
fišh. ~Čy£.
Z b e r k i.
§. Weste D r . Kafchpor jo wuliHiw ha pische je wo nowiiie za pzesczewnu nawedzitoscz l kaiftwa, faf wele wot lözdoho fta ludzi z tech wschelafich iaboiv ha ztantow zcz wa »ethlej tu fta^
robu wot 70 l t' dotzafa. To zhonicz dre nitzo
»ezkodzi, ha duz chczu je tu tzitaram Jutnitzfi
tez sobu dz licz: bez közdemi 100 duchoivnemi
4 2 , tnivami ha hajnkami 4 0 , wöschimi zastojnifauii 35,. pzefupczami ha remcziiikami 35,
wojafami 3 2 , prawiznikanü (Avvokaten) Ž9,
kekleremi (khumztaremi) 2 8 , wurzekeini 2 7 , lefařentt (wazenfami) 24. Z toho widzimö, zo
su wowbüe duchowni czi zbozomni, wot kotrechz
sich z közdoho fta najwacze tu ianu starobu wot
70 l t dotzafa. Wot l farow ha wutzerow pak
jich najmene tajfelej zbozo wuziwe! —
W e s e l o mwodech.
W jene) rucze Hanfu
Druhej rucze khanfu
Ha czi hereze pödla
To jo ziweno.
Hanfa zejrawa
Rana faz ta rözitzka
316
Börtzate zidzane
Bante zletuja.
Swerne lubowane
Na te sivetwa bwözczate
Piwko winko powna khanka
Ha tti reja wesowa
Trubka, lubka, rana Hanka
To jo radoscz hölczika
Z trubtzitzku, z lubtzitzku
Höltzik mwode rcjuje
Holitzku najrenschu
Swvju schenkuje.
Tajke rane Hanki
H a te powne khanki,
Slebora doscz möschni
To su krasnoscze
Piskajcze, dzewajcze
Hercze za tu naschu zdu
Rejku mt, ztutzkn j i
Rajcze najrenschu.
Z mwodosczu dönz litzko kczeje
Lcczi nözka na rejku
Ziweno so na nas smeje
Zajuskajmö z rabosczu
3 trubtzitzku, z lubtzitzku
Höltzik rejku poskotzi
Rozbröji penezki
Wschitko po tzesczi.
Poselstwo na luboho w czuzöe.
Sweczi jasne sweczi
Swöntzko w zeme letzt,
Mesatzk bozi khobzi
3 vezdami so wodzi
Po puczikach mödröjtech.
Wedzawa böch raba
Dze tez na ne lada
Jenitzki möj rane
Boze swöntzko krasne
Po wschem swecze jasne,
Praj zo teschna ladam
Joho domoj zadam
Dzez khöd joho wobsweczisch.
'
Mesatzko, nespröczne
Miwe wötzko nöczne,
Praj zo liespi boha
Luba jomit droha,
Tzez so nad nim slebornisch.
Vezde wo bez spaüa
Do sw twcho rańa
Prajcze zo ja pwakam
Pzecze joho tzakam
Wrötzcze radoscz moju dom.
Nawezk i.
Na prascheno iv tz. 40. Jutnitzki t. leta,
mozit ja hafo teje ivecze najlepe wedomne, wotmowicz: zo te tarn zponmene, pzed me(e letami
wot jeitoho tü'lqoirnoho klözterskoho duchownoho zromadzw.ine peneze wot 70 toler, 6 dsl. 6 n.
za jene pischczele k serbskomu spewami w naschej
czerkwi, w mefacju mej. 1 8 3 6 , do budeschinskej lutwaniffej pokwadnicze zapowozcne ha znaschim czerkn'inskim zamozmom zarabivane böchu,
ha so n ti z pz.Iitzeüom botalncje baiie na 107
toler, 26 »si., 6 n., powoschili su. — Dokelz
Pak ftajeńo pomeiuiwanech pischczeli c<erfwinjfom
iabej naschich knezńow pzctziwo jo, tat tolej ivtk
toebzene böcz neiuoze ha bo itajhobnifche boroo, de
böchu so, po wuprawenu tech pödla wobdzelenech, te
peneze k jenom bruhom bobrom wotpoladańu, traj,
pzk. za pokwabniczu wesncch khudech, börze pzipokazacz möli.
Klözter, Marineje vezde na 30. oft. 1850.
M. Vesser, pokwadnif.
Cjischczane pola Jt. B . H i k i .
T
M
w
o ^7.
2 3 . dzen n o v e m d r a .
Letnik 3.
Jlntnitikn.
I850.
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
prebe mubrt, boij jim fozakojo nebubza z fnutu
namericz.
Tez na fejme fo wo 1. fom. fup.
Sachsenska. Nasche czewo wöjsko zpotzi- Grosniann zwazi, fńejerftmej nepöczcziwoscz wo
na so netk wo Trezdzanach ha wokownofczi zro- politiskich wobzanfneiiach wumetwacz, bofelz fo
madzecz. Wsche brühe kraja mcsta su wot wöj- wot Bramborffeje bzcli wön pak Do jebnowosńe,
ffa wopuschczene, samo w Lipsku zabcn ivojaf wacz twerbze pobraznme. Dokelz b Grosmann tez
f wibzenu nejo. Wöschnoscz jo pzeswcdsena, ;o fraj- prajiw: „ja bte zab n Politikus ftejfem," bha je»
na möcz rozbzelena m'tzo nezaniozi, zromabzena ben na te fwowa |o powowajo, mniefche: to
^ak tcla fhetroho ńcpjecjela, fiz chczew so zwa- jo w rńo, hewaf ńcto taflej rćtjaro. Hcwak jo
zicz, nas nähme pznnacz, wotbzerzuwe. Wo fo tarn wot frajnech uuitamforo rei^awo, fotrez
Drezbzanach bubza wulfe hrodzischcza ttvaiene, mawo ńejftt, ha tez n tk mensche nebubza. —
jene k zafitaiiu m oft cm, druhe f wobfiiezenu lips- Prencz A l b e r t ma hizon zafe jara nuzne,
tjanffeje zeleznicze. Ztoz nasche wöjsko samo na- wfch bńe lo pzi fwojich wojafach, (wön na 4 0 0 0
ftima, dha su lubzo strowi, hatzruńe fit wot mnzi porutza); na koiiu fe roöjt beře itamafa,
roznoho webra tbele wutracz mcli; tez ziivc buch p i'chi hizczen trochu fronti.
tn'i nimi (ncji ha nichlon fo nejo zpedziw, po
3 Rabeberka. W o nafchim mefqe jo
pzikazni »vofchnofcje wfcho wopufchczicz ha wojntez wowacza khoroscz wuberiwa ha to fh lře fei*
ffe khoroje zczehuwacz. Äojfe tvibji, nafcha frajua
ńe. Wofo Z i t a w ö ha O s t r i c z a jo so zwa
wofchnofei nejo ivina na tem. Tez fupowańo
fholera nimale czele zhubiwa; jjenoj tarn ha fem
konow jo jara beře wolbejzawo; tez jotv po»
hizczen jeb n haM brtthi na ńej zfhole. —
faza so wulka zwölniwoscz ze ftrone luba, wofchS r a m b o r f f a jo n tfoj czelc wobronena —
nofcz na wsch moziie waschno podperacz. Wo Drez­
prent
ha n tk tez vruhi dzc! frajneje wo bare staj pobzanach jo fo tej jene towaistwo zawoziwo dez
wowanej,
ha to czi pefchki kaz tez j zni/ Bramnafchimi krajnemi zaftupeřami, kiz peiieze romaborska
ma
tft roulfe wojska: jene w Schlesinfkej,
dzi za boma zawostajenech tech k wöjskej powojene
wo
Westphalenskej,
jene wo fwojej @ach-ivancch rejemfiot». Wo Sachfensfej jo wele luřane
m
rne
fwowa fo rctza, hale
ftnffej.
8ute
bzi, kiz pzizankmno Sachsenfkeje k Rakuskej hańa
—
nichtön
prawu
wem
niina, ha kaz netk
hachczejbza Bramborfkich z wefowofczu powitacz
zafe
fteji,
jara
$
a
wöjnu
woüa.
— Haie tajkim ńejo k pomhanu; czi nebubza
Swetne podawki.
•vttl
318
B a j e r n s k a so tez iura hotuide tja wot Ra» fm wasche? H a i , tarn polecju!" ha pji tutech
f u f t e j c haklen retzecz nechamö. SBinffa zelez- swowach potja fo hizom bele pujcjecj. Tzim
ntcjn hijcn xzez tedzen zane fubwa nepzeÄsese, dokelz nije pjinbje, tjtm cjejfcha bö; wona pölne, kaf
mcze ledem roejafvto bowozecj, ! i j bo Tzech ha fo z teje ńewibotnneje pari zase froibomnej frepeze
Bajernskeje czahnu. Kiz su jich wibzeli, nemcja pzem ni, ha leejefche pjecje sp fchnifcho ha spesch»
doscj wufhwalicz mujneck lufcy faj krasne grat. nifcho bele, hatj na pofledfu rozotve ferf bopaWo Tzechach tez froatiffe rcgimente stcja; wot dje. Rözowi pupf,, na poro rojmite, wotjini jej
pjecjelńe biiře, ha fhetfe fune fo frepfa mils
nich r f a , zo fu bole na aftatfft Hätz cwropejffi
bofelj w tej jelenej fh jcje bćfche jej f nöcjnom
lud podobne'. R a d e c j f i jo generalisimuS raf,
wotpotjinfej mechfe wojfo pofroane.
toöjffa. Won paf to jenoj na fo wozme, bez jaden
T e j ranfo switasche, ha nedesa fo tjenve«
pucj f wobkhowanu mera wac; k wufl djenu ńentcj potjachu, be frepfa hizom wuspana, jaleze
budj«. Taflej jo Rafujfa jmöflena. —
je fwojoho roöjfa ha feite fo na fhromfit jeiivh»
S c h l e j w i A f k i m jo p}ip6jebj.enc,. zo derbja wopezfa. T u tjafafche na fivontjfo, ha hafo te»
mer jljinicz, hewaf budza zjenofcjeni Ncmcze na famo fraftte ha horbojne, faj fralowna na ńe«
nich pjiczahnicj. C j i fu trotmojilt, zo nebudza besach fkhadzefche, prajefche jomu fmeifriaio
pzestacz ftvoje wnene prawa jfitacj, nech z tvho „bobre raŘo!" Boje fmontjfo mejefche fivoje
tbefelo na tej mawej frepeje, jasw czi bo ncje,
naflańe, jtoj chcze.
Franc;owSfka tq frooje wöjffo na ran« taf zo fo wona renfcho jeboiefche, hatj jaden
fchich mezach Postaja; faj jjaivne prnjt, chczeje­ bemant.
„ O Inte froöntjfo, jmi me jafe f febi bete
noj free je mcze ivobaracj, uifomu pak pomhacz.
ha baj m l 3, tot» fjahn r j daioko pje wfchc 5rajßl u — taf proschesche frepfa, ha lej, fivontjfo
jej'e pröstwu jnowa wufwofcha. J0H0 fapate piuhv
fcjahnechu frepfu fp fchne f ńebefam höre,, lia
Krepta wode.
Weseke dz fche n tf bale pjej m fta ha fraje, pzcz
1
(DaUwedjeüo.)
höre ha bow . Haie — bjen potja pzecze her»
H a dez n tf te matte frepfi taf czipne na czeschi ha horcjeschi totj ha maiva frepfa potja
zemu bete ladachu ha fo dziwachu, da üepötne- touftawaej, sforjesche jo jo jara macjna, l)a
chu, jo be boje fwöntjfo pjecze nije ha nije na czesche zastacj ha fhwilku tootpotjnecj. Haie. —
ńebefach fo pofhiliwo. Napofledfu podmuri fo tu nebe zane ftiveltzfo, ja na fivetfa, jaben fhwop«
wvne na temfaniem mefcje do mora, bjej te* fojte jtoraif za mixjnoho pobrojnifa. f namafami.
chu rooni ftroj pucj zapotzeli. Netf fo naschej Wona czesche pwakacj, taf be muftaiva, ha iro<
frepczi, fotraj b prede najtvefelfcha bötva, w wasche Ivo swojej 1 uze f fmöntjfu:„ D pujcj liie
powetfe hotfach taf prawe wacze nefpobvbafch«, zase f zemi bele, hnbo f mořu, mojej marjerqe!"
ha bö tez pjecje zemnischo ha cjemmscho. Krcp- Hafo b to wuprajiwa, zaswoscha tatozćnt tajfich
fa fo potja ja hofpodu tnchlabitnwj, Haie tarn mawoch wowafow, fotftj wschiicze wo to famo
hořefa üebifche nibje jana ffyejtjitjfa, bjej bö proschachu.
pzenocjowacj mohwa. Kaf tej to botvo, poTo bechu jeje sotsitzfi, fotrej bechu neivibomne
mosli fett mono, de boch „fo na jrmu bcle po- pji nej Iccjawo, ha ju swerne fczchowawo.
btitoa, n« jemu bete pobatva, na jemu bele
Ewolitzfo stn li fo nab nimi, pöswa fhwödne
pvbawa, na jemu fotraj fo je ftvojimt tt? ufarat w tsif. Tön wschitfe te mawo lubzitzka roinatni
ha jtomami ha ftretfami taf lubozne na mne jehna bo mrotjek, fotraj bo pjecje chetscha ha
319
wetscha, tzim waczi krepkow romabu pzinbze, W mina, ha Hroze ze swojim wöjsfom közbom, fiz
tej hustei kurawe mozach» so te sotsitzki ledein bö so wo nemfftm fraju zwaziczchcze'w z wöjnsfej
fpöznacj, iwötjachn ha ftovfadju so bez sobu, ha moczu nowö porad zawojicz. H a Rakusfa fotrejez
newevzachu, faf so jim stawo be, hako so na wćiffoh f wetzorn dz lej je swowansiich s now
jene dobo do mawöch kulwatech krepkow pzewo- wobsteji zada frucje, zo bö wschitfe ftrcnsfe rozbroczenich widzachu. Wschitke zpzimach» so $a bjeleńo habö pobotzne zjenotzeno zbalene böwo.
tutjfi,. ha nclk leczachu ztoz ienoj möjachn k jcmi Nem r rokoczena ha wöjnskistrach,. su pzecze wulke
tele. H a to schumesche ha pluskotasche, hafo te ńezboza, fiz fraja möcz ha Inda zbozo pobreja.
qen-o wöjffo f jemi bopadze. Ludzo pak prajachu: M o pak ntfomit zwo pzecj nochczenw, Haie posledtuch tzasow podawfi wo nemskim fraju wobkevz„ d e z c z i f bzo."
bwajo, netttöjeuio pr&j„ zo so mtm huste zdawo
jo, zo tola spraivnoscz w lznoh sudnifa so tej
Sweta stawizne fu sweta fttb!.
wo stawiznach sw ta wozjcwa, ha fözdom, fiz
Tehlej swowa wupraji n hbe fmawne n niffi zwo tjtniw ha neprawdu zawinew jo, z w stem
basner. Ha woprawbze taf tej jo, to wobsw dsja pokhostańom wsch neffutfi zariina, ha börne; tej
nam nettzische pobawfi sweta. Neschto pzez vze- wele stow l t so bez t m minewo! S w ta stawizne
—*—
sacz letftotetfow jo so mineivo, Hätz Nenicze swo- su sw ta fub!
jich swowansfich siisoBm» nabpadwacz potzachu.
Wot baltisfoh hat; f nbrijoliffom moru czerpesche
N a w e z k r.
swowansfi narob ha zbechwasche pod ncnisfej surowosczu. Zahubjacze U'öjnt böchu tehbom bite.
Wo poslednim tziswe Jutnitjfi namfamö wotZewschej moczu, fotniz horliwa luboscz k swvbudze mciwtro 5: .11 lischtra wot fn. Besscra podpisane,
hizczen powöschesche, zpebzowachu so nascht pre- wo foirei»; jo wuprawene, zo f pischcjelam bo
domnt pzecziwo nemsfej pjeniocze — Haie podarmo! flöschtersfej czerfwe wotfazane peneze so ttehobja
Nemiwe Böh na nasch lud tamnech czezkich t ^ v Po wotpohlabanu wolfazarow nawozicz, bofel; fta>
fach zhlabwafche! Nepzezjenoscj wo dorne jfobze- weno pischczeli wo pvmenowanej czerfwi bö cz r sche ton« hat; quja bvmi. Woni podlezachu.
b w i n s f o m p o r a b e j n a p z e o z i w o böwo.
3*0 böchu N mcz swoju surowoftj ha iic- Ncr tajfim wotmowei'm smö so jara zpobziwali,
prawbu pjeb sw tom n faf zamowili, zapiswachu ha neweinö faf jo tola fń. B . z tobrem swevojich zpifowato wot fwowanffoh luda wscho, ztoz mom je pobpisacz möhw. Dofelz:
so wohidne ha zadwawa jenoz nutmafücj hobji.;. 1) Nemöjeinö zpöznacz. tif. bd to- czerfwinskomu
zawesczi jard pzihödne sr dk k potajenu zadwawej poravej zadz wacz möhivo, hb böchu so fpz. popownesprmrnoscze! — Towhe l ta su so bez tem bńu pzi ferbffim neschpore pifchtjele htali, hbj«[
niinewo, ha HIej faf jara jo so swet pjemeniw! tarn tola jabn« fńejne pzitvrnne ńejfu?
Nepzezjenoscj jo ncmsfi lud rostorhwa^ z. wotratt T) Nebo fń; probst SalesiuS znajefche tola toefqi
metzom czt sebi napzecziwo ftoja, kiz pzed n ko- tej qerfunnfft. p v m d f a k dha mözefche wön za
trem tjafora wot nemsfej jebnote wot wulfoh möcz- pifchczele wotfazane peiirze pjjjecj,. joii zv tesamo
noh zjenoczenoh Nemczowstw» sp wachu. Zba so czerfwinsfoni porabej zabz waja ha pzecziwne fa ř
kaz bö horo ha *hubenftti>^ fiz woni nehbs na 3), Taf wele Hätz mö rozemimö, czerfwinsfi po«
Ewowanow zwalachu, netkoj na uich samöch so řab tola jabue brühe wotpohlabano mccz ttemöje
wröczicz chczewo. H a zto pzi. tem Swoweno Hätz tjefcjeńo Boha toho Kneza ha powöscheno
lzina? HIej woni je su, fiz netfoj N mczam fazne ludoivoj poboznoscze! wscho ztoz tomuhlej wotpobawaja. Rusfi khejzor jara seine f m rej nape- hlabaiiu swuzi, nemoze po naschim zezdaczu czer-
320
fwinskom poradej napzecziwo böcj. Zo pak rane
Wschitkim, fotftj mi po mojim straschnem
kherlusch z pischczelenn pjewodzane böle wutrobu bomapötanu bojoh wohna j lubojcjiwemi baramt
hnuje ha pzez to pobvznoscz powöschi jo znata f pomocj b chu, faj tej wschitkim, fotftj f mojora
nvq!
zase natwarenu zpomozni bechu, pratbu ja wu­
Mo l'öchmö tohodla wutrobne wschitkich pro- trobne swöj winojte vjak, z tem hnutnem pjecjom:
feit, f i j bo tej wecze reljecz majci, woni chczeli Böh czew közboh pjeb tajfim nezbozom zakitacz.
po moznoscii wuwescj, ztoz wo wotpohladanu
W W orklecze
JafubSemanf.
wolkazarow penez, ha wo pozadanu ncboh fit. Sa1850.
Icftufa befche, ztoz fbojej tjefcjt ha Serbam PStojnofcji lecz möhwo!
„Kermufchu! smejemo,
Redakcziji bo scj howacze lift j m fta Rosswein
pjipöfwane.
Rlinc fmo pzifazii» boftali, zo rnatno mcfto
Rosswein wopufchczicz ha bo brajbjanffel wo»
kownoscze fo pobacj, Nettzische wobstejnofcje fu
wam beře jnate, wo mojccze febt toho bla tej
bete moflicz faf wojafej uJtfoj wofow wutrobe
jo! N kolrezfulij nan ha macz bratfja ha fotre
fette rońa dokelz ńewebja Hätz feita habö brntra
jafe wohlabacz bubja. M o 'Serbja prenej schwabrone postrowamö wutrobne wschitkich znatech ha
„ Czuzech hölczow fej pjeprosemv —
„Rejwacj tola zeczemo,
„Trabacz dowho berbjachmo,
„Tamoj bobrej pjeczelaj,
„ K i j pzcS Nowoflicje puczwaschtaj
„Stech tola tej pjinbjetaj,
/ , Stuplej trochu do pr bfa!
„ H a fo ttara praje widjecj barooj,
„ H a so trochu pofaMvoj,
„ 3 o bochmö so na waj bolatati,
„ H a waj fobu f tvitzect jali."
Rowoscjanli.
W Bndeschini bje zandjenu sobotu tuta
zitna pwaczizna:
Wö>cd>>. |
Vjeqelt.
Korporal Manok ha korporal Buk,
Iuris Hajdan, Juiij Senba, Jafub
Tejko, Jan Kruhl, Peler Eifert,
Michail) Schowta, Jait Koller, Pc­
ier Wojnar, Franz Slwauft Kofel!
nfir .
2?
•2 ! 20 T
T
1
3 125
4
4 IO
2;
1 !-27i 2
2
1
1 |
1 121
8
3 ! 10
3 15
3
3 t 5
3 10
5
5 j 5
5 15
2
2 20
Ski 15
1
- 4 2 0 —
.
—
ll/o
il.
Rvzka
Pjencza
. . .
..
WowS . . . .
Rock . . . .
itßofa . . . .
K S * Na ftvinacze nözki pjeprofcha k pjichobnej Jahwe . ,
pöndzeli hafe 2 5 Novembra, wschitkich Scrbow Hejsuschfä . .
Berne . gagr.
najuMttrobnifcho
I . Kopri
K
. buirt T .
pob hroboin.
Ez'ischczane pola K. B . H i f i .
€«bjna
| nsl. ff. | ml.
K
i5
! c.
Dobre ha wuzitne bo wescji tej böroo, hde
bö fo ferbffim dzecjom flöschterskeje wutzerne bo«
w o l i w o : zo böchu tej bruhbe wo czerkwi ferbfke
fherlusche fpewac; fmeli, w f c h a f t o l a S e r b j a
f u ! nebö fo to k najmenschom nckotre frötz za
tÄjei'i hobzewo, fnadj bivojcze. To tola wesczi
w e l e zabane «ejo!
27;
-
10
121
71
10
171
25
10
30. dzen novembra.
Z M w o£ 8 .
L e t n i k3 .
ISS«.
W
u d a w a
i t
j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ! C y i .
S e r b f k e w e r c h o w f t w o (Fürstenthum
Serbien).
Josesom I I . zase wot Turkowskej dzelesche ha -k
Rakuskej pzizankne. — T z o r n e I u r i j , wot
Turkow K a r a G e o r g menuwane, wustupi tedem
hako wedziczer serbskoho luda pzecziwo turf. Pottvotzeram. Janitzaroio böchu z kraja wuhnaczi,
wulfc turf. wöjsko pobite ha 12. deczembra <806
twerdzizna B e l g r a d wot Serbow z^moczu pzedoböta. Möcz turf. khejzorstwa nezamözesche za
swoju swobodnoscz ha narvdnoscz zahorcne lud
pzedvböcz..— Zkoda jcnci, zo ftate brach Swowenow; nepzezjednoscz bez sobu tez Serbam drohe
doböte fubwa zase wuwine. Serbsfi lud, do dwej
stronow dzelene, podlejza czuzem, řane jim kcze-
Ztö nechaw rate nezto wot swojich serbskich
bratrow swöschecz, wot swawnoho swowanskoho
luda juznech S e r b o w , wot kottechz smö wo
poslenich Irlach tat wefe zhomli. Najpiedi zpomnimö na nezto wo politiskim, pozdzischo na nezto
wo narodnem nastupanu wopomnecza hödne: ©er«
biska lejzi pzi juznem Dunaju ha ma wokow
600 •
mtl. Hätz do 14. letstotetka wopzijesche tasama wösche toho hizczen Bulgarsku, M a czedonsku, Thesalisku, EpiruS ha ftaru Jlyrisku.
Wot piedawscheje wulkoscze zawosta po pzeratej jacje zbozo zawidzaczem ztzuwanam ha turf. tajenu.
wulkej bitwi na fosowoin polu wo l tu 1389 T,ome Zurij derbesche «zeknecz. M i losch, kiz
jcnci neiusche wcrchowstwo ha to hizczen wo joho zastupi, nedosta pzipada doscz zestrone luda.
wohrffivamt wot Turfotv, tola pak pod narod- Rozdzel kaz möcz taf ducha woswabi. Milosch
nemi wtrchami; — döjz wo 16. letstotetku tez wotpowozi brön, bö na turf. dwoře deře höre«
tute poslene prawo swobodnvscze zhubi. Wo tu» wzate Ha nehodne doscz, sam na potwotzwano
tem zrudnem tzasu zapotzuwachu so te wuczahu- pzedobötech Serbow dzewasche. Stawizne Powewana potwötzenech Serbow do Wuherskeje ha daj'a, zo Serbam nebe třeba mawomösni böcz,
jeje pödlanske traft, dzejz so hizczen Serbja dzen- dokelz mejachu 7 twerdziznow, 4 0 hrodzischczow,
czischi dzen namafaja. (To bechu cji wötczojo 150 czezkich tftlbow, 20,000 muzi wöjsfa bez
netuschich Serbow pod rakuskim khejzorstwom.) rqeroe, dhe böchu zjenosczeni böli, Ha czuzem
Tak wosta Serbiska Hätz do leta 1718, dzejz n»czdawanam neposuchali. (Tzorne Jurij czekne
bö f Rakuskej pzizanknena. Potwotzuwaiia khejj. jenoj, dofelz bichu joho naretzeli, zo Turfow
zastojnifow Ma wröczichu so Serbja fami wot so Pvobö jenoj na noho du, ha budze wscho dtre,
zase pod tuif. zczeptar; pod kotremz so serbski dez budze wön wotstroi'iene.) Te palino, zapuslud tez zase tak nezpokomne tzujesche, zo so podczeno wötcznoho kraja, te mořmo swojich bratroro
322
üezamözesche Miloschowu woiczinsku mösl nnibu* Bramborsku pöswawo, kolrez jo tak stajenc, zo
bjtcj, joli hde zamt mejesche.
b e r b t zo wnprajicz Hätz chcze httbo fteeba. —
3 T u r k o w s k e j jara znibite powescze za
(Pzichobne dale.)
fjefcjijanffi lub Fnam bofftabjeja. Wo meine
Aleppo mennjcze jo so turkowske wobodlerftwo
pzeeziwo kzefzijanam pozbehnewo ha tbele stow
Swctno podawki.
techfamech zabiwo ha zalsclawo. Turkowski poSachsenska: Ka; pola nas, tak tez wo rutznik mesta Aleppo, hatzniniz wulke wojsko povdruhlch krajach wetschina tuba za to bjerji, zo fobu ftcjo ma , nelzinesche eint tenajmensche, zo
ma so wot Pruskeje wacz swobod« ha wetzeje bo tajfu rubu fmowofcz swojich povbanow za»
kedzbiiivoscze za ludowo zbozo wottzakuwacz, hat; stawiw ha kzeszijanow zakitaw. Czewö neiner dewot Rakuskeje. Kaz paf so netk bopokaze, ma fche fo tohola zbehn w , bofelz bzowfa westoh
so. ta wccz czele hinak. Wo wuradzuwanu wer- kfchefczijanfkoh pzekupcza, k turkowfkej w ře pzechow wo Warschawe, kotrez jo netk na swetwo stupiwa b , fotmz jeje ftarfchej zase ffebi zabcischpzischwo, besche je rufte Rakuska, f i j swobodnische taj. To pak fo lurfam nefpobobafche ha toho«
napolade zastupwasche, kaz k pz. w o b v z e l e n o bla woni z ruborn nabpabom nawalne wsch ch
fzejczijanow fwojej blizkosczi napabnechu. ? af
l u b a p z i z a r a d w a n u nemskich k r a j o w ;
— ha wosebne Pruska pak tomu so zpebzuwa- hwuboko hizczen turkowski wo duchownej czemnossche, prajicz : zo tajke nezto wo n tuschich tza- czi ha rubefczi tsi! —
fach k radzenu nejo.
H a n o v e r s k a jo so tez bopomniwa, zto
3 c Serbvw«
ma tzinicz. Hätz fcotat tzinachu sebi Prusaki nadzijil, zo budze z nimi bjerzecz, ha dolelz jo w rch
Z B u d e f c h i n a . Zanbzenn wutoru, 2ti.
krejne pzeczel jandzelskeje fralonme, tez Janbzelsku novembr. rnejefche luve Befaba wulku zhrom.i-za so doböcz. N tk pak jo Hannoverska wob- bziznu wo hofejinezu zwoteje frone. Wokow
zanknewa, Rakufke wöjsko pzez fwöj fraj do wofmich welzor zapotza fo tafama je spewanoni.
Schleswiga czahnccz ha biet swojoho wojska k Ra- Jara smö so zweselili Hätz tu ferbffot) hubzlmob
kuschanam storczicz dacz. —
mifchtera zeznachmo, wo kotremz Hätz boiai aiti
Wo H esenskej wibzimö hizon zczewki ste- wcbzeli mb chmo. Knez f a n t o r S B o l f , pzi
jaczoho wulkoho wojska. Czentnar sena pwaczi tachanffej nuitzcrnt, zwcseli defavne toivarftiuo
powztwörta tolera ha za to hizczen nejo frebfte« z nčfctr mi řanemt fp wami, kotrez wot noho
nu. Na khl be tez jara pobrachuwe ha pwa- bo hwofvw zestajene b chn, ha wot ferbfkich
czizna wsch dne roscze. Tak budze brubje tez, feminaristow fo fp wactni. Hwose b cbu r.ine ha
joli zforo lvöjffa nerozpuschcza.
buch ferbffeje narobnofqe wo nich w jesche. Mo
Rakuska. Stajne czahnu khejzorske wojska pzejemo Serbowftwu zbozo, zo tez tuhle nowö
kwetzoru; bzejz jene wotenbze, tarn brühe za- bzöwaczer jornu naftani jo, na ftrotte, kotmz
stupi. — Na tzesko sakfenskich mesach, wo Gro- Hätz botal nasch fwawn fit. Koczor sam zastup­
tawe ha Frieblanbze steja Krowatojo.
Lubzo wasche. Tez fnezna Emilija Pfulowna ha Liso nemöza bobziwacz, zo tak rubi lubzo nejfu kaz buschka Jakubowna ze swojimaj hirofomaj raso pöweda; welewacz jara bobrt, pzeczelni ha nofcj wefowoho btia powetzischtej. Wulku khwalm mi. — Pzepötuwacza fomijtja w Praze zase bu ha wutrobne Swawa wubobo sebi tez fn.
ztutentow toöjt, kiz fu do lonschoho mejskoho Aiichaw Czez pzez to, zo bwe tanej pesni spizb zka zapleczeni. — Ministerstivo jo pismo na wasche, jebnu ilirffu druhu pol ffu, kotrez so
323
Gemein teu arfttru jara polubifchtaj. Zkvnlzne werczefche so zawofne wilke foivo, pzez fotrej
VVftajimo tublej bizczen nnitrcbnu pröstwu, zo r tjfa fchumefche, T o b e sche m w ö n.
bo tola tajfi'b/f/ ziveseleno Serbam huscjischo poNutska böchu pje; te rberejate fowo tajfe wilke
ffiejene boivo, wosobne letja, hbzej wfcha na» famette, faj tarn pjeb kh zu wonfach lezachu, jeden
dzija, zo budje snadz sp wanski swebzen sona brnhim werczcme ha na tnjfe waschno wschitfe
wotdzcrzccj, dawno so nam zhudiwa jo. —
zomatfa kiz bez ńe pzinbzechu k fanej b roei mutzcze
<*. 3 B u d schina. Sredu wetzor po mos* rozmlete. Zw pak b fche ton feine muj, kiz tamne
mich naftrojt naS straschna tjerwenoscj na ńebu wulke fowo ha z nim tön qejfi kamen taf spcschne
f dowhom rann won. Bozi wohm be w Del- tberezesche. Nichtön dnihi Hätz nasche mawo frepft,
nej Hörcze ii'iijschow. Jeden bur jo so wotpa- foirez po tamzentach na fowo bele sfafachu, ha
liw rufte kowarni napzeczo, Faj so poweda ftaj taf möeziie na nim teptachu, zo berbesche so te
so tej dwe swińeeji fobu spaliwoj. —
wilke fowo jenoj taf röerejeej. Z tvho widjisch
möj pofwnchafo zo moza tez mawi ha fwabt,
bez fo zienoeja ba frueje romabu dzerza jara
wele bofoneez. Rafcha mama krepka skotzi tez
fhfoble na te werczate fowo, ha dez bö n tf z
(Daltwedjeno.)
nim fobu bele potorhiiena, ba zdafche fo, zo bubja
Jeden dz l tt'ch krepkow pane na fyoru, ha j u tarn belefdch wo wubofosczi zateptacz, ha ta
ta nafcha maroa be te; pödla. Wona paf so wboha taf na jrubne waschńo koncz wzacz. Hale,
pzi tem na zane wafchiio ńewobzfobji, hale ska- tomu nebe taf. Börze unibrapa fo frepfa zase
lasche wesowa ha powna radofcje po nahroej won, ha wezesche so taf zpofojna ha wesowa
hcře bele, ha te brühe tvfchitfe za ńej, faj wo- bale, faj bö fo jenoj trochu wukupawa. Jeje
jacze za swojim generalom. Börze be zase czewo pncz wedzefche ju bo hata, do kottohoz so ritzfa
wöjsfo rontabu, ha wschille so taf frueje jena wuliwafche. Tam besehe wele fatjfow ha husebruheje zepziinachu, zo bö z ntch fchuinacza r tjfa, czow, fotrej fo tam faj roofvbne kiiejne wofowo
fotraj prawe fp fchńe bale frotjefebe. Pzinbzechu roojachu, ha zabfi sfafachu tam po frome, ha
bje na zaden kamen, kij so jim horbze do puczapak zase do roobe nuts;
be tarn tez wele
stupi, ba spötach», jto bö >ön najptebe pjeffotzicz farpow, perskow ha linow, kiz tam wesele roofomohw, ha tön mairo qcneral mözesche pzecze »ajlepe. wo pwowachu. To wfchitfo so nafchej frepcze
Trübe ffotji na zelene f rf trufkalczow, kiz pzi frome zawofiie (ubefche, ha wonachczesche tam wostacz.
stejesche, fufne cjipńe do tech bewöch kwetfow,Po nefvtrent tjafu pak petja fo jej wo Mwonfecz
habe seile so na te tjmVene jahvdki, faj bö je hade tola fteffaez, ha wona bö rabć zafo k swöntzwoptacz chqem; habö lvott tjompasche tez na fej Hofe so pozb bnewa, ha z nim pzez sch rofi swxt
wopezfa bele wisatech wölschow Hofe, ha foleba- cjnhnttva. Hijomchczesche tuhlej fmoju pröstwu wufche so tarn taf bowho, bojz na jene bobo zaseprajicz ba pzinbze mönfecz Marfa z frepaczej fhanu,
k stvojim towarschfam bete nepatte, ha z nimi roe»natjeri bo neje wobe ha popadze naschu matou
feie bale cjehńefche. Hafo bčchu fh tre fruch frepfu fobu, bj fche n tf bo zarobe, ha kfepefche
taf roinabze b jeli, zaswöfchachu na jene bobo, pwat, f t j beute tam f b ieńu nntpjeftfenć Mazo tarn w dole belefa n zto taf klepocze ha bez wa frepfa mwebjefche faf fo jej fta, hafo na
blize pzinbzechu, widzachn ranu khezu, pzed nej jene bobo na fuchim febjefche. To so jej nenefotre Wulfe fulroate fameńe, ha wele ludji ste­ lubefche ha wona bo ze zrnbobe czewa wuiwa.
jesche tarn z farami ha z wozami ha wfchitcze Swöntzfo paf jeje nuzu tjasa dofcz pötne, ha
mejachu napelnene mechi na ntch. Zabe pak sczahne ju f sebi Hofe ze wschitkimi druhimi so-
Krepka wode.
324
tsilzkami, taf zo na pwacze börze nilzo wacze wot
nich pötnecz üebe. Mwönkowa pak bzesche:
„Mara, dzi wschak zase pwat wokrepicz, swöntzko
tola d'zensa zawosne hori."
(Pzichvvne cale)
T y r v l kaz tej W u h e r s k a bechu so pzi te'm
wobbzelili. Wot bruhich frajotr bechu pzischli:
z B a j e r n s f e s e , (te| bistow z Regensbuka be
wotposwane); z B r a n i b o r s k e j e , wosobne ze
Schlesenskeje ha z Westphalen; N a s a w , wvbvj
Hesenskej, B a d e n s k a , Wertembergska
bechu swawnech muzi pöswali. Jeden badenstich
N a j n o w s c h e N o w i n k L !
menujcze swobodne knez z A n b l a u dö za
Kaj so poweda, dha jo tej swawne ban Je» pzedsedu wuzwolene; ze Schwicze; ha tez z
laijicj p j i roojffu, kotrej so wo Tjechach na faf» A m e r i k i be tu k. S c h o n a t farar w Czinczi«
senskich pomezach zhromabjuje, wön porutza ha natt. — Dopisaro nemöja doscz wopisacz te
pozbehmvacze zatjutja pzi wohladanu ha swo»
wodji tarn swojtch zmujilech Krowatow, tola neschenu techlej buchom. Zawosne lub be pzi
tnojemo tuhlej powescj j nefhabwac^j westosczu
zjawnech zhromadziznach pzitomnech; kozde dzen
hijcjen wobkrutjicj, dokelj ju Hätz total jenoj j
bo 5 — 6 0 0 0 pzistupnech listkow wudzelene,
jenes ftrone zhonichmo.
ha jara wele lubji derbjachu hizczen wotpokazani
böcz, bokelz rum nebosahasche. To be swawna
Prulki minister Manteufcl jo so tehlej dne ztwörta pzezczewna zromadzizna katholsfich czerk«
po zeleznicze bo Morawo wotwez, zo bo fo tarn winskich towarstwow. —
wo Holomuczu z rafuffim mimstrom Schwarjenberfom wo neruschich poliliskich wvbstejenstwach
pvradjiw. Nadjija zo wer zbjerzane bubje jo to»
K n j e z e j BE. J . . . . . . k j r j n a P . (
hodla zase neschto jasnischa.
Jara lubo by mi było, hdy by T y tola
N a w e z k i.
börey z jenym listom zvvjeselie chcył s\vojeho přećela.
M....ša C . . .
Ztwörta pjezczewna zhromadjizna czerkw.
towarstwow w mescje Lincz.
Znate j o , zo maja kath. czerfw. towarstwa
közbe leto jenu toulfu zhromabziznu. Közbe tot»,
wuzwola t torau ha rootpösqele jenoho habd bru«
hoho, kotrez potem czewo towarstwo zastupuwe.
Pzi letuschej zhromebzizne w Lincz Ovo Rafusfcj) b chu pzez 400 taiftch muzi so zkhabzuwali.
Wosobne bechu rakuske kraje mnohe zastupene
pzez waznech, bostojnech ha pövla wibzenech muji
swetnech ha buchown ch. Z M a h r e nskej be
hrabia S y l v a T a r u k a wot 5 Ś towarstwow
swowanskoho jazefa wotpöswane. Z Tzech bechu swowanste toro. hrabju C z e r n i n a poswali.
Tez S t a j e r m a r k , K ä r n t h e n , K r a j n ha
W Bndejchini bje zandjenu fobotu
zitna pwaczizna:
Rvzka....
Pjcncza . .
Jec'zmtN
WowS . . .
Roch . . .
Wvla . . .
Jahwe . . .
H«j»uschka .
Berne . . .
St. butte . .
Cjischcjane pola St. B . H i k i .
tuta
Wö'cha. | Nizicha. | Strtjna
ml. ii. nfl. tl. nfl.
1
3
T 20
2 25
3 20
4
4 i 7«
2i
2
2;
1
2
1 . 10
1 124
l 15
3 10
3 121
3 15
5
3
3
3 10
5
10
5
5
5 15
17|
2
2 20
2 15
—
25
20 —
1 •
10
10 —
—
I I A —
Tziswo
7. d
z
m deczembra.
Letnik 3.
JutnihKa.
ISS»
W u d a w a r e j
J a k u b K u ć a n k ha M i c h a ł C y ž .
S e r b s k e werchowstwo(Fürstenthum
wuttobö jomu napzeczo czepu; jenoj jeden jentzki
so pzed nim ftrachwe, ha to jo
Milosch;
Serbien).
dokelz
traz
mohw
jomu
wösche
knejstwo
Serbiskeje,
(Da'twedzmo )
kotrez Milosch zadasche, zadz wacz. Na mezach
Hätz junu turk. wojacze pzez mesto czehnechu, Serbiffeje bć wön wot Miloschowöch wupöswawo kolremz M i l o s c h pzeböwasche, na lebijach nch neduschnikow moiene. Joho wowa pzindze,
tuoroe morenech Serbow, Miloschowech predaw- laz ferbffe bafne pöwcdaja, do Konstantinopel,
schich wöjnskich towarschow, zawowa jeden z tzröde: dzejz Turkojo hiiqen na nej swoje djabowsse
„se te wowe widzaw, kneze? — netk pzindze zwobe nasetzeja. Milojch dösczeze, zloz woipolarad na lebe!" Milosch zpözna z toho sebi ro- dasche: wön dö K.nov. 1817 wo Belgrad wo
zacze nezbozo, wotutzi j duchownoho zpana ha wulkej zhromadzizne ferbffich knezow ja wercha
czekne z turk. dwöra. Bowontzkowu nedzelu 1815 Serbifkeje wuwowane, kotrez w rchowstwo derbe»
ftupi wön je ferbffei wöjnfkej fhoroju ruqe wo fche pzi joho fwöjbe jawostacz. Sultan joho
ferbf.rnöfczeT a k o w e freitj tech tud w cz rkwi pnzpözna. Tej turko-rufenfki mer wot Akjerman
mnohe zroinadzenech Serbow, prajicze: „tutie jawefeji Serbam je ftrone ruf. khejzorstwa drohe
fem, ha wöjnu maino!" Surowe wöjnfki riinot wukupene kubwa; hako: fwobodne wuzwoleno
zazra po czewem ferbf. kraju. Turkojo nedachu jastojnikow, fwobodne fudniffe prawa, — cjele
dowho na so tjafaej; z wulkej inocju pziczezechu. fwobodne zařadwano wsch ch nuczkownech nalezD w frawnei horczej bmve (jena pola E r t a r i , nosczow — wuzbehuwano dawkow po fwojej
dzejz böchu Turkojo Hai; k zaliubenu pobiczi, dru-- potrebnosczi; jenoj weste letne peiieze (Tribut)
ha na runine M a t z w a , dzejz fwa»noho Ali dösta Sultan.
Pascha zbozo wopufchczi,) wudoböfchtaj Serbain
Po krötkim wuderi wöjna bez Rusenskej ha
ftar» fwobodnofcz. Na krawnech bitwifchczach, Turkowskej. Serbja so wulcze na t m zweselichu,
pzi hroivach fwojich morenech wötcziiiczow, na dokelz mejachu nadziju jo budze staroswawne
zawostalech zbolkacb wot nepzeczelow zapuschcze- kcz w scrbskoho w-l'schernoho fralcftnm so wrönech mcftoiv zakiinczachu wesowo sp we z woirocz» czicz, — Bosnisk» ha Wöjwodzinu ferbf. krajej
stwa wumozenoho lutui. —
Wele z fraja czek- pzizanknecz so hodz^cz. Rusenska puk nerodzi tajnenech Serbow wröcza so zase doin; bez inmi koho susova, ha yijjiibe zawo^'ńo ivvi X'unaja
tej nalch jnate horiurc t z o r n e I i t r i j . Wiche Hätz k adriatskoinu, niont dojaba^cho scrbskoho
3-2G
kraja. Milosch bostańe krutu yzifazmi, «.ilzoh» ha dzesche dule. New ha zwobö so w Miloschowoj
so moczwacz, haj nitzo tzinicz, Hätz pzeczchnen» Wutrobe horachu.
Turkow z Bozniskeje pzez ferbfß fraj zadziwacz
SButziq pak Miloscha tez na frei pzezczehasche.
ha tak pniroiczu ruft, wojska kitacz.
Tak zadasche Senat na joho namet wol Miloscha:
Po zkönczenej wöjne zapotza Milosch na wob- zo bö rozprawu ha zamojeno wotpowoziw wot
kruczeno swojoho knezerstwa wo serbs. kraju dze» nawozuwana krajn ch peneS. Milosch febi radze
roaci, ha to po prawe turkowskim waschnu. Wo nebe wo swojej huskosczi, dokelz be lnvowo pencze
wuwebzenu swojeje wole wo» zaden zadz wk fte» pzetziniw. Wo smertnem ftrasche wobjaiifn wön:
czerpesche; közda zkörzba na tem bö ja pjerat» wustawu powalicz ha Senat rozehnacz. 400
ha zb zk dzerzana hastraschnischi muzojo j pucza pczkow ha 2 0 0 jezn ch z pziswuschaczemi tielbami
irurumroani, t. r. moreni. Junu bö 2 0 0 wo» zdasche so jontu dascz, tuto wuwescz. W u t z i c z
bödleni khud ch lndzi wo Belgrad zpalene, dokelz pak powowa luv bo breite k zafitańu swobok ;
Milosch blak třebafche, czwönsk« khejzu natwancz. krajna wobora mnoha pzilhadza; pzi klöztre R a »
Wön so pzi tem na swojich M on> akow (Sur» kowicz trechi wön z Miloschvweni wojskorn hroschen) zpuschczesche, kiz dere wobroneni jomn fwu» mabu; wön retji k ntm, ha pzrpokaza sich wot joho
zachu.
Tajke teranstwo serbski swobodiic lub zprawneje wccze'; wschkze na joho stromi stupja.
dowho ńemtifra. W o letu 1835 wnberi horcje Milosch jo cz le wvpuschczene. Wön berbi wot
zbejf joho m'zpmwnosczow bla; Milosch jön ne- knezerstwa z hańbu wotstupicz (13. junt 1 839)
zainozesche zm ricz, dokelz tez najwosobnischaj ha fraj ze swojim senom M i c h a w o m wopnsch€<rbaj, Abrain P e t r o n j e w i c z , ha Thoinasch czicz; starschi sen M i l a n derbi pzichodne Serben»
W u t z i c z pödla b schtaj. Tejsamoj wudzewasch- w rch böcz; wön getnre pak hizon za n fotre fietvle.
tat wilstawu za serbski fraj, fotraj bö na ludo(Pjichvdne balt.)
wei zhroinadzizne z wesowosczu pzijata. Tez Mi»
losch ferbcsche so j i podczisnecz. Wuberk krajow»
nikow, tak menuivane S e n a t , bö jonut k stroni
Twetne pvdawki.
bäte, ha mejesche dawki poftajccj, dokhode (zde)
R mczowstwo. Wo politiskim nastupami
krajn ch zastojnikow dowolicz, wnkazne wöschnoscze
pzeladacz, woi rninistrow zarnojeno skutkwana za- pak jo so tön t dzen jara rnawo stawo, ha to
dacz. To wschak b p fna wecz, Haie jtöj so wo jo bere; tajke wazne »vecze, kaz te s», kiz so n tf
to nrstarasche, b Milosch, hatjnme t>e na to w Nemczach stanu pzekwatacz, nejo k radzemi. ?e
pzisahaw. Kaz přebechczescheMilosch tez neif wuradzuwana bez bramb. miniftrom ; Manteufvl
ze trsch mi tzinicz, kiz joinu so zpebzachu ha lu- ha z rafuflim ze Schwarczenberg wo Holomuczn
dowo vrawo zastupwachu. Najstraschniicht za přeni dzeü bete ńewupanechu. Hizon bchu nwe
noho b Thomasch W u t z i c z , Hoberski, dowhi pzihotuwane, dokelzchczesche bramborski wotj cz.
ramenate Serb. Moinakojo mcjachu pzikazi'iu pzi Nowö z«pösivancz wot bramb. frala pöwescze
preitej l pschej pzileznosczi joho zeinnoho ztzinicz. pzińcse, kiz na brüht dzen wobnowme wurabzena
Hale pzi tem wopaki trechichu. Nicz hinaf Hätz k l pschomu könczej webzechu. Wschicz pzitomni
seine wobronen so Wutzicz Rannte pvkazuwasche, p kńe romadze wobedwach», febi pzipijachu ha
pzi joho hoberffej ztawtnosczi l'trafchne napohlad. pjecjelne so dzelichu. Weste jo, zo m r wobkhoWschilko pzed nii» czckasche, jtoz řobre fir řomo wemo, dokelz staj khejzor ha bramb. fral Howneniejesche. — „Zlo khod;isch t y q faj haiMifa
rnuczke wobzanfńeńa pzipoznawoj. Dalscke jevpo dwoře?" postrowi joho jumi Milosch. „ „W:b, nańa biibja so nitf n> blifchim tjafu w Trezvza^
fńeje, ja sein jara bojazne"" wotmoji Wutzicz, nach stacz.
32?
Wot tkch wo H o l o m u c z u ivobzanknenech facj bacj. — T o pak sn tez wertawki: dzen«
postajenow su wschelak pötvescze dez ludom, hale c$a »ajqe uifjf l^naffchi.' ha to nicz po pzeswelnitjo weste. M o
tohodla wo tem melczimö; senii, Haie: ja lein halz wetsik buje.
zpominamö jenoj na to, ztoz jo minister z Manttufel po swojim wröezenu w bruhej komore na
bramb. sejmc nuiprojm, menujcze: „ Kurhesenska
ha holsteinsfa »aleznoscz bAdze wot wschech n mskich werchow zromabne zorabwana. Do nucz(Dalewebzeno.)
kownech naleznosczow Hesenskeje so Bramborska
Swöntzko pal mchasche so wetztie wol teje
do cze»'a meschecz nima, dokelz ju nichlön powomaweje
Jreyfi pjescjehacz bucj, duz pöswa j i
waw nejo. Wöjna zana nebud^e, taf bowho
je
swojioii
towarjkami f pownoeze pzez balok>
Hätz wön zto prajicz zrneje." — Waznej ha wobfraje
do
Rusowskeje.
Pucz trajcfche bowho, ha
khowano mera wobswetsiaczej podawkaj tez ftaj,
bej
ni'tf
krepka
czewa
nuicjna
bo Rusowskeje bojo jo bramb. minister L a v e n b e r g wotpuschlecja,
ń
e
b
s
c
h
e
j
i
wacze
cjopwo.
Wötre wetr
czene, ha bramb. fejm, f i j jo, wosobńe ^toz druhu
buj
e
sche
wot
pownöcznoho
ttafcnqa
z
e
me ha pzez
kornoru nastupa, jara ja wöjnu zahorene, Hätz
to bö powetr jara zemne. Taivzente krepkow
do 3. jait. 1 8 5 1 wuzbenene. —
Z wesowosczu swöschimö tez rufte, zo Bram­ pzinbzechu 

Podobne dokumenty