Wymagania edukacyjne na oceny w klasie II

Wymagania edukacyjne na oceny w klasie II
Zakres rozszerzony
Geografia społeczno-ekonomiczna
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
Dział: Demografia i procesy osadnicze
-wyjaśnia pojęcia: współczynnik urodzeń, współczynnik zgonów, przyrost naturalny,
eksplozja demograficzna, współczynnik feminizacji, piramida wieku i płci,
społeczeństwo młode, społeczeństwo stare, średnia długość życia, migracja,
emigracja, imigracja, repatriacja, saldo migracji, przyrost rzeczywisty, osadnictwo,
miasto, wieś, funkcje miast, urbanizacja, wskaźnik urbanizacja, aglomeracja
monocentryczna, aglomeracja policentryczna, megalopolis,
-podaje aktualna liczbę ludności świata,
-wymienia najludniejsze kraje świata i wskazuje je na mapie,
-odszukuje w roczniku statystycznym dane dotyczące liczby ludności i przyrostu
naturalnego,
-opisuje strukturę wiekową społeczeństwa młodego i starego,
-wyróżnia przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki wpływające na rozmieszczenie
ludności,
-wskazuje na mapie świata regiony lub państwa o największej i najmniejszej gęstości
zaludnienia,
-wyróżnia rodzaje migracji ze względu na czas ich trwania,
-wymienia główne przyczyny migracji: ekonomiczne, zdrowotne, społeczne, religijne,
ekologiczne, polityczne,
-wymienia główne cechy osadnictwa wiejskiego,
-wyróżnia podstawowe funkcje miast,
-wymienia płaszczyzny procesu urbanizacji,
-wyróżnia i wskazuje na mapie największe zespoły miejskie świata,
-wyjaśnia pojęcia: rasa, Mulat, Metys, Jambos, rasizm, język oficjalny, religia
monoteistyczna, religia politeistyczna,
-wyróżnia główne rasy ludzkie i podaje ich podstawowe cechy, wskazuje na mapie
obszary największej koncentracji kolejnych ras,
-podaje przykłady języków zaliczanych do poszczególnych grup językowych rodziny
indoeuropejskiej,
-wymienia języki zaliczane do tzw. języków oficjalnych,
-wyjaśnia pojęcia: osadnictwo, miasto, wieś, funkcje miast,
-wymienia główne cechy osadnictwa wiejskiego, wyróżnia podstawowe funkcje
miastotwórcze i podaje przykłady miast, które dzięki nim powstały,
Dział: Rolnictwo
-wyjaśnia pojęcia: okres wegetacyjny roślin, żyzność gleby, urodzajność gleby,
melioracja,
-wyróżnia najważniejsze funkcje rolnictwa,
-wymienia i opisuje czynniki przyrodnicze warunkujące rozwój rolnictwa na świecie,
-wymienia cechy klimatu, gleb oraz ukształtowania powierzchni, które sprzyjaja
rozwojowi rolnictwa,
-wymienia działania zmierzające do modyfikacji warunków przyrodniczych dla
potrzeb rolnictwa,
-wyróżnia przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa,
-wyróżnia podstawowe elementy struktury użytkowania ziemi,
-wyjaśnia pojęcia: plony, zbiory, rolnictwo intensywne, rolnictwo ekstensywne,
towarowość rolnictwa, monokultura, rolnictwo plantacyjne,
-opisuje cechy rolnictwa intensywnego i ekstensywnego oraz ich rodzaje,
-wymienia i wskazuje na mapie najważniejsze łowiska na świecie,
-wymienia podstawowe czynniki wpływające na rozmieszczenie łowisk na świecie,
-wyjaśnia pojęcia: głód jawny, głód utajony, niedożywienie,
-wyróżnia i wskazuje na mapie obszary nadwyżek i niedoborów żywności na świecie,
-opisuje zróżnicowanie poziomu wyżywienia ludności na świecie,
-wyjaśnia pojęcie; rośliny alimentacyjne,
-klasyfikuje rośliny uprawne wg celów produkcji,
-wskazuje na mapie główne obszary upraw pszenicy, kukurydzy i ryżu,
-wyróżnia i wskazuje na mapie najważniejsze regiony rolnicze , uwzględniając ich
udział w światowej produkcji żywności,
-wyjaśnia pojęcie: lesistość,
-wymienia przyczyny zróżnicowania wskaźnika lesistości na świecie,
-wyróżnia i wskazuje na mapie największe kompleksy leśne na świecie(lasy strefy
równikowej, tajga),
-wymienia korzyści i zagrożenia wynikające z wycinania lasów w Amazonii,
-wymienia podstawowe funkcje lasów,
-wyjaśnia pojecie: slums,
-omawia podstawowe rodzaje chorób zakaźnych i wskazuje na mapie obszary (lub
„ogniska”) ich występowania,
Dział: Energetyka i przemysł
-wyjaśnia pojęcia: energetyka, bilans energetyczny,
-wyróżnia rodzaje źródeł energii uwzględniając podział na zasoby odnawialne i
nieodnawialne,
-wyjaśnia pojęcia: energetyka cieplna, jądrowa, wodna, geotermiczna, sprawność
energetyczna, alternatywne źródła energii,
-opisuje zróżnicowanie wielkości produkcji energii elektrycznej w różnych regionach
świata,
-wyjaśnia pojęcia: przemysł, lokalizacja przymusowa, lokalizacja związana,
lokalizacja swobodna, korzyści aglomeracji,
-dokonuje podziału przemysłu na branże,
-wyróżnia główne etapy rozwoju przemysłu,
-wyróżnia podstawowe typy lokalizacji,
-wyjaśnia pojęcia: okręg przemysłowy, technopolie, deglomeracja przemysłu,
specjalna strefa ekonomiczna, restrukturyzacja przemysłu, globalizacja,
-wymienia i wskazuje na mapie największe okręgi przemysłowe świata,
-wymienia głównych producentów podstawowych surowców nieodnawialnych,
-wymienia czynniki lokalizacji zakładów przemysłu chemicznego, wyróżnia wiodące
branże tej gałęzi przemysłu,
-wyjaśnia pojęcia: ośrodek przemysłowy, okręg przemysłowy, region przemysłowy,
technopolie,
-wyróżnia kryteria wydzielania okręgów przemysłowych,
-klasyfikuje typy okręgów przemysłowych,
-wyszczególnia i gałęzie i branże przemysłu zaliczane do przemysłu zaawansowanej
technologii,
Dział: Usługi
-dokonuje podziału usług według różnych kryteriów,
-wyróżnia czynniki wpływające na poziom rozwoju usług,
-wyjaśnia pojęcia: turystyka, saldo obrotów turystycznych,
-wymienia najważniejsze czynniki rozwoju turystyki,
-dokonuje podziału turystyki ze względu na jej motywy,
-wskazuje na mapie świata państwa najczęściej odwiedzane przez turystów
(światowe potęgi turystyczne),
-wyjaśnia pojęcia: walory turystyczne, monokultura turystyczna,
-wyróżnia i opisuje przykłady walorów turystycznych,
-wskazuje na mapie i opisuje przykłady najbardziej atrakcyjnych regionów
turystycznych świata,
-wskazuje na mapie główne obszary występowania rud żelaza i wybranych metali
nieżelaznych,
-opisuje podstawowe cechy przemysłu włókienniczego i spożywczego,
-wyróżnia podstawowe grupy działalności usługowych wg Europejskiej Klasyfikacji
działalności(EKD),
-wyjaśnia pojęcia: sieć transportowa, węzeł transportowy, transport przesyłowy,
-wyróżnia podstawowe rodzaje komunikacji, uwzględniając podział na transport i
łączność,
-wyjaśnia pojęcia: obrót międzynarodowy, bilans płatniczy, eksport, import, handel,
-wymienia elementy obrotu międzynarodowego,
Dział: Geografia polityczna
-wyjaśnia pojęcie: globalizacja,
-wyróżnia czynniki sprzyjające rozwojowi procesów globalizacyjnych,
-wyróżnia cechy procesu globalizacji,
-wymienia przyczyny dysproporcji w poziomie życia ludności,
-wyróżnia podstawowe mechanizmy narastania nierówności w rozwoju społecznogospodarczym,
-wymienia mierniki poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego krajów,
-wyjaśnia pojęcie: terytoria zależne, wody wewnętrzne, morze terytorialne, strefa
wyłączności ekonomicznej,
-wyróżnia i wskazuje na mapie państwa, które powstały w Europie oraz w Azji po
1989 roku,
-wymienia główne płaszczyzny integracji państw,
-opisuje podstawy działań integracyjnych na świecie,
-wyróżnia podstawowe kierunki działań Organizacji Narodów Zjednoczonych,
-wyróżnia cele działań niektórych wyspecjalizowanych organizacji ONZ,
-opisuje cele, etapy i płaszczyzny integracji w ramach Unii Europejskiej,
-wskazuje na mapie państwa członkowskie UE,
-wyjaśnia pojęcie: terroryzm,
-wymienia przyczyny konfliktów zbrojnych na świecie,
-wskazuje na mapie i wyróżnia przyczyny konfliktów i napięć w Europie,
-wyjaśnia pojecie: fizjonomia miasta,
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
Dział: Demografia i procesy osadnicze
-podaje okresy najszybszego zaludnienia świata,
-wymienia czynniki decydujące o tempie przyrostu naturalnego,
-analizuje wykres przedstawiający fazy rozwoju demograficznego,
-wymienia skutki eksplozji demograficznej,
-wyróżnia kryteria podziału społeczeństw na młode i stare,
-wyróżnia przyczyny dużej dzietności kobiet w krajach rozwijających się oraz małej w
krajach rozwiniętych gospodarczo,
-opisuje strukturę demograficzną (wieku, płci, zatrudnienia) wybranego państwa na
podstawie wykresów liniowych, słupkowych oraz piramid wieku i płci ludności,
-wyjaśnia pojęcia: bariera osadnicza, wskaźnik gęstości zaludnienia, ekumena,
anekumena, subekumena, fizjonomia miast,
-oblicza wskaźnik gęstości zaludnienia dla wybranych państw świata,
-wymienia przykłady skutków nadmiernej koncentracji ludności w państwach słabo
rozwiniętych,
-wyróżnia i wskazuje na mapie główne kierunki przemieszczania się ludności na
świecie,
-wymienia pozytywne i negatywne skutki migracji,
-wyjaśnia różnice między państwem emigracyjnym i imigracyjnym,
-wymienia podstawowe typy fizjonomiczne miast na świecie i wskazuje ich przykłady
na mapie,
-rozpoznaje typy fizjonomiczne miast na podstawie opisu, fotografii,
-wyróżnia i opisuje kolejne fazy urbanizacji, wyjaśnia przyczyny kryzysu śródmieścia,
-wymienia przyczyny eksplozji miast w krajach słabo rozwiniętych gospodarczo w
drugiej połowie XX wieku,
-rozpoznaje na schematach poszczególne typy zespołów miejskich,
-wyróżnia skutki koncentracji ludności w zespołach miejskich,
-wymienia religie świata mające najwięcej wyznawców i wskazuje na mapie
przykładowe państwa, w których one dominują,
-wyjaśnia przyczyny wielofunkcyjnego charakteru większości miast,
-wymienia podstawowe typy fizjonomiczne miast na świecie i wskazuje ich przykłady
na mapie,
-rozpoznaje typy fizjonomiczne miast na podstawie opisu, fotografii,
-wyjaśnia przyczyny wielofunkcyjnego charakteru większości miast,
Dział: Rolnictwo
-wskazuje na mapie obszary o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju rolnictwa
na poszczególnych kontynentach,
-formułuje zależności między poziomem rozwoju rolnictwa a warunkami
przyrodniczymi,
--wyjaśnia pojęcia: kultura rolna, struktura agrarna, interwencjonizm państwowy,
spółdzielczość, wielkoobszarowe gospodarstwo plantacyjne,
-wymienia podstawowe typy własności w rolnictwie i ich wpływ na poziom rozwoju
rolnictwa,
-wymienia i wskazuje na mapie obszary o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju
rolnictwa na świecie,
-wymienia i wskazuje na mapie przykłady występowania różnych typów rolnictwa na
świecie,
-na podstawie danych statystycznych określa poziom produkcji rolnej wybranego
regionu lub kraju.
-wymienia podstawowe ustalenia Konwencji Prawa Morza,
-wyróżnia i wskazuje na mapie państwa o największych połowach morskich i
słodkowodnych.
-wymienia podstawowe przyczyny występowania głodu,
-wykazuje różnice miedzy głodem jawnym a głodem utajonym,
-podaje przykłady działań ograniczających zjawisko głodu,
-wymienia główne rośliny okopowe i cukrodajne, wskazuje na mapie głónych
producentów,
-wyróżnia najważniejsze gatunki zwierząt hodowlanych i wskazuje na mapie główne
obszary ich hodowli,
-wymienia kryteria stosowane przy wyróżnianiu regionów rolniczych,
-wymienia regiony o przewadze rolnictwa intensywnego i ekstensywnego,
-wymienia i wskazuje na mapie głównych producentów drewna i papieru na świecie,
-wymienia najważniejsze przyczyny zróżnicowania stanu zdrowotnego ludności na
świecie,
-wymienia choroby charakterystyczne dla ludności krajów wysoko rozwiniętych,
podaje przyczyny ich rozprzestrzeniania się,
Dział: Energetyka i przemysł
-wskazuje na mapie główne obszary wydobycia i największych producentów ropy
naftowej, gazu ziemnego, węgla kamiennego i brunatnego na świecie,
-wskazuje na mapie obszary ujemnego bilansu energetycznego,
-opisuje udział poszczególnych surowców energetycznych w światowej strukturze
zużycia energii pierwotnej.
-wymienia największych producentów energii elektrycznej,
-wyróżnia typy elektrowni i wymienia przykłady ich zróżnicowanego udziału w
produkcji energii elektrycznej w wybranych państwach świata,
-wyróżnia alternatywne źródła energii,
-wymienia przykłady wykorzystania alternatywnych źródeł energii na świecie.
-opisuje wybrane czynniki lokalizacji i ich wpływ na określone typy zakładów
przemysłowych.
-wymienia cechy przemysłu zaawansowanych technologii i jego lokalizacji,
-opisuje proces restrukturyzacji przemysłu w krajach rozwiniętych i wymienia jego
skutki dla gospodarki,
-opisuje tendencje zmian w koncentracji przemysłu na świecie,
-opisuje cechy obszarów wydobycia surowców nieodnawialnych (ropy naftowej, gazu
ziemnego, węgla kamiennego, węgla brunatnego i uranu) i wskazuje je na mapie,
-wymienia czynniki lokalizacji hut i wskazuje na mapie najważniejszych producentów
stali surowej i metali nieżelaznych,
-wyróżnia podstawowe branże przemysłu elektromaszynowego, wskazuje jego
największe ośrodki na mapie świata,
-wskazuje na mapie i opisuje wybrane wielkie okręgi przemysłowe świata,
-wymienia podstawowe czynniki lokalizacji przemysłu high-tech,
-podaje przykłady największych korporacji high-tech na świecie,
-wymienia przykłady największych korporacji przemysłowych świata oraz dominujące
w nich gałęzie i branże przemysłowe,
Dział: Usługi
-określa związek między poziomem rozwoju gospodarczego a wielkością
zatrudnienia w usługach,
-opisuje znaczenie usług dla rozwoju gospodarczego krajów o różnym poziomie
rozwoju gospodarczego.
-wyróżnia i opisuje typy przestrzeni turystycznej,
-opisuje na wybranych przykładach zagrożenia dla środowiska przyrodniczego
spowodowane rozwojem turystyki.
-opisuje walory turystyczne wybranych regionów turystycznych,
-wymienia zagrożenia płynące dla gospodarek państw, w których występuje
monokultura turystyczna,
-omawia etapy rozwoju usług i najważniejsze czynniki ich rozwoju,
-opisuje na wybranych przykładach zagrożenia dla środowiska przyrodniczego
spowodowane rozwojem turystyki,
-opisuje wpływ środowiska przyrodniczego na wybrane rodzaje transportu,
-wymienia czynniki społeczno-ekonomiczne wpływające na rozwój środków
transportu,
-wymienia podstawowe zalety i wady transportu samochodowego, kolejowego,
morskiego, rzecznego, lotniczego i przesyłowego,
-wymienia przyczyny zróżnicowania wielkości i kierunków handlu międzynarodowego
w krajach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego,
-wyróżnia największych eksporterów i importerów gospodarki światowej (handlowe
potęgi światowe),
-wymienia główne grupy towarów będące przedmiotem handlu towarowego, oraz
wskazuje kierunki ich przemieszczeń na świecie,
Dział: Geografia polityczna
-wymienia przykłady procesów globalizacyjnych na świecie,
-opisuje pozytywne i negatywne konsekwencje procesu globalizacji dla życia ludzi.
-wyjaśnia pojęcia: wskaźnik rozwoju społecznego HDI, produkt krajowy brutto PKB,
wskaźnik skolaryzacji, dzietność kobiet,
-na podstawie wartości wskaźnika HDI wyróżnia trzy grupy państw: kraje wysoko
rozwinięte, kraje średnio rozwinięte, kraje słabo rozwinięte (KWR, KŚR, KSR),
-wskazuje na mapie przykłady KWR, KŚR, KSR. wskazuje na mapie wybrane
terytoria zależne i opisuje ich funkcje.
-wymienia i wskazuje na mapie przykłady międzynarodowych organizacji
gospodarczych (MERCOSUR, NAFTA, Unia Europejska, EFTA, ASEAN, OECD,
OPEC) i polityczno-wojskowych (NATO).
-wyróżnia podstawowe instytucje UE,
-określa zasady wspólnej polityki gospodarczej w ramach UE.
-wskazuje na mapie i wyróżnia przyczyny konfliktów w Azji (np. w Izraelu i
Kaszmirze),
-wymienia przyczyny częstych konfliktów zbrojnych w Afryce i podaje ich przykłady,
-opisuje formy współczesnego terroryzmu, przedstawia jego przyczyny i skutki,
-podaje przykłady współpracy międzynarodowej w celu zwalczania światowego
terroryzmu,
-wyróżnia podstawowe i konieczne warunki umożliwiające powstanie nowego
niepodległego państwa na politycznej mapie świata,
-opisuje na podstawie danych statystycznych zróżnicowanie społeczno-gospodarcze
UE,
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
Dział: Demografia i procesy osadnicze
-wyjaśnia pojęcia: regres demograficzny, dzietność,
-wyjaśnia przyczyny zmian liczby ludności świata na przestrzeni dziejów,
-opisuje czynniki wpływające na wielkość przyrostu naturalnego,
-analizuje przyczyny zróżnicowania wielkości przyrostu naturalnego w państwach o
różnym poziomie rozwoju gospodarczego,
-analizuje przyczyny kształtowania się społeczeństwa młodego i starego,
-charakteryzuje cechy i problemy społeczeństwa młodego i starego,
-analizuje i interpretuje piramidy wieku i płci ludności różnych krajów,
-opisuje strukturę zatrudnienia ludności w państwach o różnym poziomie rozwoju
gospodarczego,
-na podstawie mapy opisuje przestrzenne zróżnicowanie gęstości zaludnienia,
-charakteryzuje pozytywne i negatywne skutki migracji dla regionów o nasileniu
imigracji lun emigracji,
-analizuje przyczyny dodatniego i ujemnego salda migracji w wybranych krajach,
-opisuje układ przestrzenny miasta średniowiecznego,
-porównuje cechy różnych typów fizjonomicznych miast ,
-wyjaśnia pojęcia: suburbanizacja, dezurbanizacja, reurbanizacja,
-porównuje aglomerację monocentryczną, policentryczną i megalopolis,
-wskazuje na mapie przykłady różnych typów zespołów miejskich,
-wyjaśnia pojęcie: wskaźnik aktywności zawodowej kobiet,
-wyjaśnia pojęcia: dialekt, gwara,
-wskazuje na mapie obszary o największym zróżnicowaniu rasowym, wyjaśniając
przyczyny takiego stanu,
-wyróżnia języki używane przez największą liczbę ludności na świecie, podaje
przykłady języków o znaczeniu międzynarodowym,
-charakteryzuje największe religie świata: chrześcijaństwo, islam, hinduizm,
buddyzm, judaizm, wskazuje na mapie przykładowe państwa, w których dominują
poszczególne religie,
-wyjaśnia pojecie: fizjologiczna gęstość zaludnienia,
-opisuje wybrane przykłady typów przestrzennych wsi (placowych, jednodrożnych,
wielodrożnych, rozproszonych),
-opisuje układ przestrzenny miasta średniowiecznego,
-porównuje układy przestrzenne europejskich miast o założeniach średniowiecznych,
renesansowych i dziewiętnastowiecznych,
-charakteryzuje czynniki wpływające na zróżnicowanie fizjonomii miast na świecie,
-wyjaśnia pojęcia: dialekt, gwara,
-wskazuje na mapie obszary o największym zróżnicowaniu rasowym, wyjaśniając
przyczyny takiego stanu,
-wyróżnia języki używane przez największą liczbę ludności na świecie, podaje
przykłady języków o znaczeniu międzynarodowym,
-charakteryzuje największe religie świata: chrześcijaństwo, islam, buddyzm,
hinduizm, judaizm, wskazuje na mapie przykładowe państwa, w których dominują
poszczególne religie,
-wyjaśnia pojęcie: fizjologiczna gęstość zaludnienia,
-opisuje wybrane przykłady typów przestrzennych wsi(placowych, jednodrożnych,
wielodrożnych, rozproszonych),
-porównuje układy przestrzenne europejskich miast o założeniach średniowiecznych,
renesansowych i dziewiętnastowiecznych,
-wyjaśnia zjawisko urbanizacji pozornej i wskazuje na mapie regiony świata, w
których ono występuje,
Dział: Rolnictwo
-dokonuje analizy środowiska przyrodniczego wybranych regionów pod katem
przydatności dla rozwoju rolnictwa,
-wskazuje na mapie obszary o bardzo korzystnych i niekorzystnych warunkach
naturalnych rozwoju rolnictwa na świecie i w Polsce oraz uzasadnia swój wybór,
-porównuje czynniki społeczno-ekonomiczne w krajach o różnym poziomie rozwoju
gospodarczego,
-ocenia poziom gospodarki rolnej wybranych państw świata na podstawie analizy
danych statystycznych,
-analizuje przyczyny zróżnicowania efektywności rolnictwa w różnych regionach
świata,
-rozpoznaje typ rolnictwa wybranych krajów na podstawie analizy wskaźników
efektywności rolnictwa,
-formułuje zależność między nakładami kapitału i pracy a efektywnością rolnictwa,
-wyróżnia zależności między cechami przyrodniczymi mórz a wydajnością
zlokalizowanych na nich łowisk,
-opisuje znaczenie dostępu do morza dla gospodarki państwa,
-formułuje zależność między poziomem wyżywienia ludności a rozwojem
gospodarczym kraju,
-porównuje przyczyny głodu w krajach wysoko i słabo rozwiniętych,
-opisuje rozmieszczenie głównych roślin alimentacyjnych na świecie,
-charakteryzuje wymagania przyrodnicze i pozaprzyrodnicze decydujące o
rozmieszczeniu upraw roślin okopowych, oleistych, cukrodajnych, włóknistych i
używek,
-opisuje czynniki wpływające na rozmieszczenie hodowli zwierząt na świecie,
-charakteryzuje wybrane regiony rolnicze,
-porównuje wybrane regiony rolnicze świata,
-opisuje strukturę połowów wg gatunków ryb,
-wyjaśnia pojęcie: deforestacja,
-analizuje znaczenie przyrodnicze i gospodarcze lasów,
-analizuje podstawowe czynniki determinujące zróżnicowanie stanu zdrowia ludności
na świecie,
-proponuje sposoby zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych na
świecie,
Dział: Energetyka i przemysł
-charakteryzuje problem wyczerpywania się złóż surowców energetycznych, ze
szczególnym uwzględnieniem ropy naftowej,
-wymienia przyczyny malejącego udziału węgla kamiennego w światowym bilansie
energetycznym,
-analizuje wielkość produkcji energii elektrycznej oraz jej zużycia na 1 mieszkańca
jako miernika rozwoju gospodarczego,
-charakteryzuje czynniki decydujące o lokalizacji elektrowni cieplnych, jądrowych i
wodnych,
-ocenia rolę alternatywnych źródeł energii w bilansie energetycznym świata,
-opisuje wady i zalety elektrowni atomowych,
-charakteryzuje poszczególne etapy rozwoju przemysłu,
-klasyfikuje czynniki lokalizacji przemysłu,
-analizuje znaczenie czynników lokalizacji dla wybranych gałęzi przemysłowych,
-charakteryzuje proces restrukturyzacji na przykładzie wybranego okręgu
przemysłowego,
-porównuje przemiany zachodzące w przemyśle w krajach wysoko rozwiniętych,
krajach Europy Środkowo-Wschodniej i krajach rozwijających się,
-opisuje tendencje zmian w wydobyciu węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego,
-wyjaśnia różnice między lokalizacją przymusową, związaną a swobodną,
-porównuje czynniki lokalizacji zakładów przemysłu hutniczego, chemicznego,
włókienniczego i spożywczego,
-porównuje strukturę gałęziową przemysłu w krajach wysoko rozwiniętych i w krajach
rozwijających się,
-porównuje strukturę gałęziową okręgów przemysłowych o genezie surowcowej,
miejskiej i transportowej,
-na przykładach wybranych technopolii charakteryzuje czynnik lokalizacji przemysłu
zaawansowanej technologii,
-charakteryzuje strategię gospodarki otwartej,
Dział: Usługi
-analizuje tendencje występujące w zatrudnieniu w różnych sektorach gospodarki w
krajach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego,
-analizuje korzyści dla człowieka i gospodarki, wynikające z rozwoju turystyki,
-analizuje czynniki decydujące o rozwoju turystyki na świecie,
-uzasadnia intensywny rozwój turystyki w wybranych regionach świata, analizując ich
walory krajoznawcze, wypoczynkowe, handlowe lub biznesowe,
-charakteryzuje zjawiska zagrażające dochodom z turystyki w państwach
charakteryzujących się monokulturą turystyczną, podaje ich przykłady,
-wymienia przykłady usług dla producentów i usług finansowych,
-porównuje rozwój wybranych systemów transportowych w krajach o różnym
poziomie rozwoju gospodarczego,
-charakteryzuje wpływ różnych rodzajów transportu na środowisko przyrodnicze,
-wyjaśnia pojęcia: bilans handlowy, bilans obrotów kapitałowych, bilans obrotów
usługowych,
Omawia rodzaj i tempo rozwoju usług w ujęciu historycznym,
-analizuje bilans handlowy oraz strukturę importu i eksportu wybranych państw
świata,
Dział: Geografia polityczna
-opisuje i ocenia przejawy procesu globalizacji w Polsce i własnym regionie,
-ocenia rolę mediów w procesach globalizacyjnych świata,
-omawia konstrukcję wskaźnika HDI i charakteryzuje rozmieszczenie państw według
tego wskaźnika,
-analizuje przyczyny pogłębiania się nierówności w poziomie rozwoju społecznogospodarczego państw,
-analizuje główne przyczyny zmian na mapie politycznej świata,
-wyróżnia i krótko opisuje najważniejsze organy ONZ: Radę Bezpieczeństwa,
Zgromadzenie Ogólne, Radę Społeczną i Gospodarczą, Radę Powierniczą,
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, Sekretariat,
-analizuje przyczyny procesów integracyjnych w Europie,
-określa udział poszczególnych instytucji UE w podejmowaniu decyzji,
-opisuje procesy integracyjne w ramach UE,
-analizuje przyczyny wybranych konfliktów na świecie, podaje strony konfliktów,
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
Dział: Demografia i procesy osadnicze
-ocenia tendencje zmian przyrostu naturalnego w poszczególnych fazach rozwoju
demograficznego,
-ocenia konsekwencje eksplozji demograficznej,
-formułuje zależność między strukturą wieku a poziomem rozwoju społecznogospodarczego świata,
-wyjaśnia dysproporcje w długości trwania życia kobiety i mężczyzny w wybranych
państwach i regionach świata,
-analizuje przyczyny i skutki bezrobocia w państwach o różnym poziomie rozwoju
gospodarczego,
-analizuje wpływ poszczególnych przyrodniczych i pozaprzyrodniczych czynników na
rozmieszczenie ludności,
-analizuje dysproporcje w rozmieszczeniu ludności w skali świata i poszczególnych
kontynentów,
-ocenia na wybranych przykładach skutki migracji dla krajów emigracyjnych i
imigracyjnych,
-analizuje zależność między poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego a ruchami
migracyjnymi ludności,
-charakteryzuje czynniki wpływające na zróżnicowanie fizjonomii miast na świecie,
-porównuje uwarunkowania historyczne, kulturowe i cywilizacyjne rozwoju miast na
różnych kontynentach,
-omawia kierunki i przyczyny zmian w rozwoju wielkich aglomeracji miejskich,
-charakteryzuje główne zagrożenia dla środowiska przyrodniczego wynikające z
rozwoju miast,
-przedstawia dynamikę zmian liczby ludności na świecie,
-opisuje poziom aktywności zawodowej w wybranych grupach państw, uwzględniając
wiek, pleć, poziom rozwoju gospodarczego, itp.
-wyróżnia używane na świecie rodzaje alfabetów i przyporządkowuje im grupy
państw, w których są używane,
-ocenia na wybranych przykładach rolę religii w życiu społeczeństwa i państwa,
-wskazuje na mapie regiony świata, gdzie szybko maleje wskaźnik fizjologicznej
gęstości zaludnienia i określa konsekwencje tego zjawiska,
-porównuje uwarunkowania historyczne, kulturowe i cywilizacyjne rozwoju miast na
różnych kontynentach,
-porównuje uwarunkowania historyczne, kulturowe i cywilizacyjne rozwoju miast na
różnych kontynentach,
-opisuje i porównuje typy fizjonomiczne miast europejskich, amerykańskich,
afrykańskich i wschodnioazjatyckich,
-wyjaśnia zjawisko urbanizacji pozornej i wskazuje na mapie regiony świata, w
których ono występuje,
-wyróżnia używane na świecie rodzaje alfabetów i przyporządkowuje im grupy
państw, w których są one stosowane,
-ocenia na wybranych przykładach rolę religii w życiu społeczeństwa i państwa,
-wskazuje na mapie regiony świata , gdzie szybko maleje wskaźnik fizjologicznej
gęstości zaludnienia i określa konsekwencje tego zjawiska,
-opisuje i porównuje typy fizjonomiczne miast europejskich, amerykańskich,
afrykańskich i wschodnioazjatyckich,
Dział: Rolnictwo
-analizuje udział rolnictwa w tworzeniu PKB w wybranych krajach,
-ocenia na podstawie analizy map tematycznych i czynników społecznoekonomicznych warunki rozwoju rolnictwa wybranych obszarów na świecie,
-analizuje i wyjaśnia prawidłowości w rozmieszczeniu rolnictwa intensywnego i
ekstensywnego na świecie.
-wyjaśnia przyczyny znacznego spadku wielkości połowu ryb u zachodnich wybrzeży
Ameryki Południowej.
-charakteryzuje założenia i skutki „zielonej rewolucji”,
ocenia skuteczność sposobów ograniczenia głodu na świecie,
-charakteryzuje na podstawie wybranych regionów świata warunki przyrodnicze
wpływające na rozwój rolnictwa,
-omawia przyczyny pustynnienia Sahelu,
-ocenia perspektywy rozwoju wybranych regionów rolniczych,
-porównuje zakres i sposób wykorzystania lasów: równikowego i borealnego,
-porównuje gospodarkę leśną w krajach rozwijających się i krajach wysoko
rozwiniętych,`
-ocenia udział wydatków budżecie w kontekście dostępności do służby zdrowia w
wybranych krajach,
-analizuje przyczyny wysokiego odsetka zachorowań na AIDS w Afryce,
Dział: Energetyka i przemysł
-określa sposoby zmniejszania deficytu energii.
-ocenia konieczność zmian w światowej strukturze wykorzystania surowców
energetycznych,
-analizuje procentowy udział różnych typów elektrowni w bilansie energetycznym
świata.
-porównuje czynniki lokalizacji i ich zmieniającą się rolę w rozmieszczeniu zakładów
przemysłowych.
-ocenia znaczenie wielkich międzynarodowych koncernów w rozwoju przemysłu na
świecie,
-analizuje przyczyny zróżnicowania regionów pod względem wydobycia, importu i
eksportu surowców energetycznych,
-charakteryzuje czynniki, które decydują o rosnącym wydobyciu i spożyciu gazu
ziemnego na świecie,
-charakteryzuje proporcje wdrażania nowoczesnych systemów energetycznych
(systemy hybrydowe),
-opisuje rozwój wybranej gałęzi przemysłowej na podstawie analizy tabel
statystycznych, schematów i map tematycznych,
-analizuje lokalizację przemysłu zaawansowanej technologii w krajach wysoko
rozwiniętych,
-proponuje lokalizację nowych technologii oraz uzasadnia swój wybór,
-przedstawia współczesne tendencje zmian w koncentracji przemysłu na świecie,
Dział: Usługi
-uzasadnia rolę zatrudnienia w usługach jako miernika rozwoju gospodarczego kraju,
-wskazuje na mapie regiony na świecie o wysokim i niskim udziale usług w
gospodarce i wyjaśnia występujące między nimi dysproporcje.
-wyróżnia i ocenia przyczyny występowania ujemnego salda obrotów turystycznych
w części najbardziej zamożnych krajów świata.
-na wybranych przykładach określa pozytywne i negatywne skutki rozwoju turystyki w
krajach słabo rozwiniętych,
Ocenia wzrost roli łączności we współczesnych powiązaniach komunikacyjnych,
-ocenia znaczenie dodatniego i ujemnego bilansu handlowego dla rozwoju
gospodarczego kraju,
-określa
przyczyny
szybkiego
rozwoju
transferu
kapitału
w obrocie
międzynarodowym,
Dział: Geografia polityczna
-określa skutki procesu globalizacji dla wybranych regionów świata.
-charakteryzuje wskaźniki rozwoju społeczno-gospodarczego ukazujące
dysproporcje pomiędzy krajami wysoko i słabo rozwiniętymi,
-porównuje kraje wysoko i słabo rozwinięte.
-wymienia przyczyny i opisuje proces rozpadu bądź jednoczenia się państw w
Europie po 1989 roku,
-analizuje przyczyny rozpadu Związku Radzieckiego.
-analizuje korzyści i zagrożenia wynikające z integracji gospodarczej na świecie,
-wymienia przykłady ważniejszych osiągnięć i porażek ONZ. analizuje korzyści i
zagrożenia wynikające z integracji gospodarczej na świecie,
-wymienia przykłady ważniejszych osiągnięć i porażek ONZ.
-wyróżnia i opisuje najważniejsze wydarzenia w procesie integracji krajów
europejskich,
porównuje korzyści, jakie czerpią z integracji państwa tzw. „starej” i „nowej” Unii.
-analizuje powody częstych konfliktów, w tym wojen domowych w Afryce,
-omawia przyczyny interwencji międzynarodowej w Afganistanie i Iraku, ocenia ich
skuteczność,
-omawia przyczyny kryzysu ONZ.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
-spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą,
-pokazuje na mapie świata położenie wszystkich państw oraz ich stolice,
-wykazuje się znajomością danych statystycznych,
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
-nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą.