Collegium Columbinum Kraków 2012
Transkrypt
Collegium Columbinum Kraków 2012
BIBLIOTEKA TRADYCJI nr CVII '••'-• V--1 : •i.: -. , r •.-.V 1 1 Collegium Columbinum Kraków 2012 :^- Spis treści Słowo wstępne 17 Część I 29 Peryferia i konteksty 31 Stan badań Znikomość źródeł Charakter dawnych źródeł Literatura a tekstowygaydar Homoseksualna polityka historyczna Potencjalne ryzyko nadinterpretacji Samoświadomość, tożsamość i metodologia Odmieńcy? Język Historia polskiej homoseksuainości ? Aneks 31 36 72 78 92 105 118 138 150 160 169 Część I I 173 Tekstowe reprezentacje homoseksuainości staropolskiej Uwagi Reprezentacje pozytywne Reprezentacje neutralne Reprezentacje negatywne 175 175 176 182 187 HOMOSEKSUALNOŚĆ STAROPOLSKA Część III. Antologia 239 Wstęp 241 Teksty źródłowe 243 I. Staropolskie przekłady Biblii 243 Wulgata 244 Polskie przekłady pełne 247 Biblia Królowej Zofii (Szaroszpatacka) 247 Biblia Leopolity i Nowy Testament Scharffenberga 248 Biblia Brzeska 252 Biblia Nieświeska 255 Biblia Jakuba Wujka 258 Biblia Gdańska i Nowy Testament Gdański 264 Przekłady Nowego Testamentu 268 Nowy Testament Stanisława Murzynowskiego 268 Nowy Testament Szymona Budnego 270 Nowy Testament Marcina Czechowica 271 Nowy Testament Walentego Smalcjusza 273 II. Akta sądowe i piśmiennictwo o charakterze prawnym 274 Groicki Bartłomiej, Postępek sądów około karania na gardle 274 Marcin Gołek i Wojciech ze Sromotki 275 Michał Kucharczyk 277 Agnieszka Kuśnierczanka 277 Elżbieta Petroselinówna 278 Lorentz-Gottlieb Schiitz 278 Wojciech Skwarski z Poznania 280 Mikołaj Turkowiecki 282 III. Piśmiennictwo staropolskie 283 A. Jednoznaczne wzmianki, wyraźne aluzje, ewidentne przypadki cenzury 283 Czechowicz Jakub, Praktyka kryminalna, to jest wzór rozumnego i porządnego spraw kryminalnych sądzenia 283 Długosz Jan, Polonorum adolescentum in Warnensi pugna a Turcis captorum egregium et rarumfacinus 286 Exorbitantie ad correctum Seymu Anni 1672 288 Gdacjusz Adam, Dyszkurs o grzechach szóstego przykazania Bożego 289 Gdacjusz Adam, Kontynuacyja albo Kończenie Dyszkursu o grzechach szóstego przykazania Bożego 292 Spis treści Gilowski Paweł, Wykład katechizmu Kościoła krześcijańskiego 292 Gonzalez de Santalla Tirso, Rekoprowadzenie do nawrócenia Mahometanów 2.9A Górnicki Łukasz, Dworzanin polski 295 Jonston Johannes, Polymathiaephilologicae, Seu Totius rerum Universitatis ad suos ordines revocatae Adumbratio 301 Kausch Johann Joseph, Nachrichten uber Polen 304 Kitowicz Jędrzej, Opis obyczajów zapanowania Augusta III 305 Kitowicz Jędrzej, Pamiętniki, czyli Historia polska 306 Knapiusz Grzegorz, Thesauri Polonolatinograeci Tomus I (Sodomczyk, Sodomia) 308 Knapiusz Grzegorz, Thesauri Polonolatinograeci Gregorii Cnapii e Societate Iesu tomus tertius continens Adagia Polonica 313 Kochanowski Jan, Broda {Fragmenta XXXII) 316 Kochanowski Jan, Elegia I, VII 317 Kochanowski Jan, O Pelopie {Fraszki II 92) 318 Komoniecki Andrzej, Chronografia albo Dziejopis żywiecki 320 Kromer Marcin, Polonia, sive de origine et rebus gestis PolonorumlibriXXX 321 Krzycki Andrzej (Corpus Cricianum), In eundem Zambocki (LiberIV,IX) 322 Krzycki Andrzej {Corpus Cricianum), In ąuendam puerarium {CarminaamatoriaXLV) 322 Krzycki Andrzej {Corpus Cricianum), In Zachariam, episcopum Gardiensem, legatum Leonis Papae X (LiberIV,XLIV) 323 Krzycki Andrzej {Corpus Cricianum), Piso in imaginem Lucretiae lasciuius depictam, apud Cricium inventam oraz Criciuspro Lucretia Pisoni {Carmina amatoria IV-V) 323 Krzycki Andrzej {Corpus Cricianum), Meretrix in ąuendam iuvenem cinaedum oraz In ąuendam 326 Laboureur (le) Jean, Relation du voyage de la Royne de Pologne 327 Lafontaine (de) Franz Leopold, Chiriurgisch-medicinische Abhandlungen 328 Lubieniecki Stanislaus, Compendium Yeritatis Primaevae 328 10 HOMOSEKSUALNOŚĆ STAROPOLSKA Matuszewicz Marcin, Diariusz życia mego 331 Modzelewski Michał, Wrażenia z podróży po Radomskiem 332 Niemcewicz Julian Ursyn, Pamiętniki czasów moich 333 Niemcewicz Julian Ursyn, Zbiór pamiętników historycznych o dawnej PoIszczę 324 Opaliński Krzysztof, Satyra 11. Na złe ćwiczenie i rozpasaną edukacyją młodzi 335 Pikulski Gaudenty, Panis ąuotidianus iuventutis sacrae 336 Potocki Wacław, Rozum na złe obrócony 337 Radziwiłł Albrycht Stanisław, Memoriałe rerum gestarum in Polonia 1632-1656 339 Respons Xa Bernicza dojimci Xa Biskupa Kujawskiego 340 Ricaut Paul, Monarchia turecka opisana przez Ricota sekretarza posła angielskiego 341 Sprawa wielkiego kniazia moskiewskiego 344 Stanisław ze Skarbimierza, Sermones sapientiales 344 Starowolski Szymon, Declamatio contra obtrectatores Poloniae 346 Szymonowie Szymon, Sielanka pierwsza. Dafnis 346 Trepka Walerian Nekanda, Liber generationis plebeanorum {Liber chamorum), hasło 539 349 Twardowski Samuel, Przeważna legacyja Krzysztofa Zbaraskiego od Zygmunta III do Sułtana Mustafy 350 Uskarżanie się wydanej za mąż damy a w swoim żądaniu omyłonym 351 Wargocki Andrzej, Apołogiaprzeciwko Luteranom 352 Wielkie zwierciadło przykładów 354 [ Wróć żonę, oddaj berło, a sam pod Wiśniowcem...] 355 Zdanie o kandydatach 356 Zimorowic Józef Bartłomiej, Sielanka dwanasta. Zezuli syn 357 Zygrowiuszjan, Papopompe 360 B. Materiały niejasne i dyskusyjne 365 Czechowic Marcin, Epistomium na Wędzidło 365 Długosz Jan, Posnania in adventu Casimiri tota conflagrat, et diripitur a propriis 366 Długosz Jan, Wladislaus Rexputabatur ipse eladi apud Warnam praebuisse occasionem,facinore pessimo iram Divinam in seprovocans 367 Spis treści 11 Frowinus z Krakowa, Antigameratus 370 Kochanowski Jan, Ad Yenerem. Ode IX 373 Krzycki Andrzej {Corpus Cricianum), AdDantiscum de amore suo {Carmina amatoria XXX) 378 List szlachcica mazowieckiego z 1697 roku (odpis) 379 Najstarsze statuty synodalne krakowskie biskupa Nankera z 2 października 1320 r. 380 Oloch (Mistrz), De curiae miseria 381 Trepka Walerian Nekanda, Liber generationis plebeanorum {„Liber chamorum"), hasło 4 383 Trepka Walerian Nekanda, Liber generationis plebeanorum {„Liber chamorum"), hasło 1947 384 Wincenty (Mistrz) zw. Kadłubek, Magistri Vincentii dicti Kadłubek Chronica Polonorum 385 C. Nieporozumienia i nadinterpretacje 387 Długosz Jan, Boleslao victoria elato et in libidinesprolapso... 387 Kochanowski Jan, Gadka {Fraszki III 78) 389 Krowicki Marcin, Obrona nauki prawdziwej i wiary sta rodawn ej krześcijańskiej 390 Krzycki Andrzej, Ksiądz do biskupa {Carmina amatoria XXVI), przeł. A. Czyż 391 Orzelski Swiętosław, Interregni Poloniae libros 1572-1576 392 Opracowania - omówienia i cytaty 394 Besala Jerzy, Tajemnicze dzieje Polski 394 Biedroń Robert, Historia homoseksuainości w Polsce 395 Bockenheim Krystyna, Dworek, kontusz, karabela 395 Boczkowski Krzysztof, Homoseksualizm 397 Bogucka Maria, Obyczaje staropolskie w XVI-XVII wieku 399 Borkowska Urszula, Treści ideowe w dziełach Jana Długosza 400 Briickner Aleksander, Nowe przyczynki do dzieł Jana Kochano wskiego 401 Bystroń Jan Stanisław, Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. WiekXVI-XVIII 402 Chemperek Dariusz, Miłość i erotyzm w cyklach sielankowych pierwszej polowy XVII wieku 403 Czamańska Ilona, Wiśniowieccy. Monografia rodu 403 Czarnowus Anna, Fayre Fannand Fax Unbefoldes His Schulderes 404 12 HOMOSEKSUALNOŚĆ STAROPOLSKA Czyż Antoni, Ciemna brama. Krzyckiego poezja pornograficzna 406 Derdziuk Andrzej, Grzech w XVIII wieku. Nurty polskiej teologii moralnej 407 Eder Maciej, O słownikach osobliwych, czyli przyczynek do sarmackiej leksykografii 408 Eder Maciej, Wojtkowska-Maksymik Marta, Platońskie i neoplatońskie konteksty humanitas w literaturze polskiej XVI-XVII1wieku 409 Farlough Stephen, Inna miłość. Opowieści o znanych i nieznanych homoseksualistach 410 Fijałkowski Paweł, Homoseksualizm. Wykroczenie transgresja - akceptacja 411 Frejlich Kamil, Grzechy seksualne w świetle kwestii i dyskursów Adama Gdacjusza 414 Gallewicz Anna, Dworzanin polski ijego włoski pierwowzór. Studium adaptacji 415 Giedroyć Franciszek, Rys historyczny Szpitala św. Łazarza w Warszawie 416 Grzybowski Stanisław, Henryk Walezy 417 Jasienica Paweł, Rzeczpospolita Obojga Narodów 419 Jurek Tomasz, Fryzura narodowa średniowiecznych Polaków 420 Kaczor Dariusz, Przestępczość kryminalna i wymiar sprawiedliwości w Gdańsku w XVI-XVIII wieku 420 Kaleta Roman, Oświeceni i sentymentalni. Studia nad literaturą i życiem w Polsce w okresie trzech rozbiorów 421 Kaleta Roman, Sensacje z dawnych lat ATb Kamler Marcin, Złoczyńcy. Przestępczość w Koronie w drugiej połowie XVI i w pierwszej połowie XVII wieku (w świetle ksiąg sądowych miejskich) 425 Kot Stanisław, Świadomość narodowa w Polsce wieku XV-XVII 426 Kracik Jan, Rożek Michał, Hultaje, złoczyńcy, wszetecznice w dawnym Krakowie. O marginesie społecznym XVI-XVIII w. 427 Krawiec Adam, Seksualność w średniowiecznej Polsce AX7 Kuchowicz Zbigniew, Człowiek polskiego baroku 430 Spis treści Kuchowicz Zbigniew, Miłość staropolska. Wzory uczuciowość - obyczaje erotyczne XVI-XVIII wieku Kuchowicz Zbigniew, Obyczaje staropolskie XVII-XVIII wieku Lisak Agnieszka, Miłość staropolska. Obyczaje, intrygi, skandale Łukaszewicz Józef, Dzieje Kościołów wyznania hełweckiego w dawnej Małej Polsce Nastulczyk Tomasz, Oczko Piotr, Homoseksualność a grzech sodomski. Z leksykalnych problemów badań nad homoseksualnością staropolską Nastulczyk Tomasz, Oczko Piotr,... iż ten zły zwyczaj do nas nie przyszedł... Reprezentacje homoseksuainości w piśmiennictwie staropolskim Niektóre instytucje polskiego prawa XVI stulecia. Według Bartosza [!] Groickiego Oczko Piotr, Dlaczego nie chcę pisać o staropolskich samcołożnikach? Przyczynek do „archeologii"gay studies w Polsce Olejnik Karol, -Władysław III Warneńczyk (1424-1444) Orkisz Józef, Historya chorób wenerycznych w Polsce z czasów króla Stanisława Pankowski Marian, Polska poezja nieokrzesana (próba określenia zjawiska) Partyka Joanna, „Niewstyd, sprośność i rozpusta", czyli krytyka „wszeteczeństwa" w tekstach staropolskich moralistów Pelc Janusz, Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej Pelc Janusz, Wstęp [w:] Szymonowie Szymon, Sielanki ipozostałe wiersze polskie Pilaszek Małgorzata, Procesy o czary w Polsce w wiekach XVXVIII Piwarski Kazimierz, KrólewiczJakób [!] Sobieski w Oławie Przyboś Adam, Konfederacja gołąbska Przyboś Adam, Michał Kory but Wiśniowiecki 1640-1673 Putek Józef, Mroki średniowiecza. Obyczaje. Przesądy. ' Fanatyzm. Okrucieństwa i ucisk społeczny w Polsce 13 435 437 439 443 444 444 445 445 445 446 447 447 448 450 451 451 453 454 454 14 HOMOSEKSUALNOŚĆ STAROPOLSKA Rozbiór krytyczny „Annalium Poloniae"Jana Długosza z lat 1385-1444 455 Rudzki Edward, Polskie królowe. Żony Piastów i Jagiellonów 456 Segel Harold B., Renaissance Culture in Poland. The Rise ofHumanism, 1470-1543 456 Skrzypietz Aleksandra, Królewscy synowie —Jakub, Aleksander i Konstanty Sobiescy 458 Skwierczyński Krzysztof, Mury Sodomy. Piotra Damianiego „Księga Gomory" i walka z sodomią wśród kleru 459 Stanley John D., Constructing a Narrative: The History of Homosexuality in Poland 460 Stomma Ludwik, Życie seksualne królów Polski i inne smakowitości 462 Tazbir Janusz, Dewiacje obyczajowe 463 Tazbir Janusz, Henryk Walezy 469 Tokarska-Bakir Joanna, Legendy o krwi. Antropologia przesądu 470 Urbański Piotr, „Zakazana przyjaźń" w poezji nowołacińskiej 471 Wachholz Leon, Obojnakprzed sądem w Kazimierzu R.P. 1561. Przyczynek do dziejów obojnactwa 473 Wajsblum Marek, Ex regestro arianismi. Szkice z dziejów upadku protestantyzmu w Małopołsce 477 Warylewski Jarosław, Tortury ' 480 Wiesiołowski Jacek, Ubiór i moda 481 Wiślicz Tomasz, Z zagadnień obyczajowości seksualnej chłopów w Polsce XVI-XVII1wieku. Przyzwolenie i penalizacja 481 Wojtowicz Witold, Szkice o poezji obscenicznej i satyrycznej Andrzeja Krzyckiego • 482 Wyrobisz Andrzej, Ludzie polskiego baroku 485 Wyrobisz Andrzej, Tolerancja, nietolerancja i przesądy w Europie średniowiecznej i nowożytnej. Badania nad historią homoseksualizmu, stosunkiem społeczeństwa do homoseksualistów i udziałem homoseksualistów w kulturze 489 Zaremska Hanna, Grzech i występek: normy i praktyka moralności społecznej 490 Spis treści Posłowie English Summary Spis ilustracji Bibliografia Skorowidz nazwisk Spis publikacji Collegium Columbinum 15 493 495 499 503 529 LXXXII