deklaracja programowa viii krajowego zjazdu delegatów fzzp pkp
Transkrypt
deklaracja programowa viii krajowego zjazdu delegatów fzzp pkp
DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FEDERACJI ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH PRACOWNIKÓW PKP MUSZYNA ZŁOCKIE, 18-20 KWIETNIA 2012 R. Motto: Program jest jak busola wskazująca drogę, by nie zgubić celu. Cele, których realizacja jest dziś niemożliwa, nie są błędne – nigdy byśmy niczego nie dokonali, gdybyśmy myśleli, że tylko to jest możliwe, co już obecnie istnieje. Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP, jako powszechna, niezależna i samorządna organizacja związkowa jest reprezentantem, rzecznikiem i obrońcą zawodowych, socjalnych i ekonomicznych interesów pracowników spółek Grupy PKP, Przewozów Regionalnych i innych spółek kolejowych powstałych w wyniku przekształceń własnościowych byłego Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Koleje Państwowe”, pracowników zakładów zaplecza technicznego i usługowego oraz budownictwa kolejowego. Federacja ZZP PKP stoi na gruncie wspólnoty podstawowych celów i zadań ruchu związkowego w Polsce i uznaje potrzebę jego programowej i organizacyjnej jedności. Będzie inicjowała i rozwijała wszechstronną współpracę z innymi związkami zawodowymi w sprawach dotyczących ogółu pracujących, emerytów i rencistów oraz członków ich rodzin. Federacja ZZP PKP w swojej działalności będzie kontynuować chlubne tradycje polskiego kolejarskiego ruchu związkowego sięgające 1918 roku i powstania Związku Zawodowego Pracowników Kolejowych Rzeczypospolitej Polskiej (ZZK). Federacja ZZP PKP będzie konsekwentnie prowadziła działalność w kierunku: • pełnego egzekwowania ustawowo zagwarantowanych uprawnień w zakresie prezentowania opinii i stanowisk, obrony szeroko pojętych praw oraz interesów pracowników; • skutecznego rozwijania i przestrzegania demokracji wewnątrzorganizacyjnej jako podstawowej zasady działania; • umacniania jedności działania pracowników spółek Grupy PKP, Przewozów Regionalnych i innych spółek kolejowych powstałych w wyniku przekształceń własnościowych byłego Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Koleje Państwowe”, pracowników zakładów zaplecza technicznego i usługowego, budownictwa kolejowego oraz na rzecz pogłębiania społecznego charakteru działania. Ocena sytuacji społecznej i jej wpływ na stan kolejnictwa Od 2008 roku – czasu VII Krajowego Zjazdu Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP – świat jest pogrążony w kryzysie gospodarczym, który ma wpływ na całe społeczeństwo, a szczególnie na ogół pracujących. Kryzys gospodarczy oznacza głównie wzrost rozwarstwienia społecznego, rosnące zadłużenie prywatne i publiczne oraz coraz gorszą sytuację finansową budżetów państw; jednocześnie z drugiej strony oznacza bajońskie zyski multimilionerów związanych głównie z sektorem bankowym. Rządzący pogrążonymi w kryzysie państwami, celem szukania oszczędności i poprawy sytuacji budżetowej, dokonują ograniczania dostępności i funkcji dotychczas gwarantowanych przez państwo usług publicznych i demontażu funkcji państwa w dziedzinie szeroko pojętej polityki społecznej. Skutkuje to masową prywatyzacją spółek i przedsiębiorstw państwowych, prywatyzacją służby zdrowia, usług transportowych, szkolnictwa czy próbami podwyższenia wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę. Skutki 1 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP kryzysu i skutki działań ekip rządzących to jednocześnie drenaż majątku narodowego, zamrożone wynagrodzenia w wielu firmach państwowych i prywatnych, a także pogorszone warunki pracy i zagrożenie bezrobociem. Powyższe problemy mają swój wpływ na funkcjonowanie kolei. W wyniku pogarszającego się stanu infrastruktury kolejowej (permanentnie niedofinansowywanej od ponad 20 lat), coraz gorszego stanu taboru kolejowego i coraz gorszych warunków pracy (plaga cywilnoprawnych umów „śmieciowych”) w ostatnim półroczu średnio raz w miesiącu docierają do opinii publicznej informacje o kolejnych wypadkach czy katastrofach kolejowych, a pogarszające się możliwości transportowe skutecznie zniechęcają do kolei całe rzesze podróżnych. Przy okazji na kolei i czynionych na niej „restrukturyzacjach” żerują różnej maści firmy konsultingowe, „namaszczeni” doradcy i nadawana z klucza partyjno-towarzyskiego, często niekompetentna, tzw. „kadra menedżerska”. Federacja ZZP PKP wciąż postrzega kolej jako służbę publiczną, jako środek konieczny dla sprawnego funkcjonowania systemu transportowego państwa, zapewniającego nie tylko realizację funkcji gospodarczych, ale i szeroko pojętą mobilność społeczną. Stąd, pomimo trendów i recept serwowanych kolei przez ostatnie 20 lat, dostrzegamy potrzebę centralnego podejścia i budżetowego wysiłku Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego do zagadnień kolejnictwa, pojmowanego jako jeden organizm. Zagadnienia ogólnokolejowe Kolej to najbardziej ekologiczny, dostępny i bezpieczny środek transportu. Aby mogła poprawnie wypełniać swoje funkcje – z uwagi na swoją specyfikę i charakter – musi pozostać w formie jednolitej (scentralizowanej) i być należycie utrzymywana ze środków centralnych budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP domagają się od instytucji państwowych i samorządowych oraz upoważniają swoje organa statutowe do działania na rzecz: • Opracowania, przeprowadzenia konsultacji i wdrożenia spójnej polityki transportowej państwa, która określi plan rozwoju i wzmocnienia systemu kolejowego w Polsce; • Wprowadzenia w budżecie państwa i programach finansowanych ze środków UE zasady przeznaczania na infrastrukturę kolejową 40% wszystkich środków finansowych przeznaczonych na infrastrukturę lądową (z obecnego współczynnika drogi:kolej 85:15, poprzez współczynnik 45:55, który umożliwi nadgonienie zacofania cywilizacyjnego w tej dziedzinie, docelowo do unijnej rekomendacji wydatkowej 60:40); • Odbudowy kolejowego szkolnictwa techniczno-specjalistycznego jako warunku koniecznego do przełamania kryzysu pokoleniowego na kolei i likwidacji istniejącej luki pokoleniowej; • Przeciwdziałania wydzielaniu kolejnych podmiotów gospodarczych z istniejących spółek kolejowych; • Zwiększenia i wzmocnienia obecnie istniejących instytucji współudziału przedstawicieli pracowników w zarządzaniu spółkami; • Zwiększenia zatrudnienia na stanowiskach związanych bezpośrednio z bezpieczeństwem prowadzenia ruchu kolejowego i na stanowiskach robotniczych celem wzmocnienia potencjału eksploatacyjnego, naprawczego i utrzymaniowego; 2 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP • Inspirowania działań zmierzających do zwiększenia poziomu bezpieczeństwa ruchu kolejowego poprzez kontrolę licencji i zasad bezpieczeństwa u wszystkich przewoźników, zakaz najmowania pracowników na umowy cywilnoprawne oraz aktualizację i ujednolicenie przepisów i instrukcji obowiązujących w spółkach sektora i transportu kolejowego. Zagadnienia pracownicze Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP, jak każdy związek zawodowy, w dziedzinie praw i interesów pracowniczych stawia na pierwszym miejscu swojej działalności obronę miejsc pracy i dążenie do wprowadzenia systemowego wzrostu wynagrodzeń pracowniczych i poprawy warunków pracy. Uważamy za szczególnie bulwersujące braki zatrudnieniowe w zespołach specjalistycznych i technicznych powstałe w spółkach kolejowych w wyniku przeprowadzania nieprzemyślanych tzw. „Programów Dobrowolnych Odejść”, prowadzenie przez osoby odpowiedzialne za kolej polityki kadrowej wedle zasług polityczno-towarzyskich a nie kompetencji zawodowych, jak również wzrost plagi cywilnoprawnych umów „śmieciowych” zastępujących coraz częściej normalny stosunek pracy. Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP domagają się i zobowiązują swoje organa statutowe do działania na rzecz: • Wdrażania systemowej podwyżki wynagrodzeń (rokroczna automatyczna indeksacja wzrostu wynagrodzeń o (przynajmniej) wskaźnik inflacji za ubiegły rok) oraz zwiększania wynagrodzeń pracowników kolei. Od lat obserwowane jest relatywnie niskie wynagrodzenie pracowników kolei w porównaniu z innymi grupami zawodowymi. Bez systematycznych podwyżek wynagrodzeń sektor kolejowy nie będzie w stanie pozyskiwać nowych pracowników, czym pogłębi się już dotkliwe patologie w zatrudnieniu (głównie luka pokoleniowa); • Urealnienia wynagrodzeń pracowników spółek, zwłaszcza tych z najniższym uposażeniem i zaszeregowaniem celem likwidacji kominów płacowych pomiędzy pracownikami na tych samych stanowiskach pracy i pomiędzy całymi grupami zawodowymi; • Podpisania ze związkami zawodowymi średniookresowych paktów gwarancji zatrudnienia, gwarantujących stabilność zatrudnienia i klarowne ścieżki awansu zawodowego dla pracowników; • Zachowania miejsc pracy na kolei poprzez stosowanie mechanizmów przesunięć wewnętrznych, rekrutacji wewnętrznej, systemu przekwalifikowania zawodowego; w wypadku istnienia spółek o podobnym charakterze zapewniania przejścia pracowników z jednej spółki do innej (przykład przejść między Przewozami Regionalnymi a spółkami wojewódzkimi, np. Koleje Mazowieckie); • Wznowienia rozmów nad Ponadzakładowym Układem Zbiorowym Pracy i zachowaniem uprawnień do ulgowych świadczeń przejazdowych dla pracowników kolejowych, emerytów i rencistów kolejowych oraz członków ich rodzin; • Zaprzestania praktyk stosowania w stosunkach pracy cywilnoprawnych „umów śmieciowych” i samozatrudnienia, zwłaszcza na stanowiskach związanych bezpośrednio z bezpieczeństwem prowadzenia ruchu kolejowego; • Wzrostu stopnia partycypacji pracowników kolei w zarządzaniu swoimi 3 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP • • • • • • przedsiębiorstwami oraz zachowania przedstawicieli pracowników w radach nadzorczych spółek; Respektowania zapisów ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” o przekazywaniu na Fundusz Własności Pracowniczej PKP środków finansowych i zwiększenia kontroli strony społecznej nad środkami gromadzonymi na Funduszu Własności Pracowniczej PKP; Urealnienia kwot ekwiwalentu za deputat węglowy i rokroczną waloryzację inflacyjną jego wysokości; Realizacji w pierwszej kolejności przez pracowników kolejowych praw wykupu mieszkań kolejowych z zasobu PKP S.A.; Terminowego przekazywania środków na Zakładowe Fundusze Świadczeń Socjalnych; Wdrożenia dla pracowników systemu szkoleń zawodowych związanych z postępem technicznym i technologicznym; Poprawy warunków pracy i BHP z uwzględnieniem zasad ergonometrii. Zagadnienia przewozów pasażerskich Wdrożony w 2008 roku proces usamorządowienia kolejowych przewozów regionalnych – jak pokazuje obecna sytuacja spółki samorządowej Przewozy Regionalne Sp. z o.o. – okazał się błędem. Katastrofalny stan finansów spółki powodowany niedofinansowaniem jej działalności przez właścicieli, jak również niezapewnienie pełnego aportu majątku do spółki, które spowodowało, że „PR-y” zmuszone są wynajmować tabor i lokomotywy z innych spółek, skutkuje, że jej los jest coraz bardziej niepewny. Wydzielanie z niej kolejnych wojewódzkich podmiotów transportowych (Koleje Śląskie, Koleje Wielkopolskie, Koleje Dolnośląskie itd.), których funkcjonowanie można obliczyć na okres gwarancji udzielony na zakupiony przez nie tabor, wydaje się sposobem państwa na prywatyzację sektora kolejowych przewozów pasażerskich. Tworzenie kolejowych spółek samorządowych nosi znamiona działania na szkodę spółki Przewozy Regionalne, której współwłaścicielem są same samorządy, i w rezultacie prowadzi do marnotrawstwa publicznych pieniędzy. Rozdrobniona kolej to słabe podmioty, które w sytuacji wymaganego otwarcia rynku polegną w konkurencji, a państwo straci kontrolę nad własnym rynkiem transportowym. Prywatna kolej pasażerska to nastawienie na zysk ekonomiczny, co skutkuje rezygnacją z obsługi mniej opłacalnych tras (a obsługą tylko wysoko rentownych), i w konsekwencji prowadzi do marginalizacji społecznej ludności. Obecny stan przewozów pasażerskich w Polsce cechuje permanentne niedoinwestowanie w tabor (którego przeciętny wiek jest kilkudziesięcioletni), podobnie jak w stan infrastruktury i urządzeń sterowania ruchem kolejowym. Rozdrobnienie kolei pasażerskiej powoduje też dysharmonię taryf i rozkładów jazdy, ucieczki pociągów czy braki skomunikowań. Upadający stan infrastruktury i liczne zamknięcia odcinkowe skutkują dziś dłuższym czasem przejazdu niż jeszcze przed 50 laty. Trzeba odnotować jednocześnie spadającą z roku na rok ilość pasażerów korzystającą z kolei, oraz coraz wyższe ceny biletów, których pokrycie staje się coraz bardziej nieosiągalne dla ludności. Kolej pasażerska w stanie, do jakiego dziś została doprowadzona, traci coraz bardziej naturalne szanse na zwycięstwo konkurencji z transportem samochodowym – zarówno jeśli chodzi o czas przejazdu, komfort i jego koszt. Mając na uwadze poprawę stanu i atrakcyjności transportu pasażerskiego w Polsce 4 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP domagają się i zobowiązują swoje organa statutowe do działania na rzecz: • Zabezpieczania przez państwo w budżecie pieniędzy na przewozy pasażerskie i zawierania przez państwo wieloletnich umów na świadczenie usług przewozowych dla ludności (w świetle obowiązującego prawa unijnego możliwe są kontrakty 10-letnie). Na ich podstawie spółka przewozowa może się rozwijać poprzez zakupy sprzętowe, prowadzenie perspektywicznej polityki zatrudnienia i poprawę warunków pracy; • Bezwzględnego wdrożenia działań w kierunku zakupu nowego taboru kolejowego i modernizacji obecnego na stanie (od podstaw, takich jak nowoczesne toalety i prąd w wagonach, po zapewnienie bezpieczeństwa i konkurencyjnej handlowej prędkości przejazdowej). Środki na ten cel winny być przeznaczone z budżetu państwa i środków Unii Europejskiej, wykorzystując zasadę wielkości skali; • Centralizacji zamówień w przewozach pasażerskich i wykorzystywania korzyści skali (rabaty na zamówienia taboru, cenę dostępu do linii, energii trakcyjnej, zleceń napraw rewizyjnych taboru; lepsze wykorzystanie potencjału ludzkiego w spółkach; likwidacja dysharmonii taryf cenowych między regionami, elastyczny sposób wykorzystywania będącego na stanie taboru kolejowego, wykluczający problem „niedostatku” składów pociągowych na szlakach). Pozostawienie status quo w tej dziedzinie powoduje tylko systematyczny wzrost kosztów i zamiast deklarowanego dążenia do redukcji kosztów – powoduje ich zwiększanie; • Rozwoju regionalnych połączeń kolejowych jako umożliwienia dojazdu do szkoły, pracy, ośrodków kultury, lekarza dla szerokich rzesz ludności; • Natychmiastowego wstrzymania działań zmierzających do prywatyzacji spółek kolejowych i innych zmian własnościowych idących w kierunku pozbycia się przez państwo „problemu” kolei; • Bezwzględnego przeprowadzenia zmian w funkcjonowaniu spółki Przewozy Regionalne Sp. z o.o. W związku z powoływaniem własnych kolei wojewódzkich przez kolejne samorządy (czego nie można zabronić), co skutkuje niejasną sytuacją finansowania i funkcjonowania spółki oraz niechybnym jej upadkiem, Przewozy Regionalne powinny zostać upaństwowione i połączone ze spółką PKP Intercity, współtworząc PKP „Przewozy Pasażerskie”; • Włączenia spółki WARS S.A. do zasobów PKP Intercity, a docelowo do spółki PKP „Przewozy Pasażerskie”; • Przyjęcia zasady zmian w rozkładzie jazdy optymalnie raz do roku, umożliwiając tym samym pasażerom dogodne uwzględnienie zmian w swoich planach oraz dając im poczucie stabilności; • Uruchomienia mechanizmu obsady autobusami szynowymi tras o niewielkich potokach podróżnych; • Wprowadzenia wspólnego biletu na kolejowe przejazdy pasażerskie po Polsce. Zagadnienia infrastruktury kolejowej Jak przyznają nawet autorzy oficjalnych rządowych opracowań dotyczących kolejnictwa w Polsce (Por. „Program działań dla rozwoju transportu kolejowego do roku 2015”) stan polskiej infrastruktury kolejowej jest katastrofalny i z roku na rok jej zapaść pogłębia się. Od 5 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP 1989 roku zamknięto blisko 5 tysięcy km linii kolejowych (z 23 tyś. km do 18 tyś. km), zaś środki w dyspozycji obecnego właściciela i zarządcy infrastruktury – spółki PKP PLK S.A. umożliwiają utrzymanie w dobrym stanie tylko 6 tyś. km linii. Fatalny stan infrastruktury rzutuje na coraz częściej występujące wypadki i katastrofy kolejowe, jak również na coraz niższą prędkość handlową przewoźników, co powoduje, że kolej traci jakiekolwiek znamiona konkurencyjności względem transportu drogowego. Likwidowanie linii kolejowych i świadczonych na nich połączeń to jednocześnie skazywanie całych połaci kraju na status „Polski B”, „C” a nawet „D”, gdzie dostęp do większego ośrodka miejskiego, w którym koncentruje się życie, staje się nie lada wyzwaniem. Za taki stan rzeczy odpowiedzialność ponoszą wszystkie kolejne ekipy rządzące Polską po 1989 roku. Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP domagają się i zobowiązują swoje organa statutowe do działania na rzecz: • Powstrzymania degeneracji infrastruktury kolejowej poprzez przekazywanie na jej utrzymanie większej ilości środków finansowych (także poprzez wieloletnie kontrakty na utrzymanie); • Zaprzestania likwidacji linii kolejowych, rozpoczęcia prac rewitalizacji zamykanych linii w celu utrzymania ich stanu i długości, rozpoczęcia prac koncepcyjnych nad potokami podróżnych i budowy nowych linii kolejowych, które wspomogłyby proces zapobieżenia postępującej degradacji społecznej i kulturalnej regionów w Polsce (zwłaszcza na ścianie wschodniej i północno-wschodniej); • Przeniesienia własności składników infrastruktury kolejowej z poszczególnych spółek Grupy PKP (głównie PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. i PKP S.A.) na bezpośrednią własność Skarbu Państwa; • Przekształcenia spółki PKP PLK S.A. w urząd administracji państwowej jako urząd centralny do zarządzania drogami kolejowymi i realizacji budżetu państwa w tym zakresie, na wzór Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad; • Odstąpienia od prywatyzacji spółek infrastrukturalnych, dokonania ich centralizacji poprzez włączenie do PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., a ostatecznie uczynienia ich częścią „Generalnej Dyrekcji Dróg Kolejowych”. Spółkom infrastrukturalnym (telekomunikacja, energetyka, informatyka, ale także zakłady naprawcze taboru kolejowego poszczególnych spółek przewozowych, itd.) należy umożliwić świadczenie usług o charakterze komercyjnym dla szerokiej rzeszy ludności i klientów, jako źródła dochodu umożliwiającego realizację działalności podstawowej; • Wzmocnienia potencjału budowlanego i napraw infrastruktury, będący obecnie w dyspozycji PKP PLK S.A., następnie zaś w ramach „Generalnej Dyrekcji Dróg Kolejowych”; • Szeroko zakrojonych inwestycji w infrastrukturę kolejową, szczególnie w łączniki torydroga – budowę wiaduktów, tuneli, skrzyżowań bezkolizyjnych – oraz wdrożenia systemów informatycznych w sterowanie ruchem kolejowym celem maksymalizacji poziomu bezpieczeństwa; • Definitywnego odstąpienia od koncepcji budowy Kolei Dużych Prędkości, jako projektu na miarę antycznych wschodnich despotii, a nie cywilizowanego państwa. Na miano żartu zasługuje mówienie o KDP w kraju, w którym prędkość przejazdowa 160 km/h jest przedmiotem marzeń, w którym koleją jeździ się często wolniej niż nawet przed II wojną światową. Trzeba podkreślić, że koszty budowy i eksploatacji KPD są wysokie, zaś infrastruktura budowana pod KPD nie jest możliwa do wykorzystania w innych celach 6 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP • (pociągi konwencjonalne). Środki finansowe przeznaczone na budowę KPD powinny być przeznaczone na szeroko zakrojone prace naprawcze, rewitalizacyjne i odtworzeniowe istniejącej obecnie infrastruktury kolejowej oraz na prace budowlane kolei „tradycyjnych”. Dobre imię kolei wśród pasażerów odbudować można dobrym skomunikowaniem pociągów, punktualnością, czystym i nowoczesnym taborem, którego przeciętna prędkość przejazdowa jest wyższa niż przejazdu samochodem. Tym samym główną potrzebą jest uporanie się z „małymi” prędkościami obecnie istniejącej infrastruktury i tzw. „wąskimi gardłami”, doprowadzenie do prędkości przejazdowej 160 km/h. W obecnych warunkach Koleje Dużych Prędkości będą tylko atrakcją dla nielicznych i jako taka tylko i wyłącznie symbolem niespełnionej i urojonej „mocarstwowości” Polski w dziedzinie infrastruktury transportowej. Zaprzestania tworzenia dodatkowych spółek (np. „Dworzec Polski”) do zarządzania dworcami, jako przejawu niegospodarności i marnotrawstwa publicznych pieniędzy, w warunkach istnienia Oddziału Dworce Kolejowe, Biura Nieruchomości, Biura Nieruchomości Strategicznych oraz Oddziałów Gospodarowania Nieruchomościami w ramach PKP S.A. Dworce i środki na ich utrzymanie powinny pozostawać w gestii budżetu państwa, pieniądze na ich utrzymanie winny stanowić część ponoszonej przez przewoźników opłaty za dostęp do infrastruktury kolejowej. Zarządzanie dworcami winno być sprawą współpracy państwa i samorządu, na tym poziomie winny zapadać decyzje o czynieniu dworców kolejowych miejscami maksymalnie użytecznymi i przyjaznymi dla pasażerów. Zagadnienia przewozów towarowych Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP domagają się i zobowiązują swoje organa statutowe do działania na rzecz: • utrzymania i wzmocnienia roli Spółki PKP CARGO S.A. jako narodowego przewoźnika towarowego; W chwili obecnej PKP CARGO S.A. jest drugim co do wielkości przewoźnikiem w Unii Europejskiej (po niemieckim DB Schenker Rail), a na rynku krajowym jego udział wynosi od 50% do 70% (w zależności od źródła informacji). Forsowana przez kolejne ekipy rządowe próba sprzedaży tego przewoźnika jest de facto próbą sprzedaży całego rynku kolejowych przewozów towarowych i ma charakter pozbycia się przez państwo wysokorentownej (aktualnie i potencjalnie) spółki na rzecz obcego kapitału prywatnego. • uregulowania spraw majątku Spółki PKP CARGO S.A. przez PKP S.A.; Aby PKP CARGO S.A. sprawnie działało, wymaga dokapitalizowania i wyposażenia w majątek niezbędny do pełnienia swoich funkcji gospodarczych. • odstąpienia od prywatyzacji Spółki PKP CARGO S.A. poprzez sprzedaż większościowego pakietu akcji z uwagi na fakt, że sprzedaż tak potężnej spółki przewozowej nie jest w szeroko pojętym interesie państwa oraz z uwagi na potrzebę dokapitalizowania spółki w celu wzmocnienia jej pozycji konkurencyjnej względem innych przewoźników oraz umożliwienia dalszego jej rozwoju; Lansowana przez obecnego właściciela forma prywatyzacji poprzez sprzedaż większościowego pakietu akcji (minimum 50% + 1 akcja) jest zdaniem Federacji ZZP PKP nietransparentna i przez to niebezpieczna, niezapewniająca pozyskanie stabilnego partnera biznesowego gwarantującego i zainteresowanego rozwojem spółki. Jako 7 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP • • bardziej bezpieczną i transparentną Federacja ZZP PKP postrzega sprzedaż akcji poprzez giełdę, choć i ta droga zawiera niebezpieczeństwo działań spekulacyjnych, które mogą zdestabilizować funkcjonowanie spółki i postawić pod znakiem zapytania możliwości opracowywania przez nią długofalowej strategii działań handlowych i inwestycyjnych. Dlatego tak ważna jest gwarancja większościowego udziału właścicielskiego Skarbu Państwa jako trwałej podstawy funkcjonowania spółki. wynegocjowania i uzgodnienia z Federacją ZZP PKP Paktu Gwarancji Pracowniczych, zgodnie z obowiązującymi porozumieniami w tym zakresie, przed podjęciem jakichkolwiek prób zmiany struktury organizacyjno-prawnej i właścicielskiej Spółki PKP CARGO S.A. dbania o to, by kolejne próby restrukturyzacji Spółki PKP CARGO S.A. (zwłaszcza idące w kierunku zmniejszania ilości punktów utrzymania taboru kolejowego) nie odbywały się kosztem zatrudnionych w nich pracowników. Zmiany własnościowe Naczelną wartością, jaka powinna panować na kolei, jest bezpieczeństwo i dostępność. Procesy prywatyzacyjne, których zasadą jest sprzedaż majątku państwowego (ogólnospołecznego) podmiotom prywatnym (którymi w dzisiejszych czasach są najczęściej ponadnarodowe korporacje dysponujące ogromnym kapitałem, choć również spółki innych państw), zmieniają hierarchię wartości i na pierwszym miejscu stawiają zysk dla inwestorów. Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP wyrażają obawy, że prywatyzacja spółek kolejowych przyczyni się do znacznego obniżenia dostępności transportu kolejowego (w wyniku likwidacji mniej rentownych linii komunikacyjnych i podniesienia wysokości opłat za korzystanie), jednocześnie zaś w obecnych warunkach prywatyzacja ma charakter sprzedaży całego rynku, i postawienia w miejsce jednego monopolisty (państwowego) innego monopolisty (prywatnego, korporacyjnego). Przykład prywatyzacji przewoźników kolejowych w Wielkiej Brytanii pokazuje, że sprywatyzowana kolej kosztuje budżet centralny więcej niż kolej pozostająca w gestii państwa, a jednoczesne, nieuniknione w sytuacji poszukiwania zysku, czynione za wszelką cenę oszczędności rzucają negatywne światło na kwestię bezpieczeństwa (jeden z powodów renacjonalizacji infrastruktury kolejowej). Prywatyzacja takiej gałęzi gospodarki jak transport kolejowy ma więc charakter wyprowadzania publicznych pieniędzy do sektora prywatnego. Jak wielokrotnie potwierdzali to publicznie ministrowie odpowiedzialni za transport kolejowy prywatyzacja spółek kolejowych ma na celu spłatę tzw. „historycznego zadłużenia” P.P. „Polskie Koleje Państwowe”. Z naciskiem musimy jednak podkreślić, że oceniane obecnie na 5,5 mld zł zadłużenie dawnej PKP powstało wskutek politycznych decyzji kolejnych ekip rządzących Polską w latach 90, które lekką administracyjną ręką umarzały zadłużenie na rzecz kolei całych sektorów gospodarki przeznaczonych do prywatyzacji (hutnictwo, przemysł stoczniowy, górnictwo itd.), jak również w wyniku uchylania się państwa od płacenia za przewozy regionalne i międzywojewódzkie. W rezultacie kolej ma ponosić karę i ciężar odpowiedzialności za nie swoje decyzje, a wczorajsi „podpalacze” kreują się dziś na naczelnych „strażaków”. Szczególnie bulwersująca jest próba sprzedaży spółek kolejowych z bogatą i gęstą siecią infrastrukturalną o charakterze strategicznym (TK Telekom ze światłowodami wzdłuż torów 8 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP kolejowych i PKP Energetyka) oraz strategicznej spółki przewozów towarowych, jaką jest PKP CARGO S.A. W związku z prowadzonymi na polskiej kolei procesami zmian własnościowych delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP domagają się i zobowiązują swoje organa statutowe do działania na rzecz: • Wstrzymania sprzedaży spółek kolejowych wchodzących w skład Grupy PKP; • Utrzymania większościowego udziału Skarbu Państwa przy jakichkolwiek zmianach właścicielskich; • Oddłużenia spółek PKP S.A. i PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. poprzez ekwiwalentne ekonomicznie przekazanie przez te spółki na rzecz skarbu państwa infrastruktury kolejowej – zgodnie z praktyką „starych” państw Unii Europejskiej i regulacjami unijnymi; • Respektowania wszystkich porozumień zawieranych ze związkami zawodowymi przez zarządy spółek i ministerstwo odpowiedzialne za transport kolejowy, szczególnie porozumień zawieranych w temacie negocjacji Paktów Gwarancji Pracowniczych; • Zapewnienia możliwego finansowego samobilansowania się spółek i pokrywania strat z budżetu państwa; • Odrzucenia projektu ustawy dotyczącej możliwości ogłoszenia upadłości spółek kolejowych przed dokonaniem normalizacji sytuacji prawno-finansowej tych spółek. Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP wyrażają jednocześnie swój sprzeciw wobec tworzenia (zgodnie z zasadą „Dziel i rządź”) spółek-córek, które stają się rezerwuarem dla poddawanych restrukturyzacji pracowników, które następnie przy pierwszej nadarzającej się okazji poddawane zostają marginalizacji i likwidacji, co skutkuje katastrofalnymi konsekwencjami dla zatrudnionych w nich i pozbawionych zabezpieczenia socjalnego pracownikach. Zagadnienia wewnątrzorganizacyjne Aby móc sprostać nowym wyzwaniom, jakie stają przed zorganizowanym ruchem pracowniczym, w zakresie zadań wewnątrzorganizacyjnych Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP będzie dążyć do: • Rozwijania wiedzy zawodowej i związkowej działaczy oraz członków związków; • Profesjonalizacji kadry związkowej poprzez organizację systemu szkoleń związkowych; • Profesjonalizacji działań związkowych w oparciu o nowe technologie komunikacji i przekazu; • Większej integracji organizacji związkowych należących do Federacji ZZP PKP i ich członków oraz do działań w kierunku zjednoczenia pracowników kolei i ich organizacji; • Wspierania organizacji związkowych w zakresie niezbędnych interwencji prawnych wynikających ze stosunków między pracodawcami a zakładowymi organizacjami związkowymi; • Sprawnego obiegu informacji wewnątrzzwiązkowej w postaci przekazywania dokumentów informacyjnych, spotkań organizowanych w strukturach Federacji oraz kontaktów z mass-mediami; 9 DEKLARACJA PROGRAMOWA VIII KRAJOWEGO ZJAZDU DELEGATÓW FZZP PKP • • Inspirowania i wspierania tworzenia nowych zakładowych organizacji związkowych; Pozyskiwania młodych pracowników do organizacji związkowych. Warunki działalności związkowej, w związku z publicznym podważaniem znaczenia i dyskredytacją form samoorganizacji pracowników, są coraz trudniejsze. Niejednokrotnie uniemożliwia się pracownikom działalność związkową. Dlatego tak ważne jest mobilizowanie zarządów zakładowych organizacji i związkowców do zwiększania aktywności oraz poszerzania wiedzy. Tylko tą drogą możliwe jest osiągnięcie celów założonych przez Federację ZZP PKP. Współpraca z organizacjami związkowymi i społecznymi Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP pozytywnie oceniają uczestnictwo Federacji ZZP PKP w krajowej reprezentatywnej centrali związkowej Forum Związków Zawodowych. Uznajemy, że tylko w działaniach ponadbranżowych i ogólnopolskich szukać należy klucza do realizacji postulatów prosocjalnych i propracowniczych. W obecnym etapie nasze członkostwo w Forum Związków Zawodowych chcemy wykorzystać do koordynacji działań celem utrzymania obecnego wieku emerytalnego i innych zabezpieczeń socjalnych ludzi pracy. Federacja ZZP PKP jest zwolennikiem jedności działania kolejarzy wszystkich krajów. Ma to znaczenie zwłaszcza dziś, kiedy coraz więcej problemów, przed którymi staje ludzkość, ma charakter globalny i do swego rozwiązania wymaga międzynarodowych działań. Na arenie międzynarodowej nadal będziemy współpracować z Międzynarodową Federacją Pracowników Transportu (ITF) i Europejską Federacją Pracowników Transportu (ETF), a także innymi kolejowymi organizacjami związkowymi działającymi w ramach Stałej Konferencji Europejskich Kolejowych Związków Zawodowych i kolejowej Grupy Wyszehradzkiej (V4). Będziemy jednocześnie dążyć do rozszerzania i pogłębiania współpracy czy to na szczeblu Federacji, struktur terytorialnych, branżowych czy też zakładowych organizacji związkowych, ze wszystkimi organizacjami, pod warunkiem stwierdzenia zgodności naszych celów. W dużym stopniu będziemy korzystać z wymiany informacji, doświadczeń i publikacji celem pogłębienia naszej wiedzy i dzielenia się swymi doświadczeniami. Uważamy, że te formy działania poszerzą również wzajemną przyjaźń i pomogą w jedności ludzi pracy wszystkich krajów. Federacja ZZP PKP będzie kontynuowała dobrą współpracę z Państwową Inspekcją Pracy, Głównym Inspektoratem Pracy i Urzędem Transportu Kolejowego w sprawowaniu nadzoru nad warunkami pracy i ochrony praw pracowniczych, jak również we wnioskowaniu zmian w funkcjonowaniu kolei dla zwiększenia bezpieczeństwa i higieny pracy. Delegaci na VIII Krajowy Zjazd Delegatów Federacji Związków Zawodowych Pracowników PKP przyjmując niniejszą Deklarację Programową wyrażają nadzieję, że jej realizacja przyczyni się do likwidacji większości patologicznych zjawisk w polskim sektorze kolejowym, do podniesienia rangi i znaczenia zawodu kolejarza oraz do zwiększenia roli reprezentacji interesów i ochrony pracowników kolejowych. 10