GONIEC 15 nr 3 2011

Ważne tematy:
• Wywiad
GONIEC 15
z zespołem
ENEJ
Numer specjalny
Rok szkolnym 2011/2012
Bezpłatny dwumiesięcznik dla
uczniów i nauczycieli
Szkoły Podstawowej nr 15
W numerze:
Polskie tradycje
bożonarodzeniowe,
Polskie tradycje bożonarodzeniowe
str. 1
Tradycja świąt Bożego Narodzenia w
Europie,
Str. 2
Wywiad z …,
str. 3
Kącik literacki,
str.5
Tradycje świąteczne
w Polsce.
Jest ich doprawdy wiele.
Począwszy od dzielenia się
opłatkiem, kończąc na
wspólnym ubieraniu choinki.
Kiedyś na wsi stawiano niewymłócone snopy zboża
w czterech kątach izby,
w której odbywała się wigilijna wieczerza. Wierzono
również, że o północy zwierzęta rozmawiają ludzkim
językiem, lecz podsłuchanie
takiej rozmowy nie przynosiło szczęścia.
Kącik muzyczny,
str.6
Nasi ulubieńcy,
str. 7
Czas na humor
i rozrywkę,
str. 8
Powszechnym obyczajem
jest kładzenie siana pod
obrus, którym nakrywa się
stół wigilijny. Także zwyczajem, który, miejmy nadzieję, będzie gościł u nas
na dobre jest przystrajanie
świerku, czyli tzw. choinki.
Tradycja ta wywodzi się z
Niemiec.
W Polsce pojawiła się dopiero w XVIII w. Kościół
chrześcijański na początku
nie był chętny choinkom,
jednak szybko się do nich
przekonał i nadał chrześcijańską symbolikę "biblijnego
drzewa wiadomości dobra
i zła", pod którym rozpoczęła się historia ludzkości.
Wigilijny zwyczaj obdarowywania się prezentami,
początek swój bierze jeszcze z rzymskich Saturnaliów. W późniejszych wiekach przez Kościół został
nazwany Gwiazdką, gdyż
prezenty wręczano, gdy na
niebie zauważono pierwszą
gwiazdę.
W tej chwili rozpoczniemy
temat, na który wszyscy
czekamy i jest uwielbiany
przez dzieci, a także dorosłych. Oczywiście, chodzi tu
o Świętego Mikołaja, którego pracą jest obdarowywanie prezentami wszystkich,
którzy na to zasłużyli.
Wieść głosi, iż urodził się na
przełomie wieków III i IV w
Turcji. Krąży o nim wiele
legend. Niegdyś był patronem żeglarzy i wędrownych
kupców (urodził się w rodzinie bogatych kupców). Chronił ich od niebezpieczeństw
podróży i zapewniał powodzenie w handlu. Patronował
też wielkim przedświątecznym jarmarkom. Urodzeni 6
grudnia chłopcy dostawali
imię - Mikołaj. Niektóre
miasta uczyniły go swoim patronem: New York, Amsterdam. Za opiekuna obrali go
również uczeni, pasterze,
bankierzy, a nawet więźniowie.
Święty Mikołaj ukończył seminarium duchowne i przez
wiele lat był biskupem Miry,
portowego miasteczka w Azji
Mniejszej. Był człowiekiem
wielkiego serca, pomagał
biednym i potrzebującym.
Rozdał cały swój majątek
ubogim. Prawdopodobnie czynił też cuda. Obecnie Święty
Mikołaj przynosi co roku prezenty 90 milionom dzieci na
całym świecie. Zostawia je
pod poduszką, w skarpetach,
bucikach, czy pod choinką.
W Polsce czekamy na niego
6 grudnia oraz w Wigilię.
Ubrany jest w czerwony
płaszcz, a na plecach dźwiga
ogromny wór z prezentami.
Jeszcze nie tak dawno do
polskich dzieci przychodził w
asyście anioła i diabła. Anioł
rozdawał grzecznym maluchom słodycze, a niegrzecznym diabeł wręczał rózgi.
I to by było tyle o tradycjach świątecznych w Polsce.
Pozostaje tylko życzyć
Wesołych świąt
Narodzenia !!!
Bożego
STR. 2
Tradycje bożonarodzeniowe w krajach Europy
Wiele dni
przed Bożym Narodzeniem w
miastach i
miasteczkach Francji
odczuwa się świąteczny
nastrój. Dekoruje się
fasady urzędów. Stawia
się olbrzymie choinki na
placach. Drzewa przy
głównych i reprezentacyjnych ulicach ozdabiane są kolorowymi
lampkami. Sklepy przygotowują
świąteczne
dekoracje. Na początku
grudnia rodzice kupują
dzieciom tzw. kalendarz adwentowy. Maluchy codziennie otwierają jedno okienko kalendarza, zjadają znalezione łakocie, pospiesznie piszą listy do Mikołaja. Rodziny dekorują
dom, głównie na zielono,
używając ostrokrzewu
oraz
zapewniających
szczęście liści jemioły.
Gospodynie przygotowują świąteczny stół.
We Francji zazwyczaj
rodzice przyjmują swoje dzieci i wnuki. Posiłek przed lub po pasterce lub świąteczny
obiad (25 grudnia) składa się najczęściej z
następujących
dań:
ostrygi, specjalna wątróbka gęsia lub kacza,
wędzony łosoś, biała
kaszanka, indyczka nadziewana
jadalnymi
GONIEC 15
kasztanami oraz świąteczne ciasto.
W Niemczech, czyli
kraju, z którego przyszedł do nas zwyczaj
ubierania choinki, Boże
Narodzenie nazywa się
Weihnachten i zaczyna
się do niego przygoto-
wywać już 4 tygodnie
wcześniej, od początku
adwentu. Mali Niemcy,
tak jak Francuzi, korzystają z kalendarza
adwentowego,
który
składa się z 24 okienek.
Każdego ranka dzieci
otwierają jedno okienko i znajdują w nim coś
słodkiego,
zazwyczaj
czekoladkę. W okresie
świąt Niemcy przywiązują dużą wagę do dekoracji domów. Drzwi
lub okienne parapety
ozdabiają adwentowymi
wieńcami z czterema
świecami, które zapalają po jednej w każdym
tygodniu adwentu. Tydzień przed świętami
ubierają choinkę, którą
przystrajają ozdobami
kupionymi na słynnych
na całym świecie targach bożonarodzeniowych. Świętowanie zaczyna się 24 grudnia.
Około godz. 18 rodzina
zasiada do świątecznego stołu. Posiłek tego
dnia nie jest zbyt obfity, ale według tradycji
na stole musi pojawić
się 9 różnych potraw,
m.in.: pieczona kiełbasa
z kiszoną kapustą, pieczeń z gęsi, karp, ciasto bożonarodzeniowe.
Tego dnia dzieci otrzymują prezenty (które
przynosi
Dzieciątko
Jezus). Specjalnością
kulinarną, związaną z
okresem Bożego Narodzenia, są różnego rodzaju ciasteczka
w
kształcie
gwiazdek,
choinek,
Mikołajów,
wypiekane specjalnie na
tę okazję.
STR. 3
Tradycje bożonarodzeniowe w krajach Europy
Anglicy nazywają Boże Narodzenie Christmas. Obchodzą je
entuzjastycznie, można powiedzieć, że są mistrzami świętowania. Przygotowują się do tego
kilka tygodni wcześniej, żeby
zdążyć z przygotowaniem
wszystkich przewidzianych potraw na 25 grudnia. W Anglii nie
obchodzi się Wigilii. Dużo wcześniej dekorują swoje domy w
kolorach czerwieni i zieleni, zawieszają na drzwiach jemiołę,
ubierają choinki, przygotowują
kartki świąteczne (Anglicy wysyłają najwięcej kartek z życzeniami w Europie) oraz słuchają
słynnych Christmas Carols, pieśni bożonarodzeniowych. Pierwszego dnia świąt rodziny zasiadają do wspólnego obiadu, na
który podaje się: zupę z ostryg,
indyka nadziewanego kasztanami
z sosem borówkowym.
Po tym głównym daniu, dzieci
szukają prezentów, które Mikołaj (Father Christmas albo Santa
Claus) zostawia w czerwonej
skarpecie.
HISZPANIE w święta łamią się
turron. Jest to coś w rodzaju
chałwy i stanowi wielki przysmak.
Nastrój świąt bardziej oddają
ulice i place miast niż domy rodzinne. Całe rodziny udają się na
zabawy wokół wielkich choinek,
oświetlonych niezliczoną ilością
lampek. Świątecznym daniem
jest tu pieczona morska ryba. Po
Pasterce odbywa się uliczny festyn kolęd, pieśni i tańców. Jednak bardziej uroczystym dniem
jest święto Trzech Króli, kiedy
to na ulice wyruszają pochody
magów, którzy rozdają smakołyk.
WŁOSI przygotowują się do
świąt przez cały grudzień. Strojone są ulice, sklepy pełne są różnych szopek, wszędzie można upić
Bambino, czyli Dzieciątko w żłóbku, które potem dzieci zanoszą na
Plac św. Piotra do pobłogosławienia
przez Ojca Świętego. Mało słyszy
się kolęd, nie ma opłatka, choinki
spotyka się rzadko. Najpopularniejszymi potrawami świątecznymi
są: indyk, pierożki z mięsem oraz
ciasto drożdżowe z dużą ilością
korzeni.
Natalka K., 5c, Kasia N., 5c
Wywiad z …
… z zespołem Enej.
W 2011 roku zespół wystąpił w programie Must Be
the Music. Tylko muzyka
i dostał się do finału,
w którym zajął pierwsze
miejsce. Utwór Radio Hello
zyskał dużą popularność.
1.Jak tworzyliście swój zespół? Kto był liderem
(pomysłodawcą) założenia zespołu?
Zespół ENEJ powstał w 2002
roku i od czasu powstanie w zespole został tylko wokalista
Piotr ”Lolek” Sołoducha i jego
brat Paweł ”Bolek” Sołoducha ,
początkowo grając tylko i wy-
łącznie muzykę ukraińską i do
tego w bardzo ludowych aranżacjach ze względu na ich pochodzenie. Z każdym rokiem do zespołu dochodzili ludzie, których
inspiracja wpływała na styl grania
zespołu, który doszedł do dnia
dzisiejszego.
2. Z jakich trendów muzycznych
czerpiecie inspirację lub co Was
GONIEC 15
STR.
4
Wywiad z …
inspiruje, gdy tworzycie
4. Jak to jest grać w
Wspomniany wyżej koncert
nowe dzieło?
sławnym zespole?
na Woodstocku w 2010 i
Nie idziemy za trendami ,
Jako sama gra na instru-
2011 roku, tyle ludzi nigdy
gdyż zespół ENEJ od sa-
mentach, to pewnie tak
ze sceny nie widzieliśmy.
mego początku grał zupeł-
samo, jak w każdym in-
Na pewno pozostanie w
nie inny styl niż ten, który
nym. Ale ENEJ gra 100
pamięci koncert na Top
głównie słyszymy w pol-
koncertów rocznie, jest
Trendy, gdzie dostaliśmy
skich mediach, bardziej
bardzo mało w domu,
zaproszenie do wykonania
czerpiemy inspiracje z
gdyż w większości jeste-
piosenki w duecie z legen-
kultury i tradycji ukraiń-
śmy w trasie-busie i nie
dą, czyli KORĄ.
skiej, nawet gdy utwory są
możemy czasami spokoj-
7. Czego nie lubicie w
w języku polskim, to i tak
nie zjeść obiadu w cen-
codziennym życiu?
w aranżacji słychać ukra-
trum handlowym, bo cały
Chyba nie ma czegoś takie-
ińskiego ducha, a odpowia-
czas autografy…. Jednak
go…. Robimy to, co kocha-
dając na pytanie dotyczą-
to bardzo miłe.
my i to ponad 150 dni w
ce innych artystów, to na
5. Czy przed koncerta-
roku, więc czego chcieć
pierwszym miejscu Goran
mi dopada Was trema?
więcej.
Bregovic, Haydamaky i
Słowo trema w zespole
8. Czy macie już pomysły
Manu Chao.
ENEJ nigdy nie występo-
na kolejną płytę? Kiedy
3. Którą z piosenek uwa-
wało, a na pewno nie stre-
można się spodziewać jej
żacie za najlepszą? Jak
sowało. Gdy była trema,
wydania?
przebiegał proces jej
to była ona mobilizująca,
Gramy w sylwestra wraz z
tworzenia - kto pisał
np. przed koncert na Wo-
TV Polsat i po koncercie
tekst i komponował mu-
odstocku, 100.000 ludzi
robimy sporo koncertowe-
zykę?
przed sceną, czad i tak
go luzu, siadamy do pracy
Ciężko nam obiektywnie
ogromna chęć wejścia na
z nowym materiałem, mamy
oceniać jaka piosenka jest
scenę i zagrania koncer-
już 6 nowych utworów, ale
najlepsza, to my powinni-
tu. Tremę to miał Lolek
chcemy mieć zdecydowanie
śmy o to pytać, tak popu-
przed egzaminami w
więcej. W okolicy lutego
larne Radio Hello powsta-
szkole muzycznej w kla-
chcemy wypuścić singiel po
wało dosyć zwyczajnie,
sie akordeonu, bo nigdy
polsku, przed wakacjami—
gdyż w zespole są dwie
nie był w 100% przygoto-
po ukraińsku, a jak czas
odpowiedzialne osoby za
wany i grał sam, a w ze-
pozwoli, to we wrześniu na
muzykę i tekst, czyli Lolek
spole moc i siła i zawsze
10 lecie zespołu ENEJ—
i Mynio, jeden wieczór i
jeden na drugiego może
3. płyta.
utwór powstał, sukces jest
liczyć.
9. Macie dużo fanów w
zawsze w prostocie mu-
6. Który z koncertów
SP 15. Co chcielibyście
zycznej, ale nie kiczu!
wspominacie najmilej?
im przekazać za pośrednictwem naszej gazetki?
GONIEC 15
STR. 5
Wywiad z …
Oczywiście bardzo serdecznie
jedliśmy obiad w restauracji Mc-
do McDrive i żeby wyjechać mu-
chcielibyśmy Wszystkich ser-
McDonald’s. Wychodząc z niej
siał się czymś obciążyć, więc….
decznie pozdrowić, podzięko-
zauważyliśmy, że kierowca dużego
cały Enej został zapakowany w
wać, że słuchają, wspierają i
Vana zaczepił dachem wjeżdżając
chłodni samochodowej, w 10 osób
przychodzą na koncerty i oby
zamknięci. Dopiero wtedy mógł
zostali z ENEJ-em jak naj-
wyjechać. Wszyscy robili zdję-
dłużej.
cia, że ENEJ jeździ chłodnią.
10. Opowiedzcie ciekawą i
Dziękujemy za rozmowę.
śmieszną historię związaną z
Życzymy dalszych sukcesów
Waszym zespołem.
muzycznych!!!
Jadąc na koncert, z niekorzy-
Justyna D., Weronika K.,
Marysia Sz., kl. 5c
ścią dla naszych brzuchów,
Kącik literacki
Święta
Jak co roku Olek i Arek obchodzą Nic nie pamięta, w zimie mówi o Wieczorem chłopcom kazano iść
razem święta Bożego Narodzenia. lecie, a w lecie mówi o zimie, ale do piwnicy. Potem ktoś zadzwonił
Jadą aż do Krakowa, gdzie mieszka to nic, Olek i tak ją bardzo kocha. do drzwi. Okazało się, że przed
dziadek i babcia Olka. Arek nie ma W tym roku na święta przyjedzie drzwiami
babci, więc razem z rodzicami jadą również ciocia Arka.
do babci Olka. Babcia jest wyśmieni- Gdy
Wigilia
tą kucharką, a dziadek najlepiej wszyscy
dzielili
się
się
leży
wór
prezentów.
Chłopcy dostali to, o czym marzyli.
rozpoczęła Olek dostał nowe samochody i maopłatkiem. pę turystyczną, a Arek kompas i
przyprawia karpia. Do babci przy- Później zasiedli przy wielkim stole zegarek. Dla chłopców to były niejeżdża również ciocia i wujek Olka, i jedli 12 świątecznych
potraw, zapomniane święta.
kuzyni Arka oraz prababcia Olka. przygotowanych przez babcię i
Prababcia ma już 100 lat.
ciocię Arka.
Zaczarowane święta
Boże Narodzenie, jak zaczarowane,
całe jest błyszczące, śniegiem malowane.
Ono pachnie świerkiem, co w bombki ubrane,
na pewno te święta są zaczarowane.
Każdy na nie czeka i snuje marzenia,
stara się być lepszym, wszystkim śle życzenia.
Monika D., kl. 5c
A Mikołaj jak czarodziej,
wyczaruje nam prezenty,
dzięki którym każdy będzie uśmiechnięty.
Julita B., kl. 5c
GONIEC 15
STR. 6
Kącik muzyczny
POPLISTA „15”
Oto 15 najpopularniejszych piosenek świątecznych:
1. Big Time Rush - Beautiful Christmas
2. George Michael - Last Christmas
3. Justin Bieber - Mistletoe
4. Alvin And The Chipmunks - Christmas
5. Kayah - Ding Dong
6. Big Time Rush - All I Want For Christmas
7. Feel - Gdy Wigilia Jest
8. Ania Szarmach - Coraz Bliżej Święta
9. Gosia Andrzejewicz - Coraz Bliżej Święta
10. Jingle Bells
11. White Christmas
12. Christina Augilera - This Christmas
13. Celenie Dion - So This Is Christmas
14. Tomasz Tomson Lach - Jingle Bells, Przybieżeli Do Betlejem
Pasterze (Remix)
15. Ania Szarmach - Radość Dzielenia
Ania D., Kasia N., Ola Ś.,
Wiktoria W., kl. 5c
GONIEC 15
STR. 7
Nasi ulubieńcy
Renifer
Długość ciała samicy (łani) wynosi około 162205 cm, a waży 60 -170 kg . Natomiast długość samca (byka) wynosi 180 - 214 cm,
a jego waga waha się od 100 - 318 kg .
Długość życia reniferów: do 20 lat.
Mają gęste owłosienie, z długą grzywą na
szyi. Wyjątkowo gęsta sierść chroni przed
mrozem. Pysk również jest owłosiony, co zapewnia ochronę przed zimnem podczas żerowania w śniegu. Latem futro renów przybiera
kolor szarobrązowy, zimą białawy. Nogi kończą się mocnymi, szeroko rozstawionymi kopytami, ułatwiającymi poruszanie się po śniegu i bagnistym terenie. Renifery co roku
zrzucają poroże - samce na przełomie listopada i grudnia, samice i młode - późną zimą
lub wczesną wiosną. Następnie tworzy się
u nich nowe poroże.
Obecnie ochroną objęty jest jeden podgatunek - karibu Peary'ego.
Renifer jest roślinożerny – zjada trawy, byliny i porosty, zwłaszcza chrobotki. Zimą wygrzebuje spod śniegu również pączki krzewów i jagody. Potrafi strawić zamarznięty
pokarm.
Rudolf czerwononosy renifer
Według opowieści Rudolf jest jednym z latających reniferów, które ciągną sanie Świętego Mikołaja.
Jest synem Donnera, jednego z ośmiu pierwotnych reniferów Świętego Mikołaja. Ru-
dolf urodził się ze świecącym czerwonym nosem, przez co stał się obiektem docinek ze
strony innych reniferów. Pewnego razu noc
wigilijna była tak mglista, że Mikołaj chciał
zrezygnować ze swej corocznej podróży dookoła świata. Kiedy jednak zauważył Rudolfa,
zdecydował, że jego nos będzie wyśmienitą
lampą i oświetli mu drogę. Od tego czasu Rudolf jest stałym członkiem zaprzęgu Mikołaja. Z uwagi na tę zdolność zajmuje on miejsce na samym przedzie zaprzęgu.
Laura J., kl. 5c
GONIEC 15
STR. 8
Czas na humor i rozrywkę
Rozwiąż rebusy
Hasło :___________________________________________________
Hasło: __________________________________________________
GONIEC 15
Laura J., Gosia Z., kl. 5c
STR. 9
Czas na humor i rozrywkę
Dwie owce stoją na pastwisku.
- Mee, mee- odzywa się pierwsza.
- Hau, hau - odpowiada druga.
- Hej, nie popisuj się, że znasz języki
obce!
W tramwaju starsza pani zwraca się
do młodego człowieka:
-Przepraszam, jak można się dostać
do filharmonii?
-Trzeba ćwiczyć, ojoj trzeba duuużo
ćwiczyć!
10 letnia córka przychodzi ze
szkoły i mówi do mamy:
-Mamo! Umiem liczyć do
dziesięciu!
-No to policz.
-2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10.
-A jedynka?
-W dzienniczku.
Nauczycielka matematyki pyta Jasia:
-Masz dziewięć cukierków. Trzy dałeś
Ani, trzy dałeś Julii. Ile cukierków ci
zostało?
-Za mało.
- Tato, czy wiesz, który pociąg
ma największe opóźnienie?
- Nie mam pojęcia!
- To ten, który obiecałeś mi na
Gwiazdkę w zeszłym roku.
Kaśka i Mariola zbierają grzyby.
Jedna znajduje muchomora i pyta
drugiej:
-Czy ten grzyb jest jadalny ?
-Nie ruszaj go, nie widzisz, że choruje
na ospę!
GONIEC 15
STR. 10
Czas na humor i rozrywkę
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
… Bożego Narodzenia
Pojazd zaprzęgowy na płozach.
Inaczej Wigilia.
Pieśni bożonarodzeniowe.
Odmiana kolędy.
Miejsce narodzin Jezusa.
Może być na przykład świąteczna.
Bożonarodzeniowe drzewko.
Opad atmosferyczny w postaci kryształków lodu.
Dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia.
Dzielą się nim chrześcijanie, zgromadzeni przy stole wigilijnym, składając sobie
życzenia.
Międzynarodowe święto przypadające 1 stycznia.
Tradycyjna ryba świąteczna.
Sztuczne ognie wystrzeliwane na sylwestra.
Laura J., Gosia Z., kl. 5c
GONIEC 15
Skład redakcji
STR. 11
Goniec 15
Bezpłatny dwumiesięcznik dla uczniów i nauczycieli
Szkoły Podstawowej nr 15
Adres redakcji: ul. Kętrzyńskiego 10 10-507 Olsztyn
Adres e-mail: [email protected]
Redaktor naczelny: Natalka Kaminiecka,
zastępca redaktora naczelnego: Kasia Nagórska
Działy: Z życia szkoły – redaktor: Natalka Kaminiecka
Wywiad – redaktorzy: Justyna Dąbrowska, Weronika Kiełbaszewska,
Marysia Szymańska
Kącik literacki – redaktorzy: Julita Burzyńska, Monika Dobrowolska
Kącik poligloty – redaktor: Laura Jensen, Ola Rybicka
Kącik muzyczny – redaktorzy: Ania Dąbrowska, Kasia Nagórska,
Ola Świat, Wiktoria Wojnowska
Nasi ulubieńcy – redaktorzy: Justyna Dąbrowska, Natalka Kaminiecka, Marysia
Szymańska osoba wspomagająca: Gosia Zemsta
Czas na humor i rozrywkę – redaktorzy: Laura Jensen, Gosia Zemsta
Opiekun: Ewa Strzyżewska
GONIEC 15