Daty historia Polski

Dynastia Piastów:
Mieszko I (966-992)
966 - Chrzest Polski.
Bolesław Chrobry (992 - 1025)
1000 - Zjazd Gnieźnieński
1025 - koronacja Chrobrego na króla Polski i jego śmierć.
Bolesław Krzywousty (1102 - 1138)
1138 - Śmierć Krzywoustego i podział dzielnicowy Polski.
ROZBICIE DZIELNICOWE 1138-1320
1138 - testament Bolesława Krzywoustego staje się powodem rozbicia
dzielnicowego.
1226 - Konrad Mazowiecki sprowadza do Polski Krzyżaków
Władysław Łokietek (1320-1333)
1320 - Łokietek przyjmuje koronę królewską, symboliczny koniec
rozbicia dzielnicowego.
1331 – wojna z Zakonem Krzyżackim, wygrana Polaków w bitwie pod
Płowcami.
Kazimierz Wielki (1333-1370)
1343 - Wieczysty pokój polsko-krzyżacki w Kaliszu
1364 - Zjazd monarchów w Krakowie (słynna uczta u Wierzynka)
Założenie Akademii Krakowskiej.
1370 - śmierć Kazimierza i kres dynastii Piastów na tronie Polski.
Dynastia Andegawenów:
Ludwik Andegaweński (1370 - 1382)
1374 - Na zjeździe w Koszycach Ludwik nadaje szlachcie polskiej
przywileje gospodarcze w zamian za uznanie córki za przyszłą
władczynię.
Jadwiga (1384 - 1399)
1384 - Jadwiga przybywa do Polski.
1385 - Unia w Krewie – unia personalna Królestwa Polskiego i
Wielkiego Księstwa Litewskiego
Dynastia Jagiellonów:
Władysław Jagiełło (1386 - 1434)
1386 - chrzest Jagiełły i ślub z Jadwigą
1399 - śmierć Jadwigi
1409 - 1411 - Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim i I pokój toruński
1410 - bitwa pod Grunwaldem (15 VII)
Władysław Warneńczyk (1434 - 1444)
1440 - Warneńczyk zostaje królem Węgier
1444 – wyprawa przeciwko Turkom zakończona klęską w bitwie pod
Warną i śmiercią króla.
Kazimierz Jagiellończyk (1447-1492)
1454 - Związek Pruski wypowiada posłuszeństwo Zakonowi oraz zwraca
się do króla Kazimierza o włączenie Prus do Polski (początek wojny
trzynastoletniej).
1466 - podpisanie II pokoju w Toruniu.
Jan Olbracht (1492 - 1501)
1493 - pierwsze posiedzenie Sejmu Walnego. Początek demokracji
szlacheckiej.
Aleksander Jagiellończyk (1501 - 1506)
1505 - Sejm w Radomiu uchwala konstytucję Nihil Novi.
Zygmunt Stary (1506 - 1548)
1525 - Hołd Pruski byłego mistrza zakonnego Albrechta Hohenzolerna,
rozwiązanie Zakonu Krzyżackiego.
Zygmunt August (1548-1572)
1561 - sekularyzacja zakonu i przyłączenie Inflant do Polski
1569 - Unia lubelska - unia realna Polski i Litwy.
1572 - Zygmunt August umiera. Wygasa dynastia Jagiellonów.
Władcy elekcyjni:
Henryk Walezy (1573-1574)
1573 - pierwsza wolna elekcja i wybór Henryka na króla.
Zygmunt III Waza (1587-1632) – dynastia Wazów
1605 - bitwa pod Kircholmem; błyskotliwe zwycięstwo wojsk polskich
pod dowództwem Karola Chodkiewicza nad trzykrotnie większymi
wojskami szwedzkimi.
1610 - bitwa pod Kłuszynem i zajęcie Moskwy przez hetmana
Żółkiewskiego.
1612 - Wyprawa Zygmunta III do Moskwy. Kapitulacja załogi polskiej na
Kremlu.
1620 - Wybuch wojny polsko-tureckiej i klęska wojsk polskich pod
Cecorą. (wojskami polskimi dowodził Stanisław Żółkiewski)
1621 – wojna polsko-turecka, obrona Chocimia i pokój polsko-turecki
Władysław IV Waza (1632-1648)
1648 - wybuch buntu Kozaków na Ukrainie pod wodzą Bohdana
Chmielnickiego
Jan Kazimierz (1648-1668) – ostatni z Wazów
1655 - początek "potopu szwedzkiego". Jan Kazimierz ucieka z kraju.
Kapitulacja pospolitego ruszenia pod Ujściem. Zdrada Radziwiłłów.
Szwedzi zajmują Warszawę. Oblężenie Jasnej Góry.
1660 - Pokój polsko-szwedzki w Oliwie
1667 - Rozejm polsko – rosyjski w Andruszowie. Do Rosji zostały
wcielone ziemie : czernihowska, smoleńska, lewobrzeżna Ukraina oraz
Kijów.
Michał Korybut Wiśniowiecki (1669 - 1673)
1672 - Turcy zdobywają Kamieniec Podolski oraz oblegają Lwów.
Zawarcie haniebnego dla Polski traktatu pokojowego w Buczaczu,
według którego województwa podolskie, bracławskie i południowa
część Kijowszczyzny weszły w skład Turcji, a Polska była zmuszona do
płacenia ogromnego haraczu.
1673 - Przygotowania do wojny z Turcją. W listopadzie po wymarszu
wojsk król umiera we Lwowie. Bitwa pod Chocimiem - zwycięstwo
Polski. (hetman Jan Sobieski)
Jan III Sobieski (1674-1696)
1683 - Odsiecz Wiedeńska. Wspaniałe zwycięstwo wojsk polskich nad
Turkami.
August II Mocny (1709 - 1733) Wettin zwany Sasem
1717 - Sejm Niemy
1732 - Traktat Trzech Czarnych Orłów
Stanisław August Poniatowski (1764-1795) – ostatni król Polski
1764 - Elekcja i koronacja Poniatowskiego na króla.
1768 - Zawiązanie konfederacji barskiej. Konfederaci rozpoczynają
powstanie.
1772 - I rozbiór Polski.
1788 - 1792 - Obrady Sejmu Wielkiego.
1791 - Uchwalenie Konstytucji 3 maja.
1792 - Konfederacja targowicka. Wojna polsko-rosyjska. Bitwa pod
Zieleńcami. Ustanowienie orderu Virtuti Militari.
1793 - II rozbiór Polski.
1794 - Insurekcja kościuszkowska.
1795 - III rozbiór Polski. Abdykacja Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Rzeczpospolita w dobie rozbiorów:
1797
*powstają Legiony Polskie we Włoszech pod dowództwem gen. Jana
Henryka Dąbrowskiego
*Józef Wybicki napisał tekst Mazurka Dąbrowskiego (obecnego hymnu
narodowego).
1807
Francja zawarła w Tylży traktaty pokojowe z Prusami i Cesarstwem
Rosyjskim. Na ich mocy z ziem II i III zaboru pruskiego utworzono
Księstwo Warszawskie w unii personalnej z Saksonią (księciem
warszawskim został Fryderykiem Augustem jako panującym). Napoleon
w Dreźnie nadaje Księstwu konstytucję.
1815
Na Kongresie Wiedeńskim podjęto decyzję o likwidacji Księstwa
Warszawskiego i powołaniu Królestwa Polskiego, które miało być w unii
personalnej z Rosją (car - królem polskim). Inne postanowienia
dotyczące ziem polskich :
a. powołano i wcielono do Prus Wielkie Księstwo Poznańskie.
b. Kraków Wolnym Miastem zarządzanym przez zaborców
(Rzeczypospolita Krakowska).
1830
29 XI - "noc listopadowa" - wybuch powstania listopadowego pod
wodzą Piotra Wysockiego. Polacy szturmują Belweder i zdobywają
Arsenał.
dyktatorem powstania zostaje Józef Chłopicki
Sejm uznaje powstanie za narodowe, a później detronizuje cara
Mikołaja I (luty 1831)
1831
Chłopicki rezygnuje z funkcji dyktatora.
luty - armia rosyjska wkracza do Królestwa Polskiego.
14 II - bitwa pod Stoczkiem, zwycięstwo Polaków.
25 II - bitwa pod Grochowem.
Jan Skrzynecki zostaje naczelnym wodzem.
31 III - bitwa pod Wawrem.
10 IV - bitwa pod Iganiami.
26 V - klęska Polaków pod Ostrołęką.
wrzesień - szturm Rosjan na Warszawę (gen. Józef Sowiński)i jej
kapitulacja - ostateczna klęska powstania.
1846
powstanie krakowskie
próba przyciągnięcia chłopów do powstania poprzez procesję religijną
zorganizowaną przez Edwarda. Dembowskiego
kapitulacja oddziałów powstańczych
rabacja galicyjska – bunt chłopów sprowokowany przez Austriaków
pod wodzą Jakuba Szeli, wymordowano ok. 10 tys. polskich
przedstawicieli szlachty.
1848 - WIOSNA LUDÓW
- zabór rosyjski - nie było w ogóle żadnych wystąpień rewolucyjnych
- zabór austriacki - nieudane próby uzyskania autonomii dla Galicji
- zabór pruski – powstanie wielkopolskie, działalność bojowa Korpusu
Polskiego pod dowództwem Ludwika Mierosławskiego (bitwy pod
Miłosławiem i Sokołowem)
1863
wybucha powstanie styczniowe (22 I)
Ludwik Mierosławski ogłasza się dyktatorem powstania.
partyzancki charakter walk.
październik : Romuald Traugutt zostaje dyktatorem.
1864
pojmano, aresztowano i stracono Traugutta i innych "liderów"
powstania. Klęska powstania styczniowego.
Władze rosyjskie ogłaszają uwłaszczenie (nadanie ziemi chłopom).
Lata 1864 -1887:
początek rusyfikacji ziem polskich należących do zaboru rosyjskiego.
początek germanizacji ziem zaboru pruskiego po przejęciu przez
państwo pruskie nadzoru nad szkolnictwem.
Kulturkampf na ziemiach polskich
rugi pruskie – wysiedlenia ludności polskiej.
powstanie Komisji Kolonizacyjnej
„ustawa kagańcowa”