Zdrowotne właściwości aktywności ruchowej

Zdrowotne właściwości aktywności ruchowej
Zdrowie jest najwyższą wartością w hierarchii potrzeb człowieka. Zostało udowodniono, że
skutecznym czynnikiem zapobiegającym tzw. chorobom cywilizacyjnym np. choroba
niedokrwienna serca, jest:
-
uprawianie sportu rekreacyjnego
-
prowadzenie racjonalnego stylu życia,
-
racjonalne odżywianie,
-
zachowanie odpowiedniej masy ciała,
-
unikanie palenia papierosów,
-
higiena psychiczna,
-
praca nad własną osobowością.
1. Wpływ ruchu na układ mięśniowy, kostny, na funkcjonowanie stawów.
Ćwiczenia wywierają korzystny wpływ na:
-
ukrwienie i zwiększenie masy mięśni,
zwiększenie siły mięśni.,
-
prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego,
-
odpowiednie ukształtowanie i sprawność stawów.
Wzrost siły tkanki mięśniowej jest efektem wielokrotnego powtarzania tej samej czynności
ruchowej. Zwiększenie masy mięsni jest szczególnie przydatne do utrzymywania
prawidłowej postawy ciała. Przyrost mięśni bywa widoczny po treningu siłowym i
szybkościowym.
Systematyczne ćwiczenia przyspieszają i regulują prawidłowy rozwój kości , mają wpływ
na długość i grubość kości. Zarówno nadmierny ucisk, jak i jego brak powodują
zahamowanie wzrastania kości.
Aktywność ruchowa ma wpływ na gęstość kości i pozwala zwalczać osteoporozę.
Systematyczna aktywność fizyczna stymulująca kości zwiększa i usprawnia proces
wychwytywania wapnia z organizmu i wykorzystywania go w procesach budowy i
regeneracji kości.
Podobnie jak na kości, ćwiczenia fizyczne wywierają wpływ na kształtowanie
powierzchni stawowych .
2. Wpływ ruchu na układ krążenia.
Ćwiczenia fizyczne mają korzystny wpływ na pracę mięśnia sercowego (zwiększają
pojemność wyrzutową serca) oraz sprawność krążenia obwodowego. Największy przyrost
masy mięśnia sercowego następuje podczas wykonywania długotrwałych wysiłków.
Charakterystyczną cechą wytrenowanego mięśnia sercowego jest większa pojemność
minutowa serca, co wpływa na lepsze zaopatrywanie pracujących tkanek w składniki
odżywcze i tlen, a także na sprawniejsze usuwanie produktów przemian tkankowych.
Wzmocnione serce ma możliwość bardziej ekonomicznej pracy, co wiąże się ze
zmniejszeniem częstości skurczów serca. Pod wpływem ćwiczeń zwiększa się też przepływ
wieńcowy i rezerwa wieńcowa, co daje z kolei większą gotowość do podejmowania
wysiłków. W obrębie układu krążenia obwodowego ćwiczenia fizyczne wpływają dodatnio
na jego wydolność i sprzyjają rozwojowi krążenia obocznego. Systematyczne uprawianie
ćwiczeń fizycznych powoduje także dość istotne zmiany we krwi, szczególnie w odniesieniu
do jej objętości i składu. Trening wpływa na zwiększenie czerwonych ciałek krwi co
powiększa pojemność tlenową organizmu. U osób wytrenowanych powstaje zwiększona
tolerancja na przejściowy wzrost zakwaszenia podczas bardziej intensywnych wysiłków.
3. Wpływ ruchu na układ oddechowy.
Ćwiczenia fizyczne działają kształtująco na budowę oraz usprawniają czynność
mięśni oddechowych. Poprzez ćwiczenia można uzyskać pogłębienie oddechu.
Powodują one zmiany w samej tkance płucnej, np. otwarcie nieczynnych
pęcherzyków płucnych powoduje zwiększenie wentylacji płuc. Sprawność układu
oddechowego warunkuje odpowiednie zaopatrzenie człowieka w tlen, a tym samym
wpływa na ogólną wydolność organizmu.
4. Wpływ ruchu na układ nerwowy.
Dla układu nerwowego ćwiczenia ruchowe posiadają wartość głównie jako
bodźce niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ruchowej części tego układu.
Mogą one działać stymulująco lub hamująco. Ponadto rozwijają pamięć ruchową,
szybkość i łatwość oddziaływania na bodźce zewnętrzne, kształtują koordynację
ruchów oraz wpływają na zdolność utrzymania równowagi ciała.
5. Wpływ aktywności fizycznej na układy: trawienny, moczowo-płciowy i inne.
Ćwiczenia fizyczne zwiększają również sprawność mięśni gładkich i pośrednio
wpływają na funkcjonowanie żołądka ,jelit, a także wątroby. Ćwiczenia
zapobiegają zaparciom i zaleganiu moczu w drogach moczowych, a przez to
przeciwdziałają infekcjom i tworzeniu się kamieni moczowych. Poza tym mogą być
stosowane przez kobiety przygotowujące się do porodu, aby był on szybszy i
bezpieczniejszy.
Stwierdzono, że ruch i ćwiczenia jako naturalne bodźce wpływają na organizm człowieka w
każdym aspekcie tj. biologicznym, psychicznym i duchowym. Aktywność fizyczna została
uznana za najważniejszy czynnik doskonalący systemy autoregulacji organizmu.
Pojęcia:
Pojemność minutowa to ilość krwi jaką serce przetacza w ciągu minuty. Przeciętnie wynosi
ona około 5 litrów.
mgr Jacek Gogacz