Załącznik nr 5 - Urząd Miasta Nowy Targ

Załącznik nr 5 do Zarządzenia Nr 120.Z.9.2011
Burmistrza Miasta Nowy Targ
z dnia 21 lutego 2011r.
Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach
Życie poszkodowanego w wypadku często zależy od postawy ratujących oraz znajomości
i umiejętności udzielania pierwszej pomoc. Obowiązek ten spoczywa na bezpośrednim przełożonym
oraz osobach znajdujących się w otoczeniu osoby poszkodowanej. Osoba udzielająca pierwszej
pomocy nie powinna obawiać się odpowiedzialności karnej za niewłaściwe jej udzielania. Przed
prawem odpowiada osoba, która nie udzieliła pierwszej pomocy albo mogła jej udzielić bez
narażania siebie i innych osób ratujących poszkodowanego.
1. Przenoszenie poszkodowanego: ciężko poszkodowanego należy przenosić w taki sposób, aby nie
sprawiać bólu i nie spowodować pogorszenia jego stanu. Powinny przenosić trzy osoby ustawione
z jednej strony, albo dwie z jednej strony, a trzecia z przeciwnej strony ustawiona pośrodku.
Przyklękają na lewe kolano i wsuwają obie dłonie pod ciało poszkodowanego -jedna osoba pod głowę
i plecy, druga osoba pod krzyż i miednicę , a trzecia pod uda i podudzia. Jednocześnie podnoszą
chorego opierając go o prawe kolana i podnoszą do góry składając na nosze wysłane kocem.
2. Opatrywanie ran: udzielający pierwszej pomocy powinni dokładnie umyć ręce wodą z mydłem
lub czystym spirytusem albo je zajodynować.
Dotykanie ran nawet wymytymi rakami jest niedozwolone. Rany nie wolno przemywać wodą środkami
leczniczymi, zasypywać proszkami i smarować maściami, gdyż utrudniają one gojenie i przenoszą
brud z powierzchni skóry do rany i mogą wywoływać zakażenie.
Na ranę nakładamy wyjałowiony materiał z pakietu opatrunkowego, nie należ}' dotykać go rękami na
powierzchni, a tylko chwytać za jego obrzeże, który przykładamy na ranę i owijamy bandażem.
Oczyszczenie ran z brudu itp. należy do lekarza
3. Tamowanie krwotoków: krwotoków przypadku nacięcia, przebicia naczyń żylnych i tętniczych
kończyn górnych i dolnych (rąk, nóg, stóp), należy zranione kończyny podnieść do góry i na ranę
przyłożyć wyjałowiony opatrunek i mocno przycisnąć w ciągu 4-5 minut nie dotykając rany palcami.
Kiedy krwawienie ustaje, należy przyłożyć jeszcze jeden opatrunek i ranę mocno owinąć bandażem
4. Krwotok z dolnych kończyn: wstrzymuje się przyciskając palcami tętnicę biodrową do kości
miednicowej, a ze stopy - przycisnąć tętnice znajdującą się na grzbiecie stopy. Na kończyny
nakładamy wyjałowiony opatrunek i podnosimy do góry.
5. Krwotok z nosa: poszkodowanego należy posadzić, odchylić mu lekko głowę ku tyłowi, rozpiąć
kołnierz, nałożyć okład z zimnej wody na kark, włożyć do nosa kawałek wyjałowionej gazy oraz
uciskać nos palcami. Gazę umoczyć w wodzie utlenionej.
6. Krwotoki z ran twarzy: wstrzymuje się przyciskając palcami tętnicę szczękową do dolnego brzegu
szczęki.
7. Krwotoki z czoła i skroni: wstrzymuje się poprzez przyciskanie palcami tętnicę skroniową
z przodu ucha. Nk;
8. Na kończynie górnej: przyciska się tętnicę ramieniową, pośrodku ramienia od strony wewnętrznej.
Po udzieleniu pierwszej pomocy, poszkodowanych z uszkodzonymi tętnicami należy przewieźć do
Pogotowia Ratunkowego.
9. Złamania kości: mogą być zamknięte i otwarte.
10. Złamanie czaszki: na skutek upadku na głowę lub uderzenia w głowę. Objawy to utrata
przytomności oraz krwawienie z uszu i ust. Zastosować zimny okład na głowę, przenieść na noszach,
kocu, płaszczu itp. zapewnić spokój i skierować do szpitala.
11. Złamanie kręgosłupa: objawy: silny ból w kręgosłupie, niemożność poruszania palcami.
Podsunąć deskę o długości większej niż poszkodowany, aby przy przenoszeniu nie nastąpiło
przeginanie tułowia i uszkodzenie rdzenia kręgowego.
12. Złamanie i zwichnięcie obojczyka: objawia się bólem i znacznym obrzękiem w okolicach
obojczyka. Włożyć do dołu pachowego zwitek waty, zgiąć rękę pod kątem prostym, zawiesić na
temblaku zrobionym z chustki i na uszkodzone miejsce nałożyć zimny okład.
13. Złamanie żeber: objawia się silnym bólem przy oddychaniu, kaszlu, kichaniu i przy ruchach.
Mocno obandażować klatkę piersiową lub dobrze ściągnąć ręcznikiem podczas wydechu.
W przypadku stłuczenia, stosować zimne okłady z wody i mocno bandażować. Miejsca stłuczone nie
jodynować, rozcierać lub smarować maściami.
14. Złamanie kończyn górnych: w przypadku złamania ręki należy ją unieruchomić za pomocą deski
lub szyny tak, aby unieruchomić dwa sąsiednie stawy, zawiesić na temblaku i przymocować do
tułowia.
15. Złamanie i zwichnięcie palców u rąk: przymocować deseczkę na szerokość dłoni
i zabandażować. Deseczka powinna mieć długość od końca palców do przedramienia.
16. Złamanie kończyn dolnych: należy unieruchomić na desce na odcinku od pięty poza miednicę.
17. Usuwanie obcych ciał z oka: przemyć oko czystą wodą. Nie wolno trzeć oczu. Usuwanie obcych
ciał z oczu dokonuje lekarz okulista.
18. W przypadku obrażeń brzucha: z towarzyszącym omdleniem i rażącej bladości na twarzy
należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe gdyż mogło zaistnieć uszkodzenie organów
wewnętrznych (krwotok wewnętrzny)
19. Oparzenia cieplne: 1 stopnia należy obmyć skórę zimną wodą i nałożyć wyjałowiony opatrunek.
II i III stopnia - nie wolno dotykać rękami ani smarować olejami, maściami, wazeliną itp. Miejsca
oparzeń pokryć wyjałowionym opatrunkiem. Pęcherzy nie wolno rozcinać, ani usuwać z ran ciał
obcych, zdzierać części ubrań przylegających do rany, lecz obciąć odzież ostrymi nożyczkami wokoło
miejsca przylegania, aby nie uszkodzić skóry i stworzenia możliwości zakażenia. Poszkodowanych
z ciężkimi oparzeniami ciała szybko skierować do szpitala.
20. Oparzenia chemiczne: kwasami stężonymi (siarkowym, azotowym, solnym) i ługami żrącymi
(sodą kaustyczną, bielidłami, niegaszonym wapnem itp.) - miejsca oparzone należy niezwłocznie
przemyć strumieniem bieżącej wody z kranu czerpalnego w ciągu 10-15minut. Po dokładnym
obmyciu wodą na miejsca oparzone nałożyć wyjałowiony opatrunek.
21. Zatrucia gazami trującymi, parami: poszkodowany wskutek wchłonięcia przez drogi
oddechowe trujących gazów i par, dymów itp. należy natychmiast wynieść z zatrutego pomieszczenia
na świeże powietrze, rozluźnić wszelkie części ubrania i przykryć kocami przed utratą ciepła i
nadmiernym oziębieniem ciała. Wstrzymanie oddechu następuje przy zatruciach denkiem węgla,
siarkowodorem, cyjanowodorem, benzenem i innymi węglowodorami aromatycznymi i pochodnymi,
które działają bezpośrednio na ośrodkowy układ nerwowy i działają dusząco, przez zahamowanie
dostawy tlenu z płuc do tkanek. Należy zastosować sztuczne oddychanie metodą Emersena - Howarda
„usta - usta". Metody tej nie stosuje się przy zatruciach benzenem.
W przypadku zatrucia przez przewód pokarmowy - podstawowym zabiegiem jest wywołanie
wymiotów (z wyj. połknięcia substancji żrących- kwasy, ługi i u chorych nieprzytomnych) przez
podanie do wypicia słonej wody (kopiasta łyżka soli kuchennej na 1 szklankę wody) i w następującej
kolejności drażnienie tylnej ściany gardła palcem lub łyżeczką.
22. W przypadku zatrucia przez skórę: jak aniliną, nitrobenzenem, etyliną i pochodnymi, należy
skórę zmywać bieżącą wodą, bez użycia gąbki i szmatki, tak, by strumień wody ze spłukaną trucizną
nie skaził zdrowych części ciała.
23. Oparzone oczy: spłukuje się strumieniem letniej wody. Wody nie stosujemy przy oparzeniach
wapnem gaszonym. We wszystkich przypadkach
zatruć, poszkodowanych należy skierować
do przychodni specjalistycznych.
24. Udar cieplny: występuje w pomieszczeniach o bardzo wysokiej temperaturze 40° i dużej
wilgotności pow. 75%. W tych warunkach występuje zamroczenie, utrata przytomności, nadmierne
pocenie, przyśpieszone oddychanie, wargi lekko sine, kończyny chłodne, słabo wyczuwalne tętno,
mięśnie zwiotczałe i inne dolegliwości. W tym celu należy chorego wynieść z pomieszczenia, na
głowę położyć zimny kompres lub lód, podać do picia chłodne płyny, zastosować w razie bezdechu
sztuczne oddychanie do momentu kiedy chory zacznie oddychać. Chorego należy przewieźć do
szpitala.
25. Omdlenia: stanowią nagłą i krótkotrwałą utratę przytomności spowodowaną przejściowym
niedokrwieniem mózgu. Podstawowymi objawami są: bledniecie, pocenie się osłabienie powstające
z wielu przyczyn osobistych i znacznego wysiłku przy pracy. W tym celu należy wynieść chorego
z pomieszczenia, rozluźnić ubranie, skropić twarz zimną wodą i położyć chłodny kompres na czoło.
Osobie nieprzytomnej nie wolno podawać żadnych płynów (może się zachłysnąć). W przypadku
wystąpienia innych dolegliwości, należy chorego skierować do szpitala.
26. Odmrożenia: występują w trzech stopniach - odmrożenia lekkie - I stopnia - charakteryzują się
uczuciem palenia i kłucia w miejscu odmrożonym, bledniecie i utratą czucia. W tym celu należy
zastosować cieple (lecz nie gorące) kąpiele i ostrożnie rozcierać miejsca suchą czysta ręką. Nie wolno
rozcierać brudnymi szmatami i śniegiem. Przy odmrożeniach II stopnia - miejsca odmrożone są
ciemnoczerwone lub sine, tworzą się pęcherze wypełnione przeźroczystym lub lekkokrwistym
płynem. Me należy moczyć ani rozcierać odmrożonych miejsc, ani przekłuwać. Chorego szybko
przewieźć do szpitala.
Odmrożenia III stopnia - są czerwonosine lub fioletowe i następuje obumarcie skóry, pozbawienie
czucia i silny ból. W tym celu należy ograć chorego i podać środki przeciwbólowe oraz przykryć
miejsca odmrożenia jałowym opatrunkiem i szybko przewieźć do szpitala.
27. Porażenia prądem elektrycznym: uwolnić porażonego spod działania prądu elektrycznego przez
wyłączenie napięcia, przecięcie, przewodów lub odciągnięcie porażonego Czynność tę należy
wykonywać w sposób zabezpieczający ratującego przed porażeniem - nie wolno porażonego
znajdującego się pod napięciem dotykać gołą ręka albo łapać za mokrą odzież.
Gdy poszkodowany jest nieprzytomny należy sprawdzić czy oddycha i czy wyczuwalne jest tętno na
tętnicy szyjnej Gdy porażony nie oddycha ale wyczuwalne jest tętno należy sprawdzić drożność dróg
oddechowych i zastosować sztuczne oddychanie. Jeżeli porażony nie oddycha i nie jest wyczuwalne
tętno należy sprawdzić drożność dróg oddechowych i zastosować sztuczne oddychanie i masaż
zewnętrzny serca Zabiegi te wykonuje się aż do przybycia lekarza albo do momentu .odzyskania
świadomości przez porażonego
28. Napad padaczkowy - (epilepsja): objawia się silnymi drgawkami ciała, utratą przytomności,
pianą na ustach, samowolnym oddawaniem moczy. Chorego położyć na wznak , pod głowę podłożyć
koc lub poduszkę, obłożyć chorego miękkimi przedmiotami, rozluźnić ubranie Nic wkładać między
zęby żadnych przedmiotów. Po napadzie pozostawić chorego w spokoju.
ZATWIERDZAM: