odchudzanie

•****odchudzanie Gr_ok
24/4/10
1:19
Page 22
Bezpieczne
odchudzanie,
czyli gdy
„zdrowe” szkodzi
lek. med.
Dorota Mieszczak-Woszczyna
spec. medycyny
rodzinnej
praktyka prywatna,
Ostrów Wielkopolski
■
22
Chcàc zgubiç zb´dne kilogramy, staramy si´
zmieniç nawyki ˝ywieniowe na zdrowsze,
cz´sto tak˝e stosujemy pomocnicze suplementy.
Pami´tajmy jednak, ˝e wszystko ma swoje plusy i minusy. Wiele produktów polecanych jako
zdrowe, w niektórych przypadkach ma dzia∏anie niekorzystne. Suplementy od˝ywcze nie tylko na ka˝dego dzia∏ajà inaczej, lecz tak˝e mogà powodowaç objawy niepo˝àdane, a nawet
sà wr´cz przeciwwskazane w niektórych sytuacjach i chorobach.
Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 2/2010
zdj.: Stone/Getty Images/Flash Press Media; J.Sadownik; arch. red.
p rzeciw starzeniu si´
•****odchudzanie Gr_ok
24/4/10
1:19
Page 23
przeciw starzeniu si ´
Kiedy dieta nie służy
U osób ze schorzeniami przewodu pokarmowego należy rozważyć stosowanie niektórych
diet i indywidualnie je dobierać.
■ W chorobie wrzodowej mo˝e dojÊç do nasilenia dolegliwoÊci bólowych po razowym pieczywie, maÊlance, du˝ej iloÊci surowych warzyw i owoców, zw∏aszcza wiÊni i Êliwek.
■ W chorobach dróg ˝ó∏ciowych
wzd´cia i bóle w prawym pod˝ebrzu mogà byç powodowane
przez rzodkiewki, surowe
jab∏ka, ogórki, produkty
z màki razowej, fasol´, kapust´ i kalafior.
■ Przy schorzeniach wàtroby i dróg ˝ó∏ciowych nale˝y ograniczyç picie czerwonego wina do 2 kieliszków w tygodniu. Pite cz´Êciej
mo˝e nasiliç uszkodzenie wàtroby i zwi´kszyç
prawdopodobieƒstwo utworzenia
kamieni ˝ó∏ciowych.
Schorzenia dróg ˝ó∏ciowych cz´sto wspó∏istniejà z podra˝nieniem
i pogorszeniem funkcjonowania
trzustki. W takich przypadkach
po wi´kszej porcji surowych produktów lub po sokach warzywnych bàdê owocowych wyst´pujà
biegunki oraz dolegliwoÊci bólowe lewego
pod˝ebrza.
■ Po wyci´ciu p´cherzyka ˝ó∏ciowego (cholecystektomii), szczególnie w pierwszym miesiàcu,
nie wolno jeÊç surowych warzyw i owoców.
■ Zaparcia mogà si´ nasilaç po spo˝yciu bananów, owoców pestkowych i gotowanych jab∏ek (ze wzgl´du na du˝à zawartoÊç pektyn
wià˝àcych wod´).
■ W dnie moczanowej nale˝y wykluczyç
z diety nie tylko alkohol i pasztety (zwykle eliminowane z uwagi na kalorycznoÊç), lecz tak˝e
zielony groszek, ze wzgl´du na du˝à zawartoÊç puryn, z których powstaje kwas moczowy
(przyczyna ataków dny moczanowej). Du˝a
iloÊç kwasu moczowego powstaje równie˝ po
zjedzeniu zarówno mi´sa, jak i ryb, szczególnie w´dzonych.
■ W reumatoidalnym zapaleniu
stawów nale˝y wykluczyç bogate
w solanin´ pomidory i wiosenne
ziemniaki, a tak˝e s∏odkie mleko.
■ W przewlek∏ych stanach zapalnych, astmie, alergiach musimy uwa˝aç na zawarte
w selerze kumaryny, które mogà wywo∏aç burzliwe reakcje alergiczne, oraz na kwasy omega-6 zawarte w oleju kukurydzianym, s∏onecznikowym i sojowym, niekiedy nasilajàce stany zapalne.
■ W chorobach nerek nie mo˝emy stosowaç
diety wysokobia∏kowej. Nale˝y ograniczyç spo˝ycie mi´sa ze wzgl´du na du˝à produkcj´
mocznika i kreatyniny.
■ W kamicy moczowej szczawianowo- i fosforanowo-wapniowej nale˝y ograniczyç spo˝ycie
szpinaku, szczawiu i czekolady.
■ Przy niedokrwistoÊci nie nale˝y piç czarnej
herbaty, gdy˝ jej polifenole hamujà wch∏anianie ˝elaza pochodzàcego z roÊlin.
■ W chorobach tarczycy nale˝y znacznie ograniczyç spo˝ycie kalafiora, kapusty
i broku∏ów, ze wzgl´du
na zawartoÊç rodanków hamujàcych
wch∏anianie jodu.
▲
Osoby przechodzące na dietę często same zauważają, co im szkodzi, a co służy.
Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 2/2010
23
•****odchudzanie Gr_ok
24/4/10
1:20
Page 24
p rzeciw starzeniu si´
Jak dobierać suplementy?
Podobnie indywidualnie należy dobierać suplementy wspomagające odchudzanie.
Często stosowany w odchudzaniu aminokwas endogenny o nazwie L-Tyrozyna ma właściwości
zwiększające aktywność psychiczną i fizyczną, potęguje działanie efedryny i synefryny (często
zawartych w innych „spalaczach tłuszczu“). Podany np. z Fut Burnerem działa synergistycznie
(znacznie silniej niż każdy z nich osobno).
L-Tyrozyna mo˝e powodowaç bóle g∏owy, zm´czenie,
zgag´, bóle stawów i objawy
nadczynnoÊci tarczycy. Jest
przeciwwskazana w czerniaku, u osób przyjmujàcych leki
przeciwdepresyjne z grupy inhibitorów MAO oraz w hypertyreozie.
Popularne preparaty termogeniczne, zawierajàce synefryn´, mogà powodowaç pobudzenie uk∏adu wspó∏czulnego, objawiajàce si´ przyspieszeniem akcji serca, wzrostem
ciÊnienia t´tniczego, dr˝eniem
mi´Êni i niepokojem, wzmo˝onym poceniem si´ i wypadaniem w∏osów. Podane na
czczo mogà powodowaç
nudnoÊci.
Powszechnie stosowany
w wielu preparatach odchudzajàcych chrom wchodzi
w interakcje z przyjmowanymi
lekami. Wp∏ywa regulujàco
na poziom glukozy, metabolizm bia∏ek i lipidów, z czasem gromadzi si´ w wàtrobie
i nerkach. Osoby z chorobami
zapalnymi stawów powinny
zachowaç ostro˝noÊç, gdy˝
zmniejsza on aktywnoÊç korty-
kosterydów, wi´kszoÊci leków
przeciwwrzodowych (antagonistów H2 receptorów i inhibitorów pompy protonowej), natomiast nasila dzia∏anie betablokerów i leków przeciwzapalnych. Przy d∏ugotrwa∏ym
stosowaniu mogà wystàpiç typowe zmiany skórne.
Wiele preparatów naturalnych
jest przeciwwskazanych
w okresie cià˝y i karmienia.
W tym okresie mo˝na do∏àczyç do prawid∏owo zbilansowanej diety b∏onnik i fasolamin´. Przy stosowaniu b∏onnika
bardzo istotne jest picie du˝ej
iloÊci wody (najlepiej 1 szklanka na jednà tabletk´). Jest to
niezb´dne do sp´cznienia
preparatu w przewodzie pokarmowym, aby zapobiec zaparciom.
Do niedawna dost´pny tylko
na recept´ xenical, teraz
w dawce mniejszej jako preparat OTC (over the counter),
zmniejsza wch∏anianie t∏uszczu z przewodu pokarmowego o 25%. Cz´sto pacjenci
nie zdajà sobie sprawy z iloÊci t∏uszczu w jedzeniu („chude” paróweczki czy pasztety)
i winià preparat za biegunki
wynikajàce w∏aÊnie z nadmiaru spo˝ytego t∏uszczu, który
jest wydalony tà drogà. Niektórym osobom takie objawy
uniemo˝liwiajà leczenie tym
preparatem. W czasie jego
stosowania bardzo istotne jest
uzupe∏niajàce podawanie witamin rozpuszczalnych w t∏uszczach, aby nie dosz∏o do niedoborów z powodu zaburzeƒ
wch∏aniania.
Znana wszystkim zielona herbata w kapsu∏kach mo˝e powodowaç bezsennoÊç, uczucie ko∏atania serca, czasem
ospa∏oÊç, a u osób z wra˝liwym ˝o∏àdkiem i chorobà
wrzodowà – nudnoÊci, szczególnie podana na czczo. Nie
nale˝y tej postaci stosowaç
poni˝ej 18 r.˝. U osób z nadciÊnieniem maksymalna dawka dobowa to 3 g na dob´.
Suplementy jako produkty naturalne cz´sto uwa˝ane sà za
ca∏kowicie pozbawione dzia∏aƒ ubocznych. Nale˝y jednak pami´taç, ˝e ka˝da substancja, majàca w∏aÊciwoÊci
lecznicze, mo˝e powodowaç
dzia∏ania niepo˝àdane. ❑
PIÂMIENNICTWO dost´pne u Autorki
■ Adres do korespondencji
Dorota Mieszczak-Woszczyna
ul. Wroc∏awska 28, 63-400 Ostrów Wielkopolski
24
Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 2/2010