KBD 2013 A. Lachowski, Deloitte - Kongres bankowości detalicznej
Transkrypt
KBD 2013 A. Lachowski, Deloitte - Kongres bankowości detalicznej
Kongres Bankowości Detalicznej Bankowość detaliczna w środowisku niskich stóp procentowych Warszawa, 15 października 2013 Powitanie i przedstawienie uczestników dzisiejszego panelu Moderator Paneliści Piotr Czarnecki Paolo Iannone Bogusław Kott Grzegorz Piwowar Wojciech Sobieraj Andrzej Lachowski Prezes Zarządu Wiceprzewodniczący Rady Dyrektorów Prezes Zarządu Wiceprezes Zarządu Prezes Zarządu FSI Consulting Lead Partner © 2013 Deloitte Polska 1 Agenda 1. Wprowadzenie 13:40 – 13:55 2. Dyskusja panelowa 13:55 – 14:50 3. Sesja pytań i odpowiedzi 14:50 – 15:00 © 2013 Deloitte Polska 2 Agenda 1. Wprowadzenie 2. Dyskusja panelowa 3. Pytania i odpowiedzi © 2013 Deloitte Polska 3 Podstawowe stopy procentowe w Polsce znajdują się obecnie na rekordowo niskim poziomie Podstawowe stopy procentowe w Polsce [%] Ujęcie roczne w okresie 2008-20131 Ujęcie kwartalne w okresie 2012-20132 6,50% 6,00% 5,00% 5,00% 6,25% 6,25% 5,75% 5,75% 5,00% 4,50% 3,50% 6,00% 4,50% 4,25% 4,75% 4,75% 4,75% 4,25% 4,00% 4,00% 3,50% 3,25% 2,50% 2,50% 2008 2009 2010 Stopa referencyjna 2011 2012 Stopa lombardowa 2013 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Stopa referencyjna Q4 2012 Q1 2013 Q2 2013 Stopa lombardowa • Decyzją RPP z dnia 4 lipca 2013 r. stopa referencyjna i stopa lombardowa zostały obniżone do rekordowo niskiego poziomu 2,50% i 4,00%, czyli o 2,50 p.p. w stosunku do 2008 r. • Postępujący na przełomie ostatnich lat spadek poziomu stopy lombardowej ograniczył znacząco maksymalny dopuszczalny ustawowo poziom oprocentowania nominalnego kredytów konsumpcyjnych z 26,00% w 2008 r. do 16,00% w 2013 r. Źródło: NBP, analiza Deloitte; 1. Stopy procentowe ustalone podczas ostatniego posiedzenia RPP w danym roku; 2. Stopy procentowe ustalone podczas ostatniego posiedzenia RPP w danym kwartale © 2013 Deloitte Polska 4 Sytuacja w polskim systemie finansowym jest zgodna z globalnymi trendami spadkowymi w zakresie podstawowych stóp procentowych Podstawowe stopy procentowe na świecie i w Polsce [%] LEGENDA: Stopa bazowa / referencyjna Trend wzrostowy / horyzontalny / spadkowy USA Wielka Brytania Ujęcie roczne w okresie 2008-20131 0,25% 0,25% 0,25% 0,25% 0,25% 0,25% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 0,50% 0,50% 0,50% 0,50% 0,50% 2009 2010 2011 2012 2013 1,00% 1,00% 1,00% 0,75% 0,50% 2009 2010 2011 2012 2013 3,50% 3,50% 4,50% 4,25% 2009 2010 2,00% 2008 Strefa EURO 2,50% 2008 5,00% 2,50% Polska 2008 2011 2012 2013 • Podstawowe stopy procentowe w Polsce są wyższe w porównaniu z kluczowymi gospodarkami na świecie (o 2,25 p.p. w stosunku do USA i 2,00 p.p. w stosunku do Wielkiej Brytanii i państw Strefy EURO) co może wskazywać na długoterminowy charakter zachodzących obecnie zmian Źródło: Board of Governors of the Federal Reserve System, Bank of England, European Central Bank (ECB), NBP, analiza Deloitte; 1. Stopy procentowe ustalone podczas ostatniego posiedzenia RPP lub jej odpowiednika w danym roku © 2013 Deloitte Polska 5 Utrzymujące się na niskim poziomie stopy procentowe wpływają na trwałą zmianę struktury wyniku z działalności bankowej wskutek spadku udziału wyniku odsetkowego Udział wyniku odsetkowego w wyniku z działalności bankowej1 na świecie i w Polsce [%; mld EUR] LEGENDA: Udział wyniku odsetkowego w wyniku z działalności bankowej1 Trend wzrostowy / horyzontalny / spadkowy USA2 Wielka Brytania Strefa EURO Polska Brak wyraźnego trendu na bazie danych ECB5 Ujęcie roczne w okresie 2008-2013 381,04 336,43 362,89 351,09 337,82 329,45 73,2% 66,5% 69,0% 68,1% 66,2% 63,7% 2008 2009 2010 2011 2012 2013E3 96,87 92,73 96,94 98,63 90,52 87,47 65,7% 63,4% 64,6% 64,0% 63,9% 63,5% 2008 2009 2010 2011 2012 2013E4 364,96 396,77 383,75 382,64 362,80 352,77 67,8% 70,7% 69,6% 69,5% 69,3% 69,2% 2008 2009 2010 2011 2012 2013E4 7,01 6,78 8,08 8,15 8,93 69,6% 66,7% 67,7% 69,6% 70,1% 70,0% 2008 2009 2010 2011 2012 2013E3 7,52 • Przykłady USA, Wielkiej Brytanii i krajów Strefy EURO sugerują, że w najbliższych latach udział wyniku odsetkowego w wyniku z działalności bankowej w polskim sektorze bankowym będzie obniżać się Źródło: European Central Bank (ECB), Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), Federal Reserve System, KNF, analiza Deloitte; 1. Wynik z działalności bankowej definiowany jako suma wyniku odsetkowego oraz wyniku z tytułu opłat i prowizji; 2. Udział przychodu odsetkowego w przychodach z działalności bankowej; 3. Na podstawie danych półrocznych; 4. Na podstawie trendu historycznego; 5. Ze względu na wahania kursu EUR / PLN – dane w PLN zaprezentowane w załączniku wskazują wyraźnie na trend spadkowy © 2013 Deloitte Polska 6 Poprzednie obniżki stóp procentowych, o analogicznej skali, relatywnie szybko i silnie wpłynęły na przychody odsetkowe sektora powodując spadek jego zyskowności Relacja pomiędzy stopą referencyjną a marżą odsetkową sektora bankowego w Polsce [%] LEGENDA: 6,5 Stopa referencyjna NBP 6,30 5,46 5,5 Marża odsetkowa 5,50 5,29 5,57 5,18 5,07 4,99 4,98 5,08 5,10 5,01 5,46 5,45 5,03 6,0 5,31 5,5 4,84 3,05 3,20 4,0 2,94 2,85 2,78 2,48 2,39 3,5 2,32 2,29 2,30 2,32 2,28 2,31 2,78 2,73 2,74 4,59 5,0 4,5 4,0 2,67 2,44 2,24 3,5 3,0 3,0 2,5 2,5 2,0 1,5 2,0 3,24 3,05 1,0 2,56 2,52 2,65 2,51 2,70 2,68 2,67 2,69 2,78 2,78 2,73 2,72 2,79 2,73 2,71 2,64 2,40 2,35 0,5 Stopa referencyjna NBP 4,5 X,XX Marża odsetkowa brutto 6,5 5,76 3,06 Marża odsetkowa netto 6,10 6,0 5,0 Koszt finansowania 1,5 1,0 0,5 0,0 0,0 Q3 2008 Q4 2008 Q1 2009 Q2 2009 Q3 2009 Q4 2009 Q1 2010 Q2 2010 Q3 2010 Q4 2010 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2011 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2012 Q1 2013 Q2 2013 • Zmiana wysokości stopy referencyjnej NBP z 6,00% w Q3 2008 do poziomu 3,75% w Q2 2009 zbiegła się ze zmianą marży odsetkowej brutto / netto sektora bankowego o 0,85 p.p. / 0,72 p.p. (z poziomu 6,31% / 3,24% w Q3 2008 do 5,46% / 2,52% w Q2 2009) – obniżka stóp procentowych przyniosła trwałą negatywną zmianę rentowności biznesu • Analogiczna zmiana stóp z przełomu 2012 i 2013 r. zbiegła się ze zmianą marży odsetkowej brutto / netto o 0,86 p.p. / 0,36 p.p. (z poziomu 5,45% / 2,71% w Q3 2008 do 4,59% / 2,35% w Q2 2009) Uwaga: Marża odsetkowa brutto, koszt finansowania i marża odsetkowa netto zostały wyliczone w oparciu o kwartalne przychody, koszty i wynik odsetkowy w odniesieniu do wartości aktywów sektora Źródło: KNF, analiza Deloitte © 2013 Deloitte Polska 7 W tym roku spadki stóp procentowych miały wpływ na ~5% obniżkę oprocentowania kredytów detalicznych (o ~0,64 p.p. dla kredytów konsumpcyjnych i ~0,19 p.p. dla mieszkaniowych) Analiza zyskowności detalicznych produktów kredytowych [%] LEGENDA: Stopa referencyjna 4,75% Efektywne oprocentowanie Szacunkowa zyskowność kredytów konsumpcyjnych Efektywny koszt finansowania Q4 2012 Efektywny koszt finansowania 0,47 Efekt zamknięcia pozycji walutowej 1,00 0,97 Skorygowana marża odsetkowa 1,16 1,16 2,05 8,44 3,66 3,17 0,38 3,05 8,57 3,75 3,16 13,54 2,09 8,61 3,79 Q2 2013E1 3,09 2,23 8,49 2,50% 13,75 3,17 2,52 Efektywne oprocentowanie Q1 2013 3,25% 14,01 3,16 Obciążenie odpisami Obciążenie odpisami 4,25% 14,18 Skorygowana marża odsetkowa Szacunkowa zyskowność kredytów mieszkaniowych Q3 2012 3,60 3,09 0,35 0,92 1,14 3,05 0,34 0,88 1,08 • Skorygowana marża odsetkowa na kredytach konsumpcyjnych utrzymuje się na stałym poziomie • Obniża się rentowność portfela kredytów mieszkaniowych • Z punkty widzenie wyniku odsetkowego banki posiadające duży udział kredytów konsumpcyjnych w swoich portfelach są w lepszej sytuacji aniżeli te z dużym udziałem kredytów mieszkaniowych (złotowych) Źródło: NBP, KNF, analiza Deloitte; 1. Na podstawie trendów historycznych © 2013 Deloitte Polska 8 Zakładając stałą marżę odsetkową sektora bankowego na poziomie z Q3 2012, wynik odsetkowy w Q2 2013 mógłby być wyższy o ~1,3 mld PLN Analiza wyniku odsetkowego sektora bankowego w Polsce w okresie Q3 2012-Q2 2013 [mln PLN] Wynik odsetkowy RZECZYWISTY 4,75% 4,25% 3,25% 2,50% 1,32 bln 1,34 bln 1,36 bln 1,39 bln Stopa referencyjna Średni wolumen1 Marża odsetkowa netto2 WHAT IF (stała marża odsetkowa z Q3 2012) 2,71% 2,71% 2,64% 2,71% 2,40% 2,71% 9 223 9 034 9 092 9 034 9 000 -6% (-522) 8 800 8 400 8 189 8 200 WYNIK RZECZYWISTY WYNIK WHAT IF Q3 2012 WYNIK RZECZYWISTY WYNIK WHAT IF Q4 2012 -14% (-1 286) -11% (-1 034) 8 570 8 600 0 2,35% 9 396 9 400 9 200 2,71% WYNIK RZECZYWISTY 8 110 WYNIK WHAT IF Q1 2013 WYNIK RZECZYWISTY WYNIK WHAT IF Q2 2013 • Zmiana stóp procentowych NBP z przełomu 2012 i 2013 r. zbiegła się ze zmianą marży odsetkowej netto sektora o 0,36 p.p. – z poziomu 2,71% w Q3 2008 do 2,35% w Q2 2009 • Zakładając stałą marżę odsetkową netto na poziomie z Q3 2012 (2,71%), wynik odsetkowy sektora mógłby być wyższy odpowiednio o 6% (~520 mln PLN) w Q4 2012, 11% (~1 030 mln PLN) w Q1 2013 i 14% (~1 290 mln PLN) w Q2 2013 Uwaga: Marża odsetkowa netto została wyliczona w oparciu o kwartalny wynik odsetkowy w odniesieniu do wartości aktywów sektora Źródło: KNF, analiza Deloitte; 1. Średni poziom aktywów sektora bankowego w danym kwartale; 2. W ujęciu rocznym © 2013 Deloitte Polska 9 Adresując wyzwania związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych, banki mogą podejmować równoległe działania usprawniające po stronie przychodowej i kosztowej Kluczowe komponenty równania zysku ZYSK = Przychód na klienta X Liczba klientów – Koszty Odsetki, opłaty i prowizje Akwizycja Koszty stałe Wolumeny Retencja Koszty zmienne Przykładowe obszary działań „naprawczych” 1 Oferta produktowa i uproduktowienie bazy klientów 3 Kanały dystrybucji / sieć oddziałów 2 Polityka cenowa 4 Model operacyjny Źródło: Analiza Deloitte © 2013 Deloitte Polska 10 Uproduktowienie bazy klientów, polityka cenowa, sieć dystrybucji i modele operacyjne to obecnie kluczowe obszary usprawnień zmierzających do poprawy zyskowności banków Przykładowe obszary usprawnień ZYSK = Przychód na klienta X Liczba klientów Strona przychodowa 1 Oferta i uproduktowienie bazy klientów + 5-25% przychodów • Innowacje produktowe, w tym współpraca z zewnętrznymi podmiotami mająca na celu kompleksową obsługę • 3 • Inteligentny marketing1 i mikro-segmentacja na bazie zaawansowanej analizy danych (Customer Analytics) Polityka cenowa Koszty Strona kosztowa • 2 – + 7-18% marży Dostosowanie TOiP / komponentów cenowych poszczególnych produktów w zależności od segmentu klienta detalicznego (ze szczególnym uwzględnieniem badania percepcji i elastyczności cenowej klienta) 4 • Kanały dystrybucji / sieć oddziałów – 10-30% kosztów sieci Optymalizacja wykorzystania kanałów dystrybucji, ze szczególnym uwzględnieniem sieci oddziałów, w tym m.in. w zakresie zmian procesowych i funkcjonalnych2, zmian strukturalnych3, reorganizacji formatów4, oraz dostosowanie modelu przychodowego (analiza potencjał rynków lokalnych) Model operacyjny – 4-10% kosztów operacji Optymalizacja efektywności operacyjnej organizacji poprzez reorganizację funkcji back-office – w tym zastosowanie modeli współpracy z podmiotami zewnętrznymi, np. in-house, captive5, insource, partnerstwo, JV, outsourcing, white-labeling, etc. Źródło: Analiza Deloitte; 1. Np. real-time i Next Best Offer; 2. Redukcja funkcji, optymalizacja procesów i centralizacja; 3. Optymalizacja struktur organizacyjnych i dostosowanie etatyzacji do obciążenia; 4. Reorganizacja sieci i umów najmu; 5. Nearshore i offshore © 2013 Deloitte Polska 11 Agenda 1. Wprowadzenie 2. Dyskusja panelowa 3. Pytania i odpowiedzi © 2013 Deloitte Polska 12 Zapraszamy do dyskusji panelowej 1 Oferta i Klienci 3 Kanały dystrybucji / sieć oddziałów 2 Polityka cenowa 4 Model operacyjny © 2013 Deloitte Polska 13 Agenda 1. Wprowadzenie 2. Dyskusja panelowa 3. Pytania i odpowiedzi © 2013 Deloitte Polska 14 Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com / pl / onas Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited © 2013 Deloitte Polska 16