prof. dr hab. Maria Pasztor, prof. zw.

prof. dr hab. Maria Pasztor, prof. zw.

prof. dr hab. Maria Pasztor, prof. zw.
Zakład Metodologii Badań Politologicznych i Prognozowania Politycznego
ul. Składowa 41/43, 91–127 Łódź
pok. 206
Kontakt telefoniczny: (48 42) 635 41 72
Kontakt e-mail:
Specjalność naukowa: historia stosunków międzynarodowych w XX w., ze szczególnym uwzględWażniejsze publikacje:
nieniem historii Francji XX w.
KSIĄŻKI
– Hugo Kołłątaj na Sejmie Wielkim 1791–1792, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1991.
– z D. Jaroszem: W krzywym zwierciadle. Polityka władz komunistycznych w Polsce
w świetle plotek i pogłosek z lat 1948–1956, Wydawnictwo FAKT, Warszawa 1995.
– Polska w oczach francuskich kół rządowych w latach 1924–1939, Wydawnictwo DIALOG,
Warszawa 1999.
– z D. Jaroszem: Robineau, Bassaler i inni. Z dziejów stosunków polsko-francuskich 1948–
1953, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2001.
– Między Paryżem, Warszawą i Moskwą. Stosunki polsko-francuskie w latach 1954–1969,
Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2003.
– z D. Jaroszem, Afera mięsna: fakty i konteksty, Wydawnictwo Centrum Edukacji Europejskiej, Toruń 2004.
– z Dariuszem Jaroszem: Conflits brûlants de la guerre froide. Les relations franco-polonaises de 1945 à 1954, (La Vauzelle), Paris 2005.
– z Dariuszem Jaroszem: Polska–Francja 1970–1980. Relacje wyjątkowe?, Wydawnictwo
„ASPRA”, Warszawa 2007.
– z Dariuszem Jaroszem: Stosunki polsko-francuskie 1944–1980, Polski Instytut Spraw
Międzynarodowych, Warszawa 2008.
ARTYKUŁY (selektywny wybór):
– O polsko-francuskiej współpracy kulturalnej i naukowej na przykładzie działalności
stowarzyszenia <<Les Amis de la Pologne>> w latach 1919–1940, „Kwartalnik Historii
Nauki i Techniki” 1992, t. 37, nr 199, s. 171–196.
– Propagande, presse et politique étrangère: la propagande polonaise et la presse française
dans les années 1924–1936, „Revue d'Histoire Diplomatique” 1996, nr 2, s. 123–140.
– Polska propaganda prasowa we Francji w latach 1924–936 (założenia i realizacja),
„Dzieje Najnowsze” 1995, nr 4, s. 27–38.
– Problem wojny prewencyjnej w raportach dyplomatów belgijskich z lat 1933–1934, [w:]
Międzymorze. Polska i kraje Europy Środkowo-Wschodniej XIX–XX wiek. Studia
ofiarowane Piotrowi Łossowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa 1995,
s. 313–320.
– Sprawy polskie w korespondencji dyplomatycznej francuskich kół wojskowych w latach 1926–1932, „Dzieje Najnowsze” 1994, nr 4, s. 41–60.
– Polski korpus oficerski w oczach Francuskiej Misji Wojskowej i attachatu wojskowego
Francji w Warszawie (1921–1939), „Mazowieckie Studia Historyczne” 1998, nr 1,
s. 79–102.
– z F. Guelton, Bitwa warszawska w świetle korespondencji generała Weyganda
i marszałka Focha (lipiec–sierpień 1920 roku), „Studia z Dziejów Europy Środkowo-
Wschodniej” 1998, t. XXXIII, s. 63–76.
– Problemy mniejszości ukraińskiej w Polsce w świetle francuskich raportów dyplomatycznych z lat 1924–1939, „Sprawy Narodowościowe” 1997, t. VI, z. 2, s. 111–130.
– Położenie mniejszości żydowskiej w Polsce w świetle francuskiej korespondencji
dyplomatycznej lat 1921–1939, «Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego» 1998,
nr 4, s. 3–19.
– Mniejszość niemiecka w świetle korespondencji francuskich przedstawicieli dyplomatycznych w Polsce w latach 1926–1939, [w:] Polska między Niemcami a Rosją. Studia
ofiarowane Marianowi Wojciechowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin,
Warszawa 1997, s. 177–187.
– Słabnące lobby. Działalność propolskich grup parlamentarnych we francuskim Zgromadzeniu Narodowym w latach 1921–1936, „Dzieje Najnowsze” 1997, nr 3, s. 47–63.
– Wokół wizyty Gamelina w Warszawie (12–17 VIII 1936), „Kwartalnik Historyczny” 1998,
nr 4, s. 69–85.
– z F. Guelton, La bataille de la Vistule, (1920), „Cahiers d'Etudes d'Histoire de la Défense”
1999, nr 9, s. 223–250.
– z D. Jaroszem, Les caractéristiques sociales des élites au pouvoir sous Bierut (1948–
–1956), [in:] Europe des élites? Europe des peuples. La construction de l'espace européen
1945–1960 sous la direction de Elisabeth du Réau, Presses de la Sorbonne Nouvelle,
Paris 1999, s. 113–119.
– Francuskie opinie o polityce skarbowej i walutowej rządu Władysława Grabskiego (1923–
–1925), „Mazowieckie Studia Historyczne” 1999, nr 1, s. 157–166.
– Polityka Francji wobec Polski w latach 1936–1939, [w:] Droga ku wojnie. Polityka
europejska i amerykańska w przededniu II wojny światowej, Bydgoszcz 1999, s. 59–85.
– z Dariuszem Jaroszem, La politique des autorités communistes en Pologne à la lumière
des rumeurs dans les années 1949–1953, „Revue des Etudes Slaves” 1999, nr 72, fasc. 2,
s. 295–306.
– Główne elementy obrazu Polaka w oczach francuskich elit politycznych w okresie
międzywojennym, „Dzieje Najnowsze” 1999, nr 3, s. 113–126.
– Un lobby en voie d'affaiblissement. L'activité du groupe franco-polonais à l'Assemblée
nationale (1921–1936), „Revue d'Histoire Diplomatique” 2000, nr 1, s. 50–68.
– rec. książki M. Wołosa, Alfred Chłapowski (1874–1940). Biografia ambasadora Polski we
Francji, Toruń 1999, „Kwartalnik Historyczny” 2000, nr 1, s. 128–133.
– Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych z francuskiej perspektywy (1924–1939),
„Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2000, t. XXXV, s. 185–196.
– z D. Jaroszem, Kolonie letnie dla dzieci polonii francuskiej w latach 1948–1965
(organizacja, przebieg , skutki), [w:] Polska w Europie i świecie w XX stuleciu, pod. red.
H. Parafianowicz, Białystok 2001, s. 419–437.
– Les officiers français et polonais pendant les années vingt: une perception croisée [in:]
Bâtir une nouvelle sécurité. La coopération militaire entre la France et les États d’Europe
centrale et orientale de 1919 à 1929, Paris 2001, s. 247–257.
– z D. Jaroszem, Paryż–Warszawa w apogeum zimnej wojny 1948–1953, „Wiadomości
Historyczne” 2001, nr 2, s. 67–78.
– z D. Jaroszem, Kolonie dla dzieci polonijnych jako instrument polskiej polityki
zagranicznej w latach 1947–1956, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2001, nr 1,
s. 5–31.
– z D. Jaroszem, Polsko-francuska „zimna wojna”: sprawa Robineau (1949–1950), „Dzieje
Najnowsze” 2001, nr 3, s. 99–128.
– Le devoir de défense en Pologne après la Deuxième Guerre mondiale et ses fonctions
politiques, [in:] Le devoir de défense en Europe aux XIXe et XXe siècles, Paris, Economica
2002, s. 251–258.
– z D. Jaroszem, Stosunki polsko-francuskie w apogeum zimnej wojny (1948-1953), [w:]
Polska w podzielonym świecie po II wojnie światowej do 1989 r., pod red. M. Wojciechowskiego, Toruń 2002, s. 147–165.
– z D. Jaroszem, Les colonies de vacances pour les enfants d’émigrés polonais en France-un
problème épineux dans les relations polono-françaises (1948–1955), „Revue d’Histoire
Diplomatique” 2002, nr 1, s. 3–25.
– Między Paryżem, Warszawą a Moskwą. Polityczne uwarunkowania stosunków polskofrancuskich w latach 1953–1956, „Dzieje Najnowsze” 2002, nr 2, s. 41–66.
– Devoir de défense en Pologne (1944–1989), „Revue Militaire Suisse” 2002, nr 6/7,
s. 40–48.
– Francuska polityka „budowania mostów” w dzielącej się Europie — przykład Polski
i Czechosłowacji (1944–1947), „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”
2002, t. XXXVII, s. 117–131.
– La Pologne vue par les milieux dirigeants français de 1924 à 1939, [in:] Les relations
entre la France et la Pologne au XXe siècle, Kraków 2002, sous la direction de B. Michel
et J. Łaptos, s. 57–65.
– Problem granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej w stosunkach polsko-francuskich w latach od
1953 do 1965, „Wrocławskie Studia z Polityki Zagranicznej” 2002, nr 1, s. 123–134.
– „Mazowsze” podnosi żelazną kurtynę. Początki odwilży w polsko-francuskich stosunkach
kulturalnych w 1954 roku, [w:] Społeczeństwo. Państwo. Modernizacja. Studia
ofiarowane Januszowi Żarnowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, pod redakcją
Włodzimierza Mędrzeckiego, Warszawa 2002, s. 89–103.
– La Deuxième Guerre mondiale, la conscience nationale des Polonais et l’experience du
communisme, [in:] Guerres, Armées et sociétés, Centre d’Histoire et de Prospective
Militaires, Travaux d’histoire militaire et de polémologie, Pully (Lausanne) 2004,
s. 392–402.
– Francja i Wielka Brytania wobec polskich koncepcji rozbrojeniowych 1957–1964, „Dzieje
Najowsze” 2003, nr 1, s. 85–111.
– Francja i Wielka Brytania wobec polskiej granicy zachodniej na Odrze i Nysie Łużyckiej
w latach 1958-1967, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2003,
t. XXXVIII, s. 147–182.
– z D. Jaroszem, Pieniądze moskiewskie i nie tylko, „Arcana” 2003, nr 3–4, s. 159–170.
– Problemy aprowizacyjne w Polsce w latach 1945–1970 jako temat pogłosek i dowcipów politycznych, [w:] Polska i jej wschodni sąsiedzi w XX wieku. Studia i materiały
ofiarowane prof. dr. hab. Michałowi Gnatowskiemu w 70-lecie urodzin, Białystok 2004,
s. 497–509.
– Druga wojna światowa, świadomość narodowa Polaków a doświadczenie komunizmu,
[w:] Cała historia to dzieje ludzi... Studia z historii społecznej ofiarowane profesorowi
Andrzejowi Wyczańskiemu w 80-tą rocznicę urodzin i 55-lecie pracy naukowej, pod red.
Cezarego Kukli przy współudziale Piotra Guzowskiego, Białystok 2004, s. 399–407.
– Zmarnowana szansa. Na marginesie lektury najnowszej pracy o stosunkach polsko-francuskich w latach 1938–1944, „Zeszyty Historyczne” 2004, nr 148, s. 140–176. (artykuł
recenzyjny).
– France, Great Britain, and Polish Conceptions of Disarmament, 1957–1964, „Acta
Poloniae Historica” 2004, nr 90, s. 113–155.
– Gry wywiadów a stosunki polsko-francuskie w latach 1956–1968, [w:] Europa Środkowa
i Wschodnia w XX wieku. Studia ofiarowane Wiesławowi Balcerakowi w siedemdziesiątą
rocznicę urodzin, pod red naukową A. Koryna i P. Łossowskiego, Warszawa–Łowicz
2004, s. 299–311.
– z D. Jaroszem, L’argent de Moscou (et pas seulement), „Revue d’Historie Diplomatique”
2004, nr 4, s. 333–349.
– Problem Odry i Nysy Łużyckiej w polityce Francji wobec Republiki Federalnej Niemiec
w latach 1959–1969, „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2005, t. 5, nr 2 (24), s. 89–113.
– Polska a polityka otwarcia na Wschód Charles’a de Gaulle’a (1969–1969), „Wrocławskie Studia z Polityki Zagranicznej” 2005, tom II, s. 83–121.
– z D. Jaroszem, Wizyta Edwarda Gierka we Francji w październiku 1972 roku, „Zeszyty
Historyczne” 2005, z. 153, s.79–131.
– z D. Jaroszem, Raport końcowy Augustina Jordana, ambasadora Francji w Polsce, z 6
listopada 1973 r., „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2005, t. 5, nr 6 (28), s. 121–144.
– -z D. Jaroszem, Z badań nad stosunkiem władz Polski Ludowej do niedoborów mięsa,
„Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2005, t. LXV, s. 229–267.
– Wizyta de Gaulle’a w Polsce (6–12 września 1967 r.). Między mitem a rzeczywistością,
[w:] Nad Bałtykiem. W kręgu polityki, gospodarki, problemów narodowościowych i spo-
łecznych w XIX i XX wieku. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Mieczysławowi
Wojciechowskiemu, Toruń 2005, s. 695–708.
– Les aspects technologiques, orgnisationnels et économiques de la <<transformation>>
dans l’armée polonaise (1949–1956), [w:] Actes du symposium 2004. Armée et Techno-
logie, Pully (Lausanne) 2006, s. 153–162.
– Francja wobec polskiego października 1956 roku w Polsce, [w:] Polski październik 1956
w polityce światowej, pod redakcją naukową Jana Rowińskiego, Warszawa 2006, s. 263–
277.
– z D. Jaroszem, Rola sporu o Bibliotekę Polską w Paryżu w stosunkach polsko-francuskich w latach 1945–1980, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”
2006, t. 1, s. 31–47.
– Stosunki polsko-francuskie po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, [w:] Polska
polityka integracyjna po przystąpieniu do Unii Europejskiej (pod red. J. M. Fiszera),
Warszawa 2006, s. 229–241.
– z D. Jaroszem, La culture et la science dans les relations franco-polonaises (1944–
–1950), „Revue d’Histore Diplomatique” 2006, nr 4 (32), s. 351–360.
– Problem niemiecki w stosunkach polsko-francuskich w okresie prezydentury Valéry’ego
Giscarda d’Estaing, „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2006, nr 6 (34), s. 135–159.
– z D. Jaroszem: La culture et la science dans les relations franco-polonaises (1944–1950),
[in:] Culture et politique étrangère des démocraties populaires (publié sous la direction
d’Antoine Marès avec le concours de l’Université Paris I – Panthéon-Sorbonne), Paris
2007, s. 63–71.
– Les problèmes de la collaboration culturelle entre la France et la Pologne dans les années
1954–1970, [in:] Culture et politique étrangère des démocraties populaires (publié sous la
direction d’Antoine Marès avec le concours de l’Université Paris I – Panthéon-Sorbonne),
Paris 2007, s. 72–89.
– z D. Jaroszem, An Attempt at a History of Meat in People’s Poland, „Acta Poloniae
Historica”, 2007, nr 95, s. 139–187.
– France and the Polish October of 1956, [in:] The Polish October 1956 in World Politics, ed.
by J. Rowiński in coopertion with T. Jaskułowski, The Polish Institute of International
Affairs, Warsaw 2007, s. 263–276.
– Kwestia niemiecka w stosunkach polsko-francuskich w okresie prezydentury Georges’a
Pompidou, [w:] Rocznik Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy Brandta
Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006 (4), Wrocław 2007, s. 157–185.
– z D. Jaroszem, Działalność Instytutu Francuskiego w Polsce w latach 1925–1989, część
pierwsza: lata 1925–1939, „Polsk Przegląd Dyplomatyczny” 2008, nr 2 (42), s. 125–
–138.
– z D. Jaroszem, Działalność Instytutu Francuskiego w Polsce w latach 1925–1989, część
druga: lata 1925–1939, „Polsk Przegląd Dyplomatyczny” 2008, nr 3 (43), s. 119–146.
– Społeczeństwo polskie w świetle raportów Poselstwa Królestwa Belgii w Warszawie z lat
1948–1953 (wybrane wątki), [w:], Od Piłsudskiego do Wałęsy. Studia z dziejów Polski
w XX wieku, Warszawa 2008, s. 141–159.
– Un Etat garnizon? L’armée et la société civile en Pologne durant l’état de guerre de 1981
à 1983, [in:] Les Populations et les Armées, Centre d’Histoire et de Prospective Militaires,
Pully (Lausanne), 2008, s.143–151.
– z. D. Jaroszem, Generał Jaruzelski w Paryżu, 2009, nr 1–2, s. 120–132.
Znajomość języków obcych: francuski, węgierski, włoski, angielski, niemiecki
Zainteresowania: