NR 1 (40) - sierpień 2010 - Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw

Transkrypt

NR 1 (40) - sierpień 2010 - Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw
Gazeta
Ruchu
Abstynenckiego
NR 1 (40)
Kampania
„Postaw
na rodzinę”
sierpień
2010
ISSN 1734-5308
Tematy warszawskie
W
spółczesne badania naukowe
nad skutecznością profilaktyki
ryzykownych zachowań dzieci i młodzieży udowodniły, iż największą
efektywność mają działania i programy skoncentrowane na rodzinie – mówi Joanna Szymańska, ekspertka Krakowskiej Akademii Profilaktyki, szefowa działu profilaktyki w warszawskim
Ośrodku Rozwoju Edukacji. – Więź
z rodzicami, a także innymi członkami
rodziny, stanowi najważniejszy czynnik
chroniący przed niebezpiecznymi eksperymentami i raniącymi doświadczeniami.
Kampania „Postaw na rodzinę!”wpisuje się w nurt profilaktyki pozytywnej bazującej na wiedzy o głównych czynnikach chroniących. Wiedzę
tę wykorzystano w tekstach zawartych
w materiałach edukacyjnych i ulotkach. Więź rodzinną eksponują również piękne zdjęcia zamieszczone na
wszystkich materiałach.
Maciej Zdziarski – prezes Krakowskiej Akademii Profilaktyki, szef kampanii „Postaw na rodzinę” stwierdza,
że ta kampania jest znakomitym sposobem, by pokazać jak można wspierać
rodziny. Zauważa też, że samorząd lokalny odgrywa w tej pomocy szczególną rolę, także poprzez realizację zadań
Ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Tworzenie punktów konsultacyjnych,
organizowanie świetlic socjoterapeutycznych i środowiskowych, wsparcie
wypoczynku letniego czy dofinansowanie posiłków dzieci z rodzin dotkniętych problemem, wspieranie lecznictwa
odwykowego – to wszystko działania
na rzecz rodziny.
W ramach kampanii przygotowano
bardzo interesujące materiały w postaci ulotek i plakatów. Można je rozdawać podczas imprez plenerowych, festynów, pikników, spotkań integracyjnych. Powstał też poradnik dla
nauczycieli, jego autorka Jolanta Terlikowska tak zachęca do podejmowania działań w ramach kampanii:
(dokończenie na str. 3)
Jan Matejko i Grunwald
w Warszawie
U
rodził się i zmarł w Krakowie
(1838-1893), ale największe dzieło jego życia, obraz „Bitwa pod
Grunwaldem” znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Warto o tym wspomnieć w roku 600lecia bitwy.
lony Dworca Śródmieście) przybyły
tysięczne tłumy, a młodzież wyprzęgła konie i sama ciągnęła powóz ulicami Warszawy. Przez cały tydzień
trwały uroczystości na cześć Matejki,
były uczty, wygłaszano mowy i toasty,
wręczano mu wieńce.
Był twórcą narodowej szkoły malarstwa historycznego. Pozostawił
po sobie spuściznę ponad trzysta obrazów. Wielokrotnie otrzymywał nagrody i złote medale na tzw. Salonach
Paryskich, gdzie wystawiał swoje dzieła pośród największych artystów
XIX wieku.
Malowanie „Bitwy pod Grunwaldem” zaczął w 1875 roku i zaplanował skończyć dzieło w pięć lat. Zakupił we Francji grube płótno, utkane
bez szwu i naciągnął na olbrzymi
blejtram wysokości 4 m i 26,5 cm
i szerokości 9 m 87,5 cm. To była tytaniczna praca, która tak go pochłonęła, że pracował nieustannie i już
w trzy lata obraz był gotowy. W trakcie pracy odbył podróż przez trzy zabory na pola Grunwaldu, by zobaczyć
miejsce bitwy, które pojawia się w obrazie w jego tle. Odwiedził po drodze
Warszawę i spędził tu kilka dni. Był
już wtedy uznanym i sławnym artystą
i powitano go w stolicy entuzjastycznie. Na dworzec kolei warszawsko-wiedeńskiej (obecnie stoją tam pawi-
Mimo sławy Matejko nie należał
do ludzi zamożnych, dlatego ukończony obraz „Bitwy pod Grunwaldem”
sprzedał na pniu warszawskiemu bankierowi Jakubowi Rosenblumowi
za 45 tys. złotych reńskich. Rosenblum miał w tym własny interes, bo
zarabiał na obrazie wystawiając go
w wielu miastach poczynając od Moskwy i Petersburga, a kończąc na Paryżu i Londynie. Kiedy w Warszawie
został wybudowany gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych przy pl.
Małachowskiego, obraz został wykupiony z rąk spadkobierców bankiera
i do II wojny był tam wystawiony.
Podczas okupacji obraz został ukryty
i zakopany w stodole we wsi podlubelskiej, a po wojnie jego siedzibą stało
się Muzeum Narodowe w Warszawie.
Nazwisko Matejki znajduje się w portyku gmachu Zachęty na jednej
z trzech tablic upamiętniających wybitnych malarzy tego okresu obok Artura Grottgera i Józefa Chełmońskie(dokończenie na str. 2)
Gazeta Ruchu Abstynenckiego
D 18 września: VIII Rodzinny Piknik Integracyjny – Szczęśliwice 2010 D
Sierpień 2010
2
Sierpień 2010
3
GRA
GRA
Tematy warszawskie
Jan Matejko i Grunwald
w Warszawie
(dokończenie ze str. 1)
go. W Muzeum Narodowym obok innych dzieł znajduje się także znakomity autoportret Matejki. Znani malarze zostali poproszeni o wykonanie
swoich autoportretów w półpostaci
stojącej.
Matejko wyłamał się z tej konwencji, świadom swojej wielkości ukazał
siebie siedzącego w fotelu ze stosem
ksiąg i paletą.
Genialnego malarza Warszawa
uhonorowała pomnikiem, który stanął w 1994 r. na Mokotowie u zbiegu
ulic Puławskiej i Morskiego Oka. Pomnik przedstawia postać malarza
wraz z siedzącym u stóp postumentu
Stańczykiem. Miał co prawda mieć
inną lokalizację, przy al. Ujazdowskich u zbiegu z ulicą Jana Matejki,
ale przez opieszałość i brak zainteresowania władz Rady Gminy Sródmieście, a może niechęć do krakowskiego twórcy pomnika Mariana Koniecznego postawiono go w innym
miejscu.
Z okazji 600-lecia bitwy pod Grunwaldem warto wspomnieć inne, poza
dziełem Matejki, warszawskie odniesienia do niej. I tak, jest w Warszawie
plac Grunwaldzki na Żoliborzu, który był w okresie międzywojennym zaprojektowany jako piękne półkoliste
założenie łączące ten plac z placem
Gwardii na Cytadeli. Niestety po wojnie nie uwzględniono tego projektu
przy odbudowie Warszawy, ale nazwa
pozostała i nawiązuje do wielkiego
zwycięstwa połączonych wojsk polsko-litewskich nad Zakonem Krzyżackim
15.07.1410 r.
Do tego chwalebnego zwycięstwa
nawiązywał także państwowy Order
Krzyża Grunwaldu z dwoma mieczami, ustanowiony w 1943 r. przez Dowództwo Główne Gwardii Ludowej
nadawany za czyny bohaterskie w walce zbrojnej z okupantem o Wolność
i Niepodległość Polski.
W roku 1975 Order był
emitowany przez Narodowy Bank Polski na
banknocie 50-złotowym. Po 1989 r. pod
naciskiem części środowisk prawicowych,
uważającej Order Krzyża
Grunwaldu za odznaczenie komunistyczne, mimo zasług leżących u podstaw jego nadania, odznaka tego Orderu bywała usuwana z herbów
i miejsc publicznych, a informacje
o jego nadawaniu bywały pomijane.
W roku 1992 uznano jego nadawanie
za zakończone. Order Krzyża Grunwaldu nie został przejęty do obecnego
polskiego systemu odznaczeń państwowych.
Dzisiaj możemy zobaczyć Order
Krzyża Grunwaldu w formie metaloplastyki na tyłach Grobu Nieznanego
Żołnierza obok Krzyża Walecznych
i Krzyża Virtuti Militari. Ozdobna
krata od strony Ogrodu Saskiego wykonana została po wojnie według pro-
jektu nomen omen artysty o nazwisku
Henryk Grunwald.
My Polacy, jesteśmy dumni z bitwy
pod Grunwaldem tej z 1410 r i tej,
którą nam namalował Jan Matejko.
Danuta Borkowska
Przewodniczka Warszawskiego
Stowarzyszenia Przewodników
im. Adama Jarz´bskiego
Bibliografia:
I. Grzesiuk-Olszewska Warszawska Rzeêba
Pomnikowa, Wyd. Neriton 2003; Pascal,
Przewodnik Warszawa, 2001; M. Szypowska,
Jan Matejko wszystkim znany; Internet.
Kampania
„Postaw na rodzinę”
(dokończenie ze str. 1)
„Dla budowania wspólnoty szkolnej
niezastąpione są takie wydarzenia,
w których działamy w triadzie – rodzice robią coś razem z dziećmi i nauczycielami. Do dziś ze wzruszeniem wspominam Jasełka organizowane w szkole
podstawowej moich synów. Ponieważ
panowała tam wspaniała atmosfera
współpracy, nie było żadnych problemów z przygotowaniem obsady. Występowały nie tylko dzieci, ale i rodzice.
Wspólny czas spędzony na próbach,
godziny śmiechu, wymyślanie dekoracji
i strojów mocno nas integrowały.
Na hasło „piknik”, po raz pierwszy
rzucone zresztą chyba przez rodziców,
rodzice w klasach zorganizowali kiełbaski i mięso, poprzywozili własne grille i wspólnie bawili się całe niedzielne
popołudnie. Tatusiowie z synami rozegrali mecz piłki nożnej, kobieca część
rodzin zasiadła na widowni, żarliwie
kibicując swoim idolom. Były prezentacje rodzin, wspólne śpiewanie i całe
mnóstwo różnych gier i zabaw. Tego
rodzaju pikniki były systematycznie organizowane, zawsze przy zaangażowaniu rodziców.
To nie szkoła przygotowała coś dla
dzieci i ich rodzin. To rodziny wspólnie
z nauczycielami przygotowywały coś
dla siebie.”
Szczegóły kampanii na stronie internetowej: www.postawnarodzinę.pl
Masz problem? Czy wiesz, kto mo˝e Ci pomóc?
Ulotka adresowana do osób dorosłych. Materiał w prosty i przyst´pny sposób informuje o formach pomocy, jakie oferuje samorzàd lokalny. Grupa potencjalnych odbiorców została zdefiniowana przez zadanie trzech pytaƒ: „DoÊwiadczasz przemocy i szukasz wsparcia w trudnej sytuacji?”, „Jak pokonaç kłopoty, których
przyczynà jest alkohol?”, „Czy Twoje dziecko potrzebuje pomocy?”. Oznacza to, ˝e materiał powinien byç dystrybuowany
przede wszystkim za poÊrednictwem OÊrodka Pomocy Społecznej, przychodni i innych miejsc, do których mogà trafiaç osoby
potrzebujàce wsparcia.
Razem mo˝emy objàç cały Êwiat!
Ulotka powstała z myÊlà o imprezach lokalnych – Festynach
Trzech Pokoleƒ. Jej treÊç została zbudowana w oparciu o dwa
przesłania: „Siłà naszej rodziny jest wzajemne wsparcie i bliskoÊç” i „Potrafimy ze sobà rozmawiaç i lubimy wspólnie sp´dzaç
czas”. Materiał z takim przekazem powinien byç kolportowany
wÊród osób dorosłych, zarówno rodziców, jak i dziadków. Opowiadamy w nim jak wa˝ne jest przekazywanie rodzinnych historii, pytajàc osoby dorosłe: „Czy wiesz, ˝e Twoje opowieÊci to
prawdziwy skarb?”.
Rodzina jest dla nas najwa˝niejsza
Ulotka zaadresowana do rodziców. Jej celem jest przekazanie odpowiedzi na pytanie: „Czy wiesz jak chroniç dzieci przed zachowaniami ryzykownymi?”. W oparciu o badania naukowe skonstruowana
została prosta, czytelna narracja: „Dajemy Ci szeÊç dobrych rad.
Sprawdê jak działajà w praktyce!”. Ulotka wpisuje si´ w nurt jednej
z najskuteczniejszych strategii profilaktycznych – Strategii Rozwijania Umiej´tnoÊci Wychowawczych, rekomendowanej przez Paƒstwowà Agencj´ Rozwiàzywania Problemów Alkoholowych. W dystrybucj´ tego materiału warto zaanga˝owaç szkoły. To idealne wsparcie
dla wychowawców organizujàcych wywiadówki profilaktyczne.
Poradnik dla nauczycieli
Dlaczego warto włàczyç do kampanii rodziców i nauczycieli? Nauczanie przedmiotowe nie wystarczy. Potrzebne jest wspomaganie przez szkoł´ wychowawczej roli rodziny. Poradnik Jolanty Terlikowskiej prezentuje potrzeby rozwojowe dzieci i młodzie˝y, zasady pozytywnego wychowania i mnóstwo praktycznych wskazaƒ,
jak budowaç silnà wi´ê w rodzinie. Dobrà okazjà do ich przekazywania sà odbywajàce si´ w szkole comiesi´czne zebrania dla rodziców. Praktyczne podpowiedzi dotyczàce wspierania rodziny
mogà te˝ byç wykorzystane przez pracowników samorzàdowych
przy tworzeniu ró˝nych gminnych prorodzinnych projektów.
Porozmawiajmy ...
Nigdy nie trać
świętej
ciekawości
a pewno każdemu zdarza się rozmawiać z osobami wszystN
kowiedzącymi. Mnie przydarza się to bardzo często. Czuję
wtedy bezradność, czasem złość, ale najczęściej współczucie. Na-
prawdę szczerze współczuję tym, którym się zdaje, że znają odpowiedzi na wszystkie pytania, na przykład dotyczące ich trzeźwienia.
Oni bardzo dokładnie wiedzą co powinni, a czego nie powinni robić. Mają swoje opinie o terapeutach, oceniają ich, mają też
swoje wyobrażenie o tym jak powinna wyglądać grupa terapeutyczna. Ich wiedza o uzależnieniu jest tak szeroka, że sami mogliby być specjalistami leczenia. Tylko jakoś tak się składa, że to
właśnie oni najczęściej mają tzw. wpadki (zapicia), które oczyGazeta Ruchu Abstynenckiego
wiście wspaniale potrafią „wytłumaczyć”. Gdyby pytali i, co może ważniejsze, chcieli wsłuchiwać się w odpowiedzi na różne pytania byłoby im łatwiej. Problem w tym, że w swej „mądrości” nie
znajdują pytań, nie są ciekawi – wydaje im się, że sami najlepiej
wiedzą jak mają trzeźwieć.
Są też wszystkowiedzący na inne tematy, niektórzy – na
wszystkie. Obojętnie, jaki będzie poruszony w rozmowie oni natychmiast opowiedzą „prawdę” o sprawie, podadzą przykłady ze
swojego życia i uraczą nas opowieściami zaczynającymi się zwykle od słów: „to jeszcze nic, ja to…”. Od rozmówcy nie oczekują nic poza wysłuchaniem ich opowieści. Nie zadają pytań, nie są
ciekawi historii opowiadanych przez innych. Nie słuchają, tylko
wyczekują chwili, w której sami będą mogli mówić. Oni także nie
zadają pytań. A przecież, jak powiedział Albert Einstein: „Ważne jest by nigdy nie przestać pytać. Ciekawość nie istnieje bez
przyczyny. Wystarczy więc, jeśli spróbujemy zrozumieć choć trochę tej tajemnicy każdego dnia. Nigdy nie trać świętej ciekawości. Kto nie potrafi pytać nie potśrafi żyć”.
Hanna Gęściak-Wojciechowska
z zarzàdem S.K.R A. SERCE
GRA: Mija siedem miesięcy od czasu, gdy został wybrany nowy Zarząd. Czy
możecie powiedzieć jak to wtedy było,
a jak widzicie to teraz? Jak podsumujecie ten okres?
Zarząd: Na początku przedstawimy
się: Prezes Robert Kurowski, skarbnik
Katarzyna Przyborowska, sekretarz
Izabela Szyszka, członek zarządu Teresa Gadzinowska, Janek Bielanka,
Hanna Mielecka. Kierownikiem klubu
jest Katarzyna Przyborowska. Nowy
zarząd rozpoczął swoje działania
w trudnym okresie. Kończyła się nowa
umowa najmu lokalu oraz trzyletnia
umowa na działalność statutową klubu. Osoby, które miały już pewne doświadczenie odeszły. Przed nami stało
ogromne zadanie do wykonania, a jednocześnie duże wyzwanie. Mimo wielu
trudności i przeciwności poradziliśmy
sobie. Wszystkie formalne sprawy zostały załatwione w terminie i z pozytywnym skutkiem.
GRA: Co wydarzyło się podczas waszej kadencji?
Zarząd: Do nas należało napisanie
nowej oferty na trzyletnią działalność.
Zarząd odnowił kontakty i nawiązał
współpracę z przedstawicielami wydziału Spraw Społecznych i Zdrowia
w Urzędzie dzielnicy Śródmieście. Nawiązaliśmy też kontakt z Komisją Dialogu Społecznego i Stowarzyszeniem
Trzeźwy Kierowca. Bardzo ciekawie
układa się współpraca z księdzem
Leszkiem z Nowego Targu. W klubie
powstała sala komputerowa (7stanowisk) w której odbywają się zajęcia informatyczne. Członkowie mogą sko-
rzystać z bezpłatnych lekcji języka
angielskiego. Została zlikwidowana
palarnia, a na jej miejscu powstała biblioteka. Członkowie klubu inicjują
wtorkowe spotkania brydżowe oraz sobotnie rozgrywki w ping-ponga. Dbamy o stałe punkty działalności klubowej:,,Wieczory przy świecach” w czasie
których chętni klubowicze lub zaproszeni goście opowiadają o swoich doświadczeniach, drodze do trzeźwości,
spotkania jubileuszowe gdzie co miesiąc rodzinnie i uroczyście obchodzimy
rocznice trzeźwości, spotkania świąteczne.
GRA: Co sprawia Wam najwięcej
trudności?
Zarząd: Po dłuższym okresie rozluźnienia, trudno jest zmotywować ludzi do aktywnego działania. Trudne
jest też gospodarowanie pieniędzmi
z dotacji, którą sporo nam zmniejszono. Problemy finansowe są najtrudniejszą sprawą, z którą się zmagamy.
(dokończenie na str. 4)
Gazeta Ruchu Abstynenckiego
4
VI rocznica
klubu OSTOJA
Sierpień 2010
Sierpień 2010
5
GRA
GRA
N
asza gazeta ukazuje się dopiero
w drugiej połowie roku. Było wiele wydarzeń w w Klubie „Ostoja”.
Chcielibyśmy odnotować choć jedno
z nich – kolejną rocznicę naszego klubu. Czas mija bardzo szybko, bo to już
sześć lat! Przypominamy o naszej rocznicy w fotografii i zamieszczamy tekst
piosenki, którą napisała i zaśpiewała na
balu rocznicowym kierowniczka klubu
Renata Szczepaniak. (M.L.)
Turnus w Mądralinie
W
dniach 16-20 lipca 20 członków
klubu OSTOJA gościło w Domu
Pracy Twórczej Polskiej Akademii
Nauk w Mądralinie. Był to turnus rehabilitacyjno-reaadaptacyjny. Stowarzyszenie WISE, przy którym działa
klub „Ostoja” wybrało miejsce znakomicie. Panujący w ośrodku spokój bardzo sprzyjał skupieniu i refleksjom.
Dwóch prowadzących zajęcia psycholog Krzysztof Rusiniak i terapeuta
uzależnień Adam Maziewski nawet
byli nieco zaskoczeniu gotowością
uczestników do pracy podczas zajęć.
Myślę, że i wielu uczestników czuło się
zaskoczonych własną potrzebą takiej
pracy.
Każdy dzień rozpoczynaliśmy od
gimnastyki, którą kończył bardzo ener-
getyzujący okrzyk. Pierwszego ranka
nie wszystkim chciało się gimnastykować, ale już drugiego ranka stawili się
wszyscy – i dorośli i dzieci.
Czas, mimo sporej liczby godzin zajęć, toczył się leniwie. Spacerowano
po pięknym starym lesie, wyprawiano
się nad pobliski Świder. Była nawet zabawa taneczna i wieczory spędzone na
wspólnym śpiewaniu możliwe dzięki
temu, że Adam Maziewski przyjechał
z gitarą. A granie i śpiewania to jego
wielka pasja.
W dniu wyjazdu wszyscy mieli
uczucie niedosytu i nie chodziło
o dłuższy pobyt w przyjemnym ośrodku, ale o udział w zajęciach. Koniecznie „Ostoja” powinna podobny turnus
wkrótce powtórzyć. (M.L.)
TO JU˚ SZEÂå LAT
(do mel. „Niech ˝yje bal”)
˚ycie Kochani – to nie bal i taniec,
Bo nieraz dawało nam w koÊç,
˚yliÊmy w amoku, bez wiary, nadziei,
Do złego wcià˝ pchało nas coÊ.
Los w koƒcu ostro wzi´liÊmy za rogi,
By wreszcie móc czuç i by byç,
Razem zmieniamy si´ teraz na lepsze
By znów godnie ˝yç.
W ˝yciu nie zawsze si´ wszystko układa,
Lecz sami kujemy swój los,
Wi´cej w nas wiary, nadziei, miłoÊci,
Bo wiemy ˝e obok jest ktoÊ,
KtoÊ kto zrozumie, kto wesprze, przytuli
Kto wska˝e nam drog´ i cel,
Wystarczy tylko poszukaç pomocy
I chcieç, mocno chcieç.
To ju˝ szeÊç lat, czy to du˝o czy mało
niewa˝ne
To ju˝ szeÊç lat, razem troski,
zmartwienia niestraszne
To ju˝ szeÊç lat, dziÊ jesteÊmy silniejsi,
mocniejsi
To ju˝ szeÊç lat i tych lat niech przybywa
nam wi´cej.
Dzisiaj OSTOJA radoÊnie Êwi´tuje
i wszystkich zaprasza na bal,
Ka˝dy z nas w duszy gł´boko dzi´kuje,
˝e los znowu szanse nam dał,
Z OSTOJÑ łatwiej nam kroczyç przez
˝ycie,
Tu przyjaêƒ, tu serce, tu gest,
OSTOJA przygarnia zbłàkane dusze,
OSTOJA – najlepsza jest.
Słowa: Renata Szczepaniak
Gazeta Ruchu Abstynenckiego
Porozmawiajmy ...
z zarzàdem S.K.R A. SERCE
(dokończenie ze str. 4)
Szukamy nowych środków, sposobów,
które pozwolą nam zaspokoić potrzeby
klubowiczów.
GRA: Jak obecnie oceniacie działalność klubu na podstawie tego, co on
proponuje swoim członkom?
Zarząd: Klub jest dostępny dla klubowiczów codziennie od 13.00 do
21.00. Odbywa się terapia, grupa
wsparcia dla uzależnionych i współuzależnionych oraz kontakty indywidualne
z terapeutą. Istnieje bogata oferta
do spędzania wolnego czasu i rozwijania zainteresowań: dla sportowców
rozgrywki piłkarskie i tenisa stołowego,
biblioteka, kursy komputerowe, język
angielski itd. Integracji sprzyjają wie-
czorki przy świecach, rocznice trzeźwościowe, wspólne wyjazdy.
GRA: A plany na przyszłość?
Zarząd: Nasze najbliższe plany to
konkretne działania: Organizacja obozu wypoczynkowo- terapeutycznego,
wycieczki rowerowe, Organizacja Ogólnopolskiego Turnieju Piłki Ulicznej, arteterapia, choreoterapia, czynny udział
klubowiczów w mszy z Księdzem Leszkiem podczas Dni Trzeźwości, udział
w międzyklubowej lidze tenisa stołowego i w abstynenckich turniejach piłkarskich w całej Polsce. Zależy nam na
tym, aby klub nie był miejscem biernego spędzania czasu, ale aby realizowane tu programy aktywizowały uczestników, zmieniały ich postawy, przywracały lub inicjowały role zawodowe
i społeczne. Marzeniem prezesa jest
doprowadzenie do takiej aktywności
członków klubu jak 8 lat temu, na ulicy
Poznańskiej.
A
Do czego są nam potrzebni
inni ludzie?
le czy aby na pewno są potrzebni?
Odpowiedź z pozoru jest oczywista
– „tak, oczywiście, że są potrzebni a nawet niezbędni!”. Jednakże nasze doświadczenia życiowe mogą powodować
zamęt w głowie, co do tej oczywistości.
Kiedy byliśmy bardzo, bardzo mali
– ciągła obecność przy nas innych – naszych rodziców, opiekunów była warunkiem przeżycia. Ich chwilową nieobecność odbieraliśmy jako najgorsze zagrożenie, po prostu – koniec świata.
Z czasem jednak, gdy trochę podrośliśmy i zwiększyły się nasze możliwości
i zasoby oraz przybyło nam odwagi
i ciekawości świata – wartością stawało
się zrobienie czegoś całkowicie samemu, na własny rachunek, własnego autorstwa. „Ja sam” stało się życiową dewizą a nieśmiałe propozycje pomocy ze
strony naszego otoczenia, rady czy korygujące uwagi odbieraliśmy jako zniewagę lub zagrożenie naszego terytorium. Wtedy mogło nam przyjść do głowy (i pozostać do dziś!), że oto
absolutne nikt nie jest, nie będzie i nie
ma być nam nigdy do niczego potrzebny.
Ale wchodząc w wiek młodzieńczy
nasze oczy zaczęły rozglądać się za jakąś miłą, ładną osobą a nasze serca
mocniej bić na jej widok. Gdy nadszedł
sygnał życzliwego przyjęcia i wzajemności nasze szczęście nie miało granic,
a za nim szło pragnienie prawdziwej,
ogromnej, wszechogarniającej i nigdy
nieustającej bliskości! Nasze działania
całkowicie temu podporządkowaliśmy,
nasze myśli zajmowała tylko ta kwestia.
Każda chwila oddalenia zaś stawała się
źródłem niewypowiedzianych katuszy.
To z tego okresu życia pochodziły deklaracje: „jesteś mi niezbędny/a jak powietrze do oddychania”, „bez Ciebie
życie całkowicie traci sens”. Gdyby wtedy nas zapytano, czy ta osoba jest nam
potrzebna – bez wahania odparlibyśmy,
że bez niej nie przeżyjemy ani godziny.
Dalej historia ta wiedzie poprzez naprzemienność tych etapów – gdy się
trochę nasyciliśmy związkiem, pojawiała się potrzeba zwiększenia przestrzeni
życiowej, nowych celów i kontaktów
– z pretensją czasem mówiliśmy bliskiej
osobie, że „zawiązała nam świat”. Ale
gdy znowu mieliśmy kryzys, niepowodzenie, gorsze chwile, nie mówiąc już
o chorobie czy niesprawności rozglądaliśmy się wokół w poszukiwaniu pomocnej ręki i bratniej duszy.
Każdy z nas, kto przeżył trochę lat,
doświadczył choćby raz niezbędności
drugiego człowieka i osiągnięć życio-
wych wspartych czyjąś pomocą, choć
nie zawsze mieliśmy odwagę przyznać
się do tego! Ale też w niejednej sytuacji
wiele udało nam się zdziałać prawdopodobnie dzięki tylko własnemu wysiłkowi, mobilizacji, tylko naszej autonomicznej pomysłowości i kreatywności.
Na koniec przerażająca wizja starości
w osamotnieniu dostarcza znowu argumentu za obecnością drugiego człowieka, „który szklankę wody poda”.
Ta przemienność sytuacji związanych z konsekwencjami obecności lub
braku w naszym życiu innych ludzi tworzyć może utratę rozeznania w tej kwestii i powstanie programu sytuowania
się w skrajnościach – od trudnej
do przezwyciężenia izolacji do uzależnienia od innych ludzi. Programu przynoszącego z czasem spustoszenie emocjonalne, zahamowanie rozwoju, bywa,
że trudne do uleczenia rany czy urazy.
Programu, który trzeba kolejnymi latami życia korygować i leczyć jego konsekwencje.
Jak więc byłoby dobrze?
Jakiś czas temu psychologia i socjologia – nieobojętne na różne ważne życiowe dylematy człowieka ukuły w tej
sprawie termin „wsparcie społeczne” na
określenie pewnego istotnego dla naszego funkcjonowania poczucia, od którego jak się okazało zależy nasze zdrowie,
długość życia, powodzenie w różnych
sferach, dobre samopoczucie.
„Wsparciem społecznym” nazwano
poczucie, że jesteśmy otoczeni troską,
akceptacją i życzliwością oraz siecią powiązań wzajemnej „potrzebności” z in-
RECENZJE
PodnieÊ głow´
K
siążka adresowana przede wszystkim
do kobiet – zarówno tych, które borykają się z poważnymi problemami życio-
nymi ludźmi. Nie musi to być koniecznie mąż, czy żona. Do ukształtowania
tego poczucia wystarczą naprawdę
życzliwi znajomi, przyjaciele, dobrzy sąsiedzi, wartościowi współpracownicy.
Ważna jest ich ilość a zwłaszcza różnorodność tych ról w naszym życiu. Ciekawe rzeczy pokazały badania nad niezbędnością wsparcia społecznego np.
to, że lekarze, mający poczucie wsparcia społecznego (np. mający przyjaciół)
stawiają trafniejsze diagnozy!
Jeśli chcielibyśmy sprawdzić, czy
w naszym życiu jest ono obecne – kilka
pytań z badań nad tym zjawiskiem może być nam wskazówką do głębszej refleksji w tej sprawie. Np. „Czy jest ktoś,
z kim możesz dzielić się swoimi głębokimi uczuciami i przeżyciami?”. „Czy
jest ktoś, kto darzy Cię szacunkiem,
chwali i cieszy się Twoimi osiągnięciami?”. „Czy jest ktoś, komu mógłbyś powierzyć opiekę nad swoimi dziećmi,
gdybyś znalazł się w szpitalu lub, kto
pożyczyłby Ci pieniądze w naprawdę
poważnym życiowym kryzysie?”. Czy
jest ktoś, kto może przyjść do Ciebie
o każdej porze i zastać znaczący bałagan?”. „Z iloma osobami spotykasz się
z poczuciem, że jesteś dla nich rzeczywiście znajomy i rozpoznawalny?”.
Z powodów zdrowotnych, ze względu
na nasze samopoczucie, długość życia
i potrzebę osiągnięć zdobądźmy się na
refleksję na temat naszego wsparcia
społecznego, ale też na inwestycję w jego wzmocnienie!
Leszek A. Kapler
wymi, jak i tych, które są zaharowane, odporne i „normalne”, ale maja – jak wszyscy ludzie – chwile smutku, rozżalenie
i słabości.
Ewa Woydyłło kontynuuje otwarty
w poprzednich edycjach „pisany gabinet
terapeutyczny”: opowiada o rozmaitych
dolegliwościach duszy i ciała, o tym, jak
radzić sobie z urazami z dzieciństwa, uzależnieniami, lękami, perfekcjonizmem,
złością, starzeniem i śmiercią bliskich
osób, daje wskazówki, jak zachować
zdrowie i sprawność fizyczną. Przekazuje
wiarę w to, że trzeba tylko z odwagą
„podnieść głowę”, aby uczynić życie
szczęśliwszym, lepiej zrozumieć siebie
i innych.
Ewa Woydyłło,
„Podnieś głowę”,
Wydawnictwo Literackie,
wrzesień 2008
Gazeta Ruchu Abstynenckiego
Sierpień 2010
GRA
FESTYN
NA BIELANACH
e-mail: [email protected]
www.zozmokotow.pl/przemoc
ostatnià sobot´ czerwca odbył si´ na Bielanach festyn
W
pod wdzi´cznym hasłem,,Powitanie lata”. Tak jak
w ubiegłym roku, imprez´ zorganizowano na tzw. „Serku”,
terenie wokół stacji metra Słodowiec. Organizatorem był
Urzàd Dzielnicy Bielany m. st. Warszawy. Tradycyjnie, jak
w latach ubiegłych, w festynie aktywnie uczestniczył Klub
Stefan z Bielaƒskiego Stowarzyszenia Rodzin Abstynenckich. W rozstawionym przez nas namiocie znalazło si´ równie˝ miejsce dla Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia dla
Dzielnicy Bielany wraz z Dzielnicowym Zespołem Realizacji Programu Profilaktyki i Rozwiàzywania Problemów Alkoholowych oraz Punktem Informacyjno – Konsultacyjnym.
Wszystko poszło sprawnie poniewa˝ wczeÊniej na zebraniu
ustalono czym ka˝dy z członków Klubu ma si´ zajmowaç
w trakcie tej imprezy.
Po postawieniu namiotu „migiem” rozło˝ono broszury
i foldery informacyjne o uzale˝nieniu od alkoholu oraz ulotki o działalnoÊci Klubu i Stowarzyszenia. Realizujàc przyj´te
zało˝enia zorganizowano konkursy sprawnoÊciowe i rysunkowe dla najmłodszych. Du˝ym zainteresowaniem cieszył si´
pokaz składania origami. Prowadziła go kole˝anka, która zajmuje si´ tà doÊç trudnà sztukà od lat i ma wieloletnie doÊwiadczenie w pracy z młodzie˝à. Dzieci i doroÊli dopisali.
Nasze stoisko było oblegane, pełne ruchu
i zabawy. Za udział
w konkursach uczestnicy dostawali nagrody
uzyskane od organizatorów i zakupione ze
Êrodków własnych. Dopóki tych˝e nie zabrakło. Pogoda była pi´kna, i z całà pewnoÊcià
mo˝na powiedzieç, ˝e
festyn był udany. RozchodziliÊmy si´ z wra˝eniem, ˝e trwał za krótko.
Sławek Jechowski
1 lipca 2010 r.
SPZ ZOZ „SOLEC” PORADNIA
LECZENIA UZALE˚NIENIA
OD ALKOHOLU
I WSPÓŁUZALE˚NIENIA
ul. Solec 30 A, Warszawa–ÂródmieÊcie
Poradnia jest czynna
od poniedziałku do piàtku
w godzinach 9.00-20.00
tel. +48 22 628 37 46
Oferujemy kompleksowà terapi´ dla
osób uzale˝nionych od alkoholu i ich
rodzin. Terapia w zakresie
podstawowym, zaawansowanym
i dalszego zdrowienia.
Zaj´cia indywidualne edukacyjne
grupowe, wykłady, GOD, maratony,
treningi, warsztaty.
Gazeta Ruchu Abstynenckiego
OÂRODEK TERAPII UZALE˚NIENIA
OD ALKOHOLU
SPZZLO WARSZAWA – ˚OLIBORZ
ul. ˚eromskiego 13,
tel/fax 0-22 663-54-39
Czynny od poniedziałku do piàtku
w godzinach 8.00–20.00
*PORADNIA TERAPII UZALE˚NIENIA
OD ALKOHOLU I WSPÓŁUZALE˚NIENIA
Terapia indywidualna i grupowa dla osób
uzale˝nionych od alkoholu
oraz terapia dla rodzin
*ODDZIAŁ DZIENNY TERAPII
UZALE˚NIENIA OD ALKOHOLU
Terapia dla osób uzale˝nionych od alkoholu
Program intensywny – 7 tygodni
Poradnia Psychoterapii
Przeciwdzia∏ania Przemocy w Rodzinie
czynna od poniedzia∏ku do piàtku
w godzinach od 9.00 do 20.00
ul. Belgijska 4, tel. 02z2 845 12 12
PORADNIA LECZENIA UZALE˚NIE¡ SZPITALA WOLSKIEGO
czynna od poniedzia∏ku do piàtku od 9.00 do 20.00
telefon: (022 )389 48 09, ul. Kasprzaka 17, paw. 6, I p.
Poradnia prowadzi terapi´ dla uzale˝nionych od alkoholu i innych Êrodków zmieniajàcych
ÊwiadomoÊç, oraz terapi´ rodzin. Realizujemy program na poziomie podstawowym i zaawansowanym, zarówno indywidualnie jak i grupowo. Oferta obejmuje konsultacje lekarzy wszystkich specjalnoÊci na terenie szpitala, w tym lekarzy psychiatrów.
Poradnia Terapii Uzale˝nienia
od Alkoholu i Wspó∏uzale˝nienia
M∏odzie˝owa Poradnia
„POZA ILUZJÑ”
ul. Belgijska 4, tel. 022 845 46 49
czynna od poniedzia∏ku do piàtku
w godz. od 9.00 do 20.00
zapisy w godz. 9.00–16.30
Terapia w zakresie podstawowym,
zaawansowanym i dalszego zdrowienia.
ul. Dàbrowskiego 75 A
(stacja METRO RAC¸AWICKA)
tel. 022 844 94 61
Oferta skierowana jest do m∏odych ludzi (14–20 lat) eksperymentujàcych z alkoholem, narkotykami, papierosami lub
nadu˝ywajàcych tych Êrodków oraz m∏odzie˝y z rodzin z problemem alkoholowym. Prowadzimy tak˝e grupy psychoedukacyjne dla rodziców, konsultacje rodzicielskie i terapi´ rodzinnà.
Oddzia∏ Terapii Uzale˝nieƒ
ul. Marywilska 44
tel. 022 814 57 32
Oddzia∏ Terapii Uzale˝nieƒ funkcjonuje
w strukturze Izby Chorych i Pogotowia
„Monar”, stanowiàc odr´bnà jej cz´Êç.
Âwiadczy us∏ugi terapeutyczne w warunkach stacjonarnych – osobom uzale˝nionym od alkoholu, bezdomnym nieubezpieczonym, bez dokumentów – z ca∏ej Polski.
Przychodnia Uzale˝nienia
i Wspó∏uzale˝nienia od Alkoholu
SZPZLO Warszawa-Wola
ul. Elektoralna 26, tel./fax: 022 620 35 24
czynna: 8.00–20.00
Zapraszamy na konsultacje, psychoterapie
indywidualne, psychoterapie grupowe dla
osób uzale˝nionych i ich bliskich.
PETRA
OÊrodek Profilaktyczno–Terapeutyczny
Al. Jerozolimskie 47/3, tel. 022 629 25 85
Od poniedzia∏ku do piàtku
w godz. 9.00–20.00
Oferujemy programy: dla osób uzale˝nionych, dla osób wspó∏uzale˝nionych, dla
m∏odych DDA. Codziennie o godz. 16.00
– otwarte wyk∏ady dotyczàce problemów
alkoholowych i zjawisk psychologicznych
z nimi zwiàzanych.
PORADNIA TERAPII UZALE˚NIENIA
od ALKOHOLU i WSPÓŁUZALE˚NIENIA
„ROTA” WARSZAWA-URSUS
OÂRODEK
DIAGNOSTYCZNO-MOTYWACYJNY
DLA MŁODZIE˚Y UZALE˚NIONEJ
(W WIEKU 14–19 LAT)
OD SUBSTANCJI
PSYCHOAKTYWNYCH
(NARKOTYKI, ALKOHOL, SUBSTANCJE WZIEWNE,
PODWÓJNA DIAGNOZA)
W GARWOLINIE
W OÊrodku odbywa si´ nauka.
Nasz adres: Szpital w Garwolinie
oddz. III Podwójnych Diagnoz,
08-400 Garwolin ul. Al. Legionów 11,
tel. (025) 6822251 w 232,231,
tel. kom. 0503327909
ul. Sosnkowskiego 18 /III p. domofon/
tel. 22 35 32 416 lub 501 506 074
od poniedziałku do piàtku w godz.9-20
Proponujemy terapi´ indywidualnà i grupowà
dla pacjentów na ró˝nym etapie zdrowienia.
Zapraszamy osoby dorosłe uzale˝nione od alkoholu i hazardu, rodziny osób uzale˝nionych
oraz Dorosłe Dzieci Alkoholików.
Bemowski Telefon
ODDZIAŁ DZIENNY TERAPII
UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU
Wojewódzki Szpital Bródnowski
Prowadzi terapię dla:
• OSÓB UZALEŻNIONYCH
OD ALKOHOLU
• OSÓB Z PODWÓJNĄ DIAGNOZĄ
03-242 Warszawa, ul. Kondratowicza 8
(budynek G, niski parter)
tel./fax 022 326 59 40
Poradnia Leczenia Uzale˝nieƒ
czynna od poniedzia∏ku do piàtku
w godz. 8.00–20.00
w soboty w godz. 9.00–14.00
ul. Bellotiego 1
tel. 022 838 86 30, 022 838 73 64
Poradnia prowadzi terapi´ dla:
– osób uzale˝nionych od alkoholu
i innych Êrodków psychoaktywnych,
– wspó∏uzale˝nionych,
– DDA (Doros∏ych Dzieci Alkoholików).
Poradnia Leczenia Uzale˝nieƒ
w SPL Vitamed
ul. Wileƒska 18, tel. 022 473 79 07.
WejÊcie od Al. SolidarnoÊci, niedaleko
przystanku autobusowego Szwedzka.
Poradnia jest czynna codziennie
od 8.00 do 20.00
Oferujemy terapi´ grupowà i indywidualnà dla osób uzale˝nionych, wspó∏uzale˝nionych i doros∏ych dzieci alkoholików. Leczenie jest bezp∏atne i dost´pne
równie˝ dla pacjentów nie obj´tych
ubezpieczeniem.
Centrum Odwykowe Samodzielny
Publiczny Zak∏ad Opieki Zdrowotnej
z siedzibà w Warszawie
przy ul. Zgierskiej 18a
Poradnia Odwykowa i Dzienny
Oddzia∏ Odwykowy – dla osób uzale˝nionych od alkoholu, narkotyków, leków, hazardu itp.,
ul. Zgierska 18a, tel. 022 813 27 65
Poradnia Rodzinna
– dla osób wspó∏uzale˝nionych, DDA,
ofiar przemocy,
ul. Zakopiaƒska 33, tel. 022 617 03 10
PORADNIA LECZENIA
UZALE˚NIE¡
I WSPÓ¸UZALE˚NIENIA
ul. Rejonowa 28/30, Warszawa–Włochy
tel. (0-22) 863 91 90
e-mail: [email protected]
poniedziałek, wtorek, czwartek: 9.00–20.00
środa: 10.00–20.00
piątek: 9.00–16.30
psychoterapia grupowa i indywidualna,
konsultacje psychiatryczne dla:
ALKOHOLIKÓW I HAZARDZISTÓW,
OSÓB WSPÓŁUZALEŻNIONYCH,
DDA (bez ograniczeń wiekowych).
dla Rodzin z Problemem Alkoholowym
(pierwszy kontakt)
Pododdzia∏ Leczenia Alkoholowych Zespo∏ów Abstynencyjnych – Detox
Szpital Praski p.w. Przemienienia Paƒskiego
022 665 39 77
Al. SolidarnoÊci 67; tel. 022 619 19 79 – Izba Przyj´ç
Do przyj´cia jest wymagane skierowanie. Opieka nad pacjentem polega na zmniejszeniu, a nast´pnie zlikwidowaniu objawów abstynencyjnych. Realizowany jest te˝ program
motywacyjno–terapeutyczny dla osób uzale˝nionych od alkoholu. W ka˝dà Êrod´
o godz. 18.30 otwarte mitingi AA. W ka˝dy poniedzia∏ek grupa informacyjno–edukacyjna dla rodzin pacjentów hospitalizowanych. Wst´p wolny. Poczàtek zaj´ç: godz. 16.00.
Prze∏am barier´ wstydu, zadzwoƒ, uzyskasz pomoc. Bemowski Klub Samopomocy, ul. Konarskiego 83, Osiedle
Przyjaêƒ, poniedzia∏ki i Êrody w godz.
10.00–13.00
Mokotowskie Stowarzyszenie
Rodzin Abstynenckich
AZYL
ul. Belgijska 4 III p, tel. 0500 29 12 60
e-mail: [email protected]
www.klubazyl.p9.pl
poniedzia∏ek–sobota 17.00–22.00
JeÊli alkohol jest dla Ciebie problemem
przyjdê lub zadzwoƒ. Oferujemy pomoc
doÊwiadczonych terapeutów.
Kierownikiem klubu jest Barbara Zar´ba.
Klub dla M∏odzie˝y
JAKUB
zaprasza w poniedziałki, Êrody i piàtki
w godz. 16.30–20.30
• ping-pong • zaj´cia plastyczne
• filmy • nauka taƒca
• pomoc psychologa
Centrum Spo∏eczne „Lelechowska”
ul. Lelechowska 5, tel. 022 823 82 32
e-mail: [email protected]
Rodzinny Klub Abstynenta
RELAKS
02-954 Warszawa,
ul. Goplaƒska 44, tel. 022 842 26 35
Klub czynny w poniedzia∏ki i czwartki
w godz. 18.00–21.00
w soboty i niedziele w godz. 10.00–20.00
www.relaks.org.pl
e-mail: [email protected]
Raszyńskie Stowarzyszenie Rodzin
Abstynenckich ARKA
tel. 022 720 12 55
poniedzia∏ki, czwartki i piàtki
w godz. 17.00–21.00
e-mail: [email protected]
Jaworowa, ul. Warszawska 95
05-090 RASZYN
Bielańskie Stowarzyszenie
Rodzin Abstynenckich
STEFAN
ul. ˚eromskiego 55/67,
tel./faks 022 639 81 92
e-mail: [email protected]
www.klubstefan.pl
PRZYJDè DO NAS OTRZYMASZ POMOC
Punkt informacyjno-konsultacyjny
poniedzia∏ek–piàtek 13.00–21.00
sobota 16.00–21.00
ABSTYNENCKICH Klub ZORZA
ul. Sosnkowskiego 16, tel. 022 662 22 06
czynny od poniedzia∏ku do soboty
w godz. 15.30–21.00
[email protected]
W godzinach otwarcia klubu dzia∏a
punkt interwencji kryzysowej.
W ka˝dà czwartà sobot´ miesiàca – dyskoteka.
Warsztaty aktywizacji zawodowej
i spo∏ecznej. Prowadzi:
Adam Maziewski
ka˝dy czwartek godz. 11.00
Centrum Spo∏eczne „Lelechowska”
ul. Lelechowska 5, tel. 022 823 82 32
Zapisy pod numerem 0 503 134 843
MSZE TRZEèWOÂCIOWE
na OCHOCIE
W ka˝dà trzecià niedziel´ miesiàca
o godz.15.00.
w KoÊciele OpatrznoÊci Bo˝ej
rzy ul. Dickensa 5.
ul. Robotnicza 15
od poniedzia∏u do piàtku 16.00–21.00
w soboty 10.00–15.00
Telefon konfaktowy 0 607 454 448
e-mail: zrod∏[email protected]
Prowadzone sà dwie grupy wsparcia:
• dla osób uzale˝nionych
• dla osób wspó∏uzale˝nionych.
Grupa Alatheia
Prywatny OÊrodek „Olcha”
Al. Jerozolimskie 99 lok. 44 III p.
Âroda godz. 18.00
Dowiedz si´
czy pijesz w sposób szkodliwy
Przyjdê na spotkania
z Sebastianem Nowakowskim
ka˝dy poniedziałek godz. 17.00
Centrum Spo∏eczne „Lelechowska”
ul. Lelechowska 5, tel. 022 823 82 32
Informacje pod numerem 0 503 134 843
e-mail: [email protected]
Stowarzyszenie – Klub Rodzin
Abstynenckich SERCE
poniedzia∏ek–sobota w godz. 13.00–21.00
w centrum Warszawy, ul. Nowogrodzka 6
Nasi terapeuci pomogà Tobie
i Twojej rodzinie ˝yç bez alkoholu
i przemocy.
Przyjdê lub zadzwoƒ tel. 022 628 74 37
[email protected]; www.serce.keep.pl
Klub Abstynenta
KROKUS
ul. Filtrowa 54/58 m. 144
(wejÊcie od ul. Raszyƒskiej)
Bemowskie Stowarzyszenie TrzeêwoÊci
REDUTA
czynny w godz. 17.00–20.00
w poniedzia∏ki, wtorki i Êrody
ZAPRASZAMY!
zaprasza
od poniedzia∏ku do piàtku
w godz. 18.00–22.00
ul. Synów Pu∏ku 6, tel. 022 665 08 00
ŹRÓDŁO
ul. Lelechowska 5,
tel. 022 823 82 32
e-mail: [email protected]
STOWARZYSZENIE RODZIN
Stowarzyszenie Rodzin Abstynenckich
Warszawa–Włochy
Klub Rodzin Abstynenckich
OSTOJA zaprasza
od poniedzia∏ku do soboty
w godz. 16.00–21.00
Stowarzyszenie Promocji Abstynencji
Klub Uzale˝nieƒ od A do Z
B∏oƒskie Stowarzyszenie
TrzeêwoÊciowe
Klub Wzajemnej Pomocy KRES
zaprasza
codziennie w godz. 17.00–20.30
ul. Pi∏sudskiego 2/4, 05-870 B∏onie
U PIMA
ul. Nowy Zjazd 1, tel. 022 826 87 83
e-mail: [email protected]
www.upima.org
codziennie w godz. 16.00–21.00
w soboty 16.00–01.00
(w ka˝dà sobot´ dyskoteka)
Klub KAROL
przy OPS Dzielnicy Wola
ul. Karolkowa 58a, tel. 022 632 01 25
czynny w soboty od 10.00–15.00
wszyscy mile widziani
REDAKCJA: Gazeta Ruchu Abstynenckiego „GRA” ul. Lelechowska 5, 02-351 Warszawa, tel. 022 823 82 32, kom. 0 503 134 843,
e-mail: [email protected]
REDAKTOR PROWADZÑCY: Marek Nowicki; ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Marek Bielski (kierowanie kolporta˝em), Danuta BuÊkiewicz,
Sławomir Jechowski, Grzegorz Kowalski, Sylwester Matejak (obsługa fot.), Renata Szczepaniak (prowadzàca sekretariat), Jerzy Wituski,
Marzena Zagrajek, Zbigniew Zieliƒski; WSPÓŁPRACA: Leszek Kapler, Joanna Wawerska-Kus.
Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania tekstów.
WYDAWCA: Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Spo∏ecznych i Ekonomicznych „WISE”, ul. Lelechowska 5, 02-351 Warszawa.
DRUK: DRONA Sp. z o.o., ul. Janiszowska 9, Warszawa.
Pismo bezp∏atne.
Pismo dofinansowane
Nak∏ad: 2000 egz.
przez Miasto
Sto∏eczne Warszawa
ISSN 1734-5308
D 18 września: VIII Rodzinny Piknik Integracyjny – Szczęśliwice 2010 D