Taryfy ISDN w Polsce i Europie Œrodkowej

Taryfy ISDN w Polsce i Europie Œrodkowej

Jerzy Kubasik
Instytut Elektroniki i Telekomunikacji
Politechnika Poznańska, Poznań
Taryfy ISDN w Polsce i Europie Środkowej
STRESZCZENIE
W referacie zaprezentowano wyniki badań dotyczących cen usług telekomunikacyjnych świadczonych w cyfrowej
sieci z integracją usług (ISDN). Porównano opłaty stałe dla dostępu podstawowego 2B+D oraz dostępu pierwotnego
30B+D w ofertach kilkunastu polskich operatorów lokalnych sieci telefonicznych oraz wiodących operatorów z wybranych krajów Europy Środkowej.
WSTĘP
Problematyka polityki taryfowej operatorów sieci i usług telekomunikacyjnych jest przedmiotem zainteresowań autora od roku 1990. Systematyczne analizy prowadzone na przestrzeni kilkunastu lat dotyczyły przede wszystkim cen usług telekomunikacyjnych świadczonych w publicznej
komutowanej sieci telefonicznej (PSTN), a także cen w sieciach telefonii komórkowej, w cyfrowej
sieci z integracją usług (ISDN), w publicznej sieci transmisji danych z komutacją pakietów (PSDN)
oraz łączy dzierżawionych i usług internetowych. Referat ten powstał w wyniku badań prowadzonych w Instytucie Elektroniki i Telekomunikacji Politechniki Poznańskiej finansowanych z tematu
badawczego TB-44-706/2002-DS.
Jak już wspomniano w [4], w ostatnich latach wzrost zapotrzebowania na łącza dostępu podstawowego ISDN związany jest z ekspansją Internetu. Decydującym czynnikiem nie jest tutaj szybkość transmisji, która nie jest rewelacyjna w stosunku do tradycyjnej linii telefonicznej (modemy
V.90 — 56 kb/s). Potencjalnie atrakcyjne może być zestawianie dwóch kanałów B w celu uzyskania sumarycznej szybkości 128 kb/s, co jednak jest okupione jest podwójną ceną za połączenie.
Postępujący rozwój Internetu spowodował istotny wzrost zapotrzebowania na drugą linię telefoniczną w gospodarstwach domowych specjalnie dedykowaną do tego celu. Zaowocowało to wzrostem zapotrzebowania na dostęp ISDN w wielu krajach, w szczególności tam, gdzie jest on tańszy
niż dwie linie analogowe. Na zainteresowanie ISDN wpływa też dostęp do funkcji, które użytkownicy poznali korzystając z telefonów GSM.
Trend ten wydaje się ulegać istotnemu zahamowaniu co jest spowodowane dynamiczną ekspansją telefonii komórkowej jako substytutu stacjonarnej linii telefonicznej dla potrzeb transmisji
głosu a już wkrótce także w zakresie stosunkowo szybkiej transmisji danych. Użytkownicy Internetu oczekują coraz szerszego pasma i większych prędkości transmisji. Potrzeby te są zaspakajane
przez operatorów sieci telewizji kablowej oraz poprzez wdrażane oferty realizowane w technice
xDSL, które dają nieporównywalnie większe możliwości.
Wdrażanie ISDN związane jest z cyfryzacją sieci, która w większości krajów OECD jest już
stuprocentowa. W kilku krajach liczba kanałów dostępowych realizowanych w technice ISDN
przekroczyła 30% ogólnej liczby linii głównych, sięgając nawet ponad 45% w Norwegii. Porównując dane z Tabeli 1 z analogicznymi zaprezentowanymi w [4], można stwierdzić, że w dalszym ciągu w wielu krajach daje się zaobserwować imponujące, przekraczające 100% wskaźniki przyrostu
linii ISDN, wskazujące na to, że tego typu usługi są tam jeszcze w fazie intensywnego rozwoju.
Inne kraje wchodzą już w fazę nasycenia. Polska ze wskaźnikiem udziału linii ISDN poniżej 2%
znajduje się na jednym z ostatnich miejsc w tej klasyfikacji. Nawet 80% przyrost linii ISDN w roku
2001 nie zmienił radykalnie tego stanu. Porównanie z Węgrami, krajem o podobnej historii rozwoju
telekomunikacji oraz sytuacji ekonomicznej, wypada zdecydowanie na niekorzyść Polski. Właściwa polityka taryfowa i marketingowa (której na razie niestety brak) mogłaby okazać się kluczem do
sukcesu ISDN także w naszym kraju.
Tabela 1. ISDN w statystyce.
Kraj
Australia
Austria
Belgia
Dania
Finlandia
Francja
Grecja
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Japonia
Kanada
Korea
Luksemburg
Niemcy
Norwegia
Polska
Portugalia
Szwajcaria
Szwecja
USA
Węgry
Wielka Brytania
Włochy
Źródło:
Liczba
dostępów
BRA
Liczba
dostępów
PRA
Liczba
kanałów
ISDN
Liczba
linii głównych
Udział kanałów ISDN w
ogólnej liczbie linii
głównych
(‘000)
(‘000)
(‘000 000)
(‘000 000)
(%)
220
323
447
518
200
1.750
90
600
1.250
20
9.600
140
270
45
7.940
650
53
225
690
330
3.245
69
600
1.800
30
9
9
8
6
29
3
12
17
6
120
3
5
1
110
8
3
8
13
7
463
6
91
30
1,340
0,925
1,164
1,276
0,592
4,376
0,270
1,574
3,000
0,205
22,080
0,345
0,648
0,124
19,183
1,539
0,199
0,681
1,770
0,863
17,600
0,310
3,930
4,500
11,966
3,790
5,195
3,780
2,853
34,650
5,700
18,600
10,350
1,837
74,100
20,180
21,519
0,331
51,157
3,375
11,250
4,300
5,200
6,270
202,176
3,767
34,748
27,040
11,20
24,41
22,41
33,76
20,75
12,63
4,74
8,46
28,99
11,16
29,80
1,71
3,01
37,60
37,50
45,59
1,77
15,84
34,04
13,76
8,71
8,23
11,31
16,64
[2] na podstawie „2001 International Telecom Statistics – SIEMENS”, obliczenia własne.
Według danych TP S.A. liczba kanałów w dostępach ISDN na koniec 2001 roku wynosiła 357.000 (3,41%).
Na Węgrzech, w listopadzie 2001 liczba kanałów ISDN wynosiła prawie 474.000 (12,7%), w tym w Matáv –
około 407.000 (18,7%).
W Polsce pod rządami ustawy o łączności z roku 1990 rozpoczęło działalność 48 operatorów1
publicznych sieci telefonicznych, w których świadczone są usługi o charakterze powszechnym.
Według danych URT [7] na koniec 2000 roku dysponowali oni nieco ponad 700 tysiącami łączy, co
stanowiło zaledwie około 7% ogólnej liczby linii głównych w Polsce2. W pracy poddano analizie
taryfy 19 największych operatorów reprezentujących łącznie prawie 99,24% linii głównych.
Przedmiotem badań, których wyniki prezentowane są w tym referacie, są ceny usług telekomunikacyjnych świadczonych w cyfrowej sieci z integracją usług (ISDN). Przeanalizowano, osobno
dla dostępu podstawowego 2B+D (basic rate access — BRA) oraz dostępu pierwotnego 30B+D
(primary rate access — PRA), dwa rodzaje opłat stałych, a mianowicie jednorazową opłatę za przyznanie abonamentu (opłata instalacyjna) oraz miesięczną opłatę abonamentową.
Aktualnie obowiązujące taryfy ISDN są podobne pod względem struktury do taryf dla tradycyjnych usług telefonicznych. Składają się z opłaty za dołączenie sieci, okresowego abonamentu i
1
2
W tej liczbie 12 podmiotów należy do grupy Netia, stosujących jednakowe taryfy. Dalej są one traktowane jako
jeden operator.
Dane dotyczące liczby kanałów ISDN obsługiwanych przez poszczególnych operatorów nie są publikowane.
zależnej od czasu trwania połączenia opłaty za użytkowanie. Niemniej jednak, stosowanie tej struktury jest różne w różnych krajach. Opłaty zmienne w ISDN są na ogół identyczne jak dla tradycyjnych usług głosowych (POTS) [3], [4]. Z tego powodu w tej pracy ograniczono się do porównania
wyłącznie opłat stałych.
Tabela 2. Opłaty stałe w ISDN w ofertach polskich operatorów.
Operator / taryfa
Telefonia Dialog S.A. / Profit ISDN
Telefonia Dialog S.A. / Pionier
ISDN
Telefonia Dialog S.A. / Efekt ISDN
Elektrim TV-Tel
El-Net S.A. / Optimum ISDN
El-Net S.A. / Standard ISDN
El-Net S.A. / Komfort ISDN
Elterix / CLASICA STANDARD
Elterix / CLASICA PLUS
Elterix / CLASICA MULTI
Netia S.A. / Duo
Petrotel / Standard
Pilicka Telefonia / Miedziana
Pilicka Telefonia / Brązowa
Pilicka Telefonia / Srebrna
Pilicka Telefonia / Złota
PT Centrala /Standard
Szeptel S.A. / Standard
Tele Ton / STANDARD
Tele Ton / KOMFORT
Tele Ton / OPTIMUM
Telefony Brzeskie S.A.
Telefony Podlaskie
Teler S.A. / Standard
Telekomunikacja Dębicka S.A. /
Standard
Telekomunikacja Polska S.A. /
Octopus Standard
Telekomunikacja Polska S.A. /
Octopus Komfort
Telekomunikacja Polska S.A. /
Octopus Biznes
Spółdzielnia Telekomunikacyjna
WIST / Standard
2B+D
Instalacja
360,00
360,00
360,00
700,00
800,00
800,00
800,00
400,00
400,00
400,00
600,00
600,00
600,00
600,00
600,00
600,00
800,00
400,00
600,00
600,00
600,00
550,00
800,00
800,00
600,00
600,00
Abonament
Operator / taryfa
40,00 Telefonia Dialog S.A. / Profit ISDN
40,00 Telefonia Dialog S.A. / Pionier
ISDN
45,00 Telefonia Dialog S.A. / Efekt ISDN
35,00 Elektrim TV-Tel
49,18 El-Net S.A. / Optimum ISDN
40,98 El-Net S.A. / Standard ISDN
45,08 El-Net S.A. / Komfort ISDN
35,00 Elterix / MAXIMA
40,00
45,00
46,00 Netia S.A. / Multi
40,00 Petrotel / Standard
23,00 Pilicka Telefonia / Miedziana
35,00 Pilicka Telefonia / Brązowa
38,00 Pilicka Telefonia / Srebrna
45,00 Pilicka Telefonia / Złota
35,00 PT Centrala /Standard
30,00 Szeptel S.A. / Standard
35,00 Tele Ton / STANDARD
40,00 Tele Ton / KOMFORT
45,00 Tele Ton / OPTIMUM
40,00 Telefony Brzeskie S.A.
40,00
35,00 Teler S.A. / Standard
38,00
600,00
35,00 Telekomunikacja Polska S.A. /
Octopus XL
40,00
600,00
45,00
1.200,00
40,00
30 B + D
Instalacja
Abonament
5.760,00
5.760,00
570,00
570,00
5.760,00
5.500,00
6.400,00
6.400,00
6.400,00
4.000,00
740,00
550,00
600,00
600,00
600,00
600,00
6.400,00
6.000,00
6.400,00
6.400,00
6.400,00
6.400,00
6.400,00
4.000,00
6.400,00
6.400,00
6.400,00
3.000,00
700,00
600,00
600,00
600,00
600,00
600,00
600,00
400,00
600,00
650,00
700,00
550,00
6.400,00
600,00
6.400,00
600,00
Ceny w PLN, bez VAT.
Celem badań było dokonanie bezpośrednich porównań cen poszczególnych usług telekomunikacyjnych wyrażonych w jednolitej walucie. Wprawdzie metoda koszykowa uważana jest za najlepszą metodę porównywania taryf, na obecnym etapie, wobec faktu, że nie istnieje powszechnie
akceptowany model dla ISDN (analogiczny jak koszyki OECD dla innych usług telekomunikacyjnych), wykorzystana została metoda bezpośrednich porównań standardowych opłat (instalacyjnej,
abonamentowej)3.
CENY ISDN W POLSCE
Analizie poddanych zostało 29 planów taryfowych 19 operatorów dla dostępu BRA i 22 plany
13 operatorów dla dostępu PRA. Wyniki bezpośrednich porównań zostały przedstawione w Tabeli
2 i na Rysunkach 1-4. Punkt odniesienia w prezentowanych analizach będą stanowiły ceny ofero3
Pewne uwagi na temat metod porównywania taryf można znaleźć m.in. w [3], gdzie przypomniano ogólne zagadnienia związane z taryfami telekomunikacyjnymi, ich ustalaniem i porównywaniem. Szeroko temat został potraktowany w [1].
wane przez TP S.A., gdyż każdy z alternatywnych operatorów bezpośrednio konkurował jedynie z
tą firmą (poza rynkiem warszawskim). Operatorzy na ogół mają w swojej ofercie kilka planów taryfowych dla ISDN różniących się zakresem usług dodatkowych dostępnych bez podatkowych opłat
i/lub cenami połączeń.
Dialog / Efekt ISDN
Dialog / Pionier ISDN
Dialog / Profit ISDN
Szeptel S.A. / Standard
Elterix / CLASICA MULTI
Elterix / CLASICA PLUS
Elterix / CLASICA STANDARD
Telefony Brzeskie S.A.
TP S.A. / Octopus Biznes
TP S.A. / Octopus Komfort
TP S.A. / Octopus Standard
Tel. Dębicka S.A. / Standard
Tele Ton / OPTIMUM
Tele Ton / KOMFORT
Tele Ton / STANDARD
Pilicka Telefonia / Złota
Pilicka Telefonia / Srebrna
Pilicka Telefonia / Brązowa
Pilicka Telefonia / Miedziana
Petrotel / Standard
Netia S.A. / Duo
Elektrim TV-Tel
Teler S.A. / Standard
Telefony Podlaskie
PT Centrala /Standard
El-Net S.A. / Komfort ISDN
El-Net S.A. / Standard ISDN
El-Net S.A. / Optimum ISDN
WIST / Standard
0
200
400
600
800
1 000
1 200
Rysunek 1. Opłata instalacyjna BRA (2 B + D), PLN, bez VAT.
Telefony Brzeskie S.A.
Szeptel S.A. / Standard
Elterix / MAXIMA
Elektrim TV-Tel
Dialog S.A. / Efekt ISDN
Dialog S.A. / Pionier ISDN
Dialog S.A. / Profit ISDN
Petrotel / Standard
TP S.A. / Octopus XL
Teler S.A. / Standard
Tele Ton / OPTIMUM
Tele Ton / KOMFORT
Tele Ton / STANDARD
PT Centrala /Standard
Pilicka Telefonia / Złota
Pilicka Telefonia / Srebrna
Pilicka Telefonia / Brązowa
Pilicka Telefonia / Miedziana
Netia S.A. / Multi
El-Net S.A. / Komfort ISDN
El-Net S.A. / Standard ISDN
El-Net S.A. / Optimum ISDN
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
Rysunek 2. Opłata instalacyjna PRA (30 B + D), PLN, bez VAT.
7 000
Pilicka Telefonia / Miedziana
Szeptel S.A. / Standard
TP S.A. / Octopus Standard
Teler S.A. / Standard
Tele Ton / STANDARD
PT Centrala /Standard
Pilicka Telefonia / Brązowa
Elterix / CLASICA STANDARD
Elektrim TV-Tel
Tel. Dębicka S.A. / Standard
Pilicka Telefonia / Srebrna
WIST / Standard
TP S.A. / Octopus Komfort
Telefony Podlaskie
Telefony Brzeskie S.A.
Tele Ton / KOMFORT
Petrotel / Standard
Elterix / CLASICA PLUS
Dialog S.A. / Pionier ISDN
Dialog S.A. / Profit ISDN
El-Net S.A. / Standard ISDN
TP S.A. / Octopus Biznes
Tele Ton / OPTIMUM
Pilicka Telefonia / Złota
Elterix / CLASICA MULTI
Dialog S.A. / Efekt ISDN
El-Net S.A. / Komfort ISDN
Netia S.A. / Duo
El-Net S.A. / Optimum ISDN
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Rysunek 3. Opłata abonamentowa BRA (2 B + D), PLN, bez VAT.
Szeptel S.A. / Standard
Telefony Brzeskie S.A.
Elektrim TV-Tel
Dialog S.A. / Pionier ISDN
Dialog S.A. / Profit ISDN
TP S.A. / Octopus XL
Teler S.A. / Standard
Tele Ton / STANDARD
PT Centrala /Standard
Pilicka Telefonia / Złota
Pilicka Telefonia / Srebrna
Pilicka Telefonia / Brązowa
Pilicka Telefonia / Miedziana
Petrotel / Standard
Elterix / MAXIMA
El-Net S.A. / Komfort ISDN
El-Net S.A. / Standard ISDN
El-Net S.A. / Optimum ISDN
Tele Ton / KOMFORT
Tele Ton / OPTIMUM
Netia S.A. / Multi
Dialog S.A. / Efekt ISDN
0
100
200
300
400
500
600
700
Rysunek 4. Opłata abonamentowa PRA (30 B + D), PLN, bez VAT.
800
Opłaty instalacyjne
Opłaty instalacyjne dla ISDN w ofertach polskich operatorów nie zależą od liczby abonentów
podłączonych do centrali czy rodzaju abonamentu. Dla BRA opłata w cenniku TP S.A. jest zbliżona
do średniej i wynosi 600,- PLN. Opłata w tej samej wysokości pobierana jest w 13 planach taryfowych 6 operatorów. Dwukrotnie wyższa jest opłata instalacyjna pobierana przez Spółdzielnię
WIST. Najtańsza, o 40% tańsza od TP S.A. jest oferta Telefonii Dialog. Rozpiętość pomiędzy najtańszą i najdroższą oferta jest ponad trzykrotna.
Dla dostępu rozszerzonego PRA relacje opłat instalacyjnych u różnych operatorów kształtują
się podobnie, aczkolwiek rozpiętość jest tutaj nieco mniejsza. Siedmiu operatorów, w tym TP S.A.,
żąda za uzyskanie tego typu łącza najwyższej opłaty w kraju w wysokości 6.400,- PLN. Dialog jest
tańszy o 10%, a najtańszą ofertę prezentują Telefony Brzeskie S.A (3.000,-).
Podane tutaj opłaty instalacyjne są opłatami nominalnymi za uzyskanie dostępu do ISDN dla
nowych linii. W rzeczywistości znaczna, jeżeli nie przeważająca, liczba nowych abonamentów
ISDN powstaje na skutek konwersji z linii analogowej. Za tego typu usługę operatorzy żądają niższych opłat, często symbolicznej złotówki.
Znane są też akcje promocyjne, w których nowy abonent ISDN w ramach opłaty instalacyjnej
(nieraz rozkładanej na kilka rat) otrzymuje sprzęt (np. cyfrowy aparat telefoniczny, kartę komputerową) o znacznej wartości. Tak wiec koszt uzyskania dostępu do sieci ISDN może być niższy niż to
wynika z przytoczonych danych.
Opłaty abonamentowe
W zakresie opłat abonamentowych panuje większe zróżnicowanie. Niektórzy operatorzy proponują swoim klientom po kilka planów taryfowych o zróżnicowanej wysokości abonamentu. W
ramach zróżnicowanych abonamentów klienci otrzymują różne zakresy usług dodatkowych i/lub
różne ceny połączeń.
Wysokość opłat abonamentowych dla BRA zawiera się w przedziale od 23,- PLN w taryfie
„miedzianej” Pilickiej Telefonii do 49,18 PLN w taryfie Optimum ISDN El-Netu. TP S.A. oferuje 3
abonamenty w cenie 35,- , 40,- i 45,- PLN różniące się zakresem usług dodatkowych. W większości
przypadków wysokość abonamentu dla dostępu 2B+D odpowiada analogicznej opłacie dla pojedynczej linii analogowej lub jest nieznacznie od niej wyższy.
Dla przypadku PRA zróżnicowanie jest znacznie mniejsze. Wysokość opłat abonamentowych u
analizowanych operatorów waha się od 400,- PLN w Szeptelu do 740,- PLN w najdroższej taryfie
Dialogu, która cechuje się tańszymi opłatami za połączenia. W 13 taryfach różnych operatorów
pobierana jest opata identyczna jak przez TP S.A. (600,-). Biorąc pod uwagę, że średni abonament
analogowy kosztuje 35,- PLN, średni abonament ISDN PRA 30B+D odpowiada 17 takim opłatom.
CENY ISDN W EUROPIE ŚRODKOWEJ
Do porównań wybrano 4 kraje należące do regionu i głównych operatorów funkcjonujących w
tych krajach. Trzy z nich: Republika Czeska, Węgry i Polska mają za sobą podobną historię polityczno-gospodarczą ostatnich 50 lat. W krajach tych dynamiczny rozwój telekomunikacji nastąpił
po przemianach politycznych lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia. Na początku tego okresu
poziom rozwoju łączności mierzony gęstością telefoniczną i poziomem technologicznym były porównywalny. Telekomunikacja w tych krajach przeszła od silnego monopolu państwowego do częściowo zliberalizowanego rynku. Na tej drodze występowały typowe kamienie milowe: rozdzielenie poczty i telekomunikacji i komercjalizacja telekomów oraz prywatyzacja narodowych firm telekomunikacyjnych z udziałem kapitału zagranicznego (inwestorzy strategiczni). Procesom tym towarzyszył dynamiczny ilościowy i jakościowy rozwój sieci oraz stopniowe równoważenie taryf [5].
Wiele analogii można znaleźć także w najnowszej historii telekomunikacji niemieckiej [6].
Wyniki bezpośrednich porównań opłat stałych w ofertach czterech analizowanych operatorów
zostały przedstawione w Tabeli 3. Analizie poddano 18 planów taryfowych dla dostępu BRA i 9 –
dla dostępu PRA. Oferty jednego operatora różnią się między sobą zakresem usług dodatkowych
dostępnych bez podatkowych opłat i/lub cenami połączeń.
Tabela 3. Opłaty stałe w ISDN w ofertach głównych operatorów w wybranych krajach Europy Środkowej (€, bez VAT).
Operator / taryfa
2B+D
Instalacja
Abonament
Český Telecom / ISDN 2 Special
Český Telecom / ISDN 2 Basic
Český Telecom / ISDN 2 Standard
Český Telecom / ISDN 2 Standard +
Český Telecom / ISDN 2 Maxi
Český Telecom / ISDN 2 Maxi +
Matáv / ISDN2
Matáv / ISDN2+
Matáv / Net
Matáv / PP-0
Matáv /PP-10
129,35
129,35
129,35
120,33
108,29
99,27
244,00
244,00
244,00
244,00
244,00
15,01
15,01
15,01
16,51
19,52
22,53
19,52
19,52
19,52
17,08
28,06
TP S.A. / Octopus Standard
TP S.A. / Octopus Komfort
TP S.A.. / Octopus Biznes
DT AG / T-ISDN Standard
DT AG / T-ISDN Komfort
DT AG / T-ISDN 300
DT AG / T-ISDN xxl
164,79
164,79
164,79
51,57
51,57
51,57
51,57
Źródło:
30 B + D
Operator / taryfa
Instalacja
Český Telecom / ISDN 30 Special
Český Telecom / ISDN 30 Standard
Matáv / Basic - 0
Matáv / Basic - 10
Matáv / Basic - 100
Matáv / Comfort - 0
Matáv / Comfort - 10
Matáv / Comfort - 100
9,61 TP S.A. / Octopus XL
10,99
12,36
22,95
25,51
28,07
30,63
Abonament
1.218,30
1.218,30
151,91
151,91
4.026,02
4.026,02
4.026,02
4.026,02
4.026,02
4.026,02
1.757,76
234,24
243,59
284,26
259,86
272,06
307,04
164,79
Cenniki Český Telecom, Matáv, Deutsche Telecom AG, Telekomunikacja Polska S.A., obliczenia własne.
Český Telecom dla każdego planu oferuje instalacje w wersji ISDN2plus, które są o 60,16 € droższe.
Opłata instalacyjna dla DT AG dotyczy przekształcenia istniejącej linii analogowej z samodzielnym montażem terminala NT. Oferta T-ISDN xxl decyzją niemieckiego regulatora jest ważna do 30 czerwca 2002 roku.
Przekształcenie linii analogowej w ISDN w TP S.A. kosztuje 82,39 €.
Wśród krajów nie należących do UE, Węgry mimo, że występują tutaj najwyższe ceny na dostęp do ISDN osiągnęły najwyższą penetrację sieci zintegrowanej w stosunku do tradycyjnej sieci
analogowej (prawie 20% na obszarze działania Matáv). Zarówno Matáv jak i Český Telecom mają
w swojej ofercie większą liczbę planów taryfowych dla ISDN niż TP S.A. Plany Matáv różnią się
między sobą zakresem usług dodatkowych, natomiast Český Telecom oferuje także zróżnicowane
ceny połączeń oraz różne kredyty przeznaczone na rozmowy w różnych planach taryfowych4.
Tabela 4
Opłaty za połączenia w ISDN: Deutsche Telecom AG i Telekomunikacji Polskiej
S.A. (€/100, bez VAT)
Typ połączenia
Połączenia miejscowe
Połączenia krajowe
Połączenia komórkowe
Połączenia międzynarodowe (min.)
Połączenia międzynarodowe USA
Źródło:
DT AG
szczyt
3,1
4,6
od 20,0
od 4,6
4,6
TP S.A.
poza szczytem
1,6
2,6
od 20,0
od 4,6
4,6
szczyt
2,7
11,0
38,5
od 38,1
95,0
poza szczytem (noc)
1,3
5,5
19,2
od 38,1
95,0
Cenniki Deutsche Telecom AG i Telekomunikacja Polska S.A. Ceny średnie za 1 minutę połączenia, bez
uwzględnienia ziarnistości pomiaru czasu.
Ceny DT AG dla T-ISDN 300. W planie T-ISDN xxl połączenia miejscowe i krajowe w niedziele i święta są
bezpłatne (oferta ta decyzją niemieckiego regulatora jest ważna tylko do 30 czerwca 2002 roku). Godziny
szczytu DT AG: poniedziałek-piątek 9:00-18:00, dla TP S.A.: poniedziałek-piątek 8:00-18:00 dla połączeń
krajowych i komórkowych oraz 8:00-22:00 we wszystkie dni tygodnia dla połączeń miejscowych.
Deutsche Telecom AG osiągnął prawie 40% udział kanałów ISDN w ogólnej liczbie linii
głównych dzięki agresywnej polityce cenowej promującej ten rodzaj dostępu. Ceny abonamentów
oferowane przez DT AG, mimo, że wyższe niż w pozostałych analizowanych krajach, są jednak
przystępne dla mieszkańców Niemiec. Nie odbiegają one istotnie od cen uslug w PSTN. Jeżeli do
tego weźmie się pod uwagę niższe, często znacznie, ceny połączeń można łatwo dojść do wniosku,
4
Ceny podane w Tabeli 2 dotyczą tzw. „czystego abonamentu”, tj. po odliczeniu wartości połączeń zawartych w
cenie abonamentu.
że klienci DT AG płacą mniej za usługi telekomunikacyjne (nie tylko ISDN) niż np. mieszkańcy
Polski (Tabela 4).
PODSUMOWANIE
W referacie dokonano porównania taryf dla ISDN w ofertach największych polskich operatorów lokalnych sieci telefonicznych oraz w ofertach głównych operatorów w Republice Czeskiej, na
Węgrzech, w Niemczech i w Polsce.
Zróżnicowanie ofert polskich operatorów telefonicznych konkurujących lokalnie z Telekomunikacją Polską S.A. jest niewielkie. W większości przypadków ich cenniki są wzorowane bezpośrednio na cennikach TP S.A. Stanowi to jeszcze jeden argument przemawiający za tezą o braku
realnej konkurencji na polskim rynku telekomunikacyjnym, wyrażający się przede wszystkim niewielkim udziałem linii należących do operatorów innych niż TP S.A.
Zaprezentowane tutaj porównanie cen telekomunikacyjnych głównych operatorów w Republice
Czeskiej (Český Telecom), na Węgrzech (Matáv) z cenami w Polsce (Telekomunikacja Polska
S.A.) pozwala stwierdzić, że reforma sektora telekomunikacyjnego w tamtych krajach odniosła
większy sukces. Biorąc po uwagę także wnioski z wcześniejszych publikacji autora (np. [5], [6])
widać, że czeskie i węgierskie taryfy stanowią przykład daleko posuniętego procesu równoważenia.
Do sukcesów w tej dziedzinie można zaliczyć: osiągnięcie równowagi między stałymi i zmiennymi
elementami taryf, osiągnięcie bardzo dobrego wskaźnika równoważenia taryf, odejście od taryfikacji „impulsowej”, reformę struktury zniżek pozaszczytowych, wprowadzenie elementów „postalizacji” struktury geograficznej taryf. Na tym tle efekty reformy taryf w Polsce pozostają znacznie
mniej widoczne. Przyczyn takiego stanu rzeczy można upatrywać przede wszystkim w bardziej
zaawansowanych i wcześniej zapoczątkowanych procesach prywatyzacji narodowych operatorów
w tych krajach, a szczególnie w obecności strategicznych partnerów wśród akcjonariuszy tych firm.
Przypuszczalnie wnieśli oni ekspertyzę i doświadczenie w dziedzinie zarządzania, co miało wpływ
na strukturę taryf telekomunikacyjnych. Innym elementem, którego znaczenie jest nie do przecenienia, w szczególności w odniesieniu do Węgier, była polityczna wola regulowania rynku telekomunikacyjnego poprzez wprowadzenie ścisłych regulacji cenowych odzwierciedlających trendy
występujące w krajach zachodnich.
Nie tylko taryfy mają bezpośredni wpływ na rozwój ISDN. Czynnikiem hamującym dynamiczny rozwój tej sieci są też ceny urządzeń końcowych. Ceny podstawowych urządzeń końcowych:
telefonów, centralek, adapterów czy kart ISDN, pozostają nadal bardzo wysokie. W Polsce znaczące przyrosty liczby linii ISDN zostały osiągnięte dzięki promocjom polegającym na subsydiowaniem podstawowego sprzętu dostarczanego nowym abonentom.
BIBLIOGRAFIA
[1] „Performance Indicators for Public Telecommunications Operators”, ICCP Series, No. 22,
OECD, Paris, 1990.
[2] B. Grejcz, „Telekomunikacja w statystyce: Stan na 1 stycznia 2001 roku”, Wiadomości Telekomunikacyjne, vol. LXX, 12/2001, s. 837-844.
[3] J. Kubasik, „Analiza struktur taryf dla usług ISDN w wybranych krajach”, I Ogólnopolska
Konferencja „Warsztaty ISDN - Wrocław ’98”, Wrocław, 1998, s. 173-182.
[4] J. Kubasik, „Taryfy ISDN w krajach OECD”, IV Ogólnopolska Konferencja „Warsztaty
ISDN - Wrocław ’2001”, Wrocław, 2001, s. 87-95.
[5] J. Kubasik: „Ewolucja taryf telefonicznych SPT Telecom i Matáv w latach 1992-99”, Krajowe Sympozjum Telekomunikacji KST’2001, Bydgoszcz, 2001, tom A, s. 137-147.
[6] J. Kubasik: „Taryfy telefoniczne w Europie Środkowej – odpowiedź na zmiany otoczenia
gospodarczego i regulacyjnego”, II Sympozjum Świata Telekomunikacji ’2002, Warszawa,
2002.
[7] „Dane o liczbie abonentów telefonicznych z podziałem na operatorów, stan na 31 grudnia
2000 r.”, Biuletyn Urzędu Regulacji telekomunikacji, Nr 1/2001, s. 13-17.