doczobacz - Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie
download 
Reklamacja Transkrypt
zobacz - Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie
ISSN 1731-9749 Nr 2, 3 (42,43) 2015 Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie DODATEK Kompendium wiedzy o projekcie „Poprawa opieki perinatalnej gwarancją zdrowia społeczności subregionu olsztyńskiego” 1 Szanowni Czytelnicy, Z przyjemnością prezentuję Państwu kwartalnik „Zdrowe Życie” w nowej odsłonie. Mam nadzieję, że zmieniona, nowoczesna szata graficzna, ciekawe tematy z życia Szpitala oraz nowinki medyczne sprawią, że z przyjemnością przeczytacie Państwo trzymany w ręku numer. Jak zwykle nie brakuje w nim informacji o przeprowadzanych przez lekarzy specjalistów innowacyjnych zabiegach, relacji z akcji profilaktycznych dla mieszkańców regionu, wywiadów oraz tematów dotyczących osiągnięć i wyróżnień jakie otrzymuje Szpital. Ten numer jest również wyjątkowy z powodu „Dodatku – Kompendium wiedzy”, który specjalnie z myślą o przyszłych mamach poświęcony jest realizowanemu w szpitalu programowi „Poprawa opieki perinatalnej gwarancją zdrowia społeczności subregionu olsztyńskiego”. Jeśli mają Państwo ciekawą informację, chcą być współautorami kwartalnika Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie serdecznie zapraszam do współpracy. Życzę miłej lektury. Daria Rodziewicz Wydawca: Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie im. Mikołaja Kopernika ul Niepodległości 44. www.szpital.olsztyn.pl Redakcja: Daria Rodziewicz [email protected] Zdjęcia udostępnili: Martyna Bieniek - Kobuszewska Marek Ciesielski Wojciech Wiziecki Projekt graficzny/DTP: www.fabricart.pl Druk: ZPU „Drukarnia” 86-200 Chełmno, ul.Rycerska 19 www.drukarniachelmno.eu Nakład: 800 egz. bezpłatnych egzemplarzy 2 Spis treści str. 3 str. 5 str. 6 str. 8 str. 10 str. 12 str. 14 str. 15 str. 16 str. 17 str. 18 str. 19 Wyróżnienie „Lady D” dla Dyrektor Joanny Szymankiewicz – Czużdaniuk Niezwykła konferencja „Dermatologia Interdyscyplinarna” Terapia fotodynamiczna - bezbolesna metoda walki z rakiem skóry # safe HANDS Innowacja na światowym poziomie Wyjątkowa Poradnia z certyfikatem Nowe życie spod ręki chirurgów szczękowych Nowotwór, który rozwija się bardzo skrycie Korzyść z kolonoskopii nie do przecenienia W hołdzie pamięci duszpasterzowi Szpitala Miejskiego Pożar w Dermatologii Po godzinach - piłkarskie emocje str. 20 str. 22 str. 23 str. 24 str. 26 str. 27 str. 28 str. 30 str. 32 str. 33 str. 35 str. 36 str. 38 str. 39 Kompendium wiedzy o projekcie DODATEK Projekt, który mamom i dzieciom wychodzi na zdrowie O inwestycjach z programu norweskiego mówi Jacek Zachariasz Badania, które powinnaś wykonać w ciąży Elastografia nadzieją dla pacjentek ciężarnych Podaruj dziecku zdrowe życie Zdrowie przyszłych mam pod ścisłą kontrolą Chcesz urodzić zdrowe dziecko? Zapomnij o używkach Szkoła przyszłych rodziców Poród fizjologiczny czy cesarskie cięcie? Za i przeciw Poród nie musi boleć – cała prawda o znieczuleniu Karmienie piersią wyjdzie mamie i dziecku na zdrowie O projekcie Zdrowa mama, zdrowe dziecko Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Wyróżnienie „Lady D” dla Dyrektor Joanny Szymankiewicz – Czużdaniuk Po raz pierwszy w województwie warmińsko-mazurskim uhonorowano prężenie działające w społeczeństwie kobiety w konkursie „Lady D” im. Krystyny Bochenek. Fot. Wojciech Wiziecki 8 września 2015 r. Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk Dyrektor Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie odebrała wyróżnienie w konkursie „Lady D” w kategorii „życie zawodowe”. Celem konkursu jest uhonorowanie i promowanie kobiet niepełnosprawnych, które wnoszą istotny wkład w życie społeczne. Stąd w nazwie „Lady D.” - od Lady Disabled, czyli Damy Niepełnosprawnej, kojarzące się również z tragicznie zmarłą księżną Walii Dianą, znaną z działalności charytatywnej, także na rzecz osób z niepełnosprawnością. Panie wyróżniane były w pięciu kategoriach: „Dobry Start”, „Kultura i Sztuka”, „Sport”, „Życie Społeczne” oraz „Życie Zawodowe”. Spośród 44 kandydatek kapituła wybrała 5 lau- reatek oraz przyznała 6 wyróżnień w tym dla Dyrektor Joanny Szymankiewicz – Czużdaniuk w kategorii „życie zawodowe”. Kategoria ta przeznaczona jest dla kobiet pracujących zawodowo na rzecz osób niepełnosprawnych lub innych osób, albo przedsięwzięć społecznie użytecznych. Lekarz pediatra Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk od 43 lat przynosi radość rodzinie, w której przychodzi na świat dziecko. Jako inspektor ds. pediatrii, przyczyniła się do rozwoju pediatrii dziecięcej w województwie warmińsko – mazurskim, które zajmowało jedno z głównych miejsc w Polsce pod względem wykonania szczepień ochronnych oraz bilansu zdrowia 2, 4, 6 – latków, Wśród wyróżnionych Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk Dyrektor Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. co spowodowało dużą wykrywalność wad i innych nieprawidłowości u dzieci. Zainicjowała rozwój medycyny szkolnej w naszym regionie. Pełniąc funkcję z-cy ordynatora oddziału noworodków przyczyniła się do uzyskania przez oddział w 1995 r. II miejsca w ogólnopolskiej akcji „Rodzić po ludzku”. Podczas pełnienia funkcji z-cy dyrektora ds. lecznictwa Szpital Miejski uzyskał akredytację oraz certyfikaty ISO. Wprowadzone systemy jakości skutkowały poprawą warunków w jakich udzielane są świadczenia medyczne oraz sposoby realizacji tych świadczeń. 1 lutego 2003 r. pani Joanna Szymankiewicz - Czużdaniuk w związku z wygranym konkursem została powołana na stanowiska Dyrektora Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie i funkcję tę pełni do chwili obecnej. Od początku swojej pracy na stanowisku Dyrektora ujawniła nie tylko swoje gruntowne przygotowanie zawodowe, ale także zmysł organizacyjny oraz dużą dynamikę działania. Pani Dyrektor jest autorem wdrożonej w 2003 r. restrukturyzacji, która zmieniła oblicze szpitala, dzięki czemu od 2008 r. szpital zaczął generować zysk. Joanna Szymankiewicz 3 Fot. Wojciech Wiziecki – Czużdaniuk udowodniła, że po osiągnięciu stabilizacji ekonomicznej można intensywnie zająć się rozwojem szpitala i osiągać sukcesy również na tym polu. Pod jej kierownictwem szpital rozwija się naukowo, systematycznie wdrażane są unikatowe procedury medyczne: •pierwszy w regionie oddział leczenia otyłości – 2006 r. •pierwsze w regionie badanie EBUS – 2010 r. •pierwsza w kraju operacja jednoczesnego wszczepienia dwóch implantów stawów skroniowo – żuchwowych – 2011 r. •pierwsza w północno – wschodniej Polsce operacja resekcji tchawicy – 2011 r. •druga w kraju operacja jednoczesnego wszczepienia dwóch implantów stawów skroniowo – żuchwowych z jednoczesną rekonstrukcją kości twarzy – 2012 r. •pierwsza w województwie nefrektomia laparoskopowa - 2013 r. •pierwsza w Olsztynie operacja laparoskopowa zmniejszenia żołądka – 2013 r. •pierwsze w województwie dwie nowoczesne operacje rekonstrukcji twarzy, z przeszczepem z kości strzałkowej na mikrozespoleniach naczyniowych – 2013 r. •po raz pierwszy w regionie wszczepiono 30- letniej pacjentce indywi- 4 dualny implant stawu skroniowo – żuchwowego – 2014 r. •pierwsza w województwie lobektomia VATS (Video-Assisted Thoracic Surgery, wideotorakoskopia) wycięcie płata płuca „przez dziurkę od klucza” – 2015 r. •jedna z pierwszych w kraju operacja rekonstrukcji kości twarzy, przeszczepem kości na mikrozespoleniach naczyniowych - całkowicie zaplanowaną komputerowo. To kolejna nowatorska operacja, której nie podjęły się zespoły z innych ośrodków w Polsce •pierwsza w województwie innowacyjna operacja laparoskopowego wycięcia uchyłku pęcherza przez zaledwie 1 port! - 2015 r. Dyrektor Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk odważnie i świadomie podejmuje się realizacji trudnych zadań na rzecz poprawy bytu pacjentów i niepełnosprawnych. Dzięki uporowi i zaangażowaniu pani dyrektor wszystkie obiekty szpitala zostały dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych (podjazdy, miejsca parkingowe, windy dla niepełnosprawnych, łazienki z możliwością wjechania wózkiem pod prysznic, podnośnik umożliwiający poruszanie się niepełnosprawnych pomiędzy budynkiem głównym a budynkiem C przy ul. Niepodległości). Od 2001 r. w szpitalu funkcjonuje zainicjowana przez Dyrektor Promocja Zdrowia, która oprócz edukacji zdrowotnej prowadzonej wśród pacjentów na terenie Szpitala, czynnie włącza się do akcji na rzecz środowiska lokalnego – współpracuje z samorządem, klubami osiedlowymi, placówkami oświatowymi. Uznanie i zadowolenie pacjentów z tego powodu jest niewymierne, ponieważ oprócz fachowego leczenia uzyskują także wiedzę, co można zrobić, aby powiększyć potencjał własnego zdrowia. W 2005 r. pani dyrektor powołała Pełnomocnika ds. Praw Pacjenta, co pozwoliło zinstytucjonalizować i ujednolicić działania na rzecz zapewnienia praw osób chorych. Z inicjatywy pani dyrektor Szpital podpisał porozumienie o realizacji programu „Szpital przyjazny Kombatantom”. Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk w trakcie dotychczasowej pracy zawsze dbała o pozytywny wizerunek i rozwój Szpitala. Dzięki otwartości na potrzeby rynku usług zdrowotnych i elastycznemu podejściu do wykorzystywaniu potencjału placówki i jego pracowników Miejski Szpital Zespolony jest jednym z najlepszych zakładów opieki zdrowotnej w województwie. Pani Dyrektor chętnie podejmuje kolejne wyzwania w celu poprawy poziomu realizowanych usług dla mieszkańców regionu, co zostaje zauważone i docenione w postaci licznych nagród i wyróżnień dla pani Joanny Szymankiewicz – Czużdaniuk. ■ Organizatorami konkursu był Warmińsko-Mazurski Oddział Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Sejmik Osób Niepełnosprawnych. Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Niezwykła konferencja „Dermatologia Interdyscyplinarna” 3-5 września 2015 r. odbyła się konferencja pt. ,,Dermatologia interdyscyplinarna’’ zorganizowana przez Katedrę i Klinika Dermatologii Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. „W naszym Szpitalu od lat stale podnosimy poziom leczenia pacjentów z problemami skórnymi. Przełomowym momentem było otwarcie 3 lata temu Katedry i Kliniki Dermatologii. Podzielenie się z Państwem osiągnięciami oraz poznanie najnowszych trendów leczenia w renomowanych polskich klinikach to jeden z głównych celów tej konferencji. A wszystko po to, aby pacjentom z chorobami skórnymi, których w Polsce jest coraz więcej, pomagać szybko i skutecznie” - powiedziała podczas uroczystego otwarcia Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk dyrektor Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. Było to znaczące wydarzenie dla środowiska medycznego ponieważ Konferencja poświęcona była wymianie poglądów na tematy z pogranicza czterech dyscyplin medycznych: dermatologii, ginekologii, urologii oraz endokrynologii. To pierwsze tego typu spotkanie naukowców i lekarzy praktyków zorganizowane w stolicy Warmii i Mazur. Najwyższej klasy eksperci z całego kraju dyskutowali między innymi o najnowszych metodach diagnostyki i leczenia chorób często uznawanych przez pacjentów za wstydliwe. To właśnie po wakacjach, każdego roku odnotowuje się zwiększoną liczbę osób zgłaszających się z różnego rodzaju chorobami narządów płciowych. Ich rozpoznanie często nie Nr 2, 3 2015 To wieloaspektowe 3-dniowe spotkanie specjalistów różnych dziedzin medycyny poświęcone było rozwiązywaniu problemów pacjentów z chorobami skórnymi, których w Polsce jest coraz więcej, po to aby lekarze mogli pomagać szybko i skutecznie. jest takie proste i do postawienia prawidłowej diagnozy wymaga kilku lekarzy specjalistów. „Interdyscyplinarny punkt widzenia dotyczący chorób skóry w aspekcie endokrynologicznym oraz zewnętrznych narządów płciowych widzianych okiem dermatologa, urologa, ginekologa i endokrynologa pogłębiło wiedzę i doświadczenie specjalistów wszystkich tych dziedzin a także lekarzy rodzinnych” - powiedział prof. Waldemar Placek. Tematami wiodącymi 3 - dniowej Konferencji były: •„Choroby skóry i przydatków w zaburzeniach endokrynologicznych” •„Problemy układu moczowo-płciowego w praktyce dermatologicznej, wenerologicznej, ginekologicznej i urologicznej „ •„Choroby zapalne i infekcje narządów płciowych” •„Dermatologia interdyscyplinarna”. Znakomici wykładowcy oraz program naukowy Konferencji świadczył o randze tego wydarzenia. W konferencji uczestniczyło prawie 200 gości z Polski, specjalistów dermatologii i wenerologii oraz lekarzy innych specjalizacji zajmujących się tematyką spotkania. Katedra i Klinika Dermatologii specjalnie na to spotkanie wydała pozycją naukową pt. „Dieta w chorobach skóry”. Publikacja jest wynikiem pracy całego zespołu pod kierunkiem profesora Waldemara Placka. Konferencja została objęta Honorowym Patronatem przez Wojewodę Warmińsko - Mazurskiego Mariana Podziewskiego oraz Prezydenta Olsztyna Piotra Grzymowicza. Patronat medialny objęły redakcje TVP Olsztyn i Radia Olsztyn. ■ DR Sesję inauguracyjną uroczyście otworzyli prof. dr hab.n. med. Waldemar Placek oraz prof. dr hab.n. med. Jacek Szepietowski. Katedra i Klinika Dermatologii zorganizowała koferencję dla 200 osób z całego kraju. „Wszystko po to aby pacjentom z chorobami skórnymi pomagać szybko i skutecznie” - powiedziała podczas uroczystego otwarcia Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk dyrektor Szpitala Miejskiego. 5 Terapia fotodynamiczna - bezbolesna metoda walki z rakiem skóry Sukcesem Katedry i Kliniki Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunologii Klinicznej, który odczuwają pacjenci jest utworzenie pierwszych na Warmii i Mazurach specjalistycznych pracowni. Jedną z nich jest Gabinet Terapii Fotodynamicznej. Na czym polega terapia fotodynamiczna raków skóry i stanów przedrakowych? Terapia fotodynamiczna (PDT) jest nową, skuteczną i przede wszystkim dobrze tolerowaną metodą leczenia. Rak podstawnokomórkowy i rak kolczystokomórkowy stanowią 95% wszystkich nowotworów złośliwych skóry. Zapadalność na raka skóry w Polsce wynosiła w roku 2008 (ostatnie dane) ponad 4300 zachorowań u kobiet i prawie 4000 u mężczyzn. Pod względem częstości zachorowania na nowotwory złośliwe, ten nowotwór skóry zajmował odpowiednio 3 i 5 miejsce. Pomimo prowadzonych na szeroką skalę akcji profilaktycznych doty- 6 czących promieniowania ultrafioletowego nie obserwuje się spadku liczby zachorowań. Rak skóry najczęściej umiejscawia się na odsłoniętych częściach ciała (twarz, ręce, szyja, skóra głowy - szczególnie u osób łysiejących, plecy, uszy). Najczęściej dotyczy osób w wieku 60-70 lat, ponieważ kancerogeneza jest wynikiem zsumowanej dawki promieniowania ultrafioletowego, spowodowanego intensywnym opalaniem. Najwięk- sze ryzyka zachorowania występuje u ludzi narażonych na promieniowanie słoneczne (rolnicy, żeglarze, drwale), ludzi o jasnej karnacji, jasnych oczach, jasnorudych lub blond włosach. Także miejsca narażone na przewlekłe drażnienie chemiczne, termiczne lub mechaniczne mogą być narażone na powstanie raka skóry. Dotyczy szczególnie osób palących papierosy. Raki skóry rozwijają się na podłożu stanów przedrakowych, które są często nie zauważane, bądź bagatelizowane. Czasem trudno je zauważyć na skórze zniszczonej przez wieloletnią ekspozycję na słońce, z licznymi przebarwieniami. Należy do nich rogowacenie słoneczne (starcze) (w 20% prowadzi do powstania raka kolczystokomórkowego skóry), róg skórny, dermatozy popromienne (po radioterapii), blizny (po oparzeniach, długo gojące się, narażone na przewlekłe drażnienie). Terapia fotodynamiczna (PDT) jest nową, skuteczną i przede wszystkim dobrze tolerowaną metodą leczenia. Łączy w sobie dużą skuteczność leczniczą z dobrymi efektami kosmetycznymi. Pacjent nie musi poddawać się zabiegom chirurgicznym, pozostawiającym trwałe ślady w postaci blizn. PDT to metoda leczenia, podczas której zmienione chorobowo komórki (komórki rakowe i prze- Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | PDT to metoda leczenia, podczas której komórki rakowe i przedrakowe, zostają uczulone na światło a następnie zniszczone poprzez ich naświetlanie specjalnym aparatem. Nr 2, 3 2015 drakowe), zostają uczulone na światło, dzięki aplikacji specjalnego światłouczulającego kremu, a następnie zniszczone poprzez ich naświetlanie specjalnym aparatem. Skuteczność terapii fotodynamicznej jest porównywalna z klasycznymi metodami, takimi jak kriochirurgia czy wycięcie chirurgiczne. Jest jednocześnie najmniej inwazyjną metodą leczenia i daje bardzo dobre efekty kosmetyczne. Szczególnie skuteczne jest w leczeniu stanów przedrakowych i powierzchownych raków podstawnokomórkowych. Niestety obecnie NFZ nie refunduje terapii fotodynamicznej zmian skórnych, niemniej jednak usługi te mogą być wykonywane jako procedura komercyjna. ■ Prof. dr hab.n.med. Waldemar Placek Dr n. med. Agnieszka Owczarczyk - Saczonek Etapy zabiegu PDT : 1. Aplikacja – nakładamy środek światłouwrażliwiający cienką warstwą na zmianę i otaczającą tkankę i nakładamy opatrunek. Substancje czynne przechodzą do skóry i penetrują obszar chorobowo zmieniony wnikając do jego komórek. 2. Naświetlanie – po 3-4 godzinach obszar pokryty uprzednio maścią jest naświetlany przez 8 – 10 min w celu zniszczenia nieprawidłowych komórek. 3. Tworzenie się nadżerki – po zabiegu powstaje powierzchowna nadżerka tylko w obszarze zmiany chorobowej. Nieprawidłowe komórki giną w wyniku wewnątrzkomórkowej fotochemicznej reakcji. Rak skóry najczęściej umiejscawia się na odsłoniętych częściach ciała (twarz, ręce, szyja, skóra głowy). 4. Gojenie – nadżerka goi się w zależności od powierzchni od 7 dni do kilku tygodni. Organizm stopniowo resorbuje martwe tkanki uzupełniając ubytki pełnowartościową tkanką. Ostateczny efekt kosmetyczny po zagojeniu się rany jest bardzo dobry. 7 # safe HANDS 30 sekund wystarczy aby uratować życie! I to nie dzięki o wymyślnym technikom medycznym czy lekom ale dzięki... myciu i dezynfekcji rąk. Takie proste czynności są podstawą jednego z programów Światowej Organizacji Zdrowia, do którego przyłączył się Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie. Czyste ręce ratują życie. Pracownicy w rytm muzyki pokazywali prawidłowe techniki mycia i dezynfekcji rąk. 8 Ponad 100 osób wzięło udział happeningu promującym program WHO „Higiena rąk to bezpieczna opieka”. „Działania w tym zakresie były podejmowane w naszej placówce praktycznie od zawsze, a w ubiegłym roku przystąpiliśmy do tej narodowej kampanii. Nasze spotkanie miało na celu przypomnienie i podkreślenie znaczenia prawidłowej techniki mycia i dezynfekcji rąk przez pracowników ochrony zdrowia” - mówi Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk dyrektor Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. 5 maja 2015 r. pracownicy Szpitala zorganizowali 15 minutowy „happening techniki dezynfekcji rąk”. Przed wejściem głównym i przy akompaniamencie muzyki, za prowadzącą specjalistką ds. higieny i epidemiologii Barbarą Plewik zaprezentowali odpowiednią technikę - wydawałoby się tak prostej czynności. Okazało się, że najczęściej pomijanymi podczas mycia rąk miejscami są okolice kciuka, opuszków palców i przestrzeni między palcami. To powoduje, że dezynfekcja wykonana w nieodpowiedni sposób pozwala bakteriom w tych miejscach przetrwać. I nawet wtedy kiedy wydaje nam się, że mamy bezpieczne ręce – tak naprawdę przenosimy drobnoustroje, które mogą wywołać stan zapalny w organizmie. „Prawidłowa higiena rąk może zredukować ryzyko zakażenia szpitalnego nawet o 50%” - mówi specjalista ds. higieny i epidemiologii Barbara Plewik. „W naszym Szpitalu kontynuujemy wdrażanie programu, który ma uświadomić personelowi medycznemu jak wiele zależy od tak prostej czynności”. Jest to m.in. strategia WHO 5 Momentów Higieny Rąk. Zgodnie z tą koncepcją wymaga Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 się aby personel medyczny mył i / lub dezynfekował ręce: 1. przed kontaktem z pacjentem; 2.za nim przystąpi do czystych aseptycznych procedur; 3.po ekspozycji/narażeniu na kontakt z płynami ustrojowymi; 4.po kontakcie z pacjentem; 5.po kontakcie z otoczeniem pacjenta. Dlaczego nadal promowana jest higiena rąk w opiece zdrowotnej? Ponieważ każdego roku we wszystkich krajach świata pacjenci cierpią, a nawet umierają z powodu zakażeń wywołanych przez brudne ręce. Warto w tym miejscu przytoczyć słowa prof. Didiera Pitteta z Genewy (jednego z twórców strategii WHO) „Program Higiena rąk to bezpieczna opieka nie jest kwestią wyboru, lecz stanowi jedno z podstawowych praw pacjenta” . Akcja odbyła się 5 maja dlatego, że wielomodułowa strategia składa się z pięciu komponentów, które powinny być wdrażane równolegle. Są to: • zmiana systemowa – łatwo dostępny preparat do dezynfekcji rąk; • obowiązkowe i regularne szkolenia; • monitorowanie, ocena i informacja zwrotna – wyniki z audytów przekazywane pracownikom; • przypominacze w miejscu pracy: woblery, plakaty, wygaszacze na ekranie; • tworzenie bezpiecznego klimatu pacjentów i personelu medycznego – osobiste zaangażowanie dyrekcji i motywowanie. „A druga piątka w dacie naszego spotkania oznacza 5 momentów higieny rąk (kluczowego składnika strategii WHO)” - tłumaczy specjalistka ds. higieny i epidemiologii Barbara Plewik. Happening oprócz wspólnego prezentowania techniki mycia rąk polegał na zrobieniu zdjęć, które umieszczono w mediach społecznościowych i na stronie WHO, jako znak koontynuacji wdrażania programu. ■ DR Akcja cieszyła się zainteresowaniem mediów. Oto kadry z Teleexpressu. 9 Innowacja T- LESS (transresical laparoendoscopic single – site surgery) to operacja usunięcia różnych patologii dolnych dróg moczowych przy użyciu 1 portu. na światowym poziomie Nowatorska technika T-Less wprowadzana na Oddziale Klinicznym Urologii to, jak zgodnie twierdzą lekarze, przyszłość medycyny. Tym samym Szpital Miejski w Olsztynie stał się trzecim ośrodkiem w Europie, gdzie operuje się tą metodą. 2 lipca 2015 r. w Miejskim Szpitalu Zespolonym w Olsztynie przeprowadzono innowacyjną operację laparoskopowego wycięcia uchyłku pęcherza przez zaledwie 1 port! Najnowocześniejsza metoda T-LESS wchodzi do standardu procedur medycznych Oddziału Klinicznego Urologii. Prof. Marek Roslan wraz z dr n. med. Zbigniewem Purpurowiczem z Oddziału Klinicznego Urologii wprowadzają najbardziej pożądaną przez pacjentów technikę, ponieważ minimalizuje ona ryzyko związane z klasycznymi operacjami a chorzy po zabiegu praktycznie nie mają blizny. „Każda pooperacyjna rana, niezależnie od wielkości wiąże się z bólem pacjenta. Dlatego im mniej ran, tym lepiej. Dziś pacjenci oczekują od lekarzy operowa- 10 nia niemal przez dziurkę od klucza, bo chcą jak najszybciej wrócić do pełnej sprawności i aktywności. Ta metoda operacji urologicznych jest odpowiedzią na te oczekiwania pacjentów” - mówił prof. Marek Roslan, prekursor wykonywania tego rodzaju zabiegów w kraju. „Z punktu widzenia lekarza jest to zabieg bardzo trudny, wymagający wielkiego skupienia, cierpliwości, dużych umiejętności. Dlatego tego rodzaju operacje nie są powszechne” - tłumaczył Koordynator Urologii dr n. med. Zbigniew Purpurowicz. T- LESS (transresical laparoendoscopic single – site surgery) to operacja usunięcia różnych patologii dolnych dróg moczowych przy użyciu 1 portu. 61- letniemu pacjentowi z Morąga urolodzy Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | wycięli uchyłek pęcherza (uwypuklenie się błony śluzowej pęcherza przez przepuklinę mięśniową w ścianie pęcherza) poprzez pojedynczy port wprowadzony bezpośrednio do jamy ciała. Jak wytłumaczył prof. Marek Roslan uchyłek ten można porównać do balonika w pęcherzu, który sprawiał, że pacjent nie mógł w pełni opróżnić pęcherza. Standardowo tego rodzaju schorzenia można usunąć przez klasyczne cięcie bądź metodą laparoskopową. Ta ostatnia polega na wykonaniu pacjentowi 2 do 5 cięć, każde od około 0,5 cm do 1,5 cm, przez które lekarze wprowadzają narzędzia chirurgiczne oraz tor wizyjny umożliwiający operatorowi oglądanie wnętrza ciała. Nowatorskość nowej techniki polega na tym, że urolodzy wykonali zabieg poprzez jedno 1,5 cm nacięcie! „Chcemy iść tą nowatorską drogą bo to jest przyszłość medycyny”- powiedziała podczas konferencji prasowej dyrektor Szpitala Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk. „Jeżeli przynosi ona wymierne korzyści dla pacjenta, poprawia jego komfort życia to należy to kontynuować” - dodała dyrektor. Rocznie w Miejskim Szpitalu Zespolonym w Olsztynie planuje się przeprowadzenie kilkudziesięciu zabiegów metoda T-LESS. Do tej pory nikt w Europie oprócz ośrodka w Gdańsku oraz Innsbrucku nie przeprowadzał tą metodą zabiegów, a na świecie istnieje zaledwie 5 placówek zajmujących się tak mało inwazyjnymi sposobami operacji dróg moczowych. Olsztyn staje się właśnie 3 ośrodkiem w Europie, w którym specjaliści będą operować tym nowatorskim sposobem. ■ DR Nr 2, 3 2015 Lekarze wprowadzają przez 1 port narzędzia chirurgiczne oraz tor wizyjny umożliwiający operatorowi oglądanie wnętrza ciała. Dyrektor Joanna Szymankiewicz – Czużdaniuk podczas konferencji prasowej w towarzystwie dr n. med. Zbigniewa Purpurowicza (z lewej) oraz prof. Marka Roslana (z prawej). T-LESS minimalizuje ryzyko związane z klasycznymi operacjami a chorzy po zabiegu praktycznie nie mają blizny. 11 Wyjątkowa Poradnia z certyfikatem Doceniana zarówno przez pacjentów, jak i specjalistów – Poradnia Leczenia Bólu Szpitala Miejskiego od lat otrzymuje wyjątkowe potwierdzenie swojego profesjonalizmu. O tym czym jest ból, i jak go można leczyć mówi Alina Peterlejtner - specjalista w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii oraz opieki medycyny paliatywnej. - Po raz kolejny Polskie Towarzystwo Badania Bólu przyznało Certyfikat Poradni Leczenia Bólu Przewlekłego. Co to oznacza? - Certyfikat nadaje Komisja na podstawie złożonych dokumentów czyli protokołu postępowania kwalifikacyjnego oraz wizji lokalnej. Wymagania obejmują: spełnienie warunków formalnych (administracyjnych); odpowiednie wykształcenie personelu, wyposażenie Poradni w sprzęt medyczny oraz stosowanie uznanych metod postępowania przeciwbólowego. Uzyskanie Certyfikatu gwarantuje wysoką jakość świadczeń ponieważ przyznawane jest przez Polskie Towarzystwo Badania Bólu, które jest filią Międzynarodowego Stowarzyszenia Badania Bólu. Ten wyjątkowy dokument posiada około 10 poradni w Polsce choć tych, które mają kon- Rocznie w Poradni Bólu leczonych jest ponad 900 osób. Na zdjęciu lek. med. Alina Peterlejtner z pacjentem. 12 trakt z NFZ jest w całym kraju prawie 300. Nasza Poradnia Leczenia Bólu jest jedyną w całym województwie posiadającą tak ważny Certyfikat. - Co to jest ból? - Definicja bólu jest bardzo szeroka. To nieprzyjemne doznania czuciowe i emocjonalne związane z istniejącym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek. To doznanie Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Lek. med. Piotr Hryniewicki i starsza pielęgniarka Jadwiga Żurawel subiektywne ale zawsze nieprzyjemne. Ból tworzy się w wyniku podrażnienia zakończeń nerwowych układu nocyceptywnego poprzez silne bodźce takie jak uraz lub choroba powodująca uszkodzenie tkanek. Jeśli dolegliwości utrzymują się po wygojeniu tkanek np. po zabiegu operacyjnym lub trwają dłużej niż 3 miesiące mówimy o bólu przewlekłym. Ból ostry z kolei może trwać do 3 miesięcy i pełni ważną funkcję obronną bo zapewnia utrzymanie organizmu przy życiu. Ból przewlekły nie spełnia takiego zadania, ponieważ przed niczym nie chroni a wiąże się z obniżeniem jakości życia, aktywności ruchowej, nastroju, zaburzeniem snu a nawet lękiem. - Jakie zespoły bólowe leczone są w Poradni Leczenia Bólu Przewlekłego? - Zajmujemy się: • Korzeniowymi zespołami bólowymi w przebiegu choroby dyskowej i zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa. Poradnia Leczenia Bólu Przewlekłego została założona w kwietniu 1992 r. w strukturze Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. Mieści się na parterze z dobrym dostępem dla osób niepełnosprawnych (budynek przy ul. Mariańskiej 4). Rocznie w Poradni leczonych jest ponad 900 osób, u których wykonuje się około 3500 zabiegów głównie neuromodulacji (elektroakupunktura), stymulacji laserowej i blokad miejscowych. W farmakoterapii – leczenie opioidami. Poradnia przyjmuje pacjentów ze skierowaniem od lekarza pierwszego kontaktu lub lekarza specjalisty. Personel medyczny: · lek. med. Alina Peterlejtner - specjalista w zakresie transfuzjologii klinicznej oraz anestezjologii i intensywnej terapii oraz medycyny paliatywnej · lek. med. Piotr Hryniewicki - specjalista I° w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii; · Jadwiga Żurawel – starsza pielęgniarka • Bólami głowy o podłożu naczyniowo – napięciowym oraz atypowymi nerwobólami twarzy w przebiegu myoartopatii stawów skroniowo – żuchwowych. • Migrenami. • Zespołami bólowymi mięśniowo – powięziowymi w chorobach metabolicznych (polineuropatia cukrzycowa). • Neuralgiami po przebytych chorobach nerwów obwodowych (półpaścu) • Innymi bólami przewlekłymi o podłożu neurotyczno – depresyjnymi • a także początkowym leczeniem bólu nowotworowego. - Jakimi metodami leczeni są pacjenci? - Stosujemy unikalną metodę neuromodulacji czyli elektroakupunktury. Metoda jest skuteczna szczególnie w bólach neuropatycznych i bólach migrenowych. Polega na założeniu jednorazowo 10 igieł akupunkturowych do których dochodzą impulsy elektryczne ze specjalnych aparatów, co ma właściwości lecznicze. Stosujemy także farmakoterapię czyli m. in. leczenie silnymi lekami opioidowymi. ■ DR 13 Nowe życie spod ręki chirurgów szczękowych Lekarze przeprawdzili jedną z pierwszych w kraju operację całkowicie zaplanowaną komputerowo, tym samym umożliwiając pacjentce normalne funkcjonowanie. Tradycyjnie, wszystko zależy od wyczucia chirurga, tym razem schemat działania pokazał komputer. W maju w Miejskim Szpitalu Zespolonym w Olsztynie zespół chirurgów szczękowych pod kierunkiem dr Anny Bromirskiej - Małyszko przeprowadził jedną z pierwszych w kraju operację rekonstrukcji kości twarzy, przeszczepem kości na mikrozespoleniach naOperacja dała 19-letniej pacjntce szanse na normalne życie. Nowatorski zabieg przedstawiły m.in. „Wydarzenia” Polsatu. 14 czyniowych - całkowicie zaplanowaną komputerowo. To kolejna nowatorska operacja, której nie podjęły się zespoły z innych ośrodków w Polsce! 19 – letnia Marta z Warszawy zgłosiła się do Oddziału Chirurgii Szczękowej w Szpitalu Miejskim w Olsztynie z guzem miejscowo złośliwym szczęki. „Przez ostatnie kilka miesięcy nowotwór narastał, zaczęłam być opuchnięta. Miałam problemy z jedzeniem, mówieniem.” – wspomina pacjentka. Rodzina w całym kraju szukała lekarzy, którzy podejmą się operacji. Medycznego wyzwania usunięcia guza i rekonstrukcji twarzy podjęła się dr Anna Bromirska – Małyszko. Zabieg polegał na usunięciu pacjentowi nowotworu kości – guza o średnicy 5 cm oraz jednoczesnej rekonstrukcji kości pobranym fragmentem kości biodrowej wraz z naczyniami krwionośnymi. Pobrany fragment kości, który uzupełnił ubytek był wcześniej zaprojektowany komputerowo na podstawie przestrzennego, trójwymiarowego modelu cyfrowego dzięki czemu chirurdzy precyzyjnie wycięli fragment kości z guzem i odtworzyli ubytek jak najbardziej zbliżony kształtem do anatomicznej struktury. Wymagało to współpracy i zaangażowania wielu lekarzy z zespołu dr Anny Bromirskiej – Małyszko i współpracy wyszkolonego mikrochirurga naczyniowego. Zabieg trwał kilka godzin i zakończył się sukcesem. Trudna i skomplikowana operacja dała 19 – letniej pacjentce szansę na normalne życie. ■ DR Program komputerowy znalazł fragment kości biodrowej i dopasował do ubytku w szczęce. Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Nowotwór, który rozwija się bardzo skrycie Jego pierwsze objawy często są bagatelizowane przez osoby chore. Dlatego w przypadku nowotworu jelita grubego najważniejsza jest diagnostyka. O badaniu FOB Gold, który wykrywa nowotwór we wczesnym stadium opowiada Marek Drozdowski, kierownik Laboratorium Analitycznego MSZ w Olsztynie. Marek Drozdowski- kierownik Laboratorium Analitycznego MSZ w Olsztynie. — Skąd tak wysoka śmiertelność na nowotwór jelita w Polsce? — Wyłącznie z dostępności diagnostyki. Leczenie jest bardzo zbliżone do leczenia innych nowotworów. Najważniejsze jest leczenie chirurgiczne, które „przed” lub „po” wspomagane jest chemioterapią. Guz nowotworowy usuwany jest łącznie z częścią jelita i okolicznych węzłów. Jeżeli zostanie zrobione to odpowiednio szybko, to jest prawie w 100 procentach skuteczne. Nowotwór rozwijając się latami bez objawów, poprzez naczynia krwionośne i węzły chłonne bardzo łatwo rozprzestrzenia się na inne narządy. Najczęściej na wątrobę, trzustkę, kości, jajniki, a nawet mózg. Wtedy jest już za późno. Nowotwór jelita rozwija się ok. 10 lat, czyli dość długo, ale bardzo skrycie. Pacjenci nie potrafią powiązać dolegliwości z tak groźną chorobą. Pierwsze objawy to pojawiająca się krew w kale i bóle w dole brzucha. W stanach bardziej zaawansowanych - osłabienie, niedokrwistość, złe samopoczucie. — To jak można wykryć nowotwór wcześniej? — W zdiagnozowaniu raka jelita grubego może pomóc analiza sprawdzająca czy w kale jest tzw. utajona krew, a dokładnie hemoglobina, która uwalnia się z rozpadających się erytrocytów podczas krwawienia w przewodzie pokarmowym. Ta krew pojawia się podczas pierwszych etapów wzrostu guza, nie widać jej gołym okiem. Dalszym działaniem jest ustalenie przyczyn krwawienia - mogą nimi być polipy, gruczolaki i przewlekłe stany zapalne jelita grubego, które bez leczenia mogą przejść w zmiany nowotworowe. Badanie, które wprowadziliśmy w naszym laboratorium tj. FOB Gold określa ilościowo hemoglobinę w przewodzie pokarmowym czyli jest na wyższym poziomie czułości w odniesieniu do dotychczas stosowanych testów. Dzięki tym badaniom określamy czy znajdujemy się w grupie ryzyka zachorowania na raka. W Laboratorium przygotowane są pakiety badań markerów nowotworowych dostępnych odpłatnie, indywidualnie dla pacjentów. — A jeśli wynik testu wskazuje na obecność „ukrytej krwi”? — W przypadkach wykrycia niepokojących wyników (wynik dodatni – krew obecna w kale) pacjent powinien udać się do lekarza rodzinnego z prośbą o wystawienie skierowania na badanie kolonoskopowe. Jeżeli nic złego się nie dzieje, to podczas zabiegu usuwane są polipy. Jeśli pacjent jest z grupy zagrożonej rakiem, wtedy okresy między kolejnymi kolonoskopiami są krótsze. ■ Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie dzięki wsparciu funduszami prewencyjnymi PZU Życie S.A. przygotował akcję profilaktyki nowotworowej „Rak nie zaboli – zbadaj się i żyj”, która przeprowadzona była od maja do września 2015 r. Tym razem zwrócono uwagę na nowotwory przewodu pokarmowego (w tym szczególnie na raka jelita grubego), które są obecnie jedną z najczęstszych przyczyn zgonów, jeśli chodzi o choroby nowotworowe w Polsce i na świecie. Docelowo akcją objętych było 1500 pracowników wybranych firm i instytucji, którzy zostali przebadani na raka jelita. 15 Korzyść z kolonoskopii nie do przecenienia O tym co należy zrobić w sytuacji, w której badanie laboratoryjne FOB Gold wykaże zmiany związane z chorobą nowotworową mówi Barbara Kiejzik-Wilczewska, specjalista chorób wewnętrznych, gastroenterolog. — Badanie FOB Gold to nie wszystko, co oferuje Szpital Miejski w Olsztynie. Co należy zrobić, jeżeli podczas badań okaże się, że w kale pacjenta wykryta zostanie krew utajona? — Badanie immunochemiczne kału na krew utajoną może wskazywać na krwawienie, którego źródło znajduje się w jelicie grubym. Jedną z przyczyny dodatniego wyniku może być guz lub polip jelita grubego. Pozytywny wynik badania wymaga dalszego poszerzenia diagnostyki. Jeśli nie towarzyszą temu inne dolegliwości, nie musi się to odbyć natychmiastowo. — Jak po badaniu laboratoryjnym wygląda kolejny etap? — Badaniem najdokładniej pokazującym jelito grube jest kolonoskopia. Giętki aparat oparty na technice światłowodowej umoż- 16 liwia zobrazowanie okrężnicy. Istotą badania jest dokładnie uwidocznienie śluzówki i prawidłowe przygotowanie pacjenta. Jedynie dobrze oczyszczone jelito pozwala dokładnie obejrzeć każdy jego fragment i uniknąć przeoczenia nawet najdrobniejszych zmian. W związku z tym zawsze należy bardzo dokładnie stosować się do wszystkich zaleceń wydawanych przez pracowników pracowni endoskopowej. — Jak bardzo w diagnostyce raka jelita grubego ważna jest kolonoskopia? — Dobrze wykonane badanie endoskopowe zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Jest to nowotwór rozwijający się bardzo powoli i przez nawet dziesięć lat może nie dawać żadnych poważniejszych objawów. Lek. med. Barbara Kiejzik – Wilczewska – specjalista chorób wewnętrznych, gastroenterolog MSZ w Olsztynie W związku z tym każda osoba, która ukończyła 50. rok życia powinna poddać się takiemu badaniu. Ważne jest to, że to badania profilaktyczne należy wykonywać nawet w sytuacji braku jakichkolwiek objawów i dolegliwości jelita grubego. Badanie poza zobrazowaniem jelita daje także możliwość usunięcia polipów, które następnie zostają zbadane histopatologicznie, a pacjenci u których je stwierdzono są objęci nadzorem endoskopowym. Odpowiednio wcześnie zdiagnozowany nowotwór jelita grubego jest w większości przypadków całkowicie wyleczalny. — Wielu osobom kolonoskopia kojarzy się z wstydliwym i bolesnym badaniem... — Obawa przed badaniem jest bezzasadna. Pacjenci mają zapewnione warunki intymności, a do badania zakładają specjalnie spodenki, dzięki czemu ich dyskomfort jest znacznie mniejszy. Badanie ambulatoryjnie wykonywane jest bez znieczulenia, co może wiązać się z przejściowymi dolegliwościami bólowymi, ale dla większości pacjentów nie jest to problemem. Nowoczesny sprzęt, który posiadamy w Szpitalu Miejskim i wykwalifikowana kadra sprawiają, że pacjenci nie mają żadnych obiekcji przed kolejnymi badaniami. Korzyść z kolonoskopii w przypadku zmian nowotworowych jest nie do przecenienia. ■ Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 W hołdzie pamięci duszpasterzowi Szpitala Miejskiego Z okazji pierwszej rocznicy śmierci wieloletniego kapelana Szpitala, 9 września 2015 r. odsłonięto tablicę upamiętniającą ks. prałata Wojciecha Kułaka. Tablica została umieszczona przy wejściu do kaplicy, jej odsłonięcia dokonali prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz i dyrektor szpitala Joanna Szymankiewicz-Czużdaniuk. „Informacja o śmierci ks. Wojciecha Kułaka zaskoczyła wielu, choć wiadomo było, że jest chory. To był skromny i wrażliwy człowiek, który bardzo wspierał pacjentów. To cudowne, że przyjaciele księdza podjęli taką inicjatywę” – powiedziała Joanna Szymankiewicz- Czużdaniuk. dyrektor Szpitala Miejskiego. „Przez kolejne lata chorzy będący w kaplicy spoglądając na tablicę wspomną, że był taki duszpasterz, człowiek który wiele swojego życia, czasu i sił poświęcił temu szpitalowi” - dodała dyrektor. Tablicę wykonaną przez Grzegorza Wołkowickiego ufundowali państwo: Gąseccy, Gornowicz, Kantykowie, Siłakowscy, Czarneccy, Płaczkiewicz, Charemscy, Welenc, Każanowicz, Raczkowscy, Klonowscy oraz prof. Łuczak, ks. Lucjan Świto, Mariola Hosaja, Ryszard Targoński, Teresa Kołcun-Penkowska, Agnieszka Owczarczyk-Saczonek i Teresa Zienkiewicz. „To sytuacja, której należałoby chyba wszystkim życzyć bo często słyszymy, że gdzieś jest publiczna zbiórka pieniędzy, żeby uczcić kogoś lub jakąś idee i brakuje na nią pieniędzy. Tu było odwrotnie”- opowiadał prof. Mirosław Gornowicz - przewodniczący Rady Społecznej Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. „W sposób spontaniczny zebrała sie grupa osób, która pamięta św. pamięci ks. Wociecha. Zostało rzu- Siostra ks. Wojeciecha Kułaka, Grażyna Dybowska informację o tej inicjatywie przyjęła ze wzruszeniem. cone hasło i jedyne co słyszałem to nie skąd wziąć brakujące pieniądze, tylko to, że zostaną bo każdy, kto o tej idei usłyszał chciał się dołożyć. To nasz wyraz przyjaźni. To jest piękne, że mogliśmy upamiętnić Księdza Wojeciecha jego skromność i zaangażowanie.” - powiedział prof. Gornowicz. „Informację o tej inicjatywie przyjęłam ze wzruszeniem. To kolejne miejsce gdzie będzie można go wspomniać” – powiedziała Grażyna Dybowska siostra ks. Wojeciecha Kułaka. Uroczystej Mszy św. przewodniczył JE abp Wojciech Ziemba, tablicę poświęcił bp senior Julian Wojtkowski. Podczas homilii oficjał Sądu Biskupiego ks. Lucjan Świto powiedział: „Szpital to miejsce w którym leczy się nie tylko ciało ale też duszę. Ks. Wojciech Kułak wpisuje się w długa listę tych, którym leczenie duszy w szpitalu zostało powierzone. Nie tylko innym potrafił pomóc ale też przejawiał postawę dojrzałej wiary”. ■ DR Tablicę poświęcił bp senior Julian Wojtkowski a jej uroczystego odsłonięcia dokonali prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz i dyrektor szpitala Joanna Szymankiewicz-Czużdaniuk. 17 Pożar w Dermatologii W akcji wzięły udział dwa zastępy straży pożarnej, pacjenci i pracownicy Szpitala zostali ewakuowani. Dym wydobywał się z pomieszczenia gospodarczego. Pożar powstał w pomieszczeniu gospodarczym, a duża ilość dymu uruchomiła czujki przeciwpożarowe. Pracownik ochrony po wywołaniu alarmu pożarowego w systemie, sprawdził miejsce pożaru i odłączył prąd. Koordynator oddziału pani dr n. med. Agnieszka Owczarczyk-Saczonek wyznaczyła osoby do gaszenia pożaru za pomocą sprzętu znajdującego się w oddziale. Pani Mariola Ejdys pielęgniarka oddziałowa zaalarmowała straż pożarną oraz sąsiednie oddziały szpitalne o zdarzeniu. W czasie roz- Podczas ćwiczeń specjalista ds. przeciwpożarowych Piotr Pawłowski przeszkolił personel z obsługi sprzętu przeciwpożarowego. 18 poznania miejsca zadymienia okazało się, że jest to ćwiczenie, a dym rozprzestrzeniono ze specjalnego urządzenia (tzw. dym sceniczny – nie groźny dla pacjentów). Zgodnie z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego koordynator poinformowała panią dyrektor Joannę Szymankiewicz - Czużdaniuk o zaistniałym zdarzeniu. Dyrektor zarządziła ewakuację. Ośmioro pacjentów wyprowadzono na zewnątrz budynku. Okazało się, że na oddziale znajduje się pacjentka, dla której ewakuacja byłaby groźna w skutkach. Bezpieczna odległość od źródła pożaru i bezpośredni nadzór pielęgniarki umożliwiły pozostawienie pacjentki na oddziale. Pani koordynator przekazała informację o zakończeniu ewakuacji szefowi zespołu ewakuacyjnego w szpitalu zastępcy dyrektora panu Andrzejowi Młotowi. Równoległe przybycie straży pożarnej pozwoliło opanować sytuację. Po stwierdzeniu, że oddział jest bezpieczny przywrócono jego funkcjonowanie. Podczas ćwiczeń przeszkolono także personel z obsługi sprzętu przeciwpożarowego. Specjalista do spraw przeciwpożarowych pan Piotr Pawłowski przedstawił zasady używania i gaszenia pożarów za pomocą sprzętu gaśniczego będącego na wyposażeniu szpitala. Uczestnicy dowiedzieli się o: 1) Gaśnicy proszkowej, która przeznaczona jest do gaszenia pożarów z grup A, B i C albo B, C w zależności od rodzaju użytego proszku. Możliwe jest także gaszenie urządzeń elektrycznych pod napięciem do 1000V. 2) Zasadach rozwijania hydrantu przeciwpożarowego, wykorzystywanego do gaszenia pożarów ciał stałych – zabronione jest gaszenie materiałów pod napięciem 3) Bezpiecznego korzystania z drzwi przeciwpożarowych, które zabezpieczają przez 30 lub 60 minut przed rozprzestrzenianiem się ognia oraz dymu (jeśli drzwi są bezwzględnie zamknięte). Ćwiczenie było podsumowaniem 3-dniowego pobytu strażaków w obiekcie przy Al. Wojska Polskiego 30, podczas którego zapoznano się z topografią Szpitala oraz możliwościami prowadzenia akcji ratowniczo – gaśniczej. W ocenie dowódcy zastępu pana mł. asp. Piotra Rochowicza z Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Olsztynie ewakuacja oddziału przebiegła bardzo sprawnie, wszyscy pracownicy znali swoje obowiązki i działali prawidłowo. Koordynatorem ćwiczenia ze strony szpitala był specjalista do spraw przeciwpożarowych Grzegorz Jakubowski, a w jego ocenie ćwiczenie spełniło swój cel. Personel oddziału dermatologii jest przygotowany do przeciwdziałania w sytuacji pożaru oraz świadomy odpowiedzialności w tym zakresie. ■ Opracowali: Ryszard Kędzior-Specjalista ds. obronnych, Andrzej Wasiuk Kierownik Sekcji BHP, Grzegorz Jakubowski Specjalista ds. przeciwpożarowych. Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Po godzinach - piłkarskie emocje Na początku września ruszyła Olsztyńska Liga Szóstek, w której występuje drużyna naszego Szpitala Po pierwszych trzech kolejkach ligi widać, rozgrywki nabierają tempa. Widoczna jest różnica poziomów jaki prezentują poszczególne drużyny, co związane jest to z tym, że część zespołów spotykała się dużo wcześniej, a część gra razem od niedawna. Warto podkreślić, że każda drużyna jest zaangażowana i daje z siebie wszystko na boisku. Mecze toczone są w atmosferze fair-play, ale nie brakuje również spięć, jak i kartek. Nad prawidłowym przebiegiem spotkań czuwają sędziowie z Warmińsko-Mazurskiego Związku Piłki Nożnej. Wiele osób gra dla przyjemności i traktuje to jako odskocznie od codziennym obowiązków, a także możliwość spotkania się w gronie znajomych. Wszystkie aktualności związane z ligą dostępne są na stronie www.liga.olsztyn.pl. W składzie Drużyny Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie występują: Mariusz Gibowicz, Marek Ciesielski, Tomasz Kodeniec, Karol Marszewski, Krystian Kaźmierczak, Maciej Trusewicz, Tomasz Szliwiński, Sebastian Godlewski, Rafał Chechłowski, Bartosz Duszak, Sebastian Kulesza, Maciej Bukowiecki, Kamil Bagiński, Robert Kłos, Łukasz Smyk. Reprezentacja ze Szpitala Miejskiego dzielnie walczy w OLS. Chętnych, którzy chcą wesprzeć drużynę Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie zapraszamy do Działu Marketingu, ponieważ pozostało jeszcze 5 wolnych miejsc w drużynie. Cotygodniowe relacje z ligi ukazują się w sobotę w „Gazecie Olsztyńskiej”, która jest partnerem ligi. Rozgrywki objął Honorowym Patronatem Prezydent Miasta Olsztyna Piotr Grzymowicz. Olsztyńska Liga Szóstek jest projektem skierowanym do wszystkich miłośników piłki nożnej. Są to amatorskie rozgrywki drużyn Na boisku Panowie dają z siebie wszystko. sześcioosobowych. Celem jest zapewnienie wszystkim uczestnikom możliwości rywalizacji sportowej, regularnej aktywności fizycznej oraz realizacji pasji do sportu. OLS to przede wszystkim: • mecze na sztucznej nawierzchni • profesjonalna obsługa sędziowska • relacje foto i video • wywiady z piłkarzami • indywidualne statystyki zawodników • nowoczesna strona internetowa przedstawiająca relacje z meczów, terminarz, tabele oraz profile zawodników Olsztyńska Liga Szóstek jest zorganizowana w sposób profesjonalny, z najwyższą starannością o każdy szczegół i wygodę uczestników. W rozgrywkach biorą udział zarówno drużyny prywatne jak i reprezentacje firmowe. ■ Michał Kajda Dział Marketingu 19 D O D A T E K Kompendium wiedzy o projekcie 20 Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 21 D O D A T E K Projekt, który mamom i dzieciom wychodzi na zdrowie Projekt finansowany z funduszy norweskich poszerzył znacznie grono przebadanych przyszłych mam — ocenia Joanna Szymankiewicz - Czużdaniuk, dyrektor Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. — Akcja badań profilaktycznych dla przyszłych mam i małych dzieci trwa już od prawie pięciu miesięcy. To dobry czas, by podsumować, czy projekt trafił w zainteresowania pacjentek. — Projekt „Poprawa opieki perinatalnej gwarancją zdrowia społeczności subregionu olsztyńskiego” realizowany w naszym szpitalu spotkał się z bardzo pozytywnym przyjęciem przez pacjentki. Program zapewnia kompleksową opiekę nad przyszłą mamą i noworodkiem. Jest to m.in. pakiet badań, który gwarantuje zdrowie dziecka i dobrą kondycję mamy. Kobiety ciężarne z subregionu olsztyńskiego mogą bezpłatnie i bez skierowania wykonać zarówno badania laboratoryjne, jak i obrazowe USG. — Które z bogatej oferty badań i konsultacji cieszą się największym zainteresowaniem? — Myślę, że udostępnienie bezpłatnych badań USG było strzałem w dziesiątkę. Do tej pory od pacjentek wymagano skierowania lekarskiego albo kobiety wydawały pieniądze, by wykonać badanie na własną rękę. Projekt finansowany z funduszy norweskich poszerzył znacznie grono przebadanych przyszłych mam. Od września 22 Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | z kolei specjaliści będą wykonywać kolejne badanie: USG z elastografią szyjki macicy. To badanie ponadstandardowe, którego jeszcze nie wykonywaliśmy w naszym szpitalu. Ma ono na celu wykrycie u pacjentek ryzyka przedwczesnego porodu z powodu otwierania się szyjki macicy. — A które z badań szczególnie poleciłaby pani kobietom, które jeszcze nie skorzystały z oferty programu? — Wszystkie. Te badania są niezwykle istotne dla zdrowia zarówno kobiety, jak i dziecka. Ich kompleksowość pozwala na szybką, w razie nieprawidłowości, reakcję. Badanie USG wykonane w odpowiednim terminie pozwala wykryć np. wady serca u noworodka, a pamiętajmy, że wiele z nich nie daje objawów. Wówczas pacjentka jest kierowana do specjalistycznych ośrodków, gdzie można uzyskać dalszą pomoc. Dzięki skuteczności i dostępności badań wykryto już kilkanaście przypadków różnego rodzaju nieprawidłowości w rozwoju dziecka, ale najważniejsze jest to, że dzięki temu dzieci mogą być dalej prawidłowo leczone. — Warto dodać także, że przyszłe i młode mamy mogą korzystać też bezpłatnie ze szkoły rodzenia, ciekawych wykładów i poradni laktacyjnej. Kto szczególnie powinien zainteresować się tą ofertą. —Szkołę rodzenia bardzo polecam przyszłym rodzicom. To ważne i ciekawe zajęcia, które pozwalają oswoić się z momentem narodzin dziecka. Młodym mamom fachowej wiedzy dotyczącej ciąży i opieki nad noworodkiem udzielają także położne podczas wykładów, które odbywają się co 2-3 tygodnie w auli szpitala. Porady laktacyjne są również niezwykle istotne. Karmienie piersią wydaje się być rzeczą naturalną, lecz nie zawsze tak jest. Warto udać się do profesjonalistek, które m.in. pomogą i nauczą prawidłowej techniki karmienia. Zachęcam do korzystania z naszej szerokiej oferty programu norweskiego, bo jak widać każda z pacjentek może w niej znaleźć coś dla siebie. ■ Nr 2, 3 2015 O inwestycjach z programu norweskiego mówi Jacek Zachariasz, z-ca dyrektora ds. administracyjno-eksploatacyjnych. — Projekt „Poprawa opieki perinatalnej gwarancją zdrowia społeczności subregionu olsztyńskiego” to nie tylko bezpłatne badania dla kobiet i noworodków, ale również spore inwestycje w szpitalu. — Prace budowlane obejmują swoim zakresem drugie i trzecie piętro budynku, a także modernizację całej instalacji przeciwpożarowej wraz z dostosowaniem jej do obecnych przepisów ppoż. Niedługo zakończymy prace na drugim piętrze, a remont przeniesie się na trzecie piętro. W wyniku tych prac komfort pacjentów, pracy pielęgniarek i lekarzy ulegnie znacznej poprawie. — Środki norweskie są też przeznaczone na zakup sprzętu. — Zakup sprzętu został już zakończony, a znaczna jego część została dostarczona do szpitala. Zakupiliśmy pompy infuzyjne, pulsoksymetry, inkubatory, kardiomonitory, łóżeczka noworodkowe, łóżka szpitalne, kardiotokografy z centralą, aparat do znieczuleń, stół operacyjny, aparat USG z funkcją elastografii. Sprzęt posłuży kobietom ciężarnym i noworodkom, a jego zakup i wykorzystanie sprawi, że znacznie poprawi się bezpieczeństwo pacjentów szpitala. 23 D O D A T E K Badania, które powinnaś wykonać w ciąży Każdej kobiecie od początku ciąży towarzyszy myśl, czy dziecko urodzi się zdrowe. Czy tak się stanie, w dużej mierze zależy od samej mamy. Korzystajcie z badań. W Miejskim Szpitalu Zespolonym w Olsztynie zrobicie je bezpłatnie i bez skierowania. Badania laboratoryjne dla kobiet w ciąży: 10-13 TYDZIEŃ CIĄŻY grupa krwi w układzie ABO i RH- określa grupę krwi matki i możliwość wystąpienia konfliktu serologicznego w układzie Rh i grupach głównych odczyn Coombsa (PTA) — badanie w kierunku obecności przeciwciał odpornościowych. Pozwala określić, czy istnieje konflikt serologiczny pomiędzy krwinkami matki i płodu, który może prowadzić do 24 anemii oraz wielu innych powikłań u rozwijającego się dziecka; morfologia podstawowa — monitoruje stan zdrowia ciężarnej, od którego zależy zdrowie dziecka; glukoza na czczo w surowicy — nieprawidłowe poziomy cukru mogą doprowadzić do nieodpowiedniej wagi ciała noworodka. W przypadku nieleczonej cukrzycy noworodek ma dużą wagę urodzeniową, co nie wiąże się z jego dobrym stanem zdrowia. Ma częściej m.in. problemy oddechowe i jest słabiej rozwinięty. W przypadku pacjentek z cukrzycą częściej docho- dzi do zgonów wewnątrzmacicznych zdrowych płodów; badanie ogólne moczu — pozwala wykryć stany zapalne, które mogą prowadzić do poronień, przedwczesnych porodów, wcześniejszego odpływania wód płodowych a także chorób nerek u matki; odczyn VDRL (odczyn WR) — pozwala stwierdzić, czy matka nie jest zarażona bakterią kiły, która może zagrozić dziecku. Kiłę można leczyć również w ciąży bez szkody dla zdrowia malucha; Toxo IgG i Toxo IgM — badania w kierunku toksoplazmozy, czyli cho- Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | roby odpasożytniczej. Do zarażenia może dojść m.in. w wyniku zjedzenia surowego mięsa od zarażonych zwierząt bądź kontaktu z zakażonymi kocimi odchodami. Choroba może powodować wady rozwojowe u dziecka. Można ją leczyć w trakcie ciąży. anty-HIV — stwierdza obecność wirusa HIV —zespołu nabytego braku odporności. Jeśli wynik jest dodatni, personel medyczny podejmuje działania prowadzące do zmniejszenia ryzyka zakażenia dziecka; TSH — nieprawidłowy, zbyt niski lub zbyt wysoki poziom hormonów tarczycy jest szczególnie niebezpieczny w trakcie ciąży, bo może zaburzać prawidłowy rozwój płodu. Prowadzi do poronień, porodów przedwczesnych, nieprawidłowej funkcji tarczycy u noworodka, co może powodować ciężkie upośledzenie umysłowe u dziecka; HBS — to antygen wirusowy wykrywany w surowicy krwi w przypadku zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B, popularnie nazywane „żółtaczką wszczepienną”. W przypadku zakażenia matki noworodek po porodzie otrzyma swoistą immunoglobulinę (HBIG), która zawiera wysokie stężenia przeciwciał. Zabezpieczy to dodatkowo malucha przed zakażeniem. Nr 2, 3 2015 14-17 TYDZIEŃ CIĄŻY morfologia badanie ogólne moczu — zakażenia pęcherza mogą wywołać m.in. przedwczesny poród czy zakażenia nerek u matki. PTA — pośredni test antyglobulinowy (PTA) wykonuje się w celu wykrywania przeciwciał, które mogłyby przejść przez łożysko i zaatakować krwinki czerwone dziecka. Jeśli przeciwciała odpornościowe u kobiet z Rh ujemnym nie zostaną wykryte, badanie powtarza się w 24-26 i 35-38 tygodniu ciąży. Ciężarna, u której wykryto przeciwciała, musi być objęta specjalistyczną opieką. 18-23 TYDZIEŃ CIĄŻY morfologia badanie ogólne moczu 24-26 TYDZIEŃ CIĄŻY morfologia badanie ogólne moczu PTA (gdy Rh u pacjentki jest ujemne) test OGTT — badanie w kierunku tolerancji glukozy, by określić, czy ciężarna nie ma cukrzycy Toxo IgG, Toxo IgM — gdy nie było wcześniej badania lub w poprzednim badaniu wynik był ujemny posiew moczu 27-30 TYDZIEŃ CIĄŻY morfologia badanie ogólne moczu 32-34 TYDZIEŃ CIĄŻY morfologia — na tym etapie ciąży dochodzi często do niedokrwistości spowodowanej niedoborami żelaza. Anemia w ciąży zagraża nie tylko zdrowiu matki, ale i rozwojowi dziecka HBS — powtórzenie badania z początku ciąży 35-38 TYDZIEŃ CIĄŻY morfologia badanie ogólne moczu PTA — gdy u pacjentki Rh jest ujemne Toxo IgG, Toxo IgM — gdy nie było wcześniej badania lub w poprzednim badaniu wynik był ujemny odczyn VDRL (WR) wymaz z odbytu w kierunku Streptococcus Agalactiae — bakterie paciorkowca w ciąży mogą być groźne przede wszystkim dla noworodka. W trakcie porodu pacjentka musi otrzymać dawkę antybiotyków, która uchroni noworodka przed zakażeniem i powikłaniami, m.in. zapaleniem płuc, a nawet posocznicą; wymaz z pochwy — określa występowanie nieprawidłowych bakterii w pochwie, czyli drogach, którymi urodzić ma się dziecko 38-40 TYDZIEŃ CIĄŻY morfologia badanie ogólne moczu ■ 25 D O D A T E K Elastografia nadzieją dla pacjentek ciężarnych To badanie zrewolucjonizowało rynek badań prenatalnych. Wykonywane jest zaledwie w dwóch ośrodkach w Polsce. Teraz - w trzecim- w Olsztynie. O elastografii mówi dr hab. n. med. Małgorzata Świątkowska - Freund z Kliniki Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, która szkoliła specjalistów Szpitala Miejskiego w Olsztynie. — Na czym polega badanie USG metodą elastografii? — Metoda elastografii polega na pomiarze właściwości mechanicznych tkanki — cechy fizycznej określanej w języku polskim jako sprężystość (a w angielskim — elasticity, stąd elastografia). Służy do różnicowania i oceny miejsc w tkankach, które są zmianami patologicznymi, a które nie. Służy do oceny tkanek, żeby określić, które ich części są prawidłowe, a które wykazują cechy patologiczne. W przypadku położnictwa duże znaczenie ma właściwa diagnostyka szyjki macicy, która jest odpowiedzialna za poród w odpowiednim czasie. Jeśli zbyt wcześnie staje się miękka, może to doprowadzić do porodu przedwczesnego. Jeśli pozostaje twarda zbyt długo, efektem jest ciąża przenoszona. Zwykle badanie jest przeprowadzane palpacyjnie, a jego wynik jest bardzo subiektywny. Jeden lekarz stwierdzi, że szyjka macicy jest zbyt miękka, inny może mieć odmienne zdanie. Elastografia jest nową metodą, która pozwoli zobiektywizować ocenę elastyczności szyjki macicy w czasie ciąży. — Elastografia jest więc zdecydowanie bardziej precyzyjna. — Badanie elastograficzne jest komfortowe i jeszcze raz powtórzę — obiektywne. To od jego wyniku zależy, jakie leki będą podane pacjentce, jakie czynności diagnostyczne podejmiemy. To jeden aspekt elastografii. Ta metoda jest również pomocna w przypadku kobiet, które mają nieprawidłowe krwawienia z macicy, u których podejrzewa się zmiany nowotworowe. Być może dzięki elastografii pacjentki, które mają podejrzenie przerostu śluzówki w jamie macicy, unikną łyżeczkowania bądź pobierania wycinków. — Kto może skorzystać z badania? — Na takie badanie powinna zgłosić się każda kobieta ciężarna. Elastografia jest dodatkowym elementem umożliwiającym postawienie właściwego rozpoznania. ■ 26 Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Podaruj dziecku zdrowe życie O konieczności wykonywania badań na obecność HIV i HCV w ciąży mówi Krzysztof Jabłoński, ginekolog-położnik z Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. — W którym tygodniu ciąży i dlaczego kobieta powinna wykonywać badania na HIV i HCV? — Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i rozporządzeniem Ministra Zdrowia każda kobieta ciężarna powinna mieć wykonane przed 10 tygodniem ciąży badania na obecność wirusa HIV oraz na obecność wirusa zapalenia wątroby typu C (HCV). Badanie na obecność wirusa HIV powtarzamy między 33-37 tygodniem ciąży, zaś badanie na obecność HCV powtarzamy w tym samym okresie ciąży u kobiet obarczonych zwiększonym ryzykiem zakażenia. Wykonanie tych badań pozwala zidentyfikować grupę kobiet zakażonych, wdrożyć u nich odpowiednie leczenie, zminimalizować ryzyko transmisji zakażenia na płód. — To badania zalecane wszystkim kobietom. Czy są kobiety, które szczególnie powinny się nimi zainteresować? — Badanie wykonujemy każdej kobiecie ciężarnej. Oczywiście kobiety z grup ryzyka przede wszystkim powinny wykonać te badania. W przypadku wirusa HIV, wiedząc o zakażeniu, możemy wdrożyć odpowiednią profilaktykę, która pozwala zmniejszyć ryzyko transmisji do płodu z 25% do 1%, to bardzo istotna redukcja. Poprzez odpowiednie działania po urodzeniu dziecka następuje dalsze zmniejszenie ryzyka przeniesienia zakażenia. Możemy wybrać odpowiednią drogę porodu, monitorować pacjentów, a co za tym idzie — intensyfikować leczenie. błędnego. Każdy może być zakażony wirusem HIV bądź HCV. W przypadku wirusa HIV mamy bardzo duże możliwości zmniejszenia ryzyka zakażenia płodu i noworodka poprzez zastosowanie środków farmakologicznych, jak również odpowiednią opiekę po porodzie. Sytuacja przedstawia się nieco gorzej przy zakażeniu wirusem HCV, ale i w tym przypadku możemy pomóc matce i dziecku. Nie należy odbierać propozycji wykonania badania na obecność wirusa HIV jako coś wstydliwego, albo nie na miejscu. — Jak choroba matki może oddziaływać na dziecko? — Matka może zainfekować płód podczas ciąży, porodu oraz opieki nad dzieckiem po porodzie. Ma to wpływ na całe dalsze życie dziecka, które zakażone zostaje nieuleczalną chorobą. — Rozwiejmy na koniec obawy kobiet dotyczące tych badań — są bezpłatne, nie wymagają skierowania, a wyników nie poznają postronne osoby? — Wszystkie badania wykonywane w MSZ w Olsztynie objęte grantem norweskim są bezpłatne, nie wymagają skierowania. Należy tylko wypełnić odpowiednią ankietę. Wyniki otrzymuje tylko osoba, której one dotyczą z zachowaniem pełnej dyskrecji. ■ — Dużo kobiet wykonuje te badania? — Obecnie coraz więcej kobiet ciężarnych wykonuje badania mające na celu wykrycie wirusa HIV i HCV. W naszym rejonie jest to również istotne z powodu rosnącej ilości zakażeń za wschodnią granicą. — A dlaczego nie wszystkie kobiety robią te badania? Powodem jest wstyd czy myślenie, że ich to nie dotyczy? — W naszej praktyce lekarskiej wielokrotnie spotykamy się ze stwierdzeniem ciężarnych, iż mnie to nie dotyczy, ponieważ nie należę do grupy ryzyka, nic bardziej 27 D O D A T E K Zdrowie przyszłych mam pod ścisłą kontrolą Narodziny dziecka są dla każdego z nas najważniejszym momentem w życiu. W tym, by były to najpiękniejsze chwile w życiu, pomaga program realizowany przez Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie. Dzięki niemu mama może skorzystać bezpłatnie i bez skierowania z badań i porad wielu specjalistów. Dzięki projektowi „Poprawa opieki perinatalnej gwarancją zdrowia społeczności subregionu olsztyńskiego” kobiety w ciąży oraz dzieci mają możliwość skorzystania ze specjalistycznych badań. To nie tylko badania laboratoryjne, ale również m.in. USG płodu z morfologią i elastografią szyjki macicy. To także zajęcia szkoły rodzenia, które poleca się przyszłym mamom w 30-34 tygodniu ciąży. Czas, który wówczas zostaje do porodu, wystarcza, by przygotować się do niego nie tylko fizycznie, ale przede wszystkim psychicznie. Przyszłe mamy mogą przełamać strach i właściwie przygotować się do przyjścia na świat dziecka. Otrzymują wiedzę nie tylko o porodzie, połogu, ale również o pielęgnacji noworodka. Doświadczona położna uczy, jak się zrelaksować, jak uelastycznić mięśnie dna miednicy, jak radzić sobie z bólem porodowym za pomocą prostych ćwiczeń opartych na jodze lub technikach oddechowych. W ostatnim tygodniu zajęć mają możliwość zwiedzania traktu porodowego oraz oddziału położniczego. — To naprawdę cenne informacje, które pozwalają oswoić nieco temat nie tylko porodu, ale i połogu czy samej opieki nad dzieckiem. Do tego nas, mamy bardzo cieszy fakt, że zajęcia prowadzi położna z niemal 30-letnim doświadczeniem. To naprawdę bardzo ważne — ocenia 26-letnia pani Joanna. — Dzięki zajęciom mam mocne podstawy, na razie teoretyczne. Mam wyobrażenie, jak może to wyglądać, 28 Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 a to bardzo uspokaja. Pozwala też uporządkować wiedzę. Owszem, można znaleźć informacje w internecie. Nie zawsze ma się jednak pewność, że są one wiarygodne, nie można im do końca ufać. Szkoła rodzenia obaliła wiele mitów na temat np. samego porodu. I takie zajęcia mają ogromną wartość. Pani Joanna podkreśla również wagę badań, z których mogła skorzystać w czasie ciąży. Każdej kobiecie od początku ciąży towarzyszy myśl, czy dziecko urodzi się zdrowe. A dzięki programowi ciężarne pacjentki są pod stałą kontrolą od początku ciąży. Wśród badań jest m.in. PTA, czyli pośredni test antyglobulinowy, który wykonuje się w celu wykrywania przeciwciał, które mogłyby przejść przez łożysko i zaatakować krwinki czerwone dziecka. Jeśli przeciwciała odpornościowe nie zostaną wykryte, badanie powtarza się w 24-26 tygodniu ciąży. — Badań, z których mogłam skorzystać, jest naprawdę sporo. Na szczęście wszystko jest w porządku i teraz już spokojnie oczekujemy dnia porodu. Pokój jest już gotowy, mąż ostatnio skręcił nawet łóżeczko. Śmieję się, że dzięki temu jest trochę spokojniejszy — dodaje pani Joanna. — Mamy już też imię dla synka — Mieszko. A kiedy już przyjdzie na świat, chętnie skorzystam z pomocy poradni laktacyjnej. Świadomość, że w każdej chwili można liczyć na specjalistów, jest bardzo ważna. Dzięki temu można cieszyć się przyjściem na świat dziecka. Obawy zawsze są, ale dzięki temu są mniejsze. — Tak, korzystałam z badań USG, laboratoryjnych. To pierwsze dziecko, więc wszystko jest dla mnie nowe, ale cieszę się, że jestem pod profesjonalną opieką — dodaje 24-letnia Alona. — Przygotowywałam się również do porodu w czasie zajęć ze szkoły rodzenia, co było dla mnie bardzo ważne. Dobrze, że jest taka możliwość. ■ 29 D O D A T E K Chcesz urodzić zdrowe dziecko? Zapomnij o używkach Nadmiar kawy, czarnej herbaty, a także palenie i alkohol nie służą naszemu zdrowiu nigdy. Natomiast w ciąży grożą nie tylko matce, ale i dziecku. Kawa ia, wpływa niekorzystnie na Kofeina przenika do układu krążen go, podwyższa ciśnienie funkcjonowanie układu nerwowe zgagę, a nawet mdłości. Jest też i podrażnia żołądek, wywołując płukiwanie z organizmu magnezu moczopędna, powoduje więc wy ży i tak mają niedobory tego i wapnia. A przecież kobiety w cią y a zabiera mamie wapń do budow pierwiastka — organizm dzieck kawy ogranicza też wchłanianie swoich kości. Picie dużych ilości , a wiadomo, że kobiety w ciąży żelaza z przewodu pokarmowego one anemią. Kofeina jest też i bez picia kawy częściej są zagroż ie a, którego wątroba nie potrafi sob eck dzi go one odz nar nie dla a ow niezdr a ta sprawia, jeszcze z nią poradzić. Substancj ie pobudzenia. Może też negatywn że organizm płodu jest w stanie żanek fili wzrostu. Uwaga! Wypijanie 7 wpłynąć na produkcję hormonu ryzyko poronienia. kawy dziennie poważnie zwiększa Papierosy w ciąży Dym papierosowy zawiera nikotynę, a oprócz niej jeszcze ok. 4000 szkodliwych dla zdrowia związków chemicznych. Nikotyna powoduje zawały i choroby układu krążenia. Tlenek węgla i cyjanek uszkadzają naczynia krwionośne i komórki mięśnia sercowego. Nałogowe palaczki mogą mieć trudności z zajściem w ciążę, a gdy im się to uda, narażają na poważne konsekwencje i siebie, i dziecko. Bardzo szkodliwy dla rozwijającego się płodu jest tlenek węgla, który utrudnia transport tlenu do organizmu płodu. Nikotyna z kolei powoduje przyspieszenie akcji serca płodu oraz obkurczenie naczyń krwionośnych, co prowadzi do niedożywienia. Dlatego dzieci palaczek rodzą się słabsze i mniejsze – ważą średnio o 250 g mniej niż noworodki kobiet niepalących. Warto też wiedzieć, że palenie zwiększa ryzyko przedwczesnego odklejenia się łożyska. Palenie w połogu może zaś spowodować wystąpienie u malca bezdechu i tzw. nagłej śmierci łóżeczkowej oraz alergii i chorób układu oddechowego. 30 Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Alkohol w ciąży Uszkadza serce oraz ścianki naczyń krwionośnych, które pękając, mogą wywołać wylew krwi do mózgu lub zawał. Podrażnia jelita, trzustkę i wątrobę, zaburzają c procesy trawienia i przemian y materii. Alkohol dociera przez łożysk o do organizmu dziecka. Jego stężenie we krwi malucha jest większe niż we krwi matki, gdyż wątro ba dziecka nie potrafi przetworz yć tej substancji. Najwięcej zła może dokonać alkohol w pierwszy m trymestrze ciąży. Wtedy ksz tałtują się wszystkie najważniejsze narząd y, które pod wpływem alkoh olu mogą zostać uszkodzone lub zdefor mowane. Nadużywanie alkoh olu może powodować poważne wady roz wojowe dziecka. Dzieci pijący ch matek rodzą się mniejsze, mniej odpo rne, mają trudności z koordyn acj ą ruchową, często są upośledzon e umysłowo. 31 D O D A T E K Szkoła przyszłych rodziców — Kiedy zapisać się do szkoły rodzenia? — Najlepiej w 30-34 tygodniu ciąży. Czas, który wówczas zostaje do porodu, wystarcza, by przygotować się do niego nie tylko fizycznie, ale przede wszystkim psychicznie. To ważne i ciekawe zajęcia, które przede wszystkim młodym mamom pozwalają oswoić sam moment narodzin dziecka. Niestety, wciąż spotykam się z wieloma mitami na temat samego porodu. Z tego powodu zawsze odradzam słuchanie „złotych rad” mam, które już rodziły. Zachęcam za to do skorzystania z fachowej pomocy. Dzięki temu przyszła mama może przełamać strach i właściwie przygotować się do przyjścia na świat dziecka. — Jak wyglądają zajęcia szkoły rodzenia? — W pierwszym tygodniu zajęć mamy poznają teorię. Mówimy nie tylko o porodzie, połogu, ale również o pielęgnacji noworodka. Jak dziecko przewijać, kąpać czy 32 Im bliżej porodu, tym więcej pytań? Szkoła rodzenia rozwiewa wątpliwości. A szczegóły przedstawia Wiesława WernerZienkiewicz, dyplomowana położna i certyfikowany instruktor. karmić. W drugim tygodniu uczymy, jak się zrelaksować, jak uelastycznić mięśnie dna miednicy, jak radzić sobie z bólem porodowym za pomocą prostych ćwiczeń opartych na jodze oraz oddechu. Przedstawiamy też ćwiczenia, które pozwolą mamom wrócić do formy po porodzie. W ostatnim tygodniu zajęć nasze uczestniczki mają też możliwość zwiedzania traktu porodowego oraz oddziału położniczego Szpitala Miejskiego w Olsztynie. Myślę, że po naszych zajęciach mamy są spokojniejsze. — Czy w szkole rodzenia biorą udział również tatusiowie? — Tak. Moim zdaniem wręcz powinni. Niektóre kobiety twierdzą nawet, że partnerzy zapamiętują więcej niż one same. Dzięki obecności partnera w czasie porodu kobieta czuje się bardziej pewnie, bezpiecznie. Zauważam też, że w ostatnich latach zwiększyło się zainteresowanie uczestnictwem w tego typu zajęciach. ■ Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Poród fizjologiczny czy cesarskie cięcie? Za i przeciw Wiele kobiet się go boi. Niektóre tak bardzo, że chcą rozwiązania ciąży za pomocą cesarskiego cięcia. O porodzie — jego sposobach i konsekwencjach opowiada Joanna Szkutnik, położna Szpitala Miejskiego. — Wiele kobiet boi się naturalnego porodu, więc nastawiają się, że urodzą przez cięcie cesarskie. Czy to jest faktycznie łatwiejszy poród? — I tak, i nie. Pacjentce wydaje się, że będzie łatwiej, szybciej i bezpieczniej. Jednak nie zawsze tak jest. Cięcie cesarskie wiąże się z wieloma powikłaniami zarówno dla mamy, jak i dla dziecka. Podczas tej operacji jest duża różnica ciśnień między macicą a światem zewnętrznym. Dziecko na siłę jest wyciągane z brzucha mamy. Maluch do tego 33 D O D A T E K życia na zewnątrz do końca nie jest przygotowany, mimo że ciąża jest donoszona. To tak, jakby kogoś gwałtownie przenieść z jednego miejsca w drugie. Dostosowanie się do nowego środowiska czasami bywa trudne. Niekiedy takie dzieci wymagają resuscytacji. Dlatego też, gdy nie ma powikłań podczas ciąży, bezpieczniej jest urodzić siłami natury. — Wspomniała pani o powikłaniach po cesarce. Do jakich najczęściej dochodzi? — Cięcie cesarskie to interwencja chirurgiczna, rozległa operacja, która przeważnie wykonywana jest u zdrowej kobiety. Powstają urazy. Często takie rany źle się goją. Panie narażone są też na zakażenia. Niektóre są powierzchowne i dotyczą powłok zewnętrznych, ale też niestety mogą dotyczyć głębszych warstw. Jeśli rana jest zakażona drobnoustrojami złośliwymi, leczenie może trwać nawet kilka tygodni. Kolejna sprawa to zrosty w jamie brzusznej. Pacjentki nie zdają sobie sprawy, że nawet po 20 latach po cesarce może wystąpić np. niedrożność jelit, choć nikt nie zakłada, że tak będzie. Występuje też niepłodność wtórna, a co za tym idzie kobieta może mieć problem z ponownym zajściem w ciążę. Poza tym blizna po operacji może dokuczać do 3 lat. Pacjentka po cięciu cesarskim nie powinna dźwigać przez pierwsze trzy miesiące ciężarów powyżej 3 kg, a przecież dziecko rośnie. Nie zawsze możemy liczyć na pomoc. Znam sporo kobiet, które po pierwszym cięciu cesarskim chciały rodzić siłami natury i były szczęśliwe, jak im się to udawało. — Kobiety same mogą decydować o cesarce? — Jeśli jest to pierwsza ciąża i nie ma żadnych wskazań, by była rozwiązana poprzez cięcie, to poród odbywa się naturalnie. O cięciu 34 decyduje lekarz, a do tego muszą być przyczyny medyczne, np. wada serca czy wysokie ciśnienie u pacjentki, nieprawidłowa budowa miednicy, bardzo duże dziecko czy zagrożenie życia malucha. Pacjentka może sobie zażyczyć cięcia cesarskiego wtedy, gdy jej wcześniejsze dziecko przyszło na świat w ten sposób. Oczywiście nie jest to koniecznością, bo takie pacjentki mogą się podjąć próby porodu siłami natury. — A jakie są korzyści z takiego porodu? — To jest bardzo indywidualne. Dojrzałość każdej kobiety jest inna. Panie podczas naturalnego porodu świadomie uczestniczą w przyjściu na świat swego dziecka. Mogą też od razu nakarmić je piersią. Szybciej nawiązuje się też więź między matką a dzieckiem. Dojście do sił po takim porodzie i aktywność kobiety jest znacznie lepsza niż po cięciu cesarskim. Poza tym według mnie jeśli na coś się zapracuje, bardziej się to ceni. Mamy, które same urodziły, powinny mieć więcej szacunku do siebie, gdyż potrafiły zdobyć się na ten ogromny wysiłek. — Czy panie chętnie korzystają ze znieczulenia? — Tak, większość jest nim zainteresowana. Pacjentki powinny być świadome, kiedy dostaną znieczulenie, w jakich sytuacjach jest ono bezpieczne, bowiem każda działalność medyczna ma swoje konsekwencje. Znieczulenie może m.in. spowolnić poród, przedłużyć drugi okres porodu. Z drugiej strony doświadczona położna i dobry anestezjolog to idealne połączenie dla pacjentek rodzących, bo w pewnej fazie porodu dzięki nim panie mają możliwość odpoczynku. Znieczulenie podaje się w zależności od wielu kryteriów. Gdy poród przyspiesza, rozwarcie jest około 3-4 cm, próg bólowy jest już na tyle duży, że panie same się dopytują, kiedy otrzymają znieczulenie. Czasami też warto podać je nawet pod sam koniec porodu, gdy pacjentka jest bardzo niespokojna, a współpraca z nią jest utrudniona. W tym momencie trzeba jej pomóc, by sama urodziła. — Zdarza się, że pacjentki po cesarskim cięciu mają problemy z laktacją? — Często po cięciu jest tak, że laktacja jest opóźniona. Cięcie cesarskie jest operacją. Wówczas pacjentka nie wstaje, a pozycja leżąca utrudnia przystawianie dziecka do piersi. Nie odżywia się jak kobieta po porodzie naturalnym. Dostaje jedynie płyny nawadniające. A trzeba pamiętać, że czynnikiem, który pobudza laktację, jest duży pobór płynów. Jeśli pacjentka dobrze się czuje, dostosowuje się do naszych zaleceń, by więcej piła, to ta laktacja jest opóźniona jedynie o jedną dobę. — Panie różnie do porodu. podchodzą — Przeżycie porodu dużo zależy od psychiki pacjentki. Kobiety mają różne wspomnienia. W dużej mierze zależą one od tego, czego panie się spodziewają, czego oczekują, idąc do porodu, jak są do niego przygotowane. Dlatego warto korzystać z zajęć w szkole rodzenia czy też spotkać się z położną rodzinną, która wszystko wyjaśni. Zapraszamy też przyszłe mamy do nas na pogadanki na temat porodu, odżywiania, laktacji. Na takich spotkaniach można rozwiać swoje wątpliwości, zadać nurtujące pytania, obalić mity, dowiedzieć się więcej od specjalisty, a nie czytać informacje w internecie. Tam często są jedynie takie wypowiedzi, które mogą nastawić negatywnie do porodu. Informacji na ten temat powinniśmy szukać w szkole rodzenia czy podczas właśnie takich wykładów. ■ Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Poród nie musi boleć – cała prawda o znieczuleniu — Kiedy powinna zapaść decyzja o znieczuleniu? — Mówiąc najprościej — kiedy boli i poprosisz o pomoc. W naszym szpitalu od 30 do 50 procent pacjentek jest znieczulanych przy porodzie. Trzeba tutaj podkreślić, że leki należy stosować w odpowiednim momencie porodu. Plusem środków farmakologicznych jest zmniejszenie bólu. Minusem — przyspieszenie akcji porodowej, co nie zawsze jest korzystne. Jest to zabieg medyczny, który zawsze jest przeprowadzany pod nadzorem anestezjologa. Leki do znieczulenia zewnątrzoponowego podaje się przez specjalny cewnik, umieszczony w okolicy nerwów, które przewodzą ból w lędźwiowym odcinku kręgosłupa. — Jakie są możliwe powikłania? — Jeśli podanie, dawka są prawidło- Nr 2, 3 2015 Znieczulenie przy porodzie to często stosowany zabieg. O jego plusach i minusach mówi położna Joanna Szkutnik. we, lek znieczulający jest dla dziecka całkowicie bezpieczny. Mamy mogą być więc zupełnie spokojne. Mama, która nie skupia się na bólu, zaczyna aktywniej współpracować z położną. Ważniejsza staje się strefa emocji, radości z narodzin dziecka. Znieczulenie jest tak dobrane, by złagodzić maksymalnie bóle, ale nie ograniczyć przebiegu akcji porodowej. decyduje o znieczuleniu, a personel medyczny. Dlaczego? Zbyt wcześnie podane znieczulenie, kiedy skurcze są jeszcze słabe, może przedłużyć poród. Zawsze bierzemy pod uwagę, w jaki sposób lek wpłynie na matkę i dziecko. Może się zdarzyć, że znieczulenie farmakologiczne nie jest możliwe. Wtedy pozostają inne metody. — Czy wszystkie mamy mogą skorzystać ze znieczulenia przy porodzie? — Z pacjentką, która chce skorzystać ze znieczulenia, anestezjolog przeprowadza szczegółowy wywiad. Jeśli są jakiekolwiek przeciwwskazania, wynikające z możliwego zagrożenia dla mamy, nigdy się takiego nie wykonuje. Alergie na leki podawane w czasie znieczulenia występują niezmiernie rzadko. Nie pacjentka — Jakie? — Na całym świecie metody farmakologiczne wspomaga się też tymi, które nie wykorzystują medykamentów. Bardzo popularne jest kontrolowanie oddechu i sposoby relaksacji, które wykorzystuje np. joga. Pomagają odwrócić uwagę od bólu, mama rozluźnia się i dzięki temu zmniejszają się dolegliwości bólowe. Czasem może pomóc muzyka relaksacyjna czy aromaterapia, która wykorzystuje dobroczynny wpływ zapachu. Może to być na przykład ciepły prysznic bądź kąpiel w wannie. Mięśnie się rozluźniają, a macica zaczyna efektywniej pracować. Skuteczny jest również dotyk, czyli masaż okolicy krzyżowej, który zmniejsza ból. W obecnych czasach, dzięki większej wiedzy, umiemy sobie radzić z bólem i poród jest łatwiejszy. Dzięki temu każda mama może w pełni cieszyć się z narodzin dziecka. A to w życiu każdej kobiety jedna z najpiękniejszych chwil. ■ 35 D O D A T E K Karmienie piersią wyjdzie mamie i dziecku na zdrowie Mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka. Gwarantuje mu naturalną ochronę przed chorobami i infekcjami — podkreślają eksperci. O korzyściach wynikających z karmienia piersią mówi Iwona Kwiatkowska, położna z Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. — Kiedy kobieta powinna zgłosić się do poradni laktacyjnej? — Do poradni można zgłosić się już w czasie ciąży. Jeśli pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości, zachęcam mamy do skorzystania z porad profesjonalistów. Jeszcze zanim dziecko pojawi się na świecie możemy porozmawiać o tym, jak będą wyglądały pierwsze dni po porodzie, na co trzeba będzie zwrócić uwagę. Dzięki temu każda mama będzie trochę spokojniejsza i mniej zestresowana. Może się też przekonać do karmienia piersią, jeśli pozna, jakie korzyści z niego wynikają. — No właśnie, jakie są korzyści wynikające z karmienia piersią? — Uczenie się karmienia piersią wymaga czasu i cierpliwości, ale korzyści są ogromne. Pokarm kobiecy jest unikalny. W pierwszych dniach karmienie ma wysokie walory odżywcze, ale przede wszystkim wspomaga układ odpornościowy, chroniąc niemowlęta przed infekcjami i chorobami. Lista zalet karmienia piersią jest naprawdę dłu- 36 Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 ga. Jednym z argumentów przemawiających za jest argument, że mleko mamy chroni przed otyłością w przyszłości. Maluchy, które piją mamine mleko, rzadziej cierpią z powodu dolegliwości układu pokarmowego i infekcji dróg pokarmowych. W przyszłości są także mniej zagrożone rozwojem astmy i alergii. Dzieci tak karmione mają obniżone ryzyko nadwagi, otyłości, cukrzycy typu I i typu II, osteoporozy, białaczek, chłoniaków złośliwych czy nawet w przypadku kobiet — raka piersi w okresie premenopauzalnym. Karmienie mlekiem matki wpływa korzystnie na rozwój funkcji poznawczych, psychomotoryczny oraz intelektualny. Dzieci karmione piersią osiągają lepsze wyniki w nauce niż dzieci karmione pokarmem sztucznym. Kiedy mama karmi piersią, na nią też ma to pozytywny wpływ. — Co zyskuje karmiąca kobieta? — Mama karmiąca łatwiej wraca do formy, mniejsze jest ryzyko anemii. Karmienie piersią pozwala matce na szybszą utratę zbędnych kilogramów po ciąży i powrót do dawnej figury. Kiedy mama karmi wyłącznie piersią, przez pierwsze 6 miesięcy nie musi stosować żadnych innych form antykoncepcji, co wynika z tzw. niepłodności laktacyjnej. To jedna z metod planowania rodziny, zalecana przez Światową Organizację Zdrowia. Karmienie piersią ma też wpływ na zdrowie mamy w przyszłości. Jest to m.in. mniejsze ryzyko raka sutka czy osteoporozy. Jednak dziś najważniejszym argumentem przemawiającym za są korzyści ekonomiczne. Karmienie piersią po prostu się opłaca. — A kiedy mamie nie udaje się karmienie piersią? — Najlepiej, jeśli zgłosi się do poradni laktacyjnej. Wówczas profesjonaliści pomogą zdiagnozować problem. Kłopoty mogą wynikać m.in. z techniki przystawiania noworodka do piersi. Trzeba przyznać, że dzieci w pierwszych dniach potrzebują częstych karmień, co jest dla mam dużym stresem. Zdarza się, że młoda mama słyszy od rodziny: „pewnie masz za chude mleko”. Wspierają mamy, chcą pomóc, ale nie mają aktualnej wiedzy na temat karmienia piersią. Polecam wówczas mamom skorzystanie z naszych porad, w czasie których udzielimy nie tylko wskazówek na temat laktacji. Ocenimy też rozwój dziecka, zważymy malucha i odpowiemy na każde pytanie. Każda mama może umówić się do nas z dnia na dzień. Czekamy również w soboty i niedziele. Co ważne — nasze porady są całkowicie bezpłatne. ■ PORADY LAKTACYJNE Miejsce i terminy porad: Poradnia Laktacyjna (budynek Poradni Specjalistycznych) Miejski Szpital Zespolony, ul. Mariańska 4 Poniedziałek 8.00 – 10.30, 15.00 – 18.00 Wtorek 8.00 – 10.30, 14.30 – 18.00 Środa 8.00 10.00, 15.00 – 18.00 Czwartek 8.00 – 12.30 Piątek 8.00 – 10.00 Sobota 10.00 – 18.00 Niedziela 10.00 – 18.00 Rejestracja telefoniczna: 786 840 944 (poniedziałek – piątek 9.00 – 16.00) 37 D O D A T E K O projekcie Projekt „Poprawa opieki perinatalnej gwarancją zdrowia społeczności subregionu olsztyńskiego” korzysta z dofinansowania w kwocie 6.717.920 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG i funduszy norweskich. Łączna wartość projektu z uwzględnieniem wkładu własnego pochodzącego ze środków budżetu Miasta Olsztyna wynosi 8.397.400 PLN. Celem realizacji projektu jest podniesienie jakości, dostępności oraz efektywności świadczonych usług medycznych oraz wzrost bezpieczeństwa i ochrona zdrowia matki i dziecka w czasie, przed i po jego urodzeniu w Miejskim Szpitalu Zespolonym w Olsztynie w roku 2016. Określone powyżej cele osiągnięte zostaną poprzez realizację celów cząstkowych: • • • • • • Realizacja badań profilaktyki zdrowotnej – wzrost bezpieczeństwa matki i dziecka; Modernizacja oddziałów Zakup specjalistycznego sprzętu medycznego; Promocja zdrowia: Promowanie zdrowego trybu życia młodych kobiet / matek, Szerzenie wiedzy na temat bezpiecznej ciąży. Z projektu mogą skorzystać mieszkańcy z subregionu olsztyńskiego czyli Olsztyna oraz powiatów: olsztyńskiego, lidzbarskiego, bartoszyckiego, kętrzyńskiego, mrągowskiego, szczycieńskiego oraz nidzickiego. Poprzez fundusze EOG i fundusze norweskie, Islandia, Liechtenstein i Norwegia przyczyniają się do zmniejszania nierówności społecznych i ekonomicznych oraz wzmacniania relacji dwustronnych z państwami beneficjentami w Europie. Trzy państwa ściśle współpracują z UE na podstawie Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Porozumienie EOG). W okresie 2009–2014 wartość funduszy EOG i funduszy norweskich wynosi 1,79 miliarda euro. Norwegia zapewnia około 97% łącznego finansowania. Fundusze są dostępne dla organizacji pozarządowych, instytucji badawczych i szkół wyższych, sektora publicznego i sektora prywatnego w 12 nowoprzyjętych państwach członkowskich UE oraz Grecji, Portugalii i Hiszpanii. W ich ramach ma miejsce szeroka współpraca z podmiotami z państw darczyńców, a przedsięwzięcia mogą być wdrażane do 2016 r. Najważniejsze obszary wsparcia obejmują ochronę środowiska i zmiany klimatyczne, badania i stypendia, społeczeństwo obywatelskie, ochronę zdrowia i wsparcie dla dzieci, równość płci, sprawiedliwość i dziedzictwo kulturowe. 38 W SKRÓCIE: CO? Islandia, Liechtenstein i Norwegia zapewniają 1,79 miliarda euro wsparcia dla 15 państw członkowskich UE i EOG w Europie Środkowo-Wschodniej w okresie 2009–2014. Programy i projekty, którym przyznano dofinansowanie, mogą być wdrażane do kwietnia 2016 r. KTO? Beneficjentami są władze lokalne, regionalne i krajowe, instytucje edukacyjne i badawcze, studenci, nauczyciele i naukowcy, organizacje pozarządowe, małe i średnie przedsiębiorstwa. GDZIE? Ze wsparcia korzysta 12 nowych państw członkowskich UE i EOG (państwa członkowskie, które wstąpiły do UE od 2004 r.) oraz Grecja, Portugalia i Hiszpania. DLACZEGO? Islandia, Liechtenstein i Norwegia uczestniczą na równi z państwami członkowskimi UE w rynku wewnętrznym UE na podstawie Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Porozumienie EOG) i działają na rzecz zmniejszania nierówności i rozwoju współpracy na tym obszarze. JAKIE OBSZARY? Najważniejsze obszary wsparcia obejmują ochronę środowiska i zmiany klimatyczne, badania i stypendia, społeczeństwo obywatelskie, ochronę zdrowia i wsparcie dla dzieci, równość płci, sprawiedliwość i dziedzictwo kulturowe. WIĘCEJ INFORMACJI: www.eeagrants.org www.norwaygrants.org Kwartalnik Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie | Nr 2, 3 2015 Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie zaprasza na Zdrowa mama, zdrowe dziecko bezpłatne badania dla kobiet w ciąży i dzieci do Zdrowa mama, zdrowe dziecko - Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie zaprasza nażycia bezp³atne badania 1 roku zamieszkałych na terenie powiatów: dla kobiet w ci¹¿y i dzieci do 1 roku ¿ycia zamieszka³ych nabartoszyckiego, terenie olsztyńskiego, powiatów: olsztyñskiego, bartoszyckiego, kêtrzyñskiego, szczycieñskiego, kętrzyńskiego, szczycieńskiego, lidzbarskiego, mrągowskiego, nidzickiego. lidzbarskiego, mr¹gowskiego, nidzickiego. Bezp³atne badania profilaktyczne dla kobiet w ci¹¿y Bezpłatne • USG p³odu zbadania morfologi¹profilaktyczne dla kobiet w ciąży • USG płodu zGinekologiczno-Po³o¿nicza morfologią i elastografią szyjki Szpitala macicyZespolonego w - Izba Przyjêæ Miejskiego Olsztynie, ul. Niepodleg³oœci 44. Od poniedzia³kuMiejskiego do pi¹tku, godz. 14-19 oraz — Izba Przyjęć Ginekologiczno-Położnicza Szpitala w soboty i niedziele, godz. 9-14. Zespolonego w Olsztynie, ul. Niepodległości 44. - Rejestracja telefoniczna: 693 748 998 (poniedzia³ek-pi¹tek, godz. 14-19) Od poniedziałku do piątku, godz. 14-19 • USG p³odu z morfologi¹ i elastografi¹ szyjki macicy oraz w soboty 9-14. 2015 roku. - badania zostan¹i niedziele, uruchomionegodz. w II kwartale — Rejestracja telefoniczna: 693 748 998 Bezp³atne badania profilaktyczne dzieci do 1-go roku ¿ycia (poniedziałek-piątek, godz. 14-19) • USG jamy brzusznej i narz¹dów wewnêtrznych dzieci wraz z opisem - Pracownia Spirometrii Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie, ul. Bezpłatne badania profilaktyczne dzieci 1-go roku życia Niepodleg³oœci 44. Poniedzia³ek, godz. 16-19 orazdo w niedziele, godz. 11-16. • -USG jamy brzusznej narządów wewnętrznych dzieci Rejestracja telefoniczna:i 532 464 876 (poniedzia³ek-pi¹tek, godz. 8-12) USG przezciemi¹czkowe g³ówki dziecka wraz z opisem wraz z opisem Pracownia Spirometrii Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie, ul. —- Pracownia Spirometrii Miejskiego Szpitala Zespolonego Niepodleg³oœci 44. Poniedzia³ek, godz. 16-19 oraz w niedziele, godz. 11-16. w- Olsztynie, ul. Niepodległości 44. Rejestracja telefoniczna: 532 464 876 (poniedzia³ek-pi¹tek, godz. 8-12) Poniedziałek, godz. 16-19 (ECHO) oraz w dzieci niedziele, 11-16. i opisem • Badanie echokardiograficzne z ocen¹godz. przep³ywów —- Pracownia Rejestracja telefoniczna: 532 464 876Zespolonego w Olsztynie, ul. Spirometrii Miejskiego Szpitala Niepodleg³oœci 44. Poniedzia³ek, godz. 16-20 oraz w soboty, godz. 10-15. (poniedziałek-piątek, godz. 8-12) - Rejestracja telefoniczna: 692 255 110 (wtorek i pi¹tek, godz. 8-15) biodrowych wraz opisem •• USG USGstawów przezciemiączkowe główki dziecka wraz z opisem Lecznica ESKULAP, ul. Brzozowa 14, Olsztyn. —- Pracownia Spirometrii Miejskiego SzpitalaPoniedzia³ek-wtorek, Zespolonego godz. 17-19; œroda, godz. 12-13; pi¹tek, godz. 8.30-10. w- Olsztynie, ul. Niepodległości 44. Poniedziałek, godz. 16-19 Rejestracja telefoniczna: 89 523 91 31 (poniedzia³ek-czwartek, godz. 10-16) oraz w niedziele, godz. 11-16. — Rejestracja 532 464 876 Bezp³atna szko³atelefoniczna: rodzenia i porady laktacyjne • Szko³a rodzenia (poniedziałek-piątek, godz. 8-12) - Pracownia Fizjoterapii Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie, ul. Niepodleg³oœci 44. • Badanie echokardiograficzne (ECHO) - Kursy realizowane s¹ w cyklach 10-dniowych od poniedzia³ku do pi¹tku w dzieci z oceną przepływów i opisem godzinach 18-20. Terminy: 13-24.04.2015; 27.04-8.05.2015; 11-22.05.2015; — Pracownia Spirometrii Miejskiego Szpitala Zespolonego 25.05-5.06.2015; 8-19.06.2015; 22.06-3.07.2015; 6-17.07.2015; 20w Olsztynie, Niepodległości 44. Poniedziałek, godz. 16-20 31.07.2015; ul. 3-14.08.2015; 17-28.08.2015; 31.08-11.09.2015; 14-25.09.2015; 28.09-9.10.2015; 12-23.10.2015; 26.10-6.11.2015; 9-20.11.2015; 23.11.oraz w soboty, godz. 10-15. 4.12.2015; 7-18.12.2015; 1-12.02.2016; — Rejestracja telefoniczna:4-15.01.2016; 692 255 11018-29.01.2016; (wtorek i piątek, godz. 8-15) 1526.02.2016; 1-11.03.2016; 14-25.03.2016; 4-15.04.2016; 18-29.04.2016 - Rejestracja telefoniczna: 609 230 318 (poniedzia³ek-pi¹tek, godz. 9- 16) •• USG Poradystawów laktacyjnebiodrowych wraz opisem —- Lecznica ESKULAP, (budynek ul. Brzozowa 14, Olsztyn. Poradnia Laktacyjna Poradni Specjalistycznych) Miejskiego Szpitala Zespolonego wgodz. Olsztynie, ul. Mariañska 4. Poniedziałek-wtorek, 17-19; środa, godz. 12-13; - Terminy: Poniedzia³ek, piątek, godz. 8.30-10. godz. 8-10.30 i 15-18. Wtorek, godz. 8-10.30 i 14.3018. Œroda, godz. 8-10 oraz 15-18. Czwartek, godz. 8-12.30. Pi¹tek, godz. 8-10. — Sobota, Rejestracja telefoniczna: 89 523 91 31 godz. 10-18. Niedziela, godz. 10-18. (poniedziałek-czwartek, godz. 10-16) - Rejestracja telefoniczna: 786 840 944, poniedzia³ek-pi¹tek, godz. 9- 16. Bezp³atne badania laboratoryjne mikrobiologiczne Bezpłatna szkoła rodzenia ii porady laktacyjne badania laboratoryjne dla kobiet w ci¹¿y: •• Bezp³atne Szkoła rodzenia - PTA (E21); Grupa krwi w uk³adzie ABO I RH (E65); Morfologia (C53); — Glukoza Pracownia Fizjoterapii Miejskiego Szpitala Zespolonego na czczo (L43); OGTT / Test tolerancji glukozy 75 G/ (L43); w Badanie Olsztynie, ul. Niepodległości 44. (U79); TOXO IGM (X45); TOXO IGG ogólne moczu (A01); Odczyn WR ANTY (F87); 10-dniowych ANTYGEN HBS ANTY HCV — (X41); Kursy Przeciwcia³a realizowane są wHIV cyklach od(V39); poniedziałKwaswmoczowy (M45); Mocznik (N13); Kreatynina (M37); HBA1C ku(V48); do piątku godzinach 18–20. Kwasy ¿ó³ciowe (M53); TSH (L69) — (L55); Rejestracja telefoniczna: 609 230 318 - Miejsce wykonywania badañ: Ca³odobowe Laboratorium Analityczne (poniedziałek-piątek, godz. 9-w16) Miejskiego Szpitala Zespolonego Olsztynie, ul. Niepodleg³oœci 44 - Informacja telefoniczna: 89 532 62 50 •• Badania Poradymikrobiologiczne laktacyjne dla kobiet w ci¹¿y i dzieci do 1-go roku ¿ycia Wymaz z Laktacyjna odbytu w kierunku STREPTOCOCCUS AGALACTIAE —- Poradnia (budynek Poradni Specjalistycznych) Miej-GBS (91.831); Wymaz z pochwy (91.831); Posiew moczu (91.831); Posiew skiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie, ul. Niepodległości 44.moczu dzieci (91.831) —- Miejsce Terminy: Poniedziałek, godz. 8–10.30 i 15–18. wykonywania badañ i dostarczania próbówek: Laboratorium MikroWtorek, godz.ul.8–10.30 i 14.3031–A,18.Olsztyn. Środa,Poniedzia³ek-pi¹tek godz. 8- 10 biologiczne, Limanowskiego w godz. 8oraz Czwartek, 8–12.30. Piątek,89godz. 17,15–18. sobota w godz. 8-12.godz. Informacja telefoniczna: 526 458–10. 54; 89 526 98 56 oraz Izba Przyjêæ Ginekologiczno-Po³o¿nicza Miejskiego Szpitala ZespoSobota, godz. 10–18. Niedziela, godz. 10–18. w Olsztynie, ul. Niepodleg³oœci 44, poniedzia³ek-pi¹tek, godz. 8-14. — lonego Rejestracja telefoniczna: 786 840 944 - Informacja telefoniczna: 89 532 62 77 poniedziałek-piątek, godz. 9- 16. Badania laboratoryjne dla kobiet w ci¹¿y Bezpłatne badania laboratoryjne i mikrobiologiczne wed³ug zaleceñ: • •Bezpłatne laboratoryjne dla kobiet w ciąży: 10-13 tydzieñbadania ci¹¿y grupa(E21); krwi wGrupa uk³adzie ABO w tym odczyn —-PTA krwi wi Rh układzie ABO I RH (E65); MorfoCoombsa; morfologianapodstawowa; glukoza czczotolerancji w surowicy; mocz logia (C53); Glukoza czczo (L43); OGTTna/ Test badanie ogólne; odczyn VDRL (odczyn WR); Toxo IgG; Toxo IgM; anty HIV; glukozy 75 G/ (L43); Badanie ogólne moczu (A01); Odczyn TSH; HBS WR (U79); TOXO • 14-17 tydzieñ ci¹¿yIGM (X45); TOXO IGG (X41); Przeciwciała - morfologia; moczANTYGEN badanie ogólne; (gdy Rh u pacjentki jest ujemne - 16-18 ANTY HIV (F87); HBSPTA (V39); ANTY HCV (V48); Kwas tyg. ci¹¿y) moczowy (M45); Mocznik (N13); Kreatynina (M37); HBA1C (L55); • 18-23 tydzieñ ci¹¿y Kwasy żółciowe (M53); TSH (L69) - morfologia; mocz badanie ogólne —• 24-26 Miejsce wykonywania badań: Całodobowe Laboratorium tydzieñ ci¹¿y Analityczne Zespolonego w Olsztynie, - morfologia;Miejskiego mocz badanieSzpitala ogólne; test OGTT (po 24 tyg ci¹¿y); PTA (gdy Rh u pacjentki jest ujemne); ul. Niepodległości 44 ToxoIgG i Toxo IgM (gdy nie by³o wczeœniej badania lub w poprzednim badaniu by³ dodatni); — Informacja telefoniczna: 89 532 posiew 62 50moczu (lub do 40 tygodnia) • 27-30 tydzieñ ci¹¿y - morfologia; mocz badanie ogólne • •Badania mikrobiologiczne dla kobiet w ciąży i dzieci do 1-go 32-34 tydzieñ ci¹¿y roku życia mocz badanie ogólne; HBS - morfologia; —• 35-38 Wymaz z odbytu tydzieñ ci¹¿y w kierunku STREPTOCOCCUS AGALAC- morfologia; mocz badanie ogólne; PTA (gdy u pacjentki Rh jestmoczu ujemne); TIAE GBS (91.831); Wymaz z pochwy (91.831); Posiew Toxo IgG, Toxo IgM; odczyn VDRL (WR); wymaz z odbytu w kierunku (91.831); Posiew moczu dzieci (91.831) STREPTOCOCCUS AGALACTIAE GBS (lub do 40 tygodnia); wymaz z — Miejsce wykonywania badań i dostarczania próbówek: pochwy (lub do 40 tygodnia) Laboratorium Mikrobiologiczne, ul. Limanowskiego 31 A, Olsz• 38-40 tydzieñ ci¹¿y - morfologia; mocz badanie ogólne tyn. Poniedziałek-piątek w godz. 8-17, sobota w godz. 8-12. Informacja telefoniczna: 89 526 45 54; 89 526 98 56 oraz Spotkania informacyjno-profilaktyczne z zakresu promocji i edukacji Izba Przyjęć Ginekologiczno-Położnicza Miejskiego Szpitala zdrowia Zespolonego Olsztynie, ul. Niepodległości 44,które odbywaj¹ siê w Zapraszamy na wcykl bezp³atnych spotkañ z po³o¿n¹, poniedziałek-piątek, czwartki o godz. 17.15 wgodz. sali im.8-14. J. Janowicza w Miejskim Szpitalu Zespolonym Olsztynie przytelefoniczna: ul. Niepodleg³oœci —w Informacja 8944. 532 62 77 Tematyka: 22.04.2015 - Gimnastyka w czasie ci¹¿y i po³ogu: wskazania i przeciwwskazania. Spotkania informacyjno-profilaktyczne Rodzaje sportu - Wp³yw u¿ywek na rozwój dziecka w okresie ci¹¿y z14.05.2015 zakresu promocji i edukacji zdrowia 28.05.2015 - Poród fizjologiczny a ciêciespotkań cesarskie z położną, które Zapraszamy na cykl bezpłatnych 18.06.2015 - Znieczulenie porodu: farmakologiczne i niefarmakologiczne odbywają się w czwartki o godz. 17.15 w sali im. J. Janowicza metody ³agodzenia bólu w 9.07.2015 Miejskim- Szpitalu w Olsztynie Pozycje w Zespolonym czasie porodu - pozycje wertykalne. Zalety i wady przy ul. Niepodległości 44. 30.07.2015 - Przes¹dy w po³o¿nictwie 20.08.2015 - Stany emocjonalne w ci¹¿y i po³ogu 10.09.2015 - Pielêgnacja noworodka i dziecka do 1 roku ¿ycia Tematyka: 24.09.2015 - Dlaczego warto karmiæ piersi¹ 15.10.2015 – Regulacja laktacji. 15.10.2015 - Regulacja laktacji 29.10.2015 -–Prawid³owe postêpowanie w laktacji 29.10.2015 Prawidłowe postępowanie w laktacji. 19.11.2015 - Problemy laktacyjne 19.11.2015 Problemy laktacyjne. 10.12.2015–- Rozszerzanie diety niemowlêcia i kontynuacja karmienia piersi¹ 7.01.2016 -–Karmienie a p³odnoœæ antykoncepcja po porodzie 10.12.2015 Rozszerzanie diety- niemowlęcia i kontynuacja kar28.01.2016 - Szczepienia noworodka i dziecka do 1 roku ¿ycia mienia piersią. 25.02.2016 - Stany przejœciowe u noworodka 7.01.2016 a płodność – antykoncepcja po porodzie. 17.03.2016–- Karmienie Badania przesiewowe noworodka 28.01.2016 – Szczepienia noworodka i dziecka do 1-go roku życia. Poprzez fundusze EOG i fundusze norweskie, Islandia, Liechtenstein i Norwegia przyczyniaj¹ siê do zmniejszania nierównoœci spo³ecznych i ekono25.02.2016 – Stany przejściowe u noworodka. micznych oraz wzmacniania relacji dwustronnych z pañstwami beneficjentami w– Europie. pañstwa œciœle wspó³pracuj¹ z UE na podstawie 17.03.2016 BadaniaTrzy przesiewowe noworodka. Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Porozumienie EOG). W okresie 2009–2014 wartoœæ funduszy EOG i funduszy norweskich wynosi 1,79 miliarda euro. Norwegia zapewnia oko³o 97% ³¹cznego finansowania. Fundusze dostêpne dla organizacji pozarz¹dowych, instytucji badawczych UWAGA:s¹Informacje o aktualnie dostępnych i szkó³ wy¿szych, sektora publicznego i sektora prywatnego w 12 nowo badaniach sprawdź na stronie: przyjêtych pañstwach cz³onkowskich UE oraz Grecji, Portugalii i Hiszpanii. W ich ramach ma miejsce szeroka wspó³praca z podmiotami z pañstw www.projekt.szpital.olsztyn.pl darczyñców, a przedsiêwziêcia mog¹ byæ wdra¿ane do 2016 r. Najwa¿niejsze obszary wsparcia obejmuj¹ ochronê œrodowiska i zmiany klimatyczne, badania i stypendia, spo³eczeñstwo obywatelskie, ochronê zdrowia i wsparcie dla dzieci, równoœæ p³ci, sprawiedliwoœæ i dziedzictwo kulturowe. Poprawa opieki perinatalnej gwarancja zdrowia spolecznosci subregionu olsztynskiego. Dofinansowane z funduszy Mechanizmu Finansowego EOG I Norweskiego Mechanizmu Finansowego. 39 40
