Teczka pomocy za progiem nadziei

Transkrypt

Teczka pomocy
za progiem nadziei
Klasa III – technikum
Kielce 2014
Teczka pomocy dydaktycznych do nauczania religii rzymskokatolickiej na terenie całej Polski,
z zachowaniem praw biskupów diecezjalnych, przeznaczona jest dla klas III technikum
i może być stosowana jako pomoc uzupełniająca do podręcznika nr AZ-43-01/12-KI-2/14.
Recenzenci:
ks. dr Krzysztof Kantowski
ks. prof. dr hab. Andrzej Offmański
Redakcja:
Sławomir Mazur, Bogusław Nosek, Kamilla Rokosz
Wybór i opracowanie materiałów:
ks. Kamil Banasik
ks. Piotr Białek
Anna Domurat
ks. dr Rafał Dudała
s. Agnieszka Ferensztajn
Marta Gdela
ks. Arkadiusz Karczyński
Marta Karyś
Ewa Klepczyńska
Joanna Kowalczyk
Monika Kozon
Dariusz Kurpiński
ks. Jacek Malewski
Sławomir Mazur
Bogusław Nosek
ks. Wojciech Oczkowicz
Anita Pawelec
o. dr Wojciech Popielewski OMI
Małgorzata Pryjda
Sylwia Pura-Maciejczyk
Kamilla Rokosz
ks. Paweł Samiczak
s. Maria Sieczka
ks. Leszek Starczewski
ks. Waldemar Wiśniowski
ks. Jan Zwierzchowski
Redakcja techniczna:
Wiktor Idzik
© Copyright Wydawnictwo „JEDNOŚĆ”, Kielce 2014
Wydawnictwo „JEDNOŚĆ”
25-013 Kielce, ul. Jana Pawła II nr 4
Dział sprzedaży tel. 41 349 50 50
Redakcja tel. 41 349 50 00
www.jednosc.com.pl
e-mail: [email protected]
Druk i oprawa
Drukarnia im. A. Półtawskiego
www.drukarnia.kielce.pl
Spis treści
Temat 1. Karta pracy – Niedokończone zdania ...................................................................... 6
Karta pracy – Cel ludzkiego życia ............................................................................ 7
Myśli do rozlosowania ............................................................................................... 8
Temat 2. Pojęcia i opisy – Bóg filozofów, Bóg religijny ........................................................ 11
Teksty biblijne dla grup ............................................................................................ 12
Temat 3. Tekst biblijny do uzupełnienia (2 Tm 3,16-17) ..................................................... 14
Sigla biblijne do pracy domowej ............................................................................. 15
Temat 4. Krzyżówka ................................................................................................................. 16
Temat 5. Zadania dla grup – Czas powstania ksiąg biblijnych ........................................... 17
Krzyżówka ................................................................................................................. 18
Temat 6. Litania do Imienia Jezus .......................................................................................... 19
Litania do Boga Ojca ................................................................................................ 20
Sigla biblijne – Imiona Boże .................................................................................... 22
Temat 7. Teksty biblijne dla grup ............................................................................................ 23
Temat 8. Tabela – Święte Księgi .............................................................................................. 27
Temat 9. Zadania dla grup – Mail w imieniu postaci biblijnej ........................................... 28
Plansza z hasłami ...................................................................................................... 29
Tekst: „Błogosławiona teściowa” ............................................................................. 30
Temat 10. Katalog typów przedstawień postaci w ikonie ...................................................... 32
Katalog symboliki kolorów w ikonie ...................................................................... 33
Ikony ........................................................................................................................... 34
Karta pracy dla grup ................................................................................................. 37
Test sprawdzający ...................................................................................................... 38
Temat 11. Karta pracy – Gdy rodzice kochają swoje dziecko… ........................................... 39
Temat 12. Zadania dla grup ....................................................................................................... 40
Temat 14. Akt oddania życia Jezusowi ..................................................................................... 41
Temat 15. Formularz „szkielet ryby” ........................................................................................ 42
Tekst o anoreksji ....................................................................................................... 43
Części Mszy Świętej .................................................................................................. 44
Zadania dla grup – Wizja Mszy Świętej Cataliny Rivas ...................................... 45
Temat 17. Karta pracy – Cuda eucharystyczne ....................................................................... 51
Mapa – Cuda eucharystyczne w Europie ............................................................... 52
Temat 18. Fragmenty: „Za pięć godzin zobaczę Jezusa” ........................................................ 54
Zadania dla grup – Warunki sakramentu pokuty ................................................ 55
Temat 20. Zadania dla grup – Uczeni o wierze ....................................................................... 60
Ankieta ....................................................................................................................... 64
Temat 21. Okienko informacyjne – Owoce Ducha Świętego ............................................... 65
Temat 22. Teksty do „tajemnych kopert” ................................................................................. 74
3
Temat 23. Tekst biblijny z pytaniami ........................................................................................ 76
Zadania dla grup – Proroctwo ................................................................................ 77
Temat 24. Materiały dla katechety – Homeopatia i bioenergoterapia ................................. 82
Cuda Jezusa w czterech Ewangeliach ..................................................................... 88
Temat 25. Zadania dla grup – Redakcja błogosławieństw ..................................................... 91
Propozycja na dodatkowe spotkanie – Modlitwa o uwolnienie ......................... 92
Temat 26. Teksty i symbole – Amulety i ich znaczenie .......................................................... 94
Temat 27. Teksty i zadania dla grup – New Age ..................................................................... 97
Temat 28. Ikona Oblicza Jezusowego ..................................................................................... 101
Temat 29. Karta pracy – Chrześcijanin a reinkarnacja ........................................................ 102
Temat 30. Minitest o rzeczach ostatecznych ......................................................................... 103
Teksty i zadania dla grup – Eschatologia w różnych religiach .......................... 104
Temat 31. Teksty biblijne i zadania – Szatan i piekło ........................................................... 107
Tekst ks. S. Kostrzewy: Warto przeczytać… ........................................................ 108
Temat 32. Zadania dla grup – Plakat informacyjny ............................................................. 110
Tekst z pytaniami – Modlitwa o uwolnienie a egzorcyzm ................................ 111
Temat 33. Diagramy – Sposoby dobrego świętowania i dobrego odpoczynku ................ 112
Teksty i pytania dla grup – Świętowanie .............................................................. 113
Zestaw kart – Święta obowiązkowe ...................................................................... 115
Osoby do wywiadu ................................................................................................. 115
Temat 34. Tabela – Zadania kobiece i męskie ....................................................................... 116
Teksty i zadania dla grup – Bycie mężczyzną ..................................................... 117
Tekst dla katechety – Dzieci wychowane bez ojca łatwo popadają w nałogi . 120
Temat 35. Tekst z pytaniem – List do kobiet ......................................................................... 122
Plansze – Hasła do dyskusji ................................................................................... 123
Teksty życiorysów – Katarzyna ze Sieny i Hildegarda z Bingen ....................... 126
Temat 37. Karta pracy – Schemat wagi .................................................................................. 129
Tekst z pytaniem – Familiaris consortio .............................................................. 130
Temat 38 Karta pracy – Co wolno/ czego nie wolno w Internecie .................................... 131
Tekst – Ustawa o prawie autorskim ...................................................................... 132
Temat 39. Karta pracy – Mapa skarbu ................................................................................... 134
Tekst z zadaniem – Wypowiedzi bpa M. Mendyka i abpa W. Depo ................ 136
Temat 40. Karta pracy – Znajomość reklam ......................................................................... 137
Temat 41. Teksty i zadania dla grup – Męczennicy .............................................................. 138
Temat 42. Plansze – Specjalizacje medyczne ......................................................................... 146
Tekst KKK z zadaniem – Przeszczepy .................................................................. 147
Plansza – Historia przeszczepów .......................................................................... 148
4
Temat 44. Teksty Ewangelii i zadania dla grup – Bogactwo ................................................
Streszczenie dokumentu Powołanie lidera biznesu. Refleksja ..........................
Temat 45. Teksty i zadania dla grup – Relacja państwo-Kościół ........................................
Temat 46. Teksty do pracy w grupach – Sobór Watykański II ............................................
Dodatkowe materiały dla eksperta .......................................................................
Temat 47. Teksty i zadania dla grup – Przykazania kościelne ............................................
Temat 48. Plansza – Wypowiedzi s. Łucji z Fatimy i św. Jana Pawła II ..............................
Świadectwa o różańcu ............................................................................................
Zadania dla grup – Dopowiedzenia różańcowe .................................................
Temat 49. Wezwania Litanii do Wszystkich Świętych .........................................................
Temat 49A. Miniankieta – „Chodź i zobacz” .........................................................................
Tekst Ewangelii z zadaniem – Dynamika, działanie ..........................................
Teksty i zadania dla grup – Procedura kanonizacyjna ......................................
Temat 51. Tekst pieśni – „Marana tha” ..................................................................................
Teksty i zadania dla grup – Wariant I ..................................................................
Teksty i zadania dla grup – Wariant II .................................................................
Imiona postaci biblijnych ......................................................................................
Temat 52. Karta pracy – Sąd Ostateczny ................................................................................
Temat 53. Teksty uzupełnień – Zwiastowanie i Narodzenie Jezusa ...................................
Teksty i zadania dla grup – Tradycje Bożego Narodzenia .................................
Temat 54. Tekst pieśni „Abyśmy byli jedno” .........................................................................
Plansza – J 17,20-23 ................................................................................................
Sigla biblijne ............................................................................................................
Niedokończone zdanie ...........................................................................................
Temat 55. Polecenia do pracy w grupach – 2 Warianty .......................................................
Zdania z „Hymnu o miłości” ................................................................................
Temat 56. Zadania dla grup – Przykazania Boże i kościelne ..............................................
Karta pracy – Grzech .............................................................................................
Temat 57. Polecenia do pracy nad tekstem biblijnym ..........................................................
Scenariusz przedstawienia „Prawda jest tylko jedna” ........................................
Temat 58. Tekst uzupełnień – „Tolerancja” S. Sojki ..............................................................
Zadania dla grup – Duch Święty ..........................................................................
Temat 59. Teksty i zadania dla grup – Litanijne tytuły Maryi ............................................
Temat 60. Życiorys św. Jana Pawła II ......................................................................................
Karta pracy – Wydarzenia i daty związane ze św. Janem Pawłem II ................
Teksty i zadania dla grup – Jan Paweł II do młodzieży .....................................
Historia Światowych Dni Młodzieży ....................................................................
149
152
154
160
164
167
172
174
175
176
178
178
179
184
184
186
188
189
190
191
193
194
195
196
197
197
198
199
200
201
206
207
208
215
216
217
224
5
TEMAT 1
Kl. 3 technikum
Karta pracy – niedokończone zdania
l
Dla mnie w życiu liczy się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
l
Chciałbym/chciałabym osiągnąć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
l
Najbardziej jestem dumny/dumna z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
l
Żyję po to, żeby… / Żyję, dlatego, że . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TEMAT 1
Kl. 3 technikum
Tekst Pisma Świętego
Cel ludzkiego życia
J 15,4
Łk 6,36
2 Kor 5,9
Mk 16,15
l
l
l
l
l
l
l
l
6
l
l
l
l
J 14,1-3
J 15,4
Łk 6,36
2 Kor 5,9
Mk 16,15
J 14,1-3
J 15,4
Łk 6,36
2 Kor 5,9
Mk 16,15
J 14,1-3
7
TEMAT 1
Kl. 3 technikum
TEMAT 1
Kl. 3 technikum
Myśli do rozlosowania:
11. Słuchać Słowa i wystawiać żagle na wiatr Ducha, nie wiedząc, do jakich brzegów
człowiek dobije.
1. Prawdziwe i owocne szczęście nie polega na przyjemnościach ciała, ale na udoskonalaniu duszy.
św. Augustyn
2. Gdzie króluje miłość, tam króluje szczęście.
św. Jan Bosko
św. Hieronim
12. Mamy czynić wolę Bożą, a nie swoją.
św. Cyprian
13.Kto się odda całkowicie w ręce Pana, może być pewien, że Pan pokieruje nim
bezpiecznie.
3. Dążnością ludzkości jest poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
św. Edyta Stein
św. Rafał Kalinowski
4. Jeśli chcecie, aby wasze życie było radosne i spokojne, musicie się troszczyć o
trwanie w łasce Bożej.
św. Jan Bosko
5. Stworzony jestem, aby być i dokonać tego, do czego nikt inny stworzony nie
został.
14. Staraj się o to, ażeby ktokolwiek się zetknie z tobą, odchodził uszczęśliwiony.
św. Faustyna Kowalska
15. Szarzyzna i monotonia znikają, kiedy patrzę na wszystko okiem wiary.
16. Nie żyjesz dla siebie, ale dla dusz.
bł. John Henry Newman
6. Celem życia cnotliwego jest upodabnianie się do Boga.
św. Grzegorz z Nyssy
7. Każdy rozumny człowiek musi znać cel, do którego zdąża, i każdą rzecz winien
ważyć wedle tego celu.
św. Bernard z Clairvaux
8. Jestem, to znaczy: żyję, chcę, kocham!
św. Edyta Stein
9. Wszystko jest marnością, oprócz miłości Boga, wyłącznej służby Jemu i zbierania
skarbów do nieba.
św. Józef Freinademetz
10. Życie duszy chrześcijańskiej jest niczym innym jak tylko dalszym ciągiem życia
Jezusa Chrystusa.
św. Józef Pelczar
8
słowa Jezusa do św. Faustyny Kowalskiej
17. To wielka rzecz umieć wykorzystać chwilę obecną.
18. Póki żyjemy, miłość Boża w nas wzrasta.
19. Kto ma czas, ten niech go nie traci i nie czeka na chwilę dogodną. Nie odkładajmy
do jutra tego, co możemy zrobić dzisiaj.
św. Ojciec Pio
20. Nie ustawaj w poszukiwaniu prawdy, w zdobywaniu Najwyższego Dobra.
św. Ojciec Pio
21. Starajmy się, aby służyć Panu Bogu z całego serca i z całej woli. Wówczas On da
nam więcej, niż na to zasługujemy.
św. Ojciec Pio
9
TEMAT 1
Kl. 3 technikum
TEMAT 2
Kl. 3 technikum
22. Czyńmy dobrze, gdy mamy czas do naszej dyspozycji, a w ten sposób będziemy
oddawać chwałę naszemu Ojcu w niebie, uświęcać samych siebie i dawać dobry
przykład innym ludziom.
– Przyporządkuj trzy części opisów do poszczególnych pojęć i umieszczenie ich
na przygotowanej planszy.
św. Ojciec Pio
23. Nigdy nie poznamy całego dobra, jakie może dać zwykły uśmiech.
bł. Matka Teresa z Kalkuty
Demiurg
Absolut
Wielki Budowniczy
24. Wczoraj do Ciebie nie należy. Jutro niepewne… Tylko dziś jest Twoje.
św. Jan Paweł II
25. Człowiek chwali Boga poprzez to, że idzie w życiu za głosem swego powołania.
św. Jan Paweł II
26. Bóg jest pierwszym źródłem radości i nadziei człowieka.
św. Jan Paweł II
– gr. dēmiourgós – rzemieślnik, robotnik, sprawca, twórca, siła twórcza
– boska siła odpowiedzialna za stworzenie świata widzialnego
– budowniczy świata, doskonała siła twórcza
27. Człowiek jest tyle wart, ile jest w stanie kochać.
św. Augustyn
28. Ten, który cię stworzył, wie również, co ma z tobą zrobić.
św. Augustyn
29. Pracuj tak, jakby wszystko zależało od ciebie, ale ufaj tak, jakby wszystko zależało
od Boga.
św. Augustyn
30. Boże, daj mi siłę, abym mógł zrobić wszystko, czego ode mnie żądasz. A potem
żądaj ode mnie, czego chcesz.
– łac. absolutus – bezwarunkowy, niezwiązany; pierwotny byt, doskonały, całkowicie
niezależny i niczym nieograniczony
– byt wolny, bez przyczyny, istniejący sam z siebie
– pojmowany na ogół jako wieczna, jedyna i konieczna podstawa rzeczywistości
– zwany też Wielkim Architektem Wszechświata; termin używany przez loże masońskie do określenia istoty boskiej, która zbudowała (zaprojektowała) świat
św. Augustyn
– dla wielu odpowiednik Demiurga lub utożsamiany z Absolutem
– wyobrażenie Wielkiego Architekta Wszechświata i jego atrybutów nie jest ściśle
określone, większość lóż pozostawia członkom pełną swobodę interpretacji
10
11
TEMAT 2
Kl. 3 technikum
TEMAT 2
Kl. 3 technikum
– Ułóżcie ten opis na Planszy 1.
BÓG to pozaziemska istota, będąca przyczyną istnienia i funkcjonowania świata
i człowieka. Jest głównym przedmiotem wierzeń i czci w większości religii. Źródłem
wiedzy o Bogu są dane pochodzące z objawienia, a także z doświadczeń religijnych
i rozumu, które są usystematyzowane w teologii, mistyce i filozofii. W religii Bóg jest
Panem i Zbawcą człowieka.
Grupa 2
– Co Bóg objawia Mojżeszowi?
„Mojżesz zaś rzekł Bogu: «Oto pójdę do Izraelitów i powiem im: Bóg ojców
naszych posłał mię do was. Lecz gdy oni mnie zapytają, jakie jest Jego imię, cóż im
mam powiedzieć?» Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM».
I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was». Mówił dalej Bóg
do Mojżesza: «Tak powiesz Izraelitom: PAN, Bóg ojców waszych, Bóg Abrahama,
Bóg Izaaka i Bóg Jakuba posłał mnie do was. To jest imię moje na wieki i to jest moje
zawołanie na najdalsze pokolenia»”.
(Wj 3,13-15)
Bóg jest rozumiany jako osobowa i samoistniejąca istota, która jest stwórcą i sprawuje nad światem stałe opatrznościowe kierownictwo. Człowiek wierzący utrzymuje
kontakt z osobowym Bogiem poprzez modlitwę oraz określone czynności religijne.
Najbardziej rozwinięte koncepcje Boga ukształtowały się w wielkich religiach
monoteistycznych (judaizm, chrześcijaństwo, islam).
(Na podstawie hasła: Bóg, w: Uniwersalna encyklopedia PWN na sześciu płytach,
Warszawa 2005).
Grupa 1
– Jaki przymiot Boga opisuje ten fragment?
„Peninna miała dzieci, natomiast Anna ich nie miała. (…) smutna na duszy
zanosiła do Pana modlitwy i płakała rzewnie. Złożyła również ślub, mówiąc: «Panie
Zastępów! Jeżeli łaskawie wejrzysz na poniżenie służebnicy twojej i wspomnisz na
mnie, i nie zapomnisz służebnicy twojej, i dasz mi potomka płci męskiej, to oddam
go Panu po wszystkie dni jego życia, a brzytwa nie dotknie jego głowy». Gdy tak
żarliwie się modliła przed obliczem Pana, Heli przyglądał się jej ustom. Anna zaś
mówiła tylko w głębi swego serca, poruszała wargami, lecz głosu nie było słychać.
(…) a Pan wspomniał na nią. Anna poczęła i po upływie dni urodziła syna, i nazwała
go imieniem Samuel, ponieważ mówiła: Uprosiłam go u Pana”.
Grupa 3
– W jaki sposób Bóg rozmawiał z Mojżeszem na modlitwie?
„Mojżesz zaś wziął namiot i rozbił go za obozem, i nazwał go Namiotem Spotkania. A ktokolwiek chciał się zwrócić do Pana, szedł do Namiotu Spotkania, który był
poza obozem. Ile zaś razy Mojżesz szedł do namiotu, cały lud stawał przy wejściu do
swych namiotów i patrzał na Mojżesza, aż wszedł do namiotu. (…) A Pan rozmawiał
z Mojżeszem twarzą w twarz, jak się rozmawia z przyjacielem”.
(Wj 33,7-8.11a)
Grupa 4
– Jak zwracamy się do Boga i o co Go prosimy w Modlitwie Pańskiej?
„Jezus, przebywając w jakimś miejscu, modlił się, a kiedy skończył, rzekł jeden
z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, tak jak i Jan nauczył swoich
uczniów». A On rzekł do nich: «Kiedy się modlicie, mówcie:
Ojcze, niech się święci Twoje imię;
niech przyjdzie Twoje królestwo!
Naszego chleba powszedniego dawaj nam na każdy dzień
i przebacz nam nasze grzechy, bo i my przebaczamy każdemu, kto nam zawini;
i nie dopuść, byśmy ulegli pokusie»”.
(Łk 11,1-4)
(1 Sm 1,2b.10-13a.19b-20)
12
13
TEMAT 3
Kl. 3 technikum
„Wszelkie Pismo [jest] przez Boga natchnione i pożyteczne do …………………
……………………………………………………………………………………., do
TEMAT 3
Kl. 3 technikum
Do zadania domowego nr 1.
Mt 6,25-34
Łk 9,23-26
Mt 7,7-11
Łk 17,11-19
1 Kor 13,1-13
Łk 16,10-13
Rz 8,31-39
Ps 53
Łk 10,38-42
Ps 139
J 8,1-11
1 J 4,7-18
Syr 4,20-31
Mt 5,43-4
………………………………, do ……………………………………………………
Syr 21,1-10
Jk 2,14-19
…………………………………………………………………………………………,
Syr 27,16-29
Ga 5,16-26
Syr 26,1-18
Mk 10,17-27
– aby człowiek Boży był doskonały, przysposobiony do każdego dobrego czynu”.
Koh 3,1-17
Mt 22,23-33
J 20,24-29
Łk 6,41-45
Mt 25,14-30
Ef 4,17-24
………………………………, do ……………………………………………………
Mt 25,1-13
Mt 4,1-11
…………………………………………………………………………………………,
Mt 25,31-46
Syr 19,4-17
Syr 9,10-18
Mt 14,22-33
J 6,48-57
Mt 6,5-8
…………………………………………………………………………………………
………………………………, do ……………………………………………………
…………………………………………………………………………………………,
do ……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………., do
…………………………………………………………………………………………
do ……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………., do
…………………………………………………………………………………………
do ……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
14
15
TEMAT 4
Kl. 3 technikum
TEMAT 5
Kl. 3 technikum
1. Inaczej dobra nowina
2. Wcześniejsze imię św. Pawła
3. Miasto, przed którym św. Paweł spotkał Jezusa
4. Ich wyrobem św. Paweł zarabiał na życie
5. Jedni z adresatów listów św. Pawła
6. Miesiąc, w którym przypada wspomnienie św. Pawła
7. Stan cywilny św. Pawła
8. Atrybut św. Pawła
9. Miasto męczeńskiej śmierci św. Pawła
10. Imię żydowskiego nauczyciela św. Pawła
11. Przy jego śmierci był obecny św. Paweł
12. Oddał życie jako pierwszy z apostołów
13. Miasto, z którego pochodził św. Paweł
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
16
Grupa 1
– Przeczytajcie treść wstępów i odnajdźcie w nich czas powstania poszczególnych
ksiąg.
Księga Tobiasza
Księga Mądrości
Ewangelia wg św. Jana
List do Filipian
Grupa 2
ksiąg.
Księgi Królewskie
Księga Barucha
Dzieje Apostolskie
2 List do Tesaloniczan
Grupa 3
ksiąg.
2 Księga Machabejska
Księga Proroka Ezechiela
1 List do Koryntian
2 List do Tymoteusza
Grupa 4
ksiąg.
Księga Przysłów
Księga Proroka Abdiasza
List do Galatów
1 List św. Piotra
17
TEMAT 5
Kl. 3 technikum
TEMAT 6
Kl. 3 technikum
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Wykorzystując treści z dzisiejszej katechezy, rozwiążcie poniższą krzyżówkę.
1. Boży wpływ na ludzkiego autora Biblii.
2. Pod imię tego apostoła podszył się autor jednej z niekanonicznych Ewangelii.
3. W języku greckim słowo to początkowo oznaczało pręt mierniczy, miarę.
4. Ostatnia księga Nowego Testamentu.
5. Z niekanonicznych ksiąg poznajemy m.in. imiona Jej rodziców.
6. Dwie części Biblii to … i Nowy Testament.
7. Adresaci jednego z listów św. Pawła.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Wykorzystując treści z dzisiejszej katechezy, rozwiążcie poniższą krzyżówkę.
1. Boży wpływ na ludzkiego autora Biblii.
2. Pod imię tego apostoła podszył się autor jednej z niekanonicznych Ewangelii.
3. W języku greckim słowo to początkowo oznaczało pręt mierniczy, miarę.
4. Ostatnia księga Nowego Testamentu.
5. Z niekanonicznych ksiąg poznajemy m.in. imiona Jej rodziców.
6. Dwie części Biblii to … i Nowy Testament.
7. Adresaci jednego z listów św. Pawła.
18
Litania do Imienia Jezus
Kyrie eleison, Chryste eleison, Kyrie eleison.
Jezu, usłysz nas. Jezu, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami.
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta, Trójco, Jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.
Jezu, Synu Boga żywego, zmiłuj się nad nami.
Jezu, odblasku Ojca, zmiłuj się nad nami.
Jezu, jasności światła wiecznego, zmiłuj się nad nami.
Jezu, królu chwały, zmiłuj się nad nami.
Jezu, słońce sprawiedliwości, zmiłuj się nad nami.
Jezu, Synu Maryi Panny, zmiłuj się nad nami.
Jezu najmilszy, zmiłuj się nad nami.
Jezu przedziwny, zmiłuj się nad nami.
Jezu, Boże mocny, zmiłuj się nad nami.
Jezu, Ojcze na wieki, zmiłuj się nad nami.
Jezu, wielkiej rady zwiastunie, zmiłuj się nad nami.
Jezu najmożniejszy, zmiłuj się nad nami.
Jezu najcierpliwszy, zmiłuj się nad nami.
Jezu najposłuszniejszy, zmiłuj się nad nami.
Jezu cichy i pokornego serca, zmiłuj się nad nami.
Jezu, miłośniku czystości, zmiłuj się nad nami.
Jezu, miłujący nas, zmiłuj się nad nami.
Jezu, Boże pokoju, zmiłuj się nad nami.
Jezu, dawco życia, zmiłuj się nad nami.
Jezu, cnót przykładzie, zmiłuj się nad nami.
Jezu, pragnący dusz naszych, zmiłuj się nad nami.
Jezu, Boże nasz, zmiłuj się nad nami.
Jezu, ucieczko nasza, zmiłuj się nad nami.
Jezu, ojcze ubogich, zmiłuj się nad nami.
Jezu, skarbie wiernych, zmiłuj się nad nami.
Jezu, Dobry Pasterzu, zmiłuj się nad nami.
Jezu, światłości prawdziwa, zmiłuj się nad nami.
Jezu, mądrości przedwieczna, zmiłuj się nad nami.
Jezu, dobroci nieskończona, zmiłuj się nad nami.
Jezu, drogo i życie nasze, zmiłuj się nad nami.
Jezu, wesele aniołów, zmiłuj się nad nami.
Jezu, królu patriarchów, zmiłuj się nad nami.
19
TEMAT 6
Kl. 3 technikum
Jezu, mistrzu apostołów, zmiłuj się nad nami.
Jezu, nauczycielu ewangelistów, zmiłuj się nad nami.
Jezu, męstwo męczenników, zmiłuj się nad nami.
Jezu, światłości wyznawców, zmiłuj się nad nami.
Jezu, czystości dziewic, zmiłuj się nad nami.
Jezu, korono wszystkich świętych, zmiłuj się nad nami.
K. Jezu, usłysz nas.
W. Jezu, wysłuchaj nas.
Módlmy się:
Panie Jezu Chryste, któryś rzekł: „Proście, a otrzymacie; szukajcie, a znajdziecie;
kołaczcie, a będzie wam otworzone”, daj nam, prosimy, uczucie swej boskiej miłości,
abyśmy Cię z całego serca, ustami i uczynkiem miłowali i nigdy nie przestawali wielbić.
Racz nas obdarzyć, Panie, ustawiczną bojaźnią i miłością świętego Imienia Twego,
albowiem nigdy nie odmawiasz swej opieki tym, których utwierdzasz w swej miłości.
Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.
W. Amen
Źródło: Ks. Władysław Głowa, Jezus Drogą. Modlitewnik pielgrzyma, Lubaczów 1985,
s. 273-275.
Litania do Boga Ojca
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami.
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, stworzycielu świata, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, podtrzymujący świat w istnieniu, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, mądrości wieczna, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, dobroci nieskończona, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, niewysławiona Opatrzności, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, źródło wszystkich rozkoszy, zmiłuj się nad nami.
Ojcze najświętszy, zmiłuj się nad nami.
Ojcze najsłodszy, zmiłuj się nad nami.
Ojcze niewyczerpanego miłosierdzia, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, nasz obrońco, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, nasza miłości, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, nasza światłości, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, nasza radości i nasza chlubo, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, hojny dla wszystkich Twoich stworzeń, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, panujący nad wszystkimi narodami, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, chwało Kościoła świętego, zmiłuj się nad nami.
20
TEMAT 6
Kl. 3 technikum
Ojcze, nadziejo chrześcijan, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, mądrości przywódców, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, wspaniałości królów, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, pociecho ludów, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, radości kapłanów, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, nagrodo sprawiedliwych, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, wzorze dla ojców, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, darze życia rodzinnego, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, wesele dziewic, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, przewodniku młodych, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, przyjacielu dzieci, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, podporo nieszczęśliwych, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, wolności niewolników, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, światłości pogrążonych w ciemności, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, kruszący pychę grzeszników, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, nasza ucieczko w strapieniu, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, nasza nadziejo w rozpaczy, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, zbawczy porcie w niebezpieczeństwach, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, ratunku ubogich, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, pokoju nasz i obrońco w niedostatku, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, przychodzący z pomocą w naszych potrzebach, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, pociecho zasmuconych, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, obrono sierot, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, pokoju starców, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, ucieczko umierających, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, życie umarłych, zmiłuj się nad nami.
Ojcze, chwało świętych, zmiłuj się nad nami.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami!
Módlmy się:
Ojcze nieskończenie dobry i miłosierny, Ty gorąco pragniesz rozszerzyć swe królestwo miłości w sercach swoich stworzeń, królestwo Twej radości i Twego szczęścia;
prosimy Cię, niech się spełni Twoja wola, abyś był znany, kochany i czczony przez
ludzi i żeby nasze rodziny trwały w jedności i Twoim pokoju. Przez Jezusa Chrystusa, naszego Pana oraz przez wstawiennictwo Najświętszej Maryi Panny i wszystkich
świętych.
Amen.
Za: <http://www.apostol.pl/modlitwy/litanie/litania-do-boga-ojca>, dostęp: 07.03.2014.
21
TEMAT 6
Kl. 3 technikum
TEMAT 7
Kl. 3 technikum
1. Pwt 33,27
22. Ps 43,4
2. 2 Sm 5,10
23. Rdz 16,13
3. Iz 30,18
24. Ps 29,3
4. Ne 9,17
25. 1 Sm 2,3
5. Mi 6,6
26. Rdz 21,33
6. Jr 23,23
27. Pwt 32,4
7. Ps 59,11
28. Iz 12,2
8. Ps 43,2
29. Ps 42,9
9. Ps 109,1
30. Pwt 4,31
10. Ps 18,47
31. Pwt 4,24
11. Pwt 10,17
32. Rdz 17,1
12. 2 Sm 22,47
33. Rdz 14,18
13. Jr 32,27
34. Ez 37,28
14. Lb 16,22
35. Rdz 22,14
15. Kpł 19,2
36. Wj 17,15
16. Jr 10,10
37. Sdz 6,24
17. Pwt 7,9
38. Jr 33,16
18. Iz 5,16
39. Ps 144, 2
19. Ps 68,36
40. 1 Sm 1,11
20. Iz 12,2
41. Ps 95,6
Grupa 1
– Sdz 19,22-30
„Tymczasem, gdy oni rozweselali swoje serca, przewrotni mężowie tego miasta
otoczyli dom, a kołacząc we drzwi rzekli do starca, gospodarza owego domu: «Wyprowadź męża, który przekroczył próg twego domu, chcemy z nim obcować». Człowiek
ów, gospodarz domu, wyszedłszy do nich, rzekł im: «Nie, bracia moi, proszę was,
nie czyńcie tego zła, albowiem człowiek ten wszedł do mego domu, nie popełniajcie
tego bezeceństwa. Oto jest tu córka moja, dziewica, oraz jego żona, wyprowadzę je
zaraz, obcujcie z nimi i róbcie, co wam się wyda słuszne, tylko mężowi temu nie
czyńcie tego bezeceństwa». Mężowie ci nie chcieli go usłuchać. Człowiek ten zatem
zabrawszy swoją żonę, wyprowadził ją na zewnątrz. A oni z nią obcowali i dopuszczali się na niej gwałtu przez całą noc aż do świtu. Puścili ją wolno dopiero wtedy,
gdy wschodziła zorza. Kobieta owa, wracając o świcie, upadła u drzwi owego męża,
gdzie był jej pan, i pozostała tam aż do chwili, gdy poczęło dnieć. Pan jej, wstawszy
rano, otworzył drzwi domu i wyszedł, chcąc wyruszyć w dalszą drogę, i ujrzał kobietę,
swoją żonę, leżącą u drzwi domu z rękami na progu. «Wstań, a pojedziemy!» – rzekł
do niej, lecz ona nic nie odpowiadała. Usadowiwszy ją przeto na ośle, zabrał się ów
człowiek i wracał do swego domu. Przybywszy do domu, wziął nóż, i zdjąwszy żonę
swoją, rozciął ją wraz z kośćmi na dwanaście sztuk i rozesłał po wszystkich granicach izraelskich. Wysłańcom swoim dał następujące polecenie: «Czy kiedykolwiek
widziano podobną rzecz, począwszy od dnia, kiedy Izraelici wyszli z Egiptu, aż do
dnia dzisiejszego? Zastanówcie się, naradźcie się i wypowiedzcie!» A każdy, który to
zobaczył, mówił: «Nigdy podobnej rzeczy nie było i nie widziano, od kiedy Izraelici
opuścili Egipt, aż do dnia dzisiejszego»”.
– Pwt 7,1
„Gdy Pan, Bóg twój, wprowadzi cię do ziemi, do której idziesz, aby ją posiąść,
usunie liczne narody przed tobą: Chittytów, Girgaszytów, Amorytów, Kananejczyków,
Peryzzytów, Chiwwitów i Jebusytów: siedem narodów liczniejszych i potężniejszych
od ciebie. Pan, Bóg twój, odda je tobie, a ty je wytępisz, obłożysz je klątwą, nie zawrzesz z nimi przymierza i nie okażesz im litości”.
21. Ps 42,10
22
23
TEMAT 7
Kl. 3 technikum
Grupa 2
– 2 Krl 6,28-29
„«Ta oto kobieta powiedziała mi: Daj twojego syna, a zjemy go dzisiaj, mojego zaś
syna zjemy jutro. Ugotowałyśmy więc mojego syna i zjadłyśmy go. Następnego dnia
powiedziałam do niej: Daj twego syna, żebyśmy go zjadły, lecz ona ukryła swojego
syna»”.
– Wj 32,27-28
„«Tak mówi Pan, Bóg Izraela: Każdy z was niech przypasze miecz do boku.
Przejdźcie tam i z powrotem od jednej bramy w obozie do drugiej i zabijajcie: kto
swego brata, kto swego przyjaciela, kto swego krewnego». Synowie Lewiego uczynili
według rozkazu Mojżesza, i zabito w tym dniu około trzech tysięcy mężów”.
– Rdz 34,25-31
„A gdy na trzeci dzień doznawali wielkiego bólu, dwaj synowie Jakuba, Symeon
i Lewi, bracia Diny, porwawszy za miecze, wtargnęli do miasta, które niczego nie
podejrzewało, i wymordowali wszystkich mężczyzn. Zabili mieczem również Chamora i syna jego, Sychema, i odeszli. Wtedy [pozostali] synowie Jakuba przyszli do
pomordowanych i obrabowali miasto za to, że zhańbiono ich siostrę. Zabrali trzody,
bydło i osły – wszystko, co było w mieście i na polu. Całe ich mienie, wszystkie dzieci
i kobiety uprowadzili w niewolę, zrabowawszy wszystko, co znaleźli w domach. Wtedy
Jakub rzekł do Symeona i Lewiego: «Sprowadziliście na mnie nieszczęście, bo przez
was będą mnie mieć w nienawiści mieszkańcy tego kraju, Kananejczycy i Peryzzyci. Ja
przecież nielicznych mam ludzi, i jeżeli oni wystąpią razem przeciwko mnie, poniosę
porażkę – zginę ja i cała moja rodzina». A oni mu na to: «Czyż [mieliśmy pozwolić
na to, żeby] obchodzono się z naszą siostrą jak z nierządnicą?»”
– Lb 31,15-18
„Rzekł do nich: «Jakże mogliście zostawić przy życiu wszystkie kobiety? One to za
radą Balaama spowodowały, że Izraelici ze względu na Peora dopuścili się niewierności wobec Pana. Sprowadziło to plagę na społeczność Pana. Zabijecie więc spośród
dzieci wszystkich chłopców, a spośród kobiet te, które już obcowały z mężczyzną.
Jedynie wszystkie dziewczęta, które jeszcze nie obcowały z mężczyzną, zostawicie
dla siebie przy życiu”.
24
TEMAT 7
Kl. 3 technikum
Grupa 3
– Pwt 20,10-20
„Jeśli podejdziesz pod miasto, by z nim prowadzić wojnę, [najpierw] ofiarujesz
mu pokój, a ono ci odpowie pokojowo i bramy ci otworzy, niech cały lud, który się
w nim znajduje, zejdzie do rzędu robotników pracujących przymusowo, i będą ci
służyli. Jeśli ci nie odpowie pokojowo i zacznie z tobą wojować, będziesz je oblegał.
Skoro Pan, Bóg twój, wyda ci je w ręce – wszystkich mężczyzn wytniesz ostrzem
miecza. Tylko kobiety, dzieci, trzody i wszystko, co jest w mieście, cały łup zabierzesz i będziesz korzystał z łupu twoich wrogów, których ci wydał Pan, Bóg twój.
Tak postąpisz ze wszystkimi miastami daleko od ciebie położonymi, nie będącymi
własnością pobliskich narodów. Tylko w miastach należących do narodów, które
ci daje Pan, twój Bóg, jako dziedzictwo, niczego nie zostawisz przy życiu. Klątwą
obłożysz Chittytę, Amorytę, Kananejczyka, Peryzzytę, Chiwwitę i Jebusytę, jak ci
rozkazał Pan, Bóg twój, abyście się nie nauczyli czynić wszystkich obrzydliwości,
które oni czynią ku czci bogów swoich, i byście nie grzeszyli przeciw Panu, waszemu Bogu. Jeśli przez wiele dni będziesz oblegał miasto i walczył z nim, nie zetniesz
jego drzew, przykładając siekierę, bo będziesz spożywał z nich owoce. Dlatego ich
nie zniszczysz. Czy drzewo to człowiek, byś je oblegał? Tylko drzewa znane ci jako
nieowocowe zetniesz i zbudujesz sobie narzędzia oblężnicze przeciw miastu, które
z tobą toczy wojnę, aż je zdobędziesz”.
– Iz 13,15-18
„Każdy, kogo znajdą, będzie przebity, każdy schwytany polegnie od miecza. Dzieci
ich będą roztrzaskane w ich oczach, ich domy będą splądrowane, a żony ich zgwałcone. Oto Ja pobudzam przeciw nim Medów (…). Wszyscy chłopcy będą roztrzaskani,
dziewczynki zmiażdżone. Nad noworodkami się nie ulitują, ich oko nie przepuści
także niemowlętom”.
– Ez 9,5-6
„«Idźcie za nim po mieście i zabijajcie! Niech oczy wasze nie znają współczucia
ni litości! Starca, młodzieńca, panny, niemowlęta i kobiety wybijcie do szczętu!»”
25
TEMAT 7
Kl. 3 technikum
Grupa 4
– 2 Sm 13,1-17
„Potem to się wydarzyło: Absalom, syn Dawida, miał piękną siostrę, której było
na imię Tamar. W niej zakochał się Amnon, [również] syn Dawida. Dręczył się tym
Amnon, tak że zachorował z powodu swej siostry Tamar. Ponieważ była dziewicą,
Amnon nie mógł uczynić jej czegokolwiek. Amnon miał jednak przyjaciela imieniem
Jonadab, syna Szimei, brata Dawida. Jonadab był człowiekiem bardzo przebiegłym.
Ten go zapytał: «Co się z tobą dzieje, synu królewski, że tak mizerniejesz z dnia na
dzień? Nie chcesz mi tego wyjaśnić?» Amnon odpowiedział mu: «Kocham Tamar,
siostrę mojego brata, Absaloma». Jonadab mu odpowiedział: «Połóż się do łóżka
i udaj chorego. Gdy przyjdzie twój ojciec, by cię odwiedzić, powiesz mu: Pozwól, by
przyszła moja siostra Tamar i podała mi jeść; niechby przygotowała na moich oczach
coś do zjedzenia, tak bym to widział. Wtedy przyjąłbym posiłek z jej ręki». Amnon
położył się więc i udawał chorego. Kiedy przyszedł król, aby go odwiedzić, odezwał się
Amnon do króla: «Niech przyjdzie, proszę, moja siostra, Tamar, i przyrządzi mi dwa
placki w mojej obecności, abym mógł przyjąć posiłek z jej ręki». Dawid posłał więc
wiadomość do pałacu do Tamar: «Pójdź, proszę, do domu twojego brata, Amnona,
i przygotuj mu coś do zjedzenia!» Tamar poszła do domu swego brata, Amnona,
a on leżał. Wzięła ciasto, zagniotła, zrobiła placki na jego oczach i upiekła je. Wziąwszy patelnię wypróżniła ją przed nim, ale on odmówił jedzenia. Amnon powiedział:
«Niech ode mnie wszyscy wyjdą!» A gdy wszyscy od niego wyszli, Amnon rzekł do
Tamar: «Przynieś posiłek do sypialni, abym przyjął go z twojej ręki». Tamar wzięła
placki, które przygotowała, i zaniosła bratu swojemu, Amnonowi, do sypialni. Gdy
je przed nim położyła, aby jadł, schwycił ją i rzekł: «Chodź, połóż się ze mną, siostro
moja!» Odpowiedziała mu: «Nie, mój bracie! Nie gwałć mnie, bo tak się w Izraelu
nie postępuje. Zaniechaj tego bezeceństwa! Dokąd się udam z moją zniewagą?
A ty stałbyś się jednym z największych przestępców w Izraelu! Porozmawiaj raczej
z królem, on ci mnie nie odmówi». On jednak nie posłuchał jej głosu, lecz zadał jej
gwałt, zbezcześcił ją i obcował z nią. Potem Amnon poczuł do niej bardzo wielką
nienawiść. Nienawiść ta była większa niż miłość, którą ku niej odczuwał. Rzekł do
niej Amnon: «Wstań i odejdź stąd!» Odpowiedziała mu: «Nie czyń mi, wypędzając
mnie od siebie, jeszcze większej krzywdy od tej, jaką mi wyrządziłeś». On jednak nie
chciał jej posłuchać. Zawołał swego pachołka, który mu usługiwał, i rzekł: «Wypędź
tę ode mnie na ulicę i zamknij za nią drzwi!»
TEMAT 8
Kl. 3 technikum
Judaizm – Tanach, Chrześcijaństwo –
Talmud
Biblia
Islam – Koran
Talmud
Biblia
Islam – Koran
Talmud
Biblia
Islam – Koran
Podział księgi
Rodzaj księgi
Co opisują
Autor księgi Świętej
Podział księgi
Rodzaj księgi
Co opisują
Podział księgi
Rodzaj księgi
Co opisują
26
27
Grupa 2
Mt 19,16-22 (bogaty młodzieniec)
– Napisz w formie maila, jaka była reakcja wymienionej osoby na skierowane do
niej Boże wezwanie.
Grupa 4
Łk 4,18-30 (mieszkańcy Nazaretu)
– Napisz w formie maila, jaka była reakcja wymienionych osób na skierowane
do nich Boże wezwanie.
Grupa 5
Dz 17,16-23.32 (mieszkańcy Aten)
28
Tak, ale… (to za trudne)
Grupa 3
Łk 9,59-62 (dwaj naśladowcy Jezusa)
Nie chcę Cię słuchać, szkoda mi czasu.
Grupa 1
Łk 1,26-38 lub Mt 2,13-15 (Maryja lub św. Józef)
– Napisz w formie maila, jaka była reakcja wymienionej osoby na skierowane do
niej Boże wezwanie.
Nie chcę Cię słuchać, złościsz mnie.
TEMAT 9
Kl. 3 technikum
Tak, ale… (coś/ktoś jest dla mnie ważniejsze/y)
TEMAT 9
Kl. 3 technikum
29
TEMAT 9
Kl. 3 technikum
Błogosławiona teściowa
13 lipca wspominamy bł. Mariannę Biernacką, która została zamordowana przez
hitlerowców w czasie II wojny światowej w okolicach Grodzieńszczyzny, na fortach
nieopodal wsi Naumowicze. Ta niezwykła kobieta oddała życie za swoją synową
i jej nienarodzone dziecko. Warto przypomnieć sobie historię jej życia i męczeństwa.
Błogosławiona Marianna Biernacka, z domu Czokało, urodziła się w 1888 r.
w Lipsku nad Biebrzą. Swoje dzieciństwo spędziła w rodzinnym miasteczku. Mając
20 lat, wyszła za mąż za Ludwika Biernackiego. W małżeństwie zostało zrodzonych
sześcioro dzieci, czworo zmarło tuż po urodzeniu. Pozostała córka Leokadia i syn
Stanisław. Marianna i Ludwik Biernaccy utrzymywali rodzinę z pracy na 20-hektarowym gospodarstwie. Po latach zmarł mąż Marianny. Kobieta została tylko z synem,
bo jej córka Leokadia wyszła za mąż i przeprowadziła się.
TEMAT 9
Kl. 3 technikum
żołnierz niemiecki wszedł do domu Biernackich, nakazując Annie i Stanisławowi
opuszczenie mieszkania. Marianna – teściowa, bezzwłocznie padła do nóg esesmana
i błagała go o zezwolenie pójścia na śmierć zamiast synowej, wypowiadając następujące słowa: „Jak ona pójdzie, jest przecież w ostatnich tygodniach ciąży, ja pójdę za
nią”. Niemiec zgodził się na propozycję Marianny, która wraz z synem Stanisławem
i innymi aresztowanymi została przewieziona do więzienia w Grodnie. Dnia 13 lipca
1943 r. Marianna Biernacka została rozstrzelana przez Niemców razem z innymi
mieszkańcami na fortach niedaleko Naumowicz koło Grodna. Przed śmiercią miała
tylko jedną prośbę: aby dostarczono jej różaniec.
Ofiara Marianny nie poszła na marne. Synowa przeżyła wojnę, urodziła także
dziecko. Do dziś można spotkać potomków błogosławionej, którzy w modlitwach
dziękują jej za tak wspaniałe poświęcenie. Błogosławiona Marianna Biernacka
ofiarowała się za bliską osobę. Uratowała synową i mające przyjść na świat dziecko.
Uczyniła to z miłości do drugiego człowieka.
13 czerwca 1999 r. Ojciec Święty Jana Paweł II beatyfikował 108 męczenników
drugiej wojny światowej, wśród nich Mariannę Biernacką. Jest ona czczona jako
patronka teściowych, życia poczętego oraz rodzin. Przykład jej ofiary pokazuje, że
jedyne, co ma wartość w życiu, to miłość. Kiedy staje przed nami postać bł. Marianny,
powinniśmy się zastanowić nad wartością miłości, rodziny, nad wartością każdego
życia, a szczególnie tego bezbronnego – życia nienarodzonego dziecka.
(Jarosław Hebel, Błogosławiona teściowa,
<http://katolickarodzina.pl/ja-kobieta-zona-mama/765-blogoslawiona-tesciowa.
html>, dostęp: 10.03.2014).
Mieszkańcy Lipska i okolic stwierdzają, że Marianna była wzorem zarówno
w życiu rodzinnym, jak i parafialnym. Wyróżniała się skromnością, prostotą i cichością serca. Od 11 lipca 1939 r., po zawarciu związku sakramentalnego przez syna
Stanisława z Anną z domu Szymańczykówną, Marianna swoją codzienność dzieliła
z młodym małżeństwem, wykazując postawę zatroskania, życzliwości i matczynej
miłości wobec małżonków i ich potomstwa. W opisach błogosławionej bardzo często
podkreśla się jej miłość do rodziny.
Na początku lipca 1943 r. miały miejsce masowe aresztowania, będące odwetem
Niemców za zabicie przez partyzantów niemieckiego policjanta. Na liście aresztowanych znalazł się Stanisław Biernacki i jego żona Anna. Pewnego poranka uzbrojony
30
31
TEMAT 10
Kl. 3 technikum
TEMAT 10
Kl. 3 technikum
Katalog typów przedstawień postaci w ikonie
Typy kanoniczne przedstawień osoby Jezusa:
1. Chrystus Pantokrator (Władca i Sędzia Świata), gr. pantokrator – „wszechwładny”,
wyraża wszechmoc i majestat Syna Bożego. Przedstawienie to przybiera różne
odmiany, m.in. wizerunek połowy postaci Jezusa, całej postaci stojącej lub zasiadającej. Na tych ikonach Chrystus prawą dłoń unosi w geście błogosławieństwa,
lewą podtrzymuje otwartą lub zamkniętą księgę Ewangelii.
2. Chrystus pomiędzy Mocami – wizerunek oparty na Apokalipsie św. Jana, przedstawia Chrystusa zasiadającego na tronie na tle czerwonego rombu i niebieskiego
owalu, wskazującego na Ewangelię.
Typy kanoniczne przedstawień Matki Bożej:
1. Maryja tronująca – Matka Boża siedzi na tronie, z Dzieciątkiem Jezus na kolanach.
Jezus prawą ręką błogosławi, a w lewej trzyma zwój Biblii.
2. Maryja modląca się (Orantka) – Matka Boża stoi z rękoma uniesionymi do góry,
a między nimi w tle okrągłej sfery znajduje się błogosławiący prawą ręką Chrystus
(w lewej dłoni tradycyjnie trzyma zwój Biblii).
3. Maryja wskazująca drogę (Hodogetria) – ten typ przedstawień przypisywany
jest św. Łukaszowi. Widzimy tu Maryję pełną majestatu, trzymającą przy lewym
ramieniu Dzieciątko Jezus i wskazującą na Nie prawą ręką. Jezus w lewej dłoni
trzyma Pismo Święte (zwój lub księgę), a prawą błogosławi i jednocześnie wskazuje na Maryję.
4. Maryja Miłosierna (Eleusa, Umilenije) – to wizerunek Matki Bożej przytulającej
swojego Syna, Jezus i Maryja stykają się policzkami, myślą o czekającej Chrystusa
męce.
5. Matka Boża Bolesna – z Dzieciątkiem, pośród dwóch aniołów trzymających
narzędzia Męki Pańskiej.
Przedstawienia Trójcy Świętej:
Przedstawienia trzech aniołów, którzy odwiedzili Abrahama i Sarę, a w których
Ojcowie Kościoła upatrywali aluzję do Trójcy Świętej.
Przedstawienia świętych:
Odnoszą się przede wszystkim do ubioru, atrybutów i cech fizycznych, np. długie
brody oznaczają sędziwość i mądrość.
32
Katalog symboliki kolorów w ikonie
Kolor złoty – oznacza samego Boga, łączy się ze świętością, splendorem, tym, co
niezniszczalne, energią Bożą, chwałą Bożą, także życiem w królestwie Bożym. Złoto
jest drogie, więc często zastępowano je innym barwnikiem: czerwonym, zielonym
i żółtym (orchą).
Kolor purpurowy (szkarłatny) – oznacza królewską godność, władzę. To kolor
króla, władcy, Boga w niebie, cesarza na ziemi. Tylko imperator mógł podpisywać
edykty purpurowym atramentem i zasiadać na purpurowym tronie, tylko on nosił
purpurowe ubranie i buty (dla innych było to surowo zabronione). Skórzane albo
drewniane oprawy Ewangelii były powlekane purpurową tkaniną. Kolor ten jest
obecny na ikonach na ubraniu Maryi – Królowej Niebios.
Kolor czerwony – jeden z najbardziej zauważalnych na ikonie kolorów. Jest kolorem ciepła, miłości, oznacza życie i energię życiodajną. Dlatego stał się kolorem chwały
i zmartwychwstania – zwycięstwa życia nad śmiercią. Ale jednocześnie jest kolorem
krwi i męki, ofiary Jezusa (szata spodnia u Chrystusa Pantokratora jest czerwona).
W czerwonych ubraniach przestawiani są męczennicy, niekiedy malowano czerwone
tła jako znak triumfu życia wiecznego.
Kolor pomarańczowoczerwony – kojarzy się z ogniem, symbolizuje żarliwość
i duchowe oczyszczenie.
Kolor biały – symbol Boskiego światła, czystości, niewinności, świętości i prostoty.
Na ikonach i freskach świętych i sprawiedliwych zwykle przedstawiano ubranych na
biało. Tym samym kolorem świeciły pieluszki dzieci, dusze umarłych – sprawiedliwych oraz aniołów.
Kolor niebieski i błękitny – oznacza niebo, nieskończoność i wieczność królestwa Bożego. Kolor Matki Bożej, Niepokalanej, łączącej w sobie cechy ziemskie
i niebieskie. Ciemnoniebieski występuje często jako kolor płaszcza z przedstawień
Chrystusa – Pantakratora.
Kolor zielony – oznacza życie, kwitnienie, wieczne odnowienie, nowe życie,
wegetację roślin, dlatego kolorem tym malowano ziemię. Był on obecny tam, gdzie
zaczynało się życie – w scenach Bożego Narodzenia. Używano go jako barwy szat
męczenników, których krew żywi Kościół.
Kolor brązowy – to kolor gołej ziemi, prochu, wszystkiego, co czasowe i skazitelne. W ubraniach Matki Bożej zmieszany z cesarską purpurą przypominał o słabości
ludzkiej natury podlegającej śmierci.
Kolor czarny – oznacza zło, grzech, śmierć, piekło, otchłań. W malarstwie ikon na
czarno malowano groty – symbole grobu oraz ziejącą otchłań piekielną. W niektórych
wątkach mógł być to kolor tajemnicy.
33
TEMAT 10
Kl. 3 technikum
34
TEMAT 10
Kl. 3 technikum
35
TEMAT 10
Kl. 3 technikum
TEMAT 10
Kl. 3 technikum
Karta pracy dla grup
Korzystając z „Katalogu symboli ikon” uzupełnij tabelę:
Nazwa ikony:
Typ przedstawień postaci Symbolika kolorów
Symbolika znaków, gestów,
atrybutów
Nazwa ikony:
Typ przedstawień postaci Symbolika kolorów
36
Symbolika znaków, gestów,
atrybutów
37
TEMAT 10
Kl. 3 technikum
Test sprawdzający
Lp Treść zadania
Klucz odpowiedzi
1 Ikona jest:
a) płaskorzeźbą
b) obrazem na płótnie
c) malowidłem na desce
2 Pantokrator to przedstawienie postaci:
a) św. Pankracego
b) Jezusa
c) Ducha Świętego
3 Jezus przytulający się do Maryi to typ przedstawień:
a) Orantki
b) Eleusy
c) Hodogetrii
4 W Polsce najbardziej rozpowszechniona Hodogetria to:
a) Matka Boża Karmiąca
b) Matka Boża Nieustającej Pomocy
c) Matka Boska Częstochowska
5 Kolor złoty w ikonie symbolizuje:
a) władzę Boga
b) chwałę Bożą
c) miłość Boga
6 Ręka uniesiona na ikonie oznacza:
a) władzę
b) ciszę
c) błogosławieństwo
7 Ikona jest obrazem, który:
a) przyczynia się do pogłębienia życia duchowego
b) pomaga się modlić
c) nie jest do „odczytania”
8 Zestawienie koloru czerwonego i niebieskiego
w ikonie oznacza:
a) miłość Boga
b) jedność nieba i ziemi
c) ogień i wodę
9 W jakich przedstawieniach postaci odnajdujemy
gest uniesionych rąk do góry:
a) Orantki
b) Trójcy Świętej
c) św. Pawła
38
TEMAT 11
Kl. 3 technikum
Gdy rodzice kochają
swoje dziecko, to…
39
TEMAT 12
Kl. 3 technikum
Grupa 1
Ps 51,1-11
– O jakim wydarzeniu mówi ten psalm?
– Co wyznaje król Dawid?
– Kogo bezpośrednio dotknęło zło Dawida?
– Co Dawid wyznaje Bogu?
Grupa 2
Rz 3,23a
– Co podkreśla św. Paweł?
– Jakie to ma znaczenie dla mojego życia?
– Co oznacza „chwała Boża”, której jesteśmy pozbawieni przez grzech?
Grupa 3
Rdz 3,1-13.16-19
– W jaki sposób szatan rozpoczyna swoje kuszenie? Co podaje w wątpliwość?
– Co jest największą pokusą, jaką szatan przedstawia?
– Na czym polega grzech człowieka?
Grupa 4
Rdz 3,1-13.16-19
– Co się dzieje w wyniku grzechu?
– Jak zachowuje się Adam? Jak zachowuje się Ewa?
– Co odpowiada Bogu Adam? O czym to świadczy?
– Co Bóg zapowiada Adamowi?
– Jaka kara spotka ludzi?
Grupa 5
Rz 5,12
– Kim jest ten „jeden człowiek”, przez którego grzech wszedł na świat?
– Co to oznacza, iż „śmierć przeszła na wszystkich ludzi”?
– Jaki jest związek pomiędzy grzechem Adama, naszym grzechem a śmiercią?
40
TEMAT 14
Kl. 3 technikum
AKT ODDANIA SWEGO ŻYCIA JEZUSOWI
Jezu, dziękuję Ci, że mnie kochasz!
Wierzę, że umarłeś dla mnie na krzyżu, aby pokonać mój grzech i dać mi wolność,
która przynosi pokój. Chcę jeszcze bardziej poznać Ciebie. Wybieram dziś życie
z Tobą, by pójść drogą, którą mi wskażesz. Pragnę żyć dla Ciebie i bardziej niż swoją – Twoją wolę wypełniać. Oddaję Ci swoje życie, plany, marzenia, to, co we mnie
dobre, i to, z czym sobie nie radzę. Jezu, proszę, zostań już na zawsze moim jedynym
i wyłącznym Panem. Prowadź mnie, bo nie chcę błądzić, chodzić bez celu, ale chcę żyć
tak, jak Ty chcesz, abym żył. Ogłaszam Cię dziś Panem i Królem mojego życia. Amen.
41
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
– Opiszcie na górnej części „szkieletu” problem anoreksji, a na dolnej analogicznie
problem „anoreksji duchowej” i propozycje jej terapii.
PRZYCZYNY
PRZYCZYNY
OBJAWY
OBJAWY
ANOREKSJA
Anoreksja jest jednym z najbardziej śmiertelnych schorzeń psychicznych. Jej
leczenie jest trudne, długie i wymaga ogromnej pracy ze strony osoby chorej i jej
najbliższych.
Ważnym elementem terapii jest nauczenie osoby chorej, jak radzić sobie z trudnymi, stresującymi sytuacjami w sposób niedestruktywny. Inne cele to: poprawa
samooceny i poczucia kontroli, dokładne poznanie natury anoreksji ze szczególnym
uwzględnieniem czynników, które wyzwalają anorektyczne myśli i zachowania oraz
sposoby radzenia sobie z nimi.
W terapii obszarem zainteresowania jest przeszłość i poszukiwanie w niej przyczyn
anoreksji, która jest postrzegana jako sposób wyrażania konfliktów wewnętrznych.
W czasie terapii pacjent pod nadzorem terapeuty uczy się, jak radzić sobie
z frustracją i napięciami pojawiającymi się w relacjach z innymi oraz jak reagować na
takie emocje jak np. żal spowodowany utratą bliskiej osoby czy też negatywne uczucia towarzyszące konfliktom w związkach. Inne cele terapii to budowanie poczucia
własnej wartości pacjenta, jego pozytywnej samooceny, które pozwalają na lepsze
funkcjonowanie w związkach i relacjach z innymi ludźmi.
Terapia grupowa zwykle towarzyszy terapii indywidualnej, jako motywacja
i wsparcie w procesie leczenia.
Rodzina jest postrzegana jako najważniejszy sojusznik w walce z zaburzeniem.
W przypadku dorosłych osób chorych na anoreksję zalecana jest terapia małżeńska, której celem jest wzmocnienie więzi między małżonkami, rozwiązanie problemów
z komunikacją.
(na podst.: http://anoreksja.mam-efke.pl/index.php)
42
TERAPIA
TERAPIA
„Rzekł do nich Jezus: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Jeżeli nie będziecie
jedli Ciała Syna Człowieczego ani pili Krwi Jego, nie będziecie mieli życia w sobie.
Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę
w dniu ostatecznym»”. (J 6,53-54)
43
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
Części Mszy Świętej
I. Obrzędy wstępne
1. Pieśń na wejście
2. Pozdrowienie ołtarza i zgromadzonego ludu
3. Akt pokuty
4. Panie, zmiłuj się nad nami
5. Chwała na wysokości Bogu
6. Kolekta (modlitwa dnia)
II. Liturgia Słowa
1. I czytanie
2. Psalm responsoryjny
3. II czytanie
4. Aklamacja przed Ewangelią
5.Ewangelia
6.Homilia
7. Wyznanie wiary
8. Modlitwa powszechna
III. Liturgia eucharystyczna
1. Przygotowanie darów
l Procesja z darami
l Obmycie rąk
l Wezwanie do modlitwy i modlitwa nad darami
2. Modlitwa eucharystyczna
l Dialog przed prefacją
l Prefacja
l Aklamacja Święty
l Wspomnienie tajemnicy dnia
l Epikleza (modlitwa do Ducha Świętego)
l Anamneza (Opowiadanie o ustanowieniu i konsekracja)
l Złożenie ofiary
l Modlitwy wstawiennicze
l Doksologia końcowa
3. Obrzędy komunii
l Obrzęd pokoju
l Baranku Boży
l Komunia Święta
l Modlitwa po komunii
IV. Obrzęd zakończenia
1. Pozdrowienie i błogosławieństwo kapłańskie
2. Rozesłanie wiernych
44
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Podaj, jaka część Mszy Świętej opisana jest w tekście.
– Jaka wskazówka do pełniejszego przeżywania Mszy Świętej znajduje się w tym
fragmencie?
Wizja Mszy Świętej Cataliny Rivas
Kiedy przyszłam do Kościoła przed Mszą św. następnego dnia, trochę późno,
arcybiskup i kapłani już wychodzili z zakrystii. Dziewica Maryja powiedziała swoim
słodkim kobiecym głosem, który działa na duszę:
„Dzisiaj jest dzień nauki dla ciebie i chcę, abyś zwróciła szczególną uwagę na to,
czego będziesz świadkiem. Wszystkim, czego dziś doświadczysz, masz podzielić się
z całą ludzkością”.
Byłam głęboko wzruszona, nie rozumiejąc, dlaczego, ale starałam się być bardzo
uważna. Pierwszą rzeczą, na którą zwróciłam uwagę, był chór pięknych głosów,
który śpiewał jakby z oddali. Na chwilę muzyka przybliżała się, a następnie oddalała
jak odgłos wiatru. Arcybiskup rozpoczął Mszę św., i gdy doszedł do aktu pokuty,
Najświętsza Dziewica powiedziała:
„Z głębi serca proś Pana o przebaczenie swoich win, które Go obraziły. W ten
sposób będziesz mogła godnie brać udział w tym przywileju, jakim jest Msza św.”
Przez ułamek sekundy pomyślałam: Na pewno jestem w stanie łaski Bożej; wczoraj
wieczorem poszłam do spowiedzi. Matka Boża odpowiedziała:
„Czy sądzisz, że od wczorajszego wieczoru nie obraziłaś Boga? Pozwól mi przypomnieć ci o kilku rzeczach. Kiedy wyszłaś z domu i szłaś tutaj, dziewczyna, która
ci pomaga, podeszła do ciebie i poprosiła o coś, a ty, ponieważ byłaś spóźniona, nie
odpowiedziałaś jej zbyt miło. To był brak miłości z twojej strony, a ty mówisz, że nie
obraziłaś Boga…? Gdy byłaś w drodze, autobus wjechał na dróżkę, którą szłaś, i omal
cię nie potrącił. Odniosłaś się do tego biednego człowieka w sposób nieodpowiedni,
zamiast modlić się i przygotowywać do Mszy. Zabrakło ci miłości i straciłaś pokój
i cierpliwość. I mówisz, że nie zraniłaś Boga?
45
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
Grupa 2
fragmencie?
Grupa 3
fragmencie?
Nagle zaczęły powstawać jakieś postacie, których wcześniej nie widziałam.
Wyglądało to tak, jakby u boku każdej osoby obecnej w katedrze, pojawiła się inna
osoba i wkrótce cała katedra zapełniła się młodymi pięknymi ludźmi. Byli oni ubrani
w białe szaty i skierowali się do głównej nawy, a następnie podeszli do ołtarza. Matka
Boża powiedziała:
„Patrz. To są Aniołowie Stróżowie wszystkich ludzi, którzy są tutaj. To jest moment,
kiedy twój Anioł Stróż zanosi twoje ofiary i prośby przed Ołtarz Boga”.
Niektórzy z nich nieśli coś, jakby złote misy z czymś, co lśniło jak złociste światło.
Matka Boża powiedziała:
„To są Aniołowie Stróżowie ludzi, którzy ofiarują tę Mszę św. w wielu intencjach,
tych którzy są świadomi, co znaczy ta celebracja. Oni mają coś do ofiarowania Bogu
(…) Ofiaruj siebie w tej chwili… ofiaruj swoje smutki, bóle, nadzieje, radości, prośby.
Pamiętaj, że Msza św. ma nieskończoną wartość. Dlatego bądź hojna w ofiarowaniu
i proszeniu”.
Za pierwszymi aniołami szli następni, którzy nie mieli niczego w rękach; szli
z pustymi rękami. Maryja powiedziała:
„To są Aniołowie ludzi, którzy są tutaj, ale nigdy niczego nie ofiarują. Nie są
zainteresowani tym, by przeżywać każdy moment Mszy św. i nie mają darów, by je
zanieść przed Ołtarz Boga”.
Na końcu procesji szli inni aniołowie, którzy byli raczej smutni, z rękami złożonymi do modlitwy, ale ze spuszczonymi oczami.
„To są Aniołowie Stróżowie ludzi, którzy są tutaj, ale nie chcą być, to znaczy ci,
którzy zostali zmuszeni do przyjścia, którzy przyszli z obowiązku, ale bez żadnego
pragnienia uczestniczenia we Mszy św. Aniołowie idą smutni, ponieważ nie mają nic
do zaniesienia przed Ołtarz poza własnymi modlitwami. Nie zasmucajcie swojego
Anioła Stróża. Proście o wiele…”
Celebrans wypowiedział słowa konsekracji. Kiedy podniósł Hostię zobaczyłam Jego
ręce. Na wierzchu dłoni miał jakieś znaki, z których emanowało dużo światła. To był
Jezus! To On otaczał sobą celebransa, otaczał z miłością jego ręce. W tym momencie
Hostia zaczęła rosnąć i stała się wielka. Ukazała się cudowna twarz Jezusa patrzącego
na swój lud. Instynktownie chciałam pochylić głowę i Matka Boża powiedziała:
„Nie patrz w dół. Patrz w górę i kontempluj Go. Wymień z Nim spojrzenia i powtórz modlitwę z Fatimy: Boże, wierzę w Ciebie, wielbię Ciebie, ufam Tobie i kocham
Ciebie. Proszę, przebacz tym, którzy nie wierzą, nie uwielbiają, nie ufają i nie kochają
Ciebie. A teraz powiedz Mu, jak bardzo Go kochasz i złóż hołd Królowi Królów”.
Wypowiedziałam te słowa i wydawało się, jakbym była jedyną, na którą On patrzył z ogromnej Hostii. Ale poznałam, że w taki sposób z pełnią miłości spogląda
na każdą osobę. W tym momencie Maryja powiedziała:
„To jest cud nad cudami. Powiedziałam ci przedtem, że Bóg nie jest ograniczony
ani czasem, ani przestrzenią. W momencie konsekracji całe zgromadzenie jest zabierane do stóp Kalwarii w chwili krzyżowania Jezusa”.
46
47
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
Grupa 4
fragmencie?
Grupa 5
fragmencie?
Kiedy mieliśmy odmawiać Ojcze Nasz, Pan przemówił po raz pierwszy w czasie
celebracji:
„Poczekaj, chcę, żebyś się modliła z największą głębią, do jakiej jesteś zdolna.
W tej chwili przypomnij sobie osobę lub osoby, które wyrządziły ci wielką krzywdę
w ciągu życia, tak żebyś je serdecznie uścisnęła i powiedziała im z serca: «W Imię
Jezusa przebaczam wam i życzę wam pokoju. W Imię Jezusa proszę was o przebaczenie
i życzenie mi pokoju». Jeśli osoba jest godna pokoju, otrzyma go i poczuje się lepiej.
Jeśli osoba nie jest zdolna otworzyć się na ten pokój, wróci on do twojego serca.
Nie chcę, żebyś otrzymywała lub ofiarowała pokój, gdy nie jesteś zdolna przebaczyć
i pierwsza odczuć go w swoim sercu. (…) Uważaj na to, co robisz – kontynuował
Pan – powtarzasz w Ojcze Nasz: przebacz nam nasze winy, jako i my przebaczamy
tym, którzy zawinili względem nas. Jeśli jesteś zdolna przebaczyć, ale nie zapomnieć,
jak niektórzy mówią, stawiasz warunki przebaczeniu Boga. Mówisz: Przebaczasz mi
tylko tak jak ja jestem zdolna przebaczyć, ale nie więcej”.
Nie wiem, jak wytłumaczyć swój ból, jak bardzo możemy ranić Boga. I jak bardzo
możemy ranić siebie samych przez tyle urazów, złych uczuć i niepochlebnych rzeczy,
które rodzą się z naszych uprzedzeń i nadwrażliwości. Przebaczyłam; przebaczyłam
z serca i poprosiłam o przebaczenie wszystkich ludzi, których zraniłam kiedykolwiek,
aby odczuć pokój Boży. Celebrans powiedział, „obdarz nas pokojem i jednością…”,
a następnie, „pokój Pański niech będzie z wami wszystkimi”. Nagle zobaczyłam, że
pomiędzy niektórymi (nie wszystkimi) ludźmi, którzy się ściskali, pojawiło się bardzo
intensywne jasne światło. Wiedziałam, że to był Jezus, i prawie że rzuciłam się, by
uścisnąć osobę obok mnie. Naprawdę mogłam odczuć uścisk Pana w tym świetle. To
On mnie uścisnął, udzielając mi swojego pokoju, ponieważ w tym momencie byłam
zdolna przebaczyć i usunąć z serca cały żal do innych. Tego właśnie chce Jezus, by
dzielić się tą chwilą radości, biorąc nas w objęcia i życząc nam swojego pokoju.
Ludzie zaczęli wychodzić z ławek do Komunii. Nadeszła wielka chwila spotkania.
Pan powiedział do mnie: „Poczekaj chwilę; chcę, żebyś coś zobaczyła…” Poruszona
wewnętrznym impulsem podniosłam wzrok na osobę, która miała przyjąć Komunię
Świętą na język z rąk kapłana. Spostrzegłam, że to była jedna z pań z naszej grupy,
która poprzedniego wieczoru nie mogła pójść do spowiedzi, ale dziś rano uczyniła
to przed Mszą Świętą. Kiedy kapłan położył Świętą Hostię na jej języku, błysk złocistego światła przeszedł przez tę osobę, najpierw przez plecy, następnie otaczając
ją z tyłu, wokół ramion, a na końcu wokół głowy. Pan powiedział:
„Oto jak się cieszę, obejmując duszę, która przychodzi z czystym sercem, by
Mnie przyjąć”.
Ton głosu Jezusa był tonem szczęśliwego człowieka. Byłam zdumiona, widząc
moją przyjaciółkę wracającą do ławki, otoczoną światłem, w uścisku Pana. Pomyślałam o cudzie, który tracimy wiele razy, przyjmując Jezusa z małymi lub wielkimi
winami, podczas gdy powinno być to święto.
Otrzymałam Hostię. Kiedy wróciłam na swoje miejsce, gdy klęczałam, Pan powiedział: „Posłuchaj…” Chwilę później usłyszałam modlitwy pani, która siedziała
przede mną i która właśnie przyjęła Komunię Świętą. To, co mówiła, nie otwierając
ust, brzmiało mniej więcej tak: „Panie, pamiętaj, że jest koniec miesiąca i my nie
mamy pieniędzy, by zapłacić za czynsz, opłaty za samochód i szkołę dzieci. Musisz
coś zrobić, by mi pomóc… Proszę, spraw, by mój mąż nie pił tak dużo. Nie mogę
już wytrzymać jego upijania się tak często i mój najmłodszy syn będzie powtarzał
znowu rok, jeśli mu nie pomożesz. On ma egzaminy w tym tygodniu… I nie zapomnij o naszej sąsiadce, która musi się przenieść. Niech ona zrobi to zaraz. Nie mogę
już dłużej jej znieść… etc. etc.” Jezus powiedział ze smutkiem:
„Czy zwróciłaś uwagę na jej modlitwę? Ani przez chwilę nie powiedziała mi,
że Mnie kocha. Ani przez chwilę nie podziękowała Mi za dar, który dałem jej w
tym celu, aby ją podnieść do Mnie. Ani przez chwilę nie powiedziała: dziękuję
Ci, Panie. To była litania próśb… i tak jest prawie ze wszystkimi, którzy Mnie
przyjmują. (…) Umarłem z miłości i zmartwychwstałem. Z miłości czekam na
każdego z was i z miłości pozostaję z wami. Ale wy nie zdajecie sobie sprawy, że
potrzebuję waszej miłości. Pamiętaj, że jestem Żebrakiem Miłości w tej wzniosłej
dla duszy godzinie”.
48
49
TEMAT 16
Kl. 3 technikum
Grupa 6
fragmencie?
TEMAT 17
Kl. 3 technikum
– Wokół Hostii wpiszcie cechy, które łączą poszczególne cuda eucharystyczne.
Kiedy celebrans miał udzielić błogosławieństwa, Matka Boża powiedziała:
„Bądź uważna, staraj się… Robisz jakiś stary znak zamiast znaku Krzyża. Pamiętaj,
że to błogosławieństwo może być ostatnie, jakie otrzymujesz z rąk kapłana. Nie wiesz,
gdy stąd odchodzisz, czy umrzesz, czy nie. Nie wiesz, czy będziesz miała możliwość
otrzymać błogosławieństwo od innego kapłana. Te konsekrowane ręce udzielają ci
błogosławieństwa w Imię Trójcy Przenajświętszej. Dlatego czyń znak Krzyża z szacunkiem, jakby to było ostatni raz w twoim życiu”.
Jak bardzo brakuje nam zrozumienia i uczestnictwa w codziennej Mszy Świętej!
Dlaczego by nie zacząć dnia pół godziny wcześniej, pójść na Mszę Świętą i otrzymać wszystkie błogosławieństwa, które Pan chce na nas zlać? Jestem świadoma, że
z powodu obowiązków nie każdy może uczestniczyć w codziennej Mszy, ale przynajmniej dwa lub trzy razy w tygodniu. Tak wielu opuszcza Mszę Świętą w niedziele
za najmniejszą wymówką. Mamy czas na studium, na pracę, na rozrywkę, odpoczynek, ale NIE MAMY CZASU, BY PRZYNAJMNIEJ W NIEDZIELĘ IŚĆ NA MSZĘ
ŚWIĘTĄ. Jezus poprosił mnie, żebym pozostała z Nim jeszcze przez kilka minut po
zakończeniu Mszy Świętej. Powiedział:
„Nie wychodź pośpiesznie po zakończeniu Mszy Świętej. Pozostań w Moim towarzystwie, ciesz się nim i pozwól Mi cieszyć się twoim…”
50
51
TEMAT 17
Kl. 3 technikum
52
53
TEMAT 18
Kl. 3 technikum
– We fragmencie książki „Za pięć godzin zobaczę Jezusa” odnoszącej się do stanu
ducha Jacques’a Fescha w ostatnich godzinach przed egzekucją zaznaczcie kolorem
czarnym – smutek, zielonym – nadzieja, czerwonym – miłość, niebieskim – wiarę.
Poniedziałek, 30 września
Ostami dzień walki, jutro o tej porze będę w niebie
Mój adwokat przyszedł mnie uprzedzić, że egzekucja odbędzie się jutro, około
czwartej nad ranem. Niech wola Pana będzie wypełniona we wszystkim! Mam ufność
w miłości Jezusa i wiem, że poleci swoim aniołom, by niosły mnie na rękach. Obym umarł
tak, jak Pan tego chce. Jestem pewien, że Jezus, w swojej dobroci da mi chrześcijańską
śmierć, abym mógł dać świadectwo do końca. […] Zapada wieczór i jestem smutny,
smutny… Nadchodzi śmierć, a radość odeszła, chociaż się nie boję. Tylko że królestwo
niebieskie oddaliło się i jestem sam! Muszę modlić się o wiele więcej, choć wiem, że
nasz Pan chciał tego opuszczenia, by mnie wypróbować. Sądzę, że podczas tej nocy
agonii, przejdę przez różne stany i będę trochę cierpiał. Wydawało mi się przed chwilą,
że cokolwiek zrobię, nigdy raj nie będzie dla mnie! To szatan mi to podpowiada, chce,
żebym zwątpił. Rzuciłem się do stóp Maryi i zrobiło mi się trochę lepiej. Dziwne jednak
to śmiertelne czuwanie! […] Czuję się spokojny, ale zmęczony. Trwam w pokoju, ale w
pokoju zmieszanym ze smutkiem. Odmówię najpierw różaniec i modlitwy za zmarłych,
potem złożę moją duszę w Bogu. Następnie, leżąc już, będę rozważał konanie naszego
Pana w Ogrodzie Oliwnym, ale, dobry Jezu, pomóż mi! Odmówiłem modlitwy i jestem przepełniony pokojem i mocą! Jezus, w swej nieskończonej miłości usłyszał moją
modlitwę i wysłuchał mnie. Jezu, kocham Cię! Jest kwadrans po jedenastej. Czekam…
Godziny mijają powoli i z każdym uderzeniem zegara mówię sobie, o tyle mam mniej
do przeżycia. Modlę się… Chciałbym trochę pospać, ale oczywiście nie mogę. Jestem
jednak napełniony siłą i mam jasny umysł, wyobraźnia pracuje od czasu do czasu i muszę
uważać, by nie zaprowadziła mnie zbyt daleko. Jak trudno jest umierać! Myślę o tych,
którzy teraz się za mnie modlą, mecenas Baudet, ojciec Tomasz, i myśl o nich dobrze
mi robi. Jestem spokojniejszy niż jeszcze przed chwilą, bo Jezus obiecał mi, że zabierze
mnie natychmiast do raju i że umrę jak chrześcijanin. Odmówię na kolanach różaniec
w nadziei, że do końca zachowam jasność umysłu, potem jeszcze trochę odpocznę. […]
Za 5 godzin zobaczę Jezusa. Jak dobry jest Pan. Nie czeka na wieczność, by wynagrodzić
swoich wybranych. Pociąga mnie już łagodnie ku sobie, dając mi pokój, który nie jest
z tego świata. Musi być prawie wpół do drugiej, odmówiłem jeszcze jeden różaniec i
rozmawiam z Jezusem i Maryją Panną jak z ojcem i matką. Przepełnia mnie pokój, a
moje modlitwy są słodkie jak miód. Dobry Jezus, który tyle wycierpiał dla mnie, wciąż
bierze na siebie prawie cały mój ból. Szczęśliwi ci, którzy pokładają ufność w Panu. Nigdy
nie zostaną zawstydzeni! Opuścił mnie spokój i ustąpił miejsca trwodze! To okropne.
54
TEMAT 18
Kl. 3 technikum
Serce skacze mi w piersi. Najświętsza Dziewico, zmiłuj się nade mną. Wierzę jednak,
że z odrobiną woli uda mi się przezwyciężyć trwogę, a jednak cierpię! Myślę, że tutaj
zakończę mój dziennik, tym bardziej, że słyszę niepokojące hałasy. Obym stawił temu
czoło. Najświętsza Panienko, na pomoc! Żegnajcie wszyscy i niech Pan wam błogosławi.
Grupa 1
Warunki sakramentu pokuty – rachunek sumienia
1. Jaka postawa jest konieczna w rachunku sumienia?
2. Co to znaczy, że należy zachować właściwą hierarchię ważności w rachunku
sumienia?
3. Jaka jest ocena moralna grzechu, który przerodził się w nałóg?
„Chodzi o szczerość wobec siebie, o prawdę o nas. Patrz na siebie. Nie porównuj się z
innymi. Są różne książeczki, pomoce. Niekoniecznie trzeba z nich korzystać, a jeśli już, to
z dużą dozą krytycyzmu i zdrowego rozsądku. Najlepsze jest Pismo Święte, to najlepszy
rachunek sumienia. Weź sobie Hymn o miłości i podstaw swoje imię pod słowo «miłość». I będziesz miał prawdę o sobie. Warto brać teksty biblijne i czytać je jak o sobie.
Warto – nawet bardzo – pytać czasem bliskich. To trudne. Zapytaj tych, których kochasz
i którzy się o ciebie troszczą, z czego, ich zdaniem, powinieneś się spowiadać. To będzie
prawda subiektywna, ale warto ją usłyszeć, aby zobaczyć, jaki jesteś w relacjach z drugim
człowiekiem. Nie bój się poprosić tych, którzy są obok, by powiedzieli ci, jakim cię widzą.
Rób rachunek sumienia po kolei, zachowując właściwą hierarchię ważności – i tak
też o tym w konfesjonale mów. Odwiecznym dylematem jest zawsze szóste przykazanie.
Prawie każda spowiedź kręci się wokół grzechów nieczystości. Nie bagatelizuj grzechów
nieczystości, ale nie wysuwaj ich na pierwsze miejsce. Sfera seksualności jest czymś, co
dotyka nas bardzo głęboko i mocno, gdyż jest to najintymniejsza sfera człowieczeństwa.
Szatan wykorzystuje to, aby przenieść punkt ciężkości w jej kierunku. Nie sprowadzaj
swojego nawrócenia do grzechów nieczystości.
Jest też kwestia nałogów, które bywają przeróżne. Pamiętaj, że nałóg, choć budzi
ogromne poczucie winy, nie jest grzechem ciężkim. Źródło nałogu – tak, skutek nałogu – nie. Do grzechu ciężkiego potrzeba pełnej dobrowolności, pełnej świadomości
i ciężkiej materii. Ktoś, kto jest uwikłany w nałóg, nie ma już pełnej dobrowolności.
Warto tak na to spojrzeć. To nie jest bagatelizowanie nałogu, przeciwnie, nałóg to
skrajna forma grzechu i trzeba zrobić wszystko, by z niego wyjść”. (o. A. Szustak)
„Rachunek sumienia powinien obejmować nie tylko nasze złe czyny. Jezus na Sądzie
Ostatecznym nie będzie nas pytał tylko o wyrządzone przez nas zło, ale także o dobro,
którego nie spełniliśmy. Sakrament pojednania, ten szczególny przejaw miłości Pana
Boga, ma nam pomóc w podjęciu postanowienia poprawy i zmiany postępowania”.
(o. R. Szymkowiak)
55
TEMAT 18
Kl. 3 technikum
Grupa 2
Warunki sakramentu pokuty – żal za grzechy
1. Co jest istotą prawdziwego żalu za grzechu?
2. Co w sytuacji, gdy ktoś mówi na spowiedzi, że nie czuje żalu?
3. Dlaczego Bóg, a nie moje uczucia, powinien określać, co jest dobre, a co złe?
„Po przeprowadzeniu rachunku sumienia za popełnione grzechy trzeba żałować.
Jeśli żal za grzechy rodzi się z lęku przed karą, określany jest jako niedoskonały (doskonały rodzi się ze względu na miłość Jezusa). Często żałujemy z uwagi na siebie,
ponieważ zraniony zostaje nasz egoizm i odczuwamy dyskomfort. Żal jednak to nie
tylko kwestia naszych uczuć, ale umiejętność dostrzeżenia Boga jako Osoby, jako
Miłości: Żałuję ze względu na Ciebie, Boże, i również ze względu na Ciebie chcę
zmienić moje życie”. (o. R. Szymkowiak)
„Żal to nie smutek. To nie jest takie poczucie: «Jestem beznadziejny. Nic mi nie
wychodzi. Piętnasta spowiedź z rzędu i to samo». Żal za grzechy nie jest żalem nad
sobą. Żal za grzechy jest żalem nad Bogiem. Bóg oddał swoje życie, poświęcił wszystko,
co miał, żeby mnie zbawić, a ja nic.
Często zdarza się na spowiedzi, że ktoś mówi, że nie czuje żalu. Popełnił grzech,
o którym wie, że jest zły, ale nie żałuje. Po części może to być błędne przekonanie,
wynikające właśnie z tego, że źle interpretuje istotę żalu. Żal to świadomość, że wydarzyło się pewne jasno określone zło, które ja popełniłem. I nawet jeśli nie odczuwam
żadnego dyskomfortu –przyjmuję prawdę, że to się stało. Jeżeli przyjaciel mówi, żeby
czegoś nie robić, to wierzymy, że mówi to dlatego, że kocha. Mogę nie odczuwać, że
w tym, co zrobiłem, jest jakieś zło, ale skoro ufam Bogu i skoro wierzę, że On mnie
kocha, to kiedy On wskazuje na złe drogi, wiem, że to ma sens”. (o. A. Szustak)
56
TEMAT 18
Kl. 3 technikum
Grupa 3
Warunki sakramentu pokuty – postanowienie poprawy
1. Dlaczego bez postanowienia poprawy spowiedź jest nieważna?
2. Dlaczego postanowienia poprawy nie można mylić z przekonaniem, że grzech
już nigdy mi się nie przydarzy?
3. Na czym polega postanowienie poprawy?
„Spowiedź bez niego jest nieważna. Jeśli do konfesjonału przychodzi człowiek,
który nie ma najmniejszego zamiaru zmienić czegokolwiek, taka spowiedź jest nieważna. Brak rozgrzeszenia nigdy nie bierze się z niechęci bądź widzimisię kapłana, ale
z tego, że on nie może go udzielić. I to nie jest zależne od niego. Niechęć poprawy to
danie grzechowi prawa do tego, że będzie się zdarzał, bo my nie zamierzamy niczego
z tym zrobić. Jedno jest pewne: jeżeli pojawia się nierozgrzeszenie, to dlatego, że nie
został spełniony któryś z warunków. Nie postanowić poprawy to tak, jakby mieć kogoś, kogo się kocha, wyrządzić mu zło i planować robić to nadal. Przyjść i powiedzieć
mu: «To, co ci zrobiłem, jest złe. Jutro zrobię ci to samo». To nie są przeprosiny. To
kpina w żywe oczy. To są przeprosiny, które nie chcą kochać.
Nie należy jednak mylić postanowienia poprawy z przekonaniem, że grzech już
nigdy mi się nie przydarzy. Owszem, przydarzy ci się z pewnością. Byłoby głupotą
tego nie uznać. To pycha. Postanowienie poprawy polega na tym, że postanawiasz
zrobić co tylko się da, żeby grzech się nie powtórzył. Ale wiedz, że jesteś słaby, pamiętaj o tym. Istotne jest to, czy podejmujesz wysiłek, żeby cokolwiek z konkretnym
grzechem zrobić”. (o. A. Szustak)
„Pan Bóg chce dostrzegać w człowieku dobro, na którym można zbudować to, co
piękne. Kapłan w konfesjonale powinien pomóc wyzwolić w penitencie pragnienie
budowania nowego świata, dać impuls nadziei, zostawić duchowy pokarm, którym
można się karmić po zakończeniu spowiedzi. Gdy człowiek odkrywa, że w oczach
Boga nie jest przegrany, to budzi się w nim nadzieja i pragnienie zmiany. Zaczyna
wierzyć, że może być inaczej” (o. R. Szymkowiak)
57
TEMAT 18
Kl. 3 technikum
Grupa 4
Warunki sakramentu pokuty – wyznanie grzechów
1. Jakie wyznanie składa nam Bóg w tym sakramencie?
2. Z czego wynika lęk przed konfesjonałem?
3. Czego Bóg dokonuje w czasie tego sakramentu, gdy szczerze nazywamy nasze
grzechy?
„Słowo «konfesjonał» pochodzi z łacińskiego słowa confessio, czyli wyznanie. Ty
wyznajesz swoje grzechy! Co wyznaje Bóg? Bóg wyznaje swoją miłość, która jest tak
wielka, że twoje grzechy niczym kropla wody spadająca na rozgrzaną blachę pieca
znikają w mgnieniu oka i stajesz się znów Jemu bliski. Bóg przez kratki konfesjonału
wylewa swoją ożywiającą miłość, która daje nowe życie. Gdybyśmy byli świadomi
ogromu tej miłości, każdy z nas szedłby do konfesjonału z pontonem lub co najmniej
z kołem ratunkowym. Dlatego nie ma się tutaj czego bać! Widzę nieraz młodych ludzi,
którzy klękają i konfesjonał zaczyna się razem z nimi trząść jak galareta, tak jakby to
była średniowieczna machina kaźni, a nie miejsce przebaczenia. Dlaczego? Ponieważ
nie rozumieją, że przebaczenie, czyli miłość miłosierna, może płynąć tylko ze źródła
miłości, jakim jest Bóg. Nieprzypadkowo św. Jan napisał: „Bóg jest miłością”! Chciał
w ten sposób pokazać, że Ten, który jest miłością, może dawać tylko miłość. Nie potępienie! Nie ból! I nie cierpienie! Cierpienie, potępienie i ból są owocami naszych złych
wyborów i to właśnie nie kto inny, ale Bóg stara się w czasie spowiedzi uzdrowić nas i
ochronić od złego. Dlatego nie można się Go bać, ale natychmiast – niczym dobremu
lekarzowi – opowiedzieć, gdzie się zraniliśmy, aby On mógł nam postawić dobrą
diagnozę i rozpocząć proces leczenia. Zatem jeśli stajesz przy konfesjonale, stawaj
w prawdzie! Nie zatajaj, nie przemilczaj, nie licz na głuchego księdza, ale «wal prosto
z mostu» o tym, co się dzieje w twoim życiu. Adam Nowak, wokalista zespołu Raz,
dwa, trzy, śpiewa, że trzeba nazwać rzeczy po imieniu, a zmienią się w oka mgnieniu.
I właśnie konfesjonał jest takim miejscem, gdzie należy nazwać rzeczy po imieniu.
Miejscem, gdzie stajemy z kimś twarzą w twarz i mówimy najzwyczajniej w świecie:
«Stałem się prosiakiem… Proszę, przebacz!»” (o. R. Szymkowiak)
„Weź odpowiedzialność za wszystko, co uczyniłeś. Dlaczego? Dlatego, że wszystkiego, co zostawiłeś dla siebie, Bóg ci nie zabierze. On nie odbiera niczego na siłę. Nie
uwolni cię od tego, czego Mu nie chcesz oddać. On szanuje twoją wolność. Dlatego
musisz Mu dać możliwość zabrania z ciebie całego zła, które w sobie nosisz i które cię
krzywdzi. Oczywiście, On wszystko wie – ale to ty musisz Mu powiedzieć. Po prostu
nazwij grzech po imieniu. Było tak i tak, zrobiłem to i to. I wszystko jasne. Wtedy
Pan Bóg ma pełne prawo zabrać ci twoje grzechy”. (o. A. Szustak)
58
TEMAT 18
Kl. 3 technikum
Grupa 5
Warunki sakramentu pokuty – zadośćuczynienie
1. Dlaczego postanowienie musi przejść w czyn?
2. Dlaczego trzeba zadośćuczynić popełnianym w konkretnej materii grzechom?
3. Podaj przykład takiego zadośćuczynienia?
„Kiedy kogoś skrzywdzisz i żałujesz, Bóg zabiera ci wówczas to zło – ale skutek zostaje. Zostaje rana w tym kimś, kogo skrzywdziłeś. Idź do tego człowieka
i spróbuj naprawić, co zepsułeś. To może będzie się ciągnęło dziesięć lat. Ale próbuj.
Postanowienie musi przejść w czyn, a to właśnie jest zadośćuczynienie. Zrób coś,
żeby zadośćuczynić konkretnym, popełnionym przez ciebie w konkretnej materii
grzechom”. (o. A. Szustak)
„Zdarza się czysto ekonomiczne traktowanie zadośćuczynienia: jeżeli ukradłem –
muszę oddać, jeżeli pokłóciłem się – należy przeprosić. Ale trzeba także pamiętać, że
jest ono przestrzenią, w której można swobodnie rozwinąć wyobraźnię w praktykowaniu miłości! Owocem sakramentu pojednania jest łaska uświęcająca i uczynkowa.
W języku duchowym łaska oznacza miłość: komu wiele wybaczono, ten wiele ukochał.
Takie rozumienie powoduje konieczność podjęcia konkretnej zmiany – nie chodzi o
rewolucję w życiu, można zacząć od drobiazgów”. (o. R. Szymkowiak)
59
TEMAT 20
Kl. 3 technikum
Grupa 1.
– Na podstawie poniższych informacji zredaguj wywiad z Aleksandrem Woltą.
Volta Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio (1745–1827), fizyk włoski,
profesor na uniwersytetach w Como i Padwie. Pionier badań nad elektrycznością:
wynalazł elektrofor (1775), kondensator (1782) i ogniwo złożone z elektrod srebrnej
i cynkowej oraz wody morskiej jako elektrolitu (tzw. ogniwo Volty, 1800). Badał
wpływ elektryczności na organizmy żywe. Odkrył też gaz błotny, czyli metan (1776)
i oznaczył jego wartość opałową.
Volta pozostał przez całe życie pokornym i gorliwym chrześcijaninem: codziennie
słuchał Mszy św., we wszystkie święta przystępował do Komunii św., uczestniczył
w manifestacjach religijnych swej parafii, pomagał proboszczowi w nauczaniu katechizmu dzieci i ludzi prostych. Codziennie palił lampkę przed wizerunkiem Matki
Bożej i codziennie odmawiał przy domowym ołtarzyku różaniec. Był tercjarzem
franciszkańskim.
Jego żarliwa pobożność nie była wytworem sentymentalizmu lub tradycjonalizmu,
ale głębokich przekonań, które wyrażał między innymi w słowach:
„Zbadałem – pisał – w książkach apologetów i przeciwników wiary racje pro
i contra i znalazłem tam dowody najbardziej przekonujące, które ją czynią w oczach
rozumu naturalnego tak zupełnie wiarygodną, że wszelki rozum zdrowy, nie uwiedziony przez występki i namiętności, nie może jej nie przyjąć i nie ukochać”.
60
TEMAT 20
Kl. 3 technikum
Grupa 2.
– Na podstawie poniższych informacji napisz krótkie sprawozdanie ze spotkania
z Andrzejem Amperem.
André Marie Ampère (żył w latach 1775–1836, pochowany na Cmentarzu Montmartre w Paryżu) − francuski fizyk i matematyk, zajmował się badaniem zjawiska
elektromagnetyzmu. Od jego nazwiska pochodzi nazwa jednostki natężenia prądu
elektrycznego.
Ampére, nazwany największym geniuszem XIX wieku, kierował się w poszukiwaniu prawdy religijnej swoją metodą pozytywną, hiperkrytyczną, niezawisłą. Po
kryzysach wątpień i niepewności, w pełnej sile wieku męskiego, licząc 40 lat życia,
przyjął ostatecznie wiarę Chrystusową, stał się jej żarliwym apostołem i ascetą, umarł
jak święty.
Przekonania Ampera poznajemy z jego książki pt. Oczy zwrócone ku Bogu (wrzesień 1805 r.):
„Zważaj, byś się nadmiernie nie zajmował nauką, jak ongiś czyniłeś. Pracuj
w duchu modlitwy. Badaj sprawy tego świata, jest to twoim obowiązkiem; lecz
patrz na nie jednym tylko okiem; drugie oko powinno być cały czas nakierowane
na wieczne światło. Słuchaj uczonych, lecz słuchaj ich jednym tylko uchem. Niech
drugie ucho będzie ciągle gotowe na usłyszenie słodkiej tonacji głosu twego niebiańskiego przyjaciela.
Pisz jedną tylko ręką. Drugą ręką trzymaj się szaty Boskiej jak dziecko, które trzyma
się szaty swego ojca. Bez tego środka ostrożności niechybnie roztrzaskasz swą głowę
o kamień. Obym ciągle pamiętał o tym, co powiedział św. Paweł: ci, którzy używają
tego świata, winni żyć tak, jakby go nie używali. Oby ma dusza już dziś odpoczęła
zjednoczona w ten sposób z Bogiem i Jezusem Chrystusem. Błogosław mnie Boże”.
61
TEMAT 20
Kl. 3 technikum
Grupa 3.
– Na podstawie poniższych informacji zredaguj krótki wywiad z Alexisem Carrelem
Dr Alexis Carrel, wybitny naukowiec, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. Urodził się w 1873 r. w Sainte-Foy koło Lyonu. Jego rodzice byli właścicielami
fabryki włókienniczej. Gdy miał pięć lat, zmarł mu ojciec. Odtąd wychowywała go
głęboko wierząca matka. Postanowił być chirurgiem, dlatego podjął studia na Wydziale Medycznym uniwersytetu w Lyonie. Okazało się, że ma wybitne zdolności
w tej dziedzinie. W 1901 r. otrzymał tytuł doktora medycyny. W okresie studiów
zafascynował się filozofią, która kwestionowała możliwość poznania istnienia Boga.
Nawrócił się w Lourdes podczas pielgrzymki chorych. Zobaczył na własne oczy cud
uzdrowienia i uwierzył, że wiara jest w życiu człowieka najważniejsza.
W maju 1903 r. został poproszony, aby jako lekarz towarzyszył pielgrzymce chorych do Lourdes. Wśród nich była 21-letnia Marie Baily, będąca w ostatnim stadium
gruźlicy otrzewnej. Maria nie mogła usiąść, pluła krwią, często wymiotowała, jej
brzuch był mocno spuchnięty. Bardzo cierpiała i dużo się modliła, szczególnie prosiła
o nawrócenie swojego kuzyna, dziennikarza, który był ateistą.
Patrząc na tę umierającą 21-letnią dziewczynę, Alexis wzruszył się i zaczął
spontanicznie wypowiadać słowa: „O Panno Święta, jakże chciałbym wierzyć, jak ci
wszyscy nieszczęśliwi, że to Źródło Cudowne nie jest tylko tworem naszej wyobraźni! Uzdrów tę biedną dziewczynę, ona zbyt wiele wycierpiała. Daj jej żyć, a mnie daj
wiarę. Jeśli ta dziewczyna wyzdrowieje, co wydaje się absurdem, spraw, bym mógł
uwierzyć”. Podczas nabożeństwa doktor Carrel patrzył na leżącą na noszach Marię
i zauważył, że z jej twarzy zaczęły zanikać sine plamy, a jej policzki stopniowo nabierały rumieńców. Nie dowierzał własnym oczom. Stwierdził, że puls i oddech Marii
się uspokoiły. Czuł, że jest świadkiem nadzwyczajnego wydarzenia. Na jego oczach
twarz dziewczyny nabierała życia, a jej opuchnięty brzuch wracał do normalnego
stanu, jej serce biło bardzo spokojnie, a oddech był normalny. Cud, którego Carrel
był świadkiem stanowił dla niego duchowy i intelektualny wstrząs oraz uświadomił
mu istnienie rzeczywistości, która wymyka się poznaniu zmysłowemu.
62
TEMAT 20
Kl. 3 technikum
Grupa 4.
– Na podstawie poniższych materiałów napisz sprawozdanie ze spotkania z Guglielmo Marconim.
Guglielmo Marconi (1874–1937), włoski elektrotechnik i wynalazca. W latach
1895-1897 skonstruował radio, wynalazł antenę. Rozpoczął nawiązywanie łączności
radiowej (1899 – przez kanał La Manche, 1901 – przez Ocean Atlantycki). Uhonorowany w 1909 (wraz z K.F. Braunem) Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki. Często
powtarzał: „Dziękuję Bogu, że z pomocą mojego wynalazku uratował tyle istnień
ludzkich”. Dziękował Bogu za każde swe odkrycie. Był wielkim naukowcem, a równocześnie człowiekiem głębokiej wiary. Na prośbę papieża Piusa XI wybudował
radiostację dla Watykanu.
Marconi darzył wielkim szacunkiem papieża Piusa XI, dlatego też bardzo cieszyła
go papieska propozycja wybudowania radiostacji w Watykanie. Poza tym zdawał
sobie sprawę, jak wielkie znaczenie może mieć radio dla Stolicy Apostolskiej. To
dzięki radiu głos papieża mógł dotrzeć do najdalszych zakątków globu, a jego
błogosławieństwo Urbi et Orbi – objąć wszystkie ludy świata. Guglielmo Marconi
wybudował już wcześniej wiele stacji radiowych, lecz w budowę radia papieskiego
włożył całe swoje serce. Warto dodać, że przed wybudowaniem radiostacji watykańskiej Marconi zainstalował u Piusa XI pierwszy na świecie przenośny radiotelefon na
krótkie fale. Dzięki niemu Papież mógł się bezpiecznie porozumiewać z Watykanem,
gdy przebywał na wakacjach w Castel Gandolfo (w owych czasach nie było możliwe
podsłuchiwanie tego typu rozmowy). Guglielmo Marconi głęboko wierzył w Boga
i dziękował Mu za każde swe odkrycie. Był wielkim naukowcem, a równocześnie
człowiekiem głębokiej wiary.
63
TEMAT 20
Kl. 3 technikum
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
Ankieta
Przeczytaj uważnie każde zdanie i zaznacz znakiem +, czy to prawda, czy fałsz.
L.P.
WNIOSEK
1.
Wszyscy ludzie chcą znać prawdę
2.
Nauki przyrodnicze potrafią
udzielić odpowiedzi na pytanie o
sens życia
3.
Naukowiec nie może być człowiekiem wierzącym w Boga
4.
Między wiarą a rozumem istnieje
sprzeczność
5.
Kościół Katolicki zabrania swoim
wiernym prowadzenia badań naukowych
6.
Wśród laureatów Nagród Nobla
z fizyki, matematyki, biologii są
chrześcijanie i katolicy
7.
Ateizm jako odrzucenie istnienia
Boga jest poglądem starszym od
chrześcijaństwa
8.
Teologia jest dziedziną naukową
9.
Agnostycyzm jest zgodny z Biblią
10.
Racjonalizm jest postawą otwartą
na sprawy duchowe
64
PRAWDA
FAŁSZ
Grupa 1
Miłość jest całkowitym oddaniem i służbą temu, kogo się kocha. Zakłada ona
zaufanie i pragnienie dobra drugiej osoby. Stara się nie dopuścić zranień i przykrości. Taka miłość względem Boga oznacza spełnianie Jego świętej woli, bo ufność
w Jego wszechwiedzę zakłada pewność, że On jedynie wie, co jest najlepsze dla Jego
stworzenia. Miłowanie bliźniego natomiast powinno się przejawiać w bezinteresownym pragnieniu bycia „dla”. Miłość to poświęcenie siebie, by innym przybliżyć to, co
najlepsze, czyli Niebo.
– Wypełnij okienko informacyjne
Definicja danego owocu Ducha
Sytuacja – wydarzenie,
w którym widzimy ten
owoc Ducha
Przedstaw dany owoc graficznie
Miłość
Ułóż krótką modlitwę
o ten owoc w twoim
życiu
65
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
Grupa 2
Kolejne owoce to radość i pokój. Są one konsekwencją przebywania w bliskości
Boga i niezakłamanego przekonania, że On jest czymś najlepszym, co człowieka
mogło spotkać. Radość płynie z niezachwianej pewności bycia kochanym i obdarowywanym przez Jezusa oraz z możliwości ofiarowania Mu siebie, wraz ze wszystkim,
co najcenniejsze, ponieważ miłuje się Go ponad własne życie.
owoc Ducha
66
Radość
o ten owoc w twoim
życiu
Grupa 3
Pokój Chrystusowy natomiast polega na wolności od zła moralnego i życiu zgodnym z własnym sumieniem. Jest on owocem głębokiej przyjaźni z Jezusem, która
uwalnia od uwikłań i lęków, oczyszczając intencje i pragnienia. Daje też pewność, że
niezależnie od popełnionych błędów, Bóg nie odwraca się od człowieka i nie przestaje
go kochać. Owoce te nie są reakcją emocjonalną, ale jest to trwały stan duszy, który
daje moc do systematycznego wzrastania w wierze i cnotach.
owoc Ducha
Pokój
o ten owoc w twoim
życiu
67
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
Grupa 4
Cierpliwość polega na niezachwianym znoszeniu wszelkich trudności i przeciwności. Towarzyszą temu pogoda ducha, łagodność i pokój. Źródłem tej postawy powinno być naśladowanie Boga, który obrażany przez człowieka grzechem, cierpliwie
to znosi i odpłaca dobrem za zło. Jedynie głębokie zawierzenie Bogu, trwanie sercem
przy Nim po to, by z Nim, ze względu na Niego i dla Niego przyjmować przeciwności,
może zaowocować prawdziwą cnotą. Człowiek cierpliwy daje tą postawą świadectwo
swej miłości do Boga i do drugiego człowieka.
owoc Ducha
68
Grupa 5
Uprzejmość odnosi się do zewnętrznych relacji z drugą osobą. Jest ona zwycięstwem nad ludzkim egoizmem, który często zazdrości i nienawidzi. Im ściślejsze
zjednoczenie z Bogiem, tym więcej pokory w ludzkim sercu. Za tym idzie również
pragnienie traktowania bliźnich z największym szacunkiem, nie tylko ze względu na
zamieszkującego w nich Stwórcę, ale również z miłości do nich samych.
Cierpliwość
o ten owoc w twoim
życiu
owoc Ducha
Uprzejmość
o ten owoc w twoim
życiu
69
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
Grupa 6
Dobroć polega na czynieniu dobra, to świętość w praktyce. Nie wystarczy mówić
wzniosłych rzeczy, gdyż jeśli nie są potwierdzone czynami, nic nie znaczą (por. Mt
7,21). Pismo Święte za dobrych uznaje nie tylko tych, którzy są zdolni do poświęceń,
jednocześnie muszą oni unikać zła. Prawdziwie dobry, w pełnym tego słowa znaczeniu, jest tylko Bóg, gdyż splamiony grzechem pierworodnym człowiek nie jest
zdolny do uniknięcia go. Nie można się jednak zniechęcać – świętość nie oznacza
doskonałości, ale ciągłe nawracanie się na prawe postępowanie. Prawdziwej dobroci
można się uczyć tylko poprzez przebywanie z Tym, który jest samym Dobrem.
owoc Ducha
70
Grupa 7
Wierność zakłada wiarę, bez niej nie może zaistnieć. Dopiero po uwierzeniu w
Boga można wierzyć Jemu, a konsekwencją tego jest działanie – świadome i dobrowolne podjęcie zobowiązań wynikających z obranej drogi życia chrześcijańskiego.
Wiara bez uczynków jest martwa (zob. Jk 2,14-26). Tak samo wierność drugiemu
człowiekowi objawia się w konkretnych czynach, będących działaniem konsekwentnym i logicznym, które cechuje odpowiedzialność i poświęcenie dla słusznej sprawy.
Dobroć
o ten owoc w twoim
życiu
owoc Ducha
Wierność
o ten owoc w twoim
życiu
71
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
TEMAT 21
Kl. 3 technikum
Grupa 8
Łagodność i opanowanie to dwie współdziałające ze sobą cnoty. Pierwsza jest
przeciwieństwem gniewu, który leży w ludzkiej naturze. Nie oznacza to, że człowiek
taki nie jest zdolny do niego, ale że wykorzystuje go w dobrej sprawie i nie daje mu
się ponieść. Gniew nie burzy jego pokoju serca. Człowiek łagodny woli jednak unikać
sytuacji konfliktowych i utrzymać zgodę z bliźnimi. Pomaga mu w tym opanowanie,
które jest powściągliwością i wspaniałomyślnością w wyrażaniu własnego zdania i
wydawaniu sądów. Człowiek opanowany nie spieszy się, waży słowa i jest powściągliwy w okazywaniu emocji. Łagodność i opanowanie są owocami prawdziwej pokory
i zwycięskiej miłości.
owoc Ducha
72
Łagodność
o ten owoc w twoim
życiu
Grupa 9
Łagodność i opanowanie to dwie współdziałające ze sobą cnoty. Pierwsza jest
przeciwieństwem gniewu, który leży w ludzkiej naturze. Nie oznacza to, że człowiek
taki nie jest zdolny do niego, ale że wykorzystuje go w dobrej sprawie i nie daje mu
się ponieść. Gniew nie burzy jego pokoju serca. Człowiek łagodny woli jednak unikać
sytuacji konfliktowych i utrzymać zgodę z bliźnimi. Pomaga mu w tym opanowanie,
które jest powściągliwością i wspaniałomyślnością w wyrażaniu własnego zdania i
wydawaniu sądów. Człowiek opanowany nie spieszy się, waży słowa i jest powściągliwy w okazywaniu emocji. Łagodność i opanowanie są owocami prawdziwej pokory
i zwycięskiej miłości.
owoc Ducha
Opanowanie
o ten owoc w twoim
życiu
73
TEMAT 22
Kl. 3 technikum
Do „tajemnych kopert”
Ezoteryzm
l ezoteryzm dotyczy wyjątkowości osób lub wspólnot kultywujących wiedzę
tajemną,
l głosi się dostęp nielicznych do ukrytej wiedzy (np. gnoza) i władzy (np. magia),
l zwykle do tej wiedzy dochodzi się przez praktyki inicjacyjne,
l obiecuje oświecenie, zdobycie wiedzy i władzy nad ludźmi,
l dąży do przemiany świadomości i rozwoju tajemnych nauk.
Astrologia
l teoria pseudonaukowa, wg której istnieje tajemniczy wpływ gwiazd na losy
ludzi,
l opiera się na intuicji astrologa, który robi dla danej osoby kosmogram,
l uprawiano ją w różnych kulturach i starych cywilizacjach,
l jest zabobonem, neguje wolność człowieka i deformuje obraz Boga,
l w 1995 r. zawód astrolog został zarejestrowany w Polsce.
Reiki
oznacza Kosmiczną Energię Siły życiowej,
l zdolności zdobywa się przez proces wtajemniczenia,
l ma wprowadzać na wyższy poziom świadomości i sprawiać jedność wśród
ludzi,
l istnieje związek Reiki z jogą, z tantrycznym buddyzmem i hinduizmem,
l nie zawiera wiary w Boga Stwórcę, nie ma tam pojęcia grzechu i zbawienia,
l prowadzi do ubóstwienia człowieka, który nie potrzebuje Boga Zbawcy,
l praktyka okultystyczna przedstawiana jako naturalna technika uzdrowicielska,
terapeutyczna.
l
TEMAT 22
Kl. 3 technikum
Feng shui
l teoria wschodnia, głosi, że powinno się żyć w harmonii dwóch energii yin
i yang,
l bada rzekomą współzależność energii życiowej chi z lokalizacją mieszkania,
l mówi się o oczyszczeniu mieszkania ze złej energii,
l stosuje się rytuały, medytacje, wiesza dzwonki i inne przedmioty,
l jest to ideologia bez żadnej podstawy naukowej.
Otwieranie czakramów
czakra to miejsce w ciele, gdzie spotyka się wiele kanałów energetycznych,
l według jogi w ciele człowieka mieści się 7 czakr, działają one jak stacje nadawczo-odbiorcze,
l praca z czakrami to metoda wywodząca się z pradawnej tradycji indyjskiej,
korzystają z niej osoby praktykujące jogę, techniki oddechowe,
l system reiki, wschodnie sztuki walki, joga i tai-chi opierają się w swym założeniu na istnieniu nieuchwytnej dla oka energii, która ma wpływ na całe nasze
życie,
l praca z czakrami polega m.in. na: otaczaniu się odpowiednimi kolorami,
noszeniu przy sobie kamieni szlachetnych.
l
Numerologia
prognozowanie z liczb, opierające się na przekonaniu, że numer przyporządkowany danemu obiektowi ma związek z jego losem,
l nic nie dzieje się przypadkowo, ani to, że ktoś urodził się w jakimś kraju, ani
że posiada takie a nie inne imiona i nazwiska, datę urodzenia itp.,
l dusza człowieka wstępuje w ciało po to, aby się doskonalić,
l jest pseudonauką, bez żadnych racjonalnych ani eksperymentalnych podstaw.
l
Różdżka i wahadełko
spełniają takie same cele jak medium w seansach spirytystycznych,
l mają korzenie w religiach pogańskich,
l wahadełka są związane z bioenergoterapią, są dla wielu przedmiotem kultu,
l służą do komunikowania się z duchową energią, aby uzyskać potrzebne informacje,
l nie istnieje w przyrodzie żadne promieniowanie, które poruszałoby wahadełkiem.
l
74
75
TEMAT 23
Kl. 3 technikum
Zakreślcie kolorem w tekście biblijnym odpowiedzi na poniższe pytania:
– Kim byli Barnaba i Szymon, zwany Niger, Lucjusz Cyrenejczyk i Manaen (…) i Szaweł.
– W jaki sposób Barnaba i Szaweł zostali wyprawieni na ewangelizacyjną misję?
– Kim był Elimas?
– Jak zwrócił się do niego Szaweł?
– Skąd pochodziły zdolności wróżbiarskie niewolnicy napotkanej przez apostołów?
„W Antiochii, w tamtejszym Kościele, byli prorokami i nauczycielami: Barnaba
i Szymon, zwany Niger, Lucjusz Cyrenejczyk i Manaen (…) i Szaweł. Gdy odprawiali publiczne nabożeństwo i pościli, rzekł Duch Święty: «Wyznaczcie Mi już Barnabę
i Szawła do dzieła, do którego ich powołałem». Wtedy odprawiwszy post i modlitwę oraz
położywszy na nich ręce, wyprawili ich. A oni wysłani przez Ducha Świętego zeszli do
Seleucji, a stamtąd odpłynęli na Cypr. (…) Gdy przeszli przez całą wyspę aż do Pafos,
spotkali pewnego maga, fałszywego proroka żydowskiego, imieniem Bar-Jezus, który
należał do otoczenia prokonsula Sergiusza Pawła, człowieka roztropnego. Ten, wezwawszy
Barnabę i Szawła, chciał słuchać słowa Bożego. Lecz przeciwstawiał się im Elimas – mag
(tak bowiem tłumaczy się jego imię), usiłując odwieść prokonsula od wiary. Ale Szaweł,
zwany też Pawłem, napełniony Duchem Świętym spojrzał na niego uważnie i rzekł:
«O, synu diabelski, pełny wszelkiej zdrady i wszelkiej przewrotności, wrogu wszelkiej
sprawiedliwości, czyż nie zaprzestaniesz wykrzywiać prostych dróg Pańskich? Teraz
dotknie cię ręka Pańska: będziesz niewidomy i przez pewien czas nie będziesz widział
słońca». Natychmiast spadły na niego mrok i ciemności. I chodząc wkoło, szukał kogoś,
kto by go poprowadził za rękę. Wtedy prokonsul, widząc, co się stało, uwierzył, zdumiony
nauką Pańską”. (Dz 13,1-12)
„Kiedy szliśmy na miejsce modlitwy, zabiegła nam drogę jakaś niewolnica, opętana
przez ducha wieszczącego. Przynosiła ona duży dochód swym panom. Ona to, biegnąc
za Pawłem i za nami, wołała: «Ci ludzie są sługami Boga Najwyższego, oni wam głoszą
drogę zbawienia». Czyniła to przez wiele dni, aż Paweł, mając dość tego, odwrócił się
i powiedział do ducha: «Rozkazuję ci w imię Jezusa Chrystusa, abyś z niej wyszedł».
I w tejże chwili wyszedł”. (Dz 16,16-18)
76
TEMAT 23
Kl. 3 technikum
Grupa 1
Przeczytajcie tekst i odpowiedzcie na pytania:
– W jakich konkretnych sytuacjach i w jaki sposób możecie pełnić prorocką misję
w rodzinie? Odnieście się do rzeczywistych sytuacji, których doświadczacie w waszej
codzienności.
– Co może wam pomóc w otwarciu się i przyjęciu Bożego Ducha, który jest źródłem
proroctwa?
Prorok to człowiek napełniony Duchem Bożym, człowiek natchniony (Oz 9,7). To
ten, który mówi w imieniu Boga. Mówi pełen mocy Ducha Świętego (Mi 3,8). To ten,
który jest świadomy, że przekazuje nie swoje orędzie, lecz słowo Boże, które zostało
mu objawione. Prorok to sługa Słowa. Przepowiadanie przyszłych wydarzeń nie należy
zatem do istoty proroctwa, lecz jest jedynie poświadczeniem autentyczności głoszonego
orędzia. Proroctwo w głównej mierze dotyczy teraźniejszości. Jest objawieniem woli
Bożej. „Wstąpił we mnie duch i postawił mnie na nogi; potem słuchałem Tego, który do
mnie mówił. Powiedział mi: (…) posyłam cię do nich, abyś im powiedział: Tak mówi
Pan Bóg” (Ez 2,2 n).
Przekazując słowo Boże, prorok ostrzegał przed wypaczeniem ducha przykazań i uczył,
jak pełnić w konkretnej życiowej sytuacji wolę Bożą zawartą w przykazaniach. Prorok
Nowego Przymierza wyjaśnia natomiast, jak realizować w życiu przykazanie miłości,
które stoi w centrum Nowego Przymierza. Proroctwo staje się światłem i umocnieniem.
Objawiając wolę Bożą w stosunku do konkretnej sytuacji, wskazuje ono drogę, którą ma
kroczyć chrześcijanin.
(ks. Tadeusz Czakański, Proroctwo, <http://www.opoka.org.pl/biblioteka/H/HN/2/14zwykly-1.
html>, dostęp: 17.03.2014)
77
TEMAT 23
Kl. 3 technikum
Grupa 2
w szkole? Odnieście się do rzeczywistych sytuacji, których doświadczacie w waszej
codzienności.
proroctwa?
html>, dostęp: 17.03.2014)
78
TEMAT 23
Kl. 3 technikum
Grupa 3
w parafii? Odnieście się do rzeczywistych sytuacji, których doświadczacie w waszej
codzienności.
proroctwa?
html>, dostęp: 17.03.2014)
79
TEMAT 23
Kl. 3 technikum
Grupa 4
w grupie koleżeńskiej? Odnieście się do rzeczywistych sytuacji, których doświadczacie
w waszej codzienności.
proroctwa?
html>, dostęp: 17.03.2014)
80
TEMAT 23
Kl. 3 technikum
Grupa 5
w wobec serdecznego przyjaciela? Odnieście się do rzeczywistych sytuacji, których
doświadczacie w waszej codzienności.
proroctwa?
html>, dostęp: 17.03.2014)
81
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
Materiały dla katechety
Homeopatia: co w tym jest?
W pracy pod red. J. Fronczaka „Rodzinna encyklopedia zdrowia” znajdujemy
takie terminologiczne wyjaśnienie:
Homeopatia - to metoda leczenia, polegająca na stosowaniu małych dawek rozcieńczonych substancji, które w dużym stężeniu wywołują objawy danej choroby.
Jak więc dokładnie wygląda proces produkcji leków homeopatycznych? Zacznijmy
od sylwetki twórcy tego „wspomagania organizmu”.
Niemiec Samuel Hahnemann (1755-1843) był studentem medycyny, poliglotą. Podczas tłumaczenia książki Williama Cullena napotkał na rozdział mówiący
o stosowaniu chininy w malarii. Hahnemann postanowił sam na sobie wypróbować
działanie chininy. Ku własnemu zdziwieniu odkrył, że po zażyciu leku wystąpiły
u niego objawy charakterystyczne dla malarii. Wyciągnął stąd wniosek, że chinina
lecza u chorego to, co wywołuje u zdrowego.
A skąd nazwa homeopatia? Stworzył ją dla odróżnienia od innych metod leczenia,
opierających się na zasadzie „przeciwne leczy się przeciwnym”, które nazwał alopatycznymi. Rok 1796 jest uważany za rok narodzin homeopatii.
Dokładnie nie wiadomo w jaki sposób Hahnemann doszedł do dynamizowania
roztworów. Przypuszcza się, że studiując podręczniki z alchemii i przyrody wpadł
na pomysł rozcieńczania substancji leczniczej w wodzie destylowanej i poddawania
roztworu serii mocnych wstrząsań uderzając dnem szklanego naczynia o sprężyste
podłoże. Tak przyrządzone roztwory z nalewek roślinnych i trucizn zastosował
u pacjentów i zaobserwował, że wykazywały silniejszy efekt leczniczy od substancji
w stanie czystym lub stężonym, a przy tym nie powodowały objawów niepożądanych.
Tyle historii. A jak dzisiaj wygląda produkcja leków homeopatycznych?
Prof. zw. dr hab. n. med. Andrzej Gregosiewicz tak wypowiada się odnośnie
sposobu tworzenia produktów homeopatii:
„Technologia produkcji leków homeopatycznych polega na wielokrotnym rozcieńczaniu różnych substancji wybranych przy pomocy klucza okultystyczno-astrologicznego. Rodzaj substancji nie ma żadnego znaczenia, gdyż w ostatecznym rozcieńczeniu zazwyczaj nie ma już po niej śladu. Jednak dzięki specjalnemu sposobowi
rozcieńczania (wytrząsanie) sam płyn staje się „duchowy” na skutek „dynamicznego
uwolnienia energii kosmicznej leku”. Rozcieńczenia te określane są w skali dziesiętnej i setnej.” Przed każdym rozcieńczeniem substancje są odpowiednio wstrząsane.
Dla lepszego wyobrażenia - przykładowo: 1 kroplę zawiesiny substancji „leczniczej” miesza się z 9 kroplami obojętnej cieczy. Po ich wymieszaniu z otrzymanego
roztworu pobiera się 1 kroplę i miesza ją z kolejnymi 9 kroplami obojętnej cieczy.
82
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
Z otrzymanej mieszaniny pobiera się kolejną kroplę i powtarza się proces, itd., itd.
Rozcieńczenia takie powtarzane są więc wielokrotnie według uznania producenta…
Prosty eksperyment wykazał, że po przeprowadzonym „homeopatycznie” dwunastokrotnym rozcieńczeniu roztworu soli kuchennej, w badanym roztworze nie ma
już ani jednej cząsteczki soli.
Czy więc biologicznie można potwierdzić skuteczność leków homeopatycznych,
skoro są one wielokrotnymi roztworami rzekomych wirusów? Z punktu widzenia
medycznego jest to po prostu niemożliwe! Dlaczego więc tylu ludzi deklaruje i
gorąco poleca stosowanie takich leków? Jeśli nie biologia, to co tu jest siłą „leczącą
i uzdrawiającą”? Na tym polega cały klucz do zrozumienia teorii leczenia homeopatią.
Bo przecież z logicznego punktu widzenia nie może być mowy o skuteczności…
Dla odkrywcy homeopatii, Samuela Hahnemanna, cudowne rozwiązanie zrodziło się… podczas seansu spirytystycznego. Zrozumiał wtedy, że „choroba to tylko
duchowy, dynamiczny rozstrój”. Wiemy, że Hahnemann był wyznawcą ideologii
panteistycznej, która zakłada, że Bóg jest tożsamy ze światem przyrody. Stąd już tylko
krok do uwzględnienia „leczniczych energii kosmicznych”. W 1810 roku powstał
podręcznik tzw. Organon sztuki leczenia, który zawiera podstawy filozofii homeopatii. W 1960 r. na międzynarodowym kongresie homeopatii w Montreux kilkuset
współcześnie praktykujących lekarzy stwierdziło, że Organon dla homeopaty jest
tym, czym Biblia dla chrześcijanina. Ponadto wiadomo też, że Hahnemann należał
prawdopodobnie do masonerii.
Homeopatia sama w sobie nie jest ani lepsza ani gorsza od różnych szamańsko-magicznych działań bioenergoterapeutycznych wywołujących efekt placebo. Smuci
tylko fakt, że zajmują się nią osoby posiadające dyplomy lekarza medycyny - więc
ludzie, którzy posiadają akademicką wiedzę farmaceutyczną, którzy powinni leczyć
a nie tworzyć harmonii z homeopatycznym bełkotem. A ludzie deklarujący się jako
wierzący stosują ją nie zauważając, że z Bogiem ma niewiele wspólnego.
„Po 150 latach istnienia homeopatii tylko jednego jesteśmy pewni: że w większości
leków homeopatycznych pod względem chemicznym nie ma zupełnie nic. Czy jest
cokolwiek pod innym względem - można dyskutować. Nadal nie wiemy, czy taki
lek działa, co w nim działa oraz jaki jest mechanizm leczenia homeopatią. Mimo
niesamowitej popularności leków homeopatycznych, ciężko znaleźć jakiekolwiek
obiektywne opracowania na ten temat. Zdecydowana większość artykułów i książek
pisana jest przez zachwyconych zwolenników lub szykanujących przeciwników.
Pomiędzy tymi grupami stoją zwykli, niedoinformowani pacjenci, zdani na lekarzy
i farmaceutów. Często chcą mieć własne zdanie na temat homeopatii. I tutaj pojawia
się problem. Bo im więcej książek, artykułów i opracowań - tym mniej pewności,
83
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
a więcej wątpliwości.” - czytamy w jednym z artykułów na łamach gazety „Służba
Zdrowia” (autor: Ł. Komsta).
Warto wiedzieć że leki homeopatyczne, tak jak i inne leki, występują we wszystkich rodzajach postaci farmaceutycznych a więc w ampułkach (domięśniowych
i dożylnych), tabletkach, kroplach, czopkach, syropach itp. Jedyną formą nietypową dla innych leków są granulki homeopatyczne. Leki homeopatyczne nie są więc
żadnymi lekami! Propaganda, wytworzona nowomowa, napędzają wielki finansowy
interes. Problem polega tu na tym, że ludzie korzystający z takiego leczenia przekonani
są o jego skuteczności. Źródło wskazał sam pomysłodawca metody, więc z Bożym
rozmysłem należałoby się z dużą rezerwą odnieść do takich środków…Bo nasz Bóg
jest racjonalny i pozwala się częściowo w swych dziełach rozpoznać. Mądrze poucza
nas Słowo Pana: „Unikajcie wszystkiego co ma choćby pozór zła!”(1 Tes 5, 22)
Anna Sitarska, Homeopatia: co w tym jest?, <http://www.jezus.com.pl/wydarzenia/magazyn/homeopatiacowtymjest,wyd,fok,090227.html>;
Uwaga, bioenergoterapia!
W Polsce działa obecnie 50 – 70 tysięcy różnego rodzaju „uzdrowicieli”. Powstały
centra medycyny naturalnej, ośrodki medycyny alternatywnej itp. Ta działalność
wzbudza spore zainteresowanie. Niezwykłość, tajemniczość, pozornie szybkie efekty
„terapii” pociągają również ludzi deklarujących się jako wierzący w Chrystusa.
Pewien misjonarz, który po latach powrócił do Polski, nie mógł się nadziwić, jak
w kraju o 1000-letniej chrześcijańskiej tradycji może kwitnąć coś, z czym on zmagał
się w Afryce – tzn. szamanizm i magiczne uzdrowicielstwo. Jeden z egzorcystów
archidiecezji katowickiej mówi, że na każde dziesięć osób, nad którymi się modli,
dziewięć było u bioenergoterapeuty czy innego „uzdrowiciela”…
Jaki duch?
Cierpiący na jakieś dolegliwości, zachęceni jeszcze przez kogoś innego, „komu
pomogło”, czasami zdesperowani, udają się do tzw. energoterapeuty. Przychodzą,
żeby uzyskać pomoc, i dlatego ufnie otwierają się na to, co „terapeuta” mówi i robi.
„Uzdrowiciel” nakłada przeważnie ręce na swego klienta i przekazuje mu – jak tłumaczy – „uzdrawiającą energię”. Jest kanałem dla energii „płynącej z kosmosu”. Nikomu
się jeszcze nie udało naukowo zbadać, co to za energia i czy jest to w ogóle energia.
Wierzy się po prostu w słowo „uzdrowiciela”. Bardziej wierzy się i ufa jemu niż Bogu…
Katechizm Kościoła katolickiego, omawiając I przykazanie Dekalogu, stwierdza:
„Wszelkie praktyki magii lub czarów, przez które dąży się do pozyskania tajemnych
sił, by posługiwać się nimi i osiągnąć nadnaturalną władzę nad bliźnim – nawet w celu
zapewnienia mu zdrowia – są w poważnej sprzeczności z cnotą religijności” (2117).
84
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
Ludzie mówią, że nawet sam Pan Jezus uzdrawiał chorych przez nałożenie rąk.
Podobnie apostołowie. Prawdą jest, że Jezus czyni cuda również dzisiaj, a tym, którzy w Niego wierzą, może udzielić charyzmatu uzdrawiania mocą Ducha Świętego.
Święty Paweł pisze o charyzmacie uzdrawiania w Pierwszym Liście do Koryntian
(12, 9). Jezus udziela tego daru ze względu na dobro całej wspólnoty Kościoła. Osoba obdarowana tym charyzmatem jest tylko pośrednikiem mocy Ducha Świętego,
a uzdrowienia są znakami Bożej obecności i Bożego działania.
Powstaje pytanie, czy również bioenergoterapeuci przekazują Ducha Świętego
i uzdrawiają Jego mocą. A może chodzi o jakiegoś innego ducha? Niewidzialna dla
ludzkich oczu rzeczywistość duchowa jest niezwykle różnorodna. Różne są duchy:
dobre i złe, Duch Święty – ale i szatan, anioły i demony. Pismo św. mówi również na
przykład o duchu obłędu (Iz 19, 14), nierządu (Oz 4, 12), kłamstwa (1 Krl 22, 23),
fałszu (1 J 4, 6) oraz innych.
Wierzący ma być świątynią Ducha Świętego. On powinien zamieszkiwać we
wnętrzu osoby, kierować nią, inspirować ją, dawać jej światło. Ale człowiek może też
być miejscem przebywania i zamieszkania – za własnym przyzwoleniem – duchów
złych, mniej czy bardziej złośliwych, które kierują jego myślami i czynami, dręczą
go i niszczą na różne sposoby, bo taka jest natura złych duchów. Siedem wyrzucił
Pan Jezus z Marii Magdaleny (Mk 5, 1-16), a z opętanego gadareńczyka cały legion
(Mk 5, 1-6).
Mocą demonów
Trzeba pamiętać, że rzeczy niezwykłe, spektakularne (w tym również pozorne
uzdrowienia) mogą się dokonywać mocą demonów. Opisują taki przypadek Dzieje
Apostolskie: „Pewien człowiek imieniem Szymon, który dawniej zajmował się czarną
magią, wprawiał w zdumienie lud Samarii i twierdził, że jest kimś niezwykłym. Poważali go wszyscy od największego do najmniejszego: »Ten jest wielką mocą Bożą«
– mówili. A liczyli się z nim dlatego, że już od dość długiego czasu wprawiał ich
w podziw swoimi magicznymi sztukami” (Dz 8, 9-10). Szymon uprawiał czarną magię, czyli wszedł w kontakt z szatanem. Szatan przez niego czynił rzeczy wprawiające
w zdumienie. Ludzie łatwo dali się wprowadzić w błąd. „Ten jest wielką mocą Bożą”
– mówiono o kimś, kto działał mocą szatana.
Czy i obecnie nie popełnia się czasami tego samego błędu? Łatwo zwłaszcza wtedy
o taką pomyłkę, kiedy w gabinecie „uzdrowiciela” wisi krzyż albo święty obrazek.
Diabeł jest bardzo przebiegły. A i sam „uzdrowiciel” może zostać przez niego oszukany i uważać, że jest kimś niezwykłym, nawet wybranym przez Boga. Bardzo łatwo
uwierzyć w taki podszept kusiciela. „Uzdrawianie” daje poczucie wielkiej władzy nad
losami drugiej osoby. „Uzdrowiciel” staje się jak Bóg.
85
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
Ciekawe świadectwo daje o. Joseph- Marie Verlinde, obecnie kapłan, w młodości
oddany uczeń pewnego hinduskiego guru, a później znany w Belgii energoterapeuta:
„Będąc w stanie mediumicznej pasywności, pozwalałem diabłu posługiwać się mną.
Nie byłem opętany, bo w czasie tych wszystkich praktyk okultystycznych uczestniczyłem codziennie we Mszy św., dużo czasu poświęcałem na adorację, modliłem się na
różańcu i wykonywałem wszelkie znane mi pobożne praktyki, a jest to niemożliwe,
gdy ktoś jest opętany”.
Ojciec Joseph-Marie wspomina, że gdy pojawiły się wątpliwości, czy odkryte przez
niego zdolności uzdrowicielskie pochodzą od Boga, znajomi przekonywali go, że
nie może być inaczej, bo przecież pomaga ludziom. Pełne uwolnienie od wpływów
demonicznych nastąpiło u niego po dziewięciu latach modlitw i egzorcyzmów. Wtedy
stwierdził, że utracił zdolność „uzdrawiania”.
„On mi pomógł. Byłam chora, jestem zdrowa” – słyszy się czasami opinię. Ale
takie świadectwo nie jest dowodem, że „uzdrowiciel” rzeczywiście pomógł. Ojciec
Joseph-Marie Verlinde wraz z zespołem naukowców z uniwersytetu w Lyonie przez
dłuższy czas badał ludzi, którzy poddali się energoterapii. Odkryto następujące
prawidłowości:
Zdarzało się, że osoby, które poczuły się uzdrowione, po jakimś czasie zapadały
na inne, groźniejsze choroby. Znane są przypadki zgonów bezpośrednio po „terapii”. (W nocy po telewizyjnym seansie znanego rosyjskiego uzdrowiciela Anatolija
Kaszpirowskiego, 8 października 1989 r., zmarło w Moskwie 4 razy więcej ludzi niż
w inne dni. Przypadek?).
Zaobserwowano negatywne skutki psychiczne energoterapii: niepokój, lęki, depresje, myśli samobójcze, kłótliwość, agresję itp.
Zaobserwowano również negatywne skutki duchowe: natarczywe myśli bluźniercze, zaniedbanie modlitwy i innych praktyk religijnych, niechęć do sacrum, dręczenia
demoniczne itp.
Aby faktycznie stwierdzić, jak skutecznie leczy ten czy ów „uzdrowiciel”, trzeba by
przeprowadzić bardzo wszechstronne, wieloletnie badania, tak szczegółowe jak np. przy
wprowadzaniu nowych leków na rynek. Niektórzy mają oficjalne pozwolenie na prowadzenie działalności, ale należałoby zapytać, czy zostało ono udzielone na podstawie
solidnych badań naukowych, czy też jest po prostu rejestracją w celach podatkowych.
„Uzdrowiciele” bowiem pobierają opłaty za swoje usługi, i to wcale niemałe. To także
wiele mówiący fakt. Uzdrowienia, które widzimy na kartach Pisma św., nigdy się nie
wiążą z jakąkolwiek zapłatą. Pan Jezus, dając apostołom władzę uzdrawiania, powiedział:
„darmo otrzymaliście, darmo dawajcie” (Mt 10, 8). Czy możemy sobie wyobrazić św.
Franciszka albo św. o. Pio taśmowo przyjmujących chorych i zatrudniających kasjera?…
86
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
Dzieje Apostolskie opisują inne znamienne wydarzenie związane z wyżej już
wspomnianym Szymonem Magiem: „Kiedy Szymon ujrzał, że Apostołowie przez
wkładanie rąk udzielali Ducha Świętego, przyniósł im pieniądze. »Dajcie i mnie tę
władzę – powiedział – żeby każdy, na kogo włożę ręce, otrzymywał Ducha Świętego«.
»Niech pieniądze twoje przepadną razem z tobą – odpowiedział mu Piotr – gdyż
sądziłeś, że dar Boży można nabyć za pieniądze«” (Dz 8, 18-20).
Nie można kupić także Bożego daru uzdrawiania. Tymczasem w prasie i Internecie
pełno wszelkiego rodzaju reklam kursów dla „uzdrowicieli”. Bardzo pociągająca to
znowu pokusa. Oto w tydzień (często po ceremoniach inicjacyjnych, modlitwach
guru i specjalnych rytuałach) można osiągnąć to, co lekarz po sześciu latach trudnych studiów. A zarobić można nawet w ciągu jednego dnia tyle, ile on zarabia przez
miesiąc. Takie kursy bywają zwykłym oszustwem – i nawet lepiej, jeśli nim są. Gorzej
natomiast, jeśli uczestnik kursu staje się prawdziwym magiem lub szamanem, czyli
narzędziem i kanałem złych duchów.
Co robić w chorobie?
O tym, co ma robić uczeń Chrystusa w chorobie, mówi Pan Bóg chociażby
w trzech poniższych fragmentach Pisma św.: „Synu, w chorobie swej nie odwracaj
się od Pana, ale módl się do Niego, a On cię uleczy. Usuń przewrotność – wyprostuj
ręce i oczyść serce z wszelkiego grzechu! Potem sprowadź lekarza, bo jego też stworzył Pan, nie odsuwaj się od niego, albowiem on jest ci potrzebny…” (Syr 38, 9-12);
„Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad
nim i namaścili olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego
ratunkiem i Pan go podźwignie…” (Jk 5, 14-15); „Wtem jakaś kobieta, która 12 lat
cierpiała na krwotok, podeszła z tyłu i dotknęła się frędzli Jego płaszcza. Bo sobie
mówiła: »Żebym się choć Jego płaszcza dotknęła, a będę zdrowa«. Jezus obrócił się
i widząc ją, rzekł: »Ufaj, córko, twoja wiara cię ocaliła«. I od tej chwili kobieta była
zdrowa” (Mt 9, 20-22).
Trzeba prosić o uzdrowienie w ufnej i wytrwałej modlitwie. Również inni,
szczególnie kapłani, powinni modlić się o zdrowie chorego. Pan Jezus uzdrawia
w sakramentach. W sakramencie pokuty, czyli spowiedzi, ponieważ choroba może
być spowodowana grzechem (mówi o tym również J 5, 14). Dlatego potrzebne jest
nawrócenie. Sakrament chorych został specjalnie ustanowiony – jak sama nazwa
wskazuje – dla uzdrawiania i umacniania chorujących. W Eucharystii zaś każdy
dotyka Jezusa bardziej wyraźnie niż kobieta cierpiąca na krwotok, ale trzeba wierzyć
(kiedy słabnie wiara w Chrystusa, zaczyna się wierzyć w byle co – zauważył ktoś słusznie). Pan Bóg daje nam lekarzy, abyśmy u nich szukali uzdrowienia. Lekarzy – a nie
magów i czarowników. Magia została wielokrotnie potępiona na kartach Pisma św.
87
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
Wychodzenie z problemu
Co zrobić, jeśli ktoś korzystał z tzw. medycyny niekonwencjonalnej i w ten sposób
być może uwikłał się w okultyzm? W okultystyczne związki można wejść nieświadomie, tak jak nieświadomie można zarazić się zakaźną chorobą. Mniej będzie tej
nieświadomości, jeśli będziemy się starać o pogłębianie swojej świadomości zagrożeń
duchowych, na przykład przez lekturę prasy i książek katolickich. Czytelnictwo nabiera dzisiaj ogromnego znaczenia. O niebezpieczeństwach okultyzmu nie mówi się
ani nie pisze w ateistycznych mediach, ale przeciwnie – nawet się go tam propaguje.
Jeżeli ktoś był u bioenergoterapeuty itp., powinien wyznać to w sakramencie
pokuty (który jest skutecznym egzorcyzmem), zwłaszcza jeśli dostrzega u siebie
jakieś niepokojące objawy. Powinien wtedy wyrzec się zła w prostych słowach, np.:
„Wyrzekam się szatana i wszelkich związków okultystycznych, jeśli takie łączą mnie
z kimkolwiek. Oddaję się Jezusowi, który jest moim Zbawicielem i Panem”.
Korzystanie z różnych praktyk tzw. medycyny niekonwencjonalnej niesie ze
sobą spore niebezpieczeństwa fizyczne, psychiczne i duchowe. Myślenie: „Jeżeli nie
pomoże, to nie zaszkodzi” – okazuje się czasami fatalną pomyłką.
o. Wojciech Mainka OFM, Uwaga, bioenergoterapia!, „Miłujcie się!” 2010, nr 1 [online],
<http://milujciesie.org.pl/nr/zagrozenia_duchowe/uwaga_bioenergoterapia.html>,
dostęp: 17.03.2014.
L.P. Cud/znak
Mateusz
Marek
Łukasz
Jan
—
J 2,1-11
1
Zamiana wody w wino —
—
2
Uzdrowienie opęta- —
nego w synagodze w
Kafarnaum
Mk 1,21-28 Łk 4,31-37
3
Obfity połów
—
—
Łk 5,1-11
—
4
Wskrzeszenie mło- —
dzieńca z Nain
—
Łk 7,11-17
—
5
Uzdrowienie trędo- Mt 8,1-4
watego
Mk 1,40-45 Łk 5,12-16
—
6
Uzdrowienie syna Mt 8,5-13
dworzanina
—
J 4,46-54
7
Uzdrowienie teściowej Mt 8,14-17
Piotra
Mk 1,29-34 Łk 4,38-41
88
Łk 7,1-10
—
—
8
Egzorcyzmy o zacho- Mt 8,16-17
dzie słońca
Mk 1,32-34 Łk 4,40-41
—
9
Uciszenie burzy
Mk 4,35-41 Łk 8,22-25
—
10
Dwaj opętani w kraju Mt 8,28-34
Gadareńczyków
Mk 5,1-20
Łk 8,26-39
—
11
Uzdrowienie parality- Mt 9,1-8
ka w Kafarnaum
Mk 2,1-12
Łk 5,17-26
—
12
Córka Jaira
Mt 9,18-26
Mk 5,35-43 Łk 8,49-56
—
13
Kobieta cierpiąca na Mt 9,20-22
krwotok
Mk 5,25-34 Łk 8,43-48
—
14
Uzdrowienie dwóch Mt 9,27-31
niewidomych
—
—
—
15
Uzdrowienie opętane- Mt 9,32-34
go niemowy
—
—
—
16
Uzdrowienie chrome- —
go nad sadzawką
—
—
J 5,1-18
17
Człowiek z uschłą ręką Mt 12,9-13
Mk 3,1-6
Łk 6,6-11
—
18
Niewidomy i niemy Mt 12,22-28 Mk 3,20-30 Łk 11,14-23 —
opętany
19
Uzdrowienie kobiety —
w szabat
20
Pierwsze rozmnożenie Mt 14,13-21 Mk 6,31-34 Łk 9,10-17
chleba
J 6,5-15
21
Jezus chodzi po je- Mt 14,22-33 Mk 6,45-52 —
ziorze
J 6,16-21
22
Uzdrowienia w Ge- Mt 14,34-36 Mk 6,53-56 —
nezaret
—
23
Córka kobiety kana- Mt 15,21-28 Mk 7,24-30 —
nejskiej
—
Mt 8,23-27
—
Łk 13,10-17 —
89
TEMAT 24
Kl. 3 technikum
TEMAT 25
Kl. 3 technikum
24
Uzdrowienie głucho- —
niemego w Dekapolis
Mk 7,31-37 —
25
Drugie rozmnożenie Mt 15,32-39 Mk 8,1-9
chleba
26
—
—
—
Uzdrowienie niewido- —
mego w Betsaidzie
Mk 8,22-26 —
—
27
Przemienienie Pańskie Mt 17,1-13
Mk 9,2-13
Łk 9,28-36
—
28
O p ę t any ch ł opi e c Mt 17,14-21 Mk 9,14-29 Łk 9,37-49
(uzdrowienie epileptyka)
—
29
Moneta w pyszczku Mt 17,24-27 —
ryby
—
—
30
Człowiek chory na —
puchlinę wodną
—
Łk 14,1-6
—
31
Dziesięciu trędowa- —
tych
—
Łk 17,11-19 —
32
Uzdrowienie niewi- —
domego od urodzenia
—
—
33
Niewidomi pod Jery- Mt 20,29-34 Mk 10,46-52 Łk 18,35-43 —
chem
34
Wskrzeszenie Łazarza —
35
Nieurodzajne drzewo Mt 21,18-22 Mk 11,12-14 —
figowe
36
Uzdrowienie uciętego —
ucha
—
Łk 22,49-51 —
37
Cudowny połów 153 —
ryb
—
—
—
—
J 9,1-12
J 11,1-44
—
J 21,1-24
R.S. Ascough, Uzdrawiał, przemieniał, wskrzeszał: największe cuda Jezusa w interpretacji
znanego biblisty, Kraków 2007, s. 198-199, za: <http://pl.wikipedia.org/wiki/Cuda_Jezusa#cite_ref-22>, dostęp: 17.03.2014.
90
Grupa 1
– Zredagujcie tekst błogosławieństwa, jakie rodzice mogą wypowiedzieć wobec
dziecka gdy już wiedzą o jego poczęciu.
Grupa 2
dziecka tuż po narodzeniu dziecka.
Grupa 3
dziecka przy chrzcie dziecka.
Grupa 4
dziecka posyłając je do przedszkola.
Grupa 5
dziecka gdy dziecko rozpoczyna naukę szkolną.
Grupa 6
dziecka gdy udaje się w daleką podróż.
Grupa 7
dziecka gdy rozpoczyna pracę.
Grupa 8
dziecka przed jego ślubem.
91
TEMAT 25
Kl. 3 technikum
Na dodatkowe spotkanie, np. w kościele:
Modlitwa o uwolnienie od przekleństwa – celebracja
Dla podkreślenia sacrum spotkania z żywym Bogiem polecamy zapalenie świecy,
symbolizującej światło Chrystusa; mogą temu towarzyszyć słowa:
K. światło Chrystusa. – Wszyscy odpowiadają: Bogu niech będą dzięki!
Uroczyste odczytanie słowa Bożego:
„Kładę przed wami życie i śmierć, błogosławieństwo i przekleństwo. Wybierajcie
więc życie, abyście żyli wy i wasze potomstwo, miłujcie Pana, Boga swego, słuchając
Jego głosu, lgnąc do Niego; bo tu jest twoje życie i długie trwanie twego pobytu na
ziemi, którą Pan poprzysiągł dać przodkom twoim” (Pwt 30,19-20).
K. robi wprowadzenie do modlitwy:
Być może niektórym spośród was zdarzyło się nieświadomie rzucić na kogoś
przekleństwo, dlatego teraz w modlitwie poprosimy Pana Jezusa, aby uwolnił nas od
konsekwencji rzuconych przekleństw i przeciął nić zła.
Uczniowie stoją w skupieniu, a K. rozpoczyna modlitwę i prosi, aby każdy
z uczniów powtarzał ją po cichu w swoich myślach.
MODLITWA O UWOLNIENIE OD PRZEKLEŃSTWA
Panie Jezu Chryste, wierzę, że jesteś Synem Bożym i jedyną drogą do Boga.
Wierzę, że umarłeś za moje grzechy i zmartwychwstałeś.
Ty stałeś się przeklęty każdym przekleństwem, które powinno spaść na mnie
za moje grzechy. Ty, Jezu, wykupiłeś mnie z każdego przekleństwa, abym mógł żyć
w błogosławieństwie.
Panie Jezu, przepraszam Cię za wszystkie moje grzechy i grzechy moich przodków.
Proszę Cię o przebaczenie szczególnie tych grzechów, które otworzyły mnie na
działanie przekleństwa.
Uwolnij mnie, Jezu, od skutków grzechów moich przodków.
W Twoim Imieniu, Jezu, rezygnuję z buntu przeciwko Tobie, wyrzekam się
wszystkich moich grzechów i grzesznych przyzwyczajeń i poddaję całe moje życie
Tobie jako jedynemu mojemu Panu i Zbawicielowi.
Decyzją woli przebaczam wszystkim, którzy mnie skrzywdzili, ponieważ pragnę,
aby Bóg mi wszystko przebaczył. W sposób szczególny przebaczam ……… (imiona
osób, które mnie skrzywdziły).
Przebaczam im Jezu, tak jak Ty mi wszystko przebaczyłeś.
Przebaczam również samemu sobie wszystkie moje grzechy, błędy i porażki życiowe, tak jak Ty mi wszystko przebaczasz.
92
TEMAT 25
Kl. 3 technikum
Staję teraz we Krwi Jezusa, w sercu Maryi Wspomożycielki chrześcijan, chroniony
od każdego zła. Szatan nie ma do mnie żadnych praw. Krew Jezusa odkupiła mnie,
oczyszcza z każdego grzechu i uświęca mnie.
Wyrzekam się wszelkich kontaktów z okultyzmem (z magią, bioenergoterapią,
reiki, kartami tarota i wszelkimi formami wróżenia, uzdrawiania za pomocą różnych
energii, z homeopatią, jogą, religiami i medytacjami wschodu, astrologią, radiestezją,
horoskopami, itp.).
Jeśli posiadam jakieś amulety, talizmany, książki okulistyczne, ezoteryczne, jakieś
przedmioty „na szczęście”, odpromienniki, symbole religijne innych religii itp., to
postanawiam je zniszczyć natychmiast.
Teraz, Panie Jezu, w autorytecie dziecka Bożego,
na mocy chrztu świętego,
przez wstawiennictwo Matki Bożej Niepokalanej,
św. Michała Archanioła,
mojego Anioła Stróża i wszystkich świętych w niebie
wyzwalam siebie w TWOJE IMIĘ JEZU od jakiegokolwiek przekleństwa nad
moim życiem!
W tej chwili w Imieniu Jezusa, niech tak się stanie! AMEN, AMEN, AMEN!
Z wiarą i pełnym zaufaniem przyjmuję uwolnienie od przekleństwa
i dziękuję Ci za to uwolnienie, Panie Jezu!
Otwieram się teraz całkowicie na przyjęcie wszystkich błogosławieństw, które dla
mnie przygotowałeś. Amen.
Dziękczynienie i chwała Jezusowi za wszystko, co uczynił w trakcie tej modlitwy.
Amen.
(„Błogosławmy, a nie przeklinajmy”, <http://pl.gloria.tv/?media=326203>, dostęp:
17.03.2014)
93
TEMAT 26
Kl. 3 technikum
Macie przed sobą wizerunki i zdjęcia amuletów oraz opisy ich znaczenia.
– Dopasujcie opis do właściwego zdjęcia.
Tabliczka oui-ja to jeden z najpopularniejszych – i najgroźniejszych – spirytystycznych akcesoriów, wykorzystywany przez medium do komunikowania się niby
z duchami, a tak naprawdę z... diabłem. Tabliczka ouija - jak i przedmioty o podobnej
funkcji - prowadzi wprost do złego ducha.
Inaczej: mano cornuta, sign of the horns, devil sign, devil horns, Leviathan Horns.
W tłumaczeniu: rogata dłoń, znak diabła, rogi diabła. Układ dłoni ma przypominać
rogaty łeb. Większość znanych określeń tego gestu odnosi się właśnie do rogów
i demona, Gest jest szczególnie popularny w subkulturze satanistycznej oraz metalowej. Często jest widoczny na koncertach (szczególnie metalowych), jest też formą
pozdrowienia w ramach metalowej subkultury. Rozpropagował go szczególnie Ron
Dio, wokalista m.in. zespołu blackmetalowego Black Sabbath. Pochodzi z pogańskich wierzeń germańskich i skandynawskich, gdzie pojawia
się Thor, bóg-grom. Młot służył Thorowi do rozbijania przeszkód i wszelkich barier
stających na drodze do szczęścia. Symbolikę amuletu można utożsamiać z hedonizmem, dążeniem do celu bez liczenia się z konsekwencjami.
Krzyż odwrócony (odwrócenie = zaprzeczenie), stosowany w obrzędach okultystycznych i satanistycznych, nierzadko noszony przez wyznawców tychże “światopoglądów”.
Atrybut boga Odyna (Wodana). Symbolizuje most do innego świata, wyższej
energii i wiedzy. Zgodność człowieka z wszechświatem. Poprzeczne ramiona znaku
oznaczają świat niematerialny, ramię pionowe świat fizyczny, ziemski. Do tego dochodzi oparte na ramionach koło, symbol jedności i kompletności. Krzyż celtycki
wywodzi się z wierzeń pogańskich, współcześnie nawiązują do niego neaopoganie
i nacjonaliści. Skinheadzi korzystają ze znaku w zastępstwie zakazanej swastyki.
Historia „pacyfki” sięga o wiele wcześniej niż rok 1958 gdzie użyto jej pierwszy raz
w nowym znaczeniu. Znak ten sięga do czasów średniowiecza a nawet starożytności.
Nazywany jest także krzyżem Nerona. Badając pochodzące z tych okresów źródła
historyczne mamy jasność co do przesłania tego symbolu, jako zwiastuna upadku
chrześcijaństwa i Jezusa, zaprzeczenie człowieka. Oznaczał zwycięstwo szatana nad
Bogiem. Jest także symbolem walki z chrześcijaństwem. Stosowano go w czarnej
magii. Do niego nawiązywało hitlerowskie SS. W satanizmie znak używany podczas
odprawiania czarnych mszy. 94
TEMAT 26
Kl. 3 technikum
Pierścień Atlantów to niezwykle rozpowszechniony współcześnie amulet. Wedle
popularyzujących go ulotek ma wpływać na zdrowie i zdolności parapsychologiczne; chronić przed urokami oraz wypadkami losowymi. Ma ponadto wypełniać
“pozytywną energią” noszącą go osobę oraz pomieszczenia. Pierścień ten posiada
radiestezyjno-okultystyczne cechy martwych przedmiotów.
Często noszony amulet, wywodzi się z taoizmu, gdzie symbolizuje dwie przeciwstawne energie kosmiczne w stanie harmonii. Jin (czarny) oznacza pierwiastek
żeński, noc, ziemię, destrukcję, pasywność. Jang (biały) obejmuje takie znaczenia,
jak męskość, światło, niebo, kreacja, aktywność. Wedle taoizmu obie siły odnajdują
wspólne źródło w pierwotnej energii tai-chi. Jin i jang uzupełniają się wzajemnie,
czego symbolem jest umieszczenie białej kropki w obrębie jang oraz czarnej w jing.
Znaczy to także, iż nie istnieje absolutne dobro ani zło. Oczywiście ta taoistyczna
teoria nie ma to nic wspólnego z katolickimi prawdami wiary. Bóg nie jest energią,
ale Osobą; charakter osobowy mają także demony. Bóg jest wszechmogącym Stworzycielem, zaś wszystkie inne byty to tylko ograniczone stworzenia. Dzieła Boże są
z natury dobre, w żaden sposób nie są uzupełniane czy równoważone przez zło. Bóg
jest bez początku i końca, jest pełnią Bytu, zaś zło nie ma charakteru wiecznego,
pojawia się dopiero z pierwszym grzechem. Bóg jest Panem Wszechświata, Szatan
tylko uzurpatorem, który chciał być równy Najwyższemu.
Egipski symbol boga-słońca Horusa, wyobrażanego w postaci sokoła lub człowieka z głową tego ptaka. Pogański talizman sporządzany w święto natury, noszony
dla poprawy wzroku, zdrowia, płodności. Znak anch wywodzi się ze starożytnej kultury egipskiej, gdzie, jako hieroglif,
oznaczał życie, płodność lub zapłodnienie przez boga-słońce. Związany był z
wyobrażeniami o przezwyciężeniu śmierci, z czego powstała nazwa „klucz życia”.
W ostatnich czasach stał się talizmanem niektórych grup zajmujących się okultyzmem
i wiedzą tajemną, dla których symbolizuje rozwiązłość seksualną. Ze względu na swój
kształt przypominający krzyż, niejednokrotnie jest noszony przez nieświadomych
chrześcijan.
Pentagram odwrócony (wierzchołek skierowany w dół), symbol magii tzw. czarnoksięskiej, często z wpisaną głową kozła-szatana. Satanizm. Pieczęć Baphometa
(Bafometa), czarny pentagram, odwrócony pentagram.
W satanizmie funkcjonuje pentagram odwrócony, w który często wpisuje się
głowę kozła, co ma oznaczać szatana lub demona Bafometa i zarazem być obraźliwą
aluzją do Jezusa Chrystusa
95
TEMAT 26
Kl. 3 technikum
TEMAT 27
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Poszukajcie w tej definicji informacji o tym, co jest istotą New Age. Wyniki pracy
zaznaczcie kolorem zielonym.
New Age [nju: eıdż], Nowa Era, Nowa Epoka, Ruch Nowej Ery, Era Wodnika,
Sprzysiężenie Wodnika, nieformalny, wielopostaciowy i wielowymiarowy, alternatywny ruch kulturowy, który narodził się w latach 60. XX w. w USA, następnie zdobył
liczne grono zwolenników na całym świecie.
Termin New Age ma astrologiczny rodowód i wiąże się z wiarą w rychłe nadejście
epoki Wodnika, w której przed ludzkością otworzą się nowe, fascynujące możliwości.
Zgodnie z tym przekonaniem zbliża się kres panowania chrześcijaństwa (Era Ryb),
które wg wielu krytyków z kręgów New Age jest odpowiedzialne za liczne negatywne
przejawy cywilizacji Zachodu.
Zwolennicy New Age głoszą istnienie globalnego kryzysu, który można przezwyciężyć tylko przez całościową przemianę ludzkości. Odrzucają eksploatacyjne podejście do natury, gospodarkę opartą na paliwach kopalnych, medycynę zdominowaną
przez farmakologię, utylitarną psychologię i psychoterapię. Materializm społeczeństw
dobrobytu czynią odpowiedzialnym za coraz powszechniejsze zjawiska obojętności
na los innych ludzi oraz wynikającą z tego pustkę duchową. Ich celem jest doprowadzenie do całościowej transformacji kulturowej z dalekosiężnymi, globalnymi
konsekwencjami. W wyniku owej przemiany powinien, jak sądzą, powstać nowy
światopogląd oddziałujący na większość sfer życia codziennego: obyczaje, naukę,
sztukę, technologię, religię, edukację, a nawet modę.
Źródłem inspiracji dla New Age były zjawiska, które w kulturze europejskiej
zajmowały wcześniej pozycję marginalną lub były potępiane i odrzucane: zachodnia
tradycja ezoteryczna (kabała, alchemia, elementy gnostycyzmu), religie przedchrześcijańskie przez Kościół katolicki pogańskie praktyki duchowe. Ważną inspirację
dla New Age stanowią religie pozaeuropejskie i nieortodoksyjne ruchy religijne,
zwłaszcza buddyzm, taoizm i hinduizm oraz niektóre ich współczesne Mutacje, a
także ponadwyznaniowe i synkretycznie potraktowane praktyki orientalnego pochodzenia, jak joga lub medytacja. Popularnością cieszą się wierzenia rdzennych
mieszkańców Ameryki Północnej oraz islamski mistycyzm (sufizm). W kręgach
New Age nierzadko odrzuca się przekonanie o istnieniu jednej prawdy obowiązującej wszystkich ludzi i we wszystkich kulturach. Twierdzi się raczej, że istnieje wiele
równoprawnych dróg rozwoju duchowego, które mogą doprowadzić człowieka do
spełnienia i samourzeczywistnienia.
(New Age, <http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3946943/new-age.html>, dostęp: 17.03.2014)
96
97
TEMAT 27
Kl. 3 technikum
Grupa 2
– Poszukajcie w tej definicji informacji o tym, z jakich religii i wyznań czerpie New
Age. Wyniki pracy zaznaczcie kolorem czerwonym.
98
TEMAT 27
Kl. 3 technikum
Grupa 3
– Poszukajcie w tej definicji informacji o tym, jakie zjawiska i praktyki odrzucają
wyznawcy New Age. Wyniki pracy zaznaczcie kolorem niebieskim.
99
TEMAT 27
Kl. 3 technikum
TEMAT 28
Kl. 3 technikum
Grupa 4
– Poszukajcie w tej definicji informacji o tym, co obiecuje swoim wyznawcom New
Age. Wyniki pracy zaznaczcie kolorem żółtym.
100
101
TEMAT 29
Kl. 3 technikum
TEMAT 30
Kl. 3 technikum
– Dopasuj zdania do odpowiedniej rubryki.
Chrześcijanin
Wierzący w reinkarnację
Minitest o rzeczach ostatecznych:
1. Sąd ostateczny to:
a) odmiana rozprawy sądowej, ale o uproszczonej procedurze
b) ocena życia ludzkiego po śmierci
c) tytuł jednej z przypowieści Jezusa
2. Po śmierci człowiek może trafić:
a) do nieba
b) do piekła
c) rozpocząć kolejne wcielenie
3. Piekło:
a) istnieje tylko w bajkach, straszy się nim niegrzeczne dzieci
b) piekło jest już tu na ziemi
c) to stan wiecznego odrzucenia Boga
Zdania do uzupełnienia tabeli:
1. Bóg jest Osobą, Stwórcą nieba i ziemi.
2. Bóg to energia przenikająca wszystko, co istnieje.
3. Każdy człowiek to niepowtarzalna istota.
4. Jedną z form istnienia na ziemi jest forma ludzka.
5. Dusza ludzka jest nieśmiertelna.
6. Dusza to cząstka boskiej energii obecnej w danym organizmie.
7. Zapłatą za moje czyny jest osiągnięcie po śmierci nieba lub kara piekła.
8. Moje czyny skutkują w kolejnym wcieleniu (wyższa forma bądź niższa).
9. Tylko moje czyny decydują o jakości kolejnego wcielenia.
10. W czynieniu dobra wspomaga mnie Bóg swoją łaską.
11. Mam jedno życie.
12. Nie wiem, ile dotąd przeszedłem wcieleń, i nie wiem, ile przede mną.
13. Pomoc biednym i chorym nie ma sensu – ich cierpienie jest skutkiem złego życia
podczas poprzedniego wcielenia
14. Troska o bliźniego jest realizacją najważniejszego przykazania.
15. Na końcu czasów wszyscy zmartwychwstaniemy.
16. Nie ma czegoś takiego jak zmartwychwstanie, jest kolejne wcielenie.
102
4. Czyściec to:
a) miejsce dla niezdecydowanych, którzy nie wiedzą: piekło czy niebo
b) czasowe oddalenie od Boga dla oczyszczenia duszy
c) czas pomiędzy wcieleniami
5. Rzeczy ostateczne to:
a) to, co zabieramy ze sobą, uciekając z płonącego mieszkania
b) najbardziej nielubiane potrawy
c) miejsca i wydarzenia związane ze śmiercią
6. W niebie najważniejsze jest:
a) spotkanie z Bogiem
b) stan błogiej nieważkości
c) obfitość jedzenia, picia i innych przyjemności
103
TEMAT 30
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Na podstawie poniższego tekstu wykonajcie kolaż przedstawiający wizję nieba
w islamie.
Eschatologia islamska
Niebo jest stanem wiecznego szczęścia. Oprócz niekończących się przyjemności
zmysłowych istotą raju jest przede wszystkim uczestnictwo w Bożej chwale. Powołani
do wiecznej szczęśliwości otrzymają za nienaganną wiarę i dobre życie wszystko,
czego zapragną. Doświadczą tego w miejscu nazwanym „ogrodem rajów” (18,107),
„ogrodem rozkoszy” (31,8; 22,56) i „ogrodem Edenu” (16,31) (39,34). Liczba tych
ogrodów jest zróżnicowana, w z zależności od źródła. W Koranie (55,46 i 55,62) jest
mowa o „dwóch ogrodach”, względnie „dwóch podwójnych ogrodach”. Hadisy natomiast wymieniają ich siedem, a nawet osiem. Koraniczne opisy raju zwracają uwagę na
olbrzymią przestrzeń, która jest do dyspozycji zbawionych. Ogrody są niczym sady i
winnice, w których zorganizowane jest życie mieszkańców. W srebrnych naczyniach,
dzbanach i do pełna wypełnionych kielichach podane zostanie im wino, ów trunek,
który za życia na ziemi był zakazany (5,90). Mieszkańcy raju będą nosili cenne szaty
i bransolety ze złota (18,31) oraz srebro i perły. Odpoczywać będą na złoconych,
zdobionych brokatem dywanach, fotelach i wygodnych łożach (88,13; 56,15; 18,31).
Czas umilą im hurysy oraz posługujący piękni młodzieńcy. W przeciwieństwie do
zachodnich interpretatorów, większość komentatorów muzułmańskich rozumie rajskie dziewice i młodzieńców w kategoriach oczyszczonych dusz. W niebie przebywać
będą również aniołowie, którzy głosząc nieustannie Bożą chwałę, otaczają Jego tron.
Ważniejsze od użycia zmysłowego będzie jednak przypodobanie się Bogu i możliwość
ujrzenia Jego oblicza (75,22-23). Oglądanie Boga „twarzą w Twarz” nastąpi jednak tylko
w tych momentach, które Bóg sam wybierze, i będzie dane temu, komu Bóg na to zezwoli.
Mieszkańcy raju będą mieli poczucie pokoju i bezpieczeństwa, ponieważ będą wolni od grzechu i nie zaznają nigdy śmierci. Nie będzie między nimi sporów i waśni,
kłótni ani zawiści, ponieważ każdy otrzyma wszystko w obfitości. Opis niebiańskiej
szczęśliwości w Koranie jest pełen radości życia. Podkreśla się piękno stworzenia i
korzystanie z jego dobrodziejstw w granicach, które wyznaczył Bóg (98,7-8).
TEMAT 30
Kl. 3 technikum
Grupa 2
w religii żydowskiej.
Religia żydowska o raju
W wyobrażeniu tego, co tak pięknie nazywamy rzeczami ostatecznymi, krzyżują się aspekt indywidualny i zbiorowy. Samo Pismo prawie w ogóle nie porusza problemu indywidualnego życia po śmierci. Biblijny hades jest bardzo ubogi:
martwi nie chwalą Boga. Pojawienie się wyobrażenia o zmartwychwstaniu ciała
w połączeniu z powszechnym sądem czyni z hadesu tymczasowe miejsce pobytu. W tym kręgu wyobrażeń człowiek pozostaje całkowicie na tym świecie.
W pewnym jednak momencie pojawia się wyobrażenie, że po indywidualnym sądzie
dusza sprawiedliwego zostaje przyjęta do raju na tamtym świecie lub do nieba, a dusza
złoczyńcy skazana zostaje na karę piekła, będącego w rabinicznym judaizmie raczej czasowo ograniczonym purgatorium, bolesnym oczyszczeniem duszy. Być może wyobrażenia
te były pierwotnie obce judaizmowi, lecz później zostały doskonale z nim zintegrowane.
Pozostała jednak wewnętrzna sprzeczność z oczekiwaniem zbiorowego zbawienia, która
z trudem jest łagodzona przez oczekiwanie zmartwychwstania ciała i zbiorowego sądu.
Natomiast zbiorowe oczekiwanie końca czasów znajduje się na linii projekcji eschatologii
biblijnej: oczekiwanie mesjasza, pomazańca z domu Dawida, który uwolni lud Izraela,
poprowadzi go z powrotem do jego ziemi, a następnie odbuduje Świątynię.
(Judaizm o rzeczach ostatecznych: Życie, śmierć i żałoba, <http://religie.wiara.pl/
doc/472044.Judaizm-o-rzeczach-ostatecznych-Zycie-smierc-i-zaloba>, dostęp:
17.03.2014)
(A. Wąs SVD, Eschatologia islamska, <http://religie.wiara.pl/doc/472219.Eschatologia-islamska>, dostęp: 17.03.2014)
104
105
TEMAT 30
Kl. 3 technikum
Grupa 3
w buddyzmie.
Eschatologia buddyjska
Motywem przewodnim w poglądach wyznawców buddyzmu na śmierć jest doktryna
o ponownych narodzinach. Doktryna ta w wielu aspektach zasadniczo różni się od koncepcji życia pozagrobowego w tradycji zachodniej i semickiej. Po pierwsze, buddyści uważają, że jednostka jest w swej istocie wieczna, dopóki nie osiągnie wyzwolenia z wszelkich
pragnień (nirwany). Od tego momentu ponowne narodzenie już nie następuje. Jednostka
przechodzi przez łańcuch licznych kolejnych wcieleń, a proces zmian będzie postępował
dopóty, dopóki człowiek będzie pozostawał we władzy pragnień i niewiedzy duchowej.
Buddyzm bowiem nie zaprzecza istnieniu wyższych i niższych sfer istnienia poza rzeczywistością tego świata, nie zaprzecza również istnieniu bogów, choć odrzuca doktrynę
stwórcy. Jednostka może ponownie narodzić się w niebie za sprawą dobrych uczynków;
nie jest to jednak końcowe wyzwolenie. Niebo nie jest wieczne, jak wszystko inne.
Uzyskanie nirwany jest osiągnięciem czegoś wyższego niż niebo. Po trzecie, buddyjska
doktryna ponownych narodzin (w odróżnieniu od podstawowej doktryny hinduskiej)
nie obejmuje wiary w duszę. Nie istnieje odwieczne „ja” jako podstawa stanów materialnych i duchowych. Tak więc wyzwolenie nie sprowadza się do wyzwolenia duszy.
Nie oznacza to, że jednostka zyskuje na pewien sposób wieczną szczęśliwość. Jest to
raczej zastąpienie przemijających stanów osobowości, które tworzą jednostkę, przez
stan odwieczny, jakim jest nirwana. W nirwanie nie ma osoby, gdyż osoba jest następstwem połączenia przejściowych stanów osobowości. Tak więc prawdziwe wyzwolenie
nie obejmuje jednostki. Prawdziwym świętym jest ten, kto nie pragnie ani śmierci, ani
życia. Paradoks ten ujęto następująco:
Istnieje tylko cierpienie: nie ma podmiotu cierpienia.
Jest działanie: lecz nie ma podmiotu działania.
Jest nirwana: lecz nie ma osoby, która ją osiąga.
Istnieje droga: lecz nie ma tego, kto nią wędruje.
Tak więc na najwyższym poziomie oświecenia nie należy oczekiwać nieśmiertelności indywidualnej. Pragnienie nieśmiertelności jest oznaką, że człowiek nie
osiągnął spokoju i pogody ducha oraz intuicji świętego. Dlatego nirwanę ujmuje
się jako miejsce, w którym nie ma śmierci; nie oznacza to jednak, aby życie trwało
tam bez końca. Nirwana istnieje, jak to przedstawiliśmy, poza królestwem wcieleń,
a więc poza istnieniem jednostkowym. Ponieważ Budda odrzucił także wiarę w
najwyższego osobowego Boga-Stwórcę, nie można było przedstawić wyzwolenia
jako rodzaju jedni czy spójni z nim. Buddyzm i umieranie
TEMAT 31
Kl. 3 technikum
Na podstawie poniższych tekstów odpowiedzcie na pytania:
– Kim jest Szatan?
– Jakimi imionami jest określany Zły?
– Czym jest piekło?
– Kto zwycięża Szatana?
„Rzekł do nich Jezus: «Gdyby Bóg był waszym Ojcem, to i Mnie byście miłowali.
Ja bowiem od Boga wyszedłem i przychodzę. Nie wyszedłem sam od siebie, lecz On
Mnie posłał. Dlaczego nie rozumiecie mojej mowy? Bo nie możecie słuchać mojej
nauki. Wy macie diabła za ojca i chcecie spełniać pożądania waszego ojca. Od początku był on zabójcą i nie wytrwał w prawdzie, bo prawdy w nim nie ma. Kiedy mówi
kłamstwo, od siebie mówi, bo jest kłamcą i ojcem kłamstwa»”. (J 8,42-44)
„I nastąpiła walka w niebie: Michał i jego aniołowie mieli walczyć ze Smokiem.
I wystąpił do walki Smok i jego aniołowie, ale nie przemógł, i już się miejsce dla
nich w niebie nie znalazło. I został strącony wielki Smok, Wąż starodawny, który się
zwie diabeł i Szatan, zwodzący całą zamieszkałą ziemię, został strącony na ziemię, a
z nim strąceni zostali jego aniołowie. I usłyszałem donośny głos mówiący w niebie:
«Teraz nastało zbawienie, potęga i królowanie Boga naszego i władza Jego Pomazańca, bo oskarżyciel braci naszych został strącony, ten, co dniem i nocą oskarża ich
przed Bogiem naszym. A oni zwyciężyli dzięki krwi Baranka i dzięki słowu swojego
świadectwa»”. (Ap 12,7-11)
„Nauczanie Kościoła stwierdza istnienie piekła i jego wieczność. Dusze tych, którzy umierają w stanie grzechu śmiertelnego, bezpośrednio po śmierci idą do piekła,
gdzie cierpią męki, «ogień wieczny». Zasadnicza kara piekła polega na wiecznym
oddzieleniu od Boga; wyłącznie w Bogu człowiek może mieć życie i szczęście, dla
których został stworzony i których pragnie”. (KKK 1035)
Modlitwa papieża Leona XIII do św. Michała Archanioła:
Święty Michale Archaniele! Wspomagaj nas w walce, a przeciw niegodziwości i
zasadzkom złego ducha bądź naszą obroną. Oby go Bóg pogromić raczył, pokornie
o to prosimy, a Ty, Wodzu niebieskich zastępów, Szatana i inne duchy złe, które na
zgubę dusz ludzkich po tym świecie krążą, mocą Bożą strąć do piekła. Amen.
(N. Smart, Buddyzm i umieranie, <http://religie.wiara.pl/doc/471883.Buddyzm-i-umieranie/3>, dostęp: 17.03.2014)
106
107
TEMAT 31
Kl. 3 technikum
Ks. Slawomir Kostrzewa: Warto przeczytać, pomyśleć i przyjrzeć się swojemu
życiu.
Szatan wezwał światowy zjazd demonów. W swoim przemówieniu na wstępie
powiedział: “Nie możemy zabronić chrześcijanom chodzić do kościoła. Nie możemy zakazać im czytać Biblii. Nie możemy zakazać im komunikować się z Bogiem
w modlitwie. Kiedy tylko zaczynają się modlić i nawiązują kontakt z Chrystusem –
natychmiast tracimy władzę nad nimi. Więc niech chodzą do swoich kościołów, a my
ukradniemy u nich – ich czas, tak aby, będąc zawsze zajętym, nie mogli się modlić i
pokutować za grzechy i rozwijać swojego związku z Chrystusem. Nie będą też mieli
czasu na czytanie Biblii. «Oto, co należy zrobić – powiedział diabeł. – Trzeba zapobiec
ich spotkaniom z Bogiem i utrzymać ten stan rzeczy przez cały dzień.
– Jak to zrobić? – zawołały demony.
– Trzeba wymyślić dużo ciekawostek, próżności i wiele sposobów okupujących
ich umysły wszelkiego rodzaju niepotrzebnymi rzeczami. A co najważniejsze trzeba
zaszczepić w nich pragnienie dóbr materialnych, chęć wzbogacania się – i służenia
dla mamony. Niech będą przepojeni pragnieniem, aby zarabiać jak najwięcej ilości
pieniędzy, żeby kupić własne samochody, mieszkania, wille. Niech zarabiają więcej
i więcej pieniędzy dla chęci pójścia do restauracji i kawiarni, chęci kupowania drogich, modnych ubrań, aby urządzać kosztowne remonty w mieszkaniach i dostarczać
tam modne meble i luksusowy wystrój. Kuście ich, uczcie wydawać i brać pożyczki
długoterminowe kredyty, a tym samym popadać w zależność/niewolę od banków. A
gdy będą zapaleni pragnieniem osobistego wzbogacenia się, pogonią za mamoną – i
nie będzie im już wtedy potrzebny Chrystus …
Przekonajcie ich żony do pozostania dłużej w pracy, a mężczyzn – do pracy 6-7 dni
w tygodniu, najlepiej po 10-12 godzin dziennie, żeby nie mieli czasu na zajmowanie
się rodziną i wychowaniem dzieci. Nie pozwólcie im spędzać czasu z dziećmi – po
to, by ich dzieci włóczyły się od rana do nocy po ulicy i kolegowały i wpadły w złe
towarzystwo, przez to przestały się uczyć, zaniedbały szkołę i aby nic z nich dobrego
dzięki temu nie wyrosło. Wtedy ich rodziny rozpadną się, oni staną się samotni, a
my pomożemy im z żalu upić się i stać się alkoholikami.
Stymulujcie ich umysły tak, żeby dzięki temu telewizory i komputery w domach
pracowały stale, a oni jak najwięcej czasu spędzali oglądając telewizję i ślęcząc przed
komputerem, a przez to nie mieli czasu na modlitwę. Upewnijcie się, że w każdym
sklepie i restauracji na świecie stale brzmiała niechrześcijańska bluźniercza-omamjająca muzyka. To będzie blokować ich umysły i niszczyć ich jedność z Chrystusem
i przynależność do Niego Rozłóżcie na stole w kawiarni dużo czasopism i gazet.
Bombardujcie ich umysły wiadomościami i reklamami 24 godziny na dobę. Niech
108
TEMAT 31
Kl. 3 technikum
po drodze uderza w nich morze oślepiających reklam z billboardów. Napełnijcie
im reklamą skrzynki pocztowe, katalogami do zamówienia towarów dostępnych
w internecie, biuletynami i ofertami bezpłatnych towarów, usług i innych złudzeń.
Pokazujcie im, w czasopismach i telewizji szczupłe, wysportowane piękne modelki,
żeby mężczyźni uwierzyli , że zewnętrzne piękno jest najważniejsze, a przez to stali
się niezadowoleni ze swoich żon.
Zróbcie tak, żeby ich żony były zbyt zmęczone, aby spełniać swoje małżeńskie
obowiązki. Jeśli nie spełnią ich żony tego czego oczekują, to zaczną szukać tego gdzie
indziej. To doprowadzi szybko do zniszczenia rodzin!
Na Boże Narodzenie i Wielkanoc trzeba odwrócić ich uwagę pustotą, dajcie koncerty, filmy w telewizji, aby te święta były spędzone za stołem, z obżarstwem i pijaństwem.
Dzięki temu nie nauczą oni dzieci prawdziwej wymowy świąt i ich Bożego znaczenia.
Niech wracają z wolnego zmęczeni. Zróbcie to tak, żeby też nie mieli czasu wybrać się
na łono natury i cieszyć się Bożym stworzeniem. Zamiast tego kuście ich wyjściem do
parków rozrywki, na imprezy sportowe, spektakle, koncerty czy do galerii. Tak żeby
ich umysł ciągle był zajęty tą pustotą nie przynoszącą nic dobrego i pożytecznego dla
zbawienia. Macie czynić pełną izolację ich od Chrystusa! Niech wszyscy chrześcijanie
będą wiecznie zajęci, zajęci, zajęci!
Zalejcie ich życie tak wieloma pozornie dobrymi rzeczami, żeby nie mieli
czasu na zastanowienie nad poszukiwaniem pomocy u Jezusa, a wkrótce będą
żyć i pracować, opierając się tylko na sobie, poświęcając swoje zdrowie i rodziny.
To działa! To wspaniały plan!
Diabły chętnie poszły do pracy, zmuszając chrześcijan wszędzie by byli bardziej
zajęci i pędzili tu i tam, nie pozostawiając czasu dla Boga, na modlitwę i dla rodziny.
Czy plan diabła odniósł sukces? Możesz osądzić!
Daj ten list innym. A może i TY zbyt jesteś zajęty ?
http://gazetawarszawska.com/2013/10/02/ks-slawomir-kostrzewa-warto-przeczytacpomyslec-przyjrzyjec-sie-swojemu-zyciu/
109
TEMAT 32
Kl. 3 technikum
Grupa 1
Przygotujcie plakat informacyjny, odpowiadając na pytanie:
– Jakie istnieją formy zniewolenia duchowego?
Grupa 2
– Co jest przyczyną zniewoleń duchowych?
Grupa 3
– Na czym polega posługa egzorcysty?
TEMAT 32
Kl. 3 technikum
Na podstawie poniższego tekstu odpowiedzcie na pytania:
– Co to jest modlitwa o uwolnienie?
– Kto może ją odmawiać?
– Co to jest egzorcyzm?
Modlitwy o uwolnienie mają formę błagalną: prosimy Pana poprzez Maryję,
świętych i aniołów, aby nas uwolnił od demonów. Natomiast w egzorcyzmie oprócz
formy błagalnej wzywa się demony w sposób bezpośredni poprzez wydawanie im
rozkazów. Nazywa się to imperatywną formą modlitwy.
Egzorcyzm może być sprawowany tylko przez kapłana wyraźnie delegowanego
przez swego biskupa – on ma władzę nakazać demonowi, by opuścił daną osobę czy
przedmiot.
„Posługę sprawowania egzorcyzmów nad opętanymi mocą specjalnego i wyraźnego zezwolenia powierza miejscowy ordynariusz, którym z reguły jest biskup
diecezjalny. Zezwolenia tego należy udzielać jedynie kapłanowi odznaczającemu się
pobożnością, wiedzą, roztropnością i nieskazitelnością życia oraz specjalnie przygotowanemu do tego zadania. Kapłan zaś, któremu na stałe lub doraźnie została
powierzona funkcja egzorcysty, niech to dzieło miłości pełni z zaufaniem i pokorą
pod kierunkiem biskupa diecezjalnego” (Reguła 13, Rytuał egzorcyzmu).
Modlitwa imperatywna może być niebezpieczna dla tego, kto atakuje demona
bez szczególnego wsparcia Kościoła. Natomiast modlitwa o uwolnienie, przeciwnie,
może być stosowana przez wszystkich wiernych, kapłanów i świeckich. W modlitwie o uwolnienie nie rozkazuje się demonom, aby odeszły, ale zwyczajnie prosi się
Boga, Najświętszą Maryję Pannę, aniołów i świętych, aby przyszli nam z pomocą
w celu odepchnięcia zasadzek wroga i abyśmy w ten sposób byli uwolnieni od jego
szkodliwego działania.
Modlitwa o uwolnienie może przybierać różne formy i mieć bardzo dużą skuteczność. Taką modlitwę mamy np. w „Ojcze nasz”: „Wybaw nas od zła wszelkiego”.
Szczególnie skuteczne okazuje się również odmawianie różańca i litanii. Na przykład
w wielkiej litanii do świętych lub w litanii do świętego Imienia Jezus prosimy Boga,
aby nas uwolnił od wpływu mocy ciemności we wszystkich jej formach. Ponadto
wszystkie żarliwe modlitwy do Boga, jak również wszystkie zasługujące praktyki, takie
jak post, jałmużna i uczynki miłości, mogą stać się modlitwami o uzdrowienie. Ich
skuteczność będzie zależała głównie od osobistej żarliwości tych, którzy się modlą,
jak również od ich wytrwałości.
(na podst.: Modlitwa o uwolnienie a egzorcyzm, <http://www.benedykt.friko.pl/egzorcyzmy_modlitwa_o_uwolnienie.htm>, dostęp: 17.03.2014)
110
111
TEMAT 33
Kl. 3 technikum
TEMAT 33
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Jakie motywy do świętowania wymienia ks. Maliński?
Sposoby
dobrego
odpoczynku
Sposoby
dobrego
świętowania
112
„Może masz dzisiaj imieniny, urodziny, rocznicę matury, rozpoczęcie twojej pracy
zawodowej albo koniec roku, początek roku, święto religijne. Świętuj. Nie przemilczaj
tego dnia, nie udawaj, że cię to nic nie obchodzi, nie wmawiaj sobie, że to nie jest
ważne, że szkoda na to wszystko czasu, że to nic nie daje, nie upieraj się, że trzeba
tylko uczciwie pracować i po pracy odpoczywać. Nie jesteśmy zwierzętami, które
tylko ten rytm znają. Jesteśmy ludźmi i dlatego do rytmu: praca - odpoczynek, trzeba
dodać jeszcze jeden rytm: świętowanie.
Po pierwsze są święta rocznicowe, wspominające ważne wydarzenia, które zdecydowały o twoim życiu i twojej osobowości. Jeżeli kiedyś było dla ciebie ważne jakieś wydarzenie, decyzja, która ustawiła twoje życie na nowe tory, to warto do tego powrócić. (…)
A może jest dzisiaj jakaś ważna rocznica narodowa. Świętuj ją. Jesteś członkiem
swojego narodu. W twoich żyłach płynie jego przeszłość, jego tradycja, jego historia.
Twój naród - twoja wielka rodzina, do której należysz, której losy dzielisz, w której
życiu uczestniczysz. (…)
A może dzisiaj jest jakieś twoje święto religijne. Niekoniecznie niedziela. Niekoniecznie święto kościelne uznane przez państwo jako dzień wolny od pracy. Ale taki
dzień, który ty osobiście albo cała twoja rodzina zawsze świętuje w specjalny sposób,
z uczestniczeniem we Mszy Świętej. Nie zrywaj z tą tradycją. Staraj się, żeby przez
Eucharystię uobecnił się dla ciebie Jezus w swoim cierpieniu i chwale – żeby ukazał
ci się znowu jako twój Mistrz, Wzór i Zbawiciel”. (Mieczysław Maliński, Od rana do
wieczora – fragmenty)
Grupa 2
– Na co ma chrześcijanin zwracać szczególną uwagę w czasie świętowania w myśl
Katechizmu Kościoła katolickiego?
„Ustanowienie dnia Pańskiego przyczynia się do tego, by wszyscy korzystali z
wystarczającego odpoczynku i czasu wolnego, który mogliby poświęcić życiu rodzinnemu, kulturalnemu, społecznemu i religijnemu (…) Chrześcijanie powinni także
świętować niedzielę, oddając swojej rodzinie i bliskim czas i staranie, o które trudno
w pozostałe dni tygodnia. Niedziela jest czasem refleksji, ciszy, lektury i medytacji,
które sprzyjają wzrostowi życia wewnętrznego i chrześcijańskiego. (…) Gdy zwyczaje
(sport, rozrywki itd.) i obowiązki społeczne (służby publiczne itp.) wymagają od
niektórych pracy w niedzielę, powinni czuć się odpowiedzialni za zapewnienie sobie
wystarczającego czasu wolnego”. (KKK 2184–2186)
113
TEMAT 33
Kl. 3 technikum
Grupa 3
– Do czego wg Jana Pawła II ma zmierzać odpoczynek?
„Dla chrześcijan nie jest to sytuacja normalna, gdy niedziela, dzień święta i radości, nie jest także dniem odpoczynku, a w każdym razie trudno im «świętować»
niedzielę, jeśli nie dysponują odpowiednią ilością wolnego czasu.
Z drugiej strony, związek między dniem Pańskim a dniem odpoczynku całego
społeczeństwa jest istotny i znaczący nie tylko z punktu widzenia ściśle chrześcijańskiego. Cykl pracy i odpoczynku, wpisany w ludzką naturę, jest bowiem zgodny z wolą
samego Boga, co poświadcza opis stworzenia z Księgi Rodzaju (por. 2,2-3; Wj 20,8-11):
odpoczynek jest rzeczą «świętą», pozwala bowiem człowiekowi wyrwać się z rytmu
ziemskich zajęć, czasem nazbyt go pochłaniających, i na nowo sobie uświadomić,
że wszystko jest dziełem Bożym. Człowiek, obdarzony przez Boga ogromną władzą
nad stworzeniem, mógłby zapomnieć, że to Bóg jest Stwórcą, od którego wszystko
zależy. Uznanie tej prawdy jest szczególnie konieczne w naszej epoce, w której dzięki
nauce i technice rozszerzyła się niezmiernie władza, jaką człowiek sprawuje przez
swoją pracę”. (Jan Paweł II, Dies Domini, 64-65)
Grupa 4
– Co zrobić wg Jana Pawła II, by odpoczynek nie stał się nudą?
„Z kolei sam wypoczynek, jeśli nie ma się stać jałową bezczynnością, która wywołuje uczucie nudy, musi być źródłem duchowego wzbogacenia, zapewniać większą
wolność, umożliwiać kontemplację i sprzyjać braterskiej wspólnocie. Dlatego spośród różnych form ludzkiej kultury oraz rozrywek, jakie proponuje społeczeństwo,
wierni winni wybierać te, które najbardziej odpowiadają życiu zgodnemu z nakazami
Ewangelii. W tej perspektywie odpoczynek niedzielny i świąteczny zyskuje wymiar
«proroczy», potwierdza bowiem nie tylko absolutny prymat Boga, ale także prymat
godności człowieka nad wymogami ekonomii, a ponadto zapowiada w pewien sposób nadejście «nowego nieba» i «nowej ziemi», gdzie człowiek zostanie ostatecznie i
całkowicie wyzwolony z niewoli swoich potrzeb. Mówiąc krótko, dzień Pański staje
się w ten sposób, w sensie najbardziej autentycznym, także dniem człowieka”. (Jan
Paweł II, Dies Domini, 68)
TEMAT 33
Kl. 3 technikum
Świętej Bożej Rodzicielki Maryi – Nowy Rok Objawienie Pańskie
Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa – Boże Ciało
Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny – Matki Boskiej Zielnej Wszystkich Świętych
Boże Narodzenie
(25 XII)
(1 XI) (15 VIII)
(1 I)
(6 I)
(czwartek po Uroczystości Trójcy Przenajświętszej)
ROLNIK
MINISTRANT
PAN KAZIK Z GRUPY MODLITEWNEJ KASJERKA W MARKECIE
ATEISTA
114
115
TEMAT 34
Kl. 3 technikum
TEMAT 34
Kl. 3 technikum
– Zakreśl w lewej kolumnie zadania, które uważasz za zdecydowanie kobiece,
a w prawej zdecydowanie męskie.
Zadania zdecydowanie kobiece
utrzymywanie rodziny
trzepanie dywanów
gotowanie
pranie
bycie mamą
bycie tatą
szycie
przygotowanie śniadania
przytulanie
okazywanie czułości
sprzątanie
mycie naczyń
przykład wiary i modlitwy
remonty, np. malowanie pokoju
rąbanie drzewa
prowadzenie samochodu
skopanie ogródka
palenie w piecu
noszenie ciężkich przedmiotów
zakupy
odkurzanie
odśnieżanie
karmienie noworodka
wstawanie w nocy do dziecka
wycieranie kurzu
zarządzanie budżetem domowym
rozmowy wychowawcze z dziećmi
troska o estetykę mieszkania
116
Zadania zdecydowanie męskie
utrzymywanie rodziny
trzepanie dywanów
gotowanie
pranie
bycie mamą
bycie tatą
szycie
przygotowanie śniadania
przytulanie
okazywanie czułości
sprzątanie
mycie naczyń
przykład wiary i modlitwy
remonty, np. malowanie pokoju
rąbanie drzewa
prowadzenie samochodu
skopanie ogródka
palenie w piecu
noszenie ciężkich przedmiotów
zakupy
odkurzanie
odśnieżanie
karmienie noworodka
wstawanie w nocy do dziecka
wycieranie kurzu
zarządzanie budżetem domowym
rozmowy wychowawcze z dziećmi
troska o estetykę mieszkania
Grupa 1
– Zaznaczcie w tekście artykułu informacje o tym, co to znaczy być mężczyzną?
Na męskość można patrzeć z różnych perspektyw. Najprostsza definicja głosi, że
mężczyzna to człowiek płci męskiej, a płciowość i płeć mogą być rozpatrywane na
wielu płaszczyznach: biologicznej, antropologicznej, psychologicznej, socjologicznej,
prawnej, teologicznej. Rozumienie biblijne pozwala przyjąć, że męskość, podobnie
jak kobiecość, to część wizerunku Boga: „na obraz Boży go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę” (Rdz 1,27). Zarówno męskość, jak i kobiecość oznaczają dwoistą
postać konstytucji somatycznej człowieka – pisał Jan Paweł II. Te cechy człowieka są
nie tylko osobowościowe, ale męskość i kobiecość stanowią pierwiastek osobowotwórczy. Z jednej strony męski to odmienny od kobiecego. I znów, powołując się na
papieża, można powiedzieć, że „kobiecość niejako odnajduje się w obliczu męskości,
podczas gdy męskość potwierdza się przez kobiecość”. Męskość jawi się tu jako opozycja wobec kobiecości, element konstytutywny „napięcia” istniejącego pomiędzy
przedstawicielami dwojga płci. Można zdefiniować mężczyznę jako kogoś będącego
w swoistej życiowej konfrontacji z kobietą. Nie jest wrogiem, ale partnerem. Opozycja
ta służy rozwojowi obojga. To napięcie utrzymuje różnice pomiędzy dwiema, równie
„wartościowymi cząstkami” całości, jaką stanowi człowiek. Dychotomia trwa przez
całe życie. Sprawia, że trudne jest w pełni postawienie się w roli kobiety, gdy jest się
mężczyzną, i mężczyzny, gdy jest się kobietą. Niemożliwa jest też zamiana ról, bo te
wpisane są w naturę. W pięknej książce-świadectwie życia Alana Medingera autor
twierdzi, że męskość to robienie rzeczy, które robią mężczyźni. Do tych czynności
zalicza aktywność fizyczną, pragnienie zwyciężania, chęć przewodzenia oraz znajdowanie płaszczyzn porozumienia z innymi mężczyznami.
Z kolei w obrazach współczesnej kultury pojawiają się inne definicje i wzorce
męskości. Mamy tu model pozytywny, a mianowicie mężczyznę występującego
w roli opiekuna dzieci czy mężczyznę towarzysza wspierającego kobietę. Jest jednak
i męskość redukowana do objętości muskulatury, siły fizycznej, odwagi, płaskiego
seksualizmu z obrazami sprawności w alkowie, w dodatku nawet nie małżeńskiej,
ale jakieś przypadkowej, bez przyszłości i zobowiązań, bez miłości i wierności.
Spotykamy tu męskość „wykastrowaną” z głębi przeżyć, nieodpowiedzialną, zakonserwowaną na etapie nastoletniego chłopca. (A.K. Ładyżyński, Męskość jako
droga do ojcostwa)
117
TEMAT 34
Kl. 3 technikum
Grupa 2
– Zaznaczcie w tekście artykułu jednym kolorem informacje o roli matki w
kształtowaniu męskości, a drugim rolę ojca.
Miłość ojca – miłość matki
Ojciec kocha w inny sposób niż matka. Matce wystarczy istnienie maleństwa, by
obdarzać je miłością. Mężczyzna również zachwyci się potomkiem, ale obok podziwu
postawi mu wymagania. I tu znów ujawni się ta odmienność płci. Dlatego Pan Bóg
opatrznościowo powołał do rodzicielstwa parę małżonków, by byli w stanie darzyć
dziecko miłością w równowadze. Matka otacza je miłością za to, że jest, ojciec za to,
jak postępuje, jak bardzo się stara. Pozornie tylko mamy tu do czynienia ze szlachetną,
bezwarunkową akceptacją ze strony kobiety i warunkowym przyjmowaniem dziecka
przez mężczyznę. W rzeczywistości dopiero wspólnie ich miłość jest formą pełną,
sprzyjającą rozwojowi, akceptującą i pozwalającą dziecku rozwijać się. Oboje rodzice na swój sposób przytulają dziecko swymi dłońmi. Tylko te ręce są inne. Trochę
jak na płótnie Rembrandta, gdzie miłosierny ojciec –symbol Stwórcy – przygarnia
powracającego syna matczyną dłonią o delikatnych rysach kobiety i większą dłonią
mężczyzny.
Jeśli dominującym podmiotem stanie się mężczyzna, dziecko dozna nadmiaru
wymagań bez stosownej troski. Zatem swoiste napięcie pomiędzy matką a ojcem
utrzymuje w ryzach pragnienia każdego z rodziców, by odegrać główną rolę w wychowaniu. Najkorzystniej dla dziecka jest, gdy dwoje opiekunów ma w nim swój udział.
Wybór takiej drogi prowadzenia dziecka w naturalny sposób będzie rodził konflikty,
ale przyjmą one charakter rozwojowy i będą służyły i dziecku, i całej wspólnocie.
Dzięki obecności ojca dziecko doświadcza różnicy. On pokaże mu świat, wyprowadzając zwłaszcza syna z matczynego „uniwersum”. Opuszczając codziennie matkę,
ojciec udowadnia, że nie zrywa z nią więzi. Mężczyzna to przedstawiciel „twardej
miłości”. I znowu: nie lepszej i nie gorszej, ale innej. Wyobrażam sobie scenę, w której
rodzice uczą małe dziecko wchodzenia na schody. Ojciec stoi za swą roczną pociechą
w pewnym dystansie i werbalnie zachęca do wejścia. Równocześnie jest gotowy do
natychmiastowej reakcji, gdyby dziecko miało zamiar upaść. Matka natomiast bierze
z czułością dziecko pod paszki, dźwigając cały jego ciężar, mówiąc „uważaj, moje maleństwo”, prowadzi nieboraka po schodach, całkowicie go asekurując. Macierzyństwo
i ojcostwo to dwie dobre szkoły miłości uzupełniające się nawzajem, niejako dwa
kursy wspólnego kierunku. Ojcostwo kształtuje się wobec macierzyństwa, podobnie jak męskość wobec kobiecości w swoistej równowadze, w dialogu, co dobre dla
ciebie, dla mnie i dla naszego dziecka, w poszukiwaniu optymalnych rozwiązań. A te
często nie są łatwo dostrzegalne. (A.K. Ładyżyński, Męskość jako droga do ojcostwa)
118
TEMAT 34
Kl. 3 technikum
Grupa 3
– Zaznaczcie w tekście artykułu informacje, jaką rolę w kształtowaniu męskości
pełni ojciec.
Siła wzorców
Błogosławieństwem dla męskości chłopca jest spotkanie w swoim życiu mężczyzny, którego chciałoby się naśladować i z którego można byłoby czerpać przykład.
Najlepiej, gdyby był to własny ojciec. […] Obecnie jednak ten wyraźny niedobór
czy często brak ojca jest odczuwany w sposób szczególny. Towarzyszy nam bowiem
świadomość straty. U przyczyn tej traumy dzieci leżą rozbite małżeństwa, z których
rodzi się samotne rodzicielstwo, związki nieformalne, kojarzone w sposób pozbawiony trwałych fundamentów wspólnego życia czy zbyt lekkie traktowanie spraw
ze sfery płci.
Wychowywanie do męskości
[…] Ku męskości wychowuje mężczyzna. Ojciec staje się dla syna wyłącznym
wzorcem zachowania, przynajmniej do czasu, gdy pojawią się w jego życiu inni ważni
chłopcy lub mężczyźni. Chłopiec rozpoczyna swą męską przygodę od uświadomienia
sobie podobieństwa do ojca, identyfikacji z nim. Oczekuje od niego afirmacji. Opinie
ojca stają się ważne i we wszystkich „męskich” sprawach dla chłopca decydujące.
U przedstawiciela swojej płci szuka potwierdzenia siły i sprawności. Chłopiec musi
czuć, że jest kochany. Szczególną rolę w budowaniu relacji z synem pełni dotyk.
Mężczyźni w kontakcie dotykowym potrafią być bowiem agresywni. Jednak ten
przejaw agresji pokazuje, że nie musi być ona niebezpieczna, że może dostać się pod
kontrolę rozumu i czemuś służyć, a nie stanowić destrukcyjnej siły. Przykładem są
męskie zapasy, mocowania się, na ogół niedostępne i często nawet niezrozumiałe dla
kobiet. Ojciec rzucający się na syna, powalający go, „szarpiący się” z nim wspólnie
to obraz z wielu domów. To taka zabawa z energią, pełna agresji. Ale jest to również
przejaw zdrowego, dobrego kontaktu dotykowego pomiędzy mężczyznami obu pokoleń. […] Na bazie męskości powoli kształtuje się w młodym mężczyźnie postawa
sprzyjająca ojcostwu. Dzieje się to niejako ewolucyjnie, gdy chłopiec w coraz większym
stopniu uświadamia sobie, że właśnie dlatego, że jest mężczyzną, może także być
ojcem. Podjęcie aktu płciowego stanowi przecież decyzję o potencjalnym ojcostwie,
które przychodzi do mężczyzny niejako bez „wsparcia natury”. Kobieta, zachodząc
w ciążę, niemalże automatycznie staje się matką. Mężczyzna wie intelektualnie, że
już jest ojcem, ale wcale tego „nie czuje”. Jego ciało nie wysyła żadnych komunikatów
sygnalizujących zmianę, bo taka w organizmie mężczyzny nigdy nie następuje.
Inspiracje dobrego ojcostwa
119
TEMAT 34
Kl. 3 technikum
Nie wszystkim dane jest mieć ojca, który potrafi stanąć na wysokości zadania.
Mimo to zawsze istnieje szansa, żeby stać się ojcem na miarę potrzeb swych dzieci.
Lepiej byłoby nawet użyć formy: stawać się ojcem, ponieważ jest to proces w toku,
trwający dopóty, dopóki ma się dziecko. Istnieją możliwości rozwoju własnego ojcostwa. Potrzebna jest świadomość wagi roli i nieustanny wgląd w siebie. […] Doskonałe źródło pozwalające lepiej rozumieć ojcostwo stanowi Biblia. Słowo „ojciec”
pojawia się tam wielokrotnie, w przeróżnych kontekstach. Błogosławione owoce może
wydawać dla wzrastania w ojcostwie kierownictwo duchowe oraz modlitwa o dobre
rodzicielstwo. Wymienienie jej na końcu nie stanowi formy wartościowania. Sądzę
bowiem, że waga dialogu z Bogiem w kontekście pełnienia roli ojca jest ogromna.
Ojcostwo będące odpowiedzialnością i sferą wielkiej wagi powinno być przeniknięte
nieustanną prośbą o Boże łaski. (A.K. Ładyżyński, Męskość jako droga do ojcostwa)
Tekst dla katechety
Dzieci wychowane bez ojca łatwo popadają w nałogi
Oboje rodzice są niezastąpieni w wychowaniu dziecka – tak wynika z badania
przeprowadzonego dla „Polski”. Nastolatki, które mieszkają bez taty, częściej piją,
palą i biorą narkotyki.
Dzieci wychowywane w niepełnych rodzinach są o wiele bardziej narażone na
problemy z narkotykami, alkoholem i przemocą niż ich rówieśnicy z normalnych
domów. Takie wyniki przynosi przygotowany przez SMG KRC raport „Diagnoza
szkolna 2008. Przemoc i inne problemy w polskiej szkole”.
Badanie w ramach programu „Szkoła bez przemocy”, którego organizatorami są
„Polska” i Fundacja Grupy TP, przeprowadzono na początku bieżącego roku w 292
szkołach. Na ankiety odpowiedziało blisko 22 tys. uczniów i ponad 4 tys. nauczycieli.
Z raportu – którego autorami są dr hab. Anna Giza-Poleszczuk i prof. Janusz
Czapiński – wynika, że dzieci z rodzin niepełnych stanowią aż 18 proc. uczniów. Charakteryzują się one bardziej negatywnym stosunkiem do szkoły, są mniej szczęśliwe
i bardziej nieufne, więcej czasu spędzają poza domem w towarzystwie rówieśników.
Z tym zaś wiążą się inne kłopoty.
Papierosy pali blisko dwa razy tyle gimnazjalistów i o jedną czwartą więcej licealistów z rozbitych rodzin niż ich kolegów i koleżanek wychowywanych przez oboje
rodziców. Jeszcze gorzej jest z narkotykami, zwłaszcza wśród licealistów. Po środki
odurzające sięga dwukrotnie więcej dzieci z niepełnych rodzin, zarówno gimnazjalistów, jak i licealistów, niż uczniów wychowywanych przez matkę i ojca.
Uczniowie wychowywani w niepełnych rodzinach znacznie częściej padają ofiarą
przemocy fizycznej ze strony rówieśników i w większej liczbie wchodzą w rolę spraw-
120
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
ców przemocy. Aż co piąty uczeń szkoły podstawowej wychowujący się bez ojca lub
matki jest jej ofiarą, a 14 proc. stosuje przemoc wobec innych dzieci. W tej samej
grupie uczniów – tyle że z pełnych rodzin – ofiarami i sprawcami jest odpowiednio
13 i 9 proc. przebadanych dzieci.
– Badania prowadzą do jednoznacznego wniosku – mówi Magdalena Sofulak-Skibińska, psycholog i wieloletni trener prowadzący szkolenia w szkołach. – Złą sytuację
w domu dzieci przenoszą na zachowania w szkole. Uczniowie mający gorsze relacje z
najbliższymi mniej czasu spędzają w domu, rzadziej szukają w trudnych sytuacjach
wsparcia u rodziców i znacznie częściej sprawiają problemy wychowawcze zarówno
w domu, jak i w szkole.
Ale dotyczy to nie tylko dzieci z rodzin niepełnych. Kłopoty sprawiają także te,
którymi rodzice po prostu niewystarczająco się interesują. Przebadani nauczyciele
narzekają, że nie zawsze mogą w trudnych sytuacjach wychowawczych liczyć na
pomoc rodziców.
Zaledwie 8 proc. nauczycieli twierdzi, że rodzice udzielają rzeczywistego wsparcia, a 37 proc. – że nie można na rodziców liczyć w ogóle. Dla 40 proc. nauczycieli
brak współpracy z rodzicami jest jednym z najpoważniejszych problemów w szkole.
Ważniejszym nawet niż przemoc, picie alkoholu, palenie papierosów czy narkotyki.
W największym stopniu brak współpracy rodziców ze szkołą niepokoi nauczycieli
podstawówek.
– Wina leży częściowo również po stronie samych nauczycieli. Wymagają zbyt
wiele od rodziców, którzy tymczasem nawet nie wiedzą, co im wolno w kontaktach ze
szkołą – uważa Sofulak-Skibińska. – Warto, by nauczyciel już na pierwszym zebraniu
określił jasno zasady współpracy z rodzicami. Powinien im uświadomić, że dziecka
w szkole nie da się wychowywać bez ich aktywnego współudziału.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego każdego roku przybywa ok. 100
tys. rodzin niepełnych. 35 tys. to matki rodzące dzieci pozamałżeńskie, 30 tys. – to
rodziny po rozwodach, około 35–40 tys. zaś to rodzice samotnie wychowujący dzieci
po śmierci współmałżonka lub też dzieci po śmierci obojga rodziców.
W Polsce w rodzinach niepełnych wychowuje się obecnie około 2 mln dzieci.
Najczęściej – w ponad 90 proc. przypadków – wychowują je samotne matki. („Polska”)
(<http://forum.gazeta.pl/forum/w,571,78200610,78200610,Dzieci_wychowane_bez_ojca_
latwo_popadaja_w_nalogi.html>, dostęp: 21.03.2014)
121
– O jakich cechach i rolach kobiety świecie mówi Jan Paweł II?
„Dziękujemy ci, kobieto-matko, która w swym łonie nosisz istotę ludzką w radości
i trudzie jedynego doświadczenia, które sprawia, że stajesz się Bożym uśmiechem
dla przychodzącego na świat dziecka, przewodniczką dla jego pierwszych kroków,
oparciem w okresie dorastania i punktem odniesienia na dalszej drodze życia.
Dziękujemy ci, kobieto-małżonko, która nierozerwalnie łączysz swój los z losem
męża, aby poprzez wzajemne obdarowywanie się służyć komunii i życiu.
Dziękujemy ci, kobieto-córko i kobieto-siostro, która wnosisz w dom rodzinny,
a następnie w całe życie społeczne bogactwo twej wrażliwości, intuicji, ofiarności
i stałości.
Dziękujemy ci, kobieto pracująca zawodowo, zaangażowana we wszystkich dziedzinach życia społecznego, gospodarczego, kulturalnego, artystycznego, politycznego, za niezastąpiony wkład, jaki wnosisz w kształtowanie kultury zdolnej połączyć
rozum i uczucie, w życie zawsze otwarte na zmysł „tajemnicy”, w budowanie bardziej
ludzkich struktur ekonomicznych i politycznych.
Dziękujemy ci, kobieto konsekrowana, która na wzór największej z kobiet, Matki
Chrystusa — Słowa Wcielonego, otwierasz się ulegle i wiernie na miłość Bożą, pomagając Kościołowi i całej ludzkości dawać Bogu „oblubieńczą” odpowiedź, wyrażającą
się w przedziwnej komunii, w jakiej Bóg pragnie pozostawać ze swoim stworzeniem.
Dziękujemy ci, kobieto, za to, że jesteś kobietą! Zdolnością postrzegania cechującą
twą kobiecość wzbogacasz właściwe zrozumienie świata i dajesz wkład w pełną prawdę o związkach między ludźmi”. (Jan Paweł II, list skierowany do kobiet w 1995 r.)
122
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
A. Uważam, że kobiety są dyskryminowane.
Na każdym kroku muszą
udowadniać, że nie są
gorsze od mężczyzn.
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
123
124
C. Każdy z nas jest inny.
Każda płeć ma swoje lepsze
i gorsze strony. Swoje role
i zadania do spełnienia.
I nie ma sensu porównywanie swojej sytuacji
społecznej.
B. W Polsce nie ma
mowy o dyskryminacji
kobiet. Wręcz przeciwnie, korzystają one
z wielu przywilejów.
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
125
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
Katarzyna ze Sieny
Urodziła się w 1347 r. w Sienie we Włoszech, jako 23 dziecko Giacoma di Benicasa
oraz Lapy Piagenti. Ojciec był zamożnym farbiarzem, znanym ze swej pobożności.
Biografowie opisują Katarzynę jako szczęśliwe, piękne dziecko ze złotymi włosami i
pełne życia. Sąsiedzi lubili zabierać ją z wizytą do chorych, ponieważ podnosiła ich na
duchu. Kochała samotność i miała skłonność do bawienia się w świętego pustelnika.
Często ukrywała się w swoim tajemnym miejscu, gdzie modliła się, medytowała i
pościła. Chciała pozostać niezamężna, by być sercem i duszą z Bogiem. Przestała jeść
mięso i rozwinęła głęboką miłość do świętych. Kiedy osiągnęła wiek odpowiedni do
małżeństwa, odmawiała rodzinie przy wszelkich próbach zaplanowania jej zamążpójścia. By wymusić na Katarzynie swoją wolę, odebrano jej pokój i kazano pracować
jako służącej w domu. Nie pozwolono jej modlić się i medytować. Ale to jej nie zniechęciło. Ostatecznie ujawniła rodzinie swoje wizje, które otrzymała, gdy miała sześć
lat, i oznajmiła swoje postanowienie, by poświęcić życie Bogu. Trwała stanowczo przy
swojej decyzji i poinformowała ich: „Muszę być posłuszna Bogu raczej niż ludziom.
Jeśli chcecie trzymać mnie dalej w tym domu jako służącą, jestem całkowicie gotowa
zostać i z ochotą służyć wam najlepiej jak potrafię; ale jeśli wolicie wyrzucić mnie,
możecie zaufać, że nie odstąpię od mojego zamiaru ani o włos. Mam bogatego i potężnego Męża [Jezusa], który nigdy nie pozwoli mi umrzeć z głodu, i jestem pewna, że
nigdy nie pozwoli mi pozostać bez jakiejkolwiek rzeczy, której potrzebuję”. Poruszony
szczerością ojciec, zgodził się i pozwolił swej córce czynić wszystko zgodnie z jej wolą,
by mogła wypełnić swoje przyrzeczenie. Dostała własny pokój, gdzie mogła mieszkać
i modlić się w samotności”. Teraz, gdy miała zgodę swojego ojca, Katarzyna spędzała
dzień i noc w swoim pokoju modląc się, medytując i poszcząc. Ledwie tykała jedzenia,
które było jej przynoszone, i rzadko opuszczała swój pokój. Kiedy miała lat szesnaście,
dostała pozwolenie, by przyjąć czarno-biały habit Sióstr Pokuty Świętego Dominika
– Mantellate. Tylko matrony i wdowy miały pozwolenie, by dołączać do tego dominikańskiego tercjarza. Jednak dzięki jej szczerości i wytrwałości oraz perswazji jej matki
Katarzyna została dopuszczona do ich zakonu. Będąc członkiem Mantellate, Katarzyna
miała teraz swobodę słuchania „uczonych rozmów kaznodziejów i przynajmniej w
części zaspokojenia swojej tęsknoty do głębszego poznania swej wiary”. Od tego momentu wzrastał ascetyzm Katarzyny; ledwie jadła i spała. Według jej biografów, żyła w
ten sposób przez trzy lata, nigdy nie opuszczając swojego pokoju, z wyjątkiem wyjść
na Mszę i na posługi w San Domenico. Jedyną osobą, z którą rozmawiała, był jej spowiednik, Raymond z Capui. To właśnie podczas tego intensywnego okresu modlitwy,
medytacji, omal bez pobierania pokarmu, wzmocniła swą wolę i rozwinęła intuicję i
nadprzyrodzony sposób postrzegania. Jej ekstazy stawały się coraz częstsze podczas
126
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
modlitwy i medytacji. Tommaso de Siena, jej adoptowany brat i ksiądz, pisał, że podczas
jednej z ekstaz „Katarzyna słyszała anioły śpiewające w Niebie – nieopisaną piosenkę,
dziwną nieziemską harmonię”, która dawała jej uczucie błogości i spokoju. Pewnego
dnia na skutek niezwykłej wizji, w której widziała Jezusa, Katarzyna zaprzestała już
zupełnie przyjmować pokarm. Według spowiednika, „po tym doświadczeniu (…)
jej dusza była tak przepełniona łaską, która przeniknęła do jej ciała, że nigdy więcej
nie potrzebowało jedzenia. Później nie chiała ani nie mogła przyjmować fizycznego
pokarmu w normalny sposób, jak to robiła dotychczas”. Po trzech latach samotności
Katarzyna zaczęła zajmować się chorymi, szczególnie tymi z najbardziej poważnymi
chorobami. W szpitalu prowadzonym przez zakon Santa Maria Della Scalla rozdawała
jedzenie i ubrania biednym ludziom. Z czasem stała się powszechnie znana ze swoich
modlitw, szczególnie za nawrócenie złych ludzi. Zyskała reputację tej, która może
zdziałać cuda z ludźmi o zatwardziałych sercach. Gdy jej sława rozniosła się, wrosła
również liczba jej zwolenników. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety szukali jej towarzystwa, rady i pomocy. Grupa pobożnych ludzi, którzy nazywali siebie „Towarzystwem
Uczniów Dziewicy Maryi przy Szpitalu”, zaprosiła Katarzynę, aby przyłączyła się do
nich i została ich przywódczynią. Mimo iż była młodsza, zwracali się do niej Matko,
Najdroższa Mamo. Była to duchowa elita Sieny, księża, uczeni, lekarze i administratorzy
La Scalli. Katarzyna była niezwykłą kobietą. Nie bała się przemawiać do królowych,
królów i papieży, radząc im, jak się zachować, aby przynieść korzyści społeczeństwu.
Korespondowała z papieżem Grzegorzem XI i przekonała go, zwracając się do niego
czule Babbo (tatuś), by opuścił Avignon i wrócił do Rzymu, aby zreformować kler i
administrację papiestwa. Napisała również list do Giovanny, królowej Neapolu, która
została oskarżona o złe uczynki: „Wiesz, że robisz źle, ale jak chora i wyuzdana kobieta,
pozwalasz prowadzić się swoim zmysłom”. Wiedziała, że naraża się na śmierć, pisząc
takie listy do ludzi u władzy, pozostawała jednak nieustraszona, jej wiara była silna
jak zawsze: „Ufam Panu Jezusowi Chrystusowi, nie sobie”. Podyktowała setki listów do
ludzi o różnych przekonaniach, którzy byli cenieni za swoją mądrość. Katarzyna jest
też autorką „Dialogu – rozmowy duszy ludzkiej z Bogiem”. W 1370 r., po serii świętych
wizji, w których otrzymała polecenie, aby opuścić swój pokój i pracować dla świata,
Katarzyna zaczęła dyktować setki listów do mężczyzn i kobiet, królowych i królów.
Według Edwarda G. Gardnera „Katarzyna spędziła większą część 1377 r., wpływając
na duchowe odrodzenie regionów kraju podlegających Republice Sieny”. W 1380
r., dzięki wsparciu Katarzyny, papież Urban VI pojednał się z Republiką Rzymską.
Katarzyna umarła w tym samym roku.
(Katarzyna ze Sieny – niepiśmienny XIV-wieczny doktor Kościoła, <http://www.vismaya-maitreya.pl/naturalne_leczenie_katarzyna_z_sieny_-_niepismienny_XIV-wieczny_
doktor_kosciola.html>, dostęp: 21.03.2014)
127
TEMAT 35
Kl. 3 technikum
TEMAT 37
Kl. 3 technikum
Hildegarda z Bingen
Urodziła się 16 września 1098 r. w Rupertsbergu koło Bingen am Rhein. Hildegarda była dziesiątym dzieckiem w rodzinie średniozamożnej szlachty frankońskiej.
W wieku ośmiu lat, zgodnie z tradycją dziesięciny, została poświęcona Kościołowi.
W trakcie przygotowań do roli mniszki otrzymała klasyczne wykształcenie. Dbała o
to Jutta (Judyta), przeorysza małej wspólnoty konwentu benedyktynek na Górze św.
Disiboda. Mając lat piętnaście, Hildegarda złożyła śluby w tym klasztorze, a mając
38 lat została wybrana następczynią opatki Jutty. Nieco później, gdy miała 49 lat,
osiedliła się wraz z osiemnastoma zakonnicami w Bingen na Górze św. Ruperta nad
Renem. Zmarła 17 kwietnia 1179 roku.
Hildegarda była wizjonerką. Pierwszą wizję otrzymała już w wieku trzech lat. Wizje
trwały od tego momentu przez całe życie, były regularne. Hildegarda ujawniła je dopiero wtedy, gdy została przeoryszą. W czasie jednej z wizji usłyszała głos nakazujący
jej spisywać swoje widzenia. W ten sposób zaczęło powstawać dzieło „Poznaj ścieżki
Pana”. Dzięki wstawiennictwu wpływowego teologa i założyciela zakonu cystersów
Bernarda z Clairvaux u papieża Eugeniusza Hildegarda uzyskała błogosławieństwo
i pozwolenie na rozpowszechnienie swoich idei, a także nakaz spisywania dalszych
objawień. Treść przeżyć mistycznych spisała w trzech księgach: Scito vias Domini
(Usłysz Pana), Liber Vitae (Księga zasług życia) i Liber Divinorum Operum (Księga
dzieł Bożych), którym nadała dydaktyczny wydźwięk. Dzięki przychylności papieża
mogła posunąć się do zawoalowanej krytyki rozwiązłości kleru i domagać się większego uznania dla roli kobiet. W podobnym tonie utrzymana jest sztuka moralna
Ordo Virtutum (O sztuce cnoty) jej autorstwa, do której sama skomponowała muzykę.
Wśród wiernych jej osoba stała się obiektem admiracji, a z czasem – kultu. Historie
o jej nadprzyrodzonych zdolnościach przenikały poza klasztorne mury i krążyły po
średniowiecznej Europie. U szczytu popularności Hildegarda została okrzyknięta
„Sybillą znad Renu” i była czczona jako chrześcijańska wyrocznia o atrybutach proroka, do której udawali się po radę i pociechę biskupi, papieże i władcy.
Była niezwykle wszechstronna. Tworzyła muzykę. Skomponowała 77 utworów
liturgicznych. Napisała słowa i muzykę do hymnów, antyfon i responsoriów. Pisała dla
swojego zakonu, ale na prośbę pisała również dla innych zakonów na specjalne okazje.
(Kobiety – doktorami Kościoła, <http://www.jakatolik.com/artykuly/Kobiety-doktorami-Kosciola>, dostęp: 21.03.2014; Św. Hildegarda z Bingen „doktorem Kościoła”?,
<http://www.pijarzy.pl/?strona,doc,pol,glowna,221,0,5470,1,221,ant.html>, dostęp:
21.03.2014)
128
129
TEMAT 37
Kl. 3 technikum
– Wymieńcie możliwości udziału w życiu duchowym Kościoła osób rozwiedzionych, które zawarły nowy związek, oraz praktyki, które są dla nich niedostępne.
„Razem z Synodem wzywam gorąco pasterzy i całą wspólnotę wiernych do okazania pomocy rozwiedzionym, do podejmowania z troskliwą miłością starań o to,
by nie czuli się oni odłączeni od Kościoła, skoro mogą, owszem, jako ochrzczeni,
powinni uczestniczyć w jego życiu. Niech będą zachęcani do słuchania słowa Bożego,
do uczęszczania na Mszę Świętą, do wytrwania w modlitwie, do pomnażania dzieł
miłości oraz inicjatyw wspólnoty na rzecz sprawiedliwości, do wychowywania dzieci
w wierze chrześcijańskiej, do pielęgnowania ducha i czynów pokutnych, ażeby w ten
sposób z dnia na dzień wypraszali sobie u Boga łaskę. Niech Kościół modli się za
nich, niech im dodaje odwagi, niech okaże się miłosierną matką, podtrzymując ich
w wierze i nadziei.
Kościół jednak na nowo potwierdza swoją praktykę, opartą na Piśmie Świętym,
niedopuszczania do komunii eucharystycznej rozwiedzionych, którzy zawarli ponowny związek małżeński. Nie mogą być dopuszczeni do komunii świętej od chwili, gdy
ich stan i sposób życia obiektywnie zaprzeczają tej więzi miłości między Chrystusem i
Kościołem, którą wyraża i urzeczywistnia Eucharystia. Jest poza tym inny szczególny
motyw duszpasterski: dopuszczenie ich do Eucharystii wprowadzałoby wiernych w
błąd lub powodowałoby zamęt co do nauki Kościoła o nierozerwalności małżeństwa.
Pojednanie w sakramencie pokuty – które otworzyłoby drogę do komunii eucharystycznej – może być dostępne jedynie dla tych, którzy żałując, że naruszyli znak
Przymierza i wierności Chrystusowi, są szczerze gotowi na taką formę życia, która
nie stoi w sprzeczności z nierozerwalnością małżeństwa. Oznacza to konkretnie, że
gdy mężczyzna i kobieta, którzy dla ważnych powodów – jak na przykład wychowanie dzieci – nie mogąc uczynić zadość obowiązkowi rozstania się, «postanawiają
żyć w pełnej wstrzemięźliwości, czyli powstrzymywać się od aktów, które przysługują
jedynie małżonkom».
Kościół z ufnością wierzy, że ci nawet, którzy oddalili się od przykazania Pańskiego i do tej pory żyją w takim stanie, mogą otrzymać od Boga łaskę nawrócenia i
zbawienia, jeżeli wytrwają w modlitwie, pokucie i miłości”. (Familiaris consortio, 84)
130
TEMAT 38
Kl. 3 technikum
1.
Problem: CO WOLNO W INTERNECIE
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
1.
Problem CZEGO NIE WOLNO W INTERNECIE
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
131
TEMAT 38
Kl. 3 technikum
Odpowiedzialność karna
Art. 115
1. Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości
lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie,
karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
2. Tej samej karze podlega, kto rozpowszechnia bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania,
artystyczne wykonanie albo publicznie zniekształca taki utwór, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie.
3. Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w inny sposób niż określony w ust.
1 lub ust. 2 narusza cudze prawa autorskie lub prawa pokrewne określone w art.
16, art. 17, art. 18, art. 19 ust. 1, art. 19 ust. 2, art. 20 ust. 1–4, art. 40 ust. 1 lub
ust. 2, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności
do roku.
TEMAT 38
Kl. 3 technikum
Art. 118
1. Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przedmiot będący nośnikiem utworu,
artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu rozpowszechnianego lub
zwielokrotnionego bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom nabywa lub
pomaga w jego zbyciu albo przedmiot ten przyjmuje lub pomaga w jego ukryciu,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
2. Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe
źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub
nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 5.
3. Jeżeli na podstawie towarzyszących okoliczności sprawca przestępstwa określonego w ust. 1 lub 2 powinien i może przypuszczać, że przedmiot został uzyskany
za pomocą czynu zabronionego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności
albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 116
1. Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom rozpowszechnia cudzy utwór
w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności
albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
4. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie,
karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 117
1. Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom w celu rozpowszechnienia
utrwala lub zwielokrotnia cudzy utwór w wersji oryginalnej lub w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
132
133
134
J 8
1 Kor 7
PS 23
Syr 4
J 22
Mapa skarbu (karta pracy).
1. Przejdź labirynt i odczytaj tytuł księgi oraz
jej rozdział.
2. Odszukaj wskazane miejsce w świętej księdze
a w nim zdanie dotyczące prawdy.
3. Określ, co jest potrzebne, by zdobyć prawdę.
4. Gratuluję poznałeś prawdziwy skarb. :)
Mk 18
jej rozdział.
Dz 12
Łk 26
J 1
Mt 30
Rdz 3
jej rozdział.
J 18
jej rozdział.
TEMAT 39
Kl. 3 technikum
TEMAT 39
Kl. 3 technikum
135
TEMAT 39
Kl. 3 technikum
– Zaznacz kolorem czerwonym informacje o tym, jak media powinny przekazywać prawdę, a kolorem niebieskim o niebezpieczeństwach, jakie grożą tym, którzy
chcą przekazywać prawdę.
„Przekazywane informacje czasem są dobre, czasem są złe, ale życzę żeby zawsze były prawdziwe. My nie boimy się trudnych tematów, myślę tutaj o Kościele, o
mediach katolickich. Zawsze chcemy rozmawiać, ale pragniemy, aby te informacje
były przekazywane w świetle prawdy. Wszyscy pełnimy posługę słowa, chociaż na
różne sposoby. Ale wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za słowo, które przekazujemy
innym. Myślę, że tej odpowiedzialności, zwłaszcza w dzisiejszych czasach, bardzo
nam potrzeba. Życzę wszystkim w tym nowym roku, żebyśmy mogli przekazywać
jak najwięcej dobrych słów, dobrych informacji, słów niosących pociechę i nadzieję”.
(bp M. Mendyk, relacja z koncertu noworocznego i spotkania dziennikarzy, <http://www.
diecezja.legnica.pl/wydarzenia/relacja/261>, dostęp:21.03.2014)
„Pragnę serdecznie pozdrowić wszystkich «Współpracowników Prawdy» z wielorakich środków społecznego przekazu i poprosić o wewnętrzne i jakościowe podejście
do prawdy. Prawda bowiem, mająca charakter obiektywny, posiada dwa zasadnicze
wymiary. W świecie greckim podkreśla się jej nierozerwalną więź z istnieniem i
orzekaniem rzeczywistości. Dla chrześcijanina zaś prawda ma swój punkt odniesienia do Jezusa Chrystusa, który – będąc Odwiecznym Słowem Ojca – jest uosobioną
drogą, prawdą i życiem (J 14,6). Jeśli zatem w jakimś miejscu redakcyjnym panuje
ideologia relatywizmu prawdy i etyki, to zawodowym obowiązkiem prawdziwego
dziennikarza jest podanie nie tylko stanowiska zgodnego z właściwą wizją świata,
ale także motywów i racji osób wierzących, które uznają normy moralne za wartość
obiektywną. Kościół, rozpoznając znaki czasu, ma obowiązek reagować na przekaz,
którego celem jest wypieranie hierarchii wartości związanych z Chrystusem i tym
samym wprowadzanie zamętu do zrozumienia sensu życia”.
(abp W. Depo, Przewodniczący Rady KEP ds. Środków Społecznego Przekazu, Słowo do
„Współpracowników prawdy”, „Niedziela” 2014, nr 3, <http://www.niedziela.pl/artykul/7577/Abp-Depo-na-dzien-dziennikarzy>, dostęp: 21.03.2014) TEMAT 40
Kl. 3 technikum
Uzupełnij podane zdania brakującymi wyrazami.
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – najlepsze dla mężczyzny.
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – dobre pomysły, lepszy smak.
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – zwalcza kaszel do końca
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – od lat nam pomaga.
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – codziennie niskie ceny.
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jestem tego warta.
7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nie dla idiotów.
8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Życie ze smakiem.
9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bądźcie delikatni.
10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tylko wielkie przeboje.
Uzupełnij podane zdania brakującymi wyrazami.
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – najlepsze dla mężczyzny.
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – dobre pomysły, lepszy smak.
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – zwalcza kaszel do końca
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – od lat nam pomaga.
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – codziennie niskie ceny.
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jestem tego warta.
7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nie dla idiotów.
8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Życie ze smakiem.
9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bądźcie delikatni.
10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tylko wielkie przeboje.
136
137
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Przygotujcie pantomimę przedstawiającą śmierć świętego.
Święty Maksymilian Kolbe
Rajmund urodził się 8 stycznia 1894 roku w Zduńskiej Woli koło Łodzi, z małżonków Juliusza Kolbego († 1914) i Marianny z Dąbrowskich († 1946). W dniu urodzin
otrzymał Chrzest święty w kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia NMP. Był drugim
z kolei dzieckiem Kolbów. Rodzice trudnili się tkactwem chałupniczym, ale z powodu ciężkich warunków materialnych byli zmuszeni zwinąć warsztat i przenieść się
do Łodzi, potem do Pabianic, gdzie ojciec pracował w fabryce, a matka prowadziła
sklepik i pracowała jako położna (ok. 1897). Rodzice Rajmunda należeli do III Zakonu św. Franciszka. Kiedy chłopiec miał 12 lat, ukazała mu się Najświętsza Maryja
Panna, trzymająca w rękach dwie korony: białą i czerwoną. Zapytała chłopca, czy
je chce, a równocześnie dała mu do zrozumienia, że korona biała oznacza czystość,
a czerwona męczeństwo. „Odpowiedziałem, że chcę. Wówczas Matka Boża mile na
mnie spojrzała i znikła”.
Dnia 1 listopada 1914 roku Kolbe złożył profesję uroczystą, w czasie której dodał
sobie imię Maria. Dnia 28 kwietnia 1918 roku Kolbe otrzymał święcenia kapłańskie.
W 1927 roku niedaleko Warszawy Maksymilian Kolbe założył Niepokalanów.
Kiedy wybuchła wojna światowa w 1939 roku, klasztor w Niepokalanowie liczył 13
ojców, 18 kleryków nowicjuszów, 527 braci profesów, 82 kandydatów na braci i 122
chłopców w małym seminarium. Był to więc największy klasztor w owych latach na
świecie i jeden z największych, jakie znają dzieje Kościoła.
Dnia 19 września 1939 r. Niemcy przystąpili do likwidacji Niepokalanowa. Wraz
z o. Kolbe pozostali bracia zostali również aresztowani i umieszczeni w obozie w
Amtlitz (między 24 września a 8 listopada). Stąd wywieziono ich do Ostrzeszowa (od
9 listopada do 8 grudnia 1939 roku). W samą uroczystość Niepokalanej, 8 grudnia,
nastąpiło zwolnienie z obozu.
O. Kolbe natychmiast powrócił do Niepokalanowa. Tu zajął się przygotowaniem
3000 miejsc dla wysiedlonych z Poznańskiego, wśród których Żydów było 2000.
Zorganizował nieustanną adorację Najśw. Sakramentu, otworzył warsztaty naprawy
zegarków i rowerów, wystawił kuźnię i blacharnię, zorganizował krawczarnię i dział
sanitarny. 17 lutego 1941 roku gestapo zabrało o. Kolbego do Warszawy na osławiony
Pawiak. 25 maja 1941 roku wywieziono go do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.
Otrzymał numer 16 670.
Pod koniec lipca 1941 roku uciekł jeden z więźniów z bloku o. Kolbego. Wściekły
komendant nakazał zwołać na plac cały blok i co dziesiątego wytypowanego przez
138
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
siebie więźnia skazał na śmierć głodową, w specjalnie na to przygotowanym bunkrze.
Wśród przeznaczonych na śmierć znalazł się Franciszek Gajowniczek. Nieszczęśliwy
westchnął, że musi opuścić żonę i dzieci. Wtedy stała się rzecz, która zdumiała katów.
Z szeregu wyszedł o. Kolbe i prosił, by jego skazano na śmierć zamiast Gajowniczka,
który stał obok niego. Na pytanie: kim jest? odparł, że jest kapłanem katolickim. Jest
samotny, a Gajowniczek ma żonę i dzieci. Poszedł na śmierć wraz z 9 towarzyszami do
bloku śmierci, nr 13. Bunkier, który dotąd był miejscem przekleństw i rozpaczy, pod
przewodnictwem o. Maksymiliana stał się przybytkiem Bożej chwały. Modlono się i
śpiewano nabożne pieśni. Przyzwyczajony do głodu o. Kolbe przeżył w bunkrze dwa
tygodnie bez kruszyny chleba i kropli wody. Wreszcie oprawcy dobili go zastrzykiem
fenolu. Stało się to 14 sierpnia, w wigilię Wniebowzięcia Najśw. Maryi Panny 1941
roku. O. Kolbe miał zaledwie 47 lat.
Źródło: http://www.kolbe.pl/zyciorys.php
139
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
Grupa 2
– Zredagujcie list do przyjaciela, którym opiszecie spotkanie z błogosławionym
przed jego męczeńską śmiercią
Bł. Ks. Jerzy Popiełuszko
Ksiądz Jerzy Popiełuszko urodził się 14 września 1947 roku we wsi Okopy koło
Suchowoli na Podlasiu. Jego rodzice, Marianna i Władysław, prowadzili gospodarstwo
rolne. Od 1961 roku Jerzy uczył się w liceum w Suchowoli. Po maturze w 1965 roku
wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. Na początku drugiego
roku studiów został wcielony do wojska. W latach 1966 - 68 odbył zasadniczą służbę
wojskową w specjalnej jednostce dla kleryków w Bartoszycach28 maja 1972 r. został
kapłanem, przyjąwszy święcenia z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego. Na obrazku
prymicyjnym zapisał znamienne słowa: „Posyła mnie Bóg, abym głosił Ewangelię i
leczył rany zbolałych serc”.
Ks. Jerzy pełnił posługę kapłańską w parafiach: p.w. św. Trójcy w Ząbkach i p.w.
Matki Bożej Królowej Polskiej w Aninie oraz p.w. Dzieciątka Jezus na Żoliborzu. W
roku akademickim 1979/80 pracował w Duszpasterstwie Akademickim św. Anny.
Prowadził konwersatorium dla studentów medycyny. Z końcem roku 1978 ks. Jerzy
został mianowany duszpasterzem średniego personelu medycznego. Ostatnim miejscem pracy ks. Jerzego, od 20 maja 1980 r., była parafia p.w. św. Stanisława Kostki.
Czasem przełomu w życiu ks. Jerzego stało się lato 1980 r. Po wprowadzeniu stanu
wojennego ks. Popiełuszko organizuje liczne działania charytatywne. Wspomaga
ludzi prześladowanych i skrzywdzonych. Uczestniczy w procesach aresztowanych
za przeciwstawianie się prawu stanu wojennego. Organizuje również rozdział darów, które są przywożone z zagranicy. Od 28 lutego 1982 r. celebruje Msze św. za
Ojczyznę i wygłasza kazania religijno - patriotyczne (było ich razem 26), w których
- przez pryzmat Ewangelii i nauki Kościoła - interpretuje moralny wymiar bolesnej
współczesności.
Działalność ks. Jerzego sprawia, że staje się celem niewybrednych ataków władz.
Drugi zapach zaplanowano na 19 października. Tego dnia ks. Jerzy był zaproszony
do Bydgoszczy, do parafii p.w. Świętych Polskich Braci Męczenników, na spotkanie
modlitewne w Duszpasterstwie Ludzi Pracy. Pomimo nalegań gospodarzy, ks. Jerzy
postanowił wrócić do Warszawy jeszcze tego samego wieczoru. Na drodze do Torunia, niedaleko miejscowości Górsk, samochód ks. Popiełuszki, prowadzony przez
Waldemara Chrostowskiego, został zatrzymany przez umundurowanych milicjantów
ruchu drogowego (w rzeczywistości funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa). Waldemar Chrostowski został zmuszony do oddania kluczyków i przejścia do milicyjnego
140
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
samochodu; tam skuto go kajdankami. Natomiast Grzegorz Piotrowski i Waldemar
Chmielewski zmusili ks. Jerzego, aby wysiadł z samochodu. Ogłuszyli go silnym
uderzeniem w głowę, zakneblowali usta i wrzucili do bagażnika. Odjechali. W czasie jazdy Waldemar Chrostowski wyskoczył z pędzącego samochodu i natychmiast
zaczął szukać pomocy.
20 października w wieczornym wydaniu Dziennika Telewizyjnego podano informację o porwaniu ks. Jerzego. W kościele p. w. św. Stanisława Kostki zebrało się wielu
ludzi, aby się modlić. Jeszcze tego samego wieczoru odprawiono Mszę św. w intencji
uratowania kapłana. Odtąd modlitewne czuwanie będzie trwać dzień i noc, aż do
dramatycznej chwili poznania prawdy, a potem - pogrzebu. 30 października podano
informację o odnalezieniu w Wiśle zwłok ks. Popiełuszki. Trumnę ze zwłokami przewieziono do kościoła p.w. św. Stanisława Kostki wieczorem 2 listopada. Następnego
dnia odbył się pogrzeb, w którym brało udział kilkadziesiąt tysięcy warszawiaków i
delegacji z całej Polski.
Źródło: http://adonai.pl/swieci/?id=139
141
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
Grupa 3
– W formie kartki z pamiętnika przedstawcie ostatnie 2–3 dni z życia świętej.
Św. Edyta Stein
Edyta urodziła się 12 X 1891 r. we Wrocławiu jako jedenaste dziecko Zygmunta i
Augusty z domu Courant. Z licznego rodzeństwa wychowało się siedmioro dzieci. Niedługo po urodzeniu Edyty zmarł ojciec. Rodzinna firma, przedsiębiorstwo drzewne,
przejęła w swoje ręce matka. Była to kobieta dumna, konkretna w działaniu i szybko
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
Edyta - to wspaniały przykład wielkiej miłości do Jezusa Chrystusa, gotowości
oddania wszystkiego dla Niego łącznie z ofiarą własnego życia. To nie tylko wielce
świątobliwa zakonnica ale mistyczka, wznosząca się na wyżyny całkowitego zjednoczenia z Bogiem. Papież Jan Paweł II podczas swojej podróży apostolskiej do Niemiec
ogłosił ją w Kolonii, dnia l maja 1987 r. błogosławioną. Jej wspomnienie liturgiczne
przypada na dzień jej śmierci - 9 sierpnia.
Źródło: http://adonai.pl/swieci/?id=20
przemieniła upadające przedsiębiorstwo w szanowną i uznaną firmę.
W 1913 roku wyjeżdża do swego kuzyna Ryszarda Courant, docenta uniwersytetu
w Getyndze, by tam kontynuować studia. Jest słuchaczką wykładów profesora Edmunda Husserla. Profesor wywarł na niej ogromne wrażenie i zdecydowany wpływ
na całe jej życie. Urzeczona całkowicie jego osobowością i wykładami, dała się porwać umiłowaniu nauki. Pracę nad doktoratem przerywa wybuch wojny światowej.
Latem 1914 zgłasza się do Czerwonego Krzyża, szkoli się na pielęgniarkę. Podejmuje
pracę w Lazarecie dla zakaźnie chorych. Po pięciomiesięcznej pracy, całkowicie wyczerpana, zostaje zwolniona ze służby sanitarnej. Zdaje egzamin z języka greckiego
i rozpoczyna we Wrocławiu pracę pedagoga w szkole Wiktorii. W kwietniu 1916
zdaje egzamin doktorancki z najlepszym wynikiem i zostaje asystentem Husserla.
Pozostaje we Fryburgu do jesieni 1918 roku, Husserl wystawił jej własnoręcznie napisane świadectwo, zakończone poleceniem do habilitacji. W tym czasie zetknęła się
z grupą konwertytów. Na początku lata 1921 roku Edyta zagłębiła się w autobiografię
mistyczki i doktora Kościoła św. Teresy z Avila. Ta książka pozwala jej podjąć decyzję
o wstąpieniu do Kościoła katolickiego. Chrzest przyjmuje 1 stycznia 1922 r. w kościele
pod wezwaniemśw. Marcina w Bergzabern. Matką chrzestną była przyjaciółka Jadwiga
Conrad-Martius. W tym samym dniu przystępuje do pierwszej Komunii św. Dnia
2 lutego 1923 roku przystępuje do sakramentu bierzmowania w domowej kaplicy
biskupa Spiry. Dnia 14 X 1933 roku Edyta Stein wstępuje do Karmelu w Kolonii. Po
odbyciu nowicjatu przyjmuje śluby zakonne. Dnia 15 I 1934 r. następują obłóczyny
- wybiera imię zakonne Teresa Benedykta od Krzyża. W dniu 21 IV 1935 roku Edyta
składa pierwsze śluby zakonne, które łączą ją ze wspólnotą Karmelu w Kolonii na
trzy lata. Dnia 21 kwietnia 1938 roku Edyta składa śluby wieczyste. Nadszedł dzień
2 sierpnia 1942 r. Podczas masowego aresztowania Żydów w Holandii nie ominięty
został także klasztor sióstr karmelitanek w Echt, Wówczas Edyta wraz z siostrą Różą
zostały aresztowane i wywiezione do obozu w Oświęcimiu i tam zagazowane wraz z
innymi w komorze gazowej a następnie spalone dnia 9 sierpnia tegoż roku.
142
143
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
Grupa IV
– Napiszcie krótki artykuł do gazety o błogosławionym (7–10 zdań)
Bł. Michał Augustyn Pro z Meksyku
Ojciec Augustyn Pro był ofiarą prześladowania Kościoła w Meksyku na początku
XX wieku. Jezuita łamał te niesprawiedliwe zakazy i nadal służył wiernym. Oskarżony
o udział w zamachu na jednego z generałów został aresztowany i skazany z dwoma
swoimi braćmi na śmierć.
Michał urodził się w 1891 roku w Guadalupe. Jego ojciec był inżynierem, zaś
mama zajmowała się domem. Lubił samotne wędrówki i długie godziny zadumy
nad swoim życiem. Chętnie się modlił. Pewnego dnia „uciekł” z domu i zbudował
sobie pustelnię z kamieni, z której powrócił po tygodniu samotnych rozmyślań.
Powoli rodziło się w nim powołanie do oddania swego życia Jezusowi Chrystusowi,
Królowi wieków. Uczęszczał do szkoły prowadzonej przez jezuitów. Uczył się dobrze,
był pilny, ale niezbyt zdolny.
Przed wstąpieniem do nowicjatu jezuitów w 1911 roku pomagał w biurze swemu
ojcu. Wkrótce w Meksyku nastał antyklerykalny rząd głoszący program oświeceniowy
i oskarżający Kościół o szerzenie ciemnoty. Rozwiązano wszystkie zakony. Nowicjusze przenieśli się do Kalifornii. Po złożeniu pierwszych ślubów Michał wyjechał na
studia do Europy. Filozofię i teologię studiował w Hiszpanii i Belgii, gdzie w 1925
roku został wyświęcony na kapłana.
Powróciwszy do ojczystego Meksyku ogarniętego gorączką antykatolicką, Ojciec
Michał z wielka gorliwością rozpoczął swoją kapłańską posługę. Potajemnie odprawiał
msze święte w domach prywatnych, w których gromadzili się katolicy, pozbawieni
przez liberalny reżim możliwości uczestniczenia w Eucharystii.
Ojciec Pro nie dał się zastraszyć, pozostał wolny od lęku, także o swoje życie.
Odważnie łamał zakazy niesprawiedliwej władzy: spowiadał i udzielał sakramentów,
odwiedzał chorych. Wspomagał też ubogie rodziny i organizował dla nich pomoc.
Odważnemu jezuicie nie brakowało też fantazji i poczucia humoru, z których słynął:
na przykład przebierał się za żebraka lub udawał szalonego niosąc w tym samym
czasie wiatyk do umierających. Przez prawie dwa lata udawało mu się uniknąć
aresztowania. Walczył z wrogami zbawienia pod Sztandarem Krzyża.
Niestety, jesienią 1927 roku macki nieprzyjaciół Chrystusa i Jego Kościoła dosięgły heroicznego apostoła. Zaaresztowano go razem z dwoma młodszymi braćmi
Hubertem i Robertem i oskarżono o spisek przeciwko pewnemu generałowi. Został
uwięziony i niesprawiedliwie skazany na śmierć przez rozstrzelanie. Ani generał,
144
TEMAT 41
Kl. 3 technikum
ani policja nie wierzyła, żeby miał coś wspólnego ze spiskiem. Władza potrzebowała
zabić kapłana, by przestraszyć innych tak, by podporządkowali się zakazom reżimu.
Ojciec Michał prowadzony przez pluton egzekucyjny 23 listopada 1927 roku,
razem ze swoim bratem Hubertem (Robert w ostatniej chwili został ułaskawiony),
w jednej ręce ściskał metalowy krzyżyk, który otrzymał w dniu swoich pierwszych
ślubów, a w drugiej różaniec. Przed egzekucją wszystkim przebaczył i poprosił o
chwilę modlitwy. Uklęknął, przytulając do swojej piersi krzyż. Potem powstał i rozłożył szeroko ręce gotowy na niesprawiedliwie zadaną śmierć. Zanim padły strzały i
pięć kul przeszyło jego serce, zawołał: Niech żyje Chrystus Król!”.
Ojciec Pro został beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1988 roku razem z innymi męczennikami meksykańskim z początku XX wieku. To dzięki tak odważnemu
świadectwu, Kościół w Meksyku nie został zniszczony przez ideologię oświeceniową,
importowaną z Europy. Czuwała nad nimi Matka Boża z Guadalupe.
Źródło: http://www.deon.pl/religia/swiety-patron-dnia/art,58,bl-michal-augustyn-pro-sj-chrystus-krolem.html
145
TEMAT 42
Kl. 3 technikum
Embriologia
Alergologia
Bariatria
Endokrynologia
Hematologia
TEMAT 42
Kl. 3 technikum
– Zaznacz kolorem zielonym, w jakich przypadkach Kościół pozytywnie odnosi
się do oddawania narządów, a na czerwono – kiedy jest to moralnie niedopuszczalne.
„Przeszczep narządów zgodny jest z prawem moralnym, jeśli fizyczne i psychiczne
niebezpieczeństwa, jakie ponosi dawca, są proporcjonalne do pożądanego dobra biorcy. Oddawanie narządów po śmierci jest czynem szlachetnym i godnym pochwały;
należy do niego zachęcać, ponieważ jest przejawem wielkodusznej solidarności. Moralnie nie do przyjęcia jest pobranie narządów, jeśli dawca lub jego bliscy, mający do
tego prawo, nie udzielają na to wyraźnej zgody. Jest rzeczą moralnie niedopuszczalną
bezpośrednie powodowanie trwałego kalectwa lub śmierci jednej istoty ludzkiej,
nawet gdyby to miało przedłużyć życie innych osób”.
(KKK 2296)
Transplantologia
Pulmonologia
– zajmuje się rozwojem zarodkowym organizmów zwierzęcych (w tym człowieka)
i roślinnych.
– zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem schorzeń alergicznych.
– zajmuje się leczeniem chorobliwej otyłości.
– zajmuje się zaburzeniami funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego.
– zajmuje się schorzeniami krwi i układu krwiotwórczego.
– zajmuje się przeszczepianiem narządów.
– zajmuje się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób układu oddechowego.
146
(KKK 2296)
(KKK 2296)
147
TEMAT 42
Kl. 3 technikum
TEMAT 44
Kl. 3 technikum
Grupa1
– Wskaż dwie postawy/owoce (pozytywną i negatywną), na które zwraca uwagę
Jezus w swoim nauczaniu. Nawet gdy sam tekst nie mówi wprost o obu postawach,
można je odkryć poprzez zaprzeczenie. Słowa kluczowe zakreśl flamastrami.
Bogaty młodzieniec (Mt 19,16-22)
„A oto przyszedł do Niego pewien człowiek i zapytał: «Nauczycielu, co dobrego
mam czynić, aby otrzymać życie wieczne?» Odpowiedział mu: «Dlaczego Mnie pytasz
o dobro? Jeden tylko jest Dobry. A jeśli chcesz osiągnąć życie, zachowaj przykazania». Zapytał Go: «Które?» Jezus odpowiedział: «Oto te: Nie zabijaj, nie cudzołóż,
nie kradnij, nie zeznawaj fałszywie, czcij ojca i matkę oraz miłuj swego bliźniego,
jak siebie samego!» Odrzekł Mu młodzieniec: «Przestrzegałem tego wszystkiego,
czego mi jeszcze brakuje?» Jezus mu odpowiedział: «Jeśli chcesz być doskonały, idź,
sprzedaj, co posiadasz, i daj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i
chodź za Mną!» Gdy młodzieniec usłyszał te słowa, odszedł zasmucony, miał bowiem
wiele posiadłości”.
Grupa 2
Niebezpieczeństwo bogactw (Mt 19,23-26)
„Jezus zaś powiedział do swoich uczniów: «Zaprawdę, powiadam wam: Bogatemu
trudno będzie wejść do królestwa niebieskiego. Jeszcze raz wam powiadam: Łatwiej
jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne niż bogatemu wejść do królestwa niebieskiego». Gdy uczniowie to usłyszeli, bardzo się przerazili i pytali: «Któż więc może
być zbawiony?» Jezus spojrzał na nich i rzekł: «U ludzi to niemożliwe, lecz u Boga
wszystko jest możliwe»”.
(źródło: <http://bi.gazeta.pl/im/8/3129/m3129158.jpg>, dostęp: 21.03.2014)
148
149
TEMAT 44
Kl. 3 technikum
Grupa 3
Ostrzeżenie przed chciwością (Łk 12,13-21)
„A ktoś z tłumu rzekł do Niego: «Nauczycielu, powiedz mojemu bratu, żeby się
podzielił ze mną spadkiem». Lecz On mu odpowiedział: «Człowieku, któż Mnie
ustanowił nad wami sędzią albo rozjemcą?»
Powiedział też do nich: «Uważajcie i strzeżcie się wszelkiej chciwości, bo nawet
gdy ktoś ma [wszystkiego] w nadmiarze, to życie jego nie zależy od jego mienia».
I opowiedział im przypowieść: «Pewnemu zamożnemu człowiekowi dobrze
obrodziło pole. I rozważał sam w sobie: Co tu począć? Nie mam gdzie pomieścić
moich zbiorów. I rzekł: Tak zrobię: zburzę moje spichlerze, a pobuduję większe i tam
zgromadzę całe moje zboże i dobra. I powiem sobie: Masz wielkie dobra, na długie
lata złożone; odpoczywaj, jedz, pij i używaj! Lecz Bóg rzekł do niego: Głupcze, jeszcze
tej nocy zażądają twojej duszy od ciebie; komu więc przypadnie to, coś przygotował?
Tak dzieje się z każdym, kto skarby gromadzi dla siebie, a nie jest bogaty u Boga»”.
Grupa 4
Doczesne troski (Łk 12,22-31)
„Potem rzekł do swoich uczniów: «Dlatego powiadam wam: Nie martwcie się o
życie, co będziecie jeść, ani też o ciało, w co macie się przyodziać. Życie bowiem więcej
znaczy niż pokarm, a ciało więcej niż odzienie. Przypatrzcie się krukom: nie sieją ani
żną; nie mają piwnic ani spichlerzy, a Bóg je żywi. O ileż ważniejsi jesteście wy niż
ptaki! Któż z was, martwiąc się, może dołożyć choćby jedną chwilę do wieku swego
życia? Jeśli więc nawet drobnej rzeczy [uczynić] nie możecie, to czemu martwicie
się o inne? Przypatrzcie się liliom, jak rosną: nie pracują i nie przędą. A powiadam
wam: Nawet Salomon w całym swym przepychu nie był tak ubrany jak jedna z nich.
Jeśli więc ziele, które dziś jest na polu, a jutro do pieca będzie wrzucone, Bóg tak
przyodziewa, to o ileż bardziej was, ludzie małej wiary! I wy nie pytajcie, co będziecie
jedli i co pili, i nie bądźcie o to zatroskani! O to wszystko bowiem zabiegają narody
świata, a Ojciec wasz wie, że tego potrzebujecie. Starajcie się raczej o Jego królestwo,
a te rzeczy będą wam dodane»”.
150
TEMAT 44
Kl. 3 technikum
Grupa 5
Dobry użytek z pieniądza (Łk 16,9-13)
„Ja też wam powiadam: Pozyskujcie sobie przyjaciół niegodziwą mamoną, aby
gdy [wszystko] się skończy, przyjęto was do wiecznych przybytków.
Kto w bardzo małej sprawie jest wierny, ten i w wielkiej będzie wierny; a kto w
bardzo małej sprawie jest nieuczciwy, ten i w wielkiej nieuczciwy będzie. Jeśli więc w
zarządzaniu niegodziwą mamoną nie okazaliście się wierni, to kto wam prawdziwe
dobro powierzy? Jeśli w zarządzaniu cudzym dobrem nie okazaliście się wierni, to
któż wam da wasze?
Żaden sługa nie może dwom panom służyć. Gdyż albo jednego będzie nienawidził, a drugiego miłował; albo z tamtym będzie trzymał, a tym wzgardzi. Nie możecie
służyć Bogu i Mamonie”.
Grupa 6
Bogacz i ubogi Łazarz (Łk 16,19-31)
„Żył pewien człowiek bogaty, który ubierał się w purpurę i bisior i dzień w dzień
ucztował wystawnie. U bramy jego pałacu leżał żebrak pokryty wrzodami, imieniem
Łazarz. Pragnął on nasycić się odpadkami ze stołu bogacza. A także psy przychodziły
i lizały jego wrzody. Umarł żebrak, i aniołowie zanieśli go na łono Abrahama. Umarł
także bogacz i został pogrzebany. Gdy cierpiąc męki w Otchłani, podniósł oczy, ujrzał
z daleka Abrahama i Łazarza na jego łonie. I zawołał: «Ojcze Abrahamie, ulituj się
nade mną i poślij Łazarza, aby koniec swego palca umoczył w wodzie i ochłodził mój
język, bo strasznie cierpię w tym płomieniu». Lecz Abraham odrzekł: «Wspomnij,
synu, że za życia otrzymałeś swoje dobra, a Łazarz w podobny sposób – niedolę;
teraz on tu doznaje pociechy, a ty męki cierpisz. A ponadto między nami a wami
zionie ogromna przepaść, tak że nikt, choćby chciał, stąd do was przejść nie może
ani stamtąd nie przedostają się do nas». Tamten rzekł: «Proszę cię więc, ojcze, poślij
go do domu mojego ojca! Mam bowiem pięciu braci: niech ich ostrzeże, żeby i oni
nie przyszli na to miejsce męki». Lecz Abraham odparł: «Mają Mojżesza i Proroków,
niechże ich słuchają!» «Nie, ojcze Abrahamie – odrzekł tamten – lecz gdyby ktoś
z umarłych poszedł do nich, to się nawrócą». Odpowiedział mu: «Jeśli Mojżesza i
Proroków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą»”.
151
TEMAT 44
Kl. 3 technikum
Streszczenie dokumentu Komisji „Iustitia et Pax” Powołanie lidera biznesu. Refleksja, będącego praktyczną formą realizacji „ekonomicznych” postulatów wyrastających
z Ewangelii.
Widzieć
Dostrzeganie wyzwań jest utrudnione zarówno przez czynniki dobra, jak i zła,
włączając w to cztery istotne „znaki czasu” wpływające na biznes:
– globalizacja: przyniosła wydajność i nowe szanse dla przedsiębiorstw; prowadzi
do zwiększonej nierówności, przenoszenia działalności gospodarczej, uniformizacji kultury oraz nieumiejętności prawidłowego regulowania przepływu kapitału
przez rządy,
– technologia komunikacyjna: umożliwia łączność, daje nowe rozwiązania i produkty, obniża koszty; zwiększone tempo powoduje przeciążenie informacyjne i
pośpiech w podejmowaniu decyzji,
– finansjalizacja biznesu: nasila tendencje do postrzegania celów pracy w kategoriach towaru oraz dążenia do powiększania majątku i zysków krótkoterminowych
kosztem pracy dla dobra wspólnego,
– szersze zmiany kulturowe doprowadziły do zwiększonego indywidualizmu, częstszego rozpadu rodzin i utylitarystycznego zatroskania własną osobą oraz „tym, co
jest dobre dla mnie”. W wyniku tego możemy mieć coraz więcej dóbr prywatnych,
ale coraz bardziej brakuje dóbr wspólnych. Liderzy biznesu coraz bardziej skupiają
się na powiększaniu bogactwa, pracownicy przyjmują postawę roszczeniową, a
konsumenci oczekują natychmiastowego zaspokojenia ich potrzeb za możliwie
najniższą cenę. W miarę jak wartości stają się względne, a prawa ważniejsze niż
obowiązki, cel służby na rzecz dobra wspólnego często się zatraca.
TEMAT 44
Kl. 3 technikum
– mądrym używaniu zasobów, tak by tworzyć zarówno zyski, jak i dobrobyt, aby
wytwarzać trwałe bogactwo i sprawiedliwie je dzielić (sprawiedliwa płaca dla
pracowników, sprawiedliwe ceny dla klientów i dostawców, sprawiedliwy podatek
dla społeczności i godziwe zyski dla właścicieli).
Działać:
– w zgodzie ze swoim powołaniem i kierowani głębszą motywacją niż tylko osiągnięcie sukcesu finansowego,
– wcielanie w życiu prywatnym i zawodowym darów życia duchowego, cnót i
etycznych zasad społecznych pozwoli przezwyciężać podzielone życie i otrzymać
łaskę wspierania integralnego rozwoju wszystkich interesariuszy,
– otrzymywanie, czyli przyjmowanie z pokorą tego, co Bóg uczynił dla nich,
– dawanie, czyli wchodzenie w bliski kontakt z innymi, aby uczynić świat lepszym
miejscem,
– wiedza praktyczna pozwala reagować na wyzwania stawiane przez świat nie
strachem czy cynizmem, lecz cnotami wiary, nadziei i miłości.
(Streszczenie dokumentu Komisji „Iustitia et Pax” Powołanie lidera biznesu. Refleksja,
<http://www.iustitiaetpax.va/content/dam/giustiziaepace/VBL/powolanie-lidera-biznesu_VBL.pdf>, dostęp: 21.03.2014.
Oceniać
Dobre decyzje biznesowe to te, które są zakorzenione w fundamentalnych zasadach, takich jak szacunek dla godności ludzkiej, służenie dobru wspólnemu oraz
wizja przedsiębiorstwa jako społeczności ludzkiej. Lider biznesu skupia się na:
– wytwarzaniu towarów i usług, które zaspokajają prawdziwe ludzkie potrzeby, jednocześnie biorąc odpowiedzialność za społeczne i środowiskowe koszty produkcji,
sieci dostaw i łańcuchy dystrybucji (służba dobru wspólnemu oraz ubogim),
– organizowaniu wydajnej i znaczącej pracy, uznając ludzką godność pracowników oraz ich prawo do rozwoju, z poszanowaniem zasady pomocniczości przy
organizowaniu miejsc pracy (pracownicy mogą wykonywać pracę jak najlepiej,
mają ku temu niezbędne środki, cieszą się koniecznym zaufaniem),
152
153
TEMAT 45
Kl. 3 technikum
TEMAT 45
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Podkreśl kolorowym flamastrem kluczowe stwierdzenia nawiązujące do wzajemnych relacji na linii Państwo-Kościół.
Pismo Święte
„Wtedy faryzeusze odeszli i naradzali się, jak by podchwycić [Jezusa] w mowie.
Posłali więc do Niego swych uczniów razem ze zwolennikami Heroda, aby Mu powiedzieli: «Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdomówny i drogi Bożej w prawdzie
nauczasz. Na nikim Ci też nie zależy, bo nie oglądasz się na osobę ludzką. Powiedz
nam więc, jak Ci się zdaje? Czy wolno płacić podatek Cezarowi, czy nie?» Jezus
przejrzał ich przewrotność i rzekł: «Czemu Mnie wystawiacie na próbę, obłudnicy?
Pokażcie Mi monetę podatkową!» Przynieśli Mu denara. On ich zapytał: «Czyj jest
ten obraz i napis?» Odpowiedzieli: «Cezara». Wówczas rzekł do nich: «Oddajcie więc
Cezarowi to, co należy do Cezara, a Bogu to, co należy do Boga». Gdy to usłyszeli,
zmieszali się i zostawiwszy Go, odeszli”.
(Mt 22,15-22)
Grupa 2
Magisterium Kościoła (A)
„(Wspólnota polityczna a Kościół). Jest sprawą doniosłą, żeby zwłaszcza w społeczeństwach pluralistycznych doceniano właściwy stosunek między wspólnotą polityczną a Kościołem i by jasno rozróżniano to, co czynią wierni, czy to poszczególni, czy
też stowarzyszeni, we własnym imieniu jako obywatele kierujący się głosem sumienia
chrześcijańskiego, od tego, co czynią wraz ze swymi pasterzami w imieniu Kościoła.
Kościół, który z racji swego zadania i kompetencji w żaden sposób nie utożsamia
się ze wspólnotą polityczną ani nie wiąże się z żadnym systemem politycznym, jest
zarazem znakiem i zabezpieczeniem transcendentnego charakteru osoby ludzkiej”.
(Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, 76)
Grupa 3
Magisterium Kościoła (B)
„Wspólnota polityczna i Kościół są w swoich dziedzinach od siebie niezależne i
autonomiczne. Obydwie jednak wspólnoty, choć z różnego tytułu, służą powołaniu
jednostkowemu i społecznemu tych samych ludzi. Tym skuteczniej będą wykonywać tę
służbę dla dobra wszystkich, im lepiej będą rozwijać między sobą zdrową współpracę,
uwzględniając także okoliczności miejsca i czasu. Człowiek bowiem nie jest zacieśniony
do samego tylko porządku doczesnego, ale żyjąc w historii, zachowuje w całości swoje
wieczne powołanie. Kościół zaś oparty w swoich podstawach na miłości Zbawiciela
przyczynia się do tego, by w granicach narodu i między narodami szerzej krzewiła się
sprawiedliwość i miłość. Kościół głosząc prawdę ewangeliczną i rozjaśniając światłem
swej nauki i świadectwem okazywanym przez wiernych wszelkie dziedziny aktywności
ludzkiej, szanuje również i popiera polityczną wolność i odpowiedzialność obywateli”.
Grupa 4
Magisterium Kościoła (C)
„Gdy Apostołowie i ich następcy oraz ich pomocnicy otrzymują posłannictwo, aby
wieścić ludziom Chrystusa, Zbawiciela świata, wspierają się w swym apostolacie na
potędze Boga, który często w słabości świadków ukazuje moc Ewangelii. Ci bowiem,
którzy poświęcają się posłudze słowa Bożego, powinni korzystać z dróg i pomocy właściwych Ewangelii, które pod wieloma względami różnią się od środków stosowanych
przez państwo ziemskie. Rzeczy bowiem doczesne i te, które w obecnym stanie człowieka
przewyższają ten świat, łączą się ściśle ze sobą, a nawet sam Kościół posługuje się rzeczami
doczesnymi w stopniu, w jakim wymaga ich właściwe mu posłannictwo. Nie pokłada
jednak swoich nadziei w przywilejach ofiarowanych mu przez władzę państwową; co
więcej, wyrzeknie się korzystania z pewnych praw legalnie nabytych, skoro się okaże,
że korzystanie z nich podważa szczerość jego świadectwa, albo że nowe warunki życia
domagają się innego układu stosunków. Kościół winien mieć jednak zawsze i wszędzie
prawdziwą swobodę w głoszeniu wiary, w uczeniu swojej nauki społecznej, w spełnianiu
nieskrępowanie wśród ludzi swego zadania, a także w wydawaniu oceny moralnej nawet
w kwestiach dotyczących spraw politycznych, kiedy domagają się tego podstawowe prawa
osoby lub zbawienie dusz, stosując wszystkie i wyłącznie te środki, które zgodne są z
Ewangelią i dobrem powszechnym według różnorodności czasu i warunków”.
154
155
TEMAT 45
Kl. 3 technikum
TEMAT 45
Kl. 3 technikum
Grupa 5
Konkordat
Stolica Apostolska i Rzeczpospolita Polska
– dążąc do trwałego i harmonijnego uregulowania wzajemnych stosunków;
– biorąc pod uwagę fakt, że religia katolicka jest wyznawana przez większość społeczeństwa polskiego;
– podkreślając posłannictwo Kościoła katolickiego, rolę odegraną przez Kościół w
tysiącletnich dziejach Państwa Polskiego oraz znaczenie pontyfikatu Jego Świątobliwości Papieża Jana Pawła II dla współczesnych dziejów Polski;
– zważywszy przełomowe znaczenie odzyskania niepodległości i suwerenności
przez Państwo Polskie oraz w trosce o jego pomyślny rozwój;
– stwierdzając doniosły wkład Kościoła w rozwój osoby ludzkiej i umacnianie
moralności;
– kierując się wymienionymi wartościami oraz powszechnymi zasadami prawa
międzynarodowego, łącznie z normami dotyczącymi poszanowania praw człowieka i podstawowych swobód oraz wyeliminowania wszelkich form nietolerancji
i dyskryminacji z powodów religijnych;
– uznając, że fundamentem rozwoju wolnego i demokratycznego społeczeństwa
jest poszanowanie godności osoby ludzkiej i jej praw;
– uwzględniając nową strukturę administracyjną Kościoła w Polsce ustanowioną
Bullą papieską „Totus Tuus Poloniae populus”;
postanowiły zawrzeć niniejszy Konkordat, przy czym Rzeczpospolita Polska
uwzględniła swe zasady konstytucyjne i ustawy, a Stolica Apostolska – dokumenty
Soboru Watykańskiego II dotyczące wolności religijnej i stosunków pomiędzy Kościołem a wspólnotą polityczną oraz przepisy prawa kanonicznego.
W tym celu, Stolica Apostolska (…) i Rzeczpospolita Polska (…) uzgodniły, co
następuje:
Grupa 6
Konstytucja RP (A)
Rozdział I. Art. 25
Kościoły i inne związki wyznaniowe są równouprawnione.
Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.
Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są
kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności
każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra
wspólnego.
Stosunki między Rzecząpospolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa
międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską i ustawy.
Stosunki między Rzecząpospolitą Polską a innymi kościołami oraz związkami
wyznaniowymi określają ustawy uchwalone na podstawie umów zawartych przez
Radę Ministrów z ich właściwymi przedstawicielami.
Artykuł 1
Rzeczpospolita Polska i Stolica Apostolska potwierdzają, że Państwo i Kościół
katolicki są – każde w swej dziedzinie – niezależne i autonomiczne oraz zobowiązują
się do pełnego poszanowania tej zasady we wzajemnych stosunkach i we współdziałaniu dla rozwoju człowieka i dobra wspólnego.
(Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską)
156
157
TEMAT 45
Kl. 3 technikum
Grupa 7
Konstytucja RP (B)
Rozdział II. Art. 53
Każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii.
Wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według
własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub
prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń
i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do
korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują.
Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust. 1 stosuje
się odpowiednio.
Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona
wolność sumienia i religii innych osób.
Wolność uzewnętrzniania religii może być ograniczona jedynie w drodze ustawy
i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku
publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób.
Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych.
Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia
swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.
(Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej)
TEMAT 45
Kl. 3 technikum
Grupa 8
Traktat ustanawiający konstytucję dla Europy
Artykuł I-52
Status kościołów i organizacji niewyznaniowych
1. Unia szanuje status przyznany na mocy prawa krajowego kościołom i stowarzyszeniom lub wspólnotom religijnym w Państwach Członkowskich i nie narusza
tego statusu.
2. Unia szanuje na równi status organizacji światopoglądowych i niewyznaniowych
przyznany im na mocy prawa krajowego.
3. Uznając tożsamość i szczególny wkład tych kościołów i organizacji, Unia utrzymuje z nimi otwarty, przejrzysty i regularny dialog.
Zwój 1
„Sobór Watykański II uroczyście stwierdził: «Wspólnota polityczna i Kościół są,
każde na własnym terenie, od siebie niezależne i autonomiczne». Kościół zorganizowany jest w taki sposób, aby odpowiedzieć na duchowe potrzeby swoich wiernych,
natomiast wspólnoty polityczne tworzą relacje i instytucje służące temu wszystkiemu,
co wchodzi w zakres doczesnego dobra wspólnego. (…) Obowiązek poszanowania
wolności religijnej wymaga od wspólnoty politycznej zagwarantowania Kościołowi
przestrzeni niezbędnej do jego działania”.
(Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, 424).
Zwój 2
„Wzajemna autonomia Kościoła i wspólnoty politycznej nie wyklucza ich współpracy: obie wspólnoty, chociaż z różnego tytułu, służą osobistemu i społecznemu
powołaniu tych samych ludzi. Kościół i wspólnota polityczna wyrażają się bowiem
w formach organizacyjnych, które nie są celami samymi w sobie, lecz mają służyć
człowiekowi, aby umożliwić mu pełne korzystanie z jego praw”.
(Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, 425)
„Kościół domaga się: wolności wypowiedzi, nauczania, ewangelizacji; wolności
sprawowania publicznego kultu; wolności organizowania się i posiadania własnych
wewnętrznych uregulowań; wolności wyboru, wychowania, nominowania i przenoszenia swoich urzędników; wolności wznoszenia budowli religijnych; wolności
nabywania i posiadania dóbr potrzebnych do prowadzenia swojej działalności;
wolności zrzeszania się nie tylko w celach religijnych, lecz także wychowawczych,
kulturalnych, sanitarnych i charytatywnych”.
(Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, 426)
158
159
TEMAT 46
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Na podstawie poniższego tekstu zapiszcie 2–3 pytania kierowane do eksperta.
Dekret o działalności misyjnej Kościoła AD GENTES
DM 10. Kościół posłany przez Chrystusa, aby ukazywać miłość Bożą i zaszczepiać
ją wszystkim ludziom i narodom, jest świadom tego, że ma jeszcze do wykonania
wielkie dzieło misyjne. Albowiem dwa miliardy ludzi – a liczba ich z dnia na dzień
rośnie – którzy tworzą wielkie i określone społeczności, zespolone trwałymi więzami
życia kulturalnego, starymi religijnymi tradycjami, silnymi węzłami społecznymi,
nie słyszało wcale albo prawie wcale radosnej nowiny ewangelicznej. Jedni z nich
wyznają którąś z wielkich religii, dla innych zaś obca jest znajomość Boga, jeszcze
inni wyraźnie przeczą Jego istnieniu, a nawet niekiedy zwalczają prawdę o istnieniu
Boga. Aby móc ofiarować wszystkim tajemnicę zbawienia i życie przyniesione przez
Boga, powinien Kościół wrosnąć w te wszystkie społeczności w taki sam sposób,
w jaki Chrystus włączył się przez swoje wcielenie w pewne społeczne i kulturalne
warunki ludzi, wśród których przebywał.
Świadectwo chrześcijańskie DM 11. Kościół powinien w tych społecznościach
ludzkich być obecny przez swoich synów, którzy wśród nich żyją albo są do nich
posłani. Wszyscy bowiem wyznawcy Chrystusa, gdziekolwiek się znajdują, są zobowiązani tak ukazywać świadectwem słowa i przykładem życia nowego człowieka,
przyobleczonego przez chrzest i działanie Ducha Świętego, który umocnił ich w
sakramencie bierzmowania, aby inni, widząc ich dobre czyny, chwalili Ojca i pełniej
pojęli prawdziwy sens życia ludzkiego i powszechną więź wspólnoty ludzkiej. Aby
mogli dawać skutecznie to świadectwo o Chrystusie, powinni tym ludziom okazywać miłość i szacunek, uważać się za członków społeczności ludzi, wśród których
żyją, i brać udział w życiu kulturalnym i społecznym przez różne życiowe kontakty
i zajęcia. Powinni też żyć ich narodowymi i religijnymi tradycjami; niech z radością
i z szacunkiem odkrywają drzemiące w nich zarodki Słowa; równocześnie zaś niech
zwracają uwagę na głębokie przemiany dokonujące się wśród narodów i starają się, aby
ludzie naszej epoki, zafascynowani zbytnio nauką i techniką dzisiejszego świata, nie
zaniedbywali spraw Bożych, lecz owszem, aby obudzali w sobie gorętsze pragnienie
prawdy i miłości objawionej przez Boga. Jak Chrystus przenikał serca ludzi i przez
prawdziwie ludzkie rozmowy doprowadzał ich do światła Bożego, tak niech i Jego
uczniowie, przejęci głęboko duchem Chrystusowym, poznają ludzi, wśród których
żyją, i niech tak z nimi przestają, aby się oni przez szczery i cierpliwy dialog dowiedzieli, jakimi bogactwami szczodrobliwy Bóg obdarzył narody; równocześnie zaś
niech usiłują owe bogactwa rozjaśnić światłem Ewangelii, wydobywać na wierzch i
oddawać pod władzę Boga Zbawiciela.
160
TEMAT 46
Kl. 3 technikum
Grupa 2
Dekret o Apostolstwie świeckich
Powołanie świeckich do apostolstwa DA 2. Kościół powstał do życia w tym celu,
by szerząc królestwo Chrystusowe po całej ziemi ku chwale Ojca, uczynić wszystkich ludzi uczestnikami zbawczego odkupienia i by przez nich skierować cały świat
rzeczywiście do Chrystusa. Wszelka działalność Ciała Mistycznego zmierzająca do
tego celu nazywa się apostolstwem, które Kościół sprawuje poprzez wszystkie swoje
członki, jednak na różne sposoby; powołanie bowiem chrześcijańskie jest z natury
swojej również powołaniem do apostolstwa. Podobnie jak w organizmie żywym żaden członek nie zachowuje się całkiem biernie, ale uczestnicząc w życiu ciała, bierze
równocześnie udział w jego działaniu, tak i w ciele Chrystusa, którym jest Kościół,
całe ciało „według zakresu działania właściwego każdemu członkowi przyczynia sobie
wzrostu” (Ef 4,16). Co więcej, tak wielka jest w tym ciele więź i zespolenie członków
(por. Ef 4,16), że członka, który nie przyczynia się według swej miary do wzrostu ciała,
należy uważać za niepożytecznego tak dla siebie, jak i dla Kościoła. Istnieje w Kościele
różnorodność posługiwania, ale jedność posłannictwa. Apostołom i ich następcom
powierzył Chrystus urząd nauczania, uświęcania i rządzenia w Jego imieniu i Jego
mocą. Jednak i ludzie świeccy, stawszy się uczestnikami funkcji kapłańskiej, prorockiej i królewskiej Chrystusa, mają swój udział w posłannictwie całego Ludu Bożego
w Kościele i na świecie. I rzeczywiście sprawują oni apostolstwo przez swą pracę
zmierzającą do szerzenia Ewangelii oraz uświęcania ludzi i do przepajania duchem
ewangelicznym oraz doskonalenia porządku spraw doczesnych, tak że ich wysiłek w
tej dziedzinie daje jawnie świadectwo o Chrystusie i służy zbawieniu ludzi. Ponieważ
zaś właściwością stanu ludzi świeckich jest życie wśród świata i spraw doczesnych,
dlatego wzywa ich Bóg, by ożywieni duchem chrześcijańskim, sprawowali niczym
zaczyn swoje apostolstwo w świecie.
161
TEMAT 46
Kl. 3 technikum
Grupa 3
Dekret o Ekumenizmie
DE 6. Powód ruchów w stronę jedności tkwi niewątpliwie w tym, że każda
odnowa Kościoła z istoty swej polega na wzroście wierności jego powołaniu.
Do pielgrzymującego Kościoła kieruje Chrystus wołanie o nieustanną reformę, której Kościół, rozpatrywany jako ziemska i ludzka instytucja, wciąż potrzebuje. Czyli że trzeba w porę odnowić w rzetelny i właściwy sposób to, co
nie dość pilnie w danych okolicznościach i czasie było przestrzegane w dziedzinie zasad obyczajowych, kościelnego ustawodawstwa czy sposobu wyrażania doktryny, który należy stanowczo odróżnić od samego depozytu wiary.
Ta właśnie odnowa ma wybitnie ekumeniczne znaczenie. Różnorodne zaś przejawy
życia kościelnego, poprzez które urzeczywistnia się już ta odnowa – jak np. ruch
biblijny i liturgiczny, głoszenie słowa Bożego, nauczanie katechizmu, apostolstwo
świeckich, nowe formy życia zakonnego, duchowość małżeństwa, naukę i działalność
społeczną Kościoła – należy uznać za rękojmię i swego rodzaju zapowiedź, wróżącą
ekumenizmowi dalszy szczęśliwy rozwój.
DE 7. Nie ma prawdziwego ekumenizmu bez wewnętrznej przemiany. Bo z nowości ducha przecież, z zaparcia się samego siebie i z nieskrępowanego wylania miłości
rodzą się i dojrzewają pragnienia jedności. Musimy więc wypraszać u Ducha Świętego
łaskę prawdziwego umartwienia, pokory i łagodności w posłudze, ducha braterskiej
wspaniałomyślności w stosunku do drugich. „Proszę was tedy – powiada Apostoł
Narodów – ja, więzień w Panu, abyście postępowali w sposób godny powołania, do
którego wezwani jesteście, z wszelką pokorą i łagodnością, z cierpliwością znosząc
jedni drugich w miłości, starając się zachować jedność ducha, złączeni węzłem
pokoju” (Ef 4,1-3). Ta zachęta dotyczy głównie tych, którzy otrzymali święcenia kapłańskie w tym celu, by dalej podtrzymywać posłannictwo Chrystusa, który do nas
„nie przyszedł, by mu służono, lecz żeby służyć” (Mt 20,28). Również i do wykroczeń
przeciw jedności odnosi się świadectwo św. Jana: „Jeślibyśmy powiedzieli, żeśmy nie
zgrzeszyli, kłamcą Go czynimy i nie masz w nas słowa Jego” (1 J 1,10). Z pokorną
więc prośbą zwracamy się do Boga i do odłączonych braci o wybaczenie, jako i my
odpuszczamy naszym winowajcom. Niech pamiętają wszyscy wyznawcy Chrystusa,
że tym lepiej posuwają naprzód sprawę jedności chrześcijan, a nawet ją realizują, im
bardziej nieskazitelne usiłują wieść życie w duchu Ewangelii. Im mocniejszą więzią
będą zespoleni z Ojcem, Słowem i Duchem, tym głębiej i łatwiej potrafią pomnażać
wzajemne braterstwo.
162
TEMAT 46
Kl. 3 technikum
Grupa 4
Konstytucja o Liturgii świętej
KL 33. Jakkolwiek święta liturgia jest przede wszystkim oddawaniem czci Bożemu Majestatowi, zawiera jednak również bogatą treść dla pouczania wiernego ludu.
W liturgii bowiem Bóg przemawia do swego ludu, Chrystus w dalszym ciągu głosi
Ewangelię, lud zaś odpowiada Bogu śpiewem i modlitwą. Co więcej, modły skierowane do Boga przez kapłana, który przewodniczy zgromadzeniu, zastępując osobę
Chrystusa, są wypowiadane w imieniu całego ludu świętego i wszystkich obecnych.
Wreszcie znaki widzialne, których używa święta liturgia dla oznaczenia niewidzialnych spraw Bożych, zostały wybrane przez Chrystusa lub przez Kościół. Dlatego nie
tylko podczas czytania tego, „co zostało napisane dla naszego pouczenia” (Rz 15,4),
lecz także gdy Kościół modli się, śpiewa lub działa, wiara uczestników wzrasta, a
dusze wznoszą się ku Bogu, aby Mu oddać duchowy hołd i otrzymać obfitszą łaskę.
Wobec tego w razie przeprowadzenia odnowienia liturgicznego należy zachować
niżej podane zasady ogólne.
KL 34. Obrzędy niech się odznaczają szlachetną prostotą, niech będą krótkie i
jasne bez niepotrzebnych powtórzeń, dostosowane do pojętności wiernych, aby na
ogół nie potrzebowały wielu wyjaśnień.
KL 35. Dla uwydatnienia wewnętrznego związku między obrzędem i słowem w
liturgii:
1. Należy przywrócić w nabożeństwach czytanie Pisma Świętego dłuższe, bardziej
urozmaicone i lepiej dobrane.
2. Rubryki powinny wskazywać najodpowiedniejsze miejsce do kazania, stanowiącego część czynności liturgicznej, jeżeli dany obrzęd je dopuszcza. Bardzo starannie i
w należyty sposób należy spełniać obowiązek głoszenia kazań. Treść swoją powinny
one czerpać przede wszystkim ze źródeł Pisma Świętego i liturgii, jako zwiastowanie
przedziwnych dzieł Bożych w dziejach zbawienia, czyli w misterium Chrystusowym,
które zawsze jest w nas obecne i działa, zwłaszcza w obrzędach liturgicznych.
3. Należy także usilnie kłaść nacisk na katechezę ściśle liturgiczną, a i podczas
wykonywania obrzędów, jeżeli zachodzi potrzeba, przewidzieć krótkie pouczenia:
ma je podawać – byle w odpowiednich momentach – kapłan lub inna osoba kompetentna, w słowach zgodnych z przepisami.
4. Należy zalecać odprawianie świętej liturgii słowa Bożego, w wigilię uroczystych
świąt, w niektóre dni Adwentu i Wielkiego Postu oraz w niedziele i święta, zwłaszcza
w miejscowościach, gdzie nie ma kapłana. W takim przypadku niech nabożeństwem
kieruje diakon lub ktoś delegowany przez biskupa.
163
TEMAT 46
Kl. 3 technikum
Dodatkowe materiały dla eksperta
Sobór Watykański II
11 października 1962 roku rozpoczął się Sobór Watykański II – trwał z przerwami
do 8 grudnia 1965. Obrady Soboru rozpoczął papież Jan XXIII, a zakończył Paweł
VI. Był to dwudziesty pierwszy sobór powszechny, poprzedzony okresem przygotowawczym w latach 1959–1960.
Uczestnicy obrad przybyli niemalże ze wszystkich kontynentów. Historycy Kościoła podają liczbę uczestników sięgającą 3058. W obradach wzięło udział ok. 2850
Ojców Soborowych. Obok biskupów w obradach Soboru uczestniczyli również eksperci duchowni i świeccy, obradom przysłuchiwali się audytorzy (siostry zakonne i
katolicy świeccy) oraz obserwatorzy wspólnot niekatolickich (28 kościołów, w czasie
ostatniej sesji ich liczba sięgnęła 106 osób). Różnorodność uczestników wskazywała
na duże zainteresowanie soborem oraz różne potrzeby Kościołów lokalnych.
Celem soboru było m.in. dostosowanie dyscypliny kościelnej do wymogów czasu,
uwspółcześnienie m.in. poprzez odnowienie Kościoła i powrót do źródeł. Dużą uwagę
przywiązywano do omówienia spraw związanych z udziałem świeckich w Kościele
oraz reformami Kościoła. Sobór obradował w czterech sesjach, tylko pierwszej przewodniczył Jan XXIII,
gdyż w trakcie trwania soboru zmarł; kolejne były prowadzone przez papieża Pawła
VI.
Tematyka obrad dotyczyła omówienia projektów wielu dokumentów, w tym
konstytucji i dekretów soborowych, mówiących m.in. o:
- kwestiach istnienia Kościoła we współczesności ,
- kwestiach liturgicznych,
- działalności misyjnej,
- działalności ekumenicznej,
- środkach masowego przekazu,
- problemach wolności religijnej i wyznaniowej,
- stosunku Kościoła katolickiego do pozostałych kościołów i wyznań.
Podczas Soboru Watykańskiego II przyjęto następujące dokumenty:
- Cztery konstytucje:
Konstytucja o liturgii świętej
Konstytucja dogmatyczna o Kościele
Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym
Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym
- Dziewięć dekretów:
Dekret o środkach społecznego przekazywania myśli
164
TEMAT 46
Kl. 3 technikum
Dekret o Kościołach wschodnich katolickich
Dekret o ekumenizmie
Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele
Dekret o przystosowanej odnowie życia zakonnego
Dekret o formacji kapłańskiej
Dekret o apostolstwie świeckich
Dekret o działalności misyjnej Kościoła
Dekret o posłudze i życiu kapłanów
- Trzy deklaracje:
Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim
Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich
Deklaracja o wolności religijnej
Ciekawostkę może stanowić fakt, że dokumenty soborowe po raz pierwszy w
historii Kościoła zostały spisane bez użycia formuły anathema sit („niech będzie
wyklęty”). W trakcie trwania obrad w 1963 r. została również ogłoszona encyklika
pt. „Pokój na ziemi”, w której poruszono zagadnienia uchodźctwa politycznego.
Sobór Watykański II był najważniejszym wydarzeniem w życiu Kościoła w XX
w., ponieważ:
- przyjęte dokumenty dogmatyczne i duszpasterskie wprowadziły wiele nowości
dostosowanych do XX w.,
- przeprowadzono zmiany liturgiczne, np. wprowadzono języki narodowe, co było
uznane za awans kultury różnych narodów,
- dopuszczono języki narodowe do liturgii (łacina nadal pozostaje oficjalnym
językiem Kościoła, także w liturgii), co pomogło wiernym lepiej zrozumieć przebieg
Eucharystii; księża zaczęli celebrować nabożeństwa twarzą do wiernych,
- podczas trwania soboru papież Paweł VI nawiązał bliskie stosunki z patriarchą
Konstantynopola; 5 grudnia 1965 r. zostały odwołane ekskomuniki z 1054 r., co
pomogło znacznie w otwarciu Kościoła na dialog ekumeniczny,
- zwiększyła się możliwość udziału świeckich w życiu Kościoła (laikat),wprowadzono dialog pomiędzy różnymi podmiotami kościelnymi,
- powołano Synod Biskupów jako organ doradczy papieża,
- utworzono sekretariaty ds. religii niechrześcijańskich i niewierzących,
- nowym nurtem, szczególnie praktykowanym przez Jana Pawła II, była tzw. nowa
ewangelizacja, odnosząca się do działań misyjnych uznanych przez sobór,
- obrady soboru i wszystkie postanowienia odbywały się w duchu otwartości i
tolerancji.
165
TEMAT 46
Kl. 3 technikum
Krytykę postanowień Soborowych podjęli jedynie konserwatyści, zarzucając mu
nieuzasadnione porzucenie dotychczasowych praktyk, oraz moderniści, zarzucający
zbyt małe reformy.
Co nowego Sobór Watykański II wniósł w życie Kościoła katolickiego? Mówiono
o nim, że jest „najbardziej rewolucyjnym soborem” wszystkich czasów.
Sobór uroczyście potwierdził niektóre elementy zwyczajnego nauczania papieży
ostatnich dziesięcioleci lub włączył do magisterium Kościoła postulaty teologów,
np. przyłączenie się Kościoła katolickiego do ruchu ekumenicznego, wprowadzenie
języków narodowych do liturgii, przyznanie większego znaczenia Pismu Świętemu w
liturgii i życiu Kościoła itp. W soborowym nauczaniu znalazły się też i takie elementy,
które zostały ponownie odkryte po wiekach zapomnienia, gdyż znane były już w
początkach chrześcijaństwa, np. kolegialność, diakonat stały, koncelebra w Kościele
łacińskim, Komunia św. pod dwiema postaciami dla wszystkich.
Niektóre jednak postanowienia Soboru oznaczały zupełną zmianę w nauczaniu
Kościoła katolickiego, np. przyznanie prawa do wolności religijnej wszystkim (a
nie, jak dotychczas, tylko katolikom) i uznanie pozytywnych elementów w innych
wyznaniach chrześcijańskich, a nawet w religiach niechrześcijańskich.
TEMAT 47
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Na podstawie poniższego tekstu wyjaśnijcie treść przykazania i omówcie sposoby jego wypełniania.
W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy Świętej i powstrzymywać
się od prac niekoniecznych.
Uczęszczanie na niedzielną bądź świąteczną Eucharystię dla wielu wydaje się oczywiste. Dzieje się tak od czasów pierwszych chrześcijan, którzy gromadzili się w dzień
słońca, by sprawować Mszę. W tamtych czasach nie trzeba było zobowiązywać chrześcijan do udziału w „łamaniu chleba”, ponieważ Eucharystia stanowiła dar i przywilej
wynikający z żywej wiary. Z biegiem lat zmiany zachodzące w Kościele wymusiły kształtowanie się prawodawstwa w kierunku określania obowiązku udziału w Eucharystii.
Nie zawsze można uczestniczyć w niedzielnej Mszy. Katechizm Kościoła katolickiego podaje warunki usprawiedliwiające nieobecność. Są to m.in. choroba i opieka
nad niemowlęciem (KKK 2181; KPK 1245). Jednak nie poprzestawajmy na samym
prawnym usprawiedliwieniu – warto w takiej sytuacji skorzystać z pośrednictwa radia
czy telewizji, by włączyć się duchowo w sprawowaną Eucharystię.
Od 30 listopada 2003 r. decyzją Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu
Polski obowiązują następujące święta nakazane i poza niedzielami:
– uroczystość Narodzenia Pańskiego (25 grudnia)
– uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki (1 stycznia)
– uroczystość Objawienia Pańskiego (6 stycznia)
– uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało)
– uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (15 sierpnia)
– uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada).
W te dni katolicy są zobowiązani do uczestniczenia we Mszy Świętej.
Natomiast takie uroczystości i święta jak: Niepokalane Poczęcie NMP, Świętego
Józefa, Świętych Apostołów Piotra i Pawła, Matki Bożej Gromnicznej, Poniedziałek Wielkanocny, święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła (poniedziałek
do Zesłaniu Ducha Świętego), Świętego Szczepana – nie są świętami nakazanymi.
Biskupi zachęcają jednak wiernych, „by zgodnie z wieloletnią tradycją brali wtedy
udział w liturgii”.
(na podst.: E. Rozkrut, Przykazania kościelne, http://mateusz.pl/mt/ewa-rozkrut/er-pk.htm)
„Prace niekonieczne” to te prace i zajęcia, które utrudniają:
– oddawanie Bogu czci,
– przeżywanie radości właściwej dniowi świątecznemu,
– korzystanie z należytego odpoczynku duchowego i fizycznego (zob. kan. 1247
KPK).
(Konferencja Episkopatu Polski, 14 marca 2014 r.)
166
167
TEMAT 47
Kl. 3 technikum
Grupa 2
Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty.
Skoro poprzez popełnienie grzechu ciężkiego człowiek zerwał więź z Bogiem, to
właśnie sakrament pokuty jest szansą, by do Niego powrócić. Być może obwarowanie
tego przepisem dało niejednemu człowiekowi odwagę do naprawy życia.
Pan Jezus zaraz po swoim Zmartwychwstaniu ustanowił sakrament pokuty i pojednania. W Ewangelii według św. Jana czytamy: „A Jezus rzekł do nich: Pokój wam. Jak
Ojciec mnie posłał, tak Ja was posyłam. Po tych słowach tchnął na nich i powiedział
im: Weźmijcie Ducha Świętego. Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a
którym zatrzymacie grzechy, są im zatrzymane” (J 20,21-23).
Chrystus zostawił taką władzę apostołom, aby ci, którzy pragną zmieniać swoje
życie na lepsze, mieli taką możliwość. Liczba mówiąca w tym przykazaniu, ile razy
mamy obowiązek przystąpić do sakramentu pokuty w ciągu roku, nie jest duża. Naznacza minimalny rytm życia, tak jakby ktoś nastawiał zegar, według którego trzeba
układać swoje sprawy z Bogiem.
TEMAT 47
Kl. 3 technikum
Grupa 3
Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą.
Ten obowiązek został określony prawnie dopiero wówczas, gdy osłabła gorliwość
wiernych i zaczęto zaniedbywać korzystanie z Eucharystii. W stosunku do całego
Kościoła obowiązek ten wprowadził Sobór Laterański IV (1215 r). Dlaczego Komunia
Święta w okresie wielkanocnym? Ponieważ ten czas jest centrum liturgii chrześcijańskiej. Pan Jezus ustanowił Najświętszy Sakrament podczas Ostatniej Wieczerzy.
Komunia jest pamiątką Ostatniej Wieczerzy, męki, śmierci i zmartwychwstania
Chrystusa.
Przystępowanie do Komunii tylko raz w roku to przede wszystkim wywiązywanie
się z obowiązku. Szkoda byłoby na tym poprzestać, przecież Eucharystia objawia
pełnię miłości Boga. Podczas Komunii przede wszystkim jednoczymy się z Chrystusem, łączymy się z Nim. Wnosimy nasze słabości, grzechy, dobre chęci, serce,
niedoskonałą miłość. Natomiast Chrystus oczyszcza nas z popełnionych grzechów,
umacnia i ożywia miłość, która słabnie w codziennym życiu. Eucharystia przez miłość
zachowuje nas od przyszłych grzechów śmiertelnych. Nie jest to nic tajemniczego czy
czarodziejskiego: po prostu trudniej zerwać więź z Jezusem przez grzech śmiertelny,
gdy łączą nas z Nim mocniejsze więzi. Skoro łączymy się ze sobą podczas Komunii,
umacnia się nasza przyjaźń. A to daje siły do przetrwania nie tylko kryzysów, lecz
jeszcze gorszych momentów.
Konferencja Episkopatu Polski w 1985 r. ustaliła, że okres, w którym obowiązuje
czas Komunii wielkanocnej, obejmować będzie dni od Środy Popielcowej do Niedzieli Trójcy Świętej.
168
169
TEMAT 47
Kl. 3 technikum
Grupa 4
Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w
czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach.
– Post obowiązuje w Środę Popielcową i w Wielki Piątek wszystkich między
osiemnastym a sześćdziesiątym rokiem życia (zob. KPK 1251–1252).
– Wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych obowiązuje w Środę Popielcową oraz
piątki całego roku z wyjątkiem uroczystości (zob. KPK 1251). Dotyczy wszystkich,
którzy ukończyli czternasty rok życia. Zachęca się do zachowania wstrzemięźliwości
także w Wigilię Narodzenia Pańskiego.
– Uzasadniona niemożliwość zachowania wstrzemięźliwości w piątek (np. zbiorowe żywienie) domaga się od chrześcijan podjęcia innych form pokuty.
– Powstrzymywanie się od zabaw sprzyja opanowaniu instynktów i sprzyja wolności serca (zob. KKK 2043). Obowiązuje we wszystkie dni Wielkiego Postu.
– Nowelizacja zapisu czwartego przykazania nie zmienia w niczym dotychczasowego charakteru każdego piątku jako dnia pokutnego.
(Konferencja Episkopatu Polski, 14 marca 2014 r.)
TEMAT 47
Kl. 3 technikum
Grupa 5
Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.
Kościół powinien mieć środki konieczne do sprawowania i utrzymania miejsc
kultu, prowadzenia dzieł apostolstwa i miłości (charytatywne, wychowawcze, edukacyjne itp.) oraz na godziwe utrzymanie szafarzy (KPK 222). Można tu przywołać
wczesnochrześcijański zwyczaj przynoszenia na Eucharystię wraz z chlebem i winem
darów, które miały być rozdane potrzebującym. Od początku różnego rodzaju potrzeby członków Kościoła miały ogromne znaczenie.
Kościół jest społecznością, wszyscy jesteśmy za siebie nawzajem odpowiedzialni,
tworzymy wspólnotę. Oprócz przeznaczania środków finansowych na prowadzenie
różnych inicjatyw w Kościele, trzeba brać pod uwagę także inne sposoby pomocy:
włączanie się w wybrane akcje, pracę, wsparcie duchowe itp. Kościół to nie tylko
budynki, które należy utrzymywać – to przede wszystkim współtworzący go ludzie.
W świecie, w którym przyszło nam żyć, pojęcie dobrego weekendu zaczyna
wypierać świętowanie dnia Pańskiego – niedzieli. Nastąpiło znaczące przesunięcie
świętowania w cyklu tygodniowym. Dla wielu młodych ludzi piątkowo-sobotni
clubbing staje się szczytowym punktem tygodnia. Biskupi polscy przypomnieli, że
choć „okres formalnego zakazu zabaw został ograniczony do Wielkiego Postu”, to
„nie zmienia to jednak w niczym dotychczasowego charakteru każdego piątku jako
dnia pokutnego”.
Chrześcijanie pierwszych wieków pościli w środę i piątek dla odróżnienia się od
Żydów. W starożytnym dziele Didache czytamy: „Ponieważ oni poszczą drugiego
i piątego dnia tygodnia, wy pośćcie czwartego oraz w dzień przygotowania” (VIII,
1). Z czasem tym postom przypisano określone znaczenie pasyjne: post w środę na
pamiątkę zdrady Judasza, post w piątek na pamiątkę śmierci Jezusa. Post i pokuta –
prócz wymiaru ascetycznego – mają w sobie także aspekt niejako wizerunkowy: one
odróżniają katolików od wyznawców innych religii i niewierzących. Dlatego naszym
zadaniem jest troska o przywrócenie właściwego znaczenia piątku.
170
171
172
(św. Jan Paweł II)
„Różaniec to szczególnie
skuteczne narzędzie,
pozwalające zażegnać
niebezpieczeństwo wojny
i wyprosić u Boga
dar pokoju”.
(s. Łucja z Fatimy)
„Nie ma w życiu
problemu, którego by
nie można rozwiązać
z pomocą różańca”.
TEMAT 48
Kl. 3 technikum
TEMAT 48
Kl. 3 technikum
173
TEMAT 48
Kl. 3 technikum
TEMAT 48
Kl. 3 technikum
Łukasz Wieczyński, lat 20, Kawki k. Brodnicy, woj. kujawsko-pomorskie:
W mojej rodzinnej wsi ludzie zbierają się w kaplicy i sami przez cały październik odmawiają różaniec. Kiedy zobaczyłem zamachy terrorystyczne na Nowy Jork,
przestraszyłem się, że to nie żarty, że międzynarodowy konflikt wisi na włosku.
Postanowiłem codziennie modlić się na różańcu w intencji pokoju. Byłem wtedy w
III klasie gimnazjum i naprawdę wierzyłem, że Matka Najświętsza może światu ten
pokój wymodlić.
W tym samym roku bardzo poważnie zachorowała koleżanka z klasy. Guz mózgu,
chemia, stan śpiączki, lekarze powiedzieli, że nie ma już żadnych szans. Wtedy dodatkowo zacząłem się modlić w jej intencji. Było coraz gorzej, nawet mimo leczenia
za granicą. Wreszcie jej rodzice zdecydowali, że nie będą męczyć córki i przerywają
leczenie. Niech się dzieje wola Boża – mówili. Guz przestał się powiększać, wszystko
jakoś się zatrzymało. Natalia nadal jest poważnie chora, ale żyje. Modlę się za nią do
dzisiaj i wciąż proszę dla niej o nadzieję.
Tomasz Samulnik, lat 27, Wochyń k. Lublina:
Moje pierwsze dziecięce doświadczenia z różańcem nie były ciekawe. Długie,
półgodzinne nabożeństwo, ludzie klęczeli, ja zaś nie wiedziałem, o co w tym wszystkim chodzi. Modlitwy nauczyła mnie dopiero mama. Powoli modlitwa różańcowa
zaczęła towarzyszyć mi w życiu.
I to pomimo „lenistwa szkoły podstawowej”. W szkole średniej na jednej z
konferencji usłyszałem, że różaniec jest modlitwą kontemplacyjną, w czasie której
rozważa się życie Pana Jezusa i Matki Najświętszej, że to nie jest rytmiczne klepanie
„Zdrowasiek”. Dzięki różańcowi zacząłem czytać Pismo Święte i odtąd odmawianie
tajemnic różańcowych stopniowo stawało się modlitwą coraz bardziej świadomą.
Grupa 1
Ułóżcie 10 dopowiedzeń do tajemnicy różańcowej:
Znalezienie Pana Jezusa w świątyni (Łk 2,41-50)
Grupa 2
Cud w Kanie Galilejskiej (J 2,1-12)
Grupa 3
Modlitwa w Ogrójcu (Mt 26,36-46)
Grupa 4
Zmartwychwstanie Pana Jezusa (Łk 24,1-12.36-43).
Michał Siemieński, lat 22, Starogard Gdański:
Różaniec jest dla mnie modlitwą bardzo elastyczną, która dostosowuje się do
moich potrzeb. Mogę ją odmawiać w każdej sytuacji i osobiście przekonałem się o
jej skuteczności. Mam zwyczaj, by decyzje, które trzeba podjąć w kontekście najprzeróżniejszych możliwości i propozycji, podejmować w towarzystwie modlitwy
różańcowej. Im poważniejsze są to sprawy czy problemy, tym więcej czasu tej modlitwie poświęcam.
(„Niedziela” 2008, nr 42)
174
175
TEMAT 49
Kl. 3 technikum
TEMAT 49
Kl. 3 technikum
Święci Piotrze i Pawle, módlcie się za nami.
Święci Leonie i Grzegorzu, módlcie się za nami.
Święty Andrzeju, módl się za nami.
Święty Ambroży, módl się za nami.
Święty Janie i Jakubie, módlcie się za nami.
Święty Hieronimie, módl się za nami.
Święty Tomaszu, módl się za nami.
Święty Augustynie, módl się za nami.
Święty Mateuszu, módl się za nami.
Święty Atanazy, módl się za nami.
Święty Łukaszu, módl się za nami.
Święci Bazyli i Grzegorzu z Nazjanzu, módlcie się za nami.
Święty Marku, módl się za nami.
Święty Janie Chryzostomie, módl się za nami.
Święty Barnabo, módl się za nami.
Święty Marcinie, módl się za nami.
Święta Mario Magdaleno, módl się za nami.
Święty Patryku, módl się za nami.
Święty Szczepanie, módl się za nami.
Święci Cyrylu i Metody, módlcie się za nami.
Święty Ignacy Antiocheński, módl się za nami.
Święty Karolu Boromeuszu, módl się za nami.
Święty Polikarpie, módl się za nami.
Święty Franciszku Salezy, módl się za nami.
Święty Justynie, módl się za nami.
Święty Piusie Dziesiąty, módl się za nami.
Święty Wawrzyńcze, módl się za nami.
Święty Mikołaju,
Święty Cyprianie, módl się za nami.
Święty Antoni,
Święty Bonifacy, módl się za nami.
Święty Benedykcie,
Święty Wojciechu, módl się za nami.
Święty Bernardzie,
Święty Stanisławie, módl się za nami.
Święty Dominiku,
Święty Tomaszu Becket, módl się za nami.
Święty Franciszku,
Święci Janie i Tomaszu z Anglii, módlcie się za nami.
Święty Kazimierzu,
Święty Pawle z Japonii, módl się za nami.
Święta Mario Magdaleno,
Święci Izaaku i Janie z Ameryki, módlcie się za nami.
Święta Agato,
Święty Piotrze z Polinezji, módl się za nami.
Święta Łucjo,
Święty Karolu z Ugandy, módl się za nami.
Święta Agnieszko,
Święte Perpetuo i Felicyto, módlcie się za nami.
Święta Cecylio,
Święta Agnieszko, módl się za nami.
Święta Katarzyno,
Święta Mario Goretti, módl się za nami.
Święta Anastazjo,
Święta Jadwigo.
176
177
TEMAT 49A
Kl. 3 technikum
miniankieta
– Opisz krótko sytuację, która odzwierciedla słowa: „chodź i zobacz.”.
– Podkreśl w tekście słowa związane z dynamiką, działaniem
„Nazajutrz Jan znowu stał w tym miejscu wraz z dwoma swoimi uczniami i gdy
zobaczył przechodzącego Jezusa, rzekł: «Oto Baranek Boży». Dwaj uczniowie usłyszeli, jak mówił, i poszli za Jezusem. Jezus zaś odwróciwszy się i ujrzawszy, że oni
idą za Nim, rzekł do nich: «Czego szukacie?» Oni powiedzieli do Niego: «Rabbi! – to
znaczy: Nauczycielu –- gdzie mieszkasz?» Odpowiedział im: «Chodźcie, a zobaczycie».
Poszli więc i zobaczyli, gdzie mieszka, i tego dnia pozostali u Niego. Było to około
godziny dziesiątej. Jednym z dwóch, którzy to usłyszeli od Jana i poszli za Nim, był
Andrzej, brat Szymona Piotra. Ten spotkał najpierw swego brata i rzekł do niego:
«Znaleźliśmy Mesjasza» – to znaczy: Chrystusa. I przyprowadził go do Jezusa. A Jezus
wejrzawszy na niego powiedział: «Ty jesteś Szymon, syn Jana, ty będziesz nazywał
się Kefas» – to znaczy: Piotr. Nazajutrz [Jezus] postanowił udać się do Galilei. I spotkał Filipa. Jezus powiedział do niego: «Pójdź za Mną!». Filip zaś pochodził z Betsaidy, z miasta Andrzeja i
Piotra. Filip spotkał Natanaela i powiedział do niego: «Znaleźliśmy Tego, o którym
pisał Mojżesz w Prawie i Prorocy – Jezusa, syna Józefa z Nazaretu». Rzekł do niego
Natanael: «Czyż może być co dobrego z Nazaretu?» Odpowiedział mu Filip: «Chodź
i zobacz!»”.
(J 1,35-46)
178
TEMAT 49A
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Jak wyglądała procedura ogłaszania kogoś świętym w pierwszych wiekach
chrześcijaństwa?
W praktyce pierwszych wieków do uznania kogoś za świętego wystarczało ogłoszenie decyzji w tej sprawie przez miejscowego biskupa. Taka decyzja była poprzedzona ogólnym przeświadczeniem mieszkańców danego terenu – miasta czy całej
diecezji – o świętości ich współmieszkańca. To przeświadczenie określano nazwą
fama sanctitatis – opinia świętości, czyli przekonanie jakiejś konkretnej grupy ludzi,
że dany człowiek był święty, że jego świętość można pokazać innym jako godną naśladowania. Po zasięgnięciu opinii diecezjan, głównie miejscowego duchowieństwa,
biskup wydawał odpowiednią decyzję i zwykle w ustalonym dniu, najczęściej we
wspomnienie śmierci, odprawiał uroczyste nabożeństwo ku czci danej osoby, uznając ją tym samym za świętą. Temu obrzędowi towarzyszyło uroczyste przeniesienie
relikwii z grobu, a następnie umieszczenie ich na honorowym miejscu w świątyni.
Dla nadania odpowiedniej rangi całemu wydarzeniu konieczna była obecność przy
nim jednego, a jeszcze lepiej kilku biskupów. Ceremonia ta była w owym czasie równoznaczna z kanonizacją, czyli ogłoszeniem danej osoby świętą. Zaczęto też spisywać
życie świętych, tworząc ich biografie, w których jedno z głównych miejsc zajmowały
cuda przypisywane ich wstawiennictwu. Tak zrodziły się „specyfikacje” mówiące, w
jakich sytuacjach dany święty pomaga, np. Apolonia przy problemach z zębami, a
Agata z piersiami, przy karmieniu dzieci; ten jest patronem piekarzy, a tamten rycerzy.
179
TEMAT 49A
Kl. 3 technikum
Grupa 2
– Jak wyglądała procedura ogłaszania kogoś świętym w średniowieczu?
W średniowieczu dochodziło w tej dziedzinie do nadużyć. Zdarzało się, że świętymi ogłaszano ludzi, którzy zasłużyli się nie tyle bogobojnym życiem, ile raczej tym,
że zajmowali ważne stanowiska doczesne. W tej sytuacji pojawiały się głosy, aby
świętych ogłaszał papież jako najwyższa władza w całym Kościele. Należało wypracować jednolite formuły i procedury. Pierwszą kanonizacją przeprowadzoną przez
biskupa Rzymu było ogłoszenie świętym biskupa Augsburga – Ulryka. Stało się to
w 993 r. na Synodzie Laterańskim, papieżem był wówczas Jan XV. W tym też czasie
zaczęła się upowszechniać praktyka pośrednia – biskupi orzekali na miejscu o uznaniu
kogoś za świętego, ale jednocześnie coraz częściej zwracali się do Stolicy Apostolskiej o potwierdzenie takiej decyzji. Wypracowanie formuł i procedur następuje w
okresie pontyfikatu Urbana VIII (1623–1644), który w dwóch dokumentach z 1625
i 1632 zarządził w sposób ostateczny i nieodwołalny, że wszelkie sprawy związane z
„wynoszeniem” ludzi na ołtarze należą do kompetencji Stolicy Świętej. Wprowadził
również, oficjalnie istniejące już wcześniej, pojęcie beatyfikacji, czyli ogłoszenia danej
postaci błogosławioną, jako pierwszego etapu wyniesienia na ołtarze. Papież Sykstus
V (1585–1590), wielki reformator instytucji papiestwa, powołał do życia w 1588 r.
Kongregację Obrzędów, której powierzył m.in. sprawy kanonizacyjne i ewentualne
zatwierdzanie istniejącego już wcześniej kultu.
180
TEMAT 49A
Kl. 3 technikum
Grupa 3
– Jak wygląda pierwszy etap współczesnej procedury ogłaszania kogoś świętym?
Procedura współczesna – etap I (diecezjalny)
Zgodnie z obecną procedurą, ustaloną przez Jana Pawła II w 1983 r., zanim rozpocznie się właściwy proces beatyfikacyjny, diecezja lub wspólnota zakonna winny
zebrać jak najwięcej danych o kandydacie na ołtarze: czy zmarł w opinii świętości,
czy męczeństwa oraz jakie łaski lub cuda uzyskano za jego pośrednictwem. Ten
pierwszy etap nazywamy etapem diecezjalnym. Te czynności, zwłaszcza uzyskanie i
zabezpieczenie odpowiednich materiałów rzeczowych, czyli tzw. proces informacyjny,
można rozpocząć prawie zaraz po śmierci danej osoby, ale rozpoczęcie oficjalnego
procesu beatyfikacyjnego jest możliwe najwcześniej w 5 lat po jej śmierci (nie później
niż 30 – chodzi o dotarcie do możliwie najpełniejszej prawdy nt. tego człowieka, aby
stwierdzić, czy można uznać go za świętego). Chodzi o dokładne poznanie życia,
zasług, pozytywnych i negatywnych cech, jak i zgromadzenie całego dorobku piśmienniczego (z kazaniami, artykułami, książkami, a nawet prywatnymi notatkami),
aby wyeliminować jakikolwiek możliwy błąd teologiczny lub doktrynalny, który
mógłby ją zdyskwalifikować. Na tym etapie przesłuchuje się również świadków i
wszelkie osoby, które znały kandydata. Po zgromadzeniu niezbędnych danych na
szczeblu diecezjalnym lub zakonnym materiały porządkuje się, tłumaczy na język
włoski (najczęściej) i przesyła do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, gdzie cała
procedura rozpoczyna się od początku.
181
TEMAT 49A
Kl. 3 technikum
Grupa 4
– Jak wygląda drugi etap współczesnej procedury ogłaszania kogoś świętym?
Procedura współczesna – etap II (rzymski)
Po przesyłaniu dokumentów do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych rozpoczyna
się drugi etap, tak zwany rzymski. Sprawa otrzymuje swego relatora, który będzie
odtąd prowadził ją do końca. Szczególne znaczenie ma zbadanie i dokładne sprawdzenie przypisywanego kandydatowi cudu. Zazwyczaj badane są przez ekspertów
cudowne uzdrowienia, ponieważ najłatwiej je udokumentować. Cud taki służy za
dowód świętości Sługi Bożego. Jest on znakiem potwierdzenia przez Boga świętości
danego człowieka. Na tym etapie ze sprawą współpracuje promotor wiary (dawniej: advocatus diaboli, czyli adwokat diabła), którego zadaniem jest wyszukiwanie
słabych stron kandydata, jego życia i przypisywanych mu czynów. Jeśli wszystko
przebiega właściwie, opracowuje się dekret o heroiczności cnót danego kandydata
(Sługi Bożego), który następnie rozpatruje Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych na
rozszerzonym posiedzeniu – z udziałem Ojca Świętego. Beatyfikacja jest etapem w
procesie kanonizacyjnym. Przez nią papież zezwala na publiczny kult danej osoby
w Kościele lokalnym, np. w obrębie danego zgromadzenia zakonnego czy danej diecezji (w miejscach, które otrzymują takie pozwolenie). Beatyfikacja nie jest jeszcze
definitywnym aktem Kościoła dotyczącym świętości Sługi Bożego. Jest nim kanonizacja, ale przedtem konieczne jest stwierdzenie jeszcze jednego, kolejnego cudu za
wstawiennictwem danego błogosławionego. Po podpisaniu dekretu przez wszystkich
uczestników zebrania papież wyznacza termin ceremonii, podczas której wyniesie
daną osobę na ołtarze. Papież również podejmuje decyzję o kanonizacji (kult publiczny w całym Kościele), ogłasza ją uroczyście i umieszcza kanonizowanego na
liście świętych, czyli w „kanonie” (stąd kanonizacja).
182
TEMAT 49A
Kl. 3 technikum
Grupa 5
– W jaki sposób, jakimi słowami papież ogłasza nowego świętego?
Formuła kanonizacyjna. Kardynał prefekt Kongregacji do Spraw Świętych zwraca
się uroczyście do papieża o zaliczenie osoby błogosławionej do katalogu świętych,
aby mogła być czczona przez wszystkich wiernych. Wtedy to biskup diecezji, z
której pochodzi błogosławiony, przedstawia jego życiorys, po czym Ojciec Święty
rozpoczyna Litanię do Wszystkich Świętych, a następnie wypowiada formułę
kanonizacyjną:
„Na chwałę Świętej i Nierozdzielnej Trójcy, dla wywyższenia katolickiej wiary i
wzrostu chrześcijańskiego życia, na mocy władzy naszego Pana Jezusa Chrystusa i
Świętych Apostołów Piotra i Pawła, a także Naszej, po uprzednim dojrzałym namyśle, po licznych modlitwach i za radą wielu naszych Braci w biskupstwie orzekamy i
stwierdzamy, że błogosławiony N. jest świętym (ą) i wpisujemy Go (Ją) do katalogu
świętych, polecając, aby odbierał (a) On (Ona) cześć jako święty (a) w całym Kościele.
W Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”.
W odpowiedzi zgromadzeni śpiewają aklamację „Amen. Alleluja”.
Następnie w procesji przynosi się relikwie świętego i umieszcza się je w pobliżu
ołtarza, schola w tym czasie wykonuje śpiew o świętym. (ks. S. Hołodok, Kanonizacja, <http://www.opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAL/kanonizacja.html>, dostęp: 25.03.2014)
183
TEMAT 51
Kl. 3 technikum
Marana tha,
przyjdź, Jezu Panie,
w swej chwale do nas zejdź!
Marana tha,
usłysz wołanie,
gdy się wypełnią wieki.
Jak rosy chłód na spragniony grunt,
jak dobry chleb na głodnego dłoń,
Marana tha...
W Dziecięciu Ty objawiasz się nam,
przez wichru szum dajesz poznać się,
Marana tha...
W Kościele Twym, gdzie dajesz się nam
przez Ciała, Krwi tajemniczą moc,
Marana tha...
Gdy miłość swą okażemy w krąg,
przychodzisz już dziś na ziemię swą.
Marana tha..
Wariant I
Grupa 1
– Wyjaśnijcie, jak ten tekst można dziś rozumieć. Poszukajcie głównej myśli.
– Jakie informacje waszym zdaniem powinny znaleźć się w kolejnej zwrotce?
1. Głos wdzięczny z nieba wychodzi,
Gwiazdę nam nową wywodzi,
Która rozświeca ciemności
I odkrywa nasze złości.
Grupa 2
2. Z różdżki Jessego kwiat zakwita,
Który zbawieniem świat wita;
Pan Bóg zesłał Syna swego,
Przed wieki narodzonego.
184
TEMAT 51
Kl. 3 technikum
Grupa 3
3. Ojcowie tego czekali, Prorocy przepowiadali, Że się Bóg światu miał zjawić,
Od śmierci człeka wybawić.
Grupa 4
4. Wnet Anioł Pannie zwiastował,
O czym Prorok prorokował;
Iż miał powstać Syn zacnego
Plemienia Dawidowego.
Grupa 5
5. Weselcie się, ziemskie strony! Opuściwszy niebios trony, Bóg idzie na te niskości,
Z niewymownej swej litości.
Grupa 6
6. Weselcie się wszyscy święci!
I wy, ludzie smutkiem zdjęci;
Idzie na świat Odkupiciel,
Strapionych wszystkich Zbawiciel.
185
TEMAT 51
Kl. 3 technikum
TEMAT 51
Kl. 3 technikum
Wariant II
Grupa 1
– Wyjaśnijcie, jak ten tekst można dziś rozumieć.
– Wypiszcie główne myśli tekstu.
Rorate caeli desuper
et nubes pluant justum
Ne irascaris, Domine,
ne ultra memineris iniquitatis
Ecce civitas Sancti facta est deserta,
Sion deserta facta est,
Jerusalem desolata est
Domus sanctificationis tuae et gloriae
tuae,
ubi laudaverunt te patres nostri
Spuśćcie rosę niebiosa
i obłoki niech wyleją sprawiedliwego
Nie bądź zagniewany, Panie!
Nie pamiętaj dłużej naszych grzechów!
Oto miasto Świętego opuszczone,
Syjon stał się pustkowiem,
Jerozolima wyludniona,
Świątynia Twoja i dom chwały Twojej,
gdzie wielbili Cię nasi ojcowie.
Grupa 2
Peccavimus, et facti sumus tamquam
immundus nos
Et cecidimus quasi folium universi
Et iniquitates nostrae quasi ventus abstulerunt nos
Abscondisti faciem tuam a nobis, et
allisisti nos in manu iniquitatis nostrae
186
Zgrzeszyliśmy i staliśmy się jak nieczysty,
I opadliśmy wszyscy niczym zwiędłe
liście,
A nieprawości nasze jak wiatr nas
rozniosły.
Zakryłeś przed nami swą twarz i wydałeś na pastwę naszych grzechów.
Grupa 3
Vide Domine afflictionem populi tui
Spójrz, Panie, na udrękę twego ludu
Et mitte quem missurus es
I poślij tego, którego masz posłać.
Emitte Agnum dominatorem terrae de Ześlij Baranka, Władcę ziemi, ze skały
Petra deserti ad montem filiae Sion
pustyni do góry Córy Syjonu,
Ut auferat ipse jugum captivitatis nos- By on sam zdjął z nas jarzmo niewoli.
trae
Grupa 4
Consolamini, consolamini, popule
meus
Cito veniet salus tua
Quare maerore consumeris,
quia innovavit te dolor?
Salvabo te, noli timere
Ego enim sum Dominus Deus tuus,
Sanctus Israel, Redemptor tuus
Pocieszcie się, pocieszcie się, ludu mój,
Wkrótce nadejdzie twoje zbawienie.
Czy dlatego tracisz ducha,
że odnowiła się twoja boleść?
Ocalę cię, nie bój się.
Jam jest bowiem Pan, Bóg twój,
Święty Izraela, twój Odkupiciel.
187
TEMAT 51
Kl. 3 technikum
Adam
TEMAT 52
Kl. 3 technikum
Przeczytaj uważnie poniższe fragmenty biblijne. Napisz, z czym pierwsi chrześcijanie wiązali dzień sądu ostatecznego.
Abel
Mt 16,27 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Noe
Mk 13,24-27 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Abraham
Mojżesz
Łk 21,28 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 14,1-3 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . J 16,22 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jozue
2 Kor 5,1 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dawid
1 Tes 4,16-17 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Salomon
Ap 22,12-13.17.20 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Izajasz
Jeremiasz
Ezechiel
Daniel
Ezdrasz
Nehemiasz
Zachariasz
Maryja
188
189
TEMAT 53
Kl. 3 technikum
A. Uzupełnij tekst Łk 1, 26-38
W szóstym miesiącu posłał Bóg anioła …………. do miasta w Galilei, zwanego Nazaret,
do Dziewicy poślubionej mężowi, imieniem …………., z rodu Dawida; a Dziewicy było na
imię Maryja. Anioł wszedł do Niej i rzekł: «Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą, ».
Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. Oto
poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię …………... Będzie On wielki i
będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida.
Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca».
Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?» Anioł Jej
odpowiedział: «………… ………….. zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię.
Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane ………… …………. . A oto
również krewna Twoja, ……………, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym
miesiącu ta, która uchodzi za niepłodną. Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego». Na to rzekła Maryja: «Oto Ja ………………. Pańska, niech Mi się stanie według
twego słowa!» Wtedy odszedł od Niej anioł (Łk 1, 26-38).
B. Uzupełnij tekst Łk 2, 1-7
W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta, żeby przeprowadzić
……….. ……………. w całym państwie. Pierwszy ten spis odbył się wówczas, gdy
wielkorządcą Syrii był Kwiryniusz. Wybierali się więc ……………, aby się dać zapisać, każdy do swego ………..… . Udał się także Józef z Galilei, z miasta ………….,
do Judei, do miasta Dawidowego, zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i
rodu …………., żeby się dać zapisać z poślubioną sobie …………, która była brzemienna. Kiedy tam przebywali, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Porodziła swego
pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w …………, gdyż nie było
dla nich miejsca w gospodzie.
TEMAT 53
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Co przekazał nam św. Jan Paweł II swoim przykładem?
Arcybiskup Mieczysław Mokrzycki powiedział w wywiadzie udzielonym Agacie
Bruchwald dla Fronda.pl:
Ojciec Święty (Jan Paweł II) pokazał nam, w jaki sposób przygotowywać się do
świąt. Poprzez modlitwę, post, umartwienie. A także poprzez zachowywanie wszystkich tradycyjnych praktyk: wieniec adwentowy z czterema świecami, Msze św. roratnie, rekolekcje. Robił notatki podczas tych rekolekcji. To było niesamowite. Tak też
przeżywał święta. Zachowywał wszystkie tradycje, które wyniósł z Polski, ze swojej
rodziny, lat dziecięcych. Ale w każdej z nich widział, i o tym mówił, głębię Tajemnicy
Bożego Narodzenia. To nie był tylko folklor. Kolędy to nie były tylko melodie miłe
dla ucha. To było prawdziwe śpiewanie na chwałę Pana, który właśnie się narodził.
Chciałbym, żebyśmy wszyscy się tego od niego uczyli.
(Jan Paweł II pokazał nam, jak przygotowywać się do świąt, z abp M. Mokrzyckim rozmawia A. Bruchwlad, <http://www.fronda.pl/a/jan-pawel-ii-pokazal-nam-jakprzygotowywac-sie-do-swiat,32951.html>, dostęp: 25.03.2014)
Grupa 2
– Jakie są spostrzeżenia papieża Franciszka o Bożym Narodzeniu?
Papież Franciszek w katechezie przed Bożym Narodzeniem 2013 r. powiedział:
Z radosnej kontemplacji tajemnicy zrodzonego dla nas Syna Bożego możemy
wyciągnąć dwa spostrzeżenia.
Po pierwsze: w Bożym Narodzeniu Bóg nie objawia się jako ten, który jest wysoko
i panuje nad wszechświatem, lecz jako Ten, który się uniża, zstępuje na ziemię, jako
mały i ubogi, to znaczy, że aby być podobnymi do Niego nie możemy stawiać siebie
ponad innych, lecz musimy się uniżyć, być gotowi do posługiwania, stać się małymi
z małymi i ubogimi z ubogimi.
Po drugie: jeśli Bóg przez Jezusa, związał się z człowiekiem tak dalece, że stał się
jednym z nas, to znaczy, że cokolwiek uczyniliśmy bratu i siostrze, uczyniliśmy to
Jemu. Przypomniał nam o tym sam Jezus: ten, kto nakarmił, przyjął, nawiedził, umiłował jednego z tych najmniejszych i najuboższych z ludzi, uczynił to Synowi Bożemu.
(Papież Franciszek, Audiencja ogólna z 18.12.2013 r., <http://www.niedziela.pl/artykul/7242/Papiez-o-Bozym-Narodzeniu>, dostęp: 25.03.2014)
190
191
TEMAT 53
Kl. 3 technikum
Grupa 3
– Jak rozumie Boże Narodzenie bł. Matka Teresa?
Bł. Matka Teresa z Kalkuty, Wtedy jest Boże Narodzenie
Zawsze, ilekroć uśmiechasz się do swojego brata i wyciągasz do niego ręce,
jest Boże Narodzenie.
Zawsze, kiedy milkniesz, aby wysłuchać,
Zawsze, kiedy rezygnujesz z zasad, które jak żelazna obręcz uciskają ludzi w ich
samotności,
Zawsze, kiedy dajesz odrobinę nadziei „więźniom”, tym, którzy są przytłoczeni
ciężarem fizycznego, moralnego i duchowego ubóstwa,
Zawsze, kiedy rozpoznajesz w pokorze, jak bardzo znikome są twoje możliwości
i jak wielka jest twoja słabość,
Zawsze, ilekroć pozwolisz, by Bóg pokochał innych przez ciebie,
Zawsze wtedy
(Wtedy jest Boże Narodzenie, <http://adonai.pl/zamyslenia/?id=29>, dostęp: 25.03.2014)
Grupa 4
– Na co zwrócił uwagę biskup kielecki w swoim świadectwie?
Biskup Kazimierz Ryczan podczas kazania na pasterce w kieleckiej Katedrze
(25.12.2012) powiedział:
Chcę powrócić do Betlejem, gdzie narodził się Jezus Chrystus, Syn Boży. Opowiadali mi o tym wydarzeniu rodzice, babcia, dziadek. Oni nie tylko opowiadali, ale
postępowali zgodnie z tradycją bożonarodzeniową. Były kolędy, odświętne ubrania,
wigilijna wieczerza ze wspólną modlitwą, wzajemne przeproszenie. Kiedy pytałem,
dlaczego się przepraszamy, usłyszałem, że Bóg się narodził, nie możemy siadać do
stołu poróżnieni.
Przed północą było wspólne wyjście na pasterkę. Betlejem i Boże Narodzenie
wypełniły myśli i wyobraźnię radością. Nie było podziału na rzeczywistość i wiarę.
Nowonarodzony Chrystus był rzeczywistością. Rzeczywistością pozostał do dnia
dzisiejszego. Nawiedziłem Betlejem, ucałowałem miejsce, gdzie „Słowo stało się ciałem”, byłem na polu pasterzy, zadumałem się przy pękniętej skale na kalwarii, gdzie
stał krzyż, i adorowałem pusty grób Jezusa, całując kamień, na którym był położony.
192
TEMAT 54
Kl. 3 technikum
Abyśmy byli jedno
1. Patrzę na ptaki i lilie polne,
widzę, jak Ojcze troszczysz się o nie;
tylko my, ludzie, na Twojej ziemi
nie potrafimy chlebem się dzielić.
Ref.
Abyśmy byli jedno, podajmy sobie ręce.
Abyśmy byli razem i jedno mieli serce.
Dzielmy się chlebem, dzielmy się niebem;
Niech się odmieni, niech się odmieni
oblicze ziemi, tej ziemi.
2. Przymnóż nam wiary i odmień serca
niechaj zapłonie ogień braterstwa;
i niech już przyjdzie na ludzką ziemię
oczekiwane wciąż nowe plemię.
Ref. Abyśmy byli jedno...
3. O ludzie, bracia, do was wołamy niech się zakończą grzechów rozłamy
i w ocalonym rodzinnym domu
obdzielmy siebie znakiem pokoju.
Ref. Abyśmy byli jedno ...
4. O Chryste, Królu przyszłego wieku
niechaj blask prawdy w każdym człowieku
uczyni jedno ludzkie wyznanie żeś Ty nam Bogiem, żeś Ty nam Panem.
Ref. Abyśmy byli jedno ....
193
„Nie tylko za nimi proszę, ale i za tymi, którzy dzięki ich słowu będą wierzyć we Mnie;
aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we
Mnie, a Ja w Tobie, aby i oni stanowili w Nas
jedno, by świat uwierzył, że Ty Mnie posłałeś. I także chwałę, którą Mi dałeś, przekazałem im, aby stanowili jedno, tak jak My jedno
stanowimy. Ja w nich, a Ty we Mnie! Oby się
tak zespolili w jedno, aby świat poznał, żeś Ty
Mnie posłał i że Ty ich umiłowałeś, tak jak
Mnie umiłowałeś”. (J 17,20-23).
TEMAT 54
Kl. 3 technikum
194
TEMAT 54
Kl. 3 technikum
Mt 16,18
J 10,16
Rz 12,4-5
1 Kor 10,17
1 Kor 12,12-13
Ga 3,28
Ef 4,4-5
Kol 3,11
195
TEMAT 54
Kl. 3 technikum
– Dokończ zdanie:
Aktywnie przeżywać Tydzień Modlitw o jedność chrześcijan to …………………
TEMAT 55
Kl. 3 technikum
Wariant I
Grupa 1
– Przedstawcie metodą dramy ludzi, którzy kochają.
………………………………………………………………………………………
Grupa 2
– Przedstawcie metodą dramy ludzi, którzy kochali, ale zostali zranieni.
Grupa 3
– Przedstawcie metodą dramy ludzi, którzy szukają miłości.
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
196
Wariant II
Grupa 1
– Opiszcie uczucia, które towarzyszą osobom, które kochają.
Grupa 2
– Opiszcie uczucia, które towarzyszą osobom, które kochały, ale zostały zranione.
Grupa 3
– Opiszcie uczucia, które towarzyszą osobom, które szukają miłości.
Każde zdanie osobno do wycięcia
Miłość cierpliwa jest.
Miłość łaskawa jest.
Miłość nie zazdrości.
Miłość nie szuka poklasku.
Miłość nie unosi się pychą.
Miłość nie jest bezwstydna.
Miłość nie szuka swego.
Miłość nie unosi się gniewem.
Miłość nie pamięta złego.
Miłość nie cieszy się z niesprawiedliwości.
Miłość współweseli się z prawdą.
Miłość wszystko znosi.
Miłość wszystkiemu wierzy.
Miłość we wszystkim pokłada nadzieję.
Miłość wszystko przetrzyma.
Miłość nigdy nie ustaje.
197
TEMAT 56
Kl. 3 technikum
– Dopisz dwa grzechy najczęściej popełniane przez młodzież, które są naruszeniem
przykazania: 1. Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną.
przykazania: 2. Nie będziesz brał imienia Pana Boga twego nadaremno.
przykazania: 3. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił.
przykazania: 4. Czcij ojca swego i matkę swoją.
przykazania: 5. Nie zabijaj.
TEMAT 56
Kl. 3 technikum
– Dopisz dwa grzechy najczęściej popełniane przez młodzież, które są naruszeniem przykazania: 1. W niedzielę i święta nakazane uczestniczyć we Mszy Świętej i
powstrzymać się od prac niekoniecznych.
przykazania: 2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty. – Dopisz dwa grzechy najczęściej popełniane przez młodzież, które są naruszeniem przykazania: 3. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć
Komunię Świętą
– Dopisz dwa grzechy najczęściej popełniane przez młodzież, które są naruszeniem przykazania: 4. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów
mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach
przykazania: 5. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.
przykazania: 6. Nie cudzołóż.
przykazania: 7. Nie kradnij.
– Dopisz dwa grzechy najczęściej popełniane przez młodzież, które są naruszeniem przykazania: 8. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu.
przykazania: 9. Nie pożądaj żony bliźniego twego.
przykazania: 10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.
198
Człowiek
poszukujący
owcy
Uczucia, które
rodzą się w
chwili zagubienia
Uczucia, które
rodzą się po
odnalezieniu
zguby
Kobieta szukająca drachmy
Człowiek
zagubiony
grzeszny
Uczucia, które
rodzą się przed
spowiedzią
Uczucia, które
rodzą się po
dobrej spowiedzi
199
TEMAT 57
Kl. 3 technikum
– Nadajcie po 2 tytuły fragmentom Ewangelii wg św. Jana:
a) J 20,1-2
b) J 20,3-5
c) J 20,6-9
– Nadajcie po 2 tytuły fragmentom Ewangelii wg św. Jana:
a) J 20,1-2
b) J 20,3-5
c) J 20,6-9
200
TEMAT 57
Kl. 3 technikum
Prawda jest tylko jedna!
Scenariusz przedstawienia
Opis: Scenariusz ma formę, programu publicystycznego talk-show, w którym
toczy się dyskusja na temat zmartwychwstania Pana Jezusa. Są w nim odwołania do
multimediów – wypowiedzi osób, fragmenty filmów, sygnał identyfikujący program.
Istotną rolę odgrywa osobą grająca Prowadzącego, nadająca ekspresję i pewien rytm
przedstawieniu. W dyskusji biorą udział ateiści i ludzie wierzący (archeologowie,
teologowie, historycy itp.). Argumenty podawane przez uczestników „programu”
mają wszystkich doprowadzić do Prawdy – ona jest tylko jedna.
Przydatne linki: sygnał programu „Butik” z lat 80., czyli spot (http://youtu.be/
SMmq-toyIHI); sonda o zmartwychwstaniu (http://youtu.be/WdHvoZA75UA);
fragment filmu: Jezus żyje! Historia pustego grobu (http://youtu.be/So8XS075q4M;
od 0:07 do 0:59).
Udział biorą:
Prowadzący
Lektor
Historyk
Biblista – ksiądz
Chrześcijanin 1
Chrześcijanin 2
Niewierzący
Osoby śpiewające
Film – sonda o zmartwychwstaniu (cz. I)
Odsłona 1
Prowadzący idąc zastanawia się: Zmartwychwstał, nie zmartwychwstał?
Osoby siedzące tyłem do widowni, jedna za drugą odwracają się i zadają pytania:
– Czy Jezus mógł przeżyć rzymskie ukrzyżowanie i opuścić grób?
– Czy apostołowie ukradli ciało Jezusa?
– A może kłamali, pisząc swoje Ewangelie?
– Czy apostołowie są wiarygodnymi świadkami?
– Było zmartwychwstanie czy go nie było?
Pieśń – „Niewierny” do słów Tetmajera
Prowadzący: Kilka lat temu znany reżyser filmowy James Cameron (wszyscy
pamiętamy „Titanica”) udowadniał w swoim filmie „Zagubiony grobowiec Jezusa”,
że zmartwychwstanie Jezusa nigdy nie miało miejsca.
201
TEMAT 57
Kl. 3 technikum
(okrzyki z tłumu poparcia lub niechęci do filmu).
Spokojnie, proszę państwa! Według twórców filmu Chrystus miał żonę, Marię
Magdalenę, i syna Judę. Wskazują na to analizy DNA szczątków pobranych z grobowca i napisy na skrzyniach zmarłych.
Skoro tak się sprawy mają, dlaczego papież wciąż nie odwołuje Wielkanocy. O
jakich świętach wszyscy mówią, bo jeśli Chrystus nie zmartwychwstał… Ale, ale, po
co zbędne słowa. Zacznijmy nasz program!
Spot 1 (sygnał programu „Butik” z lat 80.)
Odsłona 2
Prowadzący: Witam wszystkich zebranych na kolejnym spotkaniu z cyklu „Prawda jest tylko jedna!” A oto nasi goście, ich stroje i transparenty, gadżety mówią wszystko: bibliści, historycy, wierzący i niewierzący (tu okrzyki, zawołania zebranych). Czy
wyjdziemy dzisiaj pokłóceni, a może odnajdziemy to, co jest celem tego programu,
czyli… Prawdę! Temat gorący – zmartwychwstanie Jezusa. Prawda jest tylko jedna!
Spot 2
Prowadzący: Przedstawiam pierwszą kontrowersyjną tezę – Jezus nie umarł na
krzyżu, odurzono Go jakimiś środkami, żeby wyglądał jak martwy. Piłata przekupiono, ciało zdjęto z krzyża, a potem wykradziono z grobu (znowu okrzyki z sali).
Historyk: Od razu mówię – Veto. Niemożliwe było przeżycie rzymskiego ukrzyżowania, żołnierze odpowiadali głową za to, aby skazaniec umarł. W niejednym
przypadku zadawano cios włócznią, by mieć 100% pewności, że ukrzyżowany nie
żyje. Taki cios zadano Jezusowi, czytamy w Ewangelii:
Lektor: „Lecz gdy podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu
goleni, tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła
krew i woda. Zaświadczył to ten, który widział, a świadectwo jego jest prawdziwe.
On wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli” (J 19,33-35).
Historyk: I jeszcze jedno, gdyby Ewangelie kłamały na ten temat, już w starożytności podważono by ten opis.
Odsłona 3
Niewierzący: Załóżmy, że Jezus umarł, został pochowany. Ale apostołowie mogli
Jego Ciało wykraść z grobu. I przekupić Piłata.
Prowadzący: Przypominam – Prawda jest tylko jedna!
202
TEMAT 57
Kl. 3 technikum
Spot 3
Prowadzący: Kolejna teza: Ciało Jezusa wykradli z grobu Jego uczniowie.
Chrześcijanin: Odrzucają ją od ponad wieku nawet najbardziej sceptyczni uczeni.
Biblista: Wymyślili to kapłani jerozolimscy.
Lektor (scenka albo rapowanie tekstu przez ucznia): „Ci zebrali się ze starszymi,
a po naradzie dali żołnierzom sporo pieniędzy i rzekli: Rozpowiadajcie tak: Jego
uczniowie przyszli w nocy i wykradli Go, gdyśmy spali. A gdyby to doszło do uszu
namiestnika, my z nim pomówimy i wybawimy was z kłopotu. Ci więc wzięli pieniądze i uczynili, jak ich pouczono. I tak rozniosła się ta pogłoska między Żydami i
trwa aż do dnia dzisiejszego” (Mt 28,12-15).
Historyk: Żołnierz rzymski, który śpi na służbie? (Pokazuje ręką „ciach”) tak to się
kończyło. Ale coś trzeba było wymyślić. Prędzej można było zobaczyć latającą kurę.
Musieli dostać dużo kasy za to, żeby tak mówić. A ile kapłani jerozolimscy zapłacili
Piłatowi, żeby swoich żołnierzy nie ukarał śmiercią? To jest dopiero pytanie!
Chrześcijanin: Może nie jestem biblistą i historykiem, jak ci Ziomale, ale wiem
z Ewangelii, że strażnicy mało w gacie nie narobili ze strachu właśnie podczas zmartwychwstania.
Niewierzący: Jaki pan oczytany. A skąd wiadomo, że straż przy grobie trzymali
Rzymianie, a nie straż świątynna?
Biblista: Swoich przecież nie trzeba było przekupywać. Zresztą mówi o tym
Pismo Święte.
Lektor, scenka albo rapowanie tekstu przez ucznia: „Nazajutrz, to znaczy po
dniu Przygotowania, zebrali się arcykapłani i faryzeusze u Piłata i oznajmili: Panie,
przypomnieliśmy sobie, że ów oszust powiedział jeszcze za życia: Po trzech dniach
powstanę. Każ więc zabezpieczyć grób aż do trzeciego dnia, żeby przypadkiem nie
przyszli jego uczniowie, nie wykradli Go i nie powiedzieli ludowi: Powstał z martwych. Rzekł im Piłat: Macie straż: idźcie, zabezpieczcie grób, jak umiecie. Oni poszli
i zabezpieczyli grób opieczętowując kamień i stawiając straż” (Mt 27,62-66).
Spot 4
Odsłona 4
Prowadzący: Emocje do kieszeni! Panowie! Kolejny problem – głaz przed grobem
Jezusa! Kto był w stanie go odsunąć? Dlatego niewiasty, które szły do grobu w niedzielę
rano, martwiły się: „Kto nam odsunie kamień od wejścia do grobu?”.
Historyk: No właśnie! Jak uczniowie odsunęliby głaz, nie budząc straży? Musieliby
przekupić strażników, co nie wchodzi w grę. W końcu sami apostołowie na początku
nie uwierzyli w zmartwychwstanie.
203
TEMAT 57
Kl. 3 technikum
Niewierzący: Opieramy się cały czas na Biblii. Ale przecież Ewangeliści mogli po
prostu wiele rzeczy zmyślić. Ludzie kłamią, aby coś zyskać.
Chrześcijanin: Co zyskiwali apostołowie, obstając przy zmartwychwstaniu Jezusa, gdyby było oszustwem? Większość z nich zginęła śmiercią męczeńską. Ludzie
umierają za fałszywą wiarę, gdy dają się nabrać, ale nikt nie umrze za oszustwo, które
sam wymyślił!
Historyk: Historycy akceptują starożytne wydarzenia jako wiarygodne nierzadko
na podstawie jednej relacji.
Biblista: Starożytne przekazy są zgodne: ciało Jezusa złożono w grobie, który
trzeciego dnia był pusty. A przecież kiedy powstawały Ewangelie, wciąż żyło wielu
świadków tych wydarzeń, w tym ludzi nieprzychylnych chrześcijaństwu. Nawet ówczesna antychrześcijańska propaganda żydowska nie zaprzeczała, że trzeciego dnia od
śmierci Jezusa grób był pusty. Przywódcy żydowscy musieli uciec się do przekupienia
żołnierzy, aby zrzucić odpowiedzialność za to na uczniów Jezusa.
Spot 5
Odsłona 5
Prowadzący: Szukając prawdy musimy postawić kolejne pytanie: Czy świadkowie
zmartwychwstania są wiarygodni?
Chrześcijanin: To może ja zacznę – uczniowie po śmierci Jezusa zamknęli się w
chałupie na cztery spusty, jak mówi Ewangelia „z obawy przed Żydami”.
Niewierzący: No, właśnie! Po zmartwychwstaniu Jezusa sami uczniowie stwierdzają, że nie mają już zaufania do swojego Mistrza. Na przykład Tomasz, jeden z
dwunastu apostołów.
Chrześcijanin: Te, gościu, nie wtrącaj się, bo gubię wątek!
Prowadzący: Mamy ograniczony czas, proszę o spokój!
Chrześcijanin: A jednak ci przestraszeni Ziomale nagle się zmieniają. Idą, jak
to się mówi, głosić Ewangelię. Dlaczego? No, dlaczego? Bo spotkali Szefa – Jezus
zmartwychwstał!
Biblista: Na początku chrześcijaństwa mnóstwo ludzi poniosło śmierć męczeńską, ponieważ głosili Chrystusa zmartwychwstałego. Dokumentują to dobrze źródła
historyczne, dotyczące tamtych czasów. Pierwsi chrześcijanie dogłębnie zrozumieli,
co to znaczy być błogosławionym.
Pieśń – „Błogosławieni” uczniowie do słów pieśni prezentują kolejnych „błogosławionych”, np. mając napisy: cisi, czystego serca (dowolny układ pantomimiczny).
204
TEMAT 57
Kl. 3 technikum
Spot 6
Odsłona 6
Niewierzący: A ja będę się dalej upierać, że Ewangelie zostały zmyślone. Przecież
każdy, kto czytał Ewangelię, wie, że różnią się w niektórych miejscach.
Biblista: Wszystkie Ewangelie mówią tak samo o faktach zasadniczych. Natomiast
jeśli chodzi o szczegóły i detale, to możemy zauważyć w nich pewne różnice. Kiedy
jakieś wydarzenie opisuje kilku świadków, wtedy jeden z nich zwróci większą uwagę
na taki szczegół danego wydarzenia, a drugi zatrzyma się dłużej nad innym. Jeden
dokładniej zapamięta jego początek, a inny ze szczegółami opowie zakończenie.
Prowadzący: Podsumujmy: różnice, które dostrzegamy w Ewangeliach, są dowodem na jeszcze większą ich wiarygodność, dobrze rozumiem?
Biblista: Oczywiście! Gdyby rzeczywiście Ewangelie opowiadały o nieprawdziwej
historii, gdyby ci ludzie, którzy je napisali, byli kłamcami, to zrobiliby wszystko, aby
usunąć z tekstów wszystkie różnice, nawet te nieistotne, staraliby się przekazać nam
„doskonałe” teksty.
Chrześcijanin: Ale tutaj chodzi jeszcze o coś więcej. Gdyby Ewangeliści nie byli
wiarygodnymi świadkami, gdyby nie byli szczerzy, nie opowiadaliby wtedy o tym,
jak uciekli z Golgoty, o zdradzie Piotra.
Spot 7
Odsłona 7
Prowadzący: I ostatnia sprawa. To kobiety stwierdzają, że grób Jezusa jest pusty!
Biblista: To kolejny dowód na wiarygodność Ewangelii. W tamtej epoce i w owej
części świata kobiety praktycznie nie posiadały żadnych praw, z ich świadectwem w
ogóle się nie liczono. A jednak Ewangeliści jako pierwszych świadków zmartwychwstania Jezusa przedstawiają nam właśnie kobiety.
Historyk: Nikt nie wymyśliłby wtedy historii z kobietami w roli pierwszych
świadków, gdyby zależało mu na wiarygodności. Fakt, że Jezus ukazał się najpierw
kobietom, był dla pierwszych chrześcijan co najmniej niewygodny. Z pewnością nie
napisano by o tym, gdyby tak nie było.
Prowadzący: Byliśmy świadkami gorącej dyskusji, padło wiele argumentów za
i przeciw zmartwychwstaniu. Jeśli słuchaliście uważnie, to wiecie, że Prawda jest
tylko jedna!
Film – sonda 2 (cz. II)
Film – Jezus żyje! Historia pustego grobu (od 0:07 do 0:59)
205
TEMAT 58
Kl. 3 technikum
TEMAT 58
Kl. 3 technikum
Dlaczego ……………… o tym, co nas boli otwarcie?
……………… wokół siebie – ……………….
Wrażliwe ………………, czuły dotyk wystarczą.
Czasami tylko tego pragnę, tego szukam.
Na miły Bóg,
Życie nie tylko po to jest, by brać.
Życie nie po to, by bezczynnie trwać.
I ……………… siebie samego ……………….
Problemy twoje, moje, ………………, polityka.
A przecież każdy włos jak nasze lata ……………….
Kto jest bez winy niechaj pierwszy ………………, niech rzuci.
………………, gdy na człowieka ……………….
Na miły Bóg,
Życie nie po to, by ……………….
I aby żyć siebie samego trzeba dać.
Grupa 1: Iz 11,2-3; 61,1-2
– Co ofiaruje człowiekowi Duch Święty?
– Dlaczego Bóg posyła Ducha Świętego?
Dlaczego ……………… o tym, co nas boli otwarcie?
……………… wokół siebie – ……………….
Wrażliwe ………………, czuły dotyk wystarczą.
Czasami tylko tego pragnę, tego szukam.
Na miły Bóg,
Życie nie po to, by bezczynnie trwać.
I ……………… siebie samego ……………….
Problemy twoje, moje, ………………, polityka.
A przecież każdy włos jak nasze lata ……………….
Kto jest bez winy niechaj pierwszy ………………, niech rzuci.
………………, gdy na człowieka ……………….
Na miły Bóg,
Życie nie po to, by ……………….
I aby żyć siebie samego trzeba dać.
Grupa 1: Iz 11,2-3; 61,1-2
– Co ofiaruje człowiekowi Duch Święty?
– Dlaczego Bóg posyła Ducha Świętego?
206
Grupa 2: Ga 5,19-25
– Jakie są uczynki z ciała, a jakie są owoce ducha?
– Co różni uczynki, które „rodzą” się z ciała od owoców ducha?
Grupa 3: J 14,16-17.26
– Kto posyła Ducha Świętego?
– W jaki sposób działa Duch Święty?
Grupa 4: 1 Kor 12,1-11
– Jakimi darami Duch obdarza ludzi otwartych na Jego działanie?
– Czemu służą te dary?
– Kto jest gwarantem jedności?
Grupa 2: Ga 5,19-25
– Jakie są uczynki z ciała, a jakie są owoce ducha?
– Co różni uczynki, które „rodzą” się z ciała od owoców ducha?
Grupa 3: J 14,16-17.26
– Kto posyła Ducha Świętego?
– W jaki sposób działa Duch Święty?
Grupa 4: 1 Kor 12,1-11
– Jakimi darami Duch obdarza ludzi otwartych na Jego działanie?
– Czemu służą te dary?
– Kto jest gwarantem jedności?
207
TEMAT 59
Kl. 3 technikum
TEMAT 59
Kl. 3 technikum
Grupa 1
– Przeczytajcie tekst i zredagujcie krótką informację w formie notatki prasowej
dotyczącej opisanego wezwania (max 4-6 zdań).
Grupa 2
Wieżo Dawidowa
Jerozolima posiadała wiele fortec. One stanowiły o wielkości miasta. Najznakomitszą spośród nich była wieża Dawidowa, zabezpieczająca południowo-wschodnią
część miasta. Tam znajdowała się rezydencja króla, przybytek Pański, a później wybudowana przez Salomona świątynia. W Pieśni nad pieśniami znajdujemy cudowny
fragment, w którym Oblubieniec, zachwycając się pięknem ciała swej Oblubienicy,
mówi: Jakaż ty piękna jesteś, umiłowana moja, jaka jesteś piękna! Twoje oczy wyglądają jak dwie gołębice spoza zasłony! Twoje włosy – jak stado kozic, co falują na
zboczach Gileadu. Twoje zęby – jak stado świeżo ostrzyżonych owiec wychodzących
z wody. (…) Twoje usta – jak wstążeczki z purpury, przesłodkie są twoje usta. Twoje
policzki – jak dwie połówki granatu widoczne spoza zasłony. Twoja szyja – jak wieża
Dawida, zbudowana solidnie nad całą warownią. Zawieszone na niej tysiące tarcz i
cała broń wszystkich wojowników (Pnp 4,1-5).
Święty Tomasz z Akwinu, komentując ten cytat, stwierdza, że Dawid wyobraża
Chrystusa; Jego wieżą jest wiara bądź Kościół, a tarcze przedstawiają argumenty
rozumowe lub powagę, autorytet świętych. Tytuł wieża Dawidowa zastosowany do
Maryi nie jest więc retoryczną przesadą. Kościół zawsze wyznawał, że imię, osoba
Maryi jest jak forteca – bastionem wiary, pewną i mocną obroną przeciw zakusom
szatana. Przez wstawiennictwo Niepokalanej możemy prosić o umocnienie w chwilach niewiary, o „ufortyfikowanie” tego, co najcenniejsze w naszym życiu, o obronę
w najtrudniejszych chwilach. Święty Albert Wielki twierdził, że Maryja jest wieżą
Dawida dlatego, że chroni wszystkich, którzy u niej poszukują schronienia przed
niebezpieczeństwami i pokusami.
Różo Duchowna
Róża Duchowna – Rosa mystica (łac. mysticus – pełen tajemnic, mistyczny). Róża
duchowna w tym wezwaniu kompozycyjnie spaja wezwania poprzedzające z następnymi. Tytuł Róży duchownej w odniesieniu do Matki Najświętszej zaczął się przyjmować
dopiero we wczesnym średniowieczu. Do liturgii maryjnej róża jako symbol Maryi
dostała się w drugiej połowie XVI w., kiedy Grzegorz XII (1573) ustanowił święto
Matki Bożej Różańcowej. Kwiat róży rajskiej, a więc mistycznej i niewiędnącej, stał
się symbolem wszystkich przywilejów i cnót Bogarodzicy, zwłaszcza Jej najgorętszej
miłości względem Boga i ludzi.
Objawienia Matki Boskiej Róży Duchownej miały miejsce we Włoskiej miejscowości Montechiari (monte – góra, chiari – jasna). Jak róża uchodzi za królową kwiatów dla swej przecudnej woni i piękności budzącej zachwyt, tak Maryja jest królową
ludzkości dla woni swoich cnót i pełni moralnego i duchowego piękna. Ta przedziwna
róża cnót jest oczywiście pełna tajemnic, gdyż piękno Bogurodzicy przede wszystkim
jest wewnętrzne i opiera się o tajemnicę jej niepokalanego poczęcia. Jakże weseli się
Kościół z tej róży cnót! Opiewa ją jako „krzak róży z Jerycha” (Syr 24,14) i jako „kwiat
róży na wiosnę” (Syr 50,8). W ten sposób Kościół pragnie wskazać na rzadką piękność jej życia pełnego cnót, a zarazem na jej symbolizowaną przez różę miłość Boga
i ludzi. Do tego dołącza się także nawiązanie do miłej legendy, która powiada, że w
grobie Maryi zamiast jej ciała znaleziono białe lilie i wonne róże. A czyż Maryja nie
budowała ustawicznie i nie rozweselała swego otoczenia, jak piękna róża? Jakże więc
słusznie i jak wzruszająco pięknie brzmią słowa pieśni: „Lilio, rozwiej rajskie wonie,
różo, liść twój roztocz złoty, Panno, otwórz twoje dłonie, Matko, okryj twe sieroty!”.
208
209
TEMAT 59
Kl. 3 technikum
TEMAT 59
Kl. 3 technikum
Grupa 3
Grupa 4
Domie złoty
W znaczeniu przenośnym domem złotym można nazwać zbudowaną przez
króla Salomona świątynię jerozolimską, której ołtarz, wnętrze i posadzka pokryte
były złotem (zob. 1 Krl 6,20-30; 7,48-51). W pałacu Salomona wszystkie naczynia, z
których pił król, były ze szczerego złota (zob. 1 Krl 10,21). Jaka jest symbolika złota?
Złoto nie zmienia swoich właściwości i barwy nawet po latach. Jest odporne na
działanie ognia, korozji czy żrących kwasów. O jego wartości decyduje trwałość, niezmienność i piękno. Władcy sporządzali ze złota insygnia, gdyż było ono wyrazem
siły, bogactwa, nieprzemijalności ich potęgi i trwałości panowania. Złoto zawsze
miało szerokie zastosowanie w kulcie oddawanym Bogu. Pozłacane są najważniejsze
sprzęty oraz naczynia liturgiczne, co jest wyrazem oddania na służbę ku czci Stwórcy
tego, co najcenniejsze w świecie materialnym.
Maryja – podobnie jak złoto – jest piękna, trwała i niezmienna w realizowaniu
swojego powołania i oddaniu Bogu. Ponieważ została zachowana od grzechu pierworodnego i obdarzona pełnią łaski, jest najcenniejszym dziełem Boga i moralnie
najdoskonalszym człowiekiem. Jest Domem złotym – siedzibą wszelkich cnót. To
także duchowy skarbiec, z którego człowiek może czerpać bez ograniczeń. W sztuce
złoto jest czasem symbolem nieba. Maryja jest Domem złotym także w tym znaczeniu,
że jako pierwszy człowiek z duszą i ciałem została wzięta do nieba.
Domie złoty – dom jest miejscem schronienia, złoto zaś oznacza czystość. Możemy
powiedzieć, że Maryja, będąc Matką Chrystusa, była przed urodzeniem Jego domem.
Dom ten odznaczał się prawdziwą czystością.
Zwierciadło sprawiedliwości
Sprawiedliwy człowiek, to ktoś, kto całym swoim sercem przylgnął do Bożej woli.
Spełnia rolę lustra, jest odbiciem Boga. Maryja jest Zwierciadłem Boga, Zwierciadłem
Jego Sprawiedliwości. Dusza Maryi i całe Jej postępowanie jest „odblaskiem wieczystej światłości, zwierciadłem bez skazy działania Boga, obrazem Jego dobroci” (Mdr
7,26). Ona nie tylko czyniła dla Boga to, co należało, lecz daleko, daleko wyszła poza
granicę ścisłego obowiązku. Była Ona Najczystsza i Nienaruszona. Święty Bernard
robi tu następującą uwagę: „Przy tych narodzinach nie było cienia skazy, nie było też
potrzeby żadnego oczyszczenia… Zaprawdę, o błogosławiona Dziewico, najmniejszego powodu, żadnej też potrzeby nie miałaś poddawać się prawem przepisanemu
oczyszczeniu”. Mimo tego prawo nakazywało, by matka po porodzeniu dziecięcia
złożyła w świątyni ofiarę całopalenia i przebłagania (Kpł 12,1). Tytułujemy Maryję
właśnie w ten sposób, gdyż jest Ona odbiciem Bożej sprawiedliwości. Ona doświadczyła sprawiedliwości Bożej w sposób wyjątkowy. Patrząc na Nią, możemy zachwycać
się sprawiedliwością Ojca, który Ją wybrał i w sposób szczególny obdarował miłością
tak, że jest Ona Niepokalaną Matką Zbawiciela. Ta Boża miłość, Boża sprawiedliwość,
przeświecająca przez Maryję sprawia też, że możemy się przyglądać Matce Jezusa,
aby zobaczyć, co to znaczy być sprawiedliwym wobec Boga. Dostrzegamy przez Nią,
co to znaczy przylgnąć do Niego i do Jego przykazań. Widząc, jak czyni to Maryja,
przeglądając się w Jej odpowiedzi na Bożą miłość jak w zwierciadle, możemy próbować w naszym życiu coraz lepiej odpowiadać na Boże wezwanie.
210
211
TEMAT 59
Kl. 3 technikum
TEMAT 59
Kl. 3 technikum
Grupa 5
Grupa 6
Stolico mądrości
Teksty starotestamentowe mówiące o mądrości jako szczególnej cesze ludzkiego
ducha oraz teksty Nowego Testamentu utożsamiające Bożą Mądrość z Osobą Jezusa
Chrystusa stanowią podstawę i zarazem tło, z którego wyłania się tytuł Maryi rozsławiony przez Litanię loretańską: Sedes Sapientiae – Stolica Mądrości. Tytuł ten ma
swoją wielką tradycję. W powstających już od X w. Mszach Świętych o Najświętszej
Maryi, Matce Mądrości Bożej, były czytane „epistoły mądrościowe”, brane zazwyczaj z Księgi Syracydesa i Księgi Przysłów. Według powszechnego zdania pisarzy
średniowiecznych, w tekstach tych przemawia bowiem Boża Mądrość jakby „w
osobie Najświętszej Dziewicy”. Dlatego też od XII w. w Jutrzni i w Litanii maryjnej
Najświętszej Maryi Pannie przypisywano tytuły, które wskazywały na Jej związek z
odwieczną Mądrością. W litanijnych błaganiach zwracano się zatem do Maryi jako
do: „Matki Mądrości”, „Źródła Mądrości”, „Domu Mądrości”, „Stolicy Mądrości”.
Spośród tych wezwań ostatecznie zatwierdzona przez papieża Sykstusa V w roku
1587 Litania loretańska zachowała jedno: Sedes Sapientiae – Stolica Mądrości, i pod
tym tytułem Maryja jest odtąd czczona w całym katolickim świecie. Łacińskie słowo
sedes zawiera w sobie kilka znaczeń. Pierwsze z nich wskazuje na stołek, krzesło, siedzenie, tron władcy lub biskupa, staropolski stolec. Przyjmując to znaczenie, Maryja
Stolica Mądrości jawi się jako tron Bożej Mądrości. Ta właśnie idea wybrzmiewa z
hołdu trzech mędrców ze Wschodu, o którym mówi Mateuszowa Ewangelia. Byli
oni ludźmi głęboko wykształconymi, należeli do intelektualnej elity swoich czasów,
znali tajemnice biegu planet. Ale to nie sama wiedza była najważniejszą cechą tych
niezwykłych postaci. Owi mędrcy posiadali rzadką – także dzisiaj – gotowość porzucenia wszystkiego, by znaleźć prawdę najwyższą i ostateczną. Nie zadowalali się
tym, co już zdobyli. Fascynacja prawdą, której zapowiedź widzieli w odkrytej przez
siebie gwieździe, kazała im wyruszyć w nieznane. Mimo zwątpień i splątanych dróg
dotarli ostatecznie przed oblicze Dzieciątka.
Wieżo z kości słoniowej
Słoń uważany jest za zwierzę o niezwykłej mocy i silnej budowie kości, które może
unieść każdy ciężar. W starożytności przestrach budziły słonie „bojowe”, na grzbietach
których umieszczano specjalne drewniane wieże, mieszczące kilku żołnierzy. Były to
ruchome twierdze, które można porównać do dzisiejszych czołgów. Kość słoniową
uzyskiwano z kłów słonia. Jest ona lśniąco biała, gładka i trwała. Wykonywano z
niej najlepszą biżuterię, zdobiono nią pałace. Ceniono ją wyżej od srebra, na równi
ze złotem. Król Salomon miał tron z kości słoniowej (zob. 1 Krl 10,18). Święty Jan
pisze o przedmiotach z kości słoniowej, które są oznaką bogactwa i przepychu (zob.
Ap 18,12). W średniowieczu znane były monstrancje w kształcie wieży wykonane z
kości słoniowej. Ze względu na bardzo wysoką cenę kości słoniowej zapewne nikt
nawet nie pomyślał, by użyć tego drogocennego materiału do budowy wieży, która ze
względu na swoją funkcję szczególnie narażona była na poważne uszkodzenia, a nawet
zniszczenie. Dlaczego Maryję nazywamy Wieżą z kości słoniowej? Tytuł ten świadczy
o tym, jak wielkie znaczenie przedstawia Maryja w oczach ludzi wierzących. Jako
Wieża z kości słoniowej łączy w sobie dwa elementy: siłę i piękno. Wezwanie to jest
nie tylko przekonaniem o Jej sile moralnej, ale także o skuteczności wstawiennictwa
u Boga. Mimo iż Ewangeliści nie opisują wyglądu Maryi, uważana jest za niezwykle
piękną. Jej piękno zewnętrzne ma być obrazem piękna wewnętrznego – przepełnienia
łaską Bożą, obrazem życia Bożego w człowieku. Czasem to wezwanie odnoszone jest
do Maryi, która stała pod krzyżem „wyprostowana” – pewna i silna, podczas gdy inne
„wieże”, czyli uczniowie, przerażeni pouciekali.
212
213
TEMAT 59
Kl. 3 technikum
Grupa 7
Gwiazdo zaranna
Maryja jest nią przede wszystkim dla daru rozumu. Jak bowiem jutrzenka daje
pojęcie o wspaniałości światła słonecznego, tak dar rozumu pozwala wniknąć w tajemnice wiary świętej. Maryja wnikała w te tajemnice w całkiem szczególny sposób,
gdyż w niej wcieliły się najwznioślejsze i najgłębsze tajemnice wiary – wcielenie Syna
Bożego i wszystko, co się z tym wiąże.
Mówił św. Bernard: „Słusznie porównuje się Maryję do gwiazdy; jest ona przecie
świetlaną gwiazdą, wzeszłą z Jakuba, której promienie rozjaśniają cały glob ziemski, której blaski świecą na wysokościach niebieskich, przenikają wszelakie głębie,
rozpraszają mroki świata, rozgrzewają bardziej duchy, niż ciała. Pod ich ożywczym
działaniem bujnie rozwijają się kiełki cnót, a występki usychają”. I dalej mówił św.
Bernard: „Patrz na gwiazdę, wzywaj Maryi!”.
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
„Jan Paweł II (Karol Wojtyła), ur. 18.05.1920 r. w Wadowicach, zm. 2.04.205 r. w
Watykanie; arcybiskup krakowski, kardynał, papież (16 października 1978 – 2 kwietnia 2005 r.), błogosławiony. Poeta, pedagog, filozof historii i fenomenolog, mistyk,
przedstawiciel personalizmu chrześcijańskiego.
Przyszedł na świat w Wadowicach jako drugi syn Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. W latach 1930-1938 uczęszczał do miejscowego gimnazjum, a następnie
studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W okresie okupacji hitlerowskiej pracował jako robotnik, m.in. w Zakładach Chemicznych Solvay. 18 lutego 1941
r. stracił ojca, ostatnią osobę z rodziny (wcześniej zmarła mu matka i rodzeństwo).
W 1942 roku wstąpił do Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Krakowie,
gdzie 1 listopada 1946 r. otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kard. Adama Sapiehy.
Jednocześnie podjął studia teologiczne na UJ, które kontynuował w latach 1946-1948
w Angelicum w Rzymie. 1948 r. uzyskał stopień doktora; habilitował się w 1953 r.
Wykładał głównie teologię moralną i historię filozofii w seminarium duchownym
oraz na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1958 r. został mianowany biskupem
pomocniczym diecezji krakowskiej, przyjmując hasło przewodnie swej posługi: Totus
Tuus (Cały Twój). Na okres jego biskupstwa przypadły obrady Soboru Watykańskiego
II, w którym aktywnie uczestniczył. 30 grudnia 1963 r. został arcybiskupem metropolitą krakowskim, a 26 czerwca 1967 r. – kardynałem. Jako pasterz diecezji starał
się ogarniać swą posługą wszystkich potrzebujących, wizytował parafie, odwiedzał
klasztory. W wolnych chwilach wędrował po górach, utrzymywał dobry i ścisły kontakt z inteligencją krakowską. Obok prymasa Polski, kard. Stefana Wyszyńskiego, był
najważniejszą postacią Episkopatu Polski.
Po nagłej śmierci Jana Pawła I , kardynałowie na konklawe 16 października 1978
r. wybrali na papieża Karola Wojtyłę, który przybrał imię Jana Pawła II. Zasiadł na
tronie Piotrowym jako pierwszy Polak i od 455 lat papież nie-Włoch. (…)
Jako głowa Kościoła i Państwa Watykańskiego potępiał ataki terrorystyczne,
działania wojenne i wszelkie walki bratobójcze na świecie. Zwołał 9 konsystorzy,
mianował 232 kardynałów, beatyfikował 1340 błogosławionych (w tym 154 Polaków),
kanonizował 478 świętych (w tym 9 Polaków i 2 związanych z Polską). Napisał 14
encyklik, 14 adhortacji, 11 konstytucji apostolskich, 43 listy apostolskie. Odbył 104
pielgrzymki zagraniczne do 135 krajów. Wiele czasu poświęcił budowie jedności
pomiędzy Kościołami chrześcijańskimi, podkreślając wagę ekumenizmu. (…)
Długoletnie zmagania Jana Pawła II z chorobą i starością były osobistym przykładem
głoszonych na ten temat poglądów, w którym podkreślał godność ludzkiego cierpienia
i odnosił je do męki Chrystusa. (…) Papież zmarł 2 kwietnia 2005 r. o godz. 21.37.”
1 maja 2011 r. papież Benedykt XVI ogłosił Jana Pawła II błogosławionym.
Źródło: Święci na każdy dzień. Jedność 2011, s. 783-784.
214
215
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
– Uporządkuj wydarzenia i daty związane ze św. Janem Pawłem II
Narodziny
18 maja 1920 r.
Wadowice
Święcenia kapłańskie
1 listopada 1946 r.
Sakra biskupia
28 września 1958 r.
Hasło przewodnie
Totus Tuus
Arcybiskup krakowski
1964-1978
Sakra kardynalska
26 czerwca 1967 r.
Pontyfikat
1978-2005
Meksyk
I podróż zagraniczna
I pielgrzymka do Polski
1979 r.
Zamach
13 maja 1981 r.
VI Światowy Dzień Młodzieży z udziałem Jana Pawła II
Częstochowa 1991 r.
Encykliki
Redemptor hominis, Dives in misericordia, Laborem excercens, Redemptoris
Mater, Evangelium Vitae, Fides et ratio
VII (ostatnia) pielgrzymka do Polski
2002 r.
Śmierć
2 kwietnia 2005r.
Beatyfikacja
2 maja 2011 r.
Kanonizacja
27 kwietnia 2014 r.
Wspomnienie liturgiczne
22 października
216
Grupa 1
– Na jakie problemy, zagrożenia są narażeni młodzi ludzie?
– Na jakie cechy charakteru i duszy, do których należy dążyć, zwraca uwagę papież?
– Jakie zadania stawia przed młodym człowiekiem Jan Paweł II?
„Tak jak kiedyś mój rodzony ojciec włożył mi w rękę książkę i pokazał w niej modlitwę o dary Ducha Świętego – tak dzisiaj ja, którego również nazywacie «ojcem»,
pragnę modlić się z warszawską i polską młodzieżą akademicką: o dar mądrości – o
dar rozumu – o dar umiejętności, czyli wiedzy – o dar rady – o dar męstwa – o dar
pobożności, czyli poczucia sakralnej wartości życia, godności ludzkiej, świętości
ludzkiej duszy i ciała – wreszcie o dar bojaźni Bożej, o którym mówi Psalmista, że
jest on początkiem mądrości (por. Ps 110). (…)
Ogromnie wiele zależy od tego, jaką każdy z was przyjmie miarę swojego życia,
swojego człowieczeństwa. Wiecie dobrze, że są różne miary. Wiecie, że są różne kryteria oceny człowieka, wedle których kwalifikuje się go już w czasie studiów, potem
w pracy zawodowej, w różnych kontaktach personalnych itp.
Odważcie się przyjąć tę miarę, którą pozostawił nam Chrystus w wieczerniku
Zielonych Świąt, a także w wieczerniku naszych dziejów.
Odważcie się spojrzeć na swoje życie w jego bliższej i dalszej perspektywie,
przyjmując za prawdę to, co św. Paweł napisał w swoim Liście do Rzymian: «Wiemy
przecież, że całe stworzenie aż dotąd jęczy i wzdycha w bólach rodzenia» (8,22) – czyż
nie jesteśmy świadkami tych bólów? Bowiem «stworzenie z upragnieniem oczekuje
objawienia się synów Bożych» (8,19). (…)
Zrozumcie, że człowiek stworzony przez Boga na Jego obraz i podobieństwo, jest
równocześnie wezwany w Chrystusie do tego, aby w nim objawiło się to, co jest z
Boga. Aby w każdym z nas objawił się w jakiejś mierze Bóg”.
(Przemówienie do młodzieży akademickiej zgromadzonej przed kościołem św. Anny,
Warszawa, 03.06.1979)
217
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
Grupa 2
Grupa 3
„Co to znaczy: czuwam?
To znaczy, że staram się być człowiekiem sumienia. Że tego sumienia nie zagłuszam
i nie zniekształcam. Nazywam po imieniu dobro i zło, a nie zamazuję. Wypracowuję
w sobie dobro, a ze zła staram się poprawiać, przezwyciężając je w sobie. To taka bardzo
podstawowa sprawa, której nigdy nie można pomniejszać, zepchnąć na dalszy plan.
Nie. Nie! Ona jest wszędzie i zawsze pierwszoplanowa. Jest zaś tym ważniejsza, im
więcej okoliczności zdaje się sprzyjać temu, abyśmy tolerowali zło, abyśmy się łatwo
z niego rozgrzeszali. Zwłaszcza, jeżeli tak postępują inni.
Moi drodzy przyjaciele! Do was, do was należy położyć zdecydowaną zaporę
demoralizacji – zaporę tym wadom społecznym, których ja tu nie będę nazywał po
imieniu, ale o których wy sami doskonale wiecie. Musicie od siebie wymagać, nawet
gdyby inni od was nie wymagali. Doświadczenia historyczne mówią nam o tym, ile
kosztowała cały naród okresowa demoralizacja. Dzisiaj, kiedy zmagamy się o przyszły kształt naszego życia społecznego, pamiętajcie, że ten kształt zależy od tego, jaki
będzie człowiek. A więc: czuwajcie!
Chrystus powiedział podczas modlitwy w Ogrójcu apostołom: «Czuwajcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie».
Czuwam – to znaczy dalej: dostrzegam drugiego. Nie zamykam się w sobie,
w ciasnym podwórku własnych interesów czy też nawet własnych osądów. Czuwam
– to znaczy: miłość bliźniego – to znaczy: podstawowa międzyludzka solidarność”.
„Przyszłość Polski zależy od was i musi od was zależeć. To jest nasza Ojczyzna – to
jest nasze «być» i nasze «mieć». I nic nie może pozbawić nas prawa, ażeby przyszłość
tego naszego «być» i «mieć» zależała od nas. Każde pokolenie Polaków, zwłaszcza na
przestrzeni ostatnich dwustu lat, ale i wcześniej, przez całe tysiąclecie, stawało przed
tym samym problemem, można go nazwać problemem pracy nad sobą, i – trzeba
powiedzieć – jeżeli nie wszyscy, to w każdym razie bardzo wielu nie uciekało od
odpowiedzi na wyzwanie swoich czasów. Dla chrześcijanina sytuacja nigdy nie jest
beznadziejna. Chrześcijanin jest człowiekiem nadziei. To nas wyróżnia, począwszy
od tego patriarchy, którego nazywa św. Paweł «ojcem naszej wiary»: uwierzył wbrew
nadziei; to nas wyróżnia poprzez Bogarodzicę, o której Elżbieta przy nawiedzeniu
powiedziała: «Błogosławiona jesteś, któraś uwierzyła», po ludzku, wbrew nadziei,
uwierzyła, że się stanie, bo w dziejach człowieka działa Bóg. Powiedział Chrystus:
«Ojciec mój dotąd działa i Ja działam». I to miejsce jest także świadkiem wielkiego
działania Boga przez ludzi. (…)
Każdy z was, młodzi przyjaciele, znajduje też w życiu jakieś swoje «Westerplatte».
Jakiś wymiar zadań, które musi podjąć i wypełnić. Jakąś słuszną sprawę, o którą nie
można nie walczyć. Jakiś obowiązek, powinność, od której nie można się uchylić.
Nie można «zdezerterować».
Wreszcie – jakiś porządek prawd i wartości, które trzeba «utrzymać» i «obronić»,
tak jak to Westerplatte, w sobie i wokół siebie. Tak, obronić – dla siebie i dla innych”.
(Apel Jasnogórski. Rozważanie wygłoszone do młodzieży, Częstochowa, 18.06.1983)
218
(Homilia w czasie liturgii słowa, Gdańsk, 12.06.1987)
219
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
Grupa 4
Grupa 5
„Tych wszystkich, którzy są zawiedzeni ziemskimi zadaniami cywilizacji, zapraszajcie do współpracy w budowie «cywilizacji miłości». Wielkim programem tej
cywilizacji jest nauka społeczna Kościoła, którą przypomniałem i potwierdziłem
niedawno w encyklice Centesimus annus.
Pracować wielkodusznie nad budową społeczeństwa odznaczającego się stałym poszukiwaniem sprawiedliwości, zgody, solidarności i pokoju, oto ideał, który odsłania
każdemu bogactwa daru z samego siebie oraz służby. Ideał, jaki każdy w sobie nosi.
We współpracy nad budowaniem braterstwa między ludźmi pośród narodów, w
wielkodusznym niesieniu pomocy najuboższym, człowiek może odkryć piękno życia.
Jesteście odpowiedzialni, drodzy przyjaciele, za to orędzie ewangeliczne, które
prowadzi do życia wiecznego, a zarazem wskazuje bardziej godne człowieka bytowanie na ziemi.
Wiele z tego, co będzie jutro, zależy od zaangażowania się dziś dzisiejszego pokolenia chrześcijan. Zależy nade wszystko od waszego zaangażowania, dziewczęta i
chłopcy, na których wnet spocznie odpowiedzialność za decyzje, od których zależeć
będą nie tylko wasze losy, ale także losy wielu innych ludzi.
Waszym posłannictwem jest zabezpieczenie w jutrzejszym świecie obecności
takich wartości, jak pełna wolność religijna, poszanowanie osobowego wymiaru
rozwoju, ochrona prawa człowieka do życia, począwszy od momentu poczęcia aż
do naturalnej śmierci, troska o rozwój i umocnienie rodziny, dowartościowanie
kulturowych odrębności dla wzajemnego ubogacania się wszystkich ludzi, ochrona
równowagi naturalnego środowiska, które coraz bardziej bywa zagrożone”.
„Drodzy chłopcy i dziewczęta, podążajcie z entuzjazmem swych młodych serc za
Chrystusem. Tylko On może uciszyć lęk człowieka. Patrzcie na Jezusa głębią waszych
serc i umysłów! On jest waszym nieodłącznym przyjacielem. (…)
Wiara w Chrystusa i nadzieja, której On jest mistrzem i nauczycielem, pozwalają
człowiekowi odnieść zwycięstwo nad samym sobą, nad tym wszystkim, co w nim
jest słabe i grzeszne, a zarazem ta wiara i nadzieja prowadzą do zwycięstwa nad złem
i skutkami grzechu w otaczającym nas świecie. Chrystus wyzwolił Piotra z lęku, który
owładnął jego duszą na wzburzonym morzu. Chrystus i nam pozwala przetrwać najtrudniejsze chwile w życiu, jeżeli z wiarą i nadzieją zwracamy się do Niego o pomoc.
«Odwagi! Ja jestem, nie bójcie się!» (Mt 14,27). (…)
Nie lękajcie się Chrystusa! Zaufajcie Mu do końca! On jedyny «ma słowa życia
wiecznego» (por. J 6,68). Chrystus nie zawodzi. (…)
Człowiek musi wejść w ten świat, poniekąd musi się w nim zanurzyć, ponieważ
otrzymał od Boga polecenie, aby przez pracę – studia, trud twórczy – czynił sobie
«ziemię poddaną» (por. Rdz 1,28). Z drugiej strony nie można zamknąć człowieka
wyłącznie w obrębie świata materialnego z pominięciem Stwórcy. Jest to bowiem
przeciwko naturze człowieka, przeciw jego wewnętrznej prawdzie, gdyż serce ludzkie
– jak powiedział św. Augustyn – jest niespokojne, dopóki nie spocznie w Bogu (por.
Wyznania). Osoba ludzka, stworzona na obraz i podobieństwo Boga, nie może stać
się niewolnikiem rzeczy, systemów ekonomicznych, cywilizacji technicznej, konsumizmu, łatwego sukcesu. Człowiek nie może stać się niewolnikiem swoich różnych
skłonności i namiętności, niekiedy celowo podsycanych. Przed tym niebezpieczeństwem trzeba się bronić. Trzeba umieć używać swojej wolności, wybierając to, co jest
dobrem prawdziwym. Nie dajcie się zniewalać! Nie dajcie się zniewolić, nie dajcie się
skusić pseudowartościami, półprawdami, urokiem miraży, od których później będziecie się odwracać z rozczarowaniem, poranieni, a może nawet ze złamanym życiem”.
(Homilia wygłoszona w czasie Światowych Dni Młodzieży, Częstochowa, 15.08.1991)
(Homilia w czasie liturgii słowa, Poznań, 03.06.1997)
220
221
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
Grupa 6
Grupa 7
„W myślach i modlitwie jestem dziś z Wami na Polach Lednickich. Pragnę z miłością objąć każdego i każdą z Was. W duchu po raz trzeci przechodzę z Wami przez
Bramę Tysiąclecia, ufając Bogu, że pozwoli nam już wkrótce przekroczyć ten próg
czasu, który wyznacza dwadzieścia wieków od przyjścia na świat Syna Bożego.
Przed dwoma laty zachęcałem was: «Nie lękajcie się iść w przyszłość przez Bramę, którą jest Chrystus. Bądźcie wytrwali. Nie wystarczy przekroczyć próg, trzeba
iść w głąb».
Rok temu zapewniałem: «Na drodze, którą jest Chrystus, nie jesteście nigdy sami,
jest z Wami Duch Święty, Pocieszyciel».
Dziś pragnę Wam powiedzieć: Podnieście głowy i zobaczcie cel waszej drogi. Jeśli
idziecie z Chrystusem, jeśli przewodzi Wam Duch Święty, to nie może być innego
celu, jak dom Ojca, który jest w Niebie. Tego celu nie można stracić z oczu. Tu już
nie chodzi tylko o przyszłe tysiąclecie. Nie chodzi o ten czas, który przemija. Tu
chodzi o wieczność.
Podnieście głowy. Nie lękajcie się patrzeć w wieczność. Tam czeka ojciec, Bóg,
który jest miłością. Dla tej miłości warto żyć. Miejcie odwagę żyć dla miłości. Miejcie odwagę! Niech wszelki lęk znajdzie ukojenie u Tego, do którego wołamy «Abba
Ojcze!»”.
„U początku nowego tysiąclecia, gdy wciąż jeszcze radujemy się owocami Wielkiego jubileuszu, ze szczególną mocą docierają do nas słowa, które Pan Jezus skierował
kiedyś do Piotra: Duc in altum! – Wypłyń na głębię!
To wezwanie wypowiedziane u brzegów Jeziora Galilejskiego miało sens praktyczny – była to propozycja, aby Piotr odbił od brzegu i mimo zniechęcenia raz
jeszcze zarzucił sieci. Równocześnie jednak miało ono głęboki sens duchowy: było
zachętą do wiary. Tak właśnie zrozumiał je Piotr i zawierzył: «Panie (…) na Twoje
słowo zarzucę sieci» (Łk 5,5). To zaś zawierzenie stało się fundamentem apostolskiej
misji, którą Chrystus przekazał Piotrowi, mówiąc: «Nie bój się, odtąd ludzi będziesz
łowił» (Łk 5,10).
Duc in altum! Dziś te Jezusowe słowa kieruję do każdego i każdej z Was: Wypłyń
na głębię! Zawierz Chrystusowi, pokonaj słabość i zniechęcenie i na nowo wypłyń
na głębię! Odkryj głębię własnego ducha. Wnikaj w głębię świata. Przyjmij słowo
Chrystusa, zaufaj Mu i podejmij swą życiową misję. Ludzie nowego wieku oczekują
Twojego świadectwa. Nie bój się! Wypłyń na głębię! jest przy Tobie Chrystus”.
(Przemówienie do młodzieży, Lednica, 02.06.2001)
(Przemówienie nadesłane na Apel III Tysiąclecia na Polach Lednickich, Lednica,
04.06.1999)
222
223
TEMAT 60
Kl. 3 technikum
Historia Światowych Dni Młodzieży
Rok Daty
Miejsce
Motto
29-31
Rzym
Abyście umieli zdać sprawę z nadziei, która jest w
1985
marca
(Włochy) was (1 P 3,15)
11-12 Buenos Aires Myśmy poznali i uwierzyli miłości, jaką Bóg ma
1987
kwietnia (Argentyna) ku nam (1 J 4,16)
Santiago de
15-20
1989
Compostela Jam jest Drogą i Prawdą, i Życiem (J 14,6)
sierpnia
(Hiszpania)
10-15 Częstochowa Otrzymaliście Ducha przybrania za synów (Rz
1991
sierpnia
(Polska)
8,15)
Denver
10-15
Ja przyszedłem po to, aby (owce) miały życie i
1993
(Stany
miały je w obfitości (J 10,10)
sierpnia
Zjednoczone)
10-15
Manila
Jak Ojciec mnie posłał, tak i Ja was posyłam
1995
stycznia
(Filipiny) (J 20,21)
19-24
Paryż
Nauczycielu, gdzie mieszkasz? Chodźcie, a zoba1997
sierpnia
(Francja)
czycie (J 1,38-39)
15-20
Rzym
A słowo stało się Ciałem i zamieszkało wśród nas
2000
sierpnia
(Włochy) (J 1,14)
23-28
Toronto
Wy jesteście solą dla ziemi… Wy jesteście światłem
2002
lipca
(Kanada) świata (Mt 5,13-14)
16-21
Kolonia
2005
Przybyliśmy oddać Mu pokłon (Mt 2,2)
sierpnia
(Niemcy)
15-20
Sydney
Gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego
2008
lipca
(Australia) moc i będziecie moimi świadkami (Dz 1,8)
15-21
Madryt
Zakorzenieni i zbudowani na Chrystusie, mocni
2011
sierpnia (Hiszpania) w wierze (por. Kol 2,7)
23-28 Rio de Janeiro Idźcie i nauczajcie wszystkie narody! (por.
2013
lipca
(Brazylia) Mt 28,19)
26-31
Kraków
Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich
2016
lipca
(Polska)
należy królestwo niebieskie (Mt 5,3)
224

Teczka pomocy za progiem nadziei

Transkrypt

Podobne dokumenty

KOLOROWY OBRAZ JÓZEFA

Nr 126

Augustinus nr. 9 - Stichting In de Rechte Straat

Cały nasz „Globe”

L I T U R G I A S Ł O W A

Nr 39 (85) Tyniec-Olsztyn luty 2014 Chrystus umarł za nasze