Przedmiot: ...
Transkrypt
Przedmiot: ...
Przedmiot: EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA PIERWSZA POMOC W NAGŁYCH WYPADKACH Temat: PIERWSZA POMOC NA MIEJSCU WYPADKU DROGOWEGO. OPRACOWAŁ mgr inż. Jerzy JURKIEWICZ 14 MARZEC 2012 LITERATURA 1. „Edukacja dla bezpieczeństwa – pierwsza pomoc” cz.1 / linia pierwsza edycja dwuczęściowa/ M. Goniewicz, A. Nowak- Kowal, Z. Smutek. 2. Tablice poglądowe „Pierwsza pomoc przedmedyczna” dar od PCK Wrocław. 3. Strony o tematyce szkoleniowej z pierwszej pomocy: www.zs23.wroclaw.pl/uczen/pomoc/urz.html; www.grajkownia.com/topic/9382-poradnik-pierwsza-pomoc-w-roznych-przypadkach; www.autocentrum.pl/pierwsza-pomoc-na-drodze; www.ratownictwo.net; www.grm.wroclaw.pck.org.pl; www.pck.pl; www.ock.gov.pl; www.wzk.poznan.uw.gov.pl; www.pckzsp1.cba.pl; http://www.zst.edu.pl/html/pck/pomoc.html. ZAGADNIENIA 1. Ogólne zasady postępowania na miejscu wypadku drogowego. – bezwzględnie się zatrzymać! – ocena sytuacji na miejscu wypadku drogowego; – ocena bezpieczeństwa poszkodowanych i własnego; – pierwsza pomoc najbardziej potrzebującym; – ewakuacja poszkodowanych z pojazdu; – ocena stanu przytomności poszkodowanych; – ocena oddychania; – wzywanie służb ratunkowych; – dokładne badanie poszkodowanego; – dalsza opieka nad poszkodowanym; – przekazanie informacji o poszkodowanym. CZY WIESZ JAK ZACHOWAĆ SIĘ BĘDĄC ŚWIADKIEM WYPADKU DROGOWEGO GDZIE WYSTĘPUJE ZAGROŻENIA ŻYCIA POSZKODOWANYCH? CZAS DZIAŁA NA TWOJĄ NIEKORZYŚĆ – MASZ TYLKO 4 MINUTY BY SKUTECZNIE POMÓC, ZANIM DOJDZIE DO USZKODZENIA MÓZGU. CZY WIESZ JAK MASZ TO ZROBIĆ? Udzielając pierwszej pomocy na miejscu wypadku drogowego, należy postępować według planu, pamiętając o kolejnych czynnościach akcji ratunkowej. Jeżeli ratownik będzie usiłował robić wszystko równocześnie albo tylko to, co pamięta, może pominąć czynności decydujące o ludzkim życiu. Każdy wypadek drogowy jest inny, dzieje sie w różnych okolicznościach i powoduje różne obrażenia u ludzi. Stąd każda akcja ratunkowa jest improwizacją, musi być jednak prowadzona według przedstawionych poniżej zasad. PRZYCZYNY WYPADKU DROGOWEGO MOGĄ STANOWIĆ ZAGROŻENIE RÓWNIEŻ DLA RATOWNIKA. PAMIETAJ, BEZPIECZEŃSTWO RATOWNIKA JEST NAJWAŻNIEJSZE. RATOWNIK NIE UDZIELI POMOCY POSZKODOWANEMU, GDY SAM STANIE SIĘ OFIARĄ WYPADKU. ZADANIEM OSOBY UDZIELAJĄCEJ PIERWSZEJ POMOCY NA MIEJSCU WYPADKU DROGOWEGO JEST UTRZYMANIE PRZY ŻYCIU POSZKODOWANEGO I NIEDOPUSZCZENIE DO POWSTANIA DALSZYCH POWIKŁAŃ DO CHWILI PRZYJAZDU LEKARZA LUB KARETKI POGOTOWIA RATUNKOWEGO Pierwsze ogniwo łańcucha to wczesne rozpoznanie i szybkie WEZWANIE POMOCY. POMOCY Aby zapobiec zatrzymaniu krążenia - nie czekaj aż do niego dojdzie. Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) poprzedza zazwyczaj szereg objawów świadczących o pogorszeniu stanu poszkodowanego. Najczęściej osoba zagrożona NZK wcześniej skarży się na ból w klatce piersiowej i złe samopoczucie, jest blada i spocona, oddycha z trudem. Część poszkodowanych ma zaburzenia świadomości lub traci przytomność. Jeśli zauważasz niepokojące objawy niezwłocznie wezwij Pogotowie (999, 112) lub poproś o to któregoś ze świadków (najlepiej konkretnie wskaż jedną osobę), zanim jeszcze rozpoczniesz resuscytację. Pamiętaj, że wczesne wezwanie pomocy gwarantuje Ci szybkie jej przybycie - być może dzięki temu uda się zapobiec nagłemu zatrzymaniu krążenia krążenia.. Jeśli zaś jesteś sam, i nie masz przy sobie np. telefonu komórkowego niezwłocznie udaj się po pomoc. Wezwij Pogotowie sam lub poproś o to pierwsza napotkaną osobę, i dopiero wówczas wróć do poszkodowanego. ZABEZPIECZ MIEJSCE WYPADKU I ZADBAJ O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO 1. Zatrzymaj swój samochód za uszkodzonym autem W odległości 1-5 metrów od wypadku tak, aby światłami oświetlić miejsce zdarzenia . Jeżeli istnieje zagrożenie pożarem, wyciekiem paliwa lub innych substancji wycofaj auto na odległość minimum 30 m od zdarzenia. 2. Włącz światła awaryjne pozwoli to na oznaczenie tyłu twojego pojazdu. Jadący za Tobą kierowcy zwrócą uwagę na migające światła. W przypadku złych warunków pogodowych włącz także pozostałe światła. Zapobiegnie to wtórnym kolizjom. Skręć koła swojego auta w kierunku pobocza , jeżeli następny kierowca uderzy w Twoje auto, to siła uderzenia zepchnie je na pobocze, a nie na jezdnię ZABEZPIECZ MIEJSCE WYPADKU I ZADBAJ O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO 3. Ubierz kamizelkę odblaskową , Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze. Będziesz widoczny dla innych poruszających się kierowców oraz (w dalszym etapie) dla służb ratunkowych. 4. Zabierz ze swojego samochodu trójkąt ostrzegawczy, gaśnicę i apteczkę ZABEZPIECZ MIEJSCE WYPADKU I ZADBAJ O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO 5. Oceń czy jest bezpiecznie i zorientuj się: • czy uszkodzony samochód się nie pali? • czy nikt w pobliżu nie pali papierosa? • czy w wypadku uczestniczą pojazdy z oznakowaniem wskazującym na niebezpieczny ładunek? • czy w pobliżu jest rozlane paliwo? czy nie została zerwana napowietrzna linia energetyczna i nie leży na drodze? 6. Podstawowe zasady oceny i zapewnienia bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia: • wyjmij kluczyki ze stacyjki uszkodzonego auta (Ale pozostaw je w tym samochodzie, nie chowaj do kieszeni); • zaciągnij hamulec ręczny w uszkodzonym pojeździe; 7. Oceń ilość i stan ofiar wypadku, zorientuj się ile osób uczestniczy w wypadku i jaki jest ich stan: • zwróć uwagę na otwarte drzwi (być może w samochodzie był ktoś kogo nie widzisz); • zauważ czy nie ma leżącego obok roweru lub innych znaków wskazujących na pozostałych uczestników wypadku 8. Zapewnij sobie kogoś do pomocy: • głośno krzyknij o pomoc; • zapewnij sobie kogoś, kto Ci pomoże, kto będzie wykonywał Twoje polecenia; • nie wołaj do tłumu - wskaż na konkretną osobę; • w tłumie gapiów zachowuj się pewnie, angażuj pieniaczy do czynnego działania. 9. Określ miejsce zdarzenia i zawiadom Pogotowie Ratunkowe. • zorientuj się gdzie dokładnie jesteś - jaka to miejscowość lub który kilometr danej trasy, w jakim kierunku jedziesz (np. 200 m za przejazdem kolejowym w Zakrzowie w kierunku Oleśnicy) ; • jeżeli nie wiesz dokładnie gdzie jesteś, szukaj jakichś punktów lub budynków charakterystycznych dla danego miejsca (np. kościół, stacja benzynowa, cmentarz, sklep itd.) JAK WZYWAĆ POGOTOWIE ( 999 ) • GDZIE ? • CO SIĘ STAŁO ? • ILE OSÓB ? • W JAKIM STANIE ? • KTO DZWONI ? + dodatkowe informacje, np. oznaczenia pojazdów z materiałami niebezpiecznymi (rodzaj tablic oraz cyfry według kodu ADR) Czas, jaki upływa od momentu zatrzymania krążenia do podjęcia czynności ratunkowych, jest podstawowym czynnikiem warunkującym sukces reanimacji. Im szybciej przystąpimy do odpowiednich działań, tym większa jest szansa, że chory powróci do normalnego życia. Bardzo ważne są też oczywiście umiejętności i sprawność ratowników, a także stan organizmu pacjenta, jego potencjalna zdolność do życia. Aby zwiększyć prawdopodobieństwo sukcesu działań ratunkowych ustalono proste i jasne zasady postępowania reanimacyjnego obowiązujące na całym świecie. EWAKUACJA POSZKODOWANYCH W TRAKCIE PIERWSZEJ POMOCY 1. W czasie wypadku drogowego z reguły zachodzi bezwzględna konieczność ewakuacji poszkodowanego, przez obecnych świadków zdarzenia zanim przybędzie zespół ratownictwa medycznego, w sytuacjach wyższej konieczności: • gdy wokół miejsca zdarzenia istnieje strefa zagrożenia, np. wybuchem, pożarem – nie zapominając o własnym bezpieczeństwie (zabezpieczenie miejsca wypadku); • gdy poszkodowany znajduje się w przymusowej pozycji stanowiącej bezpośrednie zagrożenie (np. pozycja siedząca we wstrząsie) lub utrudniająca przeprowadzenie niezbędnych zabiegów ratujących życie (resuscytacja); • w pozostałych wypadkach osoba przemieszczająca poszkodowanego ponosi pełną odpowiedzialność za skutki takiego działania. PIERWSZA POMOC MOTOCYKLIŚCIE PIERWSZA POMOC KIEROWCY SAMOCHODU PIERWSZA POMOC KIEROWCY SAMOCHODU POSZKODOWANY NIEPRZYTOMNY, ODDYCHA SAMODZIELNIE. DALSZA OPIEKA NAD POSZKODOWANYM: Osoba udzielająca pierwszej pomocy powinna: 1. Ułożyć poszkodowanego w wygodnej dla niego pozycji cały czas obserwując twarz poszkodowanego czy w trakcie pomocy nie wystąpiły nieoczekiwane grymasy bólu wskazujące na możliwość wystąpienia innych nie wykrytych dotąd obrażeń; 2. Zabezpieczyć poszkodowanego przed wpływem warunków zewnętrznych (np. opadu deszczu, słońca, wiatru, itp.); 3. Pozostać z poszkodowanym do czasu przyjazdu pogotowia lub innych służb ratowniczych; 4. Rozmawiać jeśli jest to możliwe z poszkodowanym np. uzyskując istotne dla zdrowia informację; 5. Odsunąć przypadkowych gapiów od poszkodowanego; 6. Zabezpieczyć osobiste rzeczy poszkodowanego; 7. Przekazać poszkodowanego przybyłym ratownikom. POSZKODOWANY NIEPRZYTOMNY, NIEODDYCHA , PRZYSTĄPIENIE DO AKCJI RKO. A (AIRWAY) – zapewnić drożność górnych dróg oddechowych 1.Nieprzytomnego chorego ułożyć płasko na plecach na twardym i równym podłożu. 2.Usunąć ciała obce (kęsy pokarmu, sztuczna szczęka, krew, śluz, wymiociny itp.) z jamy ustnej: głowę ratowanego układa się na bok i odciąga kąciki ust w dół, tak aby ewentualne wydzieliny wypłynęły na zewnątrz, palcem lub chusteczką mechanicznie oczyszcza się jamę ustną. 1.Odgiąć do tyłu głowę ratowanego: ratownik jedną rękę podkłada pod szyję chorego i unosi jego kark do góry, drugą ręką uciska okolicę czołową i maksymalnie odgina głowę ku tyłowi - jest to podstawowy zabieg udrażniający drogi oddechowe. Utrzymać taką pozycję chorego B (BREATHE) – prowadzić skuteczną wentylację czyli sztuczne oddychanie C (CIRCULATE) – prowadzić pośredni masaż serca B (BREATHE) – prowadzić skuteczną wentylację czyli sztuczne oddychanie Najskuteczniejszą metodą sztucznego oddychania jest metoda usta-usta. Wentylację należy prowadzić od chwili stwierdzenia bezdechu do powrotu oddychania lub przyjazdu karetki pogotowia. Zacisnąć nos chorego, wdmuchiwać do jego ust swoje powietrze wydechowe, obserwować ruchy oddechowe klatki piersiowej i słuchać szmeru powietrza opuszczającego drogi oddechowe ratowanego. Przy prawidłowej wentylacji klatka piersiowa unosi się i opada zgodnie z prowadzoną wentylacją, a powietrze wydechowe wydobywa się z ust z charakterystycznym szumem zaraz po zaprzestaniu wdechu. Wykonuje się 12-15 wdechów na minutę. Sprawdzać tętno na dużych tętnicach. C (CIRCULATE) – prowadzić pośredni masaż serca Przed rozpoczęciem masażu serca należy wykonać silne uderzenie pięścią w dolną część mostka, następnie sprawdzić czy nie powróciło tętno i dopiero jeśli go nie ma rozpocząć masowanie. (WYKONUJĄ RATOWNICY MEDYCZNI) Pośredni masaż serca czyli przez powłoki klatki piersiowej polega na rytmicznym uciskaniu odpowiednio ułożonymi dłońmi na wysokości 1/3 dolnej powierzchni mostka (nie uciskać wyrostka mieczykowatego!). Mostek w miejscu ucisku musi się ugiąć 3-5 cm. Potrzeba do tego znacznej siły rzędu ok. 20 kg. C (CIRCULATE) – prowadzić pośredni masaż serca Ratownik klęczy na podłożu przy ratowanym tak, aby jego barki znajdowały się ponad mostkiem ratowanego, ręce ma wyprostowane w łokciach, dłonie ułożone jedna na drugiej i ucisk na mostek wywiera dłoniową powierzchnią nadgarstka. C (CIRCULATE) – prowadzić pośredni masaż serca Gdy reanimację prowadzi jedna osoba to na 2 wdmuchnięcia powietrza przypada 15 uciśnięć. Gdy jest dwóch ratowników to 1 wdmuchnięcie przypada na 5 uciśnięć. DALSZA OPIEKA NAD POSZKODOWANYM: Osoba udzielająca pierwszej pomocy powinna: 1. Ułożyć poszkodowanego w wygodnej dla niego pozycji cały czas obserwując twarz poszkodowanego czy w trakcie pomocy nie wystąpiły nieoczekiwane grymasy bólu wskazujące na możliwość wystąpienia innych nie wykrytych dotąd obrażeń; 2. Zabezpieczyć poszkodowanego przed wpływem warunków zewnętrznych (np. opadu deszczu, słońca, wiatru, itp.); 3. Pozostać z poszkodowanym do czasu przyjazdu pogotowia lub innych służb ratowniczych; 4. Rozmawiać jeśli jest to możliwe z poszkodowanym np. uzyskując istotne dla zdrowia informację; 5. Odsunąć przypadkowych gapiów od poszkodowanego; 6. Zabezpieczyć osobiste rzeczy poszkodowanego; 7. Przekazać poszkodowanego przybyłym ratownikom. PRZEKAZANIE INFORMACJI O POSZKODOWANYM: Po przybyciu pogotowia ratunkowego osoba udzielająca pierwszej pomocy powinna im przekazać zebrane dane o zdrowiu, przebytych chorobach, alergiach i wszelkie informacje o okolicznościach samego wypadku. Dane takie powinny zawierać: 1. Opis przyczyny i okoliczności wypadku; 2. Dane personalne i kontaktowe najbliższej rodziny poszkodowanego; 3. Informacje o aktualnym leczeniu, pobieranych lekach i stanie zdrowia; 4. Informacje o zaobserwowanych reakcjach poszkodowanego, utraty przytomności, zaburzenia mowy itp.; 5. Stwierdzone u poszkodowanego obrażenia i rany; 6. Zakres udzielonej pomocy. PAMIĘTAJ!!!! JEDYNĄ I NAJWIĘKSZĄ NAGRODĄ ZA UDZIELENIE POSZKODOWANEJ OSOBIE POMOCY BĘDZIE TWOJA ŚWIADOMOŚĆ, ŻE PRZYCZYNIŁEŚ SIĘ DO URATOWANIA JEJ ŻYCIA I DOBRZE WYPEŁNIONEGO OBOWIĄZKU.