Opracowanie wytycznych i zasad pomiarów parametrów powietrza

Transkrypt

EGZEMPLARZ nr........ 1)
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE
z realizacji strategicznego projektu badawczego
„Poprawa bezpiecze stwa pracy w kopalniach”
Zleceniodawca: Narodowe Centrum Bada i Rozwoju
Kierownik projektu: prof. dr hab. in . Stanisław Wasilewski
Kierownik etapu: dr in . Janusz Cygankiewicz
Zadanie nr 3: Opracowanie zasad pomiarów i bada parametrów powietrza
kopalnianego dla oceny zagro enia metanowego i po arowego
w podziemnych zakładach górniczych wydobywaj cych w giel kamienny
Zadanie szczegółowe nr 7:
Opracowanie zasad pomiarów i bada parametrów powietrza kopalnianego dla
oceny zagro enia metanowego i po arowego w kopalniach w gla kamiennego
wraz z ich do wiadczaln weryfikacj
Etap nr 13: Opracowanie wytycznych i zasad pomiarów parametrów powietrza
kopalnianego dla oceny zagro enia po arowego w wyrobiskach kopalni i
zrobach wraz z ich do wiadczaln weryfikacj z uwzgl dnieniem stosowanych
metod profilaktyki po arowej
Nr umowy:
SP/K/3/143694/11 z dnia: 10.06.2011
Nr komputerowy w GIG:
01060131-110
*)
Data rozpocz cia projektu/zadania/etapu: 01.10.2011
Data zako czenia projektu/zadania/etapu:*) 31.03.2013
Słowa kluczowe: bezpiecze stwo, górnictwo, kopalnia w gla, ocena zagro enia
po arowego, wytyczne
1)
__________
____________
piecz tka i podpis
kierownika projektu
piecz tka i podpis
Naczelnego Dyrektora GIG
wypełnia odr cznie po wydrukowaniu
Druk GIG: PS-7.13 – zał. nr 1, wyd. 7 wa ne od 11.2010 r.
Zespół realizuj cy badania:
stopie - imi i nazwisko
dr. in . Janusz CYGANKIEWICZ
dr in . Józef KNECHTEL,
mgr in . Dariusz Gapi ski
mgr in . Lucjan wierczek
mgr in . Marek Wi ckowski
Abstrakt: (minimum 500 znaków – maksimum 1000 znaków)
!
$
#
#
"
!
!
#
%
!
$
#
#
"
#
#
&
#
*
&
#
#
"
&
"
# '
(
!
#
#
#
#
)
"#
$+
"
&
#
&
"
"
$
#
Stopie ochrony sprawozdania merytorycznego:*)
Ogólnodost pne
Do wykorzystania za zgod
kierownika jednostki/
komórki organizacyjnej GIG
wiod cej w pracy
Do wykorzystania za zgod
Naczelnego Dyrektora GIG lub
Zast pcy Naczelnego Dyrektora
ds. Bada i Wdro e
Do wykorzystania
za zgod
Wnioskodawcy**)
Zał czniki (publikacje, zeszyty, płyty CD itp. w sposób trwały zawarte we wspólnym opakowaniu):
1.
2.
Sprawozdanie merytoryczne otrzymali:
1. Archiwum Dokumentacji Prac Naukowo-Badawczych w NCS-1 GIG,
egz. nr 1 - kat. arch. „A”
2. Zleceniodawca,
3. Jednostka/komórka organizacyjna GIG,
egz. nr 2, 3
4. Wnioskodawca,**)
Wypełnia NCS-1 GIG:
Nr inwentarzowy:
Sygnatura:
*) niepotrzebne skre li
**) dotyczy projektów celowych
Strategiczny projekt badawczy „Poprawa bezpiecze stwa pracy w kopalniach”
Zadanie szczegółowe nr 7.Etap 13
!
!
"
#
!
"
$
"
!
"
%
"
!
"
&
&
'
"
1
#
,
)
-
&.
$ #
#
#
#
/
#
*
#
!
#0 #
$ 121
"
"
#
#
#
!
#
#
#
!
!
',
"
3
"
$
# ' #
"
$
#
#
#
&
$ 4
-
$+
-
5
1
"
$
#
-
#
#
$
5
!
&
"
#
#
5
# &
"
'
&
&
-
&
&
&
67 #
#
&
-
#
&
!
#
#
$
8
"
'
$
"
'
4
&
"
$
'
-
!
"
"
"
!
9
4
'
#
#
#
&
&
2
:
!
9
- ;
"
-
"
'
' '
&
&
#
#
"
"
"
"
"
4
&
&#
!
!
4
#
#
5
)
"
4
#
&
&
&
&
*
-
'
-
4
$
"
#
4
#
#
&
-
#
#
#
"
' # "
"
&
"
$
5
'
"
#
"
#
#
4
5
#
$
=
-
"
"
#
$
=
- 9
&
&
#
#
5
$
!
&
=
- 9
(
'
!
&
9
"
' ' #
!
$
"
'
'4
"
#
;
+, *
#
"
9
- <
) *
&
&
3
!
&
#
1
' # "
121
&
&
"
"
>
#0 #
&
$
-
"
?
"
-
3
0
#
"
0
#
;
@
#
0,C,D;(
- ;
"
! # ; A
- E
' ! #
- 1
! #
- 6 #
!
! # ;
C
- 7
! # >;C
-
6 A
2
#
6 B/ ! #
#
#
19D :/
F21F C,F G
F21F C,F G
4
?
"
-
#
4 / H6& // H6 & -/ H6& I/ H6 JJ
4 #
"
$
$
&
4 .&/
8
#
(
-
(
!
&
9
4
#
9
" #
:/& K 7:&
9
"
-
"
'
: ##
4
#
$
"
'
"
$
"
(
9
"
"
"
#
"
#
#
#
.&/
!
#
#
#
#
#
#
$
#
#
9
"
#
$
$
# #
#
#
#
#
#
#
"
#
"
#
)
#
# #
*
"
#
#
#
)F
#
&
$
9
"
#
#
"
"
O
#
# <
"
4
$ ' /& H6L#
# #
)
M*
# // # L
/ H6
'
N
"
#
#
!
# #
" "
7: &
6:FM& 6:F-& 63FB& 63FM& 6:F:& F:& 67& 67:
7
# *
#
'
'
# #
4 %:& 6F-&
6
"
6
#
#
6
#
6
#
#
-
4
#
<
#
#
$
6
8
#
2
22
222
#
8
8
8
#
&
#
M÷ B &
#8 '
8 :- &
#
# 8 :- &
8 :
#
4
5
-
<
#
#
#
$
6
8
-
#
8
8
8
2
22
222
#
&
#
M÷ B &
#8 '
8 :- &
#
# 8 :- &
8 :
#
:4
*, *
O
&
222 #
"
-B
"! -
#
#
(
P
#
"
$
3
#
"
#
'
$
#
"
:*
%
#&
3
)
3* 9
#
)
&
"
)
'
*& .
'
#
'
)) *
!
$
"
5
!
&
&
&
'
.(
!
"
?
;
#
1
#
121
#
&
'
# #
>
# 0 #
4
&
$
&
&
"
"
'
&
"
&
<
#
'
& #
#
)
"
"
&
#
&
'
&
!
&
"
!
#
*
$
;
#
0 # (
# ;
9
#
"
#Q %
1
#
C6<
O
"
$ #
#
# C6< D
#
#
"
; 1
#
$ #
"
#
<
!
0 #
"
' '
6
?
$
$
"
"
#
!
"
;
#
"
6
#
N2< 1
?
$+
"
4
#
#
#
$ #
&
"
4
//
E
&
&
"
////
/&/
#
/
&
$
# <
/
"
#
&
#
"
3///
#
#
#
#
'
#
'
'
#
"
#
;
"
#
'
'
$+ #
"
# % 7F
#
% 7F&
!
9
&:/K 7
#
#
7
"
#
!
)N2<*
"
#
'
"
"
'
!
9
"
#
"
"
"
#
$
?
#
!
#
0 #
(
#
#
)N2<*
)C6<*
"
B/
;
6
"
#
B/
!
4
#
$
#
!
#
,
3
# '
"
$+
"
#
#
&
-
$+
-
5
"
#
#
"
-
5
!
&
"
#
#
$
# &
$
#
-
1
'
&
5
&
&
&
67 #
#
$ 4
&
#
&
7
-
#
!
$
8
"
,
3
"
1? &
&
$
$ #
#
#
9
'
&
"
"
5
#
"
"$+
!
'
&
"
' "
&
$
9
2.2.1 /
'
'
-
'
"
'
#
Schemat przestrzenny przewietrzania rejonu ciany Cw-1 w pokł. 401
8
Schemat rozmieszczenia sond próbobiorczych w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
Rozkład st e tlenku w gla w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
9
Rozkład st e dwutlenku w gla w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
Rozkład st e etylenu w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
10
Rozkład st e propylenu w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
Rozkład st e acetylenu w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
11
Rozkład st e wodoru w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
Rozkład st e metanu w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
12
Rozkład st e tlenu w zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401
Warto ci wska nika Grahama wyznaczone dla prób gazów pobieranych w zrobach ciany
Cw-1 w pokł. 401 z otworów badawczych
13
Warto ci wska nika WP-6 wyznaczone dla prób gazów pobieranych w zrobach ciany Cw-1 w
pokł. 401 z otworów badawczych
Warto ci wska nika etylen/acetylen wyznaczone dla prób gazów pobieranych w zrobach
ciany Cw-1 w pokł. 401 z otworów badawczych
14
Warto ci wska nika etylen+propylen/CO2 wyznaczone dla prób gazów pobieranych w
zrobach ciany Cw-1 w pokł. 401 z otworów badawczych
Budryk - Cw-1
500
450
400
C2H4/CO2
350
wp6
300
E+P+A do ubytku
250
200
150
100
50
0
7 gru 12
12 gru 12
17 gru 12
22 gru 12
27 gru 12
1 sty 13
6 sty 13
11 sty 13
16 sty 13
Warto ci temperatury wyznaczone numerycznie dla sondy z otworu badawczego nr 4 na
podstawie st e gazów
15
2.2.2 /
&
-
'
"
2
9
!'
3M-L:
6 -
!'
#
&
6 )6 3& 6 :& 6
'
*&
'
6 3)
$
B// #&
* 6 -)
$
$
'
*
$
w efekcie prac profilaktycznych. 7
został w znacznej cz ci podsadzony
$
#
#
"
#6 3
&. #
"
"
&
)
'
)
$+
*
6 &
&
#'
6 3*
$+ $
$
& #
& #
3M-
&B# )
6
&B#
# *&
$
3 BL 9
I/ #&
3M-L:
*
# "
:-3#&
#&
/&B# 9
6 3
$+ $
$
"
6 3)
:/ : *& $
<
M M#&
3M-L:
/&-
#
#
$
'
)
' "
&
6
P
'
://B :/
"
'
,
,1
&
6 -
M/#&
P
0
"
&
$
$
'
'
'
$
#
$
#&
$
#
#
6 6 3
"$
"!
P
3 4$
6 -
#
3M-L:
(
#
$
"
2G
$
'
$
6 -
#
RST
7 #
3M-L:
6 -
$
#
6 3
$
#6 -
#
#
#
#
3// #3L# &
$
'
# 6 -&
'
3 BL
'
'
9
3 BL &
6 3*
#
6 9
)6
/ #3 6F-L#
#
#
#
';
-// #3L#
#
# 6 -&
G
#
.
$+
'
#
16
(
3 4$
3
'
9
3M-L:
3 4$
#
&
$
&
'
"$
*&
!
'6 -
6 3
#
3M-L:
$
'
'
' ' %
>
#0 #
2
#
'
# "
#&
$+
#
)
$
$
"
"
121 "
#
$
& 0 U-B& & ;U./ OL#
#
3
'
?
&
3 4$
#
#
#
#
"
"
'
4
"
$+
!
*=
#$
)
'
$
-
'#
$+
=
#
=
'
)
# RST*
3 4$ 5 &
- 9
$
6 -&
P
#
"
#
"
=
+&
$
!
- 9
'
$
$
#
#
$
"
'
#
# !
$
'
#
6 -
'
"
6 3
" #
6 -=
& '
$
&
$
Schemat rozmieszczenia otworów drena owych w rejonie ciany Cw-4 w pokł. 364/2.
17
!
<
6
:/ :
$
3 4$
'6 -
&
#
6 &
:/ :
'
"
"
#
&$
'
#
#
#
# "
$
:/ :
$
3
3
' #
67&
&
"
&
$
67
6 &
#
"
'
# !
#
&
$+
#
#
"
"
'
#
$+ #
#
&
$+
6 3 #
B// #3L# &
$+
6
6 I// #3L# 8 #
9
"
$+
#
'
9
#
#
6
6 # $
D
"
67:
P
6 6 3
#
"& # #
"
&
" ) *
"
$
$
9
#
$
")
// #3L# *&
) "$
* #
6 3M-L:
6 - 3 BL )
*
9
'
$
"
6 '
' #
# $
#)
#
#*
C # &
C2 :MM )
* C2 :M. )
#6 * # "
B
7
# #
$
6 )
# RET*&
#
#
$
# M// B// #3L#
6 3
% "
):/
*
"
"
"
#
'
$
'6 49
6
6 )
#
*&
'
)RST*
$
D
#
#
#
'
'
'
&
# ' &
#"
#4
'
#
#
#
$ P
6 -=
- E
#
#
C2 :MM=
- 7
6 - )#
#
#
*=
- 9
#
!
$
$
'
'
#
6
6 -&
#
&
? 2& ? 22& ? 222 ? 2G
#
G
G222 #
#6
6 -=
- <
$
#
)
*
'
#
P
6 -=
- (
#
$
#
'
6
6 <
!
#
"
<
$
"
9
67:
- /B :/ :
18
'
67: 9
)
&
C2 ::.
'
/:
:3
& '
3
$
/-
:/ :* <
/ / :/ :
5
#
" $
:3. 3:3 #3
/ .3 #3
6 -
Rozkład st e tlenku w gla w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w
rejonie ciany Cw-4 w pokł. 364/2
19
Rozkład st e dwutlenku w gla w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w
rejonie ciany Cw-4 w pokł. 364/2
Rozkład st e etylenu w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w rejonie
ciany Cw-4 w pokł. 364/2
20
Rozkład st e propylenu w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w rejonie
Rozkład st e acetylenu w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w rejonie
21
R
Rozkład st e wodoru w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w rejonie
Rozkład st e metanu w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w rejonie
22
Rozkład st e tlenu w próbach gazów pobieranych w otworach drena owych w rejonie
Warto ci wska nika Grahama wyznaczone dla prób gazów pobieranych w otworach
drena owych w rejonie ciany Cw-4 w pokł. 364/2
23
Warto ci wska nika WP-6 wyznaczone dla prób gazów pobieranych w otworach drena owych
w rejonie ciany Cw-4 w pokł. 364/2
Warto ci wska nika etylen/acetylen wyznaczone dla prób gazów pobieranych w otworach
24
Warto ci wska nika (C2H4+C3H6)/CO2 wyznaczone dla prób gazów pobieranych w otworach
450
400
350
300
C2H4/CO2
C3H6/CO2
CO/CO2
250
200
150
100
50
0
13 sie 12 15 sie 12 17 sie 12 19 sie 12 21 sie 12 23 sie 12 25 sie 12 27 sie 12 29 sie 12
Warto ci temperatury wyznaczone numerycznie dla wi zki nr 7 na podstawie st e gazów
2.2.3 /
&
"
-
'
'
&
25
Legenda:
rurociag odmetanowania
wiazka odmetanowania
chod. podst.
pokł.408/1
ujêcie metanu ze stropowej strefy spêkañ otworami wierconymi
z chodnika nadscianowego i100 - zbiory co ok. 18m (4 otwory)
chod. podst.
ujêcie metanu ze spagowej strefy spekañ otworami wierconymi
z pochylni oporowej w pokladzie 408/1.
pokł.407/2
chodnik 7b
ujêcie metanu zza tamy izolujacej zroby sciany 8C9z w pokladzie 408/1.
TI
2140m3/min
chod. ta m. 10
poc
hyln
ia
opo
row
a
chodnik nad. i100
1740m3/min
ciana i100
820m3/min
1320m3/min
poc
hyln
ia tr
Aktualny schemat sieci ruroci gów
metanowych oraz uj metanu
w rejonie ciany i100 w pokł.405/2.
Etap - III (ostanie 200mb wybiegu)
ans
port
ow
a
chodnik i100
.
Pr
ze
cz
Pr
ze
cz
.r
od
ów
dz
no
ia
le
ł.
g ła
C9
C9
R
pokł.405/2
Rozkład st e tlenku w gla w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania w
cianie i100 w pokł. 405/2
26
Rozkład st e dwutlenku w gla w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania
w cianie i100 w pokł. 405/2
Rozkład st e etylenu w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania w cianie
i100 w pokł. 405/2
27
Rozkład st e propylenu w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania w
cianie i100 w pokładzie 405/2
Rozkład st e acetylenu w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania w
cianie i100 w pokł. 405/2
28
Rozkład st e wodoru w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania w cianie
i100 w pokł. 405/2
Rozkład st e metanu w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania w cianie
i100 w pokł. 405/2
29
Rozkład st e tlenu w próbach gazów pobieranych z ruroci gu odmetanowania w cianie
i100 w pokł. 405/2
Warto ci wska nika Grahama wyznaczone dla prób gazów pobieranych z ruroci gu
odmetanowania w cianie i100 w pokł. 405/2
30
Warto ci wska nika WP-6 wyznaczone dla prób gazów pobieranych z ruroci gu
Warto ci wska nika etylen/acetylen wyznaczone dla prób gazów pobieranych z ruroci gu
31
Warto ci wska nika (C2H4+C3H6)/CO2 wyznaczone dla prób gazów pobieranych z ruroci gu
250
200
C2H4/CO2
C3H6/CO2
CO/CO2
150
100
50
0
23 gru
11
11 lut 12 1 kwi 12
21 maj 10 lip 12
12
29 sie
12
18 pa
12
7 gru 12 26 sty 13
Warto ci temperatury wyznaczone numerycznie na podstawie st e gazów pobieranych z
ruroci gu odmetanowania w cianie i100 w pokł. 405/2
2.2.4 /
'
"
&
&
32
!
(
1
$
5
,
<
"
#
#
$
"
$+
- 9
22
0 U .H6L#
" ;UM & OL#
τ UM.
&
"
#
#'
4
-
-
"
$ '
' C2 /:/
$
$
N :3
N :3
N :3
N :3
N :3
N :3
N :3
-/ L
-/ L
-/ L
-/ L
-/ L
'
N :3
#
-/ L
-/ L
-/ L
C7=
C7=
C2 /:/=
C2 / I=
:=
-/=
C2 /::
33
!
!%
&'
"
("
-
E
N :3
N :3
N :3
N :/
"# $
!
-/ L
-/ L
-/ L
-/ L
C2 /:/=
C2 /::=
=
#
#
-
!
! ! !
# #
9
-/ L
#
$
#
:-: I// #
#
#
"
<
:/ 3
II/ # #
:I /// 67:
&
N :3
N :3
N :3
N :3
-/ L
-/ L .I/
-/ L
34
Rozkład st e tlenku w gla w próbach zrobowych ciany F-23 w pokł. 405/1 łg
Rozkład st e dwutlenku w gla w próbach gazów pobieranych ze zrobów ciany F-23 w
pokł. 405/1 łg
35
Rozkład st e etylenu w próbach gazów pobieranych ze zrobów ciany F-23 w pokł. 405/1 łg
Rozkład st e propylenu w próbach gazów pobieranych ze zrobów ciany F-23 w pokł.
405/1 łg
36
Rozkład st e acetylenu w próbach gazów pobieranych ze zrobów ciany F-23 w pokł. 405/1 łg
Rozkład st e wodoru w próbach gazów pobieranych ze zrobów ze zrobów ciany F-23 w
pokł. 405/1 łg
37
Rozkład st e metanu w próbach gazów pobieranych ze zrobów ze zrobów ciany F-23 w
pokł. 405/1 łg
Rozkład st e tlenu w próbach gazów pobieranych ze zrobów ciany F-23 w pokł. 405/1 łg
38
Warto ci wska nika Grahama wyznaczone dla prób gazów pobieranych ze zrobów ciany F23 w pokł. 405/1 łg
Warto ci wska nika WP-6 wyznaczone dla prób gazów pobieranych ze zrobów ciany F-23 w
pokł. 405/1 łg
39
Warto ci wska nika etylen/acetylen wyznaczone dla prób gazów pobieranych ze zrobów
ciany F-23 w pokł. 405/1 łg
Warto ci wska nika (C2H4+C3H6)/CO2 wyznaczone dla prób gazów pobieranych ze zrobów
ciany F-23 w pokł. 405/1 łg
40
500
450
400
350
C2H4/CO2
C3H6/CO2
C2H4/C2H2
300
250
200
150
100
50
0
19 sie 12
8 wrz 12
28 wrz 12 18 pa 12
7 lis 12
27 lis 12
17 gru 12
6 sty 13
Warto ci temperatury wyznaczone numerycznie na podstawie st e gazów pobieranych ze
zrobów ciany F-23 w pokł. 405/1 łg
2.2.5 /
'
"
&
2
"
P
0L 2 92
# #
#&
$
)
$
#
#*
#
'
5
# )
"
(
$#
$
#
&
#
9
#
-/ L
#*&
$+
#
'
#
-&:#
"!
D
7( ) 4
$
0L? 2
)
9 2
"
&
#$
3
3M/ # L#
L92
-/-L
# (
"
)
#
#
'
<
"
$#
# '
&
#
L92
'
-/-L
# *
41
(
&
-
9
D
1
9
7( ) 4
-/-L
)
R T
#
2
$
-/-L
$
'
"
,
&
'
92
&
2
"
#
#
- C #
#
&
2
:- 6
(
7 ) )
9
-/-L
$
0L 2 92&
#
$ '
121 @
#
#
#
)8
#
$
$+
" &
"
'
$ *
121
"
'
4 τ U 3P
0
' "
"
'
$ 4
- 9
-/-L
&3 #
/&: #&
"
:
"
-
)
* #
'
$
&.#
' '
#
'
:& #&
'
"$
$
#'
$
#'
$ /&/
&
$
3
!
3//#
&
42
-
$
#
-/3L & -/ L &
9
#
#
#
'
$+
-/-L 3
$
$+
'
#
-
"
'
'
#
#
-
+
"
$
#
#
#
4
)RET*
#
$
'
&
#
-/-L
L92
#&
#
$
!
$#
5
&
&
#
&
"
"
" #$
-
L 2 92
#
//#
$
"
#$
-/-L3&
$ &
"
'
3
#
3M-L:
#
'
#
"
'
$
&
"
#
# !
&
&
4
' '
−
'
&
" '
0L 2 92
$
−
#
4
-/-L
$#
L92
-/-L &
$
-/-L &
#
−
−
0L 2 92
-/-L
#L92
L92
#
−
−
−
' '
' '
'
121 @
&
"
67 #
#
# !
# '
&
"
"
#
-/-L
!
&
"
&
−
-
L $
)
'
C' #
$
+
#
"
*<
#
$ '
'
$
#
#
8
-
$
0L 2 92
"
-/-L #
'
'
-
!
"
5
#
#
"
#
"+ K
$
#
!"
'
$
-
'
-/-L
− ?
-
!
#
"
#
'
#
$#
$
#
!
#$
$
#
L92
4
&
43
-
#
#
#
$
#
$
#
'
# 92
$
#
'
&
Rozkład st e tlenku w gla w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w chodniku
wentylacyjnym/PI w pokł. 404/5 (gł boki zawał)
44
Rozkład st e dwutlenku w gla w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w
chodniku wentylacyjnym/PI w pokł. 404/5 (gł boki zawał)
Rozkład st e etylenu w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w chodniku
45
Rozkład st e propylenu w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w chodniku
Rozkład st e acetylenu w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w chodniku
46
Rozkład st e wodoru w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w chodniku
Rozkład st e metanu w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w chodniku
47
Rozkład zawarto ci tlenu w próbach gazów pobieranych z sondy zabudowanej w chodniku
Warto ci wska nika Grahama wyznaczone dla prób gazów pobieranych z sondy zabudowanej
w chodniku wentylacyjnym/PI w pokł. 404/5 (gł boki zawał)
48
Warto ci wska nika WP-6 wyznaczone dla prób gazów pobieranych z sondy zabudowanej w
chodniku wentylacyjnym/PI w pokł. 404/5 (gł boki zawał)
Warto ci wska nika etylen/acetylen wyznaczone dla prób gazów pobieranych z sondy
zabudowanej w chodniku wentylacyjnym/PI w pokł. 404/5 (gł boki zawał)
49
Warto ci wska nika (C2H4+C3H6)/CO2 wyznaczone dla prób gazów pobieranych z sondy
zabudowanej w chodniku wentylacyjnym/PI w pokł. 404/5 (gł boki zawał)
Warto ci temperatury wyznaczone numerycznie na podstawie st e gazów pobieranych z
sondy zabudowanej w chodniku wentylacyjnym/PI w pokł. 404/5 (gł boki zawał)
50
2.3.6 Przykłady bada składu powietrza w r
&
"
"
'
a) roboty strzałowe (system podbierkowy, chodnik 45 badawczy, KWK Kazimierz)
C 2H 6
C 2H 4
C 3H 8
C 3H 6
C 2H 2
CO
O2
N2
CO2
Etan
Etylen
Propan
Propylen
Acetylen
Tlenek
Tlen
Azot
Dwutlenek
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
%
%
%
2012.03.04
122,00
15,10
23,30
8,67
0,049
33
16,07
82,19
1,31
0,41
13,80
2012.03.18
525,92
52,98
139,45
59,23
0,014
18
7,13
87,29
4,50
1,00
26,70
2012.04.02
201,00
15,60
48,70
15,70
0,009
11
15,44
82,43
1,72
0,38
13,20
Data
w gla
w gla
H2
Metan
CH4
Wodór
%
ppm
b) kolejki spalinowe KWK Jankowice
Data,
miejsce
pobrania
2012.08.10
DZL 110F
Ferrit nr
11 - bieg
maksymalny
(przed czy,
kolejka
spalinowa
NOx = 29ppm
2012.08.10
DZL 110F
Ferrit nr
11 - bieg
jałowy
(przed
czyszcz,
kolejka
spalinowa
NOx = 33ppm
2012.08.10
DZL 110F
Ferrit nr
11 - bieg
jałowy (po
czyszczeni,
kolejka
spalinowa
NOx = 28ppm
2012.08.10
próbka
powiet. po
robotach
strzał. 130m od
przod,
kolejka
C 2H 6
C 2H 4
C 3H 8
C 3H 6
C 2H 2
CO
O2
N2
CO2
Etan
Etylen
Propan
Propylen
Acetylen
Tlenek
Tlen
Azot
Dwutlenek
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
%
%
0,23
8,52
0,03
2,04
2,000
327
15,26 80,32
4,39
7,50
0,34
7,34
0,03
2,15
2,090
340
16,29 80,05
3,62
6,90
1,12
5,70
0,08
1,56
0,970
218
17,46 79,95
2,57
4,60
1,62
4,30
0,14
0,75
1,430
169
20,92 78,78
0,27
88,20
w gla
w gla
%
Metan
CH4
%
H2
Wodór
ppm
51
spalinowa
NOx = 20ppm
c) kolejki spalinowe (ZG Sobieski)
C 2H 6
C 2H 4
C 3H 8
C 3H 6
C 2H 2
CO
O2
N2
CO2
Etan
Etylen
Propan
Propylen
Acetylen
Tlenek
Tlen
Azot
Dwutlenek
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
%
%
0,49 0,50 0,10
0,16
0,083
380
14,29 84,84
0,87
22,30
0,56 0,36 0,09
0,15
0,051
352
14,09 85,03
0,84
8,20
2013.04.18
BW-13, kolejki
spalinowe
0,32 0,36 0,10
0,17
0,041
465
14,03 84,70
1,22
2,50
2013.05.29
BW-13, kolejki
spalinowe
0,21 0,22 0,06
0,10
0,021
188
16,90 82,36
0,72
4,20
0,20 0,21 0,06
0,09
0,085
120
17,35 81,86
0,78
3,00
0,18 0,20 0,06
0,08
0,082
100
17,00 82,18
0,81
5,00
0,61 0,19 0,12
0,08
0,131
50
18,54 80,86
0,59
4,20
0,45 0,18 0,08
0,03
1,380
61
18,29 81,64
0,06
68,40
0,24 0,14 0,06
0,07
0,213
91
17,12 81,69
1,18
12,20
Data, miejsce
pobrania
2013.06.13
próbka spalin z
układu
wydechowewgo
lokomotywy spa,
kolejki
spalinowe
2013.06.20
próbka spalin z
układu
wydechowewgo
lokomotywy spa,
kolejki
spalinowe
2013.05.23
BW-13, kolejki
spalinowe
2013.04.11
Scharf 943,
kolejki
spalinowe
2013.05.09
PIOMA FM 80 110, kolejki
spalinowe
2013.05.02
BW-13, kolejki
spalinowe
2013.06.06próbka
spalin z układu
wydechowewgo
lokomotywy.,
kolejki
spalinowe
w gla
w gla
%
Metan
CH4
%
H2
Wodór
ppm
d) spawanie (ZG Pokój)
52
C 2H 6
C 2H 4
C 3H 8
C 3H 6
C 2H 2
CO
O2
N2
CO2
Etan
Etylen
Propan
Propylen
Acetylen
Tlenek
Tlen
Azot
Dwutlenek
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
%
%
%
0,07
0,01
0,09
0,04
0,326
2
20,41
79,51
0,08
w gla
2011.02.14
chodnik 25
- wylot P2, pokł.
504 partia
rodkowa
w gla
Metan
CH4
%
H2
Wodór
ppm
1,50
e) spawanie KWK l sk
Data,
miejsce
pobrania
2013.04.09
chodnik
odstawczy
504 wylot, c.
3 w pokł.
504K
C2H6
C2H4
C3H8
C3H6
C2H2
CO
O2
N2
CO2
Etan
Etylen
Propan
Propylen
Acetylen
Tlenek
Tlen
Azot
Dwutlenek
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
ppm
%
%
%
5,93
0,02
1,41
0,03
0,602
3
20,67
78,89
0,18
w gla
#
w gla
!
"
Metan
CH4
%
0,26
H2
Wodór
ppm
1,20
!
"
9
#
!
'
#
1. W celu wykrycia procesów samozagrzewania w gla i kontrolowania ich przebiegu
w wyrobiskach górniczych w wyznaczonych
stacjach pomiarowych wczesnego
wykrywania po arów endogenicznych, zwanych dalej „stacjami pomiarowymi”, pobiera
si próby powietrza i prowadzi analiz jego składu.
2. Stacje pomiarowe lokalizuje si w rejonach wentylacyjnych, w których prowadzi si
eksploatacj pokładów w gla lub likwidacj wyrobisk wykonanych w w glu, b d dr y
53
si
wyrobiska w pokładach w gla oraz w innych rejonach wyznaczonych przez
kierownika działu wentylacji.
2.1. Stacje pomiarowe lokalizuje si :
1) w
przepływowych
z poszczególnych
pr dach
powietrza
dopływaj cych
i
wypływaj cych
cian prowadzonych z zawałem stropu lub z podsadzk
sklasyfikowanych jako zagro one po arem endogenicznym,
2) w pr dach powietrza dopływaj cych i wypływaj cych z wyrobisk korytarzowych,
przewietrzanych za pomoc wentylacji odr bnej, dr onych w pokładach w gla,
3) przy zrobach w chodniku wentylacyjnym dla powietrza wypływaj cego ze zrobów
lub pobieranego za pomoc sond próbobiorczych zainstalowanych w zrobach,
4) przy ruroci gach odmetanowania w rejonach, w których wyst puje zagro enie
po arowe,
5) przy tamach izolacyjnych, wyznaczonych przez kierownika działu wentylacji, dla
pobierania prób powietrza spoza tych tam,
6) w innych miejscach wyznaczonych przez kierownika działu wentylacji.
2.2. Szczegółow
lokalizacj
wszystkich stacji pomiarowych ustala kierownik działu
wentylacji.
2.3. Na stacjach pomiarowych, o których mowa w pkt 2, pobiera si próby powietrza do
analizy, przy czym na stacjach, o których mowa w pkt 2.1.1) i 2.1.2), podczas
pobierania prób dodatkowo okre la si ilo
przepływaj cego powietrza. Unika si
pobierania prób powietrza, gdy prowadzone s procesy technologiczne, przy których
wydziela si tlenek w gla, wodór, acetylen, etylen i propylen, w szczególno ci roboty
strzałowe, prace spawalnicze i ruch kolejek spalinowych.
2.4. Na stacjach pomiarowych, o których mowa w pkt 2.1.1) – 2.1.4), próby powietrza
pobiera si
co najmniej 2 razy w tygodniu, a zza tam izolacyjnych o cechach
przeciwwybuchowych lub w pokładach niemetanowych, co najmniej raz w miesi cu.
Cz stotliwo
pobierania prób powietrza dla pozostałych miejsc ustala kierownik działu
wentylacji.
2.5. Na stacjach pomiarowych wlotowych zlokalizowanych w pr dach powietrza
dopływaj cych do wyrobisk, o których mowa w pkt 2.1.1) i 2.1.2), nie pobiera si prób
powietrza, je eli w odpowiadaj cych im stacjach pomiarowych wylotowych nie
stwierdza si obecno ci tlenku w gla.
2.5.1.W razie stwierdzenia tlenku w gla na stacjach pomiarowych, o których mowa w pkt
2.5., kontroluje si skład powietrza na tych stacjach i powi zanych z nimi stacjach
54
wlotowych.
Kontrol
przeprowadza
si
w
okre lonych
odst pach
czasu,
w szczególno ci co kilka godzin, i ustala tendencj zmian.
3. Je eli na stacjach pomiarowych wykonuje si pomiary st enia tlenku w gla za pomoc
indywidualnych przeno nych analizatorów (tzw. CO-mierzy), a st enie tlenku w gla nie
przekracza 10 ppm, to nie wymaga si na tych stacjach pobierania prób powietrza do
analizy.
3.1. Osoba dokonuj ca na stacjach pomiarowych pomiarów tlenku w gla za pomoc
CO-mierzy, wpisuje wyniki tych pomiarów do ksi ki wczesnego wykrywania po arów
endogenicznych.
3.2. Na stacjach pomiarowych znajduj si tablice z numerami stacji, na których próbobiorca
dokumentuje fakt pobrania próby powietrza, przez dokonanie wpisu daty, wyniku
pomiaru pr dko ci i ilo ci powietrza oraz swego nazwiska. Na tablicy powinno by
miejsce na dat i podpis kontroluj cej osoby dozoru.
4. W próbach powietrza pobieranych na stacjach pomiarowych oznacza si : tlen (O2),
dwutlenek w gla (CO2), tlenek w gla (CO), metan (CH4) i azot (N2), a w przypadku
stosowania precyzyjnej analizy chromatograficznej gazów równie
acetylen (C2H2),
etylen (C2H4), propylen (C3H6) i wodór (H2).
4.1. Analiz pobranych prób powietrza wykonuje si z dokładno ci co najmniej:
1) ± 0,1 % obj. - dla tlenu,
2) ± 0,03 % obj. - dla dwutlenku w gla,
3) ± 0,05 % obj. - dla metanu w zakresie od 0 do 5%,
4) ± 0,0001 % obj. - dla tlenku w gla w zakresie od 0 do 0,0026%.
4.2. Zawarto
azotu wyznacza si jako dopełnienie składników powietrza, o których mowa
w pkt 4.1, do 100% obj., stosuj c wzór:
N2 = 100 - (O2 + CO2 + CO + CH4) [%] (1)
lub metodami bezpo rednimi o dokładno ci analizy co najmniej ± 0,5 % obj to ciowo.
4.3. Na podstawie wyników analiz oblicza si :
1) wska nik przyrostu tlenku w gla ∆ CO dla stacji wylotowych, o których mowa
w pkt 2.1.1) i 2.1.2.), stosuj c wzór:
∆ CO = CO - COx [%] (2)
gdzie:
CO - procentowa zawarto
COx - procentowa zawarto
tlenku w gla na stacji pomiarowej wylotowej,
tlenku w gla na stacji pomiarowej wlotowej, przy
czym COx = 0 %, je eli na tej stacji nie s pobierane próby powietrza;
55
•
2) wska nik ilo ci tlenku w gla VCO dla stacji wylotowych, o których mowa w pkt
2.1.1) i 2.1.2), stosuj c wzór:
•
•
VCO = 10 V ⋅ q'CO (3)
lub
•
•
VCO
V ⋅ q"CO
=
1000
(4)
gdzie:
•
VCO - wska nik ilo ci tlenku w gla, l/min,
•
V - ilo
powietrza na stacji pomiarowej, m3/min,
q'co - st enie tlenku w gla na stacji pomiarowej wyra one w procentach,
q"co - st enie tlenku w gla na stacji pomiarowej wyra one w ppm;
3) wska nik Grahama G dla stacji, o których mowa w pkt 2.1.3) - 2.1.5), stosuj c wzór:
G=
CO
(0,265 N 2 − O2 )
(5)
gdzie:
CO, N2, O2 - procentowe zawarto ci tlenku w gla, azotu i tlenu na stacji
pomiarowej.
4.4. Wielko ci wska ników przyrostu tlenku w gla ∆ CO i Grahama G oblicza si do
•
czterech miejsc po przecinku, a wska nika ilo ci tlenku w gla VCO do jednego miejsca
po przecinku.
5. Wyniki analiz prób powietrza, jego ilo ci i obliczone wska niki: przyrostu tlenku w gla
•
∆ CO wyra onego w procentach, ilo ci tlenku w gla VCO wyra onego w litrach na minut
i wska nik Grahama G wpisuje si na bie co do ksi ki wczesnego wykrywania po arów
endogenicznych, któr prowadzi si metod tradycyjn lub w technice komputerowej.
5.1. Wielko ci wska ników, o których mowa w pkt 4.4, przedstawia si w formie graficznej
na tradycyjnym wykresie lub wykonanym w technice komputerowej.
56
5.2. W ksi ce wczesnego wykrywania po arów endogenicznych lub w komputerowej bazie
danych szczegółowo opisuje si lokalizacj stacji pomiarowych b d miejsca tych stacji
zaznacza si na schemacie przestrzennym wyrobisk górniczych.
6. Ocen stanu zagro enia wyrobisk górniczych po arami endogenicznymi w wyrobiskach
górniczych w pokładach niemetanowych lub zaliczonych do I-szej kategorii zagro enia
metanowego przeprowadza si na podstawie wska ników: przyrostu tlenku w gla ∆ CO,
•
ilo ci tlenku w gla VCO i Grahama G według kryteriów przedstawionych w tabelach nr 1 i
nr 2.
Tabela nr 1
Kryteria zagro enia po arowego wg wska ników
•
VCO i ∆ CO obliczonych na podstawie wyników analiz prób powietrza pobranych na stacjach pomiarowych
zlokalizowanych w przepływowych pr dach powietrza, opisanych w punktach 2.1.1. i 2.1.2
•
Wska nik ilo ci tlenku w gla VCO [l/min] i przyrostu
Sposób post powania
tlenku w gla ∆CO [%]
•
0 < VCO ≤ 10
Wzmo ona obserwacja w kontrolowanym rejonie,
przy
zwi kszona cz stotliwo
pobierania prób powietrza
0,0010 < ∆CO ≤ 0,0026
Nale y przyst pi do prac profilaktycznych przy
•
10 < VCO ≤ 30
zachowaniu normalnego ruchu w zagro onym rejonie;
przy czym plan prac profilaktycznych opracowuje
przy
∆ CO ≤ 0,0026
kierownik działu wentylacji, a zatwierdza kierownik
ruchu zakładu górniczego
•
VCO > 30
Akcja przeciwpo arowa
lub
∆ CO > 0,0026
Tabela nr 2
Kryteria zagro enia po arowego wg wska nika G obliczonego na podstawie wyników analiz prób powietrza
pobranych na stacjach pomiarowych zlokalizowanych przy zrobach w chodniku wentylacyjnym i tamach
izolacyjnych, opisanych w punktach 2.1.3. - 2.1.5
Wska nik Grahama G
0 < G < 0,0025
Sytuacja normalna — nie wyst puje zagro enie po arowe w zrobach
57
0,0025 < G < 0,0070
Wzmo ona obserwacja atmosfery w zrobach, zwi kszona cz stotliwo
pobierania prób powietrza
Nale y przyst pi do prac profilaktycznych przy zachowaniu normalnego ruchu
0,0070 < G < 0,0300
w zagro onym rejonie, przy czym plan prac profilaktycznych opracowuje
kierownik działu wentylacji, a zatwierdza kierownik ruchu zakładu górniczego
G > 0,0300
7. Dla wyników analiz powietrza pobieranych na stacjach pomiarowych, o których mowa w
pkt 2.1.6), ocen zagro enia po arowego i sposób post powania ustala kierownik działu
wentylacji, kieruj c si kryteriami podanymi w tablicach nr 1 i nr 2.
8. W
systemach
CO-metrii
automatycznej
do
wczesnego
wykrywania
po arów
endogenicznych stosuje si czujniki:
1) lub analizatory kontroluj ce zawarto
tlenku w gla w powietrzu kopalnianym,
2) pr dko ci powietrza lub przepływomierze pozwalaj ce mierzy ilo
powietrza w
miejscu ich zainstalowania,
3) temperatury,
4) lub analizatory kontroluj ce zawarto
innych składników powietrza kopalnianego i
gazów po arowych oraz dymu.
9. Bezwzgl dny bł d pomiarowy przyrz dów nie powinien przekracza :
1) ± 3 ppm (± 0,0003 %) - dla czujników i analizatorów tlenku w gla w zakresie
pomiarów 0 do 100 ppm (od 0 do 0,01 %),
2) ± 0,5°C - dla pomiarów temperatury.
9.1. Wzgl dny bł d pomiarowy czujników pr dko ci powietrza lub przepływomierzy nie
powinien by wi kszy od ± 10 %.
9.2. Wielko ci fizyczne mierzone przez przyrz dy, o których mowa w pkt 9, powinny by
wskazywane i rejestrowane w dyspozytorni CO-metrii automatycznej.
10. Lokalizacj czujników i analizatorów, o których mowa w pkt 8, ustala kierownik działu
wentylacji.
11. Na stacjach pomiarowych, na których wykonuje si pomiary tlenku w gla za pomoc
czujników lub analizatorów, nie wymaga si pobierania prób powietrza do analizy, je eli
na tych stacjach st enie tlenku w gla nie przekracza warto ci 10 ppm (0,0010 %).
58
12. Ka de przekroczenie st enia tlenku w gla o warto
10 ppm (0,0010 %) lub pojawienie
si tlenku w gla na stacjach pomiarowych, na których dotychczas tlenek w gla nie
wyst pował, powinno by niezwłocznie wyja nione przez dyspozytora ruchu kopalni
w porozumieniu z kierownikiem działu wentylacji.
13. Je eli na stacji pomiarowej nast pi wzrost st enia tlenku w gla powy ej 10 ppm
(0,0010 %) niezwi zanego z procesami technologicznymi, w szczególno ci robotami
strzałowymi lub spawalniczymi, przyst puje si
do pobierania prób powietrza
i stosowania w tym rejonie wczesnego wykrywania po arów endogenicznych metod
analiz składu powietrza kopalnianego i jego zmian, w celu zlokalizowania miejsca
zagro enia po arowego.
14. Je eli na stacji pomiarowej wylotowej zainstalowane s
czujniki lub analizatory
rejestruj ce wszystkie składniki powietrza kopalnianego i gazów po arowych, niezb dne
do okre lenia składu wybuchowego mieszaniny gazowej, to dopuszcza si prowadzenie
wczesnego wykrywania po arów endogenicznych lub prac profilaktycznych i akcji
przeciwpo arowej na podstawie wskaza
przyrz dów, bez konieczno ci pobierania
dodatkowych prób powietrza na tej stacji.
15. Dla dalszego zwi kszenia kontroli stanu zagro enia po arowego w wyrobiskach
górniczych stosuje si indywidualne przeno ne analizatory tlenku w gla (CO-mierze)
i pirometry do pomiaru temperatury.
16. Pirometry do wyszukiwania anomalii termicznych w stropie, sp gu i ociosach wyrobisk,
spowodowanych
samozagrzewaniem
si
w gla,
powinny
charakteryzowa
si
rozdzielczo ci temperatury ± 0,1°C w zakresie ró nicy temperatur ∆T od 0 do 5°C.
Kryterium samozagrzewania si w gla w miejscu wykonywanego pomiaru jest wzrost
temperatury powierzchni w gla w stosunku do temperatury powietrza powy ej warto ci
∆T = 3°C.
17. Miejsce wykonywania pomiarów za pomoc przeno nych analizatorów tlenku w gla
(CO-mierzy) i pirometrów oraz cz stotliwo
wykonywania tych pomiarów i sposób
dokumentowania wyników ustala kierownik działu wentylacji.
18. Dla zwi kszenia kontroli stanu zagro enia po arowego w wyrobiskach górniczych,
a zwłaszcza dla oceny temperatury i masy zagrzanego w gla, w próbkach powietrza
pobieranych na stacjach pomiarowych mo na oznacza dodatkowo: etylen, propylen,
acetylen i wodór.
19. W wyrobiskach górniczych, w pokładach zaliczonych do II – IV kategorii zagro enia
metanowego, dla zwi kszenia kontroli stanu zagro enia po arowego przeprowadza si
59
precyzyjn analiz chromatograficzn gazów wyznaczaj c dodatkowo etylen, propylen,
acetylen oraz wodór.
19.1. Analiz pobranych prób powietrza, przy oznaczaniu gazów, o których mowa w pkt 18,
przeprowadza si z dokładno ci co najmniej:
1) ± 0,0001 ppm - dla acetylenu,
2) ± 0,001 ppm - dla etylenu i propylenu,
3) ± 1 ppm - dla wodoru.
19.2. Na podstawie wyników analiz oblicza si :
1) wska nik przyrostu wodoru ∆ H2, etylenu ∆ C2H4, propylenu ∆ C3H6 i acetylenu
∆ C2H2 dla stacji, o których mowa w pkt 2.1.1) - 2.1.5):
∆H 2 = H 2 − H 2x (ppm) (6)
∆C 2 H 4 = C2 H 4 − C 2 H 4x (ppm)
(7)
∆C3 H 6 = C3 H 6 − C3 H 6x (ppm)
(8)
∆C 2 H 2 = C2 H 2 − C2 H 2x (ppm)
(9)
gdzie:
H2, C2H4, C3H6, C2H2 oznaczaj odpowiednio zawarto ci wodoru, etylenu, propylenu
i acetylenu w ppm na stacji pomiarowej wylotowej,
H 2x , C 2 H 4x , C3 H 6x , C2 H 2x oznaczaj odpowiednio zawarto ci wodoru, etylenu, propylenu
i acetylenu w ppm na stacji pomiarowej wlotowej.
•
2) wska nik ilo ci wodoru VH 2 dla stacji wylotowych, o których mowa w pkt 2.1.1) i
2.1.2), stosuj c wzór:
•
•
VH 2 =
V ⋅ q "H 2
1000
(10)
gdzie:
•
VH 2 - wska nik ilo ci wodoru, l/min,
•
V - ilo
q"H 2 - st enie wodoru na stacji pomiarowej wyra one w ppm.
•
3) wska nik ilo ci etylenu VC2 H 4 dla stacji wylotowych, o których mowa w pkt 2.1.1) i
2.1.2), stosuj c wzór:
60
•
•
VC2 H 4 =
V ⋅ qC" 2 H 4
(11)
1000
gdzie:
•
VC2 H 4 - wska nik ilo ci etylenu, l/min,
•
V - ilo
qC" 2 H 4 - st enie etylenu na stacji pomiarowej wyra one w ppm.
•
4) wska nik ilo ci propylenu VC3 H 6 dla stacji wylotowych, o których mowa w pkt
2.1.1) i 2.1.2), stosuj c wzór:
•
•
VC3 H 6 =
V ⋅ qC" 3H 6
(12)
1000
gdzie:
•
VC3 H 6 - wska nik ilo ci propylenu, l/min,
•
V - ilo
qC" 3 H 6 - st enie propylenu na stacji pomiarowej wyra one w ppm.
5) Ocen
stanu
zagro enia
wyrobisk
górniczych
po arami
endogenicznymi
w wyrobiskach w pokładach zaliczonych do II – IV kategorii zagro enia
metanowego przeprowadza si na podstawie wska ników: przyrostu tlenku w gla
•
∆ CO, ilo ci tlenku w gla VCO i Grahama G (tabela nr 2) oraz wyników precyzyjnej
analizy chromatograficznej gazów według kryteriów przedstawionych w tabelach nr
3, 4 i 5.
Tabela nr 3
Kryteria zagro enia po arowego wg wska ników
•
VCO i ∆ CO obliczonych na podstawie wyników analiz prób powietrza pobranych na stacjach pomiarowych
zlokalizowanych w przepływowych pr dach powietrza, opisanych w punktach 2.1.1. i 2.1.2
61
•
•
Wska nik ilo ci tlenku w gla VCO i wodoru VCO
[l/min] i przyrostu tlenku w gla ∆CO [%]
•
0 < VCO ≤ 10
przy
0,0010 < ∆CO ≤ 0,0026
zwi kszona cz stotliwo pobierania prób powietrza
•
10 < VCO ≤ 30
lub
•
VH 2 ≤ 7
przy
∆ CO ≤ 0,0026
zachowaniu normalnego ruchu w zagro onym rejonie;
•
VCO > 30
lub
∆ CO > 0,0026
lub
•
VH 2 > 7
Tabela nr 4
Kryteria zagro enia po arowego wg wska nika po arowego WP-6 na podstawie precyzyjnej
analizy chromatograficznej prób powietrza zlokalizowanych przy zrobach w chodniku
wentylacyjnym i tamach izolacyjnych opisanych w punktach 2.1.3) - 2.1.5).
Wska nik po arowy WP-6
- 1 < WP-6
- 0,8
- 0,8 < WP-6
WP-6 > 0,8
0,8
zwi kszona cz stotliwo pobierania prób powietrza
zachowaniu normalnego ruchu w zagro onym rejonie,
Akcja po arowa
Tabela nr 5
62
Kryteria zagro enia po arowego wg wska ników ∆ C2H4, propylenu ∆ C3H6 i acetylenu
∆ C2H2 obliczonych na podstawie precyzyjnej analizy chromatograficznej prób powietrza
zlokalizowanych przy zrobach w chodniku wentylacyjnym opisanych w punkcie 2.1.3).
Wska niki przyrostu
- etylenu ∆ C2H4
- propylenu ∆ C3H6
- acetylenu ∆ C2H2
0
0
0
∆ C2H4
lub
∆ C3H6
lub
∆ C2H2
0,03
Sytuacja normalna, nie wyst puje zagro enie po arowe w
zrobach.
0,03
0,003
0,03 < ∆ C2H4
lub
0,03 < ∆ C3H6
lub
0,003 < ∆ C2H2
0,09
Wzmo ona obserwacja w kontrolowanym rejonie, zwi kszona
cz stotliwo pobierania prób powietrza
0,09
0,005
∆ C2H4 > 0,09
lub
∆ C3H6 > 0,09
lub
∆ C2H2 > 0,005
Nale y przyst pi do prac profilaktycznych przy zachowaniu
normalnego ruchu w zagro onym rejonie, przy czym plan prac
profilaktycznych opracowuje kierownik działu wentylacji, a
zatwierdza kierownik ruchu zakładu górniczego
6) wska niki po arowe oznaczane dla stacji, o których mowa w pkt 2.1.3) - 2.1.5),
stosuj c wzór:
WP1 =
WP 6 =
CO
(13)
H2
WP 2 =
C 2 H 4 + C2 H 6
CO2
(14)
WP3 =
C2 H 4 + C2 H 6
C2 H 2
(15)
H 2 ⋅ C 2 H 2 (C 2 H 4 + C 3 H 6 )
( H 2 ⋅ C 2 H 2 ) 2 − (C 2 H 4 + C 3 H 6 ) 2
gdzie:
CO - zawarto
CO2 – zawarto
tlenku w gla w ppm,
dwutlenku w gla w %,
63
H2 - zawarto
wodoru w ppm,
C2H2 - zawarto
acetylenu w ppm,
C2H4 - zawarto
etylenu w ppm,
C3H6 - zawarto
propylenu w ppm.
19.3. Temperatur
zagrzanego w gla okre la si
w oparciu o warto ci obliczonych
wska ników po arowych, o których mowa w pkt 18.2, i porównuje j z warto ciami
wzorcowymi opracowanymi dla pokładu, w którym prowadzone s pomiary.
•
19.4. Mas zagrzanego w gla okre la si , porównuj c wska niki ilo ci tlenku w gla VCO ,
•
•
•
ilo ci wodoru VH 2 , ilo ci etylenu VC2 H 4 ,oraz ilo ci propylenu VC3 H 6 z warto ciami
wzorcowymi opracowanymi dla pokładu, w którym prowadzone s pomiary.
64
$
%
"
!
"
&
&
'
"
Przedstawione powy ej wytyczne do nowej metodyki oceny zagro enia po arem w
wyrobiskach kopalni i zrobach wraz z zasadami pomiarów parametrów powietrza
kopalnianego i interpretacji wyników w tym kryteriów oceny zagro enia po arem
endogenicznym w wyrobiskach i zrobach kopalni w gla kamiennego przewiduj oparcie
oceny zagro enia po arami endogenicznymi na metodzie polegaj cej na interpretacji zmian
składu atmosfery w miejscach zagro onych przy uwzgl dnieniu kryteriów zagro enia
opracowanych przy wsparciu metodami modelowania numerycznego i wyników bada
laboratoryjnych przy pomocy nowoczesnego sprz tu pomiarowego. W poł czeniu z
proponowan now metodyk poboru próbek gazowych pozwalaj c na ci głe pomiary z
miejsc niedost pnych opracowana metodyka pozwoli na ograniczenie zagro enia po arami
endogenicznymi w kopalniach w gla kamiennego, zgodnie z celami projektu strategicznego.
65

Opracowanie wytycznych i zasad pomiarów parametrów powietrza

Transkrypt

Podobne dokumenty

Ochrona Nóg : Opp-sni-rb - Jurex

POSŁOWIE

praktykant

Protokół kontroli warunków bezpieczeństwa w laboratorium