Nr 2 z dnia 01.01.19
Transkrypt
Nr 2 z dnia 01.01.19
Środa 1 stycznia 1919 rok, wschód słońca: 6.58, zachód słońca: 15.07 Gazeta Nr 2 Wielichowska Ukazuje się w Poniedziałek - Środę - Piątek o godz. 7 wieczorem Sytuacja w Poznaniu 30 grudnia 1918 w poznańskim Ratuszu, zapoczątkowano rozmowy między delegacją rządu p r u s k i e g o i przedstawicielami Naczelnej Rady Ludowej oraz Żydowskiej i Niemieckiej Rady Ludowej. Niemcy próbowali jeszcze pertraktować w celu wstrzymania postępów walk. W czasie rozmów nie udało się na stronie niemieckiej wymóc stwierdzenia, że winę za wybuch walk w Poznaniu 27 grudnia 1918 roku ponosi strona niemiecka, która sprowokowała P o l a k ó w. R o z m o w y pokojowe delegacje NRL i rządu pruskiego, mimo braku konkretnych rozstrzygnięć, p o s t a n o w i ł y kontynuować w komisjach. Dnia 31 grudnia Ignacy Paderewski opuścił Poznań i skierował się do Warszawy. Przygotowania do walki To, co wydarzyło się w Poznaniu 27 grudnia wcale nas nie zaskoczyło. Już wcześniej trwały w Wielichowie przygotowania do akcji zbrojnej. D n i a 2 6 g r u d n i a w godzinach przedpołudniowych Marceli Sławski i Stanisław Bobkiewicz zwołali w Sali Leona Fórmanowicza zebranie. Przybyli na nie żołnierze, którzy powrócili z frontu, gdyż na nich zamierzano oprzeć tworzony oddział wojskowy. Zebrani omówili sytuację dotyczącą sprawy polskiej. Uzgodniono sposób postępowania na wypadek akcji zbrojnej. Wyznaczono miejsce zbiórki, sygnały alarmowe, łączników do przekazywania wiadomości oraz sposób powiadamiania mieszkańców. W zebraniu wzięło udział kilkunastu żołnierzy. Przez cały czas trwa organizacja oddziałów między innymi w: Trzcincy, Łubnicy, Gradowicach, Zielęcinie, Zieminie i Wilkowie. Kazimierz Szcześniak wraz ze Stanisławem Bobkiewiczem uczestniczyli w w i e l u z e b r a n i a c h organizowanych na wsiach i informowali zebranych o sytuacji. Zdecydowana postawa Polaków doprowadziła do sytuacji, że we wszystkich wsiach parafii wielichowskiej tworzyły się drużyny wojskowe. Wielkopolska walczy Dnia 30 grudnia powstańcy odnieśli doniosły sukces w Poznaniu - zdobywając koszar 6 pułku grenadierów. Jednostka ta jeszcze tego samego dnia opuściła Poznań. W terenie trwają walki w całej prowincji. W czasie starć wyzwoliły się Wronki, Śrem, Gołańcza, Witkowo, Wągrowiec, gdzie wzięto do niewoli 150 Niemców i zdobyto dużo broni. Ponadto odparto Niemców uderzających na Gniezno pod Zdziechową. Mimo przeważających sił niemieckich udało się powstańcom zająć tę miejscowość. Dnia 31 grudnia w y z w o l i ł y s i ę : O s t r ó w, Oborniki, Kościan, Odolanów, Rogoźno, Janowiec, Kłeck, Koźmin, Żnin, Kcynię. W tym dniu ruszyła polska ofensywy z Gniezna pod dowództwem ppor. Pawła Cymsa w kierunku Kujaw. Kalendarium:1 stycznia jest 1. dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostało 364 imieniny: Józefa, Mieczysława, Urodzili się: 1431 - Aleksander VI, papież (zm. 1503) 1449 - Wawrzyniec Medyceusz, władca Florencji (zm. 1492) 1467 - Zygmunt I Stary, król Polski (zm. 1548) 1799 - Andrzej Towiański, polski mistyk, filozof, prawnik (zm. 1878) 1800 - Filipina Brzezińska, polska kompozytorka, pianistka (zm. 1886) Zmarli: 138 - Cejoniusz Kommodus, cesarz rzymski (ur. ?) 379 - Bazyli Wielki, grecki nauczyciel Kościoła (ur. Ok... 330) 404 - Telemach, święty (ur. ?) 898 - Odon, hrabia Paryża, król Franków (ur. Ok... 860) 962 - Baldwin III, hrabia Flandrii (ur. Ok... 940) 1204 - Haakon III, król Norwegii (ur. Ok... 1170) 1387 - Karol II Zły, król Nawarry (ur. 1332) 1515 - Ludwik XII Walezjusz, książę Orleanu, król Francji (ur. 1462) 1559 - Chrystian III Oldenburg, król Danii i Norwegii (ur. 1503) 1748 - Johann Bernoulli, szwajcarski matematyk (ur. 1667) 1774 - Jan Jerzy Plersch, polski rzeźbiarz (ur. 1704) 1782 - Johann Christian Bach, niemiecki kompozytor (ur. 1735) 1894 - Heinrich Hertz, niemiecki fizyk (ur. 1857) Wydarzenia w Polsce: 1826 - Wszedł w życie Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego z 1 (13) czerwca 1825 roku. 1858 - Premiera Halki Stanisława Moniuszki 1860 - W Królestwie Polskim wyszedł pierwszy polski znaczek pocztowy. Wydarzenia na świecie: 1438 - Albrecht II Habsburg został koronowany na króla Węgier. 1515 - Franciszek I Walezjusz wstąpił na tron Francji. 1582 - We Francji, Włoszech i Hiszpanii wprowadzono kalendarz gregoriański. 1651 - Karol II Stuart został koronowany na króla Szkocji. 1788 - Ukazał się po raz pierwszy „The Times” - najstarsza londyńska gazeta. 1801 - Królestwo Irlandii wcielono do królestwa Wielkiej Brytanii, tworząc królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii. 1808 - W Stanach Zjednoczonych zakazano importu niewolników. 1818 - Po zrzuceniu zwierzchnictwa hiszpańskiego proklamowano niepodległą republikę Chile. 1833 - Wielka Brytania objęła zwierzchnictwo nad Falklandami. 1834 - Powstał Niemiecki Związek Celny. 1863 - Abraham Lincoln zniósł niewolnictwo na terenie Konfederacji Południa. 1867 - Szwedzki chemik Alfred Nobel wyprodukował dynamit. 1914 - Otwarto pierwszą linię lotniczą regularnie przewożącą pasażerów (Floryda). Baczność Do wszystkich oddziałów wojskowych, które w ostatnich dniach powstały samorzutnie i działają w najbliższej okolicy. Dowódcy tych oddziałów winni się zgłosić do Komendy Placu, na Rynku w Wielichowie celem wydania stosownych rozkazów. Wszelkie przejawy nieposłuszeństwa będą surowo karane.O wszystkich niepokojących sygnałach należy informować władze w Wielichowie, które wyślą stosowny oddział w celu wyjaśnienia sytuacji. Mieszkańców prosimy o zachowanie spokoju Burmistrz St. Bobkiewicz Niepokoje w Wolsztynie W ciągu ostatnich dni Niemcy z obawy o zagrożenie ze strony naszych wojsk skierowały do Wolsztyna wzmocnione siły. 31 grudnia 1918 r. Rada RobotniczoŻ o ł n i e r s k a w Wo l s z t y n i e , zorientowała się, że Niemcy nie zamierzają wycofać wojska z miasta i powiatu. Postanowiono wysłać protest do Komendy VI Armii we Wrocławiu. W telegramie zażądano poza wycofaniem wojska odebranie dowództwa majorowi Nesslerowi i ppor. Vaterowi. A Niemcy jakby na przekór postanowieniom Rady w dniu 31 grudnia 1918 r. wysłali do Wolsztyna dobrze uzbrojony oddział Grenzschutzu pod dowództwem von Frankenberga, które zakwaterował się w gmachu Seminarium Nauczycielskiego. Wkrótce niemieckie oddziały obsadziły ważne punkty w mieście dworzec i pocztę. Po dwie armaty ustawiono przy figurze d w o r c o w e j i na dziedzińcu seminarium. Oddziały niemieckie rozpoczęły patrolowanie miasta, przeprowadzały rewizje w poszukiwaniu broni.Pojawiły na budynkach afisze wzywające m i e s z k a ń c ó w do oddawania posiadanej broni. Przybycie wojsk Grenzschutzu do Wolsztyna oraz działania przez nie podjęte spotkały się z niezadowoleniem ludności polskiej. W efekcie trwających cały dzień gorączkowych obrad Rady Ludowej, podjęto decyzje o wysłaniu do Berlina i Głogowa deputowanych z prośbą, aby nie przysyłać do miasta Grenzschutzu, który tylko podsyca i tak już napięta sytuację. Obecny na zebranie Rady Ludowej ks. proboszcz Graszyński z Gościeszyna oświadcza, iż obawy przed wojskami Grenzschutzu są nieuzasadnione, gdyż dysponuje on tyloma ochotnikami i taką ilością broni, że w każdej chwili może podjąć walkę z Niemcami oraz nie pozwoli żadnemu żołnierzowi niemieckiemu wkroczyć do Gościeszyn. Płomienne i stanowcze przemówienie ks. Graszyńskiego podbudowało Polaków na duchu do tego stopnia, że jeszcze tego samego dnia zamierzali przeprowadzić akcję zbrojną przeciwko Niemcom. Dzięki namową ks. Graszyńskiego udało się ich od tego zamiaru powstrzymać. Postanowiono wzmóc czujność i poczekać na rozwój sytuacji. Przede wszystkim nie było w mieści żadnej zorganizowanej siły, która mogłaby się przeciwstawić zbrojnym oddziałom niemieckim. Powstańcy z Gościeszyna nie stanowil jednak tak znacznej siły zdolnej do opanowania Wolsztyna. Dnia 30 grudnia zmarła w wieku 85 lat Ś. p. Rosalia Marciniak z Wielichowa W ramach zadania “Czas Bohaterów” redaguje 9GDH w Wielichowie - Hufiec Śmigiel w składzie: pion. Magdalena Kryspin, trop. Beata Skoracka, odkr. Krzysztof Stachecki, mł. Przemysław Kapski, odkr. Jarosław Walkiewicz, pwd. Paweł Michalski, siedziba Redakcji: Centrum Kultury w Wielichowie, ul. Pocztowa 16