prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

MPU-ORZ2/5044-6/Fba/16
2596/16
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
DOTYCZĄCA PROJEKTU
MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
FABIANOWA
I KOTOWA W POZNANIU – CZĘŚĆ A
TERENÓW PRZYAUTOSTRADOWYCH W REJONIE
OP RA C OWANIE:
ZESP Ó Ł OP RACO WAŃ Ś RODOWISKOWY CH
M G R IN Ż. S YLWIA JAS ZCZU RA
M G R IN Ż. A G NIESZKA WIECZORKIEWICZ
WSP Ó ŁP RACA W ZA KRESIE A KUSTYKI
M G R KRYS TYNA BE RE ZOWS KA -A POLINARSKA
BIE G ŁY Z LIS TY WOJEWODY W LKP. N R 0006
PO ZN A Ń , MA J 2016 R ./LIP IE C 2016 R .*
*N IN IEJSZA P ROGNOZA UWZGLĘDNIA ZMIANY WPROWADZONE DO PROJEKTU MPZP W WYNIKU UZYSKANYCH OPINII ORAZ DOKONANYCH UZGODN IE Ń
P RO G NOZA O DDZIAŁYWANIA N A Ś RODOWISKO DOTYCZĄCA P ROJEKTU M PZP
TE RE NÓW P RZYAUTOSTRADOWYCH W RE JON IE F ABIANOWA I KO TOWA W P O ZNANIU – C ZĘŚĆ A
SPIS TREŚCI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
WPROWADZENIE .................................................................................................................. 3
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
Informacje wstępne............................................................................................................ 3
Podstawy formalno-prawne opracowania ................................................................................ 3
Cel i zakres merytoryczny opracowania .................................................................................. 3
Wykorzystane materiały i metody pracy.................................................................................. 4
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
2.7.
2.8.
2.9.
2.10.
2.11.
2.12.
Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu .................................................................. 6
Rzeźba terenu ................................................................................................................... 7
Budowa geologiczna i warunki gruntowe ................................................................................ 7
Zasoby naturalne ............................................................................................................... 8
Gleby .............................................................................................................................. 8
Warunki wodne ................................................................................................................. 9
Szata roślinna i świat zwierzęcy ............................................................................................ 9
Klimat lokalny ................................................................................................................. 11
Jakość powietrza atmosferycznego ...................................................................................... 12
Klimat akustyczny ............................................................................................................ 13
Jakość wód..................................................................................................................... 14
Obszary cenne kulturowo .................................................................................................. 15
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
Cel opracowania projektu planu .......................................................................................... 16
Ustalenia projektu planu.................................................................................................... 17
Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami ........................................................ 19
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu ............. 21
6.1.
6.2.
6.3.
6.4.
6.5.
6.6.
6.7.
6.8.
6.9.
6.10.
6.11.
6.12.
6.13.
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
Oddziaływanie
CHARAKTERYSTYKA ORA Z STA N ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ............................... 6
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
REALIZACJI PROJEKTU PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW
CHRONIONYCH NA PODSTAWIE USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY ............................. 16
INFORMACJA O GŁ ÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLA NU ...................... 16
CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM,
KRAJOWYM I LOKALNYM ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWA NEGO
DOKUMENTU ....................................................................................................................... 22
PRZEWIDYWA NE ODDZIAŁYWA NIA USTALEŃ PROJEKTU PLA NU NA ŚRODOWISKO ... 24
na powierzchnię ziemi................................................................................... 24
na zasoby naturalne ..................................................................................... 26
na wody powierzchniowe i podziemne .............................................................. 26
na różnorodność biologiczną, szatę roślinną i zwierzęta ....................................... 28
na krajobraz ............................................................................................... 29
na ludzi...................................................................................................... 30
na powietrze ............................................................................................... 31
na klimat lokalny.......................................................................................... 32
na klimat akustyczny .................................................................................... 33
na dziedzictwo kulturowe .............................................................................. 34
na dobra materialne ..................................................................................... 35
na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 ............................................. 35
transgraniczne............................................................................................. 36
PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWA NYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW
REALIZACJI POSTA NOWIEŃ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWA NIA
PRZESTRZENNEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZA NIA ......................... 36
ROZWIĄ ZA NIA ALTERNA TYWNE DO ROZWIĄ ZA Ń ZA WARTYCH W PROJEKCIE MPZP . 37
STRESZCZENIE I WNIOSKI ................................................................................................ 37
ZAŁĄCZNIKI GRAFICZNE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Granica obszaru objętego opracowaniem mpzp na tle ortofotomapy miasta Poznania
Hipsometria
Geologia – Szczegółowa mapa geologiczna Polski – fragment ark. 471 Poznań
Zasięgi oddziaływania hałasu samochodowego w porze dzienno-wieczorno-nocnej (LDWN ) i porze nocnej (LN )
– w stanie istniejącym
Zasięgi oddziaływania hałasu lotniczego z lotniska wojskowego Poznań-Krzesiny w porze dzienno-wieczorno-nocnej
(LDWN ) – w stanie istniejącym
Dokumentacja fotograficzna obszaru opracowania
Projekt mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A, MPU 2016 r. – etap
procedury planistycznej – wyłożenie do publicznego wglądu
2
1. WPROWADZENIE
1.1.
Informacje wstępne
Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowis ko dotycząca projektu
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów przyautostradowych w rejonie
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A.
Projekt planu miejscowego sporządzany jest na podstawie uchwały Nr LXVII/7088/IV/2005
Rady Miasta Poznania z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu.
W związku z zatwierdzeniem Studium uwarunkowań i kierunków zagospodar owania
przestrzennego miasta Poznania z dnia 23 września 2014 r., Rada Miasta Poznania podjęła uchwałę
nr XII/103/VII/2015 z dnia 26 maja 2015 r. w sprawie konieczności dokonania zmian i ponowienia
procedury
sporządzenia
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego
terenów
przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu.
W trakcie sporządzania projektu planu terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa
i Kotowa w Poznaniu, z uwagi na dużą powierzchnię obejmującą ok. 218 ha oraz, co za tym idzie
wysokie skutki finansowe jego uchwalenia, został on podzielony na dwie części. Niniejsza prognoza
dotyczy części oznaczonej symbolem A, zlokalizowanej we wschodnim fragmencie ww. projektu planu
miejscowego.
Obszar projektu planu terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu
– część A, położony jest w południowo-zachodniej części miasta Poznania, w rejonie Fabianowa
i Kotowa, w pobliżu granicy miasta Poznania z gminą Komorniki, poprzez miejski odcinek autostrady
A2 w rejonie węzła Komorniki. Powierzchnia omawianego obszaru wynosi około 34,3 ha.
Granice opracowania wyznaczają następujące ulice: od północnego-wschodu – projektowana
ulica Nowe Kotowo, od południowego-wschodu – ul. Głogowska, od południa – ul. Opłotki, a od
północnego-zachodu – ul. H. Konopackiej, która jako jedyna z ww. wymienionych znajduje się
w granicach opracowania projektu planu. Szczegółowy przebieg granic obszaru, dla którego
sporządzono projekt mpzp, przedstawiono na załączniku do niniejszego opracowania (załącznik nr 1).
1.2.
Podstawy formalno-prawne opracowania
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko wynika z ustawy
z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 1. W myśl
powyższej ustawy, prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument niezbędny
do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko
skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Zgodnie z art. 46 przeprowadzenia
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wymagają m.in. projekty planów zagospodarowania
przestrzennego.
Na obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dotyczącej projektu planu
miejscowego wskazuje również art. 17, pkt. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 2, zgodnie z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta
„sporządza projekt planu miejscowego (...), wraz z prognozą oddziaływania na środowisko ”.
Stosownie do tej ustawy, projekt planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko przedkładane
są instytucjom i organom właściwym do zaopiniowania i uzgodnienia projektu planu, a także
są przedmiotem społecznej oceny – podlegają wyłożeniu do publicznego wglądu.
1.3.
Cel i zakres merytoryczny opracowania
Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi element procedury sporządzania miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego. Jej głównym celem jest wskazanie przewidywanego wpływu
na środowisko przyrodnicze, jaki może mieć miejsce na skutek realizacji dopuszczonych w projekcie
planu różnych form zagospodarowania przestrzennego. W tym celu, w prognozie ocenia się relacje
1
2
Dz. U. z 2016 r. poz. 353, tekst jednolity
Dz. U. z 2015 r., poz. 199, tekst jednolity
3
pomiędzy przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami planistycznymi, a uwarunkowaniami środowiska
przyrodniczego.
W prognozie oddziaływania na środowisko analizie i ocenie podlega projekt uchwały
w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (tekst) wraz z rysunkiem,
stanowiącym załącznik graficzny uchwały. Szczegółowy zakres informacji wymaganych w prognozie
określa art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddzia ływania
na środowisko. Zgodnie z art. 52 ust. 1 ww. ustawy, informacje zawarte w prognozie oddziaływania
na środowisko muszą być opracowane stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny,
a także dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości informacji zawartych w projekcie planu
miejscowego.
Stosownie do wymogu art. 53 ww. ustawy, zakres i stopień szczegółowości informacji
zawartych w niniejszej prognozie został uzgodniony z właściwymi organami, wskazanymi w art. 57
i art. 58 ustawy: Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Poznaniu pismem
RDOŚ-30-OO.III-7041-1297/09/nb z dnia 14.08.2009 r. i Państwowym Powiatowym Inspektorem
Sanitarnym w Poznaniu pismem NS-72/1-149(1)/09 z dnia 06.08.2009 r.
1.4.
Wykorzystane materiały i metody pracy
Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały źródłowe:
Literatura:
 Atlas geochemiczny Poznania i okolic, Lis J., Pasieczna A., Państwowy Instytut Geologiczny,
Warszawa, 2005,
 Koczorowska R., Rozkład podstawowych parametrów meteorologicznych w wybranych punktach
miasta Poznania , w: Wody powierzchniowe Poznania t. I, pod red. A. Kanieckiego i J. Rotnickiej,
Sorus, Poznań 1995,
 Kondracki J., Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne , Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1994,
 Krygowski B., Geografia fizyczna Niziny Wielkopolskiej, Cz. I Geomorfologia , PTPN, Wydz. Mat.Przyr., Komitet Fizjograficzny, Poznań 1961,
 Seneta W. Dolatowski J., Dendrologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997,
 Szponar A., Fizjografia urbanistyczna , Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003,
 Wśród zwierząt i roślin, pod red. J. Wiesiołkowskiego, Kronika Miasta Poznania, Wydawnictwo
Miejskie, Poznań 2002,
Materiały kartograficzne:
 mapa ewidencyjna w skali 1: 1000,
 mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, OPGK Poznań 1988/9,
 mapa sozologiczna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, OPGK Poznań 1992,
 Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. 471 - Poznań N-33-130-D,
Państwowy Instytut Geologiczny, 1990,
 Mapa geomorfologiczna Niziny Wielkopolsko-kujawskiej pod red. B. Krygowskiego (edycja 2007
r. – Instytut Geoekologii i Geoinformacji Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM
Poznań),
 Mapa Hydrogeologiczna Polski, Główny Użytkowy Poziom Wodonośny, w skali 1:50 000,
ark. 471-Poznań, Państwowy Instytut Geologiczny (wersja cyfrowa),
 Mapa Hydrogeologiczna Polski, Pierwszy Poziom Wodonośny, w skali 1:50 000, ark. 471Poznań, Państwowy Instytut Geologiczny (wersja cyfrowa),
 Mapy warunków budowlanych na głębokościach 1 m, 2 m, 4 m, w skali 1:10 000, ark. Poznań
– Luboń N-33-130-D-c-4, Atlas geologiczno-inżynierski Poznania, Przedsiębiorstwo Badań
Geofizycznych, Przedsiębiorstwo Geodezyjne i Geologiczno-Fizjograficzne GEOPROJEKT,
Warszawa, sierpień 2007 r.
Akty prawne:
 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, tekst
jednolity z późn. zm.),
 Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz. U. z 2016 r. poz. 353, tekst jednolity),
4














Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
z 2015 r., poz. 199, tekst jednolity),
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r., poz. 1651, tekst
jednolity z późn. zm.),
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21, z późn. zm.),
Ustawa z dnia 14 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminie (Dz. U.
z 2016 r., poz. 250, tekst jednolity),
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2015 r., poz. 469, tekst jednolity
z późn. zm.),
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r., poz. 290, tekst jednolity ),
Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz. 686,
tekst jednolity z późn. zm.),
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r.,
poz. 1422, tekst jednolity),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r., poz. 112, tekst jednolity),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony
gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1348),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony
gatunkowej roślin (Dz. U. z 2014 r. poz. 1409),
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2016 r., poz. 71, tekst jednolity),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji
stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla
substancji priorytetowych (Dz. U. Nr 257, poz. 1545),
Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2009 r. w sprawie przyjęcia dokumentu
„Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”

(M.P. z 2009 r., Nr 34, poz. 501),
Uchwała Nr XXIX/566/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r.

Uchwała Nr XI/316/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26 października 2015 r.





w sprawie Programu ochrony powietrza w zakresie benzo-alfa-pirenu dla stref: Aglomeracja
Poznańska, Miasto Leszno, strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej oraz strefy pilsko-złotowskiej
w woj. wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r., poz. 509) – akt archiwalny,
w sprawie Program ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy aglomeracja
poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie pyłu
PM10,
Uchwała Nr L/780/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie przyjęcia
Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Poznania (Dz. Urz. Woj. Wlkp.
z 2013 r., poz. 3931),
Uchwała Nr VI/302013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami
Aglomeracji Poznańskiej” z dnia 12 marca 2013r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania
czystości i porządku w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi na obszarze gmin
wchodzących w skład Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji
Poznańskiej” (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r., poz. 2793),
Uchwała Nr LX/928/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie
„Programu ochrony środowiska dla miasta Poznania na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020
roku”,
Uchwała Nr LX/927/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie
„Programu ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Poznania” (Dz. Urz. Woj. Wlkp.
z dnia 21 stycznia 2014 r., poz. 487), w tym Mapa akustyczna miasta Poznania 2012 (Część I),
AkustiX, Poznań, listopad 2012 r,
Uchwała Nr LXVII/708/IV/2005 Rady Miasta Poznania z dnia 19 kwietnia 2009 r. w sprawie
przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przes trzennego terenów
przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A.
5
Dokumenty, inne dostępne opracowania:

Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego dla potrzeb Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, MPU, Poznań 2012 r. (aktualizacja
opracowania ekofizjograficznego z kwietnia 2014 r.),

Ocena jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych sieci krajowej w ramach monitoringu
operacyjnego stanu chemicznego wód podziemnych w 2014 r. /wg badań PIG/,
poznan.wios.gov.pl,

Ocena jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych sieci krajowej w ramach monitoringu
operacyjnego stanu chemicznego wód podziemnych w 2015 r. /wg badań PIG/,
poznan.wios.gov.pl,

Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Poznań (471), Chmal R.,
Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1997,

Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010, Biblioteka Monitoringu Środowiska,
WIOŚ, Poznań 2011 r.,

WIOŚ, Poznań, 2014 r.,

WIOŚ, Poznań, 2015 r.,

Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2015, WIOŚ, Poznań
2016 r.,

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, Uchwała
Nr LXXII/1137/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 23 września 2014 r.
Inne źródła:

wizja terenowa (maj 2016 r.)

dokumentacja fotograficzna (MPU, maj 2016 r.)

www.poznan.pios.gov.pl

bazagis.pgi.gov.pl

www.natura2000.gdos.gov.pl

mapa SIP ZGiKM GEOPOZ

geoserwis.gdos.gov.pl,

geoportal.kzgw.gov.pl.
Informacje uzyskane z powyższych materiałów oraz obserwacje zebrane podczas wizji
terenowej pozwoliły na opracowanie ogólnej charakterystyki środowiska przyrodniczego omawianego
obszaru – w podziale na jego poszczególne komponenty, w tym: rzeźbę terenu, budowę geologiczną
i warunki podłoża, warunki wodne, szatę roślinną, świat zwierzęcy, gleby, klimat lokalny.
Na podstawie powyższych materiałów określono również stan środowiska przyrodniczego w zakresie
jakości powietrza, wód podziemnych i klimatu akustycznego oraz w skazano obecny sposób i stan
zagospodarowania obszaru objętego projektem planu oraz jego najbliższego otoczenia.
Ponadto, w prognozie dokonano analizy i oceny ustaleń projektu planu oraz skutków ich
realizacji dla środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem wpływu na jego podstawowe elementy.
Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody opisowej,
polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w całość posiadanych
informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu jakie
potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń planu. Posłużono się
również metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako całości.
Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami
środowiskowymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umożliwia
obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz stopień szczegółowości ustaleń projektu planu
miejscowego.
2.
CHARAKTERYSTYKA ORAZ STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
2.1.
Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu
6
w granicach opracowania projektu planu.
W większości tereny objęte granicami obszaru opracowania projektu planu są jeszcze
niezagospodarowane. Występują tu przede wszystkim tereny użytkowane rolniczo (grunty orne oraz
pozostałości po dawnych ogrodach i sadach) oraz tereny nieużytków.
Zainwestowanie zabudową analizowanego obszaru jest obecnie stosunkowo niewie lkie.
Istniejące tereny usługowe są skoncentrowane głównie wzdłuż ul. Głogowskiej (pomiędzy
ul. Głogowską a ul. J. Wajsówny) i obejmują: dwa salony samochodowe (Rondo Auto Prestiż,
Fudala A., Volkswagen Centrum Poznań), salony dealerów pojazdów mechanicznych (Auto Handel
Centrum Krotoski – Cichy Sp. J., Seat Centrum Poznań), mechanikę samochodową (Centrum Poznań)
oraz sklep meblowy (Meble VOX, stoisko firmowe), ale także położone przy ul. H. Konopackiej – Salon
Agata Meble oraz Przedsiębiorstwo Remopap Sp. z o.o. oraz przy ul. Kowalewickiej – sklep
z artykułami dla niemowląt (Babyono).
Przez omawiany obszar przebiegają szlaki komunikacyjne tj. ulice: Kowalewicka, Haliny
Konopackiej oraz Jadwigi Wajsówny, umożliwiające dojazd do istniejącej w granicach opracowania
pojedynczych działek zabudowy mieszkaniowej. Ponadto w sąsiedztwie wschodniej granicy
opracowania biegnie ul. Głogowska, pełniąca ważną rolę w obsłudze miasta Poznania, stanowiąca
jednocześnie drogę wylotową z Poznania w kierunku Leszna, Wrocławia oraz Zielonej Góry. Przez
fragment obszaru opracowania (w części centralnej i wschodniej) przebiega również napowietrzna linia
elektroenergetyczna WN 110 kV, która w części południowej została już skablowana.
Obszar objęty ustaleniami projektu planu charakteryzuje się także występowaniem nielicznej
roślinności wysokiej, skupionej głównie w północnej jego części, w sąsiedztwie istniejącej zabudowy
usługowej.
2.2.
Rzeźba terenu
Według regionalizacji fizyczno-geograficznej (Kondracki, 1994) obszar projektu planu
zagospodarowania przestrzennego terenów przyautostradowych w rejonie F abianowa i Kotowa
w Poznaniu – część A położony jest w obrębie mezoregionu Pojezierze Poznańskie (315.51)3.
Powierzchnię terenu opracowania kształtuje polodowcowa wysoczyzna morenowa płaska,
charakteryzująca się korzystnymi warunkami dla rozwoju zabudowy.
Zgodnie z posiadanymi informacjami, rzędne terenu wahają się na tym obszarze w przedziale
od 84,0 m n.p.m. (w najwyżej położonej, centralnej części opracowania) i obniżają się stopniowo do
wartości 77,0 m n.p.m. (w części północno-wschodniej, w rejonie ul. Kowalewickiej) oraz do 81,0 m
n.p.m. w rejonie południowo-wschodniej granicy opracowania.
Na ukształtowanie północnej oraz wschodniej powierzchni analizowanego terenu miały wpływ
także czynniki antropogeniczne – rzeźba terenu została zmieniona na skutek lokalizacji na tym terenie
zabudowy usługowej oraz towarzyszącej jej infrastruktury technicznej i parkingów.
Ukształtowanie analizowanego terenu oraz jego otoczenia ilustruje załącznik nr 2.
2.3.
Budowa geologiczna i warunki gruntowe
Warunki gruntowe analizowanego terenu związane są z występowaniem zlodowacenia
bałtyckiego, fazy leszczyńskiej oraz fazy poznańskiej. W obrębie obszaru projektu planu wyróżnić
można w zasadzie dwa główne rodzaje utworów geologicznych, dzielące go na dwie części – północną
i południową. W części północnej występują plejstoceńskie piaski lodowcowe na glinach zwałowych,
natomiast w części południowej – piaski lodowcowe (wytworzone również w plejstocenie). Jedynie
na niewielkim fragmencie terenu, zlokalizowanym w kierunku północno-wschodnim od
ul. Kowalewickiej do granicy opracowania, w budowie geologicznej wyróżnić można również
plejstoceńskie piaski i żwiry wodnolodowcowe poziomu sandrowego I.
Z informacji przedstawionych w Atlasie geologiczno-inżynierskim Poznania, zawierającym
mapy gruntów na głębokościach od 1 do 4 m, wynika natomiast, iż na głębokości 1 m na obszarze
3
bazagis.pgi.gov.pl
7
opracowania, na całej jego powierzchni, występują osady lodowcowe o maksymalnej miąższości do
kilkunastu metrów, złożone z piasków różnej granulacji z domieszką iłów i pyłów, żwiry oraz kamienie.
Na głębokości 2 m pod poziomem terenu wymienione powyżej osady lodowcowe występują
już jedynie na niewielkim fragmencie opracowania zlokalizowanym pomiędzy ul. Kowalewicką
a północno-wschodnią granicą projektu mpzp, natomiast resztę obszaru pokrywają plejstoceńskie
gliny zwałowe, wykształcone głównie jako gliny piaszczyste, piaski gliniaste z domieszką kamieni
i piasków, barwy żółtej i miąższości wynoszącej na ogół 3 -5 m. Osady te pokrywają również
przeważająca część obszaru opracowania na głębokości 4 m, jednakże w niewielkim pasie terenu
ciągnącym się wzdłuż południowej granicy projektu mpzp wyróżnić można także osady
wodnolodowcowe dolne, do których zaliczono piaski o różnej granulacji z domieszką pyłów i piasków
gliniastych. Miąższość ww. utworów wynosi maksymalnie do kilkunastu metrów.
Z punktu widzenia charakterystyki warunków budowlanych, teren projektu planu cechuje się
występowaniem gruntów nośnych oraz w większości korzystnymi warunkami dla lokalizacji zabudowy
(obecność gruntów nośnych przy jednoczesnym występowaniu wody podziemnej poniżej 2 m ).4
Jedynie w północnej, zainwestowanej już części obszaru opracowania, z uwagi na płytkie
występowanie wód podziemnych (głębokość około 1 m), pomimo obecności gruntów nośnych,
istniejące tu warunki budowlane należy uznać jednak za mało korzystne.
Jak wynika z mapy hydrograficznej, grunty na terenie objętym projektem planu miejscowego
w większości charakteryzują się słabą przepuszczalnością.
Budowę geologiczną analizowanego terenu ilustruje załącznik nr 3.
2.4.
Zasoby naturalne
Na obszarze objętym granicami projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A nie stwierdzono występowania zasobów naturalnych
w postaci udokumentowanych złóż kopalin5. Cały analizowany obszar znajduje się również poza
zasięgiem Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP).
2.5.
Gleby
Zgodnie z informacjami, przedstawionymi na mapie glebowo-rolniczej, na niezabudowanych
jeszcze fragmentach analizowanego obszaru występują grunty orne zaliczane do następujących klas
bonitacyjnych: IV, IVa, IVb oraz V. Na terenie objętym ustaleniami projektu planu występują
w przeważającej części gleby brunatne wyługowane i brunatne kwaśne, wykształcone na piaskach
gliniastych lekkich zalegających na glinach lekkich, zaliczane zgodnie z klasyfikacją rolniczej
przydatności gleb, do 6 kompleksu żytniego (żytnio ziemniaczanego) słabego oraz do 7 kompleksu
(żytnio ziemniaczanego) najsłabszego. W części zachodniej i centralnej występują natomiast gleby
bielicowe i pseudobielicowe, wykształcone na piaskach gliniastych lekkich zalegających na glinach
lekkich. Gleby te zaliczone zostały do 4 i 5 kompleksu żytniego bardzo dobrego i dobrego.
Zgodnie z „Atlasem geochemicznym Poznania i okolic”6 gleby w obrębie obszaru opracowania
charakteryzują się odczynem obojętnym (pH 6,7–7,4). Największe anomalia w zakresie
zanieczyszczenia gleb pierwiastkami stwierdzono na obszarze opracowania jedynie w przypadku
arsenu As (> 5 mg/kg).
Gleby w granicach obszaru opracowania uległy dużym przekształceniom na skutek ich
rolniczego użytkowania (które na niezainwestowanych fragmentach analizowanego projektu mpzp ma
miejsce do dziś), co spowodowało utratę ich naturalnych właściwości fizycznych i chemicznych.
W obrębie terenów użytkowanych rolniczo gleby charakteryzują się przemieszaniem wierzchnich
warstw profilu glebowego, następującym w wyniku przeprowadzania szeregu zabiegów
agrotechnicznych (np. głęboka orka) oraz zmianami w składzie chemicznym (stosowanie nawozów
azotowych, fosforowych).
Na terenach, na których powstała zabudowa usługowa (głównie w północnej i wschodniej
części opracowania, wzdłuż ulic Kowalewickiej i Jadwigi Wojasówny, jak również pojedynczy obiekt
handlowy – Salon Agata Meble, zlokalizowany przy ul. Haliny Konopackiej w zachodniej części
4
Mapy warunków budowlanych na głębokościach 1 m, 2 m, 4 m, w skali 1:10 000, ark. Poznań – Rataje N-33-130-D-d-2, Atlas
geologiczno-inżynierski Poznania, Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych, Przedsiębiorstwo Geodezyjne i GeologicznoFizjograficzne GEOPROJEKT, Warszawa, sierpień 2007 r.
5
geoportal.pgi.gov.pl
6
Lis J., Pasieczna A., PIG Warszawa 2005
8
opracowania) oraz szlaki komunikacji samochodowej (ul. Kowalewicka, ul. Jadwigi Wojasówny,
ul. Haliny Konopackiej) występują gleby antropogeniczne, które uległy silnym przekształceniom
na skutek działalności człowieka. Naturalna gleba nie spełnia wymogów technicznych, jakie są
wymagane przy tego typu inwestycjach, w związku z czym w celu uzyskania odpowiednich właściwości
gruntu dokonuje się przemieszczenia dużych mas ziemnych, utwardzenia oraz wz bogacenia podłoża
o materiały mineralne takie jak: piasek, żwir, cement i inne. Działania te doprowadziły do utraty
naturalnych właściwości fizycznych, chemicznych oraz biologicznych gleb .
Gleby antropogeniczne, poza występowaniem zanieczyszczeń fizycznych (żwir, gruz i podobne
materiały wykorzystywane przy inwestycjach budowlanych), wykazują niekiedy obecność
zanieczyszczeń chemicznych, takich jak metale ciężkie (ołów i kadm) oraz węglowodory
wielopierścieniowe. Ich obecność w glebie spowodowana jest głównie emisją zanieczyszczeń z ruchu
komunikacyjnego i kumulowaniem się tych substancji w warstwach gleby w bezpośrednim sąsiedztwie
szlaków komunikacyjnych.
2.6.
Warunki wodne
Obszar opracowania mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa
w Poznaniu – część A pod względem hydrograficznym położony jest w dorzeczu rzeki Odry,
na obszarze zlewni III rzędu Strumienia Junikowskiego. Na terenie tym nie występują wody
powierzchniowe pochodzenia naturalnego, tj. cieki czy zbiorniki wodne. Obszar projektu mpzp
położony jest natomiast w zasięgu zlewni jednolitej części wód JCWP Potok Junikowski
(PLRW60001718576), sklasyfikowanej jako silnie zmieniona JCWP.
Na terenach położonych w zasięgu granic analizowanego projektu mpzp wody podziemne
występują w obrębie trzeciorzędowego piętra wodonośnego. Cały obszar objęty granicami projektu
mpzp położony jest w zasięgu jednostki hydrogeologicznej oznaczonej symbolem CTrI (trzeciorzędowe
piętro wodonośne), w obrębie której poziomem wodonośnym jest mioceński poziom zbiornika
wielkopolskiego, zbudowany z piasków (drobnoziarnistych i mułkowatych) o miąższości wynoszącej
średnio 40 m. Utwory tego poziomu występują na głębokościach od 50 do 150 m p.p.t. (najczęściej
60-70 m), a jego nadkład stanowią słabo przepuszczalne gliny morenowe oraz iły poznańskie (utwory
o bardzo niskim stopniu przepuszczalności) 7. Wody tego poziomu charakteryzują się napiętym
zwierciadłem. Zasilanie poziomu mioceńskiego odbywa się na drodze przesączania się wody
z poziomów czwartorzędowych (poprzez kompleks iłów poznańskich i glin) oraz (lokalnie) poprzez
przepływy w oknach hydrogeologicznych.
Zgodnie z informacjami przedstawionymi na mapie hydrograficznej 8, w obrębie analizowanego
obszaru zwierciadło wód gruntowych zalega
na głębokości ok. 1 m p.p.t w północnej części
opracowania w rejonie ul. Kowalewickiej oraz 2 m p.p.t. w pozostałej części opracowania.
Nie uzyskano informacji wskazujących na występowanie w granicach projektu mpzp studni
ujmujących wody trzeciorzędowe lub czwartorzędowe, jak również lokalizacji stref ochrony ujęć wody.
Cały analizowany obszar znajduje się poza zasięgiem Głównych Zbiorników Wód Podziemnych
(GZWP).
2.7.
Szata roślinna i świat zwierzęcy
Flora omawianego obszaru jest stosunkowo uboga, głównie ze względu na dotychczasowy
sposób zagospodarowania tych terenów. Dominują tutaj przede wszystkim zbiorowiska
antropogeniczne pól uprawnych oraz zbiorowiska roślinne porastające obszary nieużytków. Występują
tu zbiorowiska charakteryzujące się ubogim składem gatunkowym, ograniczającym się do roślin
uprawnych i towarzyszących im (niepożądanych przez rolników) pospolitych chwastów. Nieliczne
gatunki pojawiające się w obrębie pól uprawnych są niszczone za pomocą stosowanych herbicydów.
Nie stwierdzono natomiast występowania, ważnych z ekologicznego punktu widzenia, zadrzewień
śródpolnych, wpływających na zwiększenie bioróżnorodności tych terenów.
W sąsiedztwie przebiegających przez ten teren dróg, na miedzach oraz na terenach
niezagospodarowanych występują pospolite gatunki roślin tj. skrzyp polny (Equisetum arvense), rdest
ptasi (Plygonum aviculare), rdest powojowy (Bilderdykia convolvulus), szczaw zwyczajny (Rumex
acetosa), komosa biała (Chenopodium album), piaskowiec macierzankowy (Arenaria serpyllifolia),
7
8
mapa hydrogeologiczna w skali 1:50 000, ark. Poznań (471), wersja cyfrowa
mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, OPGK Poznań 1988/9,
9
gwiazdnica pospolita (Stellaria media), rogownica pospolita (Cerastium holosteoides), kąkol polny
(Agrostemma githago), bniec biały (Silene alba), mak polny (Papaver rhoeas), stulicha
psia(Descurainia sophia), tasznik pospolity (Capsella bursa-pastoris), gorczyca polna (Sinapis
arvensis), pięciornik srebrny (Potentilla argentea), wyka wąskolistna (Vicia angustifolia), lucerna
sierpowata (Medicago falcata), koniczyna biała (Trifolium repens) i łąkowa (T. pratense), dziurawiec
zwyczajny (Hypericum perforatum), fiołek polny (Viola arvensis), barszcz zwyczajny (Heracleum
sphondylium), marchew zwyczajna (Daucus carota), powój polny (Convolvulus arvensis),
niezapominajka polna (Myosotis scorpioides), przetacznik polny (Veronica arvensis), przytulia pospolita
(Galium mollugo), babka lancetowata (Plantago lanceolata), babka zwyczajna (Plantago major),
rumian polny (Anthemis arvensis), krwawnik pospolity (Achillea millefolium), rumianek
bezpromieniowy (Chamomilla suaveolens), bylica piołun (artemisia absynthium), bylica pospolita
(Artemisia vulgaris), ostrożeń polny (Cirsium arvense) i lancetowaty (C. vulgare), chaber bławatek
(Centaurea cyanus), cykoria podróżnik (Cichorium intybus), kozibród wielki (Tragopogon dubius),
mlecz zwyczajny (Sonchus oleraceus), mniszek pospolity (Taraxacum officinale).
Na terenie tym spotkać można również kilka gatunków traw, do których należą: kostrzewa
czerwona (Festuca rubra), życica trwała (Lolium perenne), wiechlina roczna (Poa annua), wiechlina
łąkowa (Poa pratensis), kupkówka pospolita (Dactylis glomerata), miotła zbożowa (Apera spica-venti),
stokłosa miękka (Bromus hordaceus) oraz perz właściwy (Elymus repens).
Roślinność wysoka występuje na tym terenie bardzo nielicznie i jest skupiona głównie
w północnej części obszaru opracowania, na terenie należącym do przedsiębiorstwa „Remopap Sp.
z o.o. Istniejącej zabudowie (głownie usług handlu) towarzyszy natomiast zieleń urządzona,
reprezentowana jest głównie przez gatunki sztucznie wprowadzone przez człowieka, obejmujące
przede wszystkim rośliny ozdobne o dużych walorach estetycznych, nasadzane w celu podniesienia
atrakcyjności terenów sąsiadujących z obiektami handlowymi.
Omawiany teren, wyznaczony granicami planu, nie obejmuje atrakcyjnych s iedlisk dla fauny.
Na sytuacje tą wpływa głównie dotychczasowy sposób zagospodarowania terenu objętego analizą
(pola uprawne, tereny zabudowy usługowej) oraz terenów bezpośrednio z nim sąsiadujących.
Niewielka powierzchnia zajmowana przez roślinność naturalną (pasy rozdzielające pola od dróg,
powierzchnie przy słupach energetycznych) pozwala na zapewnienie odpowiednich warunków
życiowych jedynie mało wymagającym organizmom, głównie bezkręgowcom. Większość
występujących na tym terenie zwierząt stanowią gatunki będące szkodnikami upraw, np. jak wiele
gatunków owadów żerujących na roślinach uprawnych czy gryzonie, których działalność powoduje
duże szkody.
Większe bogactwo występowania (szczególnie owadów) towarzyszy fragmentom porośniętym
przez dziko rosnące, kwitnące rośliny zielne, które są źródłem pokarmu dla owadów zapylających.
W obrębie nieużytków spotkać można pasikonika zielonego (Tettigonia virdissina), wiele gatunków
szarańczaków (Acridoidea), skorka pospolitego (Forficula auricularia), kowala bezskrzydłego
(Pyrrhocolis apterus) oraz biedronkę siedmiokropkę (Coccinella septempunctata).
Obszar opracowania pozbawiony jest wód powierzchniowych w postaci cieków czy zbiorników
wodnych, stąd też nie stanowi atrakcyjnego miejsca dla przedstawicieli płazów. W obrębie
niezainwestowanych jeszcze nieużytków mogą notomiast występować jaszczurki zwinki (Lacerta
agilis).
W związku z występowaniem w granicach projektu planu oraz w jego sąsiedztwie (na zachód
od analizowanego obszaru) pól uprawnych, stanowiących znaczne połacie terenów otwartych, można
tu zaobserwować dość licznie występującego skowronka (Alauda arvensis), świergotka łąkowego
(Anthus pratensis), trznadla (Emberiza citrinella), czy pliszkę siwą (Motacilla alba). Na analizowanym
obszarze stwierdzono także występowanie sroki (Pica pica) – objętej częściową ochroną gatunkową,
mazurka (Passer montanus) oraz wróbla (Passer domesticus) – objętego ścisłą ochroną gatunkową.
Możliwa jest również obecność na przedmiotowym obszarze ptaków drapieżnych (myszołów, błotniak
stawowy), polujących na terenach użytkowanych rolniczo na niewielkie gryzonie.
W granicach projektu mpzp brak jest również większych obszarów zajmowanych przez
roślinność wysoką, pozwalającą stworzyć korzystne warunki do życia dla wielu przedstawic ieli
zwierząt, w tym większych gatunków ssaków, które obecnie reprezentowane są głownie przez
gryzonie – mysz polną (Apodemus agrarius), mysz zaroślową (Apodemus sylvaticu) – częściowa
ochrona gatunkowa, oraz nornika (Microtus).
10
2.8.
Klimat lokalny
Według regionalizacji klimatycznej (Woś, 1994), obszar objęty granicami zmiany planu,
podobnie jak obszar całego Poznania, należy do Regionu Środkowowielkopolskiego.
Warunki klimatyczne w Poznaniu odzwierciedlają wartości elementów klimatu uzyskane
z pomiarów prowadzonych na stacji IMGW Poznań-Ławica. Elementy klimatu na wyżej wspomnianej
stacji przedstawia poniższa tabela:
Tabela 1. Elementy klimatu w rejonie Poznań-Ławica (wg IMGW w Poznaniu)
OKRES
I
II
III
RO K 2010
WIELO LEC IE
1971-2000
-6,5
-1,2
-0,5
RO K 2010
WIELO LEC IE
1971-2000
RO K 2010
WIELO LEC IE
1971-2000
6,5
4,7
-5,6
7,7
0,3
8,3
85
79
92
93
80
86
85
80
84
87
88
79
4,0
3,4
ŚREDNIA M IESIĘC ZNA P RĘDKO ŚĆ WIA T RU (M /S)
4,0
3,7
3,4
3,0
3,1
3,1
3,3
3,8
3,8
4,1
3,6
3,9
3,8
3,3
3,8
3,9
3,5
4,0
3,7
3,3
3,3
72
3,2
17,7
XII
3,2
72
18,3
XI
8,2
69
16,4
RO K
X
13,0
72
13,5
VIII
ŚREDNIA M IESIĘC ZNA WI LGO T NO ŚĆ WZGLĘDNA (%)
85
80
69
83
67
61
78
83
78
7,7
V
MIESIĄ C
VI
VII
IX
ŚREDNIA M IESIĘC ZNA T EM P ERA T URA P O WIET RZA (C)
-1,0
3,6
8,8
11,5
17,4
22,1
18,7
12,5
3,2
IV
74
2,8
3,0
ŚREDNIA M IESIĘC ZNA WY SO KO ŚĆ O P A DU A T M O SFERY C ZNEGO (M M )
RO K 2010
28
18
42
27
111
17
81
153
74
8
100
58
692
WIELO LEC IE
29
23
33
31
47
62
76
56
44
35
33
39
508
1971-2000
Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska; Poznań 2011;
http://www.poznan.pios.gov.pl/glowna/index.php
Średnia roczna suma opadów dla terenu Poznania należy do najniższych w kraju. Pomiary
wielkości opadów atmosferycznych dla posterunku Poznań-Ławica wykazały, że średnia wartość opadu
atmosferycznego z wielolecia (w okresie 1971-2000) – wynosiła 508 mm. Natomiast roczna suma
opadów atmosferycznych, stanowiąca 136% normy, wynosiła – w roku 2010 – 692 mm.
Rozkład temperatur, podobnie jak ilości opadów, ma charakter roczny. Najcieplejszym
miesiącem roku 2010 był lipiec – średnia miesięczna temperatura w Poznaniu wyniosła 22,1C, z kolei
najniższe temperatury odnotowano w styczniu, kiedy średnia miesięczna temperatura wyniosła
w Poznaniu -6,5C. W skali roku średnia temperatura wynosi dla miasta Poznania 7,7C.
Równie istotnymi czynnikami meteorologicznymi, wpływającymi na klimat miasta,
a w szczególności na stężenia i rozkład przestrzenny zanieczyszczeń powietrza, jest kierunek oraz siła
wiatru. Dla obszaru Poznania stwierdzono największą częstotliwość występowania wiatrów z sektora
zachodniego, o dość niewielkiej sile – średnia roczna wartość wynosiła 3,6 m/s. Najwyższą średnią
miesięczną prędkość wiatru zanotowano w Poznaniu w grudniu 2010 r.– 4,1 m/s. Z kolei najniższa
średnia miesięczna prędkość wiatru wystąpiła, podobnie jak w wieloleciu, w lecie, jednak
w czerwcu (3,0 m/s), a nie w sierpniu.
Rozkład kierunków wiatru w Poznaniu w 2010 r. charakteryzuje, podobnie jak w wieloleciu
1971-2000, zdecydowana przewaga wiatrów z sektora zachodniego oraz mały udział wiatrów
z kierunków N i NE (15%). Co istotne, w sierpniu i wrześniu zwiększyła się liczba cisz, co może
przyczynić się do pogorszenia sytuacji aerosanitarnej w regionie. Tego typu sytuacje, charakteryzujące
się między innymi bardzo małymi prędkościami wiatru – utrzymującymi się przez dłużej niż 48 godzin,
wystąpiły w Poznaniu, poza styczniem, również pod koniec września i października.
Wilgotność względna powietrza na terenie Poznania zależna jest od pory roku. W 2010 r.
na terenie Poznania nie wystąpiła susza hydrograficzna. Najwyższą wartość wilgotność osiągnęła
w okresie zimowym, w tym najwyższą w 2010 r. zanotowano w grudniu (93%). Natomiast najniższe
wartości wystąpiły w miesiącach letnich, takich jak czerwiec i lipiec, kiedy wilgotność osiągnęła
wartości 67% i 61%.
Okres wegetacyjny w rejonie miasta Poznania należy do najdłuższych w kraju i wynosi
220 dni.
11
2.9.
Jakość powietrza atmosferycznego
W granicach projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa
w Poznaniu – część A jako główne źródło emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego zaliczyć
należy istniejącą zabudowę usługową (głownie handlową) ogrzewaną przez indywidualne systemy
grzewcze, stanowiącą powierzchniowe źródło emisji.
Indywidualne instalacje grzewcze budynków, w zależności od rodzaju stosowanego paliwa
(paliwa stałe, gazowe, płynne), generują różne ilości zanieczyszczeń gazowych i pyłowych,
obejmujących m.in. tlenki siarki (głównie SO2), tlenki azotu (NOx), dwutlenek węgla (CO2) oraz pyły
o zróżnicowanym składzie frakcyjnym (w tym pył PM10 i pył PM2,5).
Liniowe źródło zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego stanowi układ komunikacyjny
zlokalizowany poza granicą obszaru, w tym głównie ul. Głogowska – trasa komunikacyjna o dużym
natężeniu ruchu, powodująca obciążenie obszaru emisją ze źródeł mobilnych. Pogorszenie jakości
powietrza omawianego obszaru (choć o marginalnym znaczeniu) powoduje także ruch odbywający się
drogami lokalnymi. Ruch samochodowy powoduje emisję do atmosfery szeregu zanieczyszczeń
gazowych, powstających podczas spalania paliw płynnych w silnikach pojazdów, w tym
m.in. węglowodorów aromatycznych (WWA), dwutlenku siarki (SO 2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku
węgla (CO) oraz substancji pyłowych, powstających w wyniku ścierania nawierzchni jezdni i opon
pojazdów.
Ze względu na brak punktów pomiarowych, zlokalizowanych w granicach projektu mpzp,
analizę jakości powietrza atmosferycznego przeprowadzono na podstawie wykonywanej przez WIOŚ
rocznej oceny jakości powietrza dla poszczególnych stref, wyznaczonych w oparciu o ustawę Prawo
ochrony środowiska. Teren będący przedmiotem niniejszego opracowania znajduje się w granicach
strefy aglomeracja poznańska 9.
Wykonana w 2015 r. ocena jakości powietrza atmosferycznego pod kątem ochrony zdrowia,
obejmowała określenie stężeń: dwutlenku azotu (NO2), dwutlenku siarki (SO2), tlenku węgla (CO),
benzenu (C6H6), pyłu PM2,5, pyłu PM10, benzo(α)pirenu (BaP), arsenu (As), kadmu (Cd), niklu (Ni),
ołowiu (Pb) i ozonu (O3).
Tabela 2.
NA ZWA
Klasyfikacja strefy aglomeracja poznańska w roku 2015 z uwzględnieniem kryteriów
określonych w celu ochrony zdrowia
S Y M BO L KLA SY ST REFY DLA P O SZC ZEGÓ LNY C H SUBST A NC JI
ST REFY
aglomeracja
poznańska
NO2
SO2
CO
C6H6
A
A
A
A
PM2,5 PM10
A
C
BA P
AS
CD
NI
PB
O3
C
A
A
A
A
A
Źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2015, WIOŚ, Poznań, kwiecień 2016 r.,
http://www.poznan.wios.gov.pl
Stężenia NO2, SO2, CO, C6H6, pył PM2,5, As, Cd, Ni, Pb i O3 w 2015 r. nie przekraczały
poziomów dopuszczalnych, w związku z tym aglomeracja poznańska zaliczona została do klasy A.
W przypadku pyłu PM10, w 2015 r. zanotowano przekroczenia dopuszczalnej częstości
przekroczeń dopuszczalnego poziomu w roku kalendarzowym dla 24-godzin (na terenie Poznania
przekroczenia nie odnotowano jedynie w przypadku stanowiska przy ul. Szymanowskiego). Na terenie
miasta Poznania nie zanotowano natomiast na żadnym ze stanowisk pomiarowych przekroczeń stężeń
średnich rocznych. Niemniej, ze względu na występowanie przekroczeń dopuszczalnego stężenia
24-godzinnego pyłu PM10, aglomeracja poznańska zakwalifikowana została do klasy C. Należy jednak
podkreślić, że roczna seria pomiarów wykazuje wyraźną zmienność sezonową (w okresie zim owym
odnotowywane są wyższe stężenia pyłu PM10, w sezonie letnim niższe).
Na wszystkich stanowiskach pomiarowych odnotowano podwyższone stężenie benzo(α)pirenu
przekraczające poziom docelowy (1 ng/m3), w związku z czym wszystkie strefy województwa, w tym
i Poznań, zostały zaliczone do klasy C.
Z uwagi na występowanie w ubiegłych latach na obszarze Poznania przekroczeń
dopuszczalnych poziomów pyłu PM10 oraz benzo(α)pirenu konieczne było podjęcie działań, których
realizacja doprowadziłaby do zmniejszenia emisji wspomnianych zanieczyszczeń do poziomów
pozwalających na dotrzymanie obowiązujących standardów jakości powietrza atmosferycznego. Dla
pyłu PM10 program naprawczy dla Poznania został opracowany już w 2007 r. Wojewoda Wielkopolski
9
Roczna ocena jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2015, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
w Poznaniu, Poznań 2016 r.
12
wydał na mocy Rozporządzenia Nr 39/07 z dnia 31 grudnia 2007 r. Program ochrony powietrza dla
strefy – aglomeracja Poznań10, określający m.in. podstawowe kierunki działań, których podjęcie było
niezbędne do przywrócenia standardów jakości powietrza w całej strefie. Realizacja ws pomnianych
zadań nie doprowadziła jednak do wyeliminowania przekroczeń dopuszczalnych stężeń pyłu PM10
w powietrzu. Z uwagi na powyższe, w 2012 r. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego
przystąpił do aktualizacji programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja poznańska w zakresie
pyłu PM10, który został zatwierdzony uchwałą Nr XXIX/561/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego
z dnia 17 grudnia 2012 r. w sprawie Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja
Poznań (strefa Miasto Poznań) w woj. Wielkopolskim 11. We wspomnianym dokumencie przedstawiono
szereg działań naprawczych, których realizacja ma doprowadzić do zmniejszenia stężeń pyłu PM10
w granicach miasta do poziomów dopuszczalnych. W kontekście projektów mpzp najbardziej istotne
są działania naprawcze, polegające na wprowadzaniu odpowiednich rozwiązań i zapisów, dotyczących
m. in. kształtowania zabudowy w sposób zapewniający przewietrzanie miasta oraz ustalenia zakazu
stosowania paliw stałych w obrębie projektowanej zabudowy w przypadku stosowania indywidualnych
systemów grzewczych (w zakresie wynikającym z przepisów odrębnych, w tym §132 ust. 2
rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ).
W roku 2015, z uwagi na występowanie w obrębie poszczególnych stref przekroczeń poziomu
docelowego dla benzo(α)pirenu oraz pyłu PM10, Sejmik Województwa Wielkopolskiego podjął również
uchwałę w sprawie Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy
aglomeracja poznańska którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie
pyłu PM10”12. Program 13 wskazuje na szereg koniecznych do przeprowadzenia działań naprawczych,
przy czym z punktu widzenia dokumentów planistycznych najbardziej istotne są działania naprawcze
polegające na uwzględnianiu w planach zagospodarowania przestrzennego wymogów dotyczących
ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami. Działania te obejmują konieczność uwzględniania
w nowotworzonych lub aktualizowanych planach wymogów dotyczących zaopatrywania w ciepło
nowopowstających budynków z nośników niepowodujących nadmiernej emisji zanieczyszczeń do
powietrza oraz projektowanie linii zabudowy z uwzględnieniem przewietrzania miasta . Podjęcie działań
mających na celu ograniczenie emisji benzo(α)pirenu do poziomów umożliwiających dotrzymanie
obowiązujących standardów, jest szczególnie ważne w kontekście dużej szkodliwości benzo(α)pirenu
dla zdrowia ludzkiego (duża toksyczność przewlekła), a także roślinności, gleb i wody.
2.10.
Klimat akustyczny
Obszar projektu planu terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa
w Poznaniu – część A, położony jest w południowo-zachodniej części miasta Poznania, w rejonie
Fabianowa i Kotowa, w pobliżu granicy miasta Poznania z gminą Komorniki, poprzez miejski odcinek
autostrady A2 w rejonie węzła Komorniki. Granice opracowania wyznaczają następujące ulice:
od północnego-wschodu – projektowana ulica Nowe Kotowo, od południowego-wschodu –
ul. Głogowska, od południa – ul. Opłotki, a od północnego-zachodu – ul. H. Konopackiej, która jako
jedyna z ww. wymienionych znajduje się w granicach opracowania projektu planu.
W większości tereny objęte granicami obszaru opracowania projektu planu są
pozostałości po dawnych ogrodach i sadach) oraz tereny nieużytków (por. załącznik nr 1).
Zainwestowanie zabudową analizowanego obszaru jest obecnie stosunkowo niewie lkie.
Istniejące tereny usługowe są skoncentrowane głównie wzdłuż ul. Głogowskiej (pomiędzy
ul. Głogowską a ul. J. Wajsówny) i obejmują: dwa salony samochodowe (Rondo Auto Prestiż,
Fudala A., Volkswagen Centrum Poznań), dwu dealerów pojazdów mechanicznych (A uto Handel
10
Dz. Urz. Woj. Wlkp. Nr 4, poz. 61 z dnia 31 stycznia 2008 r.
Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia 15.01.2013 r., poz. 508
12
Uchwała Nr XI/316/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26 października 2015 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp.
z dnia 03.11. 2015 r., poz. 6241)
13
na skutek uchwalenia którego utraciły moc: Rozporządzenie Nr 39/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31 grudnia 2007 r.
w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2008 r. Nr 4,
poz. 61), Uchwała Nr XXIX/561/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z 31 grudnia 2007 r. w sprawie określenia
programu ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja Poznań (strefa Miasto Poznań) w woj. Wielkopolskim (Dz. Urz. Woj.
Wlkp. z 2013 r., poz. 508 z późn.zm.) oraz Uchwała Nr V/123/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia
2012 r. w sprawie Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja Poznań (strefa Miasto Poznań) w woj.
Wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2015 r., poz. 2613)
13
11
Centrum Krotoski – Cichy Sp. J., Seat Centrum Poznań), mechanikę samochodową (Centrum Poznań)
oraz sklep meblowy (Meble VOX, stoisko firmowe), ale także położone przy ul. H. Konopackiej – Salon
Agata Meble oraz Przedsiębiorstwo Remopap Sp. z o.o. oraz przy ul. Kowalewickiej – sklep
z artykułami dla niemowląt (Babyono).
Tereny w obszarze opracowania projektu planu nie podlegają obecnie ochronie akustycznej
w środowisku – na mocy przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska 14 oraz rozporządzenia
w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku 15. Ochronie takiej nie podlegają również
tereny w najbliższym otoczeniu obszaru projektu planu, poza fragmentem bezpośredniego sąsiedztwa
południowo-wschodniej strony ul. Głogowskiej, na wysokości obszaru opracowania projektu planu
– w rejonie węzła Kotowo – gdzie zlokalizowana tam zabudowa mieszkaniowa osłonięta jest ekranami
akustycznymi przed hałasem z ul. Głogowskiej.
Na podstawie dokumentacji aktualnej Mapy akustycznej miasta Poznania 16, szlaki
komunikacyjne otaczające obszar opracowania są źródłami uciążliwego hałasu samochodowego.
Najbardziej znaczące oddziaływanie dla analizowanego obszaru charakteryzuje ul. Głogowską
i odcinek autostrady A2 w rejonie węzła Komorniki. Cały obszar opracowania znajduje się pod
wpływem oddziaływania hałasu samochodowego o poziomie przekraczającym wartość L DWN = 60 dB
w porze dzienno-wieczorno-nocnej, a prawie cały obszar znajduje się pod wpływem oddziaływania
hałasu samochodowego o poziomie przekraczającym wartość L N = 55 dB w porze nocnej. Mniej więcej
połowa obszaru projektu planu – położona bliżej ul. Głogowskiej – znajduje się w zasięgu
oddziaływania hałasu samochodowego o poziomie przekraczającym wartość L DWN = 65 dB w porze
dzienno-wieczorno-nocnej, a prawie jedna trzecia – także położona bliżej ul. Głogowskiej – znajduje
się pod wpływem oddziaływania takiego hałasu o poziomie przekraczającym wartość L N = 60 dB
w porze nocnej. Najniekorzystniejsze warunki akustyczne panują w środowisku – w obszarze
opracowania – wzdłuż ul. Głogowskiej, gdzie poziom hałasu samochodowego sięga wartości:
LDWN = 75 dB w porze dzienno-wieczorno-nocnej oraz LN = 70 dB w porze nocnej.
Według dokumentacji Mapy akustycznej miasta Poznania 17 jw., na obszar opracowania nie
oddziałuje hałas tramwajowy oraz hałas kolejowy. Na obszar opracowania nie oddziałuje obecnie
również hałas lotniczy – w tym wypadku hałas lotniczy z położonego bliżej lotniska wojskowego
Poznań-Krzesiny, chociaż zasięgi oddziaływania tego hałasu są odczuwalne w sąsiedztwie, co ilustruje
załącznik nr 5, dla pory dzienno-wieczorno-nocnej. W porze nocnej nie występuje oddziaływanie
hałasu lotniczego z lotniska wojskowego w sąsiedztwie obszaru opracowania projektu planu.
Na podstawie dokumentacji Mapy akustycznej miasta Poznania 18 brak jest informacji
o uciążliwym akustycznie oddziaływaniu zakładów przemysłowych i usługowych, zlokalizowanych
aktualnie w granicach opracowania. Wynika to także z faktu, że dokumentacja jw. odnosi się jedynie
do przedsięwzięć, które uzyskały pozwolenia zintegrowane. Brak jest jednak informacji o toczących się
postępowaniach administracyjnych dla przedsiębiorstw i zakładów usługowych, zlokalizowanych
w sąsiedztwie obszaru opracowania.
Podsumowując można stwierdzić, że obszar projektu planu terenów przya utostradowych
„w rejonie Fabianowa i Kotowa” w Poznaniu – część A, nie wymaga ochrony akustycznej w środowisku
oraz że nie jest źródłem uciążliwych oddziaływań akustycznych dla terenów położonych w obszarze
projektu planu oraz dla terenów otaczających obszar opracowania. Obszar objęty granicami projektu
planu skażony jest w dość znacznym stopniu hałasem samochodowym z ul. Głogowskiej, która nie
znalazła się w granicach projektu planu.
2.11.
Jakość wód
w Poznaniu – część A nie stwierdzono obecności wód powierzchniowych, w związku z czym
w niniejszej prognozie nie przedstawiono informacji w tym zakresie.
Jak wspomniano już w niniejszej prognozie, analizowany obszar położony jest w zasięgu
zlewni JCWP Potok Junikowski (PLRW60001718576). Wyniki badań potencjału ekologicznego
w punkcie pomiarowo-kontrolnym POTOK JUNIKOWSKI – LUBOŃ, przeprowadzonych w roku 2014,
14
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz. 1232, tekst jednolity z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. z 2014 r., poz. 112, tekst jednolity)
16
Mapa akustyczna miasta Poznania 2012 (Część I), AkustiX, Poznań, listopad 2012
17
18
14
15
wskazują, że wody JCWP Potok Junikowski (PLRW60001718576) pod względem klasy elementów
hydromorfologicznych i fizykochemicznych zaliczone zostały do klasy II, natomiast pod względem
klasy elementów biologicznych – do klasy IV19.
Analizy jakości wód podziemnych (na potrzeby niniejszego opracowania) dokonano w oparciu
o ocenę jakości wód podziemnych prowadzoną dla jednolitych części wód podziemnych (JCWPd).
Przedmiotowy obszar, podobnie jak obszar całego miasta, położony jest w granicach jednolitej części
wód podziemnych nr 62, dla której badania jakości wód wykonuje Państw owy Instytut Geologiczny
(PIG). Zakres prowadzonych badań obejmuje wskaźniki ogólne (odczyn, temperatura, przewodność
elektrolityczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny) oraz wskaźniki nieorganiczne (amoniak,
antymon, arsen, azotany, azotyny, bor, bar, beryl, chlorki, chrom, cyjanki, cynk, fluorki, fosforany,
glin, kadm, kobalt, magnez, molibden, mangan, nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro,
tytan, wapń, wodorowęglany, fenole, żelazo).
Z uwagi na brak lokalizacji punktów pomiarowo-kontrolnych na analizowanym terenie, dla
oceny jakości wód podziemnych przyjęto m.in. dane zebrane w roku 2014 i 2015 dla punktów
pomiarowych zlokalizowanych w granicach powiatu poznańskiego.
Zgodnie z opublikowaną przez WIOŚ w Poznaniu oceną jakości wód podziemnych w punktach
pomiarowych w ramach monitoringu operacyjnego stanu chemicznego wód podziemnych w 2014 r.
/wg badań PIG/, jakość wód na terenie powiatu poznańskiego badana była w 14 punktach, przy czym
dla 11 punktów wykonano opróbowanie dla okresu wiosennego i jesiennego. Wody najlepszej jakości,
zaliczane do klasy II, stwierdzono w punktach pomiarowo-kontrolnych w miejscowości Biskupice
(nr 1258), Dakowy Suche (nr 1282), Kamionki (nr 2563) oraz Gruszczyn (nr 2564). Wody należące do
III klasy jakości stwierdzono w punktach pomiarowo kontrolnych nr 2547 (Pobiedziska), 2615
(Mosina) oraz w opróbowanych wyłącznie w okresie wiosennym punktach zlokalizowanych na terenie
miejscowości Czachurki (nr 1, 2 oraz 3). Najgorsza jakość wód podziemnych stwierdzona została
w punkcie nr 1224, zlokalizowanym na terenie Borówca (zarówno dla opróbowania wiosennego, jak
i jesiennego). Ponadto, w punktach pomiarowo-kontrolnych nr 4, 5 i 6 (Borówiec) oraz nr 2566
(Głęboczek), stwierdzono zróżnicowanie klasy jakości wód w zależności od okresu opróbowania (od
klasy II do klasy V, w zależności od punktu i okresu pobrania próby).
W roku 2015 jakość wód badana była w 12 punktach zlokalizowanych na terenie powiatu
poznańskiego (jednocześnie na terenie JCWPd nr 62), a opróbowanie zostało wykonane wyłącznie
w okresie jesiennym. Zgodnie z opublikowanymi przez WIOŚ w Poznaniu wynikami badań wód
podziemnych prowadzonych w ramach monitoringu operacyjnego w roku 2015, wody zaliczane do II
klasy występowały w punktach zlokalizowanych w miejscowości Czachurki (nr 1 i 2), Biskupice (nr
1256), Dakowy Suche (nr 1282), Góra (nr 2557), Kamionki (nr 2563) oraz Gruszczyn (nr 2564). III
klasa jakości wód podziemnych stwierdzona została w punktach zlokalizowanych w miejscowości
Kalwy (nr 1278), Buk (nr 1279), Pobiedziska (nr 2547) oraz Głęboczek (nr 2566). Najgorsza jakość
wód podziemnych (klasa IV) stwierdzona została w punkcie zlokalizowanym w miejscowości Czachurki
(nr 3).
Zgodnie z informacjami prezentowanymi przez Główny Inspektor at Ochrony Środowiska, stan
chemiczny wód JCWPd nr 62 (oceniany w latach 2011-2013) określony został jako dobry, podobnie
jak stan ilościowy (oceniany w roku 2010 i 2012) 20.
2.12.
Obszary cenne kulturowo
W rozumieniu ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 21
na obszarze objętym ustaleniami projektu planu miejscowego terenów przyautostradowych w rejonie
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A nie występują żadne zabytki, jednakże położony jest on
w granicach obszaru występowania znalezisk archeologicznych.
19
Wyniki badań potencjału ekologicznego w punkcie pomiarowo-kontrolnym POTOK JUNIKOWSKI – LUBOŃ na podstawie
wyników badań 2014, WIOŚ Poznań (poznan.wios.gov.pl)
www.gios.gov.pl
21
Dz. U. z 2014 r., poz. 1446
15
20
3.
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
REALIZACJI PROJEKTU PLANU,
W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW
CHRONIONYCH NA PODSTAWIE USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A nie występują zasoby przyrodnicze objęte ochroną prawną
w formie parku narodowego, rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego
krajobrazu, zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, użytku ekologicznego czy też stanowiska
dokumentacyjnego.
Do obszarów podlegających ochronie, znajdujących się w najmniejszej odległości od
analizowanego obszaru należy natomiast Fort VIIIa (ok. 2,7 km od północnej granicy) oraz Fort IX
(ok. 2,4 km od granicy północnej). Obiekty te stanowią elementy współtworzące Obszar mający
znaczenie dla Wspólnoty „Fortyfikacje w Poznaniu” PLH300005, który został włączony do europejskiej
sieci Natura 2000 głównie ze względu na występowanie miejsc hibernacji nietoperzy,
w tym gatunków wskazanych w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej. Jak podają źródła literaturowe,
w przypadku fortyfikacji najbardziej istotnym zagrożeniem dla zachowania zimowisk nietoperzy są
działania powodujące zmianę mikroklimatu panującego w fortach, m.in. szczelne zamykanie otworów
wlotowych, zaburzających cyrkulacje powietrza, osuszanie podziemi oraz zbyt częsta obecność
człowieka w fortach (w trakcie hibernacji nietoperzy). Działania te dotyczą zatem obiektów
stanowiących miejsce zimowania nietoperzy i zasadniczo nie są związane ze sposobem
zagospodarowania terenów położonych poza ich bezpośrednim sąsiedztwem. Z uwagi na powyższe,
zakłada się, że realizacja ustaleń projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa
i Kotowa w Poznaniu – część A nie spowoduje wystąpienia niekorzystnych oddziaływań na przedmiot
ochrony oraz integralność wspomnianego obszaru.
Na obszarze objętym analizowanym projektem mpzp nie stwierdzono występowania istotnych
problemów, wynikających z konieczności zachowania wyjątkowo cennych przyrodniczo komponentów
środowiska naturalnego. Na terenie tym nie zidentyfikowano zbiorowisk roślinnych o znacznej wartości
przyrodniczej, a także stanowisk gatunków zagrożonych wyginięciem w skali regionu czy kraju.
W przypadku znacznej części terenów zlokalizowanych w granicach obszaru analizowanego
projektu mpzp nie stwierdzono natomiast występowania istotnych problemów ochrony środowiska
wynikających z braku dostępu do sieci infrastruktury technicznej. Tereny położone w granicach
analizowanego obszaru posiadają dostęp do sieci wodociągowej (istniejący wodociąg w północnej
części opracowania oraz w położonej poza granicami projektu mpzp ul. Opłotki), kanalizacji
deszczowej (jedynie północna część alkalizowanego obszaru, w obrębie istniejącej zabudowy
usługowej), gazociągu średniego ciśnienia (fragment terenu w rejonie ul. Kowalewickiej), sieci
elektroenergetycznej (linia kablowa SN, stacja transformatorowe 15,0/0,4 kV) oraz sieci
telekomunikacyjnej (linia kablowa).
Biorąc pod uwagę stwierdzone przekroczenia jakości powietrza w zakresie pyłu PM10
i benzo(α)pirenu dla strefy aglomeracja poznańska, przedstawione i przeanalizowane w rozdz. 2.9
prognozy, istotnym aspektem projektowanego planu będzie również zaproponowanie odpowiednich
rozwiązań, których realizacja służyć będzie zmniejszaniu stężeń powyższych substancji do poziomów
dopuszczalnych.
4.
INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU
4.1.
Cel opracowania projektu planu
Stosownie do zapisów art. 14 ust 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
przestrzennym , głównym celem sporządzenia miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego jest ustalenie przeznaczenia ter enów oraz określenie sposobów ich
zagospodarowania i zabudowy.
Głównym założeniem sporządzenia i uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A jest
sformułowanie szczegółowych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, umożliwiających rozwój
na omawianym obszarze funkcji usługowych i techniczno-produkcyjnych, a tym samym i aktywizację
gospodarczą tej części miasta. Plan miejscowy sprecyzuje kierunek rozwoju przestrzennego obszaru,
umożliwiający jego przestrzenne uporządkowanie i bezkolizyjne funkcjonowanie. Ze względu
na aktywizację znacznych powierzchni usługowych i techniczno-produkcyjnych, niezbędne jest także
i
zagospodarowaniu
16
określenie kompleksowej i efektywnej obsługi komunikacyjnej nowych kwartałów zabudowy,
powiązanie nowych elementów komunikacyjnych z zewnętrznym układem transportowym oraz
zapewnienie nowym terenom inwestycyjnym wszystkich niezbędnych elementów infrastruktury
technicznej.
Sporządzenie i uchwalenie mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowo
w Poznaniu – część A pozwoli jednocześnie na stworzenie podstawy prawnej do wydawania decyzji
administracyjnych w postępowaniach dotyczących pozwoleń na budowę.
4.2.
Ustalenia projektu planu
Analizowany projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów
przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A składa się z części tekstowej,
sporządzonej w formie projektu uchwały Rady Miasta Poznania oraz z części graficznej – rysunku
projektu planu, sporządzonego w skali 1:1000.
Część tekstowa projektu mpzp zawiera zapisy dotyczące: przeznaczenia terenów oraz linii
rozgraniczających tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania, zasad
ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, zasad ochrony środowiska, przyr ody i krajobrazu
kulturowego, wymagań wynikających z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych, szczegółowych
parametrów i wskaźników zagospodarowania terenów, szczególnych warunków zagospodarowania
terenów oraz ograniczeń w ich użytkowaniu (w tym zakazu zabudowy), a także zasad modernizacji,
rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej. Dla wszystkich terenów
położonych w zasięgu granic projektu mpzp określono stawkę służąca naliczeniu opłaty z tytułu
wzrostu wartości nieruchomości.
W zakresie przeznaczenia terenów projekt miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A
ustala przeznaczenie pod następujące funkcje:
 tereny zabudowy usługowej – oznaczone na rysunku planu symbolami 1U, 2U i 3U,
2
 tereny rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m lub
zabudowy usługowej – oznaczone na rysunku planu symbolami 1UC/U, 2UC/U i 3UC/U,
 tereny dróg publicznych – oznaczonych na rysunku planu symbolami KD-G, 1-2KD-L
i KD-Dxs,
 tereny dróg wewnętrznych – oznaczonych na rysunku planu symbolami 1KDW i 2KDW.
Ze względu na położenie obszaru projektu planu w peryferyjnej części miasta i jednocześnie
bardzo dobre powiązania komunikacyjne, wynikające z bliskości istotnych szlaków samochodowych –
autostrady A2 oraz ul. Głogowskiej – obszar ten jest od wielu lat rezerwowany pod lokalizację
zabudowy związanej z aktywizacją gospodarczą. Z tego też względu, w strukturze funkcjonalnej
omawianego projektu planu dominują tereny przeznaczone pod lokalizację obiektów handlowych
o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 lub zabudowę usługową (tereny 1-3UC/U). Uwzględniając
funkcjonującą na obszarze projektu mpzp zabudowę wyznaczono także tereny zabudowy usługowej
(1-3U), zlokalizowane wzdłuż ul. Głogowskiej (ulica położona poza granicami obszaru mpzp).
Dla terenów 1-3UC/U, obejmujących ponad 80% powierzchni analizowanego obszaru, ustala
się lokalizację zabudowy zgodnie z wyznaczonymi na rysunku planu liniami zabudowy22, przy czym
maksymalna powierzchnia zabudowy nie może przekraczać 70% powierzchni działki budowlanej,
a maksymalna wysokość nie może przekraczać odpowiednio 15,0 m dla budynków oraz 49,0 m dla
budowli. Dla terenów 2UC/U i 3UC/U wprowadzono jednocześnie wymóg lokalizacji przynajmniej
jednej ze ścian budynku (na długości 60% jej elewacji) równolegle do linii zabudowy od strony terenu
1KD-L, w przypadku sytuowania budynków w odległości mniejszej niż 30,0 m od linii rozgraniczającej
terenu 1KD-L. Powierzchnia nowo wydzielanej działki budowlanej w granicach terenów UC/U nie
może być mniejsza niż 5000 m 2 (z wyjątkiem działek pod obiekty infrastruktury technicznej i drogi
wewnętrzne)23, a minimalna powierzchnia biologicznie czynna, jaka musi zostać zachow ana w obrębie
działki budowlanej, nie może stanowić mniej niż 20% jej powierzchni. W projekcie planu zawarto
również wymóg lokalizacji rzędu drzew na terenach 2UC/U i 3UC/U, w miejscach wskazanych
na rysunku planu (z uwzględnieniem lokalizacji zjazdów i infrastruktury technicznej).
22
23
z zastrzeżeniem, że w pasie terenu pomiędzy liniami rozgraniczającymi dróg publicznych a liniami zabudowy dopuszczenie
lokalizacji wolno stojących stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy nie większej niż 40,0 m2
w przypadku lokalizacji wolno stojącej stacji transformatorowej dopuszczenie wydzielenia działki o powierzchni nie mniejszej
niż 50 m2
17
Dla terenów UC/U ustalono ponadto, iż w przypadku lokalizacji na działce budowlanej obiektu
handlowego, jego powierzchnia sprzedaży nie może być większa niż 20000 m 2. Na terenach tych
zakazano jednocześnie lokalizacji usług oświaty, domów opieki społecznej i szpitali, dopuszczając
możliwość lokalizacji dróg wewnętrznych (z uwzględnieniem pozostałych ustaleń) oraz ciągów
pieszych, rowerowych lub pieszo rowerowych (z uwzględnieniem pozostałych ustaleń). Projekt planu
dla terenów tych określa dostęp do przyległych dróg publicznych lub do dróg publicznych poprzez
drogi wewnętrzne 24 oraz wymaga lokalizacji stanowisk postojowych, zgodnie z pozostałymi ustaleniami
planu.
Wśród terenów wskazanych w projekcie mpzp pod zabudowę znalazły się również tereny
zabudowy usługowej, oznaczone symbolami 1-3U. Dla terenów tych ustala się lokalizację zabudowy
zgodnie z liniami zabudowy wyznaczonymi na rysunku planu 25, zakazując jednocześnie lokalizacji
usług oświaty, domów opieki społecznej i szpitali. Powierzchnia zabudowy działki budowlanej
w obrębie tych terenów nie może przekraczać 60%, udział powierzchni biologicznie czynnej działki nie
może być mniejszy niż 20%, a wysokość zabudowy (z wyjątkiem obiektów infrastruktury technicznej)
nie może przekraczać 20 m, przy czym na terenie 1U, w strefie dominanty przestrzennej wskazanej
na rysunku planu – do 25,0 m. Określono minimalną powierzchnię nowo wydzielanej działki
budowlanej (z wyjątkiem działek pod obiekty infrastruktury technicznej) – nie mniejszą niż 1000 m2
dla terenów 1-2U i 2400 m2 dla terenu 3U, dopuszczając możliwość wydzielenia działki o powierzchni
nie mniejszej niż 50 m 2 w przypadku lokalizacji wolno stojącej stacji transformatorowej.
Podobnie jak w przypadku terenów UC/U, zapisy projektu mpzp ustalają lokalizację
na terenach 1-3U stanowisk postojowych oraz określają dostęp do przyległych dróg publicznych
– z zastrzeżeniem, że dostęp dla samochodów ogranicza się do terenów dróg wyznaczonych
w granicach planu (z wyłączeniem terenu KD-G).
Ze względu na konieczność zapewnienia właściwej obsługi komunikacyjnej terenów
wskazanych pod lokalizację zabudowy (tereny UC/U i U), w projekcie planu wyznaczono również
tereny dróg publicznych, dla których ustala się szerokość w liniach rozgraniczających, zgodnie
z rysunkiem planu – KD-G (klasy głównej), 1-2KD-L (klasy lokalnej) oraz KD-Dxs (klasy
dojazdowej). Dla terenu KD-G ustala się lokalizacje w liniach rozgraniczających elementów pasa
drogowego lub ich fragmentów 26, dla terenu 1KD-L – jezdni i ścieżki pieszo-rowerowej,
z dopuszczeniem jej zamiany na co najmniej jednostronny chodnik i ścieżkę rowerową
(z zastrzeżeniem pozostałych ustaleń), dla terenu 2KD-L – jezdni i co najmniej jednostronnego
chodnika (z dopuszczeniem jego zamiany na ścieżkę pieszo-rowerową), dla terenu KD-Dxs – pieszojezdni o szerokości nie mniejszej niż 5,0 m, z dopuszczeniem zamiany na jezdnię i co najmniej
jednostronny chodnik. Dla terenów dróg publicznych projekt mpzp ustala parametry elementów
zagospodarowania zgodnie z klasyfikacją, zakazuje lokalizacji stanowisk postojowych dla samochodów,
dopuszczając jednocześnie lokalizację dodatkowych, innych niż ustalone planem elementów układu
komunikacyjnego, w tym elementów związanych z prowadzeniem transportu zbiorowego.
Dla terenów 1-2KDW i innych dopuszczonych planem dróg wewnętrznych ustala się
lokalizację jezdni i co najmniej jednostronnego chodnika, przy czym szerokość jezdni nie może być
mniejsza niż 5,0 m a szerokość chodnika nie może być mniejsza niż 1,5 m. W projekcie mpzp
określono również szerokość dopuszczonych planem ciągów – pieszych (nie mniejszą niż 1,5 m),
rowerowych (nie mniejszą niż 2,0 m) oraz pieszo-rowerowych (nie mniejszą niż 3,0 m) oraz ustalono
wymóg zachowania ciągłości powiązań elementów pasa drogowego – w szczególności jezdni, pieszojezdni, chodników, ścieżek rowerowych i pieszo-rowerowych – w granicach planu oraz z zewnętrznym
układem komunikacyjnym.
W kontekście niniejszego opracowania, szczególnie istotne są wprowadzone do projektu mpzp
ustalenia w zakresie ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego, w tym jego poszczególnych
komponentów, a także w zakresie ochrony przyrody. W tym zakresie, w przedmiotowym projekcie
planu ustalono:
 zagospodarowanie zielenią nieutwardzonych fragmentów terenu,
 odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do sieci kanalizacji deszczowej
z dopuszczeniem zagospodarowania na działce budowlanej, a w przypadku dróg na terenie,
24
z zastrzeżeniem, że dla terenów 2UC/U i 3UC/U dostęp dla samochodów ogranicza się do terenów dróg wyznaczonych
w granicach planu, a dla terenu 1UC/U dostęp dla samochodów do dróg poza granicami planu ogranicza się do jezdni
dodatkowych
25
przy czym linie zabudowy nie dotyczą takich części i elementów budynków jak: okapy, gzymsy, balkony, tarasy, ganki
wejściowe, wiatrołapy, schody i pochylnie zewnętrzne
26
w nawiązaniu do zagospodarowania drogi położonej poza granicami planu
18
 dopuszczenie stosowania indywidualnych systemów grzewczych, z wyjątkiem pieców i trzonów
kuchennych na paliwo stałe
 dla budynków z pomieszczeniami wymagającymi komfortu akustycznego stosowanie
rozwiązań wynikających z zasad akustyki budowlanej.
Analizowany projekt mpzp wprowadza także zapisy określające zasady modernizacji,
rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej. W zakresie sieci infrastruktury
technicznej projekt planu przede wszystkim ustala powiązanie sieci infrastruktury technicznej
z układem zewnętrznym oraz zapewnienie terenom dostępu do sieci. Dopuszcza także możliwość
prowadzenia robót budowlanych w zakresie sieci infrastruktury technicznej.
Ponadto, do projektu planu wprowadzono szereg ustaleń mających na celu ochronę
i kształtowanie ładu przestrzennego. Dla terenów zlokalizowanych w granicach obszaru opracowania
ustalono zakaz lokalizacji tymczasowych obiektów budowlanych (z uwzględnieniem pozostałych
ustaleń), ogrodzeń pełnych od strony dróg publicznych i przestrzeni wskazanych w projekcie mpzp,
szyldów, elewacji gospodarczych i obsługi dostaw od strony przestrzenie wskazanych w projekcie
planu, tablic informacyjnych i urządzeń reklamowych z wykorzystaniem ekranów plazmowych typu led
lub typu LCD, a także wolno stojących garaży jednokondygnacyjnych i nowych miejsc postojowych w
pasie terenu pomiędzy linią rozgraniczająca a linią zabudowy. Zakazano także lokalizacji urządzeń
reklamowych – z wyjątkiem umieszczanych na elewacjach budynków o powierzchni urządzenia
nieprzekraczającej 15% powierzchni każdej elewacji. Zgodnie z ustaleniami projektu planu,
dopuszczona została natomiast możliwość lokalizacji elementów ingerujących w znacznie mniejszym
stopniu w kształtowanie przestrzeni, lub też takich, których lokalizacja jest konieczna dla
prawidłowego funkcjonowania poszczególnych terenów. Wskazać można tu możliwość lokalizacji
szyldów sytuowanych na budynkach, w formie masztów flagowych, jak również w formie wolno
stojących pylonów o wysokości nie większej niż 15,0 m oraz wolno stojących pylonów o wysokości nie
większej niż 40 m – w ilości nie większej niż jeden na każdym z terenów U lub dwa na każdym
z terenów 1-2UC/U oraz trzy na terenie 3UC/U. Zgodnie z zapisami projektu planu możliwe jest
także lokalizowanie tablic informacyjnych (z zastrzeżeniem pozostałych ustaleń), budynków przy
granicy działki budowlanej, obiektów małej architektury oraz tymczasowych obiektów z przekryciem
namiotowym27 i w przestrzeniach wskazanych w projekcie mpzp.
Z punktu widzenia kształtowania ładu przestrzennego w granicach obszaru opracowania
niezwykle istotne będzie respektowanie zapisów wskazujących na lokalizację na terenie 1U dominanty
przestrzennej 28 oraz zapisów ustalających – w przypadku lokalizacji obiektów handlowych
o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 – wykształcenie przestrzeni w ciągu komunikacyjnym
łączącym miejsca postojowe z wejściem głównym z priorytetem dla pieszych, obiektami małej
architektury oraz zielenią.
Projekt mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część
A wprowadza także zapisy w zakresie szczególnych warunków zagospodarowania terenów oraz
ograniczeń w ich użytkowaniu, ustalając zakaz lokalizacji budynków na terenach dróg publicznych
i wewnętrznych (z wyłączeniem kiosków wbudowanych w wiaty przystankowe) oraz uwzględnienie
wymagań i ograniczeń wynikających z przebiegu sieci infrastruktury technicznej (w tym wskazanej
na rysunku planu).
4.3.
Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami
Stosownie do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
zapisy projektu planu miejscowego muszą być zgodne z zapisami studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a rada gminy uchwala plan
miejscowy dopiero po stwierdzeniu, że nie narusza on ustaleń studium. Studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządza się w celu określenia polityki
przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego.
W Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania 29
obszar projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część
A obejmuje tereny przeznaczone pod zabudowę, oznaczone symbolem U/P – tereny zabudowy
usługowej, produkcyjnej, składów i magazynów. Na obszarze projektu mpzp wskazano także przebieg
drogi zbiorczej kdL, napowietrznej i kablowej linii elektroenergetycznej 110 kV oraz zasięg obszaru,
przestrzennym,
27
przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia ich budowy
w strefie wskazanej na rysunku planu
29
Uchwała LXXII/1137/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 23 września 2014 r.
19
28
na którym dopuszczona jest lokalizacja obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej
2000 m2.
Dla terenów U/P jako kierunek wiodący Studium wskazuje zabudowę usługową lub obiekty
produkcyjne, składy, magazyny. W ramach kierunku uzupełniającego możliwe jest przeznaczenie tych
terenów pod zieleń (np. parki, skwery), tereny komunikacji i infrastruktury technicznej. W zakresie
parametrów zabudowy Studium określa dla tych terenów lokalizację zabudowy niskiej
i średniowysokiej, z dopuszczeniem – dla obiektów produkcyjnych i magazynowo-składowych –
lokalizacji zabudowy wysokiej w przypadkach wynikających z potrzeb technologicznych, a nie
kolidujących z uwarunkowaniami urbanistyczno-krajobrazowymi.
W granicach obszaru projektu mpzp Studium dopuszcza lokalizację na terenach U/P obiektów
handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2, przy czym nowe realizacje 30 nie mogą
przekraczać 20000 m2 poza obszarze funkcjonalnego śródmieścia. Parametry i gabaryty dla wszystkich
tego typu obiektów winny być określone na etapie sporządzania planu miejscowego, a wszystkie
wskazane na rysunku Studium lokalizacje wspomnianych obiektów handlowych należy traktować jako
dopuszczenie i miejsca potencjalnej lokalizacji (a nie przesądzonej). Ponadto, Studium wskazuje,
iż w przypadku lokalizacji obiektu handlowego o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 postuluje się
formę galerii oraz zróżnicowanie funkcjonalne obiektu (połączenie kliku funkcji usługowych –
preferowane: handel, kultura, gastronomia, rekreacja itp.), a także wymaga się kształtowania
przestrzeni ośrodkotwórczej poprzez:
 wyznaczenie lokalizacji stref ruchu pieszego i rowerowego, odpowiednio odseparowanych od
ruchu samochodowego,
 aranżację zagospodarowania terenu w sposób zachęcający do pr zebywania w tej przestrzeni
(mała architektura, zieleń, pokrycie powierzchni),
 minimalizowanie uciążliwości obsługi komunikacyjnej obiektu,
 zakaz lokalizowania elewacji gospodarczych i obsługi dostaw od strony tych przestrzeni.
W zakresie zasad ochrony zasobów środowiska, Studium wskazuje na konieczność dążenia do
poprawy jakości wód podziemnych oraz zapewnienia odtwarzalności ich zasobów, między innymi
poprzez podjęcie działań polegających na dążeniu do konsekwentnego uzbrajania terenów pod
zabudowę w infrastrukturę techniczną służącą ochronie środowiska (realizację kanalizacji sanitarnej),
ograniczanie zabudowy terenów dla których wprowadzanie kanalizacji sanitarnej jest oddalone
w czasie lub utrudnione, a lokalizowanie zbiorników na nieczystości ciekłe jest dopuszczone tylko jako
rozwiązanie tymczasowe – do czasu budowy kanalizacji sanitarnej. W zakresie zagospodarowania wód
opadowych i roztopowych, jako priorytetową przyjmuje się zasadę maksymalnego zatrzymania
i oczyszczenia wód opadowych i roztopowych w miejscu ich powstawania (a tym samym ograniczenia
ilości ścieków odprowadzanych do kanalizacji deszczowej lub cieków) m.in. poprzez stosowanie
układów zapewniających infiltrację wód do ziemi i zachowanie możliwie dużego udziału powierzchni
biologicznie czynnej.
W zakresie ochrony powietrza, Studium określa wytyczne do stosowania w miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego, zbieżne lub uzupełniające do aktualizacji Programu
ochrony powietrza dla Miasta Poznania 31 i Programu ochrony powietrza w zakresie benzoalfa-pirenu32.
W celu dążenia do uzyskania i utrzymania najwyższej jakości powietrza określa się m.in.: tworzenie
pasów zieleni (szczególnie wzdłuż ciągów komunikacyjnych) oraz rozmieszczanie ich w sposób
wspomagający przewietrzanie obszarów szczególnie narażonych na kumulowanie zanieczyszczeń,
projektowanie układu zabudowy zapewniającego przewietrzanie miasta, wprowadzanie zieleni
izolacyjnej, ustalenie zakazu stosowania paliw stałych w obrębie projektowanej zabudowy
(w przypadku stosowania indywidualnych systemów grzewczych), a także ograniczenie emisji
z ogrzewania indywidualnego paliwami stałymi poprzez wzrost odbiorców ciepła sieciowego,
ogrzewania elektrycznego lub gazowego.
30
poza terenami wskazanymi w planach miejscowych obowiązujących w chwili wejścia w życie Studium
Uchwała Nr XXIX/561/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. w sprawie Aktualizacji Programu
ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja Poznań (strefa Miasto Poznań) w woj. wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r.
poz. 508)
32
Uchwała Nr XXIX/566/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. w sprawie Programu ochrony
powietrza w zakresie benzo-alfa-pirenu dla stref: Aglomeracja Poznańska, Miasto Leszno, strefy gnieźnieńsko-wrzesińskiej
oraz strefy pilsko-złotowskiej w woj. wielkopolskim (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r. poz. 509)
20
31
Studium – opierając się na zapisach Programu ochrony środowiska przed hałasem33 – określa
jednocześnie wytyczne do stosowania mpzp w celu dążenia do uzyskania i utrzymania wymaganych
standardów akustycznych. Wymaga wprowadzania ustaleń ograniczających możliwość sytuowania
zabudowy o określonych wymaganiach akustycznych w środowisku w strefach ponadnormatywnego
hałasu, dopuszcza wzdłuż tras komunikacyjnych drogowych i kolejowych, stanowiących źródła
ponadnormatywnego hałasu, lokalizację funkcji usługowo-produkcyjnej w sposób nie obciążający
dodatkowym hałasem terenów mieszkaniowych lub innych chronionych akustycznie (w sąsiedztwie),
a także stosowanie oddzielenia terenów zabudowy o wymaganiach akustycznych od terenów
emitujących ponadnormatywnych hałas.
4.4.
Potencjalne zmiany
projektu planu
stanu środowiska
w przypadku braku realizacji ustaleń
Brak planu miejscowego dla danego terenu powoduje utrudnienia w określeniu sposobu
postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich
zagospodarowania i zabudowy (stosownie do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym ). Sytuacja taka utrudnia kształtowanie ładu przestrzennego
obszaru oraz skuteczną ochronę jego środowiska przyrodniczego.
Odstąpienie od realizacji ustaleń projektu mpzp terenów przyautostradow ych w rejonie
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A może być związane z wystąpieniem zjawisk
o niekorzystnym charakterze, wynikającym z potencjalnej możliwości realizacji na przedmiotowym
obszarze nowych inwestycji budowlanych, nie uwzględniających specyficznych uwarunkowań
lokalnych. W przypadku odstąpienia od sporządzania i uchwalenia mpzp, wszelkie nowe inwestycje
budowlane prowadzone będą w oparciu o decyzje administracyjne – decyzje o warunkach zabudowy –
które nie zawsze stanowią skuteczne narzędzia kształtowania ładu przestrzennego. Realizacja polityki
przestrzennej wyłącznie w oparciu o decyzje administracyjne (wynikające z zasady dobrego
sąsiedztwa) nie gwarantuje władzom Miasta wystarczającej kontroli nad procesami inwestycyjnymi.
Taka sytuacja prowadzić może do powstania swoistej mozaiki funkcjonalnej i szczególnie
niekorzystnego przenikania się funkcji kolidujących ze sobą, zwłaszcza mieszkaniowej i przemysłowej.
Pozostawienie obszaru opracowania bez planu miejscowego utrudni również ochronę
środowiska przyrodniczego. Plan miejscowy, w powiązaniu z innymi przepisami prawa, określa
i porządkuje szereg zagadnień związanych z ochroną środowiska przyrodniczego, w tym zwłaszcza
kwestie związane z ochroną zieleni, ochroną powierzchni ziemi, ochroną powietrza atmosferycznego,
ochroną przed hałasem.
Sporządzenie i uchwalenie dla przedmiotowego obszaru planu miejscowego pozwoli
na jednoznaczne określenie przeznaczenia poszczególnych terenów, a także sposobów ich
zagospodarowania, zgodnie z przyjętą dla tego obszaru w Studium polityką przestrzenną,
determinowaną w znacznym stopniu lokalizacją obszaru planu w peryferyjnej części miasta oraz
bliskością, zarówno istniejących jak i projektowanych, istotnych szlaków komunikacyjnych,
generujących znaczne uciążliwości akustyczne. Co szczególnie istotne dla omawianego obszaru, plan
miejscowy pozwoli na jednoznaczne określenie terenów, w obrębie których możliwe będzie
lokalizowanie obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2.
Do najważniejszych potencjalnych zmian w środowisku przyrodniczym, jakie mogłyby nastąpić
w przypadku braku realizacji planu miejscowego, można zaliczyć m.in.:
 realizację zabudowy o funkcjach kolidujących ze sobą, zwłaszcza w przypadku jednoczesnej
lokalizacji zabudowy o funkcji mieszkaniowej i przemysłowo-usługowej,
 pogorszenie walorów krajobrazowych omawianego obszaru oraz pojawienie się konfliktów
społecznych, wynikających głównie z uciążliwości generowanych przez nowe tereny działalności
gospodarczej,
 zbyt intensywne zainwestowanie poszczególnych terenów,
 zbyt drastyczne zmniejszenie udziału powierzchni biologicznie czynnych i związane z tym
zmniejszenie infiltracji wód opadowych i roztopowych do gruntu i pogorszenie warunków
retencyjnych terenów,
33
Uchwała Nr LX/927/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie Programu ochrony środowiska przed
hałasem dla miasta Poznania
21
zwiększenie zagrożenia zanieczyszczenia środowiska gruntowo-wodnego oraz wód podziemnych
na skutek braku regulacji kwestii związanych z możliwością rozbudowy i modernizacji sieci
infrastruktury technicznej,
 brak wymogu kształtowania nowych elementów zieleni, zapewniających podbudowę biologiczną
terenów przeznaczonych pod zabudowę i terenów komunikacyjnych, ale także znacząco
wpływających na walory krajobrazowe terenów zlokalizowanych w granicach obszaru projektu
mpzp.

5.
CELE
OCHRONY
ŚRODOWISKA
USTANOWIONE
MIĘDZYNARODOWYM, KRAJOWYM I LOKALNYM ISTOTNE
PROJEKTOWA NEGO DOKUMENTU
NA
SZCZEBLU
Z PUNKTU WIDZENIA
Akcesja Polski do Unii Europejskiej nałożyła na Polskę nowe obowiązki, wynikające
z konieczności dostosowania prawa polskiego do regulacji unijnych. Ochrona środowiska wraz
z Traktatem z Maastricht (1991) włączona została przez Wspólnoty Europejskie do spisu ich stałych
zadań, dla których określono cele działań zapobiegawczych i regulujących. Obecnie prawo Unii
Europejskiej regulujące ochronę środowiska liczy sobie kilkaset aktów prawnych, obejmujących
dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i zalecenia.
Do priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska zaliczyć należy m.in.
przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochronę różnorodności biologicznej, ograniczenie wpływu
zanieczyszczenia na zdrowie, a także lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych.
Do dokumentów rangi międzynarodowej, formułujących cele ochrony środowiska istotne
z punktu widzenia omawianego projektu planu, zaliczyć można Dyrektywę Rady z dnia 27 września
1996 r. w sprawie oceny i zarządzania jakością otaczającego powietrza (96/62/WE), stanowiącą
o utrzymaniu jakości powietrza tam, gdzie jest ona dobra oraz jej poprawie w pozostałych
przypadkach. Wskazane w dyrektywie cele ochrony środowiska są szczególnie istotne w kontekście
obowiązywania dla Poznania Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy
aglomeracja poznańska którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie
pyłu PM10”34 – realizowanego w projekcie mpzp poprzez dopuszczenie stosowania indywidualnych
systemów grzewczych, z wyjątkiem pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe , ustalenie
powiązania infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym oraz zapewnienie dostępu do sieci.
Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska ustanawiają strategiczne dokumenty rządowe
tj. „Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”. Dokument ten
respektuje zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., mówiące o konieczności zapewnie nia
przez Rzeczpospolitą Polską ochrony środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju oraz
konieczności zapewnienia przez władze publiczne bezpieczeństwa ekologicznego współczesnemu
i przyszłym pokoleniom.
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 stanowi
załącznik do uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2009 r. w sprawie przyjęcia
Polityki. Sporządzona została przez Ministerstwo Środowiska, zgodnie z wymogiem ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska . Omawiany dokument określa cele
średniookresowe do 2016 r. oraz wskazuje kierunki działań do wykonania w latach 2009 -2012
w odniesieniu do zagadnień związanych z:
 kierunkami działań systemowych,
 ochroną zasobów naturalnych,
 poprawą jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
Wśród działań systemowych dokument wymienia aspekt ekologiczny w planowaniu
przestrzennym – i w jego ramach cel dotyczący podnoszenia roli planowania przestrzennego, które
powinno być podstawą lokalizacji nowych inwestycji. Wskazuje się na konieczność wdrażania
wytycznych, dotyczących uwzględniania w planach zagospodarowania przestrzennego wymagań
ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wdrażania przepisów, umożliwiających przeprowadzenie
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko już na etapie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy, zatwierdzania wszystkich obszarów europejskiej sieci
Natura 2000, uwzględniania obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, określania zasad
34
Uchwała Nr XI/316/15 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26 października 2015 r. (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z dnia
03.11. 2015 r., poz. 6241)
22
ustalania progów tzw. chłonności środowiskowej oraz pojemności przestrzennej zależnie od typu
środowiska, uwzględniania w planach wyników monitoringu środowiska.
Na szczeblu lokalnym, cele ochrony środowiska określone zostały w Programie Ochrony
Środowiska dla Miasta Poznania na lata 2013-2016, z perspektywą do 2020 roku35. Program stanowi
wyraz realizacji polityki ekologicznej państwa na szczeblu gminnym. Sporządzony został w oparciu
o zapisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska , nakładającej na organy
samorządowe województwa, powiatu i gminy obowiązek sporządzania odpowiednio wojewódzkich,
powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska. Wyżej wymieniony dokument określa
zadania w zakresie ochrony środowiska dla Poznania dla okresu czteroletniego (lata 2013-2016) oraz
wskazuje główne wyzwania dla miasta w zakresie ochrony środowiska do roku 2020.
Dokument wskazuje cele strategiczne (długoterminowe) oraz kierunki działań w procesie
długofalowym, które mają przyczynić się do osiągnięcia zaplanowanej wizji Miasta. Cele strategiczne
obejmują 20 różnych zagadnień i odnoszą się zarówno do zachowania dobrego stanu oraz poprawy
jakości poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego, jak i zmniejszenia pewnych
niekorzystnych oddziaływań oraz zagadnień na pograniczu ochrony środowiska i innych dziedzin (m.in.
społecznych i gospodarczych). Kierunki działań wytyczone na lata 2013-2016 stanowią z kolei
uszczegółowienie celów strategicznych. Wśród celów strategicznych i kierunków działań polityki
ekologicznej miasta wskazano m.in.:
 osiągnięcie poprawy jakości powietrza i jakości życia mieszkańców,
 zrównoważone użytkowanie zasobów wodnych oraz ochronę przed powodzią i suszą,
 zmniejszenie stopnia narażenia mieszkańców na ponadnormatywny hałas,
 zapewnienie funkcjonowania zrównoważonego systemu gospodarki odpadami,
 ochronę różnorodności biologicznej oraz tworzenie sieci obszarów chronionych,
 zrównoważoną gospodarkę leśną z zachowaniem potencjału rekreacyjnego,
 utrzymanie wysokiego poziomu systemu zieleni miejskiej,
 zapewnienie właściwej opieki i ochrony zwierząt w mieście,
 ochronę złóż kopalin,
 minimalizację zagrożenia spowodowanego ruchami masowymi ziemi,
 poprawę jakości gleby i ziemi.
Część z celów znajduje swoje odzwierciedlenie w zapisach omawianego w prognozie projektu
mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – cześć A. Są to cele
dotyczące:
 poprawy jakości gleby i ziemi, realizowane w projekcie mpzp poprzez zapisy ustalające:
zagospodarowanie zielenią nieutwardzonych fragmentów terenu, określenie minimalnego
udziału powierzchni biologicznie czynnej w granicach działki budowlanej na terenach UC/U oraz
U, ograniczenie maksymalnej powierzchni zabudowy na terenach UC/U i U;
 zrównoważonego użytkowania zasobów wodnych oraz ochrony przed powodzią i suszą
realizowane w projekcie planu poprzez zapisy ustalające: odprowadzenie wód opadowych
i roztopowych do sieci kanalizacji deszczowej, z dopuszczeniem zagospodarowania na działce
budowlanej (a w przypadku dróg na terenie), określenie minimalnego udziału powierzchni
biologicznie czynnej w granicach działki budowlanej (na terenach UC/U i U) oraz ustalenie
zagospodarowania zielenią nieutwardzonych fragmentów terenów
 osiągnięcia poprawy jakości powietrza i jakości życia mieszkańców – cel realizowany w projekcie
planu poprzez wprowadzenie zapisu ustalającego dopuszczenie stosowana indywidualnych
systemów grzewczych, z wyjątkiem pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe , ustalenie
zagospodarowania zielenią nieutwardzonych fragmentów terenu oraz ustalenie lokalizacji rzędu
drzew na terenach 2-3UC/U w miejscach wskazanych na rysunku planu (z uwzględnieniem
lokalizacji zjazdów i infrastruktury technicznej);
 utrzymanie wysokiego poziomu systemu zieleni miejskiej – cel realizowany w projekcie planu
poprzez zapisy ustalające: zagospodarowanie zielenią nieutwardzonych fragmentów terenu,
określenie minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej w granicach działki budowlanej
na terenach UC/U i U, ustalenie lokalizacji rzędu drzew na terenach 2-3UC/U w miejscach
wskazanych na rysunku planu (z uwzględnieniem lokalizacji zjazdów i infrastruktury
technicznej);
 zmniejszenia stopnia narażenia mieszkańców na ponadnormatywny hałas – cel realizowany
w projekcie planu poprzez wprowadzenie zapisów ustalających:
dla budynków
35
uchwała Nr LX/928/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 10 grudnia 2013 r.
23
z pomieszczeniami wymagającymi komfortu akustycznego stosowanie rozwiązań wynikających
z zasad akustyki budowlanej, zakaz lokalizacji usług oświaty, domów opieki społecznej i szpitali
(dla terenów U i UC/U), dopuszczenie lokalizacji dodatkowych, innych niż ustalone planem
elementów układu komunikacyjnego (na terenach dróg).
Analizując opisane powyżej cele ochrony środowiska, istotne z punktu widzenia projektowanego
dokumentu, określone na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym, należy uznać, że poprzez
wprowadzenie odpowiednich zapisów zostały one uwzględnione w projekcie planu w sposób właściwy.
6.
PRZEWIDYWA NE ODDZIAŁYWA NIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO
6.1.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi
Projekt mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część
A częściowo w większości obejmuje tereny niezagospodarowane. Występują tu przede wszystkim
tereny użytkowane rolniczo – grunty orne oraz pozostałości po dawnych ogrodach i sadach oraz
tereny nieużytków, a więc obszary o dominującym udziale powierzchni biologicznie czynnych.
Zainwestowanie analizowanego obszaru jest obecnie stosunkowo niewielkie. Istniejące tereny
usługowe są skoncentrowane głównie wzdłuż ul. Głogowskiej (pomiędzy ul. Głogowską
a ul. J. Wajsówny), ale także przy ul. H. Konopackiej – Salon Agata Meble oraz Przedsiębiorstwo
Remopap Sp. z o.o. oraz przy ul. Kowalewickiej – sklep z artykułami dla niemowląt (Babyono).
Projekt planu zakłada zainwestowanie całego analizowanego obszaru. Tereny obecnie
użytkowane rolniczo oraz nieużytki przeznaczone zostały pod tereny rozmieszczenia obiektów
handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 lub zabudowę usługową (1-3UC/U).
Dodatkowo, projekt planu zakłada rozbudowę układu komunikacyjnego o nowe drogi wewnętrzne
(projektowana 1KDW i fragment 2KDW) oraz dopuszcza prowadzenie robót budowlanych w zakresie
sieci infrastruktury technicznej, jak choćby skablowanie fragmentu napowietrznej linii
elektroenergetycznej WN 110 kV, których realizacja również spowoduje przekształcenia powierzchni
ziemi.
Realizacja nowej zabudowy, a także budowa nowych dróg spowodują trwałe przekształcenie
powierzchni ziemi. W trakcie prowadzenia prac budowlanych jest ona adaptowana do założeń
poszczególnych projektów inwestycyjnych. Powoduje to powstanie nowych form antropogenicznych,
np.: nasypów czy powierzchni niwelowanych. Skutkiem realizacji wszystkich wymienionych inwestycji
budowlanych będzie uszczelnienie powierzchni, dotąd biologicznie czynnej. Rozbudowa układu
drogowego będzie wymagała użycia ciężkiego sprzętu budowlanego, umożliwiającego utwardzenie
powierzchni oraz zastosowania materiałów budowlanych znacząco zmieniających właściwości podłoża.
Zmiany właściwości fizycznych i chemicznych podłoża wystąpią także na skutek
dopuszczonych w planie robót w zakresie rozbudowy infrastruktury technicznej. W związku
z prowadzeniem prac może dojść do przekształcenia powierzchni ziemi o charakterze lokalnym
i czasowym, wynikającym z konieczności wykonania wykopów, a także przemieszczenia lub
wprowadzania nowych elementów infrastruktury technicznej. Umieszczenie pod powierzchnią terenu
elementów wchodzących w skład sieci infrastruktury będzie za sobą niosło trwałe oddziaływanie
na warunki gruntowe. Odpowiednie zabezpieczenie tego typu instalacji będzie najprawdopodobniej
wymagało umieszczenia w glebie materiałów wpływających na właściwości gruntu. Zjawisko to będzie
odgrywało istotną rolę w kształtowaniu powierzchni oraz zmianie warunków gruntowych, głównie ze
względu na skalę działania (konieczność uzbrojenia terenów z uwagi na brak istniejącej sieci
infrastruktury).
Krótkoterminowe oddziaływania na powierzchnię ziemi, zwłaszcza w zakresie przekształceń
właściwości chemicznych i fizycznych podłoża, dotyczyć będą również terenów bezpośrednio
sąsiadujących z planowanymi inwestycjami, zwłaszcza komunikacyjnymi oraz infrastrukturalnymi. Ich
czasowe obciążenie na skutek wykorzystania ciężkiego sprzętu budowlanego spowoduje degradację
naturalnego systemu kapilarnego, decydującego o retencji wody, jej dostępności dla roślin oraz
wymianie gazowej w profilu glebowym. Należy tu jednak zaznaczyć, że oddziaływania te ustąpią po
zakończeniu prac budowlanych.
Opisane wyżej przewidywane inwestycje, wynikające z zapisów projektu planu, będą wpływać
na zmianę powierzchni ziemi oraz zmianę struktury i funkcjonowania innych elementów środowiska
w sposób trwały lub co najmniej długoterminowy. Należy jednak pokreślić, że zjawiska te będą
procesami niezbędnymi dla przeprowadzenia przekształceń funkcjonalno-przestrzennych, planowanych
na omawianym obszarze.
24
Biorąc pod uwagę potrzebę ograniczania skali oraz zasięgu trwałych zmian w środowisku
przyrodniczym, istotne są zapisy projektu planu ustalające maksymalne powierzchnie zabudowy
działek budowlanych, minimalne powierzchnie biologicznie czynne oraz ustalenie nieprzekraczalnych
linii zabudowy. Pozwoli to na ograniczenie przestrzeni, na której dojdzie do nieodwracalnych zmian
powierzchni ziemi i pozostawienie na każdej działce niezabudowanych powierzchni o zbliżonym do
naturalnego podłożu gruntowym. Bardzo ważny jest także zapis projektu planu ustalający wymóg
zagospodarowania zielenią nieutwardzonych fragmentów terenów. Zapis ten jest istotny z punktu
widzenia ochrony powierzchni ziemi i podłoża, ponieważ roślinność pozwala na uniknięcie lub
przynajmniej znaczne ograniczenie wymywania gruntów, a także sprzyja absorpcji części ładunków
zanieczyszczeń i blokuje ich przedostawanie się do głębszych warstw gleby.
W kontekście konieczności eliminacji ze środowiska czynników powodujących pogorszenie jego
stanu, w tym również pogorszenie jakości środowiska gruntowo-wodnego, istotny będzie sposób
prowadzenia gospodarki odpadami na obszarze projektu planu. Realizacja jego ustaleń w zakresie
rozwoju nowych terenów budowlanych, a także całego zaplecza związanego z funkcjonowaniem
nowych obiektów, spowoduje znaczący wzrost ilości odpadów. Będą one powstawać zarówno
na etapie realizacji nowych inwestycji budowlanych, jak i eksploatacji istniejących i nowych obiektów
budowlanych. Należy jednak podkreślić, że właściwa gospodarka odpadami, zorganizowana zgodnie
z przepisami odrębnymi, wyklucza możliwości negatywnego bezpośredniego oddziaływania inwestycji
na środowisko.
W trakcie prac budowlanych będą powstawać odpady związane z prowadzeniem samych prac
budowlanych, takich jak: roboty ziemne, roboty rozbiórkowe, roboty murarskie, malarskie, instalacyjne
itp. Będą to m.in: gruz, beton, ziemia, kamienie, tworzywa sztuczne, metale, kable, różnego rodzaju
opakowania, itp., a także odpady związane z funkcjonowaniem zaplecza socjalnego na placu budowy
(niesegregowane odpady komunalne). Z uwagi na planowane duże inwestycje budowlane, należy
liczyć się z powstawaniem na obszarze planu znacznych ilości mas ziemnych, które będzie trzeba
w odpowiedni sposób zagospodarować. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami,
niezanieczyszczona ziemia wykorzystana do prac budowlanych na terenie, na którym została
wydobyta, nie stanowi odpadu. W związku z powyższym, wskazane j est, aby masy ziemne (pod
warunkiem, że nie zostały zanieczyszczone i spełniają wymagane przepisami odrębnymi standardy
jakości) zostały w miarę możliwości zagospodarowane w granicach działki inwestorskiej (np. do
uporządkowanie terenu inwestycji, urządzenia terenów zieleni), nie powodując jednak naruszenia
istniejących spływów powierzchniowych w stosunku do terenów sąsiadujących. W sytuacji, kiedy ilość
mas ziemnych będzie znacząca, wskazane będzie ich usunięcie zgodnie z obowiązującymi przepisami
odrębnymi w zakresie gospodarki odpadami.
W trakcie eksploatacji obiektów budowlanych będą powstawać odpady związane
z użytkowaniem obiektów budowlanych oraz użytkowaniem i utrzymaniem terenów komunikacyjnych
oraz infrastruktury technicznej, a także odpady powstające w wyniku funkcjonowania na terenach
zainwestowanych zaplecza socjalno-bytowego (odpady komunalne). Będą to zarówno odpady
niebezpieczne, jak i odpady inne niż niebezpieczne. Sposób gospodarowania odpadami powinien
zapewnić ochronę życia i zdrowia ludzi, a także środowiska.
Gospodarka odpadami nie może powodować zagrożenia dla gleby, wody, powietrza, roślin,
zwierząt, nie może powodować niekorzystnych zmian w środowisku przez hałas lub zapach. Niezwykle
istotne jest także prawidłowe gospodarowanie wytworzonymi odpadami poprzez bezpieczną
selektywną zbiórkę (w szczelnych kontenerach, pojemnikach na terenie utwardzonym, przy
uwzględnieniu właściwości fizycznych i chemicznych odpadów), a także przekazywanie ich
wyspecjalizowanym podmiotom, posiadającym stosowane pozwolenia. Zagadnienia te nie stanowią
jednak zakresu ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zasady
gospodarowania odpadami określają przepisy odrębne, w tym ustawa o odpadach, ustawa Prawo
ochrony środowiska, ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, rozporządzenie w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz akty prawa
lokalnego, w tym m.in. Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Poznania 36
i Regulamin utrzymania czystości i porządku w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi
na obszarze gmin wchodzących w skład Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji
36
Uchwała Nr L/780/VI/2013 Rady Miasta Poznania z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie miasta Poznania (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2013 r. , poz. 3931)
25
Poznańskiej”37. Stąd w projekcie planu nie ma ustaleń odnoszących się w sposób bezpośredni do tych
zagadnień.
6.2.
Oddziaływanie na zasoby naturalne
W związku z tym, że na omawianym obszarze nie znajdują się żadne udokumentowane zasoby
naturalne w postaci złóż kopalin, nie prognozuje się oddziaływań na nie na skutek realizacji ustaleń
mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A.
6.3.
Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne
w Poznaniu – część A nie występują żądne zbiorniki i cieki wodne, w związku z czym realizacja jego
ustaleń nie będzie oddziaływać w sposób bezpośredni na wody powierzchniowe.
Niekorzystne oddziaływania na wody podziemne towarzyszyć będą natomiast realizacji ustaleń
projektu mpzp dotyczących lokalizacji nowej zabudowy, modernizacji, rozbudowy i budowy nowych
elementów układu komunikacyjnego oraz sieci infrastruktury technicznej. Realizacja nowych obiektów
handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 lub zabudowy usługowej na terenach
1-3UC/U, a także realizacja nowych terenów komunikacji (1-2KDW) będzie związana
z koniecznością trwałego uszczelnienia części terenu (w miejscu posadowienia budynków oraz
lokalizacji jezdni), skutkującego ograniczeniem powierzchni umożliwiającej infiltrację wód opadowych
i roztopowych, przyspieszeniem tempa spływu powierzchniowego z terenów o utwardzonej
nawierzchni oraz zwiększeniem ryzyka zanieczyszczenia wód podziemnych na skutek prowadzenia
niewłaściwej gospodarki wodno-ściekowej. Aby ograniczyć niekorzystne skutki realizacji zabudowy
(w odniesieniu do jakości i zasobów wód podziemnych i powierzchniowych) projekt planu ustala
przede wszystkim maksymalną powierzchnię zabudowy oraz minimalny udział powierzchni biologicznie
czynnej, jaki musi zostać zachowany w obrębie działek przeznaczonych pod zabudowę. Umożliwi to
zachowanie odpowiednich powierzchni pozwalających na infiltrację wód opadowych i roztopowych do
gruntu oraz ograniczy przyrost powierzchni trwale uszczelnionej, wpływającej na zmniejszenie
możliwości zatrzymania wód na terenie.
Wprowadzenie nowego sposobu zagospodarowania i użytkowania dużej części terenów
zlokalizowanych w granicach obszaru opracowania niesie za sobą także ryzyko wystąpienia
niekorzystnych oddziaływań na wody podziemne. Prowadzenie prac budowlanych, niezbędnych do
zrealizowania projektowanej zabudowy, jak również budowy, rozbudowy czy modernizacji sieci
infrastruktury technicznej, wymaga ingerencji w powierzchnię ziemi i warunki gruntowe, a co za tym
idzie, w sposób pośredni oddziałuje również na kształtowanie lokalnych warunków wodnych. Rozw ój
terenów zabudowanych związany jest nierozerwalnie ze wzrostem udziału powierzchni trwale
uszczelnionych oraz pojawieniem się nowych obiektów budowlanych, których funkcjonowanie
związane jest z generowaniem ścieków. Skutkiem podejmowania tego rodzaju działań jest
zmniejszenie powierzchni umożliwiającej swobodną infiltrację wód opadowych i roztopowych
(skutkujące
ograniczeniem
zasilania
wód
podziemnych),
przyspieszenie
tempa
spływu
powierzchniowego z terenów utwardzonych (np. parkingów) oraz zwiększenie ryzyka zanieczyszczenia
środowiska gruntowo-wodnego na skutek prowadzenia niewłaściwej gospodarki wodno-ściekowej.
W konsekwencji
braku określenia zasad prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej na terenach
projektowanej zabudowy mogłoby dojść do zanieczyszczenia zasobów wód podziemnych, czy też
obniżenia poziomu zalegania wód gruntowych.
Niezwykle istotne dla ochrony jakości istniejących wód podziemnych jest sposób postępowania
z wytworzonymi w granicach obszaru mpzp ściekami, których ilość wzrośnie na skutek realizacji nowej
zabudowy usługowej oraz w efekcie powstania nowych obiektów handlu wielkopowierzchniowego.
Projekt planu nie precyzuje rozwiązań w tym zakresie, co oznacza, że zagadnienia gospodarki wodnościekowej prowadzone będą wyłącznie w oparciu o przepisy odrębne. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2
ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele
nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku poprzez przyłączenie nieruchomości do
istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub
37
Uchwała Nr VI/30/2013 Zgromadzenia Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej” z dnia
12 marca 2013 r. w sprawie przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku w zakresie gospodarowania odpadami
komunalnymi na obszarze gmin wchodzących w skład Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji
Poznańskiej”
26
ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości
ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone
w przepisach odrębnych. W bezpośrednim sąsiedztwie
analizowanego projektu mpzp
(w ul. Głogowskiej oraz ul. Opłotki) przebiega sieć kanalizacji sanitarnej, stąd też zakładać należy,
iż wszystkie nowe inwestycje zostaną do niej podłączone, tym bardziej, że projekt planu ustala nakaz
powiązania sieci infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym oraz zapewnienia dostępu do sieci,
a także dopuszcza roboty budowlane w zakresie sieci infrastruktury technicznej.
Wraz z powstaniem nowej zabudowy zwiększy się znacząco ilość wód opadowych
i roztopowych, które będzie trzeba w odpowiedni sposób zagospodarować. W tym zakresie
w analizowanym projekcie mpzp ustalono nakaz odprowadzania wód opa dowych i roztopowych do
sieci kanalizacji deszczowej, z dopuszczeniem zagospodarowania na działce budowlanej. W przypadku
dróg ustalono nakaz zagospodarowania wód opadowych i roztopowych na terenie. O sposobie
zagospodarowania wód opadowych i roztopowych na terenach 1-3UC/U oraz 1-3U przesadził brak
możliwości terenowych, pozwalających na inny sposób ich zagospodarowania, wynikający przede
wszystkim z uwagi na ustalenie na nich wysokich parametrów w zakresie powierzchni zabudowy
działki budowlanej, wynoszących nie więcej niż 70% na terenach 1-3UC/U i nie więcej niż 60%
na terenach 1-3U.
W kontekście konieczności ograniczenia negatywnych oddziaływań na zasoby wodne,
pozytywnie ocenia się również ustalenia w zakresie zachowania na terenach przeznaczonych p od
zabudowę minimalnych powierzchni biologicznie czynnej (stosunkowo niewielkich), a także
zagospodarowania zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia fragmentów terenów. Realizacja tych
ustaleń pozwoli uniknąć sytuacji, w której na skutek całkowitego uszczelnienia powierzchni ziemi
wystąpiłoby zjawisko braku możliwości naturalnego zasilania wód powierzchniowych (poza granicami
projektu mpzp) i podziemnych wodami opadowymi i roztopowymi, co w konsekwencji mogłoby
doprowadzić do obniżenia poziomu zalegania wód gruntowych.
Jak wynika z planszy zbiorczej infrastruktury technicznej wykonanej na potrzeby
analizowanego projektu planu, w granicach projektu planu znajduje się sieć wodociągowa (na terenie
1UC/U oraz 3U) umożliwiająca zaopatrzenie w wodę. Planuje się także jej rozbudowę na terenach
1-2KD-L oraz terenach 1-2KDW, tak aby zapewnić do niej dostęp wszystkim nowym terenom
inwestycyjnym.
Nie przewiduje się znaczącego, długoterminowego oddziaływania realizacji ustaleń projektu
planu na jakość wód podziemnych, przy założeniu jednak wyłącznie pełnej i docelowej realizacji jego
ustaleń. Stosownie do przepisów odrębnych, ochrona wód podziemnych w obrębie jednolitych części
wód polega na unikaniu niekorzystnych zmian ich stanu ilościowego i chemicznego, odwróceniu
znaczących i utrzymujących się tendencji wzrostowych zanieczyszczenia powstałego w wyniku
działalności człowieka, zachowaniu równowagi pomiędzy poborem i zasilaniem wód podziemnych
i utrzymaniu lub osiągnięciu ich dobrego stanu ilościowego i chemicznego. W projekcie mpzp
wprowadzono nakaz powiązania elementów sieci infrastruktury technicznej na terenie planu z układem
zewnętrznym infrastruktury technicznej oraz zapewnienie dostępu do sieci.
Negatywne oddziaływania na wody podziemne o charakterze lokalnym i krótkoterminowym
mogą wystąpić na etapie prowadzenia robót budowlanych, związanych z realizacją infrastruktury
technicznej (wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej, elektroenergetycznej, telekomunikacyjnej) oraz
drogowej. Na etapie realizacyjnym istnieje potencjalne zagrożenie dla jakości wód podziemnych,
wynikające z wytwarzania na terenie inwestycji budowlanych różnego rodzaju odpadów i ścieków.
Na analizowanym terenie, podobnie jak na terenie całego miasta, sposób zagospodarowania odpadów
określa Plan gospodarki odpadami dla miasta Poznania 38. Prowadzenie gospodarki odpadowej we
właściwy sposób pozwoli na ograniczenie możliwości zanieczyszczenia wód powierzchniowych
i podziemnych substancjami niebezpiecznymi, przedostającymi się do gruntu na skutek niew łaściwego
składowania odpadów. W celu ograniczenia możliwości zanieczyszczenia środowiska gruntowowodnego ściekami i odpadami powstającymi na etapie realizacji inwestycji, należy zorganizować
zaplecze budowy w sposób zabezpieczający grunt i wodę przed zanieczyszczeniami substancjami
ropopochodnymi (na terenie placów postojowych dla maszyn i środków transportu), wyposażyć je
w pomieszczenia socjalno-bytowe dla pracowników, przenośne toalety dla pracowników oraz skład
materiałów budowlanych. Powstałe w czasie realizacji inwestycji ścieki i odpady powinny być usuwane
z terenu budowy zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi i normami. Powyższe zagadnienia
38
stanowiący załącznik do Uchwały Nr XIX/170/V/2007 Rady Miasta Poznania z dnia 17 lipca 2007 r. w sprawie przyjęcia Planu
Gospodarki Odpadami dla miasta Poznania
27
regulowane są przez przepisy odrębne i nie stanowią zakresu ustaleń mpzp, niemniej będą one miały
istotne znaczenie dla jakości środowiska gruntowo-wodnego na terenach przeznaczonych w projekcie
mpzp pod zabudowę i inne inwestycje budowlane.
Prowadzenie prac budowlanych może się wiązać również z czasowym obniżeniem zwierciadła
wód gruntowych, a także lokalnym ograniczeniem zdolności infiltracyjnych. Zmiany te będą miały
charakter krótkoterminowy i ustąpią po zaprzestaniu prowadzenia działań w tym zakresie.
Reasumując, ustalenia analizowanego projektu mpzp przewidują możliwość wprowadzenia
nowej zabudowy przede wszystkim w obrębie terenów 1-3UC/U, której realizacja może przyczynić się
do wystąpienia czasowych, lokalnych niekorzystnych oddziaływań na wody podziemne. Zakłada się
natomiast, że docelowa realizacja zapisów regulujących sposób zagospodarowania po szczególnych
terenów oraz zasady prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej, pozwoli na zminimalizowanie skali
niekorzystnych oddziaływań w możliwie maksymalnym stopniu. Charakter oraz zakres przyjętych
rozwiązań pozwala również założyć, że realizacja nowych inwestycji na obszarze projektu planu nie
spowoduje wystąpienia negatywnych oddziaływań w odniesieniu do wód powierzchniowych w obrębie
całej JCWP Potok Junikowski (PLRW60001718576).
6.4.
Oddziaływanie na różnorodność biologiczną, szatę roślinną i zwierzęta
Planowany sposób zagospodarowania terenów objętych ustaleniami projektu planu terenów
przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A niewątpliwie będzie wpływał
na poszczególne komponenty środowiska, w tym na kształtowanie lokalnej różnorodności biologicznej.
Obecnie na omawianym obszarze dominują powierzchniowo agrofitocenozy, występujące
w obrębie upraw polowych (zbóż i roślin okopowych). Na nieużytkach, w sąsiedztwie ciągów
komunikacyjnych rozwijają się zbiorowiska ruderalne, natomiast zabudowanym fragmentom obszaru
opracowania towarzyszy zieleń urządzona. Wysoki stopień antropogenicznego przekształcenia
naturalnych ekosystemów spowodował, że wartość przyrodnicza rodzimej flory i fauny w zakresie
bioróżnorodności jest jednak stosunkowo mała.
Na skutek realizacji ustaleń analizowanego projektu planu, tereny dotychczas użytkowane
rolniczo zostaną niemal całkowicie przekształcone w tereny zabudowane oraz tereny komunikacyjne.
Takim samym przekształceniom ulegną również nieużytki, zlokalizowane w południowej części obszaru
opracowania w sąsiedztwie ul. Opłotki (zlokalizowanej poza granicą opracowania). Realizacja nowych
inwestycji budowlanych, w trakcie której prowadzone będą prace przy użyciu ciężkiego sprzętu
budowlanego, spowoduje usunięcie roślinności oraz zniszczenie wierzchniej warstwy gleby,
odpowiadającej w dużej mierze za obecny, biologiczny potencjał tych terenów. Stopniowy rozwój
zabudowy oraz infrastruktury komunikacyjnej na omawianym obszarze będzie powodował
systematyczne uszczuplanie powierzchni zajmowanych przez zbiorowiska segetalne (agrofitocenozy
pól uprawnych, ugorowe i kompleksy zbiorowisk ruderalnych), występujące obecnie w obrębie
nieużytków zlokalizowanych w południowej części analizowanego obszaru.
Spowoduje to również znaczne zmiany siedliskowe w obrębie fauny. Należy spodziewać się
stopniowego wypierania z analizowanego obszaru gatunków zwierząt charakterystycznych wyłącznie
dla terenów rolniczych oraz wzrostu liczebności gatunków dobrze przystosowanych do bytowani a
na terenach zurbanizowanych.
Projekt planu zawiera natomiast ustalenia, których realizacja pozwoli na pewne ograniczenie
negatywnych oddziaływań spowodowanych przekształcaniem terenów obecnie wyłączonych
z zabudowy (użytkowanych rolniczo) w tereny zabudowy. Czynnikiem, który może łagodzić negatywne
dla środowiska przyrodniczego skutki antropopresji oraz może wspomagać zachowanie ekologicznych
funkcji terenów jest wykształcenie odpowiednich układów przestrzennych zabudowy oraz
wprowadzenie obowiązku zachowania powierzchni biologicznie czynnych, zapewniających warunki
życia organizmów żywych, produkcji materii organicznej oraz warunki infiltracji wód opadowych
i roztopowych do gruntu. W tym celu w projekcie planu dla wszystkich terenów przeznaczonych pod
zabudowę szczegółowo określono m.in. maksymalne nieprzekraczalne linie zabudowy, maksymalną
powierzchnię zabudowy, minimalną powierzchnię nowo wydzielanej działki budowlanej oraz minimalny
udział powierzchni biologicznie czynnej, jaki musi zostać zachowany w obrębie poszczególnych
działek.
Realizacja ustaleń przedmiotowego projektu planu wpłynie na trwałe zniszczenie szaty
roślinnej na terenach dotychczas niezainwestowanych, a przeznaczonych w projekcie pod zabudowę
lub zainwestowanie elementami infrastruktury komunikacyjnej lub technicznej. Dotychczas
występująca zieleń (tworząca zbiorowiska segetalne, ugorowe, ruderalne) częściowo zastąpiona
28
zostanie typową zielenią urządzoną, towarzyszącą nowej zabudowie usługowej oraz obiektom handlu
wielkopowierzchniowego. Będzie ona realizowana w ramach powierzchni biologicznie czynnych, które
zgodnie z projektem planu, muszą być zagospodarowane zielenią. Zachowanie odpowiednio dużych
powierzchni biologicznie czynnych, zagospodarowanych zielenią może zwiększyć faktyczny potencjał
gatunkowy roślinności tych terenów. Warunkiem koniecznym będzie jednak wprowadzenie
wartościowszej jakościowo zieleni wysokiej, składającej się z drzew i krzewów, kosztem zmniejszenia
ilości powierzchni trawiastych.
Na terenach budowlanych, w celu zniwelowania negatywnego wpływu zwiększenia
powierzchni zabudowanych, projekt planu określa maksymalny procent powierzchni zabudowy oraz
minimalny procent zachowania powierzchni biologicznie czynnych. W ten sposób zachowane zostaną
powierzchnie o podłożu zbliżonym do naturalnego, umożliwiające wprowadzanie nowej roślinności.
Wprowadzono również obowiązek zagospodarowania zielenią wszystkich powierzchni terenów wolnych
od utwardzenia.
Realizacja ustaleń projektu planu spowoduje przekształcenia funkcjona lne w środowisku.
Pozostające dotychczas w rolniczym użytkowaniu tereny zostaną zastąpione nowymi terenami
zainwestowanymi. Lokalizacja nowej zabudowy i układu komunikacyjnego w obszarze opracowania
spowoduje zanik terenów upraw polowych i nieużytków, których roślinność obecnie stanowi źródło
pokarmu dla wielu zwierząt. Efektem zmian będzie zatem pogorszenie warunków dla bytujących lub
przemieszczających się po tych terenach zwierząt. Z czasem, na skutek postępującej urbanizacji, silnie
przekształcony krajobraz stanie się miejscem występowania nowych gatunków fauny,
przystosowanych do życia w środowisku miejskim. Przekształcenia monokulturowych terenów upraw
rolnych na tereny zabudowy, z udziałem określonej minimalnej powierzchni biologicznie czynnej,
zwykle zagospodarowywanej trwałymi kompozycjami zieleni ozdobnej, będzie miało z czasem
pozytywny wpływ, gdyż spowoduje pojawienie się nowych gatunków zwierząt. Zapisy projektu planu
generalnie sprzyjać będą zasiedlaniu tych terenów przez gatunki przystosowane do obecności
i działalności człowieka. Wprowadzenie w projekcie mpzp zapisów ograniczających intensywność
planowanej zabudowy oraz wymagających zapewnienia odpowiedniego udziału powierzchni
biologicznie czynnej, pozwoli na pewne ograniczenie strat poniesionych w wyniku przekształceń
funkcjonalno-przestrzennych tych terenów.
Czasowy oraz ograniczony przestrzennie niekorzystny wpływ na zwierzęta wystąpi na etapie
realizacji poszczególnych inwestycji, wymagających prowadzenia prac budowlanych z wykorzystaniem
ciężkiego sprzętu. Działania te wiązać się będą z generowaniem hałasu (silniki pracujących maszyn)
oraz zniszczeniem pokrywy roślinnej w obrębie części terenu (tymczasowe drogi dojazdowe, miejsca
składowania materiałów budowlanych), co skutkować będzie czasowym wycofywaniem się z tych
terenów bardziej wrażliwych gatunków zwierząt. Przewiduje się jednak, że niekorzystne oddziaływania
ustąpią po zakończeniu prac budowlanych i nie będą wpływać w sposób długofalowy na kształtowanie
charakteru lokalnej fauny.
6.5.
Oddziaływanie na krajobraz
Zmiana dotychczasowego sposobu użytkowania większości terenów objętych granicą projektu
mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A w sposób
istotny wpłynie na ich walory krajobrazowe. Dominujący obecnie na tym terenie otwarty krajobraz
rolniczy zostanie niemal całkowicie przekształcony, gdyż w miejscu pól uprawnych i terenów
niezagospodarowanych (nieużytków) pojawi się nowa zabudowa usługowa oraz wielkopowierzchniowe
obiekty handlowe wraz z obsługującymi ją szlakami komunikacyjnymi oraz elementami infrastruktury
technicznej. Inwestycje budowlane prowadzone w tym zakresie stanowić będą kontynuację już
rozpoczętego procesu rozwoju terenów budowlanych w obrębie Fabianowa i Kotowa. Urbanizacja
krajobrazu będzie procesem stopniowym i prawdopodobnie długoterminowym, ponieważ będzie
skutkiem inwestycji prowadzonych w różnym czasie przez wielu odrębnych właścicieli prywatnych (lub
inwestorów).
Na etapie realizacyjnym, w wyniku organizacji placów budow y oraz prowadzenia prac
budowlanych związanych z lokalizacją nowych budynków oraz realizacją nowego układu drogowego,
oddziaływania na krajobraz będą negatywne. Będzie to jednak oddziaływanie krótkoterminowe.
Wprowadzenie do środowiska na terenach dotąd niezainwestowanych nowych kubaturowych
obiektów budowlanych, a szczególnie mocno wyróżniających się w krajobrazie budynków usługowych
czy wielkopowierzchniowych obiektów handlowych wpłynie na stopniowe, trwałe przekształcenie
29
dotychczasowego krajobrazu. Należy jednak uznać planowane inwestycje jako sposób racjonalnego
wykorzystania potencjału miejskich terenów.
Pomimo znaczących zmian w sposobie zagospodarowania i użytkowania terenów znajdujących
się w granicach analizowanego obszaru, zapisy projektu umożliwiają utworzenie nowej,
uporządkowanej w zakresie kształtowania zabudowy i zieleni, przestrzeni. W celu uzyskania
wspomnianego efektu wprowadzono szereg rozwiązań wpływających korzystnie na ograniczenie
negatywnych skutków, jakie mogłyby się pojawić w związku ze zmianą dotychczasowego sposobu
zagospodarowania i użytkowania tych terenów.
Analizowany projekt planu wprowadza ustalenia w zakresie zasad ochrony i kształtowania ładu
przestrzennego, których realizacja wpływać będzie na kształtowanie lokalnych walorów
krajobrazowych na terenach przeznaczonych pod zabudowę. Lokalizacja budynków zgodnie
z wyznaczonymi liniami zabudowy oraz realizacja zapisów, określających parametry zabudowy
tj. maksymalna powierzchnia zabudowy, maksymalna wysokość budynków usługowych oraz obiektów
handlowych, czy kształt połaci dachowych, umożliwi wykształcenie zabudowy o spójnym charakterze,
komponującej się z obecnie istniejącymi budynkami usługowymi.
W celu kształtowania ładu przestrzennego i poprawy walorów krajobrazowych poszczególnych
terenów w projekcie planu wprowadzono szereg ustaleń dotyczących lokalizacji elementów
dysharmonizujących przestrzeń wizualną, jak m.in.: ogrodzenia, tymczasowe obiekty budowlane,
urządzenia reklamowe, szyldy, tablice reklamowe, czy tablice informacyjne.
Pozytywnie na walory krajobrazowe analizowanego obszaru oddziaływać będą natomiast
wszystkie ustalenia dotyczące ochrony i kształtowania zieleni, w tym przede wszystkim nakaz
lokalizacji rzędu drzew na terenach 2UC/U i 3UC/U w miejscach wskazanych na rysunku projektu
planu (z uwzględnieniem lokalizacji zjazdów i infrastruktury technicznej) jak również obowiązek
zagospodarowania zielenią nieutwardzonych fragmentów terenów.
Reasumując, projekt planu, pomimo wprowadzenia nowego sposobu użytkowania
i zagospodarowania na większości terenów, pozwoli na wytworzenie zurbanizowanych przestrzeni
o korzystnych walorach krajobrazowych. Projekt planu pozytywnie wpłynie również na ich wzajemne
zharmonizowanie i powiązanie, przy jednoczesnym zachowaniu składowych środowiska istniejących
w granicach mpzp oraz jego sąsiedztwie.
6.6.
Oddziaływanie na ludzi
Z uwagi na fakt, iż w chwili obecnej na analizowanym obszarze nie funkcjonuje jakakolwiek
zabudowa mieszkaniowa, a zapisy omawianego projektu mpzp nie przewidują lokalizacji zabudowy
o tego rodzaju funkcji również w przyszłości, nie przewiduje się wystąpienia jakichkolwiek oddziaływań
na mieszkańców przedmiotowego obszaru, wynikających z realizacji ustaleń projektu mpzp terenów
przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A. Należy podkreślić, że tereny
objęte granicami projektu mpzp nie sąsiadują bezpośrednio z zabudową mieszkaniową, co ogranicza
możliwość wystąpienia ewentualnych negatywnych oddziaływań na mieszkańców terenów sąsiednich.
Omawiany projekt mpzp umożliwia lokalizację nowej zabudowy o funkcji usługowej – w tym
wskazuje tereny rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2
(tereny UC/U). W związku z powyższym, możliwe jest jedynie wystąpienie niekorzystnych
oddziaływań o czasowym i lokalnym charakterze, odczuwanych przez osoby przebywające czasowo
na obszarze opracowania (głównie pracownicy firm i obiektów usługowych). Ewentualne niekorzystne
oddziaływania na ludzi związane będą w tym przypadku ze zjawiskami występującymi na etapie
realizacji projektowanych inwestycji (hałas i zanieczyszczenia powietrza związane z prowadzeniem
prac budowlanych) oraz niekorzystnym oddziaływaniem hałasu, wynikającego z funkcjonowania
zabudowy o specyficznej funkcji. Prognozuje się jednak, iż większość tego rodzaju zjawisk będzie
miała charakter tymczasowy i ustanie w przypadku zakończenia prac realizacyjnych w zakresie
lokalizacji projektowanej zabudowy oraz nowych elementów układu komunikacyjnego.
Pomimo przewidywanego braku negatywnego wpływu na mieszkańców miasta, niezbędne
było podjęcie działań pozwalających na zachowanie i właściwą ochronę elementów środowiska
przyrodniczego. Działania te są niezwykle ważne z punktu widzenia ochrony zdrowia mieszkańców
miasta, gdyż rosnące zanieczyszczenie poszczególnych komponentów środowiska (zwłaszcza
powietrza i klimatu akustycznego) pogarsza warunki życia, a długotrwałe narażenie na działanie
szkodliwych substancji może być czynnikiem wpływającym na wzrost zachorowań i umieralności,
na skutek wywoływanych chorób. W związku z powyższym, konieczne było wprowadzanie takich
ustaleń, których realizacja pozwoliłaby na zmniejszenie ryzyka zanieczyszczenia środowiska, a co za
30
tym idzie pogorszenia jakości życia mieszkańców miasta. Z uwagi na powyższe, do analizowanego
projektu planu wprowadzono zapisy dotyczące między innymi ochrony i kształtowania jakości
powietrza atmosferycznego, czy też sposobu kształtowania zieleni. Respektowanie wprowadzonych do
projektu mpzp zapisów (opisanych w pozostałych rozdziałach prognozy) pozwoli zminimalizować
ryzyko wystąpienia znaczących, negatywnych oddziaływań na jakość życia i zdrowie mieszkańców
terenów zlokalizowanych w dalszej odległości od granic obszaru mpzp.
Należy podkreślić, że respektowanie ustaleń projektu mpzp w sposób bezpośredni powinno
wpłynąć również na poprawę ogólnego poziomu bezpieczeństwa, m.in. poprzez określenie docelowego
kształtu układu komunikacyjnego, zapewniającego bezpieczny dostęp do terenów zlokalizowanych
w zasięgu obszaru projektu planu, a także dopuszczenie robót budowlanych w zakresie sieci
infrastruktury technicznej. Pozytywnie ocenia się również zapisy dopuszczające możliwość lokalizacji
dodatkowych39 elementów układu komunikacyjnego, w tym elementów związanych z prowadzeniem
transportu zbiorowego.
6.7.
Oddziaływanie na powietrze
Umożliwienie lokalizacji na przedmiotowym obszarze projektowanej zabudowy o znacznej
powierzchni i kubaturze oraz specyficznej funkcji może wpłynąć na wzrost poziomu emisji
zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do powietrza atmosferycznego. Prognozuje się natomiast,
że emisja ta nie będzie stanowić zagrożenia dla dotrzymania standardów jakości powietrza
Proponowane przeznaczenie terenów objętych projektem mpzp terenów przyautostradowych
w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A pod lokalizację zabudowy usługowej (na terenach
1-3U) oraz pod tereny rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej
2000 m2 lub zabudowy usługowej na terenach 1-3UC/U, nie wpłynie znacząco na pogorszenie jakości
powietrza atmosferycznego na tym terenie.
Pojawienie się nowej zabudowy skutkować może lokalnym zwiększeniem liczby źródeł emisji
zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, na skutek uruchomienia nowych, indywidualnych instalacji
grzewczych, wykorzystywanych w celu dostarczenia ciepła do poszczególnych budynków (na terenach
UC/U i U). Czynnikiem pozwalającym ograniczyć w pewnym stopniu ewentualny wzrost emisji
zanieczyszczeń, generowanych na skutek funkcjonowania indywidualnych instalacji grzewczych, jest
dostęp do istniejącej sieci gazociągowej (zlokalizowanej w północno-wschodniej części opracowania,
w rejonie ul. Kowalewickiej oraz w położonej tuż za południową granicą opracowania ul. Opłotki, jak
również planowanej w ul. Jadwigi Wajsówny na terenie 2KD-L oraz na terenach 1KDW i 2KDW).
Dostępność do tego rodzaju infrastruktury pozwala założyć, iż część instalacji grzewczych
wykorzystywać będzie paliwa gazowe, charakteryzujące się niskimi wskaźnikami emisji.
W przypadku powstania nowego zainwestowania o funkcji UC/U, możliwy jest wzrost
natężenia ruchu na ulicach otaczających analizowany obszar, co będzie niekorzystnie oddziaływać
na jakość powietrza na terenie planu oraz w jego bezpośrednim otoczeniu. Możliwy jest wzrost ilości
CO, NOx, pyłów i węglowodorów związany z poruszaniem się pojazdów, z uwagi jednak na niewielką
skalę tego zjawiska, nie będzie to oddziaływanie znaczące. Na ograniczenie ryzyka wystąpienia
przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń niewątpliwie będzie wpływał także fakt,
iż w ostatnich latach notuje się zwiększanie udziału pojazdów spełniających wyższe normy emisji
EURO40 oraz stopniowe wycofywanie z użytku pojazdów nie spełniających tych norm.
Niewielki, czasowy wzrost emisji zanieczyszczeń powietrza może wystąpić na etapie
prowadzenia prac budowlanych, umożliwiających realizację ustaleń planu. Wzrost stężeń
zanieczyszczeń gazowych, związanych z pracą silników maszyn budowlanych oraz zanieczyszczeń
pyłowych, powstających w wyniku przemieszczania mas ziemnych oraz stosowa nia różnego rodzaju
materiałów budowlanych, będzie miał charakter punktowy i krótkotrwały, i ustąpi całkowicie po
zakończeniu realizacji inwestycji budowlanych.
Zapisy projektu planu wprowadzają ustalenia pozwalające na ograniczenie emisji
zanieczyszczeń do powietrza. Projekt przewiduje powiązanie infrastruktury technicznej z układem
zewnętrznym oraz zapewnienie dostępu do sieci. Dopuszczono również stosowanie indywidualnych
systemów grzewczych, przy czym ustalono zakaz stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo
stałe. Przestrzeganie powyższego zapisu umożliwi ograniczenie emisji zanieczyszczeń powstających
w obrębie indywidualnych systemów grzewczych, funkcjonujących w obrębie projektowanej zabudowy
39
40
innych niż ustalone planem
norma emisji EURO I (91/441/EC), EURO II (94/12/EC, 96/69/EC), EURO III i EURO IV (wprowadzona Dyrektywą 98/69/EC)
oraz EURO V (2007/715/EC)
31
(w szczególności zanieczyszczeń pyłowych). Wprowadzenie tego rodzaju zakazów nawiązuje również
do ustaleń zawartych w „Programie ochrony powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz B(a)P dla strefy
aglomeracja poznańska, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych w zakresie
pyłu PM10”, określającym szereg koniecznych do podjęcia działań, których zastosowanie jest
niezbędne dla przywrócenia standardów jakości powietrza w zakresie stężeń pyłu zawieszonego PM10
oraz B(a)P.
Wśród zapisów, których realizacja wpływać będzie w sposób korzystny na kształtowanie
lokalnej jakości powietrza atmosferycznego, wymienić trzeba również wszystkie ustalenia z zakresu
kształtowania zieleni na całym obszarze opracowania, w tym szczególnie zieleni wysokiej. Wspomnieć
tu należy wprowadzenie nakazu zagospodarowania zielenią nieutwardzonych fragmentów terenu,
określenie minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej w granicach działki budowlanej
na terenach UC/U i U, jak również ustalenie lokalizacji rzędu drzew na terenach 2-3UC/U
w miejscach wskazanych na rysunku planu (z uwzględnieniem lokalizacji zjazdów i infrastruktury
technicznej). Na poprawę jakości powietrza atmosferycznego wpływać będzie również utrzymanie
odpowiednich powierzchni biologicznie czynnych w ramach określonego minimalnego udziału
powierzchni biologicznie czynnej, wynoszącego nie mniej niż 20% na terenach 1-2U oraz terenach
1-3UC/U.
6.8.
Oddziaływanie na klimat lokalny
Niekorzystne oddziaływania na kształtowanie lokalnych warunków klimatycznych pojawiają się
zazwyczaj na skutek diametralnych zmian w sposobie zagospodarowania i użytkowania terenów .
Wśród najważniejszych czynników, których pojawienie się stanowi przyczynę znaczących zmian
lokalnego klimatu, wymienić można między innymi: zwiększanie zasięgu powierzchni trwale
zabudowanych, zmniejszanie udziału powierzchni biologicznie czynnej w obrębie terenów
przeznaczonych pod zabudowę, zmniejszanie powierzchni zadrzewionych, zwiększanie liczby źródeł
(punktowych, liniowych i powierzchniowych) emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do powie trza,
czy też umożliwienie stosowania w instalacjach grzewczych paliw o wysokich wskaźnikach spalania.
Jak już wcześniej wspomniano, realizacja zapisów omawianego projektu mpzp umożliwia
lokalizację na przedmiotowym obszarze obiektów o znacznej kubaturze i powierzchni zabudowy –
nowe inwestycje kubaturowe pojawią się przede wszystkim na terenach 2-3UC/U, obejmujących
niezabudowane dotąd tereny, zlokalizowane na zachód od ul. J. Wajsówny. Stąd też prognozuje się,
iż realizacja ustaleń projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa
w Poznaniu – cześć A, będzie oddziaływać na elementy kształtujące lokalny mikroklimat.
Lokalizacja obiektów kubaturowych powoduje pewne modyfikacje w warunkach mikroklimatu.
Realizacja nowych budynków, a wraz z nimi znaczne powiększenie powierzchni trwale uszczelnionych,
powoduje pogorszenie przewietrzania terenów (budynek stanowi barierę dla mas powietrza), a także
zmianę schematu cyrkulacji mas powietrza, zwłaszcza w przypadku wysokich obiektów, modyfikacj ę
warunków cieplnych (powierzchnie uszczelnione akumulują energię cieplną, zarówno energię
słoneczną, jak i energię pochodzącą z procesów spalania surowców), modyfikację warunków
wilgotnościowych (wzrost zanieczyszczenia powietrza powoduje spadek wilgotności względnej
powietrza).
Aby ograniczyć (w możliwe maksymalnym stopniu) niekorzystne skutki związane z lokalizacją
zabudowy o znacznej powierzchni na terenach dotąd niezabudowanych, charakteryzujących się
dobrymi warunkami przewietrzania oraz znacznym stopniem nasłonecznienia, do projektu mpzp
wprowadzono zapisy określające maksymalną powierzchnię i wysokość zabudowy, minimalny udział
powierzchni biologicznie czynnej (jaki musi zostać zachowany w granicach działki budowlanej), a także
określające sposób lokalizowania zabudowy – zgodnie z liniami zabudowy wyznaczonymi na rysunku
planu (z zastrzeżeniem pozostałych ustaleń).
Dla ograniczenia skali występowania negatywnych oddziaływań na lokalny mikroklimat
korzystne będzie również realizowanie zapisów odnoszących się do sposobów kształtowania zieleni. Ze
względu na projektowane przeznaczenie terenów oraz docelową funkcję zabudowy (głównie w obrębie
terenów 1-3UC/U), możliwość wprowadzenia różnorodnych rozwiązań dotyczących lokalizacji
elementów zieleni była znacznie ograniczona. Niemniej, do projektu mpzp wprowadzono zapisy
ustalające zagospodarowanie zielenią nieutwardzonych fragmentów terenu, określające minimalny
udział powierzchni biologicznie czynnej, jaki musi zostać zachowany w granicach działki budowlane j
(nie mniej niż 20% powierzchni działki dla terenów UC/U i U) oraz lokalizację rzędu drzew
32
na terenach 2-3UC/U w miejscach wskazanych na rysunku planu41. Istotne będzie również
wykształcenie przestrzeni z zielenią w ciągu komunikacyjnym łączącym miejsca postojowe z wejściem
głównym – w przypadku lokalizacji obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2.
Należy zauważyć, że obecność większych powierzchni porośniętych zielenią (a w szczególności zielenią
wysoką), wpływa korzystnie na zmniejszenie udziału CO2 w powietrzu atmosferycznym oraz
ograniczenie stężeń zanieczyszczeń pyłowych, których obecność wpływa na zwiększenie częstotliwości
i intensywności niekorzystnych zjawisk klimatycznych (cząstki pyłowe stanowią jądra kondensacji).
W przypadku terenów porośniętych zielenią wysoką obserwuje się lokalna poprawę warunków
wilgotnościowych oraz ograniczenie nasłonecznienia powierzchni, co z kolei wpływa na lokalne
obniżenie temperatury powietrza.
Do najbardziej istotnych ustaleń projektu mpzp, których realizacja służyć będzie ograniczeniu
skali negatywnych oddziaływań na kształtowanie lokalnego klimatu, należy uniemożliwienie
stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe w indywidualnych systemach grzewczych
(dopuszczonych zapisami planu). Egzekwowanie tego zapisu wpłynie w sposób bezpośredni
na wyeliminowanie możliwości pojawienia się na obszarze projektu planu nowych źródeł emisji niskiej,
których funkcjonowanie mogłoby skutkować wzrostem emisji zanieczyszczeń powietrza (szczególnie
w zakresie emisji pyłów), a tym samym w sposób pośredni niekorzystnie oddziaływać na kształtowanie
lokalnego klimatu. Wagę tego rodzaju ustaleń należy pokreślić szczególnie w kontekście występowania
na terenie całego miasta przekroczeń dopuszczalnych poziomów stężeń niektórych zanieczyszczeń
(głównie pyłu PM10).
6.9.
Oddziaływanie na klimat akustyczny
Projekt planu dla terenów przyautostradowych „w rejonie Fabianowa i Kotowa” w Poznaniu
– część A ustala przeznaczenie terenów oraz określa sposoby ich zagospodarowania i zabudowy,
ze szczególnym uwzględnieniem konieczności kształtowania ładu przestrzennego oraz konieczności
dostosowania funkcji i intensywności dalszego zagospodarowania terenów przedmiotowego obszaru
do uwarunkowań przestrzennych i przyrodniczych oraz ograniczeń wynikających z ochrony
środowiska, w tym ochrony przed hałasem.
Projekt uchwały nie ustala w przedmiotowym obszarze lokalizacji rodzajów terenów oraz
funkcji obiektów – wymagających zapewnienia odpowiednich standardów akustycznych w środowisku,
określonych w przepisach ustawy Prawo ochrony środowiska 42 oraz rozporządzenia w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku43. Zapewnienia takiej ochronie nie wymagają również
tereny w najbliższym otoczeniu przedmiotowego obszaru. W związku z tym, w projekcie planu nie
sformułowano ustaleń w zakresie kształtowania klimatu akustycznego w środowisku.
Z uwagi jednak na znaczące, uciążliwe akustycznie, oddziaływanie hałasu samochodowego
od ul. Głogowskiej oraz w mniejszym stopniu od miejskiego odcinka autostrady A2 w rejonie węzła
Komorniki – co ilustruje załącznik nr 4 zamieszczony w niniejszej prognozie i omówiony w rozdz. 2.10,
ale także ze względu na nieodległe oddziaływanie hałasu lotniczego z lotniska wojskowego Poznań Krzesiny, w obszarze projektu planu zakazano lokalizacji usług oświaty i zdrowia, czyli szkół,
przedszkoli i żłobków, domów opieki społecznej oraz szpitali na terenach zabudowy usługowej 1-3U
oraz terenach rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 lub
zabudowy usługowej 1-3UC/U.
Projekt planu ustalił dla terenów U i UC/U lokalizację stanowisk postojowych oraz nie zakazał
lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. W związku z tym oczekuje
się, że realizacja takich przedsięwzięć i tak będzie wymagała zastosowania procedury związanej
z rozporządzeniem w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko 44, czyli
procedury uściślającej oddziaływania, w tym także oddziaływania akustyczne w środowisku. Skutkiem
takiego postępowania może być decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, która określi zasady
realizacji takich inwestycji jw. w granicach obszaru projektu planu, w tym emisji i imisji oddziaływań
akustycznych.
41
z uwzględnieniem lokalizacji zjazdów i infrastruktury technicznej
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz. 1232, tekst jednolity z późn. zm.)
43
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. z 2014 r., poz. 112, tekst jednolity)
44
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko (Dz. U. z 2016 r., poz. 71, tekst jednolity)
33
42
W związku z możliwością pojawienia się na terenach 1-3U oraz 1-3UC/U również usług
biurowych, projektowych lub innych, wymagających zapewnienia odpowiednich warunków
akustycznych wewnątrz pomieszczeń (zamkniętych), przeznaczonych na pobyt ludzi, w projekcie planu
ustalono dla budynków przeznaczonych na pobyt ludzi – z pomieszczeniami wymagającymi
zapewnienia komfortu akustycznego – stosowanie rozwiązań wynikających z zasad akustyki
budowlanej.
Ustalenie to wiąże się m.in. ze stosowaniem przegród zewnętrznych o odpowiedniej
izolacyjności akustycznej, w tym przede wszystkim okien o podwyższonej izolacyjności akustycznej,
przy zapewnieniu wymiany powietrza z otoczeniem.
Lokalizację zabudowy usługowej z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi –
wymagającej zapewnienia komfortu akustycznego wewnątrz pomieszczeń zamkniętych (na podstawie
wymagań polskich norm z dziedziny akustyki budowlanej), na terenach charakteryzujących się
wysokim poziomem hałasu w środowisku dopuszczają przepisy rozporządzenia 45, które mówią m.in.
(DZIAŁ IX, § 325, ust. 2), że: „Budynki z pomieszczeniami wymagającymi ochrony przed zewnętrznym
hałasem i drganiami należy chronić przed tymi uciążliwościami poprzez … racjonalne rozmieszczenie
pomieszczeń w budynku oraz zapewnienie izolacyjności przegród zewnętrznych ....”. Mimo tego,
umieszczenie w projekcie uchwały planu ustalenia dotyczącego stosowania akustyki budowlanej jest
właściwe – ze względu na zwrócenie uwagi na problem zagrożenia hałasem wnętrz pomieszczeń.
W projekcie planu nie znalazły się ustalenia dotyczące zastosowania rozwiązań
przeciwhałasowych dla ul. Głogowskiej, bo granice opracowania nie obejmują tej ulicy. Niemniej,
ustalenia takie i tak nie musiałyby być zastosowane z powodu braku sąsiedztwa terenów w granicach
projektu planu – wymagających zapewnienia standardów akustycznych w środowisku.
Aktualny hałas lotniczy z lotniska wojskowego Poznań-Krzesiny – o poziomie przekraczającym
wartość LDWN = 55 dB w porze dzienno-wieczorno-nocnej, według dokumentacji Mapy akustycznej
miasta Poznania 46 – nie sięga obecnie granic opracowania projektu planu swoją zewnętrzną granicą,
co ilustruje załącznik nr 5. Dokumentacja ta nie ilustruje też zasięgu oddziaływania hałasu lotniczego
o poziomie wartości LDWN = 50 dB, w porze dzienno-wieczorno-nocnej, zgodnie z wymaganiami
przepisów rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych
oraz ich układu i sposobu prezentacji 47. Bardzo korzystne w związku wydaje się ustalenie zakazujące
jednak lokalizacji usług oświaty i zdrowia oraz domów opieki społecznej na terenach usługowych
projektu planu, w obawie przed skażeniem tych terenów w przyszłości hałasem lotniczym.
Hałas tramwajowy, kolejowy, a także hałas przemysłowy, nie będą obejmowały swym
zasięgiem granic obszaru planu.
Podsumowując należy stwierdzić, że obszar projektu planu terenów przyautostradowych
„w rejonie Fabianowa i Kotowa” w Poznaniu – część A, nie będzie wymagał ochrony akustycznej
w środowisku, poprzez zakaz lokalizacji na terenach usługowych U i UC/U usług oświaty i zdrowia
oraz, że będą zapewnione wymagane warunki akustyczne wewnątrz pomieszczeń przeznaczonych na
pobyt ludzi – poprzez stosowanie zasad akustyki budowlanej.
6.10.
Oddziaływanie na dziedzictwo kulturowe
Zgodnie z ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 48
na obszarze objętym ustaleniami projektu planu miejscowego dla terenów przyautostradowych
„w rejonie Fabianowa i Kotowa” w Poznaniu – część A nie występują żadne zabytki, jednakże położony
jest on w granicach obszaru występowania znalezisk archeologicznych.
Analizowany projekt mpzp wskazuje na rysunku lokalizację ww. obszaru występowania
znalezisk archeologicznych, jednakże w zapisach projektu uchwały nie wprowadza żadnych ustaleń
w tym zakresie, gdyż kwestie te regulują przepisy odrębne. W związku z powyższym niniejsza
prognoza nie zawiera informacji na temat oddziaływania ustaleń projektu planu na przedmiotowy
obszar występowania znalezisk archeologicznych.
45
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, ze zmianami)
46
47
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na
mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz. U. Nr 187 z 2007 r., poz. 1340)
48
Dz. U. z 2014 r., poz. 1446
34
6.11.
Oddziaływanie na dobra materialne
Ze względu na dotychczasowy sposób zagospodarowania i użytkowania terenów, nie
przewiduje się wystąpienia znaczącego, negatywnego oddziaływania na dobra materialne na skutek
realizacji ustaleń projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa
w Poznaniu – część A.
Ewentualne oddziaływania o niekorzystnym charakterze mogą wystąpić jedynie na etapie
realizacji projektowanych inwestycji budowlanych i komunikacyjnych, jakie realizowane będą
na terenach dotąd niezagospodarowanych. Oddziaływania te ze względu na niewielki zasięg
przestrzenny oraz ograniczony czas trwania najprawdopodobniej nie będą wpływać negatywnie
na istniejące w granicach obszaru opracowania dobra materialne.
Należy natomiast podkreślić, iż w wyniku realizacji ustaleń projektu mpzp, umożliwiających
lokalizację na przedmiotowym obszarze nowych obiektów usługowych, obiektów handlowych
o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2, jak również nowych elementów układu komunikacyjnego
oraz sieci infrastruktury technicznej, przewidywany jest znaczący wzrost ilości zlokalizowanych na tych
terenach dóbr materialnych. Zakładając, że nowe zainwestowanie charakteryzować się będzie
wysokimi walorami estetycznymi, wpisującymi się w docelowy sposób użytkowania i funkcjonowania
analizowanego obszaru, jego realizacja będzie w pozytywny sposób oddziaływ ać na otoczenie
omawianego obszaru.
6.12.
Oddziaływanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000
Jak wskazano w trzecim rozdziale niniejszej prognozy, na obszarze objętym granicami
projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A nie
występują zasoby przyrodnicze objęte ochroną prawną w formie parku narodowego, rezerwatu
przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego krajobrazu, zespołu przyrodniczokrajobrazowego, użytku ekologicznego czy też stanowiska dokumentacyjnego.
Wśród obszarów podlegających ochronie, znajdujących się w najmniejszej odległości od
analizowanego obszaru wskazać należy Fort VIIIa (ok. 2,7 km od północnej granicy) oraz Fort IX
(ok. 2,4 km od granicy północnej) – obiekty współtworzące Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty
„Fortyfikacje w Poznaniu” PLH300005, powołany w celu ochrony unikatowych miejsc zimowania
nietoperzy.
Analizując prognozowany wpływ realizacji ustaleń projektu mpzp na przedmiot ochrony
i integralność terenów zlokalizowanych w zasięgu granic wspomnianego powyżej OZW „Fortyfikacje
w Poznaniu” PLH300005, uwzględniono informacje dotyczące czynników stanowiących potencjalne
zagrożenie dla utrzymania zimowisk nietoperzy. Wśród nich wymienia się przede wszystkim zmiany
mikroklimatu w obrębie miejsc hibernacji oraz płoszenie zwierząt w okresie zimowym, a więc działania
odnoszące się bezpośrednio do samych obiektów stanowiących miejsca hibernacji nietoperzy. Mając
na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż realizacja ustaleń pr ojektu mpzp nie będzie stanowić
potencjalnej przyczyny wystąpienia jakichkolwiek oddziaływań na przedmiot ochrony obszaru
PLH300005 „Fortyfikacje w Poznaniu”. Czynnikiem wpływającym w sposób bardzo istotny
na wyeliminowanie ryzyka wystąpienia oddziaływań jest w tym przypadku duża odległość od obszarów
podlegających ochronie. Znaczna odległość jest jednocześnie czynnikiem eliminującym możliwość
wystąpienia negatywnych oddziaływań na inne obszary o szczególnej wartości przyrodniczej,
zlokalizowane już poza granicami Miasta Poznania, w tym obszar otuliny Wielkopolskiego Parku
Narodowego (w odległości ok. 2,5 km od granic obszaru projektu planu), czy też obszary włączone do
sieci Natura 2000 – Ostoję Rogalińską PLB300017 i Ostoję Wielkopolską PLH300010 (zlokalizowane
w odległości ok. 4,1 km od granic obszaru projektu mpzp).
Wskazać można także na stosunkowo bliskie sąsiedztwo cennych przyrodniczo terenów doliny
Strumienia Junikowskiego, stanowiącego lokalny korytarz ekologiczny (w odległości ok. 750 m od
północnej granicy obszaru mpzp). Część terenów zlokalizowanych w dolinie Strumienia Junikowskiego,
ze względu na obecność licznych zbiorników wodnych oraz występowanie zróżnicowanej gatunkowo
flory i fauny objęta była niegdyś formą ochrony przyrody – do roku 2000 tereny te posiadały status
ochronny użytków ekologicznych „Kopanina I” oraz „Kopanina II” 49. W chwili obecnej tereny te nie są
49
ustanowione na mocy uchwały Nr CV/610/94 Rady Miejskiej Poznania z dnia 10 maja 1994 r. w sprawie: utworzenia użytków
ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych. Uchwała straciła moc obowiązującą w związku z wejściem w życie
ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody i braku w jej przepisach przejściowych zapisu
35
objęte jakąkolwiek formą ochrony przyrody. Prognozuje się, iż pełna i docelowa realizacja ustaleń
projektu mpzp, przy jednoczesnym przestrzeganiu obowiązujących przepisów prawa, nie będzie
stanowić przyczyny występowania negatywnych oddziaływań na wspomniane powyżej tereny.
Niemniej, ze względu na projektowany znaczny wzrost udziału terenów zabudowanych,
zlokalizowanych w zasięgu zlewni Strumienia Junikowskiego, konieczne będzie prowadzenie inwestycji
w sposób ograniczający do minimum ryzyko wystąpienia istotnych oddziaływań, wpływających
na zmniejszenie stopnia zasilania wspomnianego cieku.
6.13.
Oddziaływanie transgraniczne
Ze względu na położenie geograficzne Poznania (znaczne oddalenie od terenów
przygranicznych państwa) stwierdzić należy, że realizacja ustaleń omawianego planu miejscowego nie
spowoduje oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, w rozumieniu Konwencji
z Espoo z 25 lutego 1991 r.
7.
PROPOZYCJE
DOTYCZĄCE
PRZEWIDYWANYCH
METOD
ANALIZY
SKUTKÓW
REALIZACJI
POSTANOWIEŃ
MIEJSCOWEGO
PLANU
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZA NIA
Najbardziej istotnym skutkiem realizacji ustaleń analizowanego projektu mpzp będzie
umożliwienie spójnego zagospodarowania terenów położonych w granicach obszaru opracowania oraz
określenie sposobu obsługi komunikacyjnej projektowanej zabudowy (w tym obiektów handlowych
o powierzchni sprzedaży przekraczającej 2000 m 2). W kontekście ustaleń omawianego w prognozie
projektu planu, zakładającego rozwój terenów przeznaczonych pod lokalizację zabudowy usługowej
(U) oraz rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 lub
zabudowy usługowej (UC/U), istotne będzie zatem monitorowanie sposobu realizacji ustaleń mpzp,
ze szczególnym naciskiem na następujące zagadnienia dotyczące:

przestrzegania zakazu stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe
w indywidualnych systemach grzewczych (dopuszczonych zgodnie z zapisami projektu
mpzp),

realizacji ustaleń nakazujących utrzymanie minimalnego udziału powierzchni biologicznie
czynnej w obrębie działek budowlanych,

realizacji ustaleń w zakresie zachowania określonych parametrów zabudowy na terenach,
na których dopuszczono jej realizację,

przestrzegania ustaleń projektu mpzp w zakresie kształtowania zieleni,

sposobu prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej.
Skutki realizacji postanowień planu podlegać będą bieżącym pomiarom, ocenom or az analizom
wpływu na środowisko wielu czynników, prowadzonym w ramach Państwowego Monitoringu
Środowiska50 przez zobligowane do tego instytucje i służby. Stosownie do art. 10 ust. 2 Dyrektywy
2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu
niektórych planów i programów na środowisko dla monitoringu znaczącego wpływu na środowisko
realizacji planów możliwe jest wykorzystanie istniejącego systemu monitoringu, w celu uniknięcia jego
powielania.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Państwowy Instytut Geologiczny,
Prezydent Miasta Poznania, pełniący jednocześnie obowiązki starosty powiatu grodzkiego, prowadzą
monitoring poszczególnych komponentów środowiska, w tym jakości powietrza, jakości wód, jakośc i
gleby i ziemi, hałasu i pól elektromagnetycznych, w zakresie określonym w ustawie z dnia 27 kwietnia
2001 r. Prawo ochrony środowiska oraz ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne.
Zakres i częstotliwość monitoringu obejmującego pomiary stężeń zanieczyszczeń powietrza
atmosferycznego, a także badania poszczególnych wskaźników zanieczyszczenia wód podziemnych
będą zatem dostosowane do zakresu i częstotliwości monitoringu prowadzonego w ramach
programów Państwowego Monitoringu Środowiska. Pomiary i badania prowadzone w celu określenia
stanu poszczególnych komponentów środowiska prowadzone będą natomiast zgodnie z metodyką
utrzymującego w mocy akty prawne powołujące użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe i stanowiska
dokumentacyjne.
50
utworzonemu ustawą z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska
36
i wymogami określonymi w poszczególnych rozporządzeniach 51, a także specjalistycznych
opracowaniach – określających metodyki referencyjne, odnoszące się do sposobu analizowania stanu
jakości poszczególnych komponentów środowiska. Stosowanie właściwych metodyk prowadzenia
badań i pomiarów jest niezwykle istotne ze względu na ograniczenie możliwości wystąpienia błędów
w ostatecznej ocenie jakości poszczególnych komponentów środowiska.
Precyzyjne określenie częstotliwości monitoringu oraz podanie jego zakresu nie jest możliwe
na obecnym etapie projektowania, niemniej wskazuje się, iż w celu szczegółowego określenia wpływu
realizacji ustaleń mpzp najbardziej korzystne byłoby prowadzenie badań monitorujących stan
poszczególnych komponentów środowiska (powietrza atmosferycznego, wód podziemnych itd.) raz
w roku. Należy również zauważyć, iż zakres i częstotliwość prowadzonego monitoringu powinien być
dostosowany do stopnia zaawansowania realizacji poszczególnych ustaleń projektu mpzp, dotyczących
lokalizacji nowych inwestycji (budowlanych, infrastrukturalnych itd.).
8.
ROZWIĄZANIA
MPZP
ALTERNATYWNE
DO
ROZWIĄZAŃ
ZA WARTYCH
W
PROJEKCIE
Możliwość zaproponowania zasadniczo odmiennych rozwiązań funkcjonalnych, niż te wskazane
w projekcie mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A,
została znacząco ograniczona w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego miasta Poznania”, które określa kierunki przeznaczenia poszczególnych terenów
znajdujących się w granicach analizowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Niemniej, podczas prowadzonych prac rozpatrywano rozwiązania przestrzenne alternatywne
do rozwiązań zaproponowanych ostatecznie w przedłożonej do opiniowania wersji ustaleń planu.
Dotyczyły one układu komunikacyjnego, a dokładniej klasy ul. Jadwigi Wajsówny (teren 2KD-L),
wybudowanej wraz z ul. Haliny Konopackiej (teren 1KD-L) jako drogi serwisowe dla obsługi
ul. Głogowskiej (zlokalizowanej w bliskim sąsiedztwie wschodniej granicy opracowania). Droga ta
pierwotnie w części posiadała klasę drogi dojazdowej (KD-D). Ponieważ układ komunikacyjny
projektu planu posiadający dwie drogi klasy lokalnej (KD-L), uznano za w pełni wystarczający dla
obsługi terenów inwestycyjnych przewidzianych w jego granicach, podjęto także decyzję o obniżeniu
klasy drogi oznaczonej obecnie jako 1KDW, zlokalizowanej pomiędzy terenami 1UC/U i 2UC/U,
która pierwotnie była drogą klasy lokalnej.
9.
STRESZCZENIE I WNIOSKI
Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa
w Poznaniu – część A.
Projekt planu miejscowego sporządzany jest na podstawie uchwały Nr LXVII/7088/IV/2005
Rady Miasta Poznania z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu.
w granicach opracowania projektu planu.
Tereny objęte granicami obszaru opracowania projektu planu w większości są jeszcze
pozostałości po dawnych ogrodach i sadach) oraz tereny nieużytków. Zainwestowanie zabudową
analizowanego obszaru jest obecnie stosunkowo niewielkie. Istniejące tereny usługowe są
51
w tym m.in. w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia
monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. 2011 Nr 258, poz. 1550), rozporządzeniu
Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia
pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową,
lotniskiem lub portem (Dz. U. 2011 Nr 288 poz.1697)
37
skoncentrowane głównie wzdłuż ul. Głogowskiej (pomiędzy ul. Głogowską a ul. J. Wajsówny), ale
także przy ul. H. Konopackiej i przy ul. Kowalewickiej.
Przez omawiany obszar przebiegają szlaki komunikacyjne tj. ulice: Kowalewicka, Haliny
Konopackiej oraz Jadwigi Wajsówny, umożliwiające dojazd do istniejącej w granicach opracowania
zabudowy mieszkaniowej. Ponadto w sąsiedztwie wschodniej granicy opracowania biegnie
ul. Głogowska, pełniąca ważną rolę w obsłudze miasta Poznania, stanowiąca jednocześnie drogę
wylotową z Poznania w kierunku Leszna, Wrocławia oraz Zielonej Góry. Przez fragment obszaru
opracowania (w części centralnej i wschodniej) przebiega napowietrzna linia elektroenergetyczna WN
110 kV, która w części południowej została już skablowana i przebiega pod powierzchnią gruntu.
Przedmiotowy obszar projektu planu został już częściowo antropogenicznie przekształcony na
skutek realizacji istniejącej zabudowy usługowej (na terenach 1-3U, a także 1UC/U), jak również
wielkopowierzchniowego obiektu handlowego na terenie 3UC/U wraz z niezbędną infrastrukturą
techniczną, utwardzonych parkingów naziemnych, jak również terenów komunikacji. W miejscach
lokalizacji zabudowy oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie przekształceniom uległy niemal wszystkie
elementy środowiska naturalnego, obejmujące m.in. rzeźbę terenu, powierzchnię ziemi, warunki
gruntowe, gleby oraz szatę roślinną. Przekształcenia środowiska naturalnego, w tym szczególnie gleb,
miały (i nadal mają) miejsce także na niezainwestowanych jeszcze, a użytkowanych rolniczo
fragmentach obszaru opracowania, które nadal stanowią większość w strukturze jego użytkowania.
Flora omawianego obszaru jest stosunkowo uboga, i złożona przede wszystkim ze zbiorowis ka
antropogeniczne pól uprawnych oraz zbiorowisk roślinnych porastające obszary nieużytków.
Roślinność wysoka występuje na tym terenie bardzo nielicznie i jest skupiona głównie
w północnej części obszaru opracowania. Taki stan powoduje, że obszar projektu planu nie obejmuje
atrakcyjnych dla fauny siedlisk., a większość występujących na tym terenie zwierząt stanowią gatunki
będące szkodnikami upraw. Również różnorodność biologiczna jest tu ograniczona.
Opierając się na danych publikowanych dla obszaru całego miasta, w drugim rozdziale
prognozy przeanalizowano także jakość wód podziemnych oraz powietrza atmosferycznego, zwracając
jednocześnie uwagę na odnotowywane w granicach Poznania przekroczenia dopuszczalnych stężeń
pyłu PM10 i PM2,5. Klimat akustyczny na obszarze opracowania określony został natomiast w oparciu
o analizę danych przedstawionych na Mapie akustycznej miasta Poznania 2012.
W trzeciej części prognozy przedstawiono analizę zidentyfikowanych w granicach projektu
mpzp problemów ochrony środowiska, istotnych z punktu widzenia projektowanego dokumentu.
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A nie występują zasoby przyrodnicze objęte ochroną prawną
w formie parku narodowego, rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego
krajobrazu, zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, użytku ekologicznego czy też stanowiska
dokumentacyjnego. Do obszarów podlegających ochronie, znajdujących się w najmniejszej odległości
od analizowanego obszaru należy natomiast Fort VIIIa (ok. 2,7 km od północnej granicy) oraz Fort IX
(ok. 2,4 km od granicy północnej).
Czwarty rozdział poświęcono omówieniu celu i zapisów projektu planu. Wykazano także
potencjalne skutki dla środowiska i przestrzeni, jakie mogą wystąpić w przypadku braku realizacji
ustaleń planu miejscowego.
Głównym założeniem sporządzenia i uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A jest
sformułowanie szczegółowych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, umożliwiających rozwój
na omawianym obszarze funkcji usługowych i techniczno-produkcyjnych, a tym samym i aktywizację
gospodarczą tej części miasta.
Z tego też względu, w strukturze funkcjonalnej omawianego projektu planu dominują tereny
przeznaczone pod lokalizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2 lub
zabudowę usługową (tereny 1-3UC/U). Uwzględniając funkcjonującą na obszarze projektu mpzp
zabudowę wyznaczono także tereny zabudowy usługowej (1-3U), zlokalizowane wzdłuż ul.
Głogowskiej (poza granicami obszaru mpzp). Ze względu na konieczność zapewnienia właściwej
obsługi komunikacyjnej terenów wskazanych pod lokalizację zabudowy (tereny UC/U i U),
w projekcie planu wyznaczono również tereny dróg publicznych, dla których ustala się szerokość
w liniach rozgraniczających, zgodnie z rysunkiem planu – KD-G (klasy głównej), 1-2KD-L (klasy
lokalnej), KD-Dxs (klasy dojazdowej), 1-2KDW (drogi wewnętrzne).
Odstąpienie od realizacji ustaleń projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie
Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A może być związane z wystąpieniem zjawisk
o niekorzystnym charakterze, wynikającym z potencjalnej możliwości realizacji na przedmiotowym
38
obszarze nowych inwestycji budowlanych, nie uwzględniających specyficznych uwarunkowań
lokalnych. Pozostawienie obszaru opracowania bez planu miejscowego utrudni również ochronę
środowiska przyrodniczego.
W piątej części prognozy przeanalizowano cele ochrony środowiska ustanowione
na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym, istotne z punktu widzenia omawianego obszaru
projektu mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu – część A.
Odniesiono się między innymi do zapisów Dyrektywy Rady z dnia 27 września 1996 r. w sprawie oceny
i zarządzania jakością otaczającego powietrza (96/62/WE), II Polityki Ekologicznej Państwa, Polityki
ekologicznej państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 oraz Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Poznania na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 roku. Przeanalizowano
także zgodność zapisów projektu mpzp z ustaleniami „Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania” odnoszącymi się do omawianego obszaru.
W szóstej części omówiono potencjalne oddziaływanie realizacji ustaleń projektu planu
na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego, w tym na: powierzchnię ziemi, warunki
wodne, bioróżnorodność, szatę roślinną, zwierzęta, ludzi, krajobraz, powietr ze, klimat akustyczny,
obszary Natura 2000 i inne obszary chronione, a także na dziedzictwo kulturowe i dobra materialne.
Realizacja ustaleń mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu –
część A powodować będzie oddziaływania na środowisko przyrodnicze o zróżnicowanym charakterze,
intensywności oraz zasięgu przestrzennym. Część z nich będzie jednak miała znaczący i trwały
charakter. Oddziaływania te będą skutkiem realizacji w granicy planu nowych inwestycji budowlanych,
związanych z lokalizacją zabudowy usługowej, obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej
2000m2,
rozbudowy
układu
komunikacyjnego
oraz
sieci
infrastruktury
technicznej.
Do największych z nich zaliczyć należy: trwałe przekształcenie powierzchni ziemi i warunków
gruntowych w miejscach realizacji inwestycji budowlanych, zmniejszenie powierzchni biologicznie
czynnych oraz pogorszenie warunków infiltracyjnych gruntów, zwiększenie odpływu wód opadowych
i roztopowych za pośrednictwem kanalizacji deszczowej, przeobrażenia szaty roślinnej, wynikające
z usunięcia zieleni na terenach dotąd nieużytkowanych, zainwestowania użytkowanych rolniczo
fragmentów obszaru oraz wprowadzania nowych nasadzeń zieleni towarzyszącej projektowanej
zabudowie i trasom komunikacyjnym, trwałe przekształcenia świata zwierzęcego – zmniejszenie ilości
zwierząt występujących na analizowanych terenach w wyniku likwidacji nieużytków porośniętych
zielenią oraz dużych powierzchni pól uprawnych, pojawienie się nowych gatunków, wysoce
przystosowanych do życia w terenach zurbanizowanych, zwiększenie emisji zanieczyszczeń powietrza
i hałasu w związku z funkcjonowaniem nowych terenów zabudowanych oraz komunikacyjnych, zmiana
charakteru oraz uwarunkowań krajobrazowych omawianego obszaru, będąca w głównej mierze
efektem przekształcenia pól uprawnych w tereny zurbanizowane, oraz przyrost ilości dóbr
materialnych występujących na omawianym w związku z powstaniem nowego zainwestowania.
Projekt planu zawiera jednakże ustalenia, których realizacja pozwoli na ograniczenie
negatywnych skutków na środowisko przyrodnicze. Mówią one m.in. o:
 zakazie stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe w przypadku stosowania
dopuszczonych indywidualnych systemów grzewczych,
 zagospodarowaniu zielenią nieutwardzonych fragmentów terenu,
 odprowadzaniu wód opadowych i roztopowych do sieci kanalizacji deszczowej, z dopuszczeniem
zagospodarowania na działce budowlanej, a w przypadku dróg na terenie,
 powiązaniu infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym oraz zapewnieniu dostępu do
sieci.
W siódmej części niniejszej prognozy odniesiono się do zagadnień związanych z analizą skutków
realizacji postanowień planu miejscowego oraz częstotliwości jej przeprowadzania.
W części ósmej przedstawiono rozważania nad rozwiązaniami alternatywnymi, jakie były
prowadzone w trakcie prac nad projektem mpzp. Rozważania te dotyczyły układu komunikacyjnego
projektu planu, i ostatecznie wpłynęły na zmianę klasy dwóch dróg zlokalizowanych w jego granicach.
39

prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Podobne dokumenty

Pobierz artykuł w pliku

Fiat Doblo Maxi - Fraikin Polska

Z OE BMW listwa zewnętrzna szyby drzwi tylnych prawych BMW 1

Pozwolenie na budowę domu – jak uzyskać?

DZIAŁKA na SPRZEDAŻ 4096/260/OGS Opis

Iveco Daily 50C15

Izoterma wewnętrzna

BA BLACH-TRANS Izoterma wewnetrzna Peugeot Partner