strategia rozwoju społeczno – gospodarczego
Transkrypt
strategia rozwoju społeczno – gospodarczego
STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO POWIATU ŻYWIECKIEGO NA LATA 2006 – 2020 - cz. II 2.5. Zagospodarowanie przestrzenne i obiekty inżynierskie 2.5.1. Drogi Przeważającą większość dróg publicznych w Powiecie Żywieckim stanowią drogi gminne. Ich łączna długość wynosi 821,8 km (w tym o nawierzchni utwardzonej 609,3 km). Pozostałe drogi, które przebiegają przez teren powiatu to drogi powiatowe, wojewódzkie i krajowe. Długość dróg wynosi odpowiednio: - powiatowe 353,4 km, - wojewódzkie 76,6 km, - krajowe 30,19 km. Ogółem długość dróg w Powiecie wynosi: 1281,99 km.1 Zarządcami dróg, do właściwości których należą sprawy z zakresu planowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg, są następujące organy administracji rządowej i samorządowej: - dróg krajowych – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w Katowicach, - dróg wojewódzkich – Zarząd Województwa Śląskiego – porozumieniem przekazano PZD, - dróg powiatowych – Zarząd Powiatu, - dróg gminnych – władze Gmin. Do dróg krajowych zalicza się: autostrady, drogi ekspresowe, drogi międzynarodowe, drogi stanowiące inne połączenia zapewniające spójność sieci dróg 1 Dane z PZD. 17 krajowych, drogi dojazdowe do ogólnodostępnych przejść granicznych, drogi stanowiące ciągi obwodnicowe dużych aglomeracji miejskich oraz drogi o znaczeniu obronnym. Jedyną drogą krajową na terenie Powiatu Żywieckiego jest modernizowana obecnie: - DK 69 – od granicy m. Bielsko-Biała – Żywiec – Milówka (30,19 km). Do dróg wojewódzkich zalicza się drogi inne niż krajowe, stanowiące połączenie między miastami, mające znaczenie dla województwa i drogi o znaczeniu obronnym nie zaliczane do dróg krajowych. W powiecie drogami wojewódzkimi są: - DW 944 – od DK 69 do skrzyżowania DW 945/Dw 946 (1,0 km), - DW 945 – od skrzyżowania DW 944/DW 946 do granicy państwa ze Słowacją (24,1 km), - DW 946 – od skrzyżowania DW 944/DW 946 do granicy woj. małopolskiego (22,9 km), - DW 948 – od DK 52 do DW 946, w tym 4,7 km pow. bielskiego (17,4 km), - DW 781 – od granicy woj. małopolskiego do DW 946 (10,2 km), - Płn. obejście m. Żywca (przeprawa przez rz. Soła) – I etap (1,0 km). Do dróg powiatowych zalicza się drogi inne niż krajowe i wojewódzkie, stanowiące połączenia miast będących siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin między sobą. Na terenie powiatu znajduje się 106 dróg powiatowych. Najdłuższe drogi powiatowe w Powiecie Żywieckim to m.in. droga: - S 1419 Jeleśnia – Koszarawa – Zawoja (15,2 km), - S 1455 Pietrzykowice – Lipowa – Ostre – Twardorzeczka – Leśna (15,7 km), - S 1439 Kamesznica – Milówka – Rajcza – Ujsoły – gr. państwa (21,9 km), - S 1444 Rycerka Dolna – Rycerka Górna – Polana (13 km), - S 1413 Moszczanica-Gilowice-Ślemień-Lachowice (15,6 km) Stan techniczny wszystkich dróg powiatowych powoduje ciągłe zainteresowanie ze strony zarządcy, bowiem wiele z nich wymaga pilnych robót remontowych i modernizacyjnych, a niektóre przebudowy. Utrzymanie dróg we właściwym stanie technicznym, daje możliwość szybkiego i dogodnego komunikowania się. Stanowiąc podstawę do podnoszenia atrakcyjności terenu powiatu, wymaga ciągłego utrzymywania wszystkich dróg na odpowiednim poziomie technicznym oraz podnoszenia ich parametrów technicznych i dostosowywania do standardów europejskich. Na terenie Powiatu znajduje się 177 obiektów mostowych, których administratorem jest Powiatowy Zarząd Dróg w Żywcu. Tylko dwa mosty w Milówce i w Zwardoniu są w bardzo dobrym stanie technicznym. 85 posiada nieznaczne uszkodzenia obniżające jedynie estetyczne walory elementu, 59 posiada uszkodzenia obniżające estetykę i trwałość obiektu, a aż 31 nadaje się do kapitalnego remontu2. 2 Dane z PZD z 28.09.2005 r. 18 2.5.2. Nieruchomości W roku 2004 w ramach zakładania katastru nieruchomości, została zapoczątkowana: 1. Modernizacja operatu ewidencji gruntów polegająca na: a) zastąpieniu analogowych map ewidencyjnych mapami cyfrowymi, b) stworzenie jednej bazy opisowej i kartograficznej umożliwiającej informatyczną komunikację pomiędzy częścią opisową i kartograficzną, 2. Ewidencja budynków (założenie informatycznej bazy opisowej i kartograficznej budynków i lokali w powiązaniu z ewidencją gruntów), 3. Informatyczny rejestr cen i wartości w powiązaniu z ewidencją gruntów i budynków, 4. Kataster uzbrojenia terenu (Zakładanie operatu geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, stworzenie informatycznej bazy wszystkich przewodów będących przedmiotem ewidencji). W pierwszej kolejności powinna zakończyć się modernizacja operatu Żywca, następnie Gminy Koszarawa oraz Łodygowice, cały proces w powiecie powinien zakończyć się w 2010 r. Również w roku 2004 rozpoczął się proces tworzenia geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, którego zakończenie przewiduje się w 2008 r. 2.6. Ochrona środowiska Na terenie Żywiecczyzny mamy do czynienia głównie z zanieczyszczeniami tzw. „niskiej emisji”, pochodzącymi ze spalania paliw w niewielkich kotłowniach przydomowych. Niewielki stopień gazyfikacji terenu oraz wysokie ceny gazu powodują, iż ciągle najpopularniejszym paliwem w naszym regionie ze względu na bliskość kopalń, jest węgiel kamienny oraz miał i muł węglowy. Chociaż wiele instytucji publicznych i zakładów przemysłowych coraz częstej decyduje się na ograniczenie emisji poprzez zmianę medium grzewczego z węgla na gaz lub olej opałowy, a nawet odnawialne źródła ciepła to nadal wielkim problemem pozostaje emisja do atmosfery zanieczyszczeń z palenisk domowych – problem szczególnie uciążliwy w okresie grzewczym. Do zmiany sposobu ogrzewania, skłania zakłady i instytucje z jednej strony troska o środowisko, jednak ważniejsze są tutaj względy ekonomiczne – wysokie opłaty za wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza oraz kary za przekroczenia dopuszczalnych wartości emisji. O ile w stosunku do zakładów przemysłowych oraz przedsiębiorców istnieją środki przymusu w postaci opłat i kar, to w stosunku do osób fizycznych nie ma praktycznie żadnych sposobów na przymuszenie ich do zmiany paliwa na lepsze i ograniczenia emisji. Mieszkańców Powiatu w przeważającej części nie stać na zmianę dotychczasowych sposobów ogrzewania. Obok zanieczyszczeń typowych dla procesów spalania paliw (dwutlenek siarki, tlenki azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu, tlenek węgla oraz pył) w naszym rejonie mamy do czynienia również z zanieczyszczeniami pochodzącymi z procesów technologicznych. Na terenie Powiatu Żywieckiego zlokalizowane są zakłady wyposażone w galwanizernie, stacje odtłuszczania, trawialnie, myjki TRI, stacje regeneracji kwasu itp. Urządzenia te i instalacje znajdują się w następujących zakładach: 19 - „PONAR – ŻYWIEC” Sp. z o.o., Żywiecka Fabryka Sprzętu Szpitalnego „FAMED” S.A., „ŚRUBENA” S.A. w Żywcu, „METALPOL” w Węgierskiej Górce. Kolejnym ważnym źródłem zanieczyszczeń gazowych w rejonie jest stale zwiększający się transport samochodowy (wąskie i kręte drogi oraz brak obwodnic). Dość dobrze przedstawia się sytuacja, jeśli chodzi o gospodarkę ściekami komunalnymi i przemysłowymi. Na terenie powiatu w 2004 r. znajdowało się 20 oczyszczalni ścieków, w tym 16 komunalnych i 4 przemysłowe, które łącznie obsługiwały 59 610 mieszkańców powiatu. W oczyszczalniach tych odprowadzono 3422,6 dm³ ścieków. W roku 2004 długość sieci wodociągowej wynosiła 397,6 km, a korzystało z niej 65 472 mieszkańców3. Ważnym elementem ochrony wód żywiecczyzny przed zanieczyszczeniami jest również realizacja programu Ochrony Wód Jeziora Żywieckiego” przyjętego uchwałą Nr 4/2004 Zgromadzenia Związku Miedzygminnego ds. Ekologii w Żywcu z dnia 25.02.2004 roku. W naszym regionie występuje bardzo dużo tartaków, często są to małe tartaki przydomowe. O ile duże zakłady przetwórstwa drewna objęte są kontrolą, to objęcie kontrolą małych tartaków jest w praktyce, ze względu na ich ilość, niemożliwe do wykonania przez powiatowe służby ochrony środowiska. Trociny z tych tartaków często trafiają do różnego typu zagłębień terenu, jarów czy koryt potoków, podobnie jak popiół z domowych pieców węglowych. W wyniku porozumienia gmin Powiatu Żywieckiego i Powiatu Bielskiego powstała Spółka z o.o. „BESKID” w celu rozwiązania problemów gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gmin. Spółka w latach 1995 – 1997 wybudowała zakład utylizacji w Żywcu, składający się ze stacji segregacji, składowiska i kompostowni. Od stycznia 1995 r. gminy Spółki rozpoczęły realizację przyjętego programu gospodarki stałymi odpadami komunalnymi tj.: - zmiana systemów gromadzenia i usuwania odpadów komunalnych, - wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych „u źródeł” ich powstawania, - organizacja pośrednich stacji gromadzenia i doczyszczenia surowców, - wprowadzenie opłat za usuwanie odpadów, - wprowadzenie kampanii informacyjnej wśród swoich mieszkańców. Żywiec, jako pierwsza z gmin Powiatu Żywieckiego wprowadził, system segregacji odpadów. Segregowane odpady były gromadzone w workach kolorowych, odpady organiczne w brązowych pojemnikach kompostowych, a odpady nieużyteczne w pojemnikach na balast. Mieszkańcom, którzy mieli zawartą umowę na wywóz odpadów wręczano zestawy wieszakowo-workowe. Worki foliowe są odpowiednio 3 Dane z GUS na dzień 31.12.2004 r. 20 oznakowane kolorystycznie i posiadają nadrukowane instrukcje segregowania. Zastąpiły one wcześniejsze pojemniki i kontenery. Po ośmiu latach wdrażania selektywnej zbiórki odpadów komunalnych „u źródeł” ich powstawania, osiągnięte wyniki potwierdzają słuszność przyjętych założeń. Surowce zbierane tym systemem są bardzo czyste. Stopień czystości surowców wtórnych zbieranych w workach foliowych dochodzi do 90%. Surowce wtórne, po doczyszczeniu, zbelowaniu i zagęszczeniu, odsprzedawane są różnym odbiorcom. Pozostałe tworzywa, zmieszane rodzajami, wykorzystywane są do produkcji drobnych elementów ogrodowych, na miejscu w zakładzie Spółki „BESKID”. W 2000 r. Spółka uruchomiła system usuwania odpadów medycznych powstających na terenie powiatu.4 Łączna długość sieci kanalizacyjnej na terenie powiatu w 2004 r. wynosiła ok. 365,6 km. Jej długość w poszczególnych gminach kształtowała się następująco: - Miasto i Gmina Żywiec – 72,0 km, - Gmina Węgierska Górka – 94,5 km, - Gmina Ujsoły – 20,4 km, - Gmina Świnna – 22,5 km, - Gmina Ślemień – 0 km, - Gmina Rajcza – 15,4 km, - Gmina Radziechowy Wieprz – 34,3 km, - Gmina Milówka – 31,5 km, - Gmina Łodygowice – 2,6 km, - Gmina Łękawica – 17,2 km, - Gmina Lipowa – 8,6 km, - Gmina Koszarawa – 0 km, - Gmina Jeleśnia – 19,1 km, - Gmina Gilowice – 0 km, - Gmina Czernichów – 27,5 km. 5 2.7. Rolnictwo Na terenie Żywiecczyzny występują w 70% gleby bielicowe (pyłowe lessowate), w 20% gleby o niewykształconym profilu (skaliste np. na Praszywce Wielkiej, Wielkiej Rycerzowej, szkieletowe). Reszta to niewielkie połacie gleb brunatnych, szarych, czarnych, glejowych torfowych oraz madów karpackich. Na terenie Powiatu przeważają gleby V i VI klasy (powyżej 800m n.p.m.), nie występują tutaj gleby najbardziej urodzajne I i II klasy, a grunty klasy III spotkać można jedynie fragmentami w centralnej części Kotliny Żywieckiej. Gleby IV i V klasy występują na pozostałym obszarze powiatu do wysokości 700m n.p.m. Grunty klasy IVa i b (kompleks żytni dobry) występują na terenie Łodygowic, Lipowej, Żywca, Świnnej, Wieprza. 4 5 www.recykling.pl Dane z GUS na dzień 31.12.2004 r. 21 Użytki rolne w 2004 r. stanowiły 34,9% powierzchni powiatu, lasy i tereny leśne 52,7%, pozostałe grunty i nieużytki 12,4%. Głównymi roślinami uprawnianymi są w kolejności: ziemniaki, żyto, pszenica, owies, jęczmień. Na żyźniejszych gruntach (tereny gmin: Łodygowice, Lipowa, Radziechowy-Wieprz, Świnna) dominuje pszenica, owies i pszenżyto. Zagadnienie gruntów rolnych leżących odłogiem zwłaszcza w sąsiedztwie lasów, powiat próbuje rozwiązać przez zalesianie. Tabela nr 5: Powierzchnia zalesień gruntów rolnych w Powiecie Żywieckim w latach 1999 – 2005. Gmina Żywiec Węgierska Górka Ujsoły Świnna Ślemień Rajcza Radziechowy-Wieprz Milówka Łodygowice Łękawica Lipowa Koszarawa Jeleśnia Gilowice Czernichów Zalesienia ze Zalesienia ze środków środków "funduszu budżetu Powiatu leśnego" Lasów Żywieckiego Państwowych (1999 r.) 1999 - 2005 1,4 2,7 2,4 4,4 4,2 - 7,8 18,2 27,0 19,4 2,1 35,1 57,3 8,2 10,2 8,1 10,9 21,3 3,2 - Zalesienia Zalesienia finansowane ze związane z środków UE wypłatą (realizowane ekwiwalentu przez ARiMR + pieniężnego (od Nadleśnictwa)2003 r.) 2005 0,7 0,7 2,0 5,7 5,2 1,4 5,6 5,9 2,0 3,3 0,9 0,9 5,1 13,6 5,9 0,9 0,4 1,5 0,3 Ogółem Razem w ha 10,6 22,9 27,0 32,7 3,5 39,5 62,9 14,1 0,0 15,5 9,0 16,9 45,0 4,5 1,8 305,9 Źródło: Wydział Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Żywcu. 22 Wykres na 6: Powierzchnia użytków rolnych (w ha) w Powiecie Żywieckim w 2004 r. 6025 grunty orne sady łąki pastwiska 18135 11731 450 Źródło: Dane z GUS. 2.8. Kultura Prawdziwą rewię folkloru zobaczyć można na takich tradycyjnych imprezach regionalnych jak: - Festiwal Folkloru Górali Polskich i Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne organizowane w ramach Tygodnia Kultury Beskidzkiej na żywieckiej scenie, - Międzynarodowy Przegląd Instrumentalistów Ludowych - celem Przeglądu jest upowszechnienie tradycyjnego, ludowego muzykowania i ocalenie go od zapomnienia a także ukazanie bogactwa instrumentarium, różnorodność i podobieństwo tradycji kultywowanych w krajach ościennych, - Powiatowy Przegląd Gawędziarzy i Śpiewaków Ludowych, - Międzynarodowe Warsztaty Rzemiosła Ludowego i Folkloru - zajęcia praktyczne z zakresu bibułkarstwa, malarstwa na szkle i rzeźby prowadzonych przez instruktorów oraz twórców ludowych, - Powiatowy Przegląd Orkiestr Dętych - corocznie gromadzi na żywieckim rynku spore grono uczestników i miłośników tego gatunku muzyki, - Powiatowy Przegląd Potraw Regionalnych „Próbowacka Jadła Beskidzkiego” którego celem jest propagowanie dań regionalnych typowych dla Żywiecczyzny oraz możliwość ich wykorzystania we współczesnej kuchni, - Turniej Gmin - impreza, która ma na celu integrowanie społeczności gmin naszego powiatu, - Wielkanoc w Tradycji Naszych Przodków - warsztaty folklorystyczne, których głównym celem jest zachowanie i kultywowanie bogatych obrzędów oraz zwyczajów związanych z tym świętem. Służyć temu mają także konkursy plastyczne i literackie skierowane do dzieci i młodzieży zmierzające do większego zainteresowania młodego pokolenia tradycjami świątecznymi ciągle żywymi w naszym regionie, - Zimowe Spotkania z Tradycją - warsztaty folklorystyczne, których głównym celem jest zachowanie i kultywowanie bogatych obrzędów oraz zwyczajów związanych z tym świętem. Służyć temu mają także konkursy plastyczne i literackie skierowane do dzieci i młodzieży zmierzające do większego 23 zainteresowania młodego pokolenia tradycjami świątecznymi ciągle żywymi w naszym regionie, - Dożynki Powiatowe - poprzez uroczystości dożynkowe, pragniemy nie tylko podsumować żniwa w naszym regionie, ale w szczególności złożyć hołd rolnikom za ich ciężką pracę, - „Wawrzyńcowe Hudy” w Ujsołach, - „Żywieckie Gody”. Bogate tradycje kulturowe Żywiecczyzny podtrzymują i pomnażają twórcy ludowi oraz przekazują te umiejętności z pokolenie na pokolenie. W Beskidach żyje wielu utalentowanych rzeźbiarzy, malarzy, kwiaciarek, a także wytwórców ptaszków, zabawek, instrumentów ludowych i rekwizytów obrzędowych. Szczególnie wysokim kunsztem artystycznym odznaczają się wykonywane przez kobiety żywieckie hafty na tiulu. Największe skupisko twórców ludowych spotyka się w gminach: - Jeleśnia – bibułkarstwo, kowalstwo artystyczne, rekwizyty obrzędowe, - Radziechowy-Wieprz – malarstwo na szkle, rzeźba w drewnie, - Milówka – rekwizyty obrzędowe, instrumentaliści, - Łękawica – rzeźby. Gilowice 1 1 1 4 Łękawica 1 3 1 Łodygowice 1 4 Radziechowy-Wieprz 3 Ślemień 2 6 14 18 1 1 4 1 1 1 1 2 12 9 3 1 1 4 1 1 1 4 figurki z wosku pszczelego gobeliny instruktor choreogr., muzyczny śpiew, taniec zielarstwo 1 Jeleśnia 2 twórczość literacka 1 stroje regionalne 2 gawędziarstwo grafika 2 zabawka ludowa Instrumentalista ludowy 1 mataloplastyka Koronkarstwo 1 ceramika Haft 1 kowalstwo artystyczne wypalanie w drewnie 1 bibułkarstwo malarstwo Czernichów rzeźba Tabela nr 6: Ilość osób zajmujących się rękodziełem, lokalni twórcy ludowi w poszczególnych gminach Powiatu Żywieckiego na dzień 3011.2005 r. 1 1 2 1 Świnna 1 Węgierska Górka 4 3 Żywiec 2 1 1 6 4 2 1 1 1 1 1 1 10 1 2 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z poszczególnych gmin. Dane w ZRiS. 24 1 W 1960 r. otwarto w Żywcu stałą ekspozycję muzeum. Od 1991r. organizatorem Muzeum Miejskiego jest Rada Miejska w Żywcu. Muzeum to jest placówką wielodziałową. W działach Historii i Sztuki oraz Archeologicznym prezentowana jest „Historia i tradycja Miasta Żywca”. Ekspozycja ukazuje specyfikę bogactwa kultury cechowej w Żywcu na przestrzeni wieków, stroje mieszczan żywieckich, zabytki sztuki sakralnej od XIV do XIX w. W dziale Etnografii prezentowana jest „Kultura Ludowa Żywiecczyzny”. Pokazane są stroje górali żywieckich, instrumenty muzyczne, wyposażenie i zdobnictwo izby góralskiej, malarstwo na szkle i inne. Ziemia żywiecka znana jest także z długiej tradycji wytwarzania rekwizytów obrzędowych. W muzealnych zbiorach, oprócz popularnych w wielu innych regionach Polski gwiazd, kóz kolędniczych, szopek kukiełkowych czy statycznych, znajdziemy niezwykle interesującą kolekcję masek i strojów tzw. dziadów. Muzeum „Stara Chałupa” w Milówce zostało otwarte jako obiekt do zwiedzania w 1988 r. Historia samej chałupy sięga XVIII w. Najstarszą częścią chałupy jest główna izba. Całość jest podpiwniczona i nakryta spadowym gontowym dachem. W głównej izbie chałupy koncentrowało się życie rodziny. Pełniła ona rolę zarówno kuchni jak i jadalni oraz pokoju gościnnego, a częściowo także sypialni. W 1992 r. z powodu braku środków na utrzymywanie obiektu, jego ostatnia właścicielka przekazała go na własność Gminie Milówka. Urząd Gminy zorganizował w nim muzeum regionalne. Obecne wyposażenie chałupy pochodzi z połowy XIX w. i zostało tu przekazane przez Muzeum w Żywcu, które w latach 80-tych odkupiło je od poprzedniej właścicielki obiektu. W większości gmin Powiatu Żywieckiego funkcjonują Gminne Ośrodki Kultury prężnie działające m.in. na rzecz kultywowania tradycji. W gminach funkcjonuje łącznie 44 bibliotek wraz z filiami. Księgozbiór tych bibliotek stanowi 509,2 tys. woluminów. Liczba czytelników wynosi 25 541 osób. Żywiecka Biblioteka Samorządowa w Żywcu. jest główną biblioteką publiczną miasta i powiatu. Gromadzone w bibliotece zbiory mają charakter uniwersalny. Około 7800 czytelnikom biblioteka oferuje ponad 84.500 woluminów, 9.900 kaset "książki mówionej", 400 edukacyjnych kaset wideo, przeźrocza, a w zbiorach obcojęzycznych książki w języku angielskim, francuskim, niemieckim i słowackim. Biblioteka pełni funkcję ośrodka informacji biblioteczno - bibliograficznej, udziela pomocy instrukcyjno - metodycznej i szkoleniowej bibliotekom publicznym działającym na terenie powiatu żywieckiego. Służy zaspokajaniu potrzeb informacyjnych mieszkańców powiatu, upowszechnianiu wiedzy i nauki, rozwojowi kultury. Organizuje różnego rodzaju formy pracy z czytelnikiem, szczególnie dziecięcym, służące popularyzacji książki i czytelnictwa. Z myślą o najmłodszych użytkownikach biblioteki w Oddziale dla Dzieci urządzono "Kącik Malucha". Ilość bibliotek oraz zatrudnionych tam pracowników przedstawia tabela nr 7. 25 Tabela nr 7: Ilość bibliotek w gminach żywieckich oraz ich pracownicy w 2004 r. Biblioteki Pracownicy Żywiec Węgierska Górka 3 4 13 6 Ujsoły Świnna Ślemień Rajcza Radziechowy-Wieprz Milówka Łodygowice Łękawica Lipowa Koszarawa 4 4 1 3 3 1 3 1 3 1 5 5 1 4 3 2 4 1 4 1 8 2 3 8 1 4 Jeleśnia Gilowice Czernichów Źródło: Dane z GUS. Wykres nr 7: Czytelnicy w ciągu roku (wskaźnik w %) w stosunku do liczby ludności w roku 2004. Żywiec Węgierska Górka Ujsoły Świnna Slemień Rajcza Radziechowy-Wieprz Milówka Łodygowice Łękawica Lipowa Koszarawa Jeleśnia Gilowice % Czernichów 0 5 10 15 20 25 30 35 Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS. 26 2.9. Gospodarka i finanse Potencjał gospodarczy Powiatu Żywieckiego jest zróżnicowany. Dominującą rolę odgrywają Grupa Żywiec, „Ponar” Żywiec (fabryka maszyn i urządzeń), „Ekoterm” (ciepłownia miejska), „Metalpol” Węgierska Górka Sp. z o.o. (odlewnia żeliwa), Fabryka Śrub „Śrubena Produkcja” Sp. z o.o. w Żywcu, „Famed” S.A. – Fabryka sprzętu Szpitalnego w Żywcu, „Hutchinson”, Sew-Cabind Poland, „Delphi’ w Jeleśni (producent elementów instalacji samochodowych). Dobrze rozwija się drobna wytwórczość, rzemiosło, usługi oraz handel. Poza wielkimi pracodawcami, najwięcej miejsc pracy zwłaszcza sezonowo tworzonych jest w branży turystycznej, czego nie sposób znaleźć w danych statystycznych. Tabela nr 8: Podmioty gospodarcze w Powiecie Żywieckim w 2004 r. Wyszczególnienie Sektor publiczny Liczba 455 Sektor prywatny 11 540 Zakłady osób fizycznych 9 727 Przedsiębiorstwa państwowe 3 Spółdzielnie 49 Spółki prawa handlowego 343 Spółki z udziałem kapitału zagranicznego Źródło: Dane z GUS. 61 Uchwalona przez Sejm ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w znacznym stopniu uzależnia powiaty od środków z budżetu centralnego. Jednocześnie istniejące mechanizmy dotacyjne wymuszają alokację środków na realizację „odgórnie” wyznaczonych zadań, ograniczając tym samym możliwości samodecydowania społeczności lokalnej, co do wyboru priorytetów. Powiat Żywiecki nie dysponuje odpowiednio wysokim potencjałem podatkowym. W tej sytuacji – zwłaszcza w przypadku realizacji większych zadań lokalnych – koniecznością wydaje się aktywne pozyskiwanie środków z zewnątrz – od podmiotów działających w makrootoczeniu, środków pomocowych zewnętrznych, a także współpraca z gminami, samorządem wojewódzkim i Wojewodą Śląskim. Dochody budżetów gmin wchodzących w skład powiatu wyniosły w 2004 r. 247.856.661 zł. W przeliczeniu na jednego mieszkańca dochód wyniósł 1 658,81 zł przy średniej dla kraju 1 887,74 zł., co stanowi zaledwie 88%. Wydatki budżetów gmin w 2004 r. wynosiły. 250 264 472 zł, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi 1 674,92 zł. Zrealizowane w 2004 roku dochody i wydatki budżetu Powiatu Żywieckiego przedstawia tabela nr 9. 27 Tabela nr 9: Dochody i wydatki Powiatu Żywieckiego w 2004 roku. Kwota w zł Dochody budżetu Powiatu Żywieckiego ogółem 1. Subwencja ogólna w tym: - subwencja oświatowa - subwencja równoważąca - subwencja wyrównawcza - subwencja uzupełniająca 2. Dotacje celowe w tym: - na realizację zadań z zakresu administracji rządowej - na realizację zadań własnych bieżących i inwestycyjnych - pozostałe dotacje 3. Dochody własne w tym: - udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych - udziały w podatku dochodowym od osób prawnych - dochody realizowane przez jednostki budżetowe 4. Pozostałe dochody Wydatki Powiatu Żywieckiego ogółem 1. Wydatki bieżące - wynagrodzenia i pochodne - dotacje - pozostałe wydatki 2. Wydatki majątkowe Udział procentowy 66 827 538 36 275 054 33 335 809 1 155 767 1 539 957 243 521 10 847 532 5 284 203 100 54,3 49,9 1,7 2,3 0,4 16,2 7,9 3 553 614 5,3 2 009 715 19 612 989 12 344 037 3,0 29,3 18,5 870 082 1,3 6 398 870 9,5 91 963 0,2 64 056 061 63 108 309 38 020 820 3 416 734 21 670 754 947 753 100 98,52 59,36 5,33 33,83 1,48 Źródło: Sprawozdanie finansowe z wykonania budżetu Powiatu Żywieckiego za 2004 rok Zestawienie dochodów i przychodów oraz wydatków i rozchodów Budżetu Powiatu Żywieckiego za 2004 rok zawiera tabela nr 10. 28 Tabela nr 10: Zestawienie dochodów i przychodów oraz wydatków i rozchodów budżetu Powiatu za 2004 rok. Lp. Nazwa 1. Zrealizowane dochody 2. Zaciągnięty kredyt bankowy 3. Zaangażowane wolne środki pozostające na rachunku bankowym na 01.01.2004r. RAZEM DOCHODY I PRZYCHODY 1. Zrealizowane wydatki 2. Spłacone kredyty i pożyczki 3. Udzielona pożyczka RAZEM WYDATKI I ROZCHODY Kwota w zł 66 827 538 3 700 000 184 248 70 711 786 64 056 061 3 880 473 1 000 000 68 936 534 Źródło: Sprawozdanie finansowe z wykonania budżetu Powiatu Żywieckiego za 2004 rok 2.10. Rynek pracy Wykres nr 8: Liczba bezrobotnych ogółem w poszczególnych gminach Powiatu Żywieckiego w 2004 r. Bezrobotni ogółem Bezrobotne kobiety 1800 liczba bezrobotnych 1500 1200 900 600 Czernichów Gilowice Jeleśnia Koszarawa Lipowa Łodygowice Łękawica Milówka Rajcza Radziechowy Wieprz Ujsoły Świnna Ślemień Węgierska Górka 0 Żywiec 300 Źródło: Dane z GUS. 29 Wykres nr 9: Liczba bezrobotnych zarejestrowanych i liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku w Powiecie Żywieckim w latach 1999 – 2004. liczba bezrobotnych 10000 8000 6000 4000 2000 0 1999 2000 bezrobotni zarejestrowani ogółem 2001 2002 2003 2004 bezrobotni zarejestrowani z prawem do zasiłku Źródło: Dane z GUS. Strukturę bezrobocia w Powiecie Żywieckim przedstawia tabela nr 11. Tabela nr 11: Struktura bezrobocia w Powiecie Żywieckim w latach 2003 – 2004. Bezrobotni zarejestrowanie wg poziomu wykształcenia ogółem 2003 2004 8 187 8 354 310 345 1 671 1 842 497 547 3 230 3 153 - - 2 479 2 467 8 187 8 354 3 miesiące i mniej 1 398 1 789 3 - 6 miesięcy 1 032 1 174 6 - 12 miesięcy 1 294 1 354 12 - 24 miesięcy 1 624 1 153 powyżej 24 miesięcy 2 839 2 884 wyższe policealne, średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe podstawowe i bez wykształcenia gimnazjalne i poniżej Bezrobotni zarejestrowani wg czasu pozostawania bez pracy ogółem 30 Bezrobotni zarejestrowani wg stażu pracy ogółem 8 187 8 354 bez stażu pracy 1 705 1 592 1 rok i mniej 1 406 1 502 1 - 5 lat 1 354 1 490 5 - 10 lat 1 108 1 169 10 - 20 lat 1 532 1 552 20 - 30 lat 991 965 91 84 powyżej 30 lat Źródło: Dane z GUS. Stopa bezrobocia w Powiecie Żywieckim na dzień 31.12.2004 r. wynosiła 15,6%. Wśród 8354 (w tym kobiety 4 030) ogółem zarejestrowanych bezrobotnych w 2004 r. aż 6 699 (kobiet 3 250) stanowiły osoby zamieszkałe na terenach wiejskich Powiatu. Również w 2004 roku bezrobotnych zarejestrowanych z prawem do zasiłku było 1 125 osób (kobiety 445). Wykres nr 10: Liczba zasiłkobiorców w Powiecie Żywieckim w latach 1999 – 2000. 1900 liczba zasiłkobiorców 1700 1500 1300 1100 900 700 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Źródło: Dane z GUS. 31 Wykres nr 11: Ludzie młodzi (do 34 lat) pozostający bez pracy w Powiecie Żywieckim w latach 2000 – 2004. 6000 liczba bezrobotnych 5500 5000 4500 4000 3500 3000 2000 2001 2002 2003 2004 Źródło: Dane z GUS. Uchwałą z Nr VII/72/03 Rady Powiatu w Żywcu z dnia 26 maja 2003 roku został przyjęty Powiatowy Program Przeciwdziałania Bezrobociu oraz Aktywizacji Powiatowego Rynku Pracy na lata 2003-2006. W Programie sformułowano 2 cele strategiczne. Pierwszy z nich zakłada podsienie atrakcyjności inwestycyjnej regionu. Cel ten realizowany jest poprzez następujące działania: - pozyskiwanie kapitału i przyciąganie firm do regionu, - podejmowanie działań na rzecz poprawy otoczenia działalności gospodarczej sprzyjającej pozyskaniu kapitału i przedsiębiorców. Drugim celem Powiatowego Programu Przeciwdziałania Bezrobociu jest wzrost siły (konkurencyjności) ekonomicznej małych i średnich przedsiębiorstw. Cel ten realizowany jest przez działania polegające na tworzeniu zintegrowanego systemu wspierania MSP w zakresie nowoczesnych technik zarządzania, marketingu i finansowania działalności gospodarczej oraz na wspieraniu rozwoju rzemiosła i rękodzieła artystycznego. 2.11. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 2.11.1. Ochrona zdrowia W Powiecie Żywieckim w latach 2000 – 2002 można było zaobserwować wzrost liczby hospitalizowanych ogółem. Liczba hospitalizacji z powodu chorób układu krążenia jednoznacznie wskazuje, że obecnie jest to największy problem zdrowotny mieszkańców powiatu. Kolejnym problemem są choroby układu trawiennego i oddechowego oraz choroby nowotworowe. Przyrost liczby hospitalizowanych obserwuje się z powodu chorób układu nerwowego, chorób oka oraz urazów i zatruć. Spadek hospitalizacji nastąpił w zakresie pobytów szpitalnych spowodowanych ciążą, porodem i połogiem. Ochrona zdrowia w powiecie kształtowana jest przede wszystkim przez działalność Samodzielnych Publicznych i Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej, które w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki 32 specjalistycznej, stomatologii, lecznictwa zamkniętego i specjalistycznego, pomocy doraźnej, diagnostyki medycznej, lecznictwa psychiatrycznego, rehabilitacji leczniczej w postaci stacjonarnej i ambulatoryjnej oraz opieki nad przewlekle chorymi obejmują mieszkańców Powiatu Żywieckiego. Działalność tę uzupełnia funkcjonowanie dwóch zakładów opiekuńczo-leczniczych: Samodzielny Publiczny Zakład Opiekuńczo Leczniczy w Rajczy oraz Państwowy Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Międzybrodziu Żywieckim. Specjalistyczna opieka zdrowotna jest świadczona głównie przez Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej. W jej ramach pacjenci korzystać mogą ze specjalistycznej opieki na oddziałach: Chorób Wewnętrznych, Pediatriatrycznym, Chirurgii ogólnej, Urazowo-ortopedycznym, Anestezjologii i intensywnej terapii, Ginekologiczno – położniczym, Neonatologicznym, Rehabilitacyjnym, dla przewlekle chorych). W ramach ZZOZ działa Zespół Ratownictwa Medycznego. W związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2005r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz.U.Nr 116, poz. 985) Rada Powiatu w Żywcu podjęła uchwałę Nr XXXVI/364/05 z dnia 24 października 2005r. w sprawie przystąpienia do rozbudowy, modernizacji i wyposażenia bazy Szpitala Powiatowego w Żywcu. W tabeli nr 12 przedstawiono koncepcję technologiczną zmian dotyczących bazy łóżkowej Szpitala. Tabela nr 12: Baza łóżkowa w Szpitalu Powiatowym w Żywcu na dzień 12.12.2005r. Oddział Wewnętrzny I Wewnętrzny II Chirurgii Ogólnej Chirurgii Urazowej Dziecięcy Ginekologiczny Położniczy Noworodkowy IOM Ogólnie Szpital Liczba łóżek – obecnie 51 51 54 52 35 29 39 29 4 344 Zakładana liczba łóżek 65 65 50 52 20 20 25 20 6 323 Źródło: Dane otrzymane z Zespołu Ochrony Zdrowia Starostwa Powiatowego w Żywcu. Rozbudowę i modernizacje planuje się także w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opiekuńczo – Leczniczym w Rajczy. Dostosowanie obecnego obiektu (138 łóżek) do wymogów w/w rozporządzenia spowodować może konieczność likwidacji nawet 40 % stanu łóżkowego. Zgodnie ze wstępnymi planami ma powstać nowy pawilon na 140 łóżek. Planowana ogólna liczba łóżek to 240. Ostateczną ilość łóżek w SPZOL w Rajczy będzie można podać po otrzymaniu decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. 33 Lecznictwo szpitalne na terenie Powiatu Żywieckiego ponadto realizowane jest w Niepublicznym Zakładzie Opiekli Zdrowotnej „Medicus” ( 5 oddziałów). Zestawienie zakładów opieki zdrowotnej, specjalistyki, i aptek w Powiecie Żywieckim przedstawia tabela nr 13. Tabela nr 13: Zestawienie zakładów opieki zdrowotnej, specjalistyki i aptek w Powiecie Żywieckim w 2004 r. Podstawowa opieka zdrowotna Specjalistyka Apteki Żywiec 7 40 15 Węgierska Górka 2 5 2 Ślemień 1 0 0 Świnna 1 2 1 Ujsoły 1 2 1 Radziechowy Wieprz 3 0 3 Rajcza 2 6 2 Milówka 3 13 2 Łękawica 1 0 1 Łodygowice 2 1 2 Lipowa 1 2 1 Koszarawa 2 0 1 Jeleśnia 5 2 2 Gilowice 2 0 2 Czernichów 3 4 2 Źródło: Dane z Zespołu ds. Ochrony Zdrowia w Starostwie Powiatowym w Żywcu. 2.11.2. Pomoc społeczna Niepokojący jest systematyczny wzrost osób objętych pomocą społeczną w Powiecie Żywieckim. Np. w Żywcu pod koniec 1999 r. było to 2 656 osób, a pod koniec 2004 r. liczba ta wzrosła do 9 867 (przy liczbie mieszkańców wynoszącej 32 199), czyli prawie 1/3 mieszkańców Miasta. W Gminie Czernichów nastąpił również wzrost z 385 osób w 1999 r. do 533 w roku 2004, a w Gminie Węgierska Górka odpowiednio z 545 do 1 087 osób. Spadek liczby osób objętych pomocą społeczną można było zaobserwować w Gminie Świnna, z 1 175 w 1999 r. do 498 w 2004 r. oraz w Gminie Ujsoły z 221 do 147. Również kwoty świadczeń udzielane osobom objętym pomocą społeczną ulegały zmianom. I tak odpowiednio końcem roku 1999 i 2004 wysokość kwot była następująca: - Miasto Żywiec – 1 628 000 zł i 5 017 000 zł, - Gmina Czernichów – 506 376 zł i 393 073 zł, - Gmina Węgierska Górka – 811 142 zł i 697 737 zł, 34 - Gmina Świnna - Gmina Ujsoły – 336 555 zł i 188 300 zł, – 307 248 zł i 86 300 zł. Zadania Powiatu z zakresu pomocy społecznej – własne i z zakresu administracji rządowej - wykonuje PCPR w Żywcu. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zostało powołane uchwałą Nr IV/25/99 Rady Powiatu Żywieckiego z dnia 25 stycznia 1999r. jest samodzielną jednostką organizacyjno – budżetową, podporządkowaną bezpośrednio Zarządowi Powiatu, wchodzącą w skład powiatowej administracji zespolonej. Dostrzegając problem związany ze wzrostem liczby osób objętych pomocą społeczną został opracowany dokument Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Żywieckim przyjęty Uchwałą Nr XXVII/290/05 Rady Powiatu w Żywcu z dnia 28 lutego 2005 r. oraz Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2003 – 2008 przyjęty Uchwałą Nr XII/126/03 Rady Powiatu w Żywcu z dnia 15 grudnia 2003 r. Pomocą społeczną zajmuje się również Powiatowy Dom Dziecka w Żywcu. Placówka zapewnia całodobową opiekę i wychowanie dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodzicielskiej, dla których nie znaleziono opieki zastępczej. Zapewnia dzieciom opiekę całodobową, której celem jest zaspakajanie potrzeb życiowych dziecka zgodnie z ustalonymi standardami opieki i wychowania oraz standardami usług opiekuńczo wychowawczych. Na terenie Powiatu Żywieckiego funkcjonują cztery Rodzinne Domy Dziecka, które również spełniają bardzo ważną rolę w opiece nad dziećmi. Opieką nad ludźmi starszymi zajmuje się Dom Pomocy Społecznej, który jest jednostką organizacyjną Powiatu Żywieckiego. Celem DPS-u jest całodobowa opieka nad mieszkańcami i zaspokojenie ich potrzeb bytowych, społecznych, kulturalnych i religijnych na poziomie obowiązującego standardu. Ilość podopiecznych znajdujących się pod opieką Powiatowego Domu Dziecka w Żywcu, Rodzinnych Domów Dziecka oraz Domu Pomocy Społecznej w Żywcu według danych z 12.12.05 roku, podanych przez PCPR w Żywcu. Powiatowy Dom Dziecka w Żywcu Rodzinny Dom Dziecka nr 1 Rodzinny Dom Dziecka nr 2 Rodzinny dom Dziecka nr 3 Rodzinny Dom Dziecka nr 4 Dom Pomocy Społecznej – 29 osób – 7 osób – 12 osób – 7 osób – 6 osób – 91 osób 2.12. Oświata Dostępność edukacji. Obecnie w Powiecie Żywieckim funkcjonują następujące placówki oświatowe podległe gminom i prowadzone przez nie: - 57 przedszkoli, - 77 szkół podstawowych, 35 - 36 gimnazjów, - Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, - Gminne Ośrodki Kultury, - Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Wł. Jagiełły w Łodygowicach, oraz podległe Powiatowi i prowadzone przez niego: - Powiatowy Zarząd Oświaty w Żywcu – zajmujący się przede wszystkim obsługą finasowo – księgową jednostek oświatowo – wychowawczych, których organem założycielskim jest Powiat Żywiecki oraz obsługą programu stypendialnego współfinansowanego ze środków europejskich. - 12 szkół ponadgimnazjalnych: 1) Zespół Szkół Ogólnokształcących im. M. Kopernika w Żywcu, 2) II Liceum Ogólnokształcące w Żywcu im. J. Komorowskiego, 3) Zespół Szkół Ogólnokształcących im. M. Konopnickiej w Milówce, 4) Zespół Szkół Mechaniczno-Elektrycznych w Żywcu, 5) Zespół Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych w Żywcu, 6) Zespół Szkół Budowlano-Drzewnych im. Armii Krajowej w Żywcu, 7) Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych w Żywcu, 8) Zespół Szkół Samochodowych w Żywcu, 9) Zespół Szkół Rolniczych i Ogólnokształcących im. T. Marchlewskiego w Żywcu Moszczanicy, 10) Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. prof. J. Buzka w Węgierskiej Górce, 11) Zespół Szkół w Milówce, 12) Samorządowa Szkoła Muzyczna II Stopnia w Żywcu. - Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Żywcu, - Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Rajczy-Nickulinie - Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Rajczy-Nickulinie filia w Oźnej - Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Rajczy Nickulinie filia w Rycerce Górnej - Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Żywcu - Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Zarzeczu - Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Żywcu - Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Węgierskiej Górce - Powiatowe Centrum Kształcenia Praktycznego w Żywcu Plan sieci publicznych szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych w Powiecie Żywieckim na dzień 1 września 2004 ustala uchwała Nr XVI/162/04 Rady Powiatu w Żywcu. W miarę konieczności Rada ma możliwość aktualizowania powyższego planu. 36 Tabela nr 14: Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne Powiecie Żywieckim w 2004 r. Szkolnictwo podstawowe obiekty 79 pomieszczenia 752 oddziały 627 uczniowie 12138 absolwenci 2341 Szkolnictwo gimnazjalne obiekty 38 pomieszczenia 339 oddziały 298 uczniowie 7136 absolwenci 2371 Źródło: Dane z GUS. Tabela nr 15: Sytuacja demograficzna – liczba uczniów Powiatu Żywieckiego wg roczników na dzień 30.11.2005 r. Liczba uczniów 1987 1988 1989 Aktualny poziom kształcenia 3 klasa ponadgimn. 2 klasa ponadgimn. 1 klasa ponadgimn. 1990 1991 1992 1993 1994 1995 3 klasa gimnazjum 2 klasa gimnazjum 1 klasa gimnazjum 6 klasa SP 5 klasa SP 4 klasa SP 2 316 2 269 2 135 2 046 1 964 1 849 Rok urodzenia 2 408 2 346 2 337 Źródło: Dane z Powiatowego Zarządu Oświaty w Żywcu. 37 Tabela nr 16: Wykaz szkół z liczbą oddziałów i uczniów, dla których Powiat Żywiecki jest organem prowadzącym w roku szkolnym 2005/2006 Lp. Nazwa jednostki organizacyjnej 1. Zespół Szkół Ogólnokształcących im. M. Kopernika w Żywcu 2. II Liceum Ogólnokształcące im. J. Komorowskiego w Żywcu 3. Zespół Szkół Ogólnokształcących im. M. Konopnickiej w Milówce 4. Zespół Szkół MechanicznoElektrycznych w Żywcu 5. Zespół Szkół Budowlano-Drzewnych im. Armii Krajowej w Żywcu 6. Zespół Szkół EkonomicznoGastronomicznych w Żywcu 7. Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych w Żywcu 8. Zespół Szkół Samochodowych w Żywcu 9. Zespół Szkół Rolniczych i Ogólnokształcących im. prof. dr T. Marchlewskiego w Żywcu 10.Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im.prof. J.Buzka w Węgierskiej Górce 11. Zespół Szkół w Milówce Młodzież Dorośli (oddziały/liczba (oddziały/liczba uczniów) uczniów) 30 / 1018 2 / 34 10 / 291 - 15 / 436 7 / 207 33 / 886 2 / 41 32 / 904 2 / 47 34 / 937 - 21 / 644 2 / 64 16 / 430 2 / 80 20 / 566 2 / 58 13 / 361 1 / 29 10 / 295 - Źródło: Dane z Powiatowego Zarządu Oświaty w Żywcu. Od października 2000 r. w Żywcu funkcjonuje Beskidzka Wyższa Szkoła Turystyki (BWST). Kształci ona na poziomie wyższych studiów zawodowych na kierunkach: turystyka i rekreacja, pielęgniarstwo, wychowanie fizyczne, fizjoterapia, administracja. Ponadto w ofercie udostępnia uzupełniające studia magisterskie w systemie eksternistycznym oraz studia podyplomowe. BWST posiada ofertę kształcenia dla każdego, kto chce podnieść swoje kwalifikacje. Organizowane są specjalistyczne kursy i szkolenia. Przyszli studenci mogą podjąć także naukę w Ośrodku Dydaktycznym Politechniki Krakowskiej Wydział Inżynierii Elektrycznej i Komputerowej w Żywcu na wydziałach: - Inżynierii Środowiska w obiekcie ZSME w Żywcu, - Inżynierii Lądowej w obiekcie ZSBD w Żywcu. 38 Od 2001 r. działa w Milówce Wydział Techniki i Energetyki Rolnictwa Akademii Rolniczej w Krakowie o specjalności techniki komputerowe w gospodarce. 2.13. Sytuacja mieszkaniowa Zamieszczona poniżej tabela przedstawia w przybliżeniu sytuację mieszkaniową rodzin Powiatu Żywieckiego (należącą do zadań gminnych). Zestawienie pokazuje, jakim zapleczem mieszkaniowym dysponuje każda z gmin, przedstawia także średnią powierzchnię mieszkań w poszczególnych rejonach, liczbę pomieszczeń przypadających na mieszkanie oraz średnią liczbę mieszkańców przypadających na mieszkanie, a także średnią powierzchnię, jaka przypada na jednego mieszkańca. 39 Czernichów Gilowice Jeleśnia Koszarawa Lipowa Łękawica Łodygowice Milówka Radziechowy-Wieprz Rajcza Ślemień Świnna Ujsoły Węgierska Górka Żywiec Powiat Żywiecki 3,0 3,3 3,1 2,4 3,7 3,0 3,5 3,3 3,7 2,9 3,2 3,4 2,7 3,5 3,0 3,2 Liczba osób przypadająca na 1 mieszkanie 28,9 26,3 26,5 31,1 23,5 26,3 25,7 26,0 23,0 27,8 25,1 23,8 28,6 23,8 23,4 25,1 Powierzchnia mieszkania przypadająca na 1 osobę w m2 87,8 86,8 81,5 75,1 88,0 80,4 91,5 86,2 86,0 80,1 81,3 80,4 77,2 83,4 70,3 80,8 Średnia powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m2 187 641 147 426 357 078 78 204 226 525 112 423 341 726 258 110 285 211 252 236 86 098 186 982 134 284 348 390 755 259 3 757 593 Powierzchnia użytkowa mieszkań w m2 4,36 4,15 3,93 3,63 4,41 4,03 4,39 4,13 4,10 4,06 3,98 3,97 3,83 4,04 3,77 4 Średnia ilość izb przypadająca na mieszkanie 9 327 7 095 17 217 3 783 11 359 5 636 16 409 12 357 13 618 12 802 4 217 9 237 6 659 16 891 40 517 187 124 Ilość izb 2 138 1 699 4 379 1 042 2 574 1 398 3 734 2 993 3 318 3 150 1 059 2 325 1 739 4 179 10 750 46 477 Ilość mieszkań komunalnych/s połecznych Tabela nr 17: Sytuacja mieszkaniowa rodzin Powiatu Żywieckiego i poszczególnych gmin w 2004 r. Źródło: Dane z GUS. 40 3. PŁASZCZYZNY WSPÓŁPRACY 3.1. Współpraca krajowa i zagraniczna Powiat Żywiecki dostrzegając i rozumiejąc potrzebę współpracy z innymi samorządami, organizacjami i instytucjami nie tylko z Polski ale również z innych krajów europejskich, nawiązywał i stale nawiązuje oraz umacnia kontakty krajowe i zagraniczne. W dniu 9 listopada 2004 roku Powiat Żywiecki zawarł porozumienie z Powiatem Szczycieńskim. Przedmiotem porozumienia jest rozwijanie współpracy oraz wzajemnych kontaktów pomiędzy Powiatem Szczycieńskim oraz Powiatem Żywieckim. Współpraca obejmuje następujące dziedziny: kulturę, turystykę, ze szczególnym uwzględnieniem agroturystyki, sport, edukację, wymiany dzieci i młodzieży, przedsiębiorczość, ratownictwo oraz wymianę informacji w zakresie zarządzania kryzysowego, łowiectwo i inne. Powiat Żywiecki jest także reprezentowany w Beskidzkim Porozumieniu na Rzecz Rozwoju i Zatrudnienia (Uchwała nr 548/04 Zarządu Powiatu z dnia 22 września 2004 r. w sprawie upoważnienia członka Zarządu Powiatu Żywieckiego do reprezentowania Powiatu Żywieckiego w Beskidzkim Porozumieniu na Rzecz Rozwoju i Zatrudnienia). Beskidzkie Porozumienie na rzecz Rozwoju i Zatrudnienia opiera się na partnerskiej współpracy administracji rządowej i samorządowej, instytucji, osób zrzeszonych w organizacjach społecznych, przedstawicieli sektora edukacji, przedsiębiorstw oraz innych podmiotów. Partnerzy Beskidzkiego Porozumienia na rzecz rozwoju i Zatrudnienia, zrzeszający społeczności lokalne powiatów: Bielskiego, Żywieckiego i Cieszyńskiego mają na uwadze podniesienie aktywizacji gospodarczej i społecznej dla rozwoju Podbeskidzia jako obszaru stanowiącego region przygraniczny. W Uchwale nr XVII/118/00 Rady Powiatu w Żywcu z dnia 27 marca 2000 r. w sprawie współpracy międzynarodowej przyjęto ramy współpracy ze społecznościami lokalnymi innych państw w zakresie posiadanych kompetencji oraz w ramach środków zabezpieczonych w budżecie. Współpraca międzynarodowa Powiatu Żywieckiego prowadzona była w różnorodnych formach i obejmowała wiele dziedzin, zarówno z zakresu gospodarki, ekologii jak i edukacji. Współpraca ta ewaluowała i umacniała się po wstąpieniu Polski w 2004 roku do Unii Europejskiej, zwiększając szanse Powiatu Żywieckiego na poszerzenie kontaktów i kultury, rozwój, promocję i oczywiście absorpcję środków pomocowych z funduszy Unijnych. Współpraca zagraniczna przedstawia się w następujący sposób: - w dniu 06.07.1999r. uchwałą Zarządu Powiatu w Żywcu podjęto działania mające na celu nawiązanie współpracy z Kleineregion Feldbach w Austrii i Kantonem St. Gallen w Szwajcarii, - Porozumienie zawarte 16.03.2000r. - z Urzędem Powiatowym w Cadcy zakłada współpracę w dziedzinie ruchu turystycznego, kultury, przejść granicznych, transportu, pomocy w czasie klęsk żywiołowych, ratownictwa medycznego i technicznego oraz ochrony środowiska, 41 - podpisanie w dniu 06.08.2000 roku - partnerskiego przyrzeczenia wraz z Radą Miejską w Żywcu z Adur District w Anglii. Przyrzeczenie to zakłada rozwijanie i umacnianie trwałych więzów przyjaźni między mieszkańcami Żywca i Powiatu Żywieckiego a Adur District oraz popieranie wzajemnej wymiany między naszymi regionami we wszystkich dziedzinach, - Uchwała Rady Powiatu w Żywcu z 11.12.2000 r. – dot. nawiązania współpracy z Gminą Storuman w Szwecji w sprawie wymiany doświadczeń w zakresie szkolnictwa i opieki społecznej jak i medycznej pomiędzy różnymi grupami zawodowymi oraz w zakresie ochrony środowiska, - 20.01.2001r. – podpisanie listu intencyjnego z Rejonem Wileńskim na Litwie dotyczącego umocnienia kontaktów oraz współpracy w sferze działań kulturalnych i sportowych, który w roku obecnym został zastąpiony podpisanym w dniu 18.11.2005 r. porozumieniem, - podjęcie w dniu 23.04.2001 r. – uchwały przez Zarząd Powiatu w Żywcu o rozwoju współpracy z urzędem Pracy w Namestowie ( Republika Słowacka) w dziedzinie: edukacji, kultury, turystyki, sportu oraz stymulacji rozwoju gospodarczego terenów przygranicznych, - podjęcie uchwały przez Zarząd Powiatu w Żywcu w dniu 21.05.2001r. – w sprawie wymiany doświadczeń z Regionem Steirischen Vulkanland w Austrii w zakresie: ochrony środowiska, opieki społecznej i medycznej, działań kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, zapobiegania rasizmowi, ksenofobii i nietolerancji, problemów lokalnego rynku pracy, - w dniu 06.10.2005r. - porozumienie zawarte wraz z Powiatem Bielskim z Regionem Jasz-Nagykun Szolnok (Węgry) i Departamentem Pas-de-Calais (Francja). Strony zobowiązały się do rozwoju współpracy w następujących dziedzinach: rozwój gospodarczy, zwłaszcza poprzez rozwój turystyki, ochrona i integracja niepełnosprawnych, działania na rzecz młodzieży, a zwłaszcza organizowanie spotkań, rozwój działań w dziedzinie kultury, doskonalenie zawodowe pracowników samorządowych, - odnowione w dniu 18.11.2005 r. – porozumienie o współpracy pomiędzy samorządem Rejonu Wileńskiego (Litwa) a Powiatem Żywieckim (Polska) dotyczące ustanowienia i rozwijania współpracy w następujących dziedzinach: kultura i sztuka, sport i turystyka, nauka i oświata, gospodarka, ochrona środowiska, pomoc charytatywna, wymiana dzieci i młodzieży. Ważna, szczególnie dla młodzieży, jest współpraca zagraniczna nawiązywane przez szkoły ponadgimnazjalne Powiatu Żywieckiego. Przybiera ona różnorodne formy . Kontakty zagraniczne nawiązały następujące szkoły: - Zespół Szkół Ogólnokształcących im. M. Kopernika w Żywcu współpracuje z Liceum C.P. Virlogeus w Riom z Francji, gimnazjum w Unterhaching w Niemczech oraz w ramach programu młodzież – współpraca z klubem fotograficznym działającym w Abbey Wicklow Community College z Irlandii - Zespół Szkół Budowlano-Drzewnych w Żywcu – współpraca z Szkołą Zawodową (Berufsbildende Schule 16, która później została przemianowana na Berufskolleg) oraz z Jugendakademie Walberberg w Niemczech od 13 laty. Organizacja wymian młodzieży i seminariów wraz z Żywieckim Stowarzyszeniem 42 na Rzecz Kontaktów Międzynarodowych. Szkoła współpracuje również ze Słowacją oraz Francją. - Zespół Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych w Żywcu – współpraca z szkołami na Słowacji: Obchdna Akademia z Cadcy, z Kysucami, z Dolnym Kubinem (celem współpracy jest: poznanie przez młodzież bogatego dziedzictwa kulturowego, historycznego , przyrodniczego, a także walorów turystycznych i gospodarczych obu regionów; stworzenia warunków do kształcenia i dokształcania młodzieży w zawodach ekonomicznych, gastronomicznych i turystycznych. Szczególne znaczenie ma nauka języka słowackiego i polskiego, uwzględniającą specyfikę języka zawodowego). - Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych w Żywcu – współpraca ze Szkołą Rolniczą i Leśną w Graz (Austria) – umowy dotyczące wymiany młodzieży i praktyk. W ramach Programu Socrates – Comenius współpraca ze szkołą techniczną w Limasol na Cyprze w zakresie poznawania języka, kultury, techniki i wymiany młodzieży. - Zespół Szkół Rolniczych i Ogólnokształcących w Żywcu – współpraca z Wileńską Wyższą Szkołą Rolniczą (Litwa), szkołą Rolniczą we Francji, Szkołą Rolniczą w Bolzano we Włoszech. Współpraca zagraniczna, szczególnie o wymiarze transgranicznym ułatwia pozyskiwanie środków unijnych. Powiat Żywiecki we współpracy z partnerami ze Słowacji oraz z Czech składa wnioski o dofinansowanie i realizuje projekty w ramach Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A. Powiat Żywiecki składa również wnioski o współfinansowanie zadań w ramach programów strukturalnych Unii Europejskiej i innych funduszy pomocowych. Powiat Żywiecki uzyskuje również dofinansowanie z Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego na realizację zamierzeń. Wykaz złożonych do dofinansowania wniosków w 2005 roku w ramach programów pomocowych Unii Europejskiej załącznik 15.6. 3.2. Spójność dokumentów strategicznych i planistycznych szczebla krajowego i regionalnego za Strategią Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 - 2020 W procesie aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Żywieckiego nie można nie brać pod uwagę dokumentów strategicznych wyższego rzędu, takich jak: Projekt Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007 – 2013, Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego na lata 2007 – 2013, Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa na lata 2007 – 2013, Narodowa Strategia Rozwoju Kultury 2004 – 2013, Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski, Strategia Rozwoju Transportu na lata 2007 – 2013, Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000 – 2020, Program Ochrony Środowiska Województwa Śląskiego do 2004 r. oraz cele długoterminowe do roku 2015, Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004 – 2013, Plan gospodarki odpadami dla województwa śląskiego. Dokumenty te stanowią 43 podstawę realizacji Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020. Zgodnie z Projektem Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007 – 2013, należy zwrócić uwagę na podjęcie i uruchomienie przedsięwzięć, które zapewnią utrzymanie gospodarki na ścieżce wysokiego wzrostu, w następstwie umocnienia konkurencyjności regionów i przedsiębiorstw oraz wzrostu zatrudnienia, przy zapewnieniu wyższego poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Cele, kierunki działań oraz przedsięwzięcia zaproponowane w dokumencie wynikają z dokumentów strategicznych, zarówno horyzontalnych, sektorowych jak i regionalnych. Priorytety i cele Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007 – 2013 zostały uwzględnione przy opracowywaniu Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020. Założenia Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego na lata 2007 – 2013 są dokumentem, który w obecnej chwili jest poddawany konsultacjom społecznym. Jest to dokument określający uwarunkowania, cele i kierunki wspierania rozwoju regionalnego przez państwo oraz koordynacje polityki sektorowej w województwach. Priorytety i cele Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego na lata 2007 – 2013 zostały uwzględnione przy opracowywaniu Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020. Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa na lata 2007 – 2013 proponuje wdrażanie modelu wielofunkcyjnego rozwoju wsi i rolnictwa. Cele i priorytety ww. Strategii są realizowane odpowiednio przez następujące cele Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020 cel główny C15 (utrzymanie i rozwój rolnictwa) cel szczegółowy S15 (specjalizacja rolnictwa) cel główny C24 (aktywizacja zawodowa mieszkańców) cel szczegółowy S24 (edukacja i przekwalifikowania) C1 - trwały rozwój gospodarczy w powiecie C2 - zwiększenie szans rozwoju osobistego mieszkańców Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004 – 2013 jest dokumentem tworzącym ramy dla nowoczesnego mecenatu państwa w sferze kultury i kreującym nowocześnie pojmowaną politykę kulturalną państwa. Główny cel, jakim jest działanie na rzecz zrównoważonego rozwoju kulturalnego regionów w Polsce stanowi kluczowe wyzwanie polityki państwa na najbliższe lata w wielu dziedzinach. Priorytety i cele Narodowej Strategii Rozwoju Kultury na lata 2004 – 2013 zostały uwzględnione w poniższych celach Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020 44 cel główny C23 (podniesienie poziomu integracji społeczeństwa powiatu i zwiększenie ich identyfikacji z powiatem) Cel szczegółowy S23 (uwypuklanie lokalnych wartości kulturowych) C2 – zwiększenie szans rozwoju osobistego mieszkańców Celem Narodowej Strategii Integracji Społecznej dla Polski jest pomoc w procesie włączania się Polski w realizację drugiego z celów Strategii Lizbońskiej UE kładącego nacisk na modernizację europejskiego modelu socjalnego, inwestowanie w ludzi oraz zwalczanie wykluczania społecznego. Działania będą realizowane w ramach poniższych celów zawartych w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020 cel główny C21 (wyrównanie poziomu bazy materialnej szkolnictwa) cel szczegółowy S21 (rozwój materialny zaplecza szkolnictwa) cel główny C24 (aktywizacja zawodowa mieszkańców) cel szczegółowy S24 (edukacja i przekwalifikowania) C2 – zwiększenie szans rozwoju osobistego mieszkańców Misją Strategii Rozwoju Transportu na lata 2007 – 2013 jest realizacja prac pozwalających na stworzenie w kraju nowoczesnego, zintegrowanego gałęziowo i terytorialnie, bezpiecznego i przyjaznego dla środowiska systemu transportowego. Strategia ta stawia sobie za priorytet godzenie celów gospodarczych i rozwojowych z ochroną środowiska i troską o zachowanie zasobów naturalnych. Poniższe cele zostały uwzględnione przy budowaniu Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020 cel główny C11 )sprawny system komunikacji) cel szczegółowy S11 (porządkowanie komunikacji) C1 – trwały rozwój gospodarczy w powiecie Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000 – 2020 jest jednym z najważniejszych dokumentów przygotowanych przez samorząd województwa śląskiego. Obrazuje ona długofalową koncepcję rozwoju. Pozwala na absorpcję i alokację funduszy europejskich i krajowych środków finansowych. Priorytety i cele Strategii Zrównoważonego Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000 – 2020 zostały uwzględnione przy opracowywaniu Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020. „Program Ochrony Środowiska Województwa Śląskiego” do 2004 r. oraz cele długoterminowe do roku 2015 jest dokumentem opracowanym w celu realizacji na szczeblu regionalnym polityki ekologicznej państwa. Określa cele i priorytety 45 ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań proekologicznych planowanych do realizacji w województwie śląskim. Program ten jest zgodny z poniższymi celami Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020 cel główny C41 (podniesienie C4 – eliminacja zagrożeń środowiskowych świadomości ekologicznej mieszkańców) i racjonalizacja ochrony środowiska cel szczegółowy S41 (edukacja ekologiczna) cel główny C42 (zmniejszenie ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska) cel szczegółowy S42 (uporządkowanie gospodarki komunalnej) cel główny C43 (obniżenie ładunków zanieczyszczeń emitowanych przez przemysł) cel szczegółowy S43 (uzgadnianie warunków korzystania ze środowiska) cel główny C44 (zachowanie terenów cennych pod względem przyrodniczym) cel szczegółowy S44 (ochrona istniejących walorów środowiskowych) cel główny C45 (właściwe kształtowanie istniejących walorów środowiskowych) cel szczegółowy S45 (racjonalna gospodarka zasobami środowiska) cel główny C46 (racjonalizacja ochrony środowiska) cel szczegółowy S56 (usprawnianie zarządzania środowiskiem) Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004 – 2013 określa priorytety rozwoju, cele i kierunki działań na rzecz turystyki do 2013 r. Głównym celem ww. Strategii jest rozwój turystyki biznesowej, miejskiej, tranzytowej, aktywnej oraz agroturystyki. Cele te realizuje Strategia Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020 cel główny C12 (rozwój usług C1 – trwały rozwój gospodarczy w turystycznych) powiecie cel szczegółowy S12 (podnoszenie poziomu usług turystycznych w powiecie) cel główny C16 (uatrakcyjnienie wizerunku powiatu i stworzenie warunków do inwestowania) cel szczegółowy S16 (promocja powiatu) 46 Plan gospodarki odpadami dla województwa śląskiego jest podstawowym dokumentem służącym uporządkowaniu i wdrożeniu wojewódzkiego systemu gospodarki odpadami. Ma on na celu uporządkowanie działań władz lokalnych oraz regionalnych, określając ramy dla planów bardziej szczegółowych, tj. planów powiatowych oraz gminnych. Plan ten realizuje poniższe cele Strategii Zrównoważonego Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Żywieckiego na lata 2006 – 2020 cel główny C42 (zmniejszenie ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska) cel szczegółowy S42 (uporządkowanie gospodarki komunalnej) C4 – eliminacja zagrożeń środowiskowych i racjonalizacja ochrony środowiska 47 4. ANALIZA PORÓWNAWCZA POWIATU ŻYWIECKIEGO NA TLE POWIATÓW SĄSIEDNICH WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Wykres nr 12: Porównanie stanu ludności zamieszkującej Powiat Żywiecki na tle powiatów sąsiednich Województwa Śląskiego w latach 2000 – 2004. 180000 liczba mieszkańców 170000 160000 150000 140000 130000 2000 Powiat Żywiecki 2001 2003 Powiat Bielski 2004 Powiat Cieszyński Źródło: Dane z GUS. Wykres nr 13: Urodzenia żywe i zgony w Powiecie Żywieckim na tle powiatów sąsiednich Województwa Śląskiego w 2004 r. 1800 liczba urodzeń/zgonów 1500 1200 900 600 300 0 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Urodzenia żywe Powiat Cieszyński Zgony ogółem Źródło: Dane z GUS. 48 Wykres nr 14: Ludność Powiatu Żywieckiego korzystająca z oczyszczalni ścieków na tle powiatów sąsiednich Województwa Śląskiego w 2004 r. 60 % 40 20 0 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Wykres nr 15: Stan pracujących w Powiecie Żywieckim i sąsiadujących powiatach Województwa Śląskiego w 2004 r. 18 17 % 16 15 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. 49 Wykres nr 16: Bezrobotni zarejestrowani w Powiecie Żywieckim na tle sąsiednich powiatów Województwa Śląskiego w 2004 r. 10000 liczba ogółem 8000 6000 4000 2000 0 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Dane z GUS. Wykres nr 17: Bezrobotni zarejestrowani wg poziomu wykształcenia w Powiecie Żywieckim oraz w powiatach sąsiednich Województwa Śląskiego w 2004 r. 3000 2000 gimnazjalne i poniżej zasadnicze zawodowe średnie ogólnokształcące 0 policealne, średnie zawodowe 1000 wyższe liczba bezrobotnych 4000 w ykształcenie Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Dane z GUS. 50 Wykres nr 18: Wybrane dane o gospodarce komunalnej (sieć: wodociągowa, kanalizacyjna, gazowa) w Powiecie Żywieckim w 2004 r. i w powiatach sąsiednich Województwa Śląskiego. 1800 1600 długość w km 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 wodociągowa kanalizacyjna gazowa sieć Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Dane z GUS. Wykres nr 19: Użytki rolne w Powiecie Żywieckim na tle powiatów sąsiednich Województwa Śląskiego w 2004 r. 40000 30000 ha 20000 10000 0 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Dane z GUS. 51 Wykres nr 20: Powierzchnia gruntów leśnych Powiatu Żywieckiego na tle powiatów sąsiednich Województwa Śląskiego w 2004 r. 60 40 % 20 0 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Wykres nr 21: Długość dróg powiatowych (w km) w Powiecie Żywieckim na tle powiatów sąsiednich Województwa Śląskiego w 2004 r. 380 długość w km 360 340 320 300 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Dane z GUS. 52 Wykres nr 22: Długość dróg gminnych (w km) w Powiecie Żywieckim na tle powiatów sąsiednich Województwa Śląskiego w 2004 r. 1200 długość w km 1000 800 600 400 200 0 Powiat Żywiecki Powiat Bielski Powiat Cieszyński Źródło: Dane z GUS. 53