Spis treści
Transkrypt
Spis treści
Spis treści 1 Wprowadzenie.............. 1 2 Podstawy................................... Terminologia.............................. Fizyczne właściwości tkanki łącznej.. Znaczenie modelu tensegrycznego. . . Plastyczność podatność na odkształ canie tkanki łącznej..................... 5 5 6 7 3 Zasady leczenia w praktyce................................. Wewnętrzna równowaga terapeuty jako podstawa obserwacji ............ Obecność terapeuty..................... Kontakt terapeutycznie skuteczny . . . Użycie dłoni................................ Bezpośrednia praca opuszkami pal ców w obszarze powięzi głębokiej Bezpośrednie użycie d ło n i........... Pośrednie zastosowanie zewnętrz nych krawędzi palców wskazują cych....................................... Pośrednie wykorzystanie tylnej po wierzchni zgiętych palców obu dłoni Bezpośrednie wykorzystanie palicz ków środkowych do opracowywa nia małych obszarów.................. Wykorzystanie paliczków bliższych do bezpośredniego rozciągania na dużej powierzchni ................... Dwuwymiarowe użycie d ło n i....... Selektywny kontakt w leczeniu ma łych struktur membranowych....... Globalny kontakt z warstwami tkankowymi w przedniej części czaszki i/lub kanałem kręgowym .. Kontakt łączący pracę z warstwami powierzchownymi i głębokimi jamy klatki piersiowej....................... Technika pośredniego opracowania błony międzykostnej podudzia przy użyciu obu d ło n i....................... Technika pośredniego opracowania okostnej przy użyciu paliczków__ Technika bezpośredniego użycia ko ści łokciowej w opracowaniu du żych więzadeł miednicy.............. Podtrzymywanie wewnętrznego kształtu w obszarze jamy klatki piersiowej: „naturalny s tó ł"......... Podstawowe zasady technik powięzio wych i membranowych.................. 8 24 24 25 26 13 4 13 14 14 14 16 17 18 18 19 19 20 21 23 23 24 4.1 Techniki leczenia zorientowane na kształt ciała............................ Oddech ....................................... Oddech jako główna siła w rozwoju kształtu c ia ła .............................. Relacja przestrzenna segmentów tuło wia .......................................... Anatomia istotnych powięzi i mem bran w przestrzeni oddechowej....... Badanie ruchu oddechowego......... Ocena obszaru przejściowego po między jamą brzuszną a klatką pier siową ..................................... Ocena połączenia pomiędzy struktu rami wewnętrznymi i zewnętrznymi Ocena obszaru przejściowego mię dzy górną częścią jamy klatki pier siowej a szyją, w płaszczyźnie strzałkowej.............................. Ocena ruchu oddechowego w dol nym obszarze miednicy.............. Ocena ruchu oddechowego w prze strzeni zaotrzewnowej................ Ocena rozprzestrzeniania się ruchu oddechowego w czaszce............ Leczenie sieci powięziowej obszaru oddechowego............................ Leczenie powięzi głębokiej i błon międzyżebrowych..................... Leczenie górnej części powięzi mię śnia prostego brzucha................ 29 29 29 33 35 38 38 39 41 42 43 44 44 44 46 Leczenie granicy powięziowej mię dzy mięśniem zębatym przednim a mięśniem skośnym zewnętrznym brzucha................................. Leczenie połączenia mostkowo-obojczykowego....................... Leczenie tylnej części powięzi mię śni pochyłych.......................... Leczenie zrostów opłucnej w górnej części klatki piersiowej.............. Leczenie mostka i mięśnia po przecznego klatki piersiowej....... Wywieranie określonego wpływu na przestrzeń wewnątrz opłucnej__ Leczenie przejścia piersiowo-szyjnego Leczenie struktur mięśniowo-powięziowych pomiędzy górną częścią ja my klatki piersiowej a górną częścią pleców.................................... Leczenie struktur mięśniowo-powięziowych bocznego obszaru klatki piersiowej................................ Leczenie połączenia powięziowego między jamą klatki piersiowej i ob ręczą barkową......................... Techniki leczenia przepony i przylega jących do niej membran................ Leczenie górnej granicy przepony.. Leczenie dolnej granicy przepony. . Równoczesne leczenie kopuł prze pony ..................................... Leczenie wzajemnych relacji między wątrobą a prawą kopułąprzepony. Leczenie żołądka w relacji do lewej kopuły przepony....................... Leczenie relacji między wątrobą, żo łądkiem, przeponą i opłucną....... Leczenie wzorca oddechowego przy użyciu globalnych technik kręgosłupo wych ........................................ Leczenie krzywizn kręgosłupa szyj nego i piersiowego................... Leczenie przejścia między kręgosłu pem piersiowym a kręgosłupem szyjnym oraz między kręgosłupem szyjnym a czaszką..................... 46 47 48 49 50 50 52 52 54 54 55 57 57 59 60 61 62 63 64 Leczenie zaburzeń lordozy lędźwiowej w miejscu przejścia do jamy miednicy Leczenie pleców płaskich w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.............. Leczenie tyłopochylenia miednicy przy użyciu pasm napięcia mięśniowo-powięziowego z tyłu uda....... Łączone leczenie tyłopochylenia miednicy i otwarcia kości biodro wych po obu stronach ciała......... Leczenie pleców płaskich w odcinku piersiowym.............................. Leczenie pogłębionej kifozy kręgo słupa piersiowego..................... Skoordynowane leczenie mocno pogłębionej kifozy kręgosłupa pier siowego ................................. Leczenie chronicznego przeprostu szyi........................................ Leczenie chronicznie napiętych warstw mięśniowo-powięziowych szyi........................................ 4.2 Mięśniowo-powięziowe leczenie sko lio zy....................................... Leczenie skoliozy u niemowląt oraz dzieci do trzeciego roku ż y c ia __ Leczenie skoliozy u dorosłych....... 554.3 Obręcz barkowa: most do kończyny górnej .............. Aspekty strukturalne ................... Anatomia powięzi ....................... Badanie obszaru barku.................. Badanie barku w leżeniu na plecach Badanie barku w leżeniu na boku według Barrala......................... Techniki leczenia.......................... Leczenie powięzi mięśnia piersio wego mniejszego w odniesieniu do powięzi otaczającej mięsień naj szerszy grzbietu......................... Leczenie powięzi podgrzebieniowej Leczenie powięzi mięśnia podobojczykowego.............................. Leczenie mięśnia podobojczykowego techniką Barrala................... Leczenie powięzi nadgrzebieniowej 66 66 67 70 71 72 73 74 74 76 78 79 79 79 80 82 84 84 85 85 86 87 88 89 Leczenie powięzi podgrzebieniowej i nadgrzebieniowej................... Uwagi dodatkowe....................... 4.4 Kończyna górna: ramię, przedramię i d ło ń .......................................... Zagadnienia strukturalne.............. Anatomia powięzi i błon międzykostnych Techniki leczenia ........................ Leczenie głębokich warstw powię ziowych według Idy R o lf............ Leczenie przegród międzymięśniowych ram ienia........................ Leczenie powięzi przedramienia według Idy Rolf........................ Leczenie błony międzykostnej prze dramienia ............................... Leczenie powięzi i głębokich prze działów powięziowych dłoni po stronie zginaczy....................... 4.4.1 Leczenie zespołu cieśni nadgarstka . . . Podłoże koncepcyjne................... Rozważania metodologiczne ......... Warunki anatomiczne ................. Badanie ................................... Techniki leczenia......................... Krok 1: Leczenie sieci powięzi połą czenia bark-ramię.................... Krok 2: Leczenie tkanki łącznej ota czającej gałąź nerwu pośrodkowego od głównego pnia nerwu....... Krok 3: Leczenie przejścia pomiędzy ramieniem a przedramieniem z rów noczesnym, specyficznym oddziały waniem na gałęzie nerwu pośrodkowego .............................. Krok 4: Precyzyjne oddziaływanie na obszar przejścia nerwu pośrodkowego w stawie łokciowym, połą czone z równoczesnym rozciąga niem kanału nadgarstka............ Krok 5: Leczenie troczka zginaczy. Krok 6: Bezpośrednie oddziaływanie na nerw pośrodkowy, poniżej kana łu nadgarstka......................... Techniki leczenia zaawansowanego zespołu cieśni kanału nadgarstka 90 91 92 92 93 95 95 96 96 97 99 99 99 101 101 102 103 103 103 104 104 105 107 109 Technika leczenia rozcięgna mięśnia dwugłowego ramienia................... Leczenie połączeń powięziowych wnę trza dłoni................................... Jednoczesne leczenie błon międzyko stnych i międzymięśniowych przegród przedramienia............................ Uwagi dodatkowe....................... 4.5 Kończyna dolna: udo, podudzie i stopa Zagadnienia strukturalne.............. Anatomia powięzi u d a ................. Techniki leczenia ........................ Leczenie powięzi szerokiej (warstwa boczna)................................. Leczenie powięzi szerokiej (warstwa tylna) i powięzi mięśnia dwugłowe go uda, mięśnia półbłoniastego i półścięgnistego....................... Leczenie głębszej warstwy pasma biodrowo-piszczelowego w połą czeniu z horyzontalną, podpośladkową częścią powięzi szerokiej__ Leczenie powięzi szerokiej (warstwa środkowa) i powięzi otaczającej mięśnie przywodziciele.............. Leczenie przedniej warstwy powięzi szerokiej w połączeniu z warstwą ty ln ą .................................... Anatomia powięzi podudzia i stopy.. Techniki leczenia osi stawów zawiaso wych na wysokości stawu skokowego, kolanowego i biodrowego ............ Leczenie stawu skokowego i kolano wego przy użyciu techniki osi sta wów zawiasowych w trzech etapach Leczenie powierzchownej warstwy powięzi łydki............................ Leczenie błony międzykostnej podu dzia ...................................... Leczenie głębokiej powięzi łydki w całościowym kontekście powięzi 4.5.1 Leczenie stawu biodrowego w przy padku jego zwyrodnienia................ Anatomia powięzi i membran obszaru stawu biodrowego....................... Techniki leczenia ........................ 109 110 111 112 113 113 114 116 116 117 119 119 122 122 124 125 128 129 131 131 133 134 Leczenie wzorców napięcia mięśniowo-powięziowego przechodzącego na gałąź kości kulszowej__ Leczenie kompleksu mięśniowo-powięziowego grupy mięśni rotatorów Leczenie poduszki łącznotkankowej w dole panewkowym i więzadła głowy kości udowej................... Dodatkowe techniki leczenia....... Specjalne techniki stawowe....... Staw y m ięd zykręg o w e ....................... Leczenie ograniczenia ruchu stawów międzykręgowych w odcinku piersiowym kręgosłupa.............. Leczenie stawów żebrowo-kręgowych w środkowym odcinku piersiowym................................... Leczenie trzech dolnych stawów żebrowo-kręgowych..................... Leczenie ograniczenia ruchu w górnym odcinku lędźwiowym........... Technika dekompresji dla przejścia między dolnym odcinkiem lędźwio wym a kością krzyżową.............. Leczenie ograniczenia ruchu dolne go odcinka szyjnego.................. Leczenie połączenia potyliczno-szczytowego.......................... Leczenie połączeń membranowych między obrotnikiem, kręgiem szczy towym a kością potyliczną.......... Leczenie stawu krzyżowo-biodrowego poprzez wykorzystanie połączeń więzadłowych i membranowych miednicy................................. Mobilizacja dolnej części stawu krzyżowo-biodrowego................ Leczenie pro tru zji dysku m iędzykręgow e g o ................................................. Leczenie protruzji dysku międzykręgowego w dolnym odcinku lędź wiowym ................................. Leczenie protruzji tylno-pośrodkowej dysku międzykręgowego wg Barrala................................... Leczenie bocznej protruzji dysku szyjnego.................................. Leczenie tylno-pośrodkowej protru zji dysku szyjnego..................... Leczenie protruzji dysku międzykrę gowego w odcinku piersiowym . . . 134 134 5.3 136 138 Anatomia kości guzicznej i przylegają cych struktur.............................. Badania ................................... Badanie unieruchomienia przedniego kości guzicznej w ustawieniu przednim Badanie zablokowania bocznego podczas zgięcia bocznego tułowia . Techniki leczenia ........................ Leczenie zablokowania bocznego.. Leczenie zablokowania przedniego Założenia funkcjonalne w leczeniu stawu krzyżowo-guzicznego, w kon tekście aktywności mięśni dna miednicy................................. Jednoczesne leczenie restrykcji przedniej i bocznej................... Leczenie warstw powięzi przylega jących do okolicy lędźwiowej....... 141 141 141 141 143 143 144 5.4 146 147 148 151 151 153 Staw y sto p y......................................... Leczenie stawu pomiędzy kością skokową a piętową.................... Leczenie stawu między kością łódkowatą a skokową................... Leczenie stawu pomiędzy kością sześcienną a piętow ą................ Leczenie napięcia międzykostnego kości piętowej.......................... 145 148 Staw k rzy żo w o -g u zic zn y .................... 6 Techniki trzewne w kontekście mięśniowo-powięziowym............ Ruchomość i ruchliwość narządów wewnętrznych................ Leczenie ruchliwości wątroby we dług Barrala............................ Lecznie ruchliwości w przypadku zablokowania wątroby na wdechu Leczenie zablokowania wątroby na wydechu................................. Lecznie ruchliwości p łu c ............ 154 156 157 159 159 161 161 161 162 162 164 164 167 168 171 171 173 173 174 177 177 179 180 181 182 Spis treści Lecznie ruchliwości nerki w odnie sieniu do mięśnia lędźwiowego . . . Stabilizacja jamy otrzewnej w sto sunku do przestrzeni zaotrzewnowej i podotrzewnowej................ Uwagi podsumowujące................. Znaczenie przestrzeni wewnątrz tułowia Dynamika przestrzeni miednicy . . . Leczenie relacji ruchowych między przestrzenią otrzewnową a zaotrzewnową............. Leczenie ograniczeń ruchowych po między przestrzenią otrzewnową a podotrzewnową..................... Leczenie ograniczeń ruchowych między górną częścią klatki piersio wej i przednią częścią szyi.......... 7 7.1. Leczenie stawu skroniowo-żuchwowego i układu czaszkowokrzyżowego............................... Anatomia powięzi........................ Uwagi dotyczące diagnostyki.......... Leczenie stawu skroniowo-żuchwowego Krok pierwszy: Leczenie przejścia piersiowo-szyjnego................... Krok drugi: Równoczesne oddziały wanie na zewnętrzną i wewnętrzną strukturę czaszki w obszarze szwu strzałkowego.......................... Krok trzeci: Leczenie warstwy po więziowej mięśnia skroniowego. . . Krok czwarty: Leczenie przyczepu mięśnia skroniowego do żuchwy .. Krok piąty: Korekta przestrzennego ułożenia pomiędzy szczęką, podsta wą czaszki a szyją...................... Krok szósty: Korekcja ograniczonej lub zniesionej protruzji po jednej stronie.. Leczenie po wszczepieniu implantów w szczęce..................................... Anatomia kości podniebienia.......... Technika interwencji chirurgicznej. . . Leczenie jednostronnej restrykcji ru chowej szczęki......................... 8 184 184 187 187 187 188 190 191 195 196 198 198 199 9 200 200 201 201 204 Leczenie układu powięziowego i membranowego po urazie biczowym kręgosłupa szyjnego.................................... Mechanika urazu biczowego.......... Badanie urazu biczowego.............. „Nasłuch globalny" w pozycji stoją cej (za Barralem)...................... „Nasłuch globalny" w pozycji sie dzącej (za Barralem)................. „Nasłuch globalny" w pozycji sie dzącej od przodu (za Barralem) . . . Test alternatywny dla „nasłuchu globalnego" Barrala................. Odmiany „nasłuchu globalnego" w leżeniu na plecach................. Leczenie urazu biczowego.............. Leczenie zmian napięć opony twar dej poprzez mobilizację drugiego segmentu kości krzyżowej.......... Leczenie wzorca pourazowego w obszarze przepony................. Leczenie przejścia pomiędzy górną częścią jamy klatki piersiowej a dol nym obszarem szyi................... Leczenie przejścia między górnym odcinkiem kręgosłupa szyjnego a czaszką............................... XV 213 213 214 216 216 216 218 219 219 221 223 224 224 Postępowanie po ciąży i porodzie 227 Leczenie skróconych warstw mięśniowo-powięziowych w obszarze podudzia............................... 228 Leczenie wzorców napięcia mięśniowo-powięziowego uda........ 229 Leczenie powięzi mięśnia poprzecz nego brzucha i przestrzennego po łączenia przestrzeni wewnątrz- i zaotrzewnowej............................ 229 Podsumowanie zagadnień.............. 230 206 206 209 Uwagi końcowe ........................ 232 Bibliografia................................. 233 210 Indeks........................................ 235