Transkrypcja Proces enzymatycznej syntezy RNA na matrycy DNA

Transkrypcja
Proces enzymatycznej syntezy RNA na matrycy DNA
Ź Inicjacja procesu transkrypcji zachodzi w ĞciĞle okreĞlonych regionach cząsteczki DNA
zwanych promotorami
Ź Inicjacja transkrypcji jest etapem o najwaĪniejszym znaczeniu dla regulacji ekspresji
informacji genetycznej
Ź Regulacja procesu transkrypcji zachodzi zasadniczo na etapie jej inicjacji
znamy przypadki regulacji na drodze przedwczesnej terminacji transkrypcji)
Ź Transkrypcja jest katalizowana przez polimerazy RNA
Ź Substratami dla syntezy RNA są trifosforany nukleozydów (ATP, UTP, GTP i CTP)
Ź Dołączenie pierwszego nukleotydu RNA nie wymaga obecnoĞci startera
Ź Matrycą dla syntezy RNA jest zwykle tylko jedna niü DNA (znane są stosunkowo
nieliczne wyjątki od tej reguły)
Promotor
Element regulatorowy genu – sekwencja nie ulegająca transkrypcji lecz decydująca
o jej inicjacji. Zawiera miejsca wiązania polimerazy RNA i czynników transkrypcyjnych.
5’ GGTAAGCGCCAGTCACCTAGTAGATGACATCCA 3’
3’ CCATTCGCGGTCAGTGGATCATCTACTGTAGGT 5’
niü kodująca DNA (lub niü +)
niü matrycowa DNA (lub niü -)
TRANSKRYPCJA
5’ GGUAAGCGCCAGUCACCUAGUAGAUGACAUCCA 3’
transkrypt - RNA
Nazewnictwo nici w ulegającym transkrypcji odcinku DNA
1
3’
5’
3’
RNA
3’
5’
RNA
5’
DNA
5’
RNA
3’
5’
RNA
3’
5’
RNA
3’
5’
3’
W róĪnych regionach cząsteczki DNA dana niü moĪe byü nicią kodującą (+) lub matrycową (-)
Informacja genetyczna przenoszona przez DNA adenowirusa jest kodowana
przez obie nici jego genomu (36 kpz.)
Ten sam fragment danej nici DNA moĪe byü w róĪnym czasie nicią kodującą lub matrycową
2
Przebieg reakcji dołączani nukleotydu w procesie transkrypcji
zaznaczono rolĊ Asp460, Asp462 i Asp464 podjednostki ȕ polimerazy RNA
Escherichia coli. Jeden jon Mg2+ wspomaga atak nukleofilowy 3’OH,
drugi ułatwia odłączenie pirofosforanu
Ryc. z: Nelson D. L., Cox M.M., 2004, Lehninger Principles of Biochemistry.
4th Ed. W.H. Freeman & Co.; New York
niü kodująca
skrĊcanie DNA
rozkrĊcanie DNA
niü matrycowa
kanał NTP
RNA
(transkrypt)
miejsce aktywne
hybryd DNA-RNA
kierunek transkrypcji
Struktura pĊcherzyka transkrypcyjnego
Ryc. z: Nelson D. L., Cox M.M., 2004, Lehninger Principles of Biochemistry.
4th Ed. W.H. Freeman & Co.; New York
3