Dlaczego trzeba podnosić wiek emerytalny?

Dlaczego trzeba podnosić wiek
emerytalny?
Piotr Lewandowski
Instytut Badań Strukturalnych
Pytania
Czy po reformie będzie praca dla 50 – latka?
Czy wiek 67 będzie na siły i możliwości kobiet ?
Czy wyższy wiek emerytalny zabierze miejsca pracy młodym?
Czy dać wybór wieku przechodzenia na emeryturę?
Czy nie lepiej aby 65 letnia kobieta zajmowała się wnukami?
Jakie działania osłonowe są potrzebne dla złagodzenia społecznych
efektów podwyższenia wieku emerytalnego?
Czy można liczyć na państwo?
www.ibs.org.pl
2
1
Praca dla 50latka (1/2)
Część życia przypadająca na emeryturę
35%
30%
Mężczyźni
Kobiety
25%
20%
15%
10%
5%
0%
40%
45%
50%
55%
60%
65%
70%
Część życia przypadająca na okres aktywności zawodowej
Czym dłużej pobieramy emeryturę tym krócej pracujemy w cyklu życia
Źródło: Instytut Badań Strukturalnych
www.ibs.org.pl
3
Praca dla 50latka (2/2)
1
Polska
Polska
Czym wyższy wiek emerytalny tym wyższy wskaźnik zatrudnienia osób 55+
Źródło: Instytut Badań Strukturalnych, Zatrudnienie w Polsce – integracja i globalizacja, Warszawa 2011
www.ibs.org.pl
4
Kobiety i praca (1/2)
2
Odsetek osób z wyższym wykształceniem w populacji
Kobiety stają się coraz lepiej wykształcone, dużo lepiej od mężczyzn - a to tak naprawdę ich (i
młodszych) będzie dotyczyć zmiana wieku emerytalnego
Źródło: Instytut Badań Strukturalnych, Zatrudnienie w Polsce – praca w cyklu życia, Warszawa 2010
www.ibs.org.pl
5
Kobiety i praca (2/2)
2
Odsetek osób z wyższym wykształceniem wśród pracujących
• Kobiety z wyższym wykształceniem nawet w czasie wcześniejszych emerytur pracowały dwa razy
częściej niż cała populacja
• Zagrożenie bezrobociem najstarszych grup wiekowych jest niższe niż ogółu populacji, najlepszymi
działaniami osłonowymi są te, które poprawiają sytuację wszystkich grup bezrobotnych
Źródło: Instytut Badań Strukturalnych, Zatrudnienie w Polsce – praca w cyklu życia, Warszawa 2010
www.ibs.org.pl
6
Wybór wieku
3
Liczba emerytów
12 000 000
11 000 000
brak podnoszenia wieku
wariant rządowy
10 000 000
wariant szybki
9 000 000
8 000 000
7 000 000
6 000 000
5 000 000
4 000 000
2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030 2032 2034 2036 2038 2040 2042 2044 2046 2048 2050
Awersja do ryzyka sprawia, że ludzie przechodzą na emeryturę tak szybko jak tylko mogą – bez
podniesienia wieku emerytalnego liczba emerytów wzrośnie gwałtownie
Źródło: Instytut Badań Strukturalnych, model iSWORD Emerytury
www.ibs.org.pl
7
Babcie i wnuki
4
W Polsce 42,30% dzieci w wieku do lat 14 jest pod opieką krewnych, znajomych i sąsiadów, zaś
z usług opiekuńczych (prywatnych i publicznych) korzysta 22,73% dzieci. To tak jak we Włoszech
40,03% i 26,35%. Natomiast w Szwecji – 1,79% i 52,99%. Polsko-włoski model nie służy dzietności i
zatrudnieniu młodych kobiet.
www.ibs.org.pl
8
Czy można liczyć na
państwo?
5
Wydatki powszechnego systemu emerytalnego (% PKB)
9.5%
wariant rządowy
wariant szybki
brak podnoszenia wieku
9.0%
8.5%
8.0%
7.5%
7.0%
6.5%
6.0%
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
Na państwo będziemy mogli liczyć tym bardziej im wcześniej i lepiej przeprowadzimy reformę – da
ona finansom publicznym środki na inwestycje i modernizacje i czas na przygotowanie do roku 2050
Źródło: Instytut Badań Strukturalnych, model iSWORD Emerytury
www.ibs.org.pl
9
Brak działań grozi stagnacją
5
90%
80%
70%
Linie poziome to pułapka
średniego dochodu,
50-70 procent PKB per
capita w USA
60%
50%
40%
30%
20%
10%
Finlandia
Portugalia
Polska
Izrael
Grecja
Hiszpania
Korea
Malta
Wiek emerytalny
otwiera przestrzeń do
dalszych reform – sam
jednak nie wystarczy
0%
1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010
Źródło: IBS
Brak działań, strach przed zmianą Portugalia,
Grecja, Hiszpania
www.ibs.org.pl
10
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
www.ibs.org.pl