Prognoza oddzialywania na srodowisko Alwernia

Transkrypt

PRACOWNIA URBANISTYCZNO - ARCHITEKTONICZNA
ALICJA ŚLUSARCZYK
UL. ROSPONTOWA 17/55
32 - 500 CHRZANÓW
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA
NA ŚRODOWISKO
DLA
PROJEKTÓW
MIEJSCOWYCH
PLANÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO:
I. MIASTA ALWERNIA ORAZ MIEJSCOWOŚCI
GROJEC, KWACZAŁA, NIEPORAZ, PORĘBA
ŻEGOTY I REGULICE
II. MIEJSCOWOŚCI BRODŁA, MIRÓW, OKLEŚNA,
PODŁĘŻE I ŹRÓDŁA
AUTORZY OPRACOWANIA:
mgr inż. arch. Bartłomiej Stawarz
mgr inż. Ewelina Moniowska
CHRZANÓW, KWIECIEŃ 2013
AKTUALIZACJA: GRUDZIEŃ 2013, LISTOPAD 2014, LUTY, SIERPIEŃ 2015
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA PROJEKTÓW MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO: MIASTA ALWERNIA
ORAZ MIEJSCOWOŚCI GROJEC, KWACZAŁA, NIEPORAZ, PORĘBA ŻEGOTY I REGULICE; MIEJSCOWOŚCI BRODŁA, MIRÓW, OKLEŚNA, PODŁĘŻE I ŹRÓDŁA
SPIS TREŚCI
WSTĘP
5
1
PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
5
2
CEL OPRACOWANIA
6
3
ZAWARTOŚĆ I CELE PLANU MIEJSCOWEGO
7
4
METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
9
5
CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA
9
5.1
LOKALIZACJA
9
5.2
AKTUALNE ZAGOSPODAROWANIE TERENU
11
5.3
POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE
11
5.3.1
11
5.4
6
POŁOŻENIE GMINY ALWERNIA
WARUNKI ŚRODOWISKOWE
12
5.4.1
UKSZTAŁTOWANIE TERENU
12
5.4.2
WARUNKI KLIMATYCZNE I TOPOKLIMATYCZNE
12
5.4.3
BUDOWA GEOLOGICZNA
14
5.4.4
OBSZARY OSUWISKOWE
14
5.4.5
HYDROLOGIA I HYDROGEOLOGIA
14
5.4.6
WARUNKI GLEBOWO – ROLNICZE
15
5.4.7
SUROWCE MINERALNE
16
5.4.8
SZATA ROŚLINNA
17
5.4.9
SIEDLISKA ROŚLINNOŚCI NATURALNEJ
18
5.4.10 ŚWIAT ZWIERZĄT
19
5.4.11 WALORY PRZYRODNICZO – KRAJOBRAZOWE
19
5.5
FORMY OCHRONY PRZYRODY
21
5.6
DZIEDZICTWO KULTUROWE
27
OCENA SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO WYNIKAJĄCA Z USTALEŃ
PLANU MIEJSCOWEGO
32
6.1
6.2
ZAGROŻENIE JAKOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO
33
6.1.1
OCENA SKUTKÓW PROJEKTOWANYCH USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO 33
6.1.2
ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE
UCIĄŻLIWOŚCI
ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA EMISJĄ HAŁASU
34
34
6.2.1
6.2.2
UCIĄŻLIWOŚCI
37
6.3
ZAGROŻENIE ŚRODOWISKA WIBRACJAMI
37
6.4
ZAGROŻENIE ŚRODOWISKA EMISJĄ NIEJONIZUJĄCEGO PROMIENIOWANIA
ELEKTROMAGNETYCZNEGO
37
2
6.5
6.6
6.7
6.4.1
6.4.2
UCIĄŻLIWOŚCI
ZAGROŻENIE POWIERZCHNI ZIEMI I POKRYWY GLEBOWEJ
38
38
6.5.1
6.5.2
UCIĄŻLIWOŚCI
EMISJA ODPADÓW
38
38
6.6.1
6.6.2
UCIĄŻLIWOŚCI
EMISJA ŚCIEKÓW
39
39
6.7.1
6.7.2
UCIĄŻLIWOŚCI
41
6.8
ZAGROŻENIA KOPALIN
41
6.9
ZAGROŻENIA WÓD POWIERZCHNIOWYCH
41
6.9.1
6.9.2
UCIĄŻLIWOŚCI
6.10 ZAGROŻENIA WÓD PODZIEMNYCH
42
43
6.10.1 OCENA SKUTKÓW PROJEKTOWANYCH USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO 43
6.10.2 ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE
UCIĄŻLIWOŚCI
6.11 ZAGROŻENIA TOPOKLIMATU
43
44
UCIĄŻLIWOŚCI
6.12 ZAGROŻENIA PRZYRODY I KRAJOBRAZU
44
44
UCIĄŻLIWOŚCI
6.13 SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO NA KOMPONENTY
ŚRODOWISKA
51
6.14 ZAGROŻENIE ŚRODOWISKA W SYTUACJI WYSTĄPIENIA NIEBEZPIECZNYCH
AWARII
52
6.15 ZAGROŻENIA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO
53
6.15.1 ZASADY OCHRONY
7
8
49
53
STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM
ODDZIAŁYWANIEM
54
ANALIZA ZGODNOŚCI USTALEŃ PROJEKTU PLANU MIEJSCOWEGO Z WNIOSKAMI
WYNIKAJĄCYMI Z OPRACOWANIA EKOFIZJOGRAFICZNEGO
54
3
9
PROPOZYCJE USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO UWZGLĘDNIAJĄCE CELE OCHRONY
ŚRODOWISKA, PRZYRODY I ZDROWIA LUDZI
55
10
OCENA ODPORNOŚCI NA DEGRADACJĘ I ZDOLNOŚCI DO REGENERACJI ŚRODOWISKA
PRZYRODNICZEGO - JEGO ZASOBÓW, WYNIKAJĄCA Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU
MIEJSCOWEGO
58
11
OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN W ŚRODOWISKU W PRZYPADKU
BRAKU REALIZACJI USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO
60
OCENA USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO Z PUNKTU WIDZENIA ZGODNOŚCI Z
PRZEPISAMI PRAWA DOTYCZĄCYMI OCHRONY ŚRODOWISKA
60
12
13
PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZ SKUTKÓW REALIZACJI
USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA 60
14
INFORMACJA O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO 61
15
STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
61
ŹRÓDŁA INFORMACJI
63
ZAŁĄCZNIKI
64
4
WSTĘP
Potrzeba opracowania prognozy oddziaływania na środowisko dla projektu miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego miasta Alwernia oraz miejscowości Grojec, Kwaczała, Nieporaz,
Poręba Żegoty i Regulice oraz projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
miejscowości Brodła, Mirów, Okleśna, Podłęże i Źródła zwanych dalej łącznie „planem miejscowym”,
wynika z wymogów ustawy o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko – zdecydowano
się na opracowanie wspólnej prognozy oddziaływania na środowisko dla obu projektów planów
miejscowy, z uwagi zachowanie integralności analiz, ocen i charakterystyki opracowania.
Opracowanie planu miejscowego obejmuje swoim zasięgiem miasto Alwernia oraz miejscowości
Grojec, Kwaczała, Nieporaz, Poręba Żegoty, Regulice Brodła, Mirów, Okleśna, Podłęże i Źródła.
Łączna powierzchnia terenów objętych planem miejscowym wynosi ok. 7385 ha.
Formalną podstawą do opracowania planu miejscowego jest uchwała Nr VI/58/2012 Rady Miejskiej
w Alwerni z dnia 22 czerwca 2012 roku w sprawie przystąpienia do sporządzania miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego miasta Alwernia oraz miejscowości Grojec, Kwaczała, Nieporaz,
Poręba Żegoty i Regulice oraz uchwała Nr VI/59/2012 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 22 czerwca
2012 roku
w sprawie przystąpienia do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego miejscowości Brodła, Mirów, Okleśna, Podłęże i Źródła.
1
PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
Niniejsze opracowanie powstało na podstawie ustawy z dnia 3 października 2008 roku o
udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U 2008 nr 199, poz. 1227 z późn. zm.).
Wymagany zakres i stopnień szczegółowości informacji zawartych w prognozie uzgodniony został
z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Krakowie oraz Państwowym Powiatowym
Inspektorem Sanitarnym w Chrzanowie.
Niniejsze opracowanie uwzględnia
rozporządzeń wykonawczych:
regulacje
wynikające
z
następujących
ustaw
oraz
-
ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz.U. 2008 nr 25
poz. 150 z późniejszymi zmianami);
-
ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz.U. 2009 nr 151 poz.
1220);
-
ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr
80, poz. 717 z późniejszymi zmianami),
-
ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2010 nr 243 poz. 1623 z
późniejszymi zmianami),
-
ustawa z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (tekst jednolity: Dz.U. 2005 nr 239 poz. 2019 z
późniejszymi zmianami);
-
ustawa z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz.U. 2013 poz. 21);
-
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. 2010 nr 213 poz. 1397);
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 roku w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. 2002 nr 165 poz. 1359);
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 roku w sprawie określenia rodzajów
siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie (Dz.U. 2001 nr 92 poz. 1029);
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz.U. 2008 nr 47 poz. 281);
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. 2010 nr 16 poz. 87);
5
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2006 nr 137 poz. 984);
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów
ściekowych (Dz.U. 2010 nr 137 poz. 924);
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. 2007 nr 120 poz. 826, Dz.U. 2012 poz. 1109).
2
CEL OPRACOWANIA
Celem prognozy jest analiza środowiska i identyfikacja zagrożeń oraz potencjalnych konfliktów,
wskazanie zmian w środowisku mogących zajść podczas realizacji ustaleń planu miejscowego oraz
sformułowanie alternatywnych rozwiązań.
Analizę środowiska naturalnego przeprowadzono na podstawie dostępnych materiałów i
opracowań oraz wizji terenowych.
Prognoza oddziaływania na środowisko, spełnia wymogi zawarte w ustawie z dnia 3 października
2008 roku o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U 2008 nr 199, poz. 1227 z późn. zm.):
•
art. 51 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy – zawiera:
-
•
informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach
z innymi dokumentami,
- informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
- propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
- informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
- streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym,
art. 51 ust. 2 pkt 2 cyt. ustawy – określa, analizuje i ocenia:
-
-
-
istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu,
stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie
ustawy o ochronie przyrody,
cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te
cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
przewidywane oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz
pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru NATURA 2000 oraz integralność
tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na:
— różnorodność biologiczną,
— ludzi,
— zwierzęta,
— rośliny,
— wodę,
— powietrze,
— powierzchnię ziemi,
— krajobraz,
— klimat,
— zasoby naturalne,
— zabytki,
6
— dobra materialne
•
— z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między
oddziaływaniami na te elementy.
art. 51 ust. 2 pkt 3 cyt. ustawy – przedstawia:
-
rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszarów NATURA 2000 oraz
integralność tego obszaru,
biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony
obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań
zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod
dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań
alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki
lub luk we współczesnej wiedzy.
-
3
ZAWARTOŚĆ I CELE PLANU MIEJSCOWEGO
W celu ustalenia przeznaczenia terenów, w tym dla inwestycji celu publicznego, oraz określenia
sposobów ich zagospodarowania i zabudowy rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do
sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Plan miejscowy jest aktem
prawa miejscowego.
W planie miejscowym określa się obowiązkowo:
1)
przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych
zasadach zagospodarowania;
2)
zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego;
3)
zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego;
4)
zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;
5)
wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych;
6)
zasady kształtowania zabudowy oraz wskaźniki zagospodarowania terenu, maksymalną i
minimalną intensywność zabudowy jako wskaźnik powierzchni całkowitej zabudowy w
odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, minimalny udział procentowy powierzchni
biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, maksymalną wysokość
zabudowy, minimalną liczbę miejsc do parkowania i sposób ich realizacji oraz linie zabudowy i
gabaryty obiektów;
7)
granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie,
ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także
narażonych na niebezpieczeństwo powodzi oraz zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych;
8)
szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem
miejscowym;
9)
szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym
zakaz zabudowy;
10) zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej;
11) sposób i termin tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów;
12) stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę planistyczną.
W planie miejscowym określa się w zależności od potrzeb:
1)
granice obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości;
2)
granice obszarów rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej;
3)
granice obszarów wymagających przekształceń lub rekultywacji;
4)
granice terenów pod budowę urządzeń, wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii,
oraz granice ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie,
7
zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu oraz występowaniem znaczącego oddziaływania tych
urządzeń na środowisko;
2
5)
granice terenów pod budowę obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m ;
6)
granice terenów rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym;
7)
granice terenów inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, umieszczonych w
planie zagospodarowania przestrzennego województwa lub w ostatecznych decyzjach o
lokalizacji drogi krajowej, wojewódzkiej lub powiatowej, linii kolejowej o znaczeniu
państwowym, lotniska użytku
8)
publicznego, inwestycji w zakresie terminalu lub przedsięwzięcia Euro 2012;
9)
granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz terenów służących organizacji imprez
masowych;
10) granice pomników zagłady oraz ich stref ochronnych, a także ograniczenia dotyczące
prowadzenia na ich terenie działalności gospodarczej, określone w ustawie z dnia 7 maja
1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady;
11) granice terenów zamkniętych, i granice stref ochronnych terenów zamkniętych;
12) sposób usytuowania obiektów budowlanych w stosunku do dróg i innych terenów publicznie
dostępnych oraz do granic przyległych nieruchomości, kolorystykę obiektów budowlanych
oraz pokrycie dachów;
13) zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz
ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich
mogą być wykonane;
14) minimalną powierzchnię nowo wydzielonych działek budowlanych.
Wejście w życie planu miejscowego umożliwi realizację następujących funkcji, oznaczonych
symbolami identyfikacyjnymi:
•
MN
•
MN/U
– tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami,
•
MW
– tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej,
•
MW/U
– tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej z usługami,
•
U
– tereny zabudowy usługowej,
•
Up
– teren zabudowy usług publicznych,
•
US
– tereny sportu i rekreacji,
•
U/P
– tereny zabudowy usługowo-produkcyjnej,
•
P
– tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów,
•
PE
– tereny powierzchniowej eksploatacji kruszyw,
•
PG
– obszar i teren górniczy „Mirów – Kamir”,
•
R
– tereny rolnicze,
•
RM
– tereny zabudowy zagrodowej,
•
RU
– tereny obsługi produkcji w gospodarstwa rolnych,
•
RZ
– tereny trwałych użytków zielonych,
•
ZL
– tereny lasów,
•
ZM
– tereny zabudowy zagrodowej w gospodarstwach leśnych,
•
ZN
– tereny zieleni – rezerwat przyrody „Dolina Potoku Rudno”,
•
ZP, ZPp, ZPb
– tereny zieleni urządzonej,
•
ZC
– tereny cmentarzy,
•
WS
– tereny wód powierzchniowych śródlądowych,
•
WP
– tereny wałów przeciwpowodziowych,
– tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
8
•
KD
– tereny dróg publicznych,
•
KDW
– tereny dróg wewnętrznych,
•
KS
– tereny parkingów,
•
KK
– tereny kolejowe,
•
E , G, W, K, C, KP
– tereny infrastruktury technicznej.
Głównym celem planu miejscowego jest stabilizowanie zasad zagospodarowania przestrzennego
w całym obszarze poprzez kompleksowe rozwiązania obejmujące kompozycję funkcjonalnoprzestrzenną, uwzględniającą: uporządkowanie istniejącej zabudowy, relacje z terenami otaczającymi,
prawidłową obsługę komunikacyjną i powiązania z układem komunikacyjnym miasta oraz systemowe
rozwiązania w zakresie infrastruktury technicznej.
4
METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
Prognoza została wykonana jako element procesu sporządzania planu miejscowego, a informacje
zawarte w opracowaniu dotyczą następujących zagadnień:
− analizy i oceny ustaleń planu miejscowego,
− analizy i oceny środowiska przyrodniczego, kulturowego i krajobrazu na obszarze planu
miejscowego i w jego otoczeniu,
− prognozy skutków realizacji ustaleń planu miejscowego w środowisku przyrodniczym,
kulturowym i w krajobrazie, z uwzględnieniem:
•
wpływu ustaleń planu miejscowego na podstawowe elementy środowiska (np. klimat
lokalny, powierzchnię ziemi, wody powierzchniowe i podziemne, roślinność), a także na
jakość życia i zdrowie ludzi,
•
podatności poszczególnych obszarów na degradację,
•
ochrony terenów pełniących szczególne funkcje ekologiczne,
•
prawidłowego gospodarowania zasobami przyrody,
•
ochrony terenów o wysokich walorach kulturowych i historycznych,
•
infrastruktury technicznej i obsługi komunikacyjnej.
Przy sporządzaniu prognozy posłużono się głównie metodami analitycznymi, waloryzacyjnymi oraz
badaniami wybranych elementów środowiska.
W zakresie prognozowania wielkości oddziaływania na środowisko wykorzystano metody analogii
oraz prognozowania eksperckiego.
Na podstawie powyższych danych i zastosowanych metod, sformułowane zostaną wnioski
odnośnie rozwiązań przyjętych w planie miejscowym, w aspekcie ich wpływu na środowisko oraz
sprecyzowane zalecenia odnośnie sposobów minimalizacji negatywnych skutków.
5
5.1
CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA
LOKALIZACJA
Gmina Alwernia znajduje się w zachodniej części Województwa Małopolskiego (na pograniczu
Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego), w powiecie chrzanowskim. Gmina położona jest między
Małopolską (od Krakowa 30 km) a Śląskiem (od Katowic 50 km) przy ważnych szlakach
komunikacyjnych: Autostradzie A4 oraz drodze wojewódzkiej nr 780 Kraków - Oświęcim.
Od wschodu graniczy z gminą Krzeszowice i Czernichów w powiecie krakowskim, od północy z
gminą Trzebinia, od południa z gminą Spytkowice, a od zachodu z gminami Chrzanów, Babice i Zator.
9
Położenie gminy na mapie powiatu chrzanowskiego
Gmina Alwernia zajmuje powierzchnię 7527 ha. W jej skład wchodzi miasto Alwernia oraz sołectwa
Brodła, Grojec, Kwaczała, Mirów, Nieporaz, Okleśna, Podłęże, Poręba Żegoty, Regulice, Źródła.
Obszar opracowania planu miejscowego stanowi ok. 98% powierzchni gminy i obejmuje jej
lewobrzeżną część w całości. Wyłączony z opracowania planu miejscowego jest przysiółek Wiśnicz
(Wiślicz) położony na prawym brzegu Wisły, dla którego obowiązuje miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego przyjęty uchwałą nr VIII/75/2012 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 5
października 2012r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Alwernia
w miejscowości Okleśna.
Granica terenu objętego planem miejscowym dla miasta Alwernia oraz miejscowości Grojec,
Kwaczała, Nieporaz, Poręba Żegoty i Regulice
10
Granica terenu objętego planem miejscowym dla miejscowości Brodła, Mirów, Okleśna, Podłęże i
Źródła
5.2
AKTUALNE ZAGOSPODAROWANIE TERENU
Obszar gminy ma wyraźnie zróżnicowany charakter: część środkowa i północna jest pagórkowata i
zalesiona z generalnie skoncentrowaną zabudową mieszkalną, zagrodową i usługową, natomiast
część południowa wchodzi w zasięg doliny Wisłu i charakteryzuje się mniej skupioną zabudową
mieszkalno-zagrodową oraz w niewielkim stopniu usługową.
Tereny o urozmaiconej rzeźbie i stosunkowo dużych wysokościach względnych w północnej i
środkowej części gminy, są skontrastowane z płaskimi terenami dolinnymi w części południowej.
5.3
5.3.1
POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE
POŁOŻENIE GMINY ALWERNIA
Obszar gminy Alwernia prawie w całości leży w południowej części Wyżyny KrakowskoCzęstochowskiej – północna część gminy znajduje się w obrębie Rowu Krzeszowickiego, środkowa
Grzbietu Tenczyńskiego, południowa leży na terenie Bramy Krakowskiej.
11
WARUNKI ŚRODOWISKOWE
5.4
5.4.1
UKSZTAŁTOWANIE TERENU
Ukształtowanie powierzchni na terenie gminy jest urozmaicone i zawdzięczamy je działalności
tektonicznej.
Obszar
Grzbietu
Tenczyńskiego
obejmuje
kilka
mniejszych
jednostek
geomorfologicznych.
Blok Płaziański - stanowiący zachodnią część Grzbietu Tenczyńskiego, obejmuje wzniesienia
północnej części wsi Kwaczała, zachodniej części wsi Regulice i Nieporaz. Widoczny jest w
krajobrazie w postaci szerokich grzbietów i wzniesień o charakterze lessowym, porozcinany suchymi
dolinkami, parowami, wąwozami i debrzami.
Obniżenie Regulickie - występuje od Nieporazu, poprzez Regulice, zachodnią część miasta
Alwerni oraz Porębę Żegoty do Brodeł. Dno obniżenia leży około 100 m poniżej wierzchowin, zbocza
są miejscami urwiste i urozmaicone skałkami wapiennymi.
Garb ciągnący się od Alwerni do Rudna i obejmujący północną część wsi Poręby Żegoty, Brodeł,
miasta Alwerni, Grójca, wschodnią część Nieporazu oraz Regulic. Garb ten ma charakter lessowy z
licznymi głębokimi dolinami.
Wzgórza Mirowa - najniższe pasmo Grzbietu Tenczyńskiego, będące zrębem tektonicznym
obciętym uskokami od strony zachodniej, południowej i wschod¬niej. Są to wzniesienia o rozległych
wierzchowinach i stromych stokach.
Obszar Bramy Krakowskiej obejmuje dolinę rzeki Wisły. W obrębie doliny Wisły można wyróżnić
terasy: rzeczny i nad zalewowy o wysokości do 6 m nad obecny poziom rzeki oraz stary teras rzeczny
sięgający do 20 m nad poziom rzeki. Obejmuje: południową część wsi Kwaczała, Okleśną i Podłęże.
5.4.2
WARUNKI KLIMATYCZNE I TOPOKLIMATYCZNE
Pod względem klimatycznym (podział R. Gumińskiego, 1948) gmina Alwernia należy do 2 dzielnic
klimatycznych: tarnowskiej i częstochowsko- kieleckiej.
Dzielnica tarnowska obejmuje południową część obszaru, ze średnią roczną temperaturą powietrza
o
8,5 C i ilością dni z pokrywą śnieżną od 60 do 75. Nieco chłodniejsza dzielnica częstochowskoo
kielecka (północna część) jest obszarem, gdzie średnia roczna temperatura powietrza wynosi 8 C, a
długość zalegania pokrywy śnieżnej nie przekracza 100 dni.
Średnioroczne sumy opadów w wieloleciu 1961- 1987 kształtują się od 815 mm do 782 mm. Ich
sumy miesięczne są najwyższe w czerwcu i lipcu, zaś najniższe w lutym. W ciągu roku przeważają
wiatry wiejące z sektora zachodniego (SW, NW i W -łącznie 48 % dni) oraz wschodniego (E, SE i NEłącznie 28 %), na co wpływ ma ogólna cyrkulacja atmosferyczna i ukształtowanie terenu. Średnia
prędkość wiatru była najwyższa (> 3,5 m/s) dla kierunków W i NW.
Okres wegetacyjny trwa około 210-220 dni, od kwietnia do października. Okres bezprzymrozkowy
wynosi około 170 dni, zaleganie pokrywy śnieżnej około 60 dni. Najwyższą temperaturę notuje się w
lipcu i sierpniu, najwięcej opadów przypada na maj, czerwiec, lipiec i sierpień.
Podstawowe dane dotyczące temperatury powietrza i opadów przedstawiono poniżej.
Miesiące
I
II
IIl
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
temperatura
-3,2
-2,6
1,3
8,0
12,5
15,7
17,8
17,2
13,5
9,3
4,1
-0,8
opady
46
59
48
56
99
99
115
94
61
57
62
53
Temperatura średnia roczna wynosi 7,7°C, a suma opadów 849 mm.
Występujące na analizowanym obszarze urzeźbienie terenu oraz różna ekspozycja stoków
powoduje duże zróżnicowanie mezoklimatyczne między zaokrąglonymi grzbietami a dolinami, w
12
których występują pewne dobowe wahania temperatury i wilgotności powietrza, częste zastoiska
chłodnego powietrza ze względu na słabą wentylację oraz inwersje temperatury i wilgotności.
W skali mikroregionu zasadniczy wpływ na kształtowanie się klimatu mają: litologia, rzeźba terenu,
stosunki wodne i szata roślinna. Procesy zachodzące na styku tych elementów środowiska polegają
na wymianie energii i zdolności przetwarzania jej w energię cieplną. Decydują one o cechach klimatu
miejscowego określanego jako topoklimat.
Na obszarze gminy Alwernia można wyróżnić następujące typy topoklimatów:
•
Topoklimat form wypukłych:
zaliczono tutaj tereny nie zalesione, głównie zbocza dolin o nachyleniu powyżej 5°. Są to
tereny o dużym i umiarkowanym nasłonecznieniu, o wystawie południowej i małym
nasłonecznieniu, o wystawie północnej.
Charakterystyczna jest tutaj silna wymiana ciepła pomiędzy powierzchnią terenu, a atmosferą
na skutek turbulencji.
•
Topoklimat form płaskich wyniesionych ponad dna dolin:
zaliczono tutaj rozległe wierzchowiny i obszary o nachyleniu poniżej 5°. Są to tereny o
wilgotnych glebach i dużej przewodności cieplnej, na ogół użytkowane rolniczo, bez zwartej
szaty roślinnej. Na terenach tych mogą tworzyć się w czasie pogodnych nocy przyziemne
inwersje temperatury łagodzone dopływem ciepła z głębszych warstw gleby.
•
Topoklimat form wklęsłych:
występuje w rozległych podmokłych dnach dolin, w wąwozach i na niżej położonych łąkach.
Są to tereny wilgotniejsze, z tendencją do gromadzenia się wychłodzonego powietrza wskutek
adwekcji. Często występują tutaj lokalne przymrozki.
•
Topoklimat powierzchni zadrzewionych:
występuje na obszarach leśnych i zadrzewionych. Cechuje się mniejszym spadkiem
temperatury w godzinach nocnych i mniejszą dobową amplitudą temperatur.
Na analizowanym obszarze kierunek dominujących wiatrów wykazuje silny związek z orografią i
ogranicza się do przeważających wiatrów z kierunków południowo-zachodnich i północno-wschodnich.
Największa przewaga wiatrów zachodnich nad wiatrami z kierunków wschodnich notowana jest w
miesiącach letnich, tj. od lipca do września oraz w zimie, szczególnie w grudniu i styczniu. Średnia
miesięczna prędkość wiatru wykazuje w przebiegu rocznym wyraźną sezonowość. Największe
prędkości wiatrów występują w okresie zimowym (są to bowiem często wiatry o charakterze fenu),
mniejsze w okresie lata.
Róża wiatrów
13
W obszarach o większej wentylacji wilgotność powietrza osiąga niższe wartości niż w półroczu
ciepłym. W związku z powyższym, w dolinach Regulanki i Rudna nierzadkim zjawiskiem
meteorologicznym jest inwersja temperatur, która prowadzi do powstania zastoisk chłodniejszego
powietrza. Powoduje to tworzenie się mgieł radiacyjnych. Dobowe wahania temperatury i wilgotności
są tu znaczne, przy słabej naturalnej wentylacji.
Najkorzystniejsze warunki mezoklimatyczne występują na wyżej położonych obszarach gminy, na
suchych i słonecznych zboczach zwłaszcza południowych, oraz na grzbietach. Temperatury tutaj są
wyższe przy niższej wilgotności powietrza, korzystne są również warunki aerosanitarne. Najmniej
korzystne są natomiast tereny objęte topoklimatem form wklęsłych.
5.4.3
BUDOWA GEOLOGICZNA
Obszar gminy znajduje się w obrębie monokliny śląsko-krakowskiej, zbudowanej ze skał
paleozoicznych, mezozoicznych i czwartorzędowych. Najstarszymi utworami na tym terenie są
piaskowce, odsłaniające się w pasie od Kwaczały po Porębę Żegoty. Działalność wulkaniczna
widoczna jest na powierzchni w postaci skał wylewnych, melafirów i tufitów. Melafiry występują w
formie potoków lawowych w rejonie Alwerni, Regulic, Poręby Żegoty i Mirowa.
Późniejsze utwory to osady kredy (dolomity, margle i wapienie) oraz najbardziej rozpowszechnione
to utwory jurajskie (wapienie skaliste, płytowe i ławicowe z krzemieniami). Te ostatnie występują we
wschodniej części gminy i odsłaniają się na powierzchni na odcinku Okleśna - Wrzosy i Nieporaz Grójec.
Duże powierzchnie gminy pokrywają osady czwartorzędu, głównie plejstocenu: gliny zwałowe,
piaski wodno-lodowcowe, piaski i żwiry rzeczne i rzeczno-lodowcowe terasów nadzalewowych oraz
lessy. Piaski i żwiry rzeczne i rzeczno-lodowcowe terasów nadzalewowych tworzą teras szerokości do
500 m, po północnej stronie doliny Wisły. Lessy o miąższości do 15 m pokrywają płatami środkową
część gminy.
5.4.4
OBSZARY OSUWISKOWE
Na terenie gminy nie udokumentowano form osuwiskowych.
5.4.5
HYDROLOGIA I HYDROGEOLOGIA
Wody powierzchniowe
Cały obszar gminy należy do zlewni rzeki Wisły, która opływa gminę od południa. Wisła
bezpośrednio odwadnia część wsi Okleśna, Źródła i Podłęże. Pozostałe tereny odwadniane są przez
cieki:
− Rudno odwadnia wschodnie tereny wsi Grojec i Brodła,
− Regulka (Regulanka) przecina gminę z północy na południe, odwadniając środkową część
gminy (miejscowości Nieporaz, Regulice, Alwernia, Źródła, Okleśna),
− Brodła odwadnia południowo wschodnią część gminy,
− Rudawa odwadnia niewielki północny fragment.
Pod względem zasilania cieki należą do ustroju deszczowo-śnieżnego. Zaznacza się dwudzielność
faz spływu roztopowego lub roztopowo-deszczowego na wiosnę oraz deszczowego w lecie,
rozdzielonych okresem obniżonych stanów wody.
Większe zbiorniki wód powierzchniowych to: zbiornik retencyjno-rekreacyjny Skowronek na potoku
Brodła oraz stawy rybne w miejscowości Poręba-Żegoty i Regulice.
Wody podziemne
Północno-zachodnią część gminy obejmuje zasięg podziemnego zbiornika wód triasowych GZWP
Nr 452 „Chrzanów". W zbiorniku tym wydzielono obszar wysokiej ochrony wód (OWO), który obejmuje
zachodnią część Alwerni, północną część Kwaczały i południową część Regulic.
Wody jurajskiego piętra wodonośnego, to wody krasowo-szczelinowe, o licznych źródłach, lecz o
małej wydajności, często zanikających.
14
3
Na terenie gminy znajduje się 7 ujęć wód jurajskich o wydajności od 20-55 m /godz. Są to wody
nieznacznie zanieczyszczone, łatwe do uzdatnienia.
Głównym poziomem użytkowym jest poziom czwartorzędowy (56 ujęć wody). Związany jest on
głównie z piaszczysto-żwirowymi utworami Wisły i Regułki. Wody zasilane są bezpośrednio z opadów
3
atmosferycznych. Wydajność źródeł czwartorzędowych waha się od 0,9 do 54 m /godz.
Zagrożenia powodzią
Część gminy Alwernia od południowej strony na odcinku długości ok. 5,5 km sąsiaduje z korytem
Wisły. Na terenie tym leżą 3 sołectwa: Źródła, Okleśna i Podłęże zamieszkiwane przez ok. 1350
mieszkańców. W przypadku uszkodzenia wału przeciwpowodziowego lub awarii urządzeń
hydrotechnicznych obszary te są narażone na zalanie. Rzeka Regulanka przy ujściu do Wisły posiada
po obu stronach wały cofkowe, chroniące okoliczne tereny.
W czasie gwałtownych opadów, przy dużych spadkach terenu i dodatkowych sztucznych
spiętrzeniach, lokalnym zagrożeniem mogą być potoki Regulanka i Brodła.
W wale zlokalizowane są 4 śluzy wałowe i dwie przepompownie, przez które odprowadzana jest
woda z zawala do koryta rzeki Wisły. W strefie zagrożonej zalaniem znajdują się następujące obiekty:
− przepompownia,
− przeprawa promowa na drodze powiatowej Poręba Żegoty – Spytkowice,
− studnie głębinowe zasilające wodociąg Rozkochów – Kwaczała,
− studnia głębinowa, hydrofornia i chlorownia zasilająca wodociąg Źródła – Okleśna,
− oczyszczalnia ścieków w Okleśnej.
Długość wałów przeciwpowodziowych na terenie gminy wynosi 3,4 km dla Wisły oraz 0,5 km dla
Regulki.
5.4.6
WARUNKI GLEBOWO – ROLNICZE
Na terenie gminy wyodrębniono następujące typy gleb: gleby brunatne, pseudo-bielicowe, mady,
rędziny, czarne ziemie, gleby mułowo-torfowe. Największy obszar zajmują gleby brunatne (48,3 %
powierzchni gminy). Występują one głównie na terenach Grzbietu Tenczyńskiego, na stokach o
różnym nachyleniu, gdzie zostały wykształcone z lessów (ok. 1400 ha). Występują tutaj również gleby
brunatne, wytworzone z glin lekkich i piasków (ok. 750 ha).
Gleby pseudo-bielicowe zajmują ok. 18,8% użytków rolnych. Wytworzone są z lessów (ok. 450 ha),
glin (ok. 220 ha), a także piasków (ok. 220 ha).
Mady zostały wytworzone z utworów naniesionych przez wody rzek i występują głównie w dolinie
rzeki Wisły (obejmują około 11% powierzchni użytków rolnych).
Rędziny zajmują około 7% powierzchni gleb i zostały wytworzone z glin powstałych ze zwietrzenia
skał węglanowych, jurajskich.
Czarne ziemie (około 6% powierzchni), wytworzone zostały na piaskach. Położone są w
obniżeniach terenowych, często wilgotnych.
Gleby mułowo-torfowe występują w obniżeniach terenowych, zabagnionych i stanowią około 0,4%
powierzchni gleb gminy.
Pod względem podziału na klasy bonitacyjne są to gleby kl. I-VI, przeważają zdecydowanie klasy
III i IV. Gleby klas I-III oraz gleby organiczne i mineralne bez względu na klasę objęte są ochroną
przed innym użytkowaniem niż rolnicze. Gleby te występują w centralnej części gminy, ciągnąc się
szerokim 3-4 km pasem od zachodniej granicy gminy po Brodła.
Południową i północną część obszaru gminy pokrywają głównie gleby piaszczyste i rędziny nie
objęte ochroną, w południowej części gminy występują gleby objęte ochroną w postaci rzadkich
oderwanych płatów.
Erozja powierzchniowa gleb w stopniu bardzo silnym występuje tylko na niewielkim obszarze we
wsi Regulice. Silna erozja występuje na terenie wsi: Brodła, Grojec, Kwaczała i Regulice.
Zagrożenie erozją wąwozową jest dość duże, obejmuje ok. 35% gruntów ornych. Erozja wietrzna
występuje w stopniu silnym na obszarze ok. 30% gruntów ornych.
15
Na terenie gminy Alwernia odczyn kwaśny i bardzo kwaśny wykazuje aż 71% powierzchni użytków
rolnych. Gleby te wymagają wapnowania.
Zasobność gleb w fosfor i potas nie wykazuje większego zróżnicowania przestrzennego. 80% gleb
użytków rolnych wymaga zwiększonych dawek w nawożeniu mineralnym.
Zasobność gleb w magnez nie jest zadowalająca, 47% gleb użytków rolnych wymaga
zwiększonych dawek nawozów magnezowych.
Badania zawartości metali ciężkich w glebach przeprowadzone na terenie podkrakowskich gmin w
latach 90-tych XX w. wykazały, że na terenie gminy zawartość metali ciężkich w glebach mieści się w
granicach dopuszczalnych, miejscami zawartość kadmu, ołowiu i cynku jest podwyższona, lecz nie
przekracza wartości dopuszczalnych.
5.4.7
SUROWCE MINERALNE
Gmina Alwernia należy do obszarów zasobnych w surowce mineralne. Dominują tu głównie
surowce skalne: wapienie jurajskie, triasowe i melafiry; piaski: rzeczne, eoliczne i wodnolodowcowe
oraz surowce ceramiczne: gliny zwałowe i glinki kaolinowe. Istnieją też złoża węgla kamiennego – nie
eksploatowane i nie przewidywane do eksploatacji.
Najbardziej rozpowszechnione na obszarze gminy są surowce skalne, głównie wapienie jurajskie
triasowe i melafiry. Wapienie te były eksploatowane na terenie gminy w ubiegłych latach, szczególnie
w rejonach: Nieporaz - Grojec, Wrzosy, Brodła, Mirów. W wymienionych rejonach funkcjonowało przez
szereg lat kilkadziesiąt kamieniołomów. Obecnie są nieczynne, całkowicie lub częściowo zarośnięte.
Surowiec ten był eksploatowany zarówno jako kamień budowlany, drogowy oraz do wypału wapna.
Melafiry występują w pasie ciągnącym się od Regulic poprzez Alwernię, Porębę-Żegoty do Mirowa.
Wydobywano je jako surowiec dla budownictwa drogowego i kolejowego. Obecnie eksploatacja jest
zaniechana.
Kruszywa naturalne reprezentowane są przez piaski i żwiry rzeczne, występujące na niskim i
wysokim terasie Wisły, Regułki i Rudna.
Żwirownie i piaskownie eksploatowane były w ubiegłych latach, szczególnie w dolinie Wisły, w
rejonie Okleśnej. Obecnie w większości są nieczynne.
Gliny zwałowe występujące w rejonie Brodeł, Nieporazu i na zachód od Zakładów Chemicznych
Alwernia, były eksploatowane w ubiegłych latach przez miejscową ludność jako materiał garncarski i
do wyrobu cegły. Glinki kaolinowe występujące w rejonie Grójca (tzw. glinki grójeckie) stanowiły
surowiec dla przemysłu materiałów ogniotrwałych, wyrobów fajansowych i kamionkowych. Obecnie
nie są eksploatowane.
Na terenie gminy znajdują się trzy udokumentowane złoża wapieni triasowych „Grzmiączka",
„Mirów" oraz „Mirów – Kamir”.
Złoże wapieni „Grzmiączka" z udokumentowanymi zasobami w kat. C1 + B w ilości 11,5 mln Mg,
miało stanowić bazę dla cementowni Nowa Huta. Ze względu na niekorzystne warunki geologicznogórnicze (nieduża miąższość, zjawiska krasowe) i brak bliskiego miejsca zbytu surowca nie podjęto
dotąd eksploatacji.
Złoże wapieni pyłowych i skalistych „Mirów – Kamir” zostało wydzielone z pierwotnego złoża
„Mirów” i posiada wydaną koncesje na eksploatacje, pod warunkiem, że będzie ona prowadzona bez
użycia materiałów wybuchowych. Złoże „Mirów – Kamir” zostało udokumentowane w kat. B w ilości
2 610 tys. Mg
Oprócz złóż udokumentowanych, wytypowano jako perspektywiczne dwa obszary występowania
wapieni jurajskich: Grojec - Brandyska i Brodła - Wrzosy.
Drugim eksploatowanym w ubiegłych latach surowcem skalnym są melafiry. Na terenie gminy
znajdują się dwa udokumentowane złoża tego surowca. Są to: „Regulice" z zasobami wg bilansu
zasobów w ilości 2.208 tys. Mg i „Poręba-Żegoty" z zarejestrowanymi zasobami w ilości 511 tys. Mg.
W „Regulicach" zasoby przemysłowe zostały wyeksploatowane, lecz istnieje możliwość poszerzenia
granicy złoża w kierunku wschodnim. Złoże „Poręba-Żegoty" jest nieeksploatowane od początku lat
60.
16
Trzy złoża piasków na terenie gminy są udokumentowane: „Okleśna", „Okleśna II" i „Alwernia przy
hałdzie".
Złoże „Alwernia przy hałdzie" przez ostatnie 10 lat było eksploatowane i zasoby łoża zostały
wyczerpane.
Złoże „Oklesna II" jest także całkowicie wyeksploatowane i znajduje się na terenach leśnych, w
obrębie Rudniańskiego Parku Krajobrazowego.
W 2008 roku udokumentowane zostało złożę kruszywa naturalnego „Wiślicz” w sołectwie Okleśna.
Złoże udokumentowano w kat. C1, a jego zasoby wynoszą 11 728,82 tyś. Mg.
5.4.8
SZATA ROŚLINNA
Zgodnie z podziałem geobotanicznym Polski (Szafer, 1977) omawiany obszar leży w prowincji
Niżowo-Wyżynnej, Środkowoeuropejskiej, działu A - Bałtyckiego, w poddziale A4 - Pasa Wyżyn
Środkowych, po części w krainie 14 - Wyżyny Śląskiej, okręgu a. - Wschodniego, po większej zaś
części w krainie 15 - Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, okręgu a. - Południowego oraz w niewielkim
fragmencie w poddziale A3 -Pasa Kotlin Podgórskich, krainy 12 - Kotliny Sandomierskiej, okręgu a. Oświęcimskiego.
Obszar gminy charakteryzuje się bogactwem i zróżnicowaniem geobotanicznym i ekologicznym
flory i zbiorowisk roślinnych. Występuje tu około 1300 gatunków roślin wyższych, około 2000
gatunków roślin zarodnikowych, 39 chronionych gatunków roślin, w tym 2 gatunki znajdują się w
„Polskiej Czerwonej Księdze Roślin”, tj.: groszek szerokolistny (Lathyrus latifolius) oraz buławnik
czerwony (Cephalanthera rubra). Bogactwo i zróżnicowanie ekologiczne flory należy ocenić jako
wybitne w skali regionalnej i ogólnokrajowej.
Szata roślinna jest tu bardzo zróżnicowana i tworzy skomplikowane struktury przestrzenne. Na
siedliskach zabagnionych, np. - w miejscu wyciętych szuwarów trzcinowych lub olszyn, występują
zarośla łozowe Salicetum pentandro-cinereae. Wzdłuż cieków wodnych i rozlewisk spotkać też można
niewielkie powierzchniowo płaty olsu Ribo nigri-Alnetum, bądź fragmenty łęgów jesionowo-olszowych
Circaeo-Alnetum, a także zbiorowiska bagienne i nadwodne, m.in : szuwar trzcinowy Phragmitetum
communis, niski szuwar trawiasty Glycerietum plicatae, szuwary turzycowe ze związku Magnocaricion,
roślinność torfowisk niskich z klasy Scheuchzerio-Caricetea fuscae. Najbardziej rozpowszechnionymi
na terenie dolinek jurajskich, Garbu Tenczyńskiego i obrzeży Puszczy Dulowskiej są fitocenozy grądu
Tilio-Carpinetum. Poza obszarem Puszczy Dulowskiej zajmują one zazwyczaj strome, często skaliste
zbocza oraz cieniste doliny. W bujnie rozwiniętym runie obficie rosną: zawilec żółty Anemone
ranunculoides, jarzmianka większa Astrantia major, lilia złotogłów Lilium martagon, jaskier kaszubski
Ranunculus cassubicus, gwiazdnica wielkokwiatowa Steilaria holostea. Zbliżone do grądów siedliska
zajmują płaty buczyny karpackiej Dentario glandulosae - Fagetum. Na dnie lasu widoczne są np.
żywiec gruczołowaty Dentaria glandulosa, paprotnik kolczysty Polystichum aculeatum oraz o wiele
częściej reprezentowane: marzanka wonna Galium odoratum, wilczomlecz migdałolistny Euphorbia
amygdaloides, czerniec gronkowy Acatea spicata, zawilec gajowy Anemone nemorosa. Na suchych i
ciepłych stokach, wystawionych do słońca, rozwija się ciepłolubna buczyna storczykowa CariciFagetum. Jej płaty, dobrze poznane zostały na Garbie Tenczyńskim. W ich pobliżu, na bardziej
połogich zboczach, gdzie gleby są silniej zakwaszone, występują ponadto fitocenozy kwaśnej buczyny
niżowej Luzulo pilosae-Fagetum. Na bardziej zmienionych przez człowieka obszarach dominują pola
uprawne, wśród których, np. na Garbie Tenczyńskim największy areał zajmują: Vicietum
tetraspermae, Echinochloo-Setarietum, Lamio-Veronicetum politae (Pelc, 1985), zbiorowiska naskalne
i kserotermiczne, wrzosowiska, murawy psammofilne zbiorowiska zrębowe. Masowo rosną tam
pokrzyk wilcza-jagoda Atropa bella-donna, dziurawiec kosmaty Hypericum hirsutum, czyściec leśny
Stachys sylvatica, dziewanna drobnokwiatowa Verbascum thapsus.
Mimo, że współczesny obraz szaty roślinnej należy uznać tu za dalece odmienny od pierwotnego,
to jednak w obrębie tego obszaru ocalały powierzchniowo duże kompleksy leśne, a zachowane tam
fitocenozy, wykazują miejscami, w dalszym ciągu swój naturalny charakter. Chodzi w tym przypadku o
zbiorowiska leśne Puszczy Dulowskiej i Garbu Tenczyńskiego, które bezpośrednio stykają się ze
sobą. Flora obydwu obszarów jest imponująca, chociaż nie do końca jeszcze dobrze przebadana.
Spośród 527 gatunków roślin naczyniowych rosnących na terenie Puszczy Dulowskiej warto wymienić
takie osobliwości, jak: żywiec gruczołowaty Dentaria glandulosa, skrzyp olbrzymi Eguisetum telmateia,
17
skrzyp pstry E. variegatum, janowiec włosisty Genista pilosa, gnidosz rozesłany Pedicularis sylvatica,
kokoryczka okółkowa Polygonatum verticillatum, ciemiężyca zielona Veratrum lobelianum Bernh. We
florze naczyniowej Garbu Tenczyńskiego, liczącej 521 gatunków na uwagę zasługują rośliny
porastające skały wapienne w dolinach erozyjnych, tworzące murawy kserotermiczne oraz wchodzące
w skład termofilnych zarośli, np.: wiązówka bulwkowa Fifipendula vulgans, oleśnik górski Seseli
libanotis, kozłek trójlistkowy Valeriana tripteris.
W miejscach na terenach dawnych pól uprawnych postępuje ekspansja pionierskich gatunków
drzew i krzewów, którymi na obszarze opracowania są dominujące w składzie roślinności drzewa
(modrzew, topola, olcha, klon, wierzby) i krzewy (głóg jednoszyjkowy, czarny bez, tarnina).
W gminie występują ekosystemy leśne, wodne, lądowe nieleśne, w tym agrocenozy.
Obecna bioróżnorodność w znacznym stopniu ukształtowała się pod wpływem wielowiekowej
działalności człowieka i utrzymywała się w wyniku prowadzonej systematycznie tradycyjnej
ekstensywnej gospodarki rolniczej, głównie pasterskiej i łąkowej. Niezwykle istotna dla
bioróżnorodności jest mozaikowa struktura przestrzenna różnych typów roślinności (lasów, zarośli,
łąk, pastwisk, torfowisk, szuwarów, muraw) oraz bogactwo zespołów roślinnych. Zbiorowiska nieleśne,
które przeważnie mają półnaturalny charakter, powstały i utrzymują się w wyniku użytkowania
gospodarczego.
5.4.9
SIEDLISKA ROŚLINNOŚCI NATURALNEJ
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia
rodzajów siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie w obszarze gminy winny być chronione
siedliska:
21) starorzecza i inne naturalne, eutroficzne zbiorniki wodne (Nymphaeion i Potamogetonion)
39) murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea),
40) murawy bliźniczkowe (Nardetalia),
42) zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion),
52) źródliska (Montio-Cardamintea),
63) kwaśna buczyna niżowa (Luzuto pilosoae-Fagetum),
64) żyzne buczyny górskie (Dentario enneaphylidis-Fagetum,Dentario glanulosae-Fagetum),
67) świetlista dąbrowa (Potentilo albae-Quercetum),
69) grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum),
70) grąd środkowoeuropejski (Galio sylvatici-Carpinetum),
81) łęg jesionowo-olszowy (Circaeo-Alnetum),
84) łęg topolowo-wierzbowy (Salici-Populetum).
Główne siedliska przyrodnicze na terenie gminy to:
1) siedliska leśne:
-
bory mieszane (Pino – Quercetum),
-
grądy (Tilio – Carpinetum),
-
buczyna karpacka (Dentario glandulosae – Fagetum),
-
łęgi olszowe (Circaeo – Alnetum),
-
kwaśna buczyna niżowa (Luzulo pilosae – Fagetum),
-
olsy (Carici elongatae – Alnetum).
2)
siedliska nieleśne:
-
szuwary i turzycowiska (klasa Phragmitetea),
-
łąki ziołoroślowe (klasa Molinio-Arrhenatheretea),
-
łąki wilgotne (klasa Molinio-Arrhenatheretea),
-
łąki świeże (klasa Molinio-Arrhenatheretea),
18
-
pastwiska świeże (klasa Molinio-Arrhenatheretea),
-
młaki torfowisk darniowych (klasa Scheuchzerio-Caricetea),
-
murawy kserotermiczne i ciepłolubne (klasa Festuco-Brometea),
-
murawy naskalne zespołu Festucetum pallentis (klasa Festuco-Brometea),
-
ciepłolubne i kserotermiczne zbiorowiska okrajkowe (klasa Trifolio-Geranietea),
-
zarośla ciepłolubne i mezofilne (klasa Rhamno-Prunetea),
-
różnorodne zbiorowiska synantropijne, zarośla na aluwiach rzecznych i zarośla bagienne.
5.4.10 ŚWIAT ZWIERZĄT
Na terenie gminy występuje wiele gatunków ssaków, ptaków, gadów, płazów oraz bezkręgowców,
wśród których 158 podlega ochronie. Gmina jest również miejscem występowania 9 unikatowych w
skali kraju gatunków wpisanych do „Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt”, tj.: przepiórka, derkacz,
turkawka, traszka grzebieniasta, piramidka naskalna, poczwarówka zaostrzona, trzmiel tajgowy,
skalnik driada, paź królowej.
Z ptaków występują: kuropatwy, bażanty, myszołowy, jastrzębie, krogulce i sowy. W lasach żyje
kilka gatunków dzięciołów: duży, czarny, zielony, dzięciołek. Ok. 30 lat temu ostatni raz
zaobserwowano cietrzewia.
Ze zwierząt drapieżnych wymienić trzeba lisa, kunę i gronostaja. Z dużych zwierząt występują
łosie, sarny, jelenie, daniele i dziki.
Z płazów występują tu kumak nizinny oraz żaba rzekotka. Spośród węży występuje tu gniewosz,
żmija zygzakowata i zaskroniec.
Gmina jest
strumieniowego.
też miejscem występowania innych cennych gatunków: bobra i minoga
5.4.11 WALORY PRZYRODNICZO – KRAJOBRAZOWE
Gmina Alwernia w całości znajduje się w obrębie dwóch parków krajobrazowych i ich otulin:
Rudniańskiego oraz Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Parki te wchodzą w skład Zespołu
Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego.
W obszarze gminy wyróżnić można trzy rodzaje krajobrazu:
1. Naturalny – charakteryzujący się przewagą elementów i układów przyrodniczych, funkcjonujący
przy stosunkowo niskim stopniu ingerencji człowieka. Na omawianym obszarze ten rodzaj
krajobrazu występuje w niewielkim zasięgu przestrzennym. Stanowią go zespoły leśne o
drzewostanach zgodnych z siedliskiem i ekosystemy wodne;
2. Naturalno-kulturowy – charakteryzuje się przewagą elementów przyrodniczych nad
kulturowymi, który aby funkcjonować wymaga wspomagania przez człowieka. Stanowią go
tereny rolnicze oraz lasy o drzewostanach niezgodnych z siedliskiem;
3. Kulturowy – charakteryzuje się dominacją elementów i układów sztucznych. Krajobraz ten
funkcjonuje za pośrednictwem działalności człowieka. Stanowią go jednostki osadnicze.
Większość obszaru prezentuje krajobraz harmonijny o zachowanych wysokich walorach krajobrazu
jurajskiego.
19
Panorama miasta Alwernia od strony północno-zachodniej
Centrum miasta ze wzgórzem klasztornym
20
Alwernia Studios przy węźle autostradowym „Rudno”
Fragmentaryczna panorama miejscowości Grojec
5.5
FORMY OCHRONY PRZYRODY
Parki Krajobrazowe
Gmina Alwernia położona jest częściowo w Rudniańskim Parku Krajobrazowym, ustanowionym
rozporządzeniem Wojewody Małopolskiego z dnia 17 października 2006 roku w sprawie
Rudniańskiego Parku Krajobrazowego (Dz. U. Woj. Małop. Nr 654 z dnia 20 października 2006 roku)
oraz
w Tenczyńskim Parku Krajobrazowym, ustanowionym rozporządzeniem Wojewody
Małopolskiego Nr 83/06 z dnia 17 października 2006 roku w sprawie Tenczyńskiego Parku
Krajobrazowego (Dz. U. Woj. Małop. Nr 655 z dnia 20 października 2006 roku). Pozostały obszar
gminy znajduje się w otulinach w/w Parków.
Zgodnie z przywołanymi rozporządzeniami obowiązują następujące (tożsame dla obu) szczególne
cele ochrony Parków:
1)
ochrona wartości przyrodniczych:
a) zachowanie charakterystycznych elementów przyrody nieożywionej;
b) ochrona naturalnej różnorodności florystycznej i faunistycznej;
c) zachowanie naturalnych i półnaturalnych zbiorowisk roślinnych, ze szczególnym
uwzględnieniem roślinności kserotermicznej, torfowiskowej oraz wilgotnych łąk;
d) zachowanie korytarzy ekologicznych;
21
2)
ochrona wartości historycznych i kulturowych:
a) ochrona tradycyjnych form zabudowy i zespołów wiejskich;
b) współdziałanie w zakresie ochrony obiektów zabytkowych i ich otoczenia;
3)
ochrona walorów krajobrazowych:
a) zachowanie otwartych terenów krajobrazów jurajskich;
b) ochrona przed przekształceniem terenów wyróżniających się walorami estetycznowidokowymi;
4)
społeczne cele ochrony:
a) racjonalna gospodarka przestrzenią, hamowanie presji urbanizacyjnej;
b) promowanie i rozwijanie funkcji zgodnych z uwarunkowaniami środowiska, w tym
szczególnie turystyki, wypoczynku i edukacji.
Parki Krajobrazowe na terenie gminy Alwernia
22
Rezerwat przyrody
We wschodniej części gminy, na pograniczu z gminą Czernichów znajduje się rezerwat przyrody
„Dolina Potoku Rudno”, który został ustanowiony rozporządzeniem nr 2/2001 Wojewody
Małopolskiego z dnia 4 stycznia 2001 r. (Dz. U. Woj. Małop. Nr 4, poz.16).
Powierzchnia rezerwatu wynosi 95,94 ha, a jego otuliny 100,88 ha.
Jest to rezerwat o typie leśnym. Przedmiotem ochrony są zbiorowiska łęgu olszowego i olsu oraz
stanowiska geologiczne starego kamieniołomu oraz prowadzącego do niego przekopu.
Obszar rezerwatu
Obszary Natura 2000
Poza obszarem opracowania, jednak w jego bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się obszary
Natura 2000 „Rudno”, „Dolina Dolnej Skawy”, „Wiśliska”.
Przy granicy z gminą Czernichów, we wschodniej części gminy (sołectwo Brodła) znajduje się
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Rudno” o powierzchni 72,37 ha.
Obszar obejmuje fragment doliny potoku Rudno na granicy gmin Czernichów i Alwernia. W
granicach obszaru znajdują się głównie siedliska nieleśne w tym łąki trzęślicowe z kosaćcem
syberyjskim Iris sibirica i goryczką wąskolistną Gentiana pneumonanthe oraz związaną z nimi fauną
bezkręgowców w tym modraszki: Maculinea teleius i M. nausitous. Ponadto, dolinę porastają szuwary
głównie trzcinowe i zarośla olszy. Część doliny zajmują łąki kośne podsiewane gatunkami
szlachetnych traw. W górnej części tego fragmentu doliny Rudna znajdują się zbiorniki wodne
pełniące rolę miejsc rozrodu płazów, w tym traszki grzebieniastej Triturus cristatus. W części doliny
przylegającej do oddziału 56 lasów ndl. Krzeszowice, porośniętej głównie szuwarami, zlokalizowane
jest stanowisko poczwarówki zwężonej Vertigo angustior. Jest to też miejsce występowania innych
cennych gatunków: bobra Castor fiber i minoga strumieniowego Lampetra planeri.
23
Obszar ma istotne znaczenie dla ochrony Vertigo angustior i wydaje się obejmować nie więcej niż
2% krajowej populacji.
Określenie stanu zachowania gatunku Vertigo angustior w obszarze, w tym:
−
zasoby populacji: mało liczna,
−
zajmowana powierzchnia i zagęszczenie populacji: trudne do określenia i wymaga
szczegółowych badań, w zależności od płatu siedliska, w próbach 25x25cm znajdowano od 0
do 5 osobników,
−
struktura przestrzenna populacji: populacja zajmuje niewielkie płaty siedliska funkcjonując
najprawdopodobniej w systemie meta populacji,
−
stopień izolacji populacji: populacja wydaje się być izolowana.
Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 „Dolina Dolnej Skawy” obejmuje największe
kompleksy stawów w dolinie górnej Wisły. Stawy położone są ze wszystkich stron małego miasteczka
Zator. Prowadzona jest tu intensywna hodowla ryb, ale wiele stawów jest mocno zarośniętych
roślinnością wodną. W ostoi znajdują się żwirownie z wyspami, chętnie zasiedlanymi przez ptaki.
W ostoi występuje co najmniej 16 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 6 gatunków z
Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Jedno z nielicznych w Polsce stanowisk lęgowych podgorzałki;
bardzo liczna populacja rybitwy zwyczajnej, rybitwy białowąsej, rybitwy białoskrzydłej i ślepowrona. W
okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej (C3 i C6) następujących
gatunków ptaków: bączek (PCK), mewa czarnogłowa, podgorzałka (PCK), rybitwa białowąsa (PCK),
rybitwa rzeczna, ślepowron (PCK), cyranka, czernica, gęgawa, głowienka, kokoszka, krakwa, perkoz
dwuczuby, rybitwa białoskrzydła (PCK), sieweczka rzeczna, śmieszka, zausznik; stosunkowo wysoką
liczebność (C7) osiągają: bąk (PCK), krwawodziób, perkozek.
Obszar Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Wisliska” o powierzchni 48,68 ha
obejmuje system trzech starorzeczy rzeki Wisły (tzw. wiślisk). W skład systemu wchodzą wiślisko
Miejsce, Oko i Krajskie. Zbiorniki są częściowo ze sobą połączone, a starorzecze Miejsce jest
połączone rowem z rzeką Wisłą. Wszystkie trzy starorzecza są typowo wykształconymi, dojrzałymi
ekosystemami wodnymi. Najlepiej zachowane pod względem roślinnym jest wiślisko Miejsce,
następnie Krajskie i Oko. W wiśliskach można wyróżnić strefowe pasy roślinności w zależności od
głębokości (odległości od brzegów). Dobrze wykształcone są zarówno zbiorowiska roślin bagiennych
(pasy szuwarów) jak również typowe zbiorowiska roślin wodnych (pływających i zanurzonych). Z
ciekawszych gatunków można wymienić Nymphaea alba, Nupharluteum, Potamogeton lucens,
Potamogeton obtusifolius, Myriophyllum spicatum. Powierzchnia zajmowana przez siedlisko w
obszarze równa się powierzchni fitolitoralu, który jest najlepiej rozwinięty w wiślisku Miejsce (70%),
Krajskim (50%) i Oko (40%).
Obszar grupuje największe i najlepiej zachowane starorzecza w województwie małopolskim. Z
uwagi na fakt, że roślinność wodna uznawana jest globalnie za zagrożoną lub nawet ginącą, ochrona
starorzeczy, zwłaszcza tych dobrze zachowanych, powinna być działaniem o wysokim priorytecie.
Bliskie sąsiedztwo innych zbiorników wodnych (głównie stawów) zapewnia przepływ genów pomiędzy
populacjami. Proponowany obszar jest również niezwykle cenny dla ochrony ptaków oraz płazów.
Poniżej pokazano fragment mapy obrazującej położenie gminy Alwernia w stosunku do obszarów
Natura 2000 na jej terenie i w niedalekim sąsiedztwie.
24
Obszary Natura 2000 na terenie gminy Alwernia
Korytarze ekologiczne
Korytarze ekologiczne to obszary łączące różne jednostki przestrzenne krajobrazu, relatywnie
wąskie i różniące się od otaczającego tła. Mają one różne pochodzenie i charakter (korytarze
reliktowe, antropogeniczne, środowiskowe). Pod względem struktury można wyróżnić korytarze
liniowe, pasowe i sieciowe.
Podstawowymi funkcjami korytarzy ekologicznych jest:
- zmniejszanie stopnia izolacji oddzielnych elementów krajobrazu i ułatwianie przemieszczania się
gatunków w obrębie całego krajobrazu,
- modyfikacja spływu powierzchniowego i mikroklimatu,
- funkcja przeciwerozyjna,
- modyfikacja przebiegu zakłóceń,
- refugium,
- przemieszczanie materii i energii,
- wzbogacające i regulujące oddziaływanie na otaczające tło.
Poniżej pokazano fragment mapy obrazujący położenie gminy Alwernia na tle podstawowych
struktur ekologicznych w Województwie Małopolski.
25
Potencjalne korytarze ekologiczne w Małopolsce
Stanowiska dokumentacyjne
Na terenie gminy znajduje się jedno stanowisko dokumentacyjne – poza obszarem planu
miejscowego. Stanowisko zostało utworzone rozporządzeniem Wojewody Krakowskiego Nr 32 z dnia
16 listopada 1998 roku (Dz. Urz. Woj. Krak. Nr 28 poz. 239) i obejmuje odsłonięcie geologiczne na
wzgórzu koło wsi Podłęże. Sztuczny wykop o długości około 100 m i głębokości do 2,5 m,
odsłaniający profil najwyższej środkowej jury oraz dolnego i środkowego oksfordu. Odsłonięcie
geologiczne i stanowisko paleontologiczne obrazuje profil najwyższej jury środkowej i niższego piętra
jury górnej, z bardzo bogata fauną, zwłaszcza amonitów.
Pomniki przyrody
Ochronie prawnej podlegają pomniki przyrody. Występują one w dwóch miejscach: w Alwerni, w
pobliżu klasztoru i rynku oraz w Porębie-Żegoty w parku podworskim.
Wykaz pomników przyrody na obszarze gminy:
Lp. Miejscowość, lokalizacja
Obiekt
1
Alwernia obok kaplicy na rynku
Dąb szypułkowy
2
Alwernia obok drogi do klasztoru Lipa drobnolistna
26
3
Alwernia obok drogi do klasztoru Lipa drobnolistna
4
Alwernia obok drogi do klasztoru Buk pospolity
5
Poręba-Żegoty koło kościoła
6
Poręba-Żegoty - park podworski Dąb szypułkowy
7
8
9
Poręba-Żegoty - park podworski Tulipanowiec
10
11
12
Poręba-Żegoty - park podworski Platan
13
Poręba-Żegoty - park podworski Lipa drobnolistna
14
15
Poręba-Żegoty - park podworski Tulipanowiec
16
Poręba-Żegoty - park podworski Wejmutka
17
18
19
20
21
22
23
24
Brodła
5.6
Lipa drobnolistna
Skały Gałdynowskie
DZIEDZICTWO KULTUROWE
Tereny obecnego miasta i gminy Alwerni były zamieszkałe już od czasów prehistorycznych, od
okresu paleolitu. Świadczą o tym znaleziska w Alwerni, Kwaczale, Brodłach i Porębie Żegoty.
Wsie położone w dolinach wzmiankowane są często już w XIV wieku.
Dzieje Alwerni są ściśle związane z historią klasztoru ojców bernardynów. Jego fundator, kasztelan
wojnicki i starosta gniewkowski Krzysztof Koryciński herbu Topór, właściciel sąsiednich dóbr PorębaŻegoty przebywał we Włoszech, gdzie odwiedził prawdziwą Alwernię w Toskanii. Koryciński,
urzeczony piętnem Toskanii i przejęty do głębi duchową atmosferą miejsca postanowił po powrocie do
Polski stworzyć podobne miejsce, naśladujące włoski pierwowzór. W 1616 r. Krzysztof Koryciński
podarował bernardynom zalesioną górę Podskale o 2 łanach powierzchni. Dokument erekcyjny
wystawił fundator 3 lutego 1627 roku.
Drewniany kościół istniał do roku 1661. Budowę murowanego kościoła i klasztoru rozpoczęto w
1625 roku. Prace trwały bardzo długo, bo do 1660 roku. Równie powoli ciągnęła się budowa klasztoru,
a prace zakończono w roku 1655. Po wschodniej stronie klasztoru w XVIII wieku powstało osiedle,
wzmiankowane w źródłach jako wieś. Rozwój miasteczka nastąpił w związku z napływem
pielgrzymów.
W 1796 roku Alwernia wzmiankowana jest już jako miasto. Wtedy też zapewne powstało
urbanistyczne rozplanowanie miasta, z wielkim, prostokątnym rynkiem. Nieco wcześniej, w roku 1778
król Stanisław August Poniatowski nadał Alwerni przywilej targowy. Według tradycji, odbywało się tu
dwanaście wielkich jarmarków, co nie pozostało bez wpływu na rozwój miasta. Pod koniec XVIII wieku
znajdowały się w Alwerni 33 domy i żyło 208 mieszkańców.
27
W 1896 roku rozpoczęto budowę linii kolejowej z Trzebini do Oświęcimia.
W 1939 roku Alwernia utraciła prawa miejskie, a słynne jarmarki przeniesiono do Krzeszowic. 10
października 1993 roku, po długach staraniach Alwernia odzyskała prawa miejskie.
Obiekty i zespoły o wartościach kulturowych
Zasoby kulturowe miasta i gminy Alwernia obejmują historyczne układy przestrzenne wsi, układ
drogowy, zespoły i obiekty architektury sakralnej, założenia dworsko-parkowe i folwarczne, zespoły
tradycyjnego budownictwa wiejskiego, cmentarze, archeologiczne obiekty nieruchome, a także walory
krajobrazowe obszaru. Niektóre z tych obiektów i zespołów są objęte ochroną konserwatorską (tj.
wpisane do rejestru zabytków).
Tu przedstawia się listę ważniejszych obiektów i zespołów wraz z ich krótką charakterystyką. W
przypadku obiektów i zespołów objętych ochroną konserwatorską, zamieszcza się odpowiednią
informację wraz z numerem rejestru.
ALWERNIA:
1. Układ przestrzenny wsi w zakresie historycznego planu wytyczonego w ostatniej ćwierci XVIII
w. (nr wpisu A-454). Centralną część tego układu stanowi rynek i przechodzący wzdłuż jego
pierzei północnej, szlak komunikacyjny (obecnie ulice L. Waryńskiego i J. Słowackiego).
Ochroną obejmuje się w szczególności sieć drożną układu, kształt działek, skalę, gabaryty i
linię zabudowy oraz budynki mieszkalne, oraz wpisane do rejestru zabytków wg odrębnych
decyzji konserwatorskich następujące obiekty:
a) Kaplica św. Floriana (nr wpisu A-663), zbudowana w 1860 r, eklektyczna, murowana, na
rzucie prostokąta, wnętrze jednonawowe sklepione kolebkowo. Elewacja frontowa ujęta
parami pilastrów, między którymi znajdują się nisze zamknięte półkoliście. Zwieńczona
trójkątnym szczytem z wnęką, w której znajduje się rzeźba św. Floriana;
b) Dom położony przy Rynku 24, waz z jego otoczeniem ogrodowym w granicach działki nr
241 w całości (nr wpisu indywidualnego A-651). Dom zbudowany w 1791 r. przebudowano
w 1867, ze wzniesieniem po stronie północnej skrzydła murowanego dla urzędu
pocztowego; drewniany, o konstrukcji zrębowej, nakryty dachem dwuspadowym, na
podmurówce kamiennej z murowanym skrzydłem bocznym, na rzucie litery „L".
2. Kompleks klasztorny OO. Bernardynów (nr wpisu urbanistycznego A-454), składający się z
kościoła Matki Boskiej Anielskiej i Stygmatów św. Franciszka z Asyżu 1630-1637 r.,
czteroskrzydłowy budynek klasztorny 1925-1656 r., ogrodzenie dziedzińca odpustowego z
kaplicami i bramą 1754-1758, XIX-wieczne zabudowania gospodarcze z budynkami opatów
1657 r. i studnią. Ogród klasztorny, mury ogrodzeniowe całego zespołu oraz aleja dojazdowa.
W ramach tego wpisu urbanistycznego część obiektów podlega również wpisowi
indywidualnemu:
a) kościół wzniesiony w latach 1630-37, murowany, jednonawowy, z transeptem, wzniesiony
kolebką na gurtach i klasztor (nr wpisu indywidualnego A-327), wzniesiony w 1625-56 r.
murowany piętrowy z czworobocznym wirydonem i obiegającymi krużgankami,
pomieszczenia parteru sklepione kolebkowo z lunetami - stanowią wyjątkowo cenny zespół
barokowej architektury,
b) założenie klasztorne OO. Bernardynów w granicach działki nr 187 (nr wpisu A-644)
otaczające klasztor i kościół p.w. Matki Boskiej Anielskiej i Stygmatów św. Franciszka z
Asyżu, a w szczególności:
-
po stronie południowej budynek tzw. „dom opata" wraz z dziedzińcem gospodarczym i
jego zabudową tj. stajnią, stodołą, wozownią i studnią,
-
po stronie północno-zachodniej ogród klasztorny z altaną,
-
po stronie północno-wschodniej obszar z drogami dojazdowymi i drzewami,
-
mury ogrodzeniowe otaczające całość założenia.
Dom opata wzniesiony w 1657 r., murowany, parterowy, na rzucie prostokąta, jednotraktowy.
Zabudowania gospodarcze wybudowane w oparciu o mur ogrodzeniowy ok. poł. XIX w., częściowo
remontowany w XX w. Stajnia ze stodołą, stajnia z wozownią nakryta dachem 3-spadowym. Studnia
28
wykuta w skale w 1671 r. z częścią nadziemną z ok. 1900 r., w formie drewnianej altany, konstrukcji
słupowej na rzucie ośmioboku, nakrytej dachem namiotowym.
Ogród klasztorny owocowo-warzywny założony w XVII w. powiększony w 1651 i 1743 r. Altana
wzniesiona w 1897 r., renesansowa i przebudowana w 1910 i 1930, murowana na rzucie
siedmioboku. Dach namiotowy. Północno-wschodnia część założenia - o charakterze naturalnego
parku leśnego, z komponowaną aleją dojazdową i drogą gospodarczą. Mury ogrodu zbudowane z
kamienia.
PORĘBA ŻEGOTY:
1. Krajobraz kulturowy południowej części wsi Poręba Żegoty (nr wpisu A-729), obejmujący
obszar położony po obu stronach głównej drogi wiejskiej, o kształcie nieregularnym,
wydłużonym na osi zbliżonej do płn./zach. -płd./wsch. Na wymieniony krajobraz kulturowy
składają się: zespół pałacowo-folwarczny, kościół parafialny p.w. św. Marcina i Małgorzaty w
pełnych granicach historycznych, figura św. Jana Nepomucena na postumencie oraz
krajobraz przyrodniczy określony zróżnicowaną rzeźbą terenu, kompleksem stawów i
zadrzewieniem jako naturalne dopełnienie układów kompozycyjnych wymienionych zespołów,
ich przedpola widokowe i tło dla komponowanych powiązań widokowych. W szczególności w
skład tego zespołu wchodzi:
a) Złożenie pałacowo-folwarczne z wyodrębnioną programowo i kompozycyjnie częścią
rezydencjalną (nr wpisu A-506), częścią folwarczną (nr wpisu A-586). Założenie pałacowoparkowe w granicach od północy aleja grabowa (między drogą od wschodu i drogą Kraków
Oświęcim), od wschodu nowa droga za aleją grabową i lipowo-dębową, od południa droga
dojazdowa do pałacu, od zachodu droga Kraków-Oświęcim. Elementy architektoniczne:
pałac - ruiny zabytkowego pałacu po pożarze w 1945 r., zabudowany w 2 poł. XVIII w.,
murowany, zgrupowany wraz z oficynami wokół czworobocznego dziedzińca. Pałac
parterowy, podpiwniczony, część środkowa ryzalitowo wysunięta, od zachodu i ogrodu.
Park w formie wydłużonego prostokąta, założony na stoku o wystawie zachodniej. Od
strony południowej rozległy ogród krajobrazowy (w. XIX); w ogrodzie mauzoleum
Szembeków, murowane 1921/22, w pobliżu grota ze studnią, nad jej wejściem kamienna
głowa Neptuna. Zespół parkowy składa się z polany głównej, polany górnej i polany
zachodniej. Zabudowania folwarczne zespołu pałacowego tj. budynek spichlerza usytuowany w części dolnej założenia oraz budynek rządców i stodoły wraz z dawnym kurnikiem
i piwnicą w części górnej gospodarstwa. Spichlerz zbudowany w XVI1I/XIX w. Murowany z
kamienia, dwukondygnacyjny. Na rzucie prostokąta z sienią przejezdną na osi. Elewacja
podzielona lizenami. Budynek rządcówki wzniesiony w 4 ćw. XIX w., przebudowany na
początku XX w.; dwukondygnacyjny częściowo podpiwniczony, prostokątny, dwu-klatkowy
z klatką schodową pośrodku. Od frontu murowany ganek na wysokości drugiej kondygnacji
drewniana weranda. Stodoła zbudowana w 3 ćw. XIX w. murowana z kamienia,
prostokątna z wjazdem na przestrzał przez dwie półkoliste bramy; bramy i narożniki budynku ujęte lizenami. Po obu stronach stodoły dobudowane węższe skrzydła boczne zap. z
w. XIX/XX. Murowane, z kamienia, prostokątne, jednotraktowy dawny kurnik oraz
jednoprzestrzenna nakryta kolebką piwnica.
b) Kościół parafialny p.w. św. Marcina i Małgorzaty wraz z kamiennym ogrodzeniem w
granicach działki nr 405 oraz układ urbanistyczny zabudowań gospodarczych wraz z
plebanią usytuowany na dz. nr 407 (nr wpisu A-600). Kościół wzniesiony w 1762 r.
rozbudowany po 1898 r., murowany jednonawowy. Układ urbanistyczny zabudowań
gospodarczych wraz z plebanią zostały ukształtowane w okresie od XVII do XIX w.
Cmentarz (nr wpisu A-604) założony w 1842 r. na planie prostokąta o układzie geometrycznym
kwaterowym. Na osi środkowej w części frontowej cmentarza kaplica zbudowana w 90. latach XIX w.
o cechach historyzujących.
Stanowiska archeologiczne
Na obszarze gminy Alwernia, istnieją następujące stanowiska archeologiczne, wpisane bądź
przewidziane do wpisania do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego:
29
granicach obszaru objętego planem znajdują się następujące stanowiska archeologiczne:
1) w mieście Alwernia:
a) nr 2 - domniemane grodzisko średniowieczne i XVII-wieczny klasztor;
b) nr 3 - osada z epoki kamienia i epoki brązu;
c) nr 4 - osada z okresu neolitu;
d) nr 5 - cmentarzysko z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza;
e) nr 6 - cmentarzysko i osada z okresu neolitu;
f) nr 7 - osada z okresu neolitu;
g) nr 8 - osada z okresu neolitu;
h) nr 9 - osada z epoki paleolitu schyłkowego i okresu wpływów rzymskich.
2) w miejscowości Grojec:
a) nr 1 - osada z okresu neolitu;
b) nr 2 - osada z okresu neolitu i epoki brązu;
c) nr 3 - osada z okresu neolitu i okresu wczesnego średniowiecza;
d) nr 4 - osada z okresu neolitu i epoki brązu;
e) nr 5 - osada z okresu neolitu;
f) nr 6 - osada z okresu wczesnego średniowiecza;
g) nr 7 - cmentarzysko z epoki brązu.
3) w miejscowości Kwaczała:
a) nr 1 - obozowisko z okresu mezolitu, osada z okresu neolitu, cmentarzysko kultury łużyckiej z
okresu halsztackiego. Wpis do rejestru zabytków nr 841;
b) nr 2 - osada z okresu neolitu;
c) nr 3 - obozowisko ze schyłkowego paleolitu i mezolitu;
d) nr 4 - osada z epoki brązu;
e) nr 5 - osada z epoki kamienia;
f) nr 6 - osada z epoki paleolitu;
g) nr 11 - osada z okresu wczesnego średniowiecza;
h) nr 12 - osada z okresu średniowiecza;
i) nr 13 - osada prehistoryczna i z okresu późnego średniowiecza;
j) nr 14 - osada z okresu późnego średniowiecza;
k) nr 15 - osada z okresu neolitu i średniowiecza;
l) nr 16 - osada z epoki brązu.
4) w miejscowości Nieporaz:
a) nr 1 - osada z epoki kamienia;
b) nr 2 - osada z epoki paleolitu i mezolitu;
c) nr 3 - osada z późnego okresu wpływów rzymskich;
d) nr 4 - osada z wczesnego okresu epoki brązu;
e) nr 5 - osada z późnego okresu wpływów rzymskich i okresu późnego średniowiecza.
5) w miejscowości Poręba Żegoty:
b) nr 4 - osada prehistoryczna i z okresu mezolitu;
c) nr 5 - osada z okresu neolitu;
d) nr 6 - osada z epoki kamienia;
e) nr 8 - osada z okresu neolitu i późnego średniowiecza;
f) nr 9 - osada z okresu wczesnego średniowiecza;
30
g) nr 10 - osada z okresu neolitu;
h) nr 11 - osada z okresu średniowiecza.
6) w miejscowości Regulice:
a) nr 2 - osada z epoki kamienia. Wpis do rejestru zabytków nr 806.
b) nr 3 - osada z epoki kamienia;
c) nr 4 - osada prehistoryczna;
d) nr 5 - osada z okresu późnego średniowiecza;
e) nr 6 - osada z okresu średniowiecza;
f) nr 7 - osada z okresu późnego średniowiecza;
g) nr 8 - osada z okresu neolitu i późnego średniowiecza;
h) nr 9 - osada z epoki kamienia.
7) w miejscowości Brodła:
b) nr 2 - osada z okresu neolitu i epoki brązu;
c) nr 3 - osada z okresu neolitu i epoki brązu;
d) nr 4 - osada z okresu wczesnego średniowiecza;
e) nr 5 - osada z okresu neolitu;
f) nr 6 - osada z okresu neolitu i epoki brązu;
g) nr 7 - osada z okresu neolitu i z epoki średniowiecza;
h) nr 8 - osada z okresu średniowiecza;
i) nr 9 - osada z okresu neolitu;
j) nr 10 - osada z okresu neolitu;
k) nr 11 - osada z okresu neolitu.
8) w miejscowości Mirów:
a) nr 1 - osada z okresu neolitu i okresu średniowiecza;
b) nr 2 - obozowisko z okresu paleolitu. Wpis do rejestru zabytków nr 1340;
9) w miejscowości Okleśna:
a) nr 1 - obozowisko z okresu mezolitu;
b) nr 2 -obozowisko z okresu mezolitu. Wpis do rejestru zabytków nr 1339;
c) nr 5 - osada z epoki kamienia;
d) nr 8 - osada z epoki kamienia i okresu późnego średniowiecza;
e) nr 9 - osada z epoki kamienia i okresu średniowiecza;
f) nr 10 - osada z epoki kamienia;
g) nr 11 - osada z epoki kamienia;
h) nr 12 - osada z epoki kamienia;
i) nr 13 - osada z epoki kamienia;
j) nr 14 - osada z epoki kamienia i okresu średniowiecza;
k) nr 15 - osada z epoki kamienia;
l) nr 16 - osada z epoki kamienia.
10) w miejscowości Podłęże:
a) nr 2 - osada prehistoryczna i z okresu wczesnego średniowiecza;
b) nr 3 - osada z okresu wczesnego średniowiecza;
c) nr 4 - osada z okresu średniowiecza;
d) nr 5 - osada z okresu średniowiecza.
31
Przy ocenie ich wartości uwzględnia się następujące czynniki: znaczenie naukowe, wielkość i
rodzaj obiektu, jego funkcje, przynależność chronologiczno-kulturową, stopień rozpoznania, stopień
zagrożenia. Przypisano je, pod względem wartości naukowo-konserwatorskiej, do trzech kategorii.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami na terenie tych obiektów dopuszcza się możliwość
prowadzenia prac budowlano-ziemnych, pod warunkiem uprzedniego przeprowadzenia ratowniczych
badań sondażowo wykopaliskowych, na koszt inwestora.
Należy tu zaznaczyć, że stosownie do obowiązujących przepisów, ochroną są również objęte
potencjalne obiekty archeologiczne. Osoby prowadzące roboty budowlane i ziemne, w razie
ujawnienia przedmiotu, który posiada cechy zabytku, są obowiązane do zawiadomienia o tym
właściwego konserwatora zabytków oraz zabezpieczenia odkrytego przedmiotu i przerwania robót,
które mogą go zniszczyć.
OCENA SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO WYNIKAJĄCA Z USTALEŃ
PLANU MIEJSCOWEGO
6
Na terenie gminy obowiązuje studium uwarunkowań i kierunków
przestrzennego gminy Alwernia przyjęte uchwałą Nr 9/98/99 Rady Miejskiej
1
grudnia 1999 roku (z późniejszymi zmianami ).
zagospodarowania
Alwerni z dnia 22
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy wskazuje szereg
terenów, dla realizacje zróżnicowanych funkcji, tj.:
•
MN
– tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
•
MU, MU(W)
– tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy usługowej,
•
MW
– tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej,
•
U
– tereny zabudowy usługowej,
•
U/P
– tereny zabudowy usługowo – produkcyjnej,
•
P
– tereny zabudowy produkcyjnej, składów oraz magazynów,
•
USR
– tereny sportu i rekreacji,
•
RU
– tereny obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych,
•
PE
– tereny powierzchniowej eksploatacji kruszyw,
•
ZP
– tereny parków,
•
ZD
– tereny ogródków działkowych,
•
ZC
– tereny cmentarzy,
•
ZL
– tereny lasów,
•
RZ
– tereny trwałych użytków zielonych,
•
R
– tereny rolnicze,
•
WP
– tereny wałów przeciwpowodziowych,
•
WS
– tereny wód powierzchniowych śródlądowych,
•
K, W, E, G
– tereny infrastruktury technicznej,
•
KA, KG, KZ, KL – tereny dróg publicznych,
•
KS
– tereny parkingów,
•
KK
– tereny kolei.
1
Zmiany studium przyjęte uchwałami:
-
Nr L/356/2010 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 3 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Alwernia,
-
Nr IX/50/2011 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 31 maja 2011 r. w sprawie zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Alwernia,
-
Nr III/29/2012 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 30 marca 2012 r. w sprawie zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Alwernia.
32
Sytuację braku realizacji ustaleń planu miejscowego, należy analizować dwupłaszczyznowo:
1. Brak realizacji poszczególnych ustaleń planu miejscowego (np. przestrzegania wskazanych
ustaleń w zakresie odprowadzania ścieków), przy, wprowadzonej na zasadach tegoż
dokumentu zabudowie,
2. Brak w ogóle uchwalenia planu miejscowego.
Zarówno sytuacja pierwsza jak i druga jest niepożądana, ale drugi przypadek jest szczególnie
niebezpieczny i może powodować zmiany, które w istotny, negatywny sposób będą oddziaływały na
środowisko – brak obowiązującego planu miejscowego spowoduje zagrożenia w postaci realizacji
zabudowy na podstawie indywidualnych decyzji administracyjnych.
6.1
ZAGROŻENIE JAKOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO
Badania monitoringowe jakości powietrza prowadzone przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska oraz Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną nie obejmują gminy Alwernia lecz
cały obszar powiatu chrzanowskiego.
Podstawę klasyfikacji stref stanowią dopuszczalny poziom substancji w powietrzu oraz poziom
dopuszczalny powiększony o margines tolerancji z dozwolonymi przypadkami przekroczeń dla
następujących zanieczyszczeń: pył zawieszony PM10, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, benzen,
ołów, arsen, kadm, nikiel, benzo(a)piren, tlenek węgla oraz ozon.
Według raportu WIOŚ o stanie środowiska w 2011 roku, powiat chrzanowski w podziale na
klasyfikacje stref wg. rodzajów zanieczyszczeń przedstawiał się następująco:
klasa
PM10
SO2
NO2
C6H6
Pb
As, Cd,
Ni
B(a)P
CO
O3
obszar przekroczeń w
klasie C
A
A
A
A
A
C
A
A
Rozkład stężeń średniorocznych (2011) emisji na terenie gminy przedstawiono na poniższej tabeli
3
[µg/m ]:
PM10
B(a)P
43,0 – 48,0
4,7 – 9,4
Podstawowymi źródłami wprowadzania gazów i pyłów do powietrza w obszarze objętym
opracowaniem jest emisja związana z ogrzewaniem budynków oraz przygotowaniem c.w.u., jak
również emisja ze źródeł komunikacyjnych, związana z terenami przeznaczonymi na cele
mieszkaniowe, terenami zabudowy zagrodowej, usług oraz infrastruktury technicznej.
Na stan sanitarny powietrza atmosferycznego ma także wpływ imisja (przy znacznym udziale
warunków meteorologicznych) znad obszarów przyległych (GOP, Kraków).
6.1.1
OCENA SKUTKÓW PROJEKTOWANYCH USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO
Prognozuje się wzrost emisji gazów i pyłów do powietrza w obszarze objętym opracowaniem.
Emisja ta związana będzie z ogrzewaniem budynków oraz przygotowaniem c.w.u., w odniesieniu do
projektowanych terenów przeznaczonych na cele mieszkaniowe oraz terenami zabudowy usługowej,
produkcyjnej, sportu i rekreacji oraz infrastruktury technicznej.
Tereny przeznaczone pod zabudowę mogą być zaopatrywane jedynie w oparciu o indywidualne
źródła ciepła, co jest uwarunkowaniem niekorzystnym (możliwość zaopatrywania obiektów z źródeł
grupowych jest bardziej ekonomiczna oraz ogranicza wielkość emisji pyłów i gazów do atmosfery).
Zakłady Chemiczne „Alwernia" S.A. nie przewidują rozbudowy, poszerzenia profilu produkcji. W
związku z powyższym nie przewiduje się wzrostu emisji zanieczyszczeń pochodzących z tego źródła.
Wręcz przeciwnie: prowadzone przez zakład, w okresie ostatnich 10 lat inwestycje w technologie
ograniczające uciążliwości dla środowiska stopniowo ograniczają i będą ograniczać wielkość emisji
zanieczyszczeń.
33
Zanieczyszczenia pochodzić będą także ze źródeł komunikacyjnych. Najpoważniejszymi emitorami
są obecnie autostrada A4 oraz droga wojewódzka nr 780.
Jak wykazuje doświadczenie w przypadku dróg głównych o znacznym natężeniu ruchu (A4 i DW
780) strefa w której mogą wystąpić przekroczenia wartości normatywnych dla zanieczyszczeń
powietrza zwykle ogranicza się do linii rozgraniczających dróg (droga z najbliższym otoczeniem 2 – 3
m od krawędzi jezdni), przy czym dla tlenków azotu możliwość przekroczenia wartości normowanych
zasięg strefy może sięgać kilkudziesięciu i więcej metrów.
Projekt planu miejscowego utrzymuje istniejący system komunikacji z możliwością jego
modernizacji. Nie projektuje się nowych tras o klasie, które mogłaby znacząco zwiększyć emisje
zanieczyszczeń. Realizacja projektowanego węzła autostradowego „Rudno” spowoduje wzrost
natężenie ruchu na drogach łączący węzeł z drogą wojewódzką, co w konsekwencji spowoduje wzrost
zanieczyszczeń.
Na analizowanym obszarze istnieją korzystne warunki dla rozpraszania się zanieczyszczeń
(przewietrzanie i nasłonecznienie).
6.1.2
ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE UCIĄŻLIWOŚCI
Celem ograniczenia zagrożeń dla powietrza atmosferycznego, projekt planu miejscowego
wprowadza następujące ustalenia:
1. nakaz stosowania proekologicznych systemów grzewczych: realizacja źródeł ciepła na
paliwo ekologiczne (np. gaz, biomasa, ekogroszek, lekki olej opałowy, elektryczność),
2. nakaz aby sprawność cieplna kotłów wynosiła co najmniej 80%,
3. nakaz zachowania standardu przyjętego wskaźnika stosunku terenów biologicznie
czynnych do terenów zabudowy,
4. dopuszczenie stosowania urządzeń do pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych.
Proponowane rozwiązania alternatywne: zaopatrzenie obiektów tylko w energię cieplną przez
stosowanie czystych nośników energii: elektrycznych, gazowych lub olejowych.
Ustalenia projektu planu porządkują stan przyszłego zagospodarowania terenów, w szczególności
o funkcji mieszkaniowej, co powinno wpłynąć na ograniczenie źródeł emisji punktowej (paleniska
domowe).
6.2
ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA EMISJĄ HAŁASU
Hałas pochodzenia antropogenicznego występujący w środowisku na terenie opracowania planu
miejscowego podzielić można na trzy podstawowe kategorie: hałas przemysłowy, komunikacyjny
i komunalno-bytowy.
Hałas przemysłowy
Hałas emitowany przez podmioty gospodarcze o charakterze przemysłowym, ze względu na
wielkość oraz charakter produkcji podmiotów, jest szczególnie uciążliwy dla mieszkańców domów
zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie zakładów. W przypadku małych zakładów
przemysłowych i rzemieślniczych ich oddziaływanie akustyczne na stan środowiska, jeżeli występuje,
ma charakter lokalny.
Hałas linii energetycznych
Hałas generują pracujące linie WN. Spowodowany jest on mikrowyładowaniami elektrycznymi na
powierzchni przewodów (na skutek ulotu). Hałas ulotu linii WN jest silnie uzależniony od warunków
pogodowych, stanu środowiska, stanu technicznego powierzchni przewodów, oraz charakteryzuje się
dużą zmiennością poziomów w czasie i przestrzeni podczas dobrych warunków atmosferycznych.
Linie 110 i 220 kV nie wymagają lub wymagają w nieznacznym stopniu (tylko w wyjątkowych
sytuacjach dla 220 kV) wyznaczania stref obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na emisję
hałasu. Dla linii 400 kV strefa ta osiągać może wielkość 100 m pasa terenu wzdłuż linii (2x45m od
skrajnego przewodu + szerokość przęsła).
Przez teren Gminy Alwernia przebiegają: linia wysokiego napięcia 220 kV Skawina – Byczyna
(Kwaczała – Alwernia - Poręba Żegoty – Brodła) oraz linia 110 kV Zakłady Chemiczne – Trzebinia
34
(Alwernia – Regulice – Nieporaz). Linie te mogą być źródłem uciążliwego hałasu, zwłaszcza przy
niekorzystnych warunkach atmosferycznych.
Hałas komunikacyjny
Gwałtowny rozwój motoryzacji w latach 90. spowodował zmiany klimatu akustycznego, który tak
jak w całym województwie małopolskim również na terenie Gminy Alwernia ulega postępującemu
pogorszeniu. Również tu konsekwencją znacznego wzrostu liczby pojazdów samochodowych jest
między innymi:
proces stabilizacji hałasu na wysokim poziomie (poziom równoważny Leq) w godzinach szczytu
komunikacyjnego, co potwierdzają badania Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w
Krakowie, proces rozciągania się godzin szczytu komunikacyjnego: do późnych godzin nocnych
(godz. 24.00) i wczesnych godzin porannych (godz. 5.00), istotny wzrost natężenia ruchu w godzinach
nocnych, co powoduje jedynie niewielki spadek rejestrowanych poziomów w stosunku do pory
dziennej i skutkuje brakiem możliwości odpoczynku osób mieszkających w otoczeniu głównych
szlaków komunikacyjnych. Wszystko to powoduje wzrost równoważnych poziomów dźwięku tak w
dzień jak i w nocy. Tym samym następuje systematyczne rozszerzanie się strefy ponadnormatywnego
oddziaływania hałasu komunikacyjnego powodując, że coraz większa ilość mieszkańców terenów
położonych wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych narażona jest na uciążliwy hałas.
Największą uciążliwość akustyczną na terenie Gminy Alwernia wykazują droga wojewódzka nr 780
Kraków-Oświęcim oraz autostrada A4 Kraków-Katowice. Przy trasach tych na obszarze gminy brak
jest ekranów akustycznych.
Jak wynika z Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na
lata 2009-2013 dla odcinka autostrady A4 od granicy województwa małopolskiego - węzeł „Balice”,
występują tereny z przekroczeniami dopuszczalnych wartości hałasu, wg poniższej tabeli:
Orientacyjny
kilometraż
Od
Do
376+700
380+200
380+200
382+050
382+050
384+600
Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu wyrażonego
wskaźnikiem Ldwn
Pierwsza linia zabudowy znajduje się w strefie poziomu dźwięku określonego
wskaźnikiem Ldwn o wartości 65 - 70 dB w sąsiedztwie km 377+550. Pozostałe
budynki zlokalizowane na tym odcinku w większej odległości od drogi znajdują
się w zasięgach oddziaływania hałasu o poziomie.
wskaźnikiem Ldwn o wartości 65 - 70 dB na odcinku od km 380+900 do km
381+700. Pozostałe budynki zlokalizowane na tym odcinku w większej
odległości od drogi znajdują się w zasięgach oddziaływania hałasu o poziomie
przekraczającym wartości dopuszczalne.
wskaźnikiem Ldwn o wartości 65 - 70 dB na odcinku od km 383+100 do km
383+550. Pozostałe budynki zlokalizowane na tym odcinku w większej
odległości od drogi znajdują się w zasięgach oddziaływania hałasu o poziomie
przekraczającym wartości dopuszczalne.
Hałas komunalno-bytowy
Hałas ten występuje na terenach zabudowy mieszkaniowej. Jego poziom zależy od intensywności i
charakteru zabudowy oraz obecności zakładów rzemieślniczych, punktów gastronomicznorozrywkowych, urządzeń do produkcji rolnej, środków transportowych itp.
Obecnie obowiązującym aktem prawnym w zakresie ochrony przed hałasem jest Rozporządzenie
Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w
środowisku (Dz.U. 2007 nr 120 poz. 826, Dz.U. 2012 poz. 1109).
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu
powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyrażone wskaźnikami
LAeq D i LAeq N, które to wskaźniki mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu
do jednej doby
35
Lp.
Dopuszczalny poziom hałasu w [dB]
Rodzaj terenu
Pozostałe obiekty i działalność będąca
źródłem hałasu
LAeq D
L Aeq N
LAeq D
L Aeq N
przedział czasu
przedział czasu
przedział czasu
przedział czasu
odniesienia równy
odniesienia
odniesienia równy 8 odniesienia równy
16 godzinom
równy 8
najmniej korzystnym
1 najmniej
godzinom
godzinom dnia
korzystnej
kolejno po sobie
godzinie nocy
następującym
Drogi lub linie kolejowe1)
1
2
a)
Strefa ochronna „A” uzdrowiska
b)
Tereny szpitali poza miastem
a) Tereny zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej
50
45
45
40
61
56
50
40
65
56
55
45
68
55
55
45
b) Tereny zabudowy związanej ze
stałym lub czasowym pobytem dzieci i
młodzieży2)
c)
3
Tereny domów opieki społecznej
d) Tereny szpitali w miastach
a) Tereny zabudowy mieszkaniowej
wielorodzinnej i zamieszkania
zbiorowego
b)
Tereny zabudowy zagrodowej
c) Tereny rekreacyjnowypoczynkowe2)
d)
4
Tereny mieszkaniowo-usługowe
Tereny w strefie śródmiejskiej miast
powyżej 100 tys. mieszkańców3)
Objaśnienia:
1)
Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei
linowych.
2)
W przypadku niewykorzystywania tych terenów, zgodnie z ich funkcją, w porze nocy, nie obowiązuje na nich dopuszczalny
poziom hałasu w porze nocy.
3)
Strefa śródmiejska miast powyżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów
administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców
pow. 100 tys., można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeżeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową
mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych.
6.2.1
W odniesieniu do projektowanych terenów przeznaczonych na cele mieszkaniowe, usługowe,
produkcyjne, sportu i rekreacji oraz infrastruktury technicznej spodziewane jest niewielkie pogorszenie
klimatu akustycznego w stosunku do stanu obecnego.
Źródłami emisji hałasu na obszarze planu miejscowego będą emitory punktowe związane z
funkcjonowaniem w/w terenów oraz emitory liniowe w odniesieniu do dróg. Oddziaływania w
odcinkach dróg przebiegających między zabudową, koncentrują się w obrębie ciągu drogowego i jego
bliskiego otoczenia – orientacyjnie w granicach linii zabudowy. Oddziaływania ruchu drogowego na
odcinkach dróg przebiegających przez tereny otwarte wykazują mniejszą koncentrację w pasach
przydrożnych, mają natomiast większy zasięg. Przyjmuje się, że przeciętny zasięg oddziaływań
mogących powodować istotne przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu, mierzony od krawędzi
jezdni, wynosi:
-
wzdłuż autostrad (KA) do 150 m,
-
dróg wojewódzkich (KG) od 50 do 100 m,
-
wzdłuż dróg zbiorczych (KZ) do 30 m,
36
-
wzdłuż dróg lokalnych (KL) do15 m.
W tak określonych strefach uciążliwości dróg znajduje się wiele budynków mieszkalnych.
Zaznaczające się tendencje do dalszej „obudowy" dróg obiektami mieszkalnymi, jest zjawiskiem
niekorzystnym.
6.2.2
Celem ograniczenia zagrożeń klimatu akustycznego, w planie miejscowym zakwalifikowano
poszczególne tereny do kategorii ochrony przed hałasem zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo
ochrony środowiska.
Proponowane rozwiązania alternatywne:
1. wprowadzenie szpalerów zieleni izolacyjnej,
2. spowolnienie ruchu samochodowego na drogach dojazdowych i wewnętrznych,
3. stosowanie odpowiedniej nawierzchni dróg.
6.3
ZAGROŻENIE ŚRODOWISKA WIBRACJAMI
Obecne zagospodarowanie obszaru planu miejscowego stwarza zagrożenie dla środowiska
wibracjami w odniesieniu do obszarów znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie DW 780 oraz
autostrady A4 (intensywny ruch samochodów ciężarowych).
Ustalenia planu miejscowego nie spowodują zwiększenia zagrożenia dla środowiska wibracjami –
nie planuje się nowych dróg publicznych, które mogłyby generować tego typu uciążliwości.
6.4
ZAGROŻENIE
ŚRODOWISKA
ELEKTROMAGNETYCZNEGO
EMISJĄ
NIEJONIZUJĄCEGO
PROMIENIOWANIA
Dopuszczalne poziomy promieniowania, jakie mogą występować na terenach zabudowy
mieszkaniowej i w miejscach dostępnych dla ludności określa rozporządzenie Ministra Środowiska z
dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w
środowisku oraz sposobu sprawdzania dotrzymania tych poziomów. Rozporządzenie nakłada na
projektanta i użytkownika urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne obowiązek stosowania
technicznych i organizacyjnych środków ograniczających zagrożenia środowiska i zdrowia ludzi.
Przez obszar objęty planem miejscowym przebiegają linie wysokiego napięcia 220 kV i 110 kV
oraz znajdują się linie średniego napięcia 15 kV. Linie te, a także niskiego napięcia, stwarzają
potencjalne zagrożenie środowiska emisją niejonizującego promieniowania elektromagnetycznego.
Źródłem promieniowania elektromagnetycznego mogą być również stacje bazowej telefonii
komórkowej.
Są
one
obecnie
najbardziej
rozpowszechnionym
rodzajem
obiektów
radiokomunikacyjnych. W Polsce istnieje sieć telefonii komórkowych wykorzystujących częstotliwości
od 450 do 1800 MHz. Zasięgi występowania pól elektromagnetycznych o wartościach wyższych od
dopuszczalnych w otoczeniu anten stacji bazowych są zależne od mocy doprowadzanej do tych anten
i charakterystyki ich promieniowania. W otoczeniu typowych stacji bazowych telefonii komórkowej
GSM pole elektromagnetyczne o wartościach wyższych od dopuszczalnych występuje nie dalej niż
kilkadziesiąt metrów od samych anten i na wysokości ich zainstalowania. Ich lokalizacja jest
dopuszczalna pod warunkiem, że na obszarach zabudowy mieszkaniowej i innych obszarach
chronionych gęstość mocy pola elektromagnetycznego nie przekroczy dopuszczalnych wartości
określonych w wyżej wymienionym rozporządzeniu.
6.4.1
Uciążliwość bądź szkodliwość sieci oraz urządzeń elektroenergetycznych, nadajników radiowych
oraz stacji bazowych telefonii komórkowej dotyczy ludzi, którzy przebywają w strefach wpływu pola
elektromagnetycznego.
Przy przestrzeganiu obowiązujących norm dla urządzeń i linii elektroenergetycznych oraz urządzeń
radiokomunikacyjnych, radiolokacyjnych i radionawigacyjnych oraz przy uwzględnieniu przy
zagospodarowaniu przestrzennym odpowiednich stref bezpieczeństwa od tych urządzeń i linii, nie
37
przewiduje się
niejonizującym.
6.4.2
powstania
zagrożeń
związanych
z
elektromagnetycznym
promieniowaniem
Celem ograniczenia ujemnego wpływu pola elektromagnetycznego zaleca się wykluczenie
lokalizacji zabudowy przeznaczonej na stały pobyt ludzi w strefach technicznych linii wysokiego i
średniego napięcia.
Rozwiązaniem alternatywnym może być prowadzenie sieci elektroenergetycznych średniego
napięcia liniami kablowymi ułożonymi w ziemi.
6.5
ZAGROŻENIE POWIERZCHNI ZIEMI I POKRYWY GLEBOWEJ
Tereny przeznaczone w planie pod zabudowę i zainwestowanie stanowią źródło zanieczyszczeń
gleb na obszarze zainwestowania i w jego najbliższym otoczeniu.
Z uwagi na planowane poszerzenie terenów przeznaczonych do zabudowy w stosunku do
obszarów wyznaczonych w obowiązującym planie miejscowym, realizacja obecnie przyjętych założeń
planu spowoduje dość znaczne przekształcenia terenu. Budowa nowych obiektów kubaturowych i
liniowych, tj. zabudowy czy dróg, spowoduje zajęcie terenu i przekształcenia powierzchni ziemi łącznie
z glebą, które wynikać będą z koniecznych prac ziemnych dla potrzeb posadowienia
nowoprojektowanych budynków, zapewnienia odpowiedniej obsługi komunikacyjnej oraz wyposażenia
terenów w niezbędną infrastrukturę techniczną.
Zabudowa dotychczasowych terenów otwartych spowoduje naruszenie naturalnej struktury
glebowej oraz przynajmniej częściowo trwałe wykluczenie gleb z biologicznego użytkowania.
Zagrożeniem jest także nadmierna chemizacja upraw, w odniesieniu do terenów użytkowanych
rolniczo.
Możliwe jest wystąpienie kolizji czy awarii, w wyniku czego może dojść do pogorszenia jakości gleb
(skażenie substancjami ropopochodnymi, wycieki substancji toksycznych).
6.5.1
Pogorszenie jakości gleb związane będzie głównie z czynnikami antropogenicznymi (skażenie
substancjami ropopochodnymi, wycieki ze zbiorników na ścieki). Zanieczyszczenie gleb będzie
obejmowało najbliższe sąsiedztwo źródła zanieczyszczenia.
Realizacja ustaleń planu miejscowego, obejmująca powstawanie nowych obiektów kubaturowych i
infrastrukturalnych, będzie wiązała się z nieodwracalnymi zmianami powierzchni terenu (przyrost
powierzchni nieprzepuszczalnych, przemieszczanie mas ziemnych) oraz trwałego ubytku pokrywy
glebowej i powierzchni biologicznie czynnej.
Grunty rolne klas chronionych (z wyłączeniem obszaru miasta Alwernia) oraz grunty leśne
przeznaczone do zmiany sposobu użytkowania wymagać będą uzyskania odpowiednich zgód.
6.5.2
Celem ograniczenia uciążliwości skierowanej na powierzchnię ziemi i pokrywę glebową plan
miejscowy wprowadza nakaz zachowania standardu przyjętego wskaźnika stosunku terenów
biologicznie czynnych do terenów zabudowy. Przy projektowaniu zmian w przeznaczeniu terenów
starano się w pierwszej kolejności wykorzystywać grunty klas niższych, aby w ten sposób
minimalizować negatywny wpływ na grunty chronione.
6.6
EMISJA ODPADÓW
Istniejące zagospodarowanie terenu gminy powoduje powstawanie różnorodnych odpadów, w tym
komunalnych i innych, generowanych w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej. Gmina
Alwernia nie posiada ani własnego składowiska odpadów, ani stacji segregacji, natomiast na terenie
gminy funkcjonuje zorganizowany system zbiórki odpadów.
Największym, jednostkowym, emitorem odpadów są Zakłady Chemiczne Alwernia, które
wytwarzają odpady przemysłowe związane z prowadzona produkcja.
38
6.6.1
Realizacja ustaleń zawartych w planie miejscowym spowoduje
odpadów w stosunku do stanu obecnego.
wzrost ilości wytwarzanych
Z uwagi na charakter zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, można wyróżnić dwie
charakterystyczne grupy odpadów.
Pierwsza grupa to odpady socjalno bytowe związane głównie z terenami mieszkaniowymi,
zabudowy zagrodowej, usług oraz sportu i rekreacji. Zagospodarowanie ich będzie następowało
według Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Alwernia, który został opracowany zgodnie z
ustawami: Prawo ochrony środowiska oraz o odpadach. Dokumentem nadrzędnym wobec Planu
Gospodarki Odpadami dla gminy Alwernia jest Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu
Chrzanowskiego oraz Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego.
Druga grupa to odpady charakterystyczne dla terenów zieleni urządzonej i stanowi je przede
wszystkim biomasa. Odpady zielone z terenów zieleni urządzonej (niepublicznej) zasadniczo będą
poddawane procesowi kompostowania w miejscu wytworzenia.
Przy właściwym postępowaniu z wszystkimi odpadami - w tym uwzględniającym zakaz
składowania jakichkolwiek odpadów na całym terenie, utrzymanie segregacji odpadów i ich regularne
wywożenie przez służby gminne, wyposażenie parkingów, miejsc intensywnego ruchu pieszego,
terenów turystycznych i rekreacyjnych itp. w kosze na śmieci, przekazywanie odpowiednio
gromadzonych odpadów niebezpiecznych jednostkom upoważnionym - nie przewiduje się istotnych
zagrożeń dla wód oraz powierzchni ziemi związanych z gospodarką odpadami.
6.6.2
Plan miejscowy, co do zasady, nie reguluje mechanizmów dotyczących postępowania z odpadami,
a tym samym nie ma bezpośredniego wpływu na gospodarowanie nimi.
6.7
EMISJA ŚCIEKÓW
Zbiorcza kanalizacja sanitarna funkcjonuje obecnie jedynie na terenie miasta Alwernia oraz w
części miejscowości Okleśna.
Całkowita długość sieci wynosi 35,8 km, w tym na terenie miasta 20,26 km, a na terenie wiejskim
15,49 km. Z sieci kanalizacyjnej na terenie gminy korzysta ok. 4150 osób, co stanowi ok. 33% ogólnej
liczby ludności. Na sieci funkcjonują trzy przepompownie ścieków: dwie w Alwerni i jedna w Okleśnej.
W gminie funkcjonują dwie lokalne mechaniczno-biologiczne oczyszczalnie ścieków:
− Alwernia o przepustowości 500 m /dobę,
3
− Okleśna o przepustowości 160 m /dobę.
3
Małe oczyszczalnie ścieków znajdują się przy budynkach komunalnych: Szkoła Grojec, Szkoła
Regulice, Szkoła Brodła, Przedszkole Kwaczała, Urząd Miejski Alwernia, Szkoła Kwaczała.
3
Oczyszczalnia ścieków w Okleśnej jest nowym obiektem o przepustowości projektowej 160 m /d;
ma wiec znaczne rezerwy w stosunku do obecnych potrzeb. Oczyszczalnia pracuje w oparciu o
technologię nisko obciążonego osadu czynnego wraz z tlenową stabilizacją osadu. Składa się ona z
osadnika wstępnego, komory beztlenowej i anoksycznej, komory napowietrzania, osadnika wtórnego,
komory osadu nadmiernego.
Przy oczyszczalni, podobnie jak przy oczyszczalni Zakładów Chemicznych w Alwerni, funkcjonuje
punkt zlewny. Osady ściekowe z oczyszczalni w Okleśnej są wywożone do oczyszczalni Zakładów
Chemicznych. Odbiornikiem ścieków z oczyszczalni w Alwerni jest potok Regulanka (Regulka), a z
Okleśnej rzeka Wisła.
Na pozostałym obszarze miasta i gminy, ścieki są gromadzone w przydomowych zbiornikach
wybieralnych o różnej konstrukcji. Zbiorniki te są w znacznej części nieszczelne bądź mają ukryte
przelewy; sprawia to, że są główną przyczyną zanieczyszczenia wód powierzchniowych i środowiska
gruntowo - wodnego.
Szacunkowy bilans ścieków powstających na terenie miasta i gminy zestawiono w poniższej tabeli:
39
3
Lp.
Miejscowość
Liczba mieszkańców
Średnia dobowa ilość ścieków Qśrd [m /d]
1
2
3
4
5
6
Alwernia
Brodła
Grójec
Kwaczała
Mirów
Nieporaz
3 262
1 028
1213
1 859
301
371
489,3
154,2
182,0
278,8
45,2
55,6
7
8
9
10
Okleśna
Podłęże
Poręba Żegoty
Regulice
950
270
1076
1 863
142,5
40,5
161,4
279,5
11
Źródła
153
23,0
12 346
1 852
Razem gmina
Do obliczeń przyjęto jednostkową ilość ścieków równą 150 1/M-d wraz z usługami stopnia
podstawowego.
Gmina dysponuje obecnie projektem koncepcyjnym omawianego systemu odprowadzania i
oczyszczania ścieków. Projekt ten obejmuje 11 sołectw, w których przewidziano budowę 11
przepompowni ścieków. Odbiorcą miała by być rozbudowana oczyszczalnia ścieków przy Zakładach
Chemicznych, a kolektorem rzeka Regulanka. Ścieki ze sołectwa Grojec miały by być odprowadzana
do oczyszczalni w miejscowości Zalas, gmina Krzeszowice, a część ścieków z sołectwa Brodła do
oczyszczalni w miejscowości Rubna, gmina Czernichów.
W ciągu ostatnich 8 lat opracowano projekt budowy nowej oczyszczalni ścieków komunalnych o
3
docelowej przepustowości 1500 m /dobę na terenie miasta Alwernia.
Zgodnie z zobowiązaniami wynikającymi z Traktatu Akcesyjnego i przyjętą przez Komisję
Europejską interpretacją przepisów dyrektywy 91/271/EWG dotyczącą wyposażenia aglomeracji w
oczyszczalnie ścieków i systemy kanalizacji zbiorczej wszystkie aglomeracje o równoważnej liczbie
mieszkańców ≥2000, wyznaczone zgodnie z definicją aglomeracji, powinny zostać wyposażone do
dnia 31 grudnia 2015 r. w oczyszczalnie o wydajności odpowiadającej ładunkowi zanieczyszczeń
generowanemu przez aglomeracje i w zbiorcze systemy kanalizacyjne, zapewniające obsługę blisko
100% równoważnej liczbie mieszkańców aglomeracji.
Pozostała część obszaru aglomeracji nie obsługiwana systemem kanalizacyjnym powinna mieć
zapewnione odprowadzenie i oczyszczanie ścieków przy wykorzystaniu systemów indywidualnych.
W dokumencie „Aktualizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych” z lutego
2010 roku, aglomeracje umieszczone zostały w trzech załącznikach:
− załącznik nr 1 stanowi zestawienie aglomeracji priorytetowych dla wypełnienia wymogów
Traktatu Akcesyjnego,
− załącznik nr 2 stanowi zestawienie aglomeracji nie stanowiących priorytetu dla wypełnienia
wymogów Traktatu Akcesyjnego,
− załącznik nr 3 nazwany „Pozostałe aglomeracje” obejmuje wykaz aglomeracji, które nie spełniły
wymogów formalnych, by znaleźć się w załączniku 1 lub 2.
Aglomeracja miasta Alwernia została umieszczona w załączniku nr 1 co stanowi kryterium do
ubiegania się o dofinansowanie i jest podstawą do sformułowania wniosku(ów) do odpowiednich
programów pomocowych i funduszy ekologicznych o dofinansowanie programu wyposażenia
aglomeracji w system kanalizacyjny i oczyszczalnię ścieków bądź modernizacji i rozwoju tego
systemu.
40
6.7.1
W wyniku realizacji ustaleń planu miejscowego będą powstawać ścieki komunalne, a także wody
deszczowe, spływające z powierzchni utwardzonych. Nie można też wykluczyć możliwości
powstawania ścieków technologicznych, pochodzących z obiektów produkcyjnych. Część wód
opadowych może być zanieczyszczona - szczególnie z terenów przemysłowych, składowych, a także
z dróg. Niezorganizowany spływ wód deszczowych może ponadto powodować zmiany stosunków
wodnych, w tym nawet podtapianie.
Powstawanie ścieków sanitarnych, technologicznych i deszczowych może być przyczyną
zanieczyszczenia wód powierzchniowych, podziemnych oraz gruntów, szczególnie zważywszy na
fakt, że teren gminy nie jest kompleksowo wyposażony w sieć kanalizacji sanitarnej i deszczowej.
Często ścieki gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych (zwykle nieszczelnych) i okresowo
wywożone do gminnej oczyszczalni lub też trafiają wprost do gruntu - bez oczyszczenia. Priorytetem
władz gminy winna być więc budowa systemu kanalizacyjnego, obejmującego wszystkie zwarte tereny
osadnicze, w tym realizacja kanalizacji deszczowej oczyszczającej wody opadowe z terenów
przemysłowych, magazynowych i składowych, a także z dróg i parkingów.
Przy prawidłowym zaprojektowaniu, a następnie wykonaniu i użytkowaniu wszystkich urządzeń
służących do odprowadzania oraz oczyszczania wszystkich ścieków, nie przewiduje się powstawania
zagrożenia związanego z zanieczyszczeniem środowiska gruntowo-wodnego. Przewidywana
realizacja kanalizacji niewątpliwie wpłynie na poprawę jakości wód powierzchniowych nie tylko na
obszarze gminy, ale także w wodach zlewni Wisły poniżej gminy.
Prognozuje się, że w przypadku wprowadzania nowej zabudowy na podstawie ustaleń planu
miejscowego, a braku realizacji ustaleń w zakresie gospodarki ściekami, emisja ścieków będzie miała
niekorzystny wpływ na jakość środowiska, obniży komfort miejsca zamieszkania oraz w najbliższym
sąsiedztwie źródła zanieczyszczenia i stworzy zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego.
6.7.2
Celem ograniczenia emisji ścieków, projekt planu miejscowego wprowadza następujące ustalenia:
1. wyznaczenie kierunków w
skanalizowanie całej gminy,
prowadzeniu
gospodarki
ściekowej,
zakładających
2. ustalenie rezerwy terenowej dla lokalizacji nowej oczyszczalni ścieków na terenie miasta
Alwernia w sąsiedztwie Zakładów Chemicznych,
3. nakaz by wody opadowe w szczególności z terenu powierzchni jezdni, placów oraz
parkingów przed wprowadzeniem do sieci kanalizacyjnej, doprowadzić do odpowiednich
parametrów czystości wód (wprowadzenie separatorów, oczyszczalników).
Proponowane rozwiązanie alternatywne: stosowanie przydomowych oczyszczalni ścieków.
6.8
ZAGROŻENIA KOPALIN
Ochrona kopalin realizowana jest na podstawie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz ustawy
Prawo geologiczne i górnicze.
W przypadku kopalin eksploatowanych z powierzchni, jak to ma miejsce w gminie Alwernia,
głównym zagrożeniem jest uniemożliwienie dostępu do złóż i ich eksploatacji (poprzez trwałe
zainwestowanie).
Projekt planu miejscowego wyznacza tereny pod powierzchniową eksploatację kruszyw, w
obszarach udokumentowanych złóż przewidzianych do eksploatacji oraz wyznaczonych terenach i
obszarach górniczych.
W terenach udokumentowanych złóż, których eksploatacji nie przewiduje się, plan miejscowy
chronią je poprzez wyłączenie z możliwości zabudowy.
6.9
ZAGROŻENIA WÓD POWIERZCHNIOWYCH
Obecne zagospodarowanie obszaru stwarza pewne zagrożenie dla wód powierzchniowych w
postaci:
41
spływ
zanieczyszczonych
nieprzepuszczalnych,
wód
opadowych,
odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków
bezodpływowych bezpośrednio na do rzek i potoków,
pochodzących
komunalnych
z
-
nadmiernej chemizacji upraw rolniczych,
-
wycieki substancji szkodliwych pochodzących z awarii,
-
wycieki substancji ropopochodnych związane z eksploatacją dróg.
z
powierzchni
„szczelnych”
zbiorników
Ocenę jakości wód zamieszczono w tabeli poniżej:
Dane o Jednolitej Części Wód
Powierzchniowych (JCWP)
Ocena
elementów
biologicznych
Ocena elementów
fizykochemicznyc
h wspierających
elementy
biologiczne
Ocena
substancji
szczególnie
szkodliwe dla
środowiska
wodnego
I - I klasa,
II - klasa,
Y - przekroczone
wartości
graniczne dla
stanu dobrego i
stanu wyższego
niż dobry
N – nie
przekraczają,
Yprzekraczają
wartości
graniczne dla
stanu
dobrego i
wyższego niż
dobry
STAN
CHEMICZNY
STAN /
POTENCJAŁ
EKOLOGICZNY
dobry wskaźniki nie
przekraczają
wartości
granicznych,
poniżej
dobrego wskaźniki
przekraczają
wartości
graniczne
STAN
JEDNOLITYCH
CZĘŚCI WÓD
POWIERZCHNIOWY
CH (JCWP)
Kod
JCWP
Nazwa
JCWP
Punkt
zamykający
JCW
PLRW2
000621
3529
Regulka
Okleśna Regulka
III
Y
Y
stan
umiarkowany
dobry
ZŁY STAN WÓD
PLRW2
000721
3549
Rudno
Czernichów Rudno
III
Y
N
stan
umiarkowany
dobry
ZŁY STAN WÓD
PLRW2
000192
137759
Wisła od
Skawy do
Podłężan
ki
powyżej
Krakowa Wisła
III
Y
N
potencjał
umiarkowany
brak danych
ZŁY STAN WÓD
klasa
Zagrożenie dla wód powierzchniowych stanowi także nawożenie pól uprawnych gnojowicą, które
prowadzone w sposób niewłaściwy może powodować znaczną eutrofizację wód w ciekach.
6.9.1
Realizacja ustaleń planu miejscowego w odniesieniu do terenów zabudowy spowoduje wzrost
ilości ścieków sanitarnych, technologicznych i deszczowych w stosunku do stanu obecnego.
Ścieki te mogą być przyczyną zanieczyszczenia wód powierzchniowych, szczególnie zważywszy
na fakt, że teren gminy nie jest kompleksowo wyposażony w sieć kanalizacji sanitarnej i deszczowej.
Często ścieki gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych (zwykle nieszczelnych) i okresowo
wywożone do gminnej oczyszczalni w Jeleśni lub też trafiają wprost do gruntu - bez oczyszczenia.
Priorytetem władz gminy winna być więc budowa systemu kanalizacyjnego, obejmującego wszystkie
zwarte tereny osadnicze, w tym realizacja kanalizacji deszczowej oczyszczającej wody opadowe z
terenów usługowych, a także z dróg i parkingów – nowe źródła zanieczyszczenia, będą miały
charakter lokalny i nie przyczynią się do ponadnormatywnego skażenia wód powierzchniowych.
Wyposażenie gminy w system kanalizacji sanitarnej i deszczowej zakończony oczyszczalnią ma
istotne znaczenie dla utrzymania czystości wód w ujęciach wód.
Przy prawidłowym zaprojektowaniu, a następnie wykonaniu i użytkowaniu wszystkich urządzeń
służących do odprowadzania oraz oczyszczania wszystkich ścieków, nie przewiduje się powstawania
zagrożenia związanego z zanieczyszczeniem środowiska wodnego. Przewidywana realizacja
kanalizacji niewątpliwie wpłynie na poprawę jakości wód powierzchniowych nie tylko na obszarze
gminy, ale także w wodach zlewni Wisły poniżej gminy.
6.9.2
Celem ograniczenia zagrożenia wód powierzchniowych, plan miejscowy wprowadza następujące
ustalenia:
1. w zakresie odprowadzania ścieków:
42
1) ustalono uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie gminy poprzez realizację
kanalizacji sanitarnej,
2) wskazano teren lokalizacji oczyszczalni ścieków,
3) do czasu realizacji gminnego systemu kanalizacji sanitarnej dopuszcza
odprowadzanie ścieków sanitarnych do szczelnych bezodpływowych zbiorników,
się
4) ustala się zakaz realizacji dołów chłonnych i osadników gnilnych mających odpływ do
gruntu i rowów melioracyjnych.
2. w zakresie odprowadzania wód opadowych ustalono dwa sposoby odprowadzania wód
opadowych:
1) poprzez rozsączanie do gruntu,
2) do rowów melioracyjnych, rzek, potoków i strumieni,
– na zasadach określonych w przepisach odrębnych, z zastrzeżeniem, że z terenów
utwardzonych (dróg, placów i parkingów) wody opadowe należy podczyścić z zawiesin i
substancji ropopochodnych.
1. stosowanie przydomowych oraz lokalnych oczyszczalni ścieków,
2. wprowadzenie nakazu aby miejsca składowania środków chemicznych posiadały szczelną
nawierzchnię uniemożliwiającą infiltrację wycieków do gleby.
6.10 ZAGROŻENIA WÓD PODZIEMNYCH
Obecne zagospodarowanie obszaru sporządzania planu miejscowego, stwarza niewielkie
zagrożenie dla wód podziemnych, takie jak:
−
przenikanie zanieczyszczonych wód opadowych do wód podziemnych (pochodzących z
powierzchni nieprzepuszczalnych, nieszczelnych zbiorników na ścieki sanitarne, zanieczyszczenia spowodowane emisjami pyłowo-gazowymi, nawożeniem gleb oraz
odprowadzanych nielegalnie, nieoczyszczonych ścieków),
−
zmniejszenie zdolności infiltracyjnej gruntu w wyniku intensywnych, antropogenicznych
przekształceń terenu (zabudowa),
−
lokalne zanieczyszczenia związane ze składowaniem różnego rodzaju odpadów.
Zasoby wód podziemnych ulegają zmniejszaniu na skutek systematycznego ujmowania wody z
różnych formacji geologicznych dla zaspokajania potrzeb wodociągów, a także prowadzenia prac
odwodnieniowych. W konsekwencji prowadzi to do powstawania lejów depresyjnych (dotyczy to
północno – zachodniej części gminy); perspektywiczny zbiorczy lej w utworach karbońskich związany
z pracami odwodnieniowymi prowadzonymi w kopalniach węgla kamiennego „Karniowice” i „Siersza”.
6.10.1 OCENA SKUTKÓW PROJEKTOWANYCH USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO
Realizacja różnorodnego spektrum zabudowy, na terenach dotychczas od niej wolnych, w
niewielkim stopniu będą negatywnie oddziaływać na jakość wód podziemnych.
Wraz z przyrostem terenów zainwestowanych nastąpi:
−
potencjalne, nieznaczne obniżenie się jakości wód podziemnych na skutek przenikania
zanieczyszczonych wód opadowych (nieszczelnej sieci kanalizacji, zanieczyszczeń
spowodowanych emisjami pyłowo-gazowymi, nawożeniem gleb oraz odprowadzanych
nielegalnie, nieoczyszczonych ścieków),
−
zmniejszenie zdolności infiltracyjnej gruntu w wyniku przekształceń terenu,
−
zwiększenie ilości wycieków substancji ropopochodnych z terenów obsługi komunikacyjnej i
dróg, awarii i kolizji samochodów.
6.10.2 ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE UCIĄŻLIWOŚCI
Celem ograniczenia zagrożenia wód podziemnych, plan miejscowy wprowadza następujące
ustalenia:
43
1. w zakresie odprowadzania ścieków:
1) ustalono uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie gminy poprzez realizację
2) wskazano teren lokalizacji grupowej oczyszczalni ścieków,
3) do czasu realizacji gminnego systemu kanalizacji sanitarnej dopuszcza
odprowadzanie ścieków sanitarnych do szczelnych bezodpływowych zbiorników,
się
4) ustala się zakaz realizacji dołów chłonnych i osadników gnilnych mających odpływ do
gruntu i rowów melioracyjnych.
2. w zakresie odprowadzania wód opadowych ustalono dwa sposoby odprowadzania wód
opadowych:
1) poprzez rozsączanie do gruntu,
2) do rowów melioracyjnych, rzek, potoków i strumieni,
– na zasadach określonych w przepisach odrębnych, z zastrzeżeniem, że z terenów
utwardzonych (dróg, placów i parkingów) wody opadowe należy podczyścić z zawiesin i
substancji ropopochodnych.
1. stosowanie przydomowych oraz lokalnych oczyszczalni ścieków,
2. wprowadzenie nakazu aby miejsca składowania środków chemicznych posiadały szczelną
nawierzchnię uniemożliwiającą infiltrację wycieków do gleby.
6.11
ZAGROŻENIA TOPOKLIMATU
Obecne zagospodarowanie terenu gminy Alwernia stwarza niewielkie zagrożenie dla topoklimatu,
spowodowane postępującym zainwestowaniem terenów dotychczas wolnych od zabudowy, a
wyznaczanych do zainwestowania na podstawie obowiązującego planu miejscowego (przyrost
powierzchni pokrytych materiałami nieprzepuszczalnymi, pogorszenie warunków przewietrzania przez
wprowadzaną zabudowę).
Wprowadzenie obiektów kubaturowych na tereny dotychczas wolne, częściowo uszczupli wielkość
biologicznie czynnych powierzchni, wprowadzając jednocześnie elementy dodatnie w postaci zieleni
towarzyszącej obiektom budowlanym.
W wyniku wprowadzenia obiektów kubaturowych zwiększona zostanie szorstkość podłoża, co w
niewielki sposób pogorszy warunki przewietrzania obszaru. Przyrost powierzchni pokrytych
materiałami nieprzepuszczalnymi wpłynie na zwiększenie tempa spływu powierzchniowego (lokalne
obniżenie wilgotności powietrza).
Realizacja funkcji mieszkaniowej, zagrodowej, usług oraz sportu i rekreacji kosztem uszczuplenia
terenów użytkowanych rolniczo i nieużytków, w niewielkim stopniu wpłyną na zmianę topoklimatu na
analizowanym obszarze.
W celu ograniczenia zagrożeń topoklimatu plan miejscowy wprowadza nakaz zachowania
przyjętych standardów odnośnie terenów biologicznie czynnych przy planowanej zabudowie.
6.12 ZAGROŻENIA PRZYRODY I KRAJOBRAZU
Zagrożenia dla przyrody i krajobrazu wynikają przede wszystkim z czynników antropogenicznych:
1. Tereny zabudowane (w połączeniu z brakiem sieci kanalizacyjnej oraz nieszczelnymi
zbiornikami okresowo wybieralnymi):
1)
niszczenie mikroreliefu
geomorfologicznych,
oraz
zacieranie
2)
degradacja wód powierzchniowych,
różnorodności
form
geologicznych
i
44
3)
postępujące pogorszenie się jakości wód podziemnych tych poziomów wodonośnych,
które są słabo izolowane przez warstwy nadległe (w wielu studniach wody są
niezdatne do picia ze względu na wysoką zawartość azotanów, a w niektórych
azotynów, co oznacza stałą infiltrację ścieków sanitarnych i gnojowicy do wód
podziemnych),
4)
zanieczyszczanie gleb ściekami i odpadami,
5)
zanieczyszczanie powietrza ze źródeł niskiej emisji (głównie paleniska domowe),
6)
uszczuplanie powierzchni biologicznie czynnej,
7)
przerywanie i zawężanie ciągów ekologicznych,
8)
przekształcanie i dogęszczanie układów historycznych oraz wprowadzanie w ich
obręb dysharmonijnych form zabudowy,
9)
degradacja fizjonomii krajobrazu poprzez rozpraszanie zabudowy,
10) zasłanianie ciągów, punktów i przedpoli widokowych.
2. Elektroenergetyczne linie przesyłowe wysokich i średnich napięć oraz wieże telefonii
komórkowej (budowle te stanowią elementy dysharmonijne dla krajobrazu).
3. Gospodarka rolna:
1)
bezpośrednie i pośrednie zanieczyszczenia wód poprzez spływy powierzchniowe
nawozów i środków ochrony roślin,
2)
recesja tradycyjnych form gospodarki rolniczej, szczególnie pasterskiej i łąkowej co w
perspektywie kilkunastu lat doprowadzi do wyginięcia szeregu cennych zbiorowisk
półnaturalnych oraz związanych z nimi stanowisk gatunków rzadkich,
3)
rozwój erozji na stokach o nachyleniu powyżej 10°.
4. Gospodarka leśna:
1)
wylesienia,
2)
obniżenie retencji obszaru,
3)
rozdrobnienie kompleksów leśnych,
4)
zmiany w składzie gatunkowym drzewostanów.
5. Komunikacja (drogi powiatowe):
1)
zanieczyszczenia powietrza emisjami pyłowo-gazowymi,
2)
hałas.
Głównym zagrożeniem dla prawidłowego funkcjonowania środowiska przyrodniczego na
omawianym obszarze jest rozbudowa terenów osadniczych w obszarach leśnych i przy leśnych oraz
wzdłuż cieków. Zbyt duże zbliżenie do zwartej ściany lasu oraz wnikanie w głąb zbiorowisk
towarzyszących potokom może spowodować nieodwracalne zmiany w tych ekosystemach.
Uszczupleniu lub zanikowi mogą ulec strefy ekotonowe na granicy las - łąka, las - pole o szczególnie
bogatej florze i faunie. Zniszczeniu mogą ulec zadrzewienia łęgowe porastające wzdłuż koryt potoków
oraz mogą zmienić się dotychczasowe stosunki wodne, w sumie powodując zaburzenie specyficznych
warunków siedliskowych wzdłuż cieków, skutkujące zmianą zamieszkującej tu obecnie flory i fauny.
Pierwotny krajobraz gminy Alwernia został znacznie przekształcony w wyniku długotrwałej
antropopresji. Naturalne krajobrazy gminy zostały zmienione pod wpływem działalności gospodarczej.
Część lasów została wycięta, a ich powierzchnia przekształcona w tereny rolne i osadnicze.
Obecnie planowane zagospodarowanie generalnie nawiązuje do stanu istniejącego
zatwierdzonego w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Poszerzeniu ulegną przede wszystkim tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową
(jednorodzinną i w niewielkim fragmencie wielorodzinną) oraz usługowo-produkcyjną.
Otwarte przedpola kompleksów leśnych (łąki i pola uprawne) należy utrzymać wolne od zabudowy
- celem zachowania dalekich wglądów krajobrazowych oraz wyraźnej strefy buforowej od granicy lasu.
Strefa buforowa będzie również zabezpieczać zachowanie bioróżnorodności flory i fauny na styku
zbiorowisk leśnych i łąkowych oraz zapewniać prawidłowe przewietrzanie terenu.
45
Niekorzystne przekształcenie krajobrazu mogą również wywoływać niewłaściwie usytuowane
maszty anten nadawczych telefonii bezprzewodowej oraz innych urządzeń radiokomunikacyjnych czy
radionawigacyjnych, które z uwagi na sposób działania są lokalizowane ponad otaczającym
zainwestowaniem, ale także powyżej lokalnych wzniesień terenu, a więc najlepiej w najwyżej
położonych punktach (np. na szczytach wzniesień). Cała gmina Alwernia posiada urozmaiconą rzeźbę
terenu, toteż lokalizacja anten telefonii komórkowej może stanowić niekorzystny element krajobrazu.
Lokalizacja nowych masztów może wpłynąć negatywnie na walory krajobrazowe gminy.
Zagrożeniem dla walorów krajobrazowych mogą też być niewłaściwie ustalone wymogi dotyczące
formy i gabarytów nowej i modernizowanej zabudowy, rażąco odbiegając od standardów architektury
lokalnej.
Rezerwat przyrody „Dolina Potoku Rudno”
Rezerwat przyrody położony jest we wschodniej części obszaru planu miejscowego, na pograniczu
z gminą Czernichów.
Przeznaczenie terenów, na których znajduje się rezerwat, zostało dostosowane do zasięgu
terytorialnego rezerwatu i jego otuliny. Tereny te są pozbawione możliwości zabudowy i uwzględniają
wymagania wynikające z rozporządzenia ustanawiającego rezerwat oraz przepisów ustawy o ochronie
przyrody.
Plan miejscowy nie będzie miał negatywnego wpływu na zasoby oraz funkcjonowanie rezerwatu z
racji znacznego oddalenia projektowanych terenów przewidzianych dla zainwestowania oraz ich
charakterystyki (zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna).
Rudniański oraz Tenczyński Park Krajobrazowy
Podstawowym źródłem niekorzystnych zmian dla krajobrazu jurajskiego będzie dalszy wzrost
terenów zainwestowanych - głównie przeznaczonych dla indywidualnego budownictwa
mieszkaniowego i usługowego, zwłaszcza rozszerzające się układy wzdłuż istniejących dróg.
Spowoduje to:
−
ograniczenie rozległości otwarć widokowych,
−
ograniczenie „dostępności krajobrazowej" - brak możliwości wglądu w tereny otwarte przez
zabudowę otoczenia dróg,
−
zamknięcie większość wnętrz krajobrazowych przez tereny zabudowane.
Zmiana krajobrazu obszarów osiedleńczych uzależniona będzie od sposobu
zabudowy i zagospodarowania terenu. Ustalenia dotyczące formy architektonicznej i intensywności
zabudowy, ograniczają możliwość powstania obiektów o wybitnie niekorzystnym wpływie na krajobraz,
dominujących w kategorii panoram krajobrazu
jak i na przestrzeń kształtowanych wnętrz
architektonicznych.
Biorąc pod uwagę, że:
−
dopuszczalna wysokość zabudowy uniemożliwi przekroczenie skali istniejącej zabudowy,
−
zdecydowaną większość powierzchni zajmą tereny zabudowy niskiej intensywności, co ułatwi
kształtowanie zieleni wysokiej na zabudowanych działkach,
zmiany krajobrazu spowodowane przez nową zabudowę mieszkaniową będą mieć w dużej mierze
charakter porządkujący istniejące zespoły przestrzenne.
Korzystnym ustaleniem planu miejscowego, pod względem oddziaływań na walory krajobrazu i ład
przestrzenny gminy, jest zakaz zabudowy w obszarach terenów rolniczych i trwałych użytków
zielonych. Ustalenie to jest skutecznym narzędziem ochrony krajobrazu.
Plan miejscowy wprowadza także ścisłe regulacje odnośnie wydzielania nowych działek w
terenach przeznaczonych do zainwestowania. Wprowadzone standardy wielkości przyczynia się do
zachowania odpowiedniego rozplanowania przestrzennego nowopowstającej zabudowy.
W swych ustaleniach plan miejscowy dopuszcza realizację urządzeń do pozyskiwania energii ze
źródeł odnawialnych: kolektorów słonecznych, pomp ciepła oraz ogniw fotowoltaicznych o mocy do
46
100 kW. Realizacja tych urządzeń nie będzie miała negatywnego wpływu zarówno na krajobraz jak i
przyrodę. Plan miejscowy wyklucza jednocześnie realizację turbin wiatrowych oraz małych elektrowni
wodnych.
Analizując postanowienia dotyczące celów ochrony przywołanych w rozdziale 5.5 należy uznać, że
są one realizowane w planie miejscowym.
Obszary NATURA 2000
Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 „Dolina Dolnej Skawy”
Teren planu miejscowego sąsiaduje, w południowej części gminy (graniczącą z gminą Zator), na
części terenów sołectw Źródła i Okleśna (koryto Wisły ze starorzeczem) z obszarem Natura 2000
Dolina Dolnej Skawy.
Ustalenia planu miejscowego utrwalają funkcje istniejących oraz wyznaczonych w obowiązującym
planie terenów pod zabudowę (przede wszystkim zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna) w
najbliższym sąsiedztwie obszaru. Zabudowa mieszkaniowa nie generuje znaczących negatywnych
oddziaływań.
Ustalenia planu zachowują (w odniesieniu do obowiązującego planu miejscowego) funkcję terenów
przewidzianych dla powierzchniowej eksploatacji kruszyw (PE), zlokalizowanych na granicy sołectw
Źródła i Okleśna. Tereny te są zasobne w złoża żwiru. Potencjalna eksploatacja surowców
mineralnych, przede wszystkim ze względu na niewielki obszar terenu, nie powinna negatywnie
oddziaływać na obszar oraz jego funkcjonowanie. Wręcz przeciwnie: po zakończonej eksploatacji,
żwirowisko wypełni się wodą (złoże jest zawodnione) stwarzając tym samym dogodne siedlisko dla
ptactwa wodnego.
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Wisliska”
Obszar znajduję się poza obszarem opracowania, w sołectwie Okleśna na południowym brzegu
Wisły (rejon przysiółka Wiślicz).
Ustalenia planu miejscowego utrwalają funkcję istniejących terenów pod zabudowę (mieszkaniową
jednorodzinna oraz usługową), która jest zlokalizowana w najmniejszej odległości ok. 350 m od
obszaru (zabudowa w miejscowości Okleśna, na północnym brzegu Wisły). Charakter wprowadzanej
ustaleniami planu miejscowego zabudowy jest nieuciążliwy oraz znajduje się w znacznej odległość od
obszaru, co za tym idzie nie będzie negatywnie oddziaływał na obszar oraz nie będzie miał
negatywnego wpływu jego funkcjonowanie.
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Rudno”
Obszar znajduje się przy granicy z gminą Czernichów, we wschodniej części gminy (sołectwo
Brodła).
Ustalenia planu miejscowego przewidują tereny objęte obszarem jako tereny lasów (ZL), wód
śródlądowych (WS) oraz trwałych użytków zielonych (RZ), które są wyłączone z zabudowy. Fragment
południowej część obszaru wyznaczony został na terenach przewidzianych pod zabudowę w
obowiązującym planie miejscowym z 2005 roku. Projekt planu miejscowego będący obecnie w trakcie
sporządzania przewiduje w tym obrębie poszerzenie terenów zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej. Od potoku rudno ustalono nieprzekraczalną linię zabudowy w odległości 15m od
koryta cieku, po obu jego stronach. Przeznaczenie poszerzanych terenów pod zabudowę jest mało
uciążliwy, a poszerzenie obejmuje stosunkowo niewielki obszar. Ustalenia planu nie powinny
negatywnie oddziaływać na obszar oraz nie powinny mieć negatywnego wpływu jego funkcjonowanie.
Korytarze ekologiczne
W rozdziale 5.5 pokazano lokalizacje gminy Alwernia na tle regionalnych korytarzy ekologicznych
w Małopolsce. Przez obszar gminy przebiegają korytarze o znaczeniu wojewódzkim w kierunku
północ - południe: wzdłuż potoku Rudno po wschodniej granicy gminy (z odgałęzieniem na zachód w
południowej części gminy, w sołectwie Podłęże) oraz przez kompleksy leśne i tereny otwarte wzdłuż
zachodniej granicy gminy (tereny sołectwa Kwaczała, Regulice, Nieporaz). Korytarze te stanowią
połączenie obszarów węzłowych lasów Babiej Góry i lasów Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
Najpoważniejszą barierą ograniczająca możliwość migracji dużych zwierząt jest autostrada A4.
Możliwością przekroczenia przez zwierzęta tej bariery jest przejście pod autostradą w okolicy
47
miejscowości Frywałd, gmina Krzeszowice, oraz wiadukt ponad autostradą w miejscowości Nieporaz,
w gminie Alwernia.
Ustalenia planu miejscowego zachowują ciągłość regionalnych korytarzy ekologicznych,
pozostawiając pas terenów wolnych od zabudowy o szerokości od 150 do 160 m w obie strony od
koryta cieku, lub 300 m w jedną ze stron (w zależności od istniejącego zainwestowania), a także nie
narusza spójności kompleksu leśnego położonego przy granicy z gminą Czernichów. Wprowadzana,
ustaleniami planu miejscowego zabudowa nie ograniczy swobody migracji roślin i zwierząt –
funkcjonowanie korytarzy nie zostanie przerwane lub zakłócone (w najwęższym miejscu będą miały
szerokość ponad 200 m).
Ustalenia planu miejscowego zachowują możliwość funkcjonowania przejścia przez autostradę w
miejscowości Nieporaz: pozostawiono pas terenu wolny od zabudowy o szerokości ok. 200 m wzdłuż
autostrady, z kierunku gminy Trzebinia. W odniesieniu do korytarza przebiegającego po zachodniej
części gminy plan miejscowy także zachowuje jego drożności i możliwość niezakłóconego
funkcjonowania.
Poza gminą Krzeszowice ościenne gminy nie posiadają obowiązujących planów miejscowych.
Ustalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Czernichów
oraz gminy Krzeszowice, w odniesieniu do terenów graniczących z gminą Alwernia, utrzymują
dotychczasowe zainwestowanie z możliwością niewielkiego powiększenia terenów pod zabudowę
mieszkaniową i zagrodową, pozostawiając tereny wolne od zabudowy wzdłuż potoku Rudno.
Ustalenia zawarte w tych dokumentach wykluczają realizację nowych kompleksów zabudowy, które
mogłyby negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie korytarzy. Ustalenie studiów gmin; Trzebinia,
Chrzanów, Babice i Zator w korelacji z planem miejscowym nie wpłyną negatywnie na funkcjonowanie
korytarza przechodzącego po zachodniej części gminy Alwernia (w ciągu korytarza zachowany
zostanie pas terenu wolnego od zabudowy o szerokości minimum 250 m).
Międzynarodowy korytarz ekologiczny doliny Wisły obejmuje swym zasięgiem tereny wzdłuż koryta
rzeki po obu jej stronach. W gminie Alwernia dotyczy to południowych części miejscowości Źródła,
Okleśna i Podłęże. Ustalenia planu miejscowego dla korytarza w zdecydowanej większości przewidują
tereny wyłączone z zabudowy (zieleń, użytki rolne, wody powierzchniowe). Tereny przeznaczone pod
zabudowę są przetransponowane z obowiązującego planu miejscowego z niewielkim tylko korektami,
a dotyczą zabudowy mieszkaniowej (głównie) oraz usługowej. Plan miejscowy w obecnym kształcie
nie powinien negatywnie wpływać na funkcjonowanie korytarza – zmiana przeznaczenia terenów
zachodzi w niewielkiej skali, a charakterystyka planowanej zabudowy nie powinna generować
znaczących uciążliwości.
W zakresie wewnętrznych powiązań przyrodniczych obszaru gminy, plan miejscowy zachowuje
lokalne korytarze ekologiczna łączące zwarte obszary kompleksów leśnych z terenami otwartymi
użytkowanymi rolniczo lub odłogowanymi, które ulegają sukcesji leśnej. System lokalnych korytarzy
ekologicznych, z podaniem ich szerokości, pokazany została na załączniku graficznym do prognozy.
Pomniki przyrody
Pomniki przyrody, chronione na podstawie ustawy o ochronie przyrody, znajdują sie głównie w
terenach trwałych użytków zielonych (RZ), lasów (ZL), zieleni urządzonej (ZP) oraz w terenach
usługowych (U). Prowadzenie prac budowlanych w bezpośrednim sąsiedztwie pomników przyrody,
może prowadzić do ich uszkodzenia lub zniszczenia. Prawdopodobieństwo zniszczenia lub
uszkodzenia jest niewielkie i wynika bardziej z przypadku niż celowego działania bądź charakterystyki
samych terenów.
Stanowiska dokumentacyjne
Plan miejscowy utrzymuje dotychczasowe przeznaczenie terenu, na którym znajduje się
stanowisko (US - tereny sportu i rekreacji). Ustalone przeznaczenie terenu nie wpłynie negatywnie na
stan stanowiska oraz jego zasoby – ścisły teren, na którym znajduje się stanowisko chroniony jest
przed zainwestowaniem na podstawie ustawy o ochronie przyrody, a funkcja terenów przyległych nie
powoduje powstawania negatywnych oddziaływań.
48
W celu ograniczenia zagrożeń przyrody i krajobrazu, projekt planu miejscowego wprowadza
następujące ustalenia:
1. ustalono uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie gminy poprzez realizację
2. wskazano teren lokalizacji grupowej oczyszczalni ścieków,
3. do czasu realizacji gminnego systemu kanalizacji sanitarnej dopuszcza się odprowadzanie
ścieków sanitarnych do szczelnych bezodpływowych zbiorników,
4. zakaz realizacji dołów chłonnych i osadników gnilnych mających odpływ do gruntu i rowów
melioracyjnych.
8. utrwalenie korytarzy ekologicznych
przeznaczonych do zainwestowania,
poprzez
odpowiednie
kształtowanie
terenów
9. ustalenia dotyczące maksymalnej wysokości zabudowy (zapobiegające przekroczeniu
skali zabudowy w krajobrazie),
10. odpowiednio dobranie wskaźniki dotyczących kształtowania geometrii dachów,
czynnych do terenów zabudowy oraz intensywności zabudowy.
12. określenie minimalnej powierzchni i szerokości frontu nowo wydzielanych działek.
Korzystnym ustaleniem planu miejscowego, pod względem oddziaływań na walory krajobrazu i ład
przestrzenny, jest zakaz zabudowy w terenach rolniczych, lasów oraz zieleni nieurządzonej. Ustalenie
to jest skutecznym narzędziem ochrony krajobrazu.
Plan miejscowy ustala następujące strefy polityki przestrzennej w dziedzinie ochrony środowiska:
Obszary typu
Cele polityki
Zasady kształtowania terenów strefy
ZL
Zachowanie i wzbogacenie istniejących
wartości przyrody i krajobrazu, wzrost
wartości lasów jako zasobu przyrody
Gospodarka leśna zgodna z zasadami urządzenia lasów
ochronnych, zabezpieczenie ciągłości pasm (“korytarzy”)
ekologicznych
Unowocześnienie gospodarki rolnej przy
poszanowaniu zasad zrównoważonego
rozwoju, zachowanie i wzbogacenie
istniejących wartości przyrody i krajobrazu
Ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej przed
wyłączeniem z produkcji, zalesienie terenów o
predyspozycjach do przekształcenia w lasy, zabezpieczenie
ciągłości pasm (“korytarzy”) ekologicznych
MN, RM, MN/U,
MW/U, U, US,
U/P
Zabezpieczenie standardów środowiska
terenów osiedleńczych, rozwój osadnictwa
wg zasad zrównoważonego rozwoju
Rozwój mieszkalnictwa, usług i działalności produkcyjnej w
oparciu o zasady kształtowania ładu architektonicznego,
przestrzennego i środowiskowego
MN/U, U, US,
U/P
Rozwój pozarolniczych podstaw gospodarki
gminy
Koncentracja obiektów produkcyjno-usługowych w harmonii
przestrzennej i środowiskowej
R, RZ
Obszary uwarunkowań i
predyspozycji funkcjonalnych
Oznaczenie terenu
Obszary o mało przekształconym
środowisku przyrodniczym i
ZL, RZ, R - tereny
przewadze funkcji środowiskowych –
istniejące tereny leśne oraz tereny
leśne i przeznaczone
rolne o ograniczonej wartości rolniczej do zalesień
predysponowane do przekształcenia w
tereny leśne
Główne funkcje obszaru
Główne narzędzia polityki
zrównoważonego rozwoju
Przestrzeń gospodarki
leśnej i ochrony zasobów
środowiska
przyrodniczego
Ochrona prawna przed
wyłączeniem z użytkowania
leśnego. Ochrona prawna
obiektów i obszarów przyrody.
Plan urządzenia – priorytet
funkcji ekologicznych nad
produkcyjnymi
R, RZ - środowisko
Obszary o znacznie przekształconym
Przestrzeń gospodarki
środowisku przyrodniczym lecz z
przyrodnicze związane rolnej, wodnej i ochrony
przewagą funkcji środowiskowych nad z systemem dolin
zasobów środowiska
Ustalenia planu miejscowego,
ochrona prawna przed
49
gospodarczymi – “korytarze
ekologiczne”. Tereny rolne o
znaczeniu “przedpola” zasobów
przyrodniczych – buforujące
niekorzystne oddziaływania obszarów
zurbanizowanych na obszary o
dominującej funkcji środowiskowej
oraz strefa ekotonu - zbiorowisk
brzegowych (ekotonalnych)
wytworzonych na granicy rolno-leśnej
cieków wodnych oraz
przedpola zasobów
przyrodniczych grunty rolne i użytki
zielone
Tereny rolne o dużej w skali gminy
wartości rolniczej, bez zabudowy lub z R - grunty rolne o
rozproszoną zabudową mieszkaniowo- wysokim stopniu
ochrony
rolniczą o dominującej funkcji
produkcyjno-rolniczej
Jednostki osadnicze o zwartej i
rozproszonej strukturze zabudowy
przewidziane do rozwoju
MN, MN/U, RM,
MW/U,
U, US, U/P - obszary
osadnicze
przyrodniczego
rolniczego
Obszary o wysokiej
jakości rolniczej
przestrzeni produkcyjnej
wyłączone z zabudowy
ochrona prawna przed
rolniczego
Przestrzeń mieszkaniowa
i usługowo-rekreacyjna
ochrona prawna obiektów i
obszarów przyrodniczych
Kształtowanie kierunków rozwojowych każdej gminy w aspekcie przestrzennym opiera się przede
wszystkim na warunkach środowiska przyrodniczego i istniejącym stanie zainwestowania. Już w
samym założeniu rozwój obu tych kierunków pozostaje we wzajemnym konflikcie, gdyż rozwój
gospodarczy to realizacja funkcji mieszkaniowych, usługowych, rozwój procesów wytwórczych,
intensyfikacja produkcji rolnej, budowa infrastruktury technicznej, co wiąże się z ekspansją w
środowisku przyrodniczym, przekształcaniem go na potrzeby ludzkie, eksploatowaniem, zubażaniem i
zanieczyszczaniem.
Rozwój ekologiczny zaś to przede wszystkim ochrona zasobów przyrody, ochrona krajobrazu, dóbr
kultury materialnej, gruntów rolnych, leśnych itp., czyli krótko mówiąc brak ingerencji w środowisku.
Stąd zakładany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym cel - zrównoważony
rozwój - wskazuje na zachowanie właściwej równowagi pomiędzy procesami inwestycyjnymi a
poszanowaniem praw natury. Obowiązująca zasada ekorozwoju oznacza ukierunkowanie rozwoju
struktury przestrzennej oraz infrastruktury technicznej w sposób harmonizujący ze środowiskiem,
uwzględniający uwarunkowania przyrodnicze, zapewniający ochronę procesów ekologicznych i
racjonalną gospodarkę zasobami - w tym przestrzenią. Zobowiązuje równocześnie do optymalnego
dostosowania fonu rozwoju struktury do lokalnych cech środowiska.
Oceniając wpływ przeznaczenia terenów w tworzonym planie zagospodarowania przestrzennego
pod kątem ochrony walorów środowiska przyrodniczego należy stwierdzić, że niekorzystne
oddziaływanie antropogeniczne na środowisko nie powinno zwiększyć się znacząco. Jest to wynikiem
sytuacji, że głównie następuje poszerzenie istniejących jednostek planistycznych o podobnym
przeznaczeniu, przy niewielkim wprowadzeniu zupełnie nowych sposobów zagospodarowania, w tym
mogących negatywnie oddziaływać na środowisko. W wyniku realizacji zamierzeń planistycznych nie
powinny powstać źródła zanieczyszczeń o wielkości mogącej mieć znaczny negatywny wpływ na
środowisko oraz zdrowie ludzi, w tym na obszary prawnie chronione oraz cenne przyrodniczo.
Wprawdzie proponowane rozwiązania planistyczne nie eliminują w całości możliwych zagrożeń,
ale z pewnością w sposób maksymalny ograniczają wpływ tych uciążliwości na środowisko
przyrodnicze i zdrowie ludzi. Przestrzeganie zawartych w planie wszystkich zakazów i nakazów da
gwarancję, że negatywny wpływ nowego zagospodarowania będzie zminimalizowany, dzięki czemu
nie pogorszy się w znaczący sposób stan środowiska, zarówno w obrębie terenów będących
przedmiotem planu, jak i na terenach sąsiednich, nie będzie więc zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi.
Obiekty w trakcie ich budowy i eksploatacji dostosowane będą do wymagań stawianych ustawami z
zakresu ochrony środowiska, a właściciele będą zobowiązani stosować takie rozwiązania techniczne i
organizacyjne, aby zapewniać ochronę wszystkich elementów środowiska. Dzięki wypełnieniu
wszystkich obowiązków podanych w planie uzupełnionym zgodnie z niniejszą prognozą, nowe
zagospodarowanie będzie zgodne z zasadami ochrony środowiska obowiązującymi na terenie gminy,
których nadrzędnym celem jest ochrona walorów przyrodniczych. Planowane wykorzystanie terenu
nie będzie też kolidować z zagospodarowaniem sąsiednich gmin, czyli nie wpłynie negatywnie na
50
obszary przyległe, a w szczególności nie będzie naruszać wartości przyrodniczych oraz walorów
krajobrazowych okolicy.
6.13 SKUTKI REALIZACJI
ŚRODOWISKA
USTALEŃ
PLANU
MIEJSCOWEGO
NA
KOMPONENTY
Poniżej przedstawiono te skutki realizacji ustaleń planu miejscowego, które będą wywierały
najbardziej znaczące oddziaływanie na środowisko.
Uwzględniając lokalizację nowych obiektów oraz projektowane rozwiązania, oddziaływania na
środowisko wynikające z etapu budowy i eksploatacji przedsięwzięcia będą miały charakter określony
w poniższej tabeli:
Typ
Etap budowy
oddziaływań
−
−
bezpośrednie
−
wzrost poziomu hałasu związanego z pracami
budowlanymi (zabudowa kubaturowa, drogi –
infrastruktura techniczna itp.),
pylenie z powierzchni odkrytych, miejsc
składowania materiałów sypkich i obiektów w
budowie,
zanieczyszczenie powietrza spalinami,
− zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej
− nie występują lub brak znaczących oddziaływań
pośrednie
Etap eksploatacji
−
−
−
−
−
−
−
generowanie ruchu pojazdów na terenach
nowo zainwestowanych,
wzrost ilości odprowadzanych ścieków
opadowych z powierzchni szczelnych,
wzrost ilości wytwarzanych odpadów,
rozszerzenie strefy oddziaływania hałasu
komunikacyjnego oraz „komunalno-bytowego”
generowanie ruchu pojazdów na terenach
sąsiadujących z terenami nowo
zainwestowanymi,
poprawienie jakości wód oraz gleb po
wprowadzeniu systemu kanalizacji miejskiej
na obszarach południowych
wtórne
− nie występują lub brak znaczących
skumulowane
− nie występują lub brak znaczących
oddziaływań
−
krótkoterminowe −
długoterminowe
stałe
chwilowe
hałas budowlany,
zanieczyszczenie powietrza,
−
oddziaływań
nie występują lub brak znaczących
oddziaływań w stosunku do stanu aktualnego
− odpady budowlane
− zagospodarowania
−
−
zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej,
lokalne zmiany jakości krajobrazu,
− zmniejszenie powierzchni obszarów rolniczych
− zmiany fizykochemiczne gleb
− zmiany ukształtowania powierzchni terenu
− powstawanie odpadów „budowlanych” oraz
− niewielka zmiana klimatu lokalnego
gruntu z wykopów
− zwiększenie natężenia ruchu
komunikacyjnego
W odniesieniu do poszczególnych elementów środowiska, oddziaływania planu miejscowego
przedstawiać się będą następująco:
•
•
•
człowiek:
−
na etapie realizacji planu miejscowego oddziaływania, ze względu na przeważnie
nieznaczną odległość terenu budowy od istniejącej zabudowy, wystąpią lokalnie
oddziaływania dla mieszkańców i okresowe pogorszenie warunków życia (hałas, wzrost
zanieczyszczenie powietrza itp.),
−
na etapie po zrealizowaniu głównych założeń planu miejscowego (stan docelowy)
oddziaływania będą pośrednie, trwałe, tj. bez istotnych zmian w stosunku do stanu
istniejącego;
świat zwierząt:
−
na etapie realizacji planu miejscowego oddziaływania będą bezpośrednie, krótkookresowe,
stosunkowo mało znaczące, w większości odwracalne,
−
oddziaływania będą pośrednie, stałe, o średnim stopniu oddziaływania i określonym tylko
do niektórych gatunków zwierząt;
rośliny:
51
•
•
•
•
•
−
w większości nieodwracalne,
−
oddziaływania będą pośrednie, stałe, o bardzo małym stopniu oddziaływania;
powierzchnia ziemi i warunki gruntowo-wodne:
−
na etapie realizacji planu miejscowego oddziaływania będą znaczące, bezpośrednie,
krótkotrwałe i nieodwracalne w obszarze zainwestowanym,
−
oddziaływania będą pośrednie, stałe i o małym stopniu oddziaływania;
wody:
−
na etapie realizacji planu miejscowego oddziaływania będą pośrednie, krótkookresowe,
odwracalne i o bardzo małym stopniu oddziaływania,
−
oddziaływania będą pośrednie, stałe;
powietrze:
−
odwracalne, znaczące, lecz ograniczone do terenów przeznaczonych pod zabudowę i
bezpośrednio w jej otoczeniu,
−
oddziaływania będą bezpośrednie, stałe, o bardzo małym stopniu oddziaływania;
hałas i wibracje:
−
odwracalne,
−
oddziaływania będą bezpośrednie, zmienne w zależności od natężenia ruchu
komunikacyjnego;
promieniowanie elektromagnetyczne:
−
•
zabytki i dobra kultury:
−
•
na etapie realizacji planu miejscowego i eksploatacji brak ponadnormatywnych
oddziaływań na środowisko i zdrowie człowieka;
na etapie realizacji planu miejscowego i eksploatacji brak istotnych oddziaływań;
krajobraz:
−
na etapie realizacji planu miejscowego oddziaływania będą bezpośrednie, nieodwracalne,
krótkookresowe,
na etapie po zrealizowaniu głównych założeń planu miejscowego (stan docelowy) oddziaływania
będą pośrednie, nieodwracalne, długookresowe lub stałe.
6.14 ZAGROŻENIE ŚRODOWISKA W SYTUACJI WYSTĄPIENIA NIEBEZPIECZNYCH AWARII
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska przez poważną awarię rozumie się takie zdarzenie,
w szczególności emisję, pożar lub eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego,
magazynowania lub transportu, w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji,
prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska albo
powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem.
Według informacji podawanych przez Państwowa Inspekcję Ochrony Środowiska najwięcej
poważnych awarii zdarza się w transporcie (ponad połowa wszystkich tego typu zdarzeń), gdzie
zagrożeniem mogą być wypadki i kolizje drogowe, w których biorą udział samochody przewożące
materiały toksyczne, wybuchowe, łatwo palne i inne niebezpieczne. Około 30 % poważnych awarii
odnotowuje się też w zakładach przemysłowych czy obiektach, gdzie zagrożenie mogą stanowić np.
instalacje zawierające zbiorniki do przechowywania substancji niebezpiecznych.
52
Zgodnie z art. 73 ust. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska w granicach administracyjnych miast
oraz w obrębie zwartej zabudowy wsi nie należy lokalizować zakładów stwarzających zagrożenie dla
życia lub zdrowia ludzi, a w szczególności zagrożenie wystąpienia poważnych awarii (z wyjątkiem
obszarów określanych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego jako tereny
produkcyjne, magazynowe lub składowe, jeśli w dyspozycjach planów brak ograniczeń dotyczących
tych zakładów). Zakłady te winny być sytuowane w bezpiecznej odległości od terenów
mieszkaniowych i użyteczności publicznej, a także od obszarów chronionych przyrodniczo oraz stref
ochronnych ujęć wód i obszarów ochronnych wód podziemnych. W przypadku zakładów istniejących
ich rozbudowa jest dopuszczalna pod warunkiem, że doprowadzi ona do ograniczenia zagrożenia dla
zdrowia ludzi, w tym wystąpienia poważnych awarii.
Lista rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o
zaliczeniu do zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii, określona jest w
rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 9 kwietnia 2002 roku w sprawie rodzajów i ilości substancji
niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o
zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U.
Nr 58, poz. 535).
Na terenie miasta Alwernia znajduje się podmiot o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii, tj.
Zakłady Chemiczne „Alwernia” S.A. Zakłady te powstały w 1923 r., zostały zlokalizowane w dolinie
rzeki Regulanki na południe od miasta Alwernia. Produkują związki nieorganiczne i organiczne na
bazie związków chromu oraz fosforu, z przeznaczeniem dla przemysłu chemicznego,
metalurgicznego, spożywczego i tekstylnego.
Nadzwyczajne zagrożenia środowiska związane są z możliwością wystąpienia awarii bądź
wypadków z udziałem substancji niebezpiecznych to:
1. bezpośrednie skażenie środowiska, związane z wylaniem substancji do: gleby, wód
powierzchniowych, infiltracji do wód podziemnych. Skażenie to ma zazwyczaj charakter lokalny.
Skażenia wód powierzchniowych czy podziemnych może stwarzać zagrożenie dla większych
obszarów środowiska oraz zdrowia i życia ludzi,
2. pośrednie skażenie środowiska, wywołane wybuchem lub pożarem substancji niebezpiecznej
związane z katastrofą lub wypadkiem z udziałem pojazdu przewożącego substancje
niebezpieczne powodujące wybuch lub pożar.
Ewentualne niebezpieczeństwo bezpośredniego skażenia środowiska (skażenie gleby, wód
powierzchniowych lub podziemnych) substancjami niebezpiecznymi będzie miało zasięg lokalny lub
obszarowy (skażenie wód podziemnych) oraz pośredni – wybuchy, pożary substancji
niebezpiecznych.
Plan miejscowy sankcjonuje przeznaczenie terenów zajmowanych przez Zakłady Chemiczne
„Alwernia” S.A. oraz nie ustala nowych terenów dla lokalizacji tego typu przedsięwzięć.
6.15 ZAGROŻENIA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO
Obiekty oraz zespoły zabytkowe zagrożone są głównie dewastacją oraz prowadzeniem robót
budowlanych bez nadzoru konserwatorskiego, co może prowadzić do bezpowrotnego utracenia ich
wartości.
Prowadzenie robót ziemnych na terenach występowania stanowisk archeologicznych, może
prowadzić do ich uszkodzenia lub zniszczenia.
6.15.1 ZASADY OCHRONY
Plan miejscowy ustala następujące ustalenia w zakresie ochrony dóbr kultury i kształtowania
krajobrazu kulturowego:
1. Zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego na terenie gminy, zwłaszcza cennych
zespołów kościelnych oraz cmentarnych.
2. Kształtowanie współczesnej zabudowy z nawiązaniu do tradycji na tym terenie,
z uwzględnieniem potrzeb rozwoju i podnoszenia standardów życia.
3. Ochrona cennego krajobrazu naturalnego świadczącego o charakterze gminy.
53
Ochrona dziedzictwa kulturowego i tworzenia krajobrazu kulturowego wymaga prowadzenia
następującej działań:
•
konserwowanie i rewaloryzowanie obiektów i układów przestrzennych o wartościach
kulturowych, zwłaszcza zabytkowych,
•
poprawianie form architektonicznych obiektów, dysharmonijnych w stosunku do otoczenia,
•
nawiązywanie, w nowych obiektach, do charakteru zabudowy tradycyjnej, głównie w zakresie
gabarytów i form zabudowy,
•
ochronę ekspozycji szczególnie wartościowych obiektów, polegającą na zachowaniu bądź
przywróceniu widoku na dany obiekt lub zespól, w drodze odpowiedniego kształtowania jego
przedpola, tła i kulis.
W celu ochrony, uzupełnienia i odtworzenia wysokich wartości kulturowych indywidualną ochronę
obiektów wpisanych do gminnej ewidencji zabytków.
Ustalono następujące zasady ochrony dla obiektów wpisanych do wojewódzkiej ewidencji
zabytków:
•
dla budynków:
− nakaz zachowania ich historycznej kompozycji w odniesieniu do: gabarytu budynku,
kształtu i geometrii dachu oraz kształtu i rozmieszczenia otworów okiennych i drzwiowych;
− zakaz umieszczania na elewacji frontowej klimatyzatorów, anten satelitarnych, przewodów;
− spalinowych i wentylacyjnych, tablic i urządzeń reklamowych o powierzchni ponad 0,8 m ;
2
− dopuszcza się przebudowy, rozbudowy, odbudowy oraz zmiany sposobu użytkowania
mające na celu dostosowanie budynków do współczesnych standardów użytkowych.
•
dla obiektów małej architektury, altan i ogrodzeń ustala się nakaz zachowania ich gabarytu, co
do formy obiektu i geometrii dachu, oraz materiałów z jakich są wykonane.
W obszarze objętym planem miejscowym znajduje się szereg zabytków archeologicznych,
których zasięg został oznaczony na rysunku planu, dla których dopuszczono realizacje ustaleń planu z
zachowaniem zasad ochrony określonych w art. 31 ust. 1a i ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o
ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568 z późn. zmianami).
7
STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM
ODDZIAŁYWANIEM
Po analizie ustaleń planu miejscowego nie stwierdzono możliwości wystąpienia znaczących
negatywnych oddziaływań na środowisko, których źródło wypływałoby bezpośrednio z jego ustaleń.
W związku z powyższym bezprzedmiotowym jest opisywanie stanu środowiska na obszarach
objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem.
Charakterystykę środowiska dla całego obszaru planu miejscowego zawarto w rozdziale 5
niniejszej prognozy.
8
ANALIZA ZGODNOŚCI USTALEŃ PROJEKTU PLANU MIEJSCOWEGO Z WNIOSKAMI
WYNIKAJĄCYMI Z OPRACOWANIA EKOFIZJOGRAFICZNEGO
Zgodnie z wymogiem art. 72 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony
środowiska dla obszaru objętego planem miejscowym, sporządzono opracowanie ekofizjograficzne
podstawowe.
Wnioski zawarte w ww. opracowaniu przedstawiają się następująco:
Wniosek nr 1: zminimalizowanie przeznaczania terenów należących do systemu powiązań
ekologicznych (lasy, cieki z otulinami biologicznymi, zadrzewienia, zakrzewienia oraz łąki o
charakterze naturalnym) pod zainwestowanie.
Wniosek nr 2: zminimalizowanie przeznaczania terenów niekorzystnych dla zabudowy (tereny
stałych i okresowych cieków powierzchniowych z otulinami biologicznymi, tereny łąk i pastwisk
podmokłych, tereny o spadkach powyżej 10%) pod zainwestowanie i dołączenie ich do tworzonego
systemu terenów przyrodniczo czynnych.
54
Wniosek nr 3: zminimalizowanie przeznaczania terenów otwarć widokowych i ekspozycji
krajobrazowych z terenów przeznaczonych pod zainwestowanie oraz utrzymanie ich jako tereny
otwarte.
Wniosek nr 4: wyłączenie z zabudowy terenów w odległość min. 12 m oraz zakaz realizacji
ogrodzeń w odległości min. 10 m od ściany lasu.
Ad wniosek nr 1: Zidentyfikowane tereny o największym znaczeniu ekologicznym, które mają
bezpośredni wpływ na zachowanie powiązań migracyjnych, to przede wszystkim obszar koryta i
międzywala Wisły (międzynarodowy korytarz ekologiczny doliny Wisły) oraz otoczenie potoków
Regulka, Brodło i Rudno. Plan miejscowy ustala dla terenów międzywala przeznaczenia: tereny
trwałych użytków zielonych, tereny rolnicze oraz tereny wód powierzchniowych, a dla terenów koryta
rzeki Wisły tereny wód powierzchniowych. W terenach tych ustalono zakaz zabudowy z
dopuszczeniem realizacji obiektów infrastruktury technicznej oraz przeciwpowodziowych i
hydrotechnicznych. Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku potoków Regulka, Brodło i Rudno:
plan miejscowy ustala tereny z zakazem zabudowy lub wprowadza nieprzekraczalną linię zabudowy
tak dla koryta cieku jak i jego najbliższego otoczenia. Zbliżenia zabudowy do koryt ww. cieków
dotyczą przede wszystkim sytuacji gdzie już istnieje zabudowa lub przypadku wyznaczenia terenów
pod zabudowę w obowiązującym planie miejscowym.
Plan miejscowy wprowadza zakaz zabudowy w terenach użytkowanych rolniczo oraz w terenach
leśnych, z dopuszczeniem modernizacji istniejącej zabudowy zagrodowej.
Ad wniosek nr 2: Tereny o niekorzystnych uwarunkowaniach fizjograficznych w przeważającej
części zostały przeznaczone w planie miejscowym pod tereny wyłączone z zabudowy.
Ad wniosek nr 3: Ustalenia planu miejscowego wykluczają z zabudowy przedpola punktów
widokowych oraz same miejsca ich lokalizacji.
Ad wniosek nr 4: Odległość projektowanych budynków od ściany lasu (12m) regulują przepisy
techniczno – budowlane (rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie). Natomiast w planie miejscowym ustalono zakaz lokalizacji
ogrodzeń w zbliżeniu do terenów leśnych.
9
PROPOZYCJE USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO UWZGLĘDNIAJĄCE CELE OCHRONY
ŚRODOWISKA, PRZYRODY I ZDROWIA LUDZI
Przepisy Unii Europejskiej dotyczące ochrony środowiska są niezwykle rozbudowane i dotyczą
praktycznie wszystkich dziedzin życia społeczno-gospodarczego. Aktualnie proces dostosowywania
do prawa polskiego poprzez wprowadzenie ustaw i rozporządzeń jest na ukończeniu. Proces ten
będzie jednak kontynuowany, ponieważ prawo unijne zmienia się i jest dostosowywane do bieżących
uwarunkowań i potrzeb.
Zobowiązania w zakresie wdrażania Dyrektyw Unii Europejskiej wynikają z członkostwa Polski w
Unii Europejskiej. Polska wypełnia zobowiązania podjęte w czasie ubiegania się o członkostwo jak
również realizuje zadania, nakładane obecnie na państwa Wspólnoty.
Ze względu na rozbudowany charakter nowych regulacji administracja samorządowa powinna
podejmować szerokie i różnorodne działania mające na celu ich praktyczną realizację. Szczególną
uwagę należy zwrócić na następujące dziedziny:
•
udział społeczny i udzielanie informacji o stanie środowiska i jego ochronie;
•
nowe przepisy dotyczące gospodarki wodno-ściekowej;
•
gospodarkę odpadami.
Prawo Unii Europejskiej regulujące ochronę środowiska powstawało na przestrzeni ostatnich 30
lat. Obecnie liczy około 300 aktów prawnych, obejmujących dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i
zalecenia.
Eksperci unijni zajmujący się ochroną środowiska ustalili 11 zasad, których przestrzegać powinny
wszystkie państwa będące w Unii:
1. Lepiej zapobiegać, niż leczyć.
55
2. Należy uwzględniać skutki oddziaływania na środowisko w możliwie najwcześniejszym
stadium podejmowania decyzji.
3. Trzeba unikać eksploatowania przyrody powodującego znaczne naruszenie równowagi
ekologicznej.
4. Należy podnieść poziom wiedzy naukowej, by umożliwić podejmowanie właściwych
działań.
5. Koszty zapobiegania i usuwania szkód ekologicznych powinien ponosić sprawca
zanieczyszczenia.
6. Działania w jednym państwie członkowskim nie powinny powodować pogorszenia stanu
środowiska w innym.
7. Polityka ekologiczna państw członkowskich w zakresie ochrony środowiska musi
uwzględniać interesy państw rozwijających się.
8. Państwa Unii Europejskiej powinny wspierać ochronę środowiska w skali międzynarodowej
i globalnej.
9. Ochrona środowiska jest obowiązkiem każdego, zatem konieczna jest edukacja w tym
zakresie.
10. Środki ochrony środowiska powinny być stosowane odpowiednio do rodzaju
zanieczyszczenia, potrzebnego działania oraz obszaru geograficznego, który mają chronić.
11. Krajowe programy dotyczące środowiska powinny być koordynowane na podstawie
wspólnych długoterminowych programów, a krajowa polityka ekologiczna –
harmonizowana w ramach Wspólnot Europejskich.
Obecnie najważniejszym programem społeczno-gospodarczym Unii Europejskiej jest Strategia
Lizbońska przyjęta w marcu 2000 r. Jej głównym celem jest stworzenie w Europie do roku 2010
najbardziej konkurencyjnej gospodarki na świecie, zdolnej do utrzymania zrównoważonego wzrostu
gospodarczego, stworzenia większej liczby miejsc pracy oraz zachowania spójności społecznej.
Strategia składa się z trzech filarów: ekonomicznego, społecznego i ekologicznego (dodanego na
szczycie w Goteborgu w czerwcu 2001).
Dokument ten wyróżnia cztery obszary priorytetowe:
•
zmiany klimatyczne, a zwłaszcza spowolnienie zużycia paliw kopalnych w celu opóźnienia lub
odwrócenia efektu cieplarnianego,
•
opanowanie presji na środowisko ze strony transportu,
•
poprawa zdrowia publicznego,
•
zachowanie zasobów naturalnych.
Ochrona środowiska w Polsce wynika bezpośrednio z Konstytucji RP, uchwał i rezolucji
sejmowych, ustaw i rozporządzeń wykonawczych wydanych na podstawie ustaw.
Przepisy prawa stanowione w celu ochrony środowiska, nawiązują do dokumentów określających
zasady polityki państwa w dziedzinie przestrzennego zagospodarowania kraju oraz jego ekologii.
Fundamentalne znaczenie w tej kwestii mają:
•
Zaktualizowana Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
Warszawa, październik 2005,
•
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016
Uchwała Sejmu RP z dnia 22 maja 2009 r. (Monitor Polski 2009 Nr 34 poz. 501),
•
Krajowa strategia ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z
Programem Działań na lata 2007-2013
Załącznik do Uchwały Nr 270/2007 Rady Ministrów z dnia 26 października 2007 roku.
Nadrzędną zasadą przedstawioną w Polityce ekologicznej państwa jest zasada zrównoważonego
rozwoju. Rozwój zrównoważony jest definiowany jako taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym
następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem
równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu
56
zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub
obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń.
Rozwój zrównoważony oznacza więc taką filozofię rozwoju globalnego, regionalnego i lokalnego,
która przeciwstawia się ekspansji opartej wyłącznie o wzrost gospodarczy.
Ustawy Prawo ochrony środowiska oraz o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko określają
zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań
zrównoważonego rozwoju, a w szczególności określają zasady ustalania:
•
warunków ochrony zasobów środowiska,
•
warunków wprowadzania substancji lub energii do środowiska,
•
kosztów korzystania ze środowiska,
•
udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie,
•
udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska,
•
obowiązki organów administracji,
•
odpowiedzialność i sankcje.
Ustawa o ochronie przyrody określa cele, zasady i formy ochrony przyrody ożywionej i
nieożywionej oraz krajobrazu. Ma za zadanie zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz odnawianie
zasobów przyrody i jej składników, a w szczególności:
•
utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów,
•
zachowanie różnorodności biologicznej,
•
zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego,
•
zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z ich siedliskami,
przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony,
•
ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrzewień,
•
utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych, a także
pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody,
•
kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez edukację, informowanie i
promocję w dziedzinie ochrony przyrody.
Na szczeblu samorządu gminnego istotnym dokumentem określającym cele i działania w
dziedzinie ochrony środowiska jest Program Ochrony Środowiska dla gminy Alwernia.
W GPOŚ określono cele strategiczne oraz zadania w horyzoncie 4 lat wraz z harmonogramem
realizacji i niezbędnymi środkami.
W długoterminowej strategii jako priorytety przyjęto:
•
system kanalizacji i oczyszczania ścieków,
•
ochrona wód i zaopatrzenie ludności w wodę,
•
gospodarka odpadami,
•
edukacja ekologiczna.
Pozostałe obszary działań to:
•
ochrona przyrody i różnorodności biologicznej,
•
zmniejszenie wodochłonności, materiałochłonności i energochłonności gospodarki,
•
zrównoważone rolnictwo, ochrona gleb i powierzchni ziemi,
•
zwiększenie lesistości gminy,
•
ochrona powietrza atmosferycznego,
•
rozwój odnawialnych źródeł energii,
•
ochrona przed hałasem i oddziaływaniem pól elektromagnetycznych,
•
rozwój turystyki i rekreacji.
57
Projekt planu miejscowego wnosi następujące ustalenia uwzględniające ochronę środowiska,
przyrody, krajobrazu, wartości kulturowych, życia i zdrowia ludzi:
1. nakaz respektowania dopuszczalnych poziomów hałasu dla terenów zabudowy
mieszkaniowej, zagrodowej, mieszkaniowo-usługowej, terenów przeznaczonych pod
budynki związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz terenów
przeznaczonych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe określonych w rozporządzeniu w
sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku,
2. ograniczenie lokalizacji zabudowy przeznaczonej na stały pobyt ludzi w strefach
technicznych linii wysokiego i średniego napięcia,
3. ustalono uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie gminy poprzez realizację
4. wskazano teren lokalizacji grupowej oczyszczalni ścieków,
5. do czasu realizacji gminnego systemu kanalizacji sanitarnej dopuszcza się odprowadzanie
ścieków sanitarnych do szczelnych bezodpływowych zbiorników,
9. utrwalenie regionalnych oraz lokalnych korytarzy ekologicznych (umożliwienie migracji
roślin i zwierząt) przez odpowiednie kształtowanie terenów przewidzianych pod
zainwestowanie – zachowanie ciągłości i niezakłóconego funkcjonowania korytarzy
poprzez wyłączenie terenów przez które przebiegają z zabudowy,
10. ustalenia dotyczące maksymalnej wysokości zabudowy (zapobiegające przekroczeniu
skali zabudowy w krajobrazie),
11. odpowiednio dobranie wskaźniki dotyczących kształtowania geometrii dachów,
czynnych do terenów zabudowy oraz intensywności zabudowy.
13. określenie minimalnej powierzchni i szerokości frontu nowo wydzielanych działek.
14. w terenach potencjalnego zagrożenia powodzią ustala się zakaz się podpiwniczania
budynków.
15. określenie szczegółowych zasad ochrony obiektów wpisanych do wojewódzkiej ewidencji
zabytków.
Analizując ustalenia zawarte w planie miejscowym, w odniesieniu do zgodności z
przytoczonymi powyżej dokumentami, regulacjami prawnymi oraz programami zawierającymi
cele ochrony środowiska, przyrody, krajobrazu, wartości kulturowych, życia i zdrowia ludzi
należy stwierdzić, iż projekt dokumentu jest z nimi zgodny oraz zawiera cele przez nie
stanowione.
10
OCENA ODPORNOŚCI NA DEGRADACJĘ I ZDOLNOŚCI DO REGENERACJI ŚRODOWISKA
PRZYRODNICZEGO - JEGO ZASOBÓW, WYNIKAJĄCA Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU
MIEJSCOWEGO
Obecna bioróżnorodność w znacznym stopniu ukształtowała się pod wpływem wielowiekowej
działalności człowieka i utrzymywała się w wyniku prowadzenia tradycyjnej ekstensywnej gospodarki
rolniczej. Niezwykle istotna dla bioróżnorodności jest mozaikowa struktura przestrzenna różnych
typów roślinności (lasów, zarośli, łąk, pastwisk, torfowisk, szuwarów, muraw) oraz bogactwo zespołów
roślinnych. Zbiorowiska nieleśne, które przeważnie mają półnaturalny charakter, powstały i utrzymują
się w wyniku użytkowania gospodarczego.
Dla ochrony bioróżnorodności najistotniejszym zagadnieniem jest zachowanie możliwie
największej liczby zbiorowisk roślinnych, zwłaszcza tych, które odznaczają się dużym bogactwem
58
gatunkowym, są siedliskiem gatunków rzadkich, chronionych i zagrożonych. Wśród roślinności
nieleśnej do takich zbiorowisk należą: murawy kserotermiczne, murawy piaskowe, torfowiska,
podmokłe łąki, łąki świeże, ziołorośla, niektóre zespoły szuwarowe, wodne i synantropijne. Drugim
ważnym zagadnieniem dla zachowania bioróżnorodności jest utrzymanie mozaikowych układów
przestrzennych zbiorowisk oraz drobno-powierzchniowej struktury pól uprawnych z licznymi miedzami,
skarpami, zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi.
Gmina Alwernia należy do obszarów o stosunkowo dobrze zachowanej naturalnej strukturze
przyrodniczej.
Dominującą formą zagospodarowania jest rolnictwo i towarzysząca tej funkcji zabudowa
mieszkalno-zagrodowa, usługowa i wytwórcza, częściowo o charakterze rozproszonym. Środowisko
naturalne zostało częściowo przekształcone antropogenicznie, ulegając w związku z tym degradacji. Z
drugiej jednak strony pozostałe, w większości półnaturalne struktury przyrodnicze, można ocenić jako
obszary o względnie stabilnej równowadze biologicznej. Stwarza to szansę na stosunkowo dużą
odporność na degradację.
Głównym zagrożeniem dla poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego jest
przeznaczanie gruntów leśnych i rolnych na cele nieleśne i nierolnicze (szczególnie dużych, zwartych
kompleksów), zwiększanie powierzchni terenów przeznaczonych pod zabudowę, zwłaszcza na
obszarach przyleśnych, na terenach otwartych czy położonych w sąsiedztwie cieków wodnych.
Niekorzystnie wpływa emisja zanieczyszczeń do powietrza powodująca głównie zakwaszanie gleb
oraz uszkodzenie aparatu asymilacyjnego roślin, wycinka drzew, zanieczyszczanie wód.
Najmniejszą odporność na wszelkie przekształcenia środowiska przyrodniczego wykazuje flora
i fauna związana z siedliskami wilgotnymi oraz ciekami wodnymi. Tutaj czynniki zanieczyszczające
bardzo szybko wpływają na jakość wody i wszystkie związane z tym konsekwencje. Wody płynące
mają zdolność do szybszej regeneracji pod warunkiem usunięcia źródła zanieczyszczenia.
Bardzo wrażliwe na negatywne przemiany są zbiorowiska siedlisk wilgotnych narażonych na
bezpowrotne przekształcenie w siedliska świeże i suche w przypadku zmiany stosunków wodnych w
glebie. Może to w końcowym efekcie doprowadzić do eliminacji najcenniejszych składników tych
biocenoz. Najmniejszą odpornością na wszelkie przekształcenia środowiska przyrodniczego
charakteryzują się płazy i gady związane z dolinami rzek i potoków.
Szczególnie cennymi strukturami przyrodniczymi są lasy, pełniące funkcje wodochronne, jak
i stwarzające specyficzny mikroklimat dla bytowania zwierzyny, będąc jednocześnie siedliskiem dla
znacznej grupy roślin o ściśle określonych wymaganiach siedliskowych.
Realizacja zabudowy mieszkalnej czy usługowej w bezpośrednim sąsiedztwie lasów powoduje zbyt
dużą ingerencję w ekosystemach leśnych. Nadmierna penetracja lasu przez ludzi wywołuje liczne
szkody polegające m.in. na płoszeniu zwierzyny, wydeptywaniu runa, uszkadzaniu korzeni drzew oraz
siewek i sadzonek, zmienianiu lub zniekształcaniu procesu glebo-twórczego oraz zapoczątkowywaniu
procesów erozyjnych. Każdy las położony w pobliżu zabudowań staje się obszarem zabaw,
wybiegów, miejscem wyprowadzania psów lub innej zwierzyny domowej, a w szczególności
wyrzucania odpadów. Powoduje to zaburzanie funkcjonowania swoistego ekosystemu, naturalnie
wytworzonego na granicy las - pole, las - łąka czy las - woda, posiadającego szczególnie bogatą
różnorodność biologiczną. Wszelkie ujemne oddziaływania antropopresji odbijają się na zdrowotności
pojedynczych drzew i całych drzewostanów, zaostrzając podatność na typowe zachorowania, ponadto
obniżają odporność na szkodliwe zmiany środowiska abiotycznego.
Na analizowanym terenie występują także cenne z punktu widzenia przyrodniczego fitocenozy łąki wilgotne i świeże będące siedliskiem wielu rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt. Łąki
te często wykorzystywane są jako łąki kośne. Jako zbiorowiska półnaturalne, o stosunkowo
nietrwałym charakterze, podlegają one procesom sukcesji w kierunku zbiorowisk leśnych. Warunkiem
ich utrzymania jest z jednej strony zachowanie aktualnych stosunków wodnych, a z drugiej utrzymanie
dotychczasowego sposobu użytkowania.
Wszystkie naruszone ekosystemy posiadają zdolność do regeneracji pod warunkiem zachowania
podstawowych cech siedlisk.
59
Odporność na degradację i zdolność środowiska do regeneracji jest wysoka ze względu na bogate
zasoby przyrodnicze i ich różnorodność – zarówno w samym obszarze planu jaki i w jego
bezpośrednim i dalszym sąsiedztwie.
11
OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN W ŚRODOWISKU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO
Prognozowanie zmian zachodzących w środowisku, czyli określenie kierunków i możliwej
intensywności przekształceń i degradacji środowiska, które może powodować dotychczasowe
zagospodarowanie i użytkowanie terenu, jest sprawą skomplikowaną, gdyż na przemiany wywołane
antropopresją nakładają się przemiany środowiska wywołane naturalnymi trendami rozwoju przyrody.
Analizując dotychczasowe zmiany zachodzące w środowisku można jednak wstępnie
prognozować, iż występujące w przyszłości przekształcenia środowiska wywołane obecnym
sposobem użytkowania i zagospodarowania terenu gminy będą miały raczej ograniczoną
intensywność i niewielki, lokalny zasięg. Najistotniejszy może być dalszy brak poprawy
lub pogarszanie jakości wód i gruntów powodowane odprowadzaniem nieoczyszczonych ścieków
sanitarnych i deszczowych z terenów mieszkaniowych i usługowych do środowiska. Nielegalna
realizacja zabudowy mieszkalnej, zagrodowej, usługowej i innej na gruntach nie wskazanych pod
budownictwo może prowadzić do uszczuplenia areału terenów otwartych, może też powodować
naruszenie lub nawet likwidację cennych przyrodniczo fragmentów gminy, szczególnie obszarów
leśnych i przyleśnych oraz przybrzeżnych.
Lokalizowanie obiektów usługowych czy produkcyjnych w sąsiedztwie zabudowy mieszkalnej może
wywoływać konflikty z mieszkańcami powodowane uciążliwością prowadzonych działalności,
szczególnie w zakresie emisji hałasu oraz emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych.
Brak spójnych uwarunkowań dotyczących gabarytów i formy kształtowania nowej zabudowy, nie
tylko w strefach ochrony konserwatorskiej, może prowadzić do degradacji walorów krajobrazowych
poprzez realizację szpecących obiektów budowlanych niezgodnych z lokalnym budownictwem.
Uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego jest niezbędne w celu określenia jasnych
zasad kształtowania ładu przestrzennego w gminie, regulacji możliwości inwestowania oraz
wprowadzenia warunków służących ochronie poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego.
12
OCENA USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO Z PUNKTU WIDZENIA ZGODNOŚCI Z
PRZEPISAMI PRAWA DOTYCZĄCYMI OCHRONY ŚRODOWISKA
Ze względu na miejsko-wiejski charakter gminy, ochronie podlega przyroda, krajobraz, wody
podziemne, powierzchniowe oraz gleby. Ustalenia planu miejscowego mają na uwadze ochronę
występujących na terenie gminy zwierząt i roślin chronionych, wód podziemnych, powierzchniowych
oraz krajobrazu.
Projekt planu miejscowego nakazuje prowadzenie gospodarki wodno – ściekowej, tak by
uwzględniały
potrzeby
ochrony
środowiska
przyrodniczego
oraz
ochrony
zdrowia
i życia ludzi.
Ustalenia planu miejscowego, uwzględniające zmiany zaproponowane w prognozie oraz, przy
zastosowaniu rozwiązań eliminujących lub minimalizujących negatywne oddziaływanie na środowisko,
będą zgodne z przepisami prawa dotyczącymi ochrony środowiska.
13
PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZ SKUTKÓW REALIZACJI
USTALEŃ PLANU MIEJSCOWEGO ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
Biorąc pod uwagę podstawowe cele sporządzanego planu miejscowego (tj. ustalenia
przeznaczenia terenów, w tym dla inwestycji celu publicznego, oraz określenia sposobów ich
zagospodarowania i zabudowy), specyfikę, odporność i stan środowiska przyrodniczego obszaru
opracowania oraz możliwy wpływ ustaleń planu na komponenty środowiska, proponuje się objąć
analizą skutków realizacji postanowień planu i monitoringiem (zgodnie z art. 55 ust. 3 pkt 5 ustawy o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko): powierzchnię biologicznie czynną, powierzchnię
zabudowy oraz gospodarkę leśną obszaru planu – zgodnie z poniższą tabelą.
60
Lp.
Przedmiot analizy
Metoda/źródła informacji
Częstotliwość
powierzchnia zabudowy
1.
(przyrost terenów
zurbanizowanych)
2.
powierzchnia biologicznie czynna
tereny leśne
3.
(zmiany w pokryciu terenu lasami)
4.
wydawane pozwolenia na budowę oraz pomiar ze zdjęć
lotniczych
co 5 lat
uproszczony plan urządzenia lasu, mapy gospodarcze lasów
jakość powietrza
raporty WIOŚ
Wskazane powyżej wskaźniki komplementarnie charakteryzują zmiany zachodzące w środowisku,
a będące konsekwencją realizacji najważniejszych ustaleń planu miejscowego.
Przyrost terenów zurbanizowanych oraz uszczuplenie terenów biologicznie czynnych są
podstawowymi wskaźnikami dającymi obraz środowiska w związku z realizacją najważniejszych
ustaleń planu jakimi są kategorie przeznaczenia terenów.
Obszar objętym planem charakteryzuje się wysokim stopniem pokrycia lasami. Zasadnym jest
zatem monitorowanie zmian w powierzchni leśnej.
Gmina Alwernia jest narażona na negatywne zmiany w jakości powietrza wynikające z imisji
zanieczyszczeń. Zaproponowano śledzenie zmian jakości powietrza w oparciu o dostępne źródła i
materiały publikowane.
W zaproponowanych metodach stosowany powinien być monitoring implementacyjny (kontrola
realizacji inwestycji i porównanie prac konstrukcyjnych z ustaleniami zawartymi w wydanych
pozwoleniach i zatwierdzonej dokumentacji projektowej) jak i monitoring oddziaływań (pomiar
wielkości i intensywności oddziaływań, związanych z realizacją i funkcjonowaniem inwestycji).
Przedstawiona propozycja monitoringu wpływu na środowisko, może zostać wykonywana
indywidualnie dla opracowywanego dokumentu lub korzystać z istniejących systemów monitoringu w
celu uniknięcia powielania działań.
14
INFORMACJA O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO
Możliwość zaistnienia transgranicznego oddziaływania na środowisko nie dotyczy projektu
analizowanego dokumentu.
Gmina Alwernia położona jest w odległości ok. 50 km od najbliższej granicy Państwa, a
projektowane przeznaczenia terenów nie będą miały pozamiejscowego zasięgu oddziaływania.
15
STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Przedmiotem niniejszego opracowania są projekty:
1.
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Alwernia oraz miejscowości
Grojec, Kwaczała, Nieporaz, Poręba Żegoty i Regulice,
2.
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miejscowości Brodła, Mirów, Okleśna,
Podłęże i Źródła,
– zdecydowano się na opracowanie wspólnej prognozy oddziaływania na środowisko dla obu
projektów planów miejscowy, z uwagi zachowanie integralności analiz, ocen i charakterystyki
opracowania.
Obszar objęty planami miejscowymi obejmuje swoim zasięgiem miasto Alwernia oraz miejscowości
Grojec, Kwaczała, Nieporaz, Poręba Żegoty, Regulice Brodła, Mirów, Okleśna, Podłęże i Źródła.
Łączna powierzchnia terenów objętych planami miejscowymi wynosi ok. 7385 ha, co stanowi ok. 98%
powierzchni gminy.
Obszar gminy Alwernia prawie w całości leży w południowej części Wyżyny KrakowskoCzęstochowskiej (północna część gminy znajduje się w obrębie Rowu Krzeszowickiego, środkowa
Grzbietu Tenczyńskiego). Natomiast południowa część gminy leży na terenie Bramy Krakowskiej.
Ukształtowanie powierzchni na terenie gminy jest bardzo urozmaicone i zawdzięczamy je działalności
61
tektonicznej. Tereny o urozmaiconej rzeźbie i stosunkowo dużych wysokościach względnych w
północnej i środkowej części gminy, są skontrastowane z płaskimi terenami dolinnymi w części
południowej.
Głównym poziomem użytkowym wód podziemnych jest poziom czwartorzędowy (56 ujęć wody).
Związany jest on głównie z piaszczysto-żwirowymi utworami Wisły i Regułki. Wody zasilane są
bezpośrednio z opadów atmosferycznych i narażone są na zanieczyszczenia spowodowane emisjami
pyłowo-gazowymi, ściekami, nawożeniem gleb. Możliwości wykorzystania zasobów mineralnych
gminy są ograniczone, głownie ze względu na ochronę środowiska przyrodniczego i ochronę terenów
rolnych. Cały obszar gminy podlega ochronie prawnej (Parki Krajobrazowe: Rudniański i Tenczyński i
ich otuliny, a także obszary Natura 2000 Rudno, Wiślicz, Dolina Dolnej Skawy oraz rezerwat przyrody
Dolina Potoku Rudno).
Cały obszar gminy należy do zlewni rzeki Wisły, która opływa gminę od południa. Wisła
bezpośrednio odwadnia część wsi Okleśna, Źródła i Podłęże. Pozostałe tereny odwadniane są przez
cieki Rudno, Regulkę i Brodła.
Obszar gminy jest bardzo zróżnicowany pod względem funkcjonalnym: obejmuje tereny otwarte,
niezainwestowane, użytkowane rolniczo oraz odłogowane, tereny leśne i leśno łąkowe, tereny
zabudowy mieszkaniowej, usługowej, produkcyjnej oraz urządzeń i sieci infrastruktury technicznej i
komunikacyjnej. Gmina jest bogata w zasoby przyrodnicze (34 % jej ogólnej powierzchni zajmują lasy
- są to lasy mieszane, bory sosnowo-dębowe oraz buczyny z dębem i grabem) i kulturowe (obiekty
wpisane do rejestru i ewidencji zabytków).
Celem niniejszego opracowania jest:
•
analiza środowiska,
•
identyfikacja zagrożeń i potencjalnych konfliktów,
•
prognoza zmian w środowisku mogących zajść podczas realizacji ustaleń planu miejscowego,
•
sformułowanie alternatywnych rozwiązań ograniczających zagrożenie dla środowiska.
Obecne zagospodarowanie gminy może stwarzać zagrożenie dla środowiska naturalnego.
Z przedmiotowego terenu emituje się do środowiska odpady, ścieki i hałas w wyniku, czego
zanieczyszczeniu ulegają powietrze atmosferyczne, wody powierzchniowe i gleby, przekształceniu
ulegają powierzchnia terenu i naturalny krajobraz oraz powstaje zagrożenie dla swobodnego
funkcjonowania przyrody.
Utrwalenie funkcji zabudowy mieszkaniowej, zagrodowej, usługowej, produkcyjnej, urządzeń i sieci
infrastruktury technicznej i komunikacyjnej w niewielkim stopniu wpłynie na pogorszenie stanu
sanitarnego powietrza, wód podziemnych i powierzchniowych, jakości gleb czy klimatu akustycznego,
w stosunku do stanu obecnego wręcz przeciwnie pozwoli na modernizację zabudowań na podstawie
ustaleń planu miejscowego.
Ww. funkcje będą stanowiły niewielkie lokalne źródło zanieczyszczeń środowiska oraz zagrożeń
dla życia i zdrowia ludzi - obniżenie standardów sanitarnych, głównie w zakresie emisji
zanieczyszczeń, uciążliwych zapachów oraz rozprzestrzeniania się hałasów komunikacyjnych.
Zmiana funkcji terenu otwartego i jego trwałe zainwestowanie spowoduje przekształcenia
powierzchni ziemi, zmieni stosunki wodne (przy uszczelnieniu podłoża zmniejszona zostanie zdolność
do gromadzenia zasobów wodnych i przetrzymywania ich przez dłuższy czas).
Przestrzeganie ustaleń planu miejscowego, rozwiązań zaproponowanych w prognozie,
indywidualnych rozwiązań projektowych dla poszczególnych inwestycji, a przede wszystkim zasad
ochrony środowiska to warunki konieczne by wyeliminować lub ograniczyć lokalne ujemne zmiany w
środowisku naturalnym.
Na podstawie analizy ustaleń zawartych w projektach planów miejscowych nie stwierdzono
możliwości wystąpienia znaczących negatywnych oddziaływań na środowisko, których źródło
wypływałoby bezpośrednio z ich ustaleń.
62
ŹRÓDŁA INFORMACJI
•
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Alwernia;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Babice;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Czernichów;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Trzebinia;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Krzeszowice;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zator;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Spytkowice;
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów;
•
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miejscowości Rudno i Filipowice w Gminie
Krzeszowice w ich granicach administracyjnych – przyjęty uchwałą Nr XXII/182/2004 Rady
Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 17 czerwca 2004 r.
•
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Alwernia – przyjęty uchwałą Nr
XXVIII/218/2005 Rady Miejskiej w Alwernia z dnia 2 lutego 2005 roku (z późniejszymi
zmianami) w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy
Alwernia – część A;
•
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Alwernia – przyjęty uchwałą Nr
XXVIII/219/2005 Rady Miejskiej w Alwernia z dnia 2 lutego 2005 roku (z późniejszymi
zmianami) w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy
Alwernia – część B;
•
Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe dla gminy Alwernia, Pracownia UrbanistycznoArchitektoniczna Alicja Ślusarczyka, Chrzanów 2012;
•
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego. Biuro Rozwoju Krakowa S. A., listopad 2003;
•
Program ochrony środowiska dla miasta i gminy Alwernia na lata 2004 – 2007 z perspektywą
do roku 2014 - aktualizacja na lata 2008-2011 z perspektywą do roku 2014;
•
Rozporządzenie Wojewody Małopolskiego z dnia 17 października 2006 roku w sprawie
ustanowienia Rudniańskiego Parku Krajobrazowego;
•
Rozporządzenie Wojewody Małopolskiego z dnia 17 października 2006 roku w sprawie
ustanowienia Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego;
•
Rozporządzenie nr 2/2001 Wojewody Małopolskiego z dnia 4 stycznia 2001 r. w sprawie
ustanowienia rezerwatu przyrody Dolina Potoku Rudno;
•
Aktualizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, MŚ
Warszawa luty 2010;
•
Standardowe Formularze Danych oraz mapy w skali 1:50 000 z granicami dla obszarów
Natura 2000: Dolina Dolnej Skawy, Rudno, Wiśliska;
•
Korytarze ekologiczne w Małopolsce, J. Perzanowska, M. Makomaska-Juchiewicz, G. Cierlik,
W. Król, S. Tworek, B. Kotońska, H. Okarma, Instytut Nauk o Środowisku UJ, Instytut Ochrony
Przyrody PAN, Kraków 2005;
•
Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2012 roku, WIOŚ, Kraków 2013;
•
Raport o stanie środowiska w woj. małopolskim w 2011 roku, WIOŚ, Kraków 2012;
•
Ocena jakości wód powierzchniowych w woj. małopolskim w roku 2008, WIOŚ, Kraków 2009;
•
Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających
szczególnej ochrony, A. Kleczkowski, AGH Kraków, 1990;
•
Mapa sozologiczna w skali 1:50 000 z komentarzem Głównego Geodety Kraju;
•
Mapa geologiczno - gospodarcza Polski w skali 1:50 000, J. Boratyn, PG Kraków, 1997;
•
Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, A. Walczowski, IG Warszawa 1982;
i KZGW,
63
•
Mapa geologiczna Polski w skali 1:200 000, H. Jurkiewicz, J. Woiński, IG Warszawa 1977;
•
Geografia regionalna Polski, J. Kondracki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998 r.;
•
Klimat Polski, A. Woś, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999;
•
Wprowadzenie do fizjografii osadnictwa, R. Racinowski, PWN, Warszawa 1987;
•
Kształtowanie krajobrazu, a ochrona przyrody, pod red. K. Buchwalda i W. Engelhardta,
PWRiL ,Warszawa 1975;
•
www.wrotamalopolski.pl
•
www.geoportal.gov.pl
•
www.gdos.gov.pl
•
www.natura2000.gdos.gov.pl
•
www.przyroda.polska.pl
ZAŁĄCZNIKI:
załącznik graficzny nr 1
Mapa prognozy dla miasta Alwernia w skali 1:5 000
Mapa prognozy dla miejscowości Grojec, Kwaczała, Nieporaz, Poręba Żegoty i Regulice w skali
1:8 000
Mapa prognozy dla miejscowości Brodła, Mirów, Okleśna, Podłęże i Źródła
w skali 1:5 000
64

Prognoza oddzialywania na srodowisko Alwernia

Transkrypt

Podobne dokumenty

Powiatowy Urząd Pracy w Chrzanowie

DZIAŁKA na SPRZEDAŻ 29525/3877/OGS Opis

Pobierz artykuł w pliku

Wycieczka autokarowa jednodniowa – Wdzydze dn 25 marca 2015r

Fiat Doblo Maxi - Fraikin Polska

Z OE BMW listwa zewnętrzna szyby drzwi tylnych prawych BMW 1