Program Pracowni Sztuki w Przestrzeni Społecznej

KATEDRA INTERDYSCYPLINARNA_08_PRACOWNIA SZTUKI W PRZESTRZENI
SPOŁECZNEJ
NAZWA PRACOWNI / PRZEDMIOTU:
Pracownia Sztuki w Przestrzeni Społecznej (pracownia)
Strona pracowni na Facebooku (na której zamieszczane są aktualne informacje oraz linki
do tekstów):
https://www.facebook.com/uapweaswps
KIEROWNIK PRACOWNI:
Rafał Jakubowicz
doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny UAP
tel. 502877171
e-mail: [email protected] / [email protected]
www.jakubowicz.art.pl
ASYSTENT
brak
SALA
Zajęcia odbywają się w budynku C (Plac Wielkopolski 9), w sali nr 108 we wtorki (dla
osób, które są pierwszy raz w pracowni) i środy (dla pozostałych) o godz. 17.00 (trwają do
godz. 21.00)
Uwaga: w semestrze letnim zajęcia będą się odbywać w środy o godz. 17.00 i będą to
wspólne zajęcia dla studentów Instytutu Socjologii UAM oraz dla studentów UAP
OGÓLNA FORMUŁA PRZEDMIOTU
IDEA:
Sztuka może być domeną wiedzy i rewizji historycznych, może być także jednym z
narzędzi krytyki społecznej. Obecnie wielu twórców określa się za pomocą pojęcia
„aktywista” (bowiem słowo „artysta” – w kontekście ich pracy – wydaje się
niewystarczające). Artysta-aktywista jest przede wszystkim obywatelem przejmującym
odpowiedzialność za sferę publiczną.
Perspektywa aktywistyczna, wynikająca z postawy krytycznej, jest nastawiona – w
przeciwieństwie do projektów modernistycznych – na to, co dzieje się tu i teraz, na
ingerencje we współczesność, analizę funkcjonowania aparatu władzy i mechanizmów
społecznego dozoru. Jak pisała Ewa Mikina: „Mocne osadzenie w teraźniejszości odróżnia
dzisiejszą sztukę aktywistyczną od projektów międzywojennych awangard. Jest jeszcze
jedna różnica: awangardy przyjmowały arbitralne, normatywne projekty i dopiero w tak
przygotowane ramy rzutowały lepszą przyszłość.” Czasy wizjonerów i budowniczych
świata minęły już bezpowrotnie. Artyści-aktywiści szukają sposobu, by stawić czoła
realnym zagrożeniom oraz poszerzyć wspólny obszar wolności.
Koncepcja pracowni Sztuka w Przestrzeni Społecznej (która funkcjonuje w UAP od 2012
roku) łączy praktykę artystyczną z teorią. W ramach zajęć będziemy się krytycznie
przyglądać wybranym realizacjom artystycznym, zarówno modernistycznym, jak i tym z
obszaru sztuki oporu oraz działaniom aktywistów w ramach akcji obywatelskiego
nieposłuszeństwa (akcje bezpośrednie), w określonych kontekstach społecznych.
Będziemy analizować szeroko rozumianą kulturę wizualną w jej społecznym wymiarze, w
oparciu o teksty, filmy oraz dokumentacje prac. Studenci będą próbować samodzielnie
rozpoznawać i definiować napięcia społeczne oraz mierzyć się z nimi, podejmując
stosowne interwencje.
Działając na granicy sztuki i aktywizmu. Zajmujemy się taki obszarami jak:
-prekariat, praca niematerialna, reprodukcyjna, biopolityczna
-marksizm autonomistyczny (operaizm i postoperaizm)
-ruch związkowy
-wyzysk i praktyki oporu w specjalnych strefach ekonomicznych
-społeczne koszty transformacji (terapii szokowej) w Polsce i Europie Wschodniej
-bezrobocie i rasizm klasowy
-antyspołeczna polityka mieszkaniowa, getta biedy i penalne zarządzanie biedą
-nowa walka klas
-gentryfikacja (z uwzględnieniem roli, jaka odgrywają w niej artyści)
-artysta jako pracownik
-fabryki edukacyjne wobec neoliberalnej polityki rentowności
-zawłaszczenia pamięci w kontekście polityk historycznych
-gentryfikacja pamięci
UWAGA: W semestrze letnim 2016/2017 realizować będziemy, w ramach współpracy
naszej pracowni z Instytutem Socjlologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, wspólnie z
mgr Katarzyną Czarnotą (UAM), interdyscyplinarny projekt adresowany do studentów UAP
oraz IS UAM pt. "Interwencja socjologiczna w kontekście sztuki współczesnej". Tematem
zajęć będzie „Rola artysty w procesie gentryfikacji”.
Zajmiemy się problemem gentryfikacji (a zwłaszcza udziałem w tym procesie artystów) na
przykładzie poznańskiej dzielnicy Śródka. Na projekt składać się będą wykłady
zaproszonych gości m.in. aktywistów, artystów, kuratorów oraz socjologów, badania
terenowe oraz realizowane na ich podstawie interwencyjne projekty artystyczne.
W semestrze letnim 2016/2017 w ramach działalności pracowni, we współpracy z mgr
Katarzyną Czarnotą z Instytutu Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w
Poznaniu, będziemy realizować przedmiot pt. „Interwencja socjologiczna w kontekście
sztuki współczesnej”. Tematem będzie „Rola artysty w procesie gentryfikacji”. W ramach
projektu interdyscyplinarnej współpracy pomiędzy UAP a UAM odbędą się wykłady i
spotkania z artystami, kuratorami sztuki i badaczami (w tym socjologami), a także
realizacja badań terenowych oraz interwencje artystyczne. Planujemy spotkania z Dorotą
Grobelną, Piotrem Bujakiem, Łukaszem Surowcem, Jarosławem Urbańskim (marzec
2017), Tomaszem Fudalą, Mikołajem Iwańskim i Anetą Szyłak, Stanisławem Rukszą
(kwiecień 2017) oraz Szymonem Pietrasiewiczem i Tomaszem Kitlińskim (maj 2017).
Zajęcia teoretyczno-praktyczne zakończą się wystawą w Galerii Tak i konferencją w
Teatrze Polskim w Poznaniu. Planujemy wydać podsumowującą projekt broszurę.
Spotykania będą się odbywać raz w tygodniu na terenie UAP. Badania terenowe obejmą
dzielnice Śródka oraz Chwaliszewo.
PRAKTYKA (TECHNIKA NAUCZANIA):
Teoretyczna część zajęć ma charakter wykładów, prezentacji oraz dyskusji o
proponowanych tekstach. Natomiast w części praktycznej istotny jest proces otwartych
konsultacji projektów. Zajęcia są rodzajem warsztatu, w ramach którego wspólnie
zgłębiamy i analizujemy wybrane problemy.
Istnieje pełna dowolność doboru środków artystycznego wyrazu. Idzie bowiem o krytyczne
rozpoznanie rzeczywistości, o klarowność przekazu oraz zakładany cel, któremu użyte
medium powinno być podporządkowane. Studenci mogą malować obrazy, fotografować,
wykonać rzeźbę bądź instalację, zrealizować wideo lub film dokumentalny, podjąć
interwencję w przestrzeni publicznczej, wykonać performance lub zorganizować akcję
bezpośrednią/happening, zaproponować projekt kuratorski czy napisać artykuł lub esej.
Przyjmujemy, że praca nad obrazem, filmem czy rzeźbą jest tak samo trudna jak praca
nad tekstem – to w gruncie rzeczy ten sam proces. Studenci będą mogli pracować, w
zależności od preferencji oraz specyfiki podjętego problemu, indywidualnie bądź grupowo.
TEMATY REALIZOWANY W PRACOWNI:
-PRACA
-FABRYKI EDUKACYJNE
-GENTRYFIKACJA
-PAMIĘĆ I POLITYKI HISTORYCZNE
W pracowni istnieje jednak możliwość realizacji projektów, które wykraczają poza ww
tematykę – do indywidualnego uzgodnienia.
Obowiązuje zasada, że studenci samodzielnie zgłaszają problem, którym chcą się zająć,
w oparciu o wykłady i prezentacje (zagadnienia podejmowane na zajęciach) oraz własne
zainteresowania i rozpoznania. Chęć rozmowy o projekcie zgłaszają dopiero wówczas,
gdy są przygotowani (jednak nie później niż połowa grudnia – I semestr oraz połowa
kwietnia – II semestr). Studenci mają obowiązek realizacji przynajmniej jednego projektu w
semestrze (projekt musi być wcześniej konsultowany).
Konsultacje są wspólne, grupowe. Ważne jest bowiem, żeby studenci nauczyli się
dyskutować, spierać, dzielić uwagami i współpracować (projekt może być wypadkową
różnych pomysłów). Wynika to z założenia, że mniej ważne jest autorstwo niż osiągnięty
cel. Dodatkowe, indywidualne konsultacje są możliwe wówczas, gdy student wyrazi taką
potrzebę. Ostateczna decyzja czy realizować dany projekt należy zawsze do studenta
(kwestia indywidualnej odpowiedzialności). Obowiązuje zasada, że projekt realizowany w
Pracowni Sztuki w Przestrzeni Społecznej nie może być projektem realizowanym
jednocześnie na zaliczenie w innej pracowni (może być jednak dowolnie konsultowany).
W miarę możliwości finansowych organizowane będą, pod szyldem pracowni Sztuka w
Przestrzeni Społecznej, otwarte spotkania z artystami, teoretykami sztuki, kuratorami oraz
socjologami, aktywistami i dziennikarzami (zajmującymi się m. in. problemami edukacji,
pracy, ubóstwa, polityki mieszkaniowej i gentryfikacji oraz społecznego wykluczenia).
Dotąd w Galerii Aula UAP udało się zorganizować spotkania/wykłady: Eli Petel (2013,
Bezalel Academy of Arts and Design, Jerozolima), prof. Osvald Romberg & prof. Haimem
Maor (2013, Ben-Gurion University of the Negev, Beer-Sheva), Stanisław Ruksza (2013,
2015, Galeria Kronika w Bytomiu), prof. Grzegorz Klaman (2013, IS Wyspa, Akademia
Sztuk Pięknych, Gdańsk), dr Tomasz Załuski (2014, Akademia Sztuk Pięknych,
Uniwersytet Łódzki), dr Daniel Grün (2014, Tranzit.sk, Vysoká škola výtvarných umení,
Bratysława), prof. Joseph Cohen (University College w Dublinie oraz Staatliche
Hochschule für Gestaltung, Karlsruhe) & prof. Raphael Zagury-Orly (2015, Bezalel
Academy of Arts and Design, Jerozolima, Staatliche Hochschule für Gestaltung,
Karlsruhe), Tomasz Fudali (2016, kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawaie)
oraz Vardy Gennosar (2016, niezależna kuratorka z Tel Awiwu).
Pracownia zorganizowała także panel dyskusyjny o pracy w sztuce, pt. „Artysta jako
pracownik” (2013, z udziałem Katarzyny Górnej, dr Mikołaja Iwańskiego, dr Piotra
Juskowiaka, dr Soni Rammer, dr Ewy Toniak, Krystiana Szadkowskiego, Jarosław
Urbańskiego, prowadzenie Dorota Grobelna i dr hab. Rafał Jakubowicz) oraz dyskusję o
książce pt. „Skuteczność sztuki” (2014, z udziałem dr Mikołaja Iwańskiego, dr Piotra
Juskowiaka, dr Marty Kosińskiej, Karoliny Sikorskiej, Marcina Polaka, dr Tomasza
Załuskiego). W latach 2015/2016 zrealizowaliśmy, wspólnie z dr hab. Izabelą Kowalczyk,
cykl wykładów „Edukacja w kontekście neoliberalnej polityki rentowności”, z udziałem dr
Mikołaja Iwańskiego (Akademia Sztuki, Szczecin), dr Krystianem Szadkowskim
(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań) i dr Joanną Bednarek (Uniwersytet im.
Adama Mickiewicza, Poznań), Jarosława Urbańskiego (socjologa, związkowca, aktywisty
oraz autora książki „Prekariat i nowa walka klas”) oraz Eweliną Jarosz (UAP).
Efekty pracy studentów są prezentowane publicznie – na wystawach organizowanych
również poza uczelnią (chodzi o konfrontację z odbiorcami, wykraczającą poza
bezpieczne ramy uniwersytetu). Prace studentów były dotąd prezentowane m. in. w
Anarchistycznym Klubie/Księgarni Zemsta w Poznaniu, redakcji „Krytyki Politycznej” w
Warszawie (2013), na wystawie „S.A./Spółka Akcyjna” w Instytucie Sztuki Wyspa w
Gdańsku (2013, kurator: Rafał Jakubowicz), w Galerii Arsenał w Poznaniu (2013), na
wystawie „Oblicze dnia. Koszty społeczne po 1989 roku” w ramach Festiwalu Art Boom w
Kinie Światowid w Nowej Hucie (2014, kurator: Stanisław Ruksza), na wystawie pt. „Vot
ken you mach?” o żydowskiej tożsamości w dzisiejszej Europie w Muzeum Współczesnym
we Wrocławiu (2015, kurator: Rafał Jakubowicz), na konferencji naukowej pt. „Róża
Luksemburg i socjalistyczna strategia dla Europy” w Ośrodku SzkoleniowoWypoczynkowym Uniwersytetu Szczecińskiego w Pobierowie (2015), na pokazie pt.
„Musisz mi opowiedzieć o ważce”( z udziałem Julii Popławskiej, Jarosława Urbańskiego
oraz Joanny Sokołowskiej) w Muzeum Sztuki w Łodzi (2016), na wystawie pt. „Młodzi
widzą” w Teatrze Nowym w Warszawie (2016, kurator: dr Ewa Toniak), na wystawie pt.
„Bezdomna Ziemia” w ramach Dni Lokatorskich w Centrum Społecznym Kowalska 7 w
Lublinie (2016, kurator: Sylwia Janasz) oraz na wystawie pt. „Godzina Trzech Wiedźm” w
Galerii Piekary w Poznaniu (kuratorzy: Mikołaj Iwański, Rafał Jakubowicz, Andrzej
Wasilewski), której towarzyszył katalog.
W roku 2013 roku rozpoczęliśmy współpracę z czasopismem naukowym „Praktyka
Teoretyczna”:
www.praktykateoretyczna.pl
W 2013 roku pracownia uczestniczyła w Międzyuczelnianych Warsztatach Intermedialnych
MEDIA >< NACJE (temat: „S.A./Spółka Akcyjna”), wspólnie z Pracownią
Transdyscyplinarną prof. Grzegorz Klaman, które odbyły się w Instytucie Sztuki Wyspa w
Gdańsku.
W 2015 roku pracownia uczestniczyła w międzynarodowym plenerze w Skokach (0711.04) z VI Pracownią Rzeźby prof. Marcina Berdyszaka, Pracownią Sztuki Performance
prof. Janusza Bałdygi, Pracownią Rzeźby w Architekturze i Przestrzeni Publicznej doc.
Patrika Kovacovsky’ego oraz Pracownią “’Aj plochá socha’ S.O.S (sochy objektívne
subjektívne)” doc. Jána Hoffstädtera z VSVU w Bratysławie.
W 2016 roku pracownia uczestniczyła w międzynarodowym plenerze w Skokach (0106.02) z VI Pracownią Rzeźby prof. Marcina Berdyszaka oraz dr Tomasza Drewicza,
Pracownią Sztuki Performance prof. Janusza Bałdygi oraz mgr Marty Bosowskiej,
Pracownią Rzeźby w Architekturze i Przestrzeni Publicznej prof. Patrika Kovacovsky’ego
oraz Pracownią “’Aj plochá socha’ S.O.S (sochy objektívne subjektívne)” doc. Jána
Hoffstädtera z VSVU w Bratysławie, prof. Mladena Mijanovica z Akademii Sztuki w Banja
Luca, prof. Liora Watermana z Akademii Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Bezalel
w Jerozolimie. Gośćmi pleneru byli m. in Maurice Blok i Katarzyna Szulc.
Będziemy kontynuować współpracę z Anarchistycznym Klubem/Księgarnią Zemsta
(spotkania, dyskusje, wystawy) oraz studiem Kontrplan (filmy dokumentalne).
Autorem znaku graficznego pracowni jest Marek Piekarski.
TYP PRZEDMIOTU
Pracownia Sztuka w Przestrzeni Społecznej jest pracownią wolnego wyboru dla studentów
wszystkich lat studiów licencjackich i magisterskich oraz studentów innych wydziałów. W
pracowni można realizować prace dyplomowe.
POZIOM PRZEDMIOTU
Od podstawowego po zaawansowany.
ROK STUDIÓW
Pracownia realizuje zajęcia dla studentów wszystkich lat studiów licencjackich oraz
magisterskich wszystkich wydziałów.
LICZBA PUNKTÓW ECTS
Informacja na planie studiów
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wiedza/Umiejętności
-Wykształcenie u studentów umiejętności dyskusji oraz współpracy w grupie,
ukierunkowanej na wspólny cel.
-Wykształcenie u studentów umiejętności rozpoznania kontekstu, w którym pracują i
realizują projekt.
-Wykształcenie u studentów umiejętności korzystania z fachowej literatury przedmiotu.
-Wykształcenie u studentów umiejętności podejmowania decyzji, wyboru środków wyrazu
najbardziej adekwatnych do przekazu, który chcą zawrzeć w realizowanym projekcie.
Kompetencje społeczne
-Wykształcenie u studentów umiejętności rozpoznania napięć społecznych oraz
przeprowadzenia ich krytycznej analizy.
-Wykształcenie u studentów poczucia odpowiedzialności związanej z realizacja
proponowanych projektów.
-Wykształcenie u studentów umiejętności podjęcia skutecznych strategii obrony
zrealizowanych projektów
WYMAGANIA WSTĘPNE
Brak wymagań wstępnych. Istotne jest jednak zainteresowanie szeroko pojętą
problematyką społeczną.
TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU
„Siła robocza sztuki współczesnej w dużej mierze składa się z ludzi, którzy chociaż cały
czas pracują, nie pasują – jak to określiła niemiecka artystka, Hito Steyerl – do żadnego
tradycyjnego wyobrażenia pracy”. W roku akademickim 2013/2014 zajmowaliśmy się – co
stanowi kontynuację wspólnych z Pracownią Transdyscyplinarną ASP w Gdańsku
warsztatów oraz wystawy, zorganizowanych w ramach 9. „Medianacji” w Instytucie Sztuki
Wyspa, pt. „S.A./Spółka Akcyjna” – problematyką pracy, m.in. pracy najemnej i
nienajemnej, produkcyjnej i nieprodukcyjnej (K. Marks, K. Nowak), reprodukcyjnej (H.
Cleaver, K. Król, I. Wallerstein), niematerialnej (A. Negri, M. Lazzarato), prekarnej (G.
Standing, Z. Bauman, J. Urbański, J. Sowa), postfordowskiej, kognitywnej, afektywnej i
biopolitycznej (M. Hardt i A. Negri) oraz problemem bezrobocia – od analizy „Bezrobotnych
Marienthalu” (M. Jahoda, P. Lazarsfeld, H. Zeisel) i „Pamiętników bezrobotnych” z lat 30.
(L. Krzywicki), po sytuacjonistyczny manifest z 1996 roku, nawiązujący do Paula
Lafargue’a, pt. „Szczęśliwi Bezrobotni”. Zajmowaliśmy się oporem pracowników, m.in.
włoskim autonomizmem (S. Bologna, A. Negri, P. Virno, M. Tronti), prawem do strajku oraz
obecną sytuacją związków zawodowych (H. Arendt, H. Cleaver, K. Król, J. Urbański, B
Silver), konsekwencjami transformacji ustrojowej czyli terapii szokowej w Polsce i Europie
Wschodniej (E. Dunn, J. Hardy, T. Kowalik, N. Klein, D. Ost, J. Toporowski), wykluczeniem,
dyskryminacją ekonomiczną (E. Majewska, T. Rakowski) i rasizmem klasowym (M.
Bobako), problematyką nędzy, ubóstwa, neoliberalną, antyspołeczną polityką
mieszkaniową prowadzącą do procederu „czyszczenia kamienic” i tworzenia gett biedy
(m.in. osiedli kontenerowych i tzw. „hoteli socjalnych”) oraz penalnego zarządzania biedą
(G. Agamben, J. Bednarek, J. Butler, M. Davis, M. Foucault, D. Harvey, L. Wacquant),
polityką społeczną jako formą presji, w tym dyscyplinowaniem zalegających z czynszem
bezrobotnych za pomocą takich instrumentów jak np. „prace społecznie użyteczne” (K.
Król, P. Krzyżaniak, J. Urbański). W roku akademickim 2014/2015 zajmowaliśmy się
problemem fabryk edukacyjnych, m. in. dostępem do edukacji oraz problematyką
uniwersytetu (fabryki wiedzy) jako pola walki (J. Sowa, M. Ratajczak, K. Szadkowski, O.
Szwabowski). W roku akademickim 2015/2016 będziemy się zajmować
rewitalizacją/gentryfikacją, ze szczególnym uwzględnieniem roli, jaką w owych procesach
odgrywają artyści (J. Erbel, T. Dückers, M. Gierszon, R. Glass, P. Juskowiak, A.
Karwińska, A. Kubiakowa, R. Rudnicki, V. Sinewali, N. Smith, K. Szreder).
Będziemy także zajmować się wyzyskiem w specjalnych strefach ekonomicznych w
Polsce i na świecie, m.in. w Chinach (E. Charkiewicz, B. Maciejewska, P. Ngai), kryzysem
eksperymentu kibucowego w Izraelu (J. Neeman, A. Oz, I. Zertal, T. Segev, A. Shavit),
który był – jak to określił Noam Chomsky – najwyrazistszym przykładem realizacji
anarchistycznego ideału. Jak rónież ruchami protestu w Anglii, Hiszpanii, Grecji i Brazylii,
ruchem Occupy w USA oraz Arabską Wiosną (J. Butler, M. Greif, E. Mikina, N. Saval, E.
Schmitt, A. Taylor, S. Žižek), aktywizmem oraz artywizmem (R. Dominguez), uchodźcami
oraz islamofobią (M. Bobako, P. Wielgosz, V. Geisser). I wreszcie – polityką kulturalną
oraz sytuacją artystów na rynku pracy w kapitalizmie kognitywnym (H. Abbing, H. Steyerl)
oraz mechanizmami rynku sztuki (L. Boltanski, M. Iwański). Podejmiemy krytykę wyzysku
w przemyśle kulturalnym (niekończące się staże i wolontariaty), powszechnego w
środowisku artystycznym freelancingu oraz wszechobecnego, opresyjnego dyskursu
produktywności i „kreatywności” Richarda Floridy (I. Bruno, J. Peck, M. Rosler, K. Szreder,
A. Zawadzka). Wrócimy do języka w którym funkcjonują pojęcia z teorii klas społecznych
oraz walk klasowych (N. Chomsky, J. Kochan, H. Cleaver, D. Ost, N. Smith). Będziemy
wreszcie analizować realizacje artystyczne przepracowujące problematykę pracy,
zwłaszcza po 1989 roku, szukając przyczyn nieobecności tego tematu w sztuce krytycznej
lat 90. – czyli zaraz po przemianach ustrojowych. Ważnym lokalnym punktem odniesienia
będzie dla nas historia oraz obecna sytuacja Zakładów Hipolita Cegielskiego, czyli
poznańskiego Ceglorza, w tym pamięć o robotniku z W-2 w HCP, działaczu podziemnej
Solidarności i założycielu Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Inicjatywa Pracownicza,
organizatorze i uczestniku wielu tzw. „płyt” (czyli robotniczych wieców) – Marcelu Szarym
(ur. 1964, zm. 2010).
Poza problematyką pracy poruszać się będziemy wokół tematów, które można podzielić
wg takiego oto schematu: utopie awangardy, współczesne utopie oraz aktywizm;
nawiązania do estetyki systemów totalitarnych; mechanizmy cenzury; historyczne traumy
(m. in. Zagłada) i polityka historyczna; sztuka i konflikt (m. in. bliskowschodni); sztuka w
peeerelu; sztuka ciała; sztuka w przestrzeni publicznej; symbole narodowe i odrodzenie
nacjonalizmu; religia i kicz; sztuka i napięcia ideologiczne – walka o kształt społeczeństwa;
instytucja muzeum; kino i sztuka (szczegóły zostaną omówione podczas pierwszych zajęć)
SPIS ZALECANYCH LEKTUR
Proponowane (niżej) lektury nie są obowiązkowe. Stanowią one jedynie swoistą „mapę”,
pomocną w „poruszaniu się” w obszarze podejmowanych na zajęciach zagadnień.
LISTA KSIĄŻEK (2013/16):
-”A cookbook for Political Imagination”, edited by Sebastian Cichocki and Galit Eilat,
Zachęta National Gallery of Art/Stenberg Press, 2011 (dot. Yael Bartany)
-Agamben Giorgio, Co zostaje z Auschwitz, Warszawa 2008
-Agamben Giorgio, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, Warszawa 2008
-Althusser Louis, W imię Marksa, Warszawa 2009
-Amin Samir, Wirus liberalizmu, Warszawa 2007
-”Architektura przymusu”, pod redakcją Tomasza Ferenca i Marka Domańskiego,
Akademia Sztuk Pięknych w Łodzi, Łódź 2013
-Arendt Hannah, Eichmann w Jerozolimie: rzecz o banalności zła, Kraków 1987
-Arendt Hannah, Korzenie totalitaryzmu, Warszawa 1993
-Arendt Hannah, O przemocy; Nieposłuszeństwo obywatelskie, Warszawa 1998
-Arendt Hannah, O rewolucji, Kraków 1991
-Autonomia robotnicza, red. Krzysztof Król, Oficyna Wydawnicza Bractwo Trojka, Poznań
2007
-”Artur Żmijewski. Co stało się raz nie stało się nigdy”, kat. wyst., Zachęta Narodowa
Galeria Sztuki, The Polish Pavilion at the International Biennale of Venice, Warszawa 2005
-Balibar Etienne, Filozofia Marksa, Warszawa 2007
-Bauman Zygmunt, Nowoczesność i Zagłada, Kraków 2009
-Bauman Zygmunt, Socjalizm. Utopia w działaniu, Warszawa 2010
-Bednarek Joanna, Linia kobiecości. Jak różnica płciowa przekształciła literaturę i filozofię,
Warszawa 2016
-Bednarek Joanna, Polityka poza formą. Ontologiczne uwarunkowania
poststrukturalistycznej filozofii polityki, Poznań 2012
-Bensaïd Daniel, Wywłaszczeni. Marks, własność i komunizm, Warszawa 2010
-Berger John, O patrzeniu, Warszawa 1999
-Berlin Isaiah, Karol Marks. Jego życie i środowisko, Warszawa 1999
-Bihr Alain, Nowomowa neoliberalna, Warszawa 2008
-Bourdieu Pierre , J. D. Wacouant Loic, Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Warszawa
2001
-Butler Judith, Ramy wojny. Kiedy życie godne jest opłakiwania, Warszawa 2011
-Chang Ha-Joon, 23 rzeczy, których nie mówią ci o kapitalizmie, Warszawa 2013
-Che-Guevara, Moja rewolucja, Warszawa 2004
-Ciszewski Piotr, Nowak Robert, Wszystkich nas nie spalicie, Warszawa 2016
-Chomsky Noam, Polityka, anarchizm, lingwistyka, redakcja Krzysztof Król, Poznań 2007
-Cleaver Harry, Polityczne czytanie kapitału, Poznań 2011
-”Czytanki dla robotników sztuki”, red. Katarzyna Chmielewska, Kuba Szreder, Tomasz
Żukowski, Warszawa 2009
-”Czarna księga polskich artystów”, red. Katarzyna Górna, Karol Sienkiewicz, Mikołaj
Iwański, Kuba Szreder, Stanisław Ruksza, Joanna Figiel, Warszawa 2015
-Jakub Dąbrowski, Cenzura w sztuce polskiej po 1989 roku. Artyści, sztuka i polityka,
Warszawa 2014
-D’Alleva Anne, Metody i teorie historii sztuki, Kraków 2008
-Davis Mike, Planeta slumsów, Warszawa 2009
-Drozda Jacek, Opór kulturowy. Między teorią a praktykami społecznymi, Gdańsk 2015
-Drozda Łukasz, Lewactwo. Historia dyskursu o polskiej lewicy radykalnej, Warszawa
2015
-Drabiński Maciej, Anarchosyndykalizm w Europie. Teoria i praktyka, Poznań 2014
-Dunn Elizabeth, Prywatyzując Polskę. O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji
pracy, Warszawa 2008
-Filipek Włodzimierz, Dziennikarz w świecie klerków, Poznań 2006
-”Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego”, red. Elżbieta Tarkowska, Warszawa 2013
-Eagleton Terry, Marks i wolność, Warszawa 1998
-”Edu-faktory. Samoorganizacja i opór w fabrykach wiedzy”, red. Jan Sowa i Krystian
Szadkowski, Kraków 2011
http://ia700801.us.archive.org/30/items/Edufactory.SamoorganizacjaIOporWFabrykachWie
dzy/EduFactory_Samoorganizacja_i_opor_w_fabrykach_wiedzy_Korporacja_Ha_art_2012
.pdf
-”Edukacja. Przewodnik Krytyki Politycznej”, Warszawa 2013
-Ehrenreich Barbara, Za grosze pracować i (nie) przeżyć, Warszawa 2006
-”Ekonomia kultury”, Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa 2010
-”Fabryka. Mariusz Waras, Krzysztof Topolski”, kat. wyst., Centrum Sztuki Współczesnej
Znaki Czasu w Toruniu, Toruń 2010
-”Forget Frear 7 Berlin Biennale, edited by Artur Żmijewski and Joanna Warsza, 7th
Biennale for Contemporary Art”, a publication of KW Institute for Contemporary Art Verlag
der Buchchandlung Walther König, Berlin 2012
-Finkielkraut Alain, Niewdzięczność, Warszawa 2005
-Finkielkraut Alain, W imię Innego. Antysemicka twarz lewicy, Warszawa 2005
-Foucault Michel, Historia seksualności, Warszawa 1995
-Foucault Michel, Nadzorować i karać”, Warszawa 1993
-”Futuryzm miast przemysłowych, 100 lat Wolfsburga i Nowej Huty”, kat. wyst., red. Martin
Kaltwasser, Ewa Majewska, Kuba Szreder, Kraków 2007
-Geisser Vincent, Nowa islamofobia, Warszawa 2009
-”Gender i ekonomia opieki”, red. Ewa Charkiewicz, Anna Zachorowska-Mazurkiewicz,
Warszawa 2009
-Górski Rafał, Bez państwa. Demokracja uczestnicząca w działaniu, Kraków 2007
-Graeber David, Utopia regulaminów. O technologii, tępocie i ukrytych rozkoszach
biurokracji, Warszawa 2016
-Gruber Ruth Ellen, Odrodzenie kultury żydowskiej w Europie, Sejny 2004
-Grabowski Jan, Judenjagd. Polowanie na Żydów 1942-1945. Studium dziejów pewnego
powiatu, Warszawa 2011
-Gruber Ellen Ruth, Odrodzenie kultury żydowskiej w Europie, Sejny 20014
-Glucksmann André, Rozprawa o nienawiści, Warszawa 2008
-Gross Jan Tomasz, Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Sejny 2000
-Gross Jan Tomasz, Strach. Antysemityzm w Polsce, Kraków 2008
-Gross Jan Tomasz, Złote żniwa. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach zagłady Żydów,
Kraków 2011
-Groyce Boris, Stalin jako totalne dzieło sztuki, Warszawa 2010
-Hardt Michael, Negri Antonio, Imperium, Warszawa 2005
-Hardt Michael, Negri Antonio, Rzecz-pospolita. Poza własność prywatną i dobro
publiczne, Kraków 2012
-Hardy Jane, Nowy polski kapitalizm, Warszawa 2010
-Harvey David, Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Warszawa 2012
-Hobsbawm Eric, Jak zmienić świat. Marks i marksizm 1840-2011, Warszawa 2013
-Home Stewart, Gwałt na kulturze. Utopia, awangarda, kontrkultura. Od letryzmu do Class
War, Warszawa 1993
-Horrox James, Livin revolution. Anarchiam in the Kibbutz Movement, AK Press, Oakland,
Baltimore, 2009
-Husson Michel, Kapitalizm bez znieczulenia, Warszawa 2011
-Jahoda Marie, Lazarsfeld Paul F., Zeisel Hans, Bezrobotni Marienthalu, Warszawa 2007
-Jakubowska Agata, Portret wielokrotny działa Aliny Szapocznikow, Warszawa 2009
-Janicka Elżbieta, Festung Warschau. Raport z oblężonego miasta, Warszawa 2011
-Janicka Elżbieta, Żukowski Tadeusz, Przemoc filosemicka? Nowe polskie narracje o
Żydach po roku 2000, Warszawa 2016
-Juskowiak Piotr, Przestrzenie wspólnoty. Filozofia wspólnotowości w perspektywie badań
nad miastem postindustrialnym, Poznań 2016
-Kapralski Sławomir, Naród z popiołów. Pamięć Zagłady a tożsamość Romów, Warszawa
2012
-Kaltwasser Martin, Majewska Ewa, Szreder Kuba, Futuryzm miast przemysłowych. 100
lat Wolfsburga i Nowej Huty, kat. wyst., Kraków 2007
-Kik Kazimierz, Międzynarodówka Socjalistyczna 1951-1992, Warszawa 1994
-”Kino-sztuka, Zwrot kinematograficzny w sztuce współczesnej”, red. Łukasz Majmurek,
Łukasz Ronduda, Warszawa 2015
-Klaman, Insytut Sztuki Wyspa, Gdańsk 2010
-Klein Naomi, Doktryna szoku. Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i
kryzysy społeczne, Warszawa 2009
-Klein Naomi, No Logo, Izabelin 2004
-Klemperer Victor, LTI. Notatnik filologa, Kraków 1983
-Kochan Jerzy, Studia z teorii klas społecznych, Warszawa 2011
-Kochan Jerzy, Socjalizm, Warszawa 2013
-Kochan Jerzy, De Non Existentia Dei czyli o nieistnieniu Boga, Warszawa 2015
-Kott Jan, Kadysz. Strony o Tadeuszu Kantorze, Gdańsk 1997-Kowalczyk Izabela, Ciało i
władza. Polska sztuka krytyczna lat 90., Warszawa 2002
-Kowalczyk Izabela, Podróż do przeszłości. Interpretacje najnowszej historii w polskiej
sztuce krytycznej, Warszawa 2010
-Kowalik Tadeusz, Polska transformacja, Warszawa 2009
-Kowalik Tadeusz, Róża Luksemburg. Teoria akumulacji i imperializmu, Warszawa 2012
-”Krytyka i rynek sztuki”, red. Dorota Monkiewicz, AICA, Warszawa 2008
-Leder Andrzej, Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej, Warszawa 2014
-Lessig Lawrence, Wolna kultura. W jaki sposób wielkie media wykorzystują technologie i
prawo, aby blokować kulturę i kontrolować kreatywność, 2005 (PDF, na licencji creative
commons)
http://www.futrega.org/wk/
-Leszczyński Adam, Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych
1943-1980, Warszawa 2013
-Levine Caroline, Od prowokacji do demokracji. Czyli o tym, dlaczego potrzebna jes
sztuka, Warszawa 2013
-Ludwiński Jerzy, Epoka błękitu, Kraków 2003
-Ludwiński Jerzy, Sztuka w epoce postartystycznej i inne teksty, Poznań 2009
-Luksemburg Róża, Akumulacja kapitału, Warszawa 2011
-Luksemburg Róża, Kryzys socjaldemokracji, Warszawa 2005
-Luksemburg Róża, O rewolucji. Rosja 1905, 1917, Warszawa 2008
-Majewska Ewa, Sztuka jako pozór? Cenzura i inne paradoksy upolitycznienia kultury,
Kraków, 2013
-Marks Karol, Kapitał 1.1 Rezultaty bezpośredniego procesu produkcji, PWN, Warszawa
2013
-Marks Karol, Kapitał Tom I, Warszawa 2010
-Marks Karol, Kapitał Tom I (cz. 2), Warszawa 2010
fragmenty:
https://www.marxists.org/polski/marks-engels/1867/kapital/index.htm
-Marks Karol, Manifest Partii Komunistycznej
https://www.marxists.org/polski/marks-engels/1848/manifest.htm
-”Marks. Nowe perspektywy”, red. Krystian Szadkowski, Warszawa 2014
-”Materialność”, pod redakcją Krzysztofa Gutfrańskiego, Arne Hendriksa, Inês Moriery,
Anety Szyłak, Leire Vergary, Instytut Sztuki Wyspa, Gdańsk 2012
-Mattick Paul, Biznes się kręci. Kryzys gospodarczy i upadek kapitalizmu, Poznań 2014
-”Miejskie (trans)formacje”, red. naukowa Natalia Krzyżanowska, Karolina Nowak, Toruń
2015
-”Mirosław Bałka. Die Rampe”, kat. wyst., Muzeum Sztuki w Łodzi, van Abbemuseum
Eindhoven, 1994
-”Mirosław Bałka. Fragment”, kat. wyst., Centrum Sztuki Współczresnej Zamek
Ujazdowski, Warszawa, 2011
-Morgan Stuart, Z notatnika kamerdynera sztuki, Gdańsk 1997
-Mouffe Chantal, Polityczność. Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa 2008
-Nader Luiza, Konceptualizm w PRL, Warszawa 2009
-Nead Lynda, Akt kobiecy. Sztuka, obscena i seksualność, Poznań 1992
-Neeman Jael, Byliśmy przyszłością, Wołowiec 2012
-Negri Antonio, Goodbye Mr. Socialism, Warszawa 2008
-Ngai Pun, Pracownice chińskich fabryk, Poznań 2010
-”Niewolnicy Apple'a. Wyzysk i opór w chińskich fabrykach Foxconna”, red, Oun Ngai, Lu
Huilin, Guo Yuhua, ShenYuan, Ralfa Ruckusa, Poznań 2013
-Niziołek Grzegorz, Polski Teatr Zagłady, Warszawa 2013
-Nowak Krzysztof, Status pojęcia pracy w teorii krytycznej i teorii ekonomii, Poznań 2011
-O'Doherty Brian, Biały sześcian od wewnątrz. Ideologia przestrzeni galerii, Gdańsk 2015
-”Occupy. Sceny z okupowanej Ameryki”, Warszawa 2012
-Ost David, Klęska Solidarności, Warszawa 2007
-Piotrowski Piotr, Agorafilia. Sztuka i demokracja w postkomunistycznej Europie, Poznań
2010
-Piotrowski Piotr, Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w
latach 1945-1989, Poznań 2005
-Piotrowski Piotr, Dekada. O syndromie lat 70., kulturze artystycznej, krytyce, sztuce –
wybiórczo i subiektywnie, Poznań 1991
-Piotrowski Piotr, Muzeum krytyczne, Poznań 2011
-Piotrowski Piotr, Sztuka według polityki. Od Melancholii do Pasji, Kraków 2007
-Piotrowski Piotr, W cieniu Duchampa. Notatki nowojorskie, Poznań 1996
-Piotrowski Piotr, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki po 1945 roku, Poznań
1999
-”Piotr Wysocki – kamery skierowane do wewnątrz”, kat. wyst., CSW Kronika, Bytom, 2011
-”Pisma rewolucyjne w polityce postpolitycznej”, pod redakcją Wernera Bonefelda, Poznań
2012
-”Polskie kino dokumentalne 1989-2009. Historia polityczna”, red. Agnieszka Wiśniewska,
Warszawa 2011
-Polanyi Karl, Wielka Transformacja, Warszawa 2011
-”Praca i wypoczynek”, redaktor prowadzący Krzysztof Gutfrański, zespół redakcyjny: Ewa
Mikina i Paulina Sieniuc, Fundacja Wyspa Progress, Gdańsk 201-Praca i
Wypoczynek/Labour & Leisure, Przewodnik/Guidebook, Instytut Sztuki Wyspa, Gdańsk
2011 + Estrangement/Estrangement, Przewodnik/Guidebook, Instytut Sztuki Wyspa,
Gdańsk 2011
-P”raktyczny poradnik dla artystów”, pod redakcją Agnieszki Pindery, Toruń 2012
-”Przemiany na współczesnym rynku pracy”, redakcja naukowa Wacław Jarmołowicz,
Poznań 2008
-”Rajkowska, Przewodnik Krytyki Politycznej”, Warszawa 2010
-Rakowski Tomasz, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka
zdegradowanego, Gdańsk 2009
-Rancière Jacques, Nienawiść do demokracji, Warszawa 2008
-”Robotnicy opuszczają miejsca pracy”, kat. wyst., Muzeum Sztuki, Łódź 2010
-Saad Filho Alfredo i Johnston Deborah, Neoliberalizm przed trybunałem, Warszawa 2009
-Schjeldahl Peter, Polskie haiku, [w:] „Mirosław Bałka”, kat. wyst., Galeria Foksal,
Warszawa 1993, ss. 13-17.
-”Samorządność pracownicza”, Poznań Kraków 2004
-Segev Tom, Siódmy Milon. Izrael – piętno Zagłady, Warszawa 2012
-Shavit Ari, Moja Ziemia Obiecana. Triumf i tragedia Izraela, Kraków 2014
-Sienkiewicz Karol, Zatańczą ci, co drżeli. Polska sztuka krytyczna, Kraków-Warszawa
2014
-Sikora Patrycja, Krytyka instytucjonalna w Polsce w latach 2000-2010, Wrocław 2015
-Sinewali Veronika, Gentryfikacja. Lokatorzy w ogniu wojny socjalnej, Warszawa-BerlinPoznań 2010
-Silver J. Beverly, Globalny proletariat. Ruchy pracownicze i globalizacja po 1870 r.,
Warszawa 2009
-”Skuteczność sztuki”, red. Tomasz Załuski, Łódź 2014
-Sontag Susan, Choroba jako metafora; AIDS i jego metafory, 1999
-Sontag Susan, Fascynujący faszyzm, [w:] „Magazyn Sztuki” nr 12 (4/96)
-Sontag Susan, O fotografii, Kraków 2009
-Sontag Susan, Widok cudzego cierpienia, Kraków 2010
-Sowa Jan, Inna Rzeczpospolita jest możliwa! Widma przeszłości, wizje przyszłości,
Warszawa MMXV
-”Sposób na życie”, red. Piotr Juszkiewicz, kat. wyst., CSW Łaźnia, Gdańsk 2003
-Standing Guy, Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, Warszawa 2014
-Standing Guy, Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, „Praktyka Teoretyczna”,
http://www.praktykateoretyczna.pl/index.php/projekty/prekariat-2/
-Szreder Kuba, ABC Projektariatu. O nędzy projektowego życia, Warszawa 2016
-Szadkowski Krystian, Uniwersytet jako dobro wspólne. Podstawy krytycznych badań nad
szkolnictwem wyższym, Warszawa 2015
-Szwabowski Oskar, Uniwersytet-fabryka-maszyna. Uniwersytet w perspektywie
radykalnej, Warszawa 2014
-”Sztuka jako rozmowa o przeszłości”, red. Piotr Kosiewski, Fundacja St. Batorego,
Warszawa 2009
-”Sztuka lat 90.”, Seminaria orońskie tom V CRP Orońsko, Orońsko 2003
-”Sztuka w mieście. Zewnętrzna Galeria AMS 1998-2002”, Poznań 2003
-Śpiewak Paweł, Żydokomuna. Interpretacje historyczne, Warszawa 2012
-”Tadeusz Kantor. Z archiwum Galerii Foksal”, red. Małgorzata Jurkiewicz, Joanna
Mytkowska, Andrzej Przywara, Warszawa 1998
-Wacquant Loïc, Więzienia nędzy, Warszawa 2009
-Wallerstein Immanuel, Utopistyka. Alternatywy historyczne dla XXI wieku, Poznań 2008
-Wheen Francis, Marks. Kapitał. Biografia, Warszawa 2007
-”Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności”, Warszawa 2011
-Witkowicz Andrzej, Wokół terroru białego i czerwonego 1914-1923, Warszawa 2008
-”Własnym głosem o sobie. Imigranci romscy w Polsce”, red. Tomasz Marcinkowski,
Gorzów Wlkp. 2015
-„Wobec faszyzmu”, antologia, red. Hubert Orłowski, Warszawa 1987
-”Współczesne kino izraelskie”, red. Joanna Preizner, Kraków-Budapeszt 2015
-Tittenbrun Jacek, Z deszczu pod rynnę. Meandry polskiej prywatyzacji, tomy 1-4, Poznań
2007
-Tokarska-Bakir Joanna, Legendy o krwi. Antropologia przesądu, Warszawa 2008
-Toporowski Jan, Dlaczego gospodarka światowa potrzebuje krachu finansowego i inne
krytyczne eseje o finansach i ekonomii finansowej, Warszawa 2012
-Tryczyk Mirosław, Miasta śmierci. Sąsiedzkie pogromy Żydów, Warszawa 2015
-Turowski Andrzej, Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce
polskiej, Kraków 2000
-Turowski Andrzej, Konstruktywizm polski, Wrocław 1981
-Turowski Andrzej, Między sztuką a komuną. Teksty awangardy rosyjskiej 1910-1932,
Kraków 1998
-Turowski Andrzej, Sztuka, która wznieca niepokój. Manifest artystyczno-polityczny sztuki
szczególnej, Warszawa 2012
-Uniezwyklenie, pod redakcją Francesci Recchii, Instytut Sztuki Wyspa, Gdańsk 2012
-Urbański Jarosław, Globalizacja a konflikty lokalne, Poznań 2002
-Urbański Jarosław, Prekariat i nowa walka klas, Warszawa 2014
-Urbański Jarosław, Społeczeństwo bez mięsa. Socjologiczne i ekonomiczne
uwarunkowania wegetarianizmu, Poznań 2016
-Zertal Idith, Naród i śmierć. Zagłada w dyskursie i polityce Izraela, Kraków 2010
-Žižek Slavoj, W obronie przegranych spraw, Warszawa 2008
-Žižek Slavoj, Rewolucja u bram, Warszawa 2006
-Žižek Slavoj, W obronie przegranych spraw, Warszawa 2008
-Żmijewski Artur, Drżące ciała. Rozmowy z artystami, Warszawa 2006
-„Żmijewski. Przewodnik Krytyki Politycznej”, Warszawa 2011
-”Zniewolony umysł 2. Neoliberalizm i jego krytyki”, red. Ewa Majewska, Jan Sowa,
Kraków 2007
ARTYKUŁY (wybór):
-Bauman Zygmunt, „O nie-klasie prekariuszy”, „Krytyka polityczna” (portal),
http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/BaumanOnie-klasieprekariuszy/menuid-197.html
-Belzer-Lissjutkina Larissa, „Ukraina 2012: fenomen Femenu”, „Dwutygodnik.com”,
http://www.dwutygodnik.com/artykul/3623-ukraina-2012-fenomen-femenu.htm
-Bobako Monika, Konstruowanie odmienności klasowej jako urasawianie. Przypadek
Polski po 1989 roku, Biblioteka Think Tanku Feministycznego, 2011
http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0108Bobako2011.pdf
-Butler Judith, Ciała w porozumieniu i polityka ulicy, [w:] „Magazyn Sztuki” nr 1/2/2012, ss.
42-42.
-„Czy artysta musi być biedny i kto jest temu winien” – zapis dyskusji podczas walnego
zebrania OFSW, „Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej”,
http://forumsztukiwspolczesnej.blogspot.com/2012/04/czy-artysta-musi-byc-biedny-i-ktojest.html
-Juskowiak Piotr, Gentryfikacja jako gentryfikacja. Artystyczny sposób produkcji i
restrukturyzacja miast, „Praktyka Teoretyczna”2012,
http://www.praktykateoretyczna.pl/index.php/piotr-juskowiak-gentryfikacja-jakogentryfikcja-artystyczny-sposob-produkcji-i-restrukturyzacja-miast/
-„Kobiety w strefie pracowniczego bezprawia”, z Małgorzatą Maciejewską rozmawia Agata
Młodawska, OZZ Inicjatywa Pracownicza,
http://www.ozzip.pl/publicystyka/spoleczenstwo/1397-kobiety-w-strefie-pracowniczegobezprawi
-Kowalczyk Izabela, „«Sztuka zdegenerowana» – na przykładzie retoryki nienawiści
Kampfbundu i polskiej krytyki gazetowej”, [w:] „Zeszyty artystyczne”, nr 12, Akademia
Sztuk Pięknych w Poznaniu / czerwiec 2004, 38-52.
-Krajewski Marek, Galeria Foksal. Tworząc totalne dzieło sztuki, [w:] „Zeszyty artystyczne”
nr 10, Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu / październik 2003, ss. 29-51.
-Maciejewska Małgorzata, Zmęczone ciała i bezcenne produkty. Warunki pracy kobiet w
specjalnej strefie ekonomicznej przemysłu elektronicznego, Biblioteka Online Think Tanku
Feministycznego 2012
http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/strefy_raport_maciejewska_2012.pdf
-„Magazyn Sztuki” 29.[1.2004] (dział poświęcony cenzurze)
-Mieć i potrzebować, / Haben und Brauchen, „Obieg”,
http://www.obieg.pl/prezentacje/24208
-Mikina Ewa, Kolekcja nowoczesna, [w:] „Uśpiony Kapitał. Fotografia XX wieku z kolekcji
Cezarego Pieczyńskiego”, kat. wyst., Fundacja Profile i Muzeum Pałac w Wilanowie,
Warszawa 2010, ss. 32-38.
-Mikina Ewa, Niematerialne w kolekcji, [w]: „Uśpiony kapitał 3. Sztuka z kolekcji Barbary i
Andrzeja Bonarskich”, kat. wyst., Fundacja Profile i Muzeum Pałac w Wilanowie,
Warszawa 2012, ss. 189-219.
-Mikina Ewa, [w:] Nota do eseju Judith Butler «Ciała w porozumieniu i polityka ulicy»”,
„Magazyn Sztuki”, nr 1/2/2012, ss. 43-45.
-Mikina Ewa, Odpowiedzialność i nieodpowiedzialność. O architekturze arborealnej
Magdaleny Abakanowicz, Magazyn Sztuki nr 6-7, (2-3 1995)
-Mikina Ewa, O Londynie, [w:] „Magazyn Sztuki”, nr 1/2011, ss. 85-90.
-„Pro Libris”, Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne, nr 4(37) Zielona Góra 2011 (dot. m.in.
Projektów Michaela Kurzwelly „Słubfurt” i Nowa Amerika”)
-„Znak” Miesięcznik, Kraków Grudzień (12)1998, 523 (dot. sztuka polska lat 90.)
-Żmijewski Artur, Sztuka radosna, „Krytyka Polityczna” nr 14 zima 2007/2008, ss. 388-396.
CZASOPISMA (wybór):
-„Czas Kultury”, nr 2 (125)/2005, rok XXI („Bezdomność”)
-„Krytyka Polityczna”, nr 11/12 zima 2007 („Pochwała antagonizmu”)
-„Krytyka Polityczna”, nr 14 zima 2007/2008 („Tylko prawda nas wyzwoli”)
-„Krytyka Polityczna”, nr 30 („Nie lękajcie się”, 7 Berlin Biennale)
-„Krytyka Polityczna”, nr 33 („Ameryka w konserwie”)
-„Krytyka Polityczna”, nr 34 („Co dalej z niemiecką Europą?”)
-„Magazyn Sztuki”, nr 24/1.00 („Chomsky. Davis. Castells. Manowicz. +Joy”)
-„Magazyn Sztuki”, nr 32/33/2005 („Rewolucyjne? Fragmenty”)
-„Magazyn Sztuki”, nr 1/2011 („Poza centrum”)
-„Magazyn Sztuki”, nr 02/02/2012 („Sztuka gniewu / Polityka ulicy”)
-„Magazyn Sztuki”, nr 3/2012
-„Mocak Forum”, nr 2/2011[2], red. Stanisław Ruksza („Społeczeństwo, głupcze”)
-”Mocak Forum”, nr 1/2015[10], red. Igor Stokfiszewski („Sztuka w ujęciu klasowym”)
-”Nowa Krytyka. Czasopismo filozoficzne”, nr 32 („Marksizm w kulturze polskiej”)
-”Praktyka Teoretyczna”, nr 1/2010 („Wspólnota”)
http://www.praktykateoretyczna.pl/numery-archiwalne/pt-12010
-”Praktyka Teoretyczna”, nr 2/2011 i 3/2011 („Biopolityka”)
http://www.praktykateoretyczna.pl/numery-archiwalne/pt-22011-i-pt-32011
-”Praktyka Teoretyczna”, nr 4/2011 („Wokół Rzeczy-pospolitej”)
http://www.praktykateoretyczna.pl/numery-archiwalne/pt-42011
-„Praktyka Teoretyczna”, nr 6/2012 („Dziedzictwo Róży Luksemburg”)
http://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr6_2012_Roza_Luksemburg/PT6_2012_Dziedzict
wo_Rozy_Luksemburg.pdf
-”Praktyka Teoretyczna”, nr 1(7)/2013 („Nowe otwarcie uniwersytetu”)
http://www.praktykateoretyczna.pl/numery-archiwalne/pt-172013
-”Praktyka Teoretyczna” nr 2/8/2013 („Teologie wyzwolenia”)
http://www.praktykateoretyczna.pl/category/numery/praktyka-teoretyczna-nr-282013/
-„Przegląd Anarchistyczny”, nr 10 jesień-zima 2009 („Partyzantka komunikacyjna”)
-”Przegląd Anarchistyczny”, nr 6, jesień-zima 2007/2008
-”Przegląd Anarchistyczny”, nr 7 wiosna-lato 2008
-”Przegląd Anarchistyczny, nr 9, wiosna-lato 2009 (10 lat po Seattle)
-„Przegląd Anarchistyczny”, nr 10 jesień/zima/2009 („Partyzantka komunikacyjna”)
-„Przegląd Anarchistyczny”, nr 11 wiosna-lato 2010 („Gentryfikacja. Burżuazja wraca do
centrum”)
-„Przegląd Anarchistyczny”, nr 12 zima/wiosna 2011 („Zielony kapitalizm”)
-„Przegląd Anarchistyczny”, nr 13 jesień/zima 2012 („Euro 2012 Igrzyska zamiast chleba”)
-„Recykling Idei”, nr 9 wiosna-lato 2007 („Pole pracy, pole walki”)
-”Recykling Idei”, nr 10 wiosna/lato 2008 („Imperium”)
-„Recykling Idei”, nr 11 jesień-zima 2008 („Klasa, masa, ruch”)
-„Recykling Idei”, nr 12, wiosna-lato 2009 („Awaria systemu”)
-„Recykling Idei”, nr 13, lato 2012 („Gospodynie wszystkich domów, łączcie się!”)
-„Zeszyty Artystyczne”, nr 21, 2008 („Edukacja społeczeństwa obywatelskiego –
zróżnicowanie kultur edukacji”)
-”Zeszyty Artystyczne”, nr 28, 2016 („Edukacja i sztuka w kontekście neoliberalnych
wymogów rentowności”
METODY OCENY
Warunkiem zaliczenia jest obecność i aktywny udział w zajęciach oraz przedstawienie,
regularne konsultowanie i zrealizowanie przynajmniej jednego projektu artystycznego w
semestrze (samodzielnie, względnie w niewielkim – dwu-trzyosobowym – zespole).
JĘZYK WYKŁADOWY
Język polski