docpaździernik 2016 - Staromiejski Dom Kultury
download 
Reklamacja Transkrypt
październik 2016 - Staromiejski Dom Kultury
INFORMATOR KULTURALNY STAROMIEJSKIEGO DOMU KULTURY NR 145/10/2016, www.sdk.pl WSTEP , Spis treści: Historia mostu ks. Józefa Poniatowskiego .....3 Kwiaty dla Algernona .....................................13 Informacje kulturalne - bieżące imprezy, wydarzenia, spotkania... .................................15 QUIZ 2016 - Klub Seniora „Wars i Sawa” Kluby, zajęcia, stałe formy pracy w SDK Plastyka............................................................26 Galerie...............................................................26 Muzyka..............................................................27 Edukacja artystyczna.........................................27 Kulturoterapia....................................................27 Dla dzieci i młodzieży..........................................28 Hobby................................................................28 Taniec................................................................29 Literatura........................................................29 Dla Seniorów......................................................29 Piwnica na Wójtowskiej......................................30 Teatr...................................................................30 Fotorelacja .......................................................31 Dyskretny urok Stolycy ...................................32 Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programie (np.: terminu lub godziny rozpoczęcia imprezy, składu zespołów). WW WWW W Polecamy Państwa uwadze... nasza strona internetowa: www.sdk.pl inne Domy Kultury w Warszawie: www.domykultury.waw.pl Okładka: Kwiaciarka - ul. Świętojańska fot. P. Sobieniak KTO WIDZIAŁ, KTO WIE... Na Wąskim Dunaju trwa remont kamienicy nr 8 (hip. 135, kamienica Dzianottiego, Salvator, Pod Chrystusem). Z rozmowy z pracującymi tam konserwatorami wynika, że istnieje pewna szansa na rekonstrukcję dawnego zwieńczenia attyki kamienicy i przywrócenie figury Chrystusa, którą podczas powojennej odbudowy zastąpiono prostym, kamiennym obeliskiem. Choć kamienica była dość poważnie zniszczona w 1944 r. - od frontu, od ul. Piwnej brakowało drugiego piętra i attyki (widać to na zdjęciu z 10 maja 1945 roku w albumie "Warszawa 1945" E. Boreckiej i L. Sempolińskiego - str. 91) - krąży opowieść (choć może to być tylko plotka!), że figura przetrwała upadek lub zachowały się jej fragmenty i została przekazana do jednego z kościołów lub w inne, nieznane miejsce. Stąd nasza prośba: jeżeli ktoś z Państwa wie coś o losach figury lub miejscu jej przebywania, prosimy o kontakt z naszą redakcją Staromiejski Dom Kultury, Rynek Starego Miasta 2 (parter); tel: 831-23-75 w.112. Warto przywrócić Starówce elementy jej oryginalnego, pierwotnego wystroju, wbrew pozorom nie ma ich tu zbyt wiele. Rebelion fr. fot. pochodzi z: "Album starej Warszawy i jej okolic." [ca 1915] z zasobów CBN Polona - polona.pl HISTORIA WARSZAWY Trzeci Most, most Mikołajewski, most cesarza Mikołaja II, Most księcia Józefa Poniatowskiego (ok. 1914 r.) [Fot. pobr. z: CBN Polona - Biblioteka Narodowa Zgodnie z obietnicą z nr 142/07/2016, publikujemy tekst o historii Mostu ks. Józefa Poniatowskiego. Tekst autorstwa Bronisława Plebińskiego pochodzi z: „Kronika Warszawy” nr 5 i 6 z 31.07.1925. (pozostawiono pisownię oryginalną) BRONISŁAW PLEBIŃSKI HISTORJA MOSTU KS. JÓZEFA PONIATOWSKIEGO. I. HISTORJA BUDOWY MOSTU. Nader szybki rozwój Warszawy w II-ej połowie zeszłego stulecia sprawił, że już w kilkanaście lat po wybudowaniu pierwszego mostu żelaznego dla ruchu miejskiego (mostu Kierbedzia) zaczęto myśleć o budowie drugiego na przedłużeniu Alei Jerozolimskiej. Uwagę skierowano na Aleję Jerozolimską głównie ze względu, że pierwszorzędna ta arterja uliczna przecina miasto z Zachodu na Wschód, łącząc Pragę i przedmieścia okoliczne z dzielnicami południowemi, zupełnie pozbawionemi wszelkiej komuni- kacji przez Wisłę, i jednocześnie stanowi najkrótsze połączenie dworców kolejowych Zachodnich ze Wschodnimi. Coraz częściej tedy zaczęły się odzywać głosy, nawołujące do budowy nowego mostu miejskiego i wskazujące na niedogodności przejazdu przez most Kierbedzia tak z powodu nadmiernego przeciążenia tego mostu jak i ze względu na utrudnienie w ruchu, i ustawiczny niemal remont jezdni, ułożonej, jak wiadomo, na pokładzie drewnianym. Głosy te i artykuły prasy odniosły ten przynajmniej skutek, że pobudziły świat techniczny ówczesny do zajęcia się sprawą budowy nowego mostu miejskiego i oświetlenia jej ze strony fachowej. Tak np. inżynier komunikacji Bronisław Marczewski wystąpił w r. 1870 z projektem budowy mostu przez Wisłę na przedłużeniu Alei Jerozolimskiej, który służyłby nietylko dla ruchu kołowego i pieszego, lecz i dla kolejowego, łącząc Dr. Żel. Warszawsko-Wiedeńską i Bydgoską z Dr. Żel. Nadwiślańską, Terespolską i Petersburską. Z podobnym projektem wystąpiło również w r. 1872 Towarzystwo metalurgiczne „Lilpop, Rau i Loewenstein”. Sprawą budowy mostu zainteresował się nawet Rosyjski Sztab Generalny, który uznał most taki za konieczny dla połączenia fortów lewego i pra- Bronisław Plebiński (1876 - 1940) - absolwent Instytutu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu. Projektant, kierownik budów mostowych w Warszawie, wykładowca Politechniki Warszawskiej. Należał do kierownictwa budowy Mostu Poniatowskiego (II zastępca głównego kierownika); projektował m.in. stalową część wiaduktu od strony al. Jerozolimskich; kierował odbudową mostu po wysadzeniu go przez Rosjan w 1915 r. 3 HISTORIA WARSZAWY wego brzegu. Sztab ten uznał sprawę za tak dalece pilną, że, nie czekając na budowę mostu stałego, polecił w r. 1887 Zarządowi Warszawskiego Okręgu Komunikacji bezzwłocznie sporządzić projekt mostu pontonowego. Projekt taki opracowali inżynierowie komunikacji L. Kwiciński i Kurcjusz, przyczem kosztorys obliczony był w sumie Rb. 600.000. Projekt ten wszakże nie został urzeczywistniony, głównie z powodu sprzeciwu władz miejscowych, które uznały, że most pontonowy nie może zastąpić mostu stałego, i że taki tylko most odpowiada potrzebom miasta; władze te, a zwłaszcza Zarząd Okręgu, rozwinęły ożywioną agitację w celu skłonienia Ministerstwa Komunikacji do zajęcia się sprawą budowy mostu. Agitacja ta sprawiła, że Ministerstwo zdecydowało się wyasygnować w r. 1894 sumę Rb. 10.000 na przedwstępne studja i opracowanie projektu szkicowego budowy mostu. Pracę tę powierzono wspomnianemu inżynierowi Kwicińskiemu, który ukończył ją w roku 1895. Projekt obejmował siedem różnych odmian mostu i przewidywał konstrukcję przęseł z żelaza, przyczółków i filarów zaś z kamienia, kosztorys robót obliczony był w sumie Rb. 3.500.000. Projekt uznano za odpowiedni i miał widoki urzeczywistnienia. Atoli w tymże czasie znany przedsiębiorca mostowy inżynier Rohn wystąpił do Ministerstwa Komunikacji z nowym projektem budowy Centralnego dworca kolejowego w Warszawie mniej więcej na miejscu obecnego Wiedeńskiego, łącznie z budową linji średnicowej i mostem kolejowym przez Wisłę. Sprawą zainteresowała się Rada Inżynierska Ministerstwa, skutkiem czego budowa drugiego mostu miejskiego poszła w zapomnienie i uległa zwłoce. Wypłynęła ona dopiero w r. 1901, w chwili uzyskania przez miasto pożyczki w sumie Rb. 33.000.000 na różne cele inwestycyjne, a między nimi i na budowę mostu. Na wniosek ówczesnego naczelnego inżyniera miasta K. Mościckiego Zarząd miasta postanowił przystąpić do zestawienia przedwstępnego projektu mostu w Alei Jerozolimskiej, polecając opracowanie projektu inżynierowi komunikacji Mieczysławowi Marszewskiemu, który w tym czasie ukończył był budowę mostu żelaznego przez Narew pod Zegrzem. Inżynier Marszewski przystąpił do przeprowadzenia studjów, które ukończył w r. 1902. Na podstawie tych studjów, niżej podpisany, na zaproszenie inżyniera Marszewskiego, zajął się sporządzeniem technicznej strony projektu i jego obliczeniem statycznem. Przyjęto system wspornikowy, amerykański (Cantilever), zastosowany między innemi dla mostu Franciszka Józefa w Budapeszcie, złożony z dwu filarów rzecznych, kiesonowych oraz trzech głównych przęseł, z których środkowe miało rozpiętość 174 mtr. 4 Projekt III mostu typu wspornikowego M. Marszewskiego [Il. z „Kronika Warszawy” nr 5 i 6 z 31.07.1925. ] Zaletą przyjętego systemu był niewielki stosunkowo koszt (Rb. 3.250.000) oraz wygląd estetyczny przypominający most wiszący. Projekt mostu, zaaprobowany przez Zarząd miasta, spotkał się jednakże ze sprzeciwem władz wojskowych, które projekt uznały za nieodpowiedni ze względów strategicznych. Podobny los spotkał i dwa inne projekty mostu, jakie opracowały, na zaproszenie Zarządu miasta, dwie znane firmy mostowe, a mianowicie „T-wo K. Rudzki i S-ka” w Warszawie i „T-wo Batignolles” w Paryżu. Jednocześnie władze wojskowe ułożyły szereg warunków, jakim nowy most miejski w Warszawie, jako twierdzy, powinien odpowiadać. Przy rozpatrzeniu tych warunków było widocznem, że wymaganiom wojskowym mogą odpowiadać jedynie dwa systemy mostu: belkowy, zwykły i łukowy z jazdą górną. Ze względów estetycznych wybrano ten drugi system, który Zarząd miasta polecił do wykonania. W tym celu powołany został przez władze miejscowe Komitet budowy mostu, który, po zaaprobowaniu przez Centralne władze Petersburskie i zatwierdzeniu przez Cesarza na mocy reskryptu z r. 1904, zaczął funkcjonować. Do Komitetu powołani byli przedstawiciele władz miejscowych i miejskich oraz kilku wybitnych inżynierów i architektów warszawskich. Przy komitecie utworzono biuro budowy mostu, na którego czele stanął inżynier Marszewski, jako główny kierownik budowy, mając do pomocy architekta akademika Stefana Szyllera, jako kierownika działu architektury, niżej podpisanego jako kierownika działu inżynierji, F. Orbaczewskiego jako st. technika, R. Kowalskiego jako głównego księgowego oraz szereg osób personelu technicznego i biurowego. Delegatem Ministerstwa Komunikacji i konsultantem technicznym był profesor dr. inżynierji M. Bielelubski z Petersburga. W r. 1908 zaproszono do współpracy jako konstruktora ustrojów żelazobetonowych inżyniera W. Paszkowskiego, który w tym charakterze pełnił obowiązki przez cały okres budowy. Pierwszą czynnością biura budowy było sporządzenie przedwstępnego projektu mostu i przesłanie go do zatwierdzenia władzom miejskim HISTORIA WARSZAWY III Most najprawdopodobniej wiosną 1915 r. [Fot. pobr. z: CBN Polona - Biblioteka Narodowa] i rządowym. Tym razem projekt spotkał się z życzliwem przyjęciem i został w r. 1904 zatwierdzony. Przewidywał on most o przęsłach łukowych, żelaznych, z jazdą górną, wspartych na dwu przyczółkach, 3-ch filarach nadbrzeżnych i 4-ch filarach rzecznych. W tymże roku przystąpiono do opracowania szczegółowego projektu wykonawczego, prowadząc opracowanie to stopniowo od fundamentu aż do pomostu górnego. System ten pozwolił na bezzwłoczne przystąpienie do robót, nie czekając na całkowite ukończenie wszystkich rysunków projektu, co musiało z natury rzeczy trwać dłuższy czas z powodu wielkiej liczby tychże rysunków (kilka tysięcy). Opracowywanie wspomnianych rysunków wykonawczych projektu odbywało się łącznym jednoczesnym wysiłkiem obydwu działów inżynierskiego i architektonicznego przy uwzględnieniu tak strony teoretycznej obliczeniowej i konstrukcyjnej jak i estetycznej - na którą położono duży nacisk, starając się utrzymać całość budowli w stylu odrodzenia polskiego. Roboty rozpoczęto w lecie 1904 r., przystępując do budowy grobli ziemnej dojazdowej na Saskiej Kępie od strony Pragi oraz wałów ochronnych wzdłuż prawego wybrzeża Wisły do przedłużenia z wałem Miedzeszyńskim, które ukończono w roku 1906. W r. 1905 uskuteczniono wbój pali drewnianych pod fundamenty obydwóch przyczółków i 3-ch filarów nadbrzeżnych. W roku następnym 1906 przystąpiono do opuszczenia kiesonów żelaznych dla 4-ch filarów rzecznych, co trwało przez rok 1906 i 1907. Prace te odbywały się w tempie znacznie zwolnionym i przy ciągłych przerwach strajkowych z powodu rewolucyjnego wrzenia, jakie w tych latach dało się odczuć w klasach robotniczych. W r. 1908 wszystkie przyczółki i filary były wymurowane, w roku następnym zaś wykończono montowanie dźwigarów łukowych wszystkich przęseł mostu. W roku 1910 z powodu zarządzonej przez Petersburskie władze centralne rewizji Senatorskiej biur i instytucyj Magistratu Warszawskiego, roboty budowlane uległy całkowitej niemal przerwie. W tym to roku nastąpiła zmiana na stanowisku głównego kierownika budowy*, którym został na miejsce inż. M. Marszewskiego inż. Aleksy Lubicki, człowiek zdolny i życzliwy dla społeczeństwa polskiego. Personel techniczny pozostał bez zmiany. Inżynier Lubicki przez cały czas swego urzędowania nie tylko nie zmienił projektu i ogólnego programu robót, lecz współdziałał wszelkiemi siłami w jego urzeczywistnieniu i doprowadzeniu budowy do pomyślnego końca. W r. 1911 zostały zmontowane wiązania żelazne pomostu górnego, w roku następnym zaś 1912 ułożono podłoże betonowe jezdni i chodników, bruk drewniany, asfalt chodników, balustrady i tory tramwajowe, ustawiono granitowe parapety rzeźbione, słupy tramwajowe i oświetleniowe i wreszcie wzniesiono wieżyce strażnicowe obydwu przyczółków. W tych samych latach ukończono groblę dojazdową na prawym brzegu i zbudowano most kamienny na Łasze Wiślanej wraz z mostem szluzowym, jak również wjazd ślimakowy z groblą nasypową i wiaduktem ceglanym, co pozwoliło na otwarcie prowizoryczne mostu po przez wspomniany wjazd ślimakowy i dojazd na Saskiej Kępie. Pracę nad sporządzeniem projektu wiaduktu rozpoczęto już w r. 1905. Praca ta nastręczała poważne trudności tak z powodu właściwości terenowych, jak i różnicy w poziomach górnej i dolnej Alei Jerozolimskich i obecności licznych domów w północnej części tejże Alei. Mianowicie Alei Jerozolimskiej, u której wylotu zbudowano most Poniatowskiego, nadano w r. 1830, z inicjatywy zasłużonego działacza społecznego i przemysłowego, Piotra Steinkellera, pochyłość od Nowego Światu ku Wiśle o spadku 0,03, prowadząc ulicę częściowo w wykopie, częściowo zaś w nasypie. Cel takiego, w owych czasach, najzupełniej racjonalnego urządzenia, polegał na zbliżeniu górnego miasta do rzeki w nadziei zapoczątkowania na Powiślu rozwoju dzielnicy przemysłowo-handlowej z dogodnym dowozem produktów surowych drogą wodną. * - Na poczatku 1910 roku Towarzystwo „Rudzki i S-ka” zostało oskarżone m.in. o malwersacje finansowe w czasie przetargu na budowę i zastosowanie zbyt kosztownych technologii. 16 czerwca 1910 r. główny kierownik budowy Mieczysław Marszewski został aresztowany i oskarżony o pobieranie łapówek. W rzeczywistości jednak łapówka "poszła", lecz nie do kieszeni Marszewskiego lecz... najprawdopodobniej do kieszeni ówczesnego generał-gubernatora warszawskiego Michaiła Czertkowa, dyrektora jego kancelarii Michała Jaczewskiego lub póżniejszego generał-gubernatora Gieorgija Skałona. Choć Marszewski więziony był do maja 1911 roku nigdy nie sformułowano wobec niego formalnego oskarżenia, lecz utracił stanowisko i zdrowie. Po 1916 roku Mieczysław Marszewski został całkowicie oczyszczony z zarzutów. Zmiany w kierownictwie budowy mostu było odpryskiem wewnętrznych intryg wśród oficjeli rosyjskich w Warszawie. 5 HISTORIA WARSZAWY Idea ta pierwiastkowo okazała się trafną, nad Wisłą bowiem powstawały jedne po drugich zakłady przemysłowe jak np. Młyn parowy, T-wo K. Rudzki i S-ka, T-wo Lilpop, Rau i Loewenstein i t. p. Z chwilą jednak ukończenia budowy dróg żelaznych Warszawsko-Wiedeńskiej, PetersbursKiej i innych okazało się dogodniejszem umieszczanie fabryk, magazynów i składów towarowych przy stacjach kolejowych, niż nad Wisłą, nieuregulowaną, zależną od kaprysów pogody i pór roku, nie mającą przytem dogodnych połączeń kolejowych i urządzeń portowych. To też zapoczątkowany przez Steinkellera ustrój Alei Jerozolimskich w prostej linji ku Wiśle przestał grać poważniejszą rolę przemysłowohandlową, przedstawiał natomiast dla Warszawy wielkie niedogodności z powodu całkowitego niemal rozdziału części górnej i dolnej miasta na dwie oddzielne dzielnice, nie mające żadnego połączenia poprzecznego i nie pozwalające na prawidłowe rozplanowanie wielkich terenów okolicznych. Z tych więc względów Komitet budowy powziął myśl wyrównania wykopu i nasypu, które stanowiły poniekąd już pewien anachronizm i przekształcenia Alei Jerozolimskiej z pochyłej płaszczyzny na dwa o łagodnym spadku tarasy w różnych poziomach i zbudowania na dolnym tarasie wiaduktu dla połączenia górnego miasta z mostem, Saską Kępą i Pragą. Myśl ta jednakże spotkała się ze sprzeciwem ze strony niektórych obywateli Powiśla, którzy uznali ją za niekorzystną dla interesów tej dzielnicy i hamującą jej dalszy rozwój. Nie chcąc sprawy przesądzać jednostronnie, Komitet postanowił był poddać całą sprawę dokładnemu zbadaniu i w tym celu zwołał Komisję, z udziałem przedstawicieli Stowarzyszenia Techników, Koła Architektów, Tow. Kred. m. st. Warszawy, inżynierji miejskiej i wybitniejszych obywateli. Komisja obradowała przez szereg miesięcy, przyczem zaznajomiła się ze szczegółami sprawy regulacji Alei Jerozolimskiej i sposobem rozwiązania dojazdu do mostu. Rozpatrzono wiele odmian projektu, w końcu jednakże za najodpowiedniejszy uznano projekt Komitetu, przewidujący urządzenie dojazdu w górnej Alei Jerozolimskiej w postaci nasypu o pochyłości 0,015, w dolnej zaś, od ul. Smolnej do Przybrzeżnej w kształcie wiaduktu o takiej samej pochyłości. 6 Wiadukt i przejście nad ul. Solec i strażnice mostowe [Fot. „Kronika Warszawy”... ibidem] Dla połączenia dolnego miasta z mostem zaproponowano wjazd ślimakowy na razie z lewej strony wiaduktu, a następnie w przyszłości i z prawej. Jednocześnie uznano za wskazane urządzenie drugiego takiego wjazdu przy ul. Smolnej, co niestety z braku funduszów nie zostało dotychczas uskutecznione, pomimo że plany wjazdu oddawna są już opracowane. Uchwalając projekt powyższy, Komisja zdawała sobie sprawę z pewnych niedogodności, jakie wynikną dla Powiśla do czasu budowy wjazdu ślimakowego, sądziła jednakże że interesy jednostek powinny być podporządkowane interesom ogółu. Prace swoje Komisja zakończyła rezolucją, by w celu należytego opracowania projektu wiaduktu pod względem architektonicznym, urządzony był konkurs. Uchwała Komisji była całkowicie zaaprobowana przez Komitet, który postanowił ogłosić taki konkurs za pośrednictwem Koła Architektów, na co wyznaczył nagrody za ogólną sumę Rb. 10.000. Rezultaty konkursu były bardzo dodatnie, aczkolwiek bowiem żaden z nadesłanych projektów nie był przedstawiony w całości do wykonania, to jednakże prace konkursowe zawierały wiele oryginalnych i ciekawych pomysłów, (np. „Flis”, „Demos”), które biuro budowy w następstwie wykorzystało przy zestawieniu projektu wykonawczego. Podobny konkurs ogłoszony był przez Komitet budowy na projekt balustrad mostowych i słupów elektrycznych. Słupy te pierwotnie miano zamiar zbudować w kształcie wielkich obelisków-kandelabrów o charakterze ornamentacyjnym. Niestety z powodu sprzeciwu ówczesnej Dyrekcji Tramwajów HISTORIA WARSZAWY musiano się zadowolnić ustawieniem szeregu zwykłych słupów żelaznych, co oczywiście nie upiększyło całości. Budowę dojazdu na lewym brzegu zaczęto w połowie roku 1907 robotami ziemnemi przy zniwelowaniu wykopu w Alei Jerozolimskiej. Zakładanie fundamentów pod wiadukt i wjazd ślimakowy zaczęto w r. 1908, ukończono zaś w roku 1909-ym; w tym też roku ugruntowano fundamenty ściany oporowej przy ulicy Smolnej. W ciągu roku 1911 i 1912 ukończono górną Aleję Jerozolimską, zbudowano filary, przyczółki i ściany oporowe, oraz łuki żelazo-betonowe wiaduktu, przebudowano mały wiadukt na wjeździe ślimakowym, oraz przygotowano do montażu na fabryce w Mińsku Mazowieckim ustroje żelazne pomostu górnego. Montowanie tych ustrojów trwało przez cały rok 1913-ty. Jednocześnie ze zmontowaniem pomostu zajęto się wykończeniem nawierzchni, a mianowicie ułożeniem jezdni i chodników, torów tramwajowych i balustrad, oraz ustawieniem słupów tramwajowych i oświetleniowych. Z końcem roku 1913 wszystkie roboty były zakończone. W zimie roku 1914 nastąpiło uroczyste otwarcie mostu i dojazdów, dokonane w obecności przedstawicieli Rządu, miasta i społeczeństwa (...).** II. HISTORJA ODBUDOWY Fale wojenne, które tyle szkody wyrządziły budownictwu mostowemu na ziemiach polskich, nie oszczędziły "również mostów Warszawskich a w ich liczbie i mostu Ks. J. Poniatowskiego. Most ten w dniu 5 sierpnia 1915 r., t. j. w trzy lata po wykończeniu robót, a w niespełna dwa lata po otwarciu dla ruchu, został wysadzony w powietrze przez saperów rosyjskich. Dowództwo rosyjskie zamierzało przez to opóźnić pościg armji niemieckie(j) i ocalić załogę warszawską przed niewolą lub zagładą. Most wysadzono 5 sierpnia 1915 r. [Fot. pobr. z: CBN Polona - Biblioteka Narodowa] Nie da się zaprzeczyć, że cel ten w pewnym stopniu osiągnęło, kilkodniowa bowiem przerwa, jaka nastąpiła skutkiem uszkodzenia mostów warszawskich, wystarczyła, by znaczna część cofającego się wojska rosyjskiego znalazła się poza obrębem linji ognia. Pierwiastkowo projektowano wysadzenie jedynie dwu środkowych przęseł od strony Warszawy i dopiero później, na krótko przed ewakuacją, zdecydowano się ostatecznie na zburzenie dwu dalszych przęseł od strony Pragi. Myślano prawdopodobnie o zabezpieczeniu się na wypadek, gdyby wybuchy w dwu pierwszych przęsłach nie były dość silne i nie przerwały komunikacji po moście. Traf zrządził, że przypuszczenie to sprawdziło się niemal w zupełności; wzmiankowane bowiem przęsła dotknięte zostały stosunkowo znacznie lżej. To też oficer, kierujący akcją, prawdopodobnie w obawie odpowiedzialności, jaka by mu groziła, gdyby wojska atakujące zdołały bezzwłocznie przeprawić się na drugi brzeg rzeki, zarządził wysadzenie również następnych dwu przęseł od strony Pragi. Najbardziej ucierpiały przytem obydwa filary, które zamieniły się w rumowiska. Rumowiska te należało jak najprędzej uprzątnąć z koryta rzeki, tamowały bowiem żeglugę i mogły wywołać zatory w rzece i co zatem idzie zalewy Powiśla podczas przyborów wiosennych, nie mówiąc już o tem, że w ten tylko sposób udałoby się ocalić sporo materjału budowlanego (kamieni i ciosów granitowych oraz części żelaznych i stalowych) i zużyć go w następstwie dla odbudowy mostu. Z rozporządzenia więc Magistratu m. st. Warszawy i na jego koszt podjęliśmy roboty przy rozbiórce rumowisk mostu i prowadziliśmy je podczas zimy i wiosny 1916 roku. Roboty te należały do bardzo trudnych i niebezpiecznych przedsięwzięć nie tylko ze względu na obecność wśród gruzów różnych materjałów **- uroczystość miała miejsce 4 stycznia 1914 r; przecięcia wstęgi dokonała żona ówczesnego generał-gubernatora Gieorgija Skałona. 7 HISTORIA WARSZAWY pierwszem zadaniem kierownictwa było usunięcie zagrożonego przęsła pomostu z koryta rzeki w sposób jaknajszybszy i najekonomiczniejszy, t. j. przez wysadzenie go w powietrze. Przystąpiono więc do opracowania planu wysadzenia przęsła. Plan ten polegał na tem, że zaprojektowano przecięcie przęsła w dwu płaszczyznach około filarów za pomocą min, złożonych z ładunków piroksylinowych i zaopatrzonych w naboje ekrazytowe, łączone (przed samym wybuchem) z przewodnikami elektrycznymi i lontami za pomocą zapalników. O fakcie wysadzenia przęsła zawiadomiono uprzednio Władze Rządowe, Wojskowe, Komunalne i Wysadzone przęsła mostu od strony Saskiej Kępy [Fot. pobr. z: fotopolska.eu] wybuchowych, które zachowały, jak to stwierdzono, częściowo swą siłę wybuchową, lecz również z uwagi na kruchość i zniekształcenie ustrojów żelaznych, mogących w każdej chwili zawalić się i spowodować śmierć lub kalectwo personelu roboczego i technicznego. Dzięki zastosowanym środkom ostrożności obyło się bez poważniejszych wypadków. Łuki żelazne rozebrano za pomocą tak zwanych rusztowań wiszących, przyczem części żelazne roznitowano na oddzielne zespoły, opuszczano na łańcuchach na barki, dowożono i składano na brzegu. Części żelazne i ciosy granitowe, pogrążone głębiej w wodę, wydobywano za pomocą elewatorów pływających bądź nurków, zaopatrzonych w odpowiednie przyrządy. W ten sposób udało się ocalić około dwu i pół tysiąca tonn żelaza i paru tysięcy kamieni granitowych oraz gruzu betonowego, które zastosowano w następstwie przy odbudowie mostu (około tysiąca tonn starego żelaza zabrały niemieckie władze okupacyjne). W końcu roku 1916 z polecenia tychże władz zbudowano w czterech zniszczonych przęsłach czasowy pomost o belkach żelaznych i drewnianych, który jednakże z niewiadomej przyczyny (być możez podpalenia) spłonął doszczętnie. Ilustracja (...) przedstawia właśnie widok pożaru i moment gaszenia ognia przez straż ogniową. Skutki pożaru były fatalne: jedno przęsło skrzywiło się i spadło do rzeki; trzy pozostałe wprawdzie pozostały na miejscu, lecz wygięły się i zniekształciły; żelazo przytem, rozgrzane do czerwoności i zalane następnie wodą z sikawek, stało się tak słabe i kruche, że nie przedstawiało żadnej wytrzymałości i groziło dalszem zniekształceniem, a (...) przęsło Nr 5 (najsłabsze) nawet całkowitem zawaleniem się. Gdy więc sprawa odbudowy mostu weszła na porządek dzienny obrad Magistratu i gdy tenże Magistrat uchwalił przystąpić do odbudowy z funduszów, udzielonych miastu przez Ministerstwo Robót Publicznych i podjąć roboty Serji I-ej, przedwstępnej, 8 Pożar tymczasowego pomostu żelazno-drewnianego w sierpniu (14.08?) 1917 r. [Fot. pobr. z: fotopolska.eu] Policyjne, instytucje sportowe rzeczne i nadrzeczne oraz okolicznych mieszkańców, ustanawiając posterunki strażnicze na obydwu brzegach i niedopuszczając publiczności postronnej. Proces wysadzenia odbył się w ten sposób, że po założeniu min, przytwierdzeniu ich do ustrojów żelaznych przęsła, ułożeniu sieci przewodników i lontów i ustawieniu zapalników i kapsli, usunięto publiczność i na dany sygnał puszczono z baterji prąd elektryczny, zapalając lonty, czem wywołano wybuch. (...) Wysadzenie przęsła miało miejsce w dniu 25 czerwca 1920 r. i odbyło się zupełnie sprawnie i bez wypadków w obecności przedstawicieli inżynierji wojskowej polskiej i francuskiej i personelu kierownictwa. Pozostałe przęsła pomostu, będące w znacznie lepszym stosunkowo stanie, zostały rozebrane w sposób zwykły, t. j. na rusztowaniach pomocniczych. Żelazo z nich osiągnięte w liczbie 350 tonn wykorzystano w ten sposób, że część przesłano do hut dla zamiany na nowe, część przekazano za zgodą Kormitetu Odbudowy Zarządowi Przebudowy Warszawskiego Węzła Kolejowego, część zaś użyto na wzmocnienie fundamentu filaru. Część rumowisk filaru Nr 3, (od strony Warszawy) z powodu twardości betonu i licznych ustrojów żelaznych z murem połączonych, musiała być wysadzona w powietrze przy pomocy dynamitu włoskiego i miedziankitu. HISTORIA WARSZAWY Prace przy odbudowie mostu lata 20. XX w. [Fot. „Kronika Warszawy”... ibidem] Wybuchy odbywały się w ten sposób, że w rumowiskach filaru wiercono niewielkie otwory, które zapełniano masą dynamitową, względnie miedziankitem (po uprzedniem wymoczeniu go w wannie naftowej przez 24 godzin); w otwory te następnie układano kapsle z rtęcią piorunującą, które łączono z zapalnikami. Czynności te wykonano na lodzie w zimie 1921 roku. Musiały być one prowadzone nader ostrożnie z uwagi na obecność w rumowiskach materjałów wybuchowych, pozostałych z czasów wojny. Rozebrano w ten sposób i zwieziono na brzeg około 1270 mtr.3 gruzu betonowego i kamieni, oraz 42 tonny starego żelaza. Po usunięciu w ten sposób wszystkich pozostałości rumowisk przęseł i filarów, przystąpiono w roku 1922-m do wykonania robót Serji II-ej, t. j. do odbudowy filarów, a w (pierwszej linji do odbudowy filaru Nr 3 (od strony Warszawy) najwięcej zniszczonego. Roboty te jednakże natrafiły na wielkie przeszkody, tak z powodu głębokości uszkodzenia fundamentu filaru Nr 3 (do 5-ciu metrów poniżej poziomu wody), jak i z uwagi na wysoki ówczesny stan wody w rzece i trudności w odpompowaniu wody z grodzy, okalającej rumowisko fundamentu. Trudności te były tak wielkie, że w roku 1922-m nie udało się zadania urzeczywistnić, powiodło się to dopiero w połowie roku 1923, w którym to czasie poziom wody się znacznie obniżył, i to po kilku bezowocnych próbach i nie inaczej jak po zastosowaniu różnego rodzaju urządzeń technicznych pomocniczych i pracy bezustannej, prowadzonej w dzień i w nocy. Praca ta miała przebieg następujący: Po przejściu wód wiosennych, co nastąpiło w kwietniu 1923 r., przystąpiono przede wszystkiem do robót przygotowawczych, które polegały na wzmocnieniu pozostałego z roku 1922 odsepiska, okalającego wykop filaru, za pomocą narzutów kamiennych i betonowych, materacy faszynowych i warstwy gliny, pomieszanej z nawozem. Gdy odsepisko było gotowe, podjęto pompowanie wody z wnętrza wykopu, uskuteczniając je za pomocą 4-ch pomp, z których 3 były wirowe o napędzie elektrycznym, 1 zaś parowa systemu „Worthingtona”. Pompowanie to nie doprowadziło jednakże do celu, infiltracja bowiem wody, spowodowana względnie wysokim stanem wody (2 metry) i piasczystem podłożem rzeki, była tak znaczna, że nie pozwoliła na całkowite osuszenie dna wykopu. Ponieważ murowanie czy betonowanie pod wodą z powodu wielkiej ilości nagromadzonego podczas zimy namułu rzecznego uznano za niepożądane, przeto kierownictwo za zgodą Komitetu, postanowiło zastosować drewniany kieson otwarty w kształcie skrzyni, opuszczony z umyślnie w tym celu wzniesionych rusztowań (...). Skrzynię zastosowano jedynie w części przedniej filaru, część tylna bowiem zabezpieczona była grodzą żelazną, urządzoną tu jeszcze z czasów budowy pomostu prowizorycznego w 1917 roku. Po całkowitem osuszeniu skrzyni i dna wykopu, wzmocnieniu ścianki za pomocą podciągów drewnianych, obetonowaniu zewnętrznem i ponownem zmontowaniu pomp, przystąpiono do osuszenia wykopu filaru, a następnie do jego oczyszczenia z piasku i namułu rzecznego i wreszcie do murowania fundamentu filaru. Znaczną trudność stanowiła infiltracja wody z rzeki, która w pewnym stopniu mogła wymywać cement z zaprawy. Poradzono sobie w ten sposób, że urządzono wokoło grodzy od strony wewnętrznej rynny ściekowe, które przyjmowały wodę infiltracyjną i odprowadzały ją na zewnątrz filaru; zwiększono 9 HISTORIA WARSZAWY Połowa szerokości mostu oddana do użytku - fot. ok. 1925 r. [Fot. „Kronika Warszawy”... ibidem] również ilość cementu na jednostkę sześcienną zaprawy, licząc się z możliwą stratą z powodu infiltracji wody (przyjęto stosunek 1:1,5:2). Na poziomie zerowym ułożono płytę betonową o stosuku 1:2:4, grubości około 1 metra, wzmocnioną rusztem żelaznym z dawnego żelaza, otrzymanego z rozbiórki pomostu. Izbice filaru z uwagi na uderzenia lodochodu i napływających przedmiotów wzmocniono dodatkowymi kątownikami z dawnego żelaza, połączonymi z całością zabetonowanego rusztu. Mur z kamienia łupanego granitowego przy stosunku zaprawy 1:3 prowadzono w całej części pracującej filaru, t. j. do poziomu 8,40 mtr. Wyjątek stanowiła część międzyoporowa, odbierająca bezpośrednio ciśnienie dźwigarów łukowych, którą wykonano z betonu 1:2:4, uzbrojonego szeregiem podłużnych i poprzecznych belek żelaznych, dawnych i połączonego z murem kotwami również z dawnego żelaza. Na płycie betonowej ułożone zostały przekładniki z piaskowca Kieleckiego, a następnie ciosy podoporowe, wykonane częściowo z dawnego granitu Wołyńskiego, częściowo z nowego Górnośląskiego (z pod Lignicy). Powyżej poziomu 8,40 mtr. zastosowano mur z kamienia łupanego piaskowcowego przy zaprawie 1:4. Tak dolną jak i górną część filaru, poczynając od poziomu zerowego rzeki, licowano kamieniem granitowym dawnym i nowym, nadając mu odpowiednią do projektu obróbkę i architektoniczną formę. Dla ułatwienia pracy przy murowaniu filaru i transporcie materjałów, które nadchodziły na miejsce robót pociągami kolejowymi wzdłuż bocznicy na Powiślu wzniesiono rusztowania drewniane z wieżycami dla podnoszenia materjałów, na których uruchomiono podnośniki elektryczne. W listopadzie 1923 r. filar był całkowicie ukończony; część dolna na całej szerokości mostu, część zaś górna na jego połowie. W podobny sposób odbudowano również i drugi zniszczony przez wojnę filar Nr 5 (od strony Pragi). 10 Odbudowa tego filaru wszakże była o tyle ułatwiona, że, jak wykazały badania próbne techniczne, filar ten nie był uszkodzony tak silnie i głęboko, jak filar Nr 3 i że fundament filaru Nr 5 był wykonany już podczas budowy prowizorycznego pomostu z betonu, który okazał się dostatecznie trwały i wytrzymały i nie wymagał całkowitej zamiany. Zadaniem kierownictwa było jedynie wzmocnienie grodzy żelaznej, okalającej filar przez usypanie miejsc wymytych kamieniem narzutowym i oskałowanie następnie powierzchni grodzy dla zabezpieczenia dolnej części fundamentu filaru od podmycia. Trzeba było również rozebrać kilka górnych warstw dawnego muru, które okazały się zwietrzałe i nie dość wytrzymałe i zastąpić je nowymi, łącząc dawny mur z nowym za pomocą wspomnianych już poprzednio kotw ze starego żelaza, odpowiednio zacementowanych. Odbudowę części dolnej (na całej szerokości mostu) i części górnej (na jej połowie) uskuteczniono w sposób identyczny z zastosowanym przy odbudowie filaru Nr 3. Tak odbudowane z końcem roku 1923 obydwa filary poddane były już na wiosnę roku 1924 niezwykle silnemu naporowi lodu, który podczas ruszania spiętrzył się do poziomu rzadko notowanego 7 mtr., tworząc wokół filaru zwały lodowe, grubości około 0,5 mtr. Zwały te uderzały raz wraz w izbice filarów, krusząc się i wydając huki jakby podziemne. Pomimo tak wielkiego nacisku filary wytrzymały parcie lodochodu i nie wykazały najmniejszego uszkodzenia, czem zdały egzamin wytrzymałości. (...) Tej że zimy 1923/1924 r., korzystając z długotrwałego mrozu i niezwykłej grubości lodu na Wiśle, przystąpiono do wykonania robót Serji III-ej, t. j. do zmontowania dźwigarów w 4-ch zniszczonych przęsłach. W tym celu w końcu jesieni ustawiono rusztowania dla pierwszego przęsła Nr 6 od strony Pragi, a następnie podjęto montaż dźwigarów tego przęsła, który prowadzono przez zimowe miesiące i ukończono w kwietniu 1924 r. Żelazo dla tego przęsła, podobnie jak i dla trzech pozostałych, otrzymane z rozbiórki mostu i uprzednio dokładnie zinwentaryzowane, roznitowane i wyprostowane na gorąco - i nowe, zamówione w hutach zakładów: Ostrowieckich, Sosnowieckich i Modrzejowskich, przygotowano do montażu na warsztatach fabryki T-wa „K. Rudzki i S-ka“ w Mińsku Mazwieckim. Po ruszeniu lodów i przejściu wód wiosennych 1924 r., przystąpiono do budowy rusztowań i montażu pozostałych trzech przęseł; program uskuteczniono w ten sposób, by nie utrudniać żeglugi na Wiśle i by w każdym sezonie zmontować po jednem przęśle. W taki sposób zmontowano na wiosnę 1924 roku dźwigary przęsła Nr 5, w lecie - Nr 4 i wreszcie na jesieni - Nr 3. Jak to już wspomniano, montowanie dźwigarów odbywało się na uprzednio ustawionych rusztowaniach urządzając dla środkowego przęsła HISTORIA WARSZAWY otwór dla przepuszczania statków, przykryty małem Żelaznem przęsełkiem. Żelazo dowożono wzdłuż bocznicy kolejowej na Powiślu, skąd za pomocą wielkiego żórawia mostowego, poruszanego maszyną parową, przenoszono go na górny pomost, a następnie za pośrednictwem ruchomych dźwigarek, przesuwających się wzdłuż przęseł po szynach i wind ręcznych, ustawiano żelazo to w danem miejscu dla złożenia i następnie zanitowania. Po zmontowaniu danego przęsła, i jego zanitowaniu przystąpiono do zbadania wszystkich wykonanych nitów, zastępując nieodpowiednie, nowymi dobrymi. Podczas montowania środkowych przęseł (w dn. 8 i 9 sierpnia 1924 r.) zdarzył się wypadek, który mógł był pociągnąć za sobą poważne następstwa. Mianowicie na rusztowania tych przęseł najechały dwie olbrzymie tratwy, zerwane wichrem z kotwicy, zawierające parę tysięcy wielkich kloców dębowych i sosnowych, uderzając raz po raz na rusztowania, na których układano części żelazne dźwigarów. Na szczęście wytężonym wysiłkom personelu technicznego i roboczego oraz służby rzecznej, prowadzonej przy pomocy holowników parowych, udało się po całodziennej pracy rozczłonkować tratwy, których kloce przepłynęły pod rusztowaniami (...) . W dniu 1 stycznia 1925 r. wszystkie przęsła były zmontowane, a rusztowania i pale rozebrane i usunięte z koryta rzeki. Do odbudowy przęseł użyto ogółem żelaza 1354 tonny, w tem żelaza dawnego 913 tonn, żelaza nowego 441 tonn. W pierwszych dniach stycznia 1925 r. podjęto roboty Serji IV-ej, ostatniej, t. j. przystąpiono do zmontowania balustrady żelaznej, stałej, od strony Gdańskiej i drewnianej prowizorycznej od strony Krakowskiej, do ustawiania słupów tramwajowych i oświetleniowych stałych, żelaznych i prowizorycznych, drewnianych, jak również do ułożenia przewodników miejskich, jak to: kabli elektrycznych i telefonicznych, rur gazowych i t. p. i wreszcie do zmontowania żelaznych urządzeń dyletacyjnych na filarach. Roboty te ukończono z początkiem wiosny, poczem rozpoczęto betonowanie podłoża jezdni i chodnika sposobem mechanicznym, t. j. za pomocą betonierki o napędzie elektrycznym, przyczem materjały, dowożone wagonami kolejowemi, podnoszone były za pomocą żórawia mostowego na górny pomost, skąd kolejką powietrzno-linową, dostawały się do betonierki. Betonierka wyrzucała automatycznie ciasto betonowe do wagonetek kolejki polnej, która dowoziła ciasto te na miejsce przeznaczone. Podłoże betonowe jezdni uzbrojone jest siatką z żelaza ciągnionego, ułożonego na całej szerokości odbudowanej połowy jezdni. Prócz siatki pod każdą szyną tramwajową umieszczone są belki żelazo-betonowe w celu odpowiedniego rozkładu ciśnienia kół tramwajowych. Jednocześnie z robotami Prace przy odbudowie pełnej szerokości mostu (1925-27) i uroczyste otwarcie 9 października 1927 r. [Fot. pobr. z: Narodowe Archiwum Cyfrowe - www.nac.gov.pl] betonowemi uskuteczniono również naprawę szczerb w trzech filarach (...) 2, 4 i 6, uszkodzonych podczas okupacji niemieckiej. W pierwszych dniach czerwca rozpoczęto zabrukowanie jezdni kostką drewnianą, sosnową, nasyconą carbolineum gorącem w odpowiednio urządzonej wannie metalowej nagrzanej, ułożoną na gudronie, w połowie zaś czerwca przystąpiono do pokrycia chodnika warstwą aswaltu. 11 HISTORIA WARSZAWY Roboty te ukończone zostały w pierwszych dniach lipca r. b., poczem nastąpiło prowizoryczne otwarcie mostu dla ruchu pieszego. Uroczyste otwarcie mostu (na połowie szerokości)*** dla ruchu kołowego z uwagi na konieczność zasypania tunelu kolejowego w Alei 3-go Maja, jego zabrukowania i ułożenia torów tramwajowych, tak w tej Alei jak również w Alei Poniatowskiego (na Saskiej Kępie) i na ul. Zielenieckiej, nie może nastąpić wcześniej, niż w pierwszych dniach sierpnia r. b. co zostało postanowione przez Komitet odbudowy mostu i Magistrat m. st. Warszawy.**** (...) Zbytecznem jest dodawać, jak wielkie to będzie miało znaczenie dla Warszawy, pozbawionej niemal zupełnie spacerów i większych przestrzeni perspektywicznych i jak niecierpliwie oczekują otwarcia mostu przedmieść. Bronisław Plebiński [koniec tekstu oryginalnego] PS. DALSZE LOSY MOSTU (W SKRÓCIE) Prace nad odbudową całości mostu (oddaniem południowej "połówki") trwały do jesieni 1927 roku. Uroczyste zakończenie robót i otwarcie nastąpiło 9 października 1927 r. Przecięcia wstęgi dokonał prezydent miasta Zygmunt Słomiński. W działaniach wojennych we wrześniu 1939 roku most i wiadukt ucierpiały w niewielkim stopniu. Zbliżanie się frontu do Warszawy w 1944 roku, skłoniło okupantów do zaminowania przeprawy (w dniu 22 lipca 1944 r.). 13 września 1944 r. most został wysadzony - padły cztery środkowe przęsła, częściowym uszkodzeniom uległy filary. O wstępnej odbudowie Mostu ks. Józefa Poniatowskiego zadecydowano już w kwietniu 1945 roku. Do realizacji wszedł projekt Stanisława Hempla zakładający rezygnację z wiernego odtworzenia dawnych filarów i uproszczenie elementów konstrukcyjnych. Prace rozpoczęto w lipcu 1945 r. Roboty realizowane były przez firmę "Mostostal" w iście "stachanowskim" tempie i przy wielu przeciwnościach losu - katastrofa budowlana, trudności pogodowe, kra na Wiśle. Otwarcie nastąpiło 22 lipca 1946 roku Powojenna odbudowa - 1946 r. oraz widok Mostu Poniatowskiego w latach 60. [Fot. pobr. z: Narodowe Archiwum Cyfrowe www.nac.gov.pl; fot. druga autorstwa Z. Siemaszko] w obecności prezydenta PRL Bolesława Bieruta i prezydenta Warszawy Stanisława Tołowińskiego (most jak przy poprzednich otwarciach został poświęcony, tym razem ceremonii dokonał Dziekan Generalny WP ks. płk. Stanisław Warchałowski). [Rebelion] *** - Oddanie do użytku połowy szerokości mostu wynikało m.in. z trudności finansowych z jakimi borykała się w latach 20. Warszawa i całe państwo. Walkę o środki opisał W. Jabłoński w tekście "ODBUDOWA MOSTU KS. JÓZEFA PONIATOWSKIEGO." [Kronika Warszawy nr 5 i 6 z 31 lipca 1925]: "(...) Dzięki poparciu Sekcji Dróg i Mostów M. R. P., a zwłaszcza szefa jej inż. Nestorowicza, rząd postanowił udzielić zamiast pożyczki - zapomogi: Magistrat otrzymał w dn. 24.IV 1920 r. 1 miljon marek, a w dn. 28.VII.1920 r. - 600.000 mk., tytułem bezzwrotnej dotacji. Prowadzone dalej pertraktacje z rządem doprowadziły wreszcie do układu, mocą którego Skarb Państwa przyjął na siebie koszty odbudowy połowy mostu, resztę zaś kosztów zobowiązały się pokryć władze miejskie.” **** - uroczyste otwarcie "połowy" Mostu odbyło się 9 sierpnia 1925 r. - wstęgę przecinał ówczesny prezydent Warszawy Władysław Jabłoński. 12 ZAPOWIEDZI... fot. Dariusz Senkowski MAREK BARTKOWICZ KWIATY DLA ALGERNONA - TEATR TO SPOTKANIE! O przyjacielu Algernona można by opowiadać w nieskończoność. Jego osobowość, obca pojmowaniu większości z nas, przykuwa uwagę i każe go rozumieć, choć to z początku niełatwe, zważywszy, iż Algernon jest... myszą. Gdy dowiadujemy się, iż to mysz doświadczalna, laboratoryjna, nasza ciekawość wzrasta. A gdy ta laboratoryjność dotyczy również jej przyjaciela, który nam to wszystko opowiada, to już musi wzbudzić nasz niepokój... Teatr - archaiczna dziś dla niektórych forma wyrazu i przekazu wciąż potrafi zaskakiwać, poruszać, przerażać i wzruszać. Bo nie jest produkcją "smartfonową", informacją przesłaną poprzez zdjęcie czy jakiś nakręcony naprędce filmik. To nie jest również ekspozycja paru osób dla zrobienia sobie fotki, którą potem "machnie się" na facebook'a. A przecież obecnie to najpopularniejsze środki przekazu i wyrażania siebie. A telewizja? Owszem przez czas jakiś udawał się jej mariaż z teatrem, poprzez Teatr TV, ale obecnie, no cóż - się nie udaje. Za dużo w tym drogi na skróty poprzez konkurowanie z powyższymi środkami przekazu, za dużo mizdrzenia się do realizatora programu, który krzyczy: - rany Boskie, szybciej sprawniej, kolorowiej, krótszymi zdaniami i ujęciami, bo nam oglądalność zleci. Teatr jest inny i współcześnie ma niezaprzeczalną wartość. Teatr to spotkanie! Spotkanie widza z aktorem. To realne, żywe spotkanie człowieka z człowiekiem. Najdobitniej widać to właśnie w spektaklu „Kwiaty dla Algernona”, który gościliśmy już nie raz w Piwnicy na Wójtowskiej, a który zmierzamy powtarzać za jego odwagę, mądrość i piękno. 13 ZAPOWIEDZI VII KONKURS PIOSENKI KABARETOWEJ IM. JEREMIEGO PRZYBORY rys. Jacek Gawłowski Bohater opowieści o Algernonie zaprasza nas do świata innego niż nasz, jakby nas przenosił na inną planetę i dlatego przez pierwsze piętnaście minut spektaklu jesteśmy zszokowani, innością jego rzeczywistości, najeżeni na twórców przedstawienia, że poddają naszą wrażliwość próbie ponad miarę. Mamy wiele argumentów przeciw i chce nam się wyjść, i krzyczeć TAK NIE WOLNO! Aż tu nagle realizatorzy całą zgrają (autor sztuki, aktor, reżyser, scenograf i muzyk) mówią: - to co cię odpycha może zaraz nas do siebie zbliżyć, możesz zrozumieć nas i naszego bohatera. To czego zaakceptować nie mogłeś - teraz lubisz, to przed czym chciałeś uciec, nie pozwala ci przestać słuchać i oglądać. Katarsis - albo coś w tym stylu. „Kwiaty dla Algernona” Daniela Keyesa, to jedno z ważniejszych opowiadań w literaturze światowej. Trudne, bolesne, dowcipnie przewrotne i ważne dla pojmowania człowieczeństwa. I właśnie dlatego obsypano je literackimi nagrodami. A realizatorzy przedstawienia, które można od czasu do czasu zobaczyć w Piwnicy, pięknie zadbali, by dawcom tych nagród dobitnie przyklasnąć. Na zszokowanych i niepogodzonych z tym co widzą twarzach odbiorów spektaklu, po czasie pojawia się uśmiech akceptacji, potem śmiech towarzyszący emocjom bohatera, a potem… Tego już nie zdradzę. Odtwórca roli Algernona Tomasz Błasiak, przepada w zapamiętaniu się w role tak głęboko - z akceptacją lub za namową reżysera - Rafała Sisickiego, że aż odczuwamy ból. Co nas tak boli w pierwszej części spektaklu? Boli nas wiedza, co wolno a czego nie. A aktor, granice - wyznaczone przez wyznawaną przez nas przyzwoitość - przekracza. Identyfikacja jest , jak na nasz gust, zbyt dosłowna. Lecz bez tej chwili niezgody, która pojawia się u widowni na początku, pełnego zrozumienia na końcu spektaklu by nie było. Musimy się początkowo zjeżyć, by na koniec poczuć, że racji nie mieliśmy, że powinniśmy od razu reagować inaczej. Bo ten spektakl, to ponadczasowa lekcja wychowawcza dla dorosłych, którzy choć są już duzi wciąż mało wiedzą. Staromiejski Dom Kultury po raz siódmy organizuje Konkurs Piosenki Kabaretowej im. Jeremiego Przybory, pierwszego dżentelmena sceny kabaretowej, do końca życia mieszkańca warszawskiej Starówki. Zgłoszenia przyjmowane są do 14 listopada 2016 r., przesłuchania osób zakwalifikowanych do Konkursu odbędą się 3 grudnia, a koncert finalistów nazajutrz - 4 grudnia 2016 r. Impreza odbędzie się w Piwnicy na Wójtowskiej - filii Staromiejskiego Domu Kultury (ul. Zakroczymska 11, wejście od ul. Wójtowskiej). Regulamin Konkursu i karty zgłoszeń znajdują się na stronie internetowej: Marek Bartkowicz www.konkurspiosenki.sdk.pl Zapraszamy 8 października 2016 r. o godz. 19.00 - Piwnica na Wójtowskiej 14 Informacje kulturalne Bieżące wydarzenia, koncerty, imprezy, spotkania tel. (22) 831-23-75, www.sdk.pl MuZyKA TeaTR PLASTyKA TANieC GALERie LITERATURA EDUKAcjA dLA DzieCi i młOdziEży Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programie (np.: terminu lub godziny rozpoczęcia imprezy, składu zespołów). WYSTAWY INFORMACJE KULTURALNE INFORMACJE KULTURALNE GALERIA WYJŚCIE AWARYJNE „ELEMENTY KOMPOZYCJI PLASTYCZNEJ” Wystawa czynna od 1 do 14 października 2016 r. Wystawa prac plastycznych powstałych podczas realizacji projektu pt. ELEMENTY KOMPOZYCJI PLASTYCZNEJ, który miał miejsce w Staromiejskim Domu Kultury, w okresie od lutego do czerwca 2016 roku. Wystawę wzbogacają zdjęcia autorstwa Piotra Koseli, dokumentujące manualne działania uczestników projektu. Projekt przygotował, prowadził oraz koordynował instruktor Staromiejskiego Domu Kultury - Bartłomiej Gerłowski. Program wykładów połączonych z ćwiczeniami praktycznymi odbywał się w Piwnicy Largactil. Warsztaty dotyczyły szeroko rozumianej kompozycji plastycznej. Na zajęciach seniorzy analizowali i wykorzystywali w swoich działaniach elementy formy plastycznej takie jak: punkt, linia, symetria, proporcje, faktura, kontrast, kształt oraz rytm. Spotkania warsztatowe uświetnili swoimi wykładami: dr Agnieszka Kwatkowska - Zwolan, (Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie) oraz dr Kazimierz M. Łyszcz (Uniwersytet Technologiczno - Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu). GALERIA WYJŚCIE AWARYJNE KULTURA OTWARTOŚCI - "BAJKI MIĘDZYKULTUROWE” Wystawa czynna od 15 do 20 października 2016 r. Wystawa prac przygotowanych przez dzieci podczas zajęć "Bajki Międzykulturowe". Prace plastyczne stały się ilustracjami do książeczki, w której znajdą się wszystkie bajki z programu, w językach oryginalnych i polskim tłumaczeniu. Promocja książeczki „Bajki Międzykulturowe” odbędzie się w czwartek 20 października 2016 r. o godz. 17.00 w Piwnicy Largactil SDK. GALERIA WYJŚCIE AWARYJNE BARBARA TRZYBULSKA PODRÓŻOWANIE W PRZESTRZENI ceramika artystyczna Wszystkie prace są wykonane z gliny szamotowej, malowane angobami - technika własna, częściowo szkliwione, wypalane w temp. 1230 C. Wystawa czynna od 21 do 31 października 2016 r. Barbara Trzybulska - w latach 1990-95 studia na wydziale Ceramiki i Szkła w pracowni prof. Krystyny Cybińskiej, ASP Wrocław. Nagrody: 2003 - brązowy medal CEBIKO Korea. 21 października 2016 r., o godz. 19.00, w Sali Kameralnej SDK, odbędzie się towarzyszące wystawie, spotkanie autorskie z poetką Małgorzatą Południak. Szczegóły na str. 21. 16 Galeria Wyjście Awaryjne - Parter SDK, codziennie: 9.00-21.00. Kurator Galerii: Tomasz Świtalski. KLUB SENIORA “WARS I SAWA” - QUIZ 2016 Imię i Nazwisko, telefon: ________________________________________________________ Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w formularzu wyłącznie dla potrzeb organizacji Quizu zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 o ochronie danych osobowych. Dz. U. Z 2002r. Nr 101, poz.926 ze zm. Podpis uczestnika: PYTANIA QUIZU 2016 (proszę wstawić krzyżyk w kratce X by wskazać poprawną odpowiedź) A: „POLACY W KRÓLEWCU”. 1. Podaj nazwę rzeki, nad którą leży Królewiec. a. Niemen b. Pergoła c. Dźwina 2. Gdzie znajduje się obraz M. Bacciarellego pt.: „Hołd pruski” ? a. zamek na Wawelu b. krakowskie Sukiennice c. Zamek królewski w Warszawie 3. Kto napisał prekursorską pracę o zasadach ortografii języka polskiego Ortografija polska? a. Stanisław Murzynowski b. Jan Seklucjan c. Jan Kochanowski B: OD GLINIANEJ TABLICZKI DO E-BOOKA, CZYLI HISTORIA PISMA. 1. Co to jest uncjała? a. Rodzaj papirusu b. Rodzaj pisma egipskiego c. Rodzaj pisma łacińskiego 2. Podstawą greckiego pisma alfabetycznego było: a. Pismo fenickie b. Pismo hieroglificzne c. Pismo hebrajskie 3. Słynny kamień z Rosetty zawiera teksty w pismach? a. Klinowym, greckim, hieroglificznym b. Klinowym, demotycznym, hieroglificznym c. Greckim, demotycznym, hieroglificznym strona 1 KLUB SENIORA “WARS I SAWA” - QUIZ 2016 C: DŹWIĘKI KRESOWEJ MUZYKI: OGIŃSKI, KARŁOWICZ, MONIUSZKO 1. Gdzie urodził się kompozytor Michał Kleofas Ogiński? a. w Zalesiu na Białorusi b. w Plungianach na Żmudzi c. w Guzowie na Mazowszu 2. W 1854 r. urodził się w Żytomierzu i tam, na Polskim Cmentarzu, został pochowany: a. Juliusz Zarębski b. Karol Szymanowski c. Stanisław Moniuszko 3. Słowa piosenki pt.: „Uliczka w Barcelonie” napisał dla Ordonki: a. Michał hr. Tyszkiewicz b. Julian Tuwim c. Marian Hemar D: MOSKWA, PETERSBURG MIASTA PEŁNE ZABYTKÓW. 1. Gdzie znajduje się obraz W. Wańkowicza - Portret A. Mickiewicza na Judahu skale? a. w Muzeum Narodowym w Krakowie? b. w Muzeum Narodowym w Warszawie? c. w Muzeum Narodowym we Wrocławiu? 2. Jak nazywała się pierwsza kobieta magister farmacji ? a. Antonina Leśniewska b. Maria Leśniewska c. Karolina Jaenisch 3. Adama Mickiewicza łączyła przyjaźń z: a. A. Puszkinem b. A. Czechowem c. M. Lermontowem E: Z CZEGO ŚMIALI SIĘ STAROŻYTNI GRECY I RZYMIANIE 1. Który ze starożytnych myślicieli po raz pierwszy zwrócił uwagę, że żadne zwierzę oprócz człowieka nie śmieje się: a. Platon b. Arystoteles c. Sokrates 2. Bohaterka komedii Arystofanesa Lizystrata organizuje: a. strajk erotyczny b. wesele swej ciężarnej córki c. kradzież misy pełnej złota 3. Jak się nazywał najsłynniejszy komediopisarz rzymski a. Pliniusz b. Plutarch c. Plaut strona 2 KLUB SENIORA “WARS I SAWA” - QUIZ 2016 F: KOBIETA W TRADYCJI ŻYDOWSKIEJ. 1. W tradycji żydowskiej mówi się, że mężczyzna ocenia, a kobieta przebacza; mężczyzna - ojciec reprezentuje zasady a kobieta - matka reprezentuje: a. wyrozumiałość b. piękno c. głupotę 2. Przyjaciółką Bruno Schulza była znana poetka i doktor filozofii ze Lwowa? a. Zofia Nałkowska b. Maria Dąbrowska c. Debora Vogel 3. Najbardziej znaną polsko-żydowską dziennikarką w międzywojennej Warszawie, założycielką tygodnika „Ewa” była:? a. Rutka Budzik b. Maryla Wolska c. Paulina Appenszlakowa G: O PRZYJAŹNI W DAWNYCH WIEKACH. 1. Autorem traktatu Leliusz o przyjaźni był ? a. Arystoteles b Cyceron c. Erazm z Rotterdamu 2. Symbolem ikonograficznym przyjaźni aż po grób jest a. Uschnięty wiąz opleciony winną latoroślą b. Serce przebite strzałą c. Stary pies 3. Pierwsze sztambuchy pochodzą: a. Ze starożytnego Rzymu b. Z XV-wiecznej Italii c. Z XVI wieku z niemieckiej Wittenbergi H. WYCIECZKA DO LUBLINA. 1. Który z królów polskich tak zakochał się w Lublinie, że kazał wybudować dla siebie kaplicę grobową dziś zwaną Kaplicą Zamkową ? a. Władtsław Jagiełło b. Władysław Łokietek c. Kazimierz Wielki 2. Ile lat temu nadano prawa miejskie Lublinowi ? a. 500 b. 699 c. 700 3. Na dziedzińcu KUL stoi pomnik. Kogo nas nim przedstawiono ? a. św. Jana Pawła II i kardynała Stefana Wyszyńskiego b. św. Jana Pawła II i kardynała Józefa Glempa c. św. Jana Pawła II i kardynała Stanisława Dziwisza strona 3 KLUB SENIORA “WARS I SAWA” - QUIZ 2016 I. ŻYCIE CODZIENNE W MIASTACH STAROŻYTNYCH. 1. Co znaczy po łacinie villa? a. Posiadłość wiejska b. Małe miasteczko c. Wybrukowana ulica 2. Na jakiej budowli rzymskiej wzorowana jest fasada Biblioteki Rolniczej przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie ? a. Świątyni Jowisza na Forum Romanum b. Teatrze Marcellusa c. Panteonie 3. Compluvium to … a. Basen z zimna wodą w termach b. Jedno ze wzgórz w Rzymie c. Otwór w dachu w domu rzymskim J. ROTMISTRZ PILECKI I INNI BOHATEROWIE LAT POWOJENNYCH. 1. Kto został nazwany „jednym z sześciu najodważniejszych ludzi II wojny światowej”? a. Gen. Władysław Anders b. Gen. Stefan „Grot” - Rowiecki c. Rotmistrz Witold Pilecki 2. W roku 1983 ks. Jerzy Popieuszko odprawiał mszę pogrzebową jednej z ofiar aparatu bezpieczeństwa. Czy był to: a. Gen. August Emil Fieldorf b. Grzegorz Przemyk c. Stanisław Pyjas 3. Gdzie znajduje się tzw. „łączka”, czyli miejsce spoczynku ofiar stalinizmu? a. Na Powązkach b. Na Służewcu - obok kościoła św. Katarzyny c. Na terenie Cytadeli Warszawskiej *** Autorami pytań są: Barbara Milewska-Waźbińska, Katarzyna Węglicka, Monika Szabłowska-Zaremba, Karol Jerzy Mórawski Wypełnione karty tegorocznego Quizu (należy wyjąć niniejszą kartę z Informatora Kulturalnego SDK „Rynek”) należy składać u Grzegorza Jasińskiego (Pokój Instruktorski SDK) do dnia 10 listopada 2016 r. Rozwiązanie Quizu oraz informacje o laureatach zostaną podane w czasie listopadowych spotkań Klubu Seniora „Wars i Sawa” oraz opublikowane na łamach „Rynku” strona 4 TURNIEJ KILL TEAM Klub Gier Bitewnych Dębowa Tarcza, działający w ramach Klubu Gier Przygodowych "Twierdza" w Staromiejskim Domu Kultury w Warszawie, zaprasza 2 października 2016 r. w godz. 9.30 - 18.00 na turniej KILL TEAM na zasadach HERALDS OF RUIN. TURNIEJ INFORMACJE KULTURALNE KULTURALNE INFORMACJE FORMACJA TANGO PARA TODOS Fundacja Partytura oraz Formacja Tango Para Todos serdecznie zapraszają na wydarzenie tangowe zatytułowane "TANGO - POWRÓĆMY JAK ZA DAWNYCH LAT”, które odbędzie się 2 października 2016 r. w Radzymińskim Ośrodku Kultury i Sportu, Al. Jana Pawła II 20, Radzymin. Program wydarzenia: - godz. 17.00 - koncert najpiękniejszych tang polskich i argentyńskich w wykonaniu Formacji Tango Para Todos; - godz. 18.00 - lekcja podstawowych kroków tanga poprowadzona przez profesjonalnych tancerzy tanga, podczas lekcji dadzą oni pokaz tanga argentyńskiego; - godz. 19.00 milonga czyli potańcówka w rytmie tanga, która będzie dobrą okazją do wypróbowania w praktyce kroków poznanych na lekcji. Wstęp wolny. TANGO Miejsce: Staromiejski Dom Kultury. Limit miejsc: 12 osób. Koszt wejściówki: 20 zł w przedpłacie (najpóźniej do 30.09.2016 r.) i 30 zł w dniu turnieju. Zgłoszenia i informacje o płatnościach: [email protected] Scenariusze, regulamin i harmonogram: www.debowatarcza.vot.pl Zapraszamy serdecznie! https://www.facebook.com/events/276595289394405/ 6 października 2016 r. o godz. 17.30, w Staromiejskim Domu Kultury odbędzie się graduacja Janka Michniewskiego, wg Metody Suzuki, w repertuarze I zeszytu. W dniach 17 - 22 października 2016 r. odbedą się Małe Koncerty dla dzieci mających lekcje danego dnia, dzieci będą grać utwory z zeszytów I-III. VI KONKURS REPORTAŻU AMATORSKIEGO Zapraszamy serdecznie do udziału w V Konkursie Reportażu Amatorskiego organizowanym przez Staromiejski Dom Kultury we współpracy z Instytutem Reportażu i Fundacją Sztuki Art-House, Festiwalem Camera Obscura. Na zgłoszenia - filmowe reportaże społeczne o tematyce społeczno-kulturalnej czekamy do 3 października 2016 r. Rozstrzygnięcie konkursu - 21 października 2016 r. www.konkursreportazu.sdk.pl. KONKURS KLUB MAŁYCH PIANISTÓW MUZYKA www.facebook.com/formacjatangoparatodos Kontakt: Paulina Zając, [email protected], tel. 22 831 2375 w. 141 17 DLA SENIORÓW INFORMACJE KULTURALNE KLUB SENIORA "WARS I SAWA” UWAGA! Ze względu na trwające w budynku Staromiejskiego Domu Kultury prace remontowe, na czwartkowe spotkania zapraszamy w gościnne progi KLUBU KSIĘGARZA, PRZY RYNKU STAREGO MIASTA NR 22/24 (ta sama pierzeja Rynku co SDK, wejście obok restauracji Kamienne Schodki): - 6 października 2016 r. (czwartek) godz. 11.00 - 13.00 spotkanie pt.: „WIELKA HISTORIA POLSKICH KONI ARABSKICH - WSZYSTKO ZACZĘŁO SIĘ NA KRESACH” - prelekcję poprowadzi Katarzyna Węglicka - 13 października 2016 r. (czwartek) godz. 11.00 - 13.00 spotkanie pt.: „WIEDEŃ. MIASTO ARTYSTÓW I GENIUSZY” - prelekcję poprowadzi dr Monika Szabłowska-Zaremba - 20 października 2016 r. (czwartek) godz. 11.00 - 13.00 spotkanie pt.: „EPISTOLOGRAFIA, CZYLI SZTUKA MINIONYCH CZASÓW” - prelekcję poprowadzi prof. Barbara Milewska-Waźbińska - 27 października 2016 r. (czwartek) godz. 11.00 - 13.00 spotkanie pt.: „SKUMBRIE W TOMACIE - CZYLI OPOWIEŚĆ O K. I. GAŁCZYŃSKIM” - prelekcję poprowadzi Ewa Andrzejewska KONCERTY: - 10 października 2016 r. (poniedziałek) o godz. 11.00 koncert pt.: „PIOSENKA PRZYPOMNI CI” w wykonaniu Zespołu wokalnego „Ale Babki +…” w Domu Kultury „Śródmieście” ul. Smolna 9 (impreza zamknięta, w ramach projektu P.S. PROGRAM SENIOR KULTUROMANIA) - 17 października 2016 r. (poniedziałek) o godz. 14.00 koncert pt.: „Piosenka przypomni Ci” w wykonaniu Zespołu wokalnego „Ale Babki +…” w Domu i Klubie Lekarza, ul. Raszyńska 54 (impreza zamknięta) TEATR - 28 października 2016 r. (piątek) godz. 17.00 koncert pt.: „NIECH ZAWSZE BĘDZIE SŁOŃCE I MIŁOŚĆ” w wykonaniu Zespołu wokalnego „Ale Babki +…” w Centrum Kultury i Sztuki, ul. Elektoralna 12 - Forum Kaliszan (wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona) KLUB TWÓRCZY MIKROSCENA Zaprasza 29 października 2016 r. (sobota) o godz. 18.00 na spektakl poetycki „CROOKED TOWN” do Piwnicy na Wójtowskiej. Młodzi realizatorzy (licealiści) wystawiają spektakl na 40 urodziny autorki wierszy - Małgosi Piotrowskiej, która w MIKROSCENIE działała w latach ’90, dziś wraz z rodziną mieszka w Anglii. Przedstawienie opowiada o młodych ludziach na rozdrożu życiowym, którzy mierzą się ze swoimi planami, marzeniami, doświadczeniami, między innymi wędrując z kraju do kraju, stąd tytułowe „Krzywe Miasto”. Wstęp wolny. 18 IV WARSZAWSKI TYDZIEŃ KULTURY BEZ BARIER Staromiejski Dom Kultury bierze udział w IV Warszawskim Tygodniu Kultury bez Barier. - 28 września 2016 r. o godz. 17.00 - uczestnicy Klubu Piosenki SDK zaprezentują koncert pt.: „Historia polskiej piosenki” - piosenki polskie z lat 20-lecia międzywojennego oraz lat 60., 70. i 80. w wykonaniu młodzieży studenckiej. Prowadzenie: Krzysztof Dłutowski. Miejsce: Centrum Rehabilitacji Edukacji i Opieki TPD „Helenów”, ul. Hawciarska 80/86 (Warszawa, Międzylesie). - 1 i 8 października 2016 r. o godz. 11.15 i godz. 12.00 - zapraszamy na otwarte spotkania pt.: „Z muzyką od kołyski”: zajęcia umuzykalniające wg prowadzonych przez nas metod umuzykalniania najmłodszych (Zajęcia Gordonowskie i Laboratorium Muzyczne) dla zainteresowanych rodziców i dzieci, z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Prowadzenie: Katarzyna Mazur. Miejsce: Staromiejski Dom Kultury, Rynek Starego Miasta 2. NIE DZIELI NAS NIC! INFORMACJE KULTURALNE KULTURALNE INFORMACJE Wstęp wolny. 50 LAT KWARTETU WILANÓW! 9 października 2016 r. o godz. 17.00 w Sali Białej, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie odbędzie się koncert jubileuszowy Kwartetu Wilanów! Elżbieta Gajewska - flet, Tadeusz Gadzina - I skrzypce, Ryszard Duź - altówka, Paweł Łosakiewicz - II skrzypce, Olga Łosakiewicz-Marcyniak - wiolonczela, Tomasz Strahl - wiolonczela W programie: Wolfgang Amadeus Mozart (1756–1791) – Kwartet fletowy D-dur KV 285 (1777); Antonín Leopold Dvořák (1841–1904) – XII Kwartet smyczkowy F-dur op. 96 (Amerykański) (1893); Ignacy Feliks Dobrzyński (1807–1867) – I Kwintet smyczkowy F-dur op. 20 (przed 1834) JUBILEUSZ KWARTETU Szczegółowe informacje na: www.wtkbb.pl Zespół powstał w 1967 roku, początkowo jako Kwartet Wilanowski. Nazwa ta wiązała się z jego pierwszymi koncertami w królewskiej rezydencji Jana III Sobieskiego. W skład kwartetu weszli skrzypkowie: Tadeusz Gadzina i Paweł Łosakiewicz, altowiolista Ryszard Duź oraz wiolonczelista Marian Wasiółka. Zespół występował we wszystkich krajach Europy, a także w USA, Kanadzie, Japonii, Meksyku, Brazylii, Kolumbii, Wenezueli i Peru. Brał udział w naj ważniej szych festiwalach europejskich, m.in. w Warszawie, Wiedniu, Grazu, Berlinie, Stuttgarcie. Kwartet Wilanów związany jest ze Staromiejskim Domem Kultury od 1990 roku. Droga artystyczna kwartetu obfitowała w nagrody i wyróżnienia: II nagroda na Międzynarodowym Konkursie Kwartetów Smyczkowych im. Josepha Haydna w Wiedniu (1971), Srebrny Medal na Biennale w Bordeaux (1972), III nagroda na Międzynarodowym Konkursie Kwartetów Smyczkowych Radia Bawarskiego w Monachium (1973). Ogromny repertuar Kwartetu Wilanów, obok pozycji klasycznych i romantycznych, zawiera ponad 100 dzieł muzyki XX wieku, m.in.: Birda, Bartóka, Barbera, Berga, Blocha, Cartera, Kurylewicza, Pendereckiego, Lutosławskiego, Yonga, Strawińskiego. Bilety w cenie 10 zł i 20 zł do nabycia w klasie Muzeum lub przez internet: www.bilety.wilanow-palac.pl Serdecznie zapraszamy! 19 ZAPRASZAMY! INFORMACJE KULTURALNE NABORY SDK - SEZON 2016/2017 Staromiejski Dom Kultury w Warszawie zaprasza na zajęcia do Klubów i Pracowni. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami o zajęciach i kontaktu z instruktorami (sekretariat - tel. 22 831 23 75 lub e-mail: [email protected]). Serdecznie witamy w naszych progach, acz już na wstępie prosimy o wyrozumiałość, gdyż wraz ze startem nowego sezonu, ruszył generalny remont elewacji, dachu i przebudowa infrastruktury wentylacyjnej w naszym budynku. Zmieniamy się dla Państwa, by móc jak najlepiej realizować zamierzone cele. Duża inwestycja w budynku zabytkowym, w centrum warszawskiej Starówki, wymagała precyzyjnych i długotrwałych przygotowań - finansowych, projektowych, przetargowych i biurokratycznych. Trwały one już od kilkunastu miesięcy. W wakacje 2016 roku udało się je zakończyć, teraz czas na realizację! Przepraszamy za niedogodności, na które możecie Państwo natrafić. Będziemy się starali je minimalizować, wykorzystując wszystkie możliwości lokalowe i logistyczne, tak organizując pracę kulturalną i nadzorując prace modernizacyjne by nie kolidowały ze sobą. Serdecznie zapraszamy! Szczegółowe propozycje zajęć znajdziecie Państwo na FILM WWW.SDK.PL DYSKUSYJNY KLUB FILMÓW NIEOBECNYCH Zapraszamy na Przegląd Filmów Rumuńskich organizowany we współpracy z Rumuńskim Instytutem Kultury. Projekcje odbędą się w dniach: 11, 18 i 25 października 2016 r. o godz. 19.00 w Piwnicy Largactil Staromiejskiego Domu Kultury. HOBBY WOLONTARIAT Szczegóły wkrótce na stronie www.sdk.pl. Wstęp wolny na wszystkie pokazy. 20 WOLONTARIAT Klub Wolontariuszy zapraszamy wszystkich aktywnych, zainteresowanych działalnością kulturalną do dołączenia do naszej grupy. Otwarte spotkanie odbędzie się 11 października 2016 r. o godz. 18.00 w Staromiejskim Domu Kultury. Kontakt: Paulina Zając, tel. 22 831 2375 w. 141 STOWARZYSZENIE KLUB MIŁOŚNIKÓW DAWNYCH MILITARIÓW POLSKICH Zebranie Stowarzyszenia Klub Miłośników Dawnych Militariów Polskich, odbędzie się 17 października 2016 r. o godz. 18.00. W czasie spotkania, Jacek Jaworski wygłosi prelekcję pod tytułem: "ROSYJSCY ŻOŁNIERZE SPOD ZNAKU TRUPIEJ GŁÓWKI 1812 -1917". Wstęp wolny. WARSZTAT KALIGRAFII JAPOŃSKIEJ Zapraszamy na warsztat kaligrafii japońskiej, który odbędzie się 16 października w godz. 16.00 - 17.30 w Piwnicy Largactil Staromiejskiego Domu Kultury. Japońskie shodō, czyli sztuka kaligrafii to jeden ze sposobów życia, postępowania oraz indywidualnych umiejętności. Końcówka dō (jap. sztuka, droga postępowania), dodaje pisaniu – sho rangę sztuki i właściwej drogi (drogowskazu). Dlatego też istotą wschodniej kaligrafii jest nie tylko poprawny zapis, lecz także odzwierciedlenie osobowości piszącego. KALIGRAFIA INFORMACJE KULTURALNE KULTURALNE INFORMACJE KLUB LITERACKI SDK SEMINARIUM WSPÓLNY POKÓJ 13 października 2016 r. (czwartek) o 18.30 zapraszamy do piwnicy Largactil SDK. O CZYM MILCZY SŁODKA DARUSIA? SPOTKANIE Z TWÓRCZOŚCIĄ MARII MATIOS. Prowadzenie: Anna Korzeniowska-Bihun LITERATURA Warsztat organizowany we współpracy z Fundacją ChibiWaru. Udział bezpłatny ilość miejsc ograniczona. Wymagane zgłoszenia: [email protected]. Seminarium Wspólny Pokój rozpoczyna szósty rok swojej działalności! Spotkanie z twórczością Marii Matios - ukraińskiej pisarki i poetki, rdzennej Hucułki z Bukowiny, a także posłanki do Rady Najwyższej Ukrainy. Jej powieść Słodka Darusia z 2004 roku zdobyła ogromną popularność - została obsypana nagrodami, doczekała się kilku wznowień i adaptacji teatralnych, trafiła też na Ukrainie na listę lektur szkolnych. Na język polski książkę, podobnie jak kilka innych dzieł autorki, przełożyła Anna Korzeniowska-Bihun, która poprowadzi wspólnopokojowe spotkanie. Teksty można otrzymać po wysłaniu maila na adres: [email protected] Lektury - utwory Marii Matios (w przekładzie Anny Korzeniowskiej-Bihun): Słodka Darusia (pol. wyd. Warszawa 2010); Apokalipsa („Midrasz” 2011 nr 3); „Gwarant” gwarantuje Lete (z tomu Nacja, pol. wyd. Rzeszów 2006); Nigdy za mną nie płaczcie (z tomu Nacja, pol. wyd. Rzeszów 2006) WIECZÓR AUTORSKI 21 października 2016 r. o godz 19.00 zapraszamy na SPOTKANIE Z POETKĄ MAŁGORZATĄ POŁUDNIAK. Spotkanie poprowadzi Joanna Mueller. Sala Kameralna SDK - Rynek Starego Miasta 2. Małgorzata Południak - Redaktorka kwartalnika literacko - artystycznego sZAFa, serwisów ArtPub Kultura i Galeria. Felietonistka kwartalnika eleWator. Pisze blog: Pierwszy Milion Nocy. Autorka trzech tomów wierszy: Czekając na Malinę (2012), Liczby nieparzyste (2014), Mullaghmore (2016). 21 INFORMACJE KULTURALNE PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ SCENA PIĘTRO WYŻEJ Zapraszamy 1 października 2016 r. o godz. 19.00 - Piwnica na Wójtowskiej HOTEL BEZ KLAMEK Recital MARKA BARTKOWICZA Wystąpią: Marek Bartkowicz - gitara, śpiew Rafał Grząka - akordeon, Jan Herbst - gitara, Konrad Kubicki - kontrabas Marek Bartkowicz - poza pisaniem, komponowaniem i śpiewaniem piosenek, jest aktorem i animatorem kultury. W 1998 i 1999 r. został laureatem „Złotej Piątki”, a w 2000 r. zdobył GRAND PRIX Nagrodę im. Jonasza Kofty Ogólnopolskiego Przeglądu Piosenki Autorskiej OPPA. W 2002 r. zdobył I Nagrodę Piaseczyńskiego Przeglądu Piosenki Różnej PZPR oraz I Nagrodę festiwalu recitali „Wieczorne nastroje” w Kwidzyniu. W 2002 r. ukazała się jego autorska płyta pt. „Rozciąłem na pół”. Koncert, na który zapraszamy promuje płytę Marka Bartkowicza „Hotel bez klamek”, która ukazała się w styczniu br. Marek Bartkowicz jest kierownikiem Piwnicy na Wójtowskiej; widownia mogła oglądać go w kilku programach, jednak będzie to jego pierwszy recital w Piwnicy na Wójtowskiej. Bilety w cenie 25 zł. dostępne na godzinę przed koncertem w kasie Piwnicy. Zasady rezerwacji biletów na: www.scenapw.sdk.pl WIECZÓR TEATRALNY DANIEL KEYES - KWIATY DLA ALGERNONA występuje - Tomasz Błasiak reżyseria - Rafał Sisicki muzyka - Michał Górczyński scenografia - Hubert Wurzel „Kwiaty dla Algernona” Daniela Keyesa to wielowarstwowa, głęboko poruszająca historia młodego, upośledzonego mężczyzny, który tak bardzo pragnął „być mondry”, że poddał się eksperymentowi sztucznego powiększenia inteligencji. Notatki i nagrania dokonywane przez głównego bohatera wprowadzają nas w świat widziany w sposób prosty, nieskomplikowany a jednocześnie bardzo szczerze odbierany przez osobę o wyjątkowej wrażliwości. Dzieło Keyes’a inspirowało już twórców filmowych jak również teatralnych na całym świecie. Nagrody i wyróżnienia: Rafał Sisicki i Tomasz Błasiak uhonorowani tytułem „Ambasador Dobra” Fundacji „Świat na Tak” za spektakl, Pierwsza nagroda na 36 Ogólnopolskim Festiwalu Jednego Aktora - Wrocław 2007, Grand Prix dla Tomasza Błasiaka na II Olsztyńskich Spotkaniach Teatrów Jednego Aktora „Solo” - Olsztyn 2014. Więcej na stronach 13 i 14 „Rynku” Bilety w cenie 25 zł. dostępne na godzinę przed koncertem w kasie Piwnicy. Zasady rezerwacji biletów na: www.scenapw.sdk.pl 22 fot. Dariusz Senkowski Zapraszamy 8 października 2016 r. o godz. 19.00 - Piwnica na Wójtowskiej INFORMACJE KULTURALNE JA, MARIA wykonanie - Mirella Rogoza-Biel autor - Mirka Szawińska; reżyseria - Stanisław Miedziewski Monodram oparty na biografii słynnej noblistki Marii Curie-Skłodowskiej. Jest rok 1911. Marii przyznano drugą Nagrodę Nobla - za wydzielenie czystego radu. W tym samym czasie wybucha wielki skandal związany z upublicznieniem przez paryską prasę informacji o jej romansie z naukowcem Paulem Langvinem. Oburzeni tym faktem Paryżanie gromadzą się pod domem noblistki, obrzucając ją obelgami i wybijając szyby w oknach. Z Komitetu Noblowskiego Maria otrzymuje list z prośbą, by w związku z zaistniałą sytuacją zrezygnowała z udziału w ceremonii wręczenia nagrody. W takiej atmosferze zastajemy bohaterkę: pogrążoną w depresji, samotną, a jednocześnie dumną i w pełni świadomą swojej wartości... Spektakl zrealizowany w ramach Stypendium Prezydenta Miasta Lublina. Spektakl nagrodzony Złotą Maską za najlepszą rolę w sezonie teatralnym 2015/2016 i Grand Prix na XII Festiwalu Teatrów Niewielkich w Lublinie. PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ Zapraszamy 15 października 2016 r. o godz. 19.00 - Piwnica na Wójtowskiej Fot. Bogusław Byrski WIECZÓR TEATRALNY Mirella Rogoza-Biel - aktorka, absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego we Wrocławiu. Na stałe związana z Teatrem im. Hansa Christiana Andersena w Lublinie. SCENA PIĘTRO WYŻEJ Zapraszamy 22 października 2016 r. o godz. 19.00 - Piwnica na Wójtowskiej „ENTROPIA” Koncert TOMASZA SALEJA i MIROSŁAWA KOZAKA Fot. D.Lewandowicz i J. Dziedziczak Bilety w cenie 25 zł do nabycia na godzinę przed koncertem w kasie Piwnicy Zasady rezerwacji biletów na: www.scenapw.sdk.pl Tomasz Salej to olsztyński poeta i bard tworzący od niemal 30 lat utwory zaliczane do tzw. "krainy łagodności". W tym czasie zdążył wielokrotnie odwiedzić większość scen nadwiślańskiej krainy. Podczas koncertów z wyraźnym upodobaniem proponuje Publiczności wymianę zdań, subtelnym podstępem wciąga ją w dialog, po czym niepostrzeżenie otwiera bramy warownej twierdzy i oprowadza po swoim świecie. Zaznacza przy tym jasno, że jeżeli opowieść, to najlepiej piosenka, jeżeli piosenka, to polska, jeżeli polska, to z tekstem, jeżeli z tekstem, to z sensownym, najlepiej z emocjonalną, prawdziwą opowieścią napisaną przez JM Życie, do tego napisaną wieloznacznym językiem Opatrzności. Wynikiem takiego podejścia autora bywają wielowarstwowe piosenki, które z pozoru prowokująco banalne i błahe z biegiem czasu odkrywają przed Słuchaczami drugie, a bywa że i trzecie dno. Mirosław Kozak - gitarzysta akustyczny, współzałożyciel nie istniejącego już, legendarnego w kręgu muzyki folkowej zespołu Open Folk, wykonującego szeroko pojętą muzykę celtycką. Jego zainteresowanie techniką fingerstyle zaowocowało wspólnym występem z jednym z najwybitniejszych obecnie gitarzystów na świecie - Tommy Emmanuelem. Bilety w cenie 25 zł do nabycia na godzinę przed koncertem w kasie Piwnicy Zasady rezerwacji biletów na: www.scenapw.sdk.pl 23 INFORMACJE KULTURALNE INFORMACJE KULTURALNE Zapraszamy 23 października 2016 r. o godz. 19.00 - Piwnica na Wójtowskiej STANISŁAW DOBRZAŃSKI „PODEJRZANA OSOBA” przedstawienie grupy teatralnej TO MASZ TEATR fot. arch. teatru PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ SPEKTAKL Reżyseria: Tom Sawyer. Występują: Małgorzata Jurek - jako Joanna, żona Floriana; Krzysztof Kwiatkowski - Ździebko, służący Pana Floriana; Katarzyna Traczyńska - jako Maria, narzeczona Antosia; Tomasz Traczyński - pan Antoni narzeczony Marii; Maciej Wilk - w podwójnej roli pana Floriana męża Joasi i Filipa - służącego z innego domu. Sztuka napisana ok. 1872 r. Jako krótka forma sceniczna w dobitny sposób ośmieszała ówczesne sfery mieszczańskie, sprawnie wytykając ich przywary i dziwne obsesje. Bohater sztuki chorobliwie zazdrosny o swoją żonę, nie dopuszcza myśli, aby w jakikolwiek sposób mogła go zdradzić... Słowo od reżysera: "Dzięki dobrej woli wielu osób i szeregu instytucji, udało się stworzyć pierwszy spektakl grupy „To masz Teatr”. Chęć twórczej pracy i głębokie zaangażowanie stawia tych ludzi w gronie zawodowców traktujących swą misję poważnie. (...) ”Podejrzana osoba”, to perełka fraszek scenicznych, która emanuje ciepłem i świetnym humorem. Poruszy niejednego widza. - Tom Sawyer” POLECAMY! Bilety w cenie 20 zł. dostępne na godzinę przed koncertem w kasie Piwnicy. Rezerwacja biletów: [email protected] BIBLIOTEKA STAROMIEJSKA Czytelnia Naukowa nr VII. Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy przy ul. Świętojańskiej 5 zaprasza. PAŹDZIERNIK W BIBLIOTECE: Czytelnia Naukowa Nr VII: Klub 5+ (dla osób 50+) zaprasza 19.10.2016 r. o godz. 10.00 na spotkanie: Foty w sieci - o zdjęciach z Internecie. - kolejne spotkanie z cyklu „Nadążać za światem”. Wystawa "Pojedynek z Sienkiewiczem" połączona z prezentacją zbiorów i quizem wiedzy. Wśród czytelników, którzy poprawnie rozwiążą zagadki wylosujemy nagrody książkowe. Wystawę przygotowali pracownicy Czytelni Naukowej Nr VII i Książki na Telefon. Biblioteka dla Dzieci i Młodzieży nr 24 zaprasza: - w każdy czwartek miesiąca o godz. 17.30 na "Spotkania Kominkowe" (zajęcia dla dzieci w wieku 4-8 lat): 6.10 - Rysujemy zajączka z rozbitego lusterka; 13.10 - Robimy kapelusze z Jasiem kapelusznikiem; 20.10 - Budujemy statek i wybieramy się na wyprawę z Krasnalem Michałkiem; 27.10 - Urodziny Zygzaka McQueen’a; - w piątki o godz. 17.30 do "Akademii Młodego Czytelnika" (zajęcia dla dzieci w wieku 7-12 lat): 07.10 - Plastyczne wędrówki z pędzlem i ołówkiem; 14.10 - Grzybobranie z mrówką Zofią; 21.10 - Gwiezdne podróże z Hanem Solo; 28.10 - Zakupy z Lisą i Anną Bullerbyn Wypożyczalnia dla Dorosłych i Młodzieży nr 43 zaprasza od 15.09. do 30.11 na wystawę fotografii: Twarze, ludzie, portrety autorstwa Dariusza Nowickiego. 24 Informacje szczegółowe: www.biblioteka.waw.pl KULTURA OTWARTOŚCI W Staromiejskim Domu Kultury trwa program edukacji kulturalnej, którego główną ideą jest kształtowanie postaw równościowych, solidarnościowych oraz otwartości, tolerancji i zrozumienia dla innych kultur. Dąży on również do stworzenia płaszczyzny dla dialogu międzykulturowego łącząc edukację kulturalną z międzykulturową, elementami edukacji globalnej i działaniami artystycznymi. Łączy zarówno uczestników w różnym wieku, jak też z różnych środowisk społecznych oraz kręgów kulturowych. Zajęcia są bezpłatne. Składowymi programu są projekty: - BAJKI MIĘDZYKULTUROWE - osoby wywodzące się z innego niż polski, kręgu kulturowego, czytają tradycyjną dla siebie bajkę, grupom dzieci z szkół i ognisk wychowawczych. Czytanie bajek wzbogaca prezentacja jej kontekstu kulturowego. Spotkania z bajkami odbywają się we wtorki, w Staromiejskim Domu Kultury. Dzieci, w trakcie warsztatów plastycznych wykonują ilustracje do wysłuchanych bajek. Cykl regularnych spotkań , odbywających się w Piwnicy Largactil, zakończy się w grudniu 2016 r. Efektem finalnym będzie m.in. książeczka, w której znajdą się wszystkie bajki z programu, w językach oryginalnych i polskim tłumaczeniu, ilustrowana pracami dzieci wykonanymi podczas warsztatów. - WSPÓŁCZEŚNI GRIOCI - zapraszamy na szkolenie, które odbędzie się w dniach 22 - 23 października 2016 r. (od godz. 9.00) w Staromiejskim Domu Kultury. Podczas szkolenia uczestniczy zapoznają się i sprawdzą w praktyce różne techniki interaktywnego opowiadania bajek oraz wezmą udział w warsztacie tańca afrykańskiego prowadzonym przez prawdziwego Griota z Gwinei. Po szkoleniu uczestnicy będą odwiedzać przedszkola i inne placówki dla dzieci opowiadając bajki z książeczki wydanej w ramach projektu. Zapraszamy do zgłaszania się do grupy! WOLONTAR PROJEKT EDUKACJI KULTURAL IAT NEJ INFORMACJE KULTURALNE KULTURALNE INFORMACJE Książeczka z bajkami wraz z nagraniami mp3 bajek czytanych w językach oryginalnych zostanie zamieszczona na stronie www.kulturaotwartosci.sdk.pl - MITY I POSTACI AFRYKI - uczestnicy odbywają podróże w czasie i przestrzeni od dawnych mitów i legend afrykańskich poprzez szereg postaci ważnych dla kontynentu afrykańskiego, do teraźniejszości. Sprawdzamy jak ponadczasowe prawdy zawarte w mitach znajdują odbicie w obecnym życiu codziennym oraz w bardzo nowoczesnej sztuce, jaką jest komiks. Podczas spotkań przybliżamy też szereg postaci ważnych dla kontynentu afrykańskiego - zarówno historycznych jak też bardzo aktualnych osobistości świata kultury i sztuki, nauki, społeczników, aktywistów itp. Efektem spotkań i towarzyszących im warsztatów komiksowych jest album „Mity i postaci Afryki w komiksie” dostępny w Staromiejskim Domu Kultury, rozprowadzany również przez partnerów projektu. ZAPRASZAMY NA PROMOCJĘ książeczki „Bajki Międzykulturowe” oraz albumu „Mity i postaci Afryki w komiksie”, która odbędzie się w czwartek 20 października 2016 o godz. 17.00 w Piwnicy Largactil SDK. Wydarzenie uświetnią występy artystyczne, spotkanie międzykulturowe oraz wystawa prac dzieci - ilustracji do książeczki, w Galerii Wyjście Awaryjne (wystawa w dniach 15 - 20 października 2016 r.). Kontakt: Paulina Zając, [email protected], tel. 22 831 2375 w. 141 DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO. Organizator - Staromiejski Dom Kultury. Partnerzy - Ambasada Meksyku w Warszawie, Bułgarski Instytut Kultury, Czeskie Centrum w Warszawie, Instytut Słowacki w Warszawie, Fundacja Adulis, Fundacja dla Somalii, Forum Kenijsko-Polskie, Instytut Camõesa, Stowarzyszenie Kulturalne Sahaja Yoga, Stowarzyszenie SIETAR Towarzystwo Przyjaciół Grecji, Węgierski Instytut Kultury, Centrala Central Europe Comics Art., Fundacja AfrykaConnect, Fundacja FilmGramm, Katedra Języków i Kultur Afryki Uniwersytetu Warszawskiego, Ukraiński Dom w Warszawie, Centrum Wspierania Rodzin „Rodzinna Warszawa” Ognisko „Starówka”, szkoły, przedszkola i placówki opiekuńczo-wychowawcze w Warszawie. Patronat: Kontynent Warszawa, Etnosystem.pl, Afryka.org 25 KLUBY, ZAJECIA, PROJEKTY - FORMY PRACY W SDK PL ASTYKA i film SPOTKANIA PRZY SZTALUGACH Prowadzone od 1974 r. Plastyczne zajęcia proponują działania z zakresu rysunku i malarstwa (martwa natura, postać). Przygotowują młodzież do egzaminów na wyższe uczelnie plastyczne, ale nie tylko, bowiem zapraszamy także wszystkich (dorosłych, seniorów), chcących wykorzystać swój talent dla samej przyjemności rysowania i malowania. Zajęcia: dla młodzieży przygotowującej się do studiów - w poniedziałki i czwartki w godz. 13.00 - 21.00; dla seniorów we wtorki i środy w godz. 8.00 - 14.00; dla dorosłych w niedzielę w godz. 16.00 - 20.00. Prowadzący: Bartłomiej Gerłowski MANSARDA Od 2000 roku pracownia prowadzi zajęcia z rysunku i malarstwa dla dorosłych oraz młodzieży (ze szczególnym uwzględnieniem seniorów i gimnazjalistów). Głównym celem lekcji jest kształcenie warsztatu artystycznego, motywowanie do pracy twórczej oraz przygotowanie do egzaminów wstępnych na uczelnie plastyczne. Zajęcia: dla młodzieży - soboty, niedziele: 8.00 - 16.00; dla seniorów - poniedziałki, czwartki: 8.00 - 13.00, piątki: 8.00 - 14.00. Prowadząca: Sławomira Rykfa PRACOWNIA RYSUNKU I MALARSTWA Działa w SDK od 1990 r. Zajęcia przeznaczone są dla uzdolnionych plastycznie młodych osób. Tym, którzy chcą ubiegać się o indeksy uczelni plastycznych zapewniona jest fachowa pomoc w przygotowaniu i wyborze zestawów prac do tzw. teczki kwalifikacyjnej a tym, którzy studiując na innych kierunkach pragną rozwijać swój talent - wszechstronna pomoc artystyczna. Zajęcia: wtorki, środy, piątki, w godz. 14.00 20.00. GALERIA PROMOCYJNA Głównym założeniem programu wystawowego jest prezentacja najnowszych zjawisk z obszaru szeroko rozumianych sztuk plastycznych oraz z ich pogranicza. Galeria prezentuje wyłącznie prace artystów profesjonalnych, jest kontynuatorką założonej w 1955 roku Galerii Krzywego Koła. Czynna: od wtorku do soboty w godz. 11.00 18.00, w niedzielę w godz. 13.00 - 17.00. Kurator: Kaja Werbanowska GALERIA WYJŚCIE AWARYJNE Prezentuje prace twórców profesjonalnych i amatorów. Ze względu na charakter i kształt Galerii, mogą być w niej prezentowane jedynie małe formy plastyczne. Założona w 1985 roku. Czynna: od poniedziałku do niedzieli w godz. 9.00 - 21.00. Kurator: Tomasz Świtalski DYSKUSYJNY KLUB FILMÓW NIEOBECNYCH Ideą Klubu jest pokazywanie filmów nie mieszczących się w powszechnej ofercie kinowej i telewizyjnej. Obrazów niebanalnych w treści, formie oraz stylistyce. Program spotkań obejmuje projekcję filmu oraz dyskusję z twórcą danego obrazu lub zaproszonym gościem. Spotkania: wtorki, w godz. 19.00 - 22.00, Piwnica Largactil. Prowadząca: Paulina Zając. Prowadząca: Irena Dłutowska Członkowie klubów i pracowni mogą korzystać z biblioteczki specjalistycznej. Staromiejski Dom Kultury Warszawa, Rynek Starego Miasta 2, 00-272; tel.: (+ 48 22) 831 23 75; fax: (+48 22) 635 36 16; e-mail: [email protected] 26 KLUBY, ZAJECIA, PROJEKTY - FORMY PRACY W SDK KWARTET WILANÓW Kwartet smyczkowy założony w 1967. Od 1990 pracuje w Staromiejskim Domu Kultury. Oprócz codziennych prób Kwartet organizuje cykliczne koncerty podczas których prezentuje najwybitniejsze dzieła współczesnej kameralistyki, z udziałem kompozytorów tych dzieł. www.kwartetwilanow.prv.pl MUZYKA BLUES NA NIEDZIELĘ Cykl koncertów odbywających się co najmniej raz w miesiącu - zgodnie z nazwą - w niedzielę w Staromiejskim Domu Kultury. FORMACJA TANGO PARA TODOS Nazwa oznacza - "Tango dla wszystkich": - CHÓR TANGA ARGENTYŃSKIEGO W repertuarze chóru znajdują się tanga argentyńskie oraz polskie tanga przedwojenne i późniejsze. Próby: we wtorki, w godz. 18.30 - 21.00. Prowadzący: Bogusław Wojciechowski Prowadząca: Monika Kwiatkowska - ORKIESTRA TANGOWA Orkiestra ma w repertuarze tanga argentyńskie, CHÓR WARSZAWSKIEGO TOWARZYSTWA tango-walce, milongi i candombe. SCENICZNEGO Próby: w piątki, w godz. 18.00 - 21.00. Współpracuje z SDK od listopada 2005 r. Powstał Prowadząca: Anna Kalska w 1998 roku z inicjatywy studentów Akademii Muzycznej w Warszawie. Trzon zespołu stano- CHÓR SKORACZEWSKIEGO “JUBILUS” wią osoby, które ukończyły wyższe lub średnie Chór Wychowanków harcmistrza Władysława szkoły muzyczne. Próby: środy w godz. 19.00 - Skoraczewskiego „Jubilus”, prowadzi działalność 22.00, w sali kameralnej SDK. od stycznia 2010 roku. Chór kontynuuje dzieło Prowadząca: Lilianna Krych życia Władysława Skoraczewskiego (1919 -1980), jakim był Centralny Zespół Artystyczny ZHP. Próby: środy i czwartki 19.30 - 22.00. STAROMIEJSKI KLUB MUZYCZNY Prowadząca: Krystyna Stańczak - Pałyga Od 1992 roku krzewi ideę muzykowania w gronie kameralnym - muzykowania domowego. Aktyw- ALE BABKI + ... ność artystyczna tego typu pozwala osiągać Zespół wokalny „Ale Babki +…” istnieje od zadowolenie ze wspólnej gry nawet średnio zaa- października 2007 r. Współpracuje z SDK od wansowanym. Spotkania: środy i soboty w godz. wiosny 2008 r. Wykonuje utwory muzyczne 17. 00 - 21.00. Prowadząca: Ewa Ostaszewska w wielu językach (polskim, włoskim, angielskim, KLUB PIOSENKI Istnieje od 1976 r. Oprócz nauki śpiewu, prowadzonej indywidualnie oferuje zajęcia z kształcenia słuchu i umuzykalniania. Przygotowania do egzaminów do szkół artystycznych oraz do debiutanckich koncertów. Zajęcia: poniedziałki i czwartki 8.00 - 14.00, wtorki 8.00 - 17.30, środy 8.00 - 17.00. Prowadzący: Krzysztof Dłutowski francuskim, rosyjskim, ukraińskim, czeskim) wzbogacając je ruchem scenicznym i tańcem. W repertuarze zespół ma około 70 utworów i kilkanaście programów tematycznych. Próby: czwartki - 14.00 - 16.00; soboty - 11.30 - 13.30. Prowadząca: Anna Dąbrowska CHÓR “STARÓWKA” Chór Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Oddział Centrum. Współpracuje z SDK od września 2008 r. Istnieje od października 1996 r. W swoim repertuarze chór ma około 90 utworów. Próby: we środy - 11.00 - 14.30. Prowadząca: Marianna Czech Dyrygent: Katarzyna Bortkun Staromiejski Dom Kultury Warszawa, Rynek Starego Miasta 2, 00-272; tel.: (+ 48 22) 831 23 75; fax: (+48 22) 635 36 16; e-mail: [email protected] 27 KLUBY, ZAJECIA, PROJEKTY - FORMY PRACY W SDK DL A DZIECI . i młodziezy KLUBIK SPORTOWY “KANGUREK” Działa od września 2008 roku. Przeznaczony jest dla dzieci w wieku 4-5 lat. Proponuje zajęcia edukacyjne z zakresu wychowania przedszkolnego, rytmikę, zapoznanie z kulturą, a także podnoszenie sprawności fizycznej. W ramach zajęć prowadzone są lekcje języka angielskiego. Zajęcia: pn. - pt. od 9.00 do 14.00. Prowadząca: Anna Zarzycka PRACOWNIA PLASTYCZNO - TEATRALNA “PANKRACOWNIA” W SDK od 1985 r. Kształtuje zdolności w dziedzinie plastyki i teatru. Projekty i rysunki dzieci są rezultatem wytrwałej pracy i można je podziwiać na wystawach w SDK. Zajęcia: pn., wt., czw. 14.00 - 20.00. Raz w miesiącu, w sobotę pracownia organizuje zajęcia plenerowe. Prowadząca: Bożenna Pepłońska LABORATORIUM MUZYCZNE Zajęcia adresowane do dzieci 3-4 letnich, przygotowujące do podjęcia w przyszłości nauki gry na instrumentach. Zajęcia rozwijają koordynację i sprawność manualną, ugruntowują poczucie rytmu. Zajęcia w soboty w godz. 12.00 12.45. Prowadząca: Aleksandra Andruszko-Łajewska HOBBY i inne... KLUB GIER PRZYGODOWYCH “TWIERDZA” Klub, założony w 1990 roku, pierwotnie zrzeszał miłośników gier fabularnych (RPG) i był jednym z pierwszych tego typu ośrodków w Polsce. Obecnie główny obszar aktywności stanowią gry planszowe oraz gry bitewne małego formatu (głównie Mordheim). Zajęcia: wtorek w godz. 19.00 - 22.00 (gry bitewne), sobota w godz. 9.00 16.00 (gry planszowe), niedziela w godz. 11.00 17.00 (gry planszowe, bitewne i RPG). Prowadzący: Jacek Zieliński (gry planszowe), Wacław Ostrowski (gry bitewne) KLUB BEMOLEK klubtwierdza.wordpress.com Założony w 2002 roku, prowadzi zajęcia indywi- debowatarcza.vot.pl dualnego nauczania gry na fortepianie, bez ograniczania limitu wieku. Ukazuje radość muzy- KLUB MIŁOŚNIKÓW DAWNYCH kowania. Zajęcia indywidualne: pon. 14.00 - MILITARIÓW POLSKICH 19.00; wt. 14.00 - 18.30; śr. 11.00 - 19.00; czw. Klub skupia miłośników, znawców i kolekcjo14.00 - 18.30; piąt. 14.00 - 19.00; sob. 9.00 nerów dawnych militariów polskich, prowadzi działalność edukacyjną (wykłady, prelekcje). -14.00. Prowadząca: Agnieszka Jóźwik Spotkania Klubu odbywają się w każdy trzeci poniedziałek miesiąca, w godz. 18.00 - 21.00. KLUB MAŁYCH PIANISTÓW Prowadzący: Maciej Prószyński W SDK od 1998 r. Rozwija zainteresowania muzyczne od najmłodszych lat, umuzykalnia, poprzez grę na fortepianie kształci wrażliwość KLUB WOLONTARIUSZY na dźwięk, wyobraźnię, kreatywność. Zajęcia Otwarta grupa wolontariuszy działa w SDK od w klubie prowadzone są Metodą Suzuki. Zajęcia: 2010 r. aktywnie wspierając działalność Staropon. 14.00- 18.30; śr. 14.30 - 20.00; czw. 14.00 - miejskiego Domu Kultury, angażuje się i inicjuje 18.30; pt. 13.00 - 20.00; sob. 9.30 - 14.00. różnorodne projekty kulturalne i społeczne, Prowadząca: Katarzyna Mazur także na arenie międzynarodowej. Od września 2012 r. grupa działa jako Klub Wolontariuszy. ZAJĘCIA UMUZYKALNIAJĄCE DLA Koordynator: Paulina Zając NIEMOWLĄT I MAŁYCH DZIECI W SDK od września 2009 r. Zajęcia skupiają się na wprowadzaniu dziecka w świat muzyki od najmłodszych lat poprzez rozwój naturalnej muzykalności człowieka. Zajęcia dla dzieci od 0 do 3 lat, w soboty, w godz. 11.15 - 12.00. Prowadząca: Katarzyna Mazur. Staromiejski Dom Kultury Warszawa, Rynek Starego Miasta 2, 00-272; tel.: (+ 48 22) 831 23 75; fax: (+48 22) 635 36 16; e-mail: [email protected] 28 KLUBY, ZAJECIA, PROJEKTY - FORMY PRACY W SDK TANIEC WAKAT/NOTORIA Kwartalnik zorientowany literacko, wydawany od 2006 roku, poświęcony głównie twórczości młodych polskich autorów, prezentujący jednak rówZESPÓŁ TAŃCA DAWNEGO “PAWANILIA” nież zjawiska z zakresu innych niż literatura dysW SDK od 1992 roku. Skupia ludzi zaintere- cyplin artystycznych oraz dziedzin wiedzy (socjosowanych tańcem średniowiecznym, renesan- logia, filozofia kultury). Obecnie w formie elektrosowym i barokowym. Zespół organizuje pokazy nicznej: www.sdk.pl/wakat/ oraz kursy, popularyzuje taniec i muzykę dawną. Prowadzący: Michał Kasprzak Zajęcia: poniedziałki 18.30 - 21.30, wtorki 17.30 PUNKT KONSULTACJI LITERACKICH 22.00. Prowadząca: Ewa Bargiel Przeznaczony jest dla osób jeszcze przed debiutem. Podczas indywidualnych rozmów z krytyKLUB TAŃCA DAWNEGO “ALTA NOVELLA” Zaprasza osoby zainteresowane odkrywaniem kiem lub literatem, można uzyskać ocenę swoich piękna dawnych tanców dworskich i salonowych prac, otrzymać wskazówki. W SDK od 1985 r. w ich aspekcie muzycznym, choreograficznym Środy, w godz. 16.00 - 18.00. i obyczajowym. Proponuje także spotkania z tań- Koordynator: Beata Gula cami wielokulturowymi tańczonymi w kręgu oraz WARSZTATY LITERACKIE kontredansami (XVII - XIX w.). Zajęcia: czwartki - To cykle spotkań z poetami, prozaikami i kry18.00 - 21.30; soboty 14.00 - 17.00. tykami dla młodych ludzi. Kwalifikacja na warProwadząca: Katarzyna Mazur sztaty na podstawie dostarczonych prób twórczości. W SDK od 1982 roku. Prowadząca: Beata Gula TAŃCE ETNICZNE W KRĘGU Cotygodniowe warsztaty taneczne promujące wiedzę o kulturze, sztuce, tańcach i muzyce różnych krajów. W grupie pracują zarówno osoby młode, jak i starsze. Młodzież to dziewczęta z Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Rembertowie. Projekt był laureatem Warszawskiej Nagrody Edukacji Kulturalnej w 2014 r. KLUB SENIORA “WARS I SAWA” Spotkania: wybrane soboty, godz. 16.00 -18.00. Powstał w SDK w czerwcu 2008 r. Skupia starsze Prowadząca: Krystyna Stańczak - Pałyga osoby chcące aktywnie uczestniczyć w życiu kulturalnym Starego Miasta i Warszawy, spotkać się, porozmawiać, mile spędzić czas. Klub prowadzi kursy komputerowe i językowe dla seniorów. Spotkania: co czwartek, w godz. 11.00 - 13.00, koncerty - 3 sobota miesiąca. SENIORZY LITERATURA KLUB LITERACKI Jest kontynuacją dość licznych, działających od 1967 r. grup literackich w SDK. Zajmuje się promocją twórczości debiutantów, jak i twórcami profesjonalnymi. W SDK od 1982 r. Od 2010 r. swoje działania, projekty i stałe zajęcia realizuje w Piwnicy Largactil SDK. Ramowy program działalności: - poniedziałki w godz. 18.00 22.00: seminaria, warsztaty; - wtorki w godz. 14.00 - 22.00: spotkania redakcyjne pisma “Wakat”; - środy w godz. 16.00 - 18.00: Punkt Konsultacji Literackich; - środy w godz. 18.00 22.00: warsztaty literackie; - czwartki w godz. 15.00 - 22.00: spotkania autorskie, promocje książek, Wierszorynki... Prowadząca: Beata Gula Prowadzący: Grzegorz Jasiński kulturalna EDUKACJA KULTURA OTWARTOŚCI W Staromiejskim Domu Kultury trwa program edukacji kulturalnej, którego główną ideą jest kształtowanie postaw równościowych, solidarnościowych oraz otwartości i zrozumienia dla innych kultur. Składowymi programu są projekty: Bajki międzykulturowe (wtorki), Bajkowy wolontariat, Mity i postaci Afryki (poniedziałki, godz. 19.00 -21.00). Kontakt: Paulina Zając; [email protected], 29 KLUBY, ZAJECIA, PROJEKTY - FORMY PRACY W SDK PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ Filia Staromiejskiego Domu Kultury Warszawa, ul. Zakroczymska 11 (wejście od Wójtowskiej) telefon: 22 635 46 47 telefon/faks 22 635 77 83 e-mail: [email protected]; [email protected] www.piwnicanawojtowskiej.sdk.pl SCENA PIĘTRO WYŻEJ Scenę Piętro wyżej powołał w 2005 roku Staromiejski Dom Kultury w Warszawie. Od zarania prowadzi ją Marek Bartkowicz. Do maja 2012 roku Scena Piętro Wyżej działała w Sali Kameralnej SDK przy Rynku Starego Miasta 2. Obecnie przeniosła się do Piwnicy na Wójtowskiej. Scena ma w dorobku poza występami zaproszonych artystów również własne zrealizowane projekty: „Koncert Umarłych Poetów”, „Szemrany plan Warszawy”, „Aniołowo koło Darwinowa” inne koncerty a także realizacje wydanych przez SDK płyt: „Piosenki sercem pisane” i „Szemrany plan Warszawy”. Scena organizuje wieczory z piosenką poetycką, literacką, wrażliwą, śmieszną, smutną, drażliwą, ostrą, łagodną, a w każdym razie niebanalną i niegłupią. Prowadzący: Marek Bartkowicz TEATR KLASYKI ROSYJSKIEJ Założony w 1999 roku - to młodzieżowa grupa realizująca arcydzieła z kanonu dramatu i wielkiej literatury rosyjskiej. Zajęcia grupowe i indywidualne (przygotowanie do szkół teatralnych, praca nad tekstami). Zajęcia: czwartki 16.00 - 22.00, soboty 9.00 - 14.00, niedziele 8.00 - 17.00. Prowadząca: Zuzanna Górniaszek TEATR POLONISTYKI UW im. Eligiusza Szymanisa Teatr Polonistyki UW im. Eligiusza Szymanisa powstał w 2010 roku jako inicjatywa studencka. W swoich kręgach zrzesza ludzi wrażliwych na słowo i jego prezentację na scenie. Dlatego głównym kryterium wyboru sztuk do realizacji jest poruszenie, jakie wywołują w zespole Teatru. Należą do nich zarówno wybitne dzieła dramatu polskiego i światowego, jak i teksty utalentowanych filologów z Wydziału Polonistyki UW. Próby: poniedziałek i piątek od 18.00 - 22.00. Opiekun: dr Maria Makaruk. Prezes: Piotr Bartha Strona: teatrpolonistyki-uw.pl na Facebooku: Teatr Polonistyki UW poprzez mail: [email protected] 30 DO TEATRU POPRZEZ BAJKĘ Zajęcia popularyzujące sztukę teatru najmłodszej widowni. Adresatem są starsze grupy przedszkolne i pierwsze klasy szkoły podstawowej. Zajęcia połączone z przedstawieniem odbywają się w Piwnicy na Wójtowskiej. Dzięki warsztatom, w których uczymy się o elementach składowych teatru, dzieci nie tylko oglądają spektakl, ale widzą też, jak aktorzy wykorzystali środki teatralne do stworzenia przedstawienia. Pomysłodawca - Marek Bartkowicz i Ewa Kutrowska. Realizacja - Teatrzyk dla dzieci „Bajka”. Zapraszamy w poniedziałki, wtorki i środy w godzinach porannych starsze grupy przedszkolne oraz uczniów pierwszych i drugich klas Szkół Podstawowych (grupy zorganizowane). KLUB MONOLOG INTERAKTYWNY W SDK od października 2011. Zajęcia dla osób, które interesują się estradą, bądź występują publicznie i chcą nabyć nowe umiejętności: opanowywania tremy, prawidłowej dykcji i artykulacji, nawiązywania kontaktu z odbiorcami. Od początku sezonu kulturalnego 2014/2015 Klub działa wielopłaszczyznowo: - prowadzone są zajęcia indywidualne usprawniające aparat mowy i artykulację (w poniedziałki i środy od godz. 16.00 do 20.00); - grupa zaawansowana przekształciła się w trupę teatralną JÓZEF WIE LEPIEJ (spotkania w poniedziałki godz. 20.00). Spotkania: poniedziałki i środy w godz. 16.00 - 22.00. Prowadząca: Maria Kowalik LEKCJE / WARSZTATY TEATRALNE Interaktywne lekcje teatralne - (5 dwugodzinnych spotkań) w czasie których młodzież poznaje dzieje teatru od starożytności do dnia dzisiejszego, prowadzone w formie wykładów, quizów, zajęć scenicznych. Warsztaty teatralne - (8 spotkań dwuipółgodzinnych + próba + pokaz) młodzież przygotowując krótki spektakl ćwiczy prawidłową artykulację, nabywa obycia scenicznego, uczy się także pracy zespołowej... Zajęcia: wtorki lub piątki w godz. przedpołudniowych (grupy zorganizowane - gimnazjum, wczesne liceum). Prowadząca: Maria Kowalik. Zgłoszenia: [email protected] KLUB TWÓRCZY "MIKROSCENA” Istnieje od 1974 roku. W pracy z dziećmi w wieku szkolnym i młodzieżą (nawet powyżej 19 roku życia) wykorzystuje sztukę teatralną i filmową do celów rozwijania kompetencji społecznych i osobowości oraz samopoznania. Uczestnicy pracują w grupach 6-10 osobowych, przygotowują spektakle w oparciu o literaturę lub własne teksty. W działaniach zespołu ważny jest oczywiście rezultat pracy, ale najważniejsza jest droga prowadząca do celu. Zajęcia: wtorki 13.00 - 16.00, środy 15.00 - 18.00 oraz w piątki: 14.00 - 20.00 (w siedzibie SDK - Rynek St. Miasta 2). Prowadząca: Małgorzata Graczyk INFORMACJE KULTURALNE Z FRONTU ROBÓT... Remont elewacji, dachu, wentylacji, izolowanie fundamentów i zakładanie klimatyzacji w SDK trwa! Na zdjęciu ekipa remontowa zdobywa zachodnią ścianę... (wrzesień 2016 r.) DYSKRETNY UROK STOLYCY W piwnicach domu w Al. Jerozolimskich 26, które należały do Inż. Maena, władze bezpieczeństwa wykryły olbrzymi skład broni i amunicji. Dwie piwnice załadowane były skrzyniami, pełnemi rewolwerów i nabojów. Inż. de Maen, który jest obywatelem belgijskim, podawał się za agenta handlowego, niejednokrotnie wyjeżdżał zagranicę, prowadząc szerokie stosunki handlowe. Ponieważ w toku pierwszego przesłuchania inż. de Maen nie mógł podać, dlaczego zgromadził tak olbrzymie zapasy broni, policja aresztowała go i przekazała sędziemu do spraw wyjątkowego znaczenia. De Maen odpowiadać będzie za przemyt broni i nielegalne jej przechowanie. Inż. de Maen jest znaną osobistością na terenie Warszawy, a szczególnie znają go lokatorzy domu, w którym mieszkał, gdzie niejednokrotnie urządzał wesołe i huczne zabawy z udziałem szerokich sfer towarzyskich Warszawy. Wieczorem rozeszły się pogłoski, iż sprawa znalezionej broni nie przedstawia się tak groźnie, jak to przypuszczano pierwotnie. Inż. de Maen będzie wypuszczony z więzienia. Znalezienie w śródmieściu Warszawy dość wielkiego arsenału broni i amunicji wywołało duże wrażenie. Lokatorzy, dowiedziawszy się o zlikwidowaniu składów i wywiezieniu amunicji do zakładu pirotechnicznego, odetchnęli z ulgą, bowiem na wypadek jakiegoś pożaru lub wybuchu, wszystkim im groziłoby niebezpieczeństwo. Nowiny Codzienne, nr 224, z 30 lipca 1933 r. Dzisiejszej nocy rozpruto dwie kasy Po dłuższym czasie kasiarze warszawscy dali niespodziewanie znów znać o sobie, rozbijając w jednej dzielnicy, jednego dnia, dwie kasy ogniotrwałe. Wczoraj wieczorem kasiarze rozpruli kasę ogniotrwałą, mieszczącą się w firmie „Scheibler i Grohman" przy ul. Gęsiej 14. Łupem kasiarzy padło, według obliczeń, 16.000 zł. w gotówce. Prawdopodobnie w tym samym czasie, albo zaraz po rozpruciu kasy przy ul. Gęsiej, ta sama szajka kasiarzy dostała się do biur "Orbisu", przy ul. Nalewki Nr. 8, gdzie rozpruto kasę, z której zrabowano 6.700 zł. i 40 dolarów. Na miejsce zuchwałych kradzieży przybyli oficerowie urzędu śledczego, którzy ustalili, iż obydwa włamania i rozbicia kasy są dziełem specjalistów, i że rozbijali oni kasy w rękawiczkach, by nie pozostawić śladów odcisków daktyloskopijnych. W związku z kradzieżami urząd śledczy, przy współudziale policji mundurowej, zarządził dziś o północy wielką obławę [...]. il. Bartłomiej Gerłowski Skład broni (...) w Śródmieściu Czternastoletni nożowiec (...) Krwawe zajście między wyrostkami wynikło wczoraj w ogrodzie Saskim, gdzie na placu koło fontanny jeździł na rowerze 13-letni Henryk Rutkowski (Pańska 61). Jednemu z wyrostków nie podobało się to, rzucił się wiec na Rutkowskiego z otwartym scyzorykiem i ranił go w prawą rękę, poczem zaczął uciekać. Za młodocianym nożowcem rzucili się w pościg koledzy rannego. Po dłuższej bieganinie zatrzymano go na ulicy Wierzbowej i odprowadzono do 12 komisarjatu, gdzie oświadczył że ma lat 14, nazywa się Zygmunt S. i mieszka przy ul. Marszałka Focha nr. 6. Po sprawdzeniu okazało się, iż chłopak dał adres fałszywy. Dopiero w toku dochodzenia ustalono, że mieszka przy ul. Wąski Dunaj i że matka jego już kilkakrotnie płaciła kary za młodego nicponia. Mały nożowiec stanie przed sądem dla nieletnich i prawdopodobnie będzie umieszczony w domu poprawczym. Nowiny Codzienne, nr 213 z 19 lipca 1933 r. Rynek wydawca: Staromiejski Dom Kultury w Warszawie adres redakcji: Rynek Starego Miasta 2 00-272 Warszawa, Tel: 831-23-75 www.sdk.pl, e-mail: [email protected] Redaguje Zespół Redaktor Naczelny: Sebastian Lenart Sekretarz redakcji: Piotr Sobieniak Opieka graficzna: Bartłomiej Gerłowski, Piotr Sobieniak ISSN 1733-5906 Wydawnictwo bezpłatne Oddano do druku 29.09.2016
