mechanika i budowa maszyn - Akademia Morska w Szczecinie

Transkrypt

Dodatek 7 do Załącznika 5
AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE
WYDZIAŁ MECHANICZNY
PLANY I PROGRAMY
STUDIÓW NIESTACJONARNYCH
II STOPNIA
KIERUNEK – MECHANIKA I BUDOWA MASZYN
SPECJALNOŚĆ – BUDOWA I EKSPLOATACJA MORSKICH SYSTEMÓW
ENERGETYCZNYCH
Programy zatwierdzone przez Radę Wydziału Mechanicznego
03.03.2009 r. – obowiązują od roku akademickiego 2008/2009
SZCZECIN 2009
1
Redakcja
Wydziałowa Komisj a ds. Dydaktyki w składzie:
Dziekan Wydziału Mechanicznego dr hab. inż. Cezary Behrendt, prof. nadzw. AM,
Prodziekan ds. Studiów Stacj onarnych dr inż. Artur Bej ger,
Prodziekan ds. Studiów Niestacjonarnych i Praktyk dr inż. II of. mech. okr. Piotr Treichel,
Prodziekan ds. Nauki dr hab. inż. Zbigniew Matuszak, prof. nadzw. AM
prof. dr hab. inż. Piotr Bielawski, dr inż. Zenon Grządziel, dr inż. Andrzej
Stefanowski, dr Lech Kasyk, mgr inż. st. of. mech. okr. Paweł Krause
Redakcj a techniczna
dr inż. Piotr Treichel
2
Spis treści
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Karta zmian .....................................................................................................
Informacje o planach studiów .........................................................................
Kwalifikacje absolwenta .................................................................................
Lista przedmiotów studiów drugiego stopnia .................................................
Plan studiów drugiego stopnia ........................................................................
Matematyka wyższa w zastosowaniach ..........................................................
Fizyka współczesna .........................................................................................
Mechanika analityczna ....................................................................................
Komputerowe wspomaganie projektowania maszyn ......................................
Współczesne materiały konstrukcyjne ............................................................
Termodynamika stosowana .............................................................................
Alternatywne źródła energii ............................................................................
Projektowanie okrętowych systemów energetycznych ...................................
Automatyka przemysłowa ...............................................................................
Wymiana ciepła i wymienniki ........................................................................
Systemy hydrauliczne i pneumatyczne ...........................................................
Klimatyzacja i wentylacja ...............................................................................
Technologia wytwarzania i odtwarzania warstw wierzchnich ........................
Maszyny i systemy napędowe obiektów pływających ....................................
Praca przejściowa ............................................................................................
Systemy elektroenergetyczne obiektów pływających .....................................
Zarządzanie nadzorem technicznym ...............................................................
Podstawy projektowania procesów technologicznych ....................................
Diagnostyka systemów ....................................................................................
Analiza uszkodzeń oraz niezawodność i bezpieczeństwo systemów .............
Kierowanie i zarządzanie przedsiębiorstwem .................................................
Zarządzanie jakością eksploatacji ...................................................................
Gospodarka energetyczna ...............................................................................
Ochrona środowiska w procesie eksploatacji .................................................
Antropotechnika ..............................................................................................
Seminarium dyplomowe .................................................................................
Praca dyplomowa ............................................................................................
3
4
5
6
7
9
11
14
17
21
24
27
30
32
40
43
46
50
54
57
62
63
66
68
71
74
77
80
84
88
92
95
97
Karta zmian
Data
Treść zmiany
4
Uwagi
INFORMACJE O PLANACH STUDIÓW
A. Studia stacjonarne drugiego stopnia
Informacje ogólne
Studia II stopnia (magisterskie) przeznaczone są dla osób posiadających tytuł zawodowy
inżyniera uzyskany na kierunku studiów mechanika i budowa maszyn lub kierunkach
pokrewnych.
Program obejmuje 990 godzin realizowanych w trakcie trzech semestrów (studia
stacjonarne) lub dwóch zjazdów w kolejnych latach akademickich (studia niestacjonarne),
którym przypisano 95 punktów ECTS.
- Studia drugiego stopnia prowadzone są zarówno w formie studiów stacjonarnych, jak
i niestacjonarnych.
- Studia niestacjonarne są płatne. Warunki płatności określa umowa zawarta pomiędzy
uczelnią, a studentem w formie pisemnej.
- Planowane limity przyjęć na dany rok akademicki regulowane są odpowiednią
uchwałą Senatu AM w Szczecinie.
Student ma obowiązek przygotowania i obrony pracy magisterskiej przed Komisją
Egzaminacyjną powołaną przez Dziekana Wydziału Mechanicznego. Tematy prac
dyplomowych powinny być pobrane:
- w przypadku studentów studiów stacjonarnych – w trakcie II semestru studiów
(najpóźniej do jego zakończenia),
- w przypadku studentów studiów niestacjonarnych – podczas I roku studiów (do końca
danego roku akademickiego).
5
KWALIFIKACJE ABSOLWENTA
Absolwenci Wydziału Mechanicznego Akademii Morskiej w Szczecinie specjalności
„Budowa i eksploatacja morskich systemów energetycznych” uzyskują zaawansowaną wiedzę
ogólnotechniczną niezbędną do jej twórczego wykorzystania w projektowaniu, budowie,
remontach i eksploatacji systemów energetycznych ze szczególnym uwzględnieniem ich
specyfiki w zastosowaniach morskich. Posiadają wiedzę z zakresu technologii
proekologiczych i systemów zintegrowanego zarządzania środowiskiem, bezpieczeństwem i
jakością w procesach wytwórczych.
Są przygotowani do:
− wykonywania prac projektowo-konstrukcyjnych systemów energetycznych morskich
i lądowych,
− prowadzenia prac naukowo-badawczych w obszarze systemów energetycznych
morskich i lądowych,
− zarządzanie eksploatacją i remontami okrętowych i lądowych systemów
energetycznych,
− podejmowanie twórczych inicjatyw i decyzji,
− pracy zespołowej w środowisku międzynarodowym,
− rozwijania technologii proekologicznych,
− kierowania i rozwijania produkcji w przedsiębiorstwach przemysłu maszynowego.
Absolwenci przygotowani są do pracy w:
−
−
−
−
zakładach przemysłowych sektora maszynowego morskiego i lądowego,
biurach projektowo-konstrukcyjnych sektora gospodarki morskiej,
ośrodkach badawczo-rozwojowych przemysłu maszynowego okrętowego i lądowego,
przedsiębiorstwach doradczo-konstrukcyjnych przemysłu maszynowego okrętowego
i lądowego,
− instytucjach klasyfikacyjnych okrętownictwa,
− administracji morskiej,
− służb technicznych armatorów i przedsiębiorstw.
Absolwenci powinni opanować umiejętności współpracy i kierowania zespołami
ludzkimi oraz twórczego myślenia.
Powinni mieć wpojone nawyki ustawicznego kształcenia, rozwoju zawodowego,
podejmowania wyzwań badawczych oraz kontynuacji edukacji na studiach trzeciego stopnia.
6
Lista przedmiotów programu studiów niestacjonarnych
drugiego stopnia Akademii Morskiej w Szczecinie
kierunek:
specjalność:
l.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Mechanika i Budowa Maszyn
Budowa i Eksploatacja Morskich Systemów Energetycznych
NAZWA PRZEDMIOTU
A. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
Matematyka wyższa w zastosowaniach
Fizyka współczesna
Mechanika analityczna
B. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
Komputerowe wspomaganie projektowania maszyn
Współczesne materiały konstrukcyjne
Termodynamika stosowana
Alternatywne źródła energii
Projektowanie okrętowych systemów energetycznych
Automatyka przemysłowa
Wymiana ciepła i wymienniki
Systemy hydrauliczne i pneumatyczne
Klimatyzacja i wentylacja
Technologia wytwarzania i odtwarzania warstw wierzchnich
Maszyny i systemy napędowe obiektów pływających
Praca przejściowa
Systemy elektroenergetyczne obiektów pływających
Zarządzanie nadzorem technicznym
Podstawy projektowania procesów technologicznych
Diagnostyka systemów
Analiza uszkodzeń oraz niezawodność i bezpieczeństwo systemów
Kierowanie i zarządzanie przedsiębiorstwem
Zarządzanie jakością eksploatacji
Gospodarka energetyczna
Ochrona środowiska w procesie eksploatacji
Antropotechnika
Seminarium dyplomowe
Praca dyplomowa
7
150 godz.
840 godz.
Dodatek 7 do Załącznika 5
PLAN STUDIÓW – STUDIA NIESTACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Mechaniczny
Nr
Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn
Specjalność: Budowa i Eksploatacja Morskich
Systemów Energetycznych
Zmodyfikowany i zatwierdzony uchwałą
Rady Wydziału Mechanicznego z dnia
03.03.2009 r.
Rozkład zajęć w poszczególnych latach studiów
w tym
Σ
Nazwa przedmiotu
Obowiązuje od roku akademickiego 2008/2009
od pierwszego roku studiów
I rok
W
Ć
L
S
P
ECTS
W
E
II rok
Ć
L
S
P
ECTS
W
Ć
L
S
P
ECTS
30
15
15
15
-
-
-
6
4
6
-
-
-
-
-
-
1
2
3
Matematyka wyższa w zastosowaniach
Fizyka współczesna
Mechanika analityczna
60
45
45
30
15
30
30
15
15
15
-
-
-
6
4
6
30
15
30
4
Komputerowe wspomaganie projektowania maszyn
60
15
-
45
-
-
5
15
-
45
-
-
5
-
-
-
-
-
-
5
Współczesne materiały konstrukcyjne
60
30
-
30
-
-
5
30
-
30
-
-
5
-
-
-
-
-
-
6
Termodynamika stosowana
30
15
15
-
-
-
3
15
15
-
-
-
3
-
-
-
-
-
-
7
8
9
Alternatywne źródła energii
Projektowanie okrętowych systemów energetycznych
Automatyka przemysłowa
15
60
60
15
30
30
15
15
15
15
-
-
1
3
3
15
-
-
-
-
-
1
-
30
30
15
15
15
15
-
-
3
3
10 Wymiana ciepła i wymienniki
45
15
15
15
-
-
5
15
15
15
-
-
5
-
-
-
-
-
-
11 Systemy hydrauliczne i pneumatyczne
45
15
15
15
-
-
2
15
15
15
-
-
2
-
-
-
-
-
-
12 Klimatyzacja i wentylacja
13 Technologia wytwarzania i odtwarzania warstw wierzchnich
14 Maszyny i systemy napędowe obiektów pływających
45
30
30
15
15
15
15
-
15
15
-
15
-
2
1
1
15
15
15
-
15
-
15
-
2
1
15
-
-
15
-
-
-
1
-
E
E
15 Praca przejściowa
30
-
-
-
-
30
9
-
-
-
-
30
9
-
16 Systemy elektroenergetyczne obiektów pływających
45
15
-
30
-
-
3
-
-
-
-
-
-
15
17 Zarządzanie nadzorem technicznym
15
15
-
-
-
-
1
-
-
-
-
-
-
18 Podstawy projektowania procesów technologicznych
30
15
-
15
-
-
2
-
-
-
-
-
19 Diagnostyka systemów
20 Analiza uszkodzeń oraz niezawodność i bezpieczeństwo systemów
21 Kierowanie i zarządzanie przedsiębiorstwem
48
48
24
24
24
12
12
12
24
12
-
-
-
2
3
1
-
-
-
-
22 Zarządzanie jakością eksploatacji
36
24
12
-
-
-
1
-
-
-
23 Gospodarka energetyczna
24 Ochrona środowiska w procesie eksploatacji
25 Antropotechnika
24
24
12
12
12
12
12
-
12
-
-
-
3
1
1
-
-
26 Seminarium dyplomowe
24
-
24
-
-
-
1
-
-
-
-
-
-
-
20
-
990
450
222
258
30
30
95
210
27 Praca dyplomowa
Razem
Liczba godzin w roku:
-
-
-
-
-
-
30
-
-
3
15
-
-
-
-
1
-
15
-
15
-
-
2
-
-
24
24
12
12
12
24
12
-
-
-
2
3
1
-
-
-
24
12
-
-
-
1
-
-
-
-
12
12
12
12
-
12
-
-
-
3
1
1
-
-
-
-
-
-
24
-
-
-
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
20
15
30
49
240
15
-
46
120 135
510
E
E
E
102 123
480
Przedmiot:
1.
MATEMATYKA WYŻSZA W ZASTOSOWANIACH
Specjalność: Budowa i Eksploatacja Morskich Systemów Energetycznych
Studia niestacjonarne drugiego stopnia
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
60
30E
30
–
–
6
II
–
–
–
–
–
–
Razem
60
30E
30
–
–
6
Związki z innymi przedmiotami:
Matematyka, stanowi podstawę teoretyczną następujących przedmiotów:
– fizyka współczesna,
– mechanika analityczna,
– komputerowe wspomaganie projektowania maszyn,
– automatyka przemysłowa,
– wymiana ciepła i wymienniki.
Zakres wiedzy do opanowania
Po wysłuchaniu wykładów przewidzianych programem oraz wykonaniu ćwiczeń
audytoryjnych student powinien:
Znać →
1) podstawowe pojęcia i problemy z zakresu matematycznej teorii sterowania np. sterowany
system (układ) dynamiczny, synteza sterowania, problem optymalizacji sterowania.
Umieć →
1) formułować i rozwiązywać problemy z ww. zakresu posługując
specjalistycznym
oprogramowaniem
komputerowym
w
tym
MATLAB/SYMULINK oraz TOOL BOX’em CONTROL SYSTEM.
się także
pakietem
Treści zajęć dydaktycznych
Nr
tematu
Tematy i ich rozwinięcie
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
2.
3.
4.
Uzupełnienie wiadomości o macierzach. Wektorowe
równania różniczkowe liniowe.
Opis matematyczny systemów dynamicznych. Sterowany
system dynamiczny – pojęcia podstawowe: przestrzeń
stanów, stan systemu, sterowanie, trajektoria stanów.
Wstępne wiadomości o numerycznym rozwiązaniu równań
różniczkowych.
Pojęcie stabilności systemu – algebraiczne kryterium
Routha-Hurwitza.
Liniowe
systemy
sterowane
–
11
5
5
–
–
–
5
5
–
–
–
5
5
–
–
–
5
5
–
–
–
5.
sterowalność i obserwowalność.
Stabilizacja systemu liniowego sprzężeniem zwrotnym.
Sterowanie modalne.
6.
Problem sterowania optymalnego: funkcjonał jakości, zbiór
docelowy, ograniczenie sterowania. Zasada maksimum
Pantriagina.
Problem liniowo-kwadratowy LQR.
7.
Przykłady modeli matematycznych oraz synteza sterowania
wybranych systemów dynamicznych w przestrzeni stanów:
− model wymiennika ciepła,
− dynamika
i
sterowanie
ramieniem
robota
przemysłowego,
− sterowanie temperaturą pomieszczenia.
Liniowy model statku z autopilotem – badanie stabilności.
Przykłady zadań sterowania optymalnego oraz ich
rozwiązanie w oparciu o zasadę maksimum Pantriagina:
− stabilizacja kursu statku (optimal autopilot design),
− stabilizacja statku na krzywoliniowej trajektorii (trackkeeping systems).
Razem
Razem w czasie studiów
5
5
–
–
–
5
5
–
–
–
15
–
15
–
–
15
–
15
–
–
60
60
30
30
30
30
–
–
–
–
Ćwiczenia
8.
I. Metody dydaktyczne
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń rachunkowych w trakcie I
roku studiów. Pomoce dydaktyczne stanowią:
- literatura podstawowa i uzupełniająca do wykładów.
II. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
- uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego.
II-1. Warunki zaliczenia wykładów
- znajomość działów matematyki potrzebnych w modelowaniu systemów dynamicznych,
takich jak: algebry liniowej, równań różniczkowych, metod numerycznych rozwiązywania
równań różniczkowych, teorii stabilności równań różniczkowych, metod optymalizacji,
- obecność studenta na wykładach,
II-2. Forma i warunki zaliczenia ćwiczeń rachunkowych
- umiejętność zastosowania działów matematyki omawianych na wykładach w
modelowaniu układów dynamicznych oraz w syntezie prostych układów sterowania
12
automatycznego (ze szczególnym uwzględnieniem modeli dynamicznych statków oraz
syntezy układów automatycznego sterowania statkiem)
- zaliczenie z oceną.
III. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
Wykaz literatury podstawowej do wykładów
1.
J. Zeldowich, A. Myskis: Elements of Applied Mathematics. MIR, Publishers Moscow,
1976.
2. T. Kaczorek: Teoria sterowania ( t. 1 i 2). PWN 1981.
3. T. Kaczorek: Teoria układów regulacji automatycznej. WNT 1974.
4. O. Popov: Teoria regulacji i dynamika systemów. Politechnika Szczecińska, Szczecin,
1993.
5. O. Popov: Elementy teorii systemów – systemy dynamiczne. Politechnika Szczecińska,
Szczecin 2005.
6. P. De Larminat, Y. Thomas: Automatyka - układy liniowe (t.1,2,3), WNT 1983.
7. B.Mrozek, Z. Mrozek: MATLAB 5.x, SIMULINK 2.x. PLJ, 1998.
8. J.Brzózka, L.Dorobczyński: Programowanie w Matlab, Edu-Mikom, 1998.
9. K. Szacka, Teoria układów dynamicznych. Politechnika Warszawska, Warszawa 1999.
10. B. Heimann, W. Gerth, K. Popp: Mechatronika. Komponenty metody przykłady. PWN
2001.
Opracował: dr hab. Zenon Zwierzewicz, prof. nadzw. AM
13
Przedmiot:
2.
FIZYKA WSPÓŁCZESNA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
45
15
15
15
–
4
II
–
–
–
–
–
–
Razem
45
15
15
15
–
4
–
–
–
–
–
–
–
termodynamika stosowana,
alternatywne źródła energii,
automatyka przemysłowa,
wymiana ciepła i wymienniki,
systemy hydrauliczne i pneumatyczne,
mechanika analityczna
klimatyzacja i wentylacja.
audytoryjnych i laboratoryjnych student powinien:
Znać →
1) Obsługę wybranych urządzeń kontrolno-pomiarowych.
2) Podstawy teorii elektromagnetycznej i kwantowej.
3) Statystykę klasyczną i kwantową.
Umieć →
1) Rozwiązać podstawowe problemy z mechaniki kwantowej.
2) Obsługiwać nowoczesną aparaturę badawczą.
3) Korzystać z literatury potrzebnej do rozwiązywania określonych zagadnień technicznych
i naukowych.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
Interpretacja
elektromagnetyzmu:
własności
fal
elektromagnetycznych wynikające z równań Maxwella.
Rodzaje polaryzacji fal. Współczynniki Stokesa.
Oddziaływanie fal elektromagnetycznych z materią.
Normalny i anormalny efekt naskórkowy. Falowody.
Rozchodzenie się fal elektromagnetycznych w ośrodku
14
4
4
–
–
–
2.
3.
dyspersyjnym. Plazma i jej własności. Funkcje Greena dla
ruchu falowego.
Mechanika kwantowa: Postulaty mechaniki kwantowej.
Funkcja falowa i jej interpretacja wg Borna. Operatory
kwantowe oraz zasada nieoznaczoności Heisenberga.
Notacja
Diraca.
Przestrzeń
Hilberta.
Operatory
hermitowskie i ich własności. Rozkład funkcji stanu na
funkcje własne. Równanie Schrödingera i jego rozwiązania
dla wybranych zagadnień; oscylator harmoniczny, zjawisko
tunelowe. Statystyczne rozkłady kwantowe. Własności gazu
elektronowego. Teoria przewodnictwa Sommerfelda. Stany
czyste i mieszane w mechanice kwantowej – macierze
gęstości. Reprezentacje Schrödingera i Heisenberga.
Orbitalny i spinowy moment pędu. Operatory momentu
pędu we współrzędnych kartezjańskich i sferycznych.
Funkcje kuliste. Rozwiązanie równania Schrödingera dla
atomu wodoru.
Elementy oddziaływania fal materii: Elementy rachunku
zaburzeń. Rozproszenie w przestrzeni trójwymiarowej,
przekrój czynny na rozpraszanie, amplituda rozpraszania,
przybliżenie Borna. Opis ruchu układu mechanicznego w
przestrzeni fazowej. Twierdzenie Liouville’a. Wykorzystanie analizy fourierowskiej w wybranych zagadnieniach
fizycznych. Splot funkcji – transformata splotu.
6
6
–
–
–
5
5
–
–
–
15
–
15
–
–
15
–
–
15
–
45
45
15
15
15 15
15 15
–
–
Ćwiczenia
4.
Rozwiązywanie równań Schrödingera. Zadania z elementów
teorii pola. Zadania ze statystyki klasycznej i kwantowej.
Laboratorium
5.
Badania porównawcze promieniowania światła białego i
laserowego – optyka geometryczna. Badania parametrów
wiązki światła lasera He-Ne. Badanie wiązki światła lasera
półprzewodnikowego w zależności od parametrów zasilania.
Badanie linii światłowodowej. Badanie pracy lasera
molekularnego
(CO2).
Sprawdzanie
możliwości
zastosowania laserów w nauce i technice.
Razem
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów, ćwiczeń rachunkowych i
laboratoryjnych w trakcie I roku studiów. Pomoce dydaktyczne stanowią:
- literatura podstawowa i uzupełniająca do wykładów.
II-1. Forma i warunki zaliczenia wykładów
15
- uzyskanie pozytywnych ocen z 2 sprawdzianów pisemnych w ciągu semestru
przeprowadzonych w terminach uzgodnionych ze studentami,
II-3. Forma i warunki zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych
- znajomość regulaminu pracy i BHP w laboratorium stwierdzona na specjalnym
formularzu własnoręcznym podpisem studenta,
- zaliczenie tzw. „wejściówek” oraz wykonanie wg harmonogramu zestawu programowych
ćwiczeń laboratoryjnych,
- złożenie poprawnych sprawozdań pisemnych z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych,
opracowanych wg zaleceń podanych w skrypcie do ćwiczeń i instrukcjach
stanowiskowych,
Wykaz literatury podstawowej do wykładów i ćwiczeń
1.
2.
3.
4.
5.
6.
John Gribbin „W poszukiwaniu kota Schrödingera”
John Gribbin „Kotki Schrödingera czyli poszukiwanie rzeczywistości”
Gerard Milburn „Inżynieria kwantowa”
George Johnson „Na skróty przez czas”
Christoph Schiller “Motion Mountain – The Free Physics
Textbook” (http://www.motionmountain.net/index.html)
Opracował: dr Bohdan Bieg, dr Janusz Chrzanowski
16
3.
Przedmiot:
MECHANIKA ANALITYCZNA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
45
30E
15
–
–
6
II
–
–
–
–
–
–
Razem
45
30E
15
–
–
6
–
–
–
–
–
matematyka wyższa w zastosowaniach,
fizyka współczesna,
komputerowe wspomaganie projektowania maszyn,
maszyny i systemy napędowe obiektów pływających,
współczesne materiały konstrukcyjne.
Znać →
1) Dynamikę układów mechanicznych traktowanych jako ciała doskonale sztywne.
2) Podstawy mechaniki analitycznej dotyczące analizy więzów, określania warunków i
równań równowagi oraz energii mechanicznej układów mechanicznych.
3) Sposób i zakres wykorzystania mechaniki teoretycznej w budowie i eksploatacji urządzeń
okrętowych.
Umieć →
1) Analizować pęd i kręt układów materialnych.
2) Budować równania dynamiczne ruchu obrotowego ciała i wyznaczać reakcje dynamiczne
jego łożysk.
3) Wyznaczać główne osie i momenty bezwładności ciała sztywnego.
4) Analizować ruch kulisty ciała sztywnego, w szczególności:
– opisywać kinematykę ruchu kulistego;
– określać kręt i energię kinetyczną w ruchu kulistym;
– wyprowadzać równania Eulera;
– wyznaczać moment żyroskopowy i reakcje żyroskopowe żyroskopu o dwóch stopniach
swobody.
5) Wyznaczać warunki równowagi statycznej i dynamicznej układów mechanicznych we
współrzędnych uogólnionych.
6) Opisywać i analizować drgania układów mechanicznych o skończonej liczbie stopni
swobody.
17
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
Pęd układu punktów materialnych. Zasada d’Alemberta.
Kręt układu punktów materialnych. Zasada zachowania
krętu.
2
2
–
–
–
2.
Równania dynamiczne ruchu obrotowego ciała wokół stałej
osi. Reakcje dynamiczne łożysk osi wirującego ciała.
2
2
–
–
–
3.
Transformacja
obrotowa
Elipsoida bezwładności
bezwładności.
2
2
–
–
–
4.
Kinematyka ruchu kulistego i ruchu ogólnego ciała
sztywnego.
2
2
–
–
–
5.
Kręt i energia kinetyczna ciała w ruchu kulistym.
2
2
–
–
–
6.
Równania dynamiczne ruchu kulistego i ogólnego ciała
sztywnego. Równania Eulera.
2
2
–
–
–
7.
Przybliżony zarys precesji regularnej żyroskopu o dwóch
stopniach swobody. Żyrokompas.
2
2
–
–
–
8.
Współrzędne uogólnione. Więzy; rodzaje więzów.
2
2
–
–
–
9.
Przemieszczenia możliwe i przygotowane (wirtualne).
Zasada prac przygotowanych.
2
2
–
–
–
10.
Siły uogólnione. Równania równowagi we współrzędnych
uogólnionych.
2
2
–
–
–
11.
Równowaga w zachowawczym
równowagi. Zasada Dirichleta.
Rodzaje
2
2
–
–
–
12.
Ogólne równanie
pierwszego rodzaju.
Lagrange’a
2
2
–
–
–
13.
Równania Lagrange’a drugiego rodzaju we współrzędnych
uogólnionych.
2
2
–
–
–
14.
Energia kinetyczna, potencjalna i dyssypacji
współrzędnych uogólnionych. Linearyzacja układu.
2
2
–
–
–
15.
Część pisemna egzaminu.
2
2
–
–
–
1
–
1
–
–
1
–
1
–
–
1
–
1
–
–
1
–
1
–
–
1
–
1
–
–
1
–
1
–
–
momentów
dynamiki.
polu
Równania
sił.
we
Ćwiczenia
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Kręt układu w ruchu postępowym i obrotowym wokół stałej
osi. Kręt układu względem środka masy.
Wyznaczanie reakcji łożysk wirnika w ruchu obrotowym
jednostajnym.
Wyznaczanie głównych osi i momentów bezwładności bryły
sztywnej.
Wyznaczanie prędkości i przyspieszenia ciała sztywnego i
jego punktów w precesji regularnej.
Równania dynamiczne ruchu kulistego w szczególnych
przypadkach symetrii ciała sztywnego.
Moment żyroskopowy i reakcje żyroskopowe łożysk
żyroskopu o dwóch stopniach swobody.
18
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
Sprawdzian z dynamiki ciała sztywnego.
Analiza typów i rodzajów więzów.
Rozwiązywanie zagadnień równowagi ciał z zastosowaniem
zasady prac przygotowanych.
Określanie sił uogólnionych i równań równowagi we
współrzędnych uogólnionych.
Zastosowanie równań Lagrange’a pierwszego rodzaju.
Formułowanie równań Lagrange’a drugiego rodzaju, w
szczególności dla opisu drgań mechanicznych.
Sprawdzian z dynamiki analitycznej.
Razem
1
1
1
–
–
–
1
1
1
–
–
–
–
–
–
1
–
1
–
–
1
3
–
–
1
3
–
–
–
–
1
45
45
–
30
30
1
15
15
–
–
–
–
–
–
I.
Metody dydaktyczne
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń rachunkowych w trakcie I
roku studiów. Pomoce dydaktyczne stanowią:
- literatura podstawowa i uzupełniająca do wykładów,
- programy komputerowe:
1. Program analiz i obliczeń numerycznych Scilab (m.in. rozwiązywanie równań
różniczkowych zwyczajnych i cząstkowych, wyznaczania wartości i wektorów
własnych)
2. Programy Nei Nastran lub Abaqus do modelowania i analizy układów dyskretnych i
ciągłych metodą MES.
– egzamin pisemny i ustny
– obecność studenta na wykładach,
– pozytywna ocena z części pisemnej i ustnej egzaminu, obejmującego teorię mechaniki
analitycznej; zwolnienie z części ustnej egzaminu przy ocenie co najmniej dobrej z
egzaminu pisemnego.
– obecność studenta na ćwiczeniach
– zaliczenie pozytywne dwóch sprawdzianów pisemnych z umiejętności rozwiązywania
zadań, obejmujących zagadnienia omówione w części wykładowej.
Wykaz literatury podstawowej do wykładów:
1. Leyko J.: Mechanika ogólna. t.2. PWN, Warszawa 1976.
2. Leyko J., Szmelter J. i inni: Zbiór zadań z mechaniki ogólnej. Tom 2. PWN, Warszawa
1977.
3. Rubinowicz W., Królikowski W.: Mechanika teoretyczna. PWN, Warszawa 1978.
Wykaz literatury uzupełniającej do wykładów:
19
1. Gantmacher F. R.: Wykłady z mechaniki analitycznej. PWN, Warszawa 1972.
2. Marchelek K., Berczyński S.: Drgania mechaniczne. Zbiór zadań z rozwiązaniami.
Politechnika Szczecińska, Szczecin 2005.
3. Skalmierski B.: Mechanika z wytrzymałością materiałów dla automatyków. PWN,
Warszawa 1973.
Opracował: dr inż. Jacek Kaczmarek
20
Przedmiot:
4.
KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE
PROJEKTOWANIA MASZYN
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
60
15
–
45
–
5
II
–
–
–
–
–
–
Razem
60
15
–
45
–
5
–
–
–
–
–
mechanika analityczna,
projektowanie okrętowych systemów energetycznych,
maszyny i systemy napędowe obiektów pływających.
laboratoryjnych student powinien:
Znać →
1) Podstawy teoretyczne metody elementów skończonych.
2) Algorytmizowanie w komputerowych metodach elementów skończonych.
3) Podstawy modelowania 3D w programie AutoCAD.
Umieć →
1) Wykonać projekt wybranego urządzenia przy określonych założeniach eksploatacyjnych.
2) Wykonać obliczenia parametrów współpracujących części oraz dokumentacji technicznej
2D w programie AutoCAD.
3) Wykonać analizę statyczną wybranego elementu konstrukcyjnego w programach
Newkonst i KAM.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
2.
Aktualnie wykorzystywane oprogramowanie z zakresu
wspomagania komputerowego CAD.
Zakres
zastosowania
oraz
możliwości
programu
„AutoCAD” przy tworzeniu dokumentacji technicznej 2Dnarzędzia rysunkowe 2D, praca z warstwami i blokami,
21
7
2
–
5
–
10
2
–
8
–
3.
4.
5.
6.
7.
wymiarowanie, wydruk, podstawy tworzenia baz danych.
Podstawy modelowania 3D w programie „AutoCAD” –
modelowanie powierzchniowe, bryłowe, wizualizacja oraz
pozyskiwanie informacji od programu o parametrach
fizycznych zamodelowanego obiektu.
Podstawy teoretyczne metody elementów skończonych.
Podstawy algorytmizowania w komputerowych metodach
elementów skończonych – określanie topologii, warunków
brzegowych, modelowanie obciążeń.
Analiza statyczna wybranych elementów konstrukcyjnych w
programach Newkonst i KAM.
Technologiczne podstawy obróbki CNC na przykładzie programu „MTS”.
Razem
9
2
–
7
–
7
10
2
2
–
–
5
8
–
–
8
2
–
6
–
9
3
–
6
–
60
60
15
15
–
–
45
45
–
–
Tematyka prac przejściowych:
1. Wykonanie projektu wybranego urządzenia przy określonych założeniach eksploatacyjnych (reduktor). Wykonanie obliczeń parametrów współpracujących części oraz dokumentacji technicznej 2D w programie AutoCAD (rysunek złożeniowy, rysunki wykonawcze wybranych części, opracowanie zestawienia materiałowego). Określenie parametrów
fizycznych (masa, środek ciężkości) wybranego elementu reduktora (wałek) na podstawie
utworzonego modelu 3D w programie AutoCAD. Opracowanie procesu technologicznego wykonania wybranego detalu (wałek) w programie MTS.
2. Wykonanie analizy statycznej wybranego elementu konstrukcyjnego (belka, rama płaska)
w programach Newkonst i KAM przy zadanych parametrach geometrycznych, obciążeniowych i materiałowych. Weryfikacja uzyskanych wyników.
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń laboratoryjnych na I roku
studiów. Pomoce dydaktyczne stanowią:
- zestawy programowych ćwiczeń laboratoryjnych,
- programy komputerowe AutoCAD 2009, Newkonst, KAM, MTS.
22
- wykonanie wg harmonogramu zestawu programowych ćwiczeń laboratoryjnych,
Wykaz literatury podstawowej
1. A. Pikoń – AutoCAD 2009/LT2009+
2. A. Jaskulski – AutoCAD 2009/LT2009+
Wykaz literatury uzupełniającej
1. M. Dietrich – Podstawy Konstrukcji Maszyn (tom I, II, III)
2. E. Mazanek – Przykłady obliczeń z podstaw konstrukcji maszyn (tom I, II)
3. T. Winkler – Komputerowy zapis konstrukcji.
Opracował: mgr inż. Waldemar Kostrzewa
23
Przedmiot:
5.
WSPÓŁCZESNE MATERIAŁY KONSTRUKCYJNE
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
60
30
–
30
–
5
II
–
–
–
–
–
–
Razem
60
30
–
30
–
5
–
–
–
–
technologia wytwarzania i odtwarzania warstw wierzchnich,
podstawy projektowania procesów technologicznych,
diagnostyka systemów.
laboratoryjnych student powinien:
Znać →
1)
2)
3)
4)
Podstawy teoretyczne kształtowania struktury materiałów.
Poszczególne właściwości współczesnych materiałów konstrukcyjnych.
Mechanizmy umacniania materiałów.
Wpływ struktury na użytkowe właściwości materiałów konstrukcyjnych.
Umieć →
1) Dobrać materiał w procesie projektowania oraz w procesie napraw części maszyn.
2) Przeprowadzić identyfikację materiałów stosowanych na części maszyn.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Podstawy kształtowania struktury i własności materiałów
inżynierskich.
Układy równowagi fazowej.
Umocnienie materiałów.
Przemiany fazowe.
Nowoczesne materiały inżynierskie i ich zastosowanie w
budowie maszyn – stale o podwyższonej wytrzymałości.
budowie maszyn – stopy o wysokiej wytrzymałości
właściwej na bazie tytanu, aluminium, magnezu i berylu.
24
2
2
–
–
–
2
2
2
2
2
2
2
2
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
2
2
–
–
–
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
budowie maszyn –materiały odporne na niskie temperatury
ora materiały żaroodporne i żarowytrzymałe.
budowie maszyn – materiały polimerowe.
budowie maszyn –materiały o dużej odporności na ścieranie.
budowie maszyn –materiały odporne na korozję i erozję.
budowie maszyn –materiały ceramiczne.
budowie maszyn –kompozyty i nanokompozyty.
budowie maszyn –materiały o szczególnych właściwościach.
Komputerowe wspomaganie projektowania materiałowego
CAMD.
Komputerowe wspomaganie doboru materiałów CAMS.
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
2
–
–
–
–
–
–
2
2
2
–
–
–
2
–
–
2
–
2
2
2
2
2
4
4
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
2
2
2
2
2
4
4
–
–
–
–
–
–
–
3
–
–
3
–
1
60
60
–
30
30
–
–
–
1
30
30
–
–
–
Laboratorium
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
Nowoczesne metody badań materiałów.
Badanie stali o podwyższonej wytrzymałości.
Badanie stopów o wysokiej wytrzymałości właściwej na
bazie tytanu, aluminium, magnezu i berylu.
Badanie materiałów odpornych na niskie temperatury oraz
materiałów żaroodpornych i żarowytrzymałych.
Badanie materiałów ceramicznych.
Badanie materiałów o dużej odporności na ścieranie.
Badanie materiałów odpornych na korozję i erozję.
Badanie kompozytów i nanokompozytów.
Badanie materiałów o szczególnych właściwościach.
Badanie polimerów.
Zastosowanie komputerowego wspomagania projektowania
materiałowego CAMD.
Zastosowanie komputerowego wspomagania do doboru
materiałów CAMS.
Zaliczanie.
Razem
- instrukcje stanowiskowe i zestawy programowych ćwiczeń laboratoryjnych,
- programy komputerowe: CES Edu Pack 2007.
25
opracowanych wg zaleceń podanych w instrukcjach stanowiskowych,
1.
2.
3.
4.
Dobrzański L.A.: Materiały inżynierskie i projektowanie materiałowe. WNT 2006.
Ashby M.F., Jones D.R.H.: Materiały inżynierskie cz. I i cz. II. WNT 1995.
Blachowski M.: Wstęp di inżynierii materiałowej. WNT 2003.
Żuchowska D.: Polimery konstrukcyjne. WNT 2003.
1. Callister W.D.: Materiale science and Engineering an introduction. Wiley 2006.
Opracował: dr hab. inż. Janusz Grabian, prof. nadzw. AM
26
Przedmiot:
6.
TERMODYNAMIKA STOSOWANA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
30
15
15
–
–
3
II
–
–
–
–
–
–
Razem
30
15
15
–
–
3
–
–
–
–
alternatywne źródła energii;
wymiana ciepła i wymienniki;
klimatyzacja i wentylacja,
gospodarka energetyczna.
Znać →
1) Zagadnienia termodynamiczne i pojęcia stosowane i używane w termodynamice
w odniesieniu do urządzeń energetycznych najnowszej generacji.
Umieć →
1) Posługiwać się specjalistycznymi terminami i określeniami termodynamicznymi oraz
posiadać umiejętność wyszukiwania w literaturze fachowej zagadnień nt. współczesnej
termodynamiki.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Energia w procesach termodynamicznych.
Egzergia.
Zależności między entalpią, entropią i egzergią.
Entalpia, entropia i egzergia w urządzeniach energetycznych.
Termodynamika procesów spalania.
Trzecia zasada termodynamiki.
Podstawowe procesy termodynamiczne w przepływie płynu.
Procesy termodynamiczne w tzw. ogniwach paliwowych.
Procesy termodynamiczne w tzw. ogniwie Peltiera.
Procesy termodynamiczne w pompach ciepła.
27
1
1
2
2
1
1
2
2
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
2
1
2
1
1
2
2
1
2
1
1
2
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Ćwiczenia
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Energia w procesach termodynamicznych.
Egzergia.
Zależności między entalpią, entropią i egzergią.
Entalpia, entropia i egzergia w urządzeniach energetycznych.
Termodynamika procesów spalania.
Trzecia zasada termodynamiki.
Podstawowe procesy termodynamiczne w przepływie płynu.
Procesy termodynamiczne w tzw. ogniwach paliwowych.
Procesy termodynamiczne w tzw. ogniwie Peltiera.
Procesy termodynamiczne w pompach ciepła.
Razem
1
1
2
2
–
–
–
–
1
1
2
2
–
–
–
–
–
–
–
–
2
1
2
1
1
2
30
30
–
–
–
–
–
–
15
15
2
1
2
1
1
2
15
15
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń rachunkowych na I roku
- literatura do przedmiotu,
- sprzęt do prezentacji multimedialnych.
- prezentacje multimedialne.
- uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu pisemnego na koniec semestru.
- obecność studenta na ćwiczeniach,
- uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu pisemnego na koniec semestru.
1. Szargut J.: Termodynamika. PWN, Warszawa 2000.
2. Wiśniewski S.: Termodynamika techniczna. WNT, Warszawa 1980.
3. Gąsiorowski J., Radwański E., Zagórski J., Zgorzelski M.: Zbiór zadań z teorii maszyn
cieplnych. WNT, Warszawa 1978.
28
4. Szargut J., Guzik A., Górniak H.: Programowany zbiór zadań z termodynamiki
technicznej. PWN, Warszawa 1979
5. Wichrowski W.: Starzenie fizyczne maszyn cieplnych, WNT, Warszawa 1986.
6. Szargut J., Petela R., Egzergia. WNT, Warszawa 1965.
7. Szargut J.: Egzergia. Poradnik obliczania i stosowanie, Wyd. Pol. Śląskiej, Gliwice 2007.
Opracował: prof. dr hab. inż. Oleh Klyus
29
ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ENERGII
Przed
miot:
7.
Liczba godzin
Σ
W
C
L
S
I
II
15
–
15
–
–
–
–
–
–
–
Punkty
kredyto
we
1
–
Razem
15
15
–
–
–
1
Rok
studiów
–
–
–
–
Po wysłuchaniu wykładów przewidzianych programem student powinien:
Znać →
1) podział źródeł energii,
2) sprawność przemian energetycznych,
3) niekonwencjonalne urządzenia energetyczne.
Umieć →
1) wyznaczać sprawność przemian energetycznych.
Nr
te
matu
Liczba godzin
Ra
zem
Rok I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Zasoby energetyczne wód lądowych.
Zasoby energii mórz i oceanów.
Zasoby energetyczne wiatru-ograniczenia i sposoby
wykorzystania.
Energia geotermalna – dane ilościowe, możliwości
wykorzystania.
Aktywne i pasywne wykorzystanie promieniowania słonecznego.
Podstawy energetyki jądrowej.
Energia biopaliw.
Ogniwa fotowoltaiczne.
30
1
1
1
2
2
1
2
1
9.
10.
Perspektywy dla paliwa wodorowego.
Niekonwencjonalne urządzenia energetyczne.
Razem
2
2
15
5
15
5
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów na I roku studiów. Pomoce
dydaktyczne stanowią literatura podstawowa i uzupełniająca do wykładów.
Zaliczenie przedmiotu „Alternatywne źródła energii” następuje po spełnieniu wymagań
punktów II-1, II-2 i II-3.
1.
2.
3.
4.
Gronowicz J. Niekonwencjonalne źródła energii. Wyd. PID, Radom-Poznań, 2008.
Merkisz J, Pielech I. Alternatywne napędy pojazdów. Wyd. PP, Poznań, 2006.
Cieśliński J., Miklewicz J. Niekonwencjonalne źródła energii. Wyd. PG, Gdańsk, 1997.
Lewandowski W. Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa, 2003.
Wykaz literatury uzupełniającej do wykładów
1. Bogdanenko J. Odnawialne źródła energii. PWN, Warszawa, 1998
2. Żmudzki S. Silniki Stirlinga, WNT, Warszawa, 1993.
3. Miszczak M., Waszkiewicz C. Energia słońca, wiatru i inne. Nasza Księgarnia,
Warszawa, 1998.
4. Zalewski W. Pompy ciepła. Podstawy teoretyczne i przykłady zastosowań. Wyd. PK,
Kraków, 1998.
Opracował: prof. dr hab. inż. Oleh Klyus
31
8.
Przedmiot:
PROJEKTOWANIE OKRĘTOWYCH SYSTEMÓW
ENERGETYCZNYCH
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
60
30
15
–
15
3
Razem
60
30
15
–
15
3
–
–
–
–
–
–
–
–
–
ochrona środowiska w procesie eksploatacji,
współczesne materiały konstrukcyjne,
matematyka wyższa w zastosowaniach.
Po wysłuchaniu wykładów przewidzianych programem oraz wykonaniu ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych z wykorzystaniem symulatora student powinien:
Znać →
1) Współzależność procesu projektowania obiektu pływającego i jego systemu energetycznego.
2) Współpracę elementów układu ruchowego obiektu.
3) Stany eksploatacyjne systemów energetycznych.
4) Zasady doboru elementów systemu energetycznego obiektu.
5) Sposoby sporządzania bilansu cieplnego i elektrycznego w fazie projektowania obiektu
pływającego oraz w czasie eksploatacji.
6) Podstawy projektowania instalacji rurociągowych siłowni spalinowych.
7) Zasady rozplanowania przestrzennego elementów systemu energetycznego.
Umieć →
1) Ocenić prawidłowość doboru elementów systemu energetycznego nowobudowanego
w oparciu o dokumentację zdawczą oraz stany energetyczne silników cieplnych
i odbiorników energii w trakcie eksploatacji.
2) Sporządzić bilans cieplny i elektryczny w fazie projektowania systemu oraz w czasie jego
eksploatacji.
3) Wykonać obliczenia i dobór elementów instalacji systemów energetycznych: sprężonego
powietrza, chłodzenia, oleju smarowego, paliwowej, grzewczej, spalin wylotowych, powietrza dolotowego zgodnie z wymaganiami kryterialnymi.
32
4) Dokonać analizy efektywności ekonomicznej wytwarzania i użytkowania energii.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Współzależność procesu projektowania obiektu i jego systemu energetycznego.
Projektowanie statku jako proces: spirala Andrewsa-Evansa.
Etapy projektowania siłowni statku.
Relacje przestrzenno – masowo – funkcjonalne pomiędzy
statkiem i systemem energetycznym w projektowaniu.
Struktura pojęciowa związana z projektowaniem obiektu i
jego układu energetycznego.
Założenia armatora dla prędkości, nośności i zasięgu statku
jako danych do projektu ofertowego systemu energetycznego. Lista podobnych obiektów pływających.
Ogólny wybór rozwiązania układu napędowego.
Metody doboru napędu głównego dla wybranego obiektu.
Określenie zapotrzebowania energii do napędu obiektu pływającego:
a) metody obliczeniowe: admiralicji, Holtropa, Kellera;
b) metody statystyczne: z wykorzystaniem listy statków podobnych i uproszczonej formuły admiralicji;
c) metody doświadczalne: z mocy holowania, baseny
modelowe.
Metodyka i zasada doboru wolnoobrotowego silnika głównego. Informacje i dane zawarte w katalogach silników wolnoobrotowych firm Wartsila i MAN B&W. Pola parametrów kontraktowych silników wolnoobrotowych dwusuwowych, pole pracy i zalecenia producentów.
Aspekty ekonomiczne wyboru silników wolnoobrotowych
nowej generacji do napędu obiektu pływającego.
Dobór silnika/ów głównego/ch dla warunków kontraktowych.
Współczesne metody doboru zespołu silnik – śruba dla
układu ruchowego obiektu.
Projektowy bilans energetyczny systemu.
Określenie mocy grup odbiorników energii elektrycznej i
całej elektrowni – etap projektu wstępnego.
Określenie zapotrzebowania na parę grzewczą oraz dobór
kotła. pomocniczego opalanego. Bilans pary grzewczej.
Sposoby zwiększania sprawności systemów energetycznych.
Złożone układy odzyskiwania energii odpadowej.
Utylizacja ciepła spalin wylotowych. Dobór kotła pomocniczego opalanego paliwem płynnym i utylizacyjnego.
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
4
4
–
–
–
4
4
–
–
–
2
2
–
–
–
1
1
1
1
–
–
–
–
–
–
1
1
1
1
–
–
–
–
–
–
4
4
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
1
–
1
–
–
Ćwiczenia
17.
Określenie zapotrzebowania energii do napędu obiektu pływającego:
a) metody obliczeniowe: admiralicji, Holtropa, Kellera;
b) metody statystyczne: z wykorzystaniem listy statków podobnych i uproszczonej formuły admiralicji;
33
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
c) metody doświadczalne: z mocy holowania, baseny
modelowe.
Metodyka i zasada doboru wolnoobrotowego silnika głównego. Informacje i dane zawarte w katalogach silników wolnoobrotowych firm Wartsila i MAN B&W. Pola parametrów kontraktowych silników wolnoobrotowych dwusuwowych, pole pracy i zalecenia producentów.
Dobór silnika/ów głównego/ch dla warunków kontraktowych.
Współczesne metody doboru zespołu silnik – śruba dla
układu ruchowego obiektu.
Bilans elektryczny obiektu. Wstępne oszacowanie mocy
oraz dobór elektrowni okrętowej – etap projektu ofertowego
i koncepcyjnego.
Sposoby zwiększania sprawności systemów energetycznych.
Złożone układy odzyskiwania energii odpadowej.
Utylizacja ciepła spalin wylotowych. Dobór kotła pomocniczego opalanego paliwem płynnym i utylizacyjnego.
Projektowanie instalacji rurociągowych (systemów) siłowni
spalinowej:
− Instalacja transportu paliwa.
− Dobór urządzeń oczyszczających.
− Instalacja zasilania paliwem.
− Instalacje oleju smarowego:
− Instalacje oleju cylindrowego silników.
− Dobór wirówek oleju smarowego.
− Instalacje oleju smarowego silników pomocniczych.
− Instalacje oleju smarowego.
− Instalacja wody pitnej i sanitarnej – gospodarka woda
słodką.
− Elementy składowe instalacji zaopatrzenia wodnego na
statku.
− Dobór wyparownika.
− Instalacja systemu chłodzenia wodą zaburtową.
− Warunki chłodzenia wodą zaburtową mechanizmów i
urządzeń. siłowni spalinowych.
− Chłodzenie wyparownika podciśnieniowego.
− Zasilanie wodą zaburtową chłodnic obsługujących silniki
główne i pomocnicze.
− Instalacja systemu sprężonego powietrza.
− Zbiorniki powietrza rozruchowego silników głównych i
pomocniczych.
− Urządzenia rozruchowe siłowni.
− Instalacja parowa i skroplinowo-zasilająca.
− Instalacja zęzowo-balastowa, wody pitnej i sanitarnej.
1
–
1
–
–
1
1
–
–
1
1
–
–
–
–
1
–
1
–
–
2
–
2
–
–
1
–
1
–
–
1
–
1
–
–
6
–
6
–
–
1
–
–
–
1
Symulator
26.
Weryfikacja założeń dla prędkości, nośności i zasięgu statku
jako danych do projektu ofertowego systemu energetycz-
34
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
nego.
Analiza rozwiązań układu napędowego.
Metod doboru napędu głównego dla wybranego obiektu.
Weryfikacja zapotrzebowania energii do napędu obiektu
pływającego.
Metodyka i zasada doboru wolnoobrotowego silnika głównego. Weryfikacja pola parametrów kontraktowych silników
wolnoobrotowych dwusuwowych, pole pracy i zalecenia
producentów.
Określenie bilansu energetycznego systemu.
Określenie mocy grup odbiorników energii elektrycznej i
całej elektrowni – dane do projektu wstępnego.
Bilans elektryczny obiektu. Wstępne oszacowanie mocy
oraz dobór elektrowni okrętowej – dane do projektu
ofertowego i koncepcyjnego.
Dobór danych do projektowania instalacji rurociągowych
(systemów) siłowni spalinowej:
− Instalacja transportu paliwa.
− Dobór urządzeń oczyszczających.
− Instalacja zasilania paliwem.
− Instalacje oleju smarowego:
− Instalacje oleju cylindrowego silników.
− Dobór wirówek oleju smarowego.
− Instalacje oleju smarowego silników pomocniczych.
− Instalacje oleju smarowego.
− Instalacja wody pitnej i sanitarnej – gospodarka woda
słodką.
− Elementy składowe instalacji zaopatrzenia wodnego na
statku.
− Dobór wyparownika.
− Instalacja systemu chłodzenia wodą zaburtową.
− Warunki chłodzenia wodą zaburtową mechanizmów i
urządzeń. siłowni spalinowych.
− Chłodzenie wyparownika podciśnieniowego.
− Zasilanie wodą zaburtową chłodnic obsługujących silniki
główne i pomocnicze.
− Instalacja systemu sprężonego powietrza.
− Zbiorniki powietrza rozruchowego silników głównych i
pomocniczych.
− Urządzenia rozruchowe siłowni.
− Instalacja parowa i skroplinowo-zasilająca.
− Instalacja zęzowo-balastowa, wody pitnej i sanitarnej.
Razem
35
1
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
1
–
–
–
–
–
–
1
1
1
–
–
–
1
2
–
–
–
2
6
–
–
–
6
60
60
30
30
15
15
–
–
15
15
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów, ćwiczeń rachunkowych
audytoryjnych/konwersatorium i ćwiczeń na symulatorze, na II roku studiów. Pomoce
dydaktyczne stanowią:
-
literatura podstawowa i uzupełniająca do wykładów,
programy komputerowe Excel, Statistica,
prezentacja multimedialna pt. „Risk model”,
symulator okrętowego systemu energetycznego.
Zaliczenie przedmiotu „Projektowanie okrętowych systemów energetycznych” następuje
po spełnieniu wymagań punktów II-1, II-2 i II-3.
- wykonanie pracy proseminaryjnej z zagadnień wyszczególnionych w programie
przedmiotu,
- przygotowanie i przeprowadzenie konwersatorium na wybrany temat, podczas
programowych zajęć audytoryjnych semestru. Jego temat i termin student uzgadnia z
prowadzącym przedmiot.
Ćwiczenie rachunkowe wykonane zgodnie z wydanym na początku zajęć pouczeniem,
stanowiące projekt wstępny wybranego okrętowego systemu energetycznego student rozlicza
indywidualnie u prowadzącego przedmiot, w terminie do zakończenia zajęć w semestrze.
II-3. Forma i warunki zaliczenia ćwiczeń na symulatorze
Ćwiczenie na symulatorze student zalicza poprzez realizację zadania postawionego przez
prowadzącego zgodnie z zakresem programu.
1. Balcerski A.: Modele probabilistyczne w teorii projektowania i eksploatacji spalinowych
siłowni okrętowych. Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej,
Gdańsk 2007
2. Balcerski A.: Siłownie okrętowe. Podstawy termodynamiki, silniki i napędy główne,
urządzenia pomocnicze, instalacje. Politechnika Gdańska, Gdańsk 1986
3. Balcerski A., Bocheński D.: Układy technologiczne i energetyczne jednostek
oceanotechnicznych. Politechnika Gdańska, Gdańsk 1998
36
4. Chachulski K.: Energetyczne problemy eksploatacji napędów okrętowych. Wydawnictwo
Morskie, Gdańsk 1991.
5. Chachulski K.: Podstawy napędu okrętowego. Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1988.
6. Chądzyński W.: Elementy współczesnej metodyki projektowania obiektów pływających.
Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej Nr 563. Wydawnictwo Uczelniane Politechniki
Szczecińskiej Szczecin 2001.
7. Chmielniak T.: Technologie energetyczne. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice
2004
8. Dudziak J.: Teoria okrętu. Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki
Morskiej. Wydanie II – poprawione i uzupełnione. Gdańsk 2008
9. Holtrop J.: A statistical analysis of performance test results. International Shipbuilding
Progress. February 1977, Vol 24, No 270.
10. Holtrop J., Mennen G.G.J.: A statistical power prediction method. International
Shipbuilding Pr ogress. October 1978, Vol 25.
11. Holtrop J., Mennen G.G.J.: An approximate power prediction method. International
Shipbuilding Progress. July 1982, Vol 29.
12. Holtrop J.: A statistical re-analisysis of resistance and propulsion data. International
Shipbuilding Progress. September 1984, Vol 31.
13. Keller W. H.: Extended diagrams for determining the resi stance and required power of
single-screw ships. International Shipbuilding Progress. No 24, 1974. Vol 21.
14. Krępa J.: Okrętowe układy energetyczno-napędowe. WSM Gdynia 1989
15. Krępa J., Staszewski J.: Podstawy projektowania statków rybackich. Wydawnictwo
Morskiego Instytutu Rybackiego, Gdynia 1985
16. Metody obliczeniowe wstępnego projektowania statków. Wydawnictwo Morskie Gdańsk
1976. Zbiór 1 i 2. Biblioteka okrętowca.
17. Michalski R.: Siłownie okrętowe. Obliczenia wstępne oraz ogólne zasady doboru
mechanizmów i urządzeń pomocniczych instalacji siłowni motorowych. Politechnika
Szczecińska. Instytut Oceanotechniki i Okrętownictwa, Szczecin 1997
18. Urbański P.: Gospodarka energetyczna na statkach. Wydawnictwo Morskie, Gdańsk
1978.
19. Urbański P.: Instalacje okrętów i obiektów oceanotechnicznych. Instalacje spalinowych
siłowni okrętowych. Politechnika Gdańska, Gdańsk 1994.
20. Wojnowski W.: Okrętowe siłownie spalinowe. CzęśćI. druk Akademii Marynarki
Wojennej, Gdynia 1998.
21. Wojnowski W.: Okrętowe siłownie spalinowe. CzęśćIII. Politechnika Gdańska, Wydział
Oceanotechniki i Okrętownictwa, Gdańsk 1998 oraz wydanie drugie, druk Akademii
Marynarki Wojennej, Gdynia 2002.
1. Balcerski A.: Całkowite zużycie paliwa jako kryterium wyboru okrętowego układu
energetycznego. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej Nr 40, Maszyny Robocze i
Pojazdy, Poznań 1993, ss. 117 – 133.
2. Balcerski A.: Dobór wielkości silników głównych na wstępnych etapach projektowania
układów napędowych jednostek oceanotechnicznych. Marine Technology Transactions.
Polish Academy of Sciences, Branch in Gdańsk, Vol. 7, 1996 – pp. 5 – 22.
37
3. Balcerski A.: Metoda projektowania układów energetycznych trawlerów łowczoprzetwórczych. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej Nr 40, Maszyny Robocze i
Pojazdy, Poznań 1993, s. 135 – 162.
4. Balcerski A.: Metodyka doboru typu silnika głównego w nauczaniu projektowania
siłowni okrętowych. III SymSO WSM Gdynia, 1980, s. 33-53.
5. Balcerski A.: Formuły do przybliżonego określania mocy napędu głównego trawlerów.
Referaty na IX SymSO, Politechnika Szczecińska, Instytut Okrętowy, Szczecin 1987, ss.
101 – 112.
6. Balcerski A.: Określenie zapotrzebowania na energię elektryczną w typowych stanach
eksploatacji uprzemysłowionych statków rybackich dla potrzeb wstępnego doboru
elektrowni. Referaty na VI Sympozjum Siłowni Okrętowych, Politechnika Gdańska,
Instytutut Okrętowy, Gdańsk 1984, ss. 19 – 24.
7. Balcerski A.: Określenie zapotrzebowania na parę grzewczą w typowych stanach
eksploatacji trawlerów – przetwórni. X Sympozjum Siłowni Okrętowych, Akademia
Marynarki Wojennej, Gdynia 1988, ss. 73-85.
8. Balcerski A.: Problemy zastosowania centralnej instalacji chłodzenia w siłowni
dwusilnikowego rybackiego statku wielozadaniowego. VIII SymSO, Politechnika
Gdańska, Instytut Okrętowy, Gdańsk 1986, 7 – 17.
9. Balcerski A., Bocheński D.: Badania zależności regresyjnych określających wybrane
parametry układów energetycznych trawlerów łowczo – przetwórczych. XII SymSO,
WSM Szczecin, 1990, ss. 83 – 92.
10. Balcerski A., Bocheński D.: Możliwości wykorzystania metod masowej obsługi do doboru
parametrów układów wytwarzania i gospodarki wodą słodką na trawlerachprzetwórniach. XVI SymSO Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i
Okrętownictwa, Gdańsk 1994, ss. 20-31.
11. Balcerski A., Bocheński D.: Struktura pojęciowa związana z okrętowym układem
energetycznym. XXIII SymSO AM Gdynia, s. 11-16
12. Balcerski A., Giernalczyk M.: Ocena struktur instalacji chłodzenia z chłodnicą centralną.
XV SymSO, AMW, IKNO, Gdynia 1993
13. Balcerski A., Giernalczyk M.: Określanie charakterystyki łącznego strumienia ciepła
chłodzenia odbieranego przez wodę zaburtową w rzeczywistych warunkach eksploatacji
siłowni okrętowych z silnikami spalinowymi. XVI SymSO Politechnika Gdańska,
Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, Gdańsk 1994, ss 12 - 19
14. Giernalczyk M., Górski Z.: Metoda określania zapotrzebowania energii do napędu
statku, energii elektrycznej i wydajności kotłów dla nowoczesnych zbiornikowców do
przewozu ropy naftowej i jej produktów przy wykorzystaniu metod statystycznych.
Akademia Morska w Szczecinie, Zeszyty Naukowe Nr 10(82), Szczecin 2006, ss. 183192.
15. Giernalczyk M., Herdzik: Ocena poprawności doboru układu napędowego holownika
wyposażonego w pędniki azymutalne pod kątem uzyskania uzyskania złożonych
parametrów kontraktowych, na przykładzie holownika HEROS. Materiały XXIII SymSO,
AM Gdynia, 2002, s.53 – 59.
16. Girtler J.: Zagadnienie projektowania siłowni okrętowych z uwzględnieniem ich
niezawodności. XXIII SymSO AM Gdynia, 2002, s.69 – 75.
17. Jamroż J., Swolkień T., Wieszczeczyński T.: Metodyka doboru układu napędowego silnik
– śruba dla silników wolnoobrotowych nowej generacji. X Sympozjum Siłowni
Okrętowych, Akademia Marynarki Wojennej, Gdynia 1988, ss. 11 – 26.
38
18. Jamroż J., Swolkień T., Wieszczeczyński T.: Program doboru wolnoobrotowych silników
spalinowych typu RTA i MC/MCE. X Sympozjum Siłowni Okrętowych, Akademia
Marynarki Wojennej, Gdynia 1988, ss. 37 – 43.
19. Jamroż J., Swolkień T., Wieszczeczyński T.: Program doboru prądnic wałowych dla
silników Sulzer typu RTA. X Sympozjum Siłowni Okrętowych, Akademia Marynarki
Wojennej, Gdynia 1988, ss. 55 – 61.
20. Jamroż J., Swolkień T., Wieszczeczyński T.: Projektowanie siłowni okrętowych.
Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1992.
21. Jamroż J., Wieszczeczyński T.: Aspekty ekonomiczne wyboru silników wolnoobrotowych
nowej generacji do napędu statku. XVI SymSO Politechnika Gdańska, Wydział
Oceanotechniki i Okrętownictwa, Gdańsk 1994, ss. 101-109
22. Jamroż J., Wieszczeczyński T.: Ocena wpływu zmiany warunków pływania na sposób
doboru silnika głównego, jego obciążenie i koszty eksploatacji statku. XV SymSO,
AMW, IKNO, Gdynia 1993
23. Kubiak A.: Elementy nauczania w projektowaniu rozplanowania siłowni okrętowych. III
SymSO, WSM Gdynia, s. 9-33.
24. Lap A.J.W.: Diagrams for determining the resistance of single-screw ships. International
Shipbuilding Progress. No 4 1954. Vol 1.
25. Listewnik J.: Przyszłościowe trendy rozwojowe siłowni okrętowych. XXIII SymSO
Akademia Morska Gdynia, 2002, s.137 - 146.
26. Michalski R.: Procesy ORC w okrętowych systemach utylizacji ciepła. XXVI Sympozjum
Siłowni Okrętowych. Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej Gdynia Nr 162
K/2 2005. Gdynia 2005
27. Propulsion Trends in Bulk Carriers - MAN B&W A/S, Copenhagen 2006, Denmark
28. Propulsion Trends in Container Vessels - MAN B&W A/S, Copenhagen 2005, Denmark
29. Propulsion Trends in Tankers - MAN B&W A/S, Copenhagen 2005, Denmark
30. Urbański P.: Instalacje siłowni okrętowych - metodyka nauczania. III SymSO. WSM
Gdynia 1980 s. 1-8.
31. Thermo Efficiency System (TES) for Reduction of Fuel Consumption and CO2 Emission MAN B&W A/S, Copenhagen 2005, Denmark.
32. Marine Engine Programme 2006. MAN B&W Diesel
33. Ship Power Systems 2006. Wartsila 2006.
34. Diesel Engines Programme. H. Cegielski-Poznań S.A.
35. Engine Selection Guide for MC/MC-C Engines.
36. Project Planning Manual For-stroke Diesel Engines. MAN B&W.
37. Ship Propulsion. MAN B&W.
Opracował: dr hab. inż. Andrzej Adamkiewicz, prof. nadzw. AM
39
Przedmiot:
9.
AUTOMATYKA PRZEMYSŁOWA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
60
30
15
15
–
3
Razem
60
30
15
15
–
3
–
–
–
–
–
–
–
systemy elektroenergetyczne obiektów pływających,
diagnostyka systemów,
podstawy projektowania procesów technologicznych.
Po wysłuchaniu wykładów przewidzianych programem oraz wykonaniu ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych student powinien:
Znać →
1) Strukturę cyfrowego układu regulacji oraz funkcje i własności jego elementów składowych.
2) Sposoby przetwarzania sygnałów analogowych.
3) Struktury i własności sieci komputerowych.
Umieć →
1) Ocenić poprawność działania cyfrowego układu regulacji i zaprogramować sterownik logiczny do realizacji prostych zadań.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
Przetwarzanie sygnałów analogowych na dyskretne – próbkowanie, kwantowanie, aliasing, twierdzenie Shannona.
Przetworniki A/D i D/A. Budowa i funkcje elementów mikroprocesorowego układu regulacji.
Równania różnicowe, przekształcenie Z i transmitancja dyskretna jednowymiarowych elementów automatyki, obiektów
regulacji i regulatorów.
40
2
2
–
–
–
4
4
–
–
–
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Inteligentne przetworniki pomiarowe. Możliwości kształtowania sygnałów pomiarowych i charakterystyk dla układu
automatyki. Sygnały znormalizowane analogowe i cyfrowe.
Firmowe przetworniki inteligentne (FOXBORO, Aplisens).
Budowa i funkcje regulatorów cyfrowych (temperatury, ciśnienia, natężenia przepływu, poziomu). Konfigurowanie
regulatora.
Inteligentne pozycjonery. Możliwości kształtowania sygnałów i charakterystyk w pętli wykonawczej przez inteligentne
pozycjonery.
Komputerowe interfejsy szeregowe (RS 232C, RS 422,
RS 423, RS 485) i równoległe.
Struktury i własności sieci komputerowych. Media transmisyjne. Warstwowy model sieci komputerowej. Przemysłowe
sieci komputerowe – Profibus (PA, DP), Modbus, DeviceNet, LonWorks, Ethernet przemysłowy.
Rozproszone układy regulacji i sterowania.
Sterowniki programowalne PLC.
4
4
–
–
–
4
4
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
4
4
–
–
–
2
6
2
6
–
–
–
–
–
–
5
–
5
–
–
10
–
10
–
–
4
4
7
–
–
–
–
–
–
4
4
7
–
–
–
60
60
30
30
15 15
15 15
–
–
Ćwiczenia
10.
11.
Równania różnicowe, przekształcenie Z i transmitancja dyskretna jednowymiarowych elementów automatyki, obiektów
regulacji i regulatorów.
Stabilność i jakość dyskretnego układu regulacji. Modelowanie układu dyskretnego w MATLAB-ie/Simulinku.
Laboratorium
12.
13.
14.
Badanie stabilności i jakości dyskretnego układu regulacji.
Badanie rozproszonych układów regulacji i sterowania.
Programowanie i badanie sterowników programowalnych
PLC.
Razem
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów, ćwiczeń rachunkowych oraz
laboratoryjnych, na II roku studiów. Pomoce dydaktyczne stanowią:
-
literatura podstawowa i uzupełniająca do wykładów,
programy komputerowe MATLAB/Simulink, DasyLab
laboratorium sterowników PLC
prezentacje multimedialne
41
- obecność studenta na wszystkich ćwiczeniach laboratoryjnych,
- pozytywne oceny z odpowiedzi ustnych uzyskane w trakcie zajęć.
- znajomość regulaminu pracy i BHP w laboratorium stwierdzona własnoręcznym
podpisem studenta,
- wykonanie wg harmonogramu zestawu programowych ćwiczeń laboratoryjnych i ich
zaliczenie,
- przyjęcie przez prowadzącego sprawozdań (pisemnych lub elektronicznych) z
wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych, opracowanych wg zaleceń podanych w skrypcie do
ćwiczeń i instrukcjach stanowiskowych;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Brzózka J., Regulatory cyfrowe w automatyce, Wydawnictwo MIKOM, Warszawa
2002.
Grega W., Sterowanie cyfrowe w czasie rzeczywistym, Wydawnictwo AGH, Kraków
1999.
Szafarczyk M., Śniegulska-Grądzka D., Wypysiński R., Podstawy układów sterowań
cyfrowych i komputerowych, Wydawnictwo MIKOM, Warszawa 2007.
Pietrusewicz K., Dworak P., Programowalne sterowniki automatyki PAC.
Wydawnictwo NAKOM, 2007.
Kwaśniewski J., Sterowniki PLC w praktyce inżynierskiej, Wydawnictwo BTC, 2008.
Broel-Plater B., Układy wykorzystujące sterowniki PLC. Projektowanie algorytmów
sterowania. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Steven W. Smith, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów. Praktyczny poradnik dla
inżynierów i naukowców, Wydawnictwo BTC Warszawa 2007.
Nawrocki W., Sensory i systemy pomiarowe, Wyd. Politechniki Poznańskiej 2006.
1. Dag Stranneby, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów. Metody, algorytmy, zastosowania,
Wydawnictwo BTC Warszawa 2004.
2. Izydorczyk J., Konopacki J., Filtry analogowe i cyfrowe, Wydawnictwo Pracowni
Komputerowej Jacka Skalmierskiego, 2003.
3. Izydorczyk J., Płonka G., Tyma G., Teoria sygnałów. Wstęp - Kompendium wiedzy
na temat sygnałów i metod ich przetwarzania, Wydawnictwo Helion 2006.
Opracował: dr inż. Jerzy Brzózka
42
10.
Przedmiot:
WYMIANA CIEPŁA I WYMIENNIKI
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
45
5E
15
15
–
5
II
–
–
–
–
–
–
Razem
45
15E
15
15
–
5
–
–
–
–
–
–
podstawy projektowania okrętowych systemów energetycznych.
Znać →
1) Teoretyczne podstawy ruchu ciepła i pracy wymienników.
2) Rodzaje wymienników ciepła (podgrzewacze, chłodnice, skraplacze, wyparowniki,
wymienniki rurowe i płytowe).
3) Elementy konstrukcyjne wymienników ciepła.
4) Termodynamikę (II zasada i analiza egzergetyczna) i teorię ruchu ciepłą przy analizie
pracy wymienników ciepła w składzie systemów energetycznych.
5) Metody zwiększania efektywności pracy wymienników ciepła (zewnętrzne i wewnętrzne
powierzchnie ożebrowane, wymuszony obieg i in.).
6) Regeneracyjne systemy ruchu ciepła, „pinch”-analiza.
7) Sposoby obliczania wymienników ciepła z uwzględnieniem warunków ich eksploatacji
(zanieczyszczenia, kamień kotłowy i in. na powierzchni ruchu ciepła) przy zastosowaniu
komputerowych programów wspomagających.
8) Zasady tworzenia algorytmów obliczeń instalacji cieplnych i ich elementów, zasady wyboru optymalnej konfiguracji instalacji cieplnych.
Umieć →
1)
2)
3)
4)
Wykonać obliczenia cieplne wymienników ciepła.
Wykonać projekt wstępny instalacji cieplnej w oparciu o zadane założenia.
Korzystać z komputerowych programów wspomagających projektowanie.
Wykonać analizę sposobów optymalizacji instalacji cieplnej.
43
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Podstawowe równania teorii ruchu ciepła. Ruch ciepła przez
płaską ściankę, podstawowe równania teorii ruchu ciepła,
ruch ciepła przez ściankę cylindryczną.
Rodzaje wymienników ciepła – konstrukcja i eksploatacja
Podstawy teorii podobieństwa przy obliczeniu wymienników ciepła.
Metody zwiększenia efektywności pracy wymienników ciepła (zewnętrzne i wewnętrzne powierzchnie ożebrowane,
wymuszony obieg i in.).
Przenikanie ciepła przez ściankę płaską i cylindryczną, pionową i poziomą, podczas przepływu laminarnego i burzliwego.
Termodynamika (II zasada i analiza egzergetyczna) i teoria
ruchu ciepła przy analizie pracy wymienników ciepła
w składzie systemów energetycznych.
Algorytmy obliczania chłodnic, podgrzewaczy, skraplaczy,
wyparowników. Zasady obliczania izolacji.
Ruch ciepła w stanach nieustalonych.
1
1
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
4
4
–
–
–
2
2
–
–
–
2
–
2
–
–
2
–
2
–
–
3
–
3
–
–
4
–
4
–
–
4
–
4
–
–
6
4
5
–
–
–
–
–
–
6
4
5
–
–
–
45
45
15
15
15 15
15 15
–
–
Ćwiczenia
8.
9.
10.
11.
12.
Obliczanie ruchu ciepła w wymiennikach o ściankach płaskich (wymienniki płytowe) i cylindrycznych jedno- i wielowarstwowych.
Obliczania cieplne wymienników ciepła z uwzględnieniem
warunków ich eksploatacji (zanieczyszczenia, kamień kotłowy i in. na powierzchni wymiany ciepła).
Tworzenie algorytmów do obliczania chłodnic, podgrzewaczy, skraplaczy, wyparowników.
Projektowanie instalacji cieplnych przy zastosowaniu komputerowych programów wspomagających.
Optymalizacja instalacji cieplnych przy zastosowaniu komputerowych programów wspomagających.
Laboratorium
13.
14.
15.
Badanie instalacji cieplnych.
Badanie charakterystyk wymienników ciepła.
Badanie i optymalizacja instalacji cieplnych dla wskazanych
warunków brzegowych.
Razem
laboratoriów. Pomoce dydaktyczne stanowią:
- literatura podstawowa do wykładów,
44
- pracownia komputerowa z oprogramowaniem,
- stanowiska laboratoryjne,
- prezentacje multimedialne,
- egzamin pisemny/ustny.
- zaliczenie ćwiczeń rachunkowych i laboratoriów,
stanowiskowych,
III. Wykaz literatury podstawowej
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Hobler T.: Ruch ciepła i wymienniki. WNT Warszawa, 1986;
Pikoń J.: Aparatura chemiczna. PWN, Warszawa, 1978,
Petela R.: Przepływ ciepła. PWN, Warszawa, 1983,
Kubasiewicz A.: Wyparki. Konstrukcja i obliczanie. WNT, Warszawa, 1979.
Gorski Z., Perepeczko A.: Okrętowe wymienniki ciepła. SDK. Gdynia 1996.
Muller L.: Zastosowanie Analizy wymiarowej w badaniach modeli. PWN Warszawa,
1983.
7. Bejan A., Kraus A.D.: Heat transfer handbook. John Wiley&Sons, Inc. 2003.
1. Dokumentacja techniczna firmy Alfa Laval.
2. Dokumentacja techniczna firmy APV.
3. Dokumentacja techniczna firmy Vecom.
Opracował: dr inż. Grzegorz Kidacki
45
11.
Przedmiot:
SYSTEMY HYDRAULICZNE I PNEUMATYCZNE
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
45
15
15
15
–
2
II
–
–
–
–
–
–
Razem
45
15
15
15
–
2
–
–
–
–
–
–
podstawy projektowania procesów technologicznych,
projektowanie okrętowych systemów energetycznych.
Znać →
1) Podstawowe rodzaje napędowych układów hydraulicznych, stosowanych w okrętownictwie.
2) Rodzaje pomp, silników i siłowników hydraulicznych.
3) Teoretyczne podstawy pracy napędów hydraulicznych.
4) Podstawy obliczeń napędów hydraulicznych.
5) Podstawowe hydrauliczne układy napędowe, ich zastosowanie, zalety i wady.
6) Regulację mocy i prędkości roboczej w napędach hydraulicznych, w tym:
− regulację objętościową,
− regulację upustową (dławieniową),
− regulację stopniowaną.
7) Symbole graficzne oznaczeń i schematy układów wg wymagań PN-ISO 1219-1.
8) Podstawowe układy hydrauliczne hydraulicznych maszyn sterowych, sterów strumieniowych, śrub nastawnych.
9) Podstawowe układy hydrauliczne urządzeń kotwiczno-cumowniczych, dźwigów pokładowych, urządzeń zamykania i otwierania pokryw lukowych.
10) Wymagania towarzystw klasyfikacyjnych, dotyczące filtrów i filtracji hydraulicznych cieczy roboczych.
11) Wymagania dotyczące bezpiecznej i poprawnej obsługi i eksploatacji okrętowych układów hydraulicznych.
12) Podstawowe rodzaje pneumatycznych układów sterujących stosowanych w okrętownictwie.
13) Podstawowe elementy stosowane w układach pneumatycznych.
14) Symbole graficzne oznaczeń i schematy układów pneumatycznych wg wymagań PN-ISO.
46
Umieć →
1) Czytać schematy hydrauliczne i pneumatyczne
2) Przygotować system hydrauliczny do pracy, w tym:
− napełnić układ czynnikiem roboczym,
− odpowietrzyć układ,
− przeprowadzić płukanie układu.
3) Uruchomić i obsłużyć system hydrauliczny.
4) Ocenić pracę układu na podstawie mierzonych parametrów.
5) Przeprowadzić regulację mocy i prędkości roboczej napędu.
6) Dokonać oceny stanu technicznego systemu hydraulicznego i pneumatycznego, pomp,
silników, armatury.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
Podstawowe rodzaje napędowych układów hydraulicznych:
układy zamknięte,
układy otwarte,
pompy i silniki hydrauliczne,
osprzęt.
Regulacja mocy i prędkości roboczej w napędowych układach hydraulicznych:
a) regulacja objętościowa,
b) regulacja upustowo-dławieniowa,
c) regulacja stopniowana.
Podstawowe układy hydrauliczne elektrohydraulicznych
maszyn sterowych, sterów strumieniowych, śrub nastawnych.
Filtry i filtracja czynnika roboczego w układach hydraulicznych.
Podstawowe rodzaje pneumatycznych układów sterowania
Podstawowe elementy pneumatyki:
a) budowa,
b) funkcje,
c) symbole.
3
3
–
–
–
3
3
–
–
–
3
3
–
–
–
1
1
–
–
–
2
3
2
3
–
–
–
–
–
–
6
–
6
–
–
2
–
2
–
–
2
–
2
–
–
5
–
5
–
–
a)
b)
c)
d)
2.
3.
4.
5.
6.
Ćwiczenia
7.
8.
9.
10.
Teoretyczne podstawy pracy napędów hydraulicznych:
a) podstawy obliczeń napędów hydrostatycznych.
Dobór pompy o określonej wydajności dla danego układu
hydraulicznego.
Dobór silnika o określonej chłonności dla danego układu
hydraulicznego.
Obliczanie mocy silników napędowych pomp w układach
hydraulicznych:
a) urządzeń sterowych,
b) urządzeń kotwicznych.
47
Laboratorium
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Schematy instalacji hydraulicznych.
Obsługa i ocena parametrów pracy układu hydraulicznego.
Wyznaczanie charakterystyk regulacji objętościowej.
Wyznaczanie charakterystyk regulacji dławieniowej.
Regulacja prędkości siłownika pneumatycznego jednostronnego i dwustronnego działania.
Badanie systemów sterowania pneumatycznego z
opóźnionym działaniem.
Badanie rozdzielaczy pneumatycznych 3/2 i 5/2.
Badanie rozdzielaczy elektropneumatycznych w układach
sterowania siłownikiem.
Razem
1
2
2
2
2
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
1
2
2
2
2
–
–
–
–
–
2
–
–
2
–
2
2
–
–
–
–
2
2
–
–
45
45
15
15
15 15
15 15
–
–
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów, ćwiczeń i laboratoriów. Pomoce
- stanowiska laboratoryjne,
- zaliczenie ćwiczeń rachunkowych.
stanowiskowych,
48
Praca zbiorowa Mały Poradnik Mechanika Tom II,
Smotrycki S.: Maszyny i urządzenia pokładowe,
Szydelski Z.- Sprzęgła i przekładnie hydrokinetyczne,
Stryczek S.- Napędy hydrostatyczne,
Praca Zbiorowa - Vademecum hydrauliki, Tom III,
Jaworowski J., Rajewski P.: Urządzenia sterowe statków,
Smotrycki S.- Okrętowe mechanizmy pokładowe.
49
12.
Przedmiot:
KLIMATYZACJA I WENTYLACJA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
45
15
15
15
–
2
II
–
–
–
–
–
–
Razem
45
15
15
15
–
2
–
–
–
–
–
–
komputerowe wspomaganie projektowania maszyn,
Znać →
1) Termodynamiczne podstawy działania instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.
2) Podstawy technologii obróbki powietrza i komfortu klimatycznego.
3) Rozwiązania instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych stosowane w okrętownictwie
i w instalacjach lądowych.
4) Konstrukcje urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.
5) Automatyzacje urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.
6) Zasady obliczania i projektowania systemów klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.
7) Eksploatacje i remonty urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.
8) Próby i odbiory instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych w świetle wymagań przepisów klasyfikacyjnych.
Umieć →
1) Zrozumieć koncepcję każdej instalacji klimatyzacyjnej i wentylacyjnej na podstawie analizy dokumentacji i rzeczywistej instalacji.
2) Przeprowadzić uruchomienie, próby, prowadzić stałą eksploatację (kontrola ciśnień,
temperatur, wilgotności względnych, poboru prądu, hałasu itp.) i zatrzymanie instalacji
klimatyzacyjnej i wentylacyjnej.
3) Realizować czynności obsługi okresowej, przeprowadzić okresowe remonty urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.
4) Kontrolować i regulować działanie przyrządów pomiarowych, kontrolnych i automatyki,
wykrywać i poprawnie reagować na sytuacje awaryjne.
5) Prowadzić dokumentację związaną z eksploatacją instalacji klimatyzacyjnych
i wentylacyjnych.
50
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Podstawy teoretyczne
– własności powietrza wilgotnego,
– konstrukcja wykresu Moliera h-x,
– przemiany powietrza na wykresie Moliera h-x,
– hydrotermiczna obróbka powietrza,
– bilans cieplno-wilgotnościowy pomieszczeń.
Klimatyzacja i wentylacja oraz jej zastosowanie w okrętownictwie i w instalacjach lądowych
– metody chłodzenia i rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych,
– cel i rodzaje klimatyzacji,
– parametry klimatyczne pomieszczeń,
– komfort klimatyczny.
Systemy i urządzenia klimatyzacyjno-wentylacyjne na statku
i w instalacjach lądowych
– systemy centralne i centralno-miejscowe,
– klimatyzacja niskociśnieniowa,
– klimatyzacja wysokociśnieniowa,
– klimatyzatory indywidualne i strefowe,
– elementy systemów klimatyzacyjnych,
– elementy systemów wentylacyjnych.
Automatyzacja urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych
na statkach i w instalacjach lądowych.
Zasady obliczania i projektowanie systemów klimatyzacyjnych i wentylacyjnych
– normy dotyczące wymagań stanu powietrza w
pomieszczeniach – mieszkalnych, użyteczności publicznej
i przemysłowych,
– komfort cieplny a zdrowie człowieka – warunki sanitarnohigieniczne oraz fizjologiczne czynniki oddziałujące na
człowieka.
Eksploatacja systemów klimatyzacji i wentylacji
– eksploatacja
urządzenia
chłodniczego
instalacji
klimatyzacyjnej,
– eksploatacja urządzenia grzewczego instalacji klimatyzacyjnej,
– remonty urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.
Pompa ciepła jako odnawialne źródło energii
– zasada działania pompy ciepła i budowa instalacji,
– procesy termodynamiczne zachodzące w pompie ciepła,
– dolne źródła ciepła (kolektor gruntowy, powietrze
atmosferyczne, woda),
– górne źródła ciepła,
– zasady doboru pompy ciepła,
– czynniki robocze stosowane w pompach ciepła.
Podział pomp ciepła
– podział pomp (ze względu na sposób dostarczenia energii,
ze względu na rodzaj źródła ciepła nisko i wysokotempe-
51
1
1
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
1
1
–
–
–
4
4
–
–
–
2
2
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
9.
raturowego),
– aspekty ekologiczne stosowania pomp ciepła,
– zalety pomp ciepła,
– wady pomp ciepła.
Ogrzewanie i chłodzenie pomieszczeń na lądzie z zastosowaniem systemów nadmuchowych z wykorzystaniem gazu
jako źródła energii
– letnia strefa komfortu,
– zimowa strefa komfortu,
– przejściowa strefa komfortu.
1
1
–
–
–
2
2
–
–
2
2
–
–
–
–
1
–
1
–
–
2
–
2
–
–
2
–
2
–
–
1
–
1
–
–
1
2
–
–
1
2
–
–
–
–
2
–
2
–
–
5
–
–
5
–
3
3
4
–
–
–
–
–
–
3
3
4
–
–
–
45
45
15
15
15 15
15 15
–
–
Ćwiczenia
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Obliczanie obciążenia cieplnego pomieszczeń (nr tematu: 1).
Obliczanie stanu i ilości powietrza do pomieszczeń klimatyzacyjnych (nr tematu: 1).
Obróbka powietrza w systemie klimatyzacyjnym jednoprzewodowym otwartym (nr tematu: 3).
Obróbka powietrza w systemie klimatyzacyjnym jednoprzewodowym z recyrkulacją (nr tematu: 3).
Obróbka powietrza w systemie klimatyzacyjnym jednoprzewodowym otwartym z wtórną obróbką powietrza w nawiewnych szafkach indukcyjnych (nr tematu: 3).
Obróbka powietrza w systemie klimatyzacyjnym dwuprzewodowym otwartym (nr tematu: 3).
Obróbka powietrza w klimatyzatorze (nr tematu: 3).
Obliczanie średnic przewodów rozprowadzających powietrze ogrzewane i schłodzone na podstawie pkt. 1 (nr tematu:
6).
Obliczanie grubości izolacji przewodów rozprowadzających
powietrze ogrzewane i schłodzone na podstawie pkt. 8 (nr
tematu: 6).
Laboratorium
19.
20.
21.
22.
Sporządzanie
bilansu
cieplno-wilgotnościowego
pomieszczeń na podstawie wyników pomiaru.
Badanie elementów instalacji wentylacyjnej.
Badanie elementów instalacji klimatyzacyjnej.
Badanie centrali klimatyzacyjnej – budynek Eksploatacji
Portów i Floty.
Razem
laboratoriów. Pomoce dydaktyczne stanowią:
- literatura podstawowa do wykładów,
- stanowiska laboratoryjne i centrala klimatyzacyjna w budynku przy ul. H.Pobożnego 11
- prezentacje multimedialne,
52
- zaliczenie ćwiczeń rachunkowych.
stanowiskowych,
1. Bonca Z. i in.: Czynniki chłodnicze i nośniki ciepła. IPPU Masta, Gdańsk 1997.
2. Fodemski T.: Domowe i handlowe urządzenia chłodnicze. Poradnik. WNT, Warszawa
2000.
3. Piotrowski I.: Okrętowe urządzenia chłodnicze. Fundacja Rozwoju WyższejSzkoły
Morskiej, Gdynia 1994.
4. Plaska Z., Sobecki M.: Wybrane zagadnienia z chłodnictwa i klimatyzacji – zbiór zadań,
WSM w Szczecinie, Szczecin, 1980.
5. Starowicz Z.: Poradnik montera chłodniczego. WNT, Warszawa 1976.
6. Szolc T. : Chłodnictwo. WSiP, Warszawa 1980.
7. Recknagel H i in.: Poradnik Ogrzewanie i Klimatyzacja. EWFE, Gdańsk 1994.
8. UUrich H.: Technika Chłodnicza. Poradnik. Tom 1. IPPU Masta, Gdańsk 1998.
9. UUrich H.: Technika Chłodnicza. Poradnik. Tom 2. IPPU Masta, Gdańsk 1999.
10. Zakrzewski B.: Obliczenia obiegów chłodniczych i klimatyzacyjnych. Politechnika
Szczecińska, Szczecin 1991.
53
Przedmiot:
13.
TECHNOLOGIA WYTWARZANIA
I ODTWARZANIA WARSTW WIERZCHNICH
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
30
15
–
15
–
1
Razem
30
15
–
15
–
1
–
–
–
–
–
analiza uszkodzeń oraz niezawodność i bezpieczeństwo systemów,
zarządzanie nadzorem technicznym,
zarządzanie jakością eksploatacji.
Po wysłuchaniu wykładów przewidzianych programem oraz wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student powinien:
Znać →
1) Zasady przygotowania powierzchni części maszyn do procesów wytwarzania i odtwarzania warstw wierzchnich.
2) Technologie wytwarzania i odtwarzania warstw wierzchnich.
3) Metody badania właściwości użytkowych i jakości warstw wierzchnich.
Umieć →
1) Określić warunki eksploatacji części maszyn.
2) Dokonać wyboru technologii wytwarzania warstw wierzchnich.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Podstawy inżynierii warstw powierzchniowych.
Metody badania właściwości warstw wierzchnich i powłok.
Technologia warstw wierzchnich dyfuzyjnych i implantowanych.
Technologia warstw wierzchnich nadtapianych i stopowanych.
Technologia warstw wierzchnich utwardzanych.
Technologia powłok chemicznych, elektrolitycznych i emalierskich.
54
1
1
2
1
1
2
–
–
–
–
–
–
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
2
2
–
–
–
–
–
–
7.
8.
9.
Technologia powłok konwersyjnych, kondensacyjnych
(PVD, CVD) i malarskich.
Technologia powłok napawanych i natapianych.
Wspomaganie komputerowe procesu doboru i wytwarzania
warstw powierzchniowych.
2
2
–
–
–
2
1
2
1
–
–
–
–
–
–
1
1
2
–
–
–
–
–
–
1
1
2
–
–
–
2
2
2
–
–
–
–
–
–
2
2
2
–
–
–
2
–
–
2
–
2
1
–
–
–
–
2
1
–
–
30
30
15
15
–
–
15
15
–
–
Laboratorium
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Podstawy badań warstw powierzchniowych.
Metody badań właściwości warstw wierzchnich i powłok.
Badanie warstw wierzchnich dyfuzyjnych i implantowanych.
Badanie warstw wierzchnich nadtapianych i stopowanych.
Badanie warstw wierzchnich utwardzanych.
Badanie powłok chemicznych, elektrolitycznych i emalierskich.
Badanie powłok konwersyjnych, kondensacyjnych (PVD,
CVD) i malarskich.
Badanie powłok napawanych i natapianych.
Zastosowanie komputerowego procesu doboru i wytwarzania warstw powierzchniowych.
Razem
- komputerowy program doboru powłok malarskich
55
1. Dobrzański L.A.: Podstawy kształtowania struktury i własności materiałów metalowych.
Wyd. Pol. Śląskiej, Gliwice, 2007.
2. Klimpel A.: Napawanie i natryskiwanie cieplne. Technologie. WNT 2000.
3. Sękowski S.: Metody badania powłok metalowych. WNT 1973.
1. Szulc S., Stefko A.: Obróbka powierzchniowa części maszyn. Podstawy fizyczne i wpływ
na własności użytkowe. WNT 1976.
Opracował: dr hab. inż. Janusz Grabian, prof. nadzw. AM
56
14.
Przedmiot:
MASZYNY I SYSTEMY NAPĘDOWE OBIEKTÓW
PŁYWAJĄCYCH
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
30
15
–
–
15
1
II
–
–
–
–
–
–
Razem
30
15
–
–
15
1
–
–
–
–
–
–
–
–
Po wysłuchaniu wykładów przewidzianych programem oraz wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych z wykorzystaniem symulatora student powinien:
Znać →
1) Różne rozwiązania konstrukcyjne napędów głównych i pomocniczych, ich zasady
działania oraz podstawy eksploatacji.
2) Budowę instalacji siłowni z silnikami: tłokowymi, parowymi i turbozespołami.
3) Zasady doboru różnych układów napędowych statków, ich charakterystyki i możliwości
wykorzystania tych charakterystyk w czasie eksploatacji.
4) Systemy sterowania i nadzoru głównych układów napędowych oraz i główne zasady
eksploatacyjne.
Umieć →
1)
2)
3)
4)
Czytać i interpretować schematy i opisy głównych układów napędowych.
Oceniać układy napędowe siłowni okrętowych.
Ocenić prawidłowość doboru głównych nastaw układów napędowych statku.
Ocenić wpływ czynników eksploatacyjnych na zachowanie się układu napędowego statku
pod względem niezawodnościowym i energetycznym.
57
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok I
1.
2.
3.
4.
5.
Budowa i typy głównych układów napędowych jednostek
pływających. Charakterystyka głównych i pomocniczych zespołów napędowych statku. Silniki tłokowe, turbiny gazowe,
turbiny parowe i inne. Elementy transmisji – linie wałów,
sprzęgła, przekładnie. Elementy układów elektrycznych –
silniki elektryczne, prądnice, konwertory. Systemy i instalacje obsługujące główny układ napędowy (chłodzenia, oleju
smarnego, paliwa, rozruchu, spalin wylotowych).
Budowa układów elektrowni statku. Główne elementy systemu
produkcji energii elektrycznej na statku (silnik napędowy,
prądnica, dystrybucja/konwersja odbiorniki). Jednoliniowe
schematy dostarczania energii elektrycznej. Uziemione i nieuziemione systemy. Zapotrzebowanie energii elektrycznej na
statku w różnych fazach eksploatacji. Bilans elektryczny statku,
moc elektrowni i zespołów prądotwórczych.
Przegląd współczesnych układów napędowych oraz pędników. Pędniki okrętowe – zasada działania, typy (śruby klasyczne stałe i nastawne, cykloidalne, wodno-strumieniowe,
dwufazowe). Geometria śruby okrętowej. Własności energetyczne śrub swobodnych (napór śruby, moment śruby, posuw i
poślizg śruby, prędkość postępowa śruby, sprawność śruby,
współczynnik posuwu i poślizgu śruby). Wzajemne oddziaływanie śruby i kadłuba statku (prędkość strumienia nadążającego i współczynnik strumienia nadążającego, siła ssania i
współczynnik ssania, sprawność napędowa, współczynniki posuwu i poślizgu statku). Charakterystyki hydrodynamiczne śrub
swobodnych. Wpływ współczynnika skoku śruby, współczynnika powierzchni skrzydeł, zanurzenia śruby i stanu technicznego śruby na charakterystykę hydrodynamiczną. Charakterystyka optymalnej sprawności śruby nastawnej w zmiennych warunkach pływania, kawitacja śrub. Zalety i możliwości śrub
nastawnych. Definicja ruchu nieustalonego. Układy ze śrubą
stałą i nastawną. Pole współpracy układu silnik spalinowy
tłokowy – śruba stała i nastawna.
Współdziałanie kadłuba i śruby napędowej. Moc zapotrzebowana napędu głównego statku. Charakterystyki ustalonych stanów pływania (oporowe, naporu oraz śrubowe).
Opór konstrukcyjny. Czynniki wpływające na opory eksploatacyjne statku. Zależność oporu okrętu od prędkości statku.
Moc holowania. Sprawność śruby, sprawność napędu Prędkość kontraktowa. Wpływ prędkości statku i warunków
pływania na zużycie paliwa na napęd główny i obciążenie
mocą. Charakterystyka optymalnej sprawności układu napędowego ze śrubą stałą i nastawną i wpływ warunków pływania na przebieg tej charakterystyki.
Układy napędowe z prądnicami wałowymi. Zalety i wady tych
58
2
2
–
–
–
1
1
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
6.
7.
8.
układów. Rozwiązania konstrukcyjne połączeń prądnic wałowych z układem głównym. Metody zagwarantowania stałej częstotliwości w sieci energetycznej statku. Dobór
układu napędowego ze śrubą nastawną eksploatowaną ze
stałą prędkością obrotową i prądnicą wałową. Wpływ obciążenia prądnicy i warunków pływania na charakterystyki
współpracy tego układu.
Charakterystyki okrętowych silników napędowych (prędkościowe, obciążeniowe i uniwersalne). Pola pracy i zlecenia
producentów. Pola parametrów kontraktowych. Aspekty
ekonomiczne doboru silników napędu głównego i pomocniczego. Wybrane metody sporządzania rzeczywistych charakterystyk napędowych (na podstawie pomiarów). Weryfikacja doboru optymalnych rozwiązań dla różnych warunków
pływania.
Utylizacja energii odpadowej siłowni okrętowych. Utylizacja energii spalin wylotowych: turboprądnice, turbiny
mocy,. Utylizacja ciepła spalin wylotowych silników
napędowych – kotły parowe. Instalacje utylizacji ciepła z
wody chłodzącej silnik. Potencjalne możliwości głębokiej
utylizacji ciepła odpadowego siłowni.
Systemy napędowe. Napędy silników tłokowych w układach
bezpośrednich i z pośrednich. Napędy mechaniczne z systemem PTO (Power Take Off). Napędy przekładniowe z turbiną parową. Wielo-wałowe i kombinowane układy napędowe – CODAG (Combined Diesel and Gas Turbine),
CODOG (Combined Diesel or Gas); COGOG (Combined
Gas and Gas); CODAD (Combined Diesel and Diesel). Napędy elektryczne – zintegrowane elektryczne napędy
(COGES – Combined Gas and Steam Turbine, zintegrowany
elektryczny napęd). Napędy hybrydowe – kombinacje mechanicznych i elektrycznych napędów – CODLAG (Combined Diesel – electric and Gas Turbine Drive). Napędy awaryjne napędu statku – koncepcja redundancji.
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
–
–
–
2
1
–
–
–
1
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
2
–
–
–
–
–
–
2
2
30
15
–
–
15
Symulator
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Sporządzanie charakterystyk roboczych głównych i
pomocniczych zespołów napędowych (temat nr 1
wykładów).
Sporządzanie wykresów dystrybucji konwersji energii elektrycznej (temat nr 2 wykładów).
Sporządzanie charakterystyk śrub nastawnych z uwzględnieniem warunków eksploatacji (temat nr 3 wykładów).
Sporządzanie charakterystyk napędowych z uwzględnieniem
warunków eksploatacji otoczenia (temat nr 4 wykładów).
Sporządzenie charakterystyk napędowych układów współpracujących z prądnicą wałową (temat nr 5 wykładów).
Sporządzanie charakterystyk silników napędowych (temat nr
6 wykładów).
Sporządzanie wykresów Sankeya (temat nr 7 wykładów).
Badania różnych wariantów systemów napędowych (temat
nr 8 wykładów)
Razem
59
30
15
–
–
15
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i zajęć laboratoryjnych w symulatorze
siłowni okrętowych. Pomoce dydaktyczne stanowią:
- symulator siłowni okrętowych.
- prezentacje audiowizualne - tematyczne
- uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu pisemnego na koniec semestru,
II-3. Forma i warunki zaliczenia zajęć na symulatorze
znajomość regulaminu pracy i BHP w symulatorze,
obecność studenta na zajęciach laboratoryjnych,
wykonanie według harmonogramu zestawu programowych ćwiczeń laboratoryjnych,
złożenie poprawnych sprawozdań pisemnych z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych,
opracowanych według zaleceń podanych w instrukcjach do ćwiczeń.
-
1.
2.
3.
4.
Rawson, K.J.; Tupper, E.C., Basic Ship Theory, Elsevier, 2001,
Schneekluth, H.; Bertram V., Ship Design for Efficiency and Economy, Elsevier, 1998,
Bertram V., Practical Ship Hydrodynamics, Elsevier, 1999,
Tupper, Eric C. Introduction to Naval Architecture, Elsevier, 2004,
1.
2.
3.
4.
Wojnowski W., Okrętowe siłownie spalinowe, Tom I, II i III, Politechnika Gdańska, 1991
– 1992,
Urbański P., Gospodarka energetyczna na statkach, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk
1978,
Chachulski K., Podstawy napędu okrętowego, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1988,
Piotrowski I., Witkowski K., Eksploatacja okrętowych silników spalinowych, Gdynia
2002,
60
5.
Urbański P., Instalacje okrętów i obiektów oceanotechnicznych: instalacje spalinowych
siłowni okrętowych, Politechnika Gdańska, 1994,
6. Balcerski A., Siłownie okrętowe, Gdańsk 1990,
7. Włodarski J., K., Podstawy eksploatacji maszyn okrętowych, Gdynia, 2006.
8. Świder J., Sterowanie i automatyzacja procesów technologicznych i układów
mechatronicznych, Politechnika Śląska, Gliwice 2006,
9. Kowalski Z., Tittenbrun S., Łastowski W., F., Regulacja prędkości obrotowej okrętowych
silników spalinowych, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1988,
10. Wiewióra A., Ochrona środowiska morskiego, WSM Szczecin, 1997,
11. Borkowski T., Emisja spalin przez silniki okrętowe - zagadnienia podstawowe, WSM
Szczecin 2000 r.
Opracował: dr inż. Tadeusz Borkowski, prof. nadzw. AM
61
15.
Przedmiot:
PRACA PRZEJŚCIOWA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
30
–
30
–
–
9
II
–
–
–
–
–
–
Razem
30
–
30
–
–
9
Temat pracy przejściowej jest związany z przedmiotami kierunkowymi. Tematy prac
(do wyboru przez studenta) przygotowują nauczyciele akademiccy odpowiedzialni za
przedmioty kierunkowe. Na wykonanie pracy przewidziane jest 90 godzin w tym 60 godzin
pracy własnej studenta nie ujętych w siatce godzin.
– przedmioty podstawowe,
– przedmioty kierunkowe.
Po wykonaniu pracy przejściowej, pod kierunkiem nauczyciela akademickiego, student
powinien swobodnie i metodologicznie prawidłowo orientować się w zakresie wiedzy obejmującej zagadnienia związane z pracą przejściową:
Znać →
1)
2)
3)
4)
Metodologię i procedurę wykonywania pracy.
Literaturę, zagadnienia i stan wiedzy.
Aparat matematyczny, metody wykorzystania programów komputerowych.
Sposoby przedstawiania wyników pracy.
Umieć →
1) Prawidłowo przedstawić cele i programy realizacji podstawowych zadań.
2) Prawidłowo sformułować wnioski z wykonanej pracy.
62
Przedmiot:
16.
SYSTEMY ELEKTROENERGETYCZNE
OBIEKTÓW PYWAJĄCYCH
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
45
15E
–
30
–
3
Razem
45
15E
–
30
–
3
–
–
–
–
systemy hydrauliczne i pneumatyczne.
Znać →
1) Podstawowe elaktroenergetyczne przemiany energii, równania i struktury urządzeń.
2) Budowę i modele matematyczne wirujących maszyn elektrycznych.
3) Podstawowe układy energoelektronicznego przetwarzania energii elektrycznej.
Umieć →
1) Zestawić komputerowy model generatora i silnika elektrycznego prądu przemiennego
przy wykorzystaniu programu Matlab/Simulink.
2) Zestawić uproszczony model spalinowo-elektrycznego zespołu prądotwórczego, falownika tranzystorowego, przekształtnika tyrystorowego.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
Podstawowe zasady przemian elektromagnetycznego przetwarzania energii.
a) Siły i momenty w układach elektromagnetycznych, reguły kierunkowe działania sił elektromagnetycznych,
typowe modele powstawania sił.
b) Schematy budowy prądnic i silników synchronicznych
wzbudzanych prądem stałym i magnesami trwałymi.
c) Schematy budowy silników prądu stałego.
63
4
4
–
–
–
d) Schematy budowy silników indukcyjnych.
e) Moce i momenty podstawowych typów maszyn
2.
3.
4.
elektrycznych.
Struktura okrętowej elektrowni prądu przemiennego.
a) Zagadnienia regulacji napięcia i mocy biernej.
b) Zagadnienia zabezpieczeń zwarciowych.
c) Zagadnienia regulacji prędkości kątowej.
Okrętowe układy napędu elektrycznego
a) Elektryczne napędy mechanizmów pomocniczych z
silnikami indukcyjnymi.
b) Elektryczne napędy śruby okrętowej z silnikami prądu
stałego, układy napędów i elektrowni.
c) Elektryczne napędy śruby okrętowej a silnikami prądu
przemiennego indukcyjnymi, struktury napędów i elektrowni.
Układy prądnic wałowych
a) Elektrownie wałowe z maszynami synchronicznymi o
stałej i zmieniającej się prędkości kątowej.
b) Elektrownie wałowe z maszynami indukcyjnymi.
4
4
–
–
–
4
4
–
–
–
3
3
–
–
–
4
–
–
4
–
10
–
–
10
–
4
–
–
4
–
6
–
–
6
–
6
–
–
6
–
45
45
15
15
–
–
30
30
–
–
Laboratorium
5.
6.
7.
8.
9.
Informacja, zawartość i wykorzystanie programu symulacyjnego MATLAB / SIMULINK.
Model matematyczny i program symulacyjny prądnicy
synchronicznej; uproszczone równania maszyny synchronicznej, zestawienie modelu symulacyjnego i badanie dla
normalnej pracy samodzielnej i równoległej.
Model symulacyjny tyrystorowego przekształtnika 3-fazowego; badanie przebiegów w pracy prostowniczej i inwertorowej przy obciążeniu RLE.
Model symulacyjny falownika tranzystorowego 3-fazowego;
badanie pracy przy obciążeniu RLE w pracy falowniczej i
inwertorowej.
Model symulacyjny prostego napędu z silnikiem klatkowym; badanie rozruchów i pracy przy różnych zadanych
prędkościach.
Razem
- symulacje komputerowe –T Cad/Matlab-Simulink
64
stanowiskowych,
1. Kuropatwiński S., Lipiński T., Roszczyk S., Wierzejski M..- „Energoelektryczne układy
okrętowe”. Gdański; Wyd. Morskie 1984r.
2. Wyszkowski S – „Elektrotechnika okrętowa”. Gdańsk; Wyd. Morskie 1984r.
3. Roszczyk S., Maksimow J.I., Kowalski Z., Cichy M.- „Statyczne i dynamiczne
właściwości okrętowych zespołów prądotwórczych”. Gdański Wyd. Morskie;1980r.
1. A.Gil. – „Podstawy elektroniki i energoelektroniki”. WSM Gdynia 1998r.
2. K. Gnat, J. Sojka „Maszyny elektryczne”. Skrypt WSM WYD. II popr.,. Szczecin WSM
1990r.
3. F.Przeździecki – „ Elektrotechnika i elektronika”. Warszawa, PWN 1985r.
Opracował: dr inż. Bogdan Nienartowicz
65
17.
Przedmiot:
ZARZĄDZANIE NADZOREM TECHNICZNYM
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
15
15
–
–
–
1
Razem
15
15
–
–
–
1
– zarządzanie jakością eksploatacji,
– kierowanie i zarządzanie przedsiębiorstwem,
– ochrona środowiska w procesie eksploatacji.
Znać →
1) Struktury nadzoru technicznego w przedsiębiorstwach produkcyjnych, transportowych
i logistycznych.
2) Zasady podziału uprawnień i odpowiedzialności w nadzorze technicznym.
3) Procedury stosowane w procesach łańcucha produkcyjnego.
4) Metodykę i programy wspierające zarządzanie nadzorem technicznym w przedsiębiorstwie.
Umieć →
1) Tworzyć projekt ideowy organizacji nadzoru technicznego w oparciu o strukturę
przykładowego statku, przedsiębiorstwa żeglugowego i programu wspierającego.
2) Korzystać z programu wspierającego przy opracowaniu podziału zakresów kompetencji
i odpowiedzialności struktur nadzoru technicznego.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
4.
Struktura uprawnień i zakresów odpowiedzialności w organizacjach predestynowanych do nadzoru technicznego w
transporcie morskim.
Struktury nadzoru technicznego w przedsiębiorstwach armatorskich.
Struktury nadzoru technicznego w stoczniach produkcyjnych i remontowych.
Struktury nadzoru technicznego w przedsiębiorstwach produkcyjnych.
66
3
3
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
5.
6.
7.
Procedury nadzoru technicznego stosowane w procesach
łańcucha produkcyjnego.
Komputerowe wspomaganie w organizacji i realizacji procesów i procedur nadzoru technicznego.
Zarządzanie nadzorem technicznym w przedsiębiorstwie
armatorskim.
Razem
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
15
15
15
15
–
–
–
–
–
–
- literatura podstawowa do wykładów.
1. Bagiński Jan, Zarządzanie jakością totalną (TQM) według J.S.Oaklanda / Jan Bagiński
Warszawa : Bellona, 1993. - 32 s.,
2. Waters Donald, Zarządzanie operacyjne, Wydawnictwo Naukowe PWN 2007 (copyright
2001) ISBN: 978-83-01-15396-0 ,
3. Maria Sierpińska, Bogusław Niedbała, Controlling operacyjny w przedsiębiorstwie
Wydawnictwo Naukowe PWN 2008 (copyright 2002) ISBN: 978-83-01-13893-6,
4. Ustawa z dn. 21 grudnia 2000 r. Dz. U. 2000 nr 122 (o Dozorze Technicznym).
Opracował: dr inż. Artur Bejger
67
Przedmiot:
18.
PODSTAWY PROJEKTOWANIA
PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH
Liczba godzin
Σ
W
C
L
S
I
II
–
30
–
15
–
–
–
15
–
–
Punkty
kredyto
we
–
2
Razem
30
15
–
15
–
2
Rok
studiów
– współczesne materiały konstrukcyjne,
– komputerowe wspomaganie projektowania maszyn,
– zarządzanie nadzorem technicznym.
Znać →
1) podział procesów produkcyjnych według kryterium czasu, zastosowanych technologii,
cech organizacyjnych i środków pracy,
2) zagadnienia wysokiej i zaawansowanej technologii AMT/HT,
3) pojęcie i charakterystykę systemu CAM,
4) pojecie i charakterystykę systemu CIM,
5) zakres zastosowania automatów i robotów produkcyjnych,
6) system planowania i sterowania zasobami materiałowymi MRP-I, MRP-II,
7) zagadnienia harmonogramowania procesów produkcyjnych.
Umieć→
1) opisać procesy przy pomocy automatów stanu,
2) opisać procesy przy pomocy sieci Petri.
Nr
te
matu
Liczba godzin
R
azem
A
2
2
4
2
2
4
2
2
2
2
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
Przedstawienie podstawowych pojęć – proces produkcyjny.
Podział procesów produkcyjnych.
Technika AMT/HT.
Komputerowo wspomagane systemy wytwórcze
CAM.
Komputerowo zintegrowane systemy wytwórcze
68
CIM.
Automaty, roboty i manipulatory w produkcji
wspomaganej komputerowo.
Systemy planowania i sterowania zasobami
materiałowymi MRP-I i MRP-II.
6.
7.
1
1
2
2
2
–
2
–
4
–
4
–
3
–
Laboratorium
8.
9.
10.
11.
12.
Komputerowo wspomagane systemy wytwórcze
CAM.
Komputerowo zintegrowane systemy wytwórcze
CIM.
Systemy planowania i sterowania zasobami
materiałowymi MRP-I i MRP-II.
Harmonogramowanie procesów produkcji przy
użyciu narzędzi informatycznych.
Obliczenia produkcyjne z zastosowaniem narzędzi
informatycznych.
Razem
30
1
5
30
5
1
5
5
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń laboratoryjnych na II roku
- programy komputerowe.
stanowiskowych,
69
1. Tadeusz Karpiński: Inżynieria produkcji. Warszawa WNT, 2004.
2. Marek Brzeziński, Katarzyna Czop: Organizacja i sterowanie produkcją: projektowanie
systemów produkcyjnych i procesów sterowania produkcją. Warszawa: Placet, 2002.
3. Jerzy Mazurczak: Projektowanie struktur systemów produkcyjnych.Wyd. 2, Poznań:
Wydaw.. Politechniki Poznańskiej, 2004.
4. Stefan Kapiński, Piotr Skawiński, Janusz Sobieszczański; red. Jerzy Sobolewski.
Projektowanie technologii maszyn. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,
2002.
5. Edward Pająk: Zaawansowane technologie współczesnych systemów produkcyjnych.
Poznań, wyd. Politechniki Poznańskiej, 2000.
6. Donald Waters: Zarządzanie operacyjne. PWN, 2007.
7. Mirosław Miecielica, Waldemar Wiśniewski: Komputerowe wspomaganie projektowania
procesów technologicznych w praktyce. PWN, 2004.
8. Mirosław Miecielica, Grzegorz Kaszkiet: Komputerowe wspomaganie wytwarzania –
CAM. PWN, 2004.
1. Mieczysław Feld: Podstawy projektowania procesów technologicznych typowych części
maszyn. Wyd. 2 zm. , Warszawa, WNT, 2003.
2. Mieczysław Feld: Technologia budowy maszyn, wyd. 3 zm. , Warszawa, Wydaw..
Naukowe PWN, 2000.
3. Bronisław Choroszy: Technologia maszyn. Wrocław, Oficyna Wydawnicza Politechniki
Wrocławskiej, 2000.
Programy komputerowe:
1. Oprogramowanie do projektowania, organizacji oraz modelowania procesów i systemów
produkcji. Bazą jest komputerowy zintegrowany system zarządzania „IMPULS” firmy
BPSC.SA.
2. Oprogramowanie
komputerowego
wspomagania
projektowania
procesów
technologicznych GTJ-2000 opracowane przez Instytut Zaawansowanych Technologii
Wytwarzania w Krakowie.
3. Oprogramowanie CAD/CAM/CAE CATIA v5r16
4. Oprogramowanie SolidEdge v14PL
5. Oprogramowanie Microsoft Visual Studio.
Opracował: dr inż. Marek Pijanowski
70
Przedmiot:
19.
DIAGNOSTYKA SYSTEMÓW
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
48
24
–
24
–
2
Razem
48
24
–
24
–
2
Związki z innymi przedmiotami
–
–
–
–
–
analiza uszkodzeń oraz niezawodności i bezpieczeństwa eksploatacji,
zarządzanie jakością eksploatacji,
maszyny i systemy napędowe obiektów pływających.
Znać →
1) Symptomy i metody diagnozowania i prognozowania stanu systemów.
Umieć →
1) Zainstalować system diagnostyczny.
2) Dokonać pomiarów i zinterpretować wyniki.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Cele i zadania diagnostyki systemów.
Klasyfikacja symptomów diagnostycznych.
Modele diagnostyczne.
Metody analizy sygnałów diagnostycznych.
Metody wielosymptomowego wnioskowania diagnostycznego.
Ustalanie wartości granicznych symptomów diagnostycznych.
Metody prognozowania i genezowania uszkodzeń i stanów
niezdatności.
Systemy diagnostyczne maszyn, agregatów i systemów pro-
71
2
4
4
4
2
2
4
4
4
2
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
4
4
–
–
–
dukcyjnych.
Laboratorium
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Konfiguracja i wzorcowanie torów pomiarowych. Diagnozowanie systemów diagnostycznych.
Diagnozowanie agregatu silnik elektryczny – pompa / sprężarka wirnikowa.
Diagnozowanie agregatu silnik elektryczny – pompa / sprężarka wyporowa.
Diagnozowanie agregatu silnik spalinowy – prądnica.
Diagnozowanie agregatu silnik spalinowy – przekładnia –
pędnik.
Diagnozowanie agregatu turbina – prądnica.
Razem
4
–
–
4
–
4
–
–
4
–
4
–
–
4
–
4
4
–
–
–
–
4
4
–
–
4
48
48
–
24
24
–
–
–
4
24
24
–
–
–
studiów. Pomoce dydaktyczne stanowią literatura podstawowa i uzupełniająca do
wykładów.
stanowiskowych,
72
1. Diagnostyka maszyn. Zasady ogólne. Przykłady zastosowań.
C. Cempel, F. Tomaszewski; ;Międzyresortowe Centrum Naukowe eksploatacji Majątku
Trwałego – Radom 1992
2. Drgania maszyn i diagnostyka ich stanu technicznego.
J. Morel: PolskieTowarzystwo Diagnostyki Technicznej - 1992
3. Inżynieria diagnostyki maszyn.
B. Żółtowski, C. Cempel; Instytut Technologii Eksploatacji PIB Radom – 2004
1. Diagnostyka techniczna elektrycznych urządzeń przemysłowych
B. Żółtowski, W. Józefik; Wydawnictwo Uczelniane Akademi Techniczno-Rolniczej
Bydgoszcz – 1996
2. Podstawy diagnostyki maszyn.
B. Żółtowski; Wydawnictwo Uczelniane Akademi Techniczno-Rolniczej Bydgoszcz –
1996
3. Podstawy diagnostyki systemów technicznych.
W. Kurowski; Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji PIB – 2008
Opracował: prof. dr hab. inż. Piotr Bielawski
73
Przedmiot:
20.
ANALIZA USZKODZEŃ ORAZ NIEZAWODNOŚĆ
I BEZPIECZEŃSTWO SYSTEMÓW
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
48
24E
12
12
–
3
Razem
48
24E
12
12
–
3
–
–
–
–
zarządzanie nadzorem technicznym.
audytoryjnych i laboratoryjnych student powinien:
Znać →
1) Mechanizmy, obrazy i przyczyny uszkodzeń.
2) Narzędzia i metodykę analizy uszkodzeń.
Umieć →
1) Przeprowadzić analizę uszkodzeń.
2) Przeprowadzić analizę niezawodności i bezpieczeństwa systemów.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Semestr III
1.*
2.*
3.*
4.*
5.*
6.
7.
8.
9.
10.
Klasyfikacja mechanizmów, obrazów i przyczyn uszkodzeń.
Badanie uszkodzonych elementów.
Metodyka analizy uszkodzeń.
Narzędzia analizy uszkodzeń.
Studium przypadków.
Charakterystyka i rodzaje badań niezawodnościowych.
Bezpieczeństwo systemów i urządzeń - pojęcia.
Struktury niezawodnościowe systemów i urządzeń.
Charakterystyki i wskaźniki niezawodnościowe.
Metody oceny niezawodności i bezpieczeństwa systemów i
74
4
2
2
2
2
2
2
2
2
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
4
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
urządzeń technicznych.
Ćwiczenia
11.
12.
Rozpoznawanie i badanie struktur niezawodnościowych
oraz ocena ich niezawodności strukturalnej.
Szacowanie wybranych wskaźników niezawodności urządzeń i systemów.
6
–
–
6
–
6
–
6
–
–
6
–
–
6
–
6
48
48
–
24
24
6 –
12 12
12 12
–
–
–
Laboratorium
13.
14.
Badania elementów celem analizy wskazanego przypadku
uszkodzenia.
Analiza wskazanych przypadków uszkodzeń.
Razem
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów na I roku studiów. Pomoce dydaktyczne stanowią literatura podstawowa i
uzupełniająca do wykładów.
- egzamin pisemny.
1. Badanie tribologiczne – zacieranie.
M. Szczerek, W. Tuszyński; Wydawnictwo i Zakład Poligrafii Instytutu Technologii
Eksploatacji – Radom 2000
75
2. Eksploatacja maszyn okrętowych – tarcie i zużycie.
J. K. Włodarski; Wydawnictwo Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni; 1993
3. Odkształcanie i pękanie metali.
J. W. Wyrzykowski, E. Pleszakow, J. Sieniawski; Wydawnictwo Naukowo Techniczne –
Warszawa 1999
1. Podstawy obliczeń zmęczeniowych.
S. Kocańda, J. Szala; Państwowe Wydawnictwo Naukowe – Warszawa 1991
2. Hipotezy sumowania uszkodzeń zmęczeniowych.
J. Szala; Wydawnictwa Uczelniane Akademii Techniczno-Rolniczej – Bydgoszcz 1998
3. Naprężenia cieplne.
Z. Orłoś; Wydawnictwo Naukowe PWN – Warszawa 1991
4. Trybologia.
M. Hebda, A. Wachala; Wydawnictwo Naukowo-Techniczne – Warszawa 1980
Opracował: prof. dr hab. inż. Piotr Bielawski
76
21.
Przedmiot:
KIEROWANIE I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
24
12
12
–
–
1
Razem
24
12
12
–
–
1
–
–
–
–
–
antropotechnika,
Po wysłuchaniu wykładów przewidzianych programem oraz wykonaniu ćwiczeń audytoryjnych student powinien:
Znać →
1) Teoretyczne i praktyczne zasady zarządzania przedsiębiorstwem
Umieć →
1) Zarządzać przedsiębiorstwem
Nr
tematu
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Definicje przedsiębiorstwa, cele, przedmiot i warunki działania
Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw
Zasoby przedsiębiorstwa i ich charakterystyka (naturalne,
ludzkie, kapitałowe, niematerialne, patenty, prawa autorskie,
reputacja, wiedza, informacja, kultura, czas)
Funkcje zarządzania (planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie)
Analiza strategiczna przedsiębiorstwa. Metody analizy strategicznej
Konkurencja, przewaga konkurencyjna, pozycja konkurencyjna
Strategie przedsiębiorstw (strategie kosztowe, strategie dyferencjacji, segmentacja strategiczna, portfel strategiczny,
specjalizacja i dywersyfikacja, alianse strategiczne)
77
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
0,5
0,5
–
–
–
0,5
0,5
–
–
–
1
1
–
–
–
0,5
0,5
–
–
–
0,5
0,5
–
–
–
0,5
0,5
–
–
–
1
1
–
–
–
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Polityka i strategia rozwoju polskiej gospodarki morskiej.
Strategia rozwoju polskich stoczni produkcyjnych i remontowych
Strategie globalizacji. Zarządzanie międzynarodowe i międzykulturowe
Teoria struktur. Rodzaje struktur i ich charakterystyka,
zmiany organizacyjne
Teoria i praktyka podejmowania decyzji. Podstawowe modele procesów decyzyjnych. Style zarządzania
Zarządzanie zasobami ludzkimi. Zarządzanie menedżerami.
Metody rozwiązywania konfliktów
Zarządzanie projektami
Negocjacje w biznesie
Etyka biznesu. Model etyczny menedżera. Menedżer przyszłości
Kultura przedsiębiorstwa
Metody i mierniki oceny działalności przedsiębiorstwa
0,5
0,5
–
–
–
0,5
0,5
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
0,5
0,5
0,5
0,5
–
–
–
–
–
–
1
1
–
–
–
0,5
1
0,5
1
–
–
–
–
–
–
1
1
1
–
–
–
1
1
1
–
–
–
–
–
–
1
–
1
–
–
1
1
1
1
–
–
–
–
1
1
1
1
–
–
–
–
–
–
–
–
1
–
1
–
–
1
1
–
–
1
1
–
–
–
–
1
–
1
–
–
24
24
12
12
12
12
–
–
–
–
Ćwiczenia
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
Analiza form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstw
Analiza zasobów przedsiębiorstwa
Analiza funkcji zarządzania. Studium przypadku
Analiza strategii rozwoju stoczni produkcyjnych i remontowych
Projektowanie struktur organizacyjnych
Analiza stylów zarządzania
Analiza procesu podejmowania decyzji
Analiza systemu zarządzania projektami
Analiza systemu zarządzania zasobami ludzkimi. Metody
rozwiązywania konfliktów
Zasady prowadzenia negocjacji
Modelowanie wizerunku menedżera
Analiza kierunków doskonalenia zarządzania przedsiębiorstwem
Razem
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów na II roku studiów. Pomoce
−
kolokwium
78
- uzyskanie pozytywnej oceny z 1 sprawdzianu pisemnego w ciągu semestru
przeprowadzonego w terminie uzgodnionym ze studentami,
1. Stoner J.A.F., Freeman R.E., Gilbert Jr D., Kierowanie, Wyd. PWE, Warszawa 2001
2. Strategor: Zarządzanie firmą. Strategie, Struktury, Decyzje, Tożsamość, Wyd. PWE,
Warszawa 2005
3. Drucker P.F., Menedżer skuteczny, Wyd. MT Biznes, Czarnów 2004
4. Griffin R. W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wyd. PWN, Warszawa 2004
1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037,
z późn. zm.)
2. Model inżynierii finansowania budowy statków w polskich stoczniach i ich zakupu przez
polskich armatorów, praca zbiorowa pod redakcją naukową Czesławy Christowej, Wyd.
Akademii Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2007
3. Christowa-Dobrowolska M., Konkurencyjność portów morskich
Bałtyckiego, Wyd. Akademii Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2007
Opracowała: dr hab. Czesława Christowa, prof. ndzw. AM
79
basenu
Morza
22.
Przedmiot:
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ EKSPLOATACJI
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
36
24
12
–
–
1
Razem
36
24
12
–
–
1
–
–
–
–
–
–
–
–
analiza uszkodzeń oraz niezawodność i bezpieczeństwo systemów,
technologia wytwarzania i odtwarzania warstw wierzchnich,
kierowanie i zarządzanie przedsiębiorstwem,
antropotechnika,
alternatywne źródła energii.
Znać →
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
Warunki powstawania produktów i usług, wymagania stawiane środkom produkcji.
Metody zarządzania majątkiem.
Jakość wyrobów i usług i metody zapewnienia jakości.
Metodykę obsługiwania systemów produkcyjnych.
Strukturę i działanie systemów zarządzania jakością na przykładzie ISO9001:2000.
Strukturę ISMCode (SMS, DOC) od strony biura armatora i statku, wymogi dotyczące
budowy i części składowych ISM Code (księga ISM, procedury, listy kontrolne, załączniki, procedury związane).
Cel stosowania oprogramowania wspomagającego zarządzanie jakością eksploatacji.
Budowę i strukturę przykładowego oprogramowania, zasady jego stosowania w biurze armatora (stoczni) i na statku.
Zasady przygotowania specyfikacji remontowych.
Zamawiania części zamiennych.
Zlecania remontów.
Przygotowywanie zapytań ofertowych i przetargów.
Umieć →
1) Napisać procedurę i listę kontrolną ISM Code na podstawie dostarczonych materiałów.
2) Opracować kartę niezgodności i wprowadzić niezbędne zmiany w ISM Code w oparciu
o dostarczone materiały.
80
3) Tworzyć katalogi części zamiennych i dokumentów w oparciu o strukturę przykładowego
statku, przedsiębiorstwa żeglugowego i programu wspierającego.
4) Korzystać z programu wspierającego przy prognozowaniu zamówień materiałów
eksploatacyjnych, części zamiennych.
5) Przygotowaniu przeglądów i remontów, przygotować zapytanie ofertowe i specyfikację
remontową niezbędną do zlecenia remontu lub uruchomienia procedury przetargowej.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
Terotechnologia. Zarządzanie majątkiem (Terotechnology.
Aassets Management).
Zarządzanie jakością (Quality Management).
Koszty i korzyści z obsługiwania (Life Cycle Cost &Profit).
Technologia i organizacja obsługiwania (Maintenance Engineering and Organisation).
Zarządzanie bezpieczną eksploatacją statku.
Struktura ISM Code.
Struktura ISM Code w przedsiębiorstwie żeglugowym.
Struktura ISM Code na statku.
Zasady tworzenia księgi ISM.
Zasady tworzenia procedur, wymagania dotyczące procedur
ISM Code.
Zasady tworzenia list kontrolnych.
Użytkowanie ISM Code w przedsiębiorstwie i na statkach.
Programy wspomagające zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie żeglugowym.
Przeznaczenie programu wspomagającego zarządzanie jakością.
Struktura programu na przykładzie „TKM”.
Zasady użytkowania programów wspomagających na przykładzie „TKM”.
2
2
–
–
–
2
2
6
2
2
6
–
–
–
–
–
–
–
–
–
12
12
–
–
–
2
–
2
–
–
1
–
1
–
–
1
1
–
–
1
1
–
–
–
–
2
–
2
–
–
2
–
2
–
–
3
–
3
–
–
36
24
12
–
–
Ćwiczenia
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Opracowanie procedur list kontrolnych ISM Code na podstawie załączonych dokumentów.
Zgłaszanie niezgodności (opracowanie karty niezgodności) i
zmian w ISM, procedurach i listach kontrolnych na podstawie załączonych dokumentów.
Tworzenie elementów struktury ISM Code
Tworzenie zapotrzebowań statkowych dla wyznaczonych
działań (remonty, naprawy).
Ewidencja i dokumentacja wykonywanych prac przez załogę
lub firmy zewnętrzne.
Opracowanie przeglądu technicznego wybranego urządzenia
na podstawie DTR.
Opracowanie procedury na zakup części zamiennych, wykonanie remontu (specyfikacji, zamówienia, przetargu.
Razem
81
36
24
12
–
–
- literatura podstawowa do wykładów.
Wykaz literatury podstawowej do wykładów:
1. Bagiński Jan, Zarządzanie jakością totalną (TQM) według J.S.Oaklanda / Jan Bagiński
Warszawa : Bellona, 1993. - 32 s.
2. Waters Donald, Zarządzanie operacyjne, Wydawnictwo Naukowe PWN 2007 (copyright
2001) ISBN: 978-83-01-15396-0
3. Hamrol Adam, Zarządzanie jakością : teoria i praktyka / Adam Hamrol, Władysław
Mantura. - [Wyd.2 uzupeł.] Warszawa-Poznań : Wydaw. Nauk.PWN, 1999. - 366 s.
4. Zarządzanie jakością według nowych norm serii ISO 9000 / aut.wyd.niem. Ian Campbell,
Alexander W. Scheibeler; red.wyd.pol. Władysław R. Pawlak. - Warszawa : WEKA,
2001.
5. Kodeks ISM (Międzynarodowy Kodeks zarządzania Bezpieczną Eksploatacją Statków i
Zapobieganiu Zanieczyszczeniom)
6. Dyrektywy Rady 1999/35/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie systemu
obowiązkowych przeglądów dla bezpiecznej, regularnej żeglugi promów typu ro-ro i
szybkich statków pasażerskich (Dz.U. nr L 138 z 1.06.1999, str. 1)
7. Komunikat Komisji C(2004) 43 (Wytyczne Wspólnoty w sprawie pomocy publicznej dla
transportu morskiego)
8. Komunikat komisji do parlamentu europejskiego, rady, europejskiego komitetu
ekonomiczno-społecznego i komitetu regionów Strategiczne cele i zalecenia w zakresie
polityki transportu morskiego UE do 2018 r.
82
9. Polski Rejestr Statków (ZASADY CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA
BEZPIECZEŃSTWEM – informacje dla armatorów; aktualizacja 2006 r.)
10. Rozporządzenie Ministra transportu i gospodarki morskiej z dnia 2 września 1997 r. w
sprawie bezpieczeństwa żeglugi statków morskich i bezpieczeństwa życia na morzu. (Dz.
U. z dnia 28 października 1997 r.)
11. Ustawa o Bezpieczeństwie Morskim (Dz. U. z dnia 13 grudnia 2000 r.)
Opracował: dr inż. Artur Bejger
83
Przedmiot:
23.
GOSPODARKA ENERGETYCZNA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
24
12E
12
–
–
3
Razem
24
12E
12
–
–
3
–
–
–
–
–
–
–
maszyny i systemy obiektów pływających,
ochrona środowiska w procesie eksploatacji.
Znać →
1) Zasady racjonalizacji zużycia energii obiektów pływających poprzez analizę zużycia paliwa.
2) Zasady prowadzenia gospodarki energetycznej obiektów pływających.
Umieć →
1) Opracować bilans energetyczny silnika spalinowego.
2) Opracować bilans energetyczny siłowni okrętowej.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
Podstawowe źródła energii. Energochłonność skumulowana.
Racjonalizacja użytkowania energii. Bilanse materiałowe i
energetyczne.
Zużycie paliw i energii, rezerwy i zasoby energii pierwotnej,
struktura zużycia paliw i energii obiektów pływających.
Bilans energetyczny złożonych procesów energotechnologicznych. Wybrane zagadnienia analizy egzergetycznej.
Straty egzergii w typowych procesach nieodwracalnych. Za-
84
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
4.
5.
6.
stosowanie egzergii w do obliczenia kosztu ekologicznego.
Wybrane zagadnienia gospodarki cieplnej obiektów pływających: gospodarka parą i gorącą wodą, gospodarka paliwowa.
Zasady wykorzystania energii odpadowej. Recykling energetyczny, rekuperacja fizyczna wysokotemperaturowa, rekuperacja chemiczna.
Energetyka alternatywna (energia słońca, wody, powietrza,
jądrowa), jej opłacalność, perspektywy zastosowania w
obiektach pływających
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
–
2
–
–
4
–
4
–
–
4
–
4
–
–
2
–
2
24
24
12
12
12
12
–
–
–
–
Ćwiczenia
7.
8.
9.
10.
Zużycie paliw i energii, rezerwy i zasoby energii pierwotnej,
struktura zużycia paliw i energii obiektów pływających.
Bilans energetyczny złożonych procesów energotechnologicznych. Wybrane zagadnienia analizy egzergetycznej.
Straty egzergii w typowych procesach nieodwracalnych. Zastosowanie egzergii w do obliczenia kosztu ekologicznego.
Wybrane zagadnienia gospodarki cieplnej obiektów pływających: gospodarka parą i gorącą wodą, gospodarka paliwowa.
Zasady wykorzystania energii odpadowej. Recykling energetyczny, rekuperacja fizyczna wysokotemperaturowa, rekuperacja chemiczna.
Razem
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń rachunkowych. Pomoce
- literatura podstawowa wykładów,
- prezentacje multimedialne
– egzamin pisemny/ustny
- wykonanie pracy seminaryjnej z zagadnień racjonalizacji zużycia energii obiektów
pływających objętych programem przedmiotu,
- przeprowadzenie konwersatorium na wybrany temat, podczas programowych zajęć
audytoryjnych semestru. Jego temat i termin student uzgadnia z prowadzącym przedmiot.
- uzyskanie pozytywnej oceny z jednego sprawdzianu pisemnego podczas semestru, w
terminie uzgodnionym ze studentami,
85
Student rozlicza ćwiczenia rachunkowe na ocenę, indywidualnie u prowadzącego
przedmiot, w oparciu o wykonane sprawozdanie, w terminie do zakończenia zajęć w
semestrze. Stanowi ono egzemplifikację ilościową oceny zużycia paliwa w bilansie
energetycznym silnika i siłowni, obiektu pływającego uzgodnionego z prowadzącym
przedmiot. Ćwiczenie student wykonuje zgodnie z wydanym na początku semestru
przewodnikiem metodycznym.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10
11.
12.
13.
14.
15.
Balcerski A.: Modele probabilistyczne w teorii projektowania i ekspoloatacji
spalinowych siłowni okrętowych. Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i
Gospodarki Morskiej, Gdańsk 2007
Balcerski A.: Siłownie okrętowe. Podstawy termodynamiki, silniki i napędy główne,
urządzenia pomocnicze, instalacje. Politechnika Gdańska, Gdańsk 1986
Balcerski A., Bocheński D.: Układy technologiczne i energetyczne jednostek
oceanotechnicznych. Politechnika Gdańska, Gdańsk 1998
Cieśliński J., Mikielewicz J.: Niekonwencjonalne urządzenia i systemy konwersji
energi. Wydawnictwo IMP PAN, w serii Maszyny przepływowe, tom 24, Gdańsk
1999.
Cieśliński J., Mikielewicz J. : Niekonwencjonalne źródła energi. Skrypt Politechnika
Gdańska, Gdańsk 1996
Chachulski K.: Energetyczne problemy eksploatacji napędów okrętowych.
Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1991.
Chachulski K.: Podstawy napędu okrętowego. Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1988.
Chmielniak T.: Technologie energetyczne. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej,
Gliwice 2004
Gronowicz J.: Niekonwencjonalne źródła energii. Instytut Eksploatacji, Biblioteka
Problemów Eksploatacji, Radom-Poznań 2008
Jastrzębska G.: Odnawialne źródła energii i pojazdy proekologiczne. WNT,
Warszawa 2007
Krępa J.: Okrętowe układy energetyczno-napędowe. WSM Gdynia 1989
Krępa J., Staszewski J.: Podstawy projektowania statków rybackich. Wydawnictwo
Morskiego Instytutu Rybackiego, Gdynia 1985
KucowskiJ., Laudyn D. , Przekwas M.: Energetyka a ochrona środowiska. WNT
Warszawa 1997
Lewandowski W.M.: Proekologiczne odnawialne źródła energii. WNT, Warszawa
2006
Michalski R.: Siłownie okrętowe. Obliczenia wstępne oraz ogólne zasady doboru
mechanizmów i urządzeń pomocniczych instalacji siłowni motorowych. Politechnika
Szczecińska. Instytut Oceanotechniki i Okrętownictwa, Szczecin 1997
86
16. Szargut J.: Teoria procesów cieplnych. PWN, Warszawa 1973
17. Szargut J., Petela R.: Egzergia. WNT, Warszawa 1965.
18. Szargut J., Ziębik A.: Podstawy energetyki cieplnej. Wydawnictwo Naukowe PWN
SA, Warszawa 1998.
19. Urbański P.: Gospodarka energetyczna na statkach. Wydawnictwo Morskie, Gdańsk
1978.
20. Wojnowski W.: Okrętowe siłownie spalinowe. CzęśćI. druk Akademii Marynarki
Wojennej, Gdynia 1998.
21. Wojnowski W.: Okrętowe siłownie spalinowe. CzęśćIII. Politechnika Gdańska,
Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, Gdańsk 1998 oraz wydanie drugie, druk
Akademii Marynarki Wojennej, Gdynia 2002.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7..
8.
9.
10.
11.
Balcerski A.: Całkowite zużycie paliwa jako kryterium wyboru okrętowego układu
energetycznego. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej Nr 40, Maszyny Robocze i
Pojazdy, Poznań 1993, ss. 117 – 133.
Balcerski A.: Określenie zapotrzebowania na energię elektryczną w typowych stanach
eksploatacji uprzemysłowionych statków rybackich dla potrzeb wstępnego doboru
elektrowni. Referaty na VI Sympozjum Siłowni Okrętowych, Politechnika Gdańska,
Instytutut Okrętowy, Gdańsk 1984, ss. 19 – 24.
Balcerski A.: Określenie zapotrzebowania na parę grzewczą w typowych stanach
eksploatacji trawlerów – przetwórni. X Sympozjum Siłowni Okrętowych, Akademia
Marynarki Wojennej, Gdynia 1988, ss. 73-85.
Balcerski A., Giernalczyk M.: Ocena struktur instalacji chłodzenia z chłodnicą
centralną. XV SymSO, AMW, IKNO, Gdynia 1993
Balcerski A., Giernalczyk M.: Określanie charakterystyki łącznego strumienia ciepła
chłodzenia odbieranego przez wodę zaburtową w rzeczywistych warunkach eksploatacji
siłowni okrętowych z silnikami spalinowymi. XVI SymSO Politechnika Gdańska,
Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, Gdańsk 1994, ss 12 - 19
Bogdanienko, Odnawialne źródła energii. PWN, Biblioteka problemów
t.290,Warszawa 1989
Giernalczyk M., Górski Z.: Metoda określania zapotrzebowania energii do napędu
statku, energii elektrycznej i wydajności kotłów dla nowoczesnych zbiornikowców do
przewozu ropy naftowej i jej produktów przy wykorzystaniu metod statystycznych.
Akademia Morska w Szczecinie, Zeszyty Naukowe Nr 10(82), Szczecin 2006, ss. 183192.
Michalski R.: Procesy ORC w okrętowych systemach utylizacji ciepła. XXVI
Sympozjum Siłowni Okrętowych. Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Gdynia Nr 162 K/2 2005. Gdynia 2005.
Thermo Efficiency System (TES) for Reduction of Fuel Consumption and CO2 Emission
- MAN B&W A/S, Copenhagen 2005, Denmark.
Ship Power Systems 2006. Wartsila 2006.
Diesel Engines Programme. H. Cegielski-Poznań S.A.
Opracował: dr hab. inż. Andrzej Adamkiewicz, prof. nadzw. AM
87
24.
OCHRONA ŚRODOWISKA
W PROCESIE EKSPLOATACJI
Przedmiot:
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
24
12
–
12
–
1
Razem
24
12
–
12
–
1
–
–
–
–
–
–
–
Znać →
1) Podstawowe pojęcia dotyczące ekologii morza, rodzaje zanieczyszczeń powstających na
statku, ilościowe źródła zanieczyszczeń.
2) Przepisy prawa dotyczące zapobieganiu zanieczyszczeniom morza z uwzględnieniem
przepisów o zasięgu: międzynarodowym, regionalnym oraz krajowym.
3) Zasady budowy i obsługi urządzeń okrętowych ochrony środowiska morskiego.
4) Podstawowe techniki pomiarów zanieczyszczeń wody oraz powietrza.
5) Podstawowe techniki neutralizacji rozlewów, eliminacji szkodliwych związków ze spalin,
oraz utylizacji i zagospodarowania odpadów.
Umieć →
1) Obsługiwać urządzenia ochrony środowiska takie jak: odolejacze, oczyszczalnie ścieków
i urządzeń do spalania odpadów stałych i płynnych.
2) Wykonywać podstawowe analizy w zakresie poprawnej oceny pracy urządzeń ochrony
środowiska wynikające z obsługi urządzenia.
3) Dokonywać zapisów w dokumentacji dotyczącej gospodarki odpadami olejowymi oraz
ewidencji odpadów stałych i ścieków.
88
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
Podstawowe pojęcia dotyczące ekologii morza.
Rodzaje zanieczyszczeń oraz źródła zanieczyszczeń:
− olejami i mieszaninami oleistymi (w rozumieniu konwencji MARPOL),
− chemikaliami,
− ściekami bytowo-gospodarczymi,
− odpadami stałymi.
Wpływ zanieczyszczeń na środowisko morskie. Zachowanie
biocenozy pod wpływem zanieczyszczeń.
Podstawy prawnej ochrony wód morskich przed zanieczyszczeniami ze statków:
− historyczne uwarunkowania konwencji o ochronie
środowiska morskiego,
− konwencja o przeciwdziałaniu zanieczyszczenia morza
przez statki (MARPOL),
− konwencje o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego (Konwencja Bałtycka – 1974, Konwencja
Helsińska – 1992),
− ustawa: RP o zapobieganiu zanieczyszczeniu morza przez
statki,
− ustawa: Prawo ochrony środowiska,
− dyrektywy Parlamentu Europejskiego oraz Rady Europy
(D.R.E 96/98/WE, D.P.E i R.E 2005/33/WE)
− aktualny stan prawny w zakresie ochrony środowiska oraz
nadzór nad stosowaniem postanowień konwencji,
− organizacja służb do zwalczania zanieczyszczeń środowiska morskiego, instytucje uprawnione do kontroli przestrzegania przepisów ochrony środowiska.
Gospodarka olejami w warunkach morskich:
− sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom mórz olejami,
− metody wykrywania i usuwania rozlewów olejowych,
− urządzenia odolejające, systemy monitorowania i kontroli
zrzutów,
− testowanie odolejaczy oraz mierników zawartości oleju
− ocena stopnia dyspersji oraz stabilności mieszanin oleistych,
Gospodarka szkodliwymi substancjami przewożonymi luzem lub w opakowaniach:
− sposoby postępowania ze szkodliwymi substancjami chemicznymi na statkach,
− zasady
bezpiecznej
eksploatacji
urządzeń
do
przechowywania i przeładunku substancji szkodliwych.
Gospodarka odpadami stałymi oraz ściekami:
− warunki przechowywania i usuwania odpadów stałych
(plan postępowania ze śmieciami),
− metody utylizacji śmieci,
− konstrukcje urządzeń do spalania, rozdrabniania i
prasowania odpadów,
89
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
6.
− technologie obróbki ścieków,
− konstrukcje instalacji sanitarnych oraz oczyszczalni ścieków,
− warunki właściwej eksploatacji oczyszczalni ścieków.
Przeciwdziałanie zanieczyszczeniu atmosfery spalinami i
innymi szkodliwymi składnikami z siłowni:
− podstawowe uwarunkowania powstawania związków
szkodliwych spalin silników tłokowych i kotłów okrętowych,
− wymagania techniczne dotyczące emisji spalin,
charakterystyka szkodliwych składników spalin,
− podstawowe założenia ograniczenia emisji NOx i SO2,
− minimalizacja emisji składników szkodliwych w silnikach
okrętowych,
− sposoby i rozwiązania konstrukcyjne instalacji obróbki
spalin z silników, katalityczna redukcja szkodliwych
związków w spalin silników okrętowych,
− metody pomiaru i aparatura do oznaczenia składników
spalin: tlenki azotu, węglowodory, tlenki węgla, cząstki
stałe i normalne produkty spalania,
− oddziaływanie na środowisko czynników chłodniczych.
2
2
–
–
–
6
–
–
6
–
2
–
–
2
–
4
–
–
4
–
24
24
12
12
–
–
12
12
–
–
Laboratorium
7.
8.
9.
Gospodarka olejami w warunkach morskich:
− badanie odolejaczy oraz mierników zawartości oleju.
Gospodarka odpadami stałymi oraz ściekami:
− badanie oczyszczalni ścieków.
Przeciwdziałanie zanieczyszczeniu atmosfery spalinami i
innymi szkodliwymi składnikami z siłowni:
− badanie emisji spalin z silników spalinowych.
Razem
90
- wykonanie wg harmonogramu zestawu programowych ćwiczeń laboratoryjnych,
1. Lipiński A.: Prawne podstawy ochrony środowiska, Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.,
Warszawa 2007.
2. Kenig-Witkowska M., M.: Prawo środowiska Unii Europejskiej, Zagadnienia systemowe.
PiE Warszawa 2007.
3. Wierzbowski B., Rakoczy B.: Podstawy prawa ochrony środowiska, PiE Warszawa 2007.
4. Ustawa RP z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2001 r. Nr 62,
poz. 627).
5. Ustawa RP z dnia 16 marca 1995 r. O zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki
(Dz.U. z 1995 r. Nr 47, poz. 243, z późn. zm.).
6. Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, 1992 (Dz. U. z
2000 r. Nr 28 poz. 346, z późn. zm.).
7. Konwencja o zapobieganiu zanieczyszczaniu mórz przez zatapianie odpadów i innych
substancji. (Dz.U. z 1984 r. nr 11, poz. 46, zm. Dz.U. z 1997 r. nr 47, poz.300).
8. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie przekazywania informacji o odpadach
znajdujących się na statku (Dz. U. z 2003 r., Nr 101, poz. 936).
9. Rozporządzenie Ministra Transportu I Budownictwa w sprawie sposobu, zakresu i
terminów przeprowadzania przeglądów i inspekcji, sposobu potwierdzania oraz wzorów
międzynarodowych świadectw w zakresie ochrony morza przed zanieczyszczaniem przez
statki (Dz. U. z 2006 r. nr 49, poz. 357).
10. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie funkcjonowania inspekcji portu. (Dz.
U. 2004 r. nr 102, poz. 1078).
Opracował: dr inż. Piotr Treichel
91
Przedmiot:
25.
ANTROPOTECHNIKA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
12
12
–
–
–
1
Razem
12
12
–
–
–
1
–
–
–
–
–
–
analiza uszkodzeń oraz niezawodność i bezpieczeństwo systemów.
Znać →
1)
2)
3)
4)
5)
Zasady działania układu człowiek, środowisko, urządzenia.
Sposoby odbioru informacji.
Zasady podejmowania decyzji.
Warunki niezawodności.
Czynniki kształtujące środowisko pracy.
Umieć →
1) Ocenić wysiłek fizyczny na stanowisku pracy.
2) Kształtować właściwie stanowisko pracy i jego elementy.
3) Ocenić wielkość zagrożenia ze strony czynników (hałas, drgania, mikroklimat, oświetlenie, pole elektromagnetyczne, zapylenie, zanieczyszczenia) wpływających na organizm
ludzki.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
Podstawowe pojęcia:
Rola i zakres antropotechniki, definicje. Antropotechnika
jako nauka interdyscyplinarna. Zadania antropotechniki w
transporcie morskim.
Układ człowiek – maszyna – środowisko:
Zasada działania układu, odbiór informacji, podejmowanie
92
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
decyzji, wykonywanie czynności, warunki niezawodności.
Odbiór informacji:
Sygnały jako nośnik informacji. Cechy sygnałów i ich
wpływ na szybkość i dokładność odbioru informacji. Natężenie strumienia informacji. Pojemność informacyjna sygnałów.
Podejmowanie decyzji:
Sytuacje utrudniające podejmowanie decyzji: wyboru, złożone, probabilistyczne, preferencje.
Wykonywanie czynności:
Struktura przestrzenna. Metody pracy. Cechy urządzeń sterowniczych.
Ocena obciążenia psychicznego na stanowisku pracy:
Odbiór informacji, podejmowanie decyzji, wykonywanie
czynności, monotonia.
Ocena wysiłku fizycznego na stanowisku pracy:
Wydatek energetyczny, obciążenie statyczne, monotypowość ruchów, zmęczenie.
Kształtowanie elementów stanowiska pracy:
Wymiary antropometryczne człowieka, a koncepcja struktury przestrzennej stanowiska. Strefy zasięgów. Struktura
ruchów. Układ przestrzenny stanowiska pracy. Rozmieszczenie maszyn. Siedzisko. Pulpit, konstrukcja, cechy i zasady rozmieszczenia urządzeń sygnalizacyjnych i sterowniczych. Pole widzenia, widoczność, urządzeń sygnalizacyjnych i sterowniczych. Widoczność sygnałów zewnętrznych,
wejścia, wyjścia, możliwość ewakuacji.
Medialne środowisko pracy:
Wpływ czynników (hałas, drgania, mikroklimat, oświetlenie, pole elektromagnetyczne, zapylenie, zanieczyszczenia)
na organizm ludzki. Metody pomiaru drgań i hałasu. Metody
pomiaru parametrów mikroklimatu (temperatura, wilgotność, ruch powietrza, oświetlenie.
Razem
1
1
–
–
–
2
2
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
1
1
–
–
–
2
2
–
–
–
2
2
–
–
–
12
12
12
12
–
–
–
–
–
–
- programy komputerowe (jakie?).
- filmy (jakie?)
93
1.
2.
3.
4.
Tytyk E.: Projektowanie ergonomiczne, Wydanie I, PWN, Warszawa 2001.
Pacholski L. (red.): Ergonomia. Wyd. Politechniki Poznańskiej, 1986.
Wykowska M.: Ergonomia. Wyd. AGH, Kraków, 1994.
Gedliczka A. (red.): Atlas miar człowieka. Dane do projektowania i oceny ergonomicznej.
Wyd. CIOP, Warszawa, 2001.
5. Horst W.: Ryzyko zawodowe na stanowisku pracy. Cz. 1. Ergonomiczne czynniki ryzyka.
Wyd. Politechniki Poznańskiej, 2004.
6. Koradecka, Danuta (red.): Nauka o pracy - bezpieczeństwo, higiena, ergonomia. 1,
Ergonomia - pojęcia podstawowe. Wyd. CIOP, Warszawa 2000.
Czynniki antropometryczne i biomechaniczne. Wyd. CIOP, Warszawa 2000.
Czynniki fizjologiczne. Wyd. CIOP, Warszawa 2000.
Czynniki psychologiczne i społeczne. Wyd. CIOP, Warszawa 2000.
Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi w środowisku pracy. Wyd. CIOP,
Warszawa 2000.
Diagnostyka i projektowanie układów antropotechnicznych. Wyd. CIOP, Warszawa 2000.
Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Wyd. CIOP, Warszawa 2000.
1. Ergonomiczna lista kontrolna. Ergonomiczne rozwiązania na rzecz poprawy warunków
pracy, bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Opracowane przez Międzynarodowe
Biuro Pracy we współpracy z Międzynarodowym Towarzystwem Ergonomicznym. Tłum.
Jóźwiak Z. W. Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1998
2. Gedliczka A., Gierasimiuk J.: Zasady ergonomii w projektowaniu struktury przestrzennej
stanowisk pracy. W: Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. Red. nauk. D. Koradecka. Wyd.
CIOP, Warszawa 1999.
3. Mc Cormick E.: Antropotechnika. Przystosowanie konstrukcji maszyn i urządzeń do
człowieka. WNT, Warszawa 1964
4. Nowak E.: Próba klasyfikacji chwytów ręki. Prace i Materiały, zeszyt 65. IWP, Warszawa
1984.
5. Jasiak, A. Swereda, D.: Ergonomia osób niepełnosprawnych. Wyd. Politechniki
Poznańskiej, 2009.
Opracował: dr inż. Piotr Treichel
94
Przedmiot:
26.
SEMINARIUM DYPLOMOWE
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
Ć
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
24
–
24
–
–
1
Razem
24
–
24
–
–
1
– łączy i podsumowuje wiedzę ze wszystkich przedmiotów.
Po wykonaniu ćwiczeń audytoryjnych student powinien:
Znać →
1) Sposoby stosowania przypisów i przywołań literatury.
2) Strukturę pracy dyplomowej.
3) Sposoby prezentacji audiowizualnej.
Umieć →
1) Napisać pracę dyplomową w oparciu o wiedzę książkową, dane literaturowe, wyniki
badań lub obserwacji.
2) Wykonać prezentację pracy dyplomowej z wykorzystaniem środków audiowizualnych.
Nr
tematu
Liczba godzin
Razem A Ć L
S
Rok II
1.
2.
3.
4.
5.
Struktura pracy dyplomowej.
Zasady stosowania przypisów, przywołań, numeracji rozdziałów, podrozdziałów, rysunków, tabel, załączników. Sporządzanie bibliografii.
Analiza konspektu pracy.
Przygotowanie prezentacji treści pracy dyplomowej z wykorzystaniem środków audiowizualnych.
Omówienie przebiegu egzaminu dyplomowego.
Razem
2
4
–
–
2
4
–
–
–
–
6
10
–
–
6
10
–
–
–
–
2
24
24
–
–
–
2
24
24
–
–
–
–
–
–
Przedmiot jest realizowany w formie ćwiczeń na II roku studiów.
95
II-1. Forma i warunki zaliczenia ćwiczeń
- obecność studenta na ćwiczeniach,
Opracował: prof. dr hab. inż. Jan Gronowicz
96
27.
Przedmiot:
PRACA DYPLOMOWA
Rok
Liczba godzin
Punkty
studiów
kredytowe
Σ
W
C
L
S
I
–
–
–
–
–
–
II
–
–
–
–
–
20
–
Razem
–
–
–
–
20
Temat pracy dyplomowej jest wybierany przez studenta w trakcie II semestru, ale nie
później niż do jego zakończenia. Na wykonanie pracy przewidziane jest 300 godzin pracy
własnej studenta pod opieką promotora (nie ujętych w siatce godzin) i 20 punktów ECTS.
Tryb powołania promotora oraz recenzenta pracy precyzuje Regulamin Studiów AM
w Szczecinie.
– ze wszystkimi przedmiotami podstawowymi i kierunkowymi,
– seminarium dyplomowe.
Wymagania stawiane pracy dyplomowej
Praca magisterska w ogólnym założeniu powinna porządkować zagadnienia naukowotechniczne związane z tematem pracy lub mieć charakter typowo odkrywczy. W swojej
merytorycznej treści powinna koncentrować się na rozwiązaniu konkretnego problemu przy
wykorzystaniu wiedzy zdobytej w całym okresie studiów. Zgodnie z warunkami
przyznawania tytułu magistra student w pracy dyplomowej musi wykazać się umiejętnością:
– Rozwiązywania złożonych problemów naukowo-technicznych z pełnym
wykorzystaniem wiedzy ogólnej i specjalistycznej a także metod badawczych i
eksperymentalnych.
– Wykorzystania zaawansowanych metod matematycznych przy planowaniu i
opracowaniu wyników eksperymentu w przypadku zadania badawczego.
– Wykorzystania specjalistycznych programów komputerowych.
– Przeprowadzenia własnych studiów literaturowych.
– Interpretacji i krytycznego podejścia do uzyskanych wyników.
Praca magisterska powinna reprezentować wyższy poziom naukowy w odniesieniu do
pracy inżynierskiej. Oznacza to bardziej rozbudowaną część teoretyczną, pełniejszy przegląd
literatury przedmiotu oraz wyższy poziom metodologiczny i metodyczny.
Praca nie może być przyjęta do obrony bez sprecyzowania postawionego zadania i
udokumentowanego rozwiązania. Udokumentowanie sprowadza się do systematycznego
przedstawienia toku analiz i obliczeń, toku projektowania eksperymentu, a także opisu
wykorzystanego oprogramowania komputerowego. Spełnienie powyższych wymagań
potwierdzają swoimi podpisami promotor i recenzent pracy.
97

mechanika i budowa maszyn - Akademia Morska w Szczecinie

Transkrypt

Podobne dokumenty

„e-Akademia” – seria wykładów i dyskusji w ramach projektu

FORMULARZ OGŁOSZENIODAWCÓW 11 września 2015 r

Studia niestacjonarne WYBRANE ZAGADNIENIA Z HISTORII I

Etyka środowiskowa1