sprawozdanie z działalności w 2008 roku

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI W 2008 ROKU
O CENTRUM STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH
Centrum Stosunków Międzynarodowych jest fundacją – niezaleŜnym,
pozarządowym ośrodkiem analitycznym, zajmującym się polską polityką
zagraniczną
i
najwaŜniejszymi
dla
Polski
problemami
polityki
międzynarodowej. W tym celu CSM prowadzi projekty badawcze, organizuje liczne konferencje i
seminaria, przygotowuje raporty i analizy, publikuje artykuły i ksiąŜki. Centrum utrzymuje kontakty
merytoryczne z czołowymi ośrodkami badawczymi w dziedzinie stosunków międzynarodowych, w
państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz w USA, Rosji, Ukrainie i w wielu innych krajach.
Działalność CSM ma charakter analityczno-edukacyjny. W ciągu ponad 14-letniej działalności
zbudowaliśmy wpływowe forum dla debaty nad polityką zagraniczną z udziałem polityków,
dyplomatów,
urzędników
państwowych
i
samorządowych,
czołowych
oficerów
WP,
przedsiębiorców, dziennikarzy, naukowców, studentów, jak teŜ przedstawicieli wielu innych
organizacji pozarządowych.
Prezesem CSM jest Eugeniusz Smolar. Członkami Zarządu są ponadto Prof. Jerzy Kranz oraz dr
Janusz Onyszkiewicz, poseł do Parlamentu Europejskiego i jego były wiceprzewodniczący.
Centrum Stosunków Międzynarodowych
Emilii Plater 25, 00-688 Warszawa
tel. (+48 22) 646 52 67, 646 52 68
fax (+48 22) 646 52 58
e-mail: [email protected]
www.csm.org.pl
1
WSTĘP
Rok 2008 pełen był bardzo waŜnych, często dramatycznych wydarzeń na
świecie i interesujących zmian w polskiej polityce zagranicznej. Do
najwaŜniejszych naleŜało przejście na zdecydowanie proeuropejski kurs
rządu premiera Donalda Tuska. Polityka europejska prowadzona
prowadzo
przez
ministra SZ, Radosława Sikorskiego połączona była takŜe z osłabieniem
napięcia w stosunkach z Federacją Rosyjską. Poprawiły się zdecydowanie
stosunki z Niemcami. Wycofaniu ostatnich Ŝołnierzy z Iraku towarzyszyło
wzmocnienie obecności wojskowej w Afganistanie. Porozumieniem
zakończono negocjacje z USA nad rozmieszczeniem w Polsce bazy
antyrakietowej.
Podobnie jak w latach ubiegłych, obserwowaliśmy i analizowaliśmy, debatowaliśmy i
komentowaliśmy wszystkie te wydarzenia. Czyniliśmy to w Polsce i w wielu
w
krajach podczas
konferencji organizowanych przez CSM, czy przez naszych partnerów za granicą.
Skutecznie realizowaliśmy zdecydowaną większość naszych programów i specjalnych projektów.
Energicznie włączyliśmy się do analiz i debat dotyczących dyplomacji
dyplomacji klimatycznej, związanej z
negocjacjami nad Europejskim Pakietem Klimatycznym i konferencją ONZ COP14 w Poznaniu w
grudniu 2008 roku. Cechą naszych działań było integrowanie w dyskusji polityków, dyplomatów,
ekspertów klimatycznych oraz przedstawicieli szczególnie
szczególnie zainteresowanych kół gospodarczych.
Ponad 25 praktykantów pomagało nam w badaniach merytorycznych i w organizacji spotkań,
seminariów i konferencji. Pracownicy i współpracownicy CSM udzielili licznych wywiadów do prasy
i mediów elektronicznych, uczestniczyli w licznych konferencjach i seminariach w kraju i za granicą.
Nasi partnerzy i sponsorzy
W roku 2008 CSM współpracowało z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, Ministerstwem Obrony
Narodowej, Ministerstwem Gospodarki i Ministerstwem Ochrony Środowiska,
Śr
z
Biurem
Bezpieczeństwa Narodowego, jak równieŜ z Komisjami Spraw Zagranicznych Sejmu i Senatu RP.
Nasze projekty badawcze i konferencje były finansowane przez MSZ, MON, Urząd Komitetu
Integracji Europejskiej, Komisję Europejską, a takŜe przez fundacje międzynarodowe: German
Marshall Fund of the US, Fundację Konrada Adenauera w Polsce, Fundację Roberta Boscha, Fundację
Współpracy Polsko-Niemieckiej,
Niemieckiej, The Trust for Civil Society in Central and Eastern Europe oraz wiele
innych.
Współpracowaliśmy blisko
isko z Instytutem Spraw Publicznych, Ośrodkiem Studiów Wschodnich,
Instytutem Socjologii i Centrum Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, Niemieckim
Instytutem Spraw Międzynarodowych i Bezpieczeństwa (SWP), Akademią Europejską w Berlinie,
Prague Institute for Security Studies i innymi.
Mamy powody do duŜej satysfakcji. CSM było silnie obecne w polskich debatach nad polityką
zagraniczną, było takŜe cenionym partnerem dla licznych instytutów zagranicznych. Niestety, był to
rok bardzo trudny z punktu
u widzenia finansowania naszej działalności. Liczba realizowanych
projektów nie przekłada się, niestety, na środki słuŜące pokryciu kosztów bieŜących funkcjonowania
Fundacji. Mimo zaangaŜowania Zarządu i członków Rady, nie udało się zdobyć trwałych środków,
środków
pozwalających na myślenie o bezpiecznym funkcjonowaniu i rozwoju działalności. Pracownicy i
współpracownicy wykazywali się wielkim zrozumieniem wobec zaistniałych trudności, za co im
składam w imieniu Zarządu serdeczne podziękowanie.
EUGENIUSZ SMOLAR
PREZES ZARZĄDU
2
PROGRAMY
PROGRAM: BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE
EKSPERCI: Maria Wągrowska, Dr Jerzy M. Nowak
Działalność Programu Bezpieczeństwa Międzynarodowego obejmuje wybrane aspekty
międzynarodowej i europejskiej polityki bezpieczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem takich
kwestii, jak europejska wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, stosunki euro-atlantyckie,
NATO oraz polska polityka zagraniczna w kontekście szerszych zmian zachodzących w
transatlantyckiej wspólnocie.
Program obejmuje poniŜsze zagadnienia:
Polska polityka zagraniczna w Unii Europejskiej a stosunki transatlantyckie
Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony
Przyszłość NATO
Współczesne zagroŜenia dla bezpieczeństwa w Europie i na świecie
Stosunki USA z innymi państwami europejskimi, w tym z Francją i Niemcami
Polityka Polski i Niemiec wobec Ukrainy, Białorusi i Rosji
Amerykańska polityka zagraniczna widziana z perspektywy Polski oraz Europy Środkowej i
Wschodniej
PROGRAM: EUROPEJSKI
EKSPERCI: dr Kazimierz Wóycicki, dr Waldemar Czachur, Aleksander Szpor (wcześniej: Andrzej
Celiński)
Głównym celem Programu Europejskiego CSM jest analiza rozmaitych polityk Unii Europejskiej,
zwłaszcza związanych ze stosunkami zewnętrznymi UE i budową Wspólnej Polityki Zagranicznej i
Bezpieczeństwa oraz Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, takŜe analiza wyzwań stojących
przed polską polityką po przystąpieniu do Unii Europejskiej.
Program Europejski skupia się w swojej działalności na analizie:
1) Miejsca Polski w Unii Europejskiej
Miejsce / pozycja / rola Polski w UE
Analiza polskich interesów w UE w konkretnych obszarach oraz analiza moŜliwych koalicji
politycznych z udziałem Polski w ramach UE
Analiza obecnych i proponowanych systemów formalno-prawnych, a zwłaszcza procesów
decyzyjnych ze szczególnym uwzględnieniem pozycji Polski.
2) Przyszłości Unii Europejskiej
Reforma Traktatowa
Reforma prawna, instytucjonalna, finansowa UE
Rozszerzenie UE: Bałkany, Turcja, Ukraina, Gruzja
3) Roli Unii Europejskiej w polityce globalnej
Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa UE
Polityka Wschodnia UE i stosunki Polska-Rosja a UE
Polityka Sąsiedztwa UE (ENP) oraz Partnerstwo Wschodnie
Stosunki zewnętrzne z pozaeuropejskimi sąsiadami Europy – Afryka, Bliski Wschód, Chiny,
Indie
3
4) Spraw Bezpieczeństwa Energetycznego
Wspólna Polityka Energetyczna UE
5) Współpracy regionalnej ze szczególnym uwzględnieniem współpracy w ramach Grupy
Wyszehradzkiej i Trójkąta Weimarskiego
Wymiana doświadczeń i budowanie silnej pozycji Polski w regionie
Umacnianie współpracy i roli Grupy Wyszehradzkiej i Trójkąta Weimarskiego w Europie
PROJEKTY
EUROPA ZMIERZA NA WSCHÓD: Rola Polski i Niemiec w kształtowaniu nowej polityki UE
wobec Wschodu
Czerwiec 2007 – Czerwiec 2008
Cykl czterech konferencji międzynarodowych: dwóch organizowanych w Polsce przez Centrum
Stosunków Międzynarodowych i dwóch w Niemczech przez Europäische Akademie Berlin dzięki
współpracy z Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej i Fundacją im. Konrada Adenauera w Polsce.
Partnerzy: Kolegium Europejskie w Natolinie, Ośrodek Studiów Wschodnich, The German Institute
for International and Security Affairs – SWP, Berlin, Europäische Akademie Berlin, Deutsche
Gesellschaft Für Osteuropakunde e.V., Berlin oraz European Council on Foreign Relations.
Strengthening Central European Contribution to the Eastern Dimension of EU's CFSP
Styczeń 2007 – Grudzień 2008
Cykl konferencji międzynarodowych organizowanych przez konsorcjum organizacji typu ‘thinkthank’ z krajów Grupy Wyszehradzkiej, próbujących wypracować wspólne propozycje dla UE,
dotyczące polityki wobec wschodnich sąsiadów. Konferencja w Warszawie odbyła się 24 września
2007 roku.
Partnerzy: Prague Security Studies Institute (Czechy), Research Center of the Slovak Foreign Policy
Association (Słowacja), Center for EU Enlargement Studies Central European University (Węgry).
Sponsorzy: Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki, The German Marshall Fund of the United
States, Friedrich Ebert Foundation.
Network Building: Transatlantic Alliance and the Wider Black Sea Region
Wrzesień 2007 – Czerwiec 2008
Projekt miał na celu budowę trwałej współpracy między ekspertami i politykami z państw rejonu
Morza Czarnego a ekspertami z krajów wspólnoty transatlantyckiej i UE w odniesieniu do koncepcji
tzw. Synergii Czarnomorskiej UE i Wider Black Sea Region NATO. W ramach projektu odbyła się w
grudniu 2007 roku w Warszawie pierwsza konferencja międzynarodowa, kolejna w Kijowie – 13-14
czerwca 2008 roku.
Projekt realizowany dzięki wsparciu German Marshall Fund of United States i innych fundacji.
PROGRAM: MIGRACJE I BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE
EKSPERCI: Prof. dr hab. Krystyna Iglicka, Katarzyna Gmaj
Obszary zainteresowania
Transatlantycki wymiar migracji międzynarodowych
Europejska przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (AFSJ)
Rynki pracy a przepływy siły roboczej i uchodźców na europejskiej osi Wschód-Zachód
Polska jako kraj imigracji i tranzytu
Zjawisko „drenaŜu mózgów” z nowych krajów członkowskich UE – czy rzeczywiste
zagroŜenie?
4
Polska i europejska polityka migracyjna
PROJEKTY
Transatlantycki wymiar bezpieczeństwa wewnętrznego a dylematy dla europejskiej polityki
migracyjnej
W ramach dwuletniego projektu realizowanego dzięki wsparciu Fundacji German Marshall Fund of
the United States, CSM zorganizowało szereg konferencji międzynarodowych zarówno w Polsce (w
Warszawie) jak i poza jej granicami: w Kijowie, Kiszyniowie, Brukseli, Budapeszcie oraz w
Waszyngtonie. W ramach projektu zrealizowano równieŜ wizytę studyjną dla gości amerykańskich do
ośrodka dla uchodźców z Czeczenii.
Sponsor: The German Marshall Fund of the United States
Koszty i zyski z migracji czasowych. Propozycje rozwiązań politycznych dla nowych typów
migracji’ (‘Costs and Benefis of Temporary Labor Migration. Policy Solutions for New Migration
Patterns’
Projekt analizuje kwestię migracji pracowniczych w regionie Europy Środkowej z perspektywy debat
nad migracją pracowniczą w Unii Europejskiej oraz transatlantyckiej dyskusji na temat programów
dla ‘pracowników-gości’.
Sponsor: The German Marshall Fund of the United States
CLANDESTINO - Undocumented Migration: Counting the Uncountable. Data and Trends Across
Europe
W 2007 roku CSM rozpoczęło uczestnictwo w projekcie finansowanym przez Komisję Europejską w
ramach 6. Programu Ramowego CLANDESTINO. “Irregular Migration: Counting the Uncountable
Data and Trends Across Europe” (Nierejestrowana migracja: szacowanie niepoliczalnych danych i
trendów w Europie. Clandestino). Projekt ma porównawczy i interdyscyplinarny charakter.
Podejmuje krytyczną analizę metod szacowania danych dotyczących nieudokumentowanych migracji.
Ma słuŜyć stworzeniu narzędzia oceniającego i klasyfikującego owe szacunki. Projekt obejmuje takŜe
etyczny wymiar tworzenia i korzystania z takich szacunków i efektów, jakie mogą przynieść dla
społeczeństw przyjmujących i imigrantów.
Partnerzy: Hellenic Foundation for European and Foreign Policy (Grecja), Hamburg Institute for
International Economic (Niemcy), Centre for the Study of Migration Policy and Society (Wielka
Brytania), International Centre for Migration Policy Development (Austria), Platform for International
Cooperation of Undocumented Migrants (Belgia).
Sponsorzy: Komisja Europejska (Research DG, 6 Program Ramowy)
European Approach to Multicultural Citizenship: Legal, Political and Educational Challenges
(EMILIE)
W 2006 roku CSM rozpoczęło uczestnictwo w projekcie finansowanym przez KE w ramach 6.
Programu Ramowego EMILIE – „Europejskie podejście do obywatelstwa wielokulturowego:
wyzwania prawne, polityczne i edukacyjne”. Celem projektu jest wypracowanie ugruntowanych
badawczo rozwiązań obecnego kryzysu wielokulturowości w Europie. W badaniu uczestniczy
dziewięć krajów: Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Belgia, Grecja, Hiszpania, Dania, Polska i Łotwa.
Partnerzy: Hellenic Foundation for European and Foreign Policy (Grecja), Centre for the Study of
Ethnicity and Citizenship, University of Bristol (Wielka Brytania), National Institute of Demographic
Studies, European University Viadrina (Niemcy), Centre for Ethnic and Migration Studies, University
of Liege (Belgia), Department of Political and Social Sciences, University Pompeu Fabra (Hiszpania),
Latvian Centre for Human Rights (Łotwa), Centre for University Studies in Journalism, University of
Aarhus (Dania).
5
Sponsorzy: Komisja Europejska (Research DG, 6 Program Ramowy)
Biuletyn Migracyjny
Program Migracje wraz z Ośrodkiem Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego od 2005
roku realizuje projekt poświecony bieŜącemu monitorowaniu i komentowaniu wydarzeń
migracyjnych w Polsce, Unii Europejskiej i Europie Wschodniej. Biuletyn ukazuje się co dwa miesiące.
Projekt realizowany był we współpracy z Fundacją Konrada Adenauera, obecnie finansowany jest
przez MSWiA.
www.biuletynmigracyjny.uw.edu.pl
PROGRAM: WSCHODNI
EKSPERCI: Wojciech Borodzicz-Smoliński, Łukasz Stawikowski (wcześniej: Antoni Podolski, Mikołaj
Banaszkiewicz)
Program Wschodni koncentruje swoją działalność na stosunkach Polski z Rosją, Ukrainą, Białorusią i
Gruzją i z innymi krajami b. ZSRR oraz polityce Unii Europejskiej i NATO wobec państw tego
obszaru.
Cele programu realizowane są w ramach poniŜszych obszarów zainteresowań:
Polska i Ukraina – stosunki bilateralne a ambicje euro-atlantyckie Ukrainy
Polska polityka regionalna w Europie Środkowej
Polityka Polski wobec państw na Wschodzie a rozszerzenie UE
Stosunki polsko-rosyjskie
Koalicja antyterrorystyczna i jej wpływ na tworzenie nowych stosunków między NATO, UE i
Rosją
Nowa rola krajów regionu Kaukazu i Azji Środkowej
Projekt ‘Belarus Live’
Projekt informacyjny ma na celu przybliŜanie tematyki białoruskiej na świecie.
Sponsor: Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
W ramach tego projektu zrealizowano następujące działania:
Portal informacyjny www.Belarus-Live.EU
Kontynuacja projektu rozpoczętego w 2006 roku.
Portal informacyjny skierowany do Białorusinów i obcokrajowców mieszkających w Białorusi, a takŜe
polityków i dziennikarzy pracujących na całym świecie. Strona dostępna w czterech wersjach
językowych: polskiej, angielskiej, białoruskiej i rosyjskiej. W ramach projektu publikowane były
tygodniowe biuletyny informacyjne, dotyczące aktualnych wydarzeń na Białorusi, rozsyłane do
subskrybentów. Biuletyn jest bezpłatny a uzyskać go moŜna na stronie projektu.
Portal tworzy grupa dziennikarzy skupionych wokół Białoruskiego Zrzeszenia Dziennikarzy przy
wsparciu Europejskiego Radio dla Białorusi.
Informacje były częściowo kształtowane przez Europejskie Radio dla Białorusi, którego zespół
codziennie przygotowuje zbiór wiadomości, dalej przedstawianych w programach informacyjnych.
Lista informacji zawierała takŜe wiadomości o znaczeniu krajowym z gazet lokalnych: “Nasha Niva”,
“Narodnaya Vola”, “SNPlus”, “Tovarisch”, “Novy Chas”, “Salidarnasc”, “Your Country’s
Tomorrow”, “Generation.BY”, Intex Press, “Brestskiy Kuryer”, “Brestskaya Gazeta”, “Gazeta
Slonimskaya”, “Bobruyskiy Kuryer”, “Volny Horad”, “Info-progulka”, “Rehiyanalnaya Gazeta”,
“Borisovskiye Novosti”.
Portal www.Belarus-Live.TV
Kontynuacja projektu rozpoczętego w 2007 roku.
6
Projekt skierowany głównie do młodych Białorusinów, miał na celu pokazanie bogactwa kulturalnego
pokolenia młodych Białorusinów i umoŜliwienie im prezentacji swojej twórczości i pomysłowości za
pomocą filmów wideo umieszczanych w ogólnodostępnym serwisie WWW. Na stronie portalu
ukazywały się równieŜ autorskie materiały telewizji Bel-Sat, Magazynu Studenckiego 34, gazety
Nasza Niwa oraz agencji BelaPan. Zespół tworzący Belarus-Live.TV koncentrował się na działaniach
informacyjnych i poszukiwaniu partnerów gotowych do umieszczania swoich filmów na stronach
portalu oraz na oŜywieniu działającego przy portalu forum.
Białoruska Szkoła Dziennikarstwa
Kontynuacja projektu wznowionego w 2005 roku.
Projekt skierowany był do młodych Białorusinów chcących lepiej poznać kunszt dziennikarski i
wyzwania stojące przed dziennikarzami w demokratycznych systemach. Absolwenci szkolenia mieli
szansę zatrudnienia w Europejskim Radio dla Białorusi – średnio co roku Białoruska Szkoła
Dziennikarstwa dostarcza ERB ok. 8 młodych współpracowników.
PROJEKTY
PROJEKT: TOWARDS A NEW AGENDA
GERMAN-POLISH PARTNERSHIP PROGRAM
Seria seminariów oraz wystąpień zaproszonych gości ma na celu zapoznanie się ze stanowiskiem
rządu w Berlinie oraz miarodajnych kół niemieckich i przeanalizowanie zbieŜności oraz rozbieŜności
wobec konkretnych problemów w stosunkach międzynarodowych: kierunków rozwoju Unii
Europejskiej, polityki wschodniej, bezpieczeństwa energetycznego itp.
Sponsor: Fundacja im. Konrada Adenauera w Polsce.
PROJEKT: MONITORING POLSKIEJ
POLITYKI ZAGRANICZNEJ
Projekt ma na celu dokonywanie bieŜącej analizy najwaŜniejszych celów i sposobów realizacji polskiej
polityki zagranicznej. Projekt realizowany jest w formie zamawianych analiz i raportów a następnie
omawianie ich na eksperckich spotkaniach oraz publicznych seminariach i konferencjach. Szczególne
znaczenie ma doroczna, przewaŜnie jesienna konferencja, która skupia polityków, dyplomatów i
ekspertów, podejmująca najwaŜniejsze problemy mijającego roku.
PROJEKT: SOJUSZ TRANSATLANTYCKI
I REGION MORZA CZARNEGO
Centrum Stosunków Międzynarodowych zainicjowało projekt mający na celu pogłębienie integracji
sieci think-tanków i ekspertów z tzw. Szerszego Regionu Morza Czarnego oraz państw członkowskich
UE i NATO. Celem tworzonej Sieci było określenie wspólnych wyzwań i zagroŜeń, a takŜe ustalenie
metod radzenia sobie z nimi, co powinno przyczynić się do oŜywienia poczucia strategicznej,
politycznej oraz intelektualnej wspólnoty po obu stronach Atlantyku.
Ze względu na polityczne i gospodarcze przemiany w regionie, obszar czarnomorski w coraz
większym stopniu przyciąga międzynarodową uwagę. Jego strategiczne znaczenie wzrasta dla
wielkich aktorów sceny międzynarodowej, włączając USA, Unię Europejską, Rosję i Chiny. W tym
kontekście istotnego znaczenia nabiera ściślejsza współpraca między państwami członkowskimi Unii
7
Europejskiej i NATO, zmierzająca do zwiększenia stabilności oraz bezpieczeństwa i promująca
przemiany demokratyczne.
Projekt CSM miał na celu nawiązanie trwałych relacji między kręgami ekspertów z demokratycznych
państw wspólnoty transatlantyckiej oraz tymi z Szerszego regionu Morza Czarnego, których państwa
zmierzają ku demokracji i gospodarki rynkowej.
Tworzenie sieci realizowane było poprzez:
Zorganizowanie trzech eksperckich spotkań w formule Okrągłego Stołu, podczas których
dyskutowane były wybrane zagadnienia;
Stworzenie platformy internetowej dla wymiany poglądów, prowadzenia dyskusji, dzielenia
się wiedzą i doświadczeniem.
PROJEKT: ZMIANY KLIMATU
W ŚWIADOMOŚCI OBYWATELI
EKSPERCI: Ewa Stepan, Władysław Manteuffel
Projekt realizowany w związku ze światową konferencją klimatyczną COP 14, która odbyła się w
Poznaniu w grudniu 2008 roku oraz rokowaniami nad Europejskim Pakietem Klimatycznym. Do
Poznania w dniach 1-12 grudnia przyjechało około 10 000 uczestników: członków ponad 190 delegacji
rządów, przedstawicieli instytucji międzynarodowych, organizacji ekologicznych, biznesowych i
instytucji badawczych, a takŜe organizacji pozarządowych i mediów z całego świata.
Mając na uwadze złoŜoność problemów związanych ze zmianami klimatycznymi, przygotowania do
COP 14 oraz negocjacje dotyczące pakietu klimatycznego Unii Europejskiej, CSM z partnerami
dostrzegł pilną potrzebę debaty publicznej angaŜującej szerokie spektrum partnerów w tym
przedstawicieli świata polityki, nauki, środowisk biznesowych, administracji publicznej oraz
organizacji pozarządowych.
Główne cele projektu są następujące:
Podniesienie świadomości krajowej opinii publicznej w zakresie zmian klimatycznych w
okresie przed i po konferencji COP 14
ZaangaŜowanie w debatę na temat zmian klimatycznych głównych aktorów sceny politycznej,
przedstawicieli administracji, społeczeństwa obywatelskiego i świata biznesu, podkreślając
korzyści płynące z praktycznego udziału społeczeństwa w działaniach we własnym,
długofalowym interesie
Pomoc w skutecznej promocji i rozpowszechnianiu wśród róŜnych środowisk najistotniejszych
przekazów dotyczących zmian klimatu formułowanych przez instytucje państwowe i
organizacje pozarządowe.
Podczas trzech miesięcy poprzedzających COP 14 (wrzesień-listopad 2008), Centrum Stosunków
Międzynarodowych, Instytut na Rzecz Ekorozwoju oraz inni partnerzy prowadzili działania
stymulujące debatę publiczną w obszarach związanych ze zmianami klimatycznymi.
Zmiany klimatyczne – zmieniające się otoczenie dla polityki zagranicznej i bezpieczeństwa
Polska w świadomej zmian klimatycznych Europie
COP-14 Poznań – ostatni przystanek przed finalizowaniem negocjacji w Kopenhadze w 2009 r.
Działania w ramach projektu obejmowały:
organizowanie debat i konferencji we współpracy z partnerami, w tym medialnymi
8
zainicjowanie i przygotowanie w mediach serii programów dotyczących problematyki zmian
klimatycznych
zorganizowanie konferencji dotyczącej amerykańskiej i europejskiej polityki energetycznej oraz
polskich wyborów w dziedzinie energii
upowszechnianie istniejących analiz, raportów i opracowań dla róŜnych grup odbiorców,
włączając polski rząd i środowiska biznesowe
opracowanie i rozpowszechnienie materiałów informacyjnych dotyczących wydarzeń na temat
zmian klimatycznych i COP-14 ,organizowanych przez partnerów projektu
prowadzenie strony internetowej, umoŜliwiającej dostęp do zgromadzonych analiz,
dokumentów i innych materiałów partnerom projektu, instytucjom rządowym i organizacjom
pozarządowym, przedstawicielom mediów oraz innym uŜytkownikom zainteresowanym
problematyką objętą projektem. Utworzenie platformy internetowej umoŜliwi zwiększenie
zakresu dyskusji i pomoŜe stworzyć bazę dobrych praktyk w zakresie działań mających na celu
przyczynienie się do ograniczenia zmian klimatycznych.
dostarczanie dziennikarzom informacji na tematy związane ze zmianami klimatu i
stanowiskiem rządu RP.
PROGRAMY STYPENDIALNE
THE MARSHALL MEMORIAL FELLOWSHIP (MMF)
KOORDYNATORZY: Andrzej Bobiński, Katarzyna Szajewska
Program stypendialny Marshall Memorial Fellowship (MMF) organizowany przez The German
Marshall Fund of the United States został stworzony w 1982 roku z myślą o przyszłych liderach,
którzy dzięki niemu mieli lepiej zrozumieć polityczne, społeczne i ekonomiczne instytucje w Stanach
Zjednoczonych oraz stworzyć sieć młodych europejskich liderów w takich dziedzinach jak polityka,
media czy trzeci sektor. Obecnie program jest wyjątkową okazją dla młodych liderów, by przez okres
czterech tygodni poznać i zrozumieć Stany Zjednoczone. Od 1999 roku w programie mogą brać udział
amerykańscy liderzy, którzy w ramach stypendium odwiedzają kraje europejskie, w tym takŜe Polskę.
TRANSATLANTYCKI HABILITACYJNY PROGRAM NAUKOWOSTYPENDIALNY – TRANSATLANTIC POST-DOC FELLOWSHIP
FOR INTERNATIONAL RELATIONS AND SECURITY (TAPIR)
Centrum Stosunków Międzynarodowych uczestniczy w Transatlantyckim Habilitacyjnym Programie
Naukowo-Stypendialnym na temat Stosunków Międzynarodowych i Bezpieczeństwa (TAPIR). Jest on
skierowany do naukowców, którzy otrzymali doktorat w dziedzinie nauk społecznych i politycznych
lub ekonomii, a których badania skupiają się na stosunkach międzynarodowych i bezpieczeństwie.
Oprócz CSM instytucjami, uczestniczącymi w programie i przyjmującymi stypendystów są: Carnegie
Endowment for International Peace, Institut Français des Relations Internationales (IFRI), European
Union Institute for Security Studies (EUISS), RAND Corporation, Chatham House, SAIS Center for
Transatlanic Relations, Institute for Strategic and International Studies (IEEI), Center for Security
Studies (CSS) oraz German Institute for International and Security Affairs/ Stiftung Wissenschaft und
Politik (SWP).
9
WYDARZENIA
W 2008 roku na konferencjach zorganizowanych przez Centrum Stosunków Międzynarodowych
wystąpili m.in.:
Hannes Adomeit, Giuliano Amato, Andrzej Ananicz, Leszek Balcerowicz, Lavon Barščeuski, Robert
Bell, Jan Borkowski, Wade Bose, Stephan Berling, Adrian J. Berlinger, Krzysztof Bobiński, Elmar Brok,
Nino BurdŜanadze, Mikołaj Dowgielewicz, Michael Emmerson, Marie-Luise Dött, Andrzej Dycha,
Charles Gati, Franciszek Gągor, dr Lily Gardner Feldman, Grzegorz Gromadzki, Istvan Gyarmati,
Kinga Hartmann, Marcel de Haas, Prof. François Heisbourg, Jaap de Hoop Scheffer, Robert G. Joseph,
Siarhiej Kaliakin, Piotr Maciej Kaczyński, Ronald T. Kadish, John Karaagac, Viktar Karniejenka, Robert
Kagan, Andrzej Kassenberg, Minister Bogdan Klich,
Stanisław J. Komorowski, Andrzej Kremer,
Adam Kobieracki, Lena Kolarska-Bobińska, Aleksander Kwaśniewski, Roman Kuźniar, Anatol
Labiedźka, Anatol Laukovič, Kai-Olaf Lang, Jacek Michałowski, A. Wess Mitchell, Hugues Mingaralli,
Marie Mendras, Marek Menkiszak, Jim Murphy, dr Maciej Muskat, Alan Matthews, Renatas Norkus,
Maciej Nowicki, Henry A. Obering III, Marta Pejda, Robert Pszczel, Janusz Reiter, Roman Rewald,
Alan Riley, Adam Daniel Rotfeld, Krzysztof Ruchniewicz, Piotr Serafin, Peter Semneby, John K.
Schlosser, Keith Smith, Frank-Walter Steinmeier, Radek Sikorski, Eckart D. Stratenschulte, dr
Andreasa Schockenhoff, Bogusław Sonik, James Sherr, Andris Spruds, Vladimir Shkolnikov, Paweł
Świeboda, Pertti Torstila, Witold Waszczykowski, James Woolsey, Kazimierz Wóycicki, Paweł
Zalewski, Klaus Ziemer
12 lutego
Konferencja prasowa poświęcona pierwszej polsko-niemieckiej ksiąŜce do nauczania historii w
szkole: “Zrozumieć historię - kształtować przyszłość - Materiały pomocnicze do nauczania historii
stosunków polsko-niemieckich w latach 1933 – 1949”, red. Kinga Hartmann, Dariusz Dolański,
Wrocław 2008
Obecni byli autorzy oraz przedstawiciele instytucji, które zrealizowały ten unikatowy w stosunkach
polsko-niemieckich projekt: dr hab. Krzysztof Ruchniewicz - Instytut Historyczny, Uniwersytet
Wrocławski; dr Kazimierz Wóyjcicki - Prezes Instytutu Niemiec i Europy Północnej (WSAP); Kinga
Hartmann - koordynator projektu, Saksońska Agencja Oświatowa, Oddział w Budziszynie. Spotkanie
prowadził Eugeniusz Smolar – Prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych
21 lutego 2008
Prezentacja raportu “The Perspectives on Trade and Poverty Reduction” oraz debata: “The
Development Interest in Reform of the European Union's Common Agricultural Policy”
W debacie wzięli udział Piotr Serafin - Podsekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu Integracji
Europejskiej, Alan Matthews – Profesor w Trinity College w Dublinie oraz Andrzej Dycha Podsekretarz Stanu w Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
10
25 lutego 2008
Wykład pani dr Lily Gardner Feldman zatytułowany „Historia pojednań Niemców z Czechami,
Francuzami, Polakami i śydami”
Spotkanie miało miejsce w Niemieckim Instytucie Historycznym, prowadzone było przez Eugeniusza
Smolara, prezesa Centrum Stosunków Międzynarodowych, a skomentowany przez prof. Klausa
Ziemera, dyrektora Niemieckiego Instytutu Historycznego i dr Kazimierza Wóycickiego,CSM.
3 marca 2008
Wykład Roberta Bella zatytułowany 'Missile Defense in Europe: Past, Present and Future Perspectives on the American third site in Central Europe'.
Spotkanie odbyło się w ramach realizowanego przez Ambasadę USA w Polsce programu
informacyjnego o systemie tarczy antyrakietowej. Robert Bell, w przeszłości specjalny doradca
prezydenta Clintona ds. bezpieczeństwa narodowego, dyrektor biura ds. polityki obronnej i kontroli
zbrojeń w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego oraz asystent ds. obrony sekretarza generalnego
NATO. Roberta Bella przedstawił ambasador Jerzy M. Nowak, koordynator Programu
Bezpieczeństwa Centrum Stosunków Międzynarodowych.
12 marca 2008
Seminarium 'The Return of History' poświęcone najnowszej ksiąŜce
Roberta Kagana
Dr Kagan jest znanym myślicielem nad stosunkami międzynarodowymi i
bezpieczeństwem światowym, wcześniej pracownikiem Departamentu
Stanu USA. Spotkanie poprowadził Eugeniusz Smolar, prezes CSM.
13 marca 2008
Konferencja 'Szczyt w Bukareszcie 2008. Transformacja NATO: perspektywa polska i regionalna'
Szczególnie waŜnym wydarzeniem była konferencja zorganizowana przez Centrum Stosunków
Międzynarodowych, przy wsparciu Pana Ministra Bogdana Klicha i Ministerstwa Obrony Narodowej.
Gościem honorowym konferencji był Sekretarz Generalny NATO, Pan Jaap de Hoop Scheffer.
Głównym celem konferencji, która zebrała się niemal dokładnie w 9. rocznicę przystąpienia Polski do
NATO, było przedyskutowanie kierunków politycznej i wojskowej ewolucji NATO w zmieniającym
się środowisku bezpieczeństwa przed zbliŜającym się szczytem Sojuszu w Bukareszcie (2-4 kwietnia
2008 roku). Istotnym aspektem konferencji było przeanalizowanie oczekiwań Polski i innych państw
Europy Środkowo-Wschodniej wobec Szczytu w świetle ich specyficznych interesów bezpieczeństwa i
stosunku do proponowanych zmian w funkcjonowaniu Sojuszu. Pośród 240 gości obecne były liczne
wybitne osobistości świata polityki, dyplomacji, w tym liczni ambasadorowie państw sojuszniczych,
wojska oraz ekspertów z Polski i z zagranicy, specjalizujących się w dziedzinie szeroko pojętego
bezpieczeństwa i funkcjonowania Sojuszu Północnoatlantyckiego.
W ciągu 2 tygodni CSM przygotowało publikację pokonferencyjną w polskiej i angielskiej wersji
językowej (NATO Summit 2008), która została rozpowszechniona wśród delegacji uczestniczących w
Szczycie NATO w Bukareszcie oraz wśród uczestników konferencji ekspercko-politycznej
towarzyszącej Szczytowi, zorganizowanej przez German Marshall Fund of the United States.
11
7 kwietnia 2008
Debata publiczna z udziałem Ministra Spraw Zagranicznych RFN Franka-Waltera Steinmeiera i
Ministra Spraw Zagranicznych RP Radosława Sikorskiego zatytułowana "Polityka zagraniczna
Polski i Niemiec w Europie"
Przedmiotem debaty publicznej na Uniwersytecie Warszawskim były stosunki bilateralne oraz wizje
integracji europejskiej; poruszone zostały m.in. takie kwestie jak Unia Europejska po ratyfikacji
Traktatu Lizbońskiego, moŜliwości dalszych rozszerzeń, przyszłość krajów bałkańskich czy warunki
bezpieczeństwa energetycznego. Ponadto omówiona została kwestia polityki zagranicznej Unii
Europejskiej, w tym Europejska Polityka Sąsiedztwa oraz stosunki z Rosją. Uczestnicy debaty podjęli
tematy roli i przyszłości NATO po szczycie w Bukareszcie oraz bezpieczeństwa międzynarodowego.
Poruszona została równieŜ problematyka obecnych stosunków dwustronnych i szanse ich
efektywniejszego pogłębienia. Dyskusja, poprowadzona przez Eugeniusza Smolara, Prezesa CSM,
została zorganizowana przez Centrum Stosunków Międzynarodowych i Uniwersytet Warszawski.
9 kwietnia 2008
Seminarium „Wpływ zmian ekologicznych na bezpieczeństwo narodowe” z udziałem generała
Lawrence’a P. Farella
Celem seminarium było zapoznanie się z wnioskami amerykańskiego raportu „National Security and
the Threat of Climate Change”, mającego wpływ na najwaŜniejsze czynniki polityczne i wojskowe w
USA; zapoznanie się z wpływem tego problemu na agendę NATO; zapoznanie się z dyskusją na ten
temat, prowadzoną w ramach Komisji Europejskiej.
12
Seminarium zorganizowane we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej oraz International
Institutional Development and Environmental Assistance – IIDEA.
14 maja 2008
Seminarium “Our Baltic Sea - Risks and Prospects” z udziałem Pana Pertti Torstila (Sekretarza
Stanu, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Finlandii)
Minister przedstawił m.in. fińską perspektywę stosunków i przyszłości UE, stosunki z Polską, z
Federacją Rosyjską, w ramach Państw Nordyckich, przyszłość Strategii Morza Bałtyckiego,
bezpieczeństwo energetyczne itp. Spotkanie poprowadził Eugeniusz Smolar, prezes CSM.
16 maja 2008
Spotkanie 'The U.S. Presidential Elections' z udziałem Dr Johna Karaagac
Dr John Karaagac jest wykładowcą polityki publicznej w Centrum Spraw Publicznych i
Środowiskowych (SPEA) na Indiana University oraz amerykańskiej polityki zagranicznej w Ośrodku
Studiów Międzynarodowych (SAIS) na waszyngtońskim Uniwersytecie Johna Hopkinsa. Spotkanie
dotyczące wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych poprowadził Andrzej Bobiński,
koordynator programowy CSM.
19 maja 2008
Prezentacja “The Future of Polish Energy Security: A Transatlantic Perspective” z udziałem
Adriana J. Erlingera
Adrian J. Erlinger jest stypendystą Fulbrighta w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu
Warszawskiego (2007-2008). Spotkanie poprowadził Eugeniusz Smolar, prezes CSM.
29 maja 2008
Spotkanie z przedstawicielami opozycji białoruskiej, zorganizowane przez Centrum Stosunków
Międzynarodowych oraz Grupę Zagranica
Spotkanie dotyczyło zapoznania się z poglądami na rozwój sytuacji na Białorusi oraz omówienia
polskiej pomocy dla działań białoruskiej opozycji demokratycznej. W skład delegacji białoruskiej
weszli: Lavon Barščeuski – przewodniczący Partii Białoruski Front Ludowy, Siarhiej Kaliakin –
przewodniczący Partii Komunistów Białoruskiej, Viktar Karniejenka – doradca Alaksandra
Milinkieviča, ruch „O wolność”, Anatol Labiedźka – przewodniczący Zjednoczonej Partii
Obywatelskiej, Anatol Laukovič – p.o. przewodniczącego Białoruskiej Socjaldemokratycznej Partii
„Hramada”.
13-14 czerwca 2008
Konferencja „The Wider Black Sea Area and the Transatlantic Alliance”
Przeprowadzona w Kijowie konferencja zgromadziła ekspertów z Polski i z kilku krajów regionu, w
tym ekspertów i polityków ukraińskich oraz przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz NATO.
Wsparcia finansowego udzielili: The German Marshall Fund of the United States, Black Sea Trust for
Regional Cooperation – Bucharest, International Centre for Black Sea Studies, Ateny.
19 czerwca 2008
Spotkanie eksperckie „Polsko-niemiecki okrągły stół - Polityka bezpieczeństwa”
W ramach dwóch sesji dyskutowane były: polskie i niemieckie postrzeganie zagroŜeń regionalnych,
europejskich i globalnych oraz polityczne i instytucjonalne mechanizmy reagowania na zagroŜenia
Spotkanie otworzył Pan Stanisław J. Komorowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony
13
Narodowej. W debacie udział wzięli m.in. Prof. Adam D. Rotfeld, Prof. Stephen Berling oraz Prof.
Roman Kuźniar. Spotkanie zorganizowane zostało we współpracy z Fundacją Konrada Adenauera w
Polsce.
20 czerwca 2008
Debata publiczna „Czy silniejsza Europa oznacza osłabienie NATO? Czy Europa potrzebuje nowej
strategii bezpieczeństwa?”
W spotkaniu, zorganizowanym na Uniwersytecie Warszawskim przez Centrum Stosunków
Międzynarodowych, Fundację Konrada Adenauera w Polsce oraz Instytut Stosunków
Międzynarodowych UW, udział wzięli Prof. Roman Kuźniar (UW, doradca Ministra Obrony
Narodowej RP), Prof. Adam Daniel Rotfeld (były Minister Spraw Zagranicznych) oraz Prof. Stephan
Bierling (dyrektor Institute for International Relations, University of Regensburg). Moderatorem
spotkania był dr Kazimierz Wóycicki (UW, CSM).
23 czerwca 2008
Debata „Polska i Europa po Irlandii”, zorganizowana przez Instytut Spraw Publicznych, Centrum
Stosunków Międzynarodowych, Fundację „Unia i Polska”, demosEUROPA – Centrum Strategii
Europejskiej oraz Fundację im. Stefana Batorego
Celem debaty było omówienie konsekwencji negatywnego wyniku irlandzkiego referendum w
sprawie ratyfikacji Traktatu LiŜbońskiego dla przyszłości integracji europejskiej oraz wymiana opinii
na temat moŜliwych scenariuszy rozwoju sytuacji wraz z rekomendacjami dla stanowiska Polski.
Wprowadzenie do debaty wygłosił Aleksander Smolar, prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Udział
w debacie wzięli: Prof. Lena Kolarska-Bobińska (dyrektor Instytutu Spraw Publicznych), Paweł
Świeboda (prezes demosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej), Krzysztof Bobiński (prezes
fundacji „Unia i Polska”) oraz Eugeniusz Smolar (prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych).
27 czerwca 2008
Konferencja "Polska w zreformowanej Unii Europejskiej"
Konferencja miała na celu stworzenie platformy dla debaty
publicznej na temat Unii Europejskiej na tle Traktatu
Lizbonskiego.
Komitet Działania na rzecz Demokracji Europejskiej, znany
równieŜ pod nazwą “grupa Amato” (od nazwiska b.
premiera Włoch, Giuliano Amato), zebrał się po raz pierwszy,
by wnieść wkład do dyskusji, mających miejsce w okresie
refleksji poprzedzającym uzgodnienie Traktatu Reformującego Unię Europejska, podpisanego w
grudniu 2007 roku w Lizbonie. Komitet zebrał się ponownie, by zaangaŜować się w europejską debatę
nad promocją demokracji i przejrzystości w ramach UE oraz nad kwestiami interakcji pomiędzy
instytucjami na poziomach unijnym i narodowym, m.in. w świetle zasady subsydiarności. Do
Komitetu Działania na Rzecz Demokracji Europejskiej (ACED) naleŜą czołowi politycy z wielu państw
członkowskich UE, których prace wspomagają znani naukowcy i analitycy z całej Europy.
W konferencji, zorganizowanej w Sejmie RP przez Komitet Działań na Rzecz Demokracji Europejskiej
(Action Committee for European Democracy - ACED) oraz Centrum Stosunków Międzynarodowych
pod patronatem i z udziałem Marszałka Sejmu, Pana Bronisława Komorowskiego, udział wziął m.in.
Giuliano Amato - były premier Włoch.
14
30 czerwca 2008
Konferencja "Europa zmierza na Wschód: Rola Polski i Niemiec w kształtowaniu Wschodniego
Wymiaru UE"
W konferencji udział wzięli m.in.: Mikołaj Dowgielewicz (Sekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu
Integracji Europejskiej), Andrzej Kremer (Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP),
Elmar Brok (Wiceprzewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego CDU/Frakcja EPL-ED), Kai-Olaf Lang (Stiftung Wissenschaft und Politik (SWP), Berlin), Eckart D.
Stratenschulte (Dyrektor, Europäische Akademie Berlin), Paweł Świeboda (prezes demosEUROPA Centrum Strategii Europejskiej), Marek Menkiszak (Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa).
Konferencja zorganizowana została przez CSM we współpracy z Fundacją Konrada Adenauera w
Polsce.
2 sierpnia 2008
Seminarium "Niemcy i Polska w Unii Europejskiej - nowa jakość w stosunkach bilateralnych?"
Gościem spotkania był Kai-Olaf Lang (Niemiecki Instytut Polityki Międzynarodowej i Bezpieczeństwa
w Berlinie - SWP), dyskusję poprowadził Eugeniusz Smolar, prezes Centrum Stosunków
Międzynarodowych.
22 sierpnia 2008
Seminarium "Lizbona - Dublin - Warszawa. Polska polityka zagraniczna a ratyfikacja Traktatu
Lizbońskiego" z udziałem Piotra Macieja Kaczyńskiego (Centre for European Policy Studies w
Brukseli)
Dyskusję poprowadził Eugeniusz Smolar, Prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych.
2 września 2008
Spotkanie z Dr Sivanem Karthą (Stockholm Environment Institute, US Center) zatytułowane:
"The right to development in a climate-constrained world: The Greenhouse Development Rights
Framework"
Seminarium zorganizowane w ramach partnerskiej współpracy z Fundacją Konrada Adenauera w
Polsce. Spotkanie poprowadziła Ewa Stepan, CSM.
8-9 września 2008
Dancing or Wrestling with the Bear? A Workshop on U.S. and European Policies toward Russia
I zamknięte spotkanie ponad 30. ekspertów amerykańskich oraz europejskich, w tym licznych
polskich, poświęcone wypracowaniu przyszłej polityki wobec USA oraz sojuszników w NATO wobec
Federacji Rosyjskiej. Obrady zorganizowane zostały we współpracy z The Atlantic Council of the
United States.
II spotkanie z udziałem E. Smolara, Prezesa CSM, odbyło się w Waszyngtonie w dniach 17-18
listopada 2008r.
17 września 2008
Debata "Building a successful and sustainable Europe: Choosing the right priorities" z udziałem
Jima Murphy, Ministra ds. Europy Wielkiej Brytanii
Organizatorem spotkania było Centrum Stosunków Międzynarodowych we współpracy z Klubem
Polskiej Rady Biznesu, przy wsparciu Ambasady Wielkiej Brytanii w Polsce.
15
20 września 2008
Debata "Rola organizacji pozarządowych w kształtowaniu i realizacji polityki zagranicznej", w
ramach V Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych
Moderatorem spotkania na Uniwersytecie Warszawskim był Eugeniusz Smolar, Prezes CSM. W
spotkaniu udział wzięli: Marta Pejda (Grupa Zagranica), Grzegorz Gromadzki (Fundacja im. St.
Batorego) oraz Jacek Michałowski (Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności).
8 października 2008
Spotkanie z cyklu "Środy na Koszykowej", organizowane przez Bibliotekę Publiczną m. st.
Warszawy razem z Centrum Stosunków Międzynarodowych, Ośrodkiem Studiów Wschodnich
oraz Polskim Instytutem Spraw Międzynarodowych
Gościem spotkania był prof. Roman Kuźniar, autor ksiąŜki "Droga do wolności. Polityka zagraniczna
III Rzeczpospolitej". Wprowadzenie do dyskusji wygłosili byli ministrowie spraw zagranicznych RP,
prof. Władysław Bartoszewski, prof. Adam Daniel Rotfeld oraz poseł Paweł Zalewski, b.
przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP. Dyskusję prowadził prof. Aleksander
Łuczak.
2-3 października 2008
Konferencja "Revitalizing the U.S.-Central European Relationship", zorganizowana przez Center
for European Policy Analysis oraz Centrum Stosunków Międzynarodowych
Konferencja, zorganizowana wspólnie z CEPA – Center for European Policy Analysis z Waszyngtonu
zgromadziła na Zamku Królewskim w Warszawie ponad 100 polityków, dyplomatów i analityków –
polskich i amerykańskich.
10 października 2008
Spotkanie dotyczące najnowszej publikacji Freedom House "Nations in Transit"
Dr Vladimir Shkolnikov, dyrektor Freedom House Europe przedstawił doroczny raport Freedom
House nt. swobód, respektowania praw człowieka i demokracji na świecie.
Spotkanie prowadził Andrzej Bobiński, Koordynator Programowy CSM.
15 października 2008
Spotkania eksperckie z udziałem Jensa Martensa "Między potrzebą a rzeczywistością – cele i
perspektywy niemieckiej polityki pomocowej”
Jens Martens jest dyrektorem europejskiego biura Global Policy Forum zajmującego się – jako
niezaleŜny think thank – polityką pomocową, realizacją celów milenijnych, problemami
multilateralizmu, reformami ONZ oraz Global Governance. Jens Martens jest autorem licznych
opracowań z zakresu polityki pomocowej, ostatnio opublikował raport o niemieckiej polityce
pomocowej oraz o finansowaniu współpracy pomocowej na drugą światową konferencję ONZ,
organizowaną w grudniu br. w Doha. Spotkanie zorganizowane przez CSM oraz Fundację Konrada
Adenauera we współpracy z Krajową Szkołą Administracji Publicznej.
15 października 2008
Spotkania eksperckie z udziałem Jensa Martensa "Skuteczność polityki pomocowej – polska i
niemiecka perspektywa"
Polska i Niemcy – zgodnie z zobowiązaniami wynikającymi z członkostwa w UE – angaŜują się
aktywnie w politykę rozwojową, jednak zarówno tradycja i doświadczenie Niemiec oraz ilość
16
przekazywanych środków (Polska 0,17 proc. PKB, Niemcy 0.35 proc. PKB) przekładają się na znaczącą
róŜnice w filozofii, wymiarze i efektywności jej realizacji między tymi krajami. Po wykładzie w
dyskusji podjęto następujące problemy: skuteczność polskiej i niemieckiej polityki pomocowej, jej
uwarunkowania formalnoprawne, konkretne instrumenty pomocy dwustronnej oraz moŜliwość
współpracy obu państw w tej dziedzinie, szczególnie na Wschodzie.
Spotkanie zorganizowane przez CSM oraz Fundację Konrada Adenauera.
24 października 2008
Konferencja "Kontynuacja czy zmiana w polskiej polityce zagranicznej"
Celem konferencji było dokonanie bilansu oraz dyskusja na temat wyzwań i perspektyw polskiej
dyplomacji. Spotkanie otworzył dr Jan Borkowski – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw
Zagranicznych. W panelu dyskusyjnym udział wzięli eksperci z dziedziny stosunków
międzynarodowych. Następnie wstęp do dyskusji na temat przyszłości polskiej polityki zagranicznej
wygłosił były Prezydent, Pan Aleksander Kwaśniewski. Konferencję została zorganizowana we
współpracy z Instytutem Spraw Publicznych, w ramach projektu „Monitoring Polskiej Polityki
Zagranicznej”.
28 października 2008
Wykład dr Andreasa Schockenhoffa „Stosunki Unii Europejskiej z Rosją – zmiana czy kontynuacja
po konflikcie kaukaskim”
Dr A. Schockenhoff jest wiceprzewodniczącym frakcji CDU/CSU, pełnomocnikiem ds. stosunków z
Federacją Rosyjską.
Spotkanie zorganizowane przez CSM w partnerstwie z Fundacją Konrada Adenauera w Polsce.
30 październik 2008
Seminarium z udziałem Generała Henry’ego A. Oberinga III (Dyrektora Agencji Obrony
Rakietowej) zatytułowane "Update on the Missile Defense Program"
Spotkanie zorganizowane przez CSM przy pomocy Ambasady Stanów Zjednoczonych.
31 października 2008
Lunch roboczy w wąskim gronie specjalistów i decydentów poświęcony tematom wychwytywania i
składowania dwutlenku węgla (Carbon Capture and Storage) oraz działań UE skierowanych na
rozwój i wdroŜenie tej technologii
Spotkanie zostało zorganizowane przez Centrum Stosunków Międzynarodowych we współpracy z
Fundacją Bellona.
4 listopada 2008
Okrągły stół mediów na temat zmian klimatycznych
W dyskusji udział wzięli: Janusz Reiter - Specjalny Wysłannik Polskiego Rządu d/s Klimatu,
Bogusław Sonik - Poseł do Parlamentu Europejskiego, dr Andrzej Kassenberg - Prezes Instytutu na
Rzecz Ekorozwoju oraz Eugeniusz Smolar - Prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych.
Spotkanie koncentrowało się na zagadnieniach zagroŜeń wynikających ze zmian klimatu,
międzynarodowych negocjacji klimatycznych, perspektyw rozwoju gospodarczego, oraz roli mediów
w uświadomieniu społeczeństwu i władzom skutków nadchodzących zmian i moŜliwości adaptacji
do nich.
17
5 listopada 2008
Lunch roboczy w wąskim gronie specjalistów i dziennikarzy poświęcony tematom wychwytywania
i składowania dwutlenku węgla (Carbon Capture and Storage) oraz działań UE skierowanych na
rozwój i wdroŜenie tej technologii
Spotkanie zostało zorganizowane przez CSM we współpracy z Fundacją Bellona.
13 listopada 2008
Seminarium "Why do we have to think green?" z udziałem
Jamesa Woolseya
James Woolsey był dyrektorem CIA, doradcą Johna McCaina w
dziedzinie polityki zagranicznej, w tym zagadnień związanych z
energetyką i zmianami klimatu. Dyskusja koncentrowała się na
problematyce
zmian
klimatycznych
i
bezpieczeństwie
międzynarodowym. Spotkanie publiczne w SGH zostało zorganizowane przez CSM oraz ambasadę
USA.
13-14 listopada 2008
Konferencja "Konsekwencje rozszerzenia - Unia Europejska 5 lat po…"
Konferencja zorganizowana pod patronatem Marszałka Sejmu RP, Pana Bronisława Komorowskiego,
przez CSM w partnerstwie z Fundacją Konrada Adenauera w Polsce, we współpracy z Kancelarią
Sejmu, Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej oraz Fundacją im. Roberta Boscha, z udziałem m.in.
Komisarz Danuty Hübner, dr. Jacka Sayrusza-Wolskiego i licznych ekspertów polskich i
zagranicznych.
17 listopada 2008
Dyskusja "Wzrost gospodarczy a ochrona klimatu"
W spotkaniu udział wzięli: prof. Macieja Nowickiego (Minister Środowiska), dr Jan Deja (Dyrektor
Biura Stowarzyszenia Producentów Cementu), dr Andrzej Kassenberg (Prezes Instytutu na Rzecz
Ekorozwoju), dr Maciej Muskat (Przewodniczący Greenpeace Polska).
Spotkanie zostało zorganizowane przez CSM we współpracy z "Gazetą Wyborczą" oraz Instytutem na
Rzecz Ekorozwoju. Dyskusję poprowadził Konrad Niklewicz ("Gazeta Wyborcza").
19 listopada 2008
Konferencja prasowa – prezentacja raportu Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej
(COMECE) zatytułowanego „Chrześcijańskie spojrzenie na zmiany klimatu” oraz wnioski ze
spotkania Społecznej Rady Episkopatu
Spotkanie zostało zorganizowane przez CSM, wspólnie z Radą Społeczną Episkopatu Polski oraz
Instytutem na Rzecz Ekorozwoju. Podczas spotkania Rady kwestie zmian klimatu były omawiane
przez dr Andrzeja Kassenberga i dr Leszka Karskiego. Ksiądz Biskup Piotr Jarecki przewodniczył
dyskusji dotyczącej roli Kościoła w podnoszeniu świadomości społecznej w kwestiach zmian klimatu i
gospodarowania zasobami naturalnymi jak równieŜ w kwestiach zmiany zachowań wobec zmian
klimatu i kryzysu finansowego.
2 grudnia 2008
Spotkanie „Jak rozmawiać z Niemcami?”
W seminarium udział wzięli: dr Kazimierz Wóycicki i dr Waldemar Czachur z CSM, Grzegorz Janusz
oraz Andrzej Podraza. Spotkanie zorganizowane przez CSM oraz Fundację Rozwoju Katolickiego
18
Uniwersytetu Lubelskiego, zrealizowane zostało w ramach projektu „Monitoring Polskiej Polityki
Zagranicznej”.
4 grudnia 2008
Konsekwencje kryzysu gruzińskiego dla polityki wschodniej UE i NATO
Gościem konferencji była m.in. Nino BurdŜanadze, była przewodnicząca parlamentu gruzińskiego
oraz liczni eksperci polscy i zagraniczni, w tym przedstawiciele Komisji Europejskiej oraz NATO.
Konferencja zorganizowana przez CSM w partnerstwie z Fundacją Konrada Adenauera w Polsce przy
wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.
8 grudnia 2008
Konferencja „European Opportunity for Ukraine – Future of the
Eastern Partnership”
W międzynarodowej konferencji w Brukseli uczestniczyli m.in. Hrhorij
Nemyria – wicepremier Ukrainy, Alexander Vondra – wicepremier
Republiki Czeskiej oraz Radosław Sikorski – minister spraw
zagranicznych RP. Konferencja zorganizowana została przez polski
Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Biuro Rządu Republiki
Czeskiej we współpracy z The European Council of Foreign Relations
(ECFR), Centrum Stosunków Międzynarodowych oraz Prague
Security Studies Institute (PSSI) – Czechy.
11 grudnia 2008
Seminarium „Skuteczność polityki klimatycznej – wyzwania dla Polski i Niemiec” z udziałem pani
Marie-Luise Dött, posłanki niemieckiego Bundestagu
Wykład ekspertki niemieckiej ds. zmian klimatycznych skomentował dr Jan Rzymełka, poseł na Sejm
(PO). Dyskusję poprowadził dr Kazimierz Wóycicki, CSM. Spotkanie zorganizowane przez CSM i
Fundację Konrada Adenauera w Polsce.
16 grudnia 2008
Konferencja „Europejska polityka energetyczna i klimatyczna a strategie dla Polski”
Podczas konferencji skoncentrowano się na kwestiach polityki energetycznej i klimatycznej UE i
poszczególnych państw członkowskich, potrzeb rozwojowych i bezpieczeństwa energetycznego
Polski i innych państw, takŜe stosunków z Federacją Rosyjską i innymi sąsiadami Polski –
producentami nośników energii, krajami tranzytowymi oraz importerami. Stanowisko rządu
polskiego przedstawili wicepremier Waldemar Pawlak – minister gospodarki, Maciej Nowicki –
minister środowiska oraz Mikołaj Dowgielewicz – szef UKiE. Konferencja zgromadziła ponad 170
uczestników – polityków, ekspertów, przedsiębiorców, przedstawicieli organizacji gospodarczych i
pozarządowych.
17 grudnia 2008
Spotkanie „Japan’s Foreign Policy Environment and Relations with Poland” z udziałem Pana
Nobukatsu Kanehara, zastępcy Dyrektora Generalnego ds. Europejskich, MSZ Japonii)
Gość przedstawił miejsce Japonii w międzynarodowym środowisku bezpieczeństwa, załoŜenia
polityki zagranicznej i współpracy z sojusznikami zachodnimi, m.in. z Polską. Spotkanie prowadził
Eugeniusz Smolar, prezes CSM.
19
PUBLIKACJE
Raporty i Analizy
Nr 01/08 Krystyna Iglicka, Survey Research on Job Migrations from Poland to the USA after
1st May, 2004
Nr 02/08 Krystyna Iglicka, Survey Research on Legal Job Migrations from Poland to Great
Britain after 1st May, 2004
Nr 03/08 Marcin Kaczmarski, Eugeniusz Smolar, Unia Europejska wobec Rosji 2004-2007 (also
available in English)
Nr 04/08 Marcin Zaborowski, US Elections: National Security will come back to the 2008
Campaign
Monitoring Polskiej Polityki Zagranicznej - Krystyna Iglicka, Wizy do USA: Mity, Fakty,
Rekomendacje
Nr 05/08 Marcin Zaborowski, Great Expectations - America and Europe after the elections
Nr 06/08 Piotr Buras, Między europeizacją a Gazpromem
Nr 07/08 Krystyna Iglicka, Let us tear down the curtain of salty water. Transatlantic dimension
of temporary labor migration – perspective of Central Europe.
KsiąŜki
Szczyt NATO 2008 (wersja polska)
NATO Summit 2008 (wersja angielska)
Krystyna Iglicka, Kontrasty migracyjne Polski. Wymiar transatlantycki, Wydawnictwo
Naukowe Scholar, Warszawa 2008
Inne
Biuletyn Migracyjny, Dodatek, Numer 17, Marzec-Kwiecień 2008
Biuletyn Migracyjny, Dodatek, Numer 16, Styczeń 2008
20
RADA PROGRAMOWA CSM
dr Ronald D. Asmus | German Marshall Fund of the United States
prof. Jan Barcz | były ambasador RP w Austrii, Szkoła Główna Handlowa
amb. J.D. Bindenagel | The Chicago Council on Foreign Relations
dr Henryka Bochniarz | Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych, Warszawa
dr Zbigniew Brzeziński | były doradca ds. bezpieczeństwa narodowego, CSIS, Waszyngton
dr Erhard Busek | Special Coordinator of the Stability Pact for South Eastern Europe, Brussels
prof. Jerzy Buzek | były premier RP, poseł do Parlamentu Europejskiego
prof. Hanna Gronkiewicz-Waltz | była prezes NBP / Prezydent Warszawy
dr Daniel Hamilton | profesor Johns Hopkins University, Waszyngton
prof. Ludger Kühnhardt | Center for European Integration Studies, Bonn
prof. Zbigniew Lewicki | Ośrodek Studiów Amerykańskich UW, Warszawa
prof. Zdzisław Najder | pisarz, politolog, Warszawa
dr Andrzej Olechowski | były minister spraw zagranicznych RP, Warszawa
prof. Dariusz Rosami | były minister spraw zagranicznych, poseł do Parlamentu Europejskiego
prof. Wojciech Sadurski | European University Institute, Florencja
prof. Fritz Stern | Columbia University, Nowy Jork
dr Hanna Suchocka | była premier RP, ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej w Watykanie
dr Jan Szomburg | dyrektor Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk
prof. Jan Zielonka | St Anthony’s College, Oksford
21
ZESPÓŁ
EUGENIUSZ SMOLAR – prezes
Dziennikarz, manager w mediach publicznych, komentator stosunków międzynarodowych. Studia na
Wydziale Ekonomii Politycznej zostały przerwane w 1968 roku w następstwie uwięzienia w związku
z uczestnictwem w demonstracjach studenckich w marcu oraz protestu przeciwko inwazji
Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego w sierpniu 1968 roku. Po uwolnieniu z
więzienia w 1970 roku wyemigrował do Szwecji, gdzie ukończył studia na Wydziale Socjologii
Uniwersytetu w Uppsali. W 1975 roku został dziennikarzem Sekcji Polskiej Serwisu Światowego BBC
w Londynie, a następnie wicedyrektorem (1982-1988) i jej dyrektorem (1988-1997). Aktywnie
wspomagał działalność Komitetu Obrony Robotników KOR i innych środowisk demokratycznej
opozycji, związku zawodowego „Solidarność”, jak teŜ podziemnych wydawnictw. Współtwórca
kwartalnika politycznego „Aneks” (1973-1990) oraz Wydawnictwa Aneks. Po powrocie do Polski z
emigracji został m.in. odpowiedzialnym za program członkiem zarządu Polskiego Radia S.A. (19982002), a następnie Dyrektorem Programowym PR SA (2002-2004). Współpracował z Centrum
Stosunków Międzynarodowych. W październiku 2005 roku został Prezesem CSM.
ANDRZEJ BOBIŃSKI – koordynator programowy
Absolwent Instytutu Lingwistyki Stosowanej na Uniwersytecie Warszawskim. Stworzył Biuro
Prasowe konferencji „Od Solidarności do wolności”, współpracował z Instytutem Spraw Publicznych,
Ogólnopolską Federacją Organizacji Pozarządowych oraz ze Stowarzyszeniem Szkoła Liderów. Pisał
do Time Magazine, współpracował z The Guardian oraz The Observer. Obecnie współtworzy
Stowarzyszenie Artykuł 61, pierwsze przedsięwzięcie typu vote-smart w Polsce.
WOJCIECH BORODZISZ-SMOLIŃSKI
Absolwent Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Koordynuje Program Wschodni
CSM.
WALDEMAR CZACHUR
Doktor nauk humanistycznych, od 2001 roku pracownik naukowy Uniwersytetu Warszawskiego
(Instytut Germanistyki). W latach 2005-2006 koordynator Roku Polsko-Niemieckiego w Ambasadzie
Niemiec, w roku akademickim 2004/2005 lektor języka polskiego w ramach stypendium Fundacji im.
Roberta Boscha na Uniwersytecie w Poczdamie.
KATARZYNA GMAJ
Studentka studiów doktoranckich w Instytucie Studiów Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego,
magister socjologii (Uniwersytet Warszawski, 2001), magister kulturoznawstwa (Uniwersytet
Warszawski, 1999). Od 2001 współpracuje z organizacjami pozarządowymi. Główne zainteresowania:
migracje, mniejszości narodowe i etniczne.
KRYSTYNA IGLICKA
Prof. dr Hab. Nauk Ekonomicznych, ekonomistka i demograf, wykładowca licznych uczelni polskich i
zagranicznych, obecnie profesor w Uniwersytecie Warszawskim oraz w WyŜszej Szkole Handlu i
Prawa im. R. Łazarskiego, autorytet w dziedzinie problematyki migracyjnej, doradczyni rządu RP ds.
migracji. Autorka 4 monografii (Kontrasty migracyjne Polski. Wymiar transatlantycki, Scholar,
Warszawa 2008, Poland’s Post-War Dynamic of Migration, London 2001, Analiza zachowań
migracyjnych w wybranych regionach Polski, 1975-1994, Warszawa 1998, Terytorialne przemiany
płodności w Polsce w latach 1931-1988, Warszawa 1994) oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych
ogłoszonych w Polsce i za granicą.
22
WŁADYSŁAW MANTEUFFEL
Absolwent kierunku stosunki międzynarodowe w Szkole Głównej Handlowej, student prawa na
Uniwersytecie Warszawskim. W latach 2007-2008 stypendysta programu Erasmus w European
University College Brussels (EHSAL). W 2006 roku odbył staŜ w Stałym Przedstawicielstwie RP przy
biurze ONZ w Genewie. Pisał m.in. dla Portalu Spraw Zagranicznych PSZ.pl, gdzie w latach 20062007 był szefem działu Unia Europejska.
JERZY M. NOWAK - Senior Research Fellow
Doktor praw, dyplomata zawodowy (emerytowany), specjalizujący się w dyplomacji wielostronnej;
ambasador tytularny. W słuŜbie zagranicznej od 1960 r. Na placówkach dyplomatycznych: w Dar-esSalaam (1962-65), Buenos Aires (1967-71) i Nowym Jorku (misja przy ONZ, 1981-86). Ambasador
przy Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, Biurze ONZ i UNIDO w Wiedniu (1992-97), w
Hiszpanii i Księstwie Andory (2000-02), w Radzie Pólnocnoatlantyckiej (NATO) i Unii
Zachodnioeuropejskiej (WEU) w Brukseli (2002-07). W latach 1973-2000 zaangaŜowany równolegle w
rokowania i proces KBWE, a następnie w działalność OBWE. W MSZ m.in.: szef Departamentów:
Studiów i Programowania (1987-91) i Polityki Bezpieczeństwa (1997-2000), a takŜe w tym samym
czasie - członek zespołu negocjującego przystąpienie Polski do NATO, negocjator adaptowanego
Traktatu CFE oraz Przedstawiciel Polskiego Urzędującego Przewodniczącego OBWE. Autor
kilkudziesięciu publikacji w Polsce i za granicą na tematy europejskiego bezpieczeństwa, kontroli
zbrojeń, KBWE/OBWE oraz NATO. Prezes polskiego Stowarzyszenia Euroatlantyckiego W 1960 r.
ukończył studia na Wydziale Dyplomatyczno-Konsularnym Szkoły Głównej SłuŜby Zagranicznej, a w
1967 r. doktoryzował się na Wydziale Prawa Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu.
EWA STEPAN
Konsultant, ukończyła literaturę i teatrologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Posiada doświadczenie
zarówno narodowe, jak i międzynarodowe w relacjach z mediami w Europie, Polsce, Wielkiej Brytanii
i Macedonii oraz obszerną wiedzę na temat polityki i programów Unii Europejskiej. Jako niezaleŜny
doradca była zaangaŜowana w róŜne projekty UE, takie jak kampania komunikacyjna, dotycząca
zmian klimatu dla Ambasady Brytyjskiej czy teŜ w kampanie dotyczące świadomości europejskiej.
Była odpowiedzialna za rozwój, planowanie i wdraŜanie narodowej, medialnej, młodzieŜowej
kampanii o tolerancji w Macedonii. Spędziła 9 lat w biurze polskiej Delegacji Komisji Europejskiej
zajmującej się prasą, informacją, edukacją i kulturą oraz była kierownikiem projektu Phare Transition
Team w polskim oddziale Komisji Europejskiej. Pracowała w stacji BBC Word Service, w Polskim
Centrum Społecznym i Kulturalnym w Londynie oraz w dziennikach takich jak The Herald Tribune i
The Polish Daily. Jest równieŜ członkiem zarządu Fundacji Sue Ryder.
KATARZYNA SZAJEWSKA
Studentka stosunków międzynarodowych Collegium Civitas.
ALEKSANDER SZPOR
Absolwent kierunku Politologia na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Kolegium
Europejskiego w Natolinie. W ramach stypendium Socrates/Erasmus studiował na Uniwersytecie we
Fryburgu (w Szwajcarii). Ukończył równieŜ roczną Aplikację Sejmową.
MARIA WĄGROWSKA
Ekspertka w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego. Autorka wielu analiz oraz publikacji o
NATO, siłach zbrojnych, polityce zagranicznej i bezpieczeństwa oraz integracji europejskiej, takŜe w
prasie codziennej. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego. Poprzednio Wiceprezes
Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego, redaktor naczelny tygodnika „Polska Zbrojna” i wicedyrektor
Domu Wydawniczego „Bellona”.
23
KAZIMIERZ WÓYCICKI
Doktor filozofii, absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Praca doktorska na Uniwersytecie
Wrocławskim „Niemiecki rachunek sumienia. Niemcy wobec swojej przeszłości 1933-1945”. Pracował
w miesięczniku „Więź” jako współpracownik Tadeusza Mazowieckiego (1974-1980). Więziony w
stanie wojennym. W latach 1985-86 studia politologiczne i historyczne na Uniwersytecie Fryburskim
jako stypendysta Fundacji Adenauera. Dziennikarz BBC (1986-1987).
Utrzymywał w latach 70. i 80. liczne kontakty z niemiecką opozycją demokratyczną, m.in.
współinicjator i sygnatariusz listu polskich i wschodnioniemieckich działaczy opozycyjnych (1989), a
takŜe współredaktor listu polskich i niemieckich intelektualistów katolickich (1989). Redaktor
naczelny dziennika "śycie Warszawy" (1990-1993). Dyrektor Instytutu Polskiego w Düsseldorfie
(1996-1999) i Lipsku (2000-2004), dyrektor oddziału szczecińskiego Instytutu Pamięci Narodowej
(2004-2008), obecnie koordynator programu obchodów rocznicowych 2009 i doradca ministra w
Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego.
Współinicjator „grupy Kopernika” - polsko-niemieckiego kręgu dyskusyjnego.
Autor licznych ksiąŜek i artykułów poświęconych Niemcom i stosunkom polsko-niemieckim.
Publikacje m.in.: „Czy bać się Niemców?”, Warszawa 1990, „Ofiary czy współwinni. Nazizm i
sowietyzm w świadomości historycznej”. Wstęp. Warszawa 1997. „Opfer und Täter. Die polnische
Abrechnung mit der Geschichte nach 1989“. w: Leviathan 18/1998, „Kronika niezwykłego miasta.
Szczecin 1945-1989”. Szczecin 2003. „Niemiecki rachunek sumienia”. Wrocław 2003, „Holocaust w
niemieckiej i polskiej świadomości” w: „Polacy i Niemcy. Historia-kultura-polityka” Poznań 2003. Die
Destruktion des dialogs. Zur innenpolitischen Instrumentalisierung negativer Fremdbilder und
Feindbilder” Hg. Von Dieter Bingen, Peter Oliver Loew und Kazimierz Wóycicki, Wiesbaden 2007,
„Die Kopernikus-Gruppe. Zwischenbilanz eines deutsch-polnischen Gesprächskreises” Hg. von Dieter
Bingen und Kazimierz Wóycicki. Wiesbaden 2007. „Jak rozmawiać z Niemcami? O trudnościach
polsko-niemieckiego dialogu i jego europejskim wyzwaniu.” 2009, „Rozbite społeczeństwo. Niemiecka
pamięć wobec komunistycznej przeszłości NRD“ (w druku).
JOANNA SIELSKA
Wicedyrektor ds. administracyjnych. Magister filologii germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego oraz
psychologii Szkoły WyŜszej Psychologii Społecznej w Warszawie. W latach 1993-1995 pracownik biura
ds. mniejszości narodowych w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Absolwentka podyplomowych studiów
w zakresie zarządzania potencjałem społecznym i doradztwa personalnego.
MAŁGORZATA CHUDZYŃSKA – sekretariat
Magister filologii rosyjskiej, absolwentka Podyplomowych Studiów Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu
Warszawskiego.
24
SPONSORZY
Ministerstwo Obrony Narodowej RP
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
European Climate Foundation
Fundacja Konrada Adenauera w Polsce
Fundacja Roberta Boscha
Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
The German Marshall Fund of the United States
Komisja Europejska
National Endowment for Democracy
Trust for Civil Society in Central&Eastern Europe
Access Industries
Boeing International S.A.
Operator Logistyczny Paliw Płynnych
25