Materiały

Prawo mediów. Zarys wykładu.
1. Konieczność prowadzenia rozważań w kontekście swobody wypowiedzi
„Wolność słowa” a „swoboda wypowiedzi” względnie „swoboda ekspresji: chodzi o
„wolność wyrażania opinii” (freedom of expression, freedom of speech, liberte d’expression)
rozumianą jako wiązkę powiązanych ze sobą trzech uprawnień:
- wolność posiadania poglądów;
- prawo do otrzymywania informacji i idei;
- prawo do przekazywania informacji i idei.
„Wypowiedź”: uzewnętrznione (ustnie, pisemnie lub przez zachowanie) przeżycia
psychiczne określonej osoby, która zamierza w ten sposób zakomunikować odbiorcom
określone wiadomości lub przekonać krąg adresatów do prezentowanego poglądu
(wyrażanie osobistych ocen co do faktów i zjawisk we wszystkich przejawach życia oraz o
prezentowanie opinii, przypuszczeń i prognoz, a w szczególności również informowanie o
faktach, tak rzeczywistych, jak i domniemywanych),
Te przeżycia lub poglądy niekoniecznie muszą być uzewnętrznione przy użyciu języka
mówionego lub pisanego. Ten sam skutek można osiągnąć przez określone zachowanie,
niosące za sobą podobny przekaz jak wypowiedź ustna i spełniające podobne funkcje
językowe.
- element komunikatywny wypowiedzi (zamiarem osoby, od której „wypowiedź”
pochodzi, jest osiągnięcie skutku w postaci wprowadzenia do przestrzeni publicznej
określonego komunikatu);
- element aksjologiczny wypowiedzi (czy autor wypowiedzi, mając zamiar umieścić
pewien przekaz w przestrzeni publicznej, realizuje wartości, które uzasadniają objęcie
wolności słowa ochroną)
2. Media – środki komunikowania społecznego o szerokim zasięgu (podział według
kryterium w postaci nośnika):
-
tradycyjne
-
elektroniczne
-
internet
3. Odrębna regulacja mediów na poziomie:
A. Krajowym:
1. Konstytucja:
Art. 14: „Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków
społecznego przekazu”
Art. 54: „1. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz
pozyskiwania i rozpowszechniania informacji“.
Art. 31 ust. 3: „Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i
praw:
- mogą być ustanawiane tylko w ustawie
- i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie
- dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska,
zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób.
Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
2. Ustawa z 26 stycznia 1984 roku Prawo prasowe;
3. Ustawa z 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji;
4. Ustawa z 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
B. Międzynarodowym
1. Art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (Wolność wyrażania opinii):
1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność
posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji
władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza
prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych
lub kinematograficznych.
2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność
może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są
przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie
bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze
względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na
ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu
na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i
bezstronności władzy sądowej.
2. Art. 19 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych:
1. Każdy człowiek ma prawo do posiadania bez przeszkód własnych poglądów.
2. Każdy człowiek ma prawo do swobodnego wyrażania opinii; prawo to obejmuje swobodę
poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania wszelkich informacji i poglądów, bez
względu na granice państwowe, ustnie, pismem lub drukiem, w postaci dzieła sztuki bądź w
jakikolwiek inny sposób według własnego wyboru.
3. Realizacja praw przewidzianych w ustępie 2 niniejszego artykułu pociąga za sobą specjalne
obowiązki i specjalną odpowiedzialność. Może ona w konsekwencji podlegać pewnym
ograniczeniom, które powinny być jednak wyraźnie przewidziane przez ustawę i które są
niezbędne w celu:
a) poszanowania praw i dobrego imienia innych;
b) ochrony bezpieczeństwa państwowego lub porządku publicznego albo zdrowia
lub moralności publicznej.
3. Prawo Unii Europejskiej
a) Karta Praw Podstawowych. Art. 11 (Wolność wypowiedzi i informacji):
1. Każdy ma prawo do wolności wypowiedzi. Prawo to obejmuje wolność posiadania
poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz
publicznych i bez względu na granice państwowe.
2. Szanuje się wolność i pluralizm mediów.
b) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z 10 marca 2010 roku w
sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych
państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych
(dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych)
c) Dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 8 czerwca 2000 roku w
sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w
szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu
elektronicznym)
d) Dyrektywa Parlamentu i Rady z 10 marca 2010 roku w sprawie koordynacji
niektórych
przepisów
ustawowych,
wykonawczych
i
administracyjnych
państw
członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o
audiowizualnych usługach medialnych; dawna Dyrektywa o telewizji bez granic)
4. Prawo Rady Europy
Konwencja strasburska z 5 maja 1989 roku o telewizji
Art. 4 (Wolność odbioru i retransmisji): „Strony zagwarantują wolność wyrażania
opinii i informacji zgodnie z artykułem 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i
podstawowych wolności, a także swobodny odbiór oraz nie będą ograniczać retransmisji na
swych terytoriach usług programowych zgodnych z warunkami niniejszej konwencji“.
5. Prawo porównawcze
a) Pierwsza Poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych:
„Żadna ustawa Kongresu nie może wprowadzić religii ani zabronić swobodnego
praktykowania jej, ograniczać wolności słowa lub prasy ani prawa ludu do spokojnych
zgromadzeń lub do składania naczelnym władzom petycji o naprawienie krzywd”.
b) Ustawa zasadnicza RFN:
Art. 5 (1) Każdy ma prawo do swobodnego wypowiadania i rozpowszechniania
swoich poglądów w słowie, piśmie i obrazie oraz do pozyskiwania bez przeszkód informacji z
powszechnie dostępnych źródeł. Zapewnia się wolność prasy oraz wolność informacji za
pośrednictwem radia, telewizji i filmu. Nie stosuje się cenzury. (2) Powyższe prawa podlegają
ograniczeniom wynikającym z przepisów ogólnych ustaw, przepisów ustawowych o ochronie
młodzieży i prawa do czci osobistej. (3) Zapewnia się wolność sztuki i nauki, badań
naukowych i nauczania. Wolność nauczania nie zwalnia od wierności wobec konstytucji.
c) Konstytucja Francji:
Art. 11 Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela z 1789 roku: „Swobodne wyrażanie
myśli i poglądów jest jednym z najcenniejszych praw Człowieka: każdemu Obywatelowi
przysługuje więc wolność słowa, pisma i druku, a odpowiada tylko za nadużycie tej wolności
w przypadkach określonych w ustawie” (wraz z preambułą do Konstytucji z 1946 roku, art.
11 Deklaracji stanowi integralną część Konstytucji Republiki Francuskiej z 1958 roku).
4. Cenzura.
Art. 54 ust. 2 Konstytucji:
Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są
zakazane.
James Madison: „jeżeli wziąć pod uwagę naturę republikańskiej formy rządu, łatwo
stwierdzimy, że uprawnienia cenzorskie przysługują narodowi w stosunku do władzy, a nie
władzy względem narodu”.
Ustawa z 31 lipca 1981 roku o kontroli publikacji i widowisk.
Art. 1. 1. Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia wolność słowa i druku w
publikacjach i widowiskach.
Art. 2. Korzystając z wolności słowa i druku w publikacjach i widowiskach nie można:
1) godzić w niepodległość lub integralność terytorialną Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,
2) nawoływać do obalenia, lżyć, wyszydzać lub poniżać konstytucyjny ustrój Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej,
3) godzić w konstytucyjne zasady polityki zagranicznej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i
jej sojusze,
4) uprawiać propagandy wojennej,
5) ujawniać wiadomości stanowiących tajemnicę państwową, w tym tajemnicę gospodarczą
oraz tajemnicę służbową dotyczącą obronności i Sił Zbrojnych,
6) nawoływać do popełnienia przestępstwa lub je pochwalać,
7) ujawniać
bez
zgody
zainteresowanych
stron
wiadomości
z
postępowania
przygotowawczego oraz rozpowszechniać wiadomości z rozprawy sądowej prowadzonej z
wyłączeniem jawności,
8) naruszać uczuć religijnych i uczuć osób niewierzących,
9) propagować dyskryminacji narodowościowej i rasowej,
10) propagować treści szkodliwych obyczajowo, a w szczególności alkoholizmu, narkomanii,
okrucieństwa i pornografii.
Art. 5. Organy kontroli publikacji i widowisk nie mogą ustanawiać zakazów publikacji
i widowisk określonych autorów oraz wydawać wytycznych interpretacyjnych w sprawie
sposobu przedstawiania wydarzeń, działalności instytucji i poszczególnych osób.
Art. 14. 1. Za zgodą autora redaktor gazety lub czasopisma, wydawca albo
organizator widowiska lub wystawy może, a na żądanie autora jest obowiązany zaznaczyć w
tekście lub w odrębnej informacji albo w układzie wystawy ingerencję organu kontroli
publikacji i widowisk, z podaniem podstawy prawnej tej ingerencji wskazanej w decyzji tego
organu.
Art. 16. 1. Okręgowy urząd może zakazać rozpowszechniania określonego numeru
czasopisma zagranicznego lub książki wydanej za granicą, filmu lub zapisu magnetycznego
albo innej publikacji, jeżeli ich treść narusza przepisy ustawy.
M.P.1968.40.284
ZARZĄDZENIE
PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU KONTROLI PRASY, PUBLIKACJI I WIDOWISK
z dnia 16 września 1968 r.
o pozbawieniu debitu komunikacyjnego.
(M.P. z dnia 24 września 1968 r.)
Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 dekretu z dnia 5 lipca 1946 r. o utworzeniu Głównego
Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (Dz. U. Nr 34, poz. 210 z późniejszymi zmianami)
zarządza się, co następuje:
§ 1. Zakazuje się rozpowszechniania na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
wydawnictw "Instytutu Literackiego" we Francji.
§ 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
M.P.1962.56.269
ZARZĄDZENIE
PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU KONTROLI PRASY, PUBLIKACJI I WIDOWISK
z dnia 23 czerwca 1962 r.
o pozbawieniu debitu komunikacyjnego.
(M.P. z dnia 10 lipca 1962 r.)
Na podstawie § 2 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 maja 1949 r.
w sprawie organizacji i właściwości Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
oraz urzędów podległych (Dz. U. Nr 32, poz. 241) zarządza się, co następuje:
§ 1. Zakazuje się rozpowszechniania czasopisma "Life" i wszelkich jego mutacji
wychodzących w języku angielskim w USA.
§ 2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Prawo prasowe – ustawa z 26 stycznia 1984 roku.
Art. 1. Prasa, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta z wolności
wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności
życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej.
Art. 2. Organy państwowe zgodnie z Konstytucją Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
stwarzają prasie warunki niezbędne do wykonywania jej funkcji i zadań, w tym również
umożliwiające działalność redakcjom dzienników i czasopism zróżnicowanych pod względem
programu, zakresu tematycznego i prezentowanych postaw.
Podstawowe pojęcia Prawa prasowego:
Prasa:
- publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości;
- ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku;
- opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą,
a w szczególności:
dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy teleksowe, biuletyny,
programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe.
Prasą są także wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego
środki masowego przekazywania, w tym także rozgłośnie oraz tele- i radiowęzły zakładowe,
upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki
rozpowszechniania;
Prasa obejmuje również zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się
działalnością dziennikarską,
Postanowienie SN z 26 lipca 2007 roku, IV KK 174/07
1. Osoba rozpowszechniająca bez rejestracji w właściwym sądzie okręgowym dziennik bądź
czasopismo za pośrednictwem Internetu zarówno wówczas, gdy przekaz taki towarzyszy
przekazowi utrwalonemu na papierze, stanowiąc inną elektroniczną jego postać, jak i
wówczas, gdy istnieje tylko w formie elektronicznej w Internecie, wyczerpuje znamiona
przestępstwa z art. 45 ustawy - Prawo prasowe.
2. Zasada ochrony zaufania obywatela do państwa i prawa wyraża się w takim stanowieniu,
jak i stosowaniu prawa, aby nie stawało się ono swoistą "pułapką" dla obywatela i aby mógł
on układać swoje sprawy w zaufaniu, iż nie naraża się na prawne skutki, których nie mógł
przewidzieć w momencie podejmowania decyzji oraz w przekonaniu, iż jego działania
podejmowane zgodnie z obowiązującym prawem i zgodnie z wykładnią stosowaną przez
organy tego państwa są zgodne z porządkiem prawnym.
Ustawodawca wyraźnie i jednoznacznie stwierdza, że prasą są zarówno dzienniki i
czasopisma, jak i "wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki
masowego przekazywania (...) upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku,
wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania". W tej sytuacji jest rzeczą bezsporną, że
dzienniki i czasopisma przez to że ukazują się w formie przekazu internetowego, nie tracą
znamion tytułu prasowego, i to zarówno wówczas gdy przekaz internetowy towarzyszy
przekazowi utrwalonemu na papierze, drukowanemu, stanowiąc inną, elektroniczną jego
postać w systemie on line, jak i wówczas, gdy przekaz istnieje tylko w formie elektronicznej
w Internecie, ale ukazuje się tylko periodycznie, spełniając wymogi ustawy. Osoba
rozpowszechniająca bez rejestracji we właściwym sądzie okręgowym dziennik bądź
czasopismo za pośrednictwem Internetu zarówno wówczas, gdy przekaz taki towarzyszy
przekazowi utrwalonemu na papierze, stanowiąc inną elektroniczną jego postać, jak i
wówczas, gdy istnieje tylko w formie elektronicznej w Internecie, wyczerpuje znamiona
przestępstwa z art. 45 ustawy prawo prasowe. Nie można mówić o nowym czynie, jeżeli
materiał zaprezentowany w toku rozprawy wskazuje na nowe elementy uzupełniające lub
zawężające dotychczasowe ustalenia albo nowe fakty wchodzą w miejsce dotychczasowych
lub korygują dotychczasowe sądy o faktach. Może więc ulegać zmianie opis czynu, gdyż Sąd
nie jest związany ani opisem, ani oceną prawną czynu.
Postanowienie SN z 15 grudnia 2010 roku, III KK 250/10:
Przekaz za pośrednictwem Internetu, jeżeli spełnia wymogi określone w Prawie
prasowym, jest prasą, a interwał czasowy w jakim się pojawia determinuje to, czy jest to
dziennik, czy też czasopismo.
Dzienniki i czasopisma przez to, że ukazują się w formie przekazu internetowego nie
tracą znamion tytułu prasowego, i to zarówno wówczas, gdy przekaz internetowy towarzyszy
przekazowi utrwalonemu na papierze, drukowanemu, stanowiąc inną, elektroniczną jego
postać w systemie on line, jak i wówczas, gdy przekaz istnieje tylko w formie elektronicznej
w Internecie, ale ukazuje się tylko periodycznie, spełniając wymogi, o których mowa Prawie
prasowym.
Z uzasadnienia:
Nie ulega przy tym wątpliwości, że Internet nie podlega żadnej rejestracji. Internet jest tylko
środkiem przekazu, podobnie jak ryza papieru. Papieru jako takiego nikt nie może
rejestrować, natomiast rejestracji podlega papier zadrukowany, a w zasadzie nie sam papier,
a tylko działalność polegająca na zadrukowywaniu papieru i wydawaniu go w formie
dziennika bądź czasopisma - a więc prasy. Internet jest środkiem przekazu. Za jego
pośrednictwem wymienia się korespondencję, podobnie jak przekazuje się korespondencję
w formie pisemnej na papierze. Przekaz korespondencji w Internecie nie podlega rejestracji,
natomiast wydawanie w formie elektronicznej prasy dostępnej w Internecie musi być
rejestrowane.
Prasy ukazującej się w Internecie nie wolno utożsamiać przy tym z witryną internetową.
Ustawodawca nie nałożył obowiązku rejestracji na strony czy witryny internetowe, a objął
tym obowiązkiem jedynie prasę, a ściślej rzecz biorąc, dzienniki i czasopisma. Warto
zauważyć, że rejestracja dzienników i czasopism ma na celu ochronę odbiorcy, który
powinien mieć pewność, że tytuł prasowy, którego jest odbiorcą, jest tym tytułem, który
pragnie nabyć lub z którego treścią pragnie się zapoznać, oraz niedopuszczenie na rynek do
obiegu tytułów prasowych, których rejestracja stanowiłaby naruszenie prawa do ochrony
nazwy istniejącego już tytułu prasowego - a więc ochrona przed nieuczciwą konkurencją.
Ochrona ta w równym stopniu dotyczy prasy drukowanej, jak i tej, która jest
rozpowszechniana za pomocą Internetu.
Wyrok SN z 29 maja 2008 roku, II KK 12/08:
Prasą - a co za tym idzie środkami masowego komunikowania są także tytuły
przeznaczone dla masowego, nie wyrobionego odbiorcy, schlebiające najprymitywniejszym
gustom, zaspokajające prostacką żądzę sensacji. W tym stanie rzeczy tzw. tabloidy są prasą,
a więc także środkami masowego komunikowania Ani Kodeks karny ani Prawo prasowe
określając prawa i obowiązki dziennikarzy ani żaden inny akt prawny nie czyni dystynkcji
między standardami, jakie muszą spełniać poważne tytuły prasowe, adresowane do
wyrobionego, wykształconego czytelnika a tymi wymogami, którym muszą odpowiadać
pisma popularne, szukające sensacji w tym także tabloidy.
Postanowienie SA w Łodzi z 18 stycznia 2013 roku, I ACA 1031/12:
Blog nie jest formą publikacji na tyle zamkniętą i jednorodną, by można było a priori
zakładać, że jako przekaz internetowy nigdy nie wypełnia ustawowych znamion definicji
prasy.
Postanowienie WSA w Warszawie z 24 kwietnia 2008 roku, II SA/Wa 1536/06:
O tym, czy publikacja internetowa ma charakter prasowy decydować powinien cel,
jakiemu ma służyć. Skoro rolą i zadaniem prasy jest rozpowszechnianie informacji, to
periodyczność przekazu, czyli cyklicznego informowania opinii publicznej o określonych
faktach
społecznych,
ekonomicznych,
gospodarczych,
politycznych,
oświatowych,
kulturalnych, z zakresu muzyki, filmu i sztuki, etc., pod oznaczonym tytułem, nazwą, adresem
czy nawet linkiem, wskazywać będzie na cel, jaki realizuje redakcja, wydawca czy autor danej
publikacji elektronicznej, na stworzonej specjalnie w tym celu stronie internetowej.
Dziennik: ogólnoinformacyjny druk periodyczny lub przekaz za pomocą dźwięku oraz
dźwięku i obrazu, ukazujący się częściej niż raz w tygodniu;
Czasopismo: druk periodyczny ukazujący się nie częściej niż raz w tygodniu, a nie
rzadziej niż raz w roku;
Materiał prasowy: każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania w prasie
tekst albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym lub innym,
niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa;
Wyrok SA w Białymstoku z 19 października 1995 roku, I ACr 227/95
Zawarta w Prawie prasowym definicja materiału prasowego ma charakter ogólny i zakreśla
szerokie ramy do oceny tekstu jako materiału prasowego nie ograniczając możliwości takiej
oceny od formy literackiej. Katalog tekstów, które uznaje się za materiały prasowe nie został
w powyższym przepisie stworzony, a otwarta formuła charakteru tekstu (o charakterze
informacyjnym, publicystycznym lub innym) i środka wyrazu (niezależnie od rodzaju, formy)
daje postawę do przyjęcia, iż również powieść odcinkowa stanowi materiał prasowy, skoro
ustawodawca, pod pojęciem tym rozumie "każdy opublikowany lub przekazany do
opublikowania w prasie tekst".
Dziennikarz: osoba zajmująca się
a) redagowaniem;
b) tworzeniem lub
c) przygotowywaniem materiałów prasowych,
pozostająca w stosunku pracy z redakcją albo zajmująca się taką działalnością na rzecz i z
upoważnienia redakcji,
Redaktor: dziennikarz decydujący lub współdecydujący o publikacji materiałów
prasowych;
Redaktor naczelny: osoba posiadająca uprawnienia do decydowania o całokształcie
działalności redakcji;
Redakcją kieruje redaktor naczelny.
Redaktorem naczelnym dziennika lub czasopisma może być osoba, która:
- ma pełną zdolność do czynności prawnych,
- posiada obywatelstwo polskie i
- nie jest pozbawiona praw publicznych.
Redaktorem naczelnym dziennika lub czasopisma nie może być osoba skazana za
zbrodnie przeciwko podstawowym interesom politycznym i gospodarczym Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej, jeżeli nie upłynął okres 10 lat od zakończenia odbywania kary,
oraz osoba skazana za występki tego samego rodzaju, jeżeli nie upłynął okres 3 lat od
zakończenia odbywania kary, osoba skazana za przestępstwo popełnione z niskich pobudek,
a także osoba, która co najmniej trzykrotnie była karana za przestępstwa określone w
ustawie - Prawo prasowe.
Organ rejestracyjny w uzgodnieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych może zwolnić
redaktora naczelnego od wymogu posiadania obywatelstwa polskiego.
Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej:
Art. 49:
Ograniczenia
swobody
przedsiębiorczości
obywateli
jednego
Państwa
Członkowskiego na terytorium innego Państwa Członkowskiego są zakazane w ramach
poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji,
oddziałów lub filii przez obywateli danego Państwa Członkowskiego, ustanowionych na
terytorium innego Państwa Członkowskiego.
Z
zastrzeżeniem
postanowień
rozdziału
dotyczącego
kapitału,
swoboda
przedsiębiorczości obejmuje podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na
własny rachunek, jak również zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza
spółkami w rozumieniu artykułu 54 akapit drugi, na warunkach określonych przez
ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla własnych obywateli.
Art. 51 TFUE:
Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają zastosowania do działalności, która w
jednym z Państw Członkowskich jest związana, choćby przejściowo, z wykonywaniem władzy
publicznej.
Wyrok TSUE z 24 maja 2011 roku, C-47/08:
Uchybia zobowiązaniom, które ciążą na nim na mocy art. 43 WE (obecnie: art. 49
TFUE) państwo członkowskie, którego ustawodawstwo nakłada warunek przynależności
państwowej w odniesieniu do dostępu do zawodu notariusza, podczas gdy czynności
powierzone notariuszom w porządku prawnym owego państwa członkowskiego nie są
związane z wykonywaniem władzy publicznej w rozumieniu art. 45 akapit pierwszy WE
(obecnie: art. 51 TFUE). W tym względzie art. 45 akapit pierwszy WE stanowi odstępstwo od
podstawowej zasady swobody przedsiębiorczości, który należy interpretować w sposób
ograniczający jego zakres do tego, co jest absolutnie niezbędne dla ochrony interesów, które
przepis ten pozwala państwom członkowskim chronić. Ponadto odstępstwo to winno być
ograniczone tylko do działalności, która rozpatrywana samodzielnie stanowi bezpośrednie i
szczególne uczestnictwo w wykonywaniu władzy publicznej.
Uwaga: redaktor naczelny ponosi w pierwszej kolejności odpowiedzialność cywilną i
karną za treść materiałów redakcyjnych, ewentualne naruszenie zawartością tych
materiałów dóbr osobistych, za odmowę publikacji repliki czy wreszcie za opublikowanie
materiału prasowego zawierającego znamiona przestępstwa
Redakcja: jednostka organizująca proces przygotowywania (zbierania, oceniania i
opracowywania) materiałów do publikacji w prasie.