Skrypt - modul szkoleniowy dla osob NIEPRACUJACYCH

Transkrypt

Skrypt - modul szkoleniowy dla osob NIEPRACUJACYCH
Wsparcie dla przedsiębiorczości pogranicza polsko-słowackiego
Materiały szkoleniowe
dla
„MODUŁU SZKOLEŃ DLA OSÓB
BEZROBOTNYCH
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
1
Opracował Jerzy Jagustyn
AKTYWNE POSZUKIWANIE PRACY
Kontrakt –osobiste informacje traktowane są jako poufne, zadawanie pytań jest ok, każdy
ma prawo do własnego zdania, wzajemnie słuchamy się i poświęcamy sobie uwagę,
otwarcie dzielimy się uwagami i odczuciami, nie przeszkadzamy innym w zajęciach,
wyciszamy telefony, dotrzymujemy umów.
Przedstawienie się słuchaczy – wywiady.
Dlaczego ludzie pracują – burza mózgów.
Praca to główny rodzaj aktywności ludzi w życiu dorosłym. Określa ich znaczenie , oraz
pozycję społeczną. Warunkuje poziom rozwoju człowieka, jego fachowość, sprawność.
Często staje się sensem życia. Zwykle stanowi główne źródło dochodów. Kształtuje styl
życia, ma wpływ na system wartości wielu ludzi.
Moja idealna praca – określenie preferencji zawodowych. Wyobraźmy sobie siebie
w wymarzonej roli zawodowej. Nie ma żadnych ograniczeń. Co nas pociąga w danej roli
zawodowej? W jakich pokrewnych zawodach można zrealizować swoje marzenia
zawodowe?
Umiejętności – to co potrafię robić(na czym dobrze się znam), bez konieczności
powtórnego uczenia się.
Kwalifikacje – potwierdzony zasób wiedzy i umiejętności, dzięki któremu człowiek może
wykonywać powierzone mu zadania (dyplomy szkolne, certyfikaty, dodatkowe uprawnienia
do wykonywania zawodu).
Mocne strony. Duży wpływ na karierę zawodową każdego człowieka ma wiedza o samym
sobie. Obraz własnej osoby kształtuje się już w dzieciństwie, stając się coraz bardziej
stabilny. Według Donalda Supera, zawodowy obraz własnej osoby rozwija się wraz
z rozwojem życia człowieka na podstawie obserwacji pracy, identyfikowania się
z pracującymi dorosłymi, oraz innych doświadczeń. Ważnym elementem obrazu własnej
osoby jest samoocena swoich zdolności. Zdolności rozumiane są jako predyspozycje do
robienia czegoś, do wykonywania lepiej od innych pewnych czynności. Zdolności oznaczają
głównie łatwość uczenia się i nabywania określonych sprawności. Zdolności mogą być
przeciętne, wybitne, lub przybrać formę talentu. Zdolności decydują
o powodzeniu
człowieka w określonej działalności, o efektach nauki w szkole, o sukcesach i zadowoleniu
z wykonywanej pracy. Pełna, obiektywna diagnoza zdolności możliwa jest podczas
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
2
indywidualnych badań psychologicznych. Istotne jest także subiektywne spojrzenie
uczestnika na swoje mocne i słabe strony. Pomaga to w odpowiedzi na pytania:
- jak dobrze znam samego siebie
- jak dobrze znają mnie inni
- jak łatwo daję się poznać
- jak łatwo się uczę
Ćwiczenie 1. Uświadomienie sobie swoich mocnych stron.
Załącznik A.
Każdy z uczestników na kartce zapisuje swoje trzy mocne strony. Mogą to być umiejętności,
zdolności, cechy charakteru. Następnie zagina kartę, ukrywając napisy i prosi trzech
kolegów, aby napisali na jego kartce po jednej pozytywnej opinii na ich temat, za każdym
razem ukrywając napis. Ochotnicy odczytują swoje listy. Wybierają po jednej mocnej
stronie, które mogą im się przydać w pracy zawodowej. Następnie z listy w załączniku
A każdy zakreśla te przymiotniki, które najlepiej go opisują. Ochotnicy czytają zakreślone
cechy. Analiza: jakie trudności były z wykonaniem tego ćwiczenia. Kiedy było łatwiej, przed
podaniem listy, czy po?
Ćwiczenie 2. Obraz własnej osoby. Załącznik B. Uczestnicy wypełniają załącznik B.
Analiza: jakie znaczenie ma otwartość w kontaktach z ludźmi? ( aby inni byli otwarci, sami
musimy tacy być). Nie oznacza to mówienie o sprawach intymnych, raczej oznacza
spontaniczność i szczerość. Sami decydujemy o granicach naszej otwartości) Czy ktoś
z uczestników chce przeczytać odpowiedzi na pytania ?
Zainteresowania - jest to względnie trwała dążność do poznawania otaczającego świata,
przybierająca postać aktywności poznawczej o określonym natężeniu. Tostan wzmożonej
uwagi i skupienie się na czymś. A Wy, czym się interesujecie?
Wartościzawodowe
Wartości to podstawowe ludzkie przekonania. Są źródłem motywacji, oraz osobistych
standardów działania w danej dziedzinie. Dzięki wartościom człowiek zdobywa dobra
materialne i niematerialne, albo ich unika. Według niektórych badaczy, wartości są celami,
które są człowiekowi niezbędne do zaspokojenia potrzeby. Zainteresowania zaś są
konkretnymi działaniami, poprzez które można realizować wartości i zaspokajać potrzeby.
Wartości pomagają zrozumieć, jak ludzie działają i dlaczego to robią. Zainteresowania
dotyczą tego, co ludzie robią. Zwykle wartości nie funkcjonują pojedynczo, lecz tworzą
systemy wartości, ułożone hierarchicznie.
Ćwiczenie 3. Uświadomienie wartości w pracy zawodowej. Załącznik C. Uczestnicy
wypełniają załącznik C – „Moja Kariera”. Analiza: omówienie kwestionariusza.
Cele – to marzenia o nieprzekraczalnym terminie realizacji. Dobrze wyznaczone cele
pomogą na określenie, co jest ważne w Twoim życiu i zmotywują do działania. Cel jest tym,
czego chcesz, a zadanie tym, co musisz zrobić, by osiągnąć cel.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
3
Seneka: „ jeśli ktoś nie wie, do którego portu chce przypłynąć, żaden wiatr mu nie sprzyja.”
Wyznaczanie celów:
SPECIFY (ang. określ, sprecyzuj)
Sensory specific – konkretny sensorycznie
Positive – pozytywny
Ecological – ekologiczny
Choice increasing – zwiększający zakres wyboru
Initiated by you – inicjowany przez Ciebie
First step identified – pierwszy krok zaplanowany
Yourresourcesidentified -Twoje zasoby są zidentyfikowane
Cele powinny być zapisane, to nadaje im rangę. Gdy osiągniesz cel, daj sobie nagrodę.
Cele krótkofalowe: obejmujące tydzień, miesiąc, pół roku.
Cele długofalowe: życiowe, 2,3,5 lat.
Problem – czego chcę uniknąć
Cel – do czego dążę
Ćwiczenie 4:
1. Chcę przestać palić…………………………………….
2. Chcę zmienić stresującą pracę………………………….
3. Chcę przestać mieć długi………………………………
4. Chcę przestać się kłócić………………………………..
5. Chcę przestać się martwić……………………………..
6. Chcę przestać być chorym……………………………..
7. Chcę się nie nudzić w weekend…….…………………..
Ćwiczenie 5: Określenie celu zawodowego słuchacza według metody Specify.
Pozytywne myślenie
Ułatwia podejmowanie właściwych decyzji, rozwiewa wątpliwości, przezwycięża
niepewność. To, czy lubimy to co robimy, zależy tylko od nas.
Reguły utrzymujące pozytywne nastawienie:
1. Uwierz, że jesteś kimś wartościowym.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
4
2.
3.
4.
5.
Szanuj samego siebie.
Dotrzymuj słowa.
Szukaj sytuacji w których możesz okazać sie najlepszy.
Przestrzegaj umów.
Ćwiczenie 6. Określanie czynników pozytywnego nastawienia.Przypomnij sobie osobę,
która ma według Ciebie właściwe nastawienie do zycia i odpowiedz na pytania dlaczego ta
osoba jest odbierana pozytywnie:
1.Czy jest bardziej otwarta niż większość ludzi?
2.Czy uśmiecha się częściej?
3.Czy pomaga innym?
4.Czy żyje w zgodzie z innymi?
5.Czy jest przyjazna dla innych?
6.Czy szybko opanowuje złość?
7. Czy przejmuje się, gdy ktoś ją obrazi?
8.Jakie są inne przyczyny jej pozytywnego nastawienia?
9.Które z wymienionych pozytywnych cech chciałbyś posiadać?
Ćwiczenie 7:Motywacja Błyskawiczna ( 6 kroków) według Michaela Pantalona. Co
chciałbyś zmienić?
1. Dlaczego mógłbyś dokonać tej zmiany?
2. W jakim stopniu jesteś gotowy na zmianę? (skala 1-10)
3. Dlaczego nie wybrałeś mniejszej liczby?
4. Wyobraź sobie, że nastąpiła zmiana. Jakie są jej pozytywne skutki?
5. Dlaczego te skutki są dla Ciebie ważne?
6. Jaki jest następny krok?
Podejmowanie właściwych działań
O podejmowaniu właściwych działań często decyduje nasz sposób myślenia. Pozytywne
pomaga, a negatywne „przyciąga” niekorzystne zdarzenia. Dobry nastrój motywuje do
działania. Zniechęcać może nas:
1.Utrata zainteresowania.
2.Trudności.
3.Brak lub niedostatek zasobów.
4.Brak lub zbyt mało czasu.
Na nasze poczucie wartości i pewności siebie duży wpływ ma to co o sobie mówimy lub
myślimy:
Nie mów:
Mów:
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
5
Nie jestem nic wart
Jestem zmęczony
Tego sie nie da zrobić
Nic nie działa
Nigdy nie będę miał tego co potrzebuję
Moje życie jest okropne
Moi klienci są trudni
Nie mogę osiągnąć szczęścia
Nic mi się nie udaje
Mam duże możliwości
Jestem zadowolony
Zrobię to
Czasem coś nie działa
Będę miał wszystko, czego potrzebuję
Moje życie jest wspaniałe
Moi klienci są wspaniali
Jestem szczęśliwy
osiągam same sukcesy
Kryteria oceny naszego działania:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Czy to działanie ma sens?
Czy ułatwi rozwiązanie problemu?
Czy nie spowoduje innych komplikacji?
Czy jest możliwe do zrealizowania?
Czy dam sobie z nim radę?
Od czego zacznę?
Sposoby poszukiwania pracy:
1.Ogłoszenia - odpowiadanie na ogłoszenia w mediach –Internet, prasa (dzienniki,
branżowa) radio, telewizja. Także zamieszczanie własnych ofert.
2. Aktywne poszukiwanie - składanie aplikacji w firmach – samodzielnie, listownie,
wyprzedzając ogłoszenia o pracę (sposób dla wytrwałych).
3. Pomoc instytucji pośredniczących PUP, Centra Informacji i Planowania Kariery
Zawodowej-WUP, OHP, Agencje Zatrudnienia)
4.Udział w praktykach, stażach, wolontariacie – zaprezentowanie się potencjalnym
pracodawcom.
5.Polecenia i networking.
6.Ukryta rekrutacja – rola portali społecznościowych
Ćwiczenie 8:
Analiza ogłoszeń o pracę. Porównanie wymagań pracodawców z własnymi
kwalifikacjami i doświadczeniem.
Umowy o pracę (określone w Kodeksie Pracy):
- na okres próbny
- na czas określony
- na czas nieokreślony
- na zastępstwo
- na czas wykonania określonej pracy
Umowy z Kodeksu Cywilnego
- umowa zlecenie
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
6
- umowa o dzieło
Praca na Slowacji
Polacy mają także całkowity dostęp do słowackiego rynku pracy. Mogą być zatrudniani wg
takich samych zasad jak obywateli Republiki Słowackiej. W Słowacji prowadzony jest
monitoring pracowników zagranicznych za pośrednictwem kartinformacyjnych, które
wypełnia pracodawca i przekazuje do miejscowego urzędu pracy, sprawsocjalnych i rodziny
(Úrad prace sociálnychveci a rodiny). w terminie do 7 dni od dniarozpoczęcia pracy.
Równieżw terminie do 7 dni od dnia zakończenia pracy przez pracownika z Polski
pracodawca ma obowiązek złożyć kartę informacyjną w ww. urzędzie.
Polacy zatrudnieni na terytorium Słowacji oraz członkowie ich rodzin (podobnie zresztą
jak obywatele słowaccy przy zmianie miejsca pobytu) są zobowiązani do zgłoszenia w ciągu
10 dniod daty przybycia w miejscowym urzędzie policji, zgodnie z Ustawą nr 404/2011
o pobycieobcokrajowców na terytorium Słowacji, daty wjazdu, miejsca pobytu
spodziewanej długości pobytu. Polacy zamierzający pozostać na terytorium Słowacji na
stałe lub
dłużej niż 3 miesiące zobowiązani są do zgłoszenia w lokalnym urzędzie policji pobytu
stałego. Downiosku należy dołączyć dowód,2 zdjęcia oraz potwierdzenie wniesienia opłaty
skarbowejw wysokości 4,50 euro. Karta pobytu ma wielkość karty kredytowej i jest ważna
przez 5 lat. Potem można ja przedłużyć na 10 lat.
Na Słowacji osoby które poszukują pracy mogą skorzystać z usług urzędu pracy, spraw
socjalnychi rodziny (Úradpráce, sociálnychvecí a rodiny).
Urzędypracy pomagają w:
- dostępie do aktualnych ofert pracy,
- ułatwieniu kontaktu z pracodawcami,
- organizowaniu giełd i targów pracy.
Urzędy pracy, spraw socjalnych i rodziny przyznają zasiłki społeczne i socjalne, rejestrują
bezrobotnych, organizują szkolenia, prowadzą doradztwo zawodowe i pośrednictwo pracy.
Bezrobotni zarejestrowani w urzędzie pracy od ponad 4 miesięcy, mogą skorzystać
z pomocy
w założeniu własnej działalności gospodarczej.
Oferty pracy zgłaszane do słowackich urzędów pracy znaleźć można na stronie
http://www.upsvar.sk/volne-pracovne-miesta/ponuka-volnych-pracovnychmiest.
html?page_id=12929.
Załącznik A: (źródło A. Paszkowska – Rogacz, 2002)
ambitny
atrakcyjny
cierpliwy
czuły
doświadczony dowcipny
hojny
inteligentny
bezpośredni błyskotliwy bystry
ciekawy ciepły
dobry
dociekliwy dojrzały dokładny
dyskretny
dzielny
ekspansywny energiczny
konsekwentny kompetentny komunikatywny logiczny
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
7
lojalny
naturalny
ofiarny
praktyczny
przyjazny
rzetelny
sprawny
szlachetny
twórczy
wierny
zdecydowany
życzliwy
lubiany
łagodny
mądry
miły
mocny
niezależny
nowoczesny obowiązkowy odpowiedzialny odważny
opanowany
operatywny opiekuńczy pogodny pomysłowy
produktywny profesjonalny prostolinijny przedsiębiorczy przewidujący
racjonalny
refleksyjny rozsądny
rozumny
rzeczowy
serdeczny
silny
solidny
spokojny
spostrzegawczy
stanowczy
staranny
sumienny
sympatyczny szczery
śmiały
taktowny
tolerancyjny towarzyski troskliwy
uczynny
uprzejmy
utalentowany wesoły
wielkoduszny
wrażliwy
wykształcony wytrwały
zapobiegliwy zaradny
zdolny
zdyscyplinowany zgodny
zorganizowany zrównoważony
Załącznik B (źródło A. Paszkowska – Rogacz, 2002)
1. Co Ci się w Tobie najbardziej podoba?
2. Co Ci się w Tobie nie podoba lub najmniej podoba?
3. Co najbardziej lubisz u innych ludzi?
4. Co najmniej lubisz u innych ludzi?
5. Co Cię bawi, śmieszy?
6. Co Cię denerwuje?
7. Co uważasz za swój największy sukces?
8. Co było Twoim największym niepowodzeniem?
9. Co głównie chciałbyś w życiu osiągnąć?
10.Czego chciałbyś w życiu uniknąć?
11.Co chciałbyś w sobie rozwijać?
12. Co chciałbyś u siebie wyeliminować?
Załącznik C – Kwestionariusz „Moja Kariera” (źródło Schein, 1990)
Celem kwestionariusza jest określenie obszarów Twojej motywacji do pracy. Wszystkie
odpowiedzi są dobre. Najwyższą liczbę punktów od 1 do 6 proszę przypisać tym zdaniom,
które najtrafniej Cię opisują, a najniższą tym zdaniom, które do Ciebie nie pasują. Liczby
wpisujemy po lewej stronie kolumny.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
8
______ 1. Marzę o tym, żeby osiągnąć taki stopień profesjonalizm, by ludzie zwracali się do
mnie po radę jak do eksperta.
______ 2. Najbardziej angażuje mnie praca, dzięki której mogę kierować innymi
i koordynować ich wysiłki.
______ 3. Marzę o karierze, która da mi wolność wyboru sposobu i czasu działania.
______ 4. Bezpieczeństwo i stabilność są dla mnie ważniejsze niż niezależność i autonomia.
______ 5. Jestem zawsze otwarty na pomysły, które pozwolą mi otworzyć własną firmę.
______ 6. Odniosę w życiu sukces tylko wówczas, gdy będę miał poczucie, że mam swój
udział w budowaniu społecznego dobra.
______ 7. Marzę o takiej karierze, dzięki której będę rozwiązywać trudne problemy lub
stawać wobec prawdziwych wyzwań.
______ 8. Raczej porzucę firmę, niż pozwolę, by moja praca w niej stwarzała problemy
osobiste i rodzinne.
______ 9. Będę czuł, że odniosłem sukces tylko wtedy, gdy uda mi się doprowadzić moje
umiejętności techniczne i umiejętności zarządzania do szczytowego poziomu.
______10. Marzę o tym, żeby zarządzać wielką organizacją i podejmować decyzje mające
wpływ na sytuacje wielu ludzi.
______11. Najbardziej angażuję się w pracę, kiedy mam całkowitą swobodę decydowania
o zadaniu, harmonogramie i procedurach.
______12. Z pewnością odejdę z firmy, która nie będzie dbała o moje bezpieczeństwo.
______13. Nawet bardzo wysokie stanowisko menedżerskie w cudzej firmie nie jest dla
mnie ważne w porównaniu z możliwością prowadzenia własnego biznesu.
______14. Najbardziej odpowiada mi kariera, dzięki której będę mógł używać swoich
zdolności w służbie innym ludziom.
______15.Będę czuł, że moja kariera wiąże się z sukcesem tylko wtedy, gdy stanę twarzą
w twarz z trudnymi wyzwaniami.
______16. Marzę o takiej pracy, która pozwoli mi zaspokajać jednocześnie potrzeby natury
osobistej, rodzinnej i zawodowej.
______17. Bycie szefem i jednocześnie dobrym fachowcem w danej dziedzinie jest dla mnie
bardziej atrakcyjne niż praca dyrektora wysokiego szczebla.
______18. Praca w firmie przyniesie mi satysfakcję tylko wtedy, gdy zajmę stanowisko
dyrektora wysokiego szczebla.
______19. Praca w firmie przyniesie mi satysfakcję, gdy osiągnę wysoką autonomię
i swobodę działania.
______20. Poszukuję takiej pracy, która da mi poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji.
______21. Zaangażuję się w taką drogę zawodową, która będzie całkowicie rezultatem
mojego własnego wysiłku i moich własnych pomysłów.
______22. Zamiast osiągać wysoką pozycję menedżerską, wolę spożytkować moje
umiejętności w budowaniu lepszego świata.
______23. Angażuję się w taką pracę, w której zadania na pierwszy rzut oka wydają się nie
do rozwiązania.
______24. Sukces w życiu oznacza dla mnie utrzymanie równowagi między wymaganiami
życia osobistego, rodzinnego, a zawodowego.
______25. Raczej odszedłbym z firmy, niż zaakceptowałbym rotacyjny system
obejmowania stanowisk, który powoduje utratę pozycji eksperta w danej dziedzinie.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
9
______26. Stanowisko dyrektora wysokiego szczebla jest dla mnie bardziej atrakcyjne niż
menedżera – fachowca.
______27. Własny sposób wykonywania pracy, wolny od reguł i barier, znaczy dla mnie
więcej niż poczucie bezpieczeństwa.
______28. Najbardziej zaangażuję się w pracę, kiedy będę miał poczucie bezpieczeństwa
zatrudnienia i stałe zarobki.
______29. Odniosę sukces zawodowy tylko wtedy, kiedy uda mi się stworzyć, lub zbudować
coś, co będzie oparte na moim własnym pomyśle.
______30. Marzę o karierze, która wniesie realny wkład w rozwój społeczeństwa.
______31. Poszukuję takiej pracy, która będzie stanowiła wyzwanie dla mojej zdolności
rozwiązywania problemów oraz pozwalała na zdrową rywalizację.
______32. Utrzymanie równowagi między życiem osobistym a zawodowym jest dla mnie
ważniejsze niż wysoka pozycja menedżerska.
______33. Najchętniej poświęcam się pracy, która angażuje moje szczególne umiejętności
i talenty.
______34. Zmienię pracę, jeśli nie da mi ona szansy na otrzymanie stanowiska dyrektora
wysokiego szczebla.
______35. Odejdę z firmy, która będzie ograniczać moją wolność i autonomię.
______36. Marzę o karierze, która da mi poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji.
______37. Marzę o stworzeniu własnej firmy.
______38. Jestem gotów na odejście z firmy, która nie doceni mojej umiejętności
pomagania innym.
______39. Rozwiązywanie problemów pozornie nierozwiązywalnych jest dla mnie w pracy
ważniejsze niż osiąganie wysokiej pozycji menedżerskiej.
______40. Zawsze będę poszukiwać takich możliwości pracy, które ograniczają do
minimum
konflikty praca – dom.
Wybierz trzy odpowiedzi ocenione najwyżej, które najdokładniej Cię opisują. i dodaj do nich
po 4 punkty. Przenieś wpisane wyniki do tablicy klucza:
SUMA
P
PRZ
A/N
B/S
K/P
U/P
W
SŻ
1 _____ 2 _____ 3 _____ 4 _____ 5 _____ 6 _____ 7 _____ 8 _____
9 _____ 10 _____ 11 _____ 12 _____ 13 _____ 14 _____ 15 _____ 16 _____
17 _____ 18 _____ 19 _____ 20 _____ 21 _____ 22 _____ 23 _____ 24 _____
25 _____ 26 _____ 27 _____ 28 _____ 29 _____ 30 _____ 31 _____ 32 _____
33 _____ 34 _____ 35 _____ 36 _____ 37 _____ 38 _____ 39 _____ 40 _____
_______ _______ _______ _______ _______ _______ _______ _______
P - Profesjonalizm
PRZ - Przywództwo
A/N - Autonomia i niezależność
B/S - Bezpieczeństwo i stabilizacja
K/P - Kreatywność i przedsiębiorczość
U/P - Usługi i poświęcenie dla innych
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
10
W - Wyzwanie
SŻ - Styl życia – równowaga między życiem osobistym i zawodowym
ABC WŁASNEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Założenie własnej firmy w Polsce
Według art.4. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:
1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka
organizacyjna która nie jest osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność
prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej
przez nich działalności gospodarczej.
Osoba fizyczna rejestruje działalność gospodarczą w Centralnej Ewidencji i Informacji
Działalności Gospodarczej (CEIDG) Ewidencję tę w systemie teleinformatycznym prowadzi
Minister Gospodarki. Zadaniem CEIDG jest ewidencja przedsiębiorców będących osobami
fizycznymi, dostęp do informacji o przedsiębiorcach, oraz umożliwienie terminów i
zakresów zmian w CEIDG.
Wniosek do CEIDG może być złożony za pomocą formularza elektronicznego, lub złożony
w Urzędzie Gminy osobiście, lub listem poleconym.
Według art. 5 ustawy:
1. Wpisowi do CEIDG podlegają:
1) firma przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada;
1a) data urodzenia przedsiębiorcy;
2) numer identyfikacyjny REGON przedsiębiorcy, o ile taki posiada;
3) numer identyfikacji podatkowej (NIP);
4) informacja o obywatelstwie polskim przedsiębiorcy, o ile takie posiada, i innych
obywatelstwach przedsiębiorcy;
5) oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu zamieszkania przedsiębiorcy, adres do
doręczeń przedsiębiorcy oraz adresy, pod którymi jest wykonywana działalność
gospodarcza, w tym adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli
został utworzony; dane te są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym
rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju, o ile to w danym przypadku możliwe
6) adres poczty elektronicznej przedsiębiorcy oraz jego strony internetowej, o ile
przedsiębiorca takie posiada i zgłosił te informacje we wniosku o wpis do CEIDG;
7) data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej;
8) określenie przedmiotów wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską
Klasyfikacją Działalności (PKD);
9) informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej;
10) numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz numer identyfikacyjny REGON spółek
cywilnych, jeżeli przedsiębiorca zawarł umowy takich spółek;
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
11
11) dane pełnomocnika upoważnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, wraz ze
wskazaniem zakresu spraw, które obejmuje dane pełnomocnictwo, o ile przedsiębiorca
udzielił pełnomocnictwa i zgłosił informację o jego udzieleniu we wniosku o wpis do CEIDG;
12) informacja o zawieszeniu i wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej;
13) informacja o ograniczeniu lub utracie zdolności do czynności prawnych oraz
ustanowieniu kurateli lub opieki;
14) informacja o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, o ogłoszeniu
upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, zmianie postanowienia o ogłoszeniu
upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości
obejmującej likwidację majątku dłużnika i zakończeniu tego postępowania;
15) informacja o wszczęciu postępowania naprawczego;
15a) informacja o przekształceniu przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we
własnym imieniu działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową;
16) informacja o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej;
17) informacja o zakazie wykonywania określonego zawodu, którego wykonywanie przez
przedsiębiorcę podlega wpisowi do CEIDG;
18) informacja o zakazie prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem,
edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi;
19) informacja o wykreśleniu wpisu w CEIDG.
Integralną częścią wniosku o wpis do CEIDG jest żądanie:
1)wpisu albo zmiany wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki
narodowej (REGON);
2) zgłoszenia identyfikacyjnego albo aktualizacyjnego, o którym mowa w przepisach
o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników;
3) zgłoszenia płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie
ubezpieczeń społecznych albo zgłoszenia oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia
społecznego rolników w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników;
4) przyjęcia oświadczenia o wyborze przez przedsiębiorcę formy opodatkowania podatkiem
dochodowym od osób fizycznych albo wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie
karty podatkowej
Do wniosku o wpis do CEIDG może być dołączone zgłoszenie rejestracyjne lub
aktualizacyjne,
o których mowa w przepisach o podatku od towarów i usług.
Wnioski do CEIDG są bezpłatne.
Wniosek o zmianę danych w CEIDG składa się w terminie 7 dni od wystąpienia zmiany.
Wniosek o wykreślenie wpisu – w terminie do 7 dni od trwałego zaprzestania wykonywania
działalności gospodarczej.
Według art.34 ustawy:
2. Przedsiębiorca podlega wykreśleniu z CEIDG z urzędu, w drodze decyzji administracyjnej
ministra właściwego do spraw gospodarki, w przypadku:
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
12
1) gdy prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania działalności gospodarczej przez
przedsiębiorcę;
1a) wpisania do rejestru przedsiębiorców jednoosobowej spółki kapitałowej powstałej
wskutek przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym
imieniu działalność gospodarczą;
2) stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez przedsiębiorcę działalności
gospodarczej;
3) niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności
gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia zawieszenia wykonywania
działalności gospodarczej;
3a) niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności
gospodarczej od dnia następującego po dniu, do którego przedsiębiorca zawiesił
wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie art. 14a ust. 1d;
4) utraty przez przedsiębiorcę uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej
przysługujących na podstawie art. 13 ust. 1 albo ust. 2;
5) gdy został dokonany z naruszeniem prawa.
3. Organy administracji rządowej, które posiadają informacje o utracie uprawnień, o
których mowa w ust. 2 pkt 4, są obowiązane do przekazywania ich ministrowi właściwemu
do spraw gospodarki za pośrednictwem formularza dostępnego na stronie internetowej
CEIDG, niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od otrzymania informacji.
Koncesje i regulowana działalność gospodarcza
Według art. 46 ustawy:
1. Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
1) poszukiwania, rozpoznawania złóż węglowodorów oraz kopalin stałych objętych
własnością górniczą, poszukiwania lub rozpoznawania kompleksu podziemnego
składowania dwutlenku węgla, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego
bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów oraz
podziemnego składowania dwutlenku węgla;
2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i
technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami
i energią;
3a) przesyłania dwutlenku węgla w celu jego podziemnego składowania;
4) ochrony osób i mienia;
5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem programów
rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, które nie są
rozprowadzane naziemnie, satelitarnie lub w sieciach kablowych
6) przewozów lotniczych;
7) prowadzenia kasyna gry.
Art. 64
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
13
Jeżeli przepis odrębnej ustawy stanowi, że dany rodzaj działalności jest działalnością
regulowaną w rozumieniu niniejszej ustawy, przedsiębiorca może wykonywać tę
działalność, jeżeli spełnia szczególne warunki określone przepisami tej odrębnej ustawy i po
uzyskaniu wpisu w rejestrze działalności regulowanej, z zastrzeżeniem art. 75.
Działalności regulowanej podlega między innymi: wyrób i rozlew wyrobów winiarskich
i spirytusowych, usługi detektywistyczne, praktyka lekarska i pielęgniarska, ośrodek
kształcenia kierowców, prowadzenie stacji kontroli pojazdów, działalność
telekomunikacyjna, organizacja imprez turystycznych
Adres strony CEIDG https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/
Działalność, która nie wymaga wpisu do CEIDG:
Uprawy rolne
Chów i hodowla zwierząt
Ogrodnictwo
Warzywnictwo
Leśnictwo
Rybactwo śródlądowe
Wynajmowanie przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów
Sprzedaż posiłków domowych i świadczenie w gospodarstwach rolnych innych usług
związanych z pobytem turystów.
Spółka cywilna: przepisy określone w kodeksie cywilnym. Wspólnikami mogą być osoby
fizyczne ( nie może być wspólnikiem inna spółka cywilna). Spółka cywilna nie jest
przedsiębiorcą (są nimi wspólnicy), nie posiada osobowości prawnej. Posiada status
pracodawcy w przypadku zatrudnienia pracowników. Posiada numer Regon i NIP.
Spółki określone w Kodeksie Handlowym
1. Spółki osobowe.
Spółka jawna – wspólnicy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania
spółki, nie jest wymagany wkład początkowy.
Spółka partnerska – dla wykonywania wolnych zawodów (wymienionych w KSH), takich jak:
lekarz, adwokat, aptekarz, architekt, inżynier budownictwa, biegły rewident, broker
ubezpieczeniowy, doradca podatkowy, makler papierów wartościowych, doradca
inwestycyjny, księgowy, lekarz, dentysta, lekarz weterynarii, notariusz, pielęgniarka,
położna, radca prawny, rzecznik patentowy, rzeczoznawca majątkowy, tłumacz przysięgły.
Partner w spółce partnerskiej nie odpowiada za zobowiązania spółki powstałe dzięki
wykonywaniu wolnego zawodu przez innych partnerów spółki. Wspólnicy mogą powołać
zarząd.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
14
Spółka komandytowa-przeznaczona dla osób fizycznych i prawnych. Jeden ze wspólników
– komplementariusz ,odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń, a komandytariusze
do wysokości określonej kwoty.
Spółka komandytowo-akcyjna: przeznaczona dla działalności w większym rozmiarze. Wkład
minimalny – 50 tys. Zakres odpowiedzialności podobnie jak w spółce komandytowej.
2. Spółki kapitałowe
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – jest osobą prawną. Założycielami mogą być
osoby fizyczne i prawne. Spółka odpowiada za zobowiązania swoim majątkiem. Założyciele
nie odpowiadają majątkiem osobistym, tylko do wysokości wkładów. Minimalny kapitał
zakładowy to 5 tys. Zł. Najwyższą władzą jest zgromadzenie wspólników. Spółkę
reprezentuje
Zarząd (min. 1 osobowy). Można w niej ustanowić radę nadzorczą, lub (i) komisję rewizyjną.
Spółka akcyjna – jest osoba prawną. Założycielami mogą być osoby fizyczne i prawne.
Minimalny kapitał zakładowy to 100 tys. Zł. Za zobowiązania odpowiada spółka do
wysokości kapitału akcyjnego. Najwyższą władzą jest zgromadzenia akcjonariuszy. Spółkę
reprezentuje Zarząd (min. 1 osobowy) na zasadach określonych w statucie. Musi być
ustanowiona Rada Nadzorcza.
Spółki zakładane według przepisów Kodeksu Spółek Handlowych SA rejestrowane w KRS
(Krajowy Rejestr Sądowy)
Podatki:
Dochodowy od osób fizycznych:
- zasady ogólne (18% do kwoty 85528 zł i 32% dochodu od nadwyżki)
- liniowy (19% dochodu)
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3% przychodu)
- karta podatkowa (decyzja Urzędu Skarbowego, wysokość podatku zależy od rodzaju
działalności, liczby pracowników, miejsca prowadzenia działalności)
Dochodowy od osób prawnych – CIT (19% dochodu)
Vat – od towarów i usług (stawki podstawowa - 23%, obniżona - 8%, 0%, zw)
Kwota wolna od podatku w 2014 r: 3091 zł
Składki do ZUS dla osób prowadzących działalność – 1042,46 zł
Składki do ZUS dla osób rozpoczynających działalność – 504 zł
Założenie własnej firmy na Słowacji
Definicja – działalność gospodarcza to ciągłe działanie wykonywane samodzielnie przez
przedsiębiorcę we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność w celu osiągnięcia zysku.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
15
Działalność gospodarcza na Słowacji można prowadzić indywidualnie lub w formie spółki.
Indywidualna działalność gospodarcza osoby fizycznej (żivnost).
Według ustawy Dz.u. nr 455/1991 (żivnostensky zakon) to taka forma działalności, która
nie jest zabroniona, lub wyłączona z tej formy działalności. Indywidualna działalność
gospodarcza podzielona jest na:
1. Działalność podlegającą obowiązkowi zgłoszenia do właściwego urzędu
indywidualnych działalności gospodarczych (żivnostensky Urad) według miejsca
zamieszkania. Dzielą się na działalność:
a) Wolną – nie jest uwarunkowana posiadaniem kwalifikacji zawodowych
b) Zawodową (remeselne) – muszą być spełnione warunki kwalifikacji, np. praktyka
zawodowa. Lista działalności zawodowych dostępna jest w załączniku nr 1 do
ustawy o indywidualnej działalności gospodarczej (żivnostensky zakon)
c) Regulowaną (viazane) – kwalifikacje zawodowe są regulowane odrębnymi
przepisami (wykaz w załączniku nr 2 ustawy żivnostensky zakon)
2. Działalność wymagająca koncesji – działalność prowadzona na podstawie
zezwolenia państwowego – koncesji (wykaz w załączniku nr 2 ustawy żivnostensky
zakon)
Osoby zagraniczne składają wnioski o wydanie zaświadczenia o pisie do rejestru w
Urzędach w siedzibach województwa (kraj)według adresu miejsca prowadzenie
działalności.
Dokumenty potrzebne do założenia indywidualnej działalności gospodarczej, to:
1. Przy działalności zgłaszanej – oświadczenie o zdolności do prowadzenia działalności.
Przy działalności zawodowej lub regulowanej potzrbne jest zaświadczenie , np.
dyplom zawodowy, świadectwo, uprawnienie)
Przy działalności wymagającej koncesji – zaświadczenie (świadectwo, uprawnienie,
zezwolenie, decyzja organu administracji, że istnieją odpowiednie warunki do
prowadzenia działalności gospodarczej.
2. Wybór i zgoda zastępcy, jeśli jest ustanowiony.
3. Prawo do korzystania z nieruchomości, jeśli siedziba jest inna niż miejsce
zamieszkania.
4. Potwierdzenie wniesienia opłaty administracyjnej.
5. Wypis z rejestru karnego (dla osób zagranicznych)
Działalność osób prawnych
Według ustawy Prawo handlowe (Obchodny zakonnik – Dz.u. nr 513/1991) przedsiębiorcą
jest osoba prawna, która podlega obowiązkowi rejestracji w rejestrze handlowym. Są to
wszystkie spółki handlowe, spółdzielnie, i inne osoby prawne.
Podział spółek:
1. Osobowe – wspólnicy ponoszą odpowiedzialność całym swym majątkiem. Np. spółki
jawne (verejna obchodna spolocnost)
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
16
2. Mieszane – niektórzy wspólnicy ponoszą odpowiedzialność całym majątkiem,
niektórzy do wysokości wkładu własnego. Np. spółka komandytowa
(komanditnaspolocnost).
3. Kapitałowe – w których majątek jest oddzielony od majątku wspólników – np.
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spolocnost s rucenimobmedzenyn)
i spółka akcyjna (akciovaspolocnost)
Za dzień powstania spółki uważany jest dzień wpisu do rejestru handlowego. Wniosek musi
być złożony w ciągu 90 dni od założenia spółki. Spółki rejestruje się w sądzie rejestrowym
według miejsca siedziby spółki.
Numer identyfikacyjny (identifikacnecislo – ICO) – nadaje się każdej osobie prawnej (sąd)
I przedsiębiorcom indywidualnym (urząd okręgowy).
Każdy przedsiębiorca rejestruje się w Urzędzie Skarbowym do 30 dni od rejestracji firmy
i otrzymuje numer identyfikacji podatkowej (Danoveidentifikacnecislo – DIC)
Podatek dochodowy odprowadzany jest w formie zaliczek:
- kwartalnie, w wysokości ¼ ostatniego znanego obowiązku podatkowego, jeśli był
w przedziale 1659,70 – 16596,96 EUR
- miesięcznie, w wysokości 1/12 ostatniego znanego obowiązku podatkowego, gdy był
wyższy niż 16596,96 EUR
Składki na obowiązkowe ubezpieczenie (odpowiednik ZUS) to 30,4% minimalnej podstawy
(352 EUR), czyli 107 EUR miesięcznie.
W 2013 r na Słowacji zrezygnowano z jednolitego liniowego podatku dochodowego (19%).
Obecnie obowiązują trzy stawki podatku dochodowego: 22% CIT (dla osób prawnych),
19 % PIT dla osób fizycznych do wysokości 3311 Euro podstawy opodatkowania i 25% PIT
dla osób fizycznych powyżej 3311 Euro podstawy opodatkowania. Podstawowy Vat to 20%,
obniżony – 10 %.
W 2014 roku dla osób prawnych wprowadzono tzw. licencję skarbową – obowiązkowy
roczny minimalny podatek dla firm, które nie osiągają dochodów. Podatek ten dla firm nie
będących płatnikami Vat wynosi 480 Euro, dla podatników Vat – 960 Euro, dla firm
o obrotach wyższych niż 500 000 Euro – 2880 Euro.
Przydatne linki:
Urząd Skarbowy – centrala (Danoveriaditelstvo)
Zakład ubezpieczeń społecznych (Socialnapoistovna)
Rejestr handlowy (Obchodny register)
Rejestr indywidualnych działalności gospodarczych
Wspólny system informacji prawnych
Lista urzędów administracji Republiki Słowacji
www.drsr.sk
www.socpoist.sk
www. orsr.sk
www.zrsr.sk
www.jaspi.justice.gov.pl
www.statnasprava.sk
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
17
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
4F to skrót od nazw dawców kapitału na uruchomienie działalności gospodarczej. Family
(rodzina), friend (przyjaciele), foods(głupcy), founders (wyspecjalizowani fundatorzy) – np.
fundusze wysokiego ryzyka lub aniołowie biznesu.
Informacji o najbardziej odpowiednich (ze względu na charakter wykonywanej przez nas
działalności) źródłach finansowania udzielą konsultanci w instytucjach zrzeszonych
w Krajowej Sieci Usług (KSU)
Dotacje z Urzędu Pracy
Bezrobotny zarejestrowany w Urzędzie Pracy może otrzymać ponad 20 tysięcy złotych
dotacji na założenie własnej firmy. Dotacja jest bezzwrotna, jeśli działalność będzie
prowadzona min. przez 12 miesięcy. Możliwe jest także otrzymanie 14 tys. zł na osobę na
założenie spółdzielni socjalnej .Dotację przyznaje Dyrektor Urzędu Pracy z pieniędzy
Funduszu Pracy. Jej maksymalna wysokość zależy od wysokości przeciętnego kwartalnego
wynagrodzenia.
Środki z Unii Europejskiej
Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Działanie 6.2. Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości oraz samozatrudnienia
Wsparcie dla osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą
(w tym na założenie spółdzielni i spółdzielni socjalnej) poprzez zastosowanie następujących
instrumentów (jednego lub kilku):
doradztwo (indywidualne i grupowe) oraz szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy
iumiejętności do założenia i prowadzenia działalności gospodarczej,
przyznanie środków finansowych na rozwój przedsiębiorczości (w tym w formie spółdzielni
lub spółdzielni socjalnej -o ile wszyscy udziałowcy są osobami, które rozpoczęły
prowadzenie działalności w wyniku uczestnictwa w projekcie realizowanym w ramach
przedmiotowego Działania), do wysokości stanowiącej równowartość 40 tys. zł (lub 20 tys.
na osobę w przypadku spółdzielni lub spółdzielni socjalnej);
wsparcie pomostowe w okresie do 6 /do 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności
gospodarczej, obejmujące finansowe wsparcie pomostowe wypłacane miesięcznie
w kwocie nie większej niż równowartość minimalnego wynagrodzenia obowiązującego na
dzień wypłacenia dotacji, połączone z doradztwem oraz pomocą w efektywnym
wykorzystaniu dotacji (wyłącznie dla osób, które rozpoczęły działalność w ramach danego
projektu)
Do końca 2011 roku dotacje unijne były bezzwrotne. Od 2012 roku zmieniają się zasady ich
przyznawania. Oprócz dotacji bezzwrotnej będą też mikropożyczki. Pomoc bezzwrotna
przysługuje osobom w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy tj.:
 osoby pozostające bez zatrudnienia przez okres co najmniej kolejnych 12 miesięcy
w ciągu
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
18






dwóch lat przed przystąpieniem do projektu,
kobiety (w tym zwłaszcza powracające lub wchodzące na rynek pracy
po urodzeniu dziecka),osoby do 25 roku życia,
osoby niepełnosprawne,
osoby powyżej 45 roku życia,
osoby zamieszkujące w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich oraz mieszkańcy miast
do 25tys. mieszkańców.
O bezzwrotne dotacje mogą ubiegać się osoby pozostające bez zatrudnienia
zarejestrowane jak i niezarejestrowane w urzędzie pracy. Dofinansowania nie otrzymają
osoby pracujące.
Pomoc w postaci pożyczki będzie kierowana do osób
, które posiadają co najmniej minimalny kapitał początkowy na uruchomienie własnej
działalności gospodarczej
Pożyczki będą niskooprocentowane, udzielane na okres pięciu lat przez fundusze
pożyczkowe. Zasady
udzielania bezzwrotnej dotacji oraz pożyczki mogą różnić się między województwami.
Regionalne Programy Operacyjne
Istnieją również
inne programy unijne wspierające przedsiębiorców. Każde województwo ma swój
Regionalny Program Operacyjny. Regionalne Programy Operacyjne są często
uzupełnieniem Krajowych Programów Operacyjnych. Wsparcie mogą otrzymać projekty
najlepsze i charakteryzujące się wysokim stopniem innowacyjności. Sprawdź, czy w Twoim
regionie taki program oferuje wsparcie na działalność gospodarczą.
PAMIĘTAJ!
Procedury postępowania mogą być różne w różnych instytucjach dysponujących unijnymi
środkami, dlatego też przed ubieganiem się o dotacje sprawdź, na jakich zasadach są one
udzielane!
Coś więcej?
Bieżące działania możesz śledzić w Internecie. Poniżej podajemy Ci najważniejsze strony
i poradnik, z których korzystaliśmy.
Oficjalna strona funduszy europejskich:
www.funduszeeuropejskie.gov.pl
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego:
www.mrr.gov.pl
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości:
www.parp.gov.pl
Bieszczadzkie Forum Europejskie, ul. Mickiewicza 17, 38-600 Lesko, tel. 13 469 62 72
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
19
Projekt: Dobry start w przedsiębiorczość
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne zarejestrowane w PUP poniżej 30 roku życia i 50+,
pochodzące z powiatów: bieszczadzkiego, brzozowskiego, jasielskiego, krośnieńskiego, m. Krosno,
sanockiego, leskiego (łącznie - 50 osób)
Termin planowanej rekrutacji: styczeń - marzec 2014 r.
www.dobry-start .eu
Leżajskie Stowarzyszenie Rozwoju, ul. Targowa 9, 37-300 Leżajsk, tel. 17 242 79 08
Projekt: Więcej biznesu na Podkarpaciu
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne w wieku do 30 roku życia z terenu województwa
podkarpackiego (łącznie - 80 osób)
Termin planowanej rekrutacji: czerwiec 2014 r.
www.lsr.pl/dotacje
Ośrodek Promowania i Wspierania Przedsiębiorczości Rolnej pl. Ks. J. Poniatowskiego 2, 27-600
Sandomierz, tel. 15 833 34 07
Projekt: Własna firma zamiast bezrobocia
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne zarejestrowane w PUP w Nisku i Tarnobrzegu w wieku do
30 roku życia i 50+ (łącznie - 40 osób)
Termin planowanej rekrutacji: styczeń - marzec 2014 r.
www.dotacjewlasnafirma.pl
Ośrodek Promowania i Wspierania Przedsiębiorczości Rolnej, pl. Ks. J. Poniatowskiego 2, 27-600
Sandomierz, , tel. 15 833 34 60
Projekt: Bądź przedsiębiorczy – załóż własną firmę
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne, pochodzące z powiatu stalowowolskiego, w wieku do 30
roku życia i 50+ (łącznie - 40 osób)
Termin planowanej rekrutacji: styczeń - marzec 2014 r.
www.dotacjestalowa.pl
Powiatowy Urząd Pracy w Leżajsku, ul. Mickiewicza 56, 37-300 Leżajsk, tel. 17 240 67 26
Projekt: Przedsiębiorcza młodzież
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne, zamieszkałe w powiecie leżajskim, poniżej 30 roku życia
(łącznie - 32 osoby
Termin planowanej rekrutacji:
- maj - czerwiec 2014 r.
- październik - grudzień 2014 r.
www.praca.lezajsk.pl/index.php/projekty-efs
Powiatowy Urząd Pracy w Łańcucie, ul. Piłsudskiego 9, 37-100 Łańcut, tel. 17 225 91 40
Projekt: Własna firma - szansą dla młodych
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne zamieszkałe na terenie powiatu łańcuckiego,
zarejestrowane w PUP w Łańcucie w wieku poniżej 30 roku życia, które w okresie od 01.01.2008 r.
do momentu przystapienia do projektu nie otrzymały bezzwrotnych środków na podjecie
działalności gospodarczej (łącznie - 36 osób)
Termin planowanej rekrutacji:
- maj 2014 r.
- wrzesień 2014 r.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
20
www.pup-lancut.pl/?c=mdTresc-cmPokaz-120
Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., ul. Szopena 51, 35-959 Rzeszów, (POKÓJ 114 lub
311, tel. 17 86 76 258)
Projekt: Dojrzała przedsiębiorczość
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne - osoby w wieku powyżej 50 roku życia, pochodzące z
województwa podkarpackiego (łącznie - 48 osób)
Termin planowanej rekrutacji: luty - marzec 2014 r.
www.rarr.rzeszow.pl
Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., ul. Szopena 51, 35-959 Rzeszów, (BT Przeworsk,
tel. 16 648 75 52)
Projekt: Młody biznes
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne - osoby w wieku poniżej 30 roku życia, pochodzące z
województwa podkarpackiego (łącznie - 50 osób)
Termin planowanej rekrutacji: marzec - kwiecień 2014 r.
www.rarr.rzeszow.pl
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”, ul. Rynek 16/1, 35-064
Rzeszów, tel. 17 862 50 76
Projekt: Na Podkarpaciu zatrudnij się sam
Dotację mogą dostać: osoby bezrobotne, zarejestrowane w podkarpackich urzędach pracy w wieku
poniżej 30 r.ż oraz powyżej 50 roku życia, pochodzące z województwa podkarpackiego (łącznie - 84
osoby)
Termin planowanej rekrutacji: marzec - kwiecień 2014 r.
Zobacz Na Podkarpaciu zatrudnij się sam
Towarzystwo „Altum” Programy Społeczno-Gospodarcze, ul. Warszawska 5/7 35-205 Rzeszów,
Urząd Miasta Boguchwała (Biuro Obsługi Klienta) ul. Dr. Tkaczowa 134 36-040 Boguchwała, Urząd
Gminy Kamień (Biuro Obsługi Klienta) Kamień 287, 36-053 Kamień
Projekt: „Kierunek na przedsiębiorczość”, powiat rzeszowski, m. Rzeszów
Dotację mogą dostać: 72 osoby – osoby bezrobotne poniżej 30 roku życia,
17 – 28 marca 2014
www.przedsiebiorczosc.polska.pro
Pomoc w założeniu działalności gospodarczej można także uzyskać od AIP. Korzyści (oprócz
dotacji) to między innymi dużo niższe koszty prowadzenia działalności, bezpłatne
prowadzenie księgowości, bezpłatne szkolenia, porady prawne i promocja firmy, większa
wiarygodność, bezpłatny dostęp do powierzchni i urządzeń biurowych, promocja firmy.
Kolejnym sposobem na pozyskanie funduszy na uruchomienie działalności gospodarczej
jest pomoc anioła biznesu (zamożnej osoby, która przeznacza środki na finansowanie
nowych przedsięwzięć biznesowych w zamian za udziały w firmie). W kraju działa Polskie
Stowarzyszenie Aniołów Biznesu (PolBAN) – www.polban.pl
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
21
Regionalne Fundusze Pożyczkowe – zrzeszone w Polskim Stowarzyszeniu Funduszy
Pożyczkowych. Stowarzyszenie założone zostało w 2002 roku przez reprezentantów
pięćdziesięciu Funduszy Pożyczkowych z całej Polski, działających jako organizacje
pozarządowe o charakterze non-profit.
Fundusze udzielają pożyczek o niskim oprocentowaniu (niższym niż banki komercyjne)
dzięki wsparciu budżetu państwa lub UE. Pożyczki dla istniejących firm – do 120 tys., dla
nowopowstałych – do 60 tys. Zwykle wymagany wkład własny w wysokości 20%. Okres
spłaty do 5 lat.
Kredyty bankowe
Kredyty bankowe udzielane są według przepisów prawa bankowego. Kredyty udzielane są
na określony cel, nie ma przeniesienia własności środków. Starając się o kredyt zwykle
należy przedstawić:
Dokument tożsamości, wpis do rejestru prowadzenia działalności gospodarczej, REGON,
NIP, oświadczenie o wysokości planowanych dochodów i form opodatkowania. Przed
udzieleniem kredytu bank dokonuje analizy zdolności kredytowej firmy (zdolności do
terminowego regulowania zobowiązań kredytowych). Potwierdzeniem przyznania kredytu
jest umowa kredytowa. Określa ona kwotę kredytu, wysokość oprocentowania, termin
oddania środków do dyspozycji przez bank, sposób zabezpieczenia, uprawnienia banku do
kontroli wykorzystania środków, warunki ewentualnego odstąpienia do umowy.
Zabezpieczeniem kredytu mogą być zabezpieczenia osobiste (odpowiedzialność całym
majątkiem), lub zabezpieczenia rzeczowe: hipoteka, zastaw na prawach, blokada środków
lub papierów wartościowych
Rodzaje kredytów:
Kredyt w rachunku bieżącym – zadłużenie powstaje jako debet w rachunku przedsiębiorcy.
Traktowany jest jako kredyt krótkoterminowy ze względu na wysokie odsetki.
Kredyt w rachunku kredytowym – wykorzystanie wydzielonego rachunku tzw.
kredytowego.
Kredyt w formie linii kredytowej jest kredytem odnawialnym, przyznawanym wiarygodnym
przedsiębiorcom.
Kredyt inwestycyjny – przeznaczony na powstanie lub powiększenia majątku trwałego
przedsiębiorstwa. Przeznaczony na inwestycje materialne – sprzęt, nieruchomości, oraz na
inwestycje niematerialne – badania, papiery wartościowe, a także na inwestycje finansowe
- kupno akcji, udziałów.
Kredyt dyskontowy (wekslowy) – zakupiony od firmy weksel bank zamienia na kredyt, który
finansuje określony cel.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
22
Kredyt lombardowy – kredyt pod zastaw rzeczy ruchomych lub innych zbywalnych praw
(np. papierów wartościowych). Zwykle jest to kredyt krótkoterminowy (do 3 miesięcy) i
stanowi 50% zabezpieczenia.
Kredyt hipoteczny – kredyt długoterminowy, zabezpieczony hipoteką nieruchomości.
Gwarantuje to spłatę w przypadku zmiany właściciela nieruchomości.
Leasing
Oprócz kredytu, leasing jest często stosowaną formą finansowania działalności
gospodarczej Pozwala on na korzystanie z rzeczowych składników majątkowych bez
konieczności ich nabycia . Leasing nie jest sprzedażą na raty, ponieważ leasingobiorcy nie
zostają przekazane prawa własności (chociaż często leasingobiorca po upływie okresu
leasingu ma prawo wykupu przedmiotu za określoną sumę). Leasingowi najczęściej
podlegają: pojazdy, komputery, maszyny i urządzenia, a nawet nieruchomości. Leasing jest
wygodną formą finansowania działalności ze względu na możliwość rozłożenia w czasie
kosztów używania przedmiotu,szybką procedura, odpisy podatkowe, itp. Wady to: brak
prawa własności, wyższy koszt niż w przypadku kupna, ryzyko cenowei rzeczowe.
Faktoring
Faktoring polega na stosowaniu pośrednictwa handlowego, dzięki nabywaniu przez
specjalistyczne przedsiębiorstwo bieżących wierzytelności od podmiotów gospodarczych.
Dzięki temu skróceniu ulegają cykle rozliczeniowe co pozwala na zachowanie płynności
finansowej. Dotyczą wierzytelności nie przekraczających 4 miesięcy. Faktoringiem z reguły
zajmują się banki. Faktoring jest wygodny dla firm, które maja stałych klientów nie
spełniających wymogów kredytowych.
Gwarancje bankowe
Gwarancja bankowa jest pisemnym zobowiązaniem banku do wypłacenia określonemu
w umowie podmiotowi określonej sumy, jeśli kontrahent (zleceniodawca gwarancji) nie
wypłaci świadczenia, do którego się zobowiązał.
Wymagania dotyczące gwarancji są podobne do wymogów stawianych w przypadku
kredytu.
Warsztaty
Biznes plan
Biznes plan jest narzędziem niezbędnym do oceny opłacalności planowanej działalności
gospodarczej. Jest konieczny przy pozyskiwaniu finansowania przedsięwzięcia, np. staraniu
się o kredyt lub dotację. Instytucja oceniająca chce wiedzieć, czy nasza inwestycja ma
szanse powodzenia, czy będzie rentowna.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
23
Elementy biznes planu:
1.Strona tytułowa – zawiera adresata, określenie przedsięwzięcia, lokalizację, całkowity
koszt, planowaną wysokość kredytu lub dotacji, inne żródła finansowania, wnioskodawcę,
jego adres, imię i nazwisko szefa firmy, osobę odpowiedzialną za przedsięwzięcie i jej adres
, autora biznesplanu. pieczęcie, podpisy.
2.Streszczenie – krótkie informacje o treści biznes planu.Zawiera informacje o firmie,
produkcji, zarządzaniu, finansach, rynkach zbytu, korzyściach dla inwestora.
3.Charakterystyka firmy- informacje o założeniu firmy, formie organizacyjno - prawnej ,
rodzaju prowadzonej działalności. Zawiera informacje na temat rozmiaru, zasięgu
działania, aktualnego stanu rozwoju firmy, celu działalności, oraz opis bazy kapitałowej i
materiałowej.
4. Analiza rynku – określa pozycję firmy na rynku. Omawia możliwości dostosowania się
do potrzeb klientów, oraz poziom i wpływ konkurencji na działanie firmy, rynki zbytu.
Możliwe jest określenie mocnych i słabych stron najpoważniejszych konkurentów.
5.Plan marketingowy – przedstawia instrumenty marketingu: produkt, cenę, dystrybucję.
Zawiera prognozy sprzedaży: ostrożne, prawdopodobne, optymistyczne. Określa fazę cyklu
życia produktu (wprowadzenie, wzrost, dojrzałość, spadek).
6.Prezentacja nowego przedsięwzięcia z uzasadnieniem, określeniem miejsca na rynku,
mocnymi i słabymi stronami.
7.Harmonogram nowego przedsięwzięcia - opis czynności potrzebnych do realizacji
przedsięwzięcia, czas trwania kolejnych czynności, osoby odpowiedzialne za konkretne
działania
8. Zarządzanie – zawiera prezentacje kluczowych osób w firmie: założycieli, kierownictwo,
inwestorów, głównych menadżerów, konsultantów, oraz opis struktury organizacyjnej,
wewnętrznej zależności, podziału kompetencji i odpowiedzialności poszczególnych
komórek. Podawane sa także informacje o sposobach naboru kadry, zakresie szkoleń
pracowników i politycepłacowej firmy.
9. Plan finansowy – przedstawia rachunek zysków i płac, zapotrzebowanie na kapitał,
sytuacje płatniczą firmy.
10. Załączniki – bilans, dane produktów, schemat organizacyjny, tabele, wykresy.
Ćwiczenie:Tworzenie biznes planu dla dowolnej działalności.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
24
Pisanie CV
Dane osobowe: imię, nazwisko, adres mailowy (łatwy, poważny), numer telefonu, adres
zamieszkania.
Zdjęcie: można dołączyć ( pierwsze wrażenie) takie na którym korzystnie wyglądasz, na
neutralnym tle, wyraźnie widać oczy, uśmiech, unikać białych koszul i czarnych marynarek,
półprofil zwrócony w stronę środka strony.
Profil zawodowy: kilka krótkich zdań, które są kwintesencją tego, co masz do zaoferowania.
Zawiera najważniejsze osiągnięcia, kompetencje, najmocniejsze strony, może być także
zdanie określające cel zawodowy. Na przykład: Skuteczny inżynier jakości
z doświadczeniem menedżerskim. Ścisły analityczny umysł, zorientowany na wprowadzanie
innowacji, certyfikowany audytor jakości. Zainteresowany pracą na stanowisku
kierowniczym w obszarze inżynierii jakości.
Wykształcenie – rok ukończenia, szkoły średnie zawodowe, studia wyższe (zasada
odwrotnej chronologii)
Certyfikaty – rok otrzymania, nazwa.
Ukończone kursy – rok ukończenia, tytuł, organizator, prowadzący.
Doświadczenie zawodowe – rok, nazwa zakładu, stanowisko, praca w organizacjach
studenckich, wolontariat, praktyki.
Dodatkowe: przynależność organizacyjna.
Zainteresowania – konkretne, rzadkie, prawdziwe, ciekawe
Klauzula: zgoda na przetwarzanie danych osobowych.
List motywacyjny.
Elementy:
Nadawca, adresat, miejscowość, data
- na jakie stanowisko aplikujemy i do jakiej firmy (branży
- dlaczego interesuje nas to stanowisko ( rozwój, prestiż, rozpoznawalność marki, zarobki)
- dlaczego uważam, że jestem dobrym kandydatem na to stanowisko( moje atuty:
doświadczenie, umiejętności, wykształcenie – przykłady, nagrody) i jakie korzyści będzie
miał pracodawca zatrudniając mnie ( jak to się przełoży na korzyści)
- jakie oczekiwania ma firma wobec kandydata ( są w ogłoszeniu o pracę- list motywacyjny
ma poświadczać, że spełniamy wymagania pracodawcy)
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
25
List ma być napisany językiem pozytywnym, jeśli mamy jakieś braki , to przemilczamy je, w
zamian możemy napisać, że szybko się uczymy i chętnie zdobywamy nowe kompetencje.
Przykładowy początek listu : „ Odpowiadając na Państwa ogłoszenie, składam swoją
aplikację na stanowisko………………..
Przykładowe zakończenie: „………..Jeżeli zainteresowała Państwa moja kandydatura, chętnie
wezmę udział w rozmowie rekrutacyjnej.”
Ćwiczenie Opracowanie cv i listu motywacyjnego.
I. Uczestnicy piszą cv i listy motywacyjne na stanowiska zgodnie z wyuczonym zawodem.
II. Praca z wzorami cv.
Analiza: omówienie poprawności aplikacji.
Błędy w aplikacjach.
Niespójna forma graficzna cv i listu ( inny papier, czcionka), gotowe wzory z Internetu,
niewłaściwy adresat, frywolny adres mailowy, wakacyjne zdjęcie, ogólne zainteresowania,
nieprawda, zbyt długie cv, niepoprawny styl, literówki, błędy ortograficzne, potoczny język.
Wysyłanie dokumentów.
Poczta elektroniczna – głównie, list polecony, osobiście, formularz preselekcyjny.
Potwierdzenia wysłania aplikacji.
Załączniki do części warsztatów:
 Lista Kodów PKD
 VAT-R
 CEIDG
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007 – 2013
26

Podobne dokumenty