w leczeniu powikłań (radio)terapii raka stercza

Transkrypt

Krajowy Ośrodek Medycyny Hiperbarycznej w Gdyni
Gdański Uniwersytet Medyczny
Hiperbaria tlenowa (HBO)
w leczeniu powikłań (radio)terapii raka stercza
Dr n. med.
Jacek Kot
VI Pomorskie Spotkanie Uro-Onkologiczne
24-25 maja 2013, Jastrzębia Góra, Polska
Spis treści
• Uszkodzenia popromienne
• Działanie HBO
• Skuteczność kliniczna HBO
• Wskazania do leczenia
• Wnioski
HBO
w leczeniu powikł
powikłań (radio)terapii raka stercza
Wspólny mechanizm uszkodzenia
promieniowaniem i tlenem
TLEN
PROMIENIOWANIE
HBO
w leczeniu powikł
Wspólny mechanizm uszkodzenia
promieniowaniem i tlenem
TLEN
PROMIENIOWANIE
WOLNE RODNIKI
Oksydacja
lipidów
HBO
Oksydacja
białek
w leczeniu powikł
Oksydacja
węglowodanów
Oksydacja
DNA
Korzystny efekt HBO:
-w leczeniu skojarzonym nowotworów,
- w profilaktyce uszkodzeń
popromiennych oraz
- w późnych odczynach popromiennych,
... ale nie w ostrym odczynie
popromiennym
HBO
w leczeniu powikł
Zmiany komórkowe i tkankowe
w późnym odczynie popromiennym
Promieniowanie i uwolnienie
cytokin i innych czą
cząstek
bioaktywnych:
(TGF(TGF-beta, ILIL-1, ILIL-2, ILIL-4, ILIL-5, ILIL-6,
ILIL-7, ILIL-8, ILIL-10, ILIL-12, ILIL-13, ILIL-17,
TNFTNF-alpha, GMCSF, MMPMMP-3, MMPMMP-9
oraz TIMPTIMP-T)
Ostre uszkodzenie
tkanek
Okres utajenia to
objawó
objawów
klinicznych
Jeś
Jeśli wystarczają
wystarczająco
cięż
kie, to efekty
ciężkie,
wtó
wtórne
Narastają
Narastające objawy
naczyniowe i
zaniku
włókniowego
Późne uszkodzenie
popromienne
HBO
w leczeniu powikł
Możliwości terapeutyczne w RIF/RN
(ang. Radiation-Induced Fibroatrophy / Radionecrosis)
HBO
w leczeniu powikł
Uzasadnienie dla HBO
V / T = vessels per tissue area
HBO
w leczeniu powikł
Działanie HBO
TLEN HIPERBARYCZNY
(HBO)
Angiogeneza
stymulowana
czynnikami
wzrostu (VEGF,
PDGF, ILIL-1)
Zmniejszenie
włóknienia
Indukcja i
mobilizacja
komó
komórek
macierzystych
Dołą
czenie chirurgii
Dołączenie
i opieki nad raną
raną,
jeż
jeżeli trzeba
Ustą
Ustąpienie
martwicy
popromiennej
HBO
w leczeniu powikł
Tlen w tkance podskórnej
350 mmHg
300 mmHg
150 mmHg
50 mmHg
K. K. Jain. Textbook of Hyperbaric Medicine. Hogrefe & Huber Publishers 1999
HBO
w leczeniu powikł
Komora hiperbaryczna
- Ciśnienie w komorze
hiperbarycznej 2,4-2,5 ata
- Oddychanie 100% O2
- Wydech poza komorę
- Czas trwania 60-90 min
- Powtarzanie codzienne
5x/tydz
- Liczba sesji 60-90
HBO
w leczeniu powikł
Dowody kliniczne?
HBO
w leczeniu powikł
Późne powikłania radioterapii
miednicy mniejszej do leczenia HBO
• Popromienne krwotoczne
zapalenie pęcherza moczowego
(ang. radiation-induced
hemorrhagic cystitis)
• Popromienne zapalenie
przewodu pokarmowego
(ang. proctitis / enteritis)
HBO
w leczeniu powikł
HBO i popromienne krwotoczne zapalenie
pęcherza moczowego (ang. radiation-induced hemorrhagic cystitis)
• Większość raportów to jedynie serie pacjentów
• 18 z 19 opublikowanych raportów podaje
korzystny efekt
• 196 spośród 257 pacjentów (76,3%) miało
częściową lub całkowitą poprawę
• W kilku pracach HBO było włączane dopiero
przy braku skuteczności innego leczenia
HBO
w leczeniu powikł
HBO i popromienne krwotoczne zapalenie
pęcherza moczowego (ang. radiation-induced hemorrhagic cystitis)
• Prospektywna obserwacja 400+ pacjentów z HBO
–
–
–
–
Do 2004 roku – 30 sesji HBO
Po 2004 roku – 40 sesji HBO
Można wydłużyć do 60 sesji
2 godz. 100% O2 @ 2,36 ata
89%
HBO
w leczeniu powikł
HBO i popromienne zapalenie przewodu
pokarmowego (ang. proctitis / enteritis)
• Większość raportów to jedynie serie pacjentów
• 199 leczonych pacjentów
– 80 pacjentów (41%) – całkowite wyleczenie
– 89 pacjentów (45%) – częściowa poprawa
– 28 pacjentów (14%) – brak odpowiedzi klinicznej
HBO
w leczeniu powikł
• Obserwacja 150 pacjentów włączonych do badania
z powodu opornej postaci choroby,
• 120 osób ukończyło protokół
• Ocena wg SOMA-LENT
• Leczenie HBO: 100% O2 @ 2,0 ata
• Grupa kontrolna: Powietrze @ 1,1 ata
• Po 30 sesjach kontrola
+ ew. 10x sesji HBO
+ ew. Cross-over
• Cdn...
HBO
w leczeniu powikł
• Cd...
• Badanie po 2 latach (minimum 1 rok)
• W grupie HBO
– Poprawa w SOMA-LENT (5.00 vs 2.61, p=0,0019)
– Większa częstość wyleczenia lub częściowej poprawy
(88,9% vs 62,5%, p<0,0001)
– Absolutna redukcja ryzyka (ARR) - 32%
– Liczba NNT (Needed-To-Treat) = 3
HBO
w leczeniu powikł
Zalecenia ECHM
ECHM Recommendations:
Type 1 : Strongly Recommended.
The Jury considers the implementation of the recommendation of critical
critical
importance for final outcome of the patient/quality of practice/future
practice/future
specific knowledge.
Type 2 : Recommended.
The Jury considers the implementation of the recommendation as
positively affecting final outcome of the patient/quality of practice/future
practice/future
specific knowledge.
Type 3 : Optional.
The Jury considers the implementation of the recommendation as an
an
option.
ECHM Level of evidences:
A. Strong evidence of beneficial action based on at least two concordant,
concordant,
large, doubledouble-blind, controlled randomised studies with no or only weak
methodological bias.
B. Evidence of beneficial action based on doubledouble-blind controlled,
randomised studies but with methodological bias, or concerning only
only
small samples, or only a single study.
C. Weak evidence of beneficial action based only on expert consensus
consensus or
uncontrolled studies (historic control group, cohort study,...)
D. No evidence of beneficial action (case report only), or methodological
methodological or
interpretation bias precluding any conclusion.
HBO
w leczeniu powikł
HBO
w leczeniu powikł
Leczenie HBO uszkodzeń
popromiennych po (radio)leczeniu raka
stercza jest obecnie standardem (?)
leczenia (wg NFZ, ECHM, UHMS, ...)
HBO
w leczeniu powikł
A co z promocją nowotworu?
HBO
w leczeniu powikł
Przesłanki i dowody kliniczne
CZĘŚĆ 1 z 2
• Analiza 15 publikacji od 1966 do 2001
– 3 prace wymieniają 72 chorych sugerując u nich możliwą
stymulację wzrostu nowotworowego
– Pozostałe prace opisują ponad 3.000 chorych, u których nie
obserwowano takiego efektu, lub był efekt hamujący wzrost
nowotworów
• Przerywane ekspozycje HBO nie stymulują wzrostu
nowotworów, ani pierwotnych ani przerzutowych
HBO
w leczeniu powikł
Dowody kliniczne
CZĘŚĆ 2 z 2
• Analiza kolejnych 28 publikacji od 2004 do 2012 roku
• Wpływ HBO:
– Generalny brak efektu promocyjnego neo
– Widoczna zależność od rodzaju nowotworu
• Rak gruczołu piersiowego
– możliwy efekt hamujący wzrost neo i redukujący rozmiar guza
• Rak pęcherza moczowego i szyjki macicy
– brak efektu
HBO
w leczeniu powikł
Progresja nowotworu zależy od hipoksji !
HBO
w leczeniu powikł
HBO nie promuje wzrostu neo.
Wątpliwości kliniczne mają być
wyjaśnione, ale HBO może być
równocześnie stosowane.
HBO
w leczeniu powikł
Kierując pacjenta na leczenie
HBO opieramy się na
obiektywnych wskaźnikach!
HBO
w leczeniu powikł
Hiperbaria tlenowa (HBO)
w leczeniu powikłań
(radio)terapii raka stercza
i ogólnie miednicy mniejszej
ma swój określony czas
i obiektywny cel terapeutyczny.
HBO
w leczeniu powikł
HBO
w leczeniu powikł

w leczeniu powikłań (radio)terapii raka stercza

Transkrypt

Podobne dokumenty

Między Dogmą a technikami lmu dokumentalnego

Dekoder satelitarny LINBOX HD1 WIFI

REGULAMIN PROMOCJI „Telewizja HD – 2013/C+”

Największe hity filmowe