KONSULTANT WOJEWODZKI WOJEWODY PO^

KONSULTANT WOJEWODZKI WOJEWODY PO^
w d/iedzinie mcdycvny ratunkowej
.
n
' •
RPU/25472/2ei4 P
Data 2014-82-07
I
Dr n. med. Ewa Kaniszewska
G d a n s k , 10.01.2014.
Szanowny Pan
Jarostaw Kopczynski
Z-ca Dyrektora Wydziatu
Bezpieczehstwa i Zarz^dzania Kryzysowego
P O M O R S K I URZAD W 0 J E W 6 D Z K I W
GDANSKU
Ul. O k o p o w a 2 1 / 2 7
Dotyczy : stwierdzania zgonow przez lekarzy Z R M
W odpowiedzi na pismo nr. BZK-II.6310.62.2013.AW , dotycz^ce w^tpliwosci przedstawianych
przez dysponentow zespotow ratownictwa medycznegolZRM), zwiqzanych ze stwierdzaniem zgonow
chorych przez lekarzy ZRM, informuj^, ze w dalszym ci^gu obowi^zuj^ zapisy Ustawy „ o cmentarzach
i chowaniu zmarlych" z 31 stycznia 1959 (Dz.U. 1959 Nr 11 poz. 62) oraz rozporz^dzenie Ministra
Zdrowia z 3 sierpnia 1961 r. w sprawie stwierdzenia zgonu i jego przyczyny (Dz. U. z 1961 r., nr 39,
poz. 202 ). Ponadto do zasad stwierdzenia zgonu odnosz^ s\q :
- ustawa o zal<ladach opieki zdrowotnej,
- kodeks post^powania karnego,
- ustawa 0 zawodach lekarza i lekarza dentysty,
- rozporz^dzenie Ministra Zdrowia w sprawie post^powania ze zwiokami i szcz^tkami iudzkimi,
- rozporz^dzenie Ministra Zdrowia w sprawie wzoru karty zgonu oraz sposobu jej wypetniania (z
dnia7.12.2001)
W celu w y j a s n i e n i a k o n t r o w e r s j i dotyczqcych s t w i e r d z e n i a zgonu w w a r u n k a c h pozaszpitalnych z a s i ^ g n ^ t a m o p i n i i k o n s u l t a n t a ds. m e d y c y n y s a d o w e i - dr hab. m e d . Zbigniewa
Jankowskiego . Ponizej p r e z e n t u j e m y w s p o l n e s t a n o w i s k o d o t y c z ^ c e k w e s t i i z a w a r t y c h w
pismie.
Pyt. l . C z y lekarz specjalistycznego zespotu ratownictwa m e d y c z n e g o , po stwierdzeniu
zgonu moze w y s t a w i c kart^ zgonu czy tyiko kart^ informacyjnq? Jezeli kart^ zgonu, to w
jakim czasie?
Lekarzem zobowi^zanym do wystawienia karty zgonu
jest lekarz, ktory osobie zmartej udzielaf
swiadczeh zdrowotnych w okresie trzydziestu dni przed nastqpieniem zgonu (art. 11 Ustawy o
cmentarzach
i chowaniu
zmartych), bowiem
lekarz ten zna stan zdrowia
chorobowy, charakter i przebieg choroby /chorob na ktorq/e
pacjenta,
wywiad
cierpial zmarty za zycia, moze
domniemywac 0 przyczynie zgonu oraz zna srodowisko, w ktorym zmarfy przebywal.
Adres do korespondencji:
I Nn\ E R S M KC KIE CENTRUM KLIMC ZNE
Klinicznv Oddzial Ralunkowv z Oddzialcm CNrurgii L'lazawej
ul. D?binki 7. 80-952 Gdansk. Tel / fax: 58 349 37 80
c-mail erani agumededu pi
KONSULTANT WOJEWODZKI WOJEWODY POMORSKIEGO
w dziedzinie medycyny ratunkowej
Dr n. med. Ewa Raniszewska
W przypadku podejrzenia , ze smierc moze bye skutkiem przestQpstwa lub jesli (ekarz ma informacje,
ze rodzina podejrzewa bt^d medyczny jako przyczyn^ zgonu, powinien przed wystawieniem karty
zgonu powiadomic policj^ lub prokuratur^.
W
przypadku odst^pienia prokuratury od wszcz^cia
post^powania wyjasniaj^c ego ( dochodzenie, wszcz^cie sledztwa), lekarz stwierdzajqcy zgon moze
wowczas wystawic kart^ zgonu. Jesli lekarz nie jest w stanie ustalic przyczyny zgonu i nie wykonano
sekcji zwiok wowczas powinien jako przyczyny zgonu wpisac : smierc z nieznanej przyczyny, a nie
dowolne rozpoznanie.
Lekarz ZRM, ktory stwierdzil zgon pacjenta, do ktorego
informacyjn^, z ktor^
zostat wezwany -
wystawia
kart^
rodzina powinna zgtosic si^ do lekarza rodzinnego/POZ. Karta informacyjna
powinna zawierac sprawdzone dane personalne zmarfego, dat^ i godzin^ oraz miejsce zgonu.
Zardwno lekarz POZ jak i lekarz zespotu ratownictwa medycznego , po stwierdzeniu zgonu, a przed
wystawieniem karty zgonu - powinni potwierdzic tozsamosc zmartego na podstawie stosownego
dokumentu ze zdj^ciem.
Jesli lekarz stwierdzaj^cy zgon stwierdza wczesne znamiona smierci (plamy opadowe, st^zenie
posmiertne, ochlodzenie zwtok) lub pozne znamiona smierci (rozkfad zwIok) powinien krotko opisac
je w karcie informacyjnej.
W przypadkach , w ktorych prokurator zlecil wykonanie sekcji s^dowo-lekarskiej - kartQ zgonu
wystawia lekarz, ktory dokonaf sekcji zwtok.
Jezeli prokurator
po przeprowadzonych
wszcz^cia postQpowania,
czynnosciach (ogl^dziny zwtok i miejsca) odst^pi od
wowczas kart^ zgonu moze wydac lekarz POZ , sprawuj^cy opiekQ
zdrowotnq nad terenem, na ktorym nast^pil zgon, wpisujqc jako przyczyny zgonu - zgon z nieznanej
przyczyny.
W sytuacjach :
- gdy lekarz z o b o w i q z a n y d o w y s t a w i e n i a karty zgonu zamieszkuje w odieglosci wi^kszej niz
4 k m od miejsca, w k t o r y m nastqpit zgon,
lub
- zaden lekarz nie udzielaf zmarlemu swiadczeri zdrowotnych w ci^gu 30 dni przed nast^pieniem
zgonu, lub
-lekarz zobowi^zany do wystawienia karty zgonu nie moze dokonac ogl^dzin zwtok w ci^gu 12 godzin
od wezwania z powodu choroby lub innych uzasadnionych przyczyn,
wtedy
kartQ informacyjn^ wystawia lekarz, ktory stwierdzil zgon b^d^c wezwany do nieszcz^s/iwego
wypadku lub nagtego zachorowania.
W
szczegolnych
uzasadnionych
medycznie
przypadkach
(brak
w^tpliwosci
diagnostycznych) lekarz Z R M „S" moze w y s t a w i c kart^ zgonu w ciqgu 12 godz. od s m i e r c i .
Adres do korespondencji;
IIMWERSYTECKIE CENTRU.M KLINICZNE
Klinicznv Oddzial Raiunkowy z Oddzialem Chirurgii Urazowej
ul. Dsbinki 7. 80-952 Gdansk, Tel./ fax: 58 349 37 80
c-mail: [email protected]
KONSULTANT WOJEWODZKI WOJEWODY POMORSKIEGO
w dziedzinie medycyny ratunkowej
Dr n. med. Ewa Raniszewska
Pyt. 2. Jezeli dyspozytor m e d y c z n y otrzymuje zgtoszenie o znalezieniu osoby nie
wykazujqcej oznak zycia, to czy musi z a d y s p o n o w a c specjalistyczny Z R M ? Jezeli tak, to w
jakich przypadkach?
Dyspozytor
otrzymuje
ma
obowiqzek
zgtoszenie
zadysponowac
o
specjalistyczny
znalezieniu
osoby
nie
ZRM w
kazdej sytuacji
wykazuj^cej
oznak
gdy
zycia.
W przypadku c h o r y c h w s t a n i e t e r m i n a l n y m , w zwi^zku z p r z e w l e k t y m i c h o r o b a m i , np.
zaawansowanq
choroby
nowotworowq,
stwierdzenia
zgonu
moze
dokonac
lekarz
p r o w a d z q c y lub lekarz h o s p i c y j n y , jezeli rodzina nie m a m o z l i w o s c i skorzystania z p o m o c y
innego lekarza ( np. r o d z i n n e g o , POZ ).
W przypadkach
zgonu z ewidentnych,
czaszki i mozgu.
rozkfad
ZRM, poniewaz
do stawiania
(np. funkcjonariusze
data,
Policji),
pewnych
przyczyn jak: dekapitacja,
zwqglenie
- nie ma koniecznosci
diagnozy
smierci
ale urz^dowego
majq
prawo
stwierdzenia
rozlegle
wzywania
osoby
zgonu
specjalistycznego
nie b^dqce
moze
zniszczenie
dokonac
lekarzami
wylqcznie
lekarz.
Pyt. 3. Czy m a znaczenie kto znalazt osob^ niezyj^c^ np. policja znajduje topieica lub osoba
niezyj^ca znajduje s i ^ w miejscu publicznym, czy dyspozytor medyczny jest zobowiqzany
zadysponowac Z R M ?
Bez wzgl^du na t o , kto znalazt osob^ niezyj^c^ , dyspozytor medyczny
jest
zobowi^zany
zadysponowac specjalistyczny ZRM w sytuacjach wymienionych powyzej, chyba ze istnieje mozliwosc
wezwania
lekarza zatrudnionego
w przychodni
bqdz w
innej placowce ochrony
zdrowia
i
sprawujqcego opiek^ zdrowotnq nad terenem, na ktorym znajduje si^ zwtoki.
Jezeli zachodzi podejrzenie, ze zgon nastqpil w wyniku czynu zabronionego (np. zabojstwa, pobicia,
otrucia, uduszenia itp.), obowi^zuj^ zasady takie jak w odpowiedzi do p y t . l . ; to znaczy lekarz ma
obowi^zek zawiadomienia o t y m fakcie organbw scigania. W takim przypadku lekarza obowi^zuje
zakaz wystawienia karty zgonu. Podejrzenie, ze zgon nast^pit w wyniku przest^pstwa implikuje
koniecznosc przeprowadzenia sekcji s^dowo-lekarskiej. W takim przypadku kart^ zgonu wystawia
lekarz, ktbry przeprowadzit sekcjQ zwtok.
Pyt. 4. Jezeli np. podczas w y p a d k u
prokurator
odst^puje
od
lekarz specjalistycznego Z R M
czynnosci,
natomiast
osoba
zmarta
w o j e w o d z t w a , kto w o w c z a s powinien w y s t a w i c kart^ zgonu?
.Adres do korespondencji:
IINIWERS^TEC KIE CENTRU.M KLINH / M
Kliniczny Oddzial Ralunkow z Oddzialem Chirurgii Urazovscj
ul D^binki 7. 80-952 Gdansk. Tel./fax: 58 349 37 80
e-mail erani'Sjgumededu.pl
stwierdza zgon, a
pochodzila
spoza
KONSULTANT WOJEWODZKI WOJEWODY POMORSKIEGO
w dziedzinie medycyny ratunkowej
Dr n. med. Ewa Raniszewska
Jezeli osoba zmaria w nast^pstwie wypadku pochodzila spoza wojewodztwa , a prokurator
odstQpuje od czynnosci, w tym od wykonania s^dowo - lekarskiej sekcji zwiok, kart^ zgonu
powinien wystawic lekarz specjalistycznego ZRM, wpisujqc jako przyczyny zgonu smierc z
nieznanej przyczyny, jesli na podstawie dokumentacji medycznej i okolicznosci zgonu nie jest
w stanie ustalic pewnej przyczyny smierci.
K o n s H l W K d ^ cnqc^^yfV>«*iowej
Konsuitant ds. medycyny ratunkowej
dia wo^^^-ijiorskiego
dr h&6^'tnga^®te;A/lMwski
dr med. E w ^ a r i t i ^ ^ ^ a
.^drcs do korespondencji:
I MW ERSYTECKIECENTRl'M KLINICZNE
Klinicznv Oddzial Ratunkowy z Oddzialem Chmirgii Urazowej
ul D?binki 7. 80-952 Gdansk, Tel / fax 58 349 37 80
e-mail: eranifflgumededu pi