2. Materiał nauczania

Transkrypt

MINISTERSTWO
EDUKACJI i NAUKI
MINISTERSTWO EDUKACJI i NAUKI
311[28]/T-4, SP-2, SP-1,5/MEiN/2006.
MODUŁOWY PROGRAM NAUCZANIA
TECHNIK POLIGRAF 311[28]
Zatwierdzam
Minister Edukacji i Nauki
Warszawa 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Autorzy:
mgr inż. Wojciech Pilc
mgr Elżbieta Gonciarz
mgr inż. Paweł Pierzchalski
Recenzenci:
mgr Krystyna Nowak-Wawszczak
dr inż. Henryk Godlewski
Opracowanie redakcyjne:
mgr Edyta Kozieł
1
Spis treści
Wprowadzenie
I.
II.
III.
Założenia programowo-organizacyjne kształcenia
w zawodzie
1. Opis pracy w zawodzie
2. Zalecenia dotyczące organizacji procesu dydaktycznowychowawczego
Plany nauczania
Moduły kształcenia w zawodzie
1. Podstawy technik informacyjnych
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomii
w działalności informacyjnej
Organizowanie procesu pracy
Wykorzystywanie informacyjnych technik biurowych
Stosowanie technik graficznych i multimedialnych
2. Podstawy zawodu
Charakteryzowanie procesów poligraficznych
Charakteryzowanie maszyn i urządzeń poligraficznych
Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów
poligraficznych
Posługiwanie się dokumentacją techniczną
i technologiczną
3. Poligraficzne procesy przygotowawcze
Planowanie technologiczne i techniczne publikacji
Przygotowanie materiałów tekstowych
Przygotowanie materiałów ilustracyjnych
Wykonanie impozycji i proofingu
4. Procesy drukowania
Przygotowanie form oraz drukowanie technikami
wypukłymi
płaskimi
wklęsłymi
Kontrolowanie procesów drukowania
2
4
6
6
7
14
17
17
21
25
28
32
37
42
45
49
53
57
61
64
69
74
79
83
85
88
92
96
5.
6.
7.
8.
Procesy introligatorskie
Wykonywanie introligatorskich operacji jednostkowych
Wykończanie produktów introligatorskich
Wykonywanie opraw
Praktyka zawodowa
Realizowanie procesów przygotowawczych
Realizowanie procesów drukowania
Realizowanie procesów introligatorskich
Rynek pracy
Rozpoznawanie rynku usług poligraficznych
Podejmowanie działalności gospodarczej w zakresie
usług poligraficznych
Posługiwanie się językiem obcym w realizacji zadań
zawodowych
Drukowanie offsetowe arkuszowe
Wykonywanie form offsetowych
Drukowanie na maszynach offsetowych arkuszowych
Kontrolowanie jakości odbitek
3
99
101
105
108
113
114
117
120
123
127
130
133
137
139
143
147
Wprowadzenie
Celem kształcenia w zawodzie technik poligraf jest przygotowanie
aktywnego, mobilnego i skutecznie działającego pracownika. Efektywne
funkcjonowanie na rynku pracy wymaga przygotowania ogólnego,
opanowania podstawowych umiejętności zawodowych oraz kształcenia
ustawicznego. Absolwent szkoły powinien charakteryzować się
otwartością,
komunikatywnością,
wyobraźnią,
zdolnością
do
doskonalenia umiejętności i kwalifikacji zawodowych.
Kształcenie modułowe charakteryzuje się tym, że:
– preferowane są aktywizujące metody nauczania,
– proces nauczania-uczenia się jest ukierunkowany na opanowanie
przez uczniów umiejętności intelektualnych i praktycznych,
– wykorzystywana jest w szerokim zakresie zasada transferu wiedzy
i umiejętności,
– poszczególne jednostki modułowe można modyfikować, uzupełniać
oraz dostosowywać do potrzeb gospodarki i rynku pracy.
Wprowadzenie do praktyki szkolnej modułowego programu
nauczania umożliwia:
− opanowanie podstawowych umiejętności zawodowych,
− przygotowanie do pracy w warunkach zbliżonych do rzeczywistości
zawodowej,
− korelację i integrację treści kształcenia z różnych zakresów wiedzy.
Układ treści kształcenia w programie umożliwia kształtowanie
umiejętności zawodowych różnymi drogami w zależności od potrzeb,
możliwości i zainteresowań uczniów.
W strukturze programu wyróżnia się:
– założenia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie,
– plany nauczania,
– programy modułów i jednostek modułowych.
Moduł kształcenia w zawodzie zawiera:
– cele kształcenia,
– wykaz jednostek modułowych,
– schemat układu jednostek modułowych,
– literaturę.
Program jednostki modułowej zawiera:
– szczegółowe cele kształcenia,
– materiał nauczania,
– ćwiczenia,
– środki dydaktyczne,
– wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki,
4
–
propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych
ucznia.
Dydaktyczna mapa programu zamieszczona w założeniach
programowo-organizacyjnych kształcenia w zawodzie przedstawia
schemat powiązań między modułami i jednostkami modułowymi
oraz określa kolejność ich realizacji. Analiza mapy powinna ułatwić
planowanie i organizację procesu dydaktycznego.
W programie przyjęto system kodowania modułów i jednostek
modułowych zawierający następujące elementy:
– symbol cyfrowy zawodu zgodnie z obowiązującą klasyfikacją
zawodów szkolnictwa zawodowego;
– symbol literowy oznaczający grupę modułów:
O – dla modułu ogólnozawodowego,
Z – dla modułów zawodowych,
S – dla modułu specjalizacyjnego;
– cyfrę arabską dla kolejnego modułu w grupie i dla kolejnej
wyodrębnionej w module jednostki modułowej.
Przykładowy zapis kodowania modułu:
311[28].O1
311[28] – symbol cyfrowy zawodu: technik poligraf,
O1 – pierwszy
moduł
ogólnozawodowy:
Podstawy
informacyjnych.
technik
Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:
311[28]. O1.01
311[28] – symbol cyfrowy zawodu: technik poligraf,
O1 – pierwszy
moduł
ogólnozawodowy:
Podstawy
technik
informacyjnych.
01 – pierwsza jednostka modułowa wyodrębniona w module O1:
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
5
I. Założenia programowo-organizacyjne kształcenia
w zawodzie
1. Opis pracy w zawodzie
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik poligraf może
podejmować pracę w:
– zakładach poligraficznych jako maszynista we wszystkich technikach
drukowania, pomocnik maszynisty, kopista, introligator przemysłowy,
technolog,
– wydawnictwach jako redaktor techniczny, operator DTP, korektor,
grafik komputerowy,
– firmach typu Prepress jako operator CtF i CtP, skanerzysta, operator
urządzeń druku cyfrowego i szerokoformatowego, technolog,
– firmach rzemieślniczych jako pracownik punktu ksero i pieczątki,
introligator rzemieślniczy,
– agencjach reklamowych jako grafik komputerowy, operator DTP,
projektant stron www, technolog, przedstawiciel handlowy,
– zakładach prowadzących usługi poligraficzne i reklamowe.
Absolwent może prowadzić działalność gospodarczą.
Zadania zawodowe
– planowanie i realizacja poligraficznego procesu technologicznego,
– dobieranie materiałów do wykonania produktów poligraficznych,
– użytkowanie maszyn i urządzeń poligraficznych,
– prowadzenie kontroli jakości produktów poligraficznych.
Umiejętności zawodowe
W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent szkoły powinien umieć:
– posługiwać się terminologią poligraficzną,
– posługiwać się dokumentacją techniczną i technologiczną,
– organizować i nadzorować przebieg procesu technologicznego,
– dobierać technologię do wykonania określonego produktu
poligraficznego,
– oceniać
przydatność
materiałów
do
produkcji
wyrobów
poligraficznych,
– organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– wykonywać podstawowe operacje technologiczne,
– użytkować maszyny i urządzenia poligraficzne oraz urządzenia
kontrolno-pomiarowe,
– dokonywać oceny jakości półproduktów i produktów poligraficznych,
– gospodarować racjonalnie materiałami, energią i urządzeniami,
6
– posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym
wykonywanie zadań zawodowych,
– przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,
– udzielać pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach
przy pracy,
– przestrzegać
przepisów
prawa
dotyczących
działalności
gospodarczej,
– przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań
zawodowych,
– korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa
specjalistycznego,
– współpracować z zespołem pracowników,
– prowadzić działalność gospodarczą.
2. Zalecenia dotyczące organizacji procesu dydaktycznowychowawczego
Proces kształcenia zawodowego według modułowego programu
nauczania dla zawodu technik poligraf może być realizowany
w czteroletnim technikum oraz w dwuletniej i półtorarocznej szkole
policealnej.
Program nauczania obejmuje kształcenie ogólnozawodowe,
zawodowe i specjalizacyjne. Kształcenie ogólnozawodowe zapewnia
orientację w zawodzie i ułatwia ewentualną zmianę zawodu. Kształcenie
zawodowe ma na celu przygotowanie absolwentów szkoły do realizacji
zadań na typowych dla zawodu stanowiskach pracy. Kształcenie
specjalizacyjne ma na celu ukierunkowanie oraz pogłębianie wiedzy
i umiejętności dotyczących określonego zakresu pracy w zawodzie.
Treści
programowe
modułów
i
jednostek
modułowych
wyodrębnionych w poszczególnych modułach opracowano zgodnie
z obowiązującą metodologią konstruowania modułowych programów
nauczania.
Program zawiera jeden moduł ogólnozawodowy, sześć modułów
zawodowych, jeden moduł specjalizacyjny.
Moduł 311[28].O1: Podstawy technik informacyjnych składa się
z pięciu jednostek modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska, stosowania przepisów prawa i zasad ekonomii
w działalności informacyjnej, organizacji procesu pracy, informacyjnych
technik biurowych, technik graficznych i multimedialnych.
Moduł jest wspólny dla zawodów przyporządkowanych do profilu
liceum Zarządzanie informacją.
7
Moduł 311[28].Z1: Podstawy zawodu składa się z czterech jednostek
modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą charakterystyki
procesów poligraficznych, maszyn i urządzeń poligraficznych,
posługiwania się dokumentacją techniczną i technologiczną,
charakterystyki oraz zastosowania materiałów poligraficznych.
Moduł 311[28].Z2: Poligraficzne procesy przygotowawcze składa się
z czterech jednostek modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą
technologicznego i technicznego planowania publikacji, przygotowania
materiałów tekstowych i ilustracyjnych, wykonywania impozycji
i proofingu.
Moduł 311[28].Z3: Procesy drukowania składa się z czterech
jednostek modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą
przygotowania form oraz drukowania technikami wypukłymi, płaskimi
i wklęsłymi, kontrolowania procesów drukowania.
Moduł 311[28].Z4: Procesy introligatorskie składa się z trzech
jednostek modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą
wykonywania introligatorskich operacji jednostkowych, wykończania
produktów introligatorskich, wykonywania opraw.
Moduł 311[28].Z5: Praktyka zawodowa składa się z trzech jednostek
modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą realizacji procesów
przygotowawczych,
procesów
drukowania
oraz
procesów
introligatorskich.
Moduł 311[28].Z6: Rynek pracy składa się z trzech jednostek
modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą rozpoznawania
rynku usług poligraficznych, podejmowania działalności gospodarczej
w zakresie usług poligraficznych, posługiwania się językiem obcym
w realizacji zadań zawodowych.
Moduł 311[28].S1: Drukowanie offsetowe arkuszowe składa się
z trzech jednostek modułowych. Treści programowe jednostek dotyczą
wykonywania form offsetowych, drukowania offsetowego arkuszowego,
kontrolowania jakości odbitek.
8
Wykaz modułów i jednostek modułowych
Symbol modułu
i jednostki
modułowej
311[28].O1
311[28].O1.01
311[28].O1.02
311[28].O1.03
311[28].O1.04
311[28].O1.05
311[28].Z1
311[28].Z1.01
311[28].Z1.02
311[28].Z1.03
311[28].Z1.04
311[28].Z2
311[28].Z2.01
311[28].Z2.02
311[28].Z2.03
311[28].Z2.04
311[28].Z3
311[28].Z3.01
311[28].Z3.02
311[28].Z3.03
311[28].Z3.04
311[28].Z4
311[28].Z4.01
311[28].Z4.02
311[28].Z4.03
Nazwa modułu
i jednostki modułowej
Orientacyjna liczba
godzin na realizację
Podstawy technik informacyjnych
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska
Stosowanie przepisów prawa i zasad
ekonomii w działalności informacyjnej
Wykorzystanie informacyjnych technik
biurowych
Stosowanie technik graficznych
i multimedialnych
Podstawy zawodu
Charakteryzowanie procesów
poligraficznych
Charakteryzowanie maszyn i urządzeń
poligraficznych
Charakteryzowanie oraz zastosowanie
materiałów poligraficznych
i technologiczną
Poligraficzne procesy przygotowawcze
Planowanie technologiczne i techniczne
publikacji
Procesy drukowania
Przygotowanie form oraz drukowanie
technikami wypukłymi
technikami płaskimi
technikami wklęsłymi
Wykonywanie introligatorskich operacji
jednostkowych
Wykonywanie opraw
468
9
24
45
70
170
159
216
82
56
36
42
288
68
112
66
42
252
50
92
74
36
180
68
42
70
311[28].Z5
311[28].Z5.01
311[28].Z5.02
311[28].Z5.03
311[28].Z6
311[28].Z6.01
311[28].Z6.02
311[28].Z6.03
311[28].S1
311[28].S1.01
311[28].S1.02
311[28].S1.03
Praktyka zawodowa
Rynek pracy
Rozpoznawanie rynku usług
poligraficznych
Podejmowanie działalności gospodarczej
w zakresie usług poligraficznych
Posługiwanie się językiem obcym
w realizacji zadań zawodowych
Drukowanie na maszynach offsetowych
arkuszowych
Razem
160
60
60
40
96
16
32
48
120
20
88
12
1780
Orientacyjna liczba godzin na realizację programu, w tym na
realizację programów jednostek modułowych, dotyczy kształcenia
młodzieży w czteroletnim technikum.
Na podstawie zamieszczonego wykazu oraz układu jednostek
modułowych w poszczególnych modułach sporządzono dydaktyczną
mapę programu.
10
Dydaktyczna mapa programu
311[28].O1
311[28].O1.01
311[28].O1.02
311[28].O1.03
311[28].O1.04
311[28].O1.05
311[28].Z1
311[28].Z1.01
311[28].Z1.02
311[28].Z1.03
311[28].Z1.04
311[28].Z4
311[28].Z2
311[28].Z2.01
311[28].Z2.02
311[28].Z4.01
311[28].Z2.03
311[28].Z3
311[28].Z4.02
311[28].Z4.03
311[28].Z2.04
311[28].Z3.01
311[28].Z3.02
311[28].Z3.03
311[28].Z3.04
311[28].Z5
311[28].Z5.01
311[28].Z5.02
311[28].Z6
311[28].Z6.01
311[28].Z5.03
311[28].S1
311[28].Z6.02
311[28].S1.01
311[28].S1.02
311[28].Z6.03
311[28].S1.03
11
Dydaktyczna mapa programu stanowi schemat powiązań między
modułami i jednostkami modułowymi oraz określa kolejność ich
realizacji. Z mapy należy korzystać podczas planowania zajęć
dydaktycznych. Zmiana kolejności realizacji modułów i programów
jednostek modułowych powinna być poprzedzona analizą dydaktycznej
mapy programu oraz treści programowych jednostek modułowych.
Nauczyciele realizujący modułowy program nauczania powinni
posiadać umiejętności dotyczące: kształcenia modułowego, prowadzenia
zajęć z zastosowaniem aktywizujących metod nauczania, pomiaru
dydaktycznego. Powinni również posiadać umiejętności projektowania
i opracowywania pakietów edukacyjnych stanowiących dydaktyczną
obudowę programów jednostek modułowych. Podana w tabeli
orientacyjna liczba godzin na realizację programów jednostek
modułowych może ulegać zmianie w zależności od stosowanych metod
nauczania, środków dydaktycznych oraz aktualnych potrzeb
edukacyjnych.
Nauczyciel powinien kształtować zainteresowania uczniów zawodem,
wskazywać możliwości dalszego kształcenia oraz nabywania nowych
umiejętności zawodowych. Powinien również kształtować pożądane
postawy uczniów, jak: odpowiedzialność, dbałość o jakość pracy,
poszanowanie dla pracy innych osób, dbałość o racjonalne stosowanie
materiałów, poszanowanie prawa, dbałość o kształtowanie wizerunku
zakładu pracy. Nauczyciele realizujący modułowy program nauczania
powinni uwzględniać zmiany, jakie zachodzą w poligrafii i na rynku usług
poligraficznych.
Realizacja
programu
nauczania
powinna
odbywać
się
z zastosowaniem aktywizujących metod nauczania. Do takich metod
pracy zalicza się: metodę przypadków, inscenizacji, dyskusji
dydaktycznej, projektów, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych.
Wskazane jest stosowanie filmów dydaktycznych, organizowanie
wycieczek do zakładów poligraficznych, na targi i wystawy. Należy
zwracać uwagę na samodzielną pracę uczniów pod kierunkiem
nauczyciela, korzystanie z różnych źródeł informacji, jak: podręczniki,
poradniki, literatura, Internet, katalogi, foldery, instrukcje, pozatekstowe
źródła informacji. Treści kształcenia należy aktualizować, uwzględniać
współczesne technologie, materiały, narzędzia i sprzęt.
Istotnym elementem procesu dydaktycznego jest sprawdzanie
i ocenianie osiągnięć uczniów. Wskazane jest prowadzenie badań
diagnostycznych, kształtujących i sumatywnych.
Celem badań diagnostycznych prowadzonych na początku procesu
kształcenia jest określenie poziomu oraz zakresu wiedzy i umiejętności
12
uczniów. Wyniki badań należy wykorzystywać w trakcie realizacji
programu nauczania.
Celem badań kształtujących prowadzonych w trakcie realizacji
programu jest dostarczanie bieżących informacji dotyczących
efektywności procesu nauczania-uczenia się. Uzyskiwane informacje
pozwalają na dokonywanie korekty organizacji i realizacji procesu
kształcenia.
Celem badań sumatywnych prowadzonych na zakończenie realizacji
programów jednostek modułowych jest ocena stopnia realizacji celów
kształcenia.
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się na
początku, w trakcie i na zakończenie realizacji programu. Sprawdzanie
i ocenianie osiągnięć uczniów może być dokonywane z zastosowaniem:
– sprawdzianów ustnych i pisemnych,
– testów osiągnięć szkolnych,
– obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zadań,
– sprawdzianów praktycznych i testów z zadaniami typu próba pracy.
Prowadzenie pomiaru dydaktycznego wymaga od nauczyciela
opracowania kryteriów oceniania, testów osiągnięć, arkuszy obserwacji
oraz arkuszy oceny postępów.
Poprzez proces oceniania uświadamia się uczniom poziom ich
osiągnięć w stosunku do wymagań edukacyjnych, wdraża się
do systematycznej pracy, samokontroli i samooceny.
W szkole kształcącej w zawodzie technik poligraf należy
zorganizować:
– pracownię projektowania,
– pracownię materiałoznawstwa,
– pracownię maszynoznawstwa,
– pracownię technologiczną,
– pracownię komputerową,
– warsztaty szkolne.
13
II. Plany nauczania
PLAN NAUCZANIA
Czteroletnie technikum
Zawód: technik poligraf 311[28]
Podbudowa programowa: gimnazjum
Lp.
1.
2.
Podstawy zawodu
3.
Poligraficzne procesy
przygotowawcze
Dla młodzieży
Dla dorosłych
Liczba godzin Liczba godzin Liczba godzin
tygodniowo
tygodniowo w czteroletnim
w czteroletnim w czteroletnim
okresie
okresie
okresie
nauczania
nauczania
nauczania
Semestry I - VIII
Klasy I - IV
Forma
Forma
stacjonarna
zaoczna
13
9
164
6
4
76
8
6
101
4.
Procesy drukowania
7
5
88
5.
7
5
88
6.
Rynek pracy
4
3
50
7.
5
3
63
Razem
50
35
630
Praktyka zawodowa: 4 tygodnie
14
PLAN NAUCZANIA
Szkoła policealna
Podbudowa programowa: szkoła dająca wykształcenie średnie
Lp.
Dla młodzieży
Liczba godzin
tygodniowo
w dwuletnim
okresie
nauczania
Klasy I - II
1.
2.
Podstawy zawodu
3.
przygotowawcze
13
Dla dorosłych
Liczba godzin Liczba godzin
tygodniowo
w dwuletnim
w dwuletnim
okresie
okresie
nauczania
nauczania
Semestry I - IV
Forma
Forma
stacjonarna
zaoczna
10
177
6
4
82
8
6
110
4.
Procesy drukowania
7
5
95
5.
7
5
95
6.
Rynek pracy
4
3
55
7.
5
4
68
Razem
50
37
682
15
PLAN NAUCZANIA
Szkoła policealna
Podbudowa programowa: liceum profilowane – profil Zarządzanie
informacją
Lp.
1.
Podstawy zawodu
2.
przygotowawcze
Dla młodzieży
Dla dorosłych
Liczba godzin
Liczba godzin
Liczba godzin
tygodniowo
tygodniowo
w
w
w
półtorarocznym
półtorarocznym półtorarocznym
okresie
okresie
okresie
nauczania
nauczania
nauczania
Semestry I - III
Semestry
Forma
Forma zaoczna
I - III
stacjonarna
8
6
108
11
9
149
3.
Procesy drukowania
8
6
108
4.
8
6
108
5.
Rynek pracy
7
5
94
6.
6
4
81
Razem
48
36
648
16
III. Moduły kształcenia w zawodzie
Moduł 311[28].O1
Postawy technik informacyjnych
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia uczeń (słuchacz) powinien umieć:
– stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
– posługiwać się narzędziami pracy i dokonywać ich konserwacji,
– dbać o estetykę stanowiska pracy,
– przewidywać zagrożenia dla środowiska związane z procesem pracy,
– posługiwać się podstawową terminologią dotyczącą prawa pracy,
– identyfikować przepisy prawa dotyczące ochrony własności
intelektualnej,
– interpretować informacje ekonomiczne dotyczące pracy w zawodzie,
– stosować narzędzia informatyczne w trakcie prac biurowych,
– wykorzystywać techniki graficzne i multimedialne podczas realizacji
zadań,
– przygotowywać plan rozwoju zawodowego,
– stosować aktywne metody poszukiwania pracy,
– stosować racjonalne zasady postępowania w trakcie realizacji zadań,
– posługiwać się i zarządzać informacją,
– posługiwać się terminologią zawodową w języku angielskim.
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol jednostki
modułowej
311[28].O1.01
311[28].O1.02
311[28].O1.03
311[28].O1.04
311[28].O1.05
Nazwa jednostki modułowej
i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska
Wykorzystywanie informacyjnych technik
biurowych
i multimedialnych
Razem
17
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
24
45
70
170
159
468
3. Schemat układu jednostek modułowych
311[28].O1
Podstawy technik
informacyjnych
311[28].O1.01
i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska
311[28].O1.02
Stosowanie przepisów prawa i zasad
ekonomii w działalności informacyjnej
311[28].O1.03
311[28].O1.04
Wykorzystywanie informacyjnych
technik biurowych
311[28].O1.05
i multimedialnych
4. Literatura
Aaland M.: Photoshop 5.5. Zastosowanie w Internecie. Helion, Gliwice
2002
Bain S.: CoreIDRAW 10. Vademecum profesjonalisty. Helion, Gliwice
2002
Białecki K.: Podstawy marketingu. Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
im. Ryszarda Łazarskiego. Warszawa 2002
Brown T., Scrimger R., Miller R.: Windows 2000 Server. Helion, Gliwice
2001
Danowski B.: FrontPage 2000. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice
2001
18
Danowski B.: Nero Burining ROM. Nagrywanie płyt CD. Ćwiczenia
praktyczne. Helion, Gliwice 2002
Dołęgowski B.: Bezpieczeństwo pracy przy obsłudze komputerów.
ODDK, Gdańsk1999
Fedderna H.: Microsoft Access wersja 2002 dla ekspertów.
Wydawnictwo RM, Warszawa 2003
Florek L., Zieliński T.: Prawo pracy. C. H. Beck, Warszawa 2003
Flynn D.: Tworzenie cyfrowego wideo. Helion, Gliwice 2002
Forte S.: Access 2000. Helion, Gliwice 2001
France S.C.: Ekonomia: angielsko-polski słownik tematyczny.
Wydawnictwo Naukowe PWM, Warszawa 2002
Georges G.: Techniki obróbki zdjęć cyfrowych. Praktyczne projekty.
Helion, Gliwice 2001
Ivens K., Carlberg, C.: Excel 2002 PL. Helion, Gliwice 2002
Jaślan H., Jaślan J.: Słownik terminologii prawniczej i ekonomicznej
angielsko-polski. WP, Warszawa 2001
Kaczmarczyk S.: Badania marketingowe: metody i techniki. PWE,
Warszawa 2002
Kalina-Prasznic U.: Encyklopedia prawa, (red.). C. H. Beck, Warszawa
2000
Korbecki M.: Komputerowe przetwarzanie dźwięku: MIKOM,
Warszawa 1999
Kowalczyk G.: Excel 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice
2000
Kowalczyk G.: MS Word 2002/XP. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice
2001
Kowalczyk G.: Word 2002/XP. Ćwiczenia zaawansowane. Helion,
Gliwice 2003
Kwaśny A.: Od skanera do drukarki. Helion, Gliwice 2002
London S., London D.: Flash 5. MIKOM, Warszawa 2001
Margulis D.: Photoshop 6. Korekcja i separacja. Vademecum
profesjonalisty. Helion, Gliwice 2003
Miller D.: CorelDRAW 9. Zaawansowane techniki. Biblia. Helion, Gliwice
2001
Minasi M., Christiansen E., Shapar K.: Windows 98 PL. Helion, Gliwice
1999
Nałęcz M., Porzecka B.: Kodeks pracy wraz z indeksem rzeczowym.
(red.) C. H. Beck. Warszawa 2003
Oberlan Ł.: Fotografia cyfrowa. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice
2002
Oberlan Ł.: Photoshop 6. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice 2002
Ogletree T.W.: Windows XP PL. Księga eksperta. Helion, Gliwice 2002
19
Ogórek B.: Corel PHOTO-PAINT 10. Ćwiczenia praktyczne. Helion,
Gliwice 2002
Ożga E.: Słownik terminologii prawniczej. Cz. 1-2. Branta, Bydgoszcz
1997-1998
Pasek J.: Flash 5. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice 2000
Pociecha J.: Metody statystyczne w badaniach marketingowych. PWN,
Warszawa 1996
Prawo autorskie. Praca zbiorowa Barta J. (red.) C.H. Beck, Instytut Nauk
Prawnych PAN, Warszawa 2003
Rószkiewicz M.: Narzędzia statystyczne w analizach marketingowych.
C.H. Beck, Warszawa 2002
Rybicki Z. (red.): Mała encyklopedia prawa. PWN, Warszawa 1980
Steinbrink B.: Multimedia u progu technologii XXI wieku. Robornatic,
Wrocław 1993
Stinson C., Dodge M.: Microsoft Excel wersja 2002 dla ekspertów.
Wydawnictwo RM, Warszawa 2003
Szeliga M.: MS Office 2002/XP. Ćwiczenia zaawansowane. Helion,
Gliwice 2002
Szeliga M.: Windows XP Professional PL. Ćwiczenia praktyczne. Helion,
Gliwice 2002
Ulrich K.: Po prostu Flesh MX. . Helion, Gliwice 2003
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji: komentarz. Praca
zbiorowa. Szwaja J. (red.). C.H. Beck, Warszawa 2000
Wykaz literatury należy aktualizować w miarę ukazywania się nowych
pozycji wydawniczych.
20
Jednostka modułowa 311[28].O1.01
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska
1. Szczegółowe cele kształcenia
– zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpożarowej,
– określić podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika dotyczące
zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
– określić konsekwencje naruszenia przepisów i zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych,
– posłużyć się wewnętrznymi zaleceniami i regulaminami dotyczącymi
pracy na określonych stanowiskach,
– zidentyfikować czynniki niebezpieczne i szkodliwe występujące
w pracy oraz określić sposoby ich ograniczania i eliminacji,
– ocenić zagrożenia wynikające z niewłaściwego użytkowania
urządzeń elektrycznych,
– zareagować w przypadku zaistnienia pożaru zgodnie z instrukcją
przeciwpożarową,
– poinformować służby ratownicze zgodnie z przyjętymi procedurami
postępowania,
– udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
– zastosować zasady ochrony środowiska,
– określić rodzaj materiałów przeznaczonych do ponownego
przetwarzania.
Prawna ochrona pracy.
Czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące
w procesie pracy.
Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej.
Zagrożenia pożarowe, zasady ochrony przeciwpożarowej.
Zasady wykorzystywania środków gaśniczych.
Zasady ochrony środowiska na stanowisku pracy.
Organizacja pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy.
Selekcja i utylizacja odpadów.
21
3. Ćwiczenia
• Określanie praw i obowiązków pracownika i pracodawcy dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie Kodeksu pracy.
• Rozpoznawanie znaków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
• Rozpoznawanie zagrożeń wypadkowych związanych z procesem
pracy.
• Udzielanie pierwszej pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym
(w warunkach symulacyjnych).
• Udzielanie pierwszej pomocy osobie ze złamaną kończyną.
• Informowanie służb ratowniczych o zaistniałym zdarzeniu
• Dobieranie środków gaśniczych odpowiednio do źródła pożaru.
• Wykonywanie sztucznego oddychania z zastosowaniem fantomu.
• Segregowanie odpadów oraz określanie ich przydatności
do ponownego przetwarzania.
4. Środki dydaktyczne
Teksty przewodnie.
Kodeks pracy.
Polskie Normy dotyczące bhp i zasad ergonomii.
Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska.
Regulaminy i instrukcje dotyczące obsługi urządzeń stwarzających
zagrożenia.
Sprzęt gaśniczy.
Filmy dydaktyczne.
Programy komputerowe.
Foliogramy.
Dokumentacja dotycząca bezpieczeństwa i higieny pracy.
Fantom do nauki udzielania pierwszej pomocy.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje podstawową terminologię
dotyczącą bezpieczeństwa i higieny pracy, zasady kształtowania
bezpiecznych warunków pracy oraz ogólne zasady dotyczące
bezpieczeństwa pracy. Podczas realizacji programu należy zwracać
uwagę na obowiązki pracownika i pracodawcy dotyczące
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochronę zdrowia w procesie pracy,
skutki nieprzestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
22
Ważne jest kształtowanie przekonania uczniów, że ochrona zdrowia
i życia człowieka w środowisku pracy jest wartością nadrzędną.
W wyniku realizacji programu jednostki uczniowie powinni umieć
dostrzegać zagrożenia dla zdrowia lub życia, a także ograniczać je
lub eliminować. Dotyczy to w szczególności pracy z urządzeniami
elektrycznymi.
Wskazane jest, aby w procesie kształcenia stosować aktywizujące
metody nauczania: inscenizacji, przypadków, dyskusji dydaktycznej,
przewodniego tekstu, ćwiczeń praktycznych, gier symulacyjnych.
Program jednostki modułowej należy realizować w pracowni
wyposażonej w niezbędne środki dydaktyczne.
Zajęcia powinny odbywać się w grupie liczącej 15 uczniów, a w miarę
potrzeb z podziałem na zespoły 2-3 osobowe.
Podczas realizacji ćwiczeń uczniowie powinni opanować umiejętności
rozpoznawania i stosowania sprzętu gaśniczego, wykonywania
czynności związanych z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym.
6. Propozycje metod sprawdzania
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
Sprawdzanie i ocenianie postępów uczniów powinno odbywać się
w sposób systematyczny na podstawie określonych kryteriów.
Sprawdzanie wiedzy i umiejętności uczniów może odbywać się za
pomocą sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć
szkolnych. Zadania w teście mogą być otwarte (krótkiej odpowiedzi,
z luką), zamknięte (wyboru wielokrotnego, na dobieranie, typu prawdafałsz).
Umiejętności praktyczne mogą być sprawdzane poprzez obserwację
czynności wykonywanych przez uczniów podczas realizacji ćwiczeń
w warunkach symulacyjnych.
W procesie sprawdzania i oceniania pracy uczniów należy zwracać
uwagę na wykonywanie pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa
i higieny pracy, udzielanie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
dobieranie i stosowanie sprzętu przeciwpożarowego oraz środków
gaśniczych.
Umiejętności praktyczne można sprawdzać podczas wykonywania
ćwiczeń i zadań zleconych przez nauczyciela. Należy zwracać uwagę na
organizację stanowiska pracy, sposób wykonania ćwiczeń, dokładność,
sprawność wykonania, przestrzeganie zasad bezpiecznej pracy.
Umiejętności intelektualne można sprawdzać poprzez dyskusję
kierowaną, indywidualne wypowiedzi uczniów, ustne i pisemne
sprawdziany wiedzy. W trakcie sprawdzianów ustnych należy zwracać
23
uwagę na merytoryczną jakość wypowiedzi, stosowanie właściwej
terminologii oraz poprawność wnioskowania.
Podstawą do uzyskania przez uczniów pozytywnych ocen jest między
innymi poprawne i samodzielne wykonanie ćwiczeń oraz rozwiązanie
testu osiągnięć.
Po zakończeniu realizacji programu jednostki wskazane jest
zastosowanie testu osiągnięć.
Wskazane jest systematyczne prowadzenie kontroli i oceny postępów
uczniów. Umożliwi to korygowanie stosowanych metod nauczania oraz
form organizacyjnych pracy uczniów.
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno być dokonywane
z uwzględnieniem obowiązującej skali ocen.
24
– posłużyć się podstawową terminologią ekonomiczną,
– zdefiniować pojęcia: marketing, strategia marketingowa,
– zastosować metody marketingowe w działalności informacyjnej,
– podjąć współpracę ze środkami masowego przekazu w trakcie
organizowania działalności informacyjnej,
– określić podstawy prawne oraz źródła finansowania działalności
informacyjnej,
– sporządzić kalkulację usług informacyjnych,
– zastosować metody badań rynkowych podczas działalności
informacyjnej,
– posłużyć się materiałami statystycznymi,
– zinterpretować wpływ błędu danych na wynik działań informacyjnych,
– zastosować podstawową terminologię dotyczącą prawa i etyki,
– zastosować przepisy prawa w procesie organizacji i prowadzenia
działalności informacyjnej,
– posłużyć się Kodeksem pracy w realizacji zadań zawodowych,
– zastosować przepisy prawa dotyczące ochrony własności
intelektualnej.
Podstawowe pojęcia ekonomiczne i prawne.
Marketing i reklama.
Badania rynkowe.
Elementy statystyki opisowej.
Przepisy prawa pracy.
Prawo o ochronie własności intelektualnej.
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
3. Ćwiczenia
• Określanie zasad promocji ośrodka informacji i usług informacyjnych.
• Opracowanie projektu promocji ośrodka informacji.
• Dobieranie metod badań rynkowych do potrzeb użytkowników
informacji.
• Przygotowanie kwestionariusza wywiadu i ankiety.
• Wyszukiwanie i interpretowanie informacji w roczniku statystycznym.
25
• Wyszukiwanie aktów prawnych w Dzienniku Ustaw w wersji
papierowej i elektronicznej.
• Sporządzanie kalkulacji kopiowania dokumentów w ośrodku
informacji.
Katalogi i materiały reklamowe dotyczące działalności informacyjnej.
Kwestionariusze badań rynkowych.
Roczniki statystyczne.
Kodeks pracy.
Ustawa o ochronie własności intelektualnej.
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Dziennik Ustaw w formie elektronicznej.
Encyklopedie i słowniki specjalistyczne.
Foliogramy.
Komputerowe bazy danych.
Internet.
Program jednostki dotyczy wybranych zagadnień prawnych
i ekonomicznych oraz zagadnień związanych z działalnością
informacyjną. Podczas realizacji programu jednostki wskazane jest
zwracanie uwagi na zapoznanie uczniów z podstawowymi przepisami
regulującymi działalność informacyjną. Należy również zwracać uwagę
na zastosowanie metod marketingowych i zasad prowadzenia reklamy
podczas działalności informacyjnej.
Do osiągnięcia celów kształcenia wskazane jest zastosowanie
wykładu informacyjnego, dyskusji dydaktycznej i metod problemowych.
W trakcie realizacji treści programowych wskazane jest
prezentowanie foliogramów, przeglądanie witryn internetowych ośrodków
informacji.
Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni komputerowej.
Wskazane jest organizowanie wycieczek do ośrodków informacji,
bibliotek, agencji reklamowych, instytucji zajmujących się badaniami
rynku.
Podczas realizacji programu jednostki wskazane jest stosowanie
indywidualnej i grupowej formy pracy uczniów. Praca w grupach, głównie
podczas wykonywania ćwiczeń powinna prowadzić do nabywania przez
uczniów umiejętności niezbędnych do prowadzenia działalności
zawodowej, jak: komunikowanie się, prezentowanie wyników,
współpraca z zespołem.
26
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się
systematycznie podczas realizacji programu jednostki na podstawie
określonych kryteriów.
Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwracać uwagę na poprawne
posługiwanie się terminologią prawno-ekonomiczną, określanie
przepisów regulujących działalność informacyjną, dobór metod
marketingowych do działalności informacyjnej.
Oceny osiągnięć uczniów można dokonywać na podstawie:
– testów osiągnięć szkolnych,
– obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zadań w warunkach
rzeczywistych i symulacyjnych.
Na zakończenie realizacji programu jednostki wskazane jest
przeprowadzenie testu osiągnięć z zadaniami otwartymi i zamkniętymi.
innymi poprawne i samodzielne wykonanie ćwiczeń.
kierowaną oraz indywidualne wypowiedzi uczniów. Podczas oceny
dokonywanej w formie ustnej należy zwracać uwagę na merytoryczną
jakość wypowiedzi, posługiwanie się właściwą terminologią, poprawność
wnioskowania.
ćwiczeń. Należy zwracać uwagę na organizację stanowiska pracy,
sposób wykonania zadań, dokładność i sprawność wykonania,
przestrzeganie zasad bezpiecznej pracy.
organizacyjnych form pracy uczniów.
Proces oceniania powinien być realizowany zgodnie z obowiązującą
skalą ocen.
27
– zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– zastosować normy społeczne: prawne, etyczne, estetyczne, językowe
i zwyczajowe,
– określić wpływ organizacji pracy na efektywność działalności,
– zastosować zasady racjonalnego działania,
– ocenić merytoryczną i estetyczną wartość przygotowanych informacji,
– wykorzystać różne źródła informacji dotyczące organizacji procesu
pracy,
– określić czynniki optymalizujące współdziałanie jednostki z grupą,
– wykorzystać aktualne informacje techniczne i technologiczne
w działalności informacyjnej,
– określić działania niezbędne do organizacji wystaw, targów
i konferencji,
– zastosować aktywne metody poszukiwania pracy,
– określić mechanizmy rządzące zachowaniami ludzi,
– zastosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków
pracownika i pracodawcy,
– określić podstawowe zasady etyki zawodowej.
Organizacja stanowiska pracy.
Normy społeczne.
Organizacja procesu pracy.
Organizacja i efektywność pracy.
Wartość i źródła informacji.
Konferencje, warsztaty, sympozja.
Elektroniczne czasopisma zawodowe jako forma komunikowania się
pracowników informacji.
Aktywne poszukiwanie pracy.
Zasady komunikowania się.
Umiejętności komunikacyjne.
Problematyka dotycząca zatrudnienia.
Zarządzanie zasobami ludzkimi.
Etyka zawodowa, rodzaje zachowań, współpraca z zespołem.
28
3. Ćwiczenia
• Prezentowanie
własnych
umiejętności
podczas
kwalifikacyjnej (w warunkach symulacyjnych).
• Określanie sposobów aktywnego poszukiwania pracy.
• Sporządzanie listu motywacyjnego i CV.
• Określanie zasad współpracy z zespołem.
rozmowy
Foliogramy.
Wzory listów motywacyjnych i CV.
Artykuły z czasopism drukowanych i elektronicznych dotyczących
komunikowania się w środowisku pracowników informacji.
Oprogramowanie systemowe.
Filmy dydaktyczne.
Program jednostki obejmuje tematykę dotyczącą aktywnego
poszukiwania pracy, organizacji procesu pracy oraz komunikowania się
w środowisku pracowników informacji. Program jednostki powinien być
realizowany z wykorzystaniem aktywizujących metod nauczania.
Wskazane jest, aby ćwiczenia praktyczne były wykonywane przez
uczniów indywidualnie lub w małych grupach.
Intensywny rozwój nauki i techniki oraz napływ różnorodnych
informacji wymagają ciągłego podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub
przekwalifikowywania się. Zajęcia dotyczące aktywnego poszukiwania
pracy, planowania rozwoju zawodowego, komunikacji interpersonalnej
mają duże znaczenie w procesie kształcenia. Zajęcia tego typu mogą
być realizowane w warunkach symulacyjnych z zastosowaniem metody
dramy oraz studium przypadku. Umiejętności interpersonalne należy
kształtować poprzez prezentację filmów dydaktycznych. Wskazane jest
stosownie metody ćwiczeń praktycznych dotyczących autoprezentacji
podczas rozmowy kwalifikacyjnej w warunkach symulacyjnych,
rozwiązywania
określonych
problemów,
planowania
rozwoju
zawodowego, sporządzania listu motywacyjnego i CV.
Podstawowa tematyka programu jednostki dotyczy organizacji
procesu pracy. W trakcie zajęć należy zwracać uwagę na organizację
stanowiska pracy, elementy etyki zawodowej, współpracę z zespołem,
zarządzanie zasobami ludzkimi, zarządzanie jakością, umiejętności
komunikacyjne, metody badań usług informacyjnych, podejmowanie
decyzji dotyczących organizacji procesu pracy, rozwiązywanie
problemów.
Tematyka
programowa
może
być
realizowana
z zastosowaniem wykładu informacyjnego i problemowego, studium
29
przypadków
oraz
ćwiczeń
praktycznych
z
wykorzystaniem
oprogramowania komputerowego.
Tematyka dotycząca sporządzania dokumentów związanych
z poszukiwaniem pracy powinna być realizowana w pracowni
komputerowej. Uczniowie powinni mieć zapewniony dostęp do
komputerów z odpowiednim oprogramowaniem.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
w trakcie realizacji programu jednostki modułowej zgodnie z określonymi
kryteriami. Ocena osiągnięć powinna dostarczać informacji dotyczących
zakresu i poziomu opanowania przez uczniów umiejętności określonych
w szczegółowych celach kształcenia. Wskazane jest stosowanie
sprawdzianów ustnych i pisemnych, sprawdzianów praktycznych, testów
osiągnięć szkolnych oraz obserwacji pracy uczniów.
Do podstawowych kryteriów oceniania należy zaliczyć:
– posługiwanie się poprawną terminologią,
– dokładność wykonania zadań,
– dobór języków informacyjnych do realizacji określonych zadań,
– organizację stanowiska pracy,
– poprawność porozumiewania się,
– umiejętność korzystania z literatury zawodowej,
– poprawność organizowania działalności informacyjnej.
innymi poprawne i samodzielne wykonanie ćwiczeń.
kierowaną, indywidualne wypowiedzi uczniów i ustne sprawdziany
wiedzy. Należy zwracać uwagę na merytoryczną jakość wypowiedzi,
stosowanie właściwej terminologii, poprawność wnioskowania.
Umiejętność komunikowania się można sprawdzać poprzez obserwację
czynności uczniów.
Umiejętności praktyczne mogą być sprawdzane podczas
wykonywania ćwiczeń. Należy zwracać uwagę na organizację
stanowiska pracy, sposób wykonania ćwiczeń, dokładność, sprawność
wykonania, przestrzeganie zasad bezpiecznej pracy.
Testy osiągnięć powinny być stosowane w trakcie i po zakończeniu
realizacji programu jednostki. Zadania w teście mogą być otwarte
(krótkiej odpowiedzi, z luką, rozszerzonej odpowiedzi) i zamknięte
(wielokrotnego wyboru, na dobieranie, typu prawda-fałsz).
30
organizacyjnych form pracy uczniów.
z uwzględnieniem obowiązującej skali ocen.
31
Wykorzystywanie informacyjnych technik biurowych
– rozróżnić urządzenia i części zestawu komputerowego,
– zdefiniować pojęcia: pamięć masowa, pamięć operacyjna,
– wyjaśnić funkcje urządzeń wejścia-wyjścia,
– określić wpływ typu procesora, jego szybkości, rodzaju płyty głównej
i pojemności pamięci operacyjnej na pracę komputera,
– określić podstawowe zadania systemu operacyjnego,
– posłużyć się systemem Windows do wykonania określonych zadań,
– dokonać konfiguracji środowiska pracy w systemie Windows,
– zastosować wybrane urządzenia peryferyjne,
– zainstalować i skonfigurować określony sprzęt i oprogramowanie
w systemie Windows,
– scharakteryzować typowe usługi sieciowe,
– zastosować sieć komputerową do wykonania określonych zadań,
– posłużyć się drukarką lokalną i sieciową,
– wykorzystać Internet do wyszukiwania informacji,
– posłużyć się pocztą elektroniczną do przesyłania listów i załączników,
– przetworzyć i sformatować zadane dokumenty,
– skomponować tekst z grafiką i tabelami z zastosowaniem techniki
OLE,
– posłużyć się technikami pracy grupowej w czasie pracy
z dokumentami,
– zastosować korespondencję seryjną do tworzenia etykiet adresowych,
– posłużyć się wybranymi programami do korekty błędów,
– zaplanować prezentacje,
– posłużyć się arkuszem kalkulacyjnym,
– zastosować wybrane funkcje arkusza kalkulacyjnego,
– zaprojektować wykresy do prezentacji danych z arkusza,
– zastosować sortowanie, filtrowanie oraz podsumować dane na listach
w arkuszu kalkulacyjnym,
– skonstruować tabelę i wykres,
– zaproponować makropolecenia do automatyzacji pracy z arkuszem
kalkulacyjnym,
– zaprojektować relacyjną bazę danych,
– skonstruować tabele z danymi,
– zaprojektować klucze i określić relacje między tabelami,
– zastosować podstawowe operacje na danych w tabelach,
– zaprojektować zapytania i transakcje,
32
–
–
–
–
–
zastosować instrukcje języka SQL,
dobrać formularze do filtrowania danych,
zaplanować i wydrukować raporty z baz danych,
utworzyć makropolecenia do automatyzacji pracy z bazą,
posłużyć się terminologią zawodową w języku angielskim.
Płyty główne mikrokomputerów.
Pamięci operacyjne.
Procesory.
Gniazda rozszerzeń – standardy: ISA, EISA, PCI, AGP, SCSI.
Pamięci masowe.
Karty graficzne, wideo, akceleratory.
Urządzenia peryferyjne.
Zasilacze awaryjne.
Obiekty w systemie Windows.
Aplikacje i programy dla środowiska Windows.
Sieci: Microsoft Network, Internet.
Usługi: WWW, FTP, poczta elektroniczna, współdzielenie zasobów.
Organizer osobisty.
Wprowadzanie, edycja i formatowanie treści dokumentu.
Tabele, wykresy i grafika w dokumentach.
Dokumenty korespondencji seryjnej.
Korekta pisowni, gramatyki i stylu dokumentu.
Drukowanie dokumentu.
Planowanie prezentacji.
Projektowanie prezentacji z tekstem, tabelami, wykresami i grafiką.
Praca z szablonami prezentacji.
Drukowanie treści prezentacji.
Arkusz kalkulacyjny – wprowadzanie danych, formuł i funkcji.
Zasady pracy z danymi w arkuszu kalkulacyjnym.
Listy danych w arkuszu kalkulacyjnym.
Wykresy w arkuszach.
Makropolecenia w automatyzacji pracy z arkuszem.
Drukowanie arkusza kalkulacyjnego.
Wymiana danych między programami, technika ODBC.
Projektowanie relacyjnych baz danych.
Struktury rekordów i tabel.
Zasady operowania na danych w bazie.
Klucze i relacje w bazach danych.
Wymiana danych z bazami innych dostawców.
Zapytania i transakcje.
33
Wybrane instrukcje języka SQL.
Formularze i raporty w bazach danych.
Makropolecenia w pracy z bazą danych.
3. Ćwiczenia
• Rozpoznawanie i określanie funkcji poszczególnych części i urządzeń
zestawu komputerowego.
• Instalowanie wybranych urządzeń zestawu komputerowego.
• Konfigurowanie zestawu komputerowego.
• Instalowanie oprogramowania w środowisku Windows.
• Zastosowanie oprogramowania narzędziowego i systemowego.
• Formatowanie dokumentów według określonego wzorca.
• Osadzanie grafiki w dokumencie.
• Tworzenie dokumentów zawierających tabele i wykresy.
• Tworzenie list adresowych korespondencji seryjnej.
• Wykonywanie prezentacji według zadanego wzoru.
• Wykorzystywanie szablonów do tworzenia prezentacji.
• Projektowanie arkusza zawierającego kwartalny bilans wydatków.
• Projektowanie arkusza kalkulacyjnego do obliczania odsetek od lokat
bankowych.
• Projektowanie arkusza kalkulacyjnego do obliczania rat kredytu.
• Przeprowadzanie analizy statystycznej danych z list i tabel w arkuszu.
• Opracowywanie i prezentowanie danych w formie graficznej.
• Projektowanie makropoleceń w automatyzacji działania arkusza.
• Tworzenie bazy danych z wykorzystaniem kreatora.
• Analizowanie wydajności bazy danych.
• Eksportowanie i importowanie danych do i z arkuszy kalkulacyjnych,
plików tekstowych i baz danych innych producentów.
• Określanie relacji między tabelami w różnych bazach.
Elementy zestawów komputerowych.
Płyty główne, procesory, karty rozszerzeń.
Urządzenia peryferyjne.
System operacyjny Windows.
Pakiet oprogramowania biurowego: edytor tekstów,
do tworzenia prezentacji, arkusz kalkulacyjny, baza danych.
34
program
Program
jednostki
zawiera
podstawowe
treści
związane
z użytkowaniem i wykorzystaniem komputerów, stanowiące punkt
wyjścia do dalszego kształcenia.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej wyposażonej
w odpowiednie środki techniczne. Na jednego ucznia powinien
przypadać jeden komputer z niezbędnym oprogramowaniem
umożliwiającym realizację programu jednostki. Grupa powinna liczyć 15
uczniów.
Podczas realizacji programu jednostki wskazane jest korzystanie
z oprogramowania Microsoft Windows i Office oraz pakietu OPEN
OFFICE. Można zamiennie stosować system LlNUX. Nauczyciel
powinien prowadzić zajęcia głównie w formie ćwiczeń, co pozwoli na
kształtowanie umiejętności związanych z posługiwaniem się nowym
oprogramowaniem.
Na początku realizacji nowej tematyki nauczyciel powinien dokonać
przeglądu oprogramowania danego typu oraz przedstawić możliwości
jego zastosowania. Zajęcia z poszczególnych grup tematycznych
powinny kończyć się wykonaniem przez każdego z uczniów złożonego
ćwiczenia o wysokim stopniu zaawansowania. W trakcie realizacji treści
kształcenia należy zwracać uwagę na praktyczne zastosowanie ćwiczeń,
ograniczać zajęcia teoretyczne do zaprezentowania podstawowej
terminologii.
W procesie kształcenia szczególną uwagę należy zwracać na:
– posługiwanie się terminologią dotyczącą budowy urządzeń
komputerowych,
– korzystanie z literatury specjalistycznej,
– posługiwanie się systemem operacyjnym i siecią komputerową,
w szczególności Internetem,
– uruchamianie i korzystanie z oprogramowania systemowego
i narzędziowego,
– korzystanie z wybranych urządzeń peryferyjnych,
– planowanie i organizację pracy,
– dokładne wykonywanie ćwiczeń,
– korzystanie z narzędzi do kontroli pisowni i gramatyki,
– korzystanie z szablonów,
– rozmieszczanie informacji w sposób czytelny dla odbiorcy,
– korzystanie z formuł w arkuszach kalkulacyjnych, dokonywanie
analizy danych,
– relacyjność i normalizację baz danych podczas ich projektowania.
35
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
przez cały okres realizacji programu jednostki modułowej. Wiedza
niezbędna do realizacji ćwiczeń praktycznych może być sprawdzana za
pomocą testów osiągnięć szkolnych. Zadania w teście mogą być otwarte
(krótkiej odpowiedzi, z luką) i zamknięte (wielokrotnego wyboru, na
dobieranie, typu prawda-fałsz),
W procesie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów można
zastosować sprawdziany ustne i pisemne, testy osiągnięć oraz
obserwację pracy uczniów podczas wykonywania zadań.
Umiejętności intelektualne uczniów można sprawdzać poprzez
dyskusję kierowaną, indywidualne wypowiedzi uczniów oraz ustne
sprawdziany wiedzy. Należy zwracać uwagę na merytoryczną jakość
wypowiedzi, właściwe stosowanie pojęć technicznych, poprawność
wnioskowania. Umiejętność komunikowania się i prezentacji można
sprawdzać poprzez obserwację czynności wykonywanych przez
uczniów.
ćwiczeń. Należy zwracać uwagę na organizację stanowiska pracy,
sposób wykonania ćwiczeń, dokładność, sprawność wykonania,
Po zakończeniu realizacji programu wskazane jest zastosowanie
testów osiągnięć.
Kontrolę poprawności wykonania zadań należy przeprowadzać
w trakcie i po realizacji ćwiczeń. Uczeń powinien sprawdzać wyniki
swojej pracy na podstawie przygotowanego przez nauczyciela arkusza
ocen. Następnie, według tego samego arkusza, kontroli osiągnięć
dokonuje nauczyciel.
innymi samodzielne i poprawne wykonanie ćwiczeń.
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno być
dokonywane z uwzględnieniem obowiązującej skali ocen.
36
Stosowanie technik graficznych i multimedialnych
– dobrać jakość grafiki do realizowanego zadania,
– określić parametry map bitowych,
– dobrać format plików graficznych zgodnie z przeznaczeniem,
– wykonać przekształcenia izometryczne obrazu,
– dobrać odpowiedni typ skanera,
– zeskanować oraz pozyskać obraz cyfrowy i zachować go w różnych
formatach,
– przetworzyć obraz oraz dokonać zaawansowanego montażu,
– stworzyć grafikę przeznaczoną do serwerów internetowych,
– rozróżnić pliki multimedialne,
– dokonać zapisu dźwięku,
– odtworzyć pliki dźwiękowe,
– wykorzystać bazy gotowych efektów dźwiękowych,
– posłużyć się programami do tworzenia grafiki komputerowej,
– zapisać obraz wideo,
– dokonać edycji, konwersji, kompresji oraz montażu sekwencji obrazu
wideo,
– skorzystać z publikacji elektronicznych zamieszczanych w sieci
Internet,
– skorzystać z oprogramowania multimedialnego,
– posłużyć się terminologią zawodową w języku angielskim.
Grafika rastrowa i wektorowa.
Formaty plików graficznych.
Oprogramowanie do tworzenia grafiki wektorowej i rastrowej: narzędzia
dostępne w programie, retusz fotografii, kolaż, komponowanie tekstu
z obiektami graficznymi, wykorzystanie bitmapy, transformacja obiektów
oraz efekty specjalne, rozdzielczość i zmiana systemów barw,
stosowanie filtrów i masek, drukowanie gotowych obiektów graficznych.
Przetwarzanie obrazu: skalowanie i zachowywanie obrazu w różnych
formatach, przekształcanie obrazu, zmiana palety barw, montaż obrazu,
przekształcenia w grafice wektorowej.
Skanowanie i montaż obrazu: pozyskiwanie obrazu cyfrowego
i zachowywanie go w różnych formatach.
Programy OCR.
37
Przetwarzanie obrazu: wycinanie nieregularnych fragmentów obrazu,
tworzenie montażu.
Tworzenie grafiki do serwerów internetowych: projekt kompozycji
graficznej – wielkość pliku, optymalizacja grafiki.
Projektowanie grafiki na stronę WWW.
Banery reklamowe.
Formaty plików multimedialnych.
Cyfrowa obróbka dźwięku.
Programy multimedialne do wspomagania procesu nauczania.
Publikacje elektroniczne.
Zapis i odtwarzanie cyfrowego obrazu wideo z wykorzystaniem technik
komputerowych. Obróbka obrazu wideo przy zastosowaniu technik
komputerowych.
3. Ćwiczenia
• Analizowanie obrazu zapisanego w grafice rastrowej i wektorowej.
• Zastosowanie map bitowych i grafiki wektorowej.
• Dokonywanie zmiany pliku graficznego na inny format, porównywanie
rozmiarów pliku.
• Dobieranie dpi, ppi w zależności od rozmiaru pliku, rozdzielczości
monitora.
• Określanie wpływu rozmiaru pliku na wartość parametru dpi.
• Dobieranie parametrów pozwalających osiągnąć jak najlepszą jakość
map bitowych.
• Zmniejszanie i powiększanie rozmiarów obrazu, porównywanie ich
jakości z obrazem wyjściowym.
• Dokonywanie zamiany podstawowych obiektów graficznych i tekstu
na krzywe, edycja krzywych.
• Dokonywanie połączenia dwóch obrazów przy pomocy dostępnych
narzędzi, skalowanie, obracanie obrazu o dowolny kąt, zapisywanie
pliku w wersji 24-bitowego koloru RGB i w palecie 256 kolorów.
• Tworzenie własnej palety kolorów w oddzielnym pliku i wykorzystanie
jej do innych obrazów graficznych.
• Dokładne odwzorowywanie rysunku.
• Projektowanie karty okolicznościowej o zadanych atrybutach.
• Drukowanie grafiki na określonym nośniku na przykład folia, koperta.
• Wykonywanie cyfrowego retuszu fotografii.
• Wykonywanie kolażu na bazie trzech zdjęć.
• Dobieranie formatu pliku i rozdzielczości do skanowanego obrazu.
• Dokonywanie obróbki zeskanowanej fotografii za pomocą technik
komputerowych.
38
• Odczytywanie tekstu z kartki (tekstu niewyraźnego, z tabelami,
szpaltami lub innymi utrudnieniami) za pomocą programu typu OCR
oraz analizowanie odczytu.
• Montaż obrazów cyfrowych według wskazań prowadzącego.
• Kadrowanie, filtrowanie i retusz obrazu w standardzie RGB.
• Wykonywanie korekty tonalnej oraz korekty barwy w standardzie
CMYK.
• Analizowanie plików graficznych oraz określanie ich wykorzystania
w serwisach WWW.
• Ocenianie strony WWW pod względem układu graficznego.
• Wykonywanie statycznego baneru reklamowego w formacie jpg, który
będzie można wystawić na stronach internetowych.
• Zapisywanie utworu z płyty CD w formacie wav na mp3.
• Zapisywanie dźwięku w pliku mp3.
• Likwidowanie przerw w sekwencji dźwiękowej.
• Montaż dwóch plików dźwiękowych, w tym jednego nagranego
za pomocą mikrofonu.
• Wykonywanie zapisu komentarza słownego.
• Instalowanie i obsługiwanie programów multimedialnych.
• Wyszukiwanie w sieci Internet publikacji elektronicznych.
• Zapisywanie obrazu wideo z magnetowidu do pliku przy pomocy
technik komputerowych.
• Montowanie obrazu i ścieżki dźwiękowej z określonych źródeł
sygnału.
Foliogramy.
Obrazy zapisane w grafice wektorowej i rastrowej.
Programy multimedialne: słowniki, encyklopedie.
Programy komputerowe umożliwiające zapis i edycję dźwięku.
Programy komputerowe do tworzenia grafiki wektorowej i rastrowej.
Programy umożliwiające zapis i edycję wideo.
Literatura specjalistyczna.
Aparat cyfrowy.
Skaner.
Drukarka.
Magnetowid.
Mikrofon.
Komputer.
Odtwarzacz DVD.
39
Program
jednostki
zawiera
podstawowe
treści
dotyczące
przetwarzania plików graficznych i multimedialnych.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej wyposażonej
w odpowiednie środki techniczne, z dostępem do sieci Internet. Na
jednego ucznia powinien przypadać jeden zestaw komputerowy. Grupa
uczniów powinna liczyć do 15 osób.
Podczas realizacji programu jednostki należy kształtować przede
wszystkim umiejętności przetwarzania plików graficznych oraz
wykonywania prostych operacji dotyczących obrazu i dźwięku.
Metody nauczania należy tak dobierać, aby uczniowie sprawnie
posługiwali się narzędziami aplikacji i wykorzystywali nabyte
umiejętności do realizacji określonych zadań.
Do osiągnięcia określonych celów kształcenia wskazane jest
zastosowanie podających i aktywizujących metod nauczania: wykładu
informacyjnego, ćwiczeń praktycznych, tekstu przewodniego, dyskusji
dydaktycznej. Stosowanie metody tekstu przewodniego wymaga od
prowadzącego zajęcia przygotowania materiałów do wykonania
ćwiczenia: pytań prowadzących i formularzy.
Szczególną uwagę należy zwracać na wykonywanie ćwiczeń
praktycznych, począwszy od prostych do bardziej złożonych.
Należy stosować zarówno indywidualną, jak i grupową formę pracy
uczniów. Grupowa forma pracy sprzyja nabywaniu umiejętności ponadzawodowych, jak: komunikowanie się, współpraca z zespołem,
prezentowanie wyników.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się na
początku, w trakcie i na zakończenie realizacji programu jednostki
modułowej na podstawie określonych kryteriów.
Osiągnięcia uczniów mogą być sprawdzane i oceniane za pomocą
sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć oraz obserwacji
pracy uczniów w trakcie wykonywania zadań.
Podczas obserwacji pracy uczniów należy zwracać uwagę na:
– dobór typu grafiki komputerowej do procesu przetwarzania obrazu,
– rozróżnianie formatów plików map bitowych i grafiki wektorowej,
– dobór jakości parametrów grafiki do wydruku komputerowego lub
elementu serwisu internetowego,
– ustawianie rozmiaru obrazu oraz parametrów dpi dla uzyskania jak
najlepszego efektu,
40
–
–
–
–
–
–
skanowanie, dokonywanie prostych przekształceń, montaż obrazów,
wykonywanie prostego montażu zdjęć,
dobór plików graficznych do strony internetowej,
ustalanie rozmiaru baneru reklamowego,
rozróżnianie najważniejszych formatów plików multimedialnych,
określanie ustawień systemu dotyczących konfiguracji nagrania
i odtwarzania,
– wykonywanie prostego montażu plików multimedialnych z różnych
źródeł,
– instalowanie i obsługiwanie programów,
– podstawowe czynności montażowe przy obróbce sekwencji wideo.
Umiejętności praktyczne uczniów można sprawdzać podczas
wykonywania ćwiczeń. Należy zwracać uwagę na organizację
stanowiska pracy, dokładność i sprawność wykonania ćwiczeń,
innymi samodzielne i poprawne wykonanie ćwiczeń.
kierowaną, indywidualne wypowiedzi uczniów oraz sprawdziany wiedzy.
Należy zwracać uwagę na merytoryczną jakość wypowiedzi, właściwe
stosowanie pojęć, poprawność wnioskowania.
Po zakończeniu realizacji treści programowych jednostki wskazane
jest zastosowanie testu osiągnięć. Zadania w teście mogą być otwarte
(krótkiej odpowiedzi, z luką, rozszerzonej odpowiedzi), zamknięte
(wielokrotnego wyboru, na dobieranie, typu prawda-fałsz).
W końcowej ocenie osiągnięć uczniów po zakończeniu realizacji
programu jednostki modułowej, należy uwzględniać wyniki wszystkich
sprawdzianów i testów osiągnięć.
Proces oceniania powinien być realizowany zgodnie z obowiązującą
skalą ocen.
41
Moduł 311[28].Z1
Podstawy zawodu
– posługiwać się terminologią poligraficzną,
– posługiwać się podstawowymi miarami poligraficznymi,
– odczytywać i sporządzać schematy technologiczne,
– klasyfikować produkty poligraficzne,
– charakteryzować poligraficzne procesy przygotowawcze,
– charakteryzować procesy reprodukcji poligraficznej,
– klasyfikować i charakteryzować formy drukowe,
– rozróżniać podstawowe i pochodne techniki drukowania,
– charakteryzować procesy drukowania cyfrowego,
– klasyfikować i charakteryzować maszyny drukujące,
– charakteryzować procesy introligatorskie,
– klasyfikować i charakteryzować maszyny i urządzenia introligatorskie,
– odczytywać rysunki techniczne,
– określać przebieg procesu wydawniczego,
– charakteryzować kroje pisma,
– dokonywać analizy elementów tekstu,
– projektować formy graficzne łączone z tekstem,
– projektować grafikę i typografię,
– dokonywać redakcji i korekty technicznej,
– oceniać estetykę druku,
– klasyfikować i identyfikować materiały poligraficzne,
– kwalifikować materiały poligraficzne do produkcji,
– przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywania zadań
zawodowych,
42
Symbol
jednostki
modułowej
311[28].Z1.01
311[28].Z1.02
311[28].Z1.03
311[28].Z1.04
poligraficznych
poligraficznych
i technologiczną
Razem
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
82
56
36
42
216
311[28].Z1
Podstawy zawodu
311[28].Z1.01
Charakteryzowanie
procesów
poligraficznych
311[28].Z1.02
Charakteryzowanie
maszyn i urządzeń
poligraficznych
311[28].Z1.03
Charakteryzowanie
oraz zastosowanie
materiałów
poligraficznych
311[28].Z1.04
Posługiwanie się
dokumentacją techniczną
i technologiczną
4. Literatura
Blatner D.: Skanowanie i półtony. Letra Graghic, Kraków 1995
Buksiński T., Szpecht A.: Rysunek Techniczny.WSiP, Warszawa 1996
Chwałkowski R.: Typografia typowej książki. Helion, Gliwice 2002
Cichocki L., Pawlicki T., Ruczka I.: Poligraficzny słownik terminologiczny.
Polska Izba druku, Warszawa 1999
Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S.: Formy drukowe. WSiP,
Warszawa 1996
43
Druździel M., Fijałkowski T.: Zecerstwo. Tom 1. W: Inwentarium wiedzy
o poligrafii. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich. Wrocław - Warszawa
- Gdańsk - Łódź. Wydawnictwo 1988
Gruszczyński Cz.: Farby graficzne. WSiP, Warszawa 1990
Jakubicka M. (red. pr. zb.).: Katalog krojów pism wraz z poradnikiem
wydawcy. Agencja Wydawnicza M. M. Jakubiccy. Warszawa 1993
Jakucewicz S.: Materiałoznawstwo poligraficzne. Wydawnictwa PW.
Warszawa 1993
Jakucewicz S., Czichon M., Czichon H.: Materiałoznawstwo
poligraficzne. Wydawnictwa PW. Warszawa 1992
Kirszke R.: Fotoskład. WSiP, Warszawa 1979
Malinowska T., Syta L.: Redagowanie techniczne książki. Wydawnictwa
Naukowo-Techniczne. Warszawa 1981
Praca zbiorowa. ABC poligraficzno-komputerowo-wydawnicze. Kraków
1994
Praca zbiorowa. Poligrafia ogólna. WSiP, Warszawa 1982
Praca zbiorowa. Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie
ze słowackiego. COBRPP, Warszawa 2002
Trzaska F.: Podstawy techniki wydawniczej. IWZZ. Warszawa 1987
Polskie i branżowe normy poligraficzne.
Czasopisma: Poligrafika, Świat druku, Print Publishing
44
Jednostka modułowa 311[28].Z1.01
– posłużyć się podstawowymi pojęciami z zakresu poligrafii,
– scharakteryzować podstawowe działy poligrafii,
– zaprojektować produkt poligraficzny,
– ocenić estetykę wyrobu poligraficznego,
– odczytać proste schematy procesów poligraficznych,
– sklasyfikować produkty poligraficzne,
– określić podstawowe szeregi i formaty wyrobów papierniczych,
– zastosować podstawowe systemy miar wykorzystywane w poligrafii,
– posłużyć się podstawowym sprzętem pomiarowym,
– scharakteryzować procesy składu klasycznego,
– scharakteryzować procesy składu komputerowego,
– sklasyfikować oryginały przeznaczone do reprodukcji,
– scharakteryzować procesy fotoreprodukcji klasycznej,
– scharakteryzować etapy obróbki materiałów światłoczułych „na
mokro”,
– scharakteryzować proces reprodukcji elektronicznej,
– rozróżnić graficzne elementy publikacji,
– zaprojektować układy graficzno-tekstowe,
– posłużyć się podstawowymi pojęciami z zakresu sensytometrii
i densytometrii,
– określić sposoby wykonania form kopiowych,
– scharakteryzować sposoby wykonania barwnych odbitek próbnych,
– sklasyfikować i scharakteryzować formy drukowe,
– scharakteryzować procesy drukowania,
– scharakteryzować odbitki wykonane różnymi technikami drukowania,
– określić różne sposoby wykończania druków,
– scharakteryzować introligatorskie operacje jednostkowe,
– sklasyfikować oprawy introligatorskie,
– scharakteryzować procesy wykonywania opraw,
– scharakteryzować procesy wykonywania opakowań.
Podstawowe pojęcia poligraficzne. Operacje jednostkowe. Proces
technologiczny. Podział procesów technologicznych. Klasyfikacja
wydawnicza produktów poligraficznych. Druki periodyczne, dziełowe
i akcydensowe. Klasyfikacja poligraficzna druków. Miary typograficzne
i zależności między nimi. Procesy składania tekstów. Komputerowe
45
składanie tekstów. Oryginały. Fotoreprodukcja. Procesy naświetlania
i obróbki materiałów światłoczułych. Reprodukcja elektroniczna. Obróbka
zeskanowanych oryginałów. Systemy DTP. Konfiguracja systemów DTP.
Układy graficzno-tekstowe. Przygotowanie do naświetlania i drukowania.
Produkcja form kopiowych. Montaż klasyczny i elektroniczny. Barwne
odbitki próbne cyfrowe i analogowe. Formy drukowe w technikach
wypukłych. Formy drukowe w technikach płaskich. Formy drukowe
w technikach wklęsłych. Formy do drukowania sitowego i riso.
Klasyfikacja technik drukowania. Charakterystyka techniki typograficznej,
offsetowej, rotograwiurowej, sitowej, fleksograficznej, tamponowej
i typooffsetowej. Narząd drukarski. Wykonywanie odbitek próbnych.
Drukowanie wielokolorowe i wielobarwne. Introligatorskie procesy
jednostkowe. Cięcie, krojenie, wykrawanie. Wykonywanie wkładów
książkowych. Wykonywanie okładek. Procesy oprawiania. Wykonywanie
opakowań. Uszlachetnianie druków.
3. Ćwiczenia
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Przeliczanie miar stosowanych w poligrafii.
Klasyfikowanie wyrobów poligraficznych.
Planowanie podstawowych procesów technologicznych w poligrafii.
Rozpoznawanie i ocenianie oryginałów.
Rozpoznawanie i klasyfikowanie form kopiowych.
Rozpoznawanie i klasyfikowanie form drukowych.
Rozpoznawanie druków wykonanych różnymi technikami drukowania.
Analizowanie budowy wkładu książkowego.
Klasyfikowanie opraw.
Projektowanie i klasyfikowanie opakowań.
Stanowiska komputerowe do składania tekstów i reprodukcji
poligraficznej z odpowiednim oprogramowaniem.
Tablice
graficzne
przedstawiające:
klasyfikacje
materiałów
poligraficznych,
budowę
podstawowych
maszyn
i
urządzeń
poligraficznych, zasady drukowania.
Zbiór form kopiowych.
Zbiór form drukowych.
Katalog różnych gatunków papieru.
Wzornik farb drukowych.
Oryginały różnych typów.
Wzorniki kolorów CMYK i Pantone.
Próbne odbitki barwne.
Zestaw materiałów światłoczułych.
46
Katalog odbitek drukarskich wykonanych różnymi sposobami.
Zbiór okładek i opraw.
Wzory opakowań.
Filmy wideo obrazujące poszczególne procesy poligraficzne.
Zbiór PN i BN z zakresu poligrafii.
Przymiary metryczne, miarka typograficzna, lupy mikroskopy.
Densytometr refleksyjny i transmisyjny.
Program
jednostki
modułowej
zawiera
treści
dotyczące
charakterystyki procesów poligraficznych.
Program jednostki powinien być realizowany w ścisłej korelacji
z tematyką określoną w programach kolejnych jednostek modułowych
wyodrębnionych w module Podstawy zawodu. Umiejętności opanowane
przez uczniów w wyniku realizacji programu jednostki są niezbędne
w dalszym procesie kształcenia.
Program jednostki powinien być realizowany z uwzględnieniem
aktywizujących metod nauczania.
Podczas realizacji treści programowych trudnych do opanowania
przez uczniów należy stosować metodę pokazu w połączeniu
z instruktażem oraz metodę ćwiczeń praktycznych. Do takich treści
należy zaliczyć:
– klasyfikowanie produktów poligraficznych,
– planowanie podstawowych procesów poligraficznych,
– rozróżnianie oraz klasyfikowanie materiałów i półproduktów
poligraficznych: form kopiowych i drukowych, druków, opraw,
– projektowanie opakowań.
Kształtowanie umiejętności praktycznych w trakcie realizacji ćwiczeń
i innych zadań zleconych przez nauczyciela może odbywać się
w warunkach rzeczywistych i symulacyjnych.
Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczeń należy zapoznać
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zadań, z obowiązującymi
przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy. Zajęcia należy prowadzić
w pracowni technologicznej wyposażonej w odpowiednie środki
dydaktyczne. Zajęcia powinny być prowadzone w grupie liczącej do
15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-4 osobowe.
Przed przystąpieniem do zajęć nauczyciel powinien przygotować
materiały, jak: teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, akty
prawne, katalogi. Wskazane jest wykorzystywanie specjalistycznych
programów komputerowych wspomagających planowanie produkcji
poligraficznej, przeliczanie miar.
47
Wskazane jest organizowanie wycieczek dydaktycznych do zakładów
produkcyjnych i innych potencjalnych miejsc zatrudnienia celem
poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć
edukacyjnych ucznia
Proces sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów powinien
dostarczać informacji dotyczących zakresu i poziomu opanowania
umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia programu
jednostki modułowej.
Podstawowym kryterium oceniania osiągnięć uczniów jest stopień
realizacji celów kształcenia. Inne kryteria, to między innymi:
– stosowanie poprawnej terminologii,
– klasyfikowanie, dokonywanie analizy oraz charakterystyki produktów i
procesów poligraficznych.
Do podstawowych umiejętności podlegających ocenie należy zaliczyć:
– rozróżnianie i projektowanie produktów poligraficznych,
– dobieranie materiałów do określonej technologii wykonania,
– określanie właściwości półproduktów i produktów poligraficznych,
– posługiwanie się miarami poligraficznymi.
Wiedza i umiejętności uczniów mogą być sprawdzane i oceniane za
pomocą:
– testów osiągnięć, z zadaniami zamkniętymi i otwartymi,
– obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zadań,
– projektów opracowanych przez uczniów.
W trakcie obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zadań
należy zwracać uwagę na:
– korzystanie z norm, instrukcji i katalogów,
– poprawność wykonania schematów i rysunków,
– organizację pracy związanej z realizacją zadań,
– jakość i trafność projektów,
– przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki sprawdzianów
i testów osiągnięć. Proces oceniania powinien być realizowany zgodnie
z ustalonymi kryteriami i obowiązującą skalą ocen.
48
poligraficznych
– sklasyfikować maszyny i urządzenia stosowane w poligrafii,
– scharakteryzować
urządzenia
tradycyjnej
i
współczesnej
przygotowalni poligraficznej,
– sporządzić schemat blokowy systemu DTP w różnych konfiguracjach,
– scharakteryzować pojedyncze stanowiska komputerowe DTP oraz
stanowiska pracujące w sieci komputerowej,
– zaprojektować
system
DTP
zgodnie
z
wymaganiami
technologicznymi,
– scharakteryzować naświetlarki CtF oraz CtP,
– scharakteryzować skanery poligraficzne,
– scharakteryzować drukarki komputerowe stosowane w DTP,
– scharakteryzować urządzenia do proofingu,
– dobrać urządzenia do przenoszenia i archiwizowania danych,
– scharakteryzować urządzenia do produkcji form drukowych,
– scharakteryzować budowę, parametry techniczne oraz zasady
działania maszyn i urządzeń do drukowania wypukłego,
działania maszyn i urządzeń do drukowania płaskiego,
działania maszyn i urządzeń do drukowania wklęsłego,
– zidentyfikować podstawowe zespoły i części maszyn drukujących,
– scharakteryzować zabezpieczenia stosowane w maszynach
i urządzeniach drukujących,
działania maszyn i urządzeń introligatorskich,
– scharakteryzować urządzenia do wykonywania różnego rodzaju
opakowań,
– scharakteryzować zabezpieczenia stosowane w maszynach
i urządzeniach introligatorskich.
Klasyfikacja maszyn i urządzeń poligraficznych. Maszyny stosowane
w procesach przygotowawczych. Systemy DTP. Pojedyncze stanowiska
komputerowe DTP oraz sieci komputerowe. Urządzenia peryferyjne –
drukarki, skanery, naświetlarki CtF oraz CtP, urządzenia do proofingu
49
analogowego i cyfrowego. Urządzenia do przenoszenia i archiwizowania
danych. Maszyny i urządzenia do wykonywania form drukowych –
kopioramy, wywoływarki do płyt. Maszyny i urządzenia drukujące
w technologii wypukłej, płaskiej, wklęsłej. Urządzenia do drukowania
cyfrowego. Maszyny i urządzenia introligatorskie. Maszyny do
wykonywania operacji jednostkowych. Maszyny do wykonywania
okładek i opraw. Maszyny do wykończania i uszlachetniania wyrobów
poligraficznych. Maszyny do produkcji opakowań. Zabezpieczenia
stosowane w maszynach i urządzeniach poligraficznych.
3. Ćwiczenia
• Klasyfikowanie maszyn i urządzeń poligraficznych.
• Projektowanie systemów DTP zgodnie z potrzebami technologicznymi
i organizacyjnymi.
• Sporządzanie schematów urządzeń systemu DTP.
• Sporządzanie rysunków technicznych części maszyn drukujących.
• Sporządzanie rysunków złożeniowych maszyn drukujących.
• Sporządzanie rysunków technicznych części maszyn introligatorskich.
• Sporządzanie rysunków złożeniowych maszyn introligatorskich.
• Dobieranie zabezpieczeń stosowanych w maszynach poligraficznych.
Plansze, foliogramy obrazujące budowę systemów DTP.
System DTP z urządzeniami peryferyjnymi.
Plansze, foliogramy obrazujące budowę urządzeń do wykonywania form
drukowych.
Kopiorama offsetowa.
Automatyczna wywoływarka do płyt.
Plansze, foliogramy obrazujące budowę maszyn drukujących.
Filmy obrazujące pracę maszyn i urządzeń drukujących.
Schematy kinematyczne maszyn i urządzeń drukujących.
Części maszyn drukujących.
Dokumentacje techniczne maszyn drukujących różnymi technikami.
Plansze, foliogramy obrazujące budowę maszyn introligatorskich.
Filmy obrazujące pracę maszyn i urządzeń drukujących.
Schematy kinematyczne maszyn i urządzeń introligatorskich.
Części maszyn introligatorskich.
Dokumentacje techniczne maszyn introligatorskich.
Instrukcje bhp dotyczące stosowanych zabezpieczeń.
50
Program
jednostki
modułowej
zawiera
treści
dotyczące
charakterystyki maszyn i urządzeń poligraficznych. W związku z tym
treści programowe jednostki powinny być realizowane w korelacji
z tematyką programową odpowiednich jednostek wyodrębnionych
w modułach zawodowych.
W trakcie realizacji treści programowych trudnych do opanowania
należy zaliczyć:
– projektowanie systemów DTP,
– sporządzanie rysunków technicznych maszyn i ich części,
– dobieranie zabezpieczeń stosowanych w maszynach poligraficznych.
Realizacja ćwiczeń i innych zadań zleconych przez nauczyciela może
odbywać się w warunkach rzeczywistych i symulacyjnych.
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zadań, z obsługą
aparatury, maszyn i urządzeń oraz z obowiązującymi przepisami
bezpieczeństwa i higieny pracy. Zajęcia należy prowadzić w pracowni
technologicznej i maszynoznawstwa wyposażonych w odpowiednie
środki dydaktyczne. Zajęcia mogą być prowadzone w grupie liczącej do
Przed przystąpieniem do zajęć należy przygotować odpowiednie
materiały, jak: teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, katalogi,
części maszyn, rysunki części maszyn, plansze, foliogramy. Stanowiska
ćwiczeniowe powinny być wyposażone w niezbędne przyrządy,
aparaturę i narzędzia.
produkcyjnych i innych potencjalnych miejsc zatrudnienia. Celem
organizacji wycieczek jest poznanie rzeczywistych warunków pracy
z wykorzystaniem maszyn i urządzeń poligraficznych.
edukacyjnych ucznia
– organizacja stanowiska pracy,
51
– poprawność i sprawność wykonania rysunków.
− klasyfikowanie maszyn i urządzeń poligraficznych,
− sporządzanie schematów urządzeń przygotowalni poligraficznej,
− sporządzanie rysunków maszyn poligraficznych oraz ich części,
− dobieranie zabezpieczeń stosowanych w maszynach poligraficznych.
pomocą:
– testu osiągnięć z zadaniami zamkniętymi i otwartymi,
– obserwacji pracy uczniów podczas realizacji ćwiczeń i innych zadań
zleconych przez nauczyciela,
– odczytywanie i posługiwanie się dokumentacją techniczną
i technologiczną,
– dobieranie narzędzi i sprzętu do określonej technologii wykonania,
– poprawność oraz staranność wykonania schematów i rysunków,
– systematyczność oraz terminowość wykonanych prac,
i testów osiągnięć. Proces oceniania powinien być realizowany według
określonych kryteriów oraz zgodnie z obowiązującą skalą ocen.
52
poligraficznych
– sklasyfikować i zidentyfikować materiały poligraficzne,
sposoby
oczyszczania
i
neutralizacji
zanieczyszczeń wody,
– określić właściwości oraz dobrać materiały smarne,
– porównać właściwości oraz dokonać charakterystyki płyt offsetowych,
– sklasyfikować wyroby papiernicze,
– określić warunki klimatyzacji papieru,
– scharakteryzować papiery drukowe, papiery tzw. nowej generacji,
papiery syntetyczne,
– sklasyfikować oraz określić skład farb drukowych,
– określić mechanizmy utrwalania farb,
– określić drukowe i użytkowe właściwości farb,
– dobrać środki pomocnicze stosowane do farb wykazujących
nieodpowiednie właściwości,
– scharakteryzować warstwy kopiowe stosowane w płytach
presensybilizowanych,
– scharakteryzować warstwy kopiowe form CTP,
– scharakteryzować budowę obciągów offsetowych,
– scharakteryzować materiały introligatorskie,
– sklasyfikować kleje oraz wyjaśnić zjawisko sklejania różnych
materiałów,
– określić zastosowanie poszczególnych rodzajów klejów na podstawie
ich właściwości,
– scharakteryzować lakiery stosowane w produkcji poligraficznej,
– scharakteryzować folie introligatorskie stosowane do tłoczeń,
– scharakteryzować materiały stosowane w oprawie złożonej,
– sklasyfikować i scharakteryzować materiały pokryciowe,
– określić elementy łączące części oprawy prostej, złożonej
i specjalnej,
– sklasyfikować tworzywa sztuczne stosowane w procesach
poligraficznych,
– określić właściwości formy fotopolimerowej stałej i ciekłej.
53
Podstawowe terminy dotyczące materiałoznawstwa. Klasyfikacja
i charakterystyka materiałów poligraficznych. Woda w przemyśle
poligraficznym. Uzdatnianie i oczyszczanie wody. Metale i stopy
stosowane w poligrafii. Formy drukowe cynkowe, aluminiowe i stalowe.
Klasyfikacja wytworów papierniczych. Surowce i produkcja wytworów
papierniczych. Wykończanie wytworów papierniczych. Właściwości
wytworów papierniczych. Papiery i tektury stosowane w poligrafii.
Klasyfikacja farb drukowych. Podstawowe składniki farb drukowych.
Sposoby utrwalania farb. Farby stosowane do różnych technik
i sposobów drukowania. Środki pomocnicze stosowane do farb.
Klasyfikacja materiałów światłoczułych. Skład i budowa materiałów
światłoczułych. Materiały kopiowe. Podział i podstawowe składniki
warstw kopiowych. Warstwy kopiowe w różnych technikach drukowania.
Podział i charakterystyka materiałów introligatorskich.
Skład,
właściwości i zastosowanie klejów. Skład, właściwości i zastosowanie
lakierów. Utrwalanie lakierów. Folie do laminowania. Folie do tłoczeń.
Materiały pokryciowe. Materiały do wzmacniania wkładów. Okładki
z tworzyw sztucznych. Elementy opraw specjalnych. Klasyfikacja,
budowa i charakterystyka tworzyw sztucznych. Formy drukowe z gumy.
Obciągi offsetowe. Formy fotopolimerowe. Związki wielocząsteczkowe.
Procesy zachodzące podczas wykonywania form fotopolimerowych.
Folie i laminaty.
3. Ćwiczenia
• Klasyfikowanie form drukowych w zależności od zastosowanego
materiału.
• Rozpoznawanie wytworów papierniczych.
• Badanie podstawowych właściwości wytworów papierniczych.
• Dobieranie farb drukowych do procesów drukarskich.
• Dobieranie materiałów do uszlachetniania druków.
• Sporządzanie warstwy kopiowej w technice sitodrukowej.
• Dobieranie materiałów do produkcji różnego rodzaju opraw.
• Badanie form fotopolimerowych.
Katalogi: papierów czerpanych, papierów syntetycznych, materiałów
pokryciowych, folii, folii introligatorskich do tłoczenia, farb graficznych,
tworzyw sztucznych, kauczuków i gum stosowanych w poligrafii.
Zestaw podstawowych materiałów smarnych, płyt stosowanych
w poligrafii, form drukowych odlewanych z różnych stopów, form
54
offsetowych z różnych metali, obciągów offsetowych, składników
warstw kopiowych.
Twardościomierz.
Wiskozymetr.
Grubościomierz.
Mikroskop.
Lupy.
pH-metr.
Program
jednostki
modułowej
zawiera
treści
dotyczące
charakterystyki oraz zastosowania materiałów poligraficznych. Treści
programowe jednostki powinny być realizowane w korelacji z tematyką
jednostek modułowych wyodrębnionych w modułach zawodowych.
z instruktażem oraz metodę ćwiczeń laboratoryjnych w warunkach
rzeczywistych i symulacyjnych. Do takich treści należy zaliczyć:
– rozpoznawanie wyrobów papierniczych
– określanie właściwości wytworów papierniczych,
– dobieranie farb do procesu drukowania.
Realizacja ćwiczeń oraz innych zadań zleconych przez nauczyciela
może odbywać się w warunkach rzeczywistych i symulacyjnych.
uczniów z rodzajem i zakresem wykonywanych zadań, z obsługą
aparatury i urządzeń oraz z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa
i higieny pracy. Zajęcia należy prowadzić w pracowni materiałoznawstwa
wyposażonej w odpowiednie środki dydaktyczne. Zajęcia mogą być
prowadzone w grupie liczącej do 15 uczniów, a w miarę potrzeb
z podziałem na zespoły 3-4 osobowe.
Przed przystąpieniem do zajęć należy przygotować materiały, jak:
teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, katalogi, modele, plansze,
foliogramy. Stanowiska ćwiczeniowe powinny być wyposażone
w niezbędne przyrządy, aparaturę i narzędzia.
55
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– poprawność i sprawność wykonania zadań.
– określanie właściwości materiałów poligraficznych,
– dobieranie materiałów do określonych operacji technologicznych,
– badanie i określanie właściwości wyrobów papierniczych,
– ocenianie form drukowych.
pomocą:
– obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zadań.
– dobieranie narzędzi i sprzętu do określonego ćwiczenia,
– organizację prac związanych z wykonaniem badań,
– systematyczność oraz terminowość realizacji zadań,
programu jednostki należy uwzględnić wyniki sprawdzianów i testów
osiągnięć. Proces oceniania powinien być realizowany według
56
i technologiczną
– sporządzić schemat obiegu dokumentów w określonych warunkach
technologicznych i organizacyjnych,
– skorzystać z poligraficznych norm polskich i branżowych w postaci
papierowej i elektronicznej,
– przyjąć zamówienia klientów na wykonanie określonych wyrobów
poligraficznych,
– opracować kartę technologiczną dla określonego wyrobu
poligraficznego,
– określić koszt wytwarzania określonego wyrobu poligraficznego,
– wypełnić zlecenie naświetlenia filmów CtF,
– wypełnić zlecenie naświetlenia form CtP,
– wypełnić zlecenie skanowania oryginałów,
– wypełnić zlecenie wykonania druku cyfrowego lub wielkoformatowego,
– posłużyć się instrukcją obsługi urządzenia i maszyny poligraficznej,
– posłużyć się instrukcją bhp dotyczącą obsługi maszyn i urządzeń
poligraficznych,
– skorzystać z dokumentacji techniczno-ruchowej (DTR) określonego
urządzenia i maszyny poligraficznej,
– opracować plan smarowania i remontów maszyn poligraficznych na
podstawie instrukcji,
– wypełnić druki pobrania i przekazania materiałów, urządzeń,
półproduktów oraz wyrobów gotowych do magazynu.
Schemat obiegu dokumentów w firmie poligraficznej. Polskie i branżowe
normy dotyczące poligrafii. Zamówienie klienta. Karta technologiczna.
Kalkulacje wyrobów poligraficznych. Zlecenie do naświetlania filmów
CtF. Zlecenie do naświetlania form drukowych CtP. Zlecenie do
skanowania. Zlecenie wykonania proofingu. Zlecenie wykonania
wydruków cyfrowych i wielkoformatowych. Instrukcje obsługi maszyn
poligraficznych.
Instrukcje
bhp
dotyczące
obsługi
maszyn
poligraficznych.
Dokumentacje
techniczno-ruchowe
maszyn
poligraficznych. Instrukcje smarowania i remontów maszyn i urządzeń
poligraficznych. Druki pobrania i zdania materiałów, przyrządów,
półproduktów i gotowych wyrobów do magazynu.
57
3. Ćwiczenia
• Sporządzanie
schematu
blokowego
obiegu
dokumentów
w określonych warunkach technologicznych i organizacyjnych.
• Korzystanie z norm poligraficznych w formie papierowej
i elektronicznej.
• Wypełnianie zamówienia klienta dla różnego rodzaju wyrobów.
• Wypełnianie karty technologicznej dla różnego rodzaju wyrobów
poligraficznych.
• Określanie kosztów wytwarzania wyrobów poligraficznych metodą
tradycyjną i komputerową.
• Wypełnianie zamówień do naświetlania CtF, CtP, skanowania,
proofingu, druku cyfrowego.
• Opracowanie planu smarowania i remontów określonych maszyn.
• Wypełnianie druków magazynowych.
Schematy obiegu dokumentów w firmach poligraficznych.
PN oraz BN dotyczące poligrafii w formie papierowej oraz elektronicznej.
Druki zamówień.
Druki kart technologicznych.
Przykłady kalkulacji wyrobów poligraficznych.
Programy do sporządzania kalkulacji wyrobów poligraficznych.
Druki zamówień do naświetlania CtF, CtP, skanowania, proofingu, druku
cyfrowego i wielkoformatowego.
Instrukcje obsługi maszyn poligraficznych.
Instrukcje bhp dotyczące maszyn poligraficznych.
Druki magazynowe.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące posługiwania
się dokumentacją techniczną i technologiczną w ramach poligraficznego
procesu produkcyjnego. Treści programowe jednostki powinny być
realizowane w korelacji z tematyką odpowiednich jednostek modułowych
wyodrębnionych w modułach zawodowych.
należy zaliczyć:
– wypełnianie druku zamówienia,
– wypełnianie karty technologicznej,
– wypełnianie druków naświetlenia, druku cyfrowego, proofingu.
58
Realizacja ćwiczeń oraz kształtowanie umiejętności praktycznych
powinna może odbywać się w warunkach rzeczywistych i symulacyjnych.
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zadań. Zajęcia należy
prowadzić w pracowni technologicznej wyposażonej w odpowiednie
środki dydaktyczne. Zajęcia powinny być prowadzone w grupie liczącej
do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-4 osobowe.
Przed przystąpieniem do zajęć nauczyciel powinien przygotować
materiały, jak: teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, akty
prawne, katalogi, druki, przykładowe wyroby poligraficzne, przykłady
dokumentacji
technicznej
i
technologicznej.
Wskazane
jest
wykorzystywanie specjalistycznych programów komputerowych do
sporządzania dokumentacji poligraficznej.
produkcyjnych i innych potencjalnych miejsc zatrudnienia. Celem
organizacji wycieczek jest poznanie przez uczniów metod posługiwania
się dokumentacją techniczną i technologiczną w rzeczywistych
warunkach pracy.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– poprawność i sprawność sporządzania dokumentacji,
– organizacja stanowiska pracy.
– sporządzanie schematu obiegu dokumentów w firmie poligraficznej,
– posługiwanie się drukami zamówień,
– określanie kosztu wykonania wyrobu poligraficznego,
– sporządzanie planu smarowań i remontów maszyn.
pomocą:
– testów osiągnięć z zadaniami zamkniętymi i otwartymi,
59
W trakcie obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń
i innych zadań należy zwracać uwagę na:
– odczytywanie oraz posługiwanie się dokumentacją techniczną
i technologiczną,
– poprawność wykonania schematów i rysunków,
– organizację prac związanych z realizacją zadań,
W ocenie końcowej osiągnięć uczniów po zakończeniu realizacji
60
Moduł 311[28].Z2
– planować i realizować procesy poligraficzne,
– projektować
oraz
określać
przebieg
kolejnych
etapów
technologicznych,
– sporządzać oraz posługiwać się dokumentacją technologiczną,
– ustalać parametry wykonania produktów poligraficznych,
– dobierać materiały do produkcji oraz obliczać ich zapotrzebowanie,
– obsługiwać urządzenia kontrolno-pomiarowe,
– wykonywać reprodukcję poligraficzną różnymi sposobami,
– składać teksty gładkie i utrudnione zgodnie z zasadami składu,
– projektować formy graficzne łączone z tekstem,
– przetwarzać tekst i grafikę,
– przygotowywać materiał do naświetlania i drukowania,
– wykonywać formy kopiowe i drukowe,
– dokonywać oceny, korekty i odbioru półproduktów oraz produktów
poligraficznych,
– obsługiwać urządzenia przygotowalni poligraficznej,
– dobierać materiały stosowane w przygotowalni poligraficznej,
– planować poligraficzne procesy technologiczne,
Symbol
jednostki
modułowej
311[28].Z2.01
311[28].Z2.02
311[28].Z2.03
311[28].Z2.04
Razem
61
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
68
112
66
42
288
311[28].Z2
311[28].Z2.01
Planowanie technologiczne
i techniczne publikacji
311[28].Z2.02
Przygotowanie materiałów
tekstowych
311[28].Z2.03
Przygotowanie materiałów
ilustracyjnych
311[28].Z2.04
4. Literatura
Blatner D.: Skanowanie i półtony. Letra Graghic, Kraków 1995
Chwałkowski R.: Typografia typowej książki. Helion, Gliwice 2002
Polska Izba druku, Warszawa 1999
Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S.: Formy drukowe. WSiP,
Warszawa 1996
Instrukcje obsługi urządzeń - naświetlarek, drukarek, skanerów i inne.
Katalog krojów czcionek
Kirszke R.: Fotoskład. WSiP, Warszawa 1979
Malinowska T., Syta L.: Redagowanie techniczne książki. Wydawnictwa
Naukowo-Techniczne, Warszawa 1981
Marszałek L.: Edytorstwo publikacji naukowych, PWN, Warszawa 1986
Parker Roger C.: Skład komputerowy w minutę. Intersoftland-Prentice
Hall International, Polska-Anglia 1994
Polskie i branżowe normy poligraficzne
Praca zbiorowa. ABC poligraficzno-komputerowo-wydawnicze. Kraków
1994
Praca zbiorowa. Poligrafia ogólna. WSiP, Warszawa 1982
Praca zbiorowa. Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie
ze słowackiego. COBRPP, Warszawa 2002
Trzaska F.: Podstawy techniki wydawniczej. IWZZ, Warszawa 1987
62
Trzaska F.: Redakcja techniczna książki. Poradnik dla pracowników
wydawnictw. Policealne Studium Poligraficzne. Warszawa 1977
Trzynadlowski J.: Edytorstwo. Tekst, język, opracowanie. Warszawa
1976
Wojeński J.: Technika liternicza. PWE, Warszawa 1990
Zachrisson B.: Studia nad czytelnością druku, WN-T, Warszawa 1970
Czasopisma: Poligrafika, Świat druku, Print Publishing i inne
Opisy wybranych programów komputerowych
63
– zaplanować proces wytwarzania produktu poligraficznego,
– sporządzić blokowy schemat obrazujący kolejne etapy produkcji
wyrobu poligraficznego,
– określić zakres stosowania różnych sposobów produkcji danego
wyrobu,
– posłużyć się dokumentacją techniczną na etapie planowania
produkcji,
– ustalić technologiczne parametry wyrobu,
– dobrać podłoże drukowe oraz inne materiały do procesu produkcji,
– obliczyć zapotrzebowanie materiałowe,
– określić przyczyny powstawania strat w materiałach,
– dobrać optymalną technikę drukowania na podstawie analizy
jakościowej produktu,
– określić zakres stosowania różnych technik drukowania,
– dokonać optymalnego doboru maszyn drukujących,
– określić szacunkowo czas produkcji wyrobu,
– wykonać wstępną i końcową kalkulację kosztów wytwarzania
wyrobów poligraficznych,
– zaplanować etapy kontroli technicznej,
– sklasyfikować i rozróżnić typy i rodzaje publikacji,
– określić i scharakteryzować budowę publikacji zwartych,
– scharakteryzować przebieg procesu wydawniczego,
– zinterpretować terminy: maszynopis wydawniczy, arkusz autorski,
wydawniczy, drukarski, introligatorski,
– obliczyć objętość publikacji,
– umiejscowić elementy graficzne na stronach oraz określić ich
proporcje,
– określić i scharakteryzować elementy układu typograficznego,
– wykonać adiustację materiałów wydawniczych,
– sporządzić szkic wydawniczy,
– zaprojektować wydanie publikacji z uwzględnieniem podstawowych
zasad typograficznych, estetyki i czytelności druku.
Planowanie produkcji poligraficznej. Schematy blokowe dotyczące
wytwarzania wyrobów poligraficznych. Projektowanie podstawowych
i alternatywnych sposobów produkcji. Planowanie produkcji na
64
podstawie dokumentacji technologicznej. Ustalanie parametrów
produktów poligraficznych. Dobieranie materiałów do produkcji
poligraficznej. Dobieranie i przygotowanie podłoży drukowych.
Obliczanie zapotrzebowania materiałowego. Dobieranie techniki
drukowania. Dobieranie maszyny drukującej. Określanie możliwości
technicznych maszyn i urządzeń poligraficznych. Szacowanie czasu
produkcji. Wykonanie kalkulacji wstępnej i końcowej. Cykl wydawniczy.
Redakcja merytoryczna i techniczna. Przygotowanie materiałów
wydawniczych do składania. Maszynopis wydawniczy. Jednostki
i zasady obliczania objętości publikacji. Czynniki wpływające na sposób
wydania publikacji. Środki wyrazu plastycznego. Budowa elementów
graficznych, rodzaje, układy. Zasady kompozycji tekstowej i graficznej na
płaszczyźnie. Podstawowe elementy kształtu oraz układu graficznego
publikacji: format publikacji, stopień i krój pisma, wymiary kolumny,
rodzaj składu, technika drukowania, rodzaj papieru, sposób oprawy.
Podstawowe
parametry
elementów
układu
typograficznego.
Zastosowanie zasady złotego podziału odcinka w projektowaniu
publikacji. Zasady doboru elementów tekstowych i graficznych, formy
tekstu i grafiki do określonych treści, kolorów, światła, rozwiązań
kompozycyjnych.
Znaki
adiustacyjne.
Adiustacja
maszynopisu
wydawniczego. Szkic wydawniczy. Znaki korektorskie. Zasady i etapy
korekty merytorycznej, typograficznej i graficznej.
3. Ćwiczenia
• Dobieranie techniki drukowania do określonego wyrobu.
• Dobieranie podłoża drukowego do potrzeb technologicznych.
• Dobieranie parametrów maszyny drukującej na podstawie analizy
technologicznej.
• Obliczanie zapotrzebowania materiałowego.
• Określanie strat materiałowych związanych z prowadzeniem
procesów technologicznych.
• Kalkulowanie kosztów wytwarzania wyrobów poligraficznych.
• Określanie zasad tworzenia formatów znormalizowanych.
• Rozmieszczanie tekstu na kolumnie.
• Rozpoznawanie krojów i odmian pisma.
• Rozróżnianie rodzajów publikacji.
• Określanie wymagań stawianych maszynopisowi wydawniczemu.
• Obliczanie objętości publikacji.
• Charakteryzowanie środków wyrazu plastycznego stosowanych
w publikacjach.
• Projektowanie różnego rodzaju druków akcydensowych.
65
•
•
•
•
Projektowanie kształtu i graficznego układu publikacji.
Adiustowanie materiałów wydawniczych.
Sporządzanie szkiców wydawniczych.
Przygotowanie projektu publikacji nieperiodycznej z zachowaniem
podstawowych zasad typograficznych.
• Wykonywanie korekty technicznej.
Przymiar metryczny, miarka typograficzna.
Przykłady szkiców i makiet wydawniczych.
Przykłady różnych rodzajów wyrobów poligraficznych.
Wzorniki podłoży drukowych.
Wzorniki farb.
Wzorniki materiałów introligatorskich i uszlachetniających.
Schematy technologiczne i dane techniczne maszyn drukujących.
Prezentacje
multimedialne
projektów
graficznych,
układów
typograficznych, wydawniczej kompozycji publikacji.
Wzorniki pism.
Oryginały i reprodukcje.
Przykłady różnego rodzaju publikacji.
Próbki materiałów poligraficznych.
Zestaw norm.
Tablice: kroje czcionek, zasady składu i podziału tekstu, kompozycja
wydawnicza książki, zasady łączenia tekstu i grafiki, elementy układu
typograficznego publikacji; sposoby rozmieszczania tekstu i ilustracji,
znaki adiustacyjne i korektorskie.
Teksty przewodnie do ćwiczeń.
Sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu.
Czasopisma specjalistyczne: Świat druku, Poligrafika, PrePress.
Program
jednostki
modułowej
zawiera
treści
dotyczące
technologicznego i technicznego planowania publikacji. Program
jednostki powinien być realizowany w korelacji z tematyką jednostek
modułowych wyodrębnionych w modułach zawodowych.
z instruktażem, metodę ćwiczeń praktycznych oraz metodę projektów.
Do takich treści należy zaliczyć:
– dobieranie maszyn oraz technik drukowania,
– obliczanie zapotrzebowania i strat materiałowych,
66
– określanie kosztów wytwarzania wyrobów poligraficznych,
– obliczanie objętości publikacji,
– przygotowanie materiałów wydawniczych do składania.
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zadań. Zajęcia należy
prowadzić w pracowni technologicznej wyposażonej w odpowiednie
środki dydaktyczne. Zajęcia powinny być prowadzone w grupie liczącej
do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-4 osobowe.
teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, akty prawne, katalogi,
plansze, foliogramy, przykłady druków i dokumentacji technicznotechnologicznych. Stanowiska ćwiczeniowe powinny być wyposażone
w niezbędne przyrządy, aparaturę i narzędzia. Wskazane jest
wykorzystywanie specjalistycznych programów komputerowych do
planowania produkcji poligraficznej, kalkulacji kosztów wytwarzania
produktu.
zapoznania się z procedurami planowania produkcji poligraficznej
w warunkach rzeczywistych.
edukacyjnych ucznia
– dobieranie techniki drukowania, maszyny i podłoża drukowego,
– obliczanie zapotrzebowania materiałowego,
– kalkulowanie kosztu wytwarzania wyrobu poligraficznego,
– wykonanie technicznej redakcji publikacji.
67
pomocą:
– testu osiągnięć z zadaniami otwartymi i zamkniętymi,
– testu praktycznego z zadaniami typu próba pracy,
– posługiwanie się dokumentacją techniczną i technologiczną,
– poprawność wykonywania schematów i rysunków,
– organizację pracy związanej z wykonaniem zadań,
68
– ustalić wielkości charakterystyczne składu gładkiego przy pomocy
miarki typograficznej,
– określić cechy składu gładkiego,
– określić rolę akapitu w składzie gładkim,
– ustalić
wielkość
wcięć,
odstępów
międzyliterowych,
międzywyrazowych oraz interlinii,
– określić wymagania dotyczące dzielenia i przenoszenia wyrazów,
– określić sposób wyróżniania tekstu lub jego fragmentów,
– zastosować znaki interpunkcyjne zgodnie z ortografią, gramatyką
oraz zasadami składu obowiązującymi w języku polskim,
– zastosować zasady składu spisu treści, bibliografii oraz skorowidzów,
przypisów i objaśnień,
– zastosować
podstawowe
zasady
składu
obowiązujące
w języku angielskim, niemieckim i francuskim,
– określić charakterystyczne cechy składu utworów poetyckich
i scenicznych,
– dokonać podziału tabel oraz charakterystyki ich podstawowych
elementów,
– zastosować zasady składu tabel,
– określić znaki charakterystyczne dla składu tekstu matematycznego,
– scharakteryzować programy komputerowe lub ich elementy
umożliwiające skład wzorów matematycznych,
– zastosować zasady formatowania składu wzorów matematycznych,
– zastosować zasady formatowania składu wzorów chemicznych
sumarycznych i strukturalnych,
– dokonać połączenia tekstu i grafiki na podstawie szkiców i makiet,
– złożyć wyroby o charakterze akcydensowym,
– utworzyć layout do składania gazet,
– złamać gazetę i zdecydować o sposobie rozmieszczenia materiału,
– utworzyć makietę elektroniczną (layout) do składania książki,
– złamać książkę i zdecydować o sposobie rozmieszczenia materiału,
– skonfigurować systemy DTP zgodnie z profilem produkcji,
– dobrać urządzenia do zaprojektowanego systemu DTP,
– zainstalować programy stosowane w systemach DTP,
– sklasyfikować programy komputerowe stosowane w DTP,
– dobrać program komputerowy do wykonania określonego produktu,
69
– scharakteryzować wektorowe i bitmapowe programy graficzne,
– scharakteryzować poligraficzne programy DTP.
Podział i charakterystyka tekstów przeznaczonych do składu. Akapit oraz
wcięcie akapitowe w tekście gładkim. Odstępy międzyliterowe,
międzywyrazowe oraz interlinia w składzie gładkim. Dzielenie
i przenoszenie wyrazów. Wyróżnienia w tekście gładkim. Znaki
interpunkcyjne w składzie gładkim. Zasady składu przypisów i objaśnień.
Ustalanie hierarchii tytułów. Zasady składu spisów treści. Zasady składu
bibliografii. Zasady składu skorowidzów. Zasady składania słowników
i katalogów. Podstawowe zasady składu w językach obcych. Zasady
składania skrótów, dat, w języku angielskim, niemieckim i francuskim.
Wykorzystanie cyrylicy w składzie. Dzielenie wyrazów w językach
obcych. Graficzne i typograficzne cechy utworów poetyckich. Zasady
składu utworów poetyckich. Tytuły w utworach poetyckich.
Charakterystyczne cechy utworów scenicznych. Różne rodzaje układów
graficzno-typograficznych w składzie utworów scenicznych. Zasady
składu utworów scenicznych. Składanie utworów poetyckich
i dramatycznych z zastosowaniem różnego rodzaju oprogramowania.
Podział tabel. Budowa i formaty tabel. Dobór pisma do tabeli.
Włamywanie i obłamywanie tabel. Zasady składu główek tabel. Zasady
składu boczków tabeli. Zasady wypełniania pola rubrykowego. Tabele
z liniami i bez linii. Tabele rozkładowe podłużne i poprzeczne. Tabele
bilansowe. Zasady składu zestawień tabelarycznych. Formatowanie
tabel z zastosowaniem różnego rodzaju oprogramowania. Zasady
składania wzorów matematycznych i chemicznych. Podstawowe typy
układów graficznych gazety i książki. Rozmieszczenie materiału
w gazecie. Tworzenie makiety odręcznej i technicznej Zasady łamania
książek w zależności od rodzajów tekstu. Wykonywanie makiet
elektronicznych dla akcydensów, gazet i książek. Łączenie tekstu
i grafiki. Systemy DTP. Konfigurowanie systemów DTP. Komputery
stosowane w systemach DTP. Urządzenia wchodzące w skład systemów
DTP. Charakterystyka i dobór urządzeń w DTP. Klasyfikacja
oprogramowania w DTP. Programy edycyjne, graficzne wektorowe,
graficzne rastrowe i poligraficzne DTP. Obsługa programów w DTP.
3. Ćwiczenia
•
•
•
•
Rozpoznawanie różnego rodzaju składów.
Obliczanie wcięcia akapitowego.
Składanie prac tekstowych bez wyróżnień.
Składanie fragmentu utworu scenicznego.
70
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Składanie tabeli dziełowej.
Składanie pracy z zastosowaniem wzorów matematycznych.
Składanie pracy z zastosowaniem wzorów chemicznych.
Wykonywanie layoutu gazety i czasopisma.
Wykonywanie layoutu książki i broszury.
Tworzenie elementów grafiki w programie wektorowym.
Tworzenie elementów grafiki w programie bitmapowym.
Łączenie tekstu i grafiki w różnych typach publikacji.
Wyszukiwanie i wykorzystywanie danych z Internetu.
Archiwizowanie na różnych nośnikach.
Stanowiska do składu testów.
Stanowiska komputerowe połączone w system DTP.
Oprogramowanie edycyjne.
Oprogramowanie do grafiki wektorowej.
Oprogramowanie do grafiki rastrowej.
Oprogramowanie poligraficzne DTP.
Drukarki komputerowe monochromatyczne i kolorowe.
Przykłady różnego typu publikacji.
Przykłady różnych typów składów.
Przykłady różnego rodzaju szkiców i makiet wydawniczych.
Tablice ilustrujące zasady składu.
Rożne rodzaje nośników pamięci.
Wzorniki kolorów: CMYK, Pantone.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące przygotowania
do druku materiałów tekstowych, tworzenia grafiki wektorowej
i bitmapowej, podstaw pracy w systemie DTP.
Treści programowe jednostki powinny być realizowane w korelacji
z tematyką
jednostek
modułowych:
Przygotowanie
materiałów
ilustracyjnych, Wykonanie impozycji i proofingu wyodrębnionych
w module Poligraficzne procesy przygotowawcze oraz z tematyką
jednostki Realizowanie procesów przygotowawczych wyodrębnionej
w module Praktyka zawodowa. Umiejętności opanowane przez uczniów
w wyniku realizacji programu jednostki są niezbędne do opanowania
treści programowych dotyczących przygotowalni poligraficznej.
Program jednostki powinien być realizowany z uwzględnieniem
aktywizujących metod nauczania: projektów, sytuacyjnej, ćwiczeń
praktycznych.
71
z instruktażem, metodę ćwiczeń praktycznych oraz metodę projektów.
– przygotowanie utrudnionych składów tekstów,
– wykonywanie layoutu,
– łączenie tekstu i grafiki.
projektowania graficznego wyposażonej w odpowiednie środki
dydaktyczne. Zajęcia mogą być prowadzone w grupie liczącej do
teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, przykłady różnego
rodzaju składów. Stanowiska ćwiczeniowe powinny być wyposażone
wykorzystywanie
specjalistycznych
programów
komputerowych.
W przypadku przygotowalni poligraficznej sprowadza się to do
zapoznania z programami do łamania publikacji.
poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy przygotowalni
poligraficznej.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– organizowanie stanowiska pracy,
– sprawność wykonania zadań.
– wykonywanie składów tekstów o charakterze gładkim,
– wykonywanie składów tekstów o charakterze utrudnionym,
72
– tworzenie layoutu publikacji,
– tworzenie grafiki o charakterze wektorowym i bitmapowym,
– łączenie tekstu z grafiką.
pomocą:
– poprawność i staranność wykonania schematów i rysunków,
– organizację prac związanych z wykonaniem zadań,
– trafność koncepcji projektu oraz prezentację projektów pracy,
73
– zastosować teoretyczne podstawy reprodukcji poligraficznej,
– określić cele sensytometrii i densytometrii w procesach reprodukcji,
– określić zasady działania filtrów selekcyjnych,
– zmierzyć gęstość optyczną w świetle przepuszczonym i odbitym,
– dobrać kształt krzywej charakterystycznej na podstawie analizy
technologicznej,
– rozpoznać oryginał oraz zadecydować o sposobie jego reprodukcji,
– scharakteryzować technologiczne etapy reprodukcji klasycznej,
– dokonać podziału skanerów oraz ocenić ich jakość,
– określić parametry technologiczne poszczególnych skanerów,
– określić zastosowanie skanera do wykonania określonego rodzaju
prac,
– określić parametry i jednostki skanowania,
– dobrać parametry skanowania w typowych i nietypowych sytuacjach
technologicznych,
– zeskanować różnego typu oryginały,
– scharakteryzować powstawanie zjawiska mory,
– określić sposoby unikania oraz eliminowania zjawiska mory,
– scharakteryzować narzędzia retuszu elektronicznego,
– wyjaśnić zasady działania podstawowych narzędzi retuszu
elektronicznego,
– dobrać parametry retuszu elektronicznego podczas korekty liniowej
i nieliniowej,
– dokonać modyfikacji skanu zgodnie z oryginałem,
– scharakteryzować parametry technologiczne aparatów cyfrowych,
– dobrać aparat cyfrowy i wyposażenie do wykonania zdjęcia
w określonych warunkach,
– dobrać ustawienia i parametry wykonania zdjęcia cyfrowego,
– wykonać zdjęcie cyfrowe,
– zmodyfikować zdjęcia wykonane aparatem cyfrowym zgodnie
z wymaganiami przygotowalni poligraficznej.
Natura światła, zakres promieniowania widzialnego. Teoretyczne
podstawy działania filtrów selekcyjnych. Sensytometria. Krzywa
charakterystyczna. Densytometria. Gęstość densytometry. Gęstość
74
optyczna.
Pomiar
gęstości
optycznej
w
świetle
odbitym
i przepuszczonym. Rodzaje oryginałów. Rozpoznawanie oryginałów.
Cechy oryginałów. Kadrowanie oryginałów. Retusz oryginałów. Gęstość
optyczna
oryginałów.
Aparaty
fotoreprodukcyjne.
Technologia
reprodukcji klasycznej jedno- i wielotonalnej. Rastrowanie projekcyjne.
Kopiarki stykowe. Technologia kopiowania i rastrowania stykowego.
Obróbka chemiczna filmów. Wywoływanie. Utrwalanie. Płukanie.
Suszenie. Technologia retuszu fotomechanicznego. Podział skanerów.
Skanery płaskie i bębnowe. Cechy techniczno-technologiczne skanerów
stosowanych w reprodukcji. Dobór skanera do systemu DTP. Parametry
skanowania. Dobór parametrów skanu. Reprodukcja oryginałów
refleksyjnych i transparentowych. Technologia skanowania różnego
rodzaju oryginałów. Mocowanie oryginałów w skanerze. Korekta tonalna
i barwna zeskanowanego oryginału. Retusz elektroniczny. Narzędzia
retuszu elektronicznego. Poziomy szarości. Przejścia tonalne. Zjawisko
mory, zapobieganie i usuwanie. Dobór koloru skanu do kolorów
oryginału różnymi metodami. Kąty rastra dla kolorów składowych. Efekty
specjalne uzyskiwane przez zastosowanie programów do obróbki
rastrowej. Aparaty cyfrowe i ich dodatkowe wyposażenie. Wykonywanie
i obróbka zdjęć cyfrowych. Przenoszenie skanów do urządzeń
zewnętrznych. Dobór nośnika pamięci.
3. Ćwiczenia
• Rozpoznawanie oraz ocena jakości oryginałów.
• Dokonywanie pomiarów densytometrycznych w świetle odbitym
i przepuszczonym.
• Wykonywanie reprodukcji oryginału metodami klasycznymi.
• Skanowanie oryginałów refleksyjnych.
• Skanowanie oryginałów transparentowych.
• Wykonywanie tonalnej korekty skanów.
• Wykonywanie barwnej korekcji skanów.
• Usuwanie i minimalizowanie zjawiska mory.
• Selekcjonowanie i modyfikowanie określonego obszaru skanu.
• Uzyskiwanie efektów specjalnych przez zastosowanie filtrów.
• Wykonanie i obróbka zdjęcia cyfrowego w systemie DTP.
Przymiar metryczny i miarka typograficzna.
Tablice obrazujące naturę światła.
Tablice obrazujące proces rozbarwienia.
Stacja dydaktyczna do fotografii reprodukcyjnej.
75
Stacja do chemicznej obróbki filmów „na mokro”.
Kopiarka stykowa.
Rastry, filtry projekcyjne i stykowe.
Filmy do reprodukcji, odczynniki chemiczne.
Skanery płaskie i bębnowe.
Stanowisko od reprodukcji elektronicznej i obróbki skanów.
Sterowniki skanerów.
Oprogramowanie do obróbki rastrowej skanów.
Aparaty cyfrowe wraz z wyposażeniem.
Oryginały różnych typów.
Próbne odbitki barwne.
Różnego rodzaju komputerowe nośniki pamięci.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące reprodukcji,
obróbki oraz przygotowania do druku oryginałów. Tematyka programowa
jednostki dotyczy również fotografii cyfrowej jako podstawowej metody
przetwarzania i zastosowania oryginałów w poligrafii.
z tematyką określoną w programach jednostek wyodrębnionych
w modułach zawodowych. Umiejętności opanowane przez uczniów
w wyniku realizacji programu są niezbędne do opanowania problematyki
dotyczącej przygotowalni poligraficznej.
z instruktażem, metodę ćwiczeń praktycznych oraz metodę sytuacyjną.
– pomiary densytometryczne oryginałów,
– korekta tonalna i barwna oryginałów,
– obróbka skanów, zastosowanie efektów specjalnych.
dydaktyczne. Zajęcia mogą być prowadzone w grupie liczącej do 15
uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-4 osobowe.
teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, katalogi, oryginały,
76
próbniki. Stanowiska ćwiczeniowe powinny być wyposażone
wykorzystywanie różnych programów komputerowych w ramach jednej
grupy zadań, np. różnych programów do skanowania i obróbki skanu.
poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy w dziale
reprodukcji poligraficznej.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– określanie właściwości oryginałów przeznaczonych do reprodukcji,
– wykonywanie pomiarów densytometrycznych,
– reprodukowanie elektroniczne różnych oryginałów,
– wykonywanie tonalnej i barwnej korekty skanów,
– wykonywanie i obróbka zdjęć cyfrowych.
pomocą:
– testu osiągnięć,
– trafność koncepcji projektu oraz umiejętność prezentacji efektów
pracy,
– jakość wykonywanej pracy,
– systematyczność oraz terminowość wykonania zadań,
77
78
– wykonać wydruki próbne z zastosowaniem drukarek komputerowych,
– wykonać korektę tekstów z zastosowaniem znaków korekcyjnych,
– sprawdzić zgodność założeń typograficznych i graficznych
z wydrukami próbnymi,
– zweryfikować jakość i parametry technologiczne skanów,
– dobrać kolory oraz zweryfikować elementy kolorystyczne zastosowane
w pracy,
– zadecydować o miejscu i wielkości nadlewek,
– zadecydować o położeniu oraz wielkości elementów „na spad”,
– wyszukać i zaznaczyć elementy wykonywane nadrukiem,
– zadecydować o sposobie rozmieszczenia użytków,
– zadecydować o położeniu i wielkości „wycinek”,
– dokonać montażu elektronicznego różnego typu produktów
poligraficznych,
– zadecydować o potrzebie i sposobie wykonania montażu klasycznego,
– wykonać pliki postscriptowe na określone urządzenie zewnętrzne,
– dobrać liniaturę rastra zgodnie z potrzebami technologicznymi,
– umieścić elementy dodatkowe na formie kopiowej w sposób
automatyczny,
– umieścić elementy dodatkowe na montażu klasycznym w sposób
ręczny,
– wykonać pliki typu .pdf przeznaczone do impozycji,
– przenieść plik postscriptowy do urządzenia zewnętrznego,
– zrastrować plik postscriptowy w programie RIP,
– wykonać automatyczną impozycję plików .pdf,
– obsłużyć i zakonserwować naświetlarkę do filmów CtF oraz CtP,
– skontrolować przebieg automatycznego wywoływania filmów i płyt,
– obsłużyć i zakonserwować wywoływarkę automatyczną,
– zweryfikować wizualnie jakość naświetleń na filmach i płytach CtP,
– zmierzyć gęstość optyczną naświetlonych filmów CtF oraz płyt CtP,
– zadecydować o sposobie wykonania odbitek próbnych,
– wykonać próbne odbitki barwne metodami cyfrowymi i analogowymi,
– zweryfikować jakość przygotowalni poligraficznej,
– zabezpieczyć wykonane formy kopiowe i drukowe.
79
Drukarki komputerowe stosowane w systemach DTP: igłowe,
atramentowe, laserowe, sublimacyjne. Wydruki przeznaczone do
korekty. Korekta merytoryczna. Korekta typograficzna. Korekta graficzna.
Kontrola prawidłowości skanów. Kontrola elementów barwnych.
Wykonywanie nadlewek. Wykonywanie elementów „na spad”.
Wykonywanie elementów nadrukiem. Rozkładanie użytków na formacie.
Rozliczanie użytków. Wykonywanie „wycinek”. Dobór formatu
drukowania i naświetlania. Wykonywanie montaży elektronicznych.
Wykonywanie montaży klasycznych jedno- i wielostopniowych. Pliki
postscriptowe. Dobieranie parametrów naświetlania. Rozbarwianie
automatyczne. Elementy dodatkowe: pasery, punktury, skale szarości,
skale barwne, elementy kontrolne, metryczki. Liniatura rastra. Parametry
przejść tonalnych. Wykonywanie plików postscriptowych. Wykonywanie
plików typu .pdf. Impozycja elektroniczna. Naświetlarki do filmów CtF.
Naświetlarki do płyt CtP. Programy do rastrowania typu RIP.
Wywoływarki automatyczne do filmów i płyt. Kalibracja naświetlarek.
Kontrola jakości filmów i form drukowych. Barwne odbitki próbne
wykonywane metodami cyfrowymi. Barwne odbitki próbne wykonywane
metodami analogowymi. Archiwizacja prac.
3. Ćwiczenia
• Wykonywanie wydruków komputerowych z zastosowaniem drukarek
komputerowych.
• Wykonywanie merytorycznej korekty tekstów.
• Wykonywanie nadlewek, spadów oraz nadruków.
• Wykonywanie elektronicznego montażu użytków.
• Wykonywanie montażu klasycznego wielowarstwowego.
• Dobór parametrów oraz wykonywanie pliku postscriptowego.
• Tworzenie plików typu .pdf.
• Naświetlanie filmów, rastrowanie pracy w programie typu RIP.
• Wykonywanie impozycji plików .pdf.
• Wykonywanie barwnych odbitek cyfrowych i porównywanie ich
z oryginałem.
• Wywoływanie filmów w wywoływarce automatycznej.
Stanowiska do składu i reprodukcji poligraficznej DTP.
Oprogramowanie DTP.
80
Stanowiska do montażu klasycznego.
Naświetlarka do filmów CtF.
Naświetlarka do płyt offsetowych CtP.
Oprogramowanie typu RIP.
Wywoływarka automatyczna.
Urządzenie i oprogramowanie do kalibracji naświetlarki.
Urządzenie cyfrowe do barwnych odbitek.
Urządzenie analogowe do barwnych odbitek.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące przygotowania
materiałów tekstowych oraz ilustracyjnych do naświetlania i drukowania.
Program obejmuje również tematykę dotyczącą wykonywania montażu,
impozycji oraz proofingu.
z tematyką określoną w programach jednostek modułowych
wyodrębnionych w modułach zawodowych. Umiejętności opanowane
w wyniku realizacji programu są niezbędne do wykonywania form
drukowych dla różnych technik drukowania oraz do realizacji programu
jednostki Kontrolowanie procesów drukowania.
przez uczniów należy stosować metody: sytacyjną, pokazu
z instruktażem, ćwiczeń praktycznych. Do takich treści należy zaliczyć:
– przygotowanie publikacji do naświetlania i drukowania,
– wykonywanie pliku postscriptowego,
– wykonywanie impozycji,
– wykonywanie proofingu.
Realizacja ćwiczeń i innych zadań zleconych może odbywać się
w warunkach rzeczywistych i symulacyjnych.
dydaktyczne. Zajęcia mogą być prowadzone w grupie liczącej do 15
Przed przystąpieniem do zajęć wskazane jest przygotowanie
materiałów, jak: teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, akty
prawne, katalogi. Stanowiska ćwiczeniowe powinny być wyposażone
wykorzystywanie specjalistycznych programów komputerowych.
81
Wskazane jest również organizowanie wycieczek dydaktycznych do
zakładów produkcyjnych i innych potencjalnych miejsc zatrudnienia
celem poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy.
edukacyjnych ucznia
– wykonywanie wydruków komputerowych do korekty,
– przygotowanie prac do naświetlania,
– naświetlanie filmów CtF oraz form drukowych CtP,
– wykonywanie impozycji,
– wykonywanie proofingu.
pomocą:
pracy,
– poprawność i staranność wykonania prac,
82
Moduł 311[28].Z3
Procesy drukowania
– wyjaśniać zasady działania maszyn drukujących w poszczególnych
technikach drukowania,
– charakteryzować proces powstawania odbitki w różnych technikach
drukarskich,
– drukować na maszynach w różnych technikach drukarskich,
– stosować
terminologię
dotyczącą
procesów
drukowania
i wykonywania form drukowych,
– charakteryzować procesy wykonywania form drukowych dla
poszczególnych technik drukowania,
– wykonywać formy drukowe dla różnych technik drukowania,
– identyfikować zagrożenia związane z obsługą maszyn i urządzeń
do wykonywania form drukowych oraz maszyn drukujących,
– kontrolować procesy drukowania z zastosowaniem różnych technik,
– określać sposoby ograniczania zagrożeń związanych z obsługą
maszyn i urządzeń do wykonywania form drukowych oraz maszyn
drukujących.
Symbol
jednostki
modułowej
311[28].Z3.01
311[28].Z3.02
311[28].Z3.03
311[28].Z3.04
wypukłymi
płaskimi
wklęsłymi
Razem
83
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
50
92
74
36
252
311[28].Z3
Procesy drukowania
311[28].Z3.01
Przygotowanie form
oraz drukowanie
technikami wypukłymi
311[28].Z3.02
Przygotowanie form
oraz drukowanie
technikami płaskimi
311[28].Z3.03
Przygotowanie form
oraz drukowanie
technikami wklęsłymi
311[28].Z3.04
Kontrolowanie procesów
drukowania
4. Literatura
Polska Izba Druku, Warszawa 1999
Ciupalski S.: Maszynoznawstwo poligraficzne. WNT, Warszawa 1978
Ciupalski S.: Maszyny offsetowe zwojowe. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000
Ciupalski S.: Maszyny drukujące konwencjonalne. Oficyna Wydawnicza
Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S., Mudrak E.: Formy drukowe.
WSiP, Warszawa 1996
Druździel M., Fijałkowski T.: Maszyny i urządzenia typograficzne. WSiP,
Warszawa 1987
Druździel M., Fijałkowski T.: Przygotowanie typograficznych form
drukowych. WSiP, Warszawa 1989
Kołak J., Ostrowski J.: Maszyny drukujące. WSiP, Warszawa 1987
Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1997
Praca zbiorowa: Poligrafia ogólna. WSiP, Warszawa 1982
Rydel J., Sobczyk W.: Maszynoznawstwo poligraficzne. PWSZ,
Warszawa 1976
Czasopisma: Poligrafika, Świat druku
Dokumentacje techniczne maszyn i urządzeń do wykonywania form
i maszyn drukujących
84
wypukłymi
– sklasyfikować formy typograficzne,
– scharakteryzować proces powstawania form typograficznych ze
składu ręcznego i maszynowego,
– dokonać klasyfikacji typograficznych maszyn drukujących,
– scharakteryzować budowę oraz wyjaśnić zasadę działania maszyny
typooffsetowej,
proces
powstawania
formy
drukowej
typooffsetowej,
– scharakteryzować technikę drukowania fleksograficznego,
– scharakteryzować budowę oraz wyjaśnić zasadę działania zespołów
maszyny fleksograficznej,
– dokonać charakterystyki form fleksograficznych,
– scharakteryzować procesy powstawania form fleksograficznych,
– wykonać formę fleksograficzną,
– wykonać montaż formy fleksograficznej na cylindrze lub tulei
formowej,
– określić zastosowanie techniki fleksograficznej,
– określić zagrożenia związane z obsługą maszyn drukujących
technikami wypukłymi,
– zastosować terminologię dotyczącą technik wykonania form oraz
drukowania technikami wypukłymi,
– zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
Drukowanie
typograficzne.
Maszyny
typograficzne
arkuszowe
i zwojowe. Drukowanie typooffsetowe. Maszyny typooffsetowe.
Wykonywanie form typooffsetowych. Drukowanie fleksograficzne.
Wykonywanie form fleksograficznych. Maszyny fleksograficzne.
3. Ćwiczenia
• Wykonywanie formy fleksograficznej.
• Charakteryzowanie budowy maszyn
wypukłymi.
drukujących
85
technikami
• Wykonywanie montażu formy fleksograficznej na cylindrze lub tulei
formowej.
• Wykonywanie drukowania fleksograficznego.
Plansze, foliogramy przedstawiające schematy różnych rodzajów
typograficznych maszyn drukujących.
Plansze, foliogramy ilustrujące schematy maszyn typooffsetowych.
Stanowisko
do
wykonywania
form
flexo
oraz
drukowania
fleksograficznego.
Plansze,
foliogramy
obrazujące
schemat
typowej
maszyny
fleksograficznej i poszczególnych zespołów.
Filmy dydaktyczne dotyczące drukowania techniką typooffsetową
i techniką fleksograficzną.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące wykonywania
form oraz drukowania z zastosowaniem technik druku wypukłego. Treści
określoną w programach jednostek modułowych wyodrębnionych
w modułach zawodowych. Umiejętności opanowane w wyniku realizacji
programu są niezbędne do realizacji treści programowych dotyczących
kontrolowania procesów drukowania oraz jakości odbitek.
przez uczniów należy stosować metody: sytuacyjną, pokazu
– wykonywanie formy fleksograficznej,
– montaż formy fleksograficznej na cylindrze lub tulei,
– drukowanie techniką fleksograficzną.
Realizacja ćwiczeń i innych zadań zaleconych przez nauczyciela
bezpieczeństwa i higieny pracy. Zajęcia należy prowadzić
w odpowiednio wyposażonych warsztatach szkolnych oraz w zakładach
poligraficznych. Zajęcia można prowadzić w grupie liczącej do 15
uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na grupy 3-4 osobowe.
materiałów, jak: teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy,
katalogi, plansze, foliogramy, próbniki, przykłady druków. Stanowiska
aparaturę i narzędzia. Wskazana jest prezentacja filmów dydaktycznych
86
o
tematyce
dotyczącej
drukowania
techniką:
typooffsetową
i fleksograficzną oraz organizacją wycieczek dydaktycznych do zakładów
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– sprawność wykonania zadań,
pracy.
– określanie właściwości form typograficznych i fleksograficznych,
– dobieranie materiałów do określonej technologii wykonania form
typograficznych i fleksograficznych,
– wykonywanie form fleksograficznych.
pomocą:
– poprawność i staranność wykonania zadań,
– organizację pracy w trakcie realizacji zadań,
87
płaskimi
– scharakteryzować proces wykonywania offsetowych form drukowych
technologią bezpośrednią pozytywową z płyt presensybilizowanych,
– scharakteryzować zjawiska zachodzące w warstwie kopiowej
fotorozpuszczalnej płyty presensybilizowanej,
– naświetlić płytę presensybilizowaną przez diapozytyw oraz dobrać
czas naświetlania,
– wywołać płytę presensybilizowaną odpowiednim wywoływaczem,
– określić budowę kopioramy,
metody
zwiększania
wytrzymałości
form
offsetowych z płyt presensybilizowanych oraz sposoby ich
zabezpieczania,
– scharakteryzować proces wykonywania form offsetowych w systemie
CtP,
– określić przydatność technologii CtP,
– scharakteryzować proces drukowania techniką offsetową,
– scharakteryzować budowę i zasadę działania poszczególnych
zespołów offsetowej maszyny drukującej,
– scharakteryzować zjawiska zachodzące na powierzchni formy
offsetowej podczas drukowania,
– określić rolę oraz właściwe parametry roztworu zwilżającego,
– dobrać parametry drukowania na offsetowej maszynie arkuszowej,
– wykonać druk nakładu z zastosowaniem offsetowej arkuszowej
maszyny drukującej,
proces
drukowania
wielokolorowego
na
arkuszowych i zwojowych maszynach offsetowych,
– scharakteryzować technikę drukowania offsetowego bezwodnego
oraz określić wymagania technologiczne dotyczące przebiegu
procesu drukowania,
– zorganizować stanowisko pracy na maszynie offsetowej,
techniki
drukowania
litograficznego
i światłodrukowego,
– określić zakres stosowania techniki litograficznej i światłodrukowej.
88
Proces wykonywania form offsetowych z płyt presensybilizowanych
technologią bezpośrednią pozytywową. Wykonywanie form offsetowych
w systemie CTP. Parametry procesów wykonywania form offsetowych
z płyt presensybilizowanych. Urządzenia i materiały do wykonywania
form offsetowych z płyt presensybilizowanych. Proces drukowania
offsetowego. Parametry druku offsetowego. Maszyny offsetowe
arkuszowe
i
zwojowe.
Proces
drukowania
litograficznego
i światłodrukowego.
3. Ćwiczenia
• Wykonywanie offsetowej formy drukowej z płyty presensybilizowanej.
• Określanie zasad działania poszczególnych zespołów jednokolorowej
offsetowej maszyny arkuszowej.
• Drukowanie nakładu na jednokolorowej arkuszowej maszynie
offsetowej.
Plansze, foliogramy przedstawiające poszczególne zespoły maszyny
offsetowej arkuszowej i zwojowej.
Stanowisko z wyposażeniem w skład, którego wchodzą: kopiorama
i inne urządzenia, materiały, przyrządy, odczynniki do wykonania form
drukowych z płyt presensybilizowanych metodą kopii bezpośredniej
pozytywowej, arkuszowa jednokolorowa małoformatowa maszyna
offsetowa, farby, arkusze papieru, środki i narzędzia niezbędne
w procesie drukowania techniką offsetową.
Dokumentacje techniczne maszyn offsetowych arkuszowych.
Filmy dydaktyczne dotyczące: drukowania offsetowego wielokolorowego,
arkuszowego i zwojowego rolowego na maszynach pełnoformatowych
w warunkach
przemysłowych,
wykonywania
form
offsetowych
w systemie CTP.
Instrukcje do ćwiczeń.
form i drukowania technikami druku płaskiego, ze szczególnym
uwzględnieniem techniki offsetowej. Treści programowe jednostki
powinny być realizowane w korelacji z tematyką określoną
w programach jednostek modułowych: Charakteryzowanie procesów
poligraficznych,
Posługiwanie
się
dokumentacją
techniczną
i technologiczną, Charakteryzowanie maszyn i urządzeń poligraficznych,
89
w wyniku realizacji programu jednostki są niezbędne w dalszym procesie
kształcenia, a w szczególności do kontrolowania procesów drukowania
i jakości odbitek.
przez uczniów należy stosować metody: projektów, pokazu w połączeniu
– wykonywanie form offsetowych z płyt presensybilizowanych metodą
bezpośrednią pozytywową oraz w systemie CtP,
– drukowanie techniką offsetową.
bezpieczeństwa
i higieny
pracy.
Zajęcia
należy
prowadzić
w odpowiednio wyposażonych warsztatach szkolnych lub w zakładach
poligraficznych. Zajęcia mogą być prowadzone w grupie liczącej do 15
o tematyce dotyczącej drukowania techniką offsetową na maszynach
wielokolorowych pełnoformatowych, arkuszowych i zwojowych
w warunkach przemysłowych oraz organizacja wycieczek dydaktycznych
do zakładów produkcyjnych i innych potencjalnych miejsc zatrudnienia
celem poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
90
– określanie właściwości form offsetowych wykonanych z płyt
– dobieranie materiałów do określonej technologii wykonania form
offsetowych,
– wykonywanie form offsetowych.
pomocą:
91
wklęsłymi
– scharakteryzować proces drukowania rotograwiurowego,
– scharakteryzować rodzaje form wklęsłodrukowych,
– określić metody wykonywania form wklęsłodrukowych głębokościowo
zmiennych,
– scharakteryzować metody wykonywania form wklęsłodrukowych,
– scharakteryzować budowę oraz wyjaśnić zasadę działania maszyn
rotograwiurowych,
– określić zakres stosowania techniki rotograwiurowej,
– określić zagrożenia związane z obsługą maszyn rotograwiurowych
oraz sposoby ich eliminowania,
– scharakteryzować rodzaje zespołów farbowych stosowanych
w maszynach rotograwiurowych,
– scharakteryzować proces drukowania tamponowego,
– scharakteryzować rodzaje form do drukowania tamponowego,
– określić sposoby wykonywania form do druku tamponowego,
– określić zakres stosowania techniki tamponowej,
– dokonać charakterystyki tamponów do drukowania,
– scharakteryzować rodzaje maszyn do drukowania tamponowego,
– wykonać fotopolimerową formę do drukowania tamponowego,
– wykonać drukowanie techniką tamponową,
– zastosować terminologię dotyczącą technik wklęsłodrukowych,
Procesy drukowania technikami wklęsłymi – drukowanie rotograwiurowe
i tamponowe. Maszyny rotograwiurowe. Maszyny do drukowania
tamponowego. Wykonywanie rotograwiurowych form głębokościowo
zmiennych
metodami:
pośrednimi,
pośrednio-bezpośrednimi
i bezpośrednimi. Wykonywanie rotograwiurowych form powierzchniowo
zmiennych metodami pośrednimi i bezpośrednimi. Wykonywanie
rotograwiurowych form głębokościowo i powierzchniowo zmiennych
metodami pośrednimi i bezpośrednimi. Wykonywanie form do
drukowania tamponowego.
92
3. Ćwiczenia
• Wykonywanie fotopolimerowej formy do drukowania tamponowego
z danej formy kopiowej.
• Drukowanie na kształtkach z zastosowaniem ręcznej maszyny do
drukowania tamponowego.
• Wyjaśniane zasad działania zespołów drukujących maszyn
rotograwiurowych.
• Analizowanie działania zespołów farbowych do farb ciekłych
stosowanych w maszynach rotograwiurowych.
Plansze, foliogramy przedstawiające schematy rotograwiurowych
maszyn drukujących.
Plansze, foliogramy obrazujące metody wykonywania form. Stanowisko
do wykonywania fotopolimerowej formy do drukowania tamponowego.
Stanowisko w skład którego wchodzi ręczna maszyna do drukowania
tamponowego wraz z oprzyrządowaniem niezbędnym do wykonania
drukowania na kształtkach.
Dokumentacje techniczne rotograwiurowych maszyn drukujących.
Filmy dydaktyczne dotyczące wykonywania form rotograwiurowych
różnymi metodami w warunkach przemysłowych, drukowania techniką
rotograwiurową.
form oraz drukowania technikami druku wklęsłego. Treści programowe
jednostki powinny być realizowane w korelacji z tematyką określoną
w programach jednostek modułowych Charakteryzowanie procesów
poligraficznych,
Posługiwanie
się
dokumentacją
techniczną
i technologiczną, Charakteryzowanie maszyn i urządzeń poligraficznych
w wyniku realizacji programu jednostki są niezbędne w dalszym procesie
kształcenia, a w szczególności do kontrolowania procesów drukowania
i jakości odbitek.
przez uczniów należy stosować metody: projektów, pokazu w połączeniu
– wykonywanie fotopolimerowych form tampodrukowych,
– drukowanie techniką tamponową.
93
bezpieczeństwa
i higieny
pracy.
Zajęcia
należy
prowadzić
w odpowiednio wyposażonych warsztatach szkolnych lub w zakładach
poligraficznych. Zajęcia mogą być prowadzone w grupie liczącej do 15
o tematyce dotyczącej drukowania techniką rotograwiurową,
wykonywania form rotograwiurowych w warunkach przemysłowych oraz
organizacja wycieczek dydaktycznych do zakładów produkcyjnych
i innych potencjalnych miejsc zatrudnienia celem poznania przez
uczniów rzeczywistych warunków pracy.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– określanie właściwości różnych rodzajów form rotograwiurowych,
– dobieranie
materiałów
wykonania
form
rotograwiurowych
w określonej technologii,
– dobieranie materiałów do wykonania fotopolimerowej formy
tamponowej,
– wykonywanie fotopolimerowych form tamponowych.
pomocą:
94
– systematyczność oraz terminowość wykonania prac,
95
– określić typowe błędy powstające podczas drukowania techniką
fleksograficzną oraz sposoby ich unikania,
– dokonać jakościowej oceny formy fleksograficznej,
– dobrać parametry drukowania techniką fleksograficzną,
– dokonać oceny jakościowej odbitek wykonanych techniką
fleksograficzną,
– określić czynniki wpływające na jakość wykonania formy offsetowej
z płyty presensybilizowanej,
– dobrać parametry drukowania techniką offsetową,
– określić przyczyny i sposoby eliminowania trudności i problemów
występujących w procesie drukowania techniką offsetową,
– scharakteryzować typowe błędy powstające podczas drukowania
techniką rotograwiurową i tamponową oraz określić sposoby ich
eliminacji,
– dobrać
parametry
drukowania
techniką
rotograwiurową
i tamponową,
– ocenić jakość wykonanych odbitek za pomocą przyrządów kontrolnopomiarowych,
– dokonać korekty barwy uzyskanych odbitek na podstawie barwnych
odbitek próbnych.
Czynniki wpływające na jakość procesów drukowania z zastosowaniem
różnych technik drukowania. Zastosowanie densytometrii do oceny
jakości odbitek drukarskich. Wizualna ocena odbitek drukarskich.
3. Ćwiczenia
• Określanie przydatności form drukowych do drukowania w różnych
technikach.
• Wizualne ocenianie jakości odbitek dotyczące korekty barwy
na podstawie odbitek próbnych.
• Wykonywanie densytometrycznych pomiarów wykonanych odbitek.
• Charakteryzowanie błędów powstających w procesie drukowania oraz
określanie sposobów unikania i eliminacji błędów.
96
Przyrządy kontrolno-pomiarowe do badania jakości odbitek:
densytometr, lupa poligraficzna.
Przykładowe odbitki wykonane różnymi technikami drukarskimi.
Różne rodzaje barwnych odbitek próbnych wraz z odpowiadającymi im
odbitkami nakładowymi.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące kontrolowania
procesów drukowania w kontekście jakości uzyskiwanych odbitek. Treści
określoną w programach jednostek modułowych wyodrębnionych
w module Procesy drukowania.
przez uczniów należy stosować metody: sytuacyjną, projektów, pokazu
– wykonywanie pomiarów densytometrycznych,
– wizualne ocenianie jakości odbitek.
w odpowiednio wyposażonych warsztatach szkolnych. Zajęcia mogą być
edukacyjnych ucznia
97
– określanie jakości odbitek drukarskich,
– dobieranie parametrów drukowania,
– określanie jakości oraz przydatności form drukowych dla różnych
technik drukowania.
pomocą:
98
Moduł 311[28].Z4
– charakteryzować introligatorskie operacje jednostkowe,
– dokonywać analizy działania maszyn i urządzeń introligatorskich,
– charakteryzować procesy obróbki wkładu książkowego,
– stosować terminologię dotyczącą procesów introligatorskich,
– charakteryzować procesy uszlachetniania produkcji poligraficznej,
– charakteryzować rodzaje opraw introligatorskich,
– charakteryzować procesy produkcji opakowań,
– określać sposoby obróbki końcowej produktów poligraficznych,
– dokonywać oceny półproduktów i produktów poligraficznych
na poszczególnych etapach procesu technologicznego,
– określać zagrożenia związane z obsługą maszyn i urządzeń
introligatorskich,
– określać sposoby ograniczania zagrożeń związanych z obsługą
maszyn i urządzeń introligatorskich,
– obsługiwać podstawowe maszyny i urządzenia stosowane do
wykonywania introligatorskich operacji jednostkowych,
Symbol
jednostki
modułowej
311[28].Z4.01
311[28].Z4.02
311[28].Z4.03
jednostkowych
Wykonywanie opraw
Razem
99
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
68
42
70
180
311[28].Z4
311[28].Z4.01
Wykonywanie introligatorskich
operacji jednostkowych
311[28].Z4.02
Wykończanie produktów
introligatorskich
311[28].Z4.03
Wykonywanie opraw
4. Literatura
Ciupalski S.: Maszynoznawstwo poligraficzne. PWSZ, Warszawa 1978
Magdzik S.: Introligatorstwo przemysłowe. WSiP, Warszawa 1988
Pietruczuk I., Godlewski H., Jędrych W.: Technika i technologia
introligatorstwa przemysłowego. WNT, Warszawa 1985
Warszawa 1976
Dokumentacje techniczne maszyn i urządzeń introligatorskich
100
jednostkowych
– scharakteryzować proces wyrównywania arkuszy w stosie,
– określić różnicę między „cięciem” i „krojeniem” papieru,
proces
krojenia
arkuszy
w
stosie
z wykorzystaniem krajarki jednonożowej,
– obsłużyć krajarkę jednonożową,
– określić czynniki wpływające na jakość krojenia arkuszy
w stosie,
– scharakteryzować budowę oraz wyjaśnić zasadę działania
mechanizmów krajarki jednonożowej,
– określić zagrożenia oraz sposoby zabezpieczeń stosowanych
podczas pracy na krajarce jednonożowej,
– scharakteryzować siły występujące w procesie krojenia arkuszy,
– dokonać analizy procesu wykrawania,
– scharakteryzować rodzaje oraz określić przeznaczenie różnych typów
wykrojników,
– zaprojektować różnego typu opakowania,
– określić przebieg operacji perforowania i nadkrawania wyrobu
papierniczego,
– scharakteryzować operację wiercenia oraz budowę wiertła
stosowanego w introligatorstwie,
– określić przebieg procesu złamywania arkuszy i wstęgi papieru,
– wyjaśnić zasadę działania różnych rodzajów złamywarek,
– obsłużyć złamywarkę nożową i kasetową,
– określić różne warianty złamywania oraz czynniki wpływające
na wybór określonego wariantu,
– scharakteryzować proces prasowania składek,
– scharakteryzować budowę oraz wyjaśnić zasadę działania
introligatorskich pras do składek,
– określić kryteria oceny jakości procesu złamywania,
– określić zasady obsługi maszyn do wykonywania introligatorskich
operacji jednostkowych,
101
Wyrównywanie arkuszy w stosie. Maszyny do wyrównywania. Krojenie
i cięcie wytworów papierniczych. Krajarki jednonożowe. Czynniki
wpływające na jakość krojenia. Inne maszyny do krojenia i cięcia
papieru. Proces wykrawania. Wykrojniki przelotowe i płytowe.
Perforowanie i nadkrawanie. Wykonywanie opakowań. Wiercenie
w wytworach papierniczych. Wiertła do papieru. Złamywanie arkuszy
i wstęgi papieru. Złamywarki nożowe, kasetowe i kombinowane.
Złamywarki lejowe i nożowe rotacyjne. Warianty złamywania.
Prasowanie składek. Prasy do składek. Czynniki technologiczne
wpływające na jakość złamywania i prasowania składek. Kontrola
i ocena procesu złamywania. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
3. Ćwiczenia
• Analizowanie
działania
poszczególnych
zespołów
krajarek
jednonożowych.
• Określanie zagrożeń związanych z obsługą maszyn do krojenia
i złamywania arkuszy.
• Krojenie stosu papieru na krajarce jednonożowej według zadanych
parametrów.
• Ocenianie jakości procesu krojenia oraz określanie sposobów
eliminacji ewentualnych błędów.
• Projektowanie opakowań zgodnie z założeniami technologicznymi.
• Wykonywanie opakowań dowolną metodą introligatorską.
• Złamywanie arkuszy papieru na złamywarkach nożowych
i kasetowych według zadanych parametrów procesu.
• Ocenianie prawidłowości procesu złamywania arkuszy na podstawie
ustalonych kryteriów oraz określanie przyczyn powstawania
i sposobów eliminacji błędów.
Plansze i schematy przedstawiające różne typy utrząsarek.
Plansze, foliogramy ilustrujące schematy krajarek jednonożowych oraz
poszczególnych zespołów i mechanizmów.
Dokumentacja techniczna różnych typów krajarek jednonożowych
stosowanych w zakładach poligraficznych.
Foldery krajarek jednonożowych.
Przykłady stosów papieru o różnej jakości.
Przykłady wykrojników przelotowych i płytowych.
Stanowisko, w skład którego wychodzą: krajarka jednonożowa,
złamywarka nożowa i kasetowa.
102
Wykrawarka do produkcji opakowań.
Wiertła do papieru. Noże perforujące.
Plansze, foliogramy ilustrujące schematy złamujących zespołów
złamywarek.
Dokumentacje techniczne różnych typów złamywarek.
Przykłady różnej jakości składek.
Plansze, foliogramy ilustrujące schematy różnych rodzajów pras
introligatorskich do składek.
Filmy dydaktyczne dotyczące złamywania lejowego i nożowego
rotacyjnego na maszynach drukujących rolowych.
jednostkowych procesów introligatorskich. Treści programowe jednostki
w programach jednostek modułowych: Wykończanie produktów
introligatorskich, Wykonywanie opraw wyodrębnionych w module
Procesy introligatorskie. Treści programowe jednostki stanowią bazę do
realizacji programu jednostki modułowej Realizowanie procesów
introligatorskich wyodrębnionej w module Praktyka zawodowa.
w połączeniu z instruktażem, ćwiczeń praktycznych. Do takich treści
należy zaliczyć:
– krojenie i formatowanie wyrobów papierniczych z zastosowaniem
krajarki jednonożowej,
– złamywanie arkuszy z zastosowaniem różnych metod i układów,
– wykonywanie opakowań różnymi sposobami.
teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, katalogi, plansze,
foliogramy, próbniki, przykłady wyrobów introligatorskich. Stanowiska
103
ćwiczeniowe powinny
być
wyposażone
w
niezbędne
przyrządy,
edukacyjnych ucznia
– dokładność i sprawność wykonania zadań.
– krojenie, cięcie oraz wykrawanie wyrobów papierniczych,
– złamywanie arkuszy,
– projektowanie oraz wykonywanie opakowań.
pomocą:
104
– scharakteryzować metody wykończania produktów introligatorskich,
– scharakteryzować proces lakierowania wyrobów introligatorskich,
– scharakteryzować sposoby lakierowania wyrobów introligatorskich,
– scharakteryzować rodzaje foliowania,
– wykonać foliowanie produktu introligatorskiego,
– dokonać analizy parametrów procesu foliowania,
– ocenić jakość procesu foliowania,
– scharakteryzować proces tłoczenia na okładkach introligatorskich,
– określić rodzaje tłoczenia na okładkach introligatorskich,
– scharakteryzować budowę pras do tłoczenia na okładkach,
– określić czynniki wpływające na jakość procesu tłoczenia,
– scharakteryzować proces impregnowania wyrobów poligraficznych,
– scharakteryzować proces brązowania wyrobów poligraficznych.
Wykończanie produktów introligatorskich. Proces lakierowania wyrobów
poligraficznych. Lakierowanie dyspersyjne oraz lakierowanie UV.
Lakierowanie
wybiórcze.
Foliowanie
wyrobów
i półproduktów
poligraficznych. Tłoczenie na okładkach introligatorskich. Parametry
jakościowe procesu tłoczenia na okładkach. Impregnowanie wyrobów
poligraficznych. Brązowanie wyrobów poligraficznych.
3. Ćwiczenia
•
•
•
•
Lakierowanie druków lakierem UV.
Foliowanie druków metodą bezklejową.
Tłoczenie reliefowe na okładkach.
Analizowanie czynników wpływających na jakość tłoczenia na
okładkach.
Plansze, foliogramy przedstawiające schematy procesów lakierowania
i laminowania produktów poligraficznych.
Plansze, foliogramy przedstawiające maszyny do lakierowania
i foliowania produktów poligraficznych.
Stanowisko, w skład którego wchodzą: maszyna do foliowania metodą
bezklejową, prasa do tłoczenia na okładkach oraz materiały niezbędne
do realizacji procesów.
105
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące obróbki
wykończeniowej produkcji introligatorskiej. Treści programowe jednostki
w programach jednostek modułowych wyodrębnionych w module
Procesy introligatorskie.
należy zaliczyć:
– lakierowanie powierzchniowe oraz wybiórcze UV,
– foliowanie produktów poligraficznych,
– tłoczenie na okładkach introligatorskich.
teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, katalogi, plansze,
foliogramy, próbniki, przykłady wyrobów introligatorskich. Stanowiska
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– poprawność i sprawność wykonania zadań,
– dokładność i rzetelność realizacji zadań.
– lakierowanie wyrobów poligraficznych,
106
– foliowanie wyrobów poligraficznych,
– zdobienie wyrobów poligraficznych.
pomocą:
programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki wszystkich
sprawdzianów i testów osiągnięć. Proces oceniania powinien być
realizowany według określonych kryteriów oraz zgodnie z obowiązującą
skalą ocen.
107
Wykonywanie opraw
– scharakteryzować metody kompletowania wkładów,
– określić zakres stosowania metody kompletowania „składka
na składkę” oraz metody „składka w składkę”,
– scharakteryzować proces kontroli kompletowania wkładu,
– zastosować metody ręcznego i maszynowego kompletowania
wkładów,
– scharakteryzować proces szycia drutem oraz określić uwarunkowania
technologiczne procesu,
– wykonać szycie wkładu na maszynach do szycia drutem,
– scharakteryzować introligatorskie procesy szycia nićmi,
– scharakteryzować czynniki wpływające na wytrzymałość wkładów
szytych nićmi,
– scharakteryzować proces klejowego łączenia wkładu,
– wykonać ręcznie klejowe łączenie wkładu,
– scharakteryzować proces łączenia składek nićmi termoplastycznymi,
– scharakteryzować specjalne połączenia stosowane do łączenia
wkładów,
– scharakteryzować proces kształtowania grzbietu wkładu,
– scharakteryzować sposoby wzmacniania grzbietu wkładu,
– scharakteryzować proces okrawania z wykorzystaniem krajarki
trójnożowej,
– określić czynniki wpływające na jakość okrawania,
– scharakteryzować typy opraw,
– scharakteryzować budowę okładki oraz dokonać podziału okładek,
– wykonać okładkę jednolitą i łączoną,
– scharakteryzować proces tłoczenia z folią na okładkach,
– zastosować terminologię dotyczącą typów opraw,
– scharakteryzować oprawy proste oraz określić ich zastosowanie,
– wykonać ręcznie oprawę prostą,
– scharakteryzować oprawy złożone i określić zakres ich stosowania,
– scharakteryzować oprawy specjalne oraz określić ich zastosowanie,
– scharakteryzować procesy wykonywania opraw zeszytowych,
prostych przylegających i zakrywających oraz złożonych,
– wykonać ręcznie oprawę złożoną,
– scharakteryzować dodatkowe elementy opraw,
– określić sposoby pakowania produktów poligraficznych,
108
Kompletowanie wkładów. Kontrolowanie procesu kompletowania.
Maszyny kompletujące. Samonakładaki maszyn kompletujących.
Procesy introligatorskie szycia drutem. Zszywka i jej elementy. Rodzaje
szycia drutem. Budowa i zasady działania aparatów szyjących drutem.
Procesy introligatorskie szycia nićmi. Rodzaje ściegów i ich
zastosowanie. Czynniki wpływające na wytrzymałość wkładów szytych
nićmi.
Łączenie
klejowe
wkładu.
Łączenie
wkładu
nićmi
termoplastycznymi. Połączenia specjalne. Kształtowanie grzbietu
wkładu. Wzmacnianie grzbietu wkładu. Proces prasowania i kalibrowania
grzbietów wkładów. Krajarki trójnożowe. Czynniki wpływające na jakość
okrawania. Przepisy bezpieczeństwa i higieny dotyczące pracy na
maszynach do obróbki wkładu książkowego. Typy opraw
introligatorskich. Rodzaje okładek. Charakterystyka okładek jednolitych.
Charakterystyka okładek łączonych. Proces wypukłego i wgłębnego
tłoczenia okładek. Charakterystyki opraw introligatorskich. Oprawy
proste. Oprawy złożone. Oprawy specjalne. Wykonywanie opraw
zeszytowych.
Wykonywanie
opraw
prostych
przylegających
i zakrywających. Wykonywanie opraw złożonych. Dodatkowe elementy
opraw. Pakowanie produktów poligraficznych. Przepisy bezpieczeństwa
i higieny pracy na maszynach do wykonywania opraw introligatorskich.
3. Ćwiczenia
• Ocena prawidłowości procesu kompletowania składek wykonanego
metodą „składka na składkę” i metodą „składka w składkę”.
• Zastosowanie różnych metod ręcznego kompletowania wkładu oraz
grzbietowego i przygrzbietowego szycia drutem.
• Ocenianie prawidłowości szycia drutem, określanie i eliminowanie
powstałych błędów.
• Łączenie ręczne klejowe wkładu książkowego.
• Określanie oraz rozpoznawanie elementów wzmacniających grzbiet
wkładu.
• Wykonywanie ręczne okładek jednolitych i łączonych według
zadanych parametrów oprawy.
• Wykonywanie ręczne oprawy prostej z półproduktów według
zadanych parametrów.
• Wykonywanie ręczne oprawy złożonej z półproduktów według
zadanych parametrów.
109
Plansze, foliogramy ilustrujące schematy maszyn kompletujących
oraz samonakładaki maszyn.
Przykłady wkładów skompletowanych różnymi metodami.
Przykłady opraw i wkładów szytych drutem różnymi metodami.
Plansze, foliogramy przedstawiające różne rodzaje ściegów
stosowanych w procesie szycia nićmi.
Plansze, foliogramy obrazujące metodę szycia nićmi termoplastycznymi.
Plansze, foliogramy ilustrujące metody obróbki grzbietu wkładu
łączonego klejowo.
Przykłady wkładów z elementami wzmacniającymi grzbiet.
Dokumentacje techniczne maszyn do kompletowania wkładu, do szycia
drutem, nićmi oraz do obróbki grzbietu wkładu.
Plansze, foliogramy ilustrujące budowę poszczególnych rodzajów
okładek introligatorskich.
Stanowisko wyposażone w półprodukty niezbędne do wykonania
różnych typów okładek oraz oprawy prostej i złożonej.
Stanowisko wyposażone w maszynę do szycia drutem, półprodukty
w postaci gotowych składek, klej introligatorski oraz oprzyrządowanie
niezbędne do łączenia ręcznego klejowego wkładu książkowego.
Przykłady różnych rodzajów okładek.
Przykłady różnych rodzajów opraw.
Formy i folie do tłoczenia okładek.
Przykłady okładek tłoczonych różnymi metodami.
Plansze, foliogramy ilustrujące budowę agregatów do wykonywania
opraw prostych i złożonych.
Plansze, foliogramy przedstawiające schematy linii potokowych do
wykonywania opraw prostych i złożonych.
Dokumentacje
techniczne
maszyn
do
wykonywania
opraw
introligatorskich.
Foldery maszyn do wykonywania opraw introligatorskich.
Filmy dydaktyczne dotyczące maszynowego kompletowania składek,
szycia wkładu nićmi, okrawania na krajarkach trójnożowych, klejowego
łączenia wkładu książkowego, obróbki grzbietu wkładu książkowego.
Filmy dydaktyczne dotyczące procesów wykonywania opraw
introligatorskich w warunkach przemysłowych.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące obróbki
wkładów oraz wykonywania opraw introligatorskich. Treści programowe
jednostki powinny być realizowane w korelacji z tematyką określoną
w programach jednostek modułowych wyodrębnionych w module
Podstawy zawodu.
110
należy zaliczyć:
– dokonywanie obróbki wkładów książkowych,
– wykonywanie opraw prostych,
– wykonywanie opraw złożonych.
bezpieczeństwa
i higieny
pracy.
Zajęcia
należy
prowadzić
materiały, jak: teksty przewodnie do wykonania ćwiczeń, instrukcje,
normy, katalogi, plansze, foliogramy, próbniki, przykłady wyrobów
introligatorskich. Stanowiska ćwiczeniowe powinny być wyposażone
w niezbędne przyrządy, aparaturę i narzędzia.
poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy. Wskazane jest
również wykorzystywanie filmów dydaktycznych o tematyce związanej
z wykonywaniem opraw w warunkach przemysłowych.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– dokładność i rzetelność wykonania pracy.
– kompletowanie składek różnymi sposobami,
– łączenie składek we wkład różnymi sposobami,
111
– wykonywanie opraw prostych oraz złożonych.
pomocą:
112
Moduł 311[28].Z5
Praktyka zawodowa
– stosować terminologię zawodową,
– obsługiwać urządzenia kontrolno-pomiarowe,
– redagować materiały wydawnicze,
– przetwarzać tekst i grafikę,
– przygotowywać materiał do naświetlania i drukowania,
– wykonywać formy drukowe,
– wykonywać podstawowe operacje w zakresie drukowania,
– wykonywać podstawowe operacje introligatorskie,
– obsługiwać oraz dokonywać konserwacji maszyn i urządzeń
poligraficznych,
– dokonywać oceny, korekty oraz odbioru półproduktów i produktów
poligraficznych,
Symbol
jednostki
modułowej
311[28].Z5.01
311[28].Z5.02
311[28].Z5.03
Razem
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
60
60
40
160
311[28].Z5
Praktyka zawodowa
311[28].Z5.01
Realizowanie procesów
przygotowawczych
311[28].Z5.02
drukowania
311[28].Z5.03
introligatorskich
113
– przygotować komplet materiałów wydawniczych,
– złożyć testy gładkie oraz utrudnione,
– wykonać layout,
– rozpoznać, sklasyfikować oraz dokonać retuszu oryginałów,
– dobrać parametry skanowania,
– obsłużyć, skalibrować oraz dokonać konserwacji skanerów
poligraficznych,
– zeskanować oraz dokonać obróbki oryginałów,
– dokonać połączenia elementów tekstowych i graficznych,
– wykonać korektę merytoryczną, typograficzną i graficzną,
– wykonać nadlewki, nadruki oraz elementy na spad,
– wykonać kompozyt i rozbarwienie w technologii PDF,
– dokonać oceny i korekty prac wykonanych w technologii PDF,
– wykonać impozycję oraz rozbarwienie prac,
– skorzystać z urządzeń wchodzących w skład systemu DTP,
– dobrać parametry naświetlania oraz przygotować plik postscriptowy,
– dobrać parametry naświetlania i naświetlić formę kopiową,
– dokonać pomiaru optycznej gęstości formy kopiowej,
– obsłużyć i zakonserwować naświetlarkę poligraficzną,
– obsłużyć i zakonserwować wywoływarkę automatyczną,
– dobrać materiały eksploatacyjne do naświetlania i wywoływania,
– przeprowadzić kontrolę formy kopiowej,
– wykonać i ocenić barwne odbitki próbne,
– wykonać naświetlenie płyty offsetowej w technologii CtP,
– zarchiwizować dane na różnych nośnikach pamięci,
– zorganizować pracę przygotowalni poligraficznej,
Organizacja
zakładu
poligraficznego.
Adiustacja
maszynopisu
wydawniczego. Wykonanie szkicu wydawniczego. Przygotowanie
oryginałów do reprodukcji. Składanie tekstów gładkich, tabel, poezji,
utworów scenicznych, wzorów matematycznych i chemicznych.
Wykonanie makiet elektronicznych na podstawie materiałów
wydawniczych. Reprodukcja oryginałów. Obsługa i kalibracja różnego
typu skanerów. Skanowanie różnego rodzaju oryginałów. Obróbka
114
zeskanowanych oryginałów. Tonalna i barwna korekta skanu.
Wykonywanie makiet elektronicznych. Łączenie elementów tekstowych
i graficznych. Budowa i konfiguracja systemów DTP. Korekta
merytoryczna, typograficzna i graficzna. Montaż elektroniczny
i klasyczny. Impozycja. Przygotowanie prac do naświetlania
i drukowania. Przygotowanie plików PDF. Kontrola i korekta plików PDF.
Wykonywanie
plików
postscriptowych.
Przenoszenie
plików
postscriptowych. Obsługa naświetlarek. Obsługa wywoływarek
automatycznych. Filmy oraz materiały eksploatacyjne w DTP.
Naświetlanie form kopiowych. Wywoływanie filmów. Wykonywanie
próbnych odbitek barwnych analogowych i cyfrowych. Naświetlanie płyt
offsetowych w technologii CtP. Archiwizowanie prac poligraficznych.
Zasady eksploatacji sprzętu DTP. Przepisy bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.
Realizacja programu jednostki modułowej w ramach praktyki
zawodowej powinna odbywać się w zakładzie produkcyjnym
wyposażonym w odpowiedni sprzęt z zakresu przygotowalni
poligraficznej. Należy zapewnić uczniom możliwość wykonywania
operacji technologicznych obowiązujących w dziale przygotowalni.
Zakład, w którym odbywa się praktyka powinien charakteryzować się
sprawną organizacją pracy i współczesnym wyposażeniem. Zajęcia
powinny odbywać się w małych grupach pod nadzorem instruktorów –
opiekunów praktyki.
Realizacja programu jednostki powinna odbywać się w warunkach
typowego procesu technologicznego. W trakcie realizacji programu
należy ograniczyć lub pominąć technologie nietypowe i rzadko
stosowane, jak: typografia, montaż ręczny, fotoreprodukcja.
W trakcie realizacji treści programowych należy zwracać uwagę na:
– zastosowanie wiedzy w praktyce,
– kształtowanie umiejętnościpraktycznych,
– kształtowanie umiejętności pracy w zespole,
– poszanowanie mienia i pracy innych osób,
– doskonalenie wiedzy umiejętności zawodowych,
– korzystanie z różnych źródeł informacji.
W programie pominięto technologie rzadko stosowane, jak:
fotoreprodukcja klasyczna, wprowadzono technologie współczesne np.
CtP, wykonywanie impozycji z plików .pdf, fotografię cyfrową.
Nauczyciel - opiekun praktyki powinien czuwać nad bezpieczeństwem
uczniów podczas wykonywania praktycznych zadań.
W trakcie realizacji programu należy stosować przede wszystkim
metodę ćwiczeń praktycznych oraz metodę projektów.
115
edukacyjnych ucznia
w trakcie i na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej na
podstawie kryteriów przedstawionych na początku zajęć.
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów może odbywać się na
podstawie:
– obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania powierzonych
zadań,
– wykonanych projektów.
Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, należy
zwracać uwagę na operowanie zdobytą wiedzą, merytoryczną jakość
wypowiedzi, właściwe stosowanie pojęć technicznych, poprawność
wnioskowania.
Umiejętności praktyczne proponuje się sprawdzać poprzez
obserwację czynności wykonywanych przez uczniów w trakcie realizacji
ćwiczeń.
W procesie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów na podstawie
obserwacji wykonania zadań należy zwracać uwagę na:
– sprawność i dokładność wykonania praktycznych zadań,
– poprawność
wykonania
prac
dotyczących
przygotowalni
poligraficznej,
pracy,
– systematyczność oraz terminowość wykonania zadań.
W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich
zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć
uczniów.
116
– rozróżnić formy drukowe dla poszczególnych technik drukowania,
– zmierzyć podstawowe parametry form drukowych,
– wykonać formy drukowe dla wypukłych technik drukowania,
– skontrolować jakość form wypukłodrukowych,
– wykonać formy drukowe dla płaskich technik drukowania,
– skontrolować jakość form płaskich,
– wykonać formy drukowe dla wklęsłych technik drukowania,
– skontrolować jakość form wklęsłych,
– dobrać farby odpowiednio do systemu drukowania,
– przygotować farbę na podstawie wzoru lub wzornika Pantone,
– wykonać narząd i odbitkę próbną na maszynie do drukowania
wypukłego,
płaskiego,
wklęsłego,
– wydrukować nakład z zastosowaniem maszyny wypukłodrukowej,
– wydrukować nakład z zastosowaniem maszyny płaskiej,
– wydrukować nakład z zastosowaniem maszyny wklęsłodrukowejj,
– skontrolować pracę różnych zespołów maszyn drukujących,
– skorzystać z densytometru, wzornika kolorów, skal barwnych
i szarości oraz innych urządzeń podczas procesu drukowania,
– dokonać konserwacji maszyn drukujących oraz zapobiec awariom
poprzez eksploatację zgodnie z instrukcjami obsługi i smarowania,
– dobrać podłoża drukowe, farby, bufory zmywacze,
– określić czas drukowania nakładu,
Organizacja zakładu poligraficznego. Przepisy bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpożarowej. Formy wypukłe wytwarzane
metodami tradycyjnymi. Formy wypukłe fotoreliefowe. Ustalanie
parametrów naświetlania form fotoreliefowych. Naświetlanie, wymywanie
i doświetlanie form fotoreliefowych. Formy sitowe. Wykonywanie form
płaskich. Płyty offsetowe wielometalowe. Płyty presensybilizowane. Płyty
117
offsetowe negatywowe i pozytywowe. Formy wklęsłe klasyczne,
półautotypijne i autotypijne. Formy wklęsłe wymywane i grawerowane.
Wykonywanie form rotograwiurowychi tamponowych. Drukowanie na
maszynach wypukłodrukowych, płaskich, wklęsłodrukowych. Nakładanie
papieru do samonakładaka. Umieszczanie i mocowanie form drukowych.
Sprawdzanie i nakładanie obciągu. Ustawianie i regulacja marek,
mierzycy i samonakładaka. Przygotowanie farby, regulacja zespołu
farbowego. Uzupełnianie i regulacja zespołu nawilżającego. Regulacja
zespołu odbierającego. Regulacja zespołu utrwalającego. Drukowanie
arkuszowe prac jedno, dwu- i wielokolorowych. Drukowanie na
maszynach o różnym formacie. Drukowanie prac kreskowych
i wielotonalnych. Drukowanie farbami specjalnymi. Korekta obrazu na
formie podczas drukowania. Konserwacja maszyn drukujących. Przepisy
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska.
Realizacja programu jednostki powinna odbywać się w firmie
wyposażonej we współczesny sprzęt drukujący. Uczniowie powinni
poznać produkcję form drukowych i proces drukowania z zastosowaniem
techniki wypukłej, płaskiej i wklęsłej. Zakład, w którym odbywa się
praktyka powinien charakteryzować się nowoczesną organizacją pracy.
Zajęcia powinny być organizowane w małych grupach pod nadzorem
instruktorów – opiekunów praktyki.
Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej
w ramach praktyki zawodowej jest opanowanie umiejętności
praktycznych w warunkach typowego procesu technologicznego.
W trakcie realizacji zadań należy zwracać uwagę na:
– kształtowanie umiejętności praktycznych,
– umiejętność pracy w zespole,
– korzystanie z różnych źródeł informacji,
– przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
W trakcie realizacji treści programowych dotyczących procesów
drukowania należy zwracać uwagę przede wszystkim na technikę
offsetową, stosowaną aktualnie w warunkach przemysłowych.
uczniów podczas praktycznego wykonywania zadań. W trakcie realizacji
programu wskazane jest stosowanie metody ćwiczeń praktycznych oraz
metody projektów.
118
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
w trakcie i na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej. na
podstawie kryteriów przedstawionych na początku zajęć. Proces
sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów powinien być realizowany za
pomocą:
– obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania powierzonych zadań,
– wykonanych projektów.
W trakcie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów należy zwracać
uwagę na:
– poprawność, sprawność i dokładność wykonania zadań,
pracy,
– wykonanie zadania praktycznego typu: drukowanie określonego
nakładu na maszynie arkuszowej.
W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich
zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć
uczniów.
119
– sformatować papier, inne podłoża oraz gotowe wyroby drukowe przy
pomocy krajarki jednonożowej i trójnożowej,
– ustawić format na maszynach do krojenia i cięcia,
– wykonać składki metodą ręczną i za pomocą złamywarki,
– skompletować składki z zastosowaniem odpowiedniej metody,
– połączyć składki różnymi sposobami,
– dokonać obróbki oraz przygotować wkład książkowy do oprawy,
– wykonać różnego typu okładki,
– wykonać oprawę zeszytową, przylegającą i zakrywającą,
– wykonać oprawę prostą i złożoną,
– uszlachetnić wyrób poligraficzny przez lakierowanie lub laminowanie,
– zapakować wyrób poligraficzny,
– obsłużyć maszyny introligatorskie do wykonywania operacji
jednostkowych,
– skontrolować jakość półproduktów i produktów introligatorskich,
– dobrać materiały introligatorskie do realizacji określonych zadań,
– dokonać konserwacji maszyn introligatorskich oraz zapobiec awariom
poprzez eksploatację zgodnie z instrukcjami obsługi i smarowania,
Ręczne i maszynowe liczenie arkuszy. Wyrównywanie arkuszy w stosie.
Krojenie, cięcie i wykonywanie otworów. Ręczne i maszynowe
złamywanie arkuszy. Wykonywanie i kompletowanie składek. Zszywanie
drutem. Zszywanie nićmi. Łączenie klejowe i specjalne. Wykonywanie,
kształtowanie i zdobienie wkładu książkowego. Wykonywanie i zdobienie
okładek. Wykonywanie oprawy prostej i złożonej. Wykonywanie
galanterii introligatorskiej. Uszlachetnianie druków. Pakowanie wyrobów
poligraficznych. Kontrolowanie jakości wyrobów. Konserwacja maszyn
introligatorskich. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
120
Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej
w ramach praktyki zawodowej jest kształtowanie i doskonalenie
umiejętności uczniów w warunkach typowego procesu technologicznego.
Treści programowe dotyczące technologii nietypowych lub rzadko
stosowanych należy ograniczać lub pomijać.
Warunkiem prawidłowej realizacji programu jest organizacja praktyki
w firmie wyposażonej we współczesny sprzęt introligatorski. Uczniowie
powinni poznać produkcję różnego rodzaju opraw introligatorskich
i operacje jednostkowe wykonywane w dziale introligatorni. Zakład,
w którym odbywa się praktyka powinien charakteryzować się
nowoczesną organizacją pracy. Zajęcia powinny być organizowane
w małych grupach i prowadzone pod kierunkiem instruktorów.
W trakcie realizacji programu oraz wykonywania powierzonych zadań
– opanowanie i doskonalenie umiejętności praktycznych,
– umiejętność pracy w zespole,
– korzystanie z różnych źródeł informacji.
uczniów podczas wykonywania zadań praktycznych.
W trakcie realizacji programu wskazane jest stosowanie metody
ćwiczeń praktycznych oraz metody projektów.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
w trakcie i na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej
zgodnie z ustalonymi kryteriami.
Proces sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów może być
realizowany za pomocą:
– wykonanych projektów,
– obserwacji pracy uczniów podczas realizacji powierzonych zadań.
Umiejętności praktyczne mogą być sprawdzane i oceniane za pomocą
obserwacji pracy uczniów w trakcie wykonywania powierzonych zadań.
W trakcie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów wskazane jest
zwracanie uwagi na:
– poprawność,
sprawność
i
dokładność
wykonania
zadań
praktycznych,
121
– systematyczność oraz terminowość wykonania powierzonych prac,
pracy.
W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki zastosowanych
sprawdzianów i testów osiągnięć.
122
Moduł 311[28].Z6
Rynek pracy
– dokonywać analizy rynku usług poligraficznych,
– określać możliwości zatrudnienia oraz prowadzenia działalności
gospodarczej,
– określać mechanizmy funkcjonowania przedsiębiorstwa w warunkach
gospodarki rynkowej i lokalnego rynku pracy,
– planować działalność gospodarczą w zakresie usług poligraficznych,
– posługiwać się językiem obcym w realizacji poligraficznych zadań
zawodowych.
Symbol
jednostki
modułowej
311[28].Z6.01
311[28].Z6.02
311[28].Z6.03
poligraficznych
Podejmowanie działalności gospodarczej
w zakresie usług poligraficznych
Razem
123
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
18
46
70
134
311[28].Z6
Rynek pracy
311[28].Z6.01
poligraficznych
311[28].Z6.02
Podejmowanie działalności
gospodarczej w zakresie usług
poligraficznych
311[28].Z6.03
4. Literatura
Bielecka M.: Podstawy przedsiębiorczości, Podręcznik dla liceum
i technikum, Wydawnictwo Edukacyjne Zofii Dobkowskiej, Warszawa
2005
Dziewięcka-Bokum L., Milecki J.: Wybrane problemy polityki społecznej.
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1997
Kożusznik B. (red.): Psychologia w pracy menadżera. Wydawnictwo
Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1993
Laszczak M.: Kierowanie małą firmą – tajniki przedsiębiorczości. Poltext,
Warszawa 2004
Mikina A., Sienna M.: Przedsiębiorczość, Klucz do sukcesu. Podstawy
przedsiębiorczości
dla
Liceum
Ogólnokształcącego,
Liceum
Profilowanego i Technikum. Wydawnictwo REA, Warszawa 2002
Mikina A., Sepkowska Z., Sienna M.: Funkcjonowanie przedsiębiorstwa
w warunkach gospodarki rynkowej, cz. 1. Wydawnictwo REA, Warszawa
2003
Sepkowska Z., Rzeźnik B.: Funkcjonowanie przedsiębiorstwa
w warunkach gospodarki rynkowej, cz. 2. Wydawnictwo REA, Warszawa
2004
124
Colin P.H., Słupski J.: Słownik biznesu angielsko-polski z indeksem
polsko-angielskim, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1999
Corbeil J.-C.: Wielojęzyczny słownik wizualny. Polski. Angielski.
Niemiecki. Francuski. Leksykon tematyczny. Wydawnictwo Wilga,
Warszawa 1996
Keinzler I.: Słownik terminologii komputerowej angielsko-polski
i polsko-angielski, Ivax, Gdynia 2003
Puławski M., Kozierkiewicz R.: Słownik handlowy angielsko-polski,
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1991
Śmird W.: Słownik terminów angielsko-polski, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2002
Tittenbrun M.: Duży słownik polsko-angielski i angielsko-polski, Kastor,
Warszawa 2001
Bruchet-Collins: Objectif enterprise, Hachette, Paris 2002
CD-Rom Français Professionnel:Vivez les affaires,Hachette,Paris 2002
Danilo M., Lincoln M., Penfornis J.-L.: Le français de la communication
professionnelle, CLE Int., Paris 2002
Dany, Noé: Les employés: service, commerce, industrie, Hachette, Paris
2002
Eurin, Henao: Practiques du français scientifique, Hachette, Paris 2002
Gruneberg, Tauzin: Comment vont les affaires. Hachette, Paris 2002
Janicka S., Szaraki J.: Słownik naukowo-techniczny francusko-polski
i polsko-francuski, WNT, Warszawa 2002
Pieńkom E., Pieńkom J.: Wielki słownik francusko-polski i polskofrancuski, tom 1 i 2, Wiedza Powszechna, Warszawa 2001
Alisch i in.: Ekonomia. Niemiecko-polski słownik tematyczny,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999
Piprek J.: Wielki słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki, t. 1
i 2., Wiedza Powszechna, Warszawa 2002
Praca zbiorowa: Słownik biznesmena polsko-niemiecki, Kanion,
Seidel K.-H.: Słownik techniczny niemiecko-polski, polsko-niemiecki,
Wydawnictwo REA, Warszawa 2003
Skibicki W.: Słownik terminologii prawniczej i ekonomicznej niemieckopolski, Wiedza Powszechna, Warszawa 2000
Wiązek A.: Słownik techniczny niemiecko-polski, polsko-niemiecki,
Aneks, Wałbrzych 2003
125
Adamowicz R., Kędziorek A.: Rosyjsko-polski słownik tematyczny,
Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 1998
Grzybowska W.: Polsko-rosyjski słownik tematyczny, Harald G
Dictionaries, Warszawa 1998
Hessen D., Stypuła R.: Wielki słownik polsko-rosyjski, Wiedza
Powszechna, Warszawa 1998. Wyd. V
Mirowicz A., Dulewiczowa I., Grek-Pabisowa I., Maryniakowa I.: Wielki
słownik rosyjsko-polski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1999. Wyd. VI
Mroczek T.: Русская коммерческая корреспонденция. Dolnośląskie
Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 2002
Praca
zbiorowa:
Słownik
naukowo-techniczny
rosyjsko-polski,
Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1998. Wyd. VIII
Świrepo L.: Rosyjska korespondencja handlowa, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2001
Синклер А.: Большой толковый словарь компьютерных терминов.
Русско-английский, англо-русский, Вече, АСТ, Москва 1999
W procesie kształcenia należy wykorzystywać aktualną obcojęzyczną
prasę zawodową. Wskazane jest korzystanie ze stron internetowych.
126
Rozpoznawanie rynku usług poligraficznych
– rozróżnić rodzaje rynku ze względu na kierunek oraz zakres
działalności gospodarczej,
– scharakteryzować oraz dokonać analizy rynku usług poligraficznych,
– przeprowadzić marketingową analizę rynku poligraficznego,
– określić zadania dokonać charakterystyki stanowisk pracy technika
poligrafa,
– wykorzystać informacje techniczne i technologiczne dotyczące
poligrafii i rynku poligraficznego,
– rozpoznać perspektywy rozwoju rynku poligraficznego,
– dokonać analizy lokalnego rynku pracy,
– rozpoznać możliwości zatrudnienia oraz prowadzenia działalności
gospodarczej.
Poligraficzny rynek pracy. Rodzaje rynku.
Charakterystyka rynku poligraficznego.
Potrzeby poligraficznego rynku pracy.
Marketingowa analiza potrzeb na usługi poligraficzne na lokalnym rynku
pracy z uwzględnieniem obrotu artykułami poligraficznymi.
Zadania zawodowe.
Charakterystyka stanowisk pracy technika poligrafa.
Informacje techniczne i technologiczne dotyczące poligrafii i rynku usług
poligraficznych.
Perspektywy rozwoju poligrafii.
Formy i potrzeby doskonalenia zawodowego w zakresie poligrafii.
3. Ćwiczenia
• Rozpoznawanie rodzajów rynku.
• Identyfikowanie rodzaju usług poligraficznych na lokalnym rynku oraz
w skali ogólnokrajowej.
• Wyszukiwanie stron internetowych, na których zamieszcza się oferty
dotyczące usług poligraficznych.
• Identyfikowanie działalności handlowej dotyczącej obrotu artykułami
poligraficznymi.
• Określanie mocnych i słabych stron rynku poligraficznego.
• Określanie podstawowych zadań realizowanych przez technika
poligrafa.
127
• Określanie i charakteryzowanie stanowisk pracy, na których może być
zatrudniany technik poligraf.
• Pozyskiwanie technicznych i technologicznych informacji dotyczących
poligrafii.
• Konstruowanie narzędzi do rozpoznawania potrzeb na usługi
poligraficzne na lokalnym rynku z uwzględnieniem obrotu artykułami
poligraficznymi.
• Analizowanie lokalnego rynku pracy, określanie możliwości
zatrudnienia i prowadzenia poligraficznej działalności gospodarczej.
Foliogramy, fazogramy, filmy dydaktyczne dotyczące funkcjonowania
rynku poligraficznego.
Sprzęt komputerowy z oprogramowaniem umożliwiającym korzystanie
z Internetu.
Czasopisma o tematyce poligraficznej.
Biuletyny i inne formy promocji poligrafii.
W trakcie realizacji programu jednostki modułowej należy
nawiązywać do treści programowych jednostek modułowych Stosowanie
przepisów prawa i zasad ekonomii w działalności informacyjnej,
Organizowanie procesu pracy wyodrębnionych w module Podstawy
technik informacyjnych.
Szczególną uwagę należy zwracać na kształtowanie umiejętności
rozpoznawania lokalnego i regionalnego rynku poligraficznego oraz
nowe technologie poligraficzne.
W wyniku realizacji programu jednostki uczniowie powinni opanować
umiejętności określania możliwości zatrudnienia na lokalnym rynku
pracy oraz prowadzenia działalności gospodarczej.
W trakcie realizacji programu wskazane jest stosowanie
aktywizujących metod nauczania: sytuacyjnej, przypadków, dyskusji,
przewodniego tekstu, gier dydaktycznych, ćwiczeń praktycznych,
projektów.
Szkoła powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania z różnych
źródeł informacji, jak: Internet, literatura, czasopisma, biuletyny,
specjalistyczne programy komputerowe.
128
edukacyjnych ucznia
w trakcie i na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej
zgodnie z ustalonymi kryteriami i obowiązującą skalą ocen.
W trakcie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów należy zwracać
uwagę na:
– poprawne posługiwanie się terminologią dotyczącą rynku pracy,
– rozpoznanie i charakteryzowanie rynku usług poligraficznych,
– aktywność uczniów w trakcie wykonywania ćwiczeń i innych zadań,
– dokonywanie analizy rynku pracy
– określanie możliwości zatrudnienia oraz prowadzenia działalności
gospodarczej,
– pozyskiwanie informacji o zawodzie i nowościach technicznotechnologicznych z zakresu poligrafii.
Ocenianie osiągnięć uczniów może być dokonywane na podstawie:
– sprawdzianów ustnych i pisemnych, jak: referaty, raporty,
sprawozdania,
– testów osiągnięć z zadaniami otwartymi i zamkniętymi,
– obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń i innych
zadań zleconych przez nauczyciela.
129
Podejmowanie działalności gospodarczej w zakresie
usług poligraficznych
– scharakteryzować rodzaje działalności gospodarczej dotyczące
poligrafii,
– określić cele i zadania działalności przedsiębiorstwa funkcjonującego
na rynku poligraficznym,
– wyszukać niszę rynkową w regionie dla prowadzenia poligraficznej
– zaplanować i określić zakres działalności gospodarczej,
– przyporządkować organizacyjno-prawną formę działalności do
planowanego przedsięwzięcia,
– opracować plan marketingowy działalności gospodarczej,
– określić zasoby rzeczowe i finansowe niezbędne do uruchomienia
– określić
wydatki
związane
z
podejmowaniem
działalności
gospodarczej oraz źródła finansowania działalności,
– przygotować dokumenty dotyczące uruchamiania działalności zgodnie
z obowiązującymi procedurami,
– ustalić tryb postępowania dotyczącego uruchamiania działalności
gospodarczej,
– określić zadania i obowiązki pracodawcy i pracowników związane
z prowadzeniem działalności,
– określić zasady etycznego postępowania pracodawcy świadczącego
usługi poligraficzne.
Rodzaje działalności gospodarczej.
Przedsiębiorstwo na rynku pracy, cele i zadania.
Kryteria
wyboru
organizacyjno-prawnej
formy
działalności
przedsiębiorstwa.
Miejsce i zakres działalności gospodarczej.
Plan marketingowy planowanej działalności gospodarczej.
Koszty uruchomienia działalności gospodarczej, źródła finansowania.
Programy Unii Europejskiej oraz fundusze społeczne skierowane na
rozwój mikroprzedsiębiorstw.
Struktura biznesplanu.
Procedury uruchamiania działalności gospodarczej.
130
Dokumenty niezbędne do podejmowania działalności gospodarczej.
Rozliczenia finansowe przedsiębiorstwa prowadzonego przez osoby
fizyczne.
Instytucje wspierające rozwój mikroprzedsiębiorstw i ich agendy
w regionie.
Zasady etyczne obowiązujące w przedsiębiorstwie świadczącym usługi
poligraficzne.
3. Ćwiczenia
• Określanie celów i zadań przedsiębiorstwa funkcjonującego na rynku
poligraficznym.
• Określanie możliwości uruchomienia działalności poligraficznej.
• Określanie zasobów rzeczowych niezbędnych do uruchomienia
działalności.
• Określanie źródeł finansowania działalności gospodarczej.
• Rozpoznanie możliwości korzystania z funduszy obcych: kredytów,
funduszy społecznych.
• Opracowanie biznesplanu dotyczącego określonej działalności.
• Wypełnianie dokumentów niezbędnych do podejmowania działalności
gospodarczej.
• Określanie zadań oraz obowiązków pracodawcy i pracowników
z tytułu prowadzenia działalności.
Ustawa dotycząca działalności gospodarczej.
Ustawa: Prawo działalności gospodarczej.
Źródła prawa: Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks cywilny,
Kodeks pracy, Kodeks spółek handlowych, Ustawa o rzemiośle, Ustawa
o spółdzielczości.
Teksty przewodnie wykonania ćwiczeń.
Zestaw foliogramów, prezentacje multimedialne do wspomagania
realizacji programu.
Oferty usług kredytowych.
Przykłady biznesplanów.
Filmy dydaktyczne o tematyce dotyczącej prowadzenia poligraficznej
działalności gospodarczej.
Druki pism i dokumentów niezbędnych do podejmowania działalności
gospodarczej.
131
Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest
przygotowanie uczniów do podejmowania działalności gospodarczej.
Realizacja treści kształcenia jednostki modułowej powinna odbywać się
w korelacji z wiedzą i umiejętnościami opanowanymi przez uczniów
w wyniku realizacji programów jednostek modułowych wyodrębnionych
w modułach zawodowych.
W procesie realizacji programu wskazane jest stosowanie metody
projektów oraz ćwiczeń praktycznych.
Metoda projektów może być zastosowana, np. do opracowania
biznesplanu dla:
– punktu małej poligrafii,
– usług poligraficznych dotyczących reklamy,
– usług introligatorskich,
– małej drukarni,
– działalności handlowej dotyczącej obrotu artykułami poligraficznymi.
Projekty biznesplanu mogą być sporządzane w formie papierowej
i elektronicznej do ewentualnego wykorzystania w przyszłości.
edukacyjnych ucznia
w trakcie i na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej.
Wskazane jest stosowanie różnych metod sprawdzania i oceniania
osiągnięć uczniów. Ocena osiągnięć uczniów może być dokonywana na
podstawie obserwacji pracy podczas wykonywania ćwiczeń i innych
zadań zleconych przez nauczyciela.
Proces sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów może być
realizowany za pomocą sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów
osiągnięć.
ćwiczeń i innych zadań zleconych przez nauczyciela. Szczególną uwagę
należy zwracać na:
– organizację stanowiska pracy,
– posługiwanie się materiałami źródłowymi,
– sposób wykonania ćwiczeń i innych zadań,
– dokładność i sprawność wykonania pracy,
– poprawność koncepcji projektów oraz umiejętność prezentacji efektów.
W końcowej ocenie osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki
zastosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. Proces sprawdzania
i oceniania osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie
z obowiązującą skalą ocen.
132
Posługiwanie się językiem obcym w realizacji zadań
zawodowych
– nawiązać i podtrzymać kontakty w sprawach zawodowych,
– określić właściwości techniczne poligraficznych środków pracy,
– porozumieć się w sprawach dotyczących wykonywanych zadań,
– określić sens wypowiedzi zawierających elementy, których znaczenia
można domyślić się z kontekstu,
– wyszukać informacje niezbędne do realizacji zadań zawodowych,
– udzielić informacji dotyczących pracy w poligrafii,
– skorzystać z dwujęzycznego słownika ogólnego i technicznego oraz
z obcojęzycznych słowników specjalistycznych,
– skorzystać z norm, katalogów i poradników opracowanych w języku
obcym,
– przeczytać i przetłumaczyć dokumentację techniczną maszyn
i urządzeń poligraficznych opracowaną w języku obcym,
– przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję, literaturę
i prasę z zakresu poligrafii,
– posłużyć się instrukcjami i oprogramowaniem w języku obcym,
– przetłumaczyć na język obcy teksty zawodowe sporządzone w języku
polskim,
– opracować instrukcje i polecenia w języku obcym,
– posłużyć się terminologią dotyczącą prowadzenia działalności
gospodarczej,
– przeczytać ze zrozumieniem obcojęzyczną korespondencję
otrzymywaną pocztą tradycyjną i elektroniczną,
– nawiązać kontakty oraz poprowadzić korespondencję z firmami,
instytucjami i osobami fizycznymi w sprawach zawodowych
z zastosowaniem poczty tradycyjnej i elektronicznej,
– opracować życiorys zawodowy oraz list motywacyjny w języku obcym,
– skorzystać z różnych źródeł informacji o zawodzie,
– zaprezentować umiejętności i doświadczenie zawodowe podczas
rozmowy kwalifikacyjnej o przyjęcie do pracy.
Czasy i tryby w języku obcym.
Zdania warunkowe, następstwo czasu.
Strona bierna czasownika.
133
Mowa zależna.
Informowanie.
Zasady porozumiewania się.
Nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu.
Prowadzenie rozmowy bezpośredniej i telefonicznej.
Wyrażanie opinii i postaw wobec rozmówcy i tematu rozmowy.
Oddziaływanie na zachowanie innych osób.
Określanie miary, wagi, ilości oraz innych danych liczbowych.
Podstawowy słowniczek komputerowy.
Podstawowe komendy komputerowe.
Terminologia dotycząca projektowania, montażu, użytkowania oraz
napraw maszyn i urządzeń poligraficznych, prowadzenia procesu
technologicznego.
Czytanie tekstu ze zrozumieniem.
Rola kontekstu w rozumieniu tekstu i wypowiedzi.
Terminologia zawodowa.
Internetowe zasoby zawodowe.
Korespondencja w sprawach zawodowych.
Styl formalny i nieformalny.
Życiorys, list motywacyjny.
Formalno-prawne podstawy działalności gospodarczej.
Źródła informacji o zawodzie.
3. Ćwiczenia
• Sygnalizowanie nieporozumienia, wyrażanie prośby o powtórzenie
wypowiedzi i wolniejsze mówienie.
• Wyrażanie
pewności
i
niepewności,
prawdopodobieństwa,
konieczności, zamiaru i intencji, zadowolenia i niezadowolenia,
zainteresowania, aprobaty i dezaprobaty, zdziwienia i zaskoczenia.
• Wydawanie poleceń, instruowanie.
• Określanie technicznych właściwości przedmiotów.
• Wyszukiwanie i pozyskiwanie informacji.
• Relacjonowanie wypowiedzi innych osób.
• Sporządzanie streszczeń, notatek i krótkich informacji z artykułów
oraz materiałów źródłowych.
• Korzystanie z różnych źródeł informacji, jak: słowniki, specjalistyczne
opracowania, Internet.
• Tłumaczenie tekstu sporządzonego w języku polskim na obcy
i w języku obcym na polski.
• Sporządzanie specyfikacji maszyn i urządzeń poligraficznych
w języku obcym.
• Prowadzenie korespondencji zawodowej.
134
• Sporządzanie dokumentów związanych z zatrudnieniem, jak: życiorys,
list motywacyjny.
• Prowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej o przyjęcie do pracy
Zestaw ćwiczeń gramatycznych i leksykalnych.
Dwujęzyczne słowniczki poligraficzne.
Specjalistyczne materiały audiowizualne.
Filmy dydaktyczne dotyczące tematyki zawodowej w wersji
obcojęzycznej.
Nagrania tekstów w języku obcym: ogólnym, technicznym
i specjalistycznym.
Sprzęt audiowizualny.
Dokumentacja techniczna urządzeń i systemów poligraficznych.
Słowniki dwujęzyczne, ogólne, techniczne, specjalistyczne.
Prasa specjalistyczna, normy, katalogi, poradniki w języku polskim
i obcym.
Podręczniki w języku polskim i obcym.
Zestaw plansz z obcojęzyczną terminologią maszyn i urządzeń
poligraficznych.
Sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu.
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest wyrównywanie
braków i poziomu kompetencji językowych uczniów. Warunkiem
przystąpienia do realizacji programu jednostki jest znajomość języka
obcego przynajmniej w stopniu podstawowym.
W procesie nauczania-uczenia się istotne jest kształtowanie
stosunków interpersonalnych. Uczniowie powinni opanować zarówno
podstawowe słownictwo ogólnotechniczne i poligraficzne jak i dotyczące
zasad i technik porozumiewania się.
Nabywaniu umiejętności językowych służy bezpośredni kontakt
z autentycznymi językiem obcym.
W wyniku realizacji programu jednostki uczniowie powinni
porozumiewać się w sytuacjach typowych i problemowych w sprawach
dotyczących wykonywania zadań zawodowych. Należy zwracać uwagę
na
kształtowanie
umiejętności
uczestniczenia
w
dyskusji,
argumentowania, wyrażania opinii, uzasadniania i obrony własnych
sądów.
135
Efektywna realizacja programu jednostki powinna ułatwić uczniom
nawiązanie kontaktów i współpracę z firmami oraz specjalistami
z zakresu poligrafii.
Należy zwracać uwagę na poprawne sporządzanie życiorysu, listu
motywacyjnego oraz prowadzenie korespondencji w języku obcym
i wypełnianie typowych formularzy związanych z działalnością
gospodarczą.
W trakcie realizacji treści programowych wskazane jest stosowanie
aktywizujących metod nauczania: dyskusji dydaktycznej, inscenizacji,
gier językowych, ćwiczeń praktycznych.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
w trakcie i na zakończenie realizacji programu jednostki na podstawie
ustalonych kryteriów.
Sprawność słuchania i zrozumienie wypowiedzi można kształtować na
podstawie materiału dźwiękowego nagranego na taśmie. Wskazane jest
stosowanie następujących technik:
– określanie kontekstu wypowiedzi, czasu, miejsca, intencji,
– kończenie rozpoczętej wypowiedzi zgodnie z usłyszanymi
informacjami,
– referowanie treści wysłuchanego tekstu.
Celem uniknięcia zakłóceń w wypowiedziach niewskazane jest
poprawianie drobnych błędów i usterek językowych.
Ocenie powinno podlegać zastosowanie w tekstach mówionych
i pisanych poprawnych form leksykalnych i gramatycznych.
W trakcie wypowiedzi ustnych należy zwracać uwagę na:
– poprawność leksykalną i gramatyczną,
– poprawność i płynność wymowy,
– prezentację tematyki.
W trakcie realizacji programu jednostki należy zwracać uwagę na
poszerzanie
zakresu
słownictwa
obcojęzycznego
związanego
z wykonywaniem zawodu i prowadzeniem działalności gospodarczej.
136
Moduł 311[28].S1
– wykonywać formy offsetowe z płyt presensybilizowanych,
– określać jakość i przydatność form offsetowych z płyt presensybilizowanych do procesów drukowania,
– wykonywać "narząd drukarski" łącznie z odbitkami próbnymi,
– dokonywać drukowania nakładu techniką offsetową,
– kontrolować wizualnie jakość wykonania odbitek,
– dokonywać densytometrycznych pomiarów odbitek,
– porównywać odbitki drukarskie z barwnymi odbitkami próbnymi,
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania
form z płyt presensybilizowanych oraz drukowania z zastosowaniem
maszyny offsetowej.
Symbol
jednostki
modułowej
311[28].S1.01
311[28].S1.02
311[28].S1.03
arkuszowych
Razem
137
Orientacyjna
liczba godzin
na realizację
20
88
12
120
311[28].S1
Drukowanie offsetowe
arkuszowe
311[28].S1.01
Wykonywanie form
offsetowych
311[28].S1.02
Drukowanie na maszynach
offsetowych arkuszowych
311[28].S1.03
Kontrolowanie jakości
odbitek
4. Literatura
Polska Izba Druku, Warszawa 1999
Ciupalski S.: Maszynoznawstwo poligraficzne. WNT, Warszawa 1978
Ciupalski S.: Maszyny drukujące konwencjonalne. Oficyna Wydawnicza
Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S., Mudrak E.: Formy drukowe.
WSiP, Warszawa 1996
Kołak J., Ostrowski J.: Maszyny drukujące. WSiP, Warszawa 1987
Warszawa 1976
Dokumentacje techniczne maszyn i urządzeń do wykonywania form
offsetowych
Dokumentacje techniczne maszyn drukujących
138
Jednostka modułowa 311[28].S1.01
– scharakteryzować zjawiska zachodzące w warstwie kopiowej płyty
presensybilizowanej podczas procesu naświetlania,
– scharakteryzować proces otrzymywania formy offsetowej technologią
bezpośrednią pozytywową z płyty presensybilizowanej,
– określić metody zwiększania wytrzymałości form offsetowych z płyt
– określić czynniki wpływające na trwałość przechowywanych płyt
– umocować diapozytyw na płycie presensybilizowanej,
– dobrać parametry naświetlania płyty presensybilizowanej z formą
kopiową,
– określić sposoby naświetlania płyt presensybilizowanych,
– wywołać i spłukać kopie po naświetlaniu,
– scharakteryzować proces hydrofilizacji powierzchni niedrukujących
płyty presensybilizowanej,
– ocenić jakość uzyskanej formy drukowej,
– dokonać korekty formy drukowej z płyty presensybilizowanej,
– scharakteryzować narzędzia i środki do korekty form drukowych z płyt
presensybilizowanych
– scharakteryzować proces wygrzewania kopii oraz określić jego wpływ
na wytrzymałość formy offsetowej,
– zabezpieczyć formę offsetową przez gumowanie,
– określić zasady przechowywania form offsetowych wykonanych z płyt
– scharakteryzować urządzenia do wykonywania form offsetowych
z płyt presensybilizowanych,
środowiska oraz ochrony przeciwpożarowej.
Wykonywanie form offsetowych technologią kopii bezpośredniej
pozytywowej. Zjawiska zachodzące w warstwie kopiowej podczas
naświetlania. Czynniki wpływające na jakość uzyskanych form
offsetowych z płyt presensybilizowanych. Urządzenia do wykonywania
form offsetowych z płyt presensybilizowanych. Przyrządy kontrolnopomiarowe
do
badania
jakości
form
drukowych
z
płyt
139
presensybilizowanych. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska dotyczące wykonywania
form
offsetowych.
Udzielanie
pierwszej
pomocy
osobom
poszkodowanym.
3. Ćwiczenia
• Wykonywanie formy offsetowej z płyty presensybilizowanej
technologią kopii bezpośredniej pozytywowej z wykorzystaniem
różnych form kopiowych diapozytywowych.
• Określanie jakości wykonanych form offsetowych za pomocą
przyrządów kontrolno-pomiarowych.
• Dokonywanie korekty formy offsetowej z zastosowaniem korektorów
plusowych i minusowych.
• Zabezpieczanie form offsetowych.
Stanowisko z dostępem do bieżącej wody, wyposażone w sprzęt
i materiały, jak:
– kopiorama,
– suszarka do form offsetowych,
– kuwety do wywoływania płyt presensybilizowanych,
– tampony z waty, gąbki lub pluszu,
– wywoływacz do płyt pozytywowych bezpośrednich,
– korektory plusowe i minusowe,
– przyrządy kontrolno-pomiarowe do form offsetowych,
– roztwór gumy arabskiej,
– instrukcje do ćwiczeń.
form drukowych przeznaczonych do drukowania techniką offsetową.
z tematyką określoną w jednostkach modułowych wyodrębnionych
w module Drukowanie offsetowe arkuszowe oraz w jednostce modułowej
Przygotowanie form oraz drukowanie technikami płaskimi wyodrębnionej
w module Procesy drukowania.
Program jednostki powinien być realizowany z uwzględnieniem metod
nauczania opartych na działaniu, głównie metody ćwiczeń praktycznych.
przez uczniów należy stosować metody: pokazu w połączeniu
140
– wykonanie płyty offsetowej zgodnie z wymaganiami jakościowymi,
– określanie jakości wykonanej płyty offsetowej,
– zabezpieczanie i przechowywanie płyt offsetowych.
katalogi, próbniki, przykłady wydruków, przykłady podłoży, farb.
Stanowiska ćwiczeniowe powinny być wyposażone w niezbędne
przyrządy, aparaturę i narzędzia.
edukacyjnych ucznia
– poprawność i dokładność wykonania zadań.
– określanie właściwości płyt offsetowych presensybilizowanych,
– dobieranie optymalnych parametrów naświetlania i wywoływania
płyty,
– wykonywanie
form
offsetowych
zgodnie
z
wymaganiami
technologicznymi,
– zabezpieczanie i przechowywanie płyt.
141
pomocą:
i testów osiągnięć.
Proces oceniania powinien być realizowany według określonych
kryteriów oraz zgodnie z obowiązującą skalą ocen.
142
arkuszowych
– zaplanować prace związane z drukowaniem nakładu,
– skompletować narzędzia i sprzęt niezbędny do drukowania nakładu,
– przygotować materiały niezbędne do wydrukowania nakładu,
– przygotować, rozmieścić oraz zabezpieczyć formy drukowe przed
uszkodzeniem,
– przygotować maszynę offsetową arkuszową do drukowania nakładu,
– dobrać papier o zadanych parametrach,
– ustawić odległość między cylindrami zespołu drukującego,
– nałożyć papier na stół samonakładaka maszyny drukującej,
– wyregulować marki czołowe i boczne stołu spływowego,
– dokonać regulacji ustawienia czujnika podawania papieru,
– ustawić wykładający zespół maszyny na odpowiedni format papieru,
– zamocować formę drukową na cylindrze formowym maszyny,
– napełnić kałamarz farbowy farbą bez zabrudzeń maszyny,
– napełnić kałamarze wodne maszyny roztworem zwilżającym,
– dokonać regulacji zespołu farbowego maszyny,
– dokonać regulacji ilości podawanego roztworu zwilżającego,
– wyczyścić gumę na cylindrze pośrednim maszyny i przemyć formę
drukową na cylindrze formowym,
– wykonać odbitki kontrolne z wykorzystaniem makulatury,
– dokonać regulacji parametrów pracy maszyny celem uzyskania
zgodności barw i właściwego położenia obrazu,
– skontrolować przebieg procesu drukowania z zastosowaniem
przyrządów kontrolno-pomiarowych,
– dokonać korekty parametrów procesu drukowania w trakcie pracy
maszyny,
– wydrukować odpowiednią ilość odbitek nakładowych zgodnie
z odbitką wzorcową,
– odstawić walce zespołu drukującego i zmyć obciąg gumowy,
– zdjąć i zabezpieczyć formę drukową,
– uporządkować stanowisko pracy, odłączyć zasilanie maszyny,
oczyścić narzędzia i zagospodarować odpady,
– dokonać analizy problemów i błędów występujących w procesie
drukowania oraz określić sposoby ich unikania,
143
Proces drukowania w technice offsetowej. Budowa i zasada działania
zespołów offsetowej maszyny arkuszowej. Parametry drukowania
w technice offsetowej. Wyposażenie maszynowni offsetowej.
Charakterystyka narzędzi i materiałów stosowanych w procesie
drukowania w technice offsetowej. Przepisy bezpieczeństwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
Zasady udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym.
3. Ćwiczenia
• Charakteryzowanie budowy i zasady obsługi określonej maszyny
offsetowej.
• Wykonanie narządu drukarskiego wraz z odbitka próbną.
• Drukowanie
zadanego
nakładu
o
stałych
parametrach
technologicznych.
Stanowisko drukowania wyposażone w sprzęt i materiały.
Maszyna offsetowa jednokolorowa.
Zestaw narzędzi do regulacji zespołów maszyny drukującej.
Densytometr, mikrometr, lupa, przymiar liniowy.
Szpachle, suwmiarka, naczynie z podziałką, wiadro na wodę, gąbki
wiskozowe.
Farby offsetowe triadowe.
Papier offsetowy w formacie A3 o gramaturze 80-100 g/m2.
Korektor plusowy i minusowy.
Mleczko do przemywania form.
Roztwór zwilżający do maszyny offsetowej.
Zmywacz do obciągów.
Zmywacz do zespołów farbowych.
Czyściwo do czyszczenia obciągów i maszyny.
Roztwór do zabezpieczania form drukowych.
Papier makulaturowy o tych samych parametrach jak papier nakładowy.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące drukowania
offsetowego na maszynie arkuszowej. Treści programowe jednostki
w jednostkach modułowych wyodrębnionych w module Drukowanie
offsetowe arkuszowe oraz w jednostce modułowej Przygotowanie form
144
oraz drukowanie technikami płaskimi wyodrębnionej w module Procesy
drukowania.
– przygotowanie stanowiska pracy,
– wykonanie narządu drukarskiego wraz z odbitkami próbnymi,
– drukowanie nakładu z zachowaniem odpowiednich parametrów.
bezpieczeństwa
i higieny
pracy.
Zajęcia
należy
prowadzić
materiały, jak: teksty przewodnie do ćwiczeń, instrukcje, normy, katalogi,
próbniki, przykłady wydruków, podłoży, farb. Stanowiska ćwiczeniowe
powinny być wyposażone w niezbędne przyrządy, aparaturę i narzędzia.
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– poprawność i dokładność wykonania zadań.
– przygotowanie maszyny offsetowej arkuszowej do pracy,
– wykonanie kompletnego narządu drukarskiego,
145
– drukowanie nakładu,
– uporządkowanie stanowiska pracy, zagospodarowanie odpadów.
pomocą:
146
– zaplanować prace związane z kontrolowaniem jakości odbitek,
– zorganizować stanowisko kontroli odbitek offsetowych,
– skompletować narzędzia, sprzęt i urządzenia niezbędne do kontroli
jakości odbitek,
– rozpoznać podstawowe błędy odbitek offsetowych powstające
podczas drukowania offsetowego,
– dokonać wizualnej oceny jakości odbitek,
– scharakteryzować skale szarości, skale barwne oraz inne elementy
podlegające pomiarom densytometrycznym,
– dokonać densytometrycznych pomiarów odbitek,
– porównać odbitki drukarskie z barwnymi odbitkami próbnymi,
– dokonać analizy wyników obserwacji i pomiarów oraz skorygować
błędy,
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas kontroli odbitek.
Stanowiska kontroli odbitek. Narzędzia, sprzęt i urządzenia do kontroli
odbitek offsetowych. Podstawowe błędy odbitek offsetowych. Wizualna
kontrola odbitek drukarskich. Skale szarości, skale barwne i inne
elementy podlegające pomiarom densytometrycznym. Pomiary
densytometryczne odbitek drukarskich. Porównywanie odbitek
drukarskich z barwnymi odbitkami próbnymi. Analiza wyników obserwacji
oraz pomiarów odbitek drukarskich. Korygowanie błędów na odbitkach
drukarskich. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
3. Ćwiczenia
• Dokonywanie
kontroli
offsetowych
odbitek
drukarskich
z zastosowaniem obserwacji oraz urządzeń optycznych.
• Dokonywanie densytometrycznych pomiarów odbitek w świetle
odbitym.
• Określanie zgodności odbitki drukarskiej z barwną odbitką próbną.
147
Stanowisko laboratoryjne do kontroli odbitek offsetowych.
Offsetowe odbitki drukarskie.
Densytometr refleksyjny.
Lupka poligraficzna.
Przymiar liniowy.
Barwne odbitki kontrolne – proofing.
Przykładowe skale kontrolne stosowane w drukarstwie.
Program jednostki modułowej zawiera treści dotyczące kontroli
wykonanych odbitek offsetowych. Treści programowe jednostki powinny
być realizowane w korelacji z tematyką określoną w programach dwóch
poprzednich jednostek modułowych. Umiejętności opanowane przez
uczniów w wyniku realizacji programu jednostki stanowią podstawę
drukowania offsetowego arkuszowego.
– wizualno-optyczne kontrolowanie odbitek,
– wykonywanie densytometrycznych pomiarów odbitek drukarskich
w świetle odbitym,
– porównywanie oraz określanie jakości odbitek i barwnych odbitek
próbnych.
katalogi, próbniki, przykłady wydruków, podłoży, farb. Stanowiska
148
edukacyjnych ucznia
i
oceny
osiągnięć
– poprawność stosowanej terminologii,
– poprawność, sprawność i dokładność wykonania zadań.
Do podstawowych umiejętności podlegających ocenie należy
zaliczyć:
– ocenianie wizualne odbitki drukarskiej,
– mierzenie gęstości optycznej odpowiednich fragmentów odbitki przy
pomocy densytometru,
– porównywanie odbitki drukarskiej z barwną odbitką próbną.
pomocą:
149

2. Materiał nauczania

Transkrypt

Podobne dokumenty

SYLABUS I ORGANIZACJA SZKOLENIA Symulator arkuszowej

Portal A Sp. z oo „Interaktywna platforma kompleksowego

pagepro 4650EN, PDF

instrukcja-bhp-przy-obsludze-drukarki-laserowej

Ferie pod hasłem: „Uczymy się aktywnie spędzać czas wolny”. W

Anulowanie zadania drukowania

PSYCHOLOGICZNE PODSTAWY EDUKACJI