Bezpieczeństwo dziecka w przedszkolu i poza nim

Bezpieczeństwo dziecka w przedszkolu i poza nim
15.04.2014 17:47
Wprowadzenie
Okres przedszkolny ma duży wpływ na kształtowanie się osobowości dziecka. Nauczyciel powinien dążyć do wszechstronnego rozwoju osobowości dziecka, a najlepszymi sprzymierzeńcami w osiągnięciu tego celu będą m. in. wpojone zasady i normy
oraz poznanie przez dzieci środowiska. To spowoduje, ze zostaną uruchomione mechanizmy do kształtowania w przyszłości aktywnej postawy dziecka w życiu społecznym.
Wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym w zakresie dbałości o własne bezpieczeństwo koncentruje się zwykle wokół kształtowania u dzieci umiejętności bezpiecznego poruszania się po drogach i uświadomienie im niebezpieczeństw zabaw w źle
wybranym miejscu.
Ostatnie lata wskazują, że nasilają się zagrożenia ze strony dorosłych . Wychowanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa nie powinno kształtować u dzieci nieufnej postawy wobec dorosłych. Pozostawiając dziecku możliwie dużo swobody,
powinno się jak najwcześniej uświadomić mu różne zagrożenia, które mogą wystąpić w jego najbliższym otoczeniu. To nie tylko wdrażanie go do przestrzegania zakazów i nakazów, ale przyzwyczajanie do „pewnych” ograniczeń jego wolności. Ważne
jest też poznawanie przez dziecko sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, niebezpiecznych oraz zapobieganie ich powstawaniu.
Celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowywanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i z jego możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społeczno-kulturowymi przyrodniczym.
ZASADY EDUKACJI W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA
Edukacja w zakresie bezpieczeństwa powinna:
1. Być procesem ciągłym, systematycznym i kompleksowym;
2. Kształtować postawy i nawyki z zachowaniem określonych proporcji wiedzy i działania;
3. Zapewnić dzieciom bezpośredni kontakt z obiektami i zjawiskami omawianego środowiska;
4. Analizować problemy za pomocą różnorodnych środków dydaktycznych, podkreślając znaczenie zajęć praktycznych i własnych doświadczeń;
5. Rozwijać u dzieci wrażliwość na niebezpieczeństwo, szczególnie w najbliższym otoczeniu
Metody i formy pracy z dziećmi
1. Pogadanki.
2. Pokazy.
3. Instruktaże.
4. Symulacje.
5. Scenki sytuacyjne.
6. Teatrzyki.
7. Przykłady.
Treści dotyczące bezpieczeństwa dziecka w wieku przedszkolnym powinny dotyczyć wiedzy, umiejętności i kształtowania postaw sprzyjających odpowiedzialności za własne bezpieczeństwo. Właściwa ich realizacja powinna w przyszłości umożliwić
wytworzenie się określonych kompetencji u dzieci, ułatwiając im funkcjonowanie w życiu oraz dbałość o własne bezpieczeństwo.
Bezpieczeństwo podczas zabaw:
Dziecku nie wolno:
- oddalać się z miejsca zabawy bez zgody i wiedzy osoby dorosłej opiekującej się nim
- podejmować niebezpiecznych zabaw np. podstawianie nóg kolegom, popychanie kolegów
zabaw procą, skoków do wody, wspinania się na drzewa, wspinania się na meble,
bawić się w „małego chemika”
- bawić się w miejscach niedozwolonych np. usytuowanych zbyt blisko jezdni,
na wysokich pryzmach piachu, na stromych zboczach, w pobliżu zbiorników wodnych,
na terenach budowy, na wysypiskach śmieci, samodzielnie jeździć windą
Dziecko powinno wiedzieć:
- jak korzystać z zabawek, przyborów i sprzętu zgodnie z ich przeznaczeniem i zasadami bezpieczeństwa
- o konieczności informowania dorosłych o uszkodzonych zabawkach i sprzęcie
- o konieczności zgłaszania osobie dorosłej zauważonego niebezpieczeństwa
- o konieczności zgłaszania osobie dorosłej wszelkich dolegliwości, skaleczeń czy złego samopoczucia
- jak oznaczane są miejsca niebezpieczne
Groźne przedmioty i urządzenia:
Dziecku nie wolno:
- samowolnie naprawiać i dotykać instalacji elektrycznej
- używać urządzeń elektrycznych
- podłączać do prądu urządzeń samodzielnie skonstruowanych
- przenosić i zapalać otwartego ognia
- samodzielnie leczyć się z domowej apteczki
- bawić się kuchenką gazową
- bawić się ostrymi przedmiotami
- bawić się środkami czystości, ochrony roślin
- wychylać przez okno
- zostawiać odkręconego kranu
- zbliżać do pracujących maszyn i urządzeń (np. kosiarka, maszyny rolnicze)
Dziecko powinno wiedzieć:
- jakie są zasady bezpiecznego posługiwania się przyborami np.: nożyczki, dziurkacz, zszywacz
- jak poprawnie i bezpiecznie obsługiwać sprzęt gospodarstwa domowego: radio, telewizor, odkurzacz, tarka, trzepaczka
- jak właściwie się zachować w czasie awarii w budynku np.: zalania, braku „prądu”
- jak zachować się w sytuacji zagrożenia w wyniku pożaru
- jakie są numery telefonów instytucji niosących pomoc w sytuacjach zagrożenia (997 – policja, 998 – straż pożarna, 999 – pogotowie ratunkowe)
Zagrożenia ze strony zwierząt: niebezpieczne i chore zwierzęta:
Dziecku nie wolno:
- podchodzić i dotykać dzikich zwierząt
- bez zgody i obecności właściciela podchodzić do psa, karmić, nie mówiąc o drażnieniu
- wchodzić na teren, którego pilnuje pies
Dziecko powinno wiedzieć:
- jak zachowuje się chory gołąb, wiewiórka itp.
- jak wygląda tabliczka informująca, że teren jest strzeżony przez psa
- jak zachować się na widok biegnącego psa w jego kierunku, aby uniknąć pogryzienia
WAŻNE RADY DLA DZIECI
1. Na widok biegnącego w twoim kierunku psa:
-jeżeli jest bardzo blisko - zastygnij w milczeniu i bezruchu z dłońmi przy udach - nie przy twarzy – podniesione ręce to dla psa groźba.
- nie reaguj na NIC, nie uciekaj, nie krzycz.
2. Jeżeli pies jest parę metrów od ciebie i zbliża się:
- przybierz pozycję żółwia – klęknij , głowa do ziemi, kolana pod brodę, ręce zakrywają uszy i głowę (robisz się w tedy mniejsze i niegroźne – jest to psi sygnał braku agresji)
- pozostań w bezruchu i ciszy bez względu na sytuację - pies cię obwącha i odejdzie
3. Pamiętaj pies biegnąc do ciebie warcząc i szczekając jeszcze nie wie co ma zrobić – kto by biegł krzycząc że chce zaatakować - to twoje zachowanie podpowiada mu czy ma cię ugryźć
Niebezpieczne rośliny
Dziecku nie wolno:
- wkładać do ust i jeść nieznanych roślin
Dziecko powinno wiedzieć:
- które rośliny są szczególnie niebezpieczne dla człowieka
- co dzieje się gdy człowiek zje coś trującego i jak ważna jest wtedy szybka pomoc medyczna
Zagrożenia ze strony dorosłych
Dziecku nie wolno:
- ufać dorosłemu który:
- coś obiecuje dziecku i chce je gdzieś zaprowadzić
- częstuje dziecko słodyczami i daje drobne prezenty
- prosi dziecko, żeby pomogło mu dojść na inną ulicę
Dziecko powinno wiedzieć:
- że gdy znajdzie się w trudnej w sytuacji i gdy zaczyna się bać, należy zwrócić się o pomoc do:
- do policjanta, strażnika miejskiego, konduktora lud do innej osoby zajmującej się niesieniem pomocy
- do kobiety lub mężczyzny z dzieckiem
- do starszej pani
(Aby dziecko uzyskało pomoc musi umieć wyraźnie powiedzieć, jak się nazywa, gdzie mieszka, co się stało i jakiej pomocy oczekuje)
Niebezpieczeństwo kradzieży, konieczność pilnowania swoich rzeczy i chronienia domowego dobytku
Dziecku nie wolno:
- pod nieobecność rodziców dziecko powinno mieć zakaz zapraszania do domu kolegów
- otwierać, gdy ktoś dzwoni lub puka do drzwi pod nieobecność rodziców
- otwierać drzwi, gdy dzwoni domofon
- podawać obcym swojego adresu domowego gdy o to poproszą
- opowiadać o tym co i gdzie znajduje się w domu
- zostawiać swoich rzeczy na placu zabaw, w parku bez opieki
Dziecko powinno wiedzieć:
- że dla zdobycia zaufania pukający może podać się za wujka, listonosza, kominiarza
- jakie są numery telefonów alarmowych
- że człowiek który ma złe intencje może mieć przyjemną powierzchowność i być miły
Wiadomości i umiejętności jakie powinien posiąść przedszkolak:
- orientować się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach w miejscowości, której mieszka,
- rozumieć zagrożenia płynące ze świata roślin i zwierząt,
- mieć rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie,
- mieć ograniczone zaufanie do dorosłych, szczególnie obcych,
- umieć opowiedzieć dorosłym, którzy się nim zajmują, o każdym zagrożeniu, które go spotkało,
- pilnować swoich rzeczy i nie narażać ich na zgubienie i kradzież,
- znać swoje obowiązki i domowe, zwłaszcza w zakresie dbałości o dobytek, bez narażania domy na kradzież i zniszczenia.
Opracowała: Anetta Ślusarz