REFERAT NA TEMAT SAMOOCENY

REFERAT NA TEMAT SAMOOCENY
SAMOOCENA – w aspekcie psychologicznym jest procesem regulacji
zachowań człowieka. Mimo, że samoocena jest zróżnicowana, tzn., że człowiek
ocenia się w różnych sferach różnie, ale ogólna samoocena decyduje o tym, jak
człowiek zachowa się wobec sytuacji nowych.
W ocenie własnych możliwości, w różnych konkretnych sytuacjach zaznacza się
pewna charakterystyczna tendencja. Tendencja ta może wyrażać się w formie
przeceniania swoich możliwości ( w stosunku do wymogów zadania ), bądź
niedoceniania. Tendencja do przeceniania lub niedoceniania swoich możliwości
może być cechą doraźną, lub cechą stałą jednostki.
Zaniżona ocena samego siebie to stan, w którym człowiek przypisuje sobie
niższe możliwości , niż posiada rzeczywiście , nie docenia swoich zdolności czy
swojej społecznej atrakcyjności. Główną konsekwencją takiej zaniżonej
samooceny bywa ograniczenie aktywności i osiąganie znacznie mniej niżby się
mogło.
Ludzie, których cechuje zaniżona samoocena, nie podejmują się wykonania
trudniejszych zadań, ponieważ nie wierzą, że potrafią je wykonać.
Zawyżona samoocena polega na przypisywaniu sobie możliwości wyższych od
rzeczywistych. To na przypisywaniu sobie wyższych możliwości warunkuje
bezkrytyczną gotowość do podejmowania się trudnych zadań nawet wtedy, gdy
możliwości tego nie uzasadniają. Fakt, że ocena może być wysoka lub niska
zakłada, że ocena samego siebie zostaje przyrównana do jakiejś miary. Miar
takich może być kilka. Dwie z nich wydają się najważniejsze. Jedna z nich
stanowi własny system standardów charakterystycznych dla danego typu
działalności. Drugą miara są osiągnięcia innych ludzi. Człowiek ocenia siebie
jednocześnie w obu miarach. Najczęściej samoocena jest zróżnicowana i o tym
jaka jest samoocena ogólna, decyduje poziom samooceny w zakresie tych
właściwości, które człowiek uważa za najważniejsze.
Samoocena formuje się na podstawie danych pochodzących z dwóch źródeł;
jednym są własne doświadczenia jednostki, dzięki którym przekonuje się ona,
na co ją stać, jaka jest jej pozycja w grupie społecznej, jakich reakcji otoczenia
w stosunku do siebie może się spodziewać itp.
Drugim źródłem samooceny są opinie innych ludzi, z którymi jednostka
zetknęła się. Szczególnie duże znacznie mają opinie osób ważnych w życiu
jednostki ( osób znaczących ).
Fakt, że samoocena formuje się na podstawie danych pochodzących z dwóch
różnych źródeł tj. z własnych doświadczeń jednostki i opinii innych o niej, bywa
także przyczyną wewnętrznej rozbieżności w ocenie siebie samego.
Rozbieżność ta występuje wtedy, gdy dane z tych dwóch źródeł nie są zgodne.
Wprawdzie zależność od otoczenia jest duża, ale u osób, które mają zdolność do
samoregulacji, jest to zależność przede wszystkim od ogólnych standardów
obowiązujących w danej dziedzinie, a nie od wahających się, zmiennych sądów
tych czy innych osób lub grup.
W ten oto sposób doszliśmy do punktu, w którym spróbujemy dokonać
samooceny jako nauczyciele. Co pomaga w dokonywaniu samooceny na
przykład w zakresie oceniania przedmiotowego? Czynników jest dużo. Można
je bez trudu znaleźć w przedmiotowym systemie oceniania. Stanowi je
wszystko to, co postępowanie nauczyciela czyni jawnym, precyzyjnie
określonym, przewidywalnym, wspólnie z uczniami i rodzicami zaplanowanym,
uzgodnionym i realizowanym. Co to takiego?
Na jakie pytania można sobie odpowiedzieć, aby ocenić, czy mój system działa
dobrze,
Czy w zamierzony sposób wpływa na wyniki pracy? Poniżej przedstawiam
propozycję
Auto-ankiety do realizacji.
1. Znajomość dokumentu
1.1. Czy uczniowie i rodzice posiadają dokument ?
1.2. Czy jego zapisy zostały omówione na spotkaniu rodziców z
nauczycielem-autorem ?
1.3. Czy dokument został przez rodziców uczniów zaakceptowany?
1.4. Czy dokument jest wyeksponowany w widocznym miejscu ?
2. Cele oceniania.
2.1. Czy cele :
- są zgodnie z podstawą programową,
- kładą nacisk na kształtowanie umiejętności,
- są realne w odniesieniu do uczniów?
- Czy warunki organizacyjne szkoły pozwalają na ich realizację
3. Zasady oceniania.
3.1. Czy wiem, jak przestrzegać jawności, obiektywizmu,
systematyczności?
3.2. Czy stosuję przyjęte zasady oceniania?
3.3. Czy uczniowie i rodzice znają i rozumieją zasady ocenienia ?
4. Kryteria oceniania.
4.1. Czy potrafię samodzielnie formułować wymagania edukacyjne w
nauczaniu?
4.2. Czy potrafię różnicować wymagania na podstawowe ,
ponadpodstawowe ?
4.3. Czy stosuję inne kryteria oceniania (np.: możliwości intelektualne,
wkład pracy, sytuacja rodzinna ucznia itp.)
4.4. Czy potrafię operacjonalizować proces nauczania ?
4.5. Czy konstruując i stosując narzędzia oceniania, bazuję na
wymaganiach?
5. Narzędzia oceniania.
5.1. Czy w trakcie roku szkolnego zmieniam zestaw stosowanych
narzędzi ?
5.2. Czy posiadam wiedzę teoretyczną na temat pomiaru
dydaktycznego?
5.3. Czy potrafię skonstruować test nauczycielski ?
5.4. Czy konsultuję go z innymi nauczycielami ?
5.5. Czy stosuję testy standaryzowane ?
5.6. Czy wykorzystuję istniejące narzędzia, nie wprowadzając do nich
zmian ?
5.7. Czy oceniam ich przydatność po zastosowaniu ?
5.8. Czy przedstawiam uczniom wyniki analiz ?
5.9. Czy dokonuję analizy ilościowej i jakościowej testu ?
5.10.Czy związku z wystąpieniem wyników niekorzystnych wprowadzam
niezbędne korekty ?
5.11.Czy poszukuję nowych narzędzi ?
6. Sposoby oceniania.
6.1. Czy ustalam ilość, hierarchię, formę ocen ?
6.2. Czy stosuję wyrazisty sposób kodowania wyników ?
6.3. Czy planuję prace pisemne na cały semestr ?
6.4. Czy plan prac pisemnych przekazuję uczniom w formie dokumentu ?
6.5. Czy każdorazowo uzasadniam wystawione oceny ?
Praca wykonana przez:
mgr Marek KUBOCZ
ZESPÓŁ SZKÓŁ SPECJALNYCH NR3 w Chorzowie