Strona tytułowa, redakcyjna i spis treści

Wyższa Szkoła Humanistyczna
Towarzystwa Wiedzy Powszechnej
w Szczecinie
Edukacja Humanistyczna
Półrocznik
myśli społeczno-pedagogicznej
Nr 1 (24), 2011
Szczecin 2011
Rada Programowa
prof. zw. dr hab. Kazimierz Kozłowski – zastępca przewodniczącego, prof. zw. dr hab.
Zbigniew Kurcz, prof. zw. dr hab. Irena Machaj – przewodnicząca, prof. dr hab. Ewa
Malinowska, ks. prof. zw. dr hab. Janusz Mariański, prof. dr hab. Czesław Plewka,
dr Anna Nowak, prof. dr hab. Renata Suchocka, prof. zw. dr hab. Marek S. Szczepański,
prof. zw. dr hab. Kazimierz Wenta, prof. zw. dr hab. Robert Woźniak, prof. dr hab.
Renata Ziemińska
Zespół redakcyjny
prof. zw. dr hab. Kazimierz Wenta – redaktor naczelny, dr Alina Tomaszewska – zastępca
redaktora naczelnego, Renata Gniewosz – sekretarz redakcji, Joanna Dżaman – redaktor,
Przemysław Filipowiak – redaktor techniczny, Małgorzata Szczęsna – korektor
Projekt okładki
Piotr Mączka
recenzent
dr hab. Renata Suchocka, prof. UAM
© Wyższa Szkoła Humanistyczna TWP w Szczecinie, 2011
Wyższa Szkoła Humanistyczna TWP w Szczecinie
70-952 Szczecin, ul. Władysława Broniewskiego 14
ISSN 1507-4943
Wydawca: „Pedagogium” Wydawnictwo OR TWP w Szczecinie, Szczecin 2011
Nakład: 300 egz.
Skład i łamanie: VERBUM
Druk i oprawa: GRAPHIC HOUSE – Szczecin
S p i s tre ś c i
Od Redakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Studia i rozprawy
Janusz Mariański, Wartości moralne w zmieniającym się społeczeństwie polskim . . . . . . . .
Anna Kotlarska-Michalska, Społeczne role kobiet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dorota Ciechanowska, Zmieniający się uniwersytet i autonomia studentów . . . . . . . . . . Алексей Ангеловский, Профессиональное развитие личности как фактор
социальной мобильности . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czesław Plewka, Znaczenia i dylematy nauczycielskiej profesji i nauczycielskiego profesjonalizmu . Jordan Klimek, Społeczny obraz przestrzeni miasta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Danuta Dąbrowska, Stocznia Szczecińska w poezji i pieśni . . . . . . . . . . . . . . . . Teresa Szczerska, Moda wizerunkowa jako kod zachowań autodestrukcyjnych nastolatków . . . .
Izabela Kumor, Ubóstwo – ujęcie teoretyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rafał Polak, Internet 2.0 a komunikowanie lokalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Małgorzata Olczak, Zbliżenie uniwersalizmu i idei ekologicznych . . . . . . . . . . . . . .
7
25
37
47
61
69
79
91
101
111
119
DONIESIENIA Z BADAŃ
Zbigniew Kosiorowski, Kształcenie adeptów dziennikarstwa
w zakresie kształtowania postaw etycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Grażyna Leśniewska, Anna Filińska, Drogi do szczęścia w opinii studentów . . . . . . . . . 139
Mirosława Kaczmarczyk‑Sowa, Absolwenci Wyższej Szkoły Humanistycznej
Towarzystwa Wiedzy Powszechnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Marcin W. Oleszak, Ewaluacja szkoleń bezpieczeństwa i higieny pracy . . . . . . . . . . . . 157
Arkadiusz Kołodziej, Krzysztof Tomanek, Zagrożenia i szanse nowych struktur
świata wirtualnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
recenzje
Kazimierz Denek, Edukacja pozalekcyjna i pozaszkolna, Poznań 2011, ss. 408.
(Kazimierz Wenta) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Kazimierz Wenta, Teoria chaosu w dyskusji nad pedagogiką, Radom 2011, ss. 204.
(Stefan M. Kwiatkowski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Franciszek Bereźnicki, Podstawy kształcenia ogólnego, Kraków 2011, ss. 289.
(Kazimierz Wenta) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Czesław Plewka, Małgorzata Taraszkiewicz, Uczymy się uczyć, Szczecin 2010, ss. 293.
( Joanna Lubecka- Bąk) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
Obrazy migracji, red. Kazimierz Ilski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań 2010, ss. 151.
(Anna Wachowiak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
informacje z życia uczelni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
CO n te n ts
From the Editor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
DISERTATIONS
Janusz Mariański, Moral values in the changing Polish society . . . . . . . . . . . . . . . 7
Anna Kotlarska-Michalska, Social roles of women . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Dorota Ciechanowska, The changing university and the autonomy of students . . . . . . . . . 37
Алексей Ангеловский, Профессиональное развитие личности как фактор
социальной мобильности . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Czesław Plewka, Importance and dilemmas of teacher’s profession and teacher’s professionalism . . 61
Jordan Klimek, The social image of the city space.
The use of Gould’s maps in sociological research projects . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Danuta Dąbrowska, The Szczecin Shipyard in poetry and songs . . . . . . . . . . . . . . . 79
Teresa Szczerska, Image fashion as code of self-destrucive behavior among teenagers . . . . . . . 91
Izabela Kumor, Poverty – theoretical approach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Rafał Polak, Web 2.0 and the local communication . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Małgorzata Olczak, Rapprochement between universalism and ecological ideas . . . . . . . . 119
REPORTS OF THE RESERARCH
Zbigniew Kosiorowski, Managing the educational process at the faculty of journalism.
Main issues concerning forming ethical standards . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Grażyna Leśniewska, Anna Filińska, Way to happiness, in the opinion of students . . . . . . . 139
Mirosława Kaczmarczyk‑Sowa, Graduates of WSH TWP . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Marcin W. Oleszak, Evaluation of occupational safety and health training . . . . . . . . . . . 157
Arkadiusz Kołodziej, Krzysztof Tomanek, Social structures and virtual Word: threats and chance . 163
REVIEWS
Kazimierz Denek, Edukacja pozalekcyjna i pozaszkolna, Poznań 2011, ss. 408.
(Kazimierz Wenta) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Kazimierz Wenta, Teoria chaosu w dyskusji nad pedagogiką, Radom 2011, ss. 204.
(Stefan M. Kwiatkowski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Franciszek Bereźnicki, Podstawy kształcenia ogólnego, Kraków 2011, ss. 289.
(Kazimierz Wenta) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Czesław Plewka, Małgorzata Taraszkiewicz, Uczymy się uczyć, Szczecin 2010, ss. 293.
(Joanna Lubecka- Bąk) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
Obrazy migracji, red. Kazimierz Ilski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań 2010, ss. 151.
(Anna Wachowiak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
INFORMATIONS ABOUT THE UNIVERSITY LIFE . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Od Redakcji
Wyższa Szkoła Humanistyczna TWP w Szczecinie w roku akademickim 2011/2012
rozpoczyna czternastolecie swojej działalności, a „Edukacja Humanistyczna” jako uczelniany półrocznik myśli społeczno-pedagogicznej, coraz wyraźniej oscyluje ku szeroko
rozumianej problematyce społeczno-humanistycznej. Wynika to ze zmian zachodzących
w nauce i szkolnictwie wyższym, a także w naszej uczelni, która od kilku już lat kształci
nie tylko pedagogów. Nowe w myśleniu i akademickim funkcjonowaniu wiąże się także
z przeobrażeniami na rynku edukacyjnym oraz ze zmianami ustawy Prawo o szkolnictwie
wyższym, ustawa o stopniach i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz
niektórych innych ustaw, wchodzącej w życie. Nasuwa się stąd pytanie, na ile i w jakim
zakresie „litera i duch” tego, co nowe i zobowiązujące znajduje się w artykułach zaproponowanych Czytelnikom w niniejszym numerze periodyku, czy nawiązują do nich?
Otóż odpowiedź na to pytanie może być tylko częściowo przecząca, ponieważ społeczno‑humanistyczna inercja, zwłaszcza w publicystyce naukowo-dydaktycznej, ma to do
siebie, że siła przemian strukturalno-zadaniowych, również w życiu szkoły wyższej,
działa jak echo dźwięków, na które człowiek, jeżeli chce, to na ogół reaguje z pewnym
opóźnieniem. Tak też jest w przypadku zbioru pozyskanych do opublikowania tekstów, które znalazły się w działach Studia i rozprawy, Doniesienia z badań i Recenzje oraz
w Informacje z życia uczelni. Niektóre autorskie teksty pośrednio nawiązują do strategii
rozwoju uczelni, etyki studentów, efektów kształcenia, systemu jakości edukacji, inne
mają charakter przemyśleń społeczno-humanistycznych i edukacyjnych.
Szanownych Czytelników zapraszamy do skromnej uczty intelektualnej, refleksji
nad tekstami: Janusza Mariańskiego, który pisze o wartościach moralnych w zmieniającym się społeczeństwie polskim, Anny Kotlarskiej-Michalskiej wskazującej na
społeczną rolę kobiet, Doroty Ciechanowskiej zwracającej uwagę na relacje zachodzące
między zmieniającym się uniwersytetem a autonomią studentów. Odmienny, przedmiotowy charakter, mają opracowania: Aleksieja Angiełoskiego podnoszącego kwestię
profesjonalnego rozwoju jednostki i mobilności zawodowej, jak również Czesława
Plewki dostrzegającego znaczenie i dylematy nauczycielskiej profesji w aspekcie idei
profesjonalizmu, z kolei Jordan Klimek zwraca uwagę na możliwości zastosowania map
Goulda w socjologicznych projektach badawczych dotyczących społecznego obrazu
przestrzeni miasta. Danuta Dąbrowska otwiera przed czytelnikami świat poezji i pieśni
w Stoczni Szczecińskiej – zachodniopomorskiej kolebce solidarnościowego zrywu przemian ustrojowych. Teresa Szczerska prezentuje modę wizerunkową jako kod zachowań
nastolatków, o tym, czego ludzie obawiają się najbardziej – ubóstwa – mówi w swoim
6
Od Redakcji
tekście Izabela Kumor. O Internecie 2.0 w komunikowaniu lokalnym wypowiada się
Rafał Polak, a o zbliżeniu uniwersalizmu z ideą ekologii pisze Małgorzata Olczak.
Warto zauważyć, że wśród cennych opracowań traktowanych jako doniesienia
z badań mogą budzić zainteresowanie teksty: Zbigniewa Kosiorowskiego, omawiającego
proces kształcenia adeptów dziennikarstwa, oraz Grażyny Leśniewskej i Anny Filińskiej, które ukazują drogę do szczęścia we współczesnym życiu. Na temat absolwentów
Wyższej Szkoły Humanistycznej TWP w Szczecinie pisze Mirosława Kaczmarczyk-Sowa, z kolei o czasie przeznaczonym na szkolenia z zakresu bhp – Marcin Oleszak,
a na zagrożenia i szanse, jakie niosą nowe struktury świata wirtualnego, wskazuje
Arkadiusz Kołodziej.
Przedmiotem intencjonalnych recenzji są książki: Kazimierza Denka Edukacja
pozalekcyjna i pozaszkolna (rec. K. Wenta), Kazimierza Wenty Teoria chaosu w dyskusji
nad pedagogiką (rec. S.M. Kwiatkowski), Franciszka Bereźnickiego Podstawy kształcenia
ogólnego (rec. K. Wenta), Czesława Plewki i Małgorzaty Taraszkiewicz Uczymy się uczyć
(rec. J. Lubecka‑Bąk). Redakcja „Edukacji Humanistycznej” żywi nadzieję, że lektura
recenzowanych książek nakłoni Czytelników do zapoznania się z nimi.
Informacje z życia uczelni, w rzeczy samej, pozwolą dostrzec i docenić to, co dało
się zrobić w minionym okresie przy pomocy studentów i dla dobra kadry naukowo-dydaktycznej, studentów oraz akademickiego otoczenia.
Kazimierz Wenta