O społecznych konsekwencjach przegrzania współczesnego

 Człowiek w świecie mediów  Media zimne i gorące  Selfie – gorące środowisko medialne  Nienawiść w mediach
 Społeczny (edukacyjny) efekt cieplarniany
 Refleksje końcowe  mowa (ok. 50 tys. lat temu)  pismo (ok. 5,5 tys. lat temu)
 druk (J. Gutenberg, 1049/1445)
 telegraf (S. F. B. Morse, 1837)  radio (G. Marconi, 1894)  telewizja (A. S. Popow, 1896/1907)  komputer (1946/1981)
 Internet (1969/1991)  telefon komórkowy (1956/1973/1992)  iPhone (Apple, 2007), tablet – mobilność
ść program
ów telewizyjnych  wielo
wielość
programów telewizyjnych  gry komputerowe i gry wideo  Internet (zalew informacyjny)
życia
 sytuacje codziennego sytuacje codziennego życia
(komunikat niepełny, wyma‐
 ZIMNE ZIMNE (komunikat niepełny, wyma‐
gaj
ą zaanga
żowania intelektualnego gają
zaangażowania intelektualnego i uzupe
łnienia komunikatu przez od
od‐‐
i uzupełnienia komunikatu przez
biorc
ę, silnie oddziałują na wyobra
źnię)
biorcę, silnie oddziałują
na wyobraźnię)
ĄCE (komunikat pe
łny, są łłatwe atwe  GOR
GORĄCE
(komunikat pełny, są
w odbiorze, b. silnie anga
żują zmys
ły)
, b. silnie angażują
zmysły)
 rozwój technologii (rozdzielczość, jakość
obrazu i dźwięku, polisensoryczność)
 wirtualizacja życia, globalność komunikacji,
łatwość i szybkość dostępu do informacji
 społeczne zapotrzebowanie na informację
pełną, bogatą w szczegóły, multimedialną
 od racjonalności do emocjonalności
(dominacja emocji – HOMO AFFECTUS)
 brak podziału na świat realny i wirtualny
 komunikacja za pomocą FB i Messengera
 brak myślenia o przyszłości (gimnazjaliści)
 ogarnianie – kluczowe słowo (zarządzanie
wszystkimi sferami swojego życia (licealiści)  brak chęci współpracy – nauka indywidualna  szkoła (tradycyjna, analogowa) i obszar poza szkołą (świat mediów cyfrowych) to różne światy
 nauczyciel jako coach (przewodnik, doradca)  poznawcza
 emocjonalna żują zmys
ły, bardzo mało
 silnie anga
silnie angażują
zmysły, bardzo mało
intelekt, silnie oddzia
łują na emocje
intelekt, silnie oddziałują
 ssą
ą łłatwe w odbiorze, nie wymagają
atwe w odbiorze, nie wymagają
wysi
łku intelektualnego (uzupełnień)
wysiłku intelektualnego (uzupełnień)
żują uwag
ę odbiorcy (dzi
 anga
angażują
uwagę
(dziśś cenne!)
łączają)
wyłączają” odbiorc
ę (zimne – w
 „„wyłączają”
odbiorcę
włączają)
łównie media przestrzenne (mobilne) g
głównie media przestrzenne (mobilne)  2/3 u
żywa ich
żytkowników smartfonów uużywa ich
2/3 użytkowników smartfonów
do wykonywania „autodokumentacji” ((selfie)
selfie)
do wykonywania „autodokumentacji”
selfie” – na liliście
ście 10 najmodniejszych ssłów
łów
 „„selfie”
((„Time”, 2012); „Time”, 2012); ssłowo roku 2013 łowo roku 2013 ((Oxford Oxford Dictionary
Dictionary))
ężczyzn istnieje związek między
 w przypadku m
w przypadku mężczyzn istnieje związek między
liczb
ą umieszczanych w sieci zdj
ęć a posiadaniem
liczbą
umieszczanych w sieci zdjęć
osobowo
ści narcystycznej bądź psychopatycznej osobowości narcystycznej bądź
 poczucie kontrolowania
i kreowania w
łasnego własnego wizerunku (szczeg
ólnie ważne dla nastolatków)
wizerunku (szczególnie ważne dla nastolatków)
 brak szacunku w debatach internetowych
(trollowanie – łamanie zasad netykiety)  rozmowy z pozycji Alfy i Omegi (ignoranci udają fachowców)
 internauta – widz rzymskich pojedynków
 mowa nienawiści (ang. hate speech) – wszelkie formy ekspresji, które rozpowszechniają, podże‐
gają, wspierają lub usprawiedliwiają nienawiść
rasową, religijną, ksenofobię, antysemityzm lub inne formy nienawiści wynikające z nietolerancji  między wolnością słowa a dobrem jednostki
 aspekty prawne (penalizacja – art. KK 119, 256, 257)
 aspekty kulturowe (wych. do odpowiedzialności)  ważne pojęcie klimatologii – działu geografii
fizycznej, zajmującego się badaniem klimatu
 zjawisko podwyższenia temperatury Ziemi,
spowodowane obecnością gazów cieplarnianych w atmosferze (m.in. para wodna, CO2, metan)
 termin ten odnosi się do naturalnego podwyż‐
szenia temperatury, jak i do zmiany tego efektu,
wywołanego emisją gazów cieplarnianych wskutek
działalności człowieka (tzw. globalne ocieplenie)
 mózg ludzki rozwijał się przy stężeniu 180‐300 ppm
(liczba cząsteczek CO2 na mln cząst. powietrza)
 powyżej 600‐800 ppm maleją zdolności inte‐
lektualne (w tym decyzyjne) człowieka
 obecne stężenie CO2 jest największe na przestrzeni
kilkunastu mln lat (efekt spalania paliw kopalnych)
 wzrost emisji dwutlenku węgla powoduje upośle‐
dzenie wyższych funkcji myślowych człowieka
 media gorące działają destrukcyjnie
na wyobraźnię (dominacja percepcji)
 odpowiedzialność – myślenie w katego‐
riach przyszłości (przyszłe konsekwencje
naszych czynów – wyobraźnia jest wa‐
runkiem koniecznym odpowiedzialności)
 niewłaściwa interpretacja wolności
 media wpływają negatywnie na indy‐
widualne poczucie odpowiedzialności
 int. płynna jest
wrodzona (zdeterminowana
biologicznie), decyduje o przetwarzaniu
informacji; jest to tzw. hardware inteligencji
 int. skrystalizowana (zwana społeczną) stanowi wynik inwestowania int. płynnej (edukacja, zaanga‐
żowanie); oparta na kulturze; z wiekiem wykazuje
tendencje wzrostowe; tzw. software inteligencji  gorące media, gorące ko‐
munikaty, gorąca kultura
 szczególnie gorące są treści pornogra‐
ficzne (kultura uprzedmiotowienia)
 przegrzane środowisko medialne  destrukcyjne oddziaływanie mediów
na wyobraźnię (i rozwój intelektualny)
 58% Polaków nie ma kontaktu z książką
(książek nie czyta 2/3 mężczyzn)
 41% Polaków w ostatnim roku nie prze‐
czytało ani jednej książki  powyżej 7 książek przeczytało zaledwie 11% Polaków (tzw. realni czytelnicy)  16% gospodarstw domowych nie ma ani jednej książki (jest to aż 10 mln Polaków!),
15% – tylko podręczniki i książki dla dzieci,
80% gospodarstw – nie więcej niż 3 książki

rezygnacja z korzystania z sieci

cyfrowa dieta, cyfrowy detoks


w wybranym okresie lub krytyczne
i selektywne używanie narzędzi TI
pielgrzymka na cyfrową pustynię
więcej czasu dla rodziny i dla siebie
 aksjologiczne zagubienie  emocjonalne rozchwianie  intelektualne rozleniwienie (degradacja)
 pogorszenie relacji on‐line z ludźmi  kultura uprzedmiotowienia (pornografia)
 przegrzanie (dewastacja) środowiska medialnego
rodzi nowe problemy etyczne (wybór dobra/zła)
 etyka (gr. ethos – obyczaj) zajmuje się ustalaniem, co jest moralnie dobre, a co złe – tych problemów nie podejmują nauki szczegółowe, jak biologia,
psychologia, socjologia czy neurodydaktyka
 dla klasycznej pedagogiki wychowanie to rozwój
człowieczeństwa – rozwój moralny (PAIDEIA)
 konieczna jest ETYKA MEDIÓW (powrót do filozofii)