UKŁAD BILANSU WEDŁUG USTAWY O RACHUNKOWOŚCI
Transkrypt
UKŁAD BILANSU WEDŁUG USTAWY O RACHUNKOWOŚCI
Materiały pomocnicze z podstaw rachunkowości Łukasz Szydełko Skróty księgowe najczęściej używane: PK – Polecenie księgowania, KP – Kasa przyjmie, KW – Kasa wypłaci, RK – Raport kasowy, WB – Wyciąg bankowy, PZ – Przyjęcie zewnętrzne, PW – Przyjęcie wewnętrzne, WZ – Wydanie zewnętrzne, MM – Przesunięcie międzymagazynowe, RW – Rozchód wewnętrzny, LP – Lista płac, RA – Rachunek, FA VAT – Faktura VAT, OT – Odbiór techniczny (do środków trwałych), LT – Likwidacja techniczna (do środków trwałych), UKŁAD BILANSU WEDŁUG USTAWY O RACHUNKOWOŚCI AKTYWA PASYWA A. - Aktywa trwałe A - Kapitał (fundusz) własny I Wartości niematerialne i prawne I Kapitał (fundusz) podstawowy 1) Koszty zakończeniowych prac rozwojowych II Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) 2) Wartość firmy III Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) 3) Inne wartości niematerialne i prawne IV Kapitał (fundusz) zapasowy 4) Zaliczki na wartości niematerialne V Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny i prawne II Rzeczowe aktywa trwałe 1) Środki trwałe a) grunty (w tym prawo do użytkowania wieczystego gruntu) VI Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe VII Zysk (strata) z lat ubiegłych VIII Zysk (strata) netto IX Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) b) budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej c) urządzenia techniczne d) środki transportu e) inne środki trwałe 2) Środki trwałe w budowie 3) Zaliczki na środki trwałe w budowie III Należności długoterminowe B - Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I Rezerwy na zobowiązania 1) Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 2) Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne a) długoterminowa 1) Od jednostek powiązanych 2) Od pozostałych jednostek IV Inwestycje długoterminowe b) krótkoterminowa II Zobowiązania długoterminowe 1) Wobec jednostek powiązanych 1) Nieruchomości 2) Wartości niematerialne i prawne a) kredyty i pożyczki 3) Długoterminowe aktywa finansowe b) z tytułu emisji dłużnych papierów 2) Wobec pozostałych jednostek a) w jednostkach powiązanych: wartościowych • udziały lub akcje c) inne zobowiązania finansowe • inne papiery wartościowe d) inne • udzielone pożyczki • inne długoterminowe aktywa III Zobowiązania krótkoterminowe 1) Wobec jednostek powiązanych a) finansowe wymagalności: b) w pozostałych jednostkach: • udziały lub akcje • do 12 miesięcy • inne papiery wartościowe • powyżej 12 miesięcy • udzielone pożyczki • inne długoterminowe aktywa b) inne 2) 4) Wobec pozostałych jednostek a) kredyty i pożyczki finansowe b) z tytułu emisji dłużnych papierów Inne inwestycje wartościowych długoterminowe c) inne zobowiązania finansowe V Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe z tytułu dostaw i usług, o okresie 1) Aktywa z tytułu odroczonego podatku wymagalności: dochodowego 2) z tytułu dostaw i usług, o okresie Inne rozliczenia międzyokresowe • do 12 miesięcy • powyżej 12 miesięcy B - Aktywa obrotowe d) zaliczki otrzymane na dostawy I Zapasy e) zobowiązania wekslowe f) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń 1) Materiały i innych świadczeń 2) Półprodukty i produkty w toku 3) Produkty gotowe g) z tytułu wynagrodzeń 4) Towary h) inne 5) Zaliczki na dostawy II Należności krótkoterminowe 1) Należności od jednostek powiązanych a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: 3) Fundusze specjalne IV Rozliczenia międzyokresowe 1) Ujemna wartość firmy 2) Inne rozliczenia międzyokresowe • długoterminowe • do 12 miesięcy • powyżej 12 miesięcy • Pasywa razem b) inne 2) Należności od pozostałych jednostek a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: • do 12 miesięcy • powyżej 12 miesięcy b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń c) inne d) dochodzone na drodze sądowej III Inwestycje krótkoterminowe 1) Krótkoterminowe aktywa finansowe a) w jednostkach powiązanych • udziały lub akcje • inne papiery wartościowe • udzielone pożyczki • inne krótkoterminowe aktywa finansowe b) w pozostałych jednostkach • udziały lub akcje • inne papiery wartościowe • udzielone pożyczki • inne krótkoterminowe aktywa finansowe c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne • środki pieniężne w kasie i na rachunkach • inne środki pieniężne • inne aktywa pieniężne 2) Inne inwestycje krótkoterminowe IV Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe Aktywa razem krótkoterminowe Zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych (analitycznych) początkowe (Sp) Obroty w bieżącym okresie Aktywa Dt Saldo Lp. Nazwa konta Pasywa Ct Obroty łącznie z Sp Dt Saldo końcowe (Sk) Ct Dt 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Razem Dt Ct Konto aktywne (Sp) Saldo początkowe przeniesione z bilansu otwarcia Operacje gospodarcze zmniejszające aktywa Operacje gospodarcze zwiększające aktywa Obrót debetowy Obrót kredytowy Saldo końcowe debetowe przenoszone do bilansu zamknięcia (Sk) Suma kontrolna Suma kontrolna Dt Ct Konto pasywne Saldo początkowe przeniesione Operacje gospodarcze z bilansu otwarcia (Sp) zmniejszające pasywa Operacje gospodarcze zwiększające pasywa Obrót debetowy Obrót kredytowy Saldo końcowe kredytowe przenoszone do bilansu zamknięcia (Sk) Suma kontrolna Suma kontrolna Dt Konto aktywno-pasywne Saldo początkowe przeniesione z bilansu otwarcia (Sp-debet) Ct Saldo początkowe przeniesione z bilansu otwarcia (Sp-credit) Operacje gospodarcze zwiększające aktywa Operacje gospodarcze zmniejszające aktywa Operacje gospodarcze zmniejszające pasywa Operacje gospodarcze zwiększające pasywa Ct Obrót debetowy Saldo końcowe kredytowe przenoszone do bilansu zamknięcia (Sk) Suma kontrolna Dt Grupowanie kosztów koszty na Wynik finansowy zysków na Wynik finansowy Ct Powstanie zysków Operacje zwiększające zyski Ct Przychody Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne Obroty debetowe Obroty kredytowe Sk Dt (Strata brutto) Suma kontrolna Ct Powstanie przychodów Operacje zwiększające przychody Wynik finansowy Koszty Ct Zmniejszenie strat Przeksięgowanie strat na Wynik finansowy Zyski nadzwyczajne Przeksięgowanie Dt Przeksięgowanie kosztów Konto przychodów Przeksięgowanie przychodów na Wynik finansowy Dt Rozliczanie kosztów Straty nadzwyczajne Powstanie strat Operacje zwiększające straty Dt Ct Konto kosztów Operacje zwiększające Dt Obrót kredytowy Saldo końcowe debetowe przenoszone do bilansu zamknięcia (Sk) Suma kontrolna Suma kontrolna Schemat 1. Ewidencja na koncie „Kasa”. 1 – Rachunek bankowy 2 – Rozrachunki z pracownikami 1 – Kasa 1 X 2 3 2 – Rozrachunki z odbiorcami X 4 5 7 – Przychody ze sprzedaży 2 – Rozrachunki z dostawcami X 4,5,7 – Koszty 6 2 – Rozliczenie niedoborów, szkód i nadwyżek 8 9 Objaśnienia : 1. Pobranie gotówki z banku do kasy. 2. Przekazanie gotówki z kasy do banku. 3. Wypłata wynagrodzeń pracownikom. 4. Wpłata należności od odbiorców. 5. Spłata zobowiązań wobec dostawców. 6. Sprzedaż gotówkowa (wyrobów, towarów, usług). 7. Koszty działalności opłacone gotówką. 8. Stwierdzony niedobór gotówki. 9. Stwierdzona nadwyżka gotówki. 7 Schemat 2. Ewidencja na koncie „Rachunek bankowy”. 1 – Inne środki pieniężne 1 – Rachunek bankowy 1, 3 1 – Kasa 9 2 – Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 2 – Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 2 10 1 – Kredyty bankowe 2 – Rozrachunki publicznoprawne 4 11 7 – Przychody finansowe 5 1 – Kredyty bankowe 12 7 – Pozostałe przychody operacyjne 7 – Koszty finansowe 6 13 7 – Zyski nadzwyczajne 7 2 – Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 14 2 – Rachunek właściciela 8 4 – Usługi obce 15 17 7 – Pozostałe koszty operacyjne 16 Objaśnienia: 1. Potwierdzone przez bank wpłaty środków pieniężnych (gotówki). 2. Wpłaty kontrahentów z tytułu dostaw, robót i usług. 3. Realizacja czeków i weksli obcych. 4. Otrzymane kredyty bankowe w formie przelewów na rachunek bieżący. 5. Wpłaty ze sprzedaży papierów wartościowych, otrzymanych dywidend, otrzymane odsetki. 6. Wpływy z tytułu otrzymanych kar i odszkodowań umownych. 7. Otrzymane odszkodowania umowne. 8. Wpłaty środków pieniężnych przez właściciela bądź wspólników spółek osobowych. 9. Pobranie gotówki do kasy. 10. Spłaty zobowiązań z tytułu dostaw, robót i usług. 11. Spłaty zobowiązań wobec budżetu, zakładu ubezpieczeń społecznych. 12. Spłaty rat kredytów bankowych. 13. Zapłacone odsetki od kredytów. 14. Przelewy wynagrodzeń pracowników na konta osobiste. 15. Opłaty za bankowe czynności manipulacyjne i wpłaty gotówkowe, realizację przelewów, książeczki czekowe itp. 16. Zapłata kar, grzywien, odszkodowań i innych opłat o charakterze sankcyjnym. 17. Pobranie środków przez właściciela lub wspólnika spółki osobowej na cele prywatne. Schemat 3. Ewidencja czeków obcych u ich posiadacza. 2 – Rozrachunki X X 1 – Inne środki pieniężne 1 – Kasa 1 2 1 – Rachunek bankowy 3 4 Objaśnienia: 1. Otrzymanie czeku obcego od kontrahenta. 2. Realizacja obcego czeku gotówkowego w banku. 3. Realizacja obcego czeku rozrachunkowego w banku. 4. Przekazanie obcego czeku kontrahentowi (w drodze indosu) jako realizacja zobowiązania. Schemat 4. Ewidencja środków pieniężnych w drodze. 1 – Inne środki X 1 – Rachunek bankowy pieniężne 1 – Kasa 1 2 Objaśnienia: 1. Wpłata gotówki do banku, brak potwierdzenia z banku wyciągiem bankowym, księgowanie na podstawie własnego dokumentu. 2. Potwierdzenie z banku o przyjęciu wpłaty. Schemat 5. Ewidencja weksli obcych – u posiadacza. 2 – Rozrachunki X 7 – Koszty i przychody finansowe 1 – Inne środki pieniężne 1a 1b 3b 1 – Rachunek bankowy 2 3a 4 7 – Pozostałe koszty operacyjne 1 – Weksle obce indosowane lub dyskontowane 3c 5 4b Objaśnienia: 1. Otrzymanie weksla od kontrahenta (poz. 1a + poz. 1b = pełna suma wekslowa): a. Kwota należności (netto). b. Oprocentowanie weksla. 2. Wykupienie weksla przez dłużnika. 3. Odsprzedaż weksla bankowi: a. Zdyskontowanie weksla obcego w banku w kwocie nominalnej pomniejszonej o dyskonto (kwota netto). b. Dyskonto weksla (pobrane oprocentowanie). c. Równoległe księgowanie w ewidencji pozabilansowej. 4. Indosowanie weksla: a. Przekazanie weksla obcego w drodze indosu innemu kontrahentowi. b. Równoległe księgowanie w ewidencji pozabilansowej. 5. Odpisanie weksli przedawnionych (nieściągalnych). Schemat 6. Ewidencja kredytów. 1 – Rachunek bankowy 1 – Kredyty bankowe 4 1 – Rachunek bankowy, Kasa 1 2 –Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 8 – Przychody finansowe 5 2 7 – Koszty finansowe 3 Objaśnienia: 1. Wykorzystanie kredytu przez przekazanie środków na rachunki bieżące lub gotówką. 2. Wykorzystanie kredytu przez pokrycie dyspozycji na rzecz dostawców. 3. Nadwyżka ujemnych różnic nad dodatnimi, powstała przy wycenie bilansowej. 4. Spłaty kredytu. 5. Nadwyżka dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi, powstała przy wycenie bilansowej. Schemat 7. Ewidencja czeków własnych u wystawcy. 1 – Rachunek bankowy X 2 – Rozrachunki 1 – Kasa X 1 2 – Zobowiązania czekowe 2 3 Objaśnienia: 1. Realizacja czeku gotówkowego przez wystawcę. 2. Wydanie czeku rozrachunkowego kontrahentowi. 3. Realizacja czeku rozrachunkowego przez kontrahenta. Schemat 8. Ewidencja weksli własnych u wystawcy. 1 – Kasa Rachunek bankowy 7 – Koszty finansowe 2 – Zobowiązania wekslowe 2– Rozrachunki 2a 2b 3 4 – Podatki i opłaty 1 7 – Pozostałe przychody operacyjne 4 Objaśnienia: 1. Koszty związane z emisją weksli (zakup blankietów i opłata skarbowa). 2. Wystawienie weksla kontrahentowi : a. Kwota netto weksla równa kwocie rozrachunku. b. Naliczone z góry oprocentowanie weksla – dyskonto. 3. Wykup weksla przez wystawcę. 4. Przedawnienie weksla własnego. X Schemat 1. Ewidencja zakupu materiałów. 2 – Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 3 – Rozliczenie zakupu materiałów Sp dostawy Sp niefakturowa materiałów nych w drodze 1 3 – Materiały 3 2a 2b *6 – Rozliczenia międzyokresowe kosztów zakupu 4 2 – VAT naliczony 5 2 – Rozliczenie niedoborów, szkód i nadwyżek 6 7 3 – Odchylenia od cen ewidencyjnych 8a 8b Sk dostaw Sk materiałów niefakturowanych w drodze Objaśnienia: 1. Otrzymane i akceptowane faktury dostawców. 2. Sprostowania na podstawie faktur korygujących: a. zwiększające stan zobowiązań; b. zmniejszające stan zobowiązań. 3. Przyjęcie zapasów według: – rzeczywistych cen nabycia – nie wystąpią operacje 4 i 8; – rzeczywistych cen zakupu – nie wystąpi operacja 8; – stałych cen ewidencyjnych – wystąpi operacja 8. 4. Koszty zakupu ujęte w fakturach , a dotyczące przyjętych zapasów, do rozliczenia w czasie. 5. Wyksięgowanie naliczonego podatku VAT, dotyczącego zakupów materiałowych, w danym okresie. 6. Ujawnione niedobory w rzeczywistej cenie zakupu. 7. Ujawnione nadwyżki w rzeczywistej cenie zakupu. 8. Odchylenia od cen ewidencyjnych: a. debetowe, gdy cena rzeczywista jest wyższa od ewidencyjnej, b. kredytowe, gdy cena rzeczywista jest niższa od ewidencyjnej. W systemie cen rzeczywistych materiały przyjmowane do magazynu wyceniane są na poziomie cen rzeczywistych z faktur zakupu. W systemie tym podstawowym problemem staje się wycena rozchodu wydanych do zużycia materiałów. Rozchód można wyceniać według następujących metod: ● metoda cen przeciętnych – polegająca na ustaleniu po każdej dostawie ceny przeciętnej, obliczanej jako iloraz wartości stanu końcowego, powiększonego o wartość ostatniego przychodu materiałów, przez ilość odpowiadającą tym wartościom; ● metoda FIFO („pierwsze przyszło – pierwsze wyszło”) – polegająca na wycenie rozchodów według cen pierwszej dostawy znajdującej się w magazynie, a po jej wyczerpaniu – według cen dostawy drugiej itp., ● metoda LIFO („ostatnie przyszło – pierwsze wyszło”) – polegająca na wycenie rozchodu według cen ostatniej dostawy, a po jej wyczerpaniu – według cen dostawy przedostatniej itp., ● metoda szczegółowej identyfikacji – jest pracochłonna i kosztowna. Stosuje się ją najczęściej w niektórych jednostkach, gdzie asortyment jest niewielki, a materiały drogie. Polega na dokładnej identyfikacji rozchodowanych materiałów z odpowiadającą im ceną zakupu. W razie dużego asortymentu materiałów zużywanych w produkcji stosuje się tzw. stałe ceny ewidencyjne, ustalane przez jednostkę. W no = O SP + O 0 Z SK + R 0 gdzie: Wno – wskaźnik narzutu odchyleń od cen ewidencyjnych; OSP – odchylenia od cen ewidencyjnych, dotyczące stanów początkowych zapasów; O0 – odchylenia od cen ewidencyjnych powstałe w związku z przychodami zapasów w danym okresie; ZSK – stan końcowy zapasów, wyrażony w cenach ewidencyjnych, R0 – rozchód zapasów w danym okresie, wyrażony w cenach ewidencyjnych. OR = Wno*R gdzie: OR – odchylenia przypadające na rozchód materiałów (zużycie i sprzedaż); R – rozchód materiałów z tytułu zużycia do produkcji i sprzedaży. Schemat 1. Schemat ewidencyjny odpisów umorzeniowych/amortyzacyjnych. 0– Umorzenie środków trwałych 4 – Amortyzacja 1 2 – Odpisy z tytułu utraty wartości środków trwałych 7 – Pozostałe koszty operacyjne* 2 Objaśnienia: PK – planowany odpis umorzenia i amortyzacji. PK – odpis z tytułu trwałej utraty wartości środków trwałych. * W wysokości nie pokrytej kapitałem z urzędowej aktualizacji wyceny środków trwałych. Schemat 2. Podstawowe powiązania konta Środki trwałe. 1 –Rachunek bankowy 7 – Pozostałe koszty operacyjne 0 – Środki trwałe 1 7 0 – Środki trwałe w budowie 0 – Długoterminowe aktywa finansowe 2 8 8 – Kapitał podstawowy 3 2 – Rozliczenie niedoborów i nadwyżek 9 8 – Rozliczenia międzyokresowe przychodów 4 2 – Rozliczenie niedoborów i nadwyżek 8 – Kapitał z aktualizacji wyceny 10 5 2 – Inne rozrachunki 11 8 – Kapitał z aktualizacji wyceny 7 – Straty nadzwyczajne 6 12 Objaśnienia: 1. Zakup środków trwałych nie wymagających montażu. 2. Przyjęcie wybudowanych obiektów. 3. Wniesienie aportu do spółki. 4. Darowizny i nieodpłatne przyjęcie środków trwałych. 5. Ujawnienie środków trwałych w wyniku inwentaryzacji. 6. Zwiększenie wartości początkowej środków trwałych na skutek aktualizacji wyceny. 7. Rozchód środków trwałych na skutek likwidacji lub przekazania w formie darowizny. 8. 9. 10. 11. 12. Wniesienie środków trwałych w formie aportu do innej spółki. Niedobory środków trwałych. Zmniejszenie wartości środków trwałych na skutek aktualizacji wyceny. Przekazanie środków trwałych w formie leasingu finansowego. Zmniejszenie wartości środków trwałych na skutek czynników losowych. Schemat 3. Ewidencja zakupu środków trwałych. 2 – Rozrachunki z tytułu dostaw i usług 0 – Środki trwałe w budowie 3– Rozliczenie zakupu 1 2 0 – Środki trwałe 4 5 2 – VAT naliczony 3 Objaśnienia: 1. Otrzymanie faktury VAT za zakupiony środek trwały wymagający montażu. 2. Przekazanie środka trwałego do montażu. 3. Rozliczenie VAT naliczonego. 4. Przyjęcie środka trwałego do ewidencji. 5. Przyjęcie środka trwałego nie wymagającego montażu. Schemat 4. Ewidencja przyjęcia środków trwałych w formie aportu i darowizny. 8 – Kapitał podstawowy 0 – Środki trwałe 1 7 –Pozostałe przychody operacyjne 8 – Rozliczenia międzyokresowe przychodów 2 3 Objaśnienia: 1. Przyjęcie środka trwałego w formie aportu. 2. Przyjęcie środka trwałego otrzymanego nieodpłatnie w formie darowizny. 3. Rozliczenie przychodów z tytułu darowizny proporcjonalnie do amortyzacji. Schemat 5. Ewidencja likwidacji środków trwałych. 0 – Środki trwałe 0 – Umorzenie środków trwałych 7 – Pozostałe koszty operacyjne 1 2 Objaśnienia: 1. Wyksięgowanie z ewidencji wartości dotychczasowego umorzenia likwidowanego środka trwałego. 2. Wyksięgowanie z ewidencji wartości nie umorzonej likwidowanego środka trwałego. Schemat 6. Ewidencja sprzedaży środków trwałych. 0 – Umorzenie środków trwałych 0 – Środki trwałe 2 – VAT należny 1a 2b 7 – Pozostałe koszty operacyjne 2 – Rozrachunki z odbiorcami 2c 7 – Pozostałe przychody operacyjne 1b 2a Objaśnienia: 1. Wyksięgowanie z ewidencji: a. wartości początkowej środka trwałego; b. dotychczasowe umorzenie środka trwałego. 2. Faktura VAT za sprzedany środek trwały: a. Wartość według ceny sprzedaży netto; b. VAT należny; c. Wartość brutto faktury. Schemat 7. Ewidencja przekazania środków trwałych w formie darowizny. 0 – Umorzenie środków trwałych 0 – Środki trwałe 7 – Pozostałe koszty operacyjne 1a 1b 2 – VAT należny 2 Objaśnienia: 1. Wyksięgowanie z ewidencji: a. wartości dotychczasowego umorzenia likwidowanego środka trwałego; b. wartości nie umorzonej likwidowanego środka trwałego. 2. Kwota należnego VAT. Schemat 8. Ewidencja przekazania środków trwałych w formie aportu. 0 – Umorzenie środków trwałych 0 – Środki trwałe 1a 1b 7 – Pozostałe przychody operacyjne 0 – Udziały w innych jednostkach 2 Objaśnienia: 1. Wyksięgowanie z ewidencji: a. wartości dotychczasowego umorzenia likwidowanego środka trwałego; b. wartości nie umorzonej likwidowanego środka trwałego. 2. Zaksięgowanie wartości objętego w zamian za aport udziału. 7 – Pozostałe koszty operacyjne Schemat 9. Ewidencja aktualizacji wyceny środków trwałych. 0 – Umorzenie środków trwałych 8 – Kapitał z aktualizacji wyceny środków trwałych 2 0 – Środki trwałe 1 Objaśnienia: 1. Aktualizacja wartości środków trwałych. 2. Aktualizacja dotychczasowego umorzenia środków trwałych. Metoda liniowa – amortyzacja gdzie: a – roczna stopa amortyzacji w % t – przewidywany okres używania środka trwałego gdzie: Ar – roczna kwota amortyzacji Wp - wartość początkowa środka trwałego lub gdzie: Am – miesięczna kwota amortyzacji, Metoda degresywna – amortyzacja gdzie: Ar(t) – kwota odpisu amortyzacyjnego w roku t, Wn(t) – wartość netto środka trwałego w roku t. Konta zespołów 0, 1, 2, 3 4 – Rozliczenie kosztów rodzajowych 4 – Amortyzacja 5 – Produkcja podstawowa 2 1 6 – Rozliczenie międzyokresowe kosztów 4 – Wynagrodzenie 3 5 – Koszty wydziałowe 7 – Pozostałe koszty operacyjne 4 – Zużycie..... 5 5 – Produkcja pomocnicza 4 5 – Koszty zarządu 4 –........ 5 – Koszty sprzedaży 4 – Pozostałe koszty rodzajowe Schemat 1. Grupowanie i rozliczanie kosztów Opis operacji: 1. 2. 3. 4. 5. Ujęcie kosztów w układzie rodzajowym. Przeksięgowanie kosztów z układu rodzajowego: a. do rozliczenia w czasie; b. na układ przedmiotowo – funkcjonalny; Rozliczenie kosztów dotyczących bieżącego okresu Rozliczenie kosztów świadczeń wydziałów produkcji pomocniczej, Rozliczenie kosztów pośrednich wydziałów podstawowych Schemat 2. Ewidencja przyjęcia wyrobów gotowych do magazynu (wycenianych według rzeczywistego kosztu wytworzenia) 5 – Koszty działalności podstawowej 6 – Wyroby gotowe Schemat 3. Ewidencja przyjęcia wyrobów gotowych na magazyn (wycenianych według stałych cen ewidencyjnych). 6 – Wyroby gotowe 5 – Koszty działalności podstawowej 1 5 – Rozliczenie kosztów działalności 2 3 6 –Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów 4a 5a 4b 5b Opis schematu: 1. Przyjęcie wyrobu gotowego na magazyn (na podstawie dowodu Pw), wycenianego według rzeczywistego kosztu wytworzenia. 2. Zaksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia wyrobów gotowych (na podstawie dowodu PK). 3. Przyjęcie wyrobu gotowego na magazyn (na podstawie dowodu Pw), wycenianego według stałych cen ewidencyjnych. 4. Wyksięgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych wyrobów (na podstawie dowodu PK): a) odchylenia debetowe (dodatnie), gdy rzeczywisty koszt wytworzenia jest większy niż cena ewidencyjna; b) odchylenia kredytowe (ujemne), gdy rzeczywisty koszt wytworzenia jest mniejszy niż cena ewidencyjna. 5. Zaksięgowanie aktualizacji stałych cen ewidencyjnych (na podstawie dowodu PK): a) podwyższenie stałych cen ewidencyjnych; b) obniżenie stałych cen ewidencyjnych. Wo = O sp + O o S kz + R w ⋅ 100 % gdzie: Wo – procentowy wskaźnik narzutu odchyleń od cen ewidencyjnych; Osp – odchylenia przypadające na stan początkowy wyrobów gotowych; Oo – odchylenia powstałe w danym okresie; Skz – stan końcowy wyrobów gotowych (wyceniony według cen ewidencyjnych); Rw – rozchód wyrobów gotowych z magazynu (wycenionych według cen ewidencyjnych). Następnie obliczane są odchylenia przypadające na rozchodowane wyroby gotowe (Os): Os = Rw ⋅W o , 100 % gdzie: Os – odchylenia przypadające na sprzedane wyroby gotowe, Rw – rozchód wyrobów gotowych z magazynu (wycenionych według cen ewidencyjnych), Wo – procentowy wskaźnik narzutu odchyleń od cen ewidencyjnych, S kp = S kz ± O ce , gdzie: Skp – stan końcowy produkcji (wyrobów gotowych wycenionych w cenach rzeczywistych), Skz – stan końcowy wyrobów gotowych (wyceniony według cen ewidencyjnych), Oce – saldo konta „Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów”. Schemat 4. Ewidencja sprzedaży wyrobów gotowych. 7 – Koszt sprzedanych produktów 5 – Koszty działalności podstawowej 1 6 – Wyroby gotowe 2 6 – Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów 3a 3b 7 – Przychody ze sprzedaży produktów 2 – Rozrachunki z odbiorcami 4a 4 2 – Rozrachunki z tytułu VAT 4b Opis schematu: 1. Zaksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia wyrobów i usług sprzedanych bezpośrednio z produkcji (na podstawie dowodu PK). 2. Wydanie z magazynu sprzedanych wyrobów gotowych (na podstawie dowodu Wz). 3. Rozliczenie odchyleń od stałych cen ewidencyjnych, przypadających na sprzedane wyroby (na podstawie dowodu PK): a) b) odchylenia debetowe, które powiększają koszt sprzedanych wyrobów, odchylenia kredytowe, które pomniejszają koszt sprzedanych wyrobów, 4. Zaksięgowanie wystawienia faktury VAT za sprzedane wyroby lub usługi – kwota brutto faktury, na którą składają się: a) b) kwota netto faktury (bez podatku VAT), należny podatek VAT.