WSTĘP...........................................................

WSTĘP.............................................................................................................................................9
SPRZECZNOŚCI W CHINACH
1.1. Chiny a globalizacja ...................................................................................................... 12
1.1.1. Znaczenie globalizacji dla dalszego rozwoju Chin ........................................... 12
1.1.2. Rozwój i rozumienie globalizacji ........................................................................ 14
1.1.3. Globalizacja a polityka międzynarodowa Chin ................................................. 17
1.1.4. Istota reform w Chinach .................................................................................... 19
1.1.5. Rozwój gospodarczy w 2001 r. ......................................................................... 20
1.1.6. Sektor państwowy ............................................................................................. 24
1.1.7. Sektor prywatny w Chinach .............................................................................. 25
1.1.8. Sektor zagraniczny ............................................................................................ 28
1.1.9. Edukacja w Chinach ......................................................................................... 30
1.1.10. Stosunek do USA i polityka obronna ChRL .................................................... 32
1.1.11. Podsumowanie .................................................................................................. 38
1.2. Marksizm w świecie współczesnym a Chiny .................................................................. 38
1.3. Poglądy uczonych chińskich na temat przyczyn kryzysu i upadku KPZR i ZSRR ------ 43
1.3.1. Wstęp ............................................................................................................... 43
1.3.2. Przyczyny polityczno-ustrojowe ....................................................................... 47
1.3.3. Przyczyny społeczno-ekonomiczne .................................................................. 51
1.3.4. Przyczyny ideologiczno-partyjne ...................................................................... 57
1.3.5. Podsumowanie .................................................................................................... 64
1.4. O sprzecznościach klasowych w Chinach ...................................................................... 65
1.4.1. Wstęp ............................................................................................................... 65
1.4.2. Struktura klasowa w ChRL i jej rozwój ............................................................. 69
1.4.3. Wnioski ............................................................................................................ 77
1.4.4. Załączniki: Szacunkowe porównanie gospodarki Chin i USA w 2005 r.............. 80
1.4.5. Wyniki gospodarcze Chin w 2005 r. ................................................................. 84
1.5. Korupcja a sprzeczności klasowe w Chinach ................................................................... 88
1.5.1. Korupcja jako nowa płaszczyzna walki klasowej ............................................... 88
1.5.2. Korupcja a chińscy miliarderzy ......................................................................... 91
1.5.3. Korupcja w kopalniach ...................................................................................... 94
1.6. Zmiany stosunków własnościowych w Chinach ............................................................ 98
1.6.1. Wstępny okres budowy podstaw socjalizmu ..................................................... 98
1.6.2. Okres reformowania i modernizacji Chin ........................................................ 101
1.6.3. Główne załoŜenia Poprawki do Konstytucji ChRL z 16 III 2007 r. ................ 109
1.7. Globalizacja - regionalizacja a Chiny ............................................................................. 114
1.7.1. Kontrowersje co do kierunków rozwoju świata ................................................ 114
1.7.2. Słabości teoretyczne ....................................................................................... 116
1.7.3. Świat wielobiegunowy - alternatywa globalizmu ......................................
1.7.4. Socjalistyczne Chiny a globalizacja ............................................................
1.7.5. Główne kierunki polityki Chin .................................................................
1.7.6. Błędna teoria - szkodliwe hasła ......................................
1.7.7. Znaczenie Chin w światowej rewolucji antykapitalistycznej
1.8. Rewolucja Październikowa a Chiny .....................................................
1.8.1. Wpływ Rewolucji Październikowej na proces rewolucyjny w Chinach ..........
1.8.2. Powstanie Chińskiej Republiki Ludowej ......................................................
1.8.3. RozbieŜności ideowo-polityczne między KPZR a KPCh .............................
1.8.4. Istota reform gospodarczych w Chinach ....................................................
1.8.5. Gospodarka i struktura socjalno-klasowa Chin ........................................
1.8.6. Zakończenie ............................................................................................
1.9. Poglądy Premiera ChRL Wen Jiabao na temat strategii i taktyki budownictwa
socjalistycznego w Chinach ...................................................................................
1.9.1. Istota początkowego etapu socjalizmu .......................................................
1.9.2. Główne kierunki strategii dalszego rozwoju ..............................................
1.9.3. Droga pokojowego rozwoju ......................................................................
1.9.4. Rozwój i zmiany kulturalne ......................................................................
1.10. Jak się widzi w Chinach naukowy socjalizm i „socjalizm demokratyczny"? ............
ROZDZIAŁ II: SYSTEM POLITYCZNY CHIŃSKIEJ REPUBLIKI LUDOWEJ
2.1. Podstawowe zasady systemu politycznego ChRL ...................................................
2.1.1. Kierownicza rola Komunistycznej Partii Chin ...........................................
2.1.2. Zasada współpracy z innymi partiami i konsultacji politycznej ...................
2.1.3. Zasada demokratycznej dyktatury ludu ....................................................
2.2. Program Ogólny Ludowej Konsultatywnej Konferencji Chin (lata 1949-1953) .........
2.3. Konstytucja Chińskiej Republiki Ludowej z 20 IX 1954 r. .....................................
2.4. Zasady polityczno-ustrojowe Chińskiej Republiki Ludowej na podstawie
Konstytucji z 17 I 1975 r. ......................................................................................
2.4.1. Przyczyny zmian polityczno-ustrojowych ..................................................
2.4.2. Preambuła do Konstytucji ChRL z 17 I 1975 r. ..........................................
2.4.3. Zasady ogólne ustroju politycznego ChRL w świetle Konstytucji ChRL
z 1975 r.....................................................................................................
2.4.3.1. Podstawowe zasady ustroju gospodarczego ChRL .......................
2.4.3.2. Podstawowe zasady systemu politycznego ChRL ..........................
2.4.4. Budowa organów państwowych Chińskiej Republiki Ludowej ...................
2.4.4.1. Narodowy Kongres Ludowy .......................................................
2.4.4.2. Rada Państwowa (rząd) Chińskiej Republiki Ludowej ................
2.4.4.3. Miejscowe kongresy ludowe i miejscowe rewolucyjne
komitety wszystkich szczebli .....................................................
2.4.4.4. Autonomiczne organy regionów z autonomią narodową .............
2.4.4.5. Organy wymiaru sprawiedliwości i Prokuratura ..........................
119
120
121
125
127
128
129
131
132
133
134
136
136
138
140
142
142
154
156
161
167
170
170
174
175
176
177
178
178
179
179
180
181
2.4.5. Podstawowe prawa i podstawowe obowiązki obywateli ...................................
2.4.6. Flaga państwowa, godło państwa i stolica .......................................................
2.5. Konstytucja Chińskiej Republiki Ludowej uchwalona na piątej sesji V
Narodowego Kongresu Ludowego 4 grudnia 1982 r. ..................................................
2.5.1. Przyczyny zmian ..............................................................................................
2.5.2. Preambuła do Konstytucji ChRL z 4 grudnia 1982 r. ......................................
2.5.3. Podstawowe zasady systemu politycznego, ekonomicznego i społecznego ...
2.5.3.1. ChRL w świetle Konstytucji z 1982 r. ................................................................
2.5.4. Podstawowe prawa i obowiązki obywateli ChRL .....................................................
2.5.5. Struktura organizacyjna państwa w świetle Konstytucji z 1982 r. ..............................
2.5.5.1. Narodowy Kongres Ludowy ............................................................
2.5.5.2. Ustawowe zasady wyboru deputowanych do NKL i jego dane
liczbowe ..........................................................................................
2.5.5.3. Prezydent Chińskiej Republiki Ludowej ..........................................
2.5.5.4. Rada Państwowa (rząd) Chińskiej Republiki Ludowej ....................
2.5.5.5. Centralna Komisja Wojskowa Chińskiej Republiki Ludowej ...................
2.5.5.6. Lokalne kongresy ludowe i lokalne zarządy na róŜnych
szczeblach .................................................................................................
2.5.5.7. Organy samorządu narodowych okręgów autonomicznych .......................
2.5.5.8. Podstawowe dane o mniejszościach narodowych w Chinach ............
2.5.5.9. Sądy ludowe i Prokuratura ludowa Chińskiej Republiki
Ludowej ...........................................................................................
2.5.6. Flaga narodowa, herb narodowy i stolica ChRL ..............................................
2.6. Poprawki do Konstytucji Chińskiej Republiki Ludowej z 1982 r...........................................
2.6.1. Pierwsza Poprawka do Konstytucji ChRL przyjęta na pierwszej sesji
siódmego Narodowego Kongresu Ludowego 12 IV 1988 r.........................................
2.6.2. Druga poprawka do Konstytucji CHRL przyjęta na pierwszej sesji
ósmego Narodowego Kongresu Ludowego 29 III 1993 r...........................................
2.6.3. Trzecia poprawka do Konstytucji ChRL przyjęta na drugiej sesji
dziewiątego Narodowego Kongresu Ludowego 15 III 1999 r............................
2.6.4. Czwarta Poprawka do Konstytucji ChRL przyjęta na drugiej sesji
dziesiątego Narodowego Kongresu Ludowego 14 III 2004 r. .................................
2.6.5. Piąta Poprawka do Konstytucji ChRL uchwalona w marcu 2007 r.............................
2.7. Podsumowanie rozdziału o systemie politycznym ChRL i jego zmianach ....................
ROZDZIAŁU: ROZWÓJ CHIN A ŚWIAT
3.1. Wstęp ...........................................................................................................................
3.2. Od feudalizmu i zniewolenia do powstania Chińskiej Republiki Ludowej w 1949 r. ...
3.3. Od powstania ChRL do początku reform w 1978 r. .....................................................
3.4. Okres początkowy przemian w Chinach w latach 1957-1960. Próby przejścia
»na skróty" do komunizmu ..........................................................................................
3.5. Rozpad obozu socjalistycznego, izolacja Chin i „rewolucja kulturalna" (1961-1978) ...
181
182
183
183
184
187
187
193
196
197
201
211
212
216
217
220
222
242
244
245
245
245
248
251
255
255
259
260
262
263
266
3.6. Ekonomiczne wyniki okresu 1955-1978 .......................................................
3.7. Pierwszy okres reform polityczno-ekonomicznych. Lata 1978-1989 ..............
3.8. Osiągnięcia i trudności tego okresu. Klęska próby kontrrewolucji w 1989 r. ..
3.9. Zasady gospodarcze i wyniki rozwoju Chin w latach 1990-2002 ......................
3.10. O racjonalnym funkcjonowaniu gospodarki socjalistycznej w róŜnych
okresach historycznych .............................................................................
3.10.1. Gospodarka centralnie zarządzana a sterowana gospodarka rynkowa
3.10.2. Stanowienie cen w gospodarce socjalistycznej .................................
3.10.3. Przebieg i wyniki rozwoju Chin w okresie 1990-2002 ......................
3.11. Program rozwoju Chin do 2020 r. według załoŜeń Referatu Jiang Zemina na
XVI Zjeździe KPCh w 2002 r........................................................................
3.11.1. Wszechstronnie budować średniozamoŜne społeczeństwo i stwarzać
nową sytuację dla sprawy socjalizmu z chińską specyfiką ..................
3.11.2. Zadania w zakresie wszechstronnego budownictwa
średniozamoŜnego społeczeństwa .................................................
3.11.3. Polityka ekonomiczna i reforma systemu ekonomicznego ...............
3.11.4. Demokracja socjalistyczna i reforma systemu politycznego .............
3.11.5. Polityka kulturalna i reforma w dziedzinie kultury ..........................
3.11.6. Polityka obronna i wojskowa ..........................................................
3.11.7. Sytuacja międzynarodowa i polityka zagraniczna ...........................
3.11.8. Umacniać i doskonalić działalność partyjną ....................................
3.12. Korekty programowe po XVI Zjeździe i w okresie przygotowawczym do XVII
Zjazdu w 2007 r. .........................................................................................
3.13. Analiza przyczyn pogłębiających się dysproporcji społecznych w Chinach
w okresie reformy od 1978 r. ......................................................................
3.14. Gwałtowne przyspieszenie inwestycji i eksportu Chin w latach 2003-2006
i ich pozytywne i negatywne skutki ............................................................
3.15. U progu społeczno-politycznego przełomu w rozwoju Chin .........................
3.16. Skrót referatu premiera Wen Jiabao nt. polityki socjalnej i demokracji
socjalistycznej w Chinach z marca 2007 r......................................................
3.17. Znaczenie XVII Zjazdu Komunistycznej Partii Chin - X 2007 r. ...................
3.17.1. Podstawowe dane liczbowe o KPCh ................................................
3.17.2. Konstatacje historyczne .................................................................
3.17.3. Główne sprzeczności w Chinach .....................................................
3.17.4. Znaczenie polityczne reform i otwarcia ..........................................
3.17.5. Naukowa perspektywa rozwoju .......................................................
3.17.6. Budowa średniozamoŜnego społeczeństwa socjalistycznego ............
3.17.7. Rozwój najwyŜszych innowacji ekonomicznych ..............................
3.17.8. Poszerzenie demokracji ludowej ...................................................
3.17.9. Promowanie chińskiej kultury .........................................................
3.17.10. Budownictwo socjalne .................................................................
3.17.11. Modernizacja armii i sił samoobrony ............................................
3.17.12. Narodowa reunifikacja ................................................................
3.17.13. DąŜenie do świata harmonijnego .................................................
3.17.14. Sprawy wewnętrzne i rozwój KPCh ...........................................................
3.17.15. Zmiany organizacyjno-osobowe .................................................................
3.18. Gospodarka Chin w świetle XVII Zjazdu KPCh .......................................................
3.19. Ocena sytuacji w Chinach przez Ogólnochińskie Zgromadzenia (Kongres)
Przedstawicieli Ludowych - III 2008 r. .....................................................................
3.20. Ogólne uwagi do programu rozwoju Chin ...................................................................
3.20.1. Szersze spojrzenie na całokształt problemu pełnego zatrudnienia ...................
3.20.2. Zmieniająca się pozycja i rola Chin w zmieniającym się świecie
w okresie 1989-2007 i w bliskiej przyszłości ..............................................................
3.20.3. Prawdopodobny kierunek przemian sytuacji światowej ................................
3.20.4. O problematyce państwa przyszłości w nawiązaniu do wypowiedzi
kierownictwa KPCh .....................................................................................
3.20.5. Ogólne wnioski .............................................................................................
ROZDZIAŁ IV: DZIENNIK Z POBYTU W CHINACH
4.1. Volumin I ....................................................................................................................
4.1.1. PodróŜ do Chin. Pierwsze impresje z Wuhan i Uniwersytetu .........................
4.1.2. Wyjazd do Hongan ........................................................................................
4.1.3. Plan badań naukowych ......................................................................................
4.1.4. Zwiedzanie Wuhan, zajęcia uniwersyteckie ....................................................
4.2. Volumin II ...................................................................................................................
4.2.1. Konferencja naukowa .....................................................................................
4.2.2. Kwerenda biblioteczna ....................................................................................
4.2.3. Wyjazd do Hongkongu ...................................................................................
4.3. Volumin III ....................................................................................................................
4.3.1. Znajomość z chińskimi studentami .................................................................
4.3.2. Wyjazd na wieś w okolice Huangpi ................................................................
4.3.3. Spotkania poŜegnalne z profesorami Uniwersytetu Wuhan ...........................
4.3.4. Podsumowanie pobytu w Uniwersytetu w Wuhan ..........................................
4.4. Volumin IV ....................................................................................................................
4.4.1. Spóźniony samolot i dodatkowy dzień pobytu na lotnisku w Pekinie .............
4.4.2. PodróŜ powrotna do Polski via Frankfurt nad Menem ....................................
4.5. Sprawozdanie z pobytu naukowo-badawczego w Uniwersytecie Wuhan
(ChRL) - Wydział Nauk Politycznych (20 IX-20 XI 2005 r.) ....................................
356
357
359
370
378
378
381
383
385
387
390
390
405
408
413
422
422
429
450
462
462
465
470
477
479
479
482
486
V. BIBLIOGRAFIA ZBIORCZA................................................................................................... 489
VI. SPIS TABEL, WYKRESÓW I MAP
6.1. Spis tabel .....................................................................................................................
6.2. Spis wykresów .............................................................................................................
6.3. Spis map ......................................................................................................................
504
505
505
ANEKS 1: Ogólny program KPCh przyjęty na XVII Zjeździe KPCh 21 X 2007 r. .....506
ANEKS 2: Marksizm w Polsce a Chiny..................516i
Streszczenie w języku chińskim ............519
Streszczenie w języku angielskim ......523.
Streszczenie w języku rosyjskim ......529
Spis treści w języku angielskim ......536
Spis treści w języku chińskim ......542