Gimnazjum

WYMAGANIA EDUKACYJNE
HISTORIA
GIMNAZJUM
Poziom
I wiadomości
II umiejętności
A Zapamiętanie wiadomości
B Zrozumienie wiadomości
C Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych
D Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych
Poziom treści KONIECZNY(ocena dopuszczająca), PODSTAWOWY (ocena
dostateczna), ROZSZERZONY (ocena dobra),DOPEŁNIAJĄCY(ocena bardzo dobra),
WYKRACZAJĄCY(ocena celująca)
KLASA I
Czynnościowe ujęcie celów wiadomości i umiejętności do
opanowania
A uczeń powinien pamiętać
B uczeń powinien rozumieć
CD uczeń powinien umieć
I Początki cywilizacji - Wschód w staroŜytności.
AB *rozumie i właściwie posługuje sie pojęciami, datami :
Historia
Historiografia
Źródło historyczne
Rodzaje źródeł historycznych
Chronologia
Kalendarz
Periodyzacja
Epoka
Era
Wiek
Cezura
Juliusz Cezar
Jezus Chrystus
Mahomet
Grzegorz XIII
1
K
P
R
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
D W
I rok n.e.
622 r.
Australopitek
Homo habilis
Homo erectus
Homo sapiens
Paleolit
Neolit
Rewolucja neolityczna
Mezopotamia
Sumerowie
Miasto – państwo
Rządy teokratyczne
Kodeks
Pismo klinowe
Hammurabi
XVIII w.
Faraon
Władza despotyczna
Piramida
Politeizm
Sarkofag
Mumifikacja (balsamowanie)
Hieroglify
Nil
Mumia
Kalendarz słoneczny
Kanon
Biblia
Stary Testament
Dekalog
Tora
Szabat
Monoteizm
Judaizm
Prorok
Mesjasz
Naród wybrany
Abraham
MojŜesz
Dawid
Saul
Salomon
Alfabet
Hinduizm
Buddyzm
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
2
x
x
x
x
x
Kasta
Warna
Księgi Wedy
x
x
x
II Cywilizacja grecka
Hellada
Hellenowie
Polis
Pismo linearne A
Pismo linearne B
Minos
Kolonizacja
Kolonia
Metropolia
Kolonizacja grecka
Chiton
Ceramika
Galera
Igrzyska
Wyrocznia
Falanga
Hoplita
Barbarzyńca
Miltiades
Leonidas
Termopile
Temistokles
Dariusz
Kserkses
490 r.p.n.e
480 r.p.n.e.
Maraton
Salamina
Monarchia
Tyrania
Arystokracja
Oligarchia
Demokracja
Ostracyzm
Zgromadzenie ludowe
Rada Pięciuset
Strateg
Klejstenes
Solon
Drakon
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
3
Drakońskie prawa
Pizystrat
Perykles
Sparta
Spartiaci
Heloci
Wychowanie spartańskie
Lakoniczna wypowiedź
Geruzja
Efor
Likurg
Antropomorfizm
Heros
Bogowie olimpijscy
Mit
Igrzyska olimpijskie
Olimpiada
Gimnazjon
Iliada, Odyseja
Epos
Tragedia
Komedia
Amfiteatr
Hezjod
Homer
776 r. p.n.e.
Filozofia
Filozof
Sokrates
Platon
Arystoteles
Archimedes
Hipokrates
Herodot
Tukidydes
Sztuka helleńska
Sztuka hellenistyczna
Styl(porządek) architektoniczny
Akropol
Partenon
Erechtejon
Propyleje
Kanon (rzeźby)
Style czarno - i czerwono figurowy
Fidiasz
Poliklet
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
4
AB
AB
AB
C
AB
AB
C
AB
C
D
D
D
C
AB
AB
C
AB
AB
AB
AB
AB
AB
C
C
AB
AB
AB
AB
Myron
Imperium
Kultura hellenistyczna
Państwa hellenistyczne
Węzeł gordyjski
Filip II
Aleksander Wielki
Dariusz III
*dostrzega róŜnice między historią i historiografią,
*rozumie znaczenie rozpoczęcia przez człowieka uprawy i
hodowli,
*przedstawia ewolucję człowieka do momentu pojawienia sie
homo sapiens,
*lokalizuje na mapie miasta, państwa,
*rozumie znaczenie Nilu w Ŝyciu gospodarczym Egipcjan,
*rozumie związek między wyobraŜeniami religijnymi Egipcjan,
a ich osiągnięciami w róŜnych dyscyplinach naukowych,
*odtwarza strukturę społeczną Egiptu,
*rozumie rolę religii w Ŝyciu Egipcjan,
*charakteryzuje na przykładach osiągnięcia Egipcjan z
dziedziny budownictwa, nauki, sztuki,
*samodzielnie interpretuje źródła historyczne,
*twórczo wykorzystuje posiadane źródła informacji,
*samodzielnie poszukuje informacji,
*zaznacza na taśmie chronologicznej wybrane wydarzenia,
*zna gł.załoŜenia judaizmu,
*zna osiągnięcia cywilizacyjne Fenicji, Indii, Chin,
*wyjaśnia jaką rolę odgrywała znajomość pisma w ówczesnych
cywilizacjach,
*rozumie zaleŜność między warunkami geograficznymi, a
Ŝyciem ludzi,
*rozumie wpływ warunków bytowych na Ŝycie społeczeństwa,
*dostrzega związek między rozwojem Ŝeglugi, a warunkami
naturalnymi Grecji i potrzebami handlu,
*wymienia towary importowane i eksportowane przez Greków,
*opisuje gł. formy kultu religijnego Greków,
*rozumie przyczyny i skutki wojen grecko - perskich
*przedstawia przebieg waŜnych bitew,
*przedstawia argumenty potwierdzające wyŜszość demokracji
nad innymi sysemami politycznymi,
*przedstawia etapy rozwoju ustroju politycznego Aten,
*rozumie znaczenie wychowania spartańskiego z punktu
widzenia potrzeb państwa oraz grup społecznych,
*charakteryzuje system sprawowania władzy w Sparcie
(oligarchia),
*zna osiągnięcia Greków z zakresu kultury,
5
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
AB *rozumie związki zachodzące między wierzeniami religijnymi
Greków, a innymi dziedzinami kultury,
AB *rozumie wkład Greków do naszej cywilizacji
AB *rozumie przyczyny ekspansji Aleksandra Wielkiego,pp
AB *rozumie skutki jego poczynań w dziedzinie politycznej i
kulturalnej, k
AB *rozumie rolę wybitnych jednostek w historii,pp
AB *dostrzega związek między ekspansją terytorialną, a zmianami
społecznymi Rzymu, pp
CD *tworzy ciąg przyczynowo – skutkowy zmian społecznych w
Rzymie do I w. p.n.e.pp
AB *dostrzega znaczenie kultu religijnego dla rodziny rzymskiej i
całego społeczeństwa, k
AB *dostrzega znaczenie widowisk w Ŝyciu społecznym, pp
AB *rozumie przyczyny, które doprowadziły Rzym do podbojów,
k
*formułuje argumenty dotyczące uzbrojenia i taktyki, pp
C
AB *rozumie znaczenie daty 44 r. p.n.e., pp
AB *rozumie przyczyny załamania sie republiki w Rzymie, pp
AB *rozumie znaczenie wprowadzenia w Rzymie kolegialności i
kadencyjności, pp
AB *rozumie związek między przemianami gospodarczymi i
społecznymi, a kryzysem republiki, pp
AB *identyfikuje i opisuje instytucje republikańskie, k
AB *charakteryzuje ustrój republiki. pp
CD *wyjaśnia przemiany ustrojowe od republiki do cesarstwa, pp
AB *rozumie znaczenie prawa rzymskiego dla cywilizacji
europejskiej, pp
AB *przedstawia osiągnięcia kultury Rzymu, k
AB *rozumie konsekwencje przenikania sie odrębnych kultur, pp
AB *rozumie rolę Rzymian w cywilizowaniu ludów pozostających
na niŜszym szczeblu rozwoju, p
*rozumie ewolucję wierzeń religijnych Rzymian, pp
*rozumie rolę Jezusa w procesie narodzin,a apostołów w
procesie umacniania chrześcijaństwa, k
*dostrzega róŜnice między Kościołem rzymskokatolickim i
prawosławnym, pp
*rozumie znaczenie Mekki i Medyny dla islamu, pp
*ocenia cywilizacyjną rolę islamu,pp
*rozumie rolę państwa Franków w kształtowaniu politycznego i
kulturalnego oblicza Europy, k
*wyjaśnia przyczyny i skutki rozpadu monarchii Karolingów, k
*rozumie uwarunkowania kształtowania się społeczeństwa
lennego i feudalizmu, pp
*rozumie zasady lenne, k
*rozumie okoliczności kształtowania się państw słowiańskich,
6
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
pp
CD *wyjaśnia znaczenie działalności Cyryla i Metodego, p
AB *rozumie znaczenie przyjęcia chrztu przez Polskę dla dalszych
jej dziejów, k
*przedstawia ewolucję organizacji społeczeństwa od rodowej
po państwową, pp
*rozumie znaczenie posiadania własnej metropolii, p
*rozumie znaczenie koronacji, k
*rozumie zaleŜności między polityką zagraniczną, a sytuacją
wewnętrzną państwa, pp
*przedstawia organizację Kościoła w Polsce w 1000 r., k
*rozumie przyczyny kryzysu w państwie po śmierci B.
Chrobrego, pp
CD *wyjaśnia okoliczności odzyskania i umocnienia państwa przez
K. Odnowiciela, pp
AB *rozumie przyczyny i konsekwencje walki papiestwa i
cesarstwa, k
*zna i rozumie konsekwencje konkordatu w Wormacji, pp
CD *wyjaśnia przyczyny i skutki krucjat, k
AB *charakteryzuje monarchię stanową, p
*rozumie znaczenie koronacji B. Śmiałego, k
*wyodrębnia i formułuje gł.problemy panowania B.
Krzywoustego, pp
*rozumie przyczyny wprowadzenia senioratu,jej zasady oraz
skutki, k
*rozumie związek między postępującym rozbiciem państwa, a
wzrostem zagroŜenia zewnętrznego, k
*rozumie motywy najwaŜniejszych decyzji Kazimierza
Wielkiego w polityce wewnętrznej i zagranicznej, p
*rozumie skutki śmierci ostatniego Piasta, k
*rozumie znaczenie przywileju koszyckiego, k
*rozumie międzynarodowe uwarunkowania, treść i znaczenie
unii w Krewie, k
CD *wyjaśnia przyczyny, znaczenie i skutki Wielkiej Wojny, k
AB *rozumie taktykę średniowiecznego rycerstwa, p
*rozumie wyjątkowość strategii i taktyki Jagiełły, k
CD *wyjaśnia przyczyny i znaczenie nadawania przywilejów
szlacheckich, pp
CD *wskazuje związek przyczynowo - skutkowy między
przywilejami szlacheckimi, a pojawieniem się sejmu walnego, k
AB *wskazuje polityczne sukcesy i poraŜki synów Jagiełły, pp
*wymienia i charakteryzuje etapy kształtowania się stosunków
polsko – krzyŜackich, p
*przedstawia strukturę społeczeństwa średniowiecznego, k
*charakteryzuje wygląd miasta średnowiecznego, k
*charakteryzuje polskie społeczeństwo, k
7
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
CD *porównuje gospodarkę polską i na zachodzie Europy, pp
AB *rozumie róŜnice między osadnictwen na prawie polskim i
niemieckim, p
*rozumie uniwersalny charakter kultury średniowiecza, k
CD *wyjaśnia związek między religią i sztuką, p
*rozpoznaje style architektoniczne, k
x
x
x
K
III Cywilizacja rzymska
AB Latynowie(Lacjum)
Pater familias
Patrycjusze
Plebejusze
Nobilowie
Ekwici
Proletariat
Gladiatorzy
Romulus
Remus
Cyncynat
Spartakus
753 r. p.n.e.
73 – 71 r.p.n.e.
Toga
Tunika
Termy
Augurowie
Auspicja
Amfiteatr
Cyrk
Wojsko obywatelskie
Legion
Triumf
P
R
x
D W
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
8
Manipuł (szyk manipularny)
Kolonie
Prowincje
Imperium
Pyrrus
Hannibal
216 r.p.n.e.
146 r.p.n.e.
Monarchia
Republika
Senat
Dyktatura
Konsulat
Komicja
Trybun ludowy
Gajusz Juliusz Cezar
44 r.p.n.e.
Cesarstwo
Cesarz
Pryncypat
Dominat
„Kości zostały rzucone”
„Veni, vidi, vici”
Brutus
Oktawian August
Dioklecjan
27 r.p.n.e.
Akwedukt
Koloseum
Łuk triumfalny
Kopuła
Bazylika
Portyk
Panteon
Forum Romanum
Prawo
Kodeks
Horacy
Wergiliusz
Owidiusz
Cyceron
Liwiusz
Tacyt
Cezar
Justynian Wielki
Pokój rzymski(pax romana)
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
9
Romanizacja
Hellenizacja
Barbarzyńcy
Szlak bursztynowy
Kultura łacińska
Westalka
Kulty pogańskie
Apostoł
Chrześcijaństwo
Ewangelie
Gmina chrześcijańska
Biskup
PapieŜ
Katakumby
Sobór
Religia państwowa
Edykt mediolański
Era chrześcijańska
Nowy Testament
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Jezus Chrystus
Poncjusz Piłat
Paweł z Tarsu
Apostoł Piotr
Neron
Konstantyn Wielki
Teodozjusz Wielki
313 r.p.n.e.
x
x
x
x
x
x
x
x
II Początki współczesnej Europy.
Schizma
Klątwa
Ikona
Fresk
Mozaika
1054 r.
1453 r.
Islam
Koran
Kalif
Haracz
Beduini
Minaret
JałmuŜna
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
10
Mahomet
Allah
622 r.
Mekka
Medyna
Karolingowie
Koronacja
Majordomus
Detronizacja
Sojusz tronu i ołtarza
Kapitularz
Klasztor
Minuskuła karolińska
Mecenat
Renesans karoliński
Chlodwig
Karol Młot
Pepin Mały
Karol Wielki
800 r.
843 r.
Traktat z Verdun
Rzesza Niemiecka
Wikingowie
Karol Łysy
Ludwik Niemiecki
Lotar
Otton I
Wilhelm Zdobywca
962 r.
Suzeren
Senior
Wasal
Lenno
Feudalizm
Immunitet
Domena
Hołd
Inwestytura
Słowianie
Plemię
Opole
Cyrylica
Chrystianizacja
Cyryl
Metody
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
11
X
Samon
Państwo
Gród
Podgrodzie
966 r.
972 r.
Mieszko I
Dobrawa
Metropolia
Biskupstwo(diecezja)
Arcybiskupstwo (Archidiecezja)
Kanonizacja
Relikwie
Bolesław Chrobry
Św. Wojciech
Otto III
Sylwester II
Radzym Gaudenty
Unger
Henryk II
997 r.
1000 r.
Lata 1002 – 1018
1025 r.
Prawo rycerskie
Kasztelan
MoŜni
Mieszko II
Bezprym
Kazimierz Odnowiciel
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
AB IV Europa pełnego średniowiecza
CD
Uniwersalizm
Beneficjum
Tiara
Symonia
Kardynał
Ekskomunika
Konkordat
Święta wojna
x
x
x
x
x
x
x
x
12
Wyprawa krzyŜowa (krucjata)
KrzyŜowcy
Królestwo Jerozolimskie
Zakony rycerskie (templariusze, krzyŜacy, joannici)
Krucjata dziecięca
Urban II
1095 r.
1096 r.
Stan
Monarchia stanowa
Stany Generalne
Parlament
Suwerenność
Wielka Karta Swobód
1302 r.
1215 r.
1265 r.
Filip IV
Jan bez Ziemi
Bolesław Śmiały
Bp Stanisław
Wincenty Kadłubek
Testament
Rozbicie dzielnicowe
1076
1138
Zasada senioratu
Dzielnica senioralna
Senior
Junior
Władysław Herman
Zbigniew
Bolesław Krzywousty
Bolesław Kędziarzawy
Mieszko III Stary
1109 r.
1122 r.
KrzyŜacy
Mongołowie (Tatarzy)
Przemyślidzi
Władysław II Wygnaniec
Konrad Mazowiecki
Fryderyk II
Batu – chan
Henryk Brodaty
Henryk PoboŜny
13
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
z
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Henryk IV Probus
Leszek Czarny
Przemysł II
Wacław II
Wacław III
Władysław Łokietek
1157 r.
1226 r.
1241 r.
1295 r.
1300 r.
1308 r.
1320 r.
1331 r .
Korona Królestwa Polskiego
Uniwersytet
Traktat pokojowy
Kodyfikacja
Kazimierz Wielki
Jan Luksemburski
1333 r.
1343 r.
1364 r.
1370 r .
Unia personalna
Wielki KsiąŜę
Pogoń
Przywilej stanowy
Poradlne
Ludwik Węgierski
Jadwiga
Jagiełło
Witold
1374
1385
1413
Lekka jazda
CięŜka jazda
Hufiec
Szyk „w płot”
Szyk klinowy (kolumnowy)
Odwód
Zbroja płytowa
Kolczuga
Hełmn garnkowy
Hełm przyłbicowy
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
14
Kopia
Kusza
Artyleria (armata)
Ulrich von Jungingen
Jan Długosz
1409 -1411
15 VII 1410 r.
1411 r.
Sejm walny
Izba poselska
Izba senatorska
Związek Pruski
Przywileje szlacheckie
Władysław Warneńczyk
Kazimierz Jagiellończyk
Jan BaŜyński
1444 r.
1454 – 1466
1493 r .
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
AB VI Codzienność średniowiecza
C
Pan feudalny
D
Renta feudalna
Czynsz
Pańszczyzna
Renta naturalna
Samorząd
Trójpolówka
Targ
Hanza
Cech
Gospodarka Ŝarowa
Gospodarka odłogowa
Dwupolówka
Prawo ksiąŜece
Ludność słuŜebna
Osada słuŜebna
Prawo polskie
Prawo niemieckie
Lokacja
Sołtys
Wójt
Burmistrz
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
15
x
x
x
Patrycjat
Pospólstwo
Plebs
Rada miejska
Asceza
Kultura dworska
Teologia
Św. Tomasz z Akwinu
Św. Franciszek z AsyŜu
Styl romański
Styl gotycki
Rozeta
Zwornik
Kapitel
Tryforium
Portal
Maswerk
Nawa
Transept
Łuk przyporowy
WitraŜ
Inicjał
Iluminacja
Palisada
Fosa
Zamek
Zagroda
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Rynek
Mury miejskie
Barbakan
x
x
x
Sukiennice
Jatki
Pręgierz
Ratusz
lazaret
x
x
x
x
x
16
KLASA II
K
AB
CD
P
R D
I Człowiek odkrywa swoja wartość. Epoka wielkich odkryć
geograficznych, renesansu i reformacji.
Czynsz
Pańszczyzna
Epidemia
Gospodarka pienięŜna
Karawela
Aastrolabium
Kompas
12 X 1492 r.
1519-1522 r.
Bartłomiej Diaz
Krzysztof Kolumb
Ferdynand Magellan
Vasco da Gama
Amerigo Vespucci
Humanizm
Renesans
Odrodzenie
Mecenat artystyczny
Mecenas
Leonardo da Vinci
Michał Anioł
Kolonia
Kolonializm
Konkwistador
Plantacja
Stary Świat
Nowy Świat
Jan Gutenberg
Franciszek Pizarro
Ferdynand Cortés
Rafael Santi
Donato Bramante
Erazm z Rotterdamu
Tomasz Morus
Franciszek Rabelais
Wawel
Arras
Attyka
KruŜganek,
Teoria heliocentryczna
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
17
W
Bona Sforza
Zygmunt I Stary
Zygmunt II August
Jan Kochanowski
Mikołaj Rej
Andrzej Frycz Modrzewski
Mikołaj Kopernik
Jan Zamoyski
Reformacja
Dogmat
Tezy
Luteranizm
Celibat
1517 r.
Marcin Luter
Protestantyzm
Kalwinizm
Anglikanizm
Jan Kalwin
Henryk VIII
Sobór
Inkwizycja
Herezja
Indeks ksiąg zakazanych
Reforma katolicka
Kontrreformacja
1545-1563
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ignacy Loyola
Arianie
Tolerancja
1573 r.
1596 r.
Konfederacja warszawska
Unia brzeska
Jan Amos Komenský
Folwark
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Magnateria
Gołota
x
Demokracja szlachecka
Przywilej
Ruch egzekucyjny
Aleksander Jagiellończyk
Sekularyzacja
x
x
x
x
x
x
x
18
Hołd,
Lenno
Unia realna
1525 r.
1569 r.
x
x
x
x
x
Albrecht Hohenzollern
Folwark szlachecki
Poddaństwo
x
x
x
Nobilitacja
II Człowiek między wiarą a rozumem. Europa w XVII
stuleciu.
Monarchia absolutna,
Monarchia parlamentarna
1618-1648 r.
Ludwik XIV
Oliver Cromwell
Piotr I Wielki
Kardynał Richelieu
Wolna elekcja
Artykuły henrykowskie
Pacta conventa
Konfederacja
Rokosz
Anarchia
Oligarchia magnacka
Liberum veto
Latyfundia
1573 r.
1648 r.
1652 r.
1667 r.
Bohdan Chmielnicki
Jan Zamoyski
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Święta Liga
Wojna partyzancka
1605 r.
1610 r.
1627 r.
1660 r.
1673 r.
1683 r.
x
x
x
x
x
x
x
19
Stanisław śółkiewski
Jan Karol Chodkiewicz
Stefan Czarniecki
Augustyn Kordecki
Jan III Sobieski
Dymitr Samozwaniec
Sarmata
Sarmatyzm
Kalwaria
Barok
Opera
Galileusz
I. Newton
J.Kepler
J.S.Bach
C. Monteverdi
J.F. Haendel
Ksenofobia
Oświecenie
Racjonalizm
Empiryzm
Absolutyzm,
Trójpodział władzy
Jan Jakub Rousseau
Monteskiusz
Maria Teresa
Katarzyna II
Fryderyk Wilhelm I
Fryderyk II
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
III Człowiek odkrywa swoje prawa. Wiek XVIII - czasy
Oświeceniowego przewrotu.
Jerzy Waszyngton,
Benjamin Franklin
Tomasz Jefferson
Kolonia
Konstytucja
4 lipca 1776 r.
1787 r.
Tadeusz Kościuszko
Kazimierz Pułaski
BurŜuazja
x
Rewolucja
Monarchia konstytucyjna
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
20
Republika
Jakobini
Dyrektoriat
14 lipca 1789 r.
Ludwik XVI
Maksymilian Robespierre
Traktat trzech czarnych orłów
Sejm niemy
Wojna północna,
Unia
1717 r.
August II Mocny
August III
Stanisław Leszczyński
Prawa kardynalne
Sejm konwokacyjny
Rada Nieustająca
1764 r.
1768 r.
1772 r.
Stanisław August Poniatowski
Tadeusz Rejtan
Stanisław Konarski
Familia
Rokoko
Klasycyzm
Wolter
Diderot
Jan d’Alembert
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Obiady czwartkowe,
Publicystyka
Stanisław Staszic,
Hugo Kołłątaj
Ignacy Krasicki,
Wojciech Bogusławski,
Julian Ursyn Niemcewicz
Andrzej i Józef Załuscy
Komisje dobrego porządku,
KEN
x
x
Manufaktura
Stanisław Małachowski,
Sejm skonfederowany
Czarna procesja
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
21
x
x
StraŜ Praw
1788-1792
3 maja 1791 r.
Insurekcja
Uniwersał
1792 r.
1793 r.
24 III 1794 r.
1795 r.
x
x
x
x
x
x
x
x
KsiąŜę Józef Poniatowski
Seweryn Rzewuski
Szczęsny Potocki
Ksawery Branicki
gen. Jan Henryk Dąbrowski
Wojciech Bartos
Jan Kiliński
Jakub Jasiński
x
x
x
x
x
x
x
ABCD IV Człowiek walczacy o wolnosc i prawa. Czasy wojen
napoleońskich, rewolucji i walk narodowowyzwoleńczych.
x
Koalicja
Dyrektoriat
Rojalista
Konsul
Cesarz
Blokada kontynentalna
x
x
x
x
x
1804 r.
1807 r.
1812 r.
1813 r.
1815 r.
Emigracja
Legiony Polskie
1797 r.
1807 r.
1809 r.
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
22
Józef Wybicki
Napoleon Bonaparte,
Restauracja
Święte Przymierze,
Liberalizm
Konserwatyzm
Legitymizm
Kongres Wiedeński
1814-1815 r.
Opozycja
Autonomia
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
1828 r.
Walerian Łukasiński
Adam Mickiewicz
Piotr Wysocki
Aleksander I
Belweder
Noc listopadowa,
Dyktator
29/30 listopada 1830 r.
1831 r.
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
gen. Józef Chłopicki
gen. Ignacy Prądzyński
gen. Józef Bem
gen. Jan Krukowiecki
Wielka Emigracja
Noc paskiewiczowska
Rusyfikacja
Uwłaszczenie
Rabacja
Cytadela
Emisariusz
1846 r.
Mikołaj I
KsiąŜę Adam Jerzy Czartoryski
Ksiądz Piotr Ściegienny
Szymon Konarski
Edward Dembowski
Jakub Szela
Adam Mickiewicz,
Juliusz Słowacki
Zygmunt Krasiński
Joachim Lelewel
Fryderyk Chopin
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
23
Proklamacja
1848-1849 r.
Ludwik Mierosławski
gen. Józef Bem
Biali
Czerwoni
Branka
Manifest
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Partia
Dyktator
Kraj Przywiślański
1861 r.
22 I 1863 r.
1864 r.
Aleksander II
Jarosław Dąbrowski
Andrzej Zamoyski
Leopold Kronenberg
Aleksander Wielopolski
Romuald Traugutt
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
ABCD V Człowiek przekształca świat. Przemiany cywilizacyjne w
II połowie XIX w.i na początku XX w.
„Kocioł bałkański”
1867 r.
1870 r.
1871 r.
Otto von Bismarck
Cesarz Franciszek Józef I
G. Garibaldi
x
x
x
x
x
x
x
Urbanizacja
Rewolucja przemysłowa
Graham Bell
Ideologia
Komunizm
Powszechne prawo wyborcze
SufraŜystki
1861-1865 r.
Karol Marks
Fryderyk Engels
Abraham Lincoln
W. Marconi
G. Daimler
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
24
Związek zawodowy
Drobnomieszczaństwo
Proletariat fabryczny
Partia polityczna,
Partia robotnicza
Socjalizm
Realizm
Klasycyzm
Romantyzm
Impresjonizm
1896 r.
G. Byron
K. Dickens
Bracia Lumière
L. Pasteur
M. Skłodowska -Curie
K. Darwin
C. Monet
W. Goethe
T. Edison
Praca organiczna
Praca u podstaw
Płodozmian
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
„Uniwersytet latający”
Maria Konopnicka
Eliza Orzeszkowa
Bolesław Prus
Henryk Sienkiewicz
Rugi pruskie
Germanizacja
Kulturkampf
Komisja Kolonizacyjna
Ustawa kagańcowa
1901 r.
Michał Drzymała
Hipolit Cegielski
Polonizacja
Sejm Krajowy
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Stanisław Wyspiański
Jan Matejko
Ignacy Łukasiewicz
Katorga
Krwawa niedziela
x
x
x
x
25
AB
CD
AB
CD
1882 r.
1887 r.
1892 r.
1905-1907 r.
1893 r.
Roman Dmowski
Józef Piłsudski
Ludwik Waryński
*potrafi charakteryzować stosunek ludzi schyłku średniowiecza
do Kościoła, k
*potrafi przedstawić wyobraŜenia ludzi średniowiecza
dotyczące kształtu Ziemi i porównać je z wiedzą współczesną, p
*rozumie przyczyny i skutki odkryć geograficznych,znaczenie
wpływu nowości nawigacyjnych dla rozwoju Ŝeglarstwa, k
*pamięta co przywozili Europejczycy z kolonii, państwa
dominujące w podboju Nowego Świata, k
*rozumie wpływ przywiezienia do Europy duŜej ilości
kruszców na wartość pieniądza i kształtowanie sie cen,pp
*rozumie istotę przemian w Ŝyciu codziennym i gospodarce w
XVI w., p
*potrafi dostrzec związki przyczynowo - skutkowe między
odkryciami geograficznymi, a zmianami społeczno –
gospodarczymi, pp
*rozumie róŜnice w poglądach humanistów i filozofii
średniowiecza, pp
*rozumie znaczenie druku dla rozpowszechniania sie myśli
humanistycznej, k
*rozpoznaje zabytki renesansowe, p
*przedstawia poglądy humanistów na temat Ŝycia człowieka, k
*wskazuje elementy charakterystyczne dla sztuki renesansu,
nawiazujące do sztuki antycznej, pp
*rozumie wkład ostatnich Jagiellonów w rozwój sztuki, k
*rozumie znaczenie odkrycia Kopernika, p
*pamięta gł. zasady luteranizmu, kalwinizmu, anglikanizmu, k
*rozumie róŜnice między nimi, p
*rozumie przyczyny i skutki reformacji, k
*pamięta państwa, w których miały miejsce wojny religijne, p
*pamięta gł. decyzje soboru trydenckiego, k
*rozumie przyczyny podjęcia przez Kościół dzieła naprawy,k
*rozumie rolę zakonu jezuitów w odbudowie autorytetu
Kościoła, p
*rozumie jak doszło do powstania Kościoła unickiego, pp
*rozumie wpływ innych religii na kulturę i gospodarkę polską,
p
*rozumie znaczenie podpisania konfederacji warszawskiej, p
*potrafi omówić proces kształtowania sie demokracji
26
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
CD
AB
CD
AB
CD
AB
C
AB
szlacheckiej, p
*dokonuje analizy sukcesów i poraŜek ruchu egzekucyjnego, pp
*rozumie znaczenie unii lubelskiej, pp
*rozumie jej zasady, k
*potrafi scharakteryzować gł. załoŜenia polityki zagranicznej
ostatnich Jagiellonów, p
*rozumie wpływ przemian gospodarczych w Europie na
zwiększenie się folwarków w Polsce, p
*rozumie oddziaływanie rozwoju gospodarczego na
polepszenie warunków Ŝycia ludzi, pp
*rozumie przyczyny wojny 30 – letniej, k
*rozumie zasady monarchii absolutnej i parlamentarnej, k
*rozumie dlaczego doszło do powstania monarchii
parlamenrtarnej w Anglii, pp
*potrafi przedstawić roŜnice między monarchią absolutną i
parlamentarną,pp
*rozumie w czym przejawiały sie rządy oligarchii magnackiej
w Polsce,pp
*rozumie przyczyny i skutki wybuchu powstania
Chmielnickiego, k
*rozumie wpływ liberum veto na osłabienie państwa, k
*uzasadnia na wybranych przykładach wzrost znaczenia
magnaterii, pp
*rozumie przyczyny i skutki wojen z sąsiadami,wpływ wojen
na sytuację polityczną i gospodarczą Rzeczypospolitej, k
*omawia podstawowe cechy sztuki i architektury baroku, k
*przedstawia i charakteryzuje kontrasty występujące w epoce,
pp
*rozumie specyfikę sarmatyzmu, k
*rozumie wpływ baroku na oŜywienie uczuć religijnych, k
*pamięta gł. załoŜenia filozofii Oświecenia, k
*pamięta władców mających wpływ na powstanie absolutyzmu,
pp
*potrafi dokonać charakterystyki państwa, w którym
występował absolutyzm, pp
*rozumie na czym opierał się trójpodział władzy wg
Monteskiusza, k
*rozumie cele, przyświecające monarchom absolutnym,pp
*rozumie przyczyny buntu kolonii angielskich w Ameryce Pn,
*rozumie znaczenie zasad wprowadzonych przez konstytucję
USA oraz Deklarację Praw Człowieka i Obywatela dla
poszanowania podstawowych praw człowieka, p
*rozumie przemiany ustrojowe we Francji w latach 1789 –
1793,pp
*potrafi scharakteryzować gł. załoŜenia rewolucji francuskiej w
oparciu o hasło „wolność, równość, braterstwo”, pp
27
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
C
AB
C
AB
CC
AB
CD
AB
*rozumie skutki wojny północnej dla Rzeczypospolitej,
znaczenie powiedzenia „jedni do Sasa, drudzy do Lasa”, k
*potrafi opowiedzieć, jak doszło do rozkładu aparatu
państwowego w Polsce, p
*wskazuje przyczyny i przejawy słabości Rzeczypospolitej, k
*rozumie istotę reform Stanisław Augusta Poniatowskiego,
wpływ czynników zewnętrznych na niemoŜność
przeprowadzenia reform w państwie, k
*wyjaśnia przyczyny konfederacji barskiej,pp
*dostrzega związki przyczynowo – skutkowe między rozbiorem
Polski, a sytuacją kraju w XVII w., p
*rozpoznaje zabytki w stylu klasycystycznym, k
*rozumie wpływ kontaktów zagranicznych na zmiany w
Rzeczypospolitej w XVIII w, np.w modzie, jadłospisie,pp
*pamięta nazwy stronnictw działających w Sejmie Wielkim,ich
przywódców i programy, pp
*pamięta gł. załoŜenia Konstytucji 3 maja, k
*rozumie jej znaczenie, k
*rozumie okoliczności zawiązania konfederacji targowickiej,
intencje jej przywódców, pp
*przyczyny i skutki powstania kościuszkowskiego, k
*potrafi opowiedzieć o karierze politycznej Napoleona, pp
*potrafi wskazać przyczyny jego klęski w wojnie z Rosją, pp
*wskazać państwa walczące z Francją, miejsca najwaŜniejszych
bitew, pp
*opowiedzieć o staraniach Polaków o odbudowę państwa,
*wyjaśnić, dlaczego wiązali oni swe nadzieje z Napoleonem, pp
*pamięta gł. decyzje kongresu wiedeńskiego, k
*rozumie przyczyny wystąpień przeciwko porządkowi
wiedeńskiemu, pp
*rozumie róŜnice między programem konserwatywnym i
liberalnym, p
*pamięta gł. postanowienia konstytucji Królestwa Polskiego,k
*nazwy organizacji spiskowych w Królestwie, p
*potrafi przedstawić przyczyny i skutki powstania
listopadowego, k
*dokonać analizy przyczyn klęski, pp
*rozumie znaczenie działalności kulturalnej Polaków dla
utrzymania tradycji i więzi narodowych, k
*pamięta nazwy ugrupowań politycznych Wielkeij Emigracji,
pp
*potrafi opowiedzieć o przebiegu powstania krakowskiego, pp
*rozumie przyczyny wystapień w 1848 r, pp
*rozumie ich skutki, k
*rozumie wymowę hasła „Za wolność Wasza i naszą”, k
*rozumie przyczyny wybuchu powstania styczniowego, k
28
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
C
AB
*rozumie róŜnice programów białych i czerwonych, pp
*wyjaśnia, dlaczego powstanie zakończyło sie klęską, k
*rozumie przyczyny przeobraŜeń polityczno – terytorialnych,
jakie nastąpiły w Europie w II połowie XIX w., pp
*rozumie gł. przyczyny zmian na Bałkanach, pp
*potrafi scharakteryzować przeobraŜenia polityczno –
terytorialne w Europie w II poł. XIX w., k
*rozumie przyczyny zakładania kolonii, k
*rozumie dlaczego Afryka i Azja uległy największemu
podziałowi kolonialnemu, na czym polegało uzaleŜnienie Chin,
dlaczego uniknęła go Japonia, pp
*potrafi wskazać potencjalne źródła konfliktów o kolonie, pp
*rozumie przyczyny i skutki wojny secesyjnej, k
*rozumie wpływ rewolucji naukowo – technicznej na warunki
Ŝycia, p
*rozumie cele polityki germanizacyjnej i rusyfikacyjnej, k
*rozumie rolę literatury „ku pokrzepieniu serc”, p
*potrafi scharakteryzować program pracy organicznej i pracy u
podstaw, p
*potrafi dokonać oceny działalności Polaków zmierzającej do
utrzymania tradycji, języka i kultury polskiej, pp
*rozumie dlaczego gospodarka Galicji stała na bardzo niskim
poziomie, pp
*rozumie rolę oświaty w utrzymaniu polskości, p
*rozumie na czym opierała sie autonomia Galicji,p
*rozumie podłoŜe konfliktu polsko – ukraińskiego, pp
*rozumie przyczyny narodzin ruchów politycznych na ziemiach
polskich w II poł. XIX w., ich znaczenie, p
*rozumie przyczyny i konsekwencje rewolucji 1905 r., p
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
KLASA III
K P
AB
CD
R
I Czasy I wojny światowej.
Czerwony KrzyŜ
x
29
D
W
Henri Dunant
Trójprzymierze
Trójporozumienie
Ententa
1882
1904
ArcyksiąŜę Franciszek Ferdynand
Państwa centralne
Wojna błyskawiczna
Wojna pozycyjna
28 VI 1914
11 XI 1918
6 IV 1917
Włodzimierz Lenin
Feliks DzierŜyński
Rewolucja
Dwuwładza
Amnestia
Bolszewicy
Biali
1917
Czeka
Armia Czerwona
3 III1917
6 – 7 XI 1917
3 III 1918
Pokój brzeski
Bitwa nad Marną
Bitwa pod Verdun
Woodrow Wilson
D. Lloyd George
Georges Clemenceau
Antagonizm
Rozejm
Ład wersalski
18 I 1919
28 VI 1919
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ignacy Jan Paderewski
Józef Haller
5 XI 1916
Ignacy Daszyński
Orientacje polityczne
Bajończycy
Legion Polski
x
x
x
x
x
x
30
x
x
Legion Puławski
Rada Regencyjna
Kryzys przysięgowy
Mała konstytucja
Wojciech Korfanty
Skauting
Plebiscyt
Rada Ambasadorów
Liga Narodów
27 XII1919
1919
1920
„Cud nad Wisłą”
11 VII 1920
2 – 3 V 1920
Władysław Grabski
Wincenty Witos
Gen. Lucjan śeligowski
Orlęta Lwowskie
Federacja
Bitwa warszawska
15 VIII 1920
18 III 1921
1922
Mniejszość narodowa
Endecja
Antysemityzm
1921
1925
Konstytucja marcowa
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
II Dwudziestolecie międzywojenne w Europie.
Lew Trocki
Józef Stalin
Dyktator
Komintern
Wielka czystka
x
x
x
x
x
Łagier
Industrializacja
Kolektywizacja
Kołchoz
Indoktrynacja
x
x
x
x
x
31
Policja polityczna
Gułag
ZSRR
NEP
NKWD
Benito Mussolini
Kombatant
Faszyzm
Totalitaryzm
Czarne koszule
Duce
Marsz na Rzym
Adolf Hitler
Nazizm
Kanclerz
Swastyka
Terror
Gestapo
Obóz koncentracyjny
Fuhrer
30 I 1933
SA
SS
Gabriel Narutowicz
Stanisław Wojciechowski
17 III 1921
Ignacy Mościcki
Edward Rydz - Śmigły
Sanacja
Rządy autorytarne
BBWR
Centrolew
1926
23 IV 1935
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
III Przemiany cywilizacyjne w latach 1918 – 1939.
Franklin Delano Roosevelt
Inflacja
Interwencjonizm
Nowy Ład
Protekcjonizm
Władysław Grabski
Eugeniusz Kwiatkowski
Hiperinflacja
NoŜyce cen
x
x
x
x
x
x
x
x
x
32
Parcelacja
1924
Aleksander Fleming
Pablo Picasso
Tomasz Mann
Kubizm
Ekspresjonizm
Abstrakcjonizm
Władysław Reymont
Maria Dąbrowska
Stefan śeromski
Julian Tuwim
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Xawery Dunikowski
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
IV II wojna światowa
Aneksja
gen. Franco
Zajęcie Austrii przez Niemcy
Rozbiór Czechosłowacji
Pakt antykominternowski
1935
1938
1939
Józef Beck
Polityka równowagi
1932
1934
państwa „osi”
23 VIII 1939
Pakt Ribbentrop - Mołotow
Gen. Tadeusz Kutrzeba
Mjr Henryk Sucharski
Gen. Franciszek Kleeberg
Stefan Starzyński
Wojna totalna
1 IX 1939
28 IX 1939
Gen. Władysław Sikorski
Władysław Raczkiewicz
Internowanie
17 IX 1939
30 IX 1939
Gen. Charles de Gaulle
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
33
Winston Churchill
Dziwna wojna
Kolaborant
9 IV 1940
7 XII 1941
Wiaczesław Mołotow
22 VI 1941
Plan „Barbarossa”
XI 1942 – II 1943
Wielka Koalicja Antyhitlerowska
Wielka Trójka
Alianci
14 VIII 1941
Karta Atlantycka
Bitwa pod Stalingradem
Bitwa na Łuku Kurskim
8 IX 1943
Overlord
Konferencja w Teheranie
Konferencja w Jałcie
Konferencja w Poczdamie
II front
Hiroszima
Nagasaki
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Okupacja
Eksterminacja
Łapanka
x
Getto
Obóz koncentracyjny
Holocaust
1943
Gen. Leopold Okulicki
Gen. Stefan Rowecki „Grot”
Polskie Państwo Podziemne
„śegota”
Kedyw
Cichociemni
BCH
NSZ
Delegatura Rządu RP na Kraj
Porozumiewawczy Komitet Polityczny
x
x
x
x
34
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Rada Jedności Narodowej
14 II 1942
1944
Maksymilian Kolbe
Janusz Korczak
SabotaŜ
Dywersja
Szare Szeregi
Walka cywilna
Gen. Władysław Anders
Gen. Zygmunt Berling
Wanda Wasilewska
Edward Osóbka - Morawski
Plan „Burza”
PKWN
AK
30 VII 1941
Układ Sikorski – Majski
1942
Armia Polska w ZSRR
Lenino
20 VII 1944
Gen. Tadeusz Komorowski
Godzina”W”
1 VIII1944
2 X 1944
Stanisław Mikołajczyk
„Proces szesnastu”
31 XII 1944
28 VI 1945
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
V Świat po wojnie
x
Winston Churchill
Harry Truman
NATO
„Ŝelazna kurtyna”
Zimna wojna
Demilitaryzacja
Denazyfikacja
Dekartelizacja
NRD
RFN
1949
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
35
Doktryna Trumana
Bolesław Bierut
Józef Cyrankiewicz
Pluralizm
Nacjonalizm
Referendum
30 VI 1946
15 XII 1948
Stalinizm
Sowietyzacja
Kolektywizacja
Nacjonalizacja
RWPG
MO
PZPR
MBP
UB
Prymas Stefan Wyszyński
Władysłwa Gomułka
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Nikita Chruszczow
Leonid BreŜniew
Fidel Castro
OdwilŜ
Praska wiosna
Doktryna BreŜniewa
1953
1956
28 VI 1956
XX Zjazd KPZR
1961
1962
1968
Destalinizacja
1970
1976
Edward Gierek
Karola Wojtyła
Lech Wałęsa
Stan wojenny
1976
1980
1981
13 XII 1981
22VII1983
Tadeusz Mazowiecki
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
36
CD
AB
CD
AB
CD
A
AB
4 VI 1989
Michaił Gorbaczow
Pieriestrojka
Jesień Ludów
Czystki etniczne
1993
Gospodarka rynkowa
Leszek Balcerowicz
Aleksander Kwaśniewski
Mahatma Gandhi
Dekolonizacja
1948
Konflikt bliskowschodni
Jan XXIII
Paweł VI
Jan Paweł II
Konflikt globalny
Ekumenizm
Konklawe
1945
1962 - 1965
Globalizacja
Koncern
Eksplozja demograficzna
Protekcjonizm
Internet
Genetyka
Postmodernizm
Pop – art
Kultura masowa
Uniformizacja
socrealizm
ONZ
*wyjaśnia przyczyny i skutki ekspansji kolonialnej na przełomie
XIX/XX w. pp
*wyjaśnia przyczyny I wojny światowej, k
*charakteryzuje nowe rodzaje broni, pp
*przedstawia charakter działań zbrojnych, k
*wyjaśnia jego światowy charakter konfliktu, k
*opisuje przyczyny rewolucji w Rosji, k
*zna jej skutki dla społeczeństwa i państwa rosyjskiego, k
*wyjaśnia gł. postanowienia konferencji wersalskiej, k
*wyjaśnia cele Ligi Narodów,k
*wymienia orientacje polityczne Polaków przed I wojną
światową, pp
*rozumie znaczenie walki Polaków w czasie wojny dla
37
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
C
CD
AB
CD
AB
CD
AB
CD
AB
CD
AB
odzyskania niepodległości, k
*zna róŜnice w poglądach Piłsudskiego i Dmowskiego, k
*wymienia lokalne ośrodki władzy w Polsce po wojnie, pp
*charakteryzuje problemy w pierwszych latach po wojnie w
kraju, pp
*charakteryzuje zasady ustrojowe małej konstytucji, k
*wyjaśnia przyczyny i skutki powstań : wielkopolskiego i
śląskich, k
*wymienia przyczyny i skutki wojny polsko – bolszewickiej, k
*wyjaśnia podłoŜe konfliktów narodowościowych w Polsce, pp
*zna metody wprowadzania władzy przez bolszewików w Rosji,
k
*wymienia róŜnice między państwem demokratycznym a
rządzonym przez dyktatora, k
*wskazuje róŜnice między gospodarką centralnie sterowaną i
rynkową, pp
*przedstawia argumenty świadczące o totalitarnym charakterze
Włoch, ZSRR, Niemiec czasów Hitlera, pp
*zna okoliczności zdobycia władzy przez Mussoliniego, p
*zna okoliczności zdobycia władzy przez Hitlera, k
*wymienia gł. instytucje władzy II RP, k
*zna najwaŜniejsze postanowienia konstytucji marcowej, k
*charakteryzuje przyczyny i skutki zamachu majowego, k
*charakteryzuje przemiany polityczne w Polsce w latach 1926 –
1935, pp
*wymienia najwaŜniejsze postanowienia konstytucji
kwietniowej, k
*porównuje konstytucje marcową i kwietniową, pp
*dokonuje oceny rządów sanacji, pp
*zna przyczyny wielkiego kryzysu gospodarczego, jego skutki i
sposoby przezwycięŜania, k
*wyjaśnia na czym polegał Nowy Ład, k
*wymienia sukcesy gospodarcze II RP, k
*dokonuje bilansu jej gospodarki, pp
*wymienia osiągnięcia nauki, techniki i sztuki w okresie
międzywojennym, k
*charakteryzuje przyczyny II wojny światowej, k
*omawia przebieg wojny obronnej Polski w 1939 r., k
*charakteryzuje działania rządu polskiego na emigracji, pp
*charakteryzuje działania zbrojne w latach 1940 – 1941 na
zachodzie Europy, k
*wymienia gł. etapy działań na Dalekim Wschodzie, pp
*omawia przebieg i znaczenie agresji niemieckiej na ZSRR, k
*omawia charakter i znaczenie działań wojennych w Europie i
na Dalekim Wschodzie w latach 1942 – 45, pp
*omawia etapy kształtowania sie Wielkiej Koalicji
38
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
CD
AB
Antyhitlerowskiej, pp
*zna postanowienia konferencji Wielkiej Trójki, k
*zna skutki II wojny światowej, k
*wskazuje róŜnice w charakterze II wojny światowej i
wcześniejszych konfliktów, pp
*zna organizację Polskiego Państwa Podziemnego,pp
*wymienia konspiracyjne organizacje wojskowe oraz polityczne,
pp
*omawia róŜne formy walki z okupantem, k
*omawia okoliczności, znaczenie i skutki układu Sikorski –
Majski, k,
*wymienia organizacje polityczne i wojskowe związane z lewicą
w Polsce, pp
*charakteryzuje załoŜenia planu „Burza”, pp
*przedstawia przyczyny i skutki powstania warszawskiego, pp
*wymienia podstawowe załoŜenia planu Marshalla, doktryny
Trumana, k
*charakteryzuje pojęcie „zimna wojna”, k
*charakterysuje metody zdobycia władzy przez komunistów, p
*charakteryzuje zmiany polityczne i gospodarcze w Polsce w
okresie stalinizmu, p
*charakteryzuje zmiany w ZSRR po śmierci Stalina, k
*charakteryzuje przyczyny i skutki wystąpień społeczeństwa
polskiego w latach 1956, 1968, 1970, 1976, 1980, 1981, k.
*wyjaśnia przyczyny, skutki i znaczenie polityki
M.Gorbaczowa, pp
*charakteryzuje przemiany demokratyczne w krajach bloku
wschodniego – Jesień Narodów, pp
*przedstawia okoliczności, przebieg i skutki nawiązania rozmów
władzy z opozycją - obrady Okrągłego Stołu.pp
39
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x