Program ,,Edukacja czytelnicza i medialna

Transkrypt

Szkoła Podstawowa nr 3
im. Noblistów Polskich
pl. Mieszka I 22
67-200 Głogów
Program ,,Edukacja czytelnicza i medialnamoduł biblioteczny dla klas I-VI”
Opracowała: Lucyna Kossowska
2004 rok
1
SPIS TREŚCI
STRONA
Wstęp ......................................................................................................
3
Założenia programu ................................................................................
3
Cele programu .........................................................................................
4
Treści edukacyjne .................................................................................... 6
Osiągnięcia ucznia po zrealizowaniu programu ...................................... 20
Procedury osiągania celów....................................................................... 20
Metody oceny osiągnięć uczniów ........................................................... 21
Ewaluacja ................................................................................................ 21
Załączniki ................................................................................................ 22
Bibliografia ............................................................................................. 53
2
WSTĘP
W dobie przekazu medialnego niezmiernie ważny jest rozwój czytelnictwa. Wspieranie go jest
ważnym zadaniem współczesnej edukacji. Należy zachęcać uczniów nie tylko do czytania lektur,
ale i sięgania po książki i czasopisma dostępne na rynku, w bibliotekach szkolnych i publicznych.
Aby funkcjonować we współczesnym świecie uczeń musi umieć pobierać informacje,
przetwarzać je i wykorzystywać do różnych celów. Bezpośredni kontakt z książką, biblioteką
zapewnia dzieciom rozwój zainteresowań czytelniczych, dostęp do źródeł informacji, trwałe
przeżycia estetyczne i emocjonalne. Nauczyciel poprzez świadome nauczanie winien pokierować
pracą tak, by dzieci dostrzegły różnicę między wartościowymi pozycjami z literatury, filmu czy
programów komputerowych, a komercyjną, masową produkcją.
Korzystanie z różnych źródeł informacji wzbogaca wiedzę dziecka, a poprzez przyswajanie coraz
to nowych słów, poszerza jego zasób słownictwa.
Dlatego tak ważnym zadaniem dla nauczyciela bibliotekarza i pozostałych nauczycieli jest
zachęcanie dzieci do korzystania ze zbiorów biblioteki, zgromadzonych w niej książek, czasopism
i innych dokumentów.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Reforma oświaty wprowadziła obowiązek realizacji ścieżek edukacyjnych,
w tym także edukacji czytelniczej i medialnej. Ścieżka czytelnicza i medialna stawia przede
wszystkim na umiejętności istotne dla rozwoju ucznia i jego samokształcenia: efektywne
współdziałanie w grupie, rozwiązywanie problemów w sposób twórczy oraz poszukiwanie,
porządkowanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł. Część tych zadań w ramach ścieżki
realizują nauczyciele bibliotekarza na zajęciach grupowych w bibliotece.
Proponowany program ,,Edukacja czytelnicza i medialna – moduł biblioteczny dla klas I-VI” jest
realizowany na zajęciach grupowych w bibliotece. Obejmuje pierwszy i drugi etap edukacji
szkolnej. Został opracowany zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 5
lutego 2004 roku w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 25 z dnia 5
lutego 2004 r., poz. 220).
W podstawie programowej dla sześcioletniej szkoły podstawowej znalazły się treści
wprowadzające ucznia w zakres wiedzy z edukacji czytelniczej i medialnej.
W nauczaniu zintegrowanym zagadnieniu temu służą takie treści jak:
•
•
•
•
•
Słuchanie baśni, opowiadań i legend, w tym z własnego regionu, jako inspiracji do
słownego i pozasłownego wyrażania treści i przeżyć.
Sięganie do różnych źródeł informacji i technologii informacji, w tym korzystanie z czytelni
i biblioteki szkolnej.
Pisanie swobodnych tekstów, opowiadań i opisów.
Głośne i ciche czytanie ze zrozumieniem.
Wielość środków komunikacji.
Na drugim etapie nauczania z treści ścieżki edukacji czytelniczej i medialnej zostały wybrane
zagadnienia:
• Dzieje pisma, książki.
• Wydawnictwa informacyjne (encyklopedie, słowniki).
• Katalogi. Kartoteki.
• Literatura popularnonaukowa.
• Układ treści książki i czasopisma.
• Biblioteka domowa. Biblioteka publiczna – osiedlowa.
• Rodzaje mediów, ich istota i zasady funkcjonowania.
3
CELE PROGRAMU
CELE OGÓLNE
•
•
•
•
•
wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, w tym szczególnie
umiejętności służących zdobywaniu wiedzy,
przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji
i materiałów,
przygotowanie do odbioru informacji rozpowszechnianych przez media,
przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego korzystania ze środków masowej
komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.)
kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z
globalizacją kultury masowej.
CELE SZCZEGÓŁOWE
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
kształcenie umiejętności samodzielnego korzystania ze zbiorów bibliotecznych,
wyrabianie nawyku czytania oraz zamiłowania do książek,
poznanie terminów i pojęć związanych z biblioteką i książką,
wdrażanie do poszanowania książek i innych dokumentów bibliotecznych jako dóbr kultury
i czynników rozwoju społecznego,
kształtowanie umiejętności wyszukiwania materiałów na określony temat za pomocą
katalogów i kartotek,
rozwijanie umiejętności korzystania z różnych typów wydawnictw
i wyszukiwania w nich informacji,
wdrażanie uczniów do tworzenia własnego warsztatu pracy umysłowej,
rozwijanie i utrwalenie zainteresowań, potrzeb i nawyków czytelniczych
z uwzględnieniem indywidualnych uzdolnień uczniów,
kształcenie i utrwalenie nawyków kulturalnego obcowania z książką
i innymi nośnikami informacji,
wdrażanie do świadomego korzystanie ze środków masowego przekazu,
kształcenie umiejętności rozróżniania i charakteryzowania podstawowych grup mediów,
przygotowanie do odróżniania fikcji od rzeczywistości w przekazach medialnych.
METODY
•
•
•
•
aktywizujące,
słowne,
praktyczne,
oglądowe.
FORMY ORGANIZACYJNE
•
•
•
praca indywidualna,
praca zbiorowa,
praca w grupach.
4
KLASY I-III
Szczegółowe cele
kształcenia i wychowania
Materiał nauczania
Zakres pojęciowy
Procedury osiągania
celów
Opis osiągnięć
ucznia
Uwagi
o realizacji
Klasa I
Kształtowanie nawyku
kulturalnego obcowania
z książką i innymi dokumentami
bibliotecznymi.
Zapoznanie pomieszczeniami
biblioteki oraz jej zbiorami.
1. Witajcie w świecie książek!
- Biblioteka domowa
a biblioteka szkolna,
- zbiory biblioteki szkolnej oraz
jej pomieszczeniami,
(wypożyczalnia, czytelnia, regały,
książki, czasopisma, płyty CD,
kasety wideo, komputer ...)
- regulamin biblioteki.
Wycieczka do biblioteki
szkolnej,
- zapoznanie z układem
księgozbioru,
-przeglądanie książek
i czasopism.
Uczeń :
- wie jak należy
właściwie zachować się
w bibliotece szkolnej,
- rozumie potrzebę
poszanowania książek
i innych dokumentów
bibliotecznych.
n-l kształcenia
zintegrowanego,
biblioteka
Kształcenie umiejętności
samodzielnego korzystania
ze zbiorów biblioteki.
Kształtowanie postawy
poszanowania książek
i zasad wypożyczania książek.
Pogłębianie postawy miłośnika
książki.
2. Stajemy się czytelnikami
biblioteki szkolnej-pasowanie
na czytelnika.
- Włączenie uczniów klas
pierwszych w poczet czytelników
biblioteki szkolnej,
-zasady wypożyczania książek
i czasopism,
- Pasowanie na czytelnika,
- rozwiązywanie zagadek,
rebusów i łamigłówek,
- układanie odpowiedzi na
pytanie: O co prosi książka?
- samodzielne przeglądanie
książek
i wypożyczanie do domu,
Uczeń :
- potrafi właściwie
zachować się podczas
uroczystości pasowania,
- wybiera przy pomocy
nauczyciela bibliotekarza
odpowiednią dla siebie
książkę,
biblioteka
5
Wyrabianie zamiłowania do
książek.
Zapoznanie z polską i światową
literaturą dla dzieci.
Zapoznanie z autorami książek
dla dzieci i ich twórczością.
Dokładne zapoznanie z
księgozbiorem dla dzieci
najmłodszych.
-oznakowanie książek z biblioteki
szkolnej.
- rozpoznawanie książek
należących do biblioteki.
- odróżnia książkę
z biblioteki szkolnej od
innych książek,
- rozumie konieczność
przestrzegania
regulaminu biblioteki.
3. Poznajemy książki dla dzieci
i ich twórców.
- Bajki, wierszyki J. Tuwima,
J. Brzechwy, baśnie Ch. H.
Andersena, opowiadania,
komiksy, legendy,
- strona tytułowa, autor,
ilustrator, wydawca, drukarz,
introligator,
- rola ilustracji.
- Przeglądanie książek
przeznaczonych dla dzieci
najmłodszych,
- słuchanie fragmentów bajek,
baśni, wierszyków ,
- odgadywanie nazwisk
autorów czytanych
fragmentów,
- zwrócenie uwagi na rolę
ilustracji,
- omówienie strony tytułowej
książki,
- wyjaśnienie roli autora,
ilustratora, wydawcy,
drukarza, introligatora w
procesie powstawania książek,
- wykonanie ilustracji do
dowolne wybranego wiersza J.
Tuwima, J. Brzechwy.
Uczeń :
- zapamiętuje nazwiska
autorów wysłuchanych
wierszy i baśni,
- potrafi zilustrować
wiersz,
- omawia rolę ilustracji w
książce,
- wymienia osoby
przyczyniające się do
powstania książki,
- wybiera i wypożycza
książkę na podstawie
przeglądu jej zawartości.
6
biblioteka
KLASA II
Zapoznanie z rodzajami
zbiorów w czytelni.
Poznanie zawartości
księgozbioru podręcznego,
tytułów czasopism dla dzieci.
Wdrażanie do poszanowania
książek, właściwego
zachowania się w czytelni i
umiejętności korzystania ze
zbiorów.
Kształtowanie prawidłowych
postaw czytelniczych.
1.Czytelnia miejscem pracy
i rozrywki.
-Przeznaczenie czytelni,
- księgozbiór podręczny
(słowniki i encyklopedie dla
młodszych dzieci),
- czasopisma dla dzieci,
- napisy informacyjne,
- różnica między wypożyczalnią
a czytelnią,
- regulamin czytelni
( udostępnianie zbiorów na
miejscu, obowiązek zachowania
ciszy, wpis do księgi odwiedzin).
-Zapoznanie z czytelnią i jej
regulaminem,
- przeglądanie czasopism dla
dzieci dostępnych
w bibliotece,
- zapoznanie z księgozbiorem
podręcznym,
- wyjaśnienie pojęć czytelnia,
księgozbiór podręczny, księga
odwiedzin, czasopismo dziecięce
i młodzieżowe,
- ćwiczenia w praktycznym
wpisywaniu się do księgi
odwiedzin.
Uczeń:
- potrafi zapamiętać
regulamin czytelni,
- zna zasady zachowania
się i korzystania ze
zbiorów
- wybiera interesujące go
czasopismo, książkę do
pracy w czytelni,
- potrafi określić rodzaje
książek zgrupowanych
w księgozbiorze
podręcznym,
- wyjaśnia poznane
pojęcia,
- rozumie różnicę między
czytelnią
a wypożyczalnią.
Poznanie elementów
składających się na szatę
graficzną.
Omówienie roli ilustratora –
współtwórcy książki.
Uwrażliwienie na piękno
i rolę ilustracji.
Rozwijanie wyobraźni.
Kształtowanie umiejętności
2. Jesteśmy ilustratorami
książek.
- Pojęcia: szata graficzna,
książki, ilustrator, okładka ,
obwoluta, papier, druk,
- wielkość czcionek w zależności
od wieku adresata,
-rola ilustratora jako
współtwórcy książek,
-Omówienie poszczególnych
elementów budowy książki,
- wyjaśnienie roli ilustratora
jako współtwórcy książki,
- zwrócenie uwagi na rodzaj
książek w zależności od wieku
dziecka ( plastikowe, tekturowe,
lakierowane, miękkie, sztywne),
wielkość czcionek i ilustracji,
biblioteka
Uczeń:
- wyjaśnia pojęcia szata
graficzna, ilustrator,
okładka, obwoluta,
czcionka, papier,
- rozumie rolę ilustratora
jako współtwórcy książki,
- projektuje i wykonuje
ilustrację do dowolnie
7
biblioteka
samodzielnego wyboru książki
i wykonanie ilustracji do treści
książki lub projektowanie
okładki, obwoluty.
- rodzaje i rola ilustracji,
- proporcje między tekstem
a ilością ilustracji.
- ,,odczytywanie” z ilustracji
wybranej książki.
tytułów i treści książek,
- zaprojektowanie
i wykonanie ilustracji do książki.
Kształcenie nawyku czytania i
korzystania ze zbiorów
biblioteki publicznej.
Zapoznanie pomieszczeniami
biblioteki oraz jej zbiorami.
Zachęcanie do brania udziału w
imprezach organizowanych
przez biblioteką.
3. Jak zostać czytelnikiem
biblioteki publicznej?
- Zapoznanie z Miejską
Biblioteką Publiczną Filia nr 3,
- pojęcia: biblioteka publiczna,
wypożyczalnia, czytelnia
- dział dla dzieci,
- katalogi ilustrowane dla
najmłodszych czytelników,
- rodzaje czasopism
gromadzonych w bibliotece,
- regulamin biblioteki,
- rodzaje zajęć pozalekcyjnych
dla czytelników.
-Wycieczka do MBP
Filia nr 3,
- zwiedzenie pomieszczeń
biblioteki ,
- zapoznanie z układem
księgozbioru (szczególne
zwrócenie uwagi na dział dla
dzieci),
- omówienie różnic między
regulaminem biblioteki szkolnej
a publicznej.
Uczeń :
- potrafi zachować się
właściwie w bibliotece
pozaszkolnej,
przestrzegania
regulaminu biblioteki
publicznej,
-potrafi skorzystać
z czytelni oraz
wypożyczalni,
- wie jakie warunki
należy spełnić, aby
zostać jej czytelnikiem.
Konkurs czytelniczy dla klasy drugiej ,, Cudowna i zabawna kraina Juliana Tuwima” – załącznik nr 11.
8
n- l bibliotekarz
oraz pracownicy
MBP
KLASA III
Poznanie podstawowych
elementów budowy książki i
ich funkcji.
Wyrabianie umiejętności
określania treści książki na
podstawie karty tytułowej,
spisu treści.
właściwego korzystania z
książki z wykorzystaniem jej
aparatu pomocniczego.
Wyrabianie nawyku
stosowania zakładek.
1. Jak zbudowana jest książka?
- Cechy fizyczne książki
(oprawa, obwoluta, okładka, trzon
książki, format, objętość),
- części tekstu (karta
przedtytułowa, karta tytułowa,
tekst główny, spis treści,
ilustracje),
- oznaczenie kolejności stron,
- rola ilustracji,
- informacje o książce występujące
na stronie tytułowej: autor, tytuł,
wydawnictwo, miejsce i rok
wydania, ilustrator, tłumacz,
- szata graficzna książki.
- Omówienie cech fizycznych
książki, elementów jej budowy
na przykładzie dowolnie
wybranych książek,
- zapisanie metryczki
książki (dane o książce
ułatwiające jej poszukiwanie),
- poszukiwanie za pomocą spisu
treści odpowiednich rozdziałów
książki,
- rozwiązywanie krzyżówki
oraz uzupełnianie tekstu
z lukami.
korzystania z katalogów
znajdujących się w bibliotece.
Zapoznanie z pojęciem ,,karta
katalogowa”.
Wyrabianie umiejętności
2. Informator o ciekawych
książkach – katalog ilustrowany.
- Wyjaśnienie pojęcia:
katalog, katalog ilustrowany
karta katalogowa,
- rola informacyjna katalogu w
- Zapoznanie z katalogiem
ilustrowanym znajdującym się
w bibliotece,
- odczytywanie istotnych
informacji o książce
znajdujących się na karcie
9
Uczeń :
- wskazuje i nazywa
poszczególne elementy
budowy książki,
- rozumie różnicę
pomiędzy
poszczególnymi
elementami budowy
książki oraz ich rolę
informacyjną,
ochronną, zdobniczą,
reklamową,
- potrafi przy pomocy
spisu treści znaleźć
określony wiersz,
opowiadanie, rozdział,
- rozwiązuje krzyżówkę
oraz uzupełni tekst z
lukami.
biblioteka
Uczeń :
- potrafi skorzystać z
katalogu ilustrowanego
przy wyborze książki
- odczytuje informacje o
książce z karty
biblioteka
załącznik nr 9
,,czytania” karty katalogowej i
znajdowanie na niej
podstawowych informacji o
książce.
Samodzielny wybór książki
i umiejętne sporządzenie karty
katalogowej.
Wspólne budowanie katalogu.
bibliotece, zasady korzystania
-elementy opisu bibliograficznego
książki na karcie katalogowej,
- rola ilustracji na kartach
katalogowych.
katalogowej katalogu
ilustrowanego,
- wskazanie współzależności na
stronie tytułowej książki i na
karcie katalogowej tej samej
książki,
- samodzielne wykonanie karty
katalogowej do swojej
ulubionej książki,
- włączenie kart do katalogu.
katalogowej
- potrafi wykonać kartę
katalogu ilustrowanego
(autor, tytuł, miejsce i rok
wydania, ilustracja),
- wymienia elementy
opisu na karcie
wykonanej przez siebie,
- wyjaśnia rolę ilustracji
na karcie katalogowej.
Poznanie budowy słownika.
Wyszukiwanie wyrazów
o określonej trudności
ortograficznej.
Wyrabianie nawyku
posługiwania się słownikiem w
procesie samodzielnego
uczenia się.
3. Jak zostać mistrzem
ortografii? Korzystamy ze
słownika ortograficznego.
Pojęcia: słownik, hasło,
ortografia,
- zawartość słownika
ortograficznego,
- sposób ułożenia wyrazów w
słowniku,
- skróty używane w tego typu
wydawnictwach,
- Wyjaśnienie pojęć:
słownik, hasło, ortografia,
- zapoznanie z budową
słownika ortograficznego,
- odczytywanie ważniejszych
skrótów i symboli znajdujących
się w słowniku,
- wyszukiwanie w słowniku
wyrazów z określoną trudnością
i zapisanie ich w kolejności
alfabetycznej.
Uczeń :
- potrafi posługiwać się
słownikiem
ortograficznym,
- wie jak odszukać w
słowniku poszukiwane
słowo,
- uzasadnia przydatność
słownika ortograficznego
w pisaniu słów z
trudnością ortograficzną,
- wyjaśnia pojęcia;
słownik, hasło, ortografia,
- zna podstawowe skróty
używane w tego typu
wydawnictwach.
Konkurs czytelniczy dla klasy trzeciej ,,Czy znasz wiesze Jana Brzechwy?” – załącznik nr 12.
10
biblioteka,
słownik
ortograficzny dla
każdego ucznia
KLASY IV-VI
Szczegółowe cele
kształcenia i wychowania
Materiał nauczania
Zakres pojęciowy
Procedury osiągania
celów
Opis osiągnięć
ucznia
Uwagi
o realizacji
KLASA IV
Zapoznanie uczniów z historią
pisma i jego znaczeniem dla
rozwoju cywilizacji.
1. Jak powstało pismo?
Rodzaje pisma, materiały
i narzędzia piśmiennicze, rola
Indian, Egipcjan, Fenicjan
i Greków w rozwoju pisma.
Oglądanie ilustracji z różnych
epok historycznych
przedstawiających rodzaje pisma
oraz narzędzia piśmiennicze,
- rysowanie pisma z różnych
epok,
- uzupełnianie tekstu z lukami.
11
Uczeń:
- potrafi
przyporządkować
materiały i narzędzia
piśmiennicze różnym
rodzajom pisma, a także
narodom, które je
stworzyły,
- rozpoznaje, nazywa
i krótko charakteryzuje
rodzaje pisma,
- wymienia nazwy
materiałów pisarskich.
biblioteka
Ukazanie praktycznej roli
katalogu alfabetycznego w
dotarciu do książek danego
autora.
Nauczenie czytania karty
katalogowej i znajdowania na
niej podstawowej informacji
o książce.
i nawyków racjonalnego
konsumenta usług
bibliotecznych
i informacyjnych.
Przygotowanie do
samodzielnego poszukiwania
potrzebnych informacji i
materiałów.
Ćwiczenie umiejętności
odnalezienia podstawowych
informacji w wydawnictwach
informacyjnych.
Zapoznanie uczniów
z podstawowym zestawem
słowników i encyklopedii.
2. Od A do Z – katalog
alfabetyczny w mojej
bibliotece.
Strona tytułowa książki, autor,
tytuł książki, wydawnictwo,
miejsce wydania, karta
katalogowa, hasło, opis
katalogowy, sygnatura, numer
inwentarzowy,
- pojęcia: katalog, katalog
alfabetyczny, hasło karty
katalogowej,
- sposób uporządkowania kart w
katalogu alfabetycznym,
- rola katalogu alfabetycznego w
procesie wyszukiwania
informacji
o książce.
Wyjaśnienie pojęć: katalog,
katalog alfabetyczny, hasło,
- odczytywanie informacji o
książce z karty katalogowej,
- powtórzenie i utrwalenie
alfabetu,
- porządkowanie kart katalogu
alfabetycznego zgromadzonych
na stolikach według alfabetu.
Uczeń :
- potrafi odczytać
podstawowe informacje
o książce na podstawie
karty katalogowej,
- odnajduje w katalogu
alfabetycznym kartę
poszukiwanej książki,
- potrafi znaleźć
i wypisać tytuły książek
wskazanego autora.
Uczeń :
-potrafi wyszukać
3. Z encyklopedią i słownikiem Porządkowanie wydawnictw
informacyjnych według rodzajów odpowiednią informację
na co dzień.
w słowniku,
Encyklopedie ogólne i specjalne, i funkcji,
- wybieranie odpowiednich
encyklopedii,
słowniki językowe, przekładowe
informatorów w zależności od
-właściwie odczytuje
i rzeczowe,
potrzebnych informacji,
podstawowe skróty
leksykony, przewodniki,
- wyszukiwanie w
stosowane
- hasło, układ alfabetyczny
wydawnictwach informacyjnych w informatorach
i przedmiotowy, indeks,
potrzebnych wiadomości.
- potrafi wybierać
- podstawowe skróty używane w
z danego hasła
tego typu wydawnictwach.
potrzebne informacje i
zwięźle je zanotować.
12
biblioteka,
tablice
poglądowe,
załącznik nr 10
biblioteka
Poznanie układu treści
czasopisma.
Omówienie wartości
informacyjnych i
wychowawczych czasopism.
Wyrabianie nawyku
przeglądania
i
korzystania z czasopism jako
źródeł informacji.
wyszukiwania informacji
i określania ich przydatności
w pracy własnej,
4. Czasopisma uczą i bawią –
budowa czasopisma.
Pojęcia: czasopismo, gazeta,
prasa, częstotliwość, krąg
odbiorców, stałe rubryki, artykuł,
- cechy czasopisma (układ treści,
stałe działy, tytulatura, treść),
- szata graficzna (ilustracje,
papier, czcionka)
- podział czasopism ze względu
na częstotliwość ich ukazywania
się , adresatów i treść.
-Przegląd czasopism dziecięcych
znajdujących się w bibliotece
szkolnej,
- omówienie budowy czasopisma
ze szczególnym zwróceniem
uwagi na stale działy,
- wyszukiwanie w czasopismach
informacji na wybrany temat,
- zaprezentowanie swojego
ulubionego czasopisma,
- krytyczna ocena czasopism ze
względu na ich zawartość,
- omówienie roli prasy w
procesie zdobywania szybkiej,
aktualnej informacji o
otaczającym świecie.
Uczeń:
- potrafi wyjaśnić
pojęcie: prasa,
czasopismo, gazeta,
- wymienia rodzaje
czasopism,
- rozróżnia gazetę,
czasopismo i dziennik,
- potrafi wymienić
główne działy (stałe
rubryki) czasopisma,
- odszuka czasopiśmie
stopkę redakcyjną i
omówi jej zawartość,
- zaprezentuje
czasopismo
prenumerowane przez
siebie.
biblioteka
.
Konkurs czytelniczy dla klasy czwartej ,, Czy znasz baśnie Hansa Christiana Andersena?” – załącznik nr 13.
13
KLASA V
Zapoznanie uczniów z
najważniejszymi wiadomościami
o historii książki.
Oglądanie ilustracji z
różnych epok
historycznych
przedstawiających różne
formy
książek,
- korzystanie z map w
celu odnalezienia państw
i miejscowości
znaczących
dla
dziejów książki,
- uzupełnianie tekstu z
lukami.
1. Czy wszystko wiem o dawnych
książkach?
Postacie książki, gliniana tabliczka,
papirusowe i pergaminowe, kodeksy,
rękopis, druk – Gutenberg, książka.
14
Uczeń:
- potrafi rozpoznać na
ilustracji lub wystawie
różne postaci książek,
- wymienić ich
najważniejsze cechy,
- wyjaśnić czym zasłużył
się Jan Gutenberg dla
powstania książki,
- wymienia zalety druku i
książki.
biblioteka
Pobudzanie zainteresowań
poznawczych uczniów.
Kształcenie nawyku czytania
książek popularnonaukowych.
Ukazanie przydatności
literatury popularnonaukowej
w pogłębianiu wiedzy
i uzupełnianiu wiadomości.
2. Z książką popularnonaukową
poznaję świat.
Pojęcia: książka popularnonaukowa,
jej funkcja i budowa,
-aparat naukowy i pomocniczy książki
(spis treści, ilustracji, mapek, planów,
odsyłacze, przypisy, indeksy osobowe
i rzeczowe, bibliografia),
- układ treści książki: tytulatura,
teksty wprowadzające, tekst główny
i jego podział,
- materiały uzupełniające: ilustracje,
tabele, wykresy, mapy, plany.
Rozróżnianie, na
podstawie ustalonych
kryteriów, książek
popularnonaukowych od
innych rodzajów
literatury,
- ustalenie, na podstawie
aparatu naukowego i
pomocniczego oraz
kartkowania, przydatność
książki do zadanego
tematu,
- wyszukiwanie
potrzebnego fragmentu,
Uczeń :
- zna pojęcia książka
popularnonaukowa,
aparat pomocniczy,
- zna różnice między
beletrystyką a literaturą
naukową,
- potrafi odróżnić książkę
beletrystyczną od książki
z literatury
popularnonaukowej,
- umie wyszukać
potrzebną informację na
określony temat za
pomocą aparatu
pomocniczego
biblioteka
Pogłębienie umiejętności
samodzielnego wyszukiwania
informacji.
Kształtowanie nawyku
korzystania z katalogów celem
świadomego doboru książek
i innych dokumentów zgodnie
z zainteresowaniami.
3. W poszukiwaniu książki katalog rzeczowy.
Pojęcia : katalog rzeczowy,
klasyfikacja,
- sposób uporządkowania kart
w katalogu rzeczowym,
- rodzaje katalogów rzeczowych:
działowy (symbole literowe działów
w bibliotece szkolnej i publicznej),
-Poznanie budowy
katalogu rzeczowego
oraz kryterium układu
kart katalogowych,
- układanie katalogu
rzeczowego z kart
katalogowych dowolnie
rozłożonych na stole
książek,
Uczeń :
- zna pojęcia : katalog
rzeczowy, działowy,
klasyfikacja,
- zna układ kart
w katalogu rzeczowym,
- potrafi wyszukać
książkę beletrystyczną
w katalogu działowym
biblioteka
15
rozróżniania i charakteryzowania
podstawowych grup mediów.
Rozumienie znaczenia mediów
jako pośredników w procesach
komunikowania.
Przygotowanie do świadomego
i odpowiedzialnego korzystania
ze środków masowej
komunikacji.
przedmiotowy, systematyczny
(symbole cyfrowe działów literatury
niebeletrystycznej),
- zasady UKD, jej podstawowe działy
i poddziały,
- rola katalogu rzeczowego
w procesie wyszukiwania informacji
na dany temat.
- przyporządkowywanie
książek z literatury
pięknej dla dzieci i
młodzieży odpowiednim
symbolom literowym,
- przyporządkowanie
książek z różnych
dziedzin wiedzy
odpowiednim symbolom
cyfrowym UKD.
a popularnonaukową
w dziesiętnym,
- potrafi odszukać
potrzebną dziedzinę
wiedzy w schemacie
UKD.
4. Media źródłem informacji.
Pojęcia: media(telewizja, radio,
prasa, książki, albumy,
fotografie, plakaty, przezrocza
foliogramy, kserokopie, kasety
audio i wideo,
multimedia: programy komputerowe,
płyty CD-ROM, płyty DVD, Internet,
- cechy charakterystyczne
poszczególnych rodzajów mediów,
-ogólny podział mediów:
słuchowe (audialne), wzrokowe
(wizualne), słuchowo-wzrokowe
(audiowizualne).
-Opisywanie
poszczególnych rodzajów
mediów ich zalet
i wad,
- omówienie ulubionego
sposobu przekazywania
informacji i spędzania
czasu wolnego,
- zaprezentowanie
ciekawej audycji
radiowej, programu TV,
gry komputerowej,
Uczeń:
- zna pojęcia: media,
multimedia, Internet,
- potrafi wymienić
różnice w przekazie tej
samej informacji za
pośrednictwem mediów,
- odróżnia fikcję od
rzeczywistości w
przekazach medialnych.
16
biblioteka
KLASA VI
Przygotowanie do korzystania
z kartotek w poszukiwaniu
informacji,
Wyrabianie nawyku
samodzielnego tworzenia
kartotek tekstowych.
Tworzenie podstaw warsztatu
pracy umysłowej ucznia.
1.W poszukiwaniu przysłów
i cytatów pomagają nam kartoteki.
Rodzaje kartotek: kartoteki
bibliograficzne (zagadnieniowe,
osobowe, regionalne, materiałów
repertuarowych),
kartoteki tekstowe ( przysłów, cytatów,
wycinków prasowych),
kartoteki pomocnicze (adresów lub
telefonów, wydawnictw, hurtowni
książek, bibliotek),
- skrócony opis bibliograficzny książki i
artykułu z czasopisma.
-Przeglądanie kartotek
bibliotecznych, analizowanie ich
zawartości, ocenianie ich
przydatności praktycznej,
-wybieranie materiałów z
kartotek na określony temat,
-tworzenie kartotek tekstowych
przez uczniów
(wycinki prasowe).
Uczeń:
- potrafi odnaleźć w
kartotekach określone
materiały,
- sporządza opis
bibliograficzny książki
i artykułu z czasopisma,
- rozpoczyna tworzenie
kartotek tekstowych w
domu jako jeden
z elementów własnego
warsztatu pracy.
lekcja w MBP
Filia nr 3
samodzielnego sporządzania
bibliografii załącznikowej
do własnych opracowań.
2. Uczymy się sporządzać zestawienie
bibliograficzne.
Bibliografia załącznikowa książek, ich
fragmentów, artykułów
z czasopism na określony temat,
- wykorzystanie katalogów,
kartotek zgromadzonych
w bibliotece i bibliografii załącznikowej
- Wyjaśnieni pojęcia:
bibliografia, bibliografia
załącznikowa,
- ćwiczenia redagowania opisu
bibliograficznego,
- układanie zestawienia
bibliograficznego na określony
temat.
Uczeń:
- rozumie pojęcia
bibliografia,
bibliografia
załącznikowa,
- potrafi sporządzić
bibliografię załącznikową
do własnego opracowania
biblioteka
17
na określony temat,
sporządzania bibliografii
załącznikowej.
w książkach,
- układ opisów bibliograficznych
w zestawieniu.
Przygotowanie do
świadomego korzystania ze
środków masowego przekazu.
dostrzegania informacyjnych
i perswazyjnych cech reklam.
świadomego i krytycznego
odbioru reklam.
3. Moja ulubiona reklama.
- Reklama, rodzaje reklamy
(telewizyjna, prasowa, radiowa, uliczna)
i specyfika tych reklam,
- rola reklamy,
- funkcje reklamy (informacyjna
i nakłaniająca),
- zagrożenia i korzyści reklamy,
- etapy powstawania reklamy
-Wyjaśnienie pojęcia: reklama,
- wzięcie udziału w dyskusji
,,Moja ulubiona reklama”
uzasadnianie swojego wyboru ,
- ustalenie etapów powstawania
reklamy,
- zaprojektowanie
i przedstawienie w grupach
reklamy dowolnego produktu.
Przygotowanie do
swobodnego korzystania z
bibliotek funkcjonujących w
lokalnym środowisku ucznia.
Przygotowanie do
samodzielnego gromadzenia
biblioteki domowej,
4. Rodzaje bibliotek. Ich funkcje
i zbiory. Biblioteka domowa.
Biblioteka szkolna, publiczna,
zawodowa, naukowa, domowa,
- odbiorcy poszczególnych typów
bibliotek,
- kryteria kompletowania zbiorów do
biblioteczki domowe,
- sposoby porządkowana biblioteczki
domowej ( według kryterium
formalnego-wydawnictwa informacyjne,
Wycieczka do biblioteki
publicznej, poznanie jej
zbiorów, i procedury
korzystania z nich.
Ustalenie nazw i adresów
bibliotek funkcjonujących w
miejscowości ucznia.
Przegląd książek i wybór do
swojej biblioteczki pod kątem
zainteresowań i tego co powinno
się w niej znaleźć.
18
Uczeń:
- próbuje odczytać ukryte
przesłania reklamy,
- potrafi opowiedzieć jak
powstaje reklama,
- zna cele reklamy,
- zna rodzaje reklamy,
- potrafi odróżnić fikcję
od rzeczywistości
w reklamie,
- rozumie korzyści
i zagrożenia płynące
z reklamy.
Uczeń:
- potrafi skorzystać ze
zbiorów biblioteki
publicznej,
- określi treść i wartość
książki na podstawie
przeglądania,
kartkowania, czytania
recenzji,
- trafnie dobiera książki
do własnego
księgozbioru,
biblioteka,
uczniowie
przynoszą
materiały
plastyczne
MBP,
n-l bibliotekarz
-potrafi uporządkować
własną biblioteczkę
domową,
-scharakteryzować
swój domowy
księgozbiór.
literatura piękna, literatura
popularnonaukowa,
treściowego-podział na dziedziny wiedzy,
według kryterium indywidualnegopropozycje uczniów).
19
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA PO ZREALIZOWANIU PROGRAMU
Uczeń powinien:
• znać i przestrzegać zasad regulaminu biblioteki oraz czytelni szkolnej
i publicznej,
• znać podstawowe terminy i pojęcia związane z biblioteką i książką,
• wiedzieć jakie informacje o książce zawiera strona tytułowa,
• zapisać metryczkę książki,
• rozumieć współzależność informacji występujących na stronie tytułowej książki i na karcie
katalogowej,
• wymienić nazwy zawodów ludzi tworzących książki: pisarz, ilustrator, tłumacz, introligator,
wydawca,
• wiedzieć co zawiera spis treści,
• rozumie różnicę między książką a czasopismem, czytelnią a wypożyczalnią,
• opisać swoje ulubione czasopismo, określić jego podstawowe cechy wydawnicze oraz
wskazać najbardziej ulubione przez siebie działy,
• samodzielnie wybrać i wypożyczyć interesujący dokument, książkę, czasopismo,
• odróżnić książkę beletrystyczną od popularnonaukowej,
• znaleźć określoną informację w encyklopedii, słowniku, książce popularnonaukowej,
• posługiwać się aparatem naukowym i pomocniczym książki,
• swobodnie korzystać z zasobów biblioteki w najbliższym środowisku,
• wyszukiwać informacje na określony temat przy pomocy katalogów i kartotek,
• umieć selekcjonować informacje,
• sporządzić bibliografię załącznikową do własnego opracowania,
• wymienić podstawowe rodzaje mediów,
• odróżnić fikcję od rzeczywistości w przekazach medialnych.
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Stosowanie na lekcjach aktywnych metod nauczania to doskonały sposób na zaangażowanie do
pracy całej społeczności klasowej. Oczywiście dobór metod musi być uzależniony od możliwości
intelektualnych dzieci. Ważne jest, by uczniowie
uczyli się przez działanie. Dzieci chcą poszerzać swoją wiedzę i umiejętności, a nabywana w
trakcie procesu edukacyjnego wiedza musi być rzetelna i uwzględniać najnowsze osiągnięcia
techniki.
Do każdego tematu lekcyjnego podano szczegółowe procedury osiągania celów.
Zostały one podane w postaci konkretnych zadań dla ucznia i dotyczą poszczególnych jednostek
lekcyjnych. Każde z proponowanych zadań można traktować jako końcowe zadanie uczniowskie.
Zadania wymagają wykonania praktycznego.
W codziennej pracy wskazane jest stosowanie różnych form organizacyjnych,
aby
uczniowie wzajemnie porozumiewali się i komunikowali. Zadania stawiane uczniom powinny być
różnorodne pod wieloma względami: uruchamiania operacji umysłowych, wykonywania działań
praktycznych oraz stosowania różnorodnych środków dydaktycznych.
Zadania powinny być zróżnicowane w zależności od poziomu rozwoju dziecka
i dostosowane do jego możliwości poznawczych.
Stosowanie różnego rodzaju zadań przyczyni się do prawidłowej realizacji programu:
• zadania związane z poszukiwaniem informacji w różnych źródłach,
• zadania związane z gromadzeniem i praktycznym wykorzystaniem pozyskanych informacji,
• zadania polegające na wykonywaniu konkretnych poleceń,
• zadania wymagające działania w grupie,
20
•
zadania wymagające działania indywidualnego według własnego pomysłu.
Realizacja poszczególnych zadań powinna odbywać się poprzez aktywność poznawczą uczniów:
indywidualną i podejmowaną w ramach pracy grupowej.
Należy tak organizować proces nauczania, aby stwarzać uczniom warunki do zaspokajania
naturalnej ciekawości świata poprzez możliwość samodzielnego korzystania z różnych źródeł
informacji.
METODY OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
Ważnym elementem procesu nauczania jest kontrola i ocena. Powinna ona pełnić nie tylko
funkcję informacyjną, ale także wspierającą i motywującą. Ocenie podlegać będą konkretne
wytwory, jak i wysiłek oraz zaangażowanie ucznia.
Ocena jaką może otrzymać uczeń, zależeć będzie od wymagań jakie ustali nauczyciel w
odniesieniu do konkretnego zadania uwzględniając możliwości indywidualne ucznia. Obserwując
ucznia na bieżąco w trakcie realizacji jakiegoś zadania praktycznego nauczyciel powinien dokonać
pełnych i obiektywnych ocen jego wysiłku, osiągnięć i wytworów jego pracy. Każde zadanie, które
jest realizowane przez ucznia, musi zostać poddane ocenie i omówieniu. Należy pamiętać, że ocena
powinna stymulować ucznia do działania. Oceniać powinniśmy przede wszystkim to, co uczeń
umie i wie. Ocenianie powinno wspierać, a nie zniechęcać uczniów do uczenia się. Dlatego tak
ważne jest podejście indywidualne.
Jeżeli zadanie zostało wykonane na niskim poziomie, oznacza to, że trzeba wprowadzić dodatkowe
ćwiczenia, by uczeń mógł udoskonalić swoje umiejętności..
Ocenianie powinno motywować ucznia do pracy, promować świadomą i rozumną wiedzę, nabyte
umiejętności. Dlatego oprócz ocen cząstkowych nauczyciel powinien stosować zróżnicowany
system oceniania, np. pochwałę ustną lub pisemną, dyplom, zaprezentowanie dorobku ucznia na
forum klasy lub szkoły, możliwość wykazania się w konkursach.
Niezmiernie ważne w ocenianiu jest umiejętność samooceny, dzięki której uczeń przyjmuje na
siebie odpowiedzialność za naukę.
W procesie nauczania proponuje się:
• ocenianie zgodne z WSO,
• ocenę opisową,
• pochwałę,
• samoocenę ucznia,
• wyróżnienie pracy poprzez umieszczenie jej na wystawie.
EWALUACJA
Aby przekonać się czy zostały zrealizowane cele wychowawcze i edukacyjne,
a
uczniowie opanowali wymagane umiejętności, przynajmniej na standardowym poziomie, konieczne
jest przeprowadzenie ewaluacji. W jej wyniku otrzyma się informacje niezbędne do oceny wartości
merytorycznej i metodycznej programu oraz wskazówki do jego modyfikacji.
Ewaluacja zostanie przeprowadzona metodą:
• testu,
• ankiety.
21
ZAŁĄCZNIKI
Załącznik nr 1
Test pisemny sprawdzający ogólne wiadomości
z edukacji czytelniczej i medialnej – klasa I
............................................................
imię i nazwisko, klasa
Instrukcja dla ucznia
Otrzymujesz test składający się z 8 zadań. Aby je rozwiązać, musisz uważnie przeczytać polecenia.
W zadaniach podkreśl prawidłową odpowiedź. Nie spiesz się. Na rozwiązanie
wszystkich zadań masz 20 minut. Nie używaj korektora!. Jeżeli się pomylisz, skreśl jeden raz.
Powodzenia.
1.Miejscem, w którym wypożyczamy książki jest:
• biblioteka,
• sala lekcyjna,
• sekretariat szkoły.
2. W bibliotece możemy wypożyczyć:
• piłkę,
• książkę,
• farbki.
3. Zasady korzystania z biblioteki zawarte są w:
• regulaminie biblioteki,
• regulaminie szkoły,
• książce.
4. W bibliotece należy zachowywać się:
• głośno,
• zgodnie z regulaminem,
• jak się chce.
5. Książki kupujemy w :
• księgarni,
• bibliotece,
• czytelni.
6. Twórcą ilustracji w książce jest:
• wydawca,
• bibliotekarz,
• ilustrator.
7. Książki drukuje:
• pisarz,
• drukarz,
• księgarz.
8. Nazwisko autora i tytuł książki podany jest:
• na stronie tytułowej książki,
22
•
•
w spisie treści,
pod ilustracją.
Załącznik nr 2
z edukacji czytelniczej i medialnej – klasa II
............................................................
Otrzymujesz test składający się z 9 zadań. Aby je rozwiązać, musisz uważnie przeczytać polecenia. W
zadaniach podkreśl prawidłową odpowiedź. Nie spiesz się. Na rozwiązanie
Powodzenia.
1. Wypożyczalnia to miejsce, w którym:
• wypożycza się książki i inne zbiory,
• kupuje się książki i czasopisma,
• oprawia się książki.
2. Czytelnia jest miejscem, w którym:
• czytamy książki na miejscu,
• kupujemy książki,
• wypożyczamy książki.
3. Księga odwiedzin to zeszyt, do którego wpisujemy się gdy:
• korzystamy z książek na miejscu,
• wypożyczamy książkę do domu,
• zwracamy książkę do biblioteki.
4. Książki oprawia się w folię, żeby:
• były ładniejsze,
• chronić okładkę przed zniszczeniem,
• łatwiej było z nich korzystać.
5. Zbiory biblioteki to:
• książki, czasopisma, taśmy magnetofonowe, filmy wideo, plakaty,
• makulatura, puszki, butelki, pudełka,
• regały, szafki, tablice, biurka.
6. Książkę z biblioteki szkolnej od innych książek można odróżnić dzięki:
• pieczątce biblioteki z jej nazwą,
• dodatkowej , kolorowej okładce,
• zakładce do książek.
23
7. W Miejskiej Bibliotece Publicznej można:
• kupować książki,
• odrabiać lekcje,
• korzystać z czytelni i wypożyczalni.
8. Żeby zostać czytelnikiem Miejskiej Biblioteki Publicznej:
• mogę zapisać się sam,
• może zapisać mnie nauczyciel,
• muszę przyjść z rodzicem.
9. Znany na całym świecie bajkopisarz to:
• Hans Christian Andersen,
• Jan Brzechwa,
• Ludwik Jerzy Kern.
Załącznik nr 3
z edukacji czytelniczej i medialnej – klasa III
...........................................................
Powodzenia.
1. Pierwsza strona książki zawierająca tytuł, nazwisko autora, ilustratora i inne dane to:
• okładka,
• strona tytułowa,
• spis treści.
2. Obwoluta:
• rodzaj okładki mającej charakter ochronny lub reklamowy,
• zestaw znaków i pieczątek, którymi opatrzona jest książka,
• to samodzielny rozdział w książce.
3. Rzemieślnik, który oprawia książki to:
• inżynier,
• oprawiacz,
24
•
introligator.
4. Ilustruje książki:
• drukarz,
• tłumacz,
• ilustrator.
5. Zbiór kart katalogowych zawierających informacje o książce to:
• katalog,
• spis treści,
• karty czytelnika.
6. Na karcie katalogu ilustrowanego oprócz danych o książce znajduje się:
• pieczątka biblioteki,
• ilustracja,
• nazwa szkoły.
7. Karty katalogowe w katalogu ułożone są:
• w kolejności alfabetycznej,
• według nazwy wydawnictw,
• według roku wydania.
8. Zbiór alfabetycznie ułożonych wyrazów z objaśnieniem ich pisowni to:
• słowniczek ortograficzny,
• spis treści,
• encyklopedia.
9. Jeżeli masz wątpliwości jak napisać wyraz ,,kukułka” czy ,,kukółka” to sprawdzasz
jego pisownię w:
• czytance,
• czasopiśmie,
• słowniczku ortograficznym.
10. Które informacje są potrzebne, aby ustalić czy książka znajduje się w bibliotece:
• tytuł, rok wydania,
• nazwisko autora, tytuł książki, rok wydania,
• kolor okładki, treść książki.
11.Obok autora współtworzą książkę:
• ilustrator,
• reżyser,
• recenzent.
25
Załącznik nr 4
z edukacji czytelniczej i medialnej – klasa IV
............................................................
Powodzenia.
1.Katalog biblioteczny jest spisem książek:
• wydanych w Polsce,
• przydatnych do nauki języka angielskiego,
• znajdujących się w bibliotece.
2. Katalog alfabetyczny zawiera spis książek uporządkowanych według:
• nazwiska autorów i tytułów prac zbiorowych,
• nazw wydawnictw i tytułów książek.
• treści książek.
3.Tytuł książki jest hasłem w katalogu alfabetycznym wtedy, gdy książka została
napisana przez:
• jednego autora,
• więcej niż trzech autorów,
• dwóch autorów.
4. Z katalogu alfabetycznego korzysta czytelnik, który zna:
• alfabet,
• regulamin czytelni,
• układ książek na półce.
5. Sygnatura oznacza:
• miejsce książki w czytelni,
• miejsce książki na półce,
• ilość egzemplarzy danej książki.
6. W znalezieniu dowolnej książki J. R.R. Tolkiena pomoże Ci najbardziej:
• podręcznik szkolny,
• katalog alfabetyczny,
• encyklopedia.
7. Encyklopedie i słowniki biblioteka gromadzi w księgozbiorze:
• lektur obowiązkowych,
• literatury pięknej,
• podręcznym.
26
8. Masz wątpliwości jak powiedzieć „pomarańcz” czy „pomarańcza”. W jakim słowniku sprawdzisz?
• słowniku wyrazów obcych,
• słowniku ortograficznym,
• słowniku poprawnej polszczyzny.
9. Czasopismo, które ukazuje się raz na trzy miesiące, nazywamy:
• miesięcznikiem,
• kwartalnikiem,
• rocznikiem.
10. W gazetach poszukujemy informacji:
• szczegółowych,
• ogólnych,
• aktualnych.
11. Gazety i czasopisma to inaczej:
• prasa,
• miesięcznik,
• wydawnictwo.
12. Czasopismo „Victor Junior” jest:
• miesięcznikiem,
• tygodnikiem,
• kwartalnikiem.
13. Pismo starożytnych Egipcjan to:
• pismo klinowe,
• hieroglify,
• pismo alfabetyczne.
Załącznik nr 5
z edukacji czytelniczej i medialnej – klasa V
............................................................
Powodzenia.
1. Którą z wymienionych książek zaliczysz do literatury popularnonaukowej:
• Sienkiewicz H. ,,Krzyżacy”,
• Lindgren A. ,, Dzieci z Bullerbyn”,
• Alderton D. ,,Małe zwierzęta domowe”.
2. Poszukiwanie informacji w książce popularnonaukowej ułatwią Ci:
27
•
•
•
indeksy,
wykaz skrótów,
numeracja stron.
3. Czasopismem popularnonaukowym jest:
• ,,Gala”,
• ,,National Geographic”
• ,,Gazeta Wyborcza”.
4. Literaturę do referatu z przyrody odnajdziesz w katalogu:
• rzeczowym,
• tytułowym,
• alfabetycznym.
5.Książka popularnonaukowa popularyzuje:
• programy telewizyjne,
• naukę,
• wydarzenia sportowe.
6. Książkę popularnonaukową czytamy po to, aby:
• poprawić technikę czytania,
• wyjaśnić pisownię trudnych wyrazów,
• poszerzyć wiadomości na dany temat.
7. Poszukiwanie książki na temat fotografii ułatwi Ci:
• podręcznik szkolny,
• katalog rzeczowy.
8. Karty w katalogu rzeczowym uporządkowane są według:
• nazwisk autorów,
• działów wiedzy,
• zainteresowań czytelników.
9. Mass media to:
• środki masowego przekazu,
• skrót od Media Markt,
• gra komputerowa.
10. Środki masowego przekazu to:
• telewizja, radio, prasa, Internet,
• szkoła, dom,
• biblioteka, supermarket.
11. Skrót UKD oznacza:
• Uniwersalną Klasyfikację Dziesiętną,
• Uniwersalny Kolportaż Druków,
• Uniwersalną Klasyfikację Dzieł.
12. Księgozbiór podręczny zawiera:
• czasopisma i literaturę piękną,
• książki popularnonaukowe,
• encyklopedie, słowniki , atlasy, albumy.
28
13. Wynalazca druku był:
• Długosz,
• Gutenberg,
• Magellan.
14. Miasto Pergamon słynęło z:
• wyrobu papieru,
• wyrobu pergaminu,
• wyrobu skóry.
Załącznik nr 6
z edukacji czytelniczej i medialnej – klasa VI
............................................................
Powodzenia.
1. Kartoteka to :
• zbiór kart zawierających informacje określonego rodzaju,
• zbiór przepisów prawnych,
• zbiór kart zawierających fragmenty książek.
2. Kartoteka zagadnieniowa zawiera:
• informacje o piśmiennictwie dotyczącym określonych zagadnień,
• zagadki, rebusy i krzyżówki,
• informacje o wybitnych postaciach z dziedziny literatury.
3. Kartoteka osobowa zawiera:
• informacje o znaczących postaciach z rożnych dziedzin życia,
• informacje o hodowli zwierząt domowych,
• informacje o aktualnościach wydawniczych.
4. Opisy artykułów z czasopism zawiera:
• kartoteka zagadnieniowa,
• katalog rzeczowy.
5. Bibliografia informuje o:
• książkach w bibliotece,
• biografiach autorów,
• książkach wydanych.
29
6. Tworząc bibliografię załącznikową informujemy o:
• literaturze znajdującej się w bibliotece,
• literaturze wykorzystanej do opracowania,
• sposobie wykonania opracowania.
7. Opis bibliograficzny książki zawiera informacje wybrane z:
• okładki,
• obwoluty,
• karty tytułowej.
8. Sporządzone zestawienie bibliograficzne układamy w:
• porządku alfabetycznym nazwisk autorów,
• porządku chronologicznym dat wydania,
• porządku alfabetycznym nazwisk redaktorów.
9. Wskaż prawidłowy wzór opisu książki w bibliografii załącznikowej:
• nazwisko i imię autora, tytuł opracowania, miejsce i rok wydania,
• tytuł opracowania, wydawca i rok wydania,
• tytuł serii wydawniczej, tytuł opracowania i rok wydania.
10. Reklama pełni funkcję:
• informacyjną i nakłaniającą,
• ostrzegającą przed kupnem jakiegoś towaru,
• zniechęcającą.
11. Reklama może być:
• radiowa, telewizyjna, prasowa, uliczna,
• zauważalna i niewidoczna,
• skierowana do przedmiotów martwych.
12. Do literatury pięknej zaliczamy:
• encyklopedie, słowniki, kroniki,
• recenzje, leksykony, atlasy,
• powieści, opowiadania, wiersze.
13. Suplement to:
• dodatek, uzupełnienie treści dzieła,
• pisemne zobowiązanie do wykupienia określonego dzieła,
• numer książki w bibliotece.
14. Który z wymienionych pisarzy jest laureatem Nagrody Nobla:
• Bolesław Prus,
• Henryk Sienkiewicz,
• Jan Brzechwa.
30
Załącznik nr 7
Ankieta dla uczniów klas 3
Ankieta jest anonimowa, będzie wykorzystana tylko w celach badawczych.
Właściwą odpowiedź proszę podkreślić.
1. Czy uważasz, że kto dużo czyta, ten ładniej mówi i robi mniej błędów w pisaniu?
• tak
• nie
2. Czy lubisz przychodzić do biblioteki?
• tak
• nie
3. Czy lubisz uczestniczyć w zajęciach organizowanych w bibliotece?
• tak
• nie
4. Czy uważasz, że zajęcia organizowane w bibliotece są:
• ciekawe
• nudne
• niepotrzebne
• można wiele się nauczyć
5. Czy uważasz, że uczestnicząc w tych zajęciach pogłębiasz swoją wiedzę
bibliotece, książkach i ich autorach?
• tak
• nie
6. Czy chciałbyś, aby takie zajęcia odbywały się częściej?
• tak
• nie
Załącznik nr 8
Ankieta dla uczniów klas 6
Ankieta jest anonimowa, będzie wykorzystana tylko w celach badawczych.
Właściwą odpowiedź proszę podkreślić.
1. W jakim celu najczęściej przychodzisz do biblioteki szkolnej?
• wypożyczyć książkę
• przygotować się do lekcji,
• znaleźć potrzebną informację
• uczestniczyć w zajęciach z edukacji czytelniczej i medialnej
2. Czy uważasz, że zajęcia z edukacji czytelniczej i medialnej organizowane w bibliotece
31
o
zaspakajają Twoje potrzeby w zakresie umiejętności korzystania z zasobów biblioteki?
• tak
• raczej tak
• raczej nie
• nie
3. Czy uważasz, że zajęcia z edukacji czytelniczej i medialnej :
• są ciekawe
• uczą potrzebnych rzeczy
• są nudne
• są niepotrzebne
3.Czy masz trudności z samodzielnym korzystaniem ze zbiorów biblioteki?
• tak
• raczej tak
• raczej nie
• nie
4. Czy uważasz, że zajęcia organizowane w bibliotece pomagają Ci swobodnie
korzystać z zasobów biblioteki?
• tak
• raczej tak
• raczej nie
• nie
5. Czy wykorzystujesz zdobytą wiedzę na zajęciach w praktyce np. przygotowując jakąś
prace długoterminową?
• tak
• raczej tak
• raczej nie
• nie
6. Czy korzystasz z katalogów znajdujących się w bibliotece?
• tak
• nie
7. Czy potrafisz sprawdzić w katalogu alfabetycznym jakie książki znajdują się
w bibliotece danego autora?
• tak
• nie
8. Czy uważasz, że zajęcia z edukacji czytelniczej i medialnej powinny być nadal
organizowane?
• tak
• nie
• nie wiem
9. Czy uważasz, że zajęcia te powinny odbywać się częściej?
• tak
• nie
• nie wiem
32
Załącznik nr 9
Konspekt lekcji z edukacji czytelniczej dla klasy III
Temat: Jak zbudowana jest książka?
Forma pracy: zespołowa, grupowa, indywidualna.
Cel główny: poznanie podstawowych elementów budowy książki i ich funkcji.
Cele operacyjne:
• Na poziomie wiadomości uczeń po lekcji powinien
~ zapamiętać nazwy i układ elementów tworzących książkę,
~ rozumieć różnicę pomiędzy poszczególnymi elementami budowy książki oraz ich
rolę informacyjną, ochronną, zdobniczą, reklamową.
• Na poziomie umiejętności uczeń powinien
w sytuacjach typowych :
~ wskazać odpowiedni element w książce,
~ wykazać różnice w budowie książek,
~ wybrać informacje przydatne do prezentacji danego elementu,
w sytuacjach problemowych:
~ wzbogacić budowę książki o nowy element,
~ zaplanować budowę książki i skonstruować ją wykorzystując zdobytą wiedzę.
•
•
•
•
•
•
•
Pomoce:
część główna książki szyta nićmi,
część główna książki klejona,
książki z kanonu lektur klasy III, w których występuje strona tytułowa i spis treści,
książki z różnymi rodzajami opraw (sztywna, lakierowana, płócienna oraz książki z obwolutami),
tablica poglądowa,
karty pracy,
plansza ,,Droga do celu”.
PLAN LEKCJI
Ogniwa lekcji
Tok lekcji w zarysie
Metody
Część
organizacyjna
Przywitanie uczniów.
Losowanie wizytówek.
,,Autoprezentacja” –
zwiększenie otwartości
uczniów, poznanie się.
Utworzenie grup.
Ćwiczenia
wprowadzające i
integrujące.
Organizacja grup.
Wizytówki przedstawiające
jeden z elementów budowy
książki z miejscem na
wpisanie imienia (dla każdego
ucznia).
Wprowadzenie
do tematu
Wskazywanie wylosowanych
elementów na tablicy. Próba
określenia ich funkcji.
Wyjaśnienie celu lekcji.
Podanie tematu.
Rozmowa
kierowana
Tablica poglądowa:
,,Budowa książki”.
Poszczególne elementy
budowy książki na
pojedynczych kartkach.
33
Pomoce
Część
zasadnicza
Wskazywanie elementów
budowy książki, różnic w
budowie, wyjaśnienie pojęć,
funkcji poszczególnych części.
Prezentacja cech kolejnych
elementów.
Rozwiązywanie krzyżówki
i uzupełnienie tekstu z lukami.
Posumowanie
lekcji
Uporządkowanie
najważniejszych informacji,
wyjaśnienie ewentualnych
niejasności.
Gra dydaktyczna.
Droga do celu – ocena własnych
umiejętności
i wiedzy
przez uczniów.
Oglądowa.
Objaśnienia i
instruktaż
nauczyciela.
Ćwiczenia
analityczne,
poszukujące.
Zestawy książek.
Kartki dla grup z cechami do
rozpoznania.
Karty pracy.
Konwersacja z
klasą.
Plansza
,,Droga do celu”
Informacja
zwrotna.
Przebieg lekcji
1. Losowanie wizytówek.
Po powitaniu prowadzący prosi o wylosowanie identyfikatorów mówiąc, że na dzisiejszych zajęciach
każdy z uczniów będzie stanowił bardzo ważny element pewnej całości.
Uczniowie losują znaczki, a następnie w miejscu do tego przeznaczonym wpisują swoje imię.
Kartki przypinają do ubrań w widocznym miejscu. Oprócz imienia widniejącego na kartce, każdy dzieli się
z pozostałymi informacjami , o tym co najbardziej lubi, a czego nie znosi. Następnie uczniowie zajmują
miejsca przy stolikach z takimi samymi elementami jakie wylosowali.
2. Wprowadzenie do tematu lekcji.
Czytając książkę nikt nie zastanawia się nad jej poszczególnymi elementami, z których została zbudowana.
Każdego z nas interesuje tylko treść książki. Na dzisiejszych zajęciach przyjrzymy się dokładnie
poszczególnym elementom tworzącym książkę, określimy ich funkcje oraz dowiemy się jakie są różnice w
budowie książek.
Spójrzcie teraz na tablicę poglądową ,,Budowa książki” i odszukajcie na niej swój element.
Spróbujcie się zastanowić nad jego rolą.
3. Praca w grupach.
Każda grupa przygląda się książkom znajdującym się na jej stoliku.
Uczniowie odszukują i porównują w tych książkach wszystkie elementy znajdujące się na tablicy
poglądowej a więc: obwolutę, okładkę, wyklejkę, kartę przedtytułową, kartę tytułową, trzon, czyli część
główną książki, spis treści. Zwracają uwagę na wielkość książek, czyli format, objętość oraz na to, czy
książka jest szyta, czy klejona.
Pod kierunkiem nauczyciela próbują definiować poszczególne pojęcia, określają ich rolę dla czytelnika i
dla samej książki. Wskazują różnicę między tymi elementami budowy w różnych książkach.
•
Elementy budowy książki:
obwoluta – papierowa ochrona okładki książki, pełni również funkcję ozdobną, reklamową,
34
•
•
•
•
•
•
okładka – może być miękka, z tektury, sztywna , lakierowana, matowa. Karty okładki połączone są
grzbietem. Pełni funkcję ochronną, reklamową oraz informacyjną.
wyklejka - podwójna karta mocnego papieru przyklejona do pierwszej i ostatniej karty książki,
łącząca je z okładką. Stanowi także ozdobę książki, gdy jest kolorowa.
karta przedtytułowa – znajduje się tuż za wyklejką. Podaje tytuł i autora, bądź samo nazwisko
autora albo sam tytuł. Może też być na niej tylko ilustracja.
karta tytułowa – zawiera podstawowe informacje o autorze, tytule, współtwórcach
(ilustrator, przekład), miejscu wydania, wydawcę i rok wydania.
trzon – część główna książki składa się z kartek. Tekst książki może być podzielony na rozdziały,
części i uzupełniony ilustracjami pozwalającymi na lepsze przyswojenie sobie treści oraz jej
zapamiętanie.
spis treści – przeważnie znajduje się na końcu książki, zawiera tytuły rozdziałów, strony. Pozwala
na szybkie zorientowanie się w treści książki oraz znalezienie odpowiedniego fragmentu.
Następnie uczniowie porównują objętość książki oraz jej format.
4. Co nie pasuje?
Każda grupa otrzymuje drugi zestaw książek prezentujących różnego rodzaju obwoluty, okładki,
wyklejki, karty przedtytułowe, tytułowe zgodnie z wylosowanym miejscem.
Uczniowie oglądają zgromadzone materiały i wypowiadają się na temat różnic w wyglądzie i materiale z
jakiego poszczególne elementy zostały wykonane.
Następnie każda grupa otrzymuje kartki z pięcioma różnymi informacjami, z których tylko
trzy są prawdziwe. Należy podkreślić prawidłowe informacje.
OBWOLUTA
1.Chroni oprawę książki lub jej okładkę.
2.Pasek z kolorowego papieru.
3.Pełni funkcję reklamową, przyciąga wzrok.
4.Dodatkowa kolorowa oprawa.
5.Występuje na końcu tekstu głównego.
WYKLEJKA
1.Informuje o autorze i tytule książki.
2.Karta przyklejona do pierwszej i ostatniej
książki.
3.Łączy kartki z okładką.
4.Pozwala zorientować się w treści książki.
5.Stanowi ozdobę, gdy jest kolorowa.
karty
OKŁADKA
1.Może być sztywna lub miękka.
2.Informuje o autorze i tytule.
3.Chroni książkę przed zniszczeniem.
4.Pozwala się zorientować w spisie treści.
5. Podzielona jest na rozdziały.
KARTA PRZEDTYTUŁOWA
1.Może być sztywna lub z tektury.
2. Karta tuż za wyklejką.
3. Podaje rozdziały i numery stron.
4. Podaje tytuł lub autora.
5. Może być na niej tylko ilustracja.
35
KARTA TYTUŁOWA
1. Jest przyklejona do okładki.
2. Podaje podstawowe informacje o książce.
3. Zawsze znajduje się na niej ilustracja.
4. Zawiera tylko nazwisko autora.
5. Podaje informacje o ilustratorze, tłumaczu,
wydawnictwie, miejscu i roku wydania.
SPIS TREŚCI
1.Wystepuje przeważnie na końcu książki.
2. Chroni książkę przed zniszczeniem.
3. Stanowi trzon książki czyli część główną.
4. Informuje o treści książki, o rozdziałach,
częściach książki.
5. Pomaga w szybkim odszukaniu jakiegoś
rozdziału, podając numer strony.
Po odszukaniu odpowiednich informacji wybrani przez grupę liderzy odczytują prawdziwe informacje.
5. Indywidualne wypełnianie karty pracy.
1. Rozwiąż krzyżówkę.
O
W
I
N
T
K
T
Y
T
R
K
S
D
Y
Ł
R
D
O
T
A
Z
A
W
Y
O
C
I
R
S
L
Z
Ą
U
P
B
U
D
O
W
A
K
S
I
Ą
Ż
K
I
W
Ł
K
N
N
U
L
T
G
S
K
A
S
O
O
A
L
W
U
A
T
A
I
T
E
R
A
T
A
R
C
O
J
O
T
E
T
R
K
N
O
C
W
O
A
A
R
Z
K
N
I
A
A
1. Papierowa ochrona książki.
2. Karta informująca o autorze, tytule, miejscu i roku wydania książki.
3. Chroni książkę, Może być sztywna, lakierowana lub obciągnięta płótnem.
4. Część główna książki.
5. Wydaje książki.
6. Na stronie tytułowej znajduje się jego imię i nazwisko.
7. Łączy okładkę z kartkami książki.
8. Jedna część kartki to ......
9. Rzemieślnik, który oprawia książki.
10. Malutka część to zdrobniale ...............
11. Codziennie się z niej uczysz.
12. Drukuje się w niej książki.
13. Znajduje się na końcu książki. Pomaga znaleźć szukany rozdział.
2. Uzupełnij tekst podanymi wyrazami: nazwisko, tytułowa, ilustratora, wydawcy, tłumacza,
miejsce.
36
Strona ............................ to najważniejszy element budowy książki. Znajduje się na niej: imię i
.............................. autora oraz czasami ........................................... i .................................... .
Na stronie tej znajduje się również nazwa ................................................ , ................................ i rok
wydania.
3. W puste prostokąciki wpisz nazwy odpowiednich elementów budowy książki.
6. Posumowanie lekcji.
Uporządkowanie najważniejszych wiadomości, wyjaśnienie przez prowadzącego ewentualnych
niejasności.
Zabawa dydaktyczna utrwalająca znajomość przez dzieci poszczególnych elementów budowy książki.
Uczniowie stoją w kręgu. Zabawę zaczyna prowadzący mówiąc: ,,obwoluta”. Następna osoba
powtarza: ,,obwoluta” i dodaje ,,okładka”. Każda następna osoba powtarza poprzednie elementy
budowy książki i dodaje kolejny. Z gry odpada osoba, która pomyli kolejność lub opuści jakiś
element budowy książki.
7.Droga do celu – informacja zwrotna.
Z N A M Y J U Ż B U D O W Ę K S I Ą Ż K I !
Prowadzący prosi, aby uczniowie wychodząc z sali kładli swoje wizytówki na kolejnych literach
tworzących hasło: Wiemy jak zbudowana jest książka! Jeśli komuś lekcja się nie podobała, wizytówkę
kładzie obok planszy. Gdy wszystkie wizytówki zakryją kolejne literki, wówczas oznacza to osiągnięcie
celu.
Załącznik nr 10
Konspekt zajęć z edukacji czytelniczej dla klasy IV
Temat: Od A do Z - katalog alfabetyczny w mojej bibliotece.
37
Formy pracy: zespołowa, grupowa, indywidualna.
Cel główny: Poznanie budowy i zasad korzystania z katalogu autorskiego i tytułowego.
Cele operacyjne:
• Na poziomie wiadomości uczeń po lekcji powinien:
~ znać pojęcia: katalog, katalog alfabetyczny,
~ zna sposób uporządkowania kart w katalogu alfabetycznym,
~ rozumie rolę katalogu alfabetycznego w procesie wyszukiwania informacji
o książce,
~ rozróżnia karty katalogu alfabetycznego w procesie wyszukiwania
informacji o książce,
~ rozróżnia karty katalogu autorskiego i tytułowego.
• Na poziomie umiejętności uczeń potrafi:
~ ,,czytać” kartę katalogową,
~ ułożyć karty katalogowe według alfabetu i włączyć je do katalogu przy
pomocy nauczyciela,
~ odnaleźć kartę katalogową poszukiwanej książki w katalogu
alfabetycznym,
~ odnaleźć tę książkę w zbiorach biblioteki.
Pomoce:
• kolorowe kwadraciki papieru (5 kolorów),
• koperty zawierające powiększone i pocięte karty katalogowe,
• książki z kartami katalogowymi,
• skrzynki katalogowe,
• koperty z poleceniami do pracy w grupach,
• plansza z pytaniami,
• ,,słoneczka”.
PLAN LEKCJI
Ogniwa lekcji
Część
organizacyjna
Tok lekcji
Metody
Losowanie kolorów. Prezentacja swojego
symbolu. Przekazanie grupie informacji o
sobie.
Wprowadzenie do tematu lekcji, podanie
celu, zapisanie tematu w zeszytach.
Wspólne wyjaśnienie pojęć: katalog,
katalog alfabetyczny.
Organizacja
grup.
Ćwiczenia
integrujące.
Pomoce
Kolorowe kartki
papieru –
oznakowanie
stolików.
Rozmowa
kierowana.
Objaśnienia
nauczyciela.
Część
zasadnicza
Cechy charakterystyczne katalogu
alfabetycznego.
Wyjaśnienia
nauczyciela.
Rozsypanka – układanka:
Praca w grupach, analiza karty
katalogowej.
Ćwiczenia
analityczno –
praktyczne.
Porównywanie opisów na kartach katalogu
38
Praca w
Koperty z kartami
katalogowymi.
Książki z kartami
katalogowymi.
Podsumowanie
lekcji
autorskiego i tytułowego.
Wyciąganie wniosków.
Porządkowanie kart według katalogów i
alfabetu.
Włączenie uporządkowanych kart do
skrzynek katalogowych.
Alfabetyczny wąż.
grupach,
dyskusja.
Ćwiczenia praktyczne:
Poszukiwanie informacji o książce,
szukanie książki na półce.
Zabawa
rozluźniająca.
Ćwiczenia
praktyczne.
Koperty z
poleceniami.
Odczytanie pytań wypisanych na planszy,
przyklejenie ,,słoneczek”,
uporządkowanie wiadomości,
wyjaśnienie niejasności.
Rozmowa,
informacja
zwrotna.
Plansza z pytaniami,
,,słoneczka”.
Skrzynki katalogowe.
Ćwiczenia
praktyczne.
Przebieg lekcji
1. Wybierz swój kolor.
Uczniowie losują kwadraciki kolorowego papieru i dobierają się w grupy według kolorów. Siadają przy stolikach
oznaczonych odpowiednim kolorem.
Na kartce każdy rysuje symbol jaki go charakteryzuje i krótko omawia.
2. Wprowadzenie do tematu lekcji.
Nauczyciel wyjaśnia słowo ,,katalog”. Słowo to pochodzi z języka greckiego i zostało utworzone od słowa
,,katalogom”, co oznacza ,,listę” przedmiotów należących do jakiegoś zbioru.
N: Co to jest katalog biblioteczny?
U: Katalog biblioteczny to spis książek znajdujących się w bibliotece, sporządzony według ustalonych zasad.
N: Jakie znacie katalogi biblioteczne?
U: uczniowie wymieniają poznane wcześniej lub znane im katalogi: katalog ilustrowany, tytułowy,
alfabetyczny....
N: Na dzisiejszej lekcji poznacie budowę i zasady korzystania z katalogu alfabetycznego autorskiego i
tytułowego. Wyłonicie różnicę pomiędzy katalogami.
Nauczycie się porządkować karty w katalogu alfabetycznym.
(Podanie uczniom i zapisanie do zeszytów celów lekcji i tematu.)
N: Katalog alfabetyczny – gromadzi opisy książek znajdujących się w bibliotece. Odpowiada nam na pytanie,
czy dokument (książka, czasopismo, płyta...) znajduje się w bibliotece i wskazuje nam jego miejsce w zbiorze.
N: Kiedy możemy skorzystać z katalogu alfabetycznego?
U: Z katalogu alfabetycznego możemy skorzystać, gdy znamy autora lub tytuł książki.
N: Jak ułożone są karty katalogowe w skrzynkach? Sprawdźcie to, przeglądając sposób ułożenia kart w
skrzynkach.
U: Karty katalogowe ułożone są w kolejności alfabetycznej według nazwisk autorów lub pierwszego wyrazu
tytułu.
3. Rozsypanka – układanka.
Grupa podzielona na 5-6 osobowe zespoły, losuje kopertę zawierającą powiększoną do formatu A 3 kartę
katalogową porozcinaną na paski. Zadaniem zespołów jest ponowne
Ułożenie w całość.
Po ułożeniu ,,czytają” głośno karty katalogowe, zwracając uwagę na kolejność poszczególnych elementów.
39
hasło ←
L IV
BRZECHWA, JAN
→sygnatura
opis←
numer
inwentarzowy ←
Akademia pana Kleksa/Jan Brzechwa;
il. Jan Marcin Szancer .- Wyd. 4
Wrocław: ,,Siedmioróg, 1990.- 131 s.;
il.; 21 cm
← ISBN 83-85193-08-1
4934
884-93
→ znak klasyfikacji
Przypominamy, że spośród elementów znajdujących się na karcie katalogowej czytelnik winien się
zainteresować się trzema: hasłem, opisem i sygnaturą. Numer inwentarzowy oraz znak klasyfikacji służy
bibliotekarzom.
Hasłem nazywamy nazwisko autora lub pierwszy wyraz tytułu (w przypadku pracy zbiorowej).
Wyróżniamy więc hasło autorskie i hasło tytułowe.
Hasło pozwala nam na szybkie dotarcie do poszukiwanej książki przez katalog alfabetyczny.
Sygnatura informuje nas o miejscu książki w bibliotece, na półce.
Opis bibliograficzny zwany opisem książki, dokumentu, to zespół informacji niezbędnych do identyfikacji
opisywanej książki.
4. Katalog alfabetyczny autorski i tytułowy.
- Rozdanie każdemu zespołowi książek z gotowymi kartami katalogowymi (katalog autorski i tytułowy).
- Porównanie opisów na kartach katalogu autorskiego i tytułowego z kartami tytułowymi książki.
Uczniowie porównują opisy pełne (k. autorski) i skrócone (k. tytułowy).
- Prowadzący łączy po dwa zespoły, które układają karty według katalogów i w kolejności
alfabetycznej.
- Wnioski!
• Katalog alfabetyczny autorski:
- ułożony jest alfabetycznie według haseł autorskich lub tytułowych (gdzie dzieła nie
mają oznaczonego autora),
- udziela informacji o tym, czy biblioteka posiada dzieło, którego autor lub tytuł jest nam znany
oraz jakie dzieła danego autora znajdują się w bibliotece,
- opisy katalogowe oparte są na tytulaturze, czyli informacjach zaczerpniętych z karty tytułowej
książki.
• Katalog alfabetyczny tytułowy:
- ułożony jest alfabetycznie według tytułów książek znanych autorów i wydawnictw
anonimowych,
- udziela informacji o tytułach książek znajdujących się w bibliotece oraz o ich autorach,
- opis na karcie katalogowej jest skrócony i podaje informacje o tytule dzieła, autorze,
oznaczeniu wydania, miejscu i roku wydania.
N: Proszę uporządkować karty według katalogów i według alfabetu włożyć do odpowiednich skrzynek.
- Po wykonaniu zadania grupy wymieniają się skrzynkami i sprawdzają poprawność wykonania zadania
(wyjaśnia ewentualne błędy).
5. Alfabetyczny wąż.
Uczniowie kolejno wymieniają po jednym rzeczowniku z zachowaniem kolejności liter w alfabecie: np.
arbuz- balonik- cytryna....
6. Praca w grupach.
Każda grupa otrzymuje kopertę z poleceniami:
40
Grupa I
1. Wyszukaj w katalogu alfabetycznym jakie tytuły książek Marii Kownackiej znajdują się w
bibliotece.
2. Podaj ich tytuły i sygnatury.
3. Wyszukaj jedną z tych pozycji na półce.
4. Podaj autora książki Pt. ,,Legendy warszawskie”.
Grupa II
1. Sprawdź w katalogu, czy w bibliotece znajduje się książka pt. ,,W pustyni i w puszczy”.
2. Podaj autora tej książki i sygnaturę.
3. Wyszukaj tę książkę na półce.
4. Sprawdź, czy książka jest w księgozbiorze biblioteki.
Grupa III
1. wypisz z katalogu trzy tytuły książek Małgorzaty Musierowicz, podaj ich sygnaturę.
2. Odszukaj jedną z książek na półce.
3. Podaj ilustratora i wydawnictwo.
4. Sprawdź, kto jest autorem książki pt. ,,Biały kieł”.
Grupa IV
1. Na podstawie ilustracji rozpoznaj tytuł książki (Dziewczynka z zapałkami).
2. Sprawdź, czy książka znajduje się w bibliotece.
3. Podaj jej autora i sygnaturę.
4. Odszukaj książkę na półce.
7. Ocena poprawności wykonania zadania.
Nauczyciel za każde poprawnie wykonane zadanie przyznaje grupie ,,słoneczko”.
8. Podsumowanie lekcji.
Nauczyciel prosi o odczytanie pytań wypisanych na planszy:
• Czy wiesz co to jest katalog?
• Czy wiesz do czego służy katalog alfabetyczny i kiedy z niego korzystać?
• Czy wiesz, z którego katalogu należy skorzystać znając tylko tytuł ksiązki?
• Czy potrafisz na podstawie informacji z karty katalogowej odszukać książkę na półce?
• Czy potrafisz ułożyć karty katalogowe według alfabetu i włączyć je do katalogu?
Uczniowie podchodzą do tablicy i przyklejają ,,słoneczka” przy wybranych przez siebie punktach. Nauczyciel w
ten sposób może zorientować się ilu uczniów deklaruje się , że potrafi wykonać poprawnie poszczególne
czynności.
Załącznik nr 11
Scenariusz konkursu dla klasy drugiej
,, Cudowna i zabawna kraina Juliana Tuwima?”
Cele:
popularyzacja twórczości Juliana Tuwima,
wzbogacanie słownictwa uczniów,
doskonalenie umiejętności współpracy w zespole,
rozwijanie logicznego myślenia i koncentracji.
41
Pomoce:
• dla każdego zespołu inna literka alfabetu do przypięcia,
• cukierki,
• plastikowe miseczki,
• rekwizyty (miecz, burak, ciastko, woreczek piasku, okulary, łupina orzecha),
• narysowana lokomotywa z wagonikami na pojedynczych kartkach,
• rebus dla każdego zespołu,
• kartki z fragmentami wiersza ,,Abecadło”,
• rekwizyty do inscenizacji wiersza ,,Rzepka”,
• kartki do zapisywania odpowiedzi,
• kartki z tytułami do uzupełnienia,
• pytania w pojemniczkach po jajku niespodziance,
• baloniki.
Regulamin konkursu:
•
•
•
•
•
w konkursie biorą udział 3 – osobowe zespoły reprezentujące poszczególne klasy,
konkurs składa się z czterech rund pytań, przeplatanych zadaniami dla zespołów,
za każdą poprawną odpowiedź zespół otrzymuje po 1 punkcie,
za każdy zdobyty punkt zespół otrzymuje po cukierku,
maksymalnie można uzyskać 26pkt.
Przebieg konkursu
I. Rebus
0 – 1 pkt.
dy
t
l = wa
lokomotywa
II. Pierwsza runda pytań 0 – 2 pkt.
1. Jakie zawody wymienia poeta w wierszu ,, Wszyscy dla wszystkich”?
( zawód murarza, krawca, piekarza, szewca)
2. Jaki przedmiot z listewek i desek zrobił Adam Wiśniewski?
( stół)
3. Ile wagonów miał pociąg w wierszu ,, Lokomotywa”?
( 40)
4. Gdzie mieszkał Murzynek Bambo?
( w Afryce, uczył się pilnie przez całe ranki ze swej murzyńskiej pierwszej
czytanki)
5. Wymień trzy miejsca, w których pan Hilary szukał okularów?
42
( w spodniach, w surducie, w palcie, w szlafroku, pod i na kanapie, w piecu, w kominie, w mysiej
dziurze, w pianinie)
6. O czym marzył Dyzio?
( o jedzeniu słodyczy, żeby obłoczki były waniliowym kremem, lodami
malinowymi, ciastkami, a całe niebo było z tortu czekoladowego)
III. Napisz poprawne tytuły wierszy 0 – 6 pkt.
Każdy zespół otrzymuje kartkę z tytułami. Tytuły wierszy należy napisać
poprawnie
,, Słoń Bimbalski” - ................................................
,, O prawdomównym Grzesiu i jego cioci” - ...............................................
,, Pan Tyciutki i wieloryb” - ......................................................
,, O panu Wesolińskim” - ...................................................
,, Ptasie kłótnie” - .......................................
,, Rozmarzony Dyzio” - .......................................
IV. Druga runda pytań 0 – 2 pkt.
7. Co niósł Grześ przez wieś?
( worek z piaskiem)
8. O co kłóciły się warzywa i co się z nimi stało?
( kto z nich większy, kto ładniejszy, kto zgrabniejszy; kucharka pokrajała
warzywa i wrzuciła do garnka)
9. Wymień cztery zwierzątka, które pomagały dziadkowi wyciągnąć rzepkę.
( piesek, kotek, kurka, gąska, bocian, żabka, kawka)
10. Dlaczego pan słowik spóźnił się na kolację?
( ponieważ wieczór był piękny i szedł piechotą)
11. Dlaczego płakała pani słowikowa?
( ponieważ było już późno, a pana słowika jeszcze nie było,
bała się, że coś mu się stało)
12. Wymień pięć ptaszków występujących w wierszu ,, Ptasie radio”.
(słowik, wróbel, kos, jaskółka, kogut, dzięcioł, gil , kukułka, szczygieł,
drozd, sikorka, dzierlatka, kaczka, gąska, jemiołuszka,
dudek, trznadel, pośmieciuszka, wilga, zięba, bocian, szpak)
V. Uzupełnianie wiersza ,, Abecadło” 0 – 3 pkt.
Każdy z uczestników konkursu losuje po jednej karteczce. Z drugiej strony
znajduje się fragment wiersza. Zadanie polega na dopasowaniu go do
odpowiedniej literki.
Abecadło
Abecadło z pieca spadło,
O ziemię się hukło,
Rozsypało się po kątach,
Strasznie się potłukło:
I – zgubiło kropeczkę,
H – złamało kładeczkę,
B – zbiło sobie brzuszki,
A – zwichnęło nóżki,
O – jak balon pękło, aż się P przelękło,
T – daszek zgubiło,
43
sowa, kruk, czubatka,
L – do U wskoczyło,
S – się wyprostowało,
R – prawą nogę złamało,
W – stanęło do góry dnem i udaje, że jest M.
VI. Trzecia runda pytań 0- 2pkt.
13. Co miał kotek w miseczce?
( mleko)
14. Jak miał na imię synek Tomasza Trąbalskiego?
( Biały Ząbek)
15. Na co Tomasz Trąbalski został zaproszony do państwa Krokodylów?
( na filiżankę wody z Nilu)
16. Jaką radę otrzymał Tomasz Trąbalski od kowala?
( co dzień na głowę wody kubełek oraz na trąbie zrobić supełek)
17. Na jakiej wyspie odpoczywał pan Maluśkiewicz?
( na wielorybie)
18. Jakiej wielkości był pan Maluśkiewicz?
( był tyci, tyciutki, jak ziarenko kawy, był najmniejszy na świecie)
VII. Skojarzenia 0 – 2 pkt.
Należy skojarzyć rekwizyt z wierszem i podać jego tytuł lub postać z jaką
się rekwizyt kojarzy. Ponumerowane rekwizyty leżą na stole. Numerki
znajdują się w środku baloników. Dziecko przekłuwa wybrany balonik
i odgaduje wylosowany rekwizyt.
Rekwizyty:
• okulary - ,, Okulary”, pan Hilary,
• miecz - ,, Rycerz Krzykalski”,
• chusteczka - ,, Słoń Trąbalski”,
• ciastko - ,, Dyzio marzyciel”
• łupina orzecha - ,, Pan Maluśkiewicz i wieloryb”
• woreczek z piaskiem - ,, Idzie Grześ”.
• skakanka - ,, Skakanka”,
• burak - ,, Warzywa”.
VIII. Czwarta runda pytań 0 – 2 pkt.
19. Wymień trzy warzywa, które kłóciły się ze sobą.
( kartofle, buraki, marchewka, fasola, kapusta, pietruszka, seler, groch)
20. O co poeta prosi dzieci w wierszu pt. ,, Wiersz do dzieci”?
( o to, aby dzieci się myły)
21. Jak nazywał się chłopiec, który sitem czerpał wodę i uczył fruwać ptaki?
( Gabryś)
22.Na jakiej ulicy mieszkał pan Tralisław Tralaliński?
( na ulicy Wesolińskiej)
23. Jak miała na imię córka pana Tralalińskiego?
( Tralalurka)
24. Jakie warzywo zasadził dziadek w ogrodzie?
( rzepkę)
IX. Lokomotywa 0 – 3 pkt.
44
Każdy zespół otrzymuje narysowaną na osobnych kartkach lokomotywę
Zdanie polega na doczepieniu do lokomotywy wagoników we
właściwej kolejności:
1- krowy,
2- konie,
3- grubasy,
4- banany,
5- fortepiany,
6- armata,
7- stoły i szafy,
8- słoń , niedźwiedź i dwie żyrafy,
9- świnie,
10- kufry, paki i skrzynie.
X. Zagadka słonia Trąbalskiego 0- 3 pkt.
Wysłuchanie wiersza i odgadnięcie tytułów wierszy z jakich pochodziły
przytoczone zwrotki . Każdy zespół zapisuje tytuły na kartce.
Wyrosła rzepka jędrna i krzepka,
Schrupać by rzepkę z kawałkiem chlebka!
Więc ciągnie rzepkę dziadek niebożę,
Ciągnie i ciągnie, wyciągnąć nie może!
,,Rzepka”
Lecz choćby przyszło tysiąc atletów
I każdy zjadłby tysiąc kotletów,
I każdy nie wiem jak się wytężał,
To nie udźwigną – taki to ciężar!
,,Lokomotywa”
Tak dla wspólnej korzyści
I dla dobra wspólnego
Wszyscy muszą pracować,
Mój maleńki kolego.
,,Wszyscy dla wszystkich”
XI. Posumowanie punktów.
Na zakończenie wspólna zabawa; inscenizacja wiersza ,, Rzepka”.
Dowolnie rozdajemy dzieciom rekwizyty: kapelusz, chustka, czapka z daszkiem,
opaska z pieskiem, kotkiem, kurką, gąską, boćkiem, żabką, kawką.
Do zabawy wciągamy zgromadzona publiczność.
Załącznik nr 12
Scenariusz konkursu dla klasy trzeciej
,, Czy znasz wiersze Jana Brzechwy?”
Cele:
popularyzacja twórczości Jana Brzechwy,
rozwijanie logicznego myślenia i koncentracji.
45
i wagoniki.
Pomoce:
• cukierki,
• plastikowe miseczki,
• rekwizyty (kokarda, ciasteczko, pietruszka, koszyczek z jabłkiem, nici, but, globus, grzebień),
• kartki z cytatami,
• krzyżówka oraz odpowiedzi na dużych kartkach,
• kartki do zapisywania odpowiedzi,
• kartki z tytułami wierszy,
• pytania w pojemniczkach po jajku niespodziance,
• baloniki.
Regulamin konkursu:
• w konkursie biorą udział 3 – osobowe zespoły reprezentujące poszczególne klasy,
• konkurs składa się z czterech rund pytań, przeplatanych zadaniami dla zespołów,
• za każdą poprawną odpowiedź zespół otrzymuje po 1 punkcie,
• za każdy zdobyty punkt zespół otrzymuje po cukierku,
• maksymalnie można uzyskać 25punktów,
• każda klasa wykonuje pracę plastyczną Pt. ,,Mój ulubiony wiersz Jana Brzechwy”.
Przebieg konkursu
I. Rebusy 0 – 3 pkt.
Każdy zespół otrzymuje do rozwiązania trzy rebusy.
II. Pierwsza runda pytań 0 – 2 pkt.
1. W jakim celu wybrał się do baru robaczek z jabłuszka?
( żeby zjeść befsztyczek)
2. Co brzmi w trzcinie w Szczebrzeszynie?
( chrząszcz)
3. Po co wybrał się koziołeczek do miasteczka?
( po ciasteczka, po bułeczki)
4. Gdzie stała samochwała?
( w kącie)
5. Co opowiadała o sobie samochwała?
(przechwalała się, że jest najpiękniejsza, najmądrzejsza, najlepsza itd.)
6. Gdzie siedział przez cały dzień leń?
( na tapczanie)
7. Na jakiej ulicy mieszkał Staś Pytalski?
( na ulicy Trybunalskiej)
8. Dokąd wybierała się sójka?
( za morze)
III. Krzyżówka 0 – 2 pkt.
Każdy zespół losuje po dwa pytania, a następnie przykleja na wzór krzyżówki odpowiedź.
B O M B I
S E L E R
P I E T R U S Z K A
T Y D Z I E Ń
P R Z Y J A C I
E L E
46
F A R
B
T
O
U C H
R O W
S T A
I
Ś
K
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Jak nazywał się słoń, który nie trąbił na swojej trąbie? (Bombi)
Ciągle wzdychał ,,a to feler” (seler)
Jakie warzywo było blade, chude, spać nie mogło? (pietruszka)
Kto miał siedmioro dzieci? (tydzień)
Kim byli dla siebie nawzajem Prot i Filip? ( przyjaciółmi)
Co uszyła igła z nitką? (fartuch)
Jak nazywał się król wszystkich grzybów?
(Borowik Prawdziwy)
8. Jak miał na imię chłopiec, który pytaniami zadręczał
ludzi? (Staś)
IV. Druga runda pytań 0 – 2 pkt.
9. Czy kwoka była dobrze wychowana?
( nie, bo każdego bardzo niegrzecznie upominała)
10. Kto wlazł na tyczkę i przedrzeźniał ogrodniczkę?
( pomidor)
11. Z kim chciał się żenić hipopotam?
( z żabą)
12. Jak nazywają się wyspy, na których można spotkać kota w butach, kurę
znoszącą złote jajka, tresowane szczury...
( wyspy Bergamuty)
13. Gdzie mieszkała kaczka – dziwaczka?
( nad rzeczką opodal krzaczka)
14. Co chciała kupić kaczka – dziwaczka u fryzjera?
( kilogram sera)
15. Co stało się z kaczką – dziwaczką po upieczeniu?
( zamieniła się w zająca)
16. Jakiego działania nie potrafił obliczyć sum, słynny matematyk?
( ile to jest 10 – 0 = )
V. Tytuły 0 – 5 pkt.
Każdy zespół ma za zadanie napisać poprawnie tytuły wierszy Jana Brzechwy.
1. ,,Opowiedział dzięcioł wróblom” 2. ,, Na wyspach Bergamotkach” 3. ,, Tańcowała szpulka z nitką”
4. ,, Szelmostwo wilka Witalisa”
5. ,, Gąska dziwaczka”
-
,,Opowiedział dzięcioł sowie”
,, Na wyspach Bergamutach”
,, Tańcowała igła z nitką”
,, Szelmostwo lisa Witalisa”
,, Kaczka dziwaczka”
VI. Trzecia runda pytań 0 – 2 pkt
17. Czym według zwierząt miało przybyć lato?
( furą, na rowerze, samolotem, hulajnogą, tramwajem, motocyklem,
w karecie, łódką )
18. Ile dzieci miał Tydzień?
( siedmioro)
19. W czym kąpała się mucha, żeby być czysta?
47
( w smole, rosole, czerwonym winie, bigosie, w tatarskim sosie, w soku
z moreli)
20. Z kim tańcowała igła?
( z nitką)
21. Jakie buty kupił sobie Michał spod Częstochowy?
( siedmiomilowe )
22. Na co została zaproszona stonoga?
( na pierogi )
23. Wymień trzy warzywa, które przekomarzały się ze sobą w wierszu
,, Na straganie”.
( koper, szczypiorek, kalarepa, rzepa, pietruszka, seler, burak, cebula, fasola,
kapusta, brukselka)
24. Jak miał na imię przyjaciel Prota?
( Filip)
VII. Cytaty
0 – 2 pkt.
Każdy zespół losuje po dwa cytaty i ma za zadanie rozpoznać z jakiego wiersza pochodzi ten fragment.
1. ,, Entliczek – pentliczek, czerwony stoliczek, ,,Entliczek – pentliczek”
A na tym stoliczku pleciony koszyczek.”
2. ,, Na dębach rosną jabłka
W gronostajowych czapkach, ,, Na wyspach Bergamutach”
Jest i wieloryb stary,
Co nosi okulary”
3. ,, Opowieści różne znacie:
Więc opowieść o piracie,
O magiku – mechaniku,
O zaklętym koguciku”
,, Opowiedział dzięcioł sowie”
4. ,, Jak nie uciec, ojcze drogi,
Przecież sam rozumiesz to:
Ja mam tylko cztery nogi,
A stonoga ma ich sto!
,, Koziołeczek”
5. ,, Zdolna jestem niesłychanie,
,, Samochwała”
Najpiękniejsze mam ubranie,
Moja buzia tryska zdrowiem,
Jak coś powiem, to już powiem „
6. ,, Proszę pana, proszę pana,
Zaszła u nas wielka zmiana:
Moja starsza siostra Bronka
Zamieniła się w skowronka”
7. ,, Usiadła zięba na dębie:
- Na pewno dziś się przeziębię!
Dostanę chrypki, być może,
Głos jeszcze stracę, broń Boże”
,, Kłamczucha”
8. ,, Poniedziałek już od wtorku
Poszukuje kota w worku,
Wtorek środę wziął pod brodę:
,, Tydzień”
,, Ptasie plotki ”
48
- Chodźmy sitkiem czerpać wodę „
VIII. Czwarta runda pytań
0 – 2 pkt.
25. Czym przybyło lato?
( pieszo)
26. Co się stało z jakiem mądrzejszym od kury?
( wskoczyło do gorącej wody i ugotowało się na twardo)
27. Gdzie mieszkał sum?
( w Wiśle)
28. Gdzie mieszkał chrząszcz?
( w trzcinie)
29. Jakie jaja znosiła kaczka – dziwaczka?
( na twardo)
30. Po co kwoka zaprosiła gości?
( aby nauczyć ich grzeczności)
31. Przeciwko komu wyruszyły grzyby na wojnę?
( przeciwko muchom)
32. Czego wystraszył się koziołek?
( chusteczki, stonogi)
IX. Skojarzenia 0 – 2 pkt.
Należy skojarzyć przedmiot z tytułem wiersza lub postacią.
• Kokarda - ,, Kaczka dziwaczka”
• Ciasteczko - ,, Koziołeczek”
• Pietruszka - ,, Na straganie”
• Koszyczek z jabłkiem - ,, Entliczek – pentliczek”
• Nici - ,, Tańcowała igła z nitką”
• But - ,, Siedmiomilowe buty”
• Globus - ,, Globus”
• Grzebień - ,, Grzebień i szczotka” postać - Jurek
X. Recytacja 0 – 2 pkt.
Z każdego zespołu wybrana osoba recytuje przygotowany wiersz.
XI. Wybranie najciekawszych prac plastycznych. o-1 pkt.
XII. Podsumowanie punktów, wręczenie nagród i dyplomów.
Załącznik nr 13
Scenariusz konkursu dla klasy czwartej
,,Czy znasz baśnie Hansa Christiana Andersena?”
Cele:
•
•
•
•
•
zaznajomienie z baśniami Hansa Christiana Andersena,
doskonalenie umiejętności kojarzenia autora z tytułem baśni,
rozwijanie logicznego myślenia i koncentracji,
49
•
budzenie zainteresowań baśniami Andersena.
Pomoce:
• plansze z krzyżówką dla każdej drużyny,
• fragmenty baśni na paskach papieru,
• rekwizyty (szkatułka, zapałki, świnka skarbonka, kwiat tulipana, ziarnko grochu, latarnia,
żołnierzyk, kaczuszka),
• rozsypani wyrazowe,
• zaszyfrowane tytuły baśni na kartce,
• pastele tłuste,
• kartki A3 z bloku technicznego,
• klepsydra do odmierzania czasu.
Regulamin konkursu:
• w konkursie biorą udział 3 – osobowe zespoły reprezentujące poszczególne klasy,
• konkurs składa się z dwóch rund pytań, przeplatanych zadaniami dla zespołów oraz wykonania
pracy plastycznej pt. ,,Moja ulubiona baśń Hansa Christiana Andersena”
• za każdą poprawną odpowiedź zespół otrzymuje po 1 pkt.
• maksymalnie można uzyskać 44 pkt.
Przebieg konkursu
I. Krzyżówka. 0 - 8 pkt.
Każda drużyna otrzymuje planszę z krzyżówką. Zadanie należy wykonać
w określonym czasie. Za każde poprawnie rozwiązane hasło drużyna
otrzymuje po jednym punkcie.
1. Gdy na deszcz się zbiera, chętnie go otwierasz. (parasol)
2. Dodaj do liczby ,,sto” swoją kończynę, otrzymasz w nazwie ,,śmieszną
zwierzynę”. (stonoga)
3. Jest w nim prosty każdy kąt. No i zawsze równe boki ma. (kwadrat)
4. Ogoniasta panienka miecz i tarczę trzyma w rękach. (syrenka)
5. Chociaż kwaśna jest, i tak, pokrojona w plasterki herbaty zmieni smak.
(cytryna)
6. Malutki człowieczek z waszych bajeczek. (krasnal)
7. W chatce krasnoludków mieszka prześliczna królewna ... (Śnieżka)
8. Tramwaj prowadzi motorniczy, szofer autem ludzi wozi. A jak się ten ktoś nazywa, kto końmi
powozi? (woźnica)
P
A
R
A
S
O
L
S
T
O
N
O
G
A
K
W
A
D
R
A
T
S
Y
R
E
N
K
A
C
Y
T
R
Y
N
A
K
R
A
S
N
A
L
50
Ś
N
I
E
Ż
K
A
W
O
Ź
N
I
C
A
II. Z jakich baśni pochodzą te fragmenty? 0 - 5 pkt.
Każda drużyna otrzymuje w kopercie na pojedynczych paskach papieru napisane fragmenty baśni.
Odgadnięte tytuły baśni należy zapisać na kartce.
Za każdy prawidłowo
odgadnięty tytuł baśni drużyna otrzymuje po jednym punkcie.
1. ,,Do jego serca wpadł także taki odłamek. Za chwilę to serce przemieni się w grudkę lodu.”
(,,Królowa Śniegu”)
2. ,,Wreszcie duże jajko pękło. ,,Pip, pip!” – zapiszczało pisklątko i wylazło; było bardzo duże i
brzydkie”. (,,Brzydkie Kaczątko”)
3. ,, - O, bardzo źle – powiedziała księżniczka – całą noc oka nie mogłam zmrużyć! Nie wiadomo, co tam
było w łóżku.” (,,Księżniczka na ziarnku grochu”)
4. ,, Ach, kochany Augustynie,
Wszystko minie , minie, minie! ” (,,Świniopas”)
5. ,,Pewnej nocy, gdy leżała w swoim ślicznym łóżeczku, przyszła wstrętna ropucha; wskoczyła przez
okno, bo szyba była stłuczona.” (,,Calineczka”)
III. Pierwsza runda pytań.
0 - 2 pkt
Każda drużyna losuje po dwa pytania. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymuje po jednym punkcie.
IV. Rozsypanka wyrazowa.
0 - 6 pkt.
Każda drużyna otrzymuje w kopercie wyrazy, z których należy ułożyć jak najwięcej tytułów baśni w
określonym czasie. Za każdy poprawnie ułożony tytuł
drużyna otrzymuje po jednym punkcie.
Pasterka Dzielny i kominiarczyk. ołowiany Stara
żołnierz
latarnia. Śniegu. Latający
Brzydkie łabędzie. Nowe
kaczątko Dzikie Królowa
kufer.
szaty
cesarza.
Tytuły baśni: ,,Pasterka i kominiarczyk”, ,, Dzielny ołowiany żołnierz”,
,,Stara latarnia”,, ,,Królowa Śniegu”, ,,Latający kufer”,
,, Brzydkie kaczątko”, ,, Nowe szaty cesarza”, ,,Dzikie łabedzie”.
V. Baśniowe pary. 0 - 14 pkt.
Każda drużyna otrzymuje w kopercie wyrazy. Należy dopasować do siebie podane postacie baśniowe i
przedmioty. Za każdy poprawnie dobrany wyraz drużyna otrzymuje po jednym punkcie. Zadanie należy
wykonać w określonym czasie.
Kay – Gerda, sanie, lusterko
Calineczka – kret, mysz, jaskółka
Eliza – łabędzie, pokrzywy,koszulki
51
pasterka – kominiarczyk, Chińczyk z porcelany
cesarz – tkacze, szaty,dworzanie
VI. Druga runda pytań. 0 – 2 pkt.
Każda drużyna losuje po dwa pytania. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymuje po jednym punkcie.
VII. Rozszyfruj tytuły baśni. 0 – 4 pkt.
Każda drużyna otrzymuje do rozszyfrowania tytuły baśni. Należy je poprawnie zapisać. Za każdy
odgadnięty tytuł jeden punkt.
pasświnio - Świniopas
brykim - Imbryk
krostotka – Stokrotka
wiksło - Słowik
VIII. Skojarzenia 0 – 2 pkt.
Każda drużyna losuje po dwa rekwizyty. Należy podać tytuł baśni lub postać z jaką kojarzy się
wylosowany przedmiot.
ziarnko grochu - ,,Księżniczka na ziarnku grochu”
zapałki - ,,Dziewczynka z zapałkami”
szkatułka - ,,Latający kufer”
żołnierzyk - ,,Dzielny ołowiany żołnierz”
skarbonka świnka - ,,Świniopas”
kwiat tulipana - ,,Calineczka”
lusterko - ,,Królowa Śniegu”
latarnia - ,,Stara latarnia”
IX. Praca plastyczna. 0 – 1 pkt.
X. Podsumowanie konkursu.
Podanie wyników konkursu. Wręczenie nagród i dyplomów.
BIBLIOGRAFIA
1. Andrzejewska J.: Bibliotekarstwo szkolne. Teoria i praktyka. T.1. Organizacja
biblioteki. T.II. Praca pedagogiczna biblioteki. Warszawa 1996.
2. Andrzejewska J.: Program edukacji czytelniczej i medialnej – moduł biblioteczny, realizowany przez
nauczyciela bibliotekarza na zajęciach grupowych w bibliotece (pracowni bibliotecznej) w szkole
podstawowej. Biblioteka w Szkole 2000 nr 2 s. 3-5.
3. Andrzejewska J.: Udział bibliotekarza szkolnego w edukacji czytelniczej i medialnej,
Biblioteka w Szkole 2000 nr 2 s. 1-2.
4. Biblioteczka Reformy: Ministerstwo Edukacji Narodowej o reformie programowej.
edukacyjny: kształcenie zintegrowane. Zeszyt nr 7. Warszawa 1999.
52
I etap
5. Biblioteczka Reformy: Ministerstwo Edukacji Narodowej o reformie programowej.
II etap edukacyjny: kształcenie blokowe. Zeszyt nr 8. Warszawa 1999.
6.Grodecka E., Sokołowska H.: Edukacja czytelnicza i medialna. Poradnik dla nauczycieli realizujących
ścieżki międzyprzedmiotowe. Warszawa, Agencja ,,SUKURS” 2001.
7. Kąkolewicz M., Pieluchowski J.: Program nauczania edukacji czytelniczej
i medialnej, szkoła podstawowa kl. IV-VI i gimnazjum kl. I-III. Poznań 1999.
8. Stańko A.: Program edukacji czytelniczej i medialnej w szkole podstawowej,
Biblioteka w Szkole 2000 nr 10 s. 1-14.
9. Wójcicka E.: Konspekty zajęć z edukacji czytelniczej i medialnej w szkole
podstawowej. Cz. I i II, Biblioteka w Szkole 1998 nr 4 i 5.
10. Wójcicka E.: Projekt rozszerzonego programu przysposobienia czytelniczego
i informacyjnego dla klas trzecich szkoły podstawowej wraz z rozkładem materiału, biblioteka w
szkole 1997 nr 1 s.1-3.
53

Program ,,Edukacja czytelnicza i medialna

Transkrypt

Podobne dokumenty

Kto czyta książki, żyje podwójnie." Gra ma na celu promocję

Biblioteka Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami

Plan pracy biblioteki szkolnej

Plan Pracy Biblioteki

SPECJALISTA DS. ZAKUPÓW KSIĄŻEK - Biuro Karier

komputerowe katalogi biblioteczne: na przykładzie katalogów

PRZYJDŹ, WEŹ KOD PIN I CZYTAJ Z DOWOLNEGO MIEJSCA!