Eksport mięsa do Chin – praktyczne wskazówki

Eksport mięsa do Chin – praktyczne
wskazówki (kwiecień 2014)
2015-12-22 10:28:35
2
Polska żywność jest jednym z kluczowych elementów w eksporcie naszego kraju do Chin. Wśród żywności
czołowa natomiast jest rola mięsa i jego produktów. Działania podejmowane przez WPHI Szanghaj, ale zwłaszcza
przez bardzo aktywne działania zrzeszeń producentów oraz instytucji jak np. Agencja Rynku Rolnego czy Krajowa
Izba Gospodarcza przyczyniły się do wzrostu rozpoznawalności polskich produktów spożywczych, a zwłaszcza
mięsa. Działania promocyjne bardzo wyraźnie przełożyły się na realną sprzedaż polskiego mięsa w Chinach, co
znalazło także swój wyraz w statystyce obrotów handlowych. Wzrastający trend, czy wręcz „boom” na polskie
mięso, został niestety raptownie zahamowany.
Wstęp
Polska żywność jest jednym z kluczowych elementów w eksporcie naszego kraju do Chin. Wśród żywności
czołowa natomiast jest rola mięsa i jego produktów. Działania podejmowane przez WPHI Szanghaj, ale zwłaszcza
przez bardzo aktywne działania zrzeszeń producentów oraz instytucji jak np. Agencja Rynku Rolnego czy Krajowa
Izba Gospodarcza przyczyniły się do wzrostu rozpoznawalności polskich produktów spożywczych, a zwłaszcza
mięsa. Działania promocyjne bardzo wyraźnie przełożyły się na realną sprzedaż polskiego mięsa w Chinach, co
znalazło także swój wyraz w statystyce obrotów handlowych. Wzrastający trend, czy wręcz „boom” na polskie
mięso, został niestety raptownie zahamowany.
Rok 2014 nie zaczął się pomyślnie dla polskich eksporterów wieprzowiny do Chin. Z powodu wykrycia w Polsce
kilku przypadków choroby, zwanej Afrykańskim Pomorem Świń, władze Chin czasowo wstrzymały import polskiej
wieprzowiny. Nie jest znany termin zakończenia wstrzymania importu, czynione są natomiast wysiłki, by zakaz
odblokowany został możliwie szybko. Ze względu na fakt, iż relacje handlowe w Chinach są procesem
długotrwałym, obecna sytuacja nie powinna mimo wszystko zniechęcać eksporterów wieprzowiny do
podejmowania starań o chińskiego klienta. Mimo zakazu warto prowadzić rozmowy handlowe z potencjalnymi
parterami oraz zapraszać ich do Polski, aby zobaczyli zakład i produkcję na miejscu. Wszystko to w tym celu, aby
w momencie cofnięcia zakazu, być już gotowym do podpisania kontraktu. Na jakie aspekty przy eksporcie mięsa
do Chin (wieprzowiny i drobiu) warto zwrócić uwagę, piszmy w niniejszym opracowaniu.
Ze względu na charakterystykę relacji handlowych między Chinami a UE a w szczególności z Polską, pominięto w
niniejszym opracowaniu te gatunki mięsa, których Polscy przedsiębiorcy nie mogą do Chin eksportować (np.
konina, wołowina, baranina).
Trochę statystyki
W 2012 r. Chiny sprowadziły mięso i jego produkty za łączną kwotę 4 mld USD. Głównymi dostawcami są kraje
zrzeszone w NAFTA (głównie USA), które dostarczają 38,82% produktów. Z UE pochodzi natomiast 26,45%
mięsa. Wśród produktów z UE 98,68% to wieprzowina, podczas, gdy reszta to głównie tzw. „jadalne odpady”.
Chiny są największym na świecie producentem wieprzowiny (52 mln ton w 2012 r.) Wieprzowina jest też
najchętniej konsumowanym mięsem w Chinach. Ogólne spożycie mięsa w Chinach wygląda bowiem następująco:
wieprzowina 64%, drób 23%, wołowina 8%, baranina 5%.
3
Import mięsa do Chin 2012 (1.000USD)
Najważniejsze pozycje:
1,483,915–jadalne odpady zwierząt wołowych, wieprzowych, owiec i kóz, koni itp.
981,473 - wieprzowina, w tym mrożona
955,892- mięso i jadalne odpady drobiowe, w tym mrożone
421,514- mięso owiec i kóz, w tym mrożone
254,660– mięso wołowe, w tym mrożone
Europejska konkurencja dla polskiego mięsa jest już dość spora. Wg. stanu na listopad 2013 r. mięso do Chin
mogły eksportować m.in.:
- Francja - wszystkie jadalne części wieprzowiny w tym odpady, mięso kurczaków,
domowych gęsi i kaczek; liczba certyfikowanych zakładów: 59
- Włochy – wieprzowina, gotowane wieprzowe produkty mięsne, gotowane szynki; liczba certyfikowanych
zakładów: 42
- Dania - wszystkie jadalne części wieprzowiny w tym odpady i organy wewnętrzne; liczba certyfikowanych
zakładów: 24
- Niemcy - wszystkie jadalne części wieprzowiny z wyłączeniem odpadów i organów wewnętrznych; liczba
certyfikowanych zakładów: 22
- Holandia - wszystkie jadalne części wieprzowiny w tym odpady i organy wewnętrzne; liczba certyfikowanych
zakładów: 15
4
Uzyskanie pozwolenia na eksport mięsa do Chin
Eksport mięsa do Chin i obowiązki zagranicznej firmy eksportującej są określone w ustawie „o bezpieczeństwie
żywności” (Food Safety Law of the P.R.C.) z dnia 1 czerwca 2009 r. Dodatkowo, porozumienia między Chinami a
poszczególnymi krajami ustanawiają szczegółowe zasady weterynaryjne i sanitarne stosowane przy produkcji
mięsa. To właśnie w protokołach między krajami ustanowione są standardy dotyczące funkcjonowania
poszczególnych eksporterów. Cechą wspólną wszystkich firm eksportujących do Chin, są na przykład: wymóg
składowania towaru wysyłanego do Chin w osobnym, przeznaczonym tylko dla niego miejscu, szczegółowe
zasady pakowania i etykietowania produktu, kwestie transportowe, itp.
Przedsiębiorstwo chcące eksportować na rynek chiński musi poddać się uprzedniej weryfikacji, która następuje
wg. poniższych punktów:
1. Przedsiębiorstwo zainteresowane eksportem do Chin składa odpowiedni wniosek do Głównego Inspektoratu
Weterynarii z wypełnionym załącznikiem po angielsku wg. wzoru z
http://www.cnca.gov.cn/cnca/extra/xzzq/00032.pdf
2. Inspektorzy krajowi przeprowadzają wstępną kwalifikację przedsiębiorstwa wraz ze sprawdzaniem
dokumentacji
3. Główny Inspektorat Weterynarii wysyła do CNCA (The Certification and Accreditation Administration of the
P.R.C.) formalny wniosek dot. konkretnej firmy wraz z dokumentami
4. Eksperci CNCA oceniają dokumenty oraz sam wniosek i podejmują decyzję o ew. samodzielnym sprawdzeniu
przedsiębiorstwa
5. CNCA informuje Główny Inspektorat Weterynarii, że dane przedsiębiorstwo zostanie poddane inspekcji
6. Eksperci CNCA dokonują inspekcji zakładu, po czym formują raport w którym wydają zgodę na eksport do Chin
lub wydają ew. rekomendacje, które należy wdrożyć,
7. CNCA przydziela przedsiębiorstwu numer rejestracyjny
Generalnie pozwolenie na eksport do Chin jest ważne przez 4 lata, jednak władze chińskie podchodzą do tego
elastycznie i w sytuacji sprawnie działającego krajowego systemu ochrony weterynaryjnej nie wymagają jej
przedłużenia. Ze względu na fakt, iż przedsiębiorstwo dostaje pozwolenie na eksport konkretnych produktów,
wprowadzenie nowego produktu do oferty eksportowej wymaga rozszerzenia pozwolenia, co uruchamia na nowo
powyższą procedurę.
Polscy producenci powinni także zarejestrować się w AQSIQ (The General Administration of
QualitySupervisionInspection and Quarantine) oraz uzyskać swój numer rejestracyjny (http://ire.eciq.cn).
5
Odprawa weterynaryjna i celna importowanego do Chin mięsa
Eksportowanie mięsa do Chin wymaga znalezienia odpowiedniego partnera chińskiego, na którym także ciążą
pewne obowiązki. Firma chińska, która jest odbiorcą polskiego mięsa musi posiadać następujące dokumenty,
które warto zweryfikować przed podpisaniem kontraktu, aby upewnić się, że na granicy nie będzie żadnych
niespodzianek
.
- Business licence – dokument stwierdzający, że firma została oficjalnie zarejestrowana i że działa legalnie,
- Licencja na import i eksport – dokument potwierdzający, iż firma może uczestniczyć w handlowej wymianie
międzynarodowej,
- dokument rejestracji celnej – dokument potwierdzający rejestrację firmy w urzędzie celnym,
- numer rejestracyjny z Systemu zarządzania (Filing Management System) – polski eksporter musi podawać ten
numer rejestracyjny chińskiego odbiorcy w celu umożliwienia śledzenia drogi produktu
Mięso z zagranicy może wjechać do Chin tylko poprzez wyznaczone przez AQSIQ punkty kontrolne CIQ (China
Inspection and Quarantine Services), które są wyposażone w sprzęt do przeprowadzania inspekcji. Uzyskanie od
CIQ potwierdzenia o spełnianiu przez mięso wymogów weterynaryjnych i sanitarnych jest niezbędne do przejścia
odprawy celnej.
Jeżeli inspekcja i kwarantanna dokonana przez CIQ zakończą się powodzeniem, lokalny urzędnik wyda dokument
o nazwie „Inspection and QuarantineCertificate for InboundCommodities”. Jeżeli wyniki kontroli okażą się
niesatysfakcjonujące, produkt zostanie albo zwrócony, albo zniszczony.
Urząd Celny wraz z przesyłką powinien otrzymać następujące dokumenty:
- kontrakt
- faktura
- list przewozowy
- konosament
- świadectwo pochodzenia
- certyfikat zdrowotny wydany przez GIW
- poświadczenie prenotyfikacji (AQSIQ wymaga wcześniejszego zgłoszenia elektronicznego z podaniem terminu
dostawy mięsa)
Uwagi końcowe
6
Należy zawsze pamiętać o regionalnej specyfice urzędów i przepisów. Każdy urząd może prezentować własną
interpretację przepisu, wobec czego także i inne wymagania. Kryteria inspekcji towaru nie są przejrzyste, co
otwiera pole do uciążliwej dla przedsiębiorców dowolności. Dlatego tak ważne jest znalezienie partnera
chińskiego, który zna lokalną specyfikę i wie jak się poruszać w gąszczu przepisów i kompetencji poszczególnych
urzędów. W Chinach – jak pewnie nigdzie indziej na świecie – rutyna to zaleta a nie wada. Raz opracowany i
sprawdzony z powodzeniem w praktyce schemat najlepiej jest stosować jak najdłużej. Z drugiej jednak strony
należy zawsze brać pod uwagę możliwość wystąpienia nieprzewidzianych wcześniej okoliczności.
Dodatki
ü Kody taryfy celnej wraz z angielskimi odpowiednikami stosowane przy chiński urząd celny.
HS Code
Description
0203
Meat of swine, fresh, chilled or frozen
0206
Edible offal of bovine animals, swine, sheep, goats, horses, asses,
mules or hinnies, fresh, chilled or frozen
0207
Meat and edible offal of poultry fresh, chilled or frozen
0210
Meat and edible meat offal, salted, in brine, dried or smoked
1601
Sausages and similar products, of meat, meat offal or blood; food
preparations based on these products
1602
Other prepared or preserved meat, meat offal or blood
ü Strony WWW poświęcone handlu mięsem
•CHINA MEAT ASSOCIATION: www.chinameat.org
•MEAT FOOD TECHNOLOGY NET: www.wmeat.com(tylko w j. chińskim)
•MST NET: www.meatnet.cn
7
•FOOD BUSINESS NETWORK: www.21food.cn
•CHINA FOOD SCIENCE AND TECHNOLOGY NETWORK: HTTP://RZPZX.P.TECH-FOOD.COM/ (tylko w j. chińskim)
ü Pakowanie
- Wewnętrzne i zewnętrzne opakowanie powinno być wykonane z materiału nieszkodliwego oraz być w stanie
nienaruszonym.
- Wewnętrzne i zewnętrzne opakowanie powinno wskazywać kraj pochodzenia, nazwę i chiński numer
rejestracyjny przedsiębiorstwa produkującego.
- Zewnętrzne opakowanie powinno wskazywać specyfikację produktu, miejsce produkcji (Państwo / prowincja /
miasto), miejsce przeznaczania, datę produkcji, termin przydatności do spożycia, temperatura przechowywania
oraz inne niezbędne informacje w języku chińskim. Kraj przeznaczenia należy wpisać jako Chińska Republika
Ludowa (People’s Republic of China).
- Drewniane opakowania muszą spełniać normę ISPM 15
8