Wizja przeciw równaniu - Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK
WYDZIAŁ FILOLOGICZNO-FILOZOFICZNY
KOMISJA FILOLOGICZNA
Polemika Krytycznoliteracka w Polsce
pod redakcją Sylwii Panek
tom 4
Agata Stankowska
„Wizja przeciw równaniu”
Wokół popaździernikowego sporu
o wyobraźnię twórczą
Poznań 2013
WYDAWNICTWO POZNAŃSKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK
POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK
UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA
Główny Redaktor Wydawnictw PTPN
Paweł Marszałek
Komitet Redakcyjny
Wiesław Malinowski, Antoni Smuszkiewicz,
Tadeusz Witczak
Recenzenci
Bogumiła Kaniewska, Izolda Kiec
Redaktor prowadzący
Anna Augustyniak-Osiewicz
Projekt okładki i opracowanie graficzne serii
Elżbieta Kidacka
Wydano z pomocą finansową ministra Nauki
i Szkolnictwa Wyższego
oraz Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
Jerzy Kwiatkowski: Wizja przeciw równaniu. Nowa walka romantyków
z klasykami, Pierwsze potyczki © by Maria Podraza-Kwiatkowska, Anna
Łebkowska, Krzysztof Kwiatkowski; Włodzimierz Maciąg: Kwiatkowskiego
próba teorii, Tadeusz Różewicz [wywiad] © by Zofia Maciągowa; Julian Przyboś: Zapiski bez daty. Cierpienie i brzydota, Sprawa wyobraźni poetyckiej,
Sztuka abstrakcyjna. Jak z niej wyjść? © by Danuta Kula-Przyboś; Bohdan
Drozdowski: Mózg i móżdżek, czyli o próbie kreowania piątego wieszcza,
Julian Przyboś [wywiad] © by Adam Karol Drozdowski; Awangarda i mity
romantyczne © by Michał Głowiński; Dźwięk i obraz w poezji współczesnej, Wyobraźnia kamienna, Obraz, Wizja i równanie © by Tadeusz Różewicz; Zjawisko Harasymowicz, Wyobraźnia wyzwolona, O klasycznym
i romantycznym widzeniu poezji © by The Jan Brzękowski Estate; Jerzy Harasymowicz: Gile, Wieża melancholii © by Konstancja Harasymowicz, Maria
Harasymowicz, Katarzyna Harasymowicz-Borowiak, Sława Harasymowicz-Powell; Lato, And © by The Stanisław Czycz Estate; Zbigniew Bieńkowski:
Akt wyobraźni, Wychodzę z kształtu © by Katarzyna Bieńkowska; Zbigniew
Herbert: Kłopoty małego stwórcy, Kołatka, Pudełko zwane wyobraźnią © by Katarzyna Herbert, Halina Herbert-Żebrowska; Wiktor Woroszylski: Stara oszustka
wyobraźnia © by Natalia Woroszylska; Mieczysław Porębski: Jak nie wychodzić.
(Uwagi polemiczne) © by Joanna Porębska, Jerzy Porębski; Tadeusz Kantor:
Abstrakcja umarła – niech żyje abstrakcja © by Dorota Krakowska
ISBN 978-83-7654-226-3
ISSN 2081-5999
SPIS TREŚCI
Nota edytorska.................................................................... 9
Rozprawa wstępna
Agata Stankowska, „Wizja przeciw równaniu”. Wokół
­popaździernikowego sporu o wyobraźnię twórczą........... 11
• Ścisłe i szerokie oblicze sporu ..................................... 11
• Jerzego Kwiatkowskiego ekspresjonistyczno-­surrealna teoria wizji............................................. 30
• Przeciw mitom romantycznym, czyli w obronie
I Awangardy............................................................. 51
Teksty źródłowe
Spór właściwy
Jerzy Kwiatkowski, Wizja przeciw równaniu. Nowa
walka romantyków z klasykami ................................ 71
Włodzimierz Maciąg, Kwiatkowskiego próba teorii............ 97
Julian Przyboś, Zapiski bez daty. Cierpienie
i brzydota ..................................................................... 102
Bohdan Drozdowski, Mózg i móżdżek, czyli o próbie
kreowania piątego wieszcza ....................................... 107
Michał Głowiński, Awangarda i mity romantyczne . ......... 117
Jerzy Kwiatkowski, Pierwsze potyczki .............................. 130
Julian Przyboś [rozmawiał Bohdan Drozdowski] ............ 150
Tadeusz Różewicz, Dźwięk i obraz w poezji
współ­czesnej ................................................................. 159
Tadeusz Różewicz [rozmawiał Włodzimierz Maciąg]........... 162
Jan Brzękowski, Zjawisko Harasymowicz........................ 167
Julian Przyboś, Sprawa wyobraźni poetyckiej................. 173
Poetyckie oblicza i echa sporu
Jerzy Harasymowicz, Gile................................................... 175
Jerzy Harasymowicz, Wieża melancholii .......................... 175
Stanisław Czycz, Lato.......................................................... 176
Stanisław Czycz, And (fragm.)............................................ 178
Zbigniew Bieńkowski, Akt wyobraźni .............................. 180
Zbigniew Bieńkowski, Wychodzę z kształtu ...................... 186
Zbigniew Herbert, Kłopoty małego stwórcy..................... 186
Zbigniew Herbert, Kołatka................................................. 188
Zbigniew Herbert, Pudełko zwane wyobraźnią................ 189
Tadeusz Różewicz, Wyobraźnia kamienna....................... 190
Tadeusz Różewicz, Obraz................................................... 192
Tadeusz Różewicz, Wizja i równanie................................. 194
Wiktor Woroszylski, Stara oszustka wyobraźnia............. 195
Konteksty
Wyobraźnia jako kategoria twórcza w tekstach
programowych dwudziestolecia
Jan Brzękowski, Wyobraźnia wyzwolona......................... 197
Jan Brzękowski, O klasycznym i romantycznym
widzeniu poezji............................................................. 202
Józef Czechowicz, Projekt środy literackiej w Wilnie......... 208
Polemika wokół abstrakcji ekspresjonistycznej (1957)
Julian Przyboś, Sztuka abstrakcyjna. Jak z niej wyjść?.......... 216
Mieczysław Porębski, Jak nie wychodzić. (Uwagi
polemiczne) . ................................................................ 226
Tadeusz Kantor, Abstrakcja umarła – niech żyje
abstrakcja..................................................................... 236
Bibliografia.................................................................. 242