Folder do pobrania w formie elektronicznej

Koleje Dolnośląskie S.A. są spółką samorządową. Zostały powołane do życia na mocy Uchwały
Nr XX/246/07 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 28 grudnia 2007 r. Celem działania
Spółki jest przewóz pasażerów autobusami szynowymi w obrębie Dolnego Śląska. Wyznaczone
zadanie realizujemy na zlecenie samorządu wojewódzkiego. Jako pierwszy pasażerski przewoźnik
w Polsce, po uzyskaniu licencji, otrzymaliśmy Europejski i Krajowy Certyfikat Bezpieczeństwa.
Dzięki wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego i efektywnej współpracy
z lokalnymi samorządami staramy się zmienić postrzeganie regionalnego transportu kolejowego.
Działamy w swego rodzaju misji społecznej i chcemy, aby nasi pasażerowie razem z nami budowali
swoją kolej. Naszym priorytetem jest rzetelna obsługa pasażerów oraz podniesienie komfortu
podróży i punktualności. Pomaga nam w tym nowoczesny tabor i dobrze wyszkolony personel.
Każdego dnia staramy się coraz lepiej realizować powierzone nam zadania, czego miernikiem
jest wysoki stopień zadowolenia klientów z naszych usług. Cieszy nas bardzo to, że jakość naszej
pracy jest dostrzegana i nagradzana. W roku 2009 Spółka została wyróżniona Lokomotywą Rynku
Kolejowego, a stały rozwój i podnoszenie standardów w roku następnym przyniosły nam tytuł
Jakość Roku 2010 w kategorii „Usługa”.
Trasy
Priorytetem naszej działalności jest zapewnienie sprawnego systemu kolejowej komunikacji
regionalnej. W tym celu do naszej dyspozycji zostały przekazane autobusy szynowe, stanowiące
własność Województwa Dolnośląskiego. W roku 2009 obsługiwaliśmy 3 trasy, rok później już
5, a obecnie 10. W związku z ciągłym rozwojem, sieć obsługiwanych przez nas połączeń i liczba
przewożonych dziennie pasażerów stale rośnie.
Komfort i Bezpieczeństwo
Nasze nowoczesne, komfortowe i klimatyzowane autobusy szynowe nadają się idealnie do wypraw
turystycznych oraz dojazdów do pracy i szkoły. Zadbaliśmy również o to, aby były one odpowiednio
dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością
i o ograniczonej możliwości poruszania się – m.in.
posiadają specjalne rampy ułatwiające wsiadanie i wysiadanie z pojazdu osobom na wózkach inwalidzkich.
Wewnątrz autobusu szynowego znajdują się też
specjalne miejsca dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich, gdzie można przypiąć pasami wózek, aby
zapobiec jego przemieszczaniu. Jako firma jesteśmy
bardzo otwarci na potrzeby osób z niepełnosprawnością.
W razie potrzeby udzielamy osobie niepełnosprawnej
dodatkowej pomocy podczas podróży naszym pociągiem.
W celu uzyskania pomocy wystarczy zgłosić nam
przejazd, dzwoniąc do Biura Obsługi Klienta pod numer
+48 76 753 51 22.
1
Przejazdy dla Grup Zorganizowanych
Zapraszamy do korzystania z oferty przewozowej Spółki Koleje Dolnośląskie S.A. przedstawicieli grup
zorganizowanych przez szkoły, uczelnie, biura podróży, zakłady pracy, parafie, zrzeszenia oraz placówki
opiekuńcze złożonych z co najmniej 10 osób, nie wliczając w to przewodników tych grup.
Przejazdy grupowe pozwalają zorganizować rajd turystyczny, czy innego rodzaju wycieczkę po bardzo
atrakcyjnej cenie! Oferta ta jest szczególnie korzystna dla przedszkolaków, uczniów i studentów, ponieważ
oprócz honorowanych ulg ustawowych, bilet grupowy jest dla nich dodatkowo o ok. 30% tańszy*.
Pomimo że jesteśmy młodą firmą, mamy już na swoim koncie bardzo wiele przewiezionych grup
wycieczkowych. Doświadczenie dowodzi, że maluchy oraz uczniowie młodszych klas szkół podstawowych
reagują szczególnie entuzjastycznie na przejazd naszymi autobusami szynowymi. Nawet krótka wycieczka,
w którą włączony będzie przejazd naszym pociągiem, może być dla dzieci niezwykłą frajdą, a i dorośli
na pewno docenią komfort podróży w naszych pojazdach.
Opłaty za przejazd są pobierane za rzeczywistą liczbę uczestników grupy, najmniej jednak za 10 osób.
Przewodnicy grup korzystają z bezpłatnego przejazdu, jeśli ich liczba nie przekracza jednego przewodnika
na każde 10 osób wnoszących opłatę za przejazd.
Aby zorganizować przejazd grupowy wystarczy przesłać do nas wypełniony formularz dostępny na
www.kolejedolnoslaskie.eu na numer fax. +48 76 850 77 64 albo + 48 76 753 51 22 lub dostarczyć go
osobiście do Biura Obsługi Klienta w terminie co najmniej 24 godziny przed zamierzonym wyjazdem.
Wnioski można składać w dni robocze.
WROCŁAW
ZOO Wrocław
Wrocławskie ZOO - Najlepsze na udany dzień z rodziną
Czym jest ZOO?
Współczesne ogrody zoologiczne są nie tylko miejscami rekreacji i odpoczynku, ale przede wszystkim
zintegrowanymi centrami ochrony przyrody. Ich głównym celem jest działanie na rzecz zagrożonych
gatunków oraz prowadzenie edukacji ekologicznej.
Czy wiecie, że dzięki ogrodom zoologicznym, możemy się cieszyć widokiem żubra?
Gatunek ten wymarł na wolności na początku XX wieku.
Junior i Senior
Aby ułatwić wspólne podróżowanie stworzyliśmy specjalną ofertę Junior i Senior obowiązującą w okresie ferii
zimowych i wakacji. Oferta jest skierowana do dorosłych powyżej 50 lat (SENIOR) podróżujących z osobami,
które nie ukończyły 18 lat (JUNIOR).
•
JUNIOR – odbywa podróż na podstawie biletu ze zniżką 100% (dziecko do lat 4) lub 37% na podstawie właściwych dokumentów.
•
SENIOR – odbywa podróż na podstawie biletu promocyjnego ze zniżką 50% na podstawie dokumentu stwierdzającego wiek.
Koleje Dolnośląskie honorują również turystyczne oferty Przewozów Regionalnych: Regiokarnet, Regiokartę
(wystawiamy bilety na pdst. Regiokarty), Bilet Turystyczny, oraz Ty i raz, dwa, trzy.
Wszystko dla Państwa Wygody - Brak Dodatkowych Opłat
Bilety na pociągi Kolei Dolnośląskich można kupić u konduktora, bez ponoszenia dodatkowych opłat.
Konduktora nie trzeba w tym celu szukać. Wystarczy wsiąść do pociągu i spokojnie zająć miejsce – konduktor
sam do Państwa podejdzie. W naszych pociągach mogą Państwo zawsze liczyć na miłą i fachową obsługę!
W przypadku jakichkolwiek pytań oraz wątpliwości
prosimy Państwa o kontakt telefonicznypod numerem
+ 48 76 753 51 22.
Serdecznie zapraszamy
do korzystania z naszych usług!
* wg Taryfy Razem
2
Żyrafa siatkowana
3
Miejsca dzikich spotkań
Madagaskar - jedyny w Polsce tematyczny pawilon przedstawiający faunę Czerwonej Wyspy. Otwarte
wybiegi lemurów i żółwi umożliwiają zwiedzającym bliski kontakt z egzotyczną przyrodą.
Basen ko ków - przebudowany wybieg fok, gości obecnie ko ki afrykańskie inaczej nazywane uchatkami
karłowatymi. Ich harce można podziwiać zarówno z góry, stojąc na drewnianej kładce jak i przez szybę,
która odsłania podwodny świat.
Wybieg niedźwiedzi - zaliczany do najlepszych wybiegów dla niedźwiedzi brunatnych w Europie.
Jednym z jego mieszkańców jest miś Mago.
Motylarnia - zobacz wiele gatunków egzotycznych motyli w jednej z ekspozycji Terrarium. Dzięki
odpowiedniej temperaturze i wilgotności powietrza, poczujesz się tu jak w tropikalnym lesie. Może uda
Ci się nawet zaobserwować proces przeobrażania się poczwarek?
Wybieg pand małych - te przemiłe futrzaki można często zaobserwować pośród gałęzi wysokich drzew.
Dnie spędzają leniwie, w towarzystwie mundżaków chińskich, ze smakiem pożywiając się bambusem.
Wybieg rysi - znajduje się w europejskiej części ogrodu, w sąsiedztwie żubrów i niedźwiedzi brunatnych.
Dla wygody zwiedzających ekspozycję wyposażono, w przeszklone punkty widokowe, ambonę z tarasem
oraz zakątkiem edukacyjnym. By zapewnić rysiom warunki zbliżone do naturalnych, pozostawiono
pierwotny drzewostan, po środku wybiegu usypano 3,5 metrowy pagórek, we wnętrzu którego będą
miały swoją kryjówkę.
Krokodyl syjamski
Kampania: Zwierzęta Azji Południowo - Wschodniej
W 2012 roku wrocławskie ZOO kolejny raz włączyło się w kampanię ochroniarską zainicjowaną przez
Europejskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów. Bohaterami akcji będą gatunki
zagrożone wyginięciem, pochodzące z wybranego regionu Azji tzw. skarby orientu. Wśród nich
znajdziecie tygrysa sumatrzańskiego, pandę małą, kanczyla filipińskiego czy krokodyla syjamskiego. Na
ambasadora kampanii wybrana została saola. Ten przedstawiciel krętorogich jest bardzo tajemniczym
zwierzęciem, które nie występuje w żadnym ogrodzie na świecie. Odkryto ją i opisano dopiero w latach
90-tych XX wieku. Saola reprezentuje bogactwo bioróżnorodności występującej w Azji Południowo Wschodniej, a tym samym symbolizuje konieczność chronienia fauny i flory tych terenów.
Lemur wari rudy
4
Niedźwiedź brunatny
WROCŁAW
ZOO
5
TRZEBNICA
Trzebnicki Park Wodny „ZDRÓJ”
Gmina Trzebnica położona jest w północnej części Dolnego Śląska, w pasie malowniczych Wzgórz
Trzebnickich, gdzie bogata historia przeplata się ze współczesnym, rekreacyjnym charakterem
miasta i gminy. Bliska odległość od stolicy Dolnego Śląska – Wrocławia oraz walory przyrodnicze,
turystyczne i historyczne są ciekawą alternatywą na weekendowy wyjazd rodzinny. Trzebnicki
rynek, odnowione parki, liczne place zabaw, nowoczesne ścieżki zdrowia, fontanny wpływają
pozytywnie na wizerunek miasta i gminy, w której można odpocząć od wielkomiejskiego zgiełku.
Motyl Morpho peleides
Edukacja
Dział marke ngu i edukacji zaprasza do korzystania z zajęć organizowanych na terenie ZOO.
Cennik*: Sezon letni (kwiecień - październik) -10 zł/os.; Sezon zimowy (listopad - marzec) - 5 zł/os.
Poniższe tematy przeznaczone są dla różnych grup wiekowych, a zajęcia urozmaicone o karty pracy
i materiały edukacyjne.
Bliskie spotkania z małpami; Życie na sawannie; Zwierzęta drapieżne Europy; Płazy - życie na krawędzi;
Świat bezkręgowców; Relikty ery dinozaurów; TOP 10 - zagrożone gatunki wrocławskiego ZOO
Pełna oferta na stronie www.zoo.wroclaw.pl - Sprawdź!
Rezerwacja telefoniczna - 71 348 30 24 wew. 109
* płatności za zajęcia dokonuje się w kasach, przy zakupie biletu wstępu.
ZOO Wrocław Sp. z o.o.
ul. Wróblewskiego 1-5
51-618 Wrocław, woj. dolnośląskie
tel.: 71/ 348 30 24, fax: 71/ 348 37 68
e-mail: [email protected]
6
www.zoo.wroclaw.pl
ODNAJDŹ SWOJE ŹRÓDŁO
fot. Marcin Mazurkiewicz
7
Wspaniałą nową rodzinną atrakcją jest Trzebnicki Park Wodny „Zdrój” - jeden z najnowocześniejszych tego typu obiektów w województwie dolnośląskim i jednocześnie największa inwestycja
w powojennej historii Trzebnicy. Oddany do użytku w 2011 roku z nowatorskimi rozwiązaniami
i urokliwą lokalizacją czynią go jednym z najładniejszych obiektów tego typu w regionie. Aquapark
składa się z części zadaszonej i otwartej. W pierwszej znajdują się basen pływacki, basen rekreacyjny
dodatkowo z dwoma torami do nauki pływania, brodzik dla dzieci, zjeżdżalnia wodna, saunarium.
Część otwarta (czynna w okresie letnim) składa się z basenu kąpielowego połączonego z częścią
rekreacyjną oraz brodzikiem dla dzieci połączonym z placem zabaw dla dzieci oraz boiskiem do
siatkówki plażowej.
fot. Marcin Mazurkiewicz
Ten nowoczesny Aquapark położony jest w otoczeniu zmodernizowanych ścieżek Lasu Bukowego
z oznakowanymi ścieżkami tematycznymi, spacerowymi, rowerowymi, dla biegaczy i do uprawiania
nordic-walkingu. Przyległe zrewitalizowane stawy trzebnickie tworzą niezapomniane miejsce
czynnego wypoczynku dla całych rodzin.
Odnowienie tych rekreacyjno-wypoczynkowych terenów, które są pozostałością dawnego
przedwojennego uzdrowiska spowodowało nowe możliwości czynnego uprawiania nowoczesnych
form aktywnego wypoczynku. Już wiosną bieżącego roku Gmina Trzebnica zrealizuje na tym terenie
profesjonalne trasy biegowe, skierowane do wszystkich zaangażowanych w sport mieszkańców
gminy, turystów i gości odwiedzającym nasze miasto, którym zależy na zdrowiu oraz prowadzeniu
aktywnego trybu życia. Odwiedzając Trzebnicę warto również obejrzeć wspaniałą panoramę
z górującej nad miastem Winnej Góry (potocznie zwanej Kocią Górą). Jej zagospodarowanie
stworzy również nową, charakterystyczną wizytówkę Trzebnicy i całego regionu.
Dynamiczny rozwój Gminy Trzebnica oraz nakłady poniesione w ostatnich latach na rozwój
infrastruktury pozwalają na nowo odkryć to, co w Gminie Trzebnica najpiękniejsze.
fot. Marcin Mazurkiewicz
8
TRZEBNICA
Trzebnicki Park Wodny „ZDRÓJ”
9
LEGNICA
Teatr Modrzejewskiej
Teatr Modrzejewskiej w Legnicy, którym od 1994 roku kieruje Jacek Głomb, jest jedną z najbardziej
uznanych scen w Polsce. Przez lata działalności drużyna Modrzejewskiej dopracowała się wyrazistego
oblicza artystycznego, nie tracąc przy tym młodzieńczej energii. Działalność artystyczna Teatru wiąże się
z przestrzenią miasta, zarówno tą legendarną, duchową, jak i materialną – spektakle realizuje się tu nie
tylko na Scenie Ludwika Gadzickiego w zabytkowym budynku z 1842 roku, ale również w zrujnowanych
wnętrzach dawnych hal fabrycznych, restauracji czy sklepów. Owocem tej pracy są głośne spektakle, np.
Szekspirowski Koriolan (reż. Jacek Głomb, Krzysztof Kopka), uznany za najlepszy polski spektakl szekspirowski
sezonu 1998/99, z sukcesem pokazywany na fes walu Fringe w Edynburgu, obsypana nagrodami
Ballada o Zakaczawiu (reż. Jacek Głomb) czy wielki hit, oklaskiwane w kraju i za granicą Made in Poland
(reż. Przemysław Wojcieszek). Dowodem rangi legnickiego teatru jest też pięć przedstawień zrealizowanych
jako wersje telewizyjne oraz dwa, które stały się inspiracją do stworzenia pełnometrażowych filmów
fabularnych: Operacja Dunaj (reż. J. Głomb) oraz Made in Poland (reż. P. Wojcieszek).
Teatr Modrzejewskiej w Legnicy
fot. Franciszek Grzywacz
fot. Marcin Mazurkiewicz
Trzebnicki Park Wodny “ZDRÓJ” sp. z o.o.
ul. Leśna 5, 55-100 Trzebnica
Informacja tel: (71) 312 14 38
Dział kas: 603 152 238
Godziny otwarcia basenu:
Basen wewnętrzny: 8.00- 22.00
Basen zewnętrzny: 10.00- 18.00
www.trzebnicazdroj.eu
10
11
Teatr Modrzejewskiej jest teatrem wędrownym, który ma na koncie występy w kraju i za granicą,
między innymi długie podróże artystyczne po Syberii i Stanach Zjednoczonych. To także jeden z niewielu
polskich teatrów, którego spektakle trzykrotnie (2001, 2005, 2007) tryumfowały w corocznym Konkursie
na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej, organizowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, a niemal co roku są w finale tych pres żowych zmagań.
Legnicki Teatr nie jest miejscem, w którym uprawia się sztukę dla sztuki. Pracujący tu artyści są znani z pasji
społecznej, która każe im opisywać na scenie aktualną sytuację Polski i jej obywateli, zadając przy tym
niewygodne pytania. W Legnicy realizuje się też od lat unikalny w skali kraju program edukacji teatralnej
dla ludzi w każdym wieku. Scena legnicka nie jest jednak tylko „teatrem zaangażowanym”. Pokazuje
się tu również inscenizacje klasyki oraz poetyckie spektakle o uniwersalnej wymowie, niebanalne
przedstawienia dla dzieci, kabarety i koncerty. Każdy widz znajdzie tu coś dla siebie, a jednocześnie wie,
że choć za każdym razem będziemy się starali go zaskoczyć tak formą, jak i treścią, kilka podstawowych
rzeczy pozostanie w Legnicy bez zmian: szacunek dla publiczności, twórcze czerpanie z tradycji, świetna
gra legnickich aktorów.
Spektakl „III Furie”
fot. Karol Budrewicz
Budynek teatru stojący na legnickim Rynku pochodzi z 1842 roku i jest dziełem wybitnego architekta
niemieckiego Carla Ferdinanda Langhansa, twórcy m.in. Opery Wrocławskiej, tamtejszej synagogi
Pod Białym Bocianem, teatrów w Lipsku i Szczecinie. Inspiracją dla artysty miał być Palazzo Strozzi
we Florencji. Mimo stosunkowo niewielkich rozmiarów do 1945 roku wystawiano tu opery Mozarta,
Verdiego i Wagnera. Do dziś scena szczyci się wyborną akustyką i świetnie zachowaną, choć niemal
stuletnią maszynerią: obrotówką, mechanicznymi zapadniami itp. Widownia zachowała pełną wdzięku
klasycystyczną ornamentykę, którą w innych miejscach budynku zniszczył remont z lat 70. XX wieku.
W loży honorowej zasiadali m.in. Gerhart Hauptmann, marszałek Rokossowski i Jan Nowak-Jeziorański.
W latach 2008-2011 budynek przeszedł gruntowną renowację, zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz.
Na widowni zmieści się w komfortowych warunkach 220 osób.
Spektakl familijny „Niekończąca się opowieść”
Fot. Karol Budrewicz
12
LEGNICA
Rok 2012 to początek nowego etapu działalności Teatru Modrzejewskiej. Najlepsi polscy artyści zgodzili
się współpracować z nami przy długofalowym projekcie, który ma być rodzajem obrony sztuki scenicznej
przed źle pojmowaną nowoczesnością, inwazją kultury obrazkowej, fragmentaryczności i niechlujstwa.
Spektakle, które wypełnią kolejne sezony, będą jak zawsze w Legnicy ciekawymi, ludzkimi opowieściami,
których przesłanie pojmie każdy, zarówno wyrafinowany teatroman, jak i widz, który dopiero rozpoczyna
swoją przygodę z teatrem. Taki teatr to dziś prawdziwa rzadkość.
Teatr Modrzejewskiej
13
GRODZIEC
Spektakl „Otello”
fot. Tomasz Augustyn
Zamek Grodziec
Odwiedź zamek położony na starym wulkanie
Zamek Grodziec to niepowtarzalny zamek z klimatem, położony na bazaltowym, powulkanicznym,
stromym wzgórzu - 389 m n.p.m. - jedna z największych atrakcji na Pogórzu Kaczawskim.
Tajemnicze skarby, spotkania z duchami, turnieje rycerskie, legendy i opowiadania o ludziach żyjących
przed wiekami, spotkania z folklorem i kuchnią regionalną - to tylko część atrakcji, które czekają na
odwiedzających po przybyciu na zamek.
Wspaniałe krajobrazy Karkonoszy, Gór i Pogórza Kaczawskiego widziane z góry zamkowej pozostawią
u Państwa niezapomniane wrażenia.
Zapraszamy
Kasztelan Zamku Grodziec
Zenon Bernacki
Teatr Modrzejewskiej w Legnicy
59-220 Legnica, Rynek 39
e-mail: [email protected]
Tel. 76/ 72 33 505 (kasa)
www.teatr.legnica.pl
14
Codziennie aktualizowany serwis internetowy Teatru:
www.gazeta.teatr.legnica.pl
Zamek Grodziec
15
Historia
Na bazaltowym, powulkanicznym, stromym wzgórzu, w malowniczej scenerii wznosi się bajeczna
budowla - to Zamek Grodziec.
Pierwsza potwierdzona wzmianka o Grodźcu pochodziła z bulli papieża Hadriana IV z 23 kwietnia 1155 r.
W 1175 r. książę Bolesław Wysoki wystawił tu przywileje cystersom z Lubiąża. Za czasów jego następcy –
Henryka Brodatego – drewniano – ziemny gród zastąpiono murowanym. Fundację zamkowego kościoła
przypisuje się św. Jadwidze. W XIV i częściowo XV w. zamek stanowił własność rycerskiego rodu Bożywojów.
W okresie wojen husyckich budowla została zdobyta i splądrowana przez oddziały husytów. W 1470 r.
odkupił go książę legnicki Fryderyk I. Sprowadzeni przez niego mistrzowie murarscy z Wrocławia,
Legnicy i Görlitz nadali założeniu obecny układ przestrzenny. Po śmierci księcia prace kontynuowano
z polecenia jego syna, Fryderyka II. W ich efekcie Grodziec stał się jedną z piękniejszych rezydencji
gotycko-renesansowych na Śląsku. Zwieńczenie prac zbiegło się ze ślubem księcia z księżną Sofią von
Hohenzollern. Z tej okazji zorganizowano w zamku przyjęcie i słynny turniej rycerski.
W latach wojny 30-letniej zamek został zdobyty i spalony przez wojska księcia Albrechta Wallensteina.
Ponieważ skala zniszczeń była ogromna i warownia nie miała już większej wartości militarnej, po wojnie
zdecydowano o wysadzeniu części obwarowań. W XVII i XVIII stuleciu czyniono próby odbudowy
Grodźca, nie zakończyły się one jednak większymi sukcesami. Dopiero w roku 1800, kiedy właścicielem
dóbr został książę Rzeszy Jan Henryk VI von Hochberg z Książa i Mieroszowa, podjęto poważniejsze
prace konserwatorskie i rekonstrukcyjne.
Na krótko przerwał je okres kampanii napoleońskiej, ale już w latach 30, XIX stulecia zamek stał się
celem licznych wypraw turystycznych. Uchodził w owym czasie za pierwszy w Europie zabytek specjalnie
przystosowany do celów turystycznych.
W latach 1906-1908 zamek ulega gruntownej przebudowie. Na zamku powstaje muzeum sztuki gotyku
i renesansu Śląska, hotel i restauracja. W 1945 roku spalony przez Rosjan. W latach 60-tych XX wieku
częściowo odbudowany.
W latach 2004-2005 jest miejscem realizacji produkcji filmowych przez telewizje: szwedzką, francuską,
belgijską oraz rosyjską.
W 2007 i 2008 roku Rosjanie realizują sceny do filmów „Kwiat Diabła” oraz „Taras Bulba”.
fot. Dariusz Berdys
Obecnie na zamku odbywają się imprezy o zasięgu regionalnym i międzynarodowym:
•
Legnicko - Brzeski Turniej Rycerski o Srebrny Pierścień Kasztelana
•
Międzynarodowe Biesiady Zespołów Kresowych
•
Śląskie Święto Pieśni
•
Agroturystyczne Święto Wina i Miodu Pitnego
Zwiedzanie
Zamek Grodziec dla ruchu turystycznego jest otwarty przez cały tydzień od poniedziałku
do niedzieli:
•
w godz. od 10:00 do 16:00 (od listopada do stycznia)
•
w godz. od 10:00 do 17:00 (od lutego do marca)
•
w godz. od 10:00 do 18:00 (od kwietnia do października)
Noclegi
Pokoje umiejscowione są w wieży zamkowej, do dyspozycji gości jest łazienka. Można zamówić
ciepłe posiłki na czas pobytu na zamku po wcześniejszym uzgodnieniu i rezerwacji. Do użytku gości
udostępniamy również zaplecze kuchenne w godzinach otwarcia obiektu, dzięki temu każdy może
przygotować posiłek we własnym zakresie.
Majówka
fot. Dariusz Berdys
16
GRODZIEC
Ilość miejsc noclegowych - 30 w tym:
•
pokój 2-osobowy - 3
•
pokój 4-osobowy - 1
•
pokój wieloosobowy (10-12 osób) - 2
•
sale zamkowe - 4
Zamek Grodziec
17
ZGORZELEC
Miasto
Zgorzelec. Warto się zatrzymać…
Odwiedzając Zgorzelec, warto pamiętać, że to właśnie tutaj, w lipcu 1950 roku premier PRL Józef Cyrankiewicz
i premier NRD O o Grotewohl podpisali umowę o wytyczeniu granicy na Odrze i Nysie, znaną jako
„Układ zgorzelecki”. Wydarzenie to upamiętnia tablica umieszczona na jednej z najbardziej reprezentacyjnych
budowli miasta - monumentalnym budynku Miejskiego Domu Kultury wzniesionym w latach 1898–1902,
ku czci pierwszego cesarza zjednoczonych Niemiec Wilhelma I i jego syna Fryderyka III. Górnołużycka Hala
Chwały (bo taką nazwę przed wojną nosiła ta budowla), której bryła przypomina nieco berliński Reichstag,
została wzniesiona na planie kwadratu, w stylu tzw. baroku wilhelmińskiego. Potężny gmach wieńczy
dominująca nad miastem, kryta miedzianą blachą , zielona kopuła, o wysokości sięgającej 42 m. Elewację
budynku zdobią rzeźby grupowe autorstwa Hugo Lederera, wyobrażające wojnę i jej okrucieństwa oraz
błogosławieństwo pokoju. To z pewnością jedno z miejsc, które koniecznie trzeba zobaczyć.
fot. Dariusz Berdys
Klimat dawnych czasów oraz interesujące miejsca związane z wybitnymi mieszkańcami miasta odnaleźć
można podczas wędrówki malowniczym Przedmieściem Nyskim, gdzie koniecznie odwiedzić trzeba Dom
Jakuba Böhme (1575–1624), siedemnastowiecznego mistyka i teologa protestanckiego, przez współczesnych
mu nazywanego „fanatycznym szewcem”. Ten szewc-filozof żył i pracował w tym domu na przełomie XVI i XVII
wieku. Tutaj też doznał wizji, która zaowocowała odkryciem tzw. negatywnej zasady u Boga. Na Przedmieściu
Nyskim znajduje się także młyn trójkołowy przy ul. Wrocławskiej. Wzmianki o jego istnieniu pochodzą już
z 1237 roku, a więc sięgają początków miasta. Obok zabudowań młyna wznosi się potężny betonowy
elewator przypominający wieżę obronną. W 1998 r. na jego ścianach powstała płaskorzeźba o nazwie WAZE
(czyt. Wizerunek Artystyczny Zjednoczonej Europy), którą wykonali Ormianin Vahan Bego i Michał Bulak.
Eventy
Zamek Grodziec to miejsce, które gwarantuje niepowtarzalną atmosferę, niezapomniane wrażania
i wspaniałą zabawę, podczas różnego rodzaju imprez zamkniętych.
Organizujemy: wesela, biesiady, zloty, spotkania integracyjne, eventy.
„Zamek-Grodziec” Sp. z o.o.
Grodziec, 59-516 Zagrodno
tel.: 76/ 300 10 20
tel. kom.: 504 051 022
e-mail: [email protected]
www.grodziec.com
Dom Jakuba Böhme
18
19
Nad prawym brzegiem Nysy Łużyckiej górują zabudowania Kruczego Folwarku zwanego także Dworem
Scultetusa (obecnie mieści się tam Dom Opieki Społecznej). 14.05.1540 roku urodził się tam słynny łużycki
kartograf, astronom i matematyk Bartłomiej Scultetus. Jego postać upamiętnia kamień z datą 1540-1614,
który znajduje się na terenie dawnego ogrodu.
Zabytkowe budownictwo sakralne Zgorzelca reprezentują: jednonawowy kościół pw. św. Bonifacego oraz
kościół pw. św. Jana Chrzciciela przy ul. Grunwaldzkiej (pierwotnie protestancki) z narożną wieżą zwieńczoną
iglicowym dachem. Niedaleko, przy ul. Francuskiej znajduje się barokowy pałacyk z około 1730 roku, założony
na planie prostokąta, z dwiema kondygnacjami. Na najwyższej części dachu posiada drewnianą wieżyczkę
z iglicowym hełmem, a na jego narożniku umieszczony jest zegar.
Część polską i niemiecką miasta łączy wiadukt kolejowy z połowy XIX wieku, który spina brzegi doliny Nysy
Łużyckiej. Architektura tego liczącego 475 m długości i 35 m wysokości mostu kolejowego wzorowana jest na
rzymskich akweduktach. Pomostem między Zgorzelcem a Görlitz jest również Most Staromiejski o konstrukcji
stalowej, przez który kiedyś prowadził szlak handlowy Via Regia, zniszczony w 1945 r. przez wycofujące się
wojska niemieckie, odbudowany w 2004 roku. Spośród innych interesujących obiektów warto zobaczyć
największą polską nekropolię - Cmentarz Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego, liczącą 3430 mogił, w których
pochowano żołnierzy walczących na Łużycach w kwietniu i maju 1945 r. Każdą z żołnierskich mogił wieńczy
betonowy krzyż grunwaldzki. Nad cmentarzem góruje Pomnik Orła Piastowskiego, który zwraca się w stronę
granicy na Nysie Łużyckiej. Nie mniej ważne miejsce pamięci stanowi teren po byłym obozie jeńców wojennych
dla szeregowców i podoficerów Stalagu VIII A, utworzonym w czasie II wojny światowej, we wrześniu 1939
roku. W obozie stale przebywało 3 tys. jeńców oraz 200 osób służby strażniczej.
Most Staromiejski
Zgorzelec. Wydarzenia i imprezy cykliczne
Marzec – koncert Zgorzeleckiej Orkiestry Mandolinistów
Zgorzelecka Orkiestra Mandolinistów powstała w Miejskim Domu Kultury w Zgorzelcu w 1989 r. Założycielem, nauczycielem
i dyrygentem jest Tadeusz Grudziński. Jej skład to dzieci i młodzież w przedziale wiekowym 12 – 33 lat. Ogółem z ponad 450
koncertów jakie Orkiestra ma na swoim koncie, około 250 zagranych było poza granicami kraju. Z wyrazami wielkiego uznania
za profesjonalizm i oryginalność brzmienia spotkała się też Orkiestra podczas wspólnych koncertów m.in. ze Stanisławem
Sojką, Alicją Majewską i Włodzimierzem Korczem, Beatą Rybotycką, Jackiem Wójcickim, Edytą Geppert, Małgorzatą
Walewską, Andrzejem Sikorowskim, Ireną Jarocką i Grażyną Łobaszewską. Orkiestra w swojej historii uczestniczyła w licznych
międzynarodowych fes walach mandolinowych i gitarowych. Nagrała 7 płyt CD, za swoją działalność otrzymała listy gratulacyjne
od najwyższych władz państwowych, w tym Prezydenta RP, Premiera i Ministra Kultury. W roku 2012 Zgorzelecka Orkiestra
Mandolinistów wystąpi w marcu z koncertem jubileuszowym oraz w grudniu z tradycyjnym już koncertem bożonarodzeniowym.
Czerwiec – 9. Europamarathon Goerlitz/Zgorzelec
Europamarathon to niezwykle pres żowe cykliczne wydarzenie biegowe. Bieg znalazł się w zestawieniu 100 najlepszych
maratonów rozgrywanych w Europie zajmując wysokie 53 miejsce. Liczba jego uczestników kształtuje się na poziomie 1,5
tys. i rok rocznie wzrasta. W ramach Europamarathonu rozgrywany jest bieg główny - maraton uliczny na dystansie 42 km,
półmaraton, wyścig na 10 km oraz „bieg dla każdego” na dystansie 5 km. Obok biegaczy na trasę wyruszą również chodziarze
Nordic Walking, rolkarze, zawodnicy na wózkach inwalidzkich i hulajnogach. W specjalnym biegu na krótkim dystansie mogą
również wziąć udział wszyscy milusińscy. Uczestnicy rywalizują ze sobą według zasad Niemieckiego i Światowego Związku
Lekkoatletyki (DLV i IAAF). Najlepsi w poszczególnych kategoriach otrzymują nagrody rzeczowe.
Czerwiec – Dni Zgorzelca
Dni Zgorzelca to cykliczna impreza odbywająca się każdego roku w ostatni weekend czerwca. Z imprezą związanych
jest szereg wydarzeń o charakterze muzycznym, sportowym, jak również prezentowane są warte uwagi przedstawienia
i wystawy. Imprezie towarzyszą rozrywka na wysokim poziomie i dobry humor. Organizatorzy sięgają po gwiazdy polskich
scen muzycznych i kabaretowych, których występy przyciągają tłumy do miejskiego amfiteatru. Z okazji Dni Zgorzelca
co roku istnieje także możliwość spotkania się z ciekawymi ludźmi. Dla mieszkańców oraz rzeszy turystów Dni Zgorzelca
są doskonałym wstępem w wakacyjny czas wypoczynku. Podczas imprezy co roku prezentowane są dwie bardzo ważne dla
mieszkańców naszego miasta wystawy tj. Zgorzeleckie Święto Kwiatów – wystawa ogrodów działkowych działających na
naszym terenie oraz wystawa prac zgorzeleckich plastyków nieprofesjonalnych.
Sierpień – VIA THEA – fes wal teatrów ulicznych
Miejski Dom Kultury
20
ZGORZELEC
Via Thea to cykliczna impreza odbywająca się każdego roku na początku sierpnia. Na czas trwania fes walu Goerlitz
i Zgorzelec po raz kolejny zamienią się w najpiękniejszą teatralną scenę Europy, opanowaną przez barwne postacie artystów
reprezentujących tę niełatwą i wymagającą, ale przy tym niezwykle zachwycającą formę sztuki. Wesołe i melancholijne
historie wyrażane śpiewem, tańcem i muzyką, przeplatane pokazami sprawności żonglerów, występami mimów, iluzjonistów,
klaunów i szczudlarzy, przyciągają liczną publiczność. W malowniczej scenerii parków i ulic Viathea wyczarowuje prawdziwie
magiczny, nierealny świat, który trwa do ostatniego występu i nie wymaga od widza niczego innego ponad radość życia i chęć
zabawy, do której zapraszają aktorzy grup teatralnych z całej Europy, Australii i obu Ameryk. Już dzisiaj warto wpisać Via Theę
do swojego wakacyjnego kalendarza po to, by na własne oczy zobaczyć, czym czaruje swoją publiczność.
Miasto
21
Sierpień – „Jakuby” – Święto Starego Miasta
Święto Starego Miasta - ,,Jakuby” organizowane ku czci wielkiego zgorzeleckiego mistyka Jakuba Böhme zawsze w ostatni
weekend sierpnia wyrosło w ostatnich latach do rangi najatrakcyjniejszego wydarzenia kulturalno-rozrywkowego. Jakub Böhme
mieszkał i pracował na Przedmieściu Nyskim - Zgorzeleckiej Starówce, która jest przedłużeniem starej części Miasta Görlitz.
Święto Jakuby klimatem nawiązuje do początków miasta. Jakuby są spotkaniem z historią, tańcem, muzyką, teatrem,
rzemiosłem. W wielu miejscach na Przedmieściu Nyskim odbywają się koncerty, spektakle i pokazy tańców dawnych.
Istotnym elementem Jarmarku (targu średniowiecznego, organizowanego corocznie, w stałych terminach) jest tzw. „część
historyczna” - obejmująca osady rycerskie, w których znajdują się elementy rzemiosła dawnego jak również życia codziennego.
Tradycją ostatnich trzech lat stała się już obecność na festynie bractw rycerskich i osad słowiańskich.
Święto Starego Miasta „Jakuby” zyskuje coraz większą popularność, nie tylko wśród mieszkańców regionu. Dzieje się to
w dużej mierze, dzięki wprowadzeniu stylistyki średniowiecznej. Mieszkańcy Zgorzelca coraz chętniej przebierają się w stroje
z minionych epok, a dopełnieniem są występy zespołów muzyki dawnej, pokazy walk rycerskich, rzemiosła artystycznego.
Wszystko to pomaga organizatorom święta przywołać na Przedmieście Nyskie atmosferę minionych czasów.
Święto Jakuby w Zgorzelcu jest obchodzone razem ze Świętem Starego Miasta (Altstad est) w Görlitz, uchodzącym za jedną
z najbardziej znanych niemieckich imprez staromiejskich. Wspólny ceremoniał obu festynów i ich historyczna oprawa z roku
na rok zyskują na popularności przyciągając coraz większą liczbę turystów. Impreza rozpoczyna się uroczystościami wspólnego
otwarcia Jakubów i Altstad est z udziałem władz samorządowych Miasta Zgorzelca i Görlitz. Na Moście Staromiejskim
spotykają się władze i mieszkańcy obu miast.
Wrzesień – Długa Noc Muzeów i Dzień Otwartych Zabytków
Ta doroczna, wspólna impreza Zgorzelca i Goerlitz to doskonała okazja do zapoznania się z bogatą ofertą kulturalną
i rozrywkową miast, ale także zaproszenie do niezwykłych, nocnych odwiedzin w miejscach zwykle udostępnianych za dnia.
Warto zatem zaplanować nocny sobotni spacer i niedzielę po muzeach i zabytkach, tym bardziej, że niespodzianki i atrakcje
towarzyszące zwiedzaniu już dawno stały się znakiem rozpoznawczym nocy muzealnych i Dnia Otwartego Zabytków.
Październik – Muzyczna Zadyma
Muzyczna Zadyma ma na celu promowanie młodzieżowych zespołów muzycznych, inspirowanie do twórczości i podnoszenia
umiejętności warsztatowych oraz konfrontację osiągnięć artystycznych. Jesienią w Zgorzelcu goszczą amatorskie młodzieżowe
zespoły muzyczne składające się z osób w wieku do 25 lat. Prezentują swoje umiejętności wykonując jedynie własne kompozycje.
W przeglądzie nie mogą brać udziału zespoły grające zarobkowo oraz zespoły związane umową z firmą fonograficzną.
Listopad – Bieg z Pochodniami Mostami Europamiasta
Jedyna w swoim rodzaju późnojesienna impreza biegowa. Uczestnicy mają do pokonania dwa dystanse do wyboru: 2,8 km
(1 runda) i 8,4 km (3 rundy). Jak co roku trasa biegu prowadzi od Mostu Staromiejskiego przez Uferstrasse, Most im „Jana Pawła
II“, ul. Piłsudskiego, ul. I. Daszyńskiego z powrotem do Mostu Staromiejskiego. Każdy uczestnik biegu otrzymuje pamiątkowy
dyplom i bierze udział w loterii fantowej. Bieg z Pochodniami cieszy się bardzo dużą popularnością.
Listopad – Zgorzeleckie Spotkania z Teatrem
Idea Zgorzeleckich Spotkań z Teatrem wyrosła z potrzeby serca i głębokiej teatralnej tradycji w Zgorzelcu, rozpoczętej zaraz po
wojnie przez Teatr Ziemi Zgorzeleckiej, kontynuowanej przez wiele lat poprzez Ogólnopolskie Spotkania Amatorskich Teatrów
Jednego Aktora. Po wyczerpaniu formuły OSATJA rozpoczęliśmy w roku 2008 cykliczną imprezę pn. Zgorzeleckie Spotkania
z Teatrem. Impreza ta co roku daje możliwość bezpośredniego kontaktu z czołowymi aktorami polskich scen teatralnych.
Dotychczas gościliśmy w Zgorzelcu takie osobowości teatralne jak: Wojciech Pszoniak, Artur Barciś, Wojciech Siemion, Olga
Bończyk, Magda Umer, Andrzej Poniedzielski, Hanna Śleszyńska. Marian Opania, Joanna Szczepkowska, Joanna Trzepiecińska.
O wielkiej potrzebie kontaktu z teatrem, świadczy najlepiej komplet widzów na widowni podczas każdego spektaklu.
Urząd Miasta Zgorzelec
ul. Domańskiego 7
59-900 Zgorzelec
Biuro Obsługi Interesanta
tel. 75/ 77 52 687
fax. 75/ 77 59 923
LUBAŃ
Miasto
Ok. 1220 r. na lewym brzegu rzeki Kwisy, założono miasto o nazwie Luban (obecnie Lubań). Od momentu
lokacji Lubania minęło już prawie 8 wieków. W tym czasie miasto wyrosło do rangi kluczowego węzła
komunikacyjnego oraz ważnego ośrodka gospodarczego i kulturalnego wschodniej części Górnych
Łużyc. Pogranicze Górnych Łużyc i Dolnego Śląska od zawsze było obszarem przenikania się kultur,
idei, wyznań oraz różnorodnych interesów politycznych, gospodarczych i militarnych. W konsekwencji
krajobraz kulturowy tego subregionu zyskał niepowtarzalny koloryt. Z łatwością daje się tutaj odczuć
zarówno ducha przeszłości jak i pozytywną energię teraźniejszości. W ramach subregionu Lubań
zajmuje szczególne miejsce. Spuścizna kulturowa, jaką odziedziczyliśmy po dawnych mieszkańcach
miasta umożliwia pasjonująca podróż w przeszłość. Z kolei szereg imprez organizowanych współcześnie
pozwala ciągle na nowo odkrywać nowe twarze Lubania. Wśród nich najważniejsze miejsce zajmują
koncerty, teatry uliczne, jarmarki świąteczne oraz imprezy historyczne. Ofertę kulturalną wzbogacają
konferencje dotyczące regionu, wystawy w Muzeum Regionalnym, Lubańskim Centrum Historycznym
i Łużyckim Centrum Rozwoju.
W Lubaniu nie brakuje wspaniałych zabytków dawnej architektury świeckiej i sakralnej, XIX-wiecznych
kompleksów industrialnych a także niezwykle interesujących stanowisk archeologicznych. Ponadto
walorem miasta i jego okolic są liczne pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej. Atrakcje turystyczne
Lubania i całego powiatu łączy sieć szlaków rowerowych i spacerowych. Dodatkowo do dyspozycji gości
stoi wcale przyzwoita baza noclegowa i gastronomiczna.
Wydział Promocji i Współpracy z Zagranicą
ul. Domańskiego 7
59-900 Zgorzelec
Tel. 75/ 77 55737
Tel./fax. 75/ 77 59 947
e-mail: [email protected]
Centrala
tel. 75/ 77 59 604 do 609
e-mail: [email protected]
www.zgorzelec.eu
Obrońcy Wieży Brackiej
fot. Anna Wiktorowska – Kalinik
22
23
XVII-wieczna Straż Miejska
fot. Piotr Cichanowicz
Ściana wschodnia wyrobiska w Parku na Kamiennej Górze
fot. Agnieszka Wierzbicka
Oferta dla zainteresowanych miastem
Spacer po starym Lubaniu
Dzięki licznym tablicom informacyjnym pod zabytkami oraz bogatej ofercie ulotek poświęconych każdemu
z nich, można odbyć pasjonującą podróż po starym Lubaniu. W trakcie wycieczki istnieje możliwość
zwiedzenia m.in. potężnej średniowiecznej Wieży Brackiej oraz obejrzenia wystaw poświęconych historii
miasta w Muzeum Regionalnym i Lubańskim Centrum Historycznym. Więcej informacji na temat spaceru
można znaleźć na miejskiej stronie internetowej www.luban.pl w zakładce turystyka/informacja turystyczna.
Szlakiem wygasłych wulkanów – ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza
Dla tych, których pasjonuje geologia, okolice miasta i cały powiat stanowią prawdziwe eldorado.
Wygasłe wulkany, wychodnie rzadkich skał, wtórne i pierwotne złoża minerałów - to wszystko jest
w zasięgu ręki. Wystarczy tylko odwiedzić miasto i region, aby przekonać się, że jego ogromnym atutem
jest nadzwyczaj interesująca przeszłość geologiczna. Naczelne miejsce w ofercie dla geoturystów zajmuje
wycieczka szlakiem wygasłych wulkanów. Trasa wiedzie po miejscach, z których wydobywały się produkty
wulkaniczne. Z punktu widzenia turysty istotne jest to, że w trakcie wędrówki można podziwiać nie tylko
skały, ale również cieszyć się wyjątkową przyrodą i wspaniałymi widokami na okolicę. Więcej na temat szlaku
na miejskiej stronie internetowej www.luban.pl w zakładce turystyka/turystyka przyrodnicza/geoturystyka
oraz na stronie Regionalnego Centrum Edukacji Ekologicznej w Lubaniu (www.eko.luban.com.pl).
Pokazy historycznej straży miejskiej
Od maja do października 2012 r., w ostatnią sobotę miesiąca, o godz. 12:00, lubańską starówkę przemierza
5 osób (3 mężczyzn i dwie kobiety) ucharakteryzowanych na XVII-wiecznych lubaniaków. Mężczyźni przywdziewają
stroje strażników, a kobiety wcielają się w rolę wczesnonowożytnych mieszczanek.
Obchód miasta rozpoczyna się przed Wieżą Bracką. Stąd grupa rekonstrukcyjna przemieszcza się ulicą
Bracką w stronę rynku. W sercu miasta prezentowana jest musztra i strzał z muszkietów lontowych.
W międzyczasie mieszczki rozdają materiały promocyjne. Więcej na temat historycznej straży miejskiej na
miejskiej stronie internetowej www.luban.pl w zakładce turystyka/turystyka kulturowa.
Targi kolekcjonerskie
Targi Kolekcjonerskie w Lubaniu odbywają się przez cały rok, w każdą III sobotę miesiąca na placu przed Galerią
Łużycką przy ul. Rynek-Sukiennice. Są one skierowane do pasjonatów, kolekcjonerów i wielbicieli antyków,
którzy mają okazję wymienić swoje zbiory oraz sprzedać lub kupić wartościowe eksponaty. Targi są imprezą
towarzyszącą wielu wydarzeniom kulturalnym, turystycznym i sportowym w mieście. Terminarz targów
znajduje się na stronie: www.lcr.net.pl
Spacer po starym Lubaniu
grafika ze zbiorów Janusza Kulczyckiego
24
LUBAŃ
Miasto
25
SZKLARSKA
PORĘBA
Urząd Miejski
Magiczne Szlaki Szklarskiej Poręby
Magiczny Szlak Ducha Gór
Targi Kolekcjonerskie
fot. Marzena Różańska
Miejskie imprezy o cyklicznym charakterze
-
Dni Lubania (w miesiącu czerwcu)
Inscenizacja historyczna pt. „Szturm Wieży Brackiej” (w miesiącu czerwcu)
Rajd pieszy 3 Dni – 3 Kraje – 3 Wędrówki (w miesiącu kwietniu)
Lubańskie biegi uliczne (w miesiącu maju)
Jarmark Wielkanocny (w miesiącu marcu)
Jarmark Bożonarodzeniowy (w miesiącu grudniu)
Fes wal Folklorystyczny (w miesiącu lipcu)
Fes wal Kultury Romskiej (w miesiącu sierpniu)
Targi Kolekcjonerskie (w każdą trzecią sobotę miesiąca)
Pokazy XVII-wiecznej Straży Miejskiej (od maja do października 2012 r., w ostatnią sobotę miesiąca, o godz. 12:00).
Wśród zielonych lasów, w dolinie rzeki Kamiennej, na zboczach Karkonoszy i Gór Izerskich, rozciąga się
magiczny ogród historii, tradycji, wierzeń, magii i natury. Jego władcą jest Duch Gór, zwany Karkonoszem,
Rzepiórem i Liczyrzepą.
Nieprzewidywalny jak siły natury. Czasem bezlitosny, czasem łaskawy i opiekuńczy. Jest prawdopodobnie
tak stary jak same góry. Pan na swoich włościach pilnie strzegący podziemnych skarbów i opiekujący się
żywymi stworzeniami mieszkającymi w granicach jego królestwa.
Od czasów Walonów postać Ducha Gór działała na wyobraźnię literatów i kronikarzy. Przedstawiany
jako postać niemalże z krwi i kości, miotana iście ludzkimi słabościami a z drugiej strony posiadająca
moc niemalże boską: odwieczność i nieśmiertelność. Łaskawy pan bogatej fauny i flory Karkonoszy
oraz złośliwy prześladowca zachłannych, nieszczerych i kłamliwych przedstawicieli rodu ludzkiego.
Najstarszym znanym graficznym przedstawieniem Ducha Gór jest postać z mapy Karkonoszy wrocławskiego
kartografa Mar na Helwiga z 1561 r. Wyobrażenie o Duchu Gór zmieniało się przez stulecia.
W Szklarskiej Porębie utrwalamy właśnie ten najstarszy wizerunek – głowa orła z wijącym się żmijowatym
językiem, z jelenim porożem i na koźlich nogach. Z korpusem lwa i dwuczłonowym lwim ogonem.
Zapraszamy Was na wycieczkę po jego królestwie. Magiczny Szlak Ducha Góry, który powstał z myślą
o rodzinnych wędrówkach, jest już do Państwa dyspozycji. W najbardziej interesujących punktach szlaku
znajdują się granitowe głazy zawierające tajemnicze hologramy. Znaki te są częścią gry terenowej,
w której każdy może wziąć udział. Szczegóły na www.szklarskaporeba.pl
Szczegółowy wykaz imprez znajduje się na stronie internetowej miasta: www.luban.pl
Punkt Informacji Turystycznej
ul. Bracka 12, 59-800 Lubań
tel./fax 75 722 25 41
e-mail: [email protected]
www.luban.pl
fot. Bartek Wójcikiewicz
26
27
fot. Piotr Kaczmarski
Wędrówka z fraszką
Jeżeli chcecie spojrzeć na turystykę z trochę innej perspektywy, wybierzcie się na „wędrówkę z fraszką”
Dużą Sztaudyngerowska Trasą Turystyczną. Będziecie mieli okazję obcować nie tylko z pięknymi
krajobrazami, ale również z dziełami mistrza krótkiej formy, przez jakiś czas mieszkańca naszego miasta,
Jana Sztaudyngera.
Wokół miasta została wytyczona trasa, a w 14 charakterystycznych punktach postawiono tablice
informacyjne. Na każdej z nich jest opisane krótko miejsce, w którym się ona znajduje, informacja
o Janie Sztaudyngerze oraz fraszka jego autorstwa. Mo em przewodnim trasy jest wiersz napisany
przez Sztaudyngera „Krajobrazy jak ziarnka”.
Przejście całej trasy zajmuje ok. 7-10 godzin, ale ponieważ biegnie ona dookoła miasta, w każdej chwili
w razie zmęczenia można skierować swoje kroki do centrum.
Szlak Waloński
Szlak prowadzi ze Szklarskiej Poręby Dolnej spod kościoła cmentarnego p.w. Matki Boskiej Różańcowej
(tutaj też dogodne parkingi dla samochodów), obok Lipy Sądowej, koło miejsca lokalizacji najstarszej
huty szkła, doliną Kamieńczyka, następnie poprzez wodospad Szklarki, Starą Chatę Walońską, Muzeum
Ziemi, Muzeum Wlas mila Hofmana, Złoty Widok, Grób Karkonosza, Chybotek z powrotem na parkingi
do Szklarskiej Poręby Dolnej. Jest to trasa łatwa, dostępna dla wszystkich turystów niezależnie od wieku
i stopnia przygotowania, bogato ilustrowana tablicami z opisami ciekawszych miejsc szlaku, oznaczona
jako ścieżka dydaktyczna kolorem czerwonym.
Narciarstwo zjazdowe
Szklarska Poręba jest największym ośrodkiem narciarskim w polskich Karkonoszach i jednym z największych
w Sudetach. Amatorzy białego szaleństwa mają do dyspozycji prawie 15 km tras i 20 wyciągów narciarskich
oraz linowych kolei krzesełkowych. Większość jest na stokach górującej nad miastem Szrenicy. Skiarena
Szrenica oferuje ponad 12 km tras zjazdowych i stoków slalomowych. Od sezonu 2011/2012 są one poszerzone
i w 100% dośnieżane na całej długości Narciarze mają do dyspozycji 3 krzesełkowe koleje linowe i 4 orczyki
o łącznej przepustowości ponad 10 tys. osób na godzinę. W 2010 roku do użytku oddano nową kolejkę linową
„Karkonosz-Express”. Ta „sześcioosobowa kanapa” to najdłuższy tego typu wyciąg w Polsce. Narciarze na górę
wjeżdżają w zaledwie osiem i pół minuty pokonując 2,4 km. Dolna stacja wyciągu powstała tuż obok istniejącej
I sekcji wyciągu na Szrenicę. Górna stacja zlokalizowana jest nieopodal Świątecznego Kamienia, powyżej
rozwidlenia nartostrad Lolobrygida i Śnieżynka. W ciągu godziny na górę wyjeżdża prawie 2 tysiące osób.
W Szklarskiej Porębie śmiało można planować wypoczynek nie tylko w szczycie sezonu zimowego, ale również
pod koniec zimy i wczesną wiosną z gwarancją śniegu. Stoki są dodatkowo dośnieżane, a wiele spośród nich
jest również oświetlona, dając możliwość jazdy po zmroku.
Narciarstwo biegowe
Zima to nie tylko narciarstwo zjazdowe czy snowboard, ale również narciarstwo biegowe, które przeżywa teraz
okres swojej ponownej świetności. Staje się coraz bardziej popularne wśród miłośników białego szaleństwa.
Z roku na rok do biegówek przekonuje się coraz więcej ludzi. Na biegówki wybrać może się praktycznie każdy.
Wystarczy znaleźć na mapie Szklarską Porębę i Polanę Jakuszycką w Górach Izerskich oraz mieć trochę wolnego
czasu. Polana Jakuszycka to legendarne miejsce, w którym zimą można z powodzeniem uprawiać narciarstwo
biegowe. Od ponad 30 lat w Szklarskiej Porębie odbywa się wielkie święto narciarzy klasycznych – Bieg Piastów.
Impreza od początku związana jest z postacią Juliana Gozdowskiego – komandora biegu, organizatora, prezesa
Stowarzyszenia Bieg Piastów. W 2010 roku podczas Gali Mistrzów Sportu Julian Gozdowski odebrał pres żową
nagrodę w kategorii Najlepsza Impreza Masowa. Od 13 czerwca 2008 roku BIEG PIASTÓW jest członkiem
WORLDLOPPET (Worldloppet Ski Federa on) - Światowej Ligi Biegów Długodystansowych, do której należy
obecnie piętnaście biegów z całego świata. W zawodach narciarstwa biegowego organizowanych na tym
terenie udział brała Mistrzyni Pucharu Świta Justyna Kowalczyk, która była pod ogromnym wrażeniem tego
miejsca i tras: „… to jedyne miejsce w Polsce do organizowania w przyszłości imprez biegowych światowej
rangi. To doskonała baza treningowa ze znakomitymi warunkami śniegowymi”*.
Bieg Piastów
28
SZKLARSKA PORĘBA
Urząd Miejski
29
fot. Zygmunt Trylański
JAWORZYNA
ŚLĄSKA
Muzeum Przemysłu
i Kolejnictwa na Śląsku
Zapraszamy Państwa do odwiedzenia Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku w Jaworzynie Śląskiej,
najstarszego węzła kolejowego w Polsce. Muzeum zajmuje blisko 2,5 ha terenu a jego sercem jest
pochodząca z XIX wieku, największa na Dolnym Śląsku, parowozownia wachlarzowa.
Szklarska Poręba na dwóch kółkach
Każdego, kto zasmakował górskiej turystyki rowerowej, nie trzeba przekonywać o atutach tej formy
aktywnego wypoczynku. Przemierzanie górskich szlaków na dwóch kółkach daje możliwość pokonywania
większych dystansów niż turystyka piesza, niesie ze sobą poczucie przestrzeni i niezależności, podnosi
niejednokrotnie poziom adrenaliny oraz przysparza wiele pozytywnych emocji.
Na 1,5 km torów zgromadziliśmy przeszło 100 sztuk lokomotyw, wagonów i urządzeń infrastruktury
kolejowej a wśród nich prawdziwe skarby – m. in. lokomotywę parową Tkh2-12 z 1890 roku, największy
polski parowóz Ty51-140 czy prowadzący składy Orient Expressu parowóz Pt31-49.
W wybrane weekendy w sezonie wiosenno-letnim Muzeum organizuje „Weekendy pod Parą”,
wyjątkowe dni w które na tory wyjeżdża pochodząca z 1951 roku lokomotywa parowa Tkt48-18.
Wszyscy chętni mogą odbyć niezapomnianą przejażdżkę w specjalnie przygotowanym do tego wagonie,
podejrzeć pracę maszynisty czy prace manewrowe na pochodzącej z 1910 roku obrotnicy kolejowej.
Rozwijając systematycznie ofertę dla cyklistów. Szklarska Poręba pretenduje do miana „Rowerowej
Stolicy Polski”. Wychodząc naprzeciw ogromnemu zapotrzebowaniu na tą formę aktywnego wypoczynku,
z roku na rok długość tras i ich zasięg się powiększa. Trasy rowerowe biegną po malowniczych drogach
Karkonoszy i Gór Izerskich, tylko częściowo poprowadzone są drogami kołowymi, tak aby szybko po
opuszczeniu centrum miasta (węzeł tras) przejść w drogi leśne – głównie szutrowe. Wszystkie trasy
rowerowe stanowią pętle, które można ze sobą dowolnie łączyć, a każda z nich doprowadzi cię w końcu
do miejsca startu. Pokonywanie górskich szlaków na dwóch kółkach przynosi ogromną satysfakcję
i niezapomniane przeżycia. Proponujemy zarówno trasy łatwe, dla początkujących rowerzystów górskich,
jak też trasy bardzo trudne, podnoszące maksymalnie poziom adrenaliny. Szczególnie piękne ścieżki
rowerowe wytyczone zostały w Górach Izerskich. Kiedy pokonując zbocze Czarnej Góry lub Wysokiego
Kamienia wjedziesz na wierzchowinę Gór Izerskich, to już cały czas będzie ci towarzyszyć przepiękna
panorama równoległego do nich pasma Karkonoszy.
Szklarska Poręba to miasto przyjazne cyklistom. Na jej terenie działają wypożyczalnie rowerów, punkty
serwisowe oraz sklepy ze sprzętem i akcesoriami rowerowymi.
Informacja Turystyczna
Urząd Miejski w Szklarskiej Porębie Referat Promocji Miasta
58-580 Szklarska Poręba, ul. Jedności Narodowej 1a
Czynna:
tel. 75 75 47 740, fax 75 75 47 742
w
sezonie
pn.pt.
08:00
– 18:00
e-mail: [email protected]
sb.- nd. 09:00 – 17:00
www.szklarskaporeba.pl
30
poza sezonem: pn. – pt. 08:00 – 16:00
sb. 09:00 – 17:00
Parowozownia wachlarzowa
31
Lokomotywa parowa Tki3-26
Ozdobą naszej kolekcji jest ekspozycja motocykli legendarnych marek Harley-Davidson i Indian.
Odrestaurowane, sprawne modele pochodzące z lat 1924 – 1981 tworzą wystawę poświęconą historii
komunikacji.
Odwiedzającym udostępniamy również makietę kolejową wykonaną w skali H0 sterowaną oryginalnymi
urządzeniami kolejowej nastawni, polski komputer ODRA z 1974 roku, Pracownię Poligraficzną,
Muzeum Zabawkarstwa Samochodowego, Salę Radiową oraz zabytkowe urządzenia przemysłowe –
m.in. maszynę parową z XIX wieku.
Przez cały rok organizujemy również imprezy okolicznościowe, do największych należy Gala Parowozów
– wrześniowy zlot zabytkowych lokomotyw oraz spektakle Harley-Davidson Nasza Historia, pokazy
zabytkowych motocykli.
Szkołą średnim i gimnazjom oferujemy możliwość
organizacji Zielonych Szkół i Lekcji Muzealnych
połączonych ze zwiedzaniem Muzeum.
Dysponujemy również zapleczem pozwalającym na organizację spotkań biznesowych czy imprez
firmowych w wyjątkowej, kolejowej oprawie. Do Państwa dyspozycji przygotowaliśmy Salę Kolejową
oraz stylową Salę Klubową. W sezonie letnim, dla zorganizowanych grup udostępniamy miejsca
noclegowe w 1,2 lub 3 osobowych przedziałach wagonów sypialnych. Ogrodzony teren Muzeum to
także doskonałe miejsce na piknik w nietypowym otoczeniu.
Serdecznie zapraszamy!
Kolekcja motocykli Harley-Davidson
32
JAWORZYNA ŚLĄSKA
Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa
33
ŚWIDNICA
Muzeum Dawnego
Kupiectwa
Muzeum Dawnego Kupiectwa, mające siedzibę w zabytkowym ratuszu, powstało w 1967 r. Jest
to jedyne muzeum w Polsce, które tak szeroko zajmuje się tematem handlu. Świdnica jest miastem
o bardzo interesujących dziejach i dlatego część wystaw jest poświęcona jej historii.
Ekspozycja rozpoczyna się w holu. Umieszczono w nim macewy pochodzące ze średniowiecznego
cmentarza żydowskiego. Najstarsza pochodzi z 1289 r., pozostałe z XIV w.
Na aranżacji apteki z XIX/XX w., poza oryginalnymi meblami, znajdują się m.in. wagi oraz pojemniki
i puszki na leki. Pierwsza pewna wzmianka o aptece w Świdnicy pochodzi z 1330 r. W historii miasta
wsławiło się kilku znanych lekarzy. Jednym z nich był Albert Neisser - twórca dermatologii. Jego popiersie
zdobi salonik apteczny położony naprzeciwko apteki.
W kolejnej sali zaaranżowano karczmę z pocz. XX w. Wyeksponowano w niej kufle i butelki wykonane
ze szkła, kamionki i porcelany. Pochodzą one XIX i pocz. XX w. Wśród nich są opakowania cenionych
firm polskich i zagranicznych. W tym samym pomieszczeniu znajduje się aranżacja sklepu kolonialnego
z pocz. XX w. Wystawiono na niej szyldy z reklamami firm, np.: Persil, Maggi i Dr. Oetker. W sklepie
możemy podziwiać wydawnictwa reklamowe, opakowania kamionkowe, blaszane pudełka na tytoń,
herbatę, kawę oraz wyroby cukiernicze Wedla z Warszawy, czy Piaseckiego z Krakowa.
Parowozownia wachlarzowa
widok z lotu ptaka
Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku
Organizacja Pożytku Publicznego
ul. Towarowa 4
58-140 Jaworzyna Śląska
Tel./Faks 74/ 63 74 330
Tel. kom. 692 407 401
www.muzeumtechniki.pl
Godziny otwarcia:
Sezon letni (maj-wrzesień)
Dni powszednie: 8.00-18.00
Weekendy i święta: 10.00 – 18.00
Sezon zimowy (październik-kwiecień)
Dni powszednie: 8.00-15.00
Weekendy i święta: 10.00-15.00
W poniedziałki wstęp wolny
Aranżacja Apteki, fot. W. Rośkowicz
34
35
Na następnej ekspozycji przedstawiono aranżację targu. Odbywał się on na świdnickim Rynku od
średniowiecza. Większe miasta wznosiły tzw. Domy Wagi, gdzie znajdowały się wzorce miar. Unikatowymi
zabytkami na tej aranżacji są: szesnastowieczna ważnica miejska z Bolkowa, kamienne odważniki oraz
siedemnastowieczny kapelusz prawa rynkowego (Markrechtshut) z Głogowa. Następcą Domu Wagi
w zakresie uwierzytelniania i kontroli miar był Urząd Miar. Na tej aranżacji znajdują się wagi i odważniki,
łokcie, średnicomierze, miary nasypne oraz nalewne, a także narzędzia miernicze do cechowania,
wzorcowania i legalizacji narzędzi użytkowych. Do najcenniejszych wag należą: osiemnastowieczne
wagi targowe oraz jedyna zachowana na świecie waga systemu Rademacher & Gruedelbach. Wyjątkową
ozdobą kolekcji jest waga do wzorcowania odważników użytkowych londyńskiej firmy Oertling prawdziwy wagowy Rolls – Royce.
W muzeum zaaranżowano Stację Paliw z pierwszej poł. XX w. Na tle fotografii wrocławskiej stacji z ok.
1938 r. znajdują się dystrybutory: DAPG (późniejszego Standard Oil, potem ESSO), Schwelmertankanlage
z Zakładu Wyrobów Stalowych Müller & Co oraz dystrybutor do olejów silnikowych firmy Shell. Można
również zobaczyć fotografię salonu samochodowego W. Illmanna, funkcjonującego w Świdnicy już
w 1923 r., oraz reklamę świdnickiej firmy G. Bohna, produkującej ok. 1910 r. karoserie samochodowe.
W następnej sali znajdują się tzw. realia kupieckie, czyli przedmioty stanowiące wyposażenie sklepów.
Są wśród nich, m.in.: maszyny liczące – sumatory, arytmometry, drukowane rachunki z logiem, np.
firmy Philips, tabliczki służące do liczenia oraz kasetki na pieniądze. Warto zwrócić uwagę na zbiór wag
monetarnych, których używano, aby uniknąć fałszerstw przy transakcjach gotówkowych. Umieszczono
tu również cenną kolekcję XVII-XVIII w. ołowianych plomb kupieckich.
W niewielkim pomieszczeniu wystawiono kasy sklepowe z pierwszej poł. XX w. (Na onal i Anker) oraz
replikę kantoru, w którym wyeksponowano zbiór kalkulatorów mechanicznych (Addiator - Duplex,
Produx i Omega) do wykonywania podstawowych działań arytmetycznych.
W ratuszu zachowały się relikty kramów bogatych kramarzy. Na ich wybudowanie zezwolił w 1291 r.
ks. Bolko I. W kramach handlowano głównie atłasem, ta ą, adamaszkiem, tasiemkami pasmanteryjnymi
oraz wyrobami jubilerskimi. Kramarze sprzedawali tkaniny na łokcie, zaś inne towary nie mogły być
cięższe od wagi 1 kamienia (ok. 12 kg).
Na ekspozycji piwowarskiej przedstawiono etapy warzenia piwa. Napój ten w przeszłości rozsławiał
miasto i przynosił jego mieszkańcom olbrzymie dochody, do tego stopnia, że inni władcy śląscy
przyjmowali to z zazdrością. Właśnie z tego powodu w latach 1380 – 1382 miała miejsce tzw. „wojna
piwna”. Piwnice świdnickie szynkujące ten trunek znajdowały się m.in.: we Wrocławiu, Toruniu,
Krakowie, Pradze i Heidelbergu. Piwo ze Świdnicy sprzedawano również we włoskiej Pizie. W głębi sali
możemy podziwiać dawne naczynia, które służyły do spożywania złocistego trunku. W pomieszczeniu
obok zaaranżowano osiemnastowieczną izbę karczemną.
Na pierwszym piętrze ratusza znajdują się najbardziej reprezentacyjne pomieszczenia muzeum.
Barokowy hol zdobi kopia obrazu przedstawiającego Świdnicę w kon. XVII w. oraz herb starosty Księstwa
Świdnicko-Jaworskiego J. J. M von Sinzendorfa.
Do Sali Rajców wiedzie późnogotycki portal, w którego nadprożu znajduje się łacińska inskrypcja
głosząca: „Szczęśliwe miasto, które w czasie pokoju obawia się wojen”. Późnogotycką salę zdobią
polichromie z ok. 1537 r. Przedstawiają one sceny biblijne: Sąd nad Jawnogrzesznicą, Sąd Ostateczny
i Ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa. Pośrodku pomieszczenia umieszczono makietę przedstawiającą
Świdnicę w XVII w. Poprzez zabytki zgromadzone w Sali Rajców ukazano, w sposób przekrojowy, dzieje
miasta i jego okolic. Z rzemiosłem cechowym wiążą się tłoki pieczętne, naczynia cynowe oraz statuty
cechowe. Wśród zabytków archeologicznych z terenu miasta najcenniejsza jest słynna zapinka, zwana
często „świdnicką”. Liczy ona ok. 3000 lat i związana jest z kulturą łużycką.
W przylegającym do Sali Rajców aneksie urządzono niewielkie mauzoleum Piastów świdnickich, którego
główną ozdobę stanowią kopie rzeźbionych płyt tumbowych z przedstawieniami założyciela księstwa
świdnickiego – Bolka I oraz jego wnuka – Bolka II.
Ostatnimi pomieszczeniami do zwiedzania na pierwszym piętrze są: galeria obrazów świdnickich malarzy
oraz salon. Wewnątrz galerii umieszczono dzieła miejscowych artystów, absolwentów renomowanych
uczelni plastycznych: T. Gadomskiego (był uczniem J. Matejki), A. Brade, M. Ruszkiewicza, K. Karst,
A. Andrzejewskiego oraz M. Kosiby.
Ozdobą salonu są barokowe meble, replika stołu i krzeseł (wykonanych w stylu dziewiętnastowiecznych
mebli angielskich) oraz obraz przedstawiający ostatniego starostę Księstwa Świdnicko - Jaworskiego
H. A. von Schaffgotscha.
tekst: Agnieszka Dudzińska
Serdecznie zapraszamy do Muzeum Dawnego Kupiectwa.
Stacja paliw, fot. M. Buczma
36
ŚWIDNICA
Późnogotycki portal Sali Rajców
Scena Sądu Ostatecznego w Sali Rajców
Muzeum Dawnego Kupiectwa
Scena Ukrzyżowania
w Sali Rajców
37
ŚWIDNICA
Kościół Pokoju
Wartość sygnowana znakiem
UNESCO
Kościół Pokoju w Świdnicy, tuż obok krakowskiej starówki
ki
czy Versalu we Francji, należy do grona niespełna tysiąca zabytków UNESCO na świecie.
Aranżacja Domu Wagi, fot. W. Rośkowicz
Muzeum Dawnego Kupiectwa
Rynek 37, 58-100 Świdnica
tel./fax: 74/ 852 12 91
e-mail: [email protected]
Muzeum jest otwarte:
wtorek-piątek w godz. 10.00-15.00; sobota-niedziela w godz. 11.00-17.00;
w poniedziałek Muzeum jest nieczynne.
Ceny biletów: normalny 5,50 zł; ulgowy i wycieczkowy 3,50 zł
Muzeum organizuje lekcje muzealne.
www.muzeum-kupiectwa.pl
Kościół Pokoju, fot. Bożena Pytel
38
39
Jedynie drewno, piasek, słoma, glina…
Albrecht von Saebisch – XVII-wieczny architekt Kościoła Pokoju
– udowodnił, że można pokonać materię.
Świątynia zbudowana z nietrwałych materiałów, nie tylko trwa,
ale i zachwyca swoim pięknem już ponad 350 lat.
Kościół Pokoju, fot. Tomasz Pietrzyk
Odwiedzają go artyści, dyplomaci, politycy,
głowy państw, turyści…
Ich Królewskie Mości Król Karol XVI Gustaw i Królowa Sylwia
6 maja 2011 roku, we wnętrzu tego największego
drewnianego kościoła na świecie, wysłuchali
koncertu muzycznego.
Kościół Pokoju, fot. Bożena Pytel
40
ŚWIDNICA
Kościół Pokoju
41
fot. Bożena Pytel
fot. Bożena Pytel
ZŁOTY STOK
Skalisko
Leśny Park Przygody
Zapachy i smaki placu Pokoju…
Ręcznie wykonana czekoladka z wizerunkiem Kościoła Pokoju?
Aromatyczna kawa pod jedną z wiekowych lip, z charakterystyczną biało-czarną budowlą w tle?
Na te, a także wiele innych wrażeń mogą liczyć Ci, którzy zechcą przyjechać do Kościoła Pokoju
w Świdnicy.
Parafia Ewangelicko – Augsburska p. w. Św. Trójcy
plac Pokoju 6
58-100 Świdnica
tel./fax: 74/ 852 28 14
e-mail: [email protected]
www.facebook.com/kosciolpokoju
www.facebook.com/baroccafe
Do zwiedzania Kościoła Pokoju zapraszamy
od poniedziałku do soboty w godz. 9.00-13.00 oraz 15.00-18.00
w niedziele i święta w godz. 15.00-18.00.
www.kosciolpokoju.pl
42
43
44
ZŁOTY STOK
Skalisko - Leśny Park Przygody
45
KŁODZKO
Twierdza Kłodzko
Twierdza Kłodzko, rozpościerająca się na powierzchni 30 ha, to obiekt unikatowy w skali Europy
ze względu na świetnie zachowaną strukturę. Nigdy nie został zbrojnie zdobyty, później wycofany
z działań wojennych nie został zdewastowany przez działania zbrojne.
Na miejscu jest 40-kilometrowa sieć niezniszczonych podziemnych chodników minerskich
rozchodzących się pod polem bitewnym poza murami Twierdzy.
Podziemne chodniki minerskie
46
47
Dni Twierdzy Kłodzkiej
Rekonstrukcja bitwy o Twierdzę Kłodzko
Oferta turystyczna: odwiedzający Twierdzę mogą ją zwiedzać w towarzystwie przewodnika
(dotychczas zwiedzanie odbywało się indywidualnie). Przewodnicy ubrani w mundury pruskie
z okresu 1806 roku przekazują wiedzę turystom, oprowadzając ich po części górnej i po
podziemnych labiryntach. W części górnej można zobaczyć i zrozumieć ówczesną myśl militarną,
korzystającą z takich rozwiązań jak system bas onowy, kleszczowy itp. Podziemne labirynty, czyli
chodniki minerskie, to fragment 1 km spośród 40 km, który zwiedza się przechodząc korytarzami
o różnej wysokości – minimalny ma 90 cm wysokości. Czas trwania wycieczki to około 2 godziny.
Dodatkowymi atrakcjami jest możliwość zamówienia przez grupę wystrzału z historycznej pruskiej
armaty.
Szkołom oraz grupą zorganizowanym, którzy chcieliby wczuć się w klimat twierdzy pruskiej,
Twierdza Kłodzko oferuje Lekcje Żywej Historii, które pozwalają na przeniesienie się w czasie
i dotknięcie tematów, które wielu zna tylko z książek.
Na terenie Twierdzy Kłodzko odbywają się także doroczne imprezy.
W ostatni weekend czerwca odbywa się Open Summer Fes val. To wydarzenie nie tylko muzyczne,
ale także międzynarodowe zawody w kolarstwie górskim oraz szereg imprez towarzyszących, jak
np. Twierdza dla aktywnych.
Najważniejszym z cyklicznych wydarzeń są Dni Twierdzy Kłodzkiej, organizowane w drugi weekend
sierpnia. W planie jest m.in. rekonstrukcja bitwy o Twierdzę Kłodzko, kiedy to wojska francuskie
walczyły z wojskami pruskimi. Na rekonstrukcję przybywa kilkanaście tysięcy widzów, a także wielu
żołnierzy – uczestników rekonstrukcji z Polski i zagranicy.
Dni Twierdzy Kłodzkiej
Rekonstrukcja bitwy o Twierdzę Kłodzko
48
KŁODZKO
Na trzeci weekend sierpnia planowany jest Festyn Wojsk Pancernych, podczas którego będzie
można zobaczyć, dotknąć, a także wejść do historycznych oraz współczesnych pojazdów
wojskowych oraz zobaczyć walkę w/w pojazdów na poligonie wojskowym.
Twierdza Kłodzko
49
Twierdza Kłodzko
DUSZNIKI
ZDRÓJ
Muzeum Papiernictwa
o Muzeum…
Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju mieści się w jedynym zachowanym w Polsce młynie papierniczym,
którego powstanie datuje się na rok 1605. Unikatowa papiernia tworzy bezcenny w skali Europy zabytek
techniki, który decyzją Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2011 roku uzyskał status pomnika historii.
Dzięki temu siedziba Muzeum Papiernictwa została formalnie zaliczona do grupy najcenniejszych zabytków,
mających szczególne znaczenie dla kultury naszego kraju.
W tym miejscu były i są wytwarzane papiery czerpane, wg techniki opracowanej w średniowieczu. Niegdyś
młyn odgrywał istotną rolę kulturotwórczą; arkusze z Dusznik wykorzystywano do drukowania książek,
spisywania dokumentów. Na dusznickie papiery uczeni przelewali swą wiedzę, a artyści tworzyli na nich
liczne dzieła. Dziś arkusze z dusznickiego młyna wykorzystywane są do sporządzania okolicznościowych pism,
dyplomów, zaproszeń, papeterii oraz pamiątek świadczących o papierniczych tradycjach Dolnego Śląska.
W Muzeum Papiernictwa można nie tylko oglądać wytwarzanie arkuszy, ale również samemu
spróbować wyczerpać papier ze znakiem wodnym lub z odciskiem własnej dłoni. Natomiast
w muzealnych salach, gdzie znajduje się ekspozycja stała, można zaczerpnąć wiedzy o tym, gdzie
papier został wynaleziony i z czego go wytwarzano. Poznamy tu technikę tworzenia znaków
wodnych, metody badania właściwości papieru oraz dowiemy się o znaczeniu papieru w przeszłości
i we współczesnym świecie.
Młyn papierniczy w Dusznikach-Zdroju, widok od strony północno-zachodniej
fot. A. Goliński
TWIERDZA KŁODZKO
ul. Grodzisko 1, 57-300 Kłodzko
tel.: 74/ 867 34 68
Godziny otwarcia:
listopad - marzec w godz. 9:00 - 15:00
kwiecień - październik w godz. 9:00 - 18:00
www.twierdza.klodzko.pl
50
51
Oferta edukacyjna Muzeum Papiernictwa
w Dusznikach Zdroju
Oferta edukacyjna Muzeum Papiernictwa adresowana jest do wszystkich grup wiekowych dzieci,
młodzieży i dorosłych. Zajęcia te mają na celu szeroko popularyzować dzieje papieru, techniki jego
wytwarzania, a także różne sposoby wykorzystania tego materiału.
Proponowane przez Muzeum Papiernictwa lekcje muzealne mogą stać się doskonałym uzupełnieniem
programu nauczania m.in. historii, sztuki oraz techniki. Zajęcia te mają także na celu ułatwienie
uczestnikom pracy z eksponatem muzealnym. Uczą odkrywania różnorodnych treści ukrytych w przedmiotach zgromadzonych w salach ekspozycyjnych. Zajęcia realizowane są na zasadach pracy własnej
uczestników, co ułatwia przyswojenie wielu nowych wiadomości.
TEMATY ZAJĘĆ MUZEALNYCH:
RĘKODZIEŁO PAPIERNICZE
Samodzielne czerpanie papieru poprzedzone zwiedzaniem muzeum i wprowadzeniem teoretycznym w historię
papiernictwa. Grupy do 50 osób (w przypadku grup powyżej 25 os. dokonujemy podziału na dwie mniejsze
grupy). Czas trwania: ok. 2 godziny (w zależności od wieku i liczby uczestników w grupie).
Koszt zajęć: 16 zł/os. w cenę wliczone jest własnoręczne wykonanie arkuszy papieru, które uczestnicy otrzymują
na pamiątkę z pobytu w muzeum, zwiedzanie ekspozycji stałej i czasowej).
DECOUPAGE – NOWOŚĆ!
Za pomocą techniki decoupage’u uczestnicy mogą nadać indywidualny charakter niemal każdemu
przedmiotowi. Warsztaty polegają na naklejaniu wzoru z papieru i pokrywaniu go wieloma warstwami lakieru
tak, aby całkowicie się wtopił i nie był wyczuwalny przy dotknięciu. W zamyśle ma on wyglądać jak namalowany.
Czas trwania: 2-3 godziny. Koszt warsztatów: 18 zł/os. ze zwiedzaniem muzeum, 11 zł/os. bez zwiedzania.
(uczestnicy otrzymują na pamiątkę wykonane przez siebie prace). Grupy około 20 osób.
Lekcje muzealne „Rękodzieło papiernicze” z udziałem najmłodszych
fot. M. Szymczyk
GRAFIKA - SZTUKA NA PAPIERZE
Zajęcia prowadzone w oparciu o własne zbiory grafik, prezentacja wybranych technik graficznych i warsztatu
pracy artysty grafika. Warsztaty plastyczne obejmują własnoręczne tworzenie grafik (możliwość wyboru
techniki dla różnych grup wiekowych: monotypia lub linoryt). Czas trwania: 2-3 godzin (w zależności od
wybranej techniki). Koszt warsztatów 8 zł/os. Grupy do 14 osób.
PAPIEROWE FANTAZJE
Warsztaty, podczas których uczestnicy wykonują kartki okolicznościowe (bożonarodzeniowe, wielkanocne,
walentynkowe), ozdoby choinkowe, palmy wielkanocne, laleczki papierowe i inną galanterię z papieru
ręcznie czerpanego. Czas trwania: ok. 2 godzin. Termin realizacji: cały rok, za wyjątkiem maja i czerwca. Koszt
warsztatów 16 zł. Grupy do 50 osób (w przypadku grup powyżej 25 os. dokonujemy podziału na dwie mniejsze grupy).
RĘKODZIEŁO PAPIERNICZE
Warsztaty adresowane są do osób indywidualnie zwiedzających muzeum. Każdy turysta po zwiedzeniu
Muzeum Papiernictwa może nabyć specjalny bilet na warsztaty i podjąć próbę samodzielnego czerpania
papieru. Wykonać można papier ze znakiem wodnym, kolorowy z dodatkiem ziół i kwiatów oraz specjalną
kartkę z odciskiem własnej dłoni. Czas trwania: ok. 20 – 30 minut (w zależności od ilości uczestników).
Termin realizacji: cały rok. Koszt warsztatów 11 zł/os.
Lekcje muzealne i warsztaty podlegają wcześniejszej rezerwacji.
Zgłoszenia przyjmuje Dział Naukowo-Oświatowy:
e-mail: [email protected]
Warsztaty tworzenia papierowych prac artystycznych
z udziałem słuchaczek Akademii Sztuki Trzeciego Wieku
fot. D. Zielińska-Pytlowany
52
DUSZNIKI ZDRÓJ
Muzeum Papiernictwa
53
Święto Papieru
fot. M. Szymczyk
NOWA RUDA
Podziemna trasa Turystyczna
Kopalnia Węgla
Pierwsza podziemna kolejka w Polsce !!!
Kiedy węgiel był zielony ?
Czy diament to węgiel ?
Kim jest Dobry Duszek Skarbnik ?
Na te pytania znajdziesz odpowiedź zwiedzając
turystyczną kopalnię węgla w Nowej Rudzie.
Święto Papieru
„Święto Papieru” jest jedną z największych imprez kulturalnych na Dolnym Śląsku organizowaną corocznie
od 2001 roku przez Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju. Odbywa się w ostatni weekend lipca na dziedzińcu
muzealnym w godzinach od 1000 – 1800.
Święto jest dwudniowym festynem popularyzującym wiedzę o papierze, jego historii, znaczeniu dla rozwoju
cywilizacji oraz roli we współczesnym świecie. Impreza ma także na celu promowanie młyna papierniczego
w Dusznikach Zdroju należącego do najcenniejszych zabytków techniki i największych atrakcji turystycznych w Polsce.
Założeniem festynu jest zapewnienie odwiedzającym czynnego uczestnictwa w przygotowanych warsztatach
i możliwość zabrania ze sobą efektów swojej pracy.
Układ stanowisk pomyślany jest tak aby odwiedzający rozpoczęli od poznania materiałów i surowców papierniczych,
a następnie przeszli drogę wytwarzania papieru (własnoręczne czerpanie papieru), badania jego cech i własności
(zabytkowa aparatura metrologiczna), poznali techniki druku (typograficzny, druk wklęsły i wypukły), oraz sposoby
zdobienia arkuszy papieru (marmurkowanie, shibori, ba k).
Dopełnieniem atrakcji są stoiska artystów sztuki papieru oraz stoiska z wyrobami rękodzielniczymi i produktami
regionalnymi niezwiązanymi z papierem. Corocznie podczas święta otwierane są także wystawy sztuki papieru.
Uczestnictwo w imprezie jak i zwiedzanie w tym czasie Muzeum jest bezpłatne.
Od niedawna Święto Papieru ma także na celu popularyzowanie turystyki aktywnej i propagowanie twórców
pamiątek regionalnych.
W tym celu organizowane są konkursy zręcznościowe dla dzieci, dorosłych oraz rodzin, a także konkurs na
najciekawszą pamiątkę regionalną zaprezentowaną podczas „Święta Papieru”.
Impreza z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem zwiedzających, mediów a także sponsorów.
Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju
ul. Kłodzka 42, 57-340 Duszniki-Zdrój
tel. 74/ 862 74 00
tel./fax 74/ 862 74 10
e-mail: [email protected]
www.muzpap.pl
54
Gwarantujemy niezapomniane wrażenia oraz super zabawę.
Muzeum Papiernictwa czynne jest:
od V do X od poniedziałku do soboty 9.00 - 17.00
w niedzielę 9.00 - 15.00
od XI do IV od wtorku do niedzieli 9.00 - 15.00
Muzeum nieczynne jest w następujące dni:
poniedziałki - w okresie od XI do V;
Nowy Rok - 1 stycznia; Wielkanoc - I i II dzień świąt;
Boże Ciało; Wszystkich Świętych - 1 listopada;
Dzień Niepodległości - 11 listopada;
Boże Narodzenie - 25 i 26 grudnia.
55
A co o nas sądzą turyści...
•
Odwiedziliśmy kopalnię i jesteśmy zachwyceni! Skarbnik rewelacja - tak mi żonę
nastraszył, że do dzisiaj jest grzeczna:) Dzieciaki też zachwycone. Polecamy!!
•
Latem byłem z grupą kolonijną u Was na wycieczce. Było super!
A skarbka do dziś wspominam tak mnie wystraszył. P.S. Turystom polecam
•
Byliśmy u Was z naszą córeczką 4 latka i mała cały czas wspomina o kopalni.
Dziękujemy za wspaniałą atmosferę i miło spędzony czas. Do zobaczenia...
•
Polecam serdecznie wszystkim, którzy zwiedzają okolice Kudowy!
To miejsce naprawdę warto zobaczyć i przekonać się jak ciężką pracą było górnictwo.
•
Byliśmy u Was z klasą na wycieczce i to była najlepsza atrakcja!!!!!
Drogi Turysto - Przeżyj To Sam... ZAPRASZAMY!!!
Będąc w południowej części Gór Sowich, czy też w Kotlinie Kłodzkiej, nie sposób pominąć na swych
turystycznych ścieżkach tego wyjątkowego i zachowanego z wielkim pietyzmem obiektu. Szczególnie,
że obecna w kopalni podziemna kolejka, jest pierwszą tego typu atrakcją w Polsce, a czwartą w Europie.
Niegdyś służyła do przewozu górników, dzisiaj mogą z niej skorzystać turyści kończąc zwiedzanie
Podziemnej Trasy Turystycznej. Pociąg składa się z lokomotywy i trzech wagoników, w których
jednocześnie może być przewożonych 36 osób.
PODZIEMNA TRASA TURYSTYCZNA KOPALNIA WĘGLA w Nowej Rudzie
CZYNNE CODZIENNIE • WEJŚCIA CO 30 minut • Czas zwiedzania - 75 minut
I-III - godz. 9.00 – 16.00 (ostatnie wejście o godz. 15.30)
IV-VI - godz. 9.00 – 17.00 (ostatnie wejście o godz. 16.30)
VII-VIII - godz. 9.00 – 18.00 (ostatnie wejście o godz. 17.30)
IX-X - godz. 9.00 – 17.00 (ostatnie wejście o godz. 16.30)
XI-XII - godz. 9.00 – 16.00 (ostatnie wejście o godz. 15.30)
Trasa zamknięta:
• niedziela wielkanocna • 1. listopada • 24.-25. grudnia
Ceny biletów:
15 zł - normalny
12 zł - ulgowy (dzieci od lat 4, uczniowie, studenci, renciści, emeryci)
W cenie biletu:
• zwiedzanie sal wystawowych
• zwiedzanie wyrobisk górniczych (stała temp. 12oC)
• przejazd pierwszą w Polsce koleją podziemną
• opieka przewodnika
Obiady dla grup:
• cena 12 zł - II danie (ziemniaki, kotlet, surówka, napój)
• cena 15 zł - I i II danie (zupa, ziemniaki, kotlet, surówka, napój)
56
NOWA RUDA
Podziemna Trasa Turystyczna
57
SREBRNA
GÓRA
Twierdza Srebrna Góra
Największa górska twierdza w Europie, Twierdza Srebrna Góra, jest jedną z najważniejszych atrakcji
Dolnego Śląska. Jej barwna historia, opowiadana turystom przez animatorów w strojach żołnierzy
z epoki napoleońskiej, to ciekawostki, legendy i tajemnice, które zaskoczą dorosłych, a dzieciom
wyostrzą wobraźnię. Można tu poznać niezawodną strategię obrony twierdzy oraz dowiedzieć się jak
wyglądało codzienne życie żołnierzy w XVIII-wiecznej warowni. „Głośną” atrakcją Twierdzy Srebrna Góra
są też pokazy strzelania z broni czarnoprochowej i pokazy salwy z repliki XVIII-wiecznej armaty.
Podziemna Trasa Turystyczna
„Kopalnia Węgla” Nowa Ruda
ul. Obozowa 4
57-401 Nowa Ruda
tel. 74/ 872 79 11
e-mail: p [email protected]
www.kopalnia-muzeum.pl
Twierdza Srebrna Góra
58
59
Wystrzał z armaty podczas Święta Twierdzy
Twierdza Srebrna Góra
GŁUSZYCA
Osówka
Podziemne Miasto w Głuszycy
Twierdza Srebrna Góra oferuje szeroki i zróżnicowany wachlarz pakietów, wśród których każdy znajdzie
coś dla siebie. Standardowe zwiedzanie fortecy można zamienić na przykład w niecodzienną ale bardzo
inspirującą Żywą lekcję historii lub w pełną wrażeń, łamigłówek i zabawy Grę terenową. Dla tych,
którzy chcieliby na własnej skórze poczuć trud i chwałę żołnierskiej służby w Twierdzy Srebrna Góra,
proponujemy zaskakujące Zwiedzanie z przygodą. Doskonałą formą kompleksowego poznania Twierdzy
oraz innych atrakcji miasteczka jest jednodniowa wycieczka MEGA Zwiedzanie, a dla chcących zobaczyć
jeszcze więcej za jednym zamachem oferujemy pakiet Twierdza plus 1, łączący zwiedzanie Twierdzy
Srebrna Góra z przejazdem busem do innej atrakcji turystycznej regionu. Opiekunem jest Żołnierz
Regimentu Srebrnogórskiego!
Jeden z najciekawszych podziemnych kompleksów, wybudowany przez Rzeszę Niemiecką w ramach
programu Riese (Olbrzym), w Górach Sowich. Pod koniec roku 1942 alianci zbombardowali niemiecki
okręg przemysłowy Peenemunde na północy Europy. Kilka miesięcy później wojska niemieckie zaczęły
odwrót na froncie wschodnim. Po tych zdarzeniach Hitler podjął decyzję w Obersalzburgu o rozpoczęciu
gigantycznej budowy na terenach bezpiecznych, jakimi były Góry Sowie i okolice Wałbrzycha. Byli tu
przywożeni więźniowie z obozu Gross-Rosen i jeńcy wojenni, ale również wysokiej klasy specjaliści
z całej Europy. Rozpoczęła się budowa. drążono sztolnie, budowano na powierzchni bunkry. Do obiektu
doprowadzono drogi oraz linie kolejowe. Na początku 1945 roku, po pracach, trwających półtora roku,
następuje odwrót. Nacierająca na Dolny Śląsk Armia Czerwona oraz wojsko polskie przerwały wszelkie
prace. Niemcy wycofali więźniów, niektóre maszyny oraz zamaskowali podziemia (pozostawiając w nich
plac budowy), w celu ewentualnego powrotu i odzyskania skarbu złota wrocławskiego(?).
Marszem z pochodniami i szturmem na Twierdzę rozpoczyna się Nocne Zwiedzanie Twierdzy, oferta
pełna niesamowitych legend, magii i czarów, a dla żądnych integracji w emocjonującej atmosferze
proponujemy pakiet Survival w Twierdzy! Dodatkowo oferujemy ogniska, uczty biesiadne z muzyką
na żywo, wynajem kazamat i dziedzińca pod różnego rodzaju spotkania i imprezy, wynajem kolejki
turystycznjej FortFun Express, oprowadzanie w językach obcych. Zapraszamy!
Twierdza Srebrna Góra
ul. Letnia 10
57-215 Srebrna Góra / Dolny Śląsk
Info i rezerwacja: +48 74/ 818 00 99, +48 512 922 577
Twierdza Srebrna Góra otrzymała certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej:
„Turystyczny Produkt Roku 2011”
DNI TWIERDZY: 9-10 czerwca 2012
www.forty.pl
60
61
W rozmowach ze świadkami wojennych wydarzeń przewijały się informacje o tym, że w wybetonowanych,
ogrzewanych, strzeżonych przez wartowników podziemiach, miało znaleźć schronienie do 20 tysięcy
uzbrojonych żołnierzy niemieckich, czyli średniej wielkości podziemne miasto. Żołnierze, oprócz
wykonywania swoich obowiązków, mieli chronić wewnątrz podziemi naukowców z dziedziny chemii i
fizyki, którzy prowadzić mieli pracę nad uranem i ciężką wodą, a może prototypem bomby atomowej (?).
Po wojnie, w latach 1945-1947, Armia Czerwona, przedsiębiorstwa terenowe oraz okoliczna ludność
wywieźli wszystko, co nadawało się do zagospodarowania. Puste sztolnie straszyły, ale jednocześnie
stały się miejscem wypraw odważnych, młodych ludzi. To oni szukali skarbów, złota oraz bursztynowej
komnaty. Nigdy nie odnaleziono tych cennych rzeczy, ale o niebezpiecznych wyprawach i tajemniczych
strażnikach podziemi opowiadano przez wiele miesięcy. Podziemia zabezpieczono i zagospodarowano
w połowie lat 90-tych ubiegłego wieku. Obecnie można je zwiedzać, ucząc się historii przekazywanej
przez przewodnika. Można także oglądać różne stopnie budowy podziemnych wyrobisk, wartownie z
okienkami strzelniczymi, wyrzutniami granatów, rurami wyciągowymi oraz napowietrzającymi, chodniki
przejściowe z górnymi kanałami technicznymi, zalane chodniki z podświetloną woda, narzędzia i
urządzenia, resztki broni z okresu budowy, a także osobliwość w Górach Sowich. Jest to, znajdująca
się 50 metrów pod skałami gnejsowymi, hala, o wysokości 10 metrów, z oryginalnymi szalunkami
założonymi pod koniec roku 1944.
Oferujemy do zwiedzania podziemia oraz część naziemną. W środku lasu usytuowany jest żelbetonowy
budynek, centralny punkt dowodzenia naziemnego, podziemny tunel prowadzący do szybu, rampa
kolejowa, składowisko materiałów budowlanych, skamieniałe worki z cementem. We wspomnianym
szybie miała jeździć winda towarowo-osobowa. W tym samym lesie znajduje się blok betonowy
z piwnicami, różnego typu rurami, będący podobno prototypem elektrowni atomowej (?).
Podziemia stały się wielką atrakcją Dolnego Śląska i całego kraju. Przyjeżdżają do nas wycieczki
i indywidualni turyści z całego świata. Odwiedzają nas ekipy telewizyjne. Powstają różnego typu filmy.
Gościmy ciekawych i znanych ludzi. Jesteśmy laureatami wielu konkursów w Polsce.
62
GŁUSZYCA
Osówka - Podziemne Miasto
63
PODZIEMNE MIASTO OSÓWKA
Ul. Grunwaldzka 20
58-340 Głuszyca
Tel. 74/ 845 62 20
e-mail: [email protected]
www.osowka.pl
64