JEZUSOWA WSPÓLNOTA SERC. odręcznik do nauki religii dla

W
d r o d z e
d o
W i e c z e r n i k a
Podręcznik do religii dla klasy III szkoły podstawowej
Wydawnictwo WAM
Kraków 2009
3
Podręcznik nr AZ-13-01/1-1 do nauczania religii rzymskokatolickiej na terenie
całej Polski, z zachowaniem praw biskupów diecezjalnych, przeznaczony dla
klasy III szkoły podstawowej, zgodny z programem nauczania numer AZ-1-01/1.
Recenzenci
ks. prof
prof.. dr hab. Roman Murawski SDB, ks. dr Krzysztof Kantowski
Recenzja literacka
dr Małgorzata Juda-Mieloch
Redakcja
ks. Władysław K
ubik SJ, TTeresa
eresa Czarnecka
Kubik
Zespół autorów
ks. Władysław K
ubik SJ (kierownik) – Kraków
Kubik
ks. Krzysztof Biel SJ – Kraków
Teresa Czarnecka – Legnica
Agnieszka Myszewska-Dekert – Kraków
Anna Duka – Katowice
ks. TTadeusz
adeusz Nosek – Kraków
ks. Janusz Podlaszczak – Rzeszów
ks. Józef Stala – Tarnów
Opowiadania i preparacje literackie
Teresa Czarnecka
Fotografie
Piotr Joszko
Joszko, s. 19 (2), 20, 21, 23, 24, 26, 27, 31(2), 32, 34 (2), 39, 45, 106, 110, 111, 115, 117, 120,
121(2), 122, 133, 137, 138, 139, 166; Album „Jezus”
„Jezus”, wyd. WAM, s. 84, 95, 101, 103, 113, 129,
AM
143, 168; Archiwum W
WAM
AM, s. 36, 98, 99, 100, 112; Małgorzata Pióro
Pióro, s. 124, 125, 126;
Maksymilian Czarnecki
cielenia OCD
Czarnecki, s. 15, 63, 173, 174; s. Marta Gawlińska od W
Wcielenia
OCD, s. 69, 78;
„T
ajemnice Różańcowe”
„Tajemnice
Różańcowe”, wyd. IT Księży Misjonarzy, s. 40 (5), 41 (5), 42 (5), 43 (5), 146; Andrzej
Sochacki s. 151; ks. Władysław M. Zarębczan
Zarębczan, „Watykańskie zbliżenia”, wyd. Oficyna Wydawnicza
odlecki
Kucharski, s. 69; Janusz P
Podlecki
odlecki, „Kraków”, wyd. Karpaty, s. 9
Ilustracje
Małgorzata Moroń-K
uźmińska, W
ojciech K
uźmiński
Moroń-Kuźmińska,
Wojciech
Kuźmiński
Projekt okładki, opracowanie graficzne i łamanie
Joanna i Piotr Panasiewicz
IMPRIMATUR
Kuria Metropolitalna w Krakowie
+ Kazimierz Nycz, Wikariusz Generalny
Ks. Kazimierz Moskała, Notariusz
Ks. dr Tadeusz Nosek, Cenzor
Nr 875/2004, Kraków 6 kwietnia 2004 r.
ISBN 978-83-7318-360-5
© Wydawnictwo WAM • Księża Jezuici, Kraków 2004
Wznowienie 2007, 2008, 2009
Wydawnictwo WAM
ul. Kopernika 26, 31-501 Kraków
tel. 012 62 93 200; fax 012 429 50 03; e-mail: [email protected]
Dział handlowy: tel. 012 62 93 254, 62 93 255, 62 93 256
fax 012 430 32 10; e-mail: [email protected]
Zapraszamy do naszej księgarni internetowej: http://WydawnictwoWam.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez pisemnej zgody wydawcy nie można do podręcznika tworzyć żadnych materiałów
4
43.
Nazywamy się dziećmi
Bożymi i nimi jesteśmy
Obrzędy Komunii świętej – Ojcze nasz
Przypomnij sobie modlitwę, którą odmawiamy, gdy przygotowujemy się do przyjęcia Pana Jezusa w Komunii świętej. Jak się
modlimy po wezwaniu kapłana:
K. Nazywamy się dziećmi Bożymi i nimi jesteśmy, dlatego ośmielamy się mówić.
Wykonaj ćwiczenia 1. i 2. w „Zeszycie ucznia” na s. 66.
W jakim sakramencie Bóg uczynił nas swoimi
dziećmi?
133
PRZECZYT
AJMY RAZEM!
PRZECZYTAJMY
Ojcze nasz
Najwspanialszym darem Boga jest w³aœnie to, ¿e jest dla nas jak
Dobry Tatuœ. Nie mówimy do Niego „mój”, „daj mi”, ale „nasz”, „daj nam”.
Zawsze jesteœmy przed Bogiem siostrami i braæmi. Najwa¿niejszym
naszym zadaniem jest staæ siê Jego dzieæmi.
Ojcze nasz – któryœ jest w niebie
Niebo nie jest kosmosem. Niebo jest wœród nas. Jest tam, gdzie
panuje dobro i sprawiedliwoϾ. Niebo oznacza majestat Boga oraz Jego
obecnoœæ wœród dzieci Bo¿ych.
Ojcze nasz – œwiêæ siê imiê Twoje
Prosimy, by Dobry Ojciec mieszka³ w nas i w ka¿dym cz³owieku,
by przez wszystkich by³ kochany i czczony.
Ojcze nasz – przyjdŸ królestwo Twoje
Tak wyra¿amy oczekiwanie na powtórne przyjœcie Jezusa w chwale
i jednoczeœnie b³agamy, aby ju¿ teraz Jego królestwo panowa³o wœród
nas – dziêki obecnoœci Chrystusa w naszym ¿yciu.
Ojcze nasz – b¹dŸ wola Twoja jako w niebie tak i na ziemi
Prosimy Boga, aby nam pomóg³ pragn¹æ i ¿yæ zgodnie z wol¹ Boga,
abyœmy potrafili przyj¹æ Jego zbawienie. A wolê Boga poznajemy dziêki
nauce Jezusa.
134
Ojcze nasz – chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj
W ten sposób wyra¿amy nasze dzieciêce zaufanie do naszego Ojca
w niebie. Prosimy o pomoc w ¿yciu codziennym, o nasz codzienny chleb
i o to, co niezbêdne do naszego zbawienia. On karmi nas Chlebem ¯ycia,
czyli Eucharysti¹, która zapowiada Ucztê Wieczn¹.
Ojcze nasz РodpuϾ nam nasze winy,
jako i my odpuszczamy naszym winowajcom
Jeœli pragniemy, aby Bo¿e przebaczenie przeniknê³o do naszego
serca, przebaczamy bliŸnim, tak jak Jezus Chrystus i z Jego pomoc¹.
Ojcze nasz – nie wódŸ nas na pokuszenie
Prosimy, aby Bóg pomóg³ nam wybieraæ dobro, a odrzucaæ pokusy
do z³a. Pokusa jest z³udzeniem, ¿e bêdzie nam lepiej, gdy zrobimy coœ z³ego.
Ojcze nasz – ale nas zbaw ode z³ego
B³agamy, by Bóg okaza³ ostateczne zwyciêstwo Chrystusa nad œmierci¹ oraz nad z³em i szatanem.
Podczas Mszy œwiêtej kap³an koñczy Modlitwê Pañsk¹ s³owami:
K. Wybaw nas, Panie, od z³a wszelkiego i obdarz nasze czasy pokojem.
Wspomó¿ nas w swoim mi³osierdziu, abyœmy zawsze wolni od grzechu i bezpieczni do wszelkiego zamêtu, pe³ni nadziei oczekiwali przyjœcia naszego
Zbawiciela, Jezusa Chrystusa.
Odpowiadamy:
W. Bo Twoje jest królestwo i potêga, i chwa³a na wieki.
Wtedy kap³an prosi w naszym imieniu Boga o pokój i jednoœæ:
K. Panie Jezu Chryste, Ty powiedzia³eœ swoim Aposto³om: Pokój wam zostawiam, pokój mój wam dajê. Prosimy Ciê, nie zwa¿aj na grzechy nasze,
lecz na wiarê swojego Koœcio³a i zgodnie z Twoj¹ wol¹ nape³niaj go pokojem i doprowadŸ do pe³nej jednoœci. Który ¿yjesz i królujesz na wieki wieków.
W. Amen
Obdarowani Bo¿ym pokojem chcemy przekazywaæ go dalej, innym
ludziom. Ju¿ na Mszy œwiêtej przekazujemy znak pokoju tym, którzy stoj¹
najbli¿ej nas.
Wykonaj ćwiczenie 3. w „Zeszycie ucznia” na s. 67.
135
Przyjrzyj się ilustracjom i ułóż opowiadanie o tym, jak zgoda i jedność pomagają ludziom tworzyć piękne i dobre rzeczy.
Zielona szkoła
Wykonaj ćwiczenie 4. w „Zeszycie ucznia” na s. 67.
136
Spis treści
I Trwamy w nauce Jezusa i na modlitwie.................7
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Szukamy naszego miejsca w świecie..........................................9
Nasz Pan daje nam dar nad darami..........................................13
Całym sercem chwalmy naszego Pana.....................................16
Przygotowujemy się na spotkanie z Panem Jezusem
– Obrzędy wstępne (1)................................................................18
Przepraszamy za grzechy i wielbimy Boga
– Obrzędy wstępne (2).............................................................22
Słuchamy słowa, które pochodzi z ust Bożych
– Liturgia słowa (1)...................................................................25
Wyznajemy wiarę i modlimy się z ufnością
– Liturgia słowa (2)...................................................................28
Uwielbiamy Boga w liturgii eucharystycznej
– Liturgia eucharystyczna.............................................................30
Pan Jezus daje się nam cały
– Komunia święta.......................................................................33
Modlimy się do naszego patrona.............................................36
Modlimy się na różańcu...........................................................40
185
II
Jezus wyjaśnia nam Pisma.....................................45
12.
13.
14.
15.
Czytamy Świętą Księgę.............................................................47
W Świętej Księdze Bóg przekazuje nam swoje słowo...............50
Bóg rozmawia z nami w liturgii słowa....................................52
W liturgii słowa słuchamy Dobrej Nowiny
o Jezusie Chrystusie..................................................................55
Poznajemy przyjaciół Jezusa
– Uroczystość Wszystkich Świętych..............................................57
W Jezusie rozpoznajemy Syna Bożego....................................60
Wyznajemy wiarę w Boga, naszego Stworzyciela.....................62
Jezus Chrystus daje nam Ducha Świętego................................65
Wierzymy w święty Kościół powszechny..................................67
Jezus Chrystus wzywa nas do wiary
w zmartwychwstanie i życie wieczne
– Uroczystość Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata.....................69
Przeżywamy tajemnice wiary
– Rok liturgiczny.......................................................................72
Nasze oczekiwanie na Zbawiciela
– Adwent...................................................................................76
Od Maryi uczymy się wierności Bogu........................................78
Poznajemy przyjaciół Jezusa – Apostołów................................80
Jezus uczy nas wiary przez Ewangelistów.................................82
Przez świętego Mateusza
Jezus wyjaśnia nam przykazania Boże......................................85
Przez świętego Marka poznajemy moc Jezusa.........................87
Przez świętego Łukasza Jezus uczy nas miłości bliźniego..........90
Ze świętym Janem wierzymy w Słowo, które stało się Ciałem
– Boże Narodzenie......................................................................93
Wierzymy w narodzenie Jezusa, Syna Bożego..........................95
Od świętej Teresy uczymy się kochać Jezusa.............................98
Jezus naszą światłością
– Ofiarowanie Pańskie...............................................................101
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
III
Jezus ofiaruje Ojcu siebie i nas..........................103
34.
Przynosimy chleb i wino
35.
– Liturgia eucharystyczna – przygotowanie darów........................105
Nasze wielkopostne przygotowania
– Wielki Post............................................................................108
186
36.
37.
38.
39.
40.
41.
Jezus ofiaruje się za nas w Wieczerniku i na krzyżu
– Część 1..................................................................................110
Jezus ofiaruje się za nas w Wieczerniku i na krzyżu
– Część 2..................................................................................112
Ofiarujemy siebie Ojcu razem z Jezusem Chrystusem.............115
Wielbimy Boga i dziękujemy Mu za dary
– Modlitwa eucharystyczna – nasze dziękczynienie......................117
Składamy Ojcu dziękczynną Ofiarę Jezusa Chrystusa
– Modlitwa eucharystyczna – nasz Wieczernik..............................120
Przeżywamy śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa
– Triduum Paschalne..................................................................124
IV
Jezus wzywa nas na ucztę...................................129
42.
43.
Bóg przygotował dla nas ucztę..............................................131
Nazywamy się dziećmi Bożymi i nimi jesteśmy
– Obrzędy Komunii świętej – Ojcze nasz....................................133
Pan Jezus zastawia dla nas Ucztę
– Komunia święta.....................................................................137
Przykazania Jezusowej Wspólnoty Serc
– Przykazania kościelne.............................................................140
44.
45.
V
Jezus nas błogosławi i posyła do świata......143
46.
47.
Maryja uczy nas radości błogosławionych.............................145
Szczęśliwi, gdy potrafimy się dzielić
– Błogosławieni ubodzy w duchu,
albowiem do nich należy królestwo niebieskie...........................147
48.
Szczęśliwi, nawet gdy się smucimy
– Błogosławieni, którzy się smucą,
albowiem oni będą pocieszeni...................................................150
49.
Szczęśliwi, gdy jesteśmy cisi
– Błogosławieni cisi,
albowiem oni na własność posiądą ziemię...................................152
50.
Szczęśliwi, gdy pragniemy sprawiedliwości
– Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości,
albowiem oni będą nasyceni.....................................................154
51.
Szczęśliwi, gdy czynimy dobro i przebaczamy
– Błogosławieni miłosierni,
albowiem oni miłosierdzia dostąpią............................................156
187
52.
Szczęśliwi, gdy mamy czyste serce
– Błogosławieni czystego serca,
albowiem oni Boga oglądać będą.............................................158
53.
Szczęśliwi, gdy wprowadzamy pokój
– Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój,
albowiem oni będą nazwani synami Bożymi.................................160
54.
Szczęśliwi, gdy jesteśmy prześladowani
– Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości,
albowiem do nich należy królestwo niebieskie.............................162
55.
Niech nam Bóg błogosławi
– Obrzędy zakończenia..............................................................165
56.
Wypełniamy posłannictwo Jezusa Chrystusa
– Wniebowstąpienie Pańskie i Zesłanie Ducha Świętego................167
57.
58.
Pragniemy kochać wszystkich ludzi........................................170
Chrystus Pan karmi nas swoim świętym Ciałem
– Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa.......................173
59. Panie Jezu, wypełnimy, co powiedziałeś.................................175
Msza święta.................................................................................177
Inne modlitwy..............................................................................179
Tajemnice Różańca Świętego........................................................179
Pamiętam, wierzę i wypełniam.....................................................180
– Przykazanie miłości............................................................180
– Nowe przykazanie...............................................................180
– Dziesięć przykazań Bożych..................................................180
– Pięć przykazań kościelnych.................................................181
– Osiem błogosławieństw......................................................181
– Sakramenty święte..............................................................181
– Sakrament pokuty i pojednania..........................................182
Przystępujemy do sakramentu pokuty i pojednania........................182
188