program integracyjny - Zespół Szkół nr 1 w Nowym Dworze

Załącznik nr 3
do Statutu Publicznego Gimnazjum nr 2 im. R. Kaczorowskiego
w Nowym Dworze Mazowieckim
PROGRAM INTEGRACYJNY
PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 2
IM. RYSZRDA KACZOROWSKIEGO
W NOWYM DWORZE MAZOWIECKIM
1. Idea wprowadzenia kształcenia integracyjnego w szkole masowej.
Integrować znaczy tyle, co łączyć, składać w całość. We współczesnym języku pojawia
się coraz częściej w różnych kontekstach. Idea klas integracyjnych szkole masowej polega
również zasadzie wymienionej na początku.
Rozwój dziecka (na każdym etapie edukacyjnym) przebiega najpełniej w naturalnym
środowisku rówieśniczym, we wspólnocie szkolnej i klasowej.
Jest to wyzwanie dla organizacji rządowych i pozarządowych, samorządów lokalnych
i oczywiście edukacji. Integracja ma promować równe szanse osób niepełnosprawnych
w życiu społecznym, umożliwić pełne korzystanie z przysługujących im praw, a także
wcielić w życie prawo o równości i dostępności edukacji.
Właśnie dlatego klasa integracyjna w szkole masowej ma tak doniosłe znaczenie. Z jednej
strony jest to istotne dla kształtowania się tolerancji, dostrzegania potrzeb drugiego
człowieka, przestrzegania i akceptowania niepełnosprawności jako równorzędności,
a nie inności i obcości u uczniów pełnosprawnych i ich środowiska rodzinnego. Z drugiej
zaś przebywanie uczniów niepełnosprawnych (z różnego rodzaju niepełnosprawnościami)
wśród zdrowych rówieśników stwarza dobre warunki do ich wszechstronnego rozwoju,
dostarcza stymulacji i motywacji do podejmowania nowych wyzwań, wykraczania poza
własne możliwości, prowadzi do zaakceptowania siebie wśród innych.
„Integracja zaczyna się w sercu”- istnienie klas integracyjnych pozwala z właściwej
perspektywy spojrzeć na ideę integracji, na problem niepełnosprawności w środowisku
rodzinnym uczniów, a tym samym w środowisku lokalnym.
Kształcenie
i
wychowanie
ma
za
zadanie
przygotować
młodego
człowieka
do samodzielności w dorosłym życiu, podejmowaniu właściwej pracy, odpowiednich form
dokształcania się i doskonalenia, aktywnego spędzania wolnego czasu. Cel ten można
osiągnąć jedynie wtedy, kiedy kształcenie i wychowanie przebiega w grupie rówieśniczej,
w której uczą się i wychowują uczniowie o różnym potencjale umysłowym, fizycznym
i emocjonalnym.
Dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych mają prawo realizować obowiązek szkolny
w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych przy dostosowaniu treści, metod
i organizacji pracy do potrzeb edukacyjnych i możliwości rozwojowych uczniów.
W klasach integracyjnych naszego gimnazjum stawiamy na:
a) analizę indywidualnych potrzeb uczniów i wszechstronne wspieranie ich rozwoju
osobowego,
1
b) nauczanie
i
wychowanie
przez
uczenie
także
praktycznych
umiejętności,
stosowanie aktywizujących metod nauczania,
c) rozwój społecznych umiejętności młodego człowieka (tolerancja, współpraca,
skuteczne komunikowanie się, asertywność),
d) poszanowanie godności drugiego człowieka (odrzucenie zachowań agresywnych
i nietolerancyjnych).
Chcemy, żeby absolwent naszego gimnazjum:
a)
reprezentował wysoką kulturę osobistą,
b)
był krytyczny wobec negatywnych zjawisk otaczającej go rzeczywistości,
c)
umiał stosować zdobytą wiedzę w praktyce,
d) umiał znaleźć swoje miejsce w społeczeństwie, grupie,
e) rozwijał i pogłębiał swoje zainteresowania,
f)
budował swoją przyszłość w oparciu o rozpoznany potencjał intelektualny,
g) reprezentował zdrowy i bezpieczny styl życia,
h) świadomie dokonywał właściwych wyborów,
i)
kontrolował swoje emocje,
j)
był tolerancyjny,
k) miał pasję życia,
l)
był dobrym człowiekiem.
Podstawową zasadą w nauczaniu i wychowaniu integracyjnym jest przekonanie,
że wszyscy uczniowie na miarę swoich możliwości powinni uczyć się razem,
przezwyciężając doświadczane trudności i kształtując w sobie i w otoczeniu postawę
rozumiejącą drugiego człowieka.
Takie zorganizowanie pracy w klasie integracyjnej, by każdy z uczęszczających do niej
uczniów mógł osiągnąć jak najwyższy poziom umiejętności zgodnie z własnymi
predyspozycjami, leży w kompetencjach nauczycieli uczących. Rada Pedagogiczna
pracująca w naszym gimnazjum pod kierunkiem dyrektora ma doświadczenie
w prowadzeniu dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a wiedzę swoją zdobywa
i pogłębia na specjalistycznych kursach, szkoleniach, warsztatach oraz studiach
podyplomowych. Tym samym jest gotowa do organizowania i prowadzenia klas
integracyjnych.
2
2. Podstawy formalno - prawne
Klasy integracyjne działają na podstawie:
a) uchwały Rady Pedagogicznej Publicznego Gimnazjum nr 2 z dnia 11. 09. 2002 roku,
b) Statutu Publicznego Gimnazjum nr 2,
c) Programu Rozwoju Szkoły,
d) Programu Wychowawczego Szkoły.
3. Prawo oświatowe o nauczaniu i wychowaniu integracyjnym
a) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1991 r. nr 95,
poz. 425 z późn. zm.)
b) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad podziału części
oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego.
c) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie
warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy
oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (DZ. U.
z 2007 r. nr 83, poz.562, z późn. zm.)
d) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie
podstaw programowych kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 977).
e) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie
warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach
i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. z (Dz. U. z 2010 r. nr 228, poz.
1490 z póżn. zm.)
f) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie
zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach( Dz. U. 2013r. nr 0, poz. 532)
g) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie
sposobu
i
trybu
organizowania
indywidualnego
obowiązkowego
rocznego
przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży
(Dz. U. 2008 r. nr 175, poz.1086)
h) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie
orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych
poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 173, poz. 1072)
3
4. Cele i zadania programu integracyjnego
Cele i zadania programu integracyjnego łączą się z celami i zadaniami programu
wychowawczego obowiązującego w gimnazjum. Stanowią jego integralną część.
Są odpowiedzią na bardzo istotną potrzebę osób niepełnosprawnych: stawiania im
właściwych wymagań i wyzwań, włączenia do społeczności poprzez właściwe rozumianą
pomoc i tolerancję.
Szczegółowe cele i zadania
Wychowanie i nauczanie uczniów zdrowych i niepełnosprawnych w warunkach szkoły
masowej poprzez:
a) dokładne
zanalizowanie
potrzeb
uczniów
niepełnosprawnych
(diagnoza
psychologiczna, poznanie sytuacji zdrowotnej i rodzinnej),
b) stworzenie możliwości optymalnego rozwoju dzieci z różnymi potrzebami,
c) stymulowanie rozwoju dzieci niepełnosprawnych,
d) integracja dzieci zdrowych i niepełnosprawnych,
e) kształtowanie postaw prospołecznych w relacjach uczeń - nauczyciel - rodzic –
środowisko,
f) dążenie do harmonijnego rozwoju młodego człowieka we wszystkich sferach:
fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej.
g) zmiana funkcji programu tak, aby dostosować go do indywidualnych możliwości
uczniów oraz określenie indywidualnych, zróżnicowanych wymagań,
h) stworzenie atmosfery życzliwości i bezpieczeństwa, co będzie miało wpływ na rozwój
twórczej
aktywności
uczniów,
podniesienie
motywacji
do
podejmowania
różnorodnych działań,
i) modyfikowanie działań nauczycieli i ciągłe doskonalenie programu w trakcie jego
realizacji,
j)
stworzenie możliwości takiego rozwoju wszystkich uczniów, by mogli znaleźć swoje
miejsce w kształceniu ponadgimnazjalnym, przyszłym rynku pracy, w społeczeństwie,
k) zwiększenie spójności oddziaływania wychowawczego szkoły i domu poprzez:
- pedagogizację rodziców,
- włączenie rodziców do czynnego uczestnictwa w życiu klasy, szkoły.
5. Sposób realizacji programu integracyjnego
a) ścisła współpraca z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w Nowym Dworze
Mazowieckim i PCPR-em,
4
b) zainteresowanie problematyką władze samorządowe i społeczność lokalną,
c) pedagogizacja rodziców w zakresie:
- stymulowania rozwoju własnego dziecka z uwzględnieniem jego indywidualnych
potrzeb,
- problematyki integracji osób zdrowych i niepełnosprawnych,
- współdziałania z nauczycielami szkoły,
d) doskonalenie kadry pedagogicznej w zakresie:
- sposobów tworzenia warunków optymalnego rozwoju wszystkich uczniów,
- pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
- problematyki integracyjnej,
- stosowania i stałego poszukiwania różnorodnych środków, metod i form pracy,
e) włączenie dzieci niepełnosprawnych w codzienne życie szkoły.
6. Kryteria przyjmowania uczniów do klas integracyjnych:
a) uczniowie ze specjalnymi potrzebami są przyjmowani do klas integracyjnych na
podstawie wniosku rodziców oraz orzeczenia Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej
do kształcenia specjalnego lub integracyjnego. Są to dzieci z dysfunkcjami ruchu,
niedostosowani społecznie, zagrożeni niedostosowaniem społecznym, zaburzeniami
emocjonalnymi, autyzmem w tym z zespołem Aspergera, upośledzeniem umysłowym,
słabosłyszący, słabowidzący lub sprzężeniem różnych dysfunkcji,
b) grupę wsparcia stanowią dzieci o normie intelektualnej, wysokim stopniu
uspołecznienia i równowadze emocjonalnej,
c) rodzice zgłaszają kandydaturę swojego dziecka do klasy integracyjnej wypełniając
„kartę zapisu do gimnazjum”,
d) do klasy integracyjnej w pierwszej kolejności przyjmowani są uczniowie
z orzeczeniami do kształcenia integracyjnego zamieszkujący w obwodzie szkoły,
e) Szkolny Zespół do spraw Integracji kwalifikuje dzieci do grupy wsparcia, biorąc pod
uwagę następujące kryteria:
- oceny na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej,
- punkty ze sprawdzianu po szkole podstawowej,
- wynik
ankiety badającej postawę wobec osób niepełnosprawnych lub wynik
rozmowy przeprowadzonej z kandydatem,
5
- opinie wychowawcy klasy szóstej o funkcjonowaniu dziecka w środowisku
klasowym, ze szczególnym uwzględnieniem kontaktów międzyludzkich, mocnych
i słabych stron dziecka (w przypadku dużej liczby chętnych)
.
Rodzice mają możliwość odwołania się od decyzji Zespołu ds. Integracji ciągu 14 dni od
wywieszenia listy, do dyrektora szkoły.
Dyrektor rozpatruje odwołanie i dokonuje dodatkowej analizy dokumentów po
konsultacji z Zespołem ds. Integracji w ciągu 30 dni (decyzja dyrektora w tej sprawie jest
ostateczna).
Do klasy integracyjnej mogą być zakwalifikowani również uczniowie, którzy nie
posiadają orzeczenia z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, ale ich rozwój w sferze
intelektualnej, emocjonalnej, fizycznej lub społecznej utrudnia opanowanie materiału
przewidzianego programem gimnazjum. Zapisu takiego ucznia do klasy integracyjnej można
dokonać na wniosek Rady Pedagogicznej w ciągu całego etapu edukacyjnego.
Szkolny Zespół do spraw Integracji ma prawo przenieść ucznia z grupy wsparcia do
równoległej klasy, jeśli jego zachowanie uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie klasy.
Zespół ds. Integracji może wnioskować o przeniesienie ucznia niepełnosprawnego do
równoległej klasy w uzasadnionych przypadkach (prześladowanie, brak akceptacji zespołu
klasowego, konflikt osobowości).
7. Przygotowanie placówki do przyjęcia dzieci ze specjalnymi potrzebami
Publiczne Gimnazjum nr 2 dysponuje następującą bazą:
a) podjazd dla wózków inwalidzkich,
b) winda,
c) przystosowane toalety,
d) sala rehabilitacyjna ze specjalistycznym sprzętem,
e) gabinet terapeuty pedagogiczngo.
f) gabinet psychologa szkolnego,
g) gabinet pedagoga szkolnego,
8. Przygotowanie kadry do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Kadra Publicznego Gimnazjum nr 2 jest dobrze przygotowana do pracy z dziećmi
niepełnosprawnymi:
6
a) nauczyciele przedmiotów są wysoko wykwalifikowani i stosują na zajęciach
edukacyjnych aktywizujące metody pracy pobudzające do działania wszystkich
uczniów,
b) nauczyciele i wychowawcy klas integracyjnych mają ugruntowaną wiedzę dotyczącą
pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych zdobytą na studiach
podyplomowych, kursach i szkoleniach,
c) pedagodzy Publicznego Gimnazjum nr 2 pogłębiają swoją wiedzę na temat integracji,
uczestnicząc w zewnątrzszkolnych jak i wewnątrzszkolnych formach doskonalenia
zawodowego, podejmują studia podyplomowe, czytają literaturę fachową,
d) w szkole pracuje także psycholog, pedagog, terapeuta pedagogiczny, mający
odpowiednią wiedzę i przygotowanie do pracy z uczniem o specjalnych potrzebach
edukacyjnych,
9. Struktura i organizacja klas integracyjnych
a) w klasie integracyjnej może uczyć się 15-20 uczniów (w tym 3-5 uczniów
o specjalnych potrzebach edukacyjnych),
b) programy nauczania w klasach integracyjnych realizowane są zgodnie z podstawą
programową obowiązującą w gimnazjum, wydaną przez Ministerstwo Edukacji
Narodowej,
c) w klasie integracyjnej pracują nauczyciele przedmiotów oraz nauczyciel wspierający
(który może być wychowawcą klasy).
d) pedagog wspierający i nauczyciele przedmiotów koordynują działania dydaktyczne,
wychowawcze i opiekuńcze ściśle współpracując ze sobą.
10. Zadania nauczyciela wspomagającego
Pedagog wspomagający wspiera
nauczyciela
prowadzącego zajęcia
dydaktyczno -
wychowawcze, dbając, aby uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych nabyli
wiedzę i umiejętności na miarę swoich możliwości. Jego zadania obejmują:
a) planowanie z wychowawcą i nauczycielami przedmiotów pracy na lekcjach
z uczniami specjalnych potrzebach edukacyjnych,
b) opracowanie we współpracy z nauczycielami przedmiotu i innymi specjalistami
Indywidualnych
Programów
Edukacyjno
-
Terapeutycznych
o specjalnych potrzebach edukacyjnych,
c) realizacja Indywidualnych Programów Edukacyjno - Terapeutycznych,
7
dla
uczniów
d) pomoc nauczycielom w ocenie wiedzy uczniów i ich umiejętności oraz analizowaniu
niepowodzeń,
e) pomoc nauczycielom przedmiotu w doborze odpowiednich form i metod
pracy
mających na celu ułatwienie nabywania wiedzy przez uczniów o specjalnych
potrzebach edukacyjnych,
f) przygotowanie środków dydaktycznych, materiałów pomocniczych dla uczniów
o specjalnych potrzebach edukacyjnych,
g) zapewnienie uczniom odpowiednich warunków do nauki poprzez dostosowanie
otoczenia
do
indywidualnych
potrzeb
uczniów
o
specjalnych
potrzebach
edukacyjnych,
h) współpraca z zespołem nauczycieli wspierających, w celu doskonalenia warsztatu
pracy i wymiany doświadczeń,
i) poszerzanie i aktualizowanie wiedzy psychopedagogicznej z zakresu pełnionej funkcji
w szkole, podwyższanie swoich kwalifikacji poprzez udział w różnych formach
doskonalenia zawodowego,
j) współpraca ze specjalistami pracującymi w szkole,
k) reagowanie na zjawiska patologiczne w rodzinie i środowisku ucznia i współdziałanie
z instytucjami wspierającymi rodzinę,,
l) współpraca z rodzicami,
m) prowadzenie dokumentacji pedagoga wspomagającego,
n) realizowanie założeń polityki edukacyjnej państwa i przestrzeganie prawa
oświatowego.
11. Ocenianie w klasie integracyjnej
a) sposób oceniania w klasie integracyjnej jest zgodny z Zasadami Wewnątrzszkolnego
Oceniania,
b) uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mają dostosowane wymagania
do swoich możliwości psychofizycznych zgodnie z zaleceniami zawartymi
w orzeczeniach wydanych przez Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną,
c) uczniom niepełnosprawnym oceny ustala nauczyciel przedmiotu i nauczyciel
wspierający,
d) ocena musi uwzględniać aspekty wspierania rozwoju, motywowania, informowania,
e) ocena musi odnosić się do konkretnego ucznia i odzwierciedlać jego indywidualne
postępy,
8
f) uczniowie, którzy tego potrzebują, mają zapewnione specjalistyczne wsparcie ze
strony pedagoga specjalnego, terapeuty pedagogicznego, psychologa szkolnego,
pedagoga szkolnego, rehabilitanta.
12. Współpraca z rodzicami
a) spotkania z rodzicami są przeprowadzane zgodnie z harmonogramem i doraźnie
w razie potrzeby,
b) jeśli zachodzi taka potrzeba organizowane są spotkania rodziców ze wszystkimi
specjalistami pracującymi w klasie integracyjnej,
c) rodzice zostają uświadomieni, że to właśnie oni są odpowiedzialni za naukę
i wychowanie dziecka, lecz zawsze mogą liczyć na pomoc i wsparcie pedagogów,
d) przeprowadza się pedagogizację rodziców,
e) rodzice mają wgląd w prace dzieci- teczki gimnazjalistów, są informowani na bieżąco
o postępach dzieci,
f)
nauczyciele
wykorzystują
informacje
zwrotne
od
rodziców
w
praktyce
pedagogicznej,
g) rodzice są zachęcani do aktywnej i ścisłej współpracy z wychowawcą klasy i szkołą
w zakresie:
- wspierania w dłuższych i krótszych wycieczkach,
- dbania wraz z dziećmi o salę lekcyjną,
- pomocy w przygotowaniu imprez klasowych,
- wspierania bazy materialnej szkoły poprzez dobrowolne wpłaty na konto Rady
Rodziców.
13. Szkolny Zespół ds. Integracji
Program integracyjny jest przeznaczony do realizacji w Publicznym Gimnazjum nr 2 im.
R. Kaczorowskiego. Zakłada on zatrudnienie wysoko wykwalifikowanej kadry
pedagogów i specjalistów (zgodnie z potrzebami uczniów niepełnosprawnych), co
umożliwi wszechstronne poznanie potrzeb dziecka i opracowanie skutecznych metod
pomocy. Współpracują oni w ramach powołanego przez dyrektora Szkolnego Zespołu ds.
Integracji.
14. Skład Szkolnego Zespołu ds. Integracji
a) wicedyrektor szkoły,
9
b) pedagog szkolny,
c) psycholog szkolny
d) terapeuta pedagogiczny,
e) pedagog wspierający,
f) nauczyciele przedmiotów pracujący w klasach integracyjnych,
15. Zadania Szkolnego Zespołu ds. Integracji
a) propagowanie problematyki integracji w placówce i środowisku lokalnym,
b) organizacja spotkań samokształceniowych,
c) organizacja spotkań z rodzicami i uczniami ubiegającymi się o przyjęcie do klasy
integracyjnej,
d) kwalifikowanie uczniów do klas integracyjnych,
e) przedstawianie bieżących obserwacji dotyczących zachowań uczniów w klasie
integracyjnej,
f) diagnozowanie postępów młodzieży w nauce,
g) czuwanie nad współdziałaniem specjalistów pracujących w klasie integracyjnej,
h) wspieranie rodziców w rozwiązywaniu problemów dzieci uczących się w klasie
integracyjnej,
i) ocena skuteczności działań podejmowanych dla rozwiązywania problemów,
j) dokształcanie związane z problematyką integracji.
16. Współpraca z innymi placówkami i organizacjami działającymi na rzecz dzieci
W edukacji osób niepełnosprawnych konieczna jest współpraca z instytucjami, które
będą wspierały działania szkoły na rzecz osób niepełnosprawnych. Nasza placówka
współpracuje z niżej wymienionymi instytucjami:
a) Urzędem Gminy Nowy Dwór Mazowiecki,
b) Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną,
c) Radą Rodziców przy Publicznym Gimnazjum nr 2 w Nowym Dworze Mazowieckim,
d) Towarzystwem Przyjaciół Dzieci - oddział Nowy Dwór Mazowiecki,
e) Fundacjami działającymi na rzecz dzieci niepełnosprawnych np. PEFRON,
f) CMPP-P w Warszawie ul. Polna 46a.
g) MSCDN w Warszawie, ul Świętojerska 9
10
17. Wybrane instytucje działające na rzecz osób niepełnosprawnych:
Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Nowym Dworze Mazowieckim
tel. 22 775 20 13, 22 775 56 66 (zaufania)
05-100 Nowy Dwór Mazowiecki, ul. Bohaterów Modlina 40
Warsztat Terapii Zajęciowej w Nowym Dworze Mazowieckiej
tel. 22 775-15-55, fax. 22 775 29 44
05-100 Nowy Dwór Mazowiecki, ul. Bohaterów Modlina 77a
Środowiskowe Ogniska Wychowawcze TPD
tel. 22 775 29 44
05-100 Nowy Dwór Mazowiecki, ul. Bohaterów Modlina 77a
FUNDACJA SYNAPSIS
tel./fax: 22 825 87 42
02-085 Warszawa, ul. Ondraszka 3
Fundacja Pomocy Edukacyjno-Terapeutycznej dla Niepełnosprawnych „Scolar”
tel. 22 848 43 24, 607 344 840
02-954 Warszawa, ul. Kubickiego 9 lok. 2
Centrum Terapii Dzieci, Młodzieży i Dorosłych z Zespołem Aspergera
tel. 22 638 37 57, kom. 691 522 433
01-548 Warszawa, ul. Czarnieckiego 27B
Centrum Terapii PROMITIS
tel. 22 810 63 90, 791 769 069
01-517 Warszawa, ul. Mickiewicza 9
Dom Rodzinny im. C. Rzymowskiej. Warszawskie Koło Polskiego Stowarzyszenia na
rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym
tel. 22 833 22 15
01-612 Warszawa, ul. Mysłowicka 12
11
Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych Archidiecezji Warszawskiej
tel. 22 837 42 61
01-441 Warszawa, ul. Deotymy 41
Warsztat terapii zajęciowej Katolickiego Stowarzyszenia Niepełnosprawnych
Archidiecezji Warszawskiej
tel. 22 862 41 06
01-197 Warszawa, ul. Karolkowa 71
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu
tel. 22 835 13 77
01-943 Warszawa, ul. Pstrowskiego 1
Instytut - Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
tel. 22 815 70 00
04-736 Warszawa, al. Dzieci Polskich 20
Poradnie Przyszpitalne Szpitala Bielańskiego SPZOZ
tel. 22 864 20 00
01-809 Warszawa, ul. Cegłowska 80
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny
tel. 22 599 10 00
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1a
Polski Związek Niewidomych. Zarząd Główny
tel. 22 831 22 71
00-216 Warszawa, ul. Konwiktorska 9
Biblioteka Centralna im. dr. W. Dolańskiego Polskiego Związku Niewidomych
tel./fax: 22 635 33 20
Warszawa, ul. Konwiktorska 7
12
Dom Niewidomego Dziecka Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach
tel. 22 617 56 56
03-827 Warszawa, ul. Obrońców 24
Tęcza. Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci Niewidomych i Słabowidzących
tel./fax. 22 822 03 44
02-321 Warszawa, ul. Kopińska 6/10
Instytut-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
tel. 22 815 70 00
04-736 Warszawa, al. Dzieci Polskich 20
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
tel. 22 620 03 51
00-828 Warszawa, al. Jana Pawła II 13
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Oddział w Warszawie
tel. 22 822 32 75
02-021 Warszawa, ul. Grójecka 19/25
Integracyjny Klub Sportowy
tel. /fax: 22 663 18 36 01-813 Warszawa, Marymoncka 34
18. Ewaluacja programu
Publiczne Gimnazjum nr 2 w Nowym Dworze Mazowieckim ocenia wartość działań
prowadzonych przez wszystkich nauczycieli i specjalistów pracujących w klasach
integracyjnych (dzięki zebraniu, analizie, interpretacji danych). Dobre rozpoznanie
możliwości uczniów, dostosowanie środków dydaktycznych, metod nauczania oraz form
pracy, umożliwia osiągnięcie przez nich wyników na miarę ich możliwości..
Wszyscy uczniowie klas integracyjnych mają stworzone warunki do wszechstronnego
rozwoju kreatywności, samodzielności, samorządności i współpracy.
Uczniowie, którzy potrzebują wsparcia ze strony szkoły, otrzymają ją.
13
Ocenianie uczniów pozwala na określenie jakości zmian zachodzących w poziomi ich
wiadomości, umiejętności, zachowań prospołecznych.
Ewaluacja programu prowadzona przez nauczycieli i specjalistów ma na celu:
a) ocenę stopnia realizacji programów nauczania,
b) określenie skuteczności metod i form stosowanych w edukacji
uczniów
niepełnosprawnych,
c) określenie jakości warunków stworzonych do rozwoju uczniów,
d) określnie skuteczności indywidualizacji procesu uczenia się,
e) ocenę sposobu oceniania,
f) ocenę stopnia współpracy między uczniami i poziom komunikacji.
g) ocenę współpracy osób działających w ramach szkolnego zespołu ds. integracji,
h) ocenę współpracy z rodzicami.
Ewaluacja będzie dokonywana na zakończenie roku szkolnego przez Zespól ds.
Integracji. Danych do dokonania ewaluacji dostarczą:
- analiza dokumentów ucznia i nauczyciela,
- obserwacja uczniów,
- informacje zwrotne od uczniów, rodziców i nauczycieli.
19. Wykaz załączników :
a) załącznik nr 1 - Ankieta dla rodziców ubiegających się o przyjęcie dziecka
niepełnosprawnego do klasy integracyjnej w Publicznym Gimnazjum nr 2 w Nowym
Dworze Mazowieckim,
b) załącznik nr 2 - Pytania do rozmowy kierowanej - dla uczniów niepełnosprawnych,
c) załącznik nr 3 - Pytania do rozmowy kierowanej – dla uczniów z grupy wsparcia,
d) załącznik
nr 4 - Opinia
wychowawcy o dziecku ubiegającym się o realizację
obowiązku szkolnego w klasie integracyjnej w Publicznym Gimnazjum nr 2 w
Nowym Dworze Mazowieckim - dla wychowawców klas VI,
e) Załącznik nr 5-Wybrana literatura dotycząca integracji
14
Załącznik nr 1
Ankieta dla rodziców ubiegających się o przyjęcie dziecka
o specjalnych potrzebach edukacyjnych do klasy integracyjnej
Imię i nazwisko dziecka……………………………………………………….
1.Jakie są marzenia i plany Państwa co do Waszego dziecka?
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
2.Czego lękacie się Państwo najbardziej?
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
3. Jakie są zainteresowania, upodobania i zdolności Waszego dziecka?
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
4.Jakiego rodzaju wsparcia i pomocy potrzebuje Państwa dziecko?
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
5.Co należałoby zmienić w szkole, żeby Państwa dziecko czuło się lepiej
i dobrze funkcjonowało?
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
6.Inne uwagi
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
Podpis rodziców
15
Załącznik nr 2
PYTANIA DO ROZMOWY KIEROWANEJ
DLA UCZNIA NIEPEŁNOSPRAWNEGO
Imię i nazwisko: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klasa ………… szkoła…………………………..………………………………………….
1. Które z wymienionych postaw należą do postaw pozytywnych, a które do
negatywnych: współczucie, litość, chęć niesienia pomocy, unikanie, niechęć, odrzucanie,
życzliwość, chęć utrzymywania kontaktów, sympatia, tolerancja, obojętność.
a) pozytywne
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
b) negatywne
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
2. Z którymi z wymienionych postaw wobec siebie spotykasz się najczęściej?
………………………………………………………………………………………….……
………………………………………………………………………………………….……
………………………………………………………………………………………….……
..............................................................................................................................................
3. Czy zdarza Ci się prosić innych o pomoc, gdy masz jakiś problem, czy zawsze
rozwiązujesz go sam?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
..............................................................................................................................................
16
4. Jaką formę pomocy przyjmujesz najchętniej od kolegów i koleżanek z klasy?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
..............................................................................................................................................
5. Kto najczęściej Ci pomaga w klasie, w szkole?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
..............................................................................................................................................
6. Dokończ zdanie:

Jestem……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..

Denerwuję się, gdy………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..

Złości mnie………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..

Radość sprawia mi ……………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….

Cenię u innych ludzi……………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

Lubię u innych………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………….

Denerwuje mnie, gdy ktoś ……………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….

Gdy poznaje nową osobę zwracam uwagę na………………………………………….
………………………………………………………………………………………….

Mój przyjaciel powinien………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….
17
Załącznik nr 3
PYTANIA DO ROZMOWY KIEROWANEJ DLA UCZNIÓW Z GRUPY WSRARCIA
Imię i nazwisko: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klasa……….. . Szkoła…………………………………………………………………………
1. Czy miałeś(aś) kiedykolwiek kontakt z osoba niepełnosprawną.
a)
bezpośrednio;
b)
pośrednio przez książkę, film, opowiadanie innej osoby);
c)
nie miałem(am) żadnego kontaktu.
Jeśli tak to były to osoby z jaką niepełnosprawnością?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. Jaki jest obraz człowieka niepełnosprawnego w Twoich oczach? Jakie cechy
charakteru przypisał(a)byś mu?
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
3. Czy te osoby niepełnosprawne były:
a) z najbliższego otoczenia
- członek rodziny (podaj stopień pokrewieństwa ) ..........................................................
- kolega lub koleżanka;
- sąsiad;
b) przygodna osoba spotkana na ulicy, w tramwaju, w sklepie,
inne miejsce – jakie;
.................................................................................................................................................
Jak częste był y to kontakty?
4.
a)
jednorazowy;
b)
kilkakrotny (2, 3 razy);
c)
wielokrotny (powyżej 3);
d)
ciągły;
18
e) skończył się, dlaczego?
................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
5.
Czy znasz osobę niepełnosprawną, o której możesz powiedzieć, że jest Twoim:
a) kolegą (koleżanką);
b) przyjacielem (przyjaciółką);
c) znajomym (znajomą);
d) nie znam żadnej osoby niepełnosprawnej.
6. Czy mógłbyś zaprzyjaźnić się z niepełnosprawnym rówieśnikiem?
a) tak, ponieważ…………………………………………………………………………
b) nie, ponieważ…………………………………………………………………………
7. Czy chciał(a)byś mieć niepełnosprawnego kolegę (koleżankę)?
a) tak, dlaczego?
.............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
b) nie, dlaczego?
..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
8. Jakie znasz rodzaje niepełnosprawności? Jak sądzisz jakie są ich przyczyny?
………………………………………………………………………………………………
….……………………………………………………………………………………………
…….…………………………………………………………………………………………
……….………………………………………………………………………………………
9. Czy wszyscy uczniowie mogą uczyć się w szkole masowej?
………………………………………………………………………………………………
….…………………………………………………………………………………………..
….…………………………………………………………………………………………..
19
10. Z jakiego powodu chcesz być w klasie integracyjnej? Kto podjął tę decyzję?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
11. W jaki sposób możesz pomóc osobie niepełnosprawnej w klasie?
………………………………………………………………………………………………
…..…………………………………………………………………………………………...
............................................................................................................................................
………..……………………………………………………………………………………
12. Czy według Ciebie właściwa jest izolacja osób niepełnosprawnych w ich własnym
środowisku? Czy widzisz jakieś inne rozwiązanie – uzasadnij swoją odpowiedź
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
13. Z załączonej listy rodzajów postaw wybierz te, które należą do postaw
pozytywnych, negatywnych: współczucie, litość, chęć niesienia pomocy, unikanie,
niechęć, odrzucanie, życzliwość, chęć utrzymywania kontaktów, sympatia, tolerancja,
obojętność.
a)
pozytywne
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
b) negatywne
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
A może znane są Ci jeszcze inne rodzaje postaw, których tu nie wymieniono?
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
20
14. Które według Ciebie najczęściej występują względem osób niepełnosprawnych?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
15. Jak sądzisz, czy osoba niepełnosprawna ma prawo korzystać z różnych form życia
kulturalnego?
a)
tak;
b) nie wiem;
c)
nie
16. Dokończ zdanie;

Jestem……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..

Denerwuję się, gdy………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..

Złości mnie………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..

Radość sprawia mi ……………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….

Cenię u innych ludzi……………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

Lubię u innych………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………….

Denerwuje mnie, gdy ktoś ……………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….

Gdy poznaje nową osobę zwracam uwagę na………………………………………….
………………………………………………………………………………………….

Mój przyjaciel powinien………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….
21
Załącznik nr 4
Opinia wychowawcy o dziecku ubiegającym się o realizację obowiązku szkolnego
w klasie integracyjnej w Publicznym Gimnazjum nr 2
w Nowym Dworze Mazowieckim
1. Imię i nazwisko.......................................................................................................................
2. Adres szkoły...........................................................................................................................
3.
Krótka charakterystyka dziecka ( z uwzględnieniem kontaktów rówieśniczych)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
4. Mocne strony dziecka.............................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
5. Słabe strony dziecka................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
6. Współpraca z rodzicami..........................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Podpis wychowawcy kl VI
22
Załącznik nr 5
Wybrana literatura dotycząca integracji
1. Arends RJ, Uczymy się nauczać, Tłum .K. Kruszewski, WSiP, Warszawa.
2. Badegruber B. Nauczanie otwarte w 28 krokach WSiP, Warszawa 1997 r.
3. Biblioteczka Reformy nr 13 MEN " O wychowaniu w szkole" Warszawa 1999r.
4. Biblioteczka Reformy nr 7 MEN I Etap edukacji Kształcenie integrowane, Warszawa
1999r.
5. Bogucka J.,Kościelska M.(red.) (1996 ) Wychowanie i nauczanie integracyjne. Nowe
doświadczenia CMPP-P, Warszawa
6. Bogucka J., Kościeiska M., Radomski D. Dzieci z porażeniem mózgowym z serii ONE
SĄ WŚRÓD NAS - CMPP-PMEN, Warszawa
7. Bogucka J.,Kościelska M. (red.) Wychowanie i nauczanie integracyjne, STO, Warszawa
8. Borkowska M. (red.) (1989 ) ABC rehabilitacja dzieci z mózgowym porażeniem.,1.1,2
Wyd. Pelikan Warszawa (1995),1. 3 Wydawnictwo Dolnośląskie Fundacja" Pomoc
dzieciom"
9. Demel G "Elementy logopedii" WSiP, Warszawa 1987
10. Francis- Williams J.(1975) Dzieci ze specjalnymi trudnościami w nauce, PZWL,
Warszawa
11. Góralczyk E (1996 ) Choroba dziecka w twoim życiu. O dzieciach ciężko i przewlekle
chorych ich rodzicach CMPP-P-MEN, Warszawa
12. Gruszczyk - Kolczyńska E. ( 1992) Dzieci ze specjalnymi trudnościami w uczeniu się
matematyki, WSiP, Warszawa
13. Informator
o
podstawowych
rozwiązaniach
prawnych
dotyczących
osób
niepełnosprawnych ." Nie jesteś sam" Ministerstwo pracy i polityki socjalnej
14. Juros A., Otrębski W. " Integracja osób z niepełnosprawnością w społeczności lokalnej"
Fundacja Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania
15. Kephart N.C. (1970) Dziecko opóźnione w nauce szkolnej ,PWN, Warszawa
16. Kobosko J., Kosmalowa. (1997 ) Dzieci z uszkodzonym słuchem z serii ONE SĄ
WŚRÓD NAS, CMPP-P MEN Warszawa
17. Kościeiska M. Oblicza upośledzenia, PWN, Warszawa
18. Kuczyńska - Kwapisz J. (1996) Dzieci niewidome i słabowidzące z serii j.w. CMPP-P
MEN, Warszawa
23
19. Kwiatkowska
M.
(1997
)
Dzieci
głęboko
niezrozumiane
Oficyna
Literatów
i dziennikarzy" Pod wiatr" Warszawa
20. Lovaas OJ. "Nauczanie dzieci niepełnosprawnych umysłowo" WSiP,
1993
21. Muller RJ. (1997) Słyszę ale nie wszystko. Dziewczęta i chłopcy z uszkodzonym słuchem
w szkołach masowych, WSiP
22. Maciarz A. " Dziecko niepełnosprawne . Podręczny słownik terminów" wyd. Verbum
Zielona Góra
23. Maciarz A. (red.)" Z teorii i badań społecznej integracji dzieci niepełnosprawnych.
Oficyna Wyd.Impuls Kraków 1999
24. Mazanek E (red.)" Dziecko niepełnosprawne ruchowo cz. III Wychowanie i nauczanie
dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, WSiP 1998
25. Majewska T. Poradnik Metodyczny dla nauczycieli pracujących z dziećmi z
uszkodzonym wzrokiem w systemie integracyjnym MEN, Warszawa
26. MATERIAŁ Y SZKOLENIOWE DLA NAUCZYCIELI- POTRZEBY ASPECJALNE
UCZNIÓW W KLASIE - program UNESCO, CMPP-P Warszawa 1995
27. Obuchowska J. "Dziecko niepełnosprawne w rodzinie" , PWN, Warszawa
28. Olechnowicz H. (1995 ) Dziecko własnym terapeutą", PWN, Warszawa
29. Olechnowicz H. " Wyzwalanie aktywności głębiej upośledzonych umysłowo" WSiP
Warszawa, 1994
30. Olechnowicz H. " Opowieści terapeutów" WSiP, Warszawa 1997
31. Ostrowska A. I inni" Integracja dzieci niepełnosprawnych w przedszkolu i szkole" Raport
z badań Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1994
32. Ostrowska A." Badania nad niepełnosprawnością w Polsce w 1993 "wyd. Instytutu
Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1994
33. Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych .Drogi integracji" ( red.) Mikulski J.
Auleytner J., WSP TWP, Warszawa 1996
34. Przybylski S. " Integracja Społeczna osób upośledzonych umysłowo w świetle
ujawnionych do nich nastawień społecznych" WSiP, Warszawa 1993
35. Szkoła dla wszystkich X- lecie integracji w Polsce materiały z konferencji Konstancin 1618.11 1999.red. J. Bogucka ,CMPP-P MEN, Warszawa 2000
36. Święcicka M. ( 1996 ) Dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi z serii ONE SĄ WŚRÓD
NAS- CMPP-P, MEN, Warszawa
37. Święcicka M. (1997) Dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu z serii ONE SĄ WŚRÓD
NAS, CMPP-P, MEN, Warszawa
24
38. Taraszkiewicz M. " Jak uczyć lepiej czyli refleksyjnych praktyk w działaniu"
CODN
Warszawa 1996
39. Traczyk G. "Metody nauczania i wychowania początkowego w szkole
40. Specjalnej" wyd. Uniwersytetu im Marii Curie - Skłodowskiej, Lublin 1997
41. Wyczesany J. „ Uczeń o obniżonym poziomie umysłowym w szkole podstawowej”
Poradnik dla nauczycieli, WOM Częstochowa, 1993,
42. Zakrzewska B. " Trudności w czytaniu i pisaniu" - modele ćwiczeń WSiP, Warszawa
1996
43. Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie
szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo słyszącymi.
MEN 2001
44. Mój uczeń nie słyszy poradnik dla nauczycieli szkół ogólnodostępnych MEN 2001
45. Poradnik metodyczny dla nauczycieli kształcących uczniów z upośledzeniem umysłowym
w stopniu lekkim w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych MEN 2001.
Standardy egzaminacyjne
1. Informator- Egzamin dla uczniów z trudnościami w uczeniu się klasa 3/ 2002r.
2. Aneks do informatora w gimnazjum dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w
uczeniu się wyd. Centralna Komisja Egzaminacyjna
CZASOPISMA
1. „Życie Szkoły" - X 1994, WSiP, Warszawa 1994, Materiały dotyczące oceny opisowej
2.
„ Dyrektor Szkoły" - miesięcznik kierowniczej kadry oświatowej- pismo zalecane przez
MEN, luty 1997- numer poświęcony problematyce integracji
3. „ Integracja” adres wyd. ul,. Bohaterów Getta 2,00- 242 Warszawa,
tel. 022- 635-13-30
4.
"Wspólna
Troska"
-
Kwartalnik
poświęcony
problemom
dzieci
młodzieży
niepełnosprawnej ruchowo. Dolnośląska Fundacja" Pomoc Dzieciom", Wrocław
25