Marzena Jagoda Jak z brudnej wody zrobid czystą i

Marzena Jagoda
Klasa 3cG
Jak z brudnej wody zrobid czystą i przy tym chronid środowisko?
W czwartek 7 marca o godzinie 1600 odbył się wykład na Uniwersytecie Śląskim - Wydziale
Biologii i Ochrony Środowiska w Katowicach. Prowadził go dr inżynier Marcin Janik, a patronatami
akcji są: Instytut Inżynierii wody i ścieków, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki na Politechnice
Śląskiej oraz Polski Klub Ekologiczny- Koło Miejskie w Gliwicach. Celem spotkania było zapoznanie się
z podstawowymi rodzajami zanieczyszczeo oraz sposobami ich wykorzystania i oczyszczania.
Dodatkowo przybliżono normy prawne dotyczące ścieków.
Głównym elementem środowiska jest woda będąca dla nas czymś powszechnym. Traktuje się
ją jako dobro, które nie ulegnie wyczerpaniu. Jednak szerokie zastosowanie do potrzeb sanitarnych,
rolniczych i przemysłowych sprawia, iż zasoby czystej wody ulegają stopniowemu zmniejszaniu.
W trosce o to, w Polsce pojawiło się „prawo wodne” ustalające podstawy wykorzystania wód,
starające się o poprawę ich jakości, a także zapewnienie odpowiedniego zaopatrzenia w wodę
powierzchniową i podziemną oraz redukcję zanieczyszczenia wód podziemnych oraz morskich.
Kontroli poddaje się również obieg substancji. Wodę można zużywad na kilka sposobów. Pierwszym
jest korzystanie powszechne, czyli na potrzeby: osobiste, gospodarstwa domowego, amatorskiego
połowu ryb, uprawiania turystyki, wypoczynku oraz sportów. Następnie wyróżnia się zwykłe
korzystanie z wód, na które potrzebne jest pozwolenie. Natomiast szczególne korzystanie z wód
obejmuje wyprowadzenie ścieków do wód.
Podstawowymi źródłami zanieczyszczeo są: ścieki, wody opadowe i roztopowe,
a do środowiska trafiają przede wszystkim odpady technologiczne i osady ściekowe. Ilustruje to obieg
substancji w sieci kanalizacyjnej. Dokonuje się podziału ścieków na: przemysłowe- mogą zawierad
substancje niebezpieczne (są to: wody odciekowe, opadowe- niosące zanieczyszczenia z powietrza,
roztopowe, z działalności gospodarczej np. zakładu usługowego- trzeba uzyskad pozwolenie);
komunalne- pochodzące z sieci kanalizacyjnych; bytowe- pochodzące z budynków.
Istnieje też oczyszczanie ścieków. Objęto je określonymi warunkami np. ścieki przemysłowe
nie mogą byd rozcieoczone wodą, wody opadowe z terenów zanieczyszczonych muszą byd
oczyszczane, wody z powierzchni dachów są uznawane za czyste i odprowadza się je za darmo, ścieki
bytowe wprowadzane do wód nie powinny zawierad szkodliwych substancji.
Ścieki mogą byd różne w zależności od tego czy pochodzą z terenów zurbanizowanych,
czy rolniczych. W gospodarce powstają: ścieki bytowe, gospodarcze (z działalności rolniczej,
od hodowli zwierząt zawierające nawozy i dużą ilośd azotu) oraz wody opadowe i roztopowe.
Jak je wykorzystad? Na terenach wiejskich zagospodarowanie powinno byd takie, aby odprowadzad
je na łąki. W mieście jest mnóstwo sposobów: na terenie zlewni do tworzenia małej architektury
(stawy retencyjne wód deszczowych, oczka wodne, zbiorniki), na cele gospodarcze (produktem
ich oczyszczania są mikroorganizmy; uzyskujemy z nich substancję nawozową i biogaz), skrzyżowanie
ścieku z wodą, wsiąkanie przez nawierzchnię drogi czy parkingu (można wtedy zrezygnowad
z kanalizacji oszczędzając na opłatach za ścieki). Natomiast na terenie działki ścieki mogą byd
retencjonowane i rozsączane, a woda deszczowa gromadzona dzięki studni chłonnej
lub odprowadzana do gruntu za pomocą skrzynek rozsączających. Ciekawym elementem
architektonicznym są tzw. „zielone dachy”, jednak do ich stworzenia potrzeba kosztownych urządzeo
(tak jak w innych przykładach gospodarczego wykorzystania wód). Występujące na dachach warstwy
zieleni zatrzymują nawet 60% wód opadowych, przez co odciążają kanalizację miejską. Wykorzystanie
ścieków daje nam szereg ważnych zalet tj. korzyśd finansowa i najważniejsze- ochrona środowiska,
lecz wady związane z kosztami oraz problemem z określeniem ilości deszczu- stanowią nie lada
wyzwanie.
Każdy mieszkaniec ma swój udział w odprowadzaniu ścieków (średnio 0,5 m3 na dobę).
Głównie są to ścieki szare- z kuchni, prysznica (o najmniejszym zanieczyszczeniu). Czarne- pochodzą
z toalety. Na podium klasyfikują się też środki piorące (zawierające znaczne ilości szkodliwego
fosforu). Nie wszyscy wiedzą, że podejmując odpowiednie działania możemy oczyszczad ścieki.
Jednym ze sposobów są oczyszczalnie przydomowe, gdzie następuje oczyszczanie mechaniczne,
później biologiczne, a następnie odprowadzenie oczyszczonej już wody. Cały proces powinien byd
oczywiście kontrolowany przez właścicieli. W osadniku gnilnym dochodzi do wstępnego czyszczenia
ścieków, czyli usunięcia zawiesiny, a drenaż rozsączający pojawia się po biologicznym oczyszczeniu.
Natomiast w oczyszczalniach hydrobotanicznych wykorzystuje się złoża roślinne (wypełnione
tworzywami sztucznymi, kamieniem, koksem) oraz znajdujące się pod ziemią oraz mikroorganizmy.
Do stworzenia złoża używa się różnego rodzaju roślinności: bagiennej, zakorzenionej, pływającej
czy wierzbowej, za pomocą której produkuje się biomasę odzyskując w ten sposób ze ścieków
energię i ciepło. Oczyszczalnie roślinne usuwają związki fosforu i azotu (szkodliwe dla środowiska),
a także stanowią ciekawy obiekt architektoniczny, gdyż roślinnośd bujnie się tam rozwija. Trzecim
pomysłem na oczyszczanie są stokowe złoża filtracyjne trawiasto- glebowe, oddzielone od gruntu
folią. Mogą byd zakooczone oczkiem wodnym jak np. w Tyliczu. W takich miejscach usunięcie
związków azotowych wynosi aż 50% przy 10 m2 zagospodarowania. Kolejnym rozwiązaniem
jest umiejscowienie filtrów piaskowych pod ziemią (złoże składające się z folii, żwiru z piaskiem
i warstwy oddzielającej). Jeszcze inny sposób to stworzenie oczka wodnego ze ściekami. Jednak musi
byd ono pozbawione substancji biogennych (z przemysłu), gdyż wtedy nie rozwiną się tam rośliny
ani nie przeżyją ryby. Jak widad pomysłów jest wiele, a wszystkie dają jakąś korzyśd nam
i całkowitą- środowisku. Podstawowym elementem są złoża. Te roślinne przyczyniają się
do powstania w naszym ogrodzie pięknej przestrzeni. W dodatku rzadko wyglądają jak oczyszczalnie.
Ostatnie zagadnienie to alternatywne wykorzystanie ścieków. Obejmuje ono: odprowadzenie
razem ścieków szarych i czarnych do kanalizacji, ich rozdzielenie, oczyszczenie zawiesiny przez złoże
piaskowe (wodę można wykorzystad do podlewania kwiatów) oraz suche toalety (rozdzielenie
ścieków czarnych). Przykłady ekosanitacyjne: wodno- błotowe oczyszczalnie w Trosa w Szwecji,
gdzie odpływ z mokradeł o stałych parametrach odprowadzany jest do Bałtyku; oczyszczalnie ścieków
w Centrum Józefa Steinera w Jarnie (nadmorska miejscowośd z domkami letniskowymi)
wraz ze zbiornikami gromadzenia i stabilizacji osadu. W miejscach tych oczyszczalnie
są niezauważalne i stanowią po prosu element krajobrazu.
Myślę, że akcja: „Jak z brudnej wody zrobid czystą i przy tym chronid środowisko?”
jest świetnym pomysłem na walkę z wszelkiego rodzaju zanieczyszczeniami. Uzmysławia, ile różnych
ścieków trafia do środowiska. Pokazuje też sposoby ich wykorzystania zarówno na terenach miejskich
jak i wiejskich. Dowiedziałam się o istnieniu „prawa wodnego”, czyli idealnego rozwiązania
na poprawienie stanu jakości wód i możliwości ponownego zużycia wody brudnej,
dzięki oczyszczeniu. Poznałam kilka warunków odprowadzania ścieków. Według mnie sposoby
ich oczyszczania są doskonale opracowane i jeżeli mamy taką możliwośd powinniśmy spróbowad
z nich skorzystad. Sprawimy przez to przyjemnośd nie tylko naturze, ale i sobie. Niezmiernie
cieszę się, że uczestniczyłam w tym wykładzie. Był on dla mnie czymś nowym, a przy okazji
pouczającym i wartościowym.